Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "muck soil" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 65
Tytuł:
Distribution of elements in soils of moraine landscape in Masurian Lakeland
Rozmieszczenie pierwiastkow w glebach krajobrazu morenowego Pojezierza Mazurskiego
Autorzy:
Smolczynski, S
Orzechowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14603.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie / Polskie Towarzystwo Magnezologiczne im. Prof. Juliana Aleksandrowicza
Tematy:
element distribution
soil
morainic landscape
Mazurian Lakeland
macroelement
microelement
eroded soil
deluvial soil
muck soil
peat-muck soil
Opis:
The research was carried out in three catenas, in which the soils made a typical toposequence of the moraine landscape in Masurian Lakeland, i.e. eroded soils, deluvial soils, mucky soils as well as slightly and strongly silted peat-muck soils. The total content of Ca, Mg, K, P, Na, Fe, Mn, Zn and Cu was analyzed in these soils. The amounts of soil organic matter and measured elements showed catenal variation. Mucky soils had the highest content of Mg, K, Fe and Na whereas strongly and slightly silted peat-muck soils contained the highest amounts of P, Mn, Ca and Cu. The content of Ca was positively correlated with organic matter content. The amount of Mg, K, Cu and Mn was positively correlated with the amount of clay fraction. As the studied soils are located at the bottom of a slope, downwards water flow, where mineral compounds are accumulated in deposits or dissolved in water, mucky soils and silted peat-muck soils contain high amounts of the analyzed elements. Mucky soils and silted peat-muck soils play a role of biogeochemical barriers protecting wetlands against nutrients from surrounding moraine uplands. Surface horizons of deluvial soils were depleted of the analyzed elements (excluding P) whereas AO horizons of mucky soils and Mt horizons of peat-muck soils were abundant in the measured elements (excluding Ca). Various amounts of the analyzed elements in the pedons of the catena sequences should be taken into consideration when planning land use in the moraine landscape, which has unique natural values.
Badania przeprowadzono w 3 katenach, w których gleby tworzyły typową dla krajobrazu morenowego Pojezierza Mazurskiego toposekwencję: gleb erodowanych, deluwialnych, namurszowych oraz gleb torfowo-murszowych silnie i słabo zamulonych. W glebach oznaczono całkowitą zawartość Ca, Mg, K, P, Na, Fe, Mn, Zn, Cu. Badane gleby wykazywały katenalną zmienność zawartości materii organicznej i oznaczonych pierwiastków. Gleby namurszowe wyróżniały się najwyższą zawartością Mg, K, Fe, Na, a silnie i słabo zamulone gleby torfowo-murszowe — P, Mn, Ca i Cu. Zawartość wapnia była dodatnio skorelowana z ilością materii organicznej, natomiast zawartość Mg, K, Cu, Mn z ilością frakcji ilastej. Stwierdzona największa zawartość większości oznaczonych pierwiastków w glebach namurszowych i zamulonych glebach torfowo-murszowych jest uwarunkowana ich usytuowaniem u podnóża stoków, na drodze spływów erozyjnych, gdzie następuje akumulacja składników mineralnych przemieszczanych wraz z masą glebową lub rozpuszczonych w wodzie. Gleby namurszowe i zamulone gleby torfowo-murszowe w krajobrazie morenowym pełnią funkcję barier biogeochemicznych chroniących siedliska mokradłowe przed przenikaniem pierwiastków biogennych z otaczających wysoczyzn. Poziomy powierzchniowe gleb deluwialnych wykazywały zubożenie w oznaczone pierwiastki (z wyjątkiem P), natomiast poziomy AO gleb namurszowych i Mt torfowo-murszowych wzbogacenie (z wyjątkiem Ca). Zróżnicowanie zawartości pierwiastków w pedonach badanych katen powinno być uwzględniane podczas użytkowania gleb w krajobrazie morenowym, który ma unikatowe walory przyrodnicze.
Źródło:
Journal of Elementology; 2010, 15, 1; 177-188
1644-2296
Pojawia się w:
Journal of Elementology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gospodarka magnezem w warunkach zróżnicowanego nawożenia łąki na glebie torfowo-murszowej
Magnesium balance at different fertilization of a meadow on peat-muck soil
Autorzy:
Barszczewski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/335162.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
Tematy:
gleba torfowo-murszowa
gospodarka magnezem
łąka trwała
peat-muck soil
magnesium balance
permanent meadow
Opis:
Badania prowadzono na doświadczeniu łanowym w latach 2006-2008 w ZD Biebrza na wieloletniej łące produkcyjnej, na glebie torfowo-murszowej. Celem badań było rozpoznanie wpływu różnych poziomów i rodzajów nawożenia (w tym obornika i gnojowicy bydlęcej) na plonowanie łąki, zawartość magnezu w runi, glebie i wodzie gruntowej oraz jego bilanse. Ze względu na postępującą mineralizację tej gleby i uwalnianie azotu stosowano mineralne nawożenie fosforowo-potasowe - P - 30, K - 60 kg·ha–1. Nawożenie azotem stosowano na poziomie 60 i 90 kg N·ha–1, przy czym wraz z jego mniejszą dawką stosowano nawożenie fosforem i potasem jak wyżej, a z większą - fosfor w ilości 45 kg·ha–1 oraz potas - 90 kg·ha–1. Tak jak w nawożeniu mineralnym, również stosowano dwa poziomy nawożenia obornikiem i gnojowicą bydlęcą w ilościach porównywalnych do nawożenia mineralnego. Uzyskane wyniki wskazywały na znaczny potencjał plonotwórczy stosowanego nawożenia - od ok. 6 do 9 t s.m.·ha–1. Z obornikiem wnoszono corocznie około 50 kg Mg·ha–1, powodując dodatnie jego bilanse. Z gnojowicą wnoszono go około 15 kg·ha–1, wyraźnie poprawiając bilans w porównaniu z nawożeniem mineralnym. Nawożenie nawozami naturalnymi spowodowało wzrost zasobności magnezu w górnych warstwach gleby, nie zwiększając jego stężeń w wodzie gruntowej. Stężenia magnezu w wodzie kształtowały głównie jego zasobności w glebie.
Studies were carried out in the years 2006–2008 in a plot experiment at the Experimental Farm Biebrza on permanent productive meadow grown on peat-muck soil. The aim of the studies was to analyse the effect of different types and rates of fertilization (including cattle manure and liquid manure) on yielding, magnesium content in the sward, soil and ground water and on magnesium balance. Due to proceeding soil mineralization and nitrogen release, mineral P and K fertilization (30 and 60 kg·ha–1, respectively) was applied. Nitrogen fertilizer was applied at two levels: 60 and 90 kg·ha–1, the smaller dose was accompanied by P and K fertilization as above and the larger dose was applied together with 45 kg P·ha–1 and 90 kg K·ha–1. As in the mineral fertilization also fertilization by manure and liquid manure was used on two levels of manure in amounts respective to mineral fertilization. Obtained results indicated a substantial yield-forming potential of applied fertilizers ranging from 6 to 9 t DM·ha–1. About 50 kg·ha-1 Mg was brought in annually with manure, causing more positive balances. And about 15 kg·ha-1of Mg was brought in annually with liquid manure, causing improvement of balance in comparison with mineral fertilization. Fertilization with natural fertilizers increased the abundance in Mg of the upper layers of soil without increasing its concentration in ground water. Mg concentrations in water were determined by soil abundance.
Źródło:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2013, 58, 3; 7-10
1642-686X
2719-423X
Pojawia się w:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie orki agromelioracyjnej w rekultywacji gleboko odwodnionej gleby mineralno-murszowej
Use of agroreclamation ploughing in reclamation of a deeply drained mineral-muck soil
Autorzy:
Miatkowski, Z
Cieslinski, Z.
Turbiak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1632591.pdf
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
Tematy:
gleby
gleby torfowo-murszowe
gleby mineralno-murszowe
degradacja gleb
degradacja fizyczna
rekultywacja gleb
hydrologia
orka agromelioracyjna
odwodnienie gleb
soil
peat-muck soil
mineral-muck soil
soil degradation
physical degradation
soil reclamation
hydrology
agroreclamation ploughing
soil dewatering
Opis:
Gleby organiczne są szczególnie podatne na przekształcenia hydrologiczne siedlisk. Głębokie odwodnienie związane z eksploatacją zasobów wód głębinowych lub odwadnianiem złóż surowców wyzwala w tych glebach przyspieszone procesy mineralizacji i degradacji masy organicznej. Orka agromelioracyjna powoduje przekształcenie płytkich gleb organicznych podścielonych utworem piaszczystym w gleby, które w górnej warstwie (o miąższości zależnej od głębokości późniejszych uprawek) posiadają utwór organiczno-mineralny o zmiennej zawartości masy organicznej, a głębiej - ukośnie ułożone na przemian warstwy masy organicznej i utworu mineralnego. Wyniki wieloletnich badań polowych wykazały, że orka agromelioracyjna spełnia funkcję ochronną biorąc pod uwagę procesy degradacji fizycznej masy organicznej i całkowicie zabezpiecza, te gleby przed pożarem. Umożliwia także zmianę sposobu użytkowania tych gleb. W niektórych warunkach zabieg len może przyczynić się do obniżenia tempa mineralizacji masy organicznej, Otrzymane wyniki badań dają podstawę do stosowania w praktyce tego typu zabiegu na glebach o podobnej charakterystyce jak na obiekcie badawczym w celu ich ochrony i rekultywacji w siedliskach trwale pozbawionych zasilania gruntowego.
Peat soils arc very sensitive to a change in the site water regime. Deep drainage of the soils connected with ground wafer exploitation or deep drainage of' natural resources causes intensive processes of degradation and decomposition of organic mass in ihe soils. The agroreclamation ploughing transforms natural shallow peal soils on sandy substratum into soils which have a mixture of peat and sand in the upper (15-20 cm) layer and sloped organic and sand layers deeper. The results of long-term field experiments showed that agroreclamation ploughing protects organic mass from physical degradation and it protects entirely these soils against fires. It also enables a change of land use. Under certain conditions it may reduce ihe rate of organic mass mineralization. The study results obtained are the basis for using the measure in practice to protect and reclaim deeply drained mineral-muck as well as shallow peat-muck soils on sandy substratum.
Źródło:
Acta Agrophysica; 1999, 23; 97-105
1234-4125
Pojawia się w:
Acta Agrophysica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of secondary transformation index of peat-muck soils on the content of selected metals
Wpływ stopnia wtórnych przeobrażeń gleb torfowo-murszowych na zawartość wybranych metali
Autorzy:
Boguta, P.
Sokołowska, Z.
Bowanko, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/36848.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
Tematy:
secondary transformation
peat-muck soil
metal content
metal ion
Biebrza River
Opis:
The main aim of the study was the determination of the content of selected metal ions in soils originating from Polesie Lubelskie and Biebrza River Region, as well as an attempt at relating the results obtained to the degree of secondary transformation of studied soils. All the soils belonged to peat-muck soils and differed from each other in their secondary transformation index. The study included analyses of the content of potassium, calcium, magnesium and manganese with the use of absorption atomic spectroscopy for the determination of the concentration of those metals. At the next stage of the study, relationships between the secondary transformation index of peat-muck soils and selected metal contents were examined. Weak linear relationships were found for the secondary transformation index and the content of calcium, manganese and potassium. A more complex situation was observed for the relation of magnesium ions. The lack of a straight-line trend could be explained in this case by the effect of chemical processes occurring in particular classes of mucks transformation on magnesium ion binding.
Głównym celem pracy było zbadanie zawartości wybranych metali w glebach torfowo-murszowych pochodzących z Polesia Lubelskiego i Doliny Biebrzy, jak również próba odniesienia uzyskanych wyników do stopnia przeobrażeń wtórnych poszczególnych gleb. Badania obejmowały analizy potasu, wapnia, magnezu i manganu. W celu oznaczenia wyżej wymienionych pierwiastków wykorzystano metodę absorpcyjnej spektrometrii atomowej W kolejnym etapie badań wyznaczone zostały zależności pomiędzy zmierzonymi zawartościami metali, a stopniem przeobrażeń wtórnych gleb, mierzonym jako współczynnik pojemności wodnej. Wyniki wykazały istnienie słabych liniowych korelacji pomiędzy jonami potasu, wapnia i manganu, a stopniem przeobrażeń wtórnych. Bardziej złożoną zależność zaobserwowano dla jonów magnezu. Brak prostoliniowego trendu mógł być w tym przypadku tłumaczony silnym wpływem na wiązanie jonów magnezu, chemicznych zmian występujących w poszczególnych klasach wtórnej transformacji utworu glebowego.
Źródło:
Acta Agrophysica; 2011, 18, 2[193]
1234-4125
Pojawia się w:
Acta Agrophysica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gospodarka azotem w warunkach zróżnicowanego nawożenia łąki na glebie torfowo-murszowej
Nitrogen balance at different fertilisation of a meadow on peat-muck soil
Autorzy:
Barszczewski, J.
Szatyłowicz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339422.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
gleba torfowo-murszowa
gospodarka azotem
łąka trwała
nitrogen balance
peat-muck soil
permanent meadow
Opis:
Badania prowadzono na doświadczeniu łanowym w latach 2006-2008 w ZD Biebrza na wieloletniej łące produkcyjnej na glebie torfowo-murszowej. Celem badań było rozpoznanie wpływu różnych rodzajów i poziomów nawożenia (w tym obornika i gnojowicy bydlęcej) na plonowanie łąki, zawartość azotu w runi, glebie i wodzie gruntowej oraz jego bilanse. Ze względu na postępującą mineralizację tej gleby i uwalnianie azotu stosowano mineralne nawożenie fosforowo-potasowe - P - 30, K - 60 kg·ha-¹. Nawożono również azotem w dwóch różnych dawkach - 60 i 90 kg N·ha-¹, przy czym wraz z jego mniejszą dawką stosowano nawożenie fosforem i potasem w podanych dawkach, a wraz z większą - fosfor w ilości 45 kg·ha-¹ oraz potas - 90 kg·ha-¹. Stosowano także nawożenie obornikiem i gnojowicą w ilości odpowiadającej nawożeniu mineralnemu. Uzyskane wyniki wskazywały na znaczny potencjał plonotwórczy stosowanego nawożenia - od ok. 6 do 9 t s.m.·ha-¹. Mimo braku nawożenia azotem na obiektach nawożonych fosforem i potasem, jego zawartość w runi okazała się zbliżona do stwierdzonej na obiektach nawożonych azotem. Pod wpływem nawożenia tym składnikiem, głównie w większej ilości, niezależnie od formy, stwierdzono rosnącą tendencję zawartości azotu (N-NO3) w obu warstwach gleby - 0-10 i 10-20 cm, co świadczy o jego przemieszczaniu. Wysoce ujemne salda bilansów azotu na wszystkich obiektach świadczą o korzystaniu z jego mineralnych form, zwłaszcza N-NO3, powodując ograniczanie jego wymywania do wód gruntowych.
Studies were carried out in the years 2006-2008 in a plot experiment at the Experimental Farm Biebrza on permanent productive meadow grown on peat-muck soil. The aim of the studies was to analyse the effect of different types and rates of fertilisation (including cattle manure and liquid manure) on yielding, nitrogen content in the sward, soil and ground water and on nitrogen balance. Due to proceeding soil mineralization and nitrogen release, mineral P and K fertilisation (30 and 60 kg·ha-¹, respectively) was applied. Nitrogen fertiliser was applied in two doses - 60 and 90 kg·ha-¹, the smaller dose was accompanied by P and K fertilisation as above and the larger dose was applied together with 45 kg P·ha-¹ and 90 kg K·ha-¹. Organic fertilisation was also applied with manure and liquid manure in amounts respective to mineral fertilisation. Obtained results indicated a substantial yield-forming potential of applied fertilisers ranging from 6 to 9 t DM·ha-¹. Despite a lack of N fertilisation in objects fertilised with P and K, the content of N in sward was similar to that in N fertilised objects. Under the effect of N fertilisation, irrespective of its form, a trend was observed of increasing N-NO3 concentration in 0-10 and 10-20 cm soil layers which is an evidence of its mobility. Highly negative balance of nitrogen in all objects points to its utilisation from mineral forms, mainly N-NO3, which hampers its release to ground waters.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2011, 11, 3; 7-19
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bilans węgla w ekosystemie łąkowym na średnio zmurszałej glebie torfowo-murszowej
Carbon balance in grassland ecosystem on a moderately decomposed peat-muck soil
Autorzy:
Turbiak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338688.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
bilans węgla
ekosystem łąkowy
fotosynteza brutto
gleba torfowo-murszowa
ogólna aktywność respiracyjna
wymiana ekosystemu netto
carbon balance
grassland ecosystem
gross photosynthesis
net ecosystem exchange
peat-muck soil
total respiration activity
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki pomiarów strumieni emisji CO2 w ekosystemie łąkowym na glebie torfowo-murszowej. Badania prowadzono w latach 2008-2011 w dolinie Noteci. Pomiar strumieni CO2 prowadzono metodą komór zamkniętych statycznych, z wykorzystaniem miernika dyfuzyjnego. Mierzono ogólną aktywność respiracyjną ekosystemu TER oraz wymianę ekosystemu netto NEE. Ogólna aktywność respiracyjna ekosystemu łąkowego na glebie torfowo-murszowej wynosiła średnio 2240 mg·m-²·h-¹, natomiast wartość wymiany ekosystemu netto -767 mg·m-²·h-¹. Obliczono, że w okresie wegetacyjnym rośliny pobierały średnio 78,9 Mg·ha-¹ CO2, natomiast emisja CO2 z ekosystemu wynosiła 90,8 Mg·ha-¹. Stwierdzono, że ekosystem łąkowy był emiterem netto CO2. Straty węgla, wyrażone w ekwiwalencie CO2, wynosiły średnio w okresie badań 21,8 Mg·ha-¹. Oznacza to ubytek 5,9 Mg·ha-¹ węgla lub stratę 10,6 Mg·ha-¹ masy organicznej o zawartości 56% węgla.
Results of measurements of CO2 emission fluxes in grassland ecosystem on a peat-muck soil are presented in the paper. The studies were carried out in the Noteć River valley in the years 2008-2011. CO2 fluxes were measured with the method of closed static chambers using a diffusive meter. Total ecosystem respiration activity TER and net ecosystem exchange NEE were measured. Total respiration activity of grassland ecosystem on peat-muck soil was on average 2240 mg·m-²·h--¹ whereas net ecosystem exchange value - 767 mg·m-²·h-¹. Calculated plant uptake during the growing season was on average 78.9 Mg·ha-¹ of CO2, whereas CO2 emission from the ecosystem was 90.8 Mg·ha-¹. It was found that grassland ecosystem was a net emitter of CO2. Carbon losses expressed in CO2 equivalent were on average 21.8 Mg·ha-¹ during the study period. This means a loss of 5.9 Mg·ha-¹ of carbon Or a loss of 10.6 Mg·ha-¹ of organic mass with a carbon content of 56%.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2012, 12, 4; 281-294
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozmieszczenie profilowe grzybów micromycetes w wybranej murszejącej glebie organicznej powstałej z mułów
Profile location of fungi micromycetes in selected organic-muck soil formed from mud
Autorzy:
Tyszkiewicz, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/401859.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
grzyby glebowe
gleby organiczne murszowe
soil fungi
organic-muck soils
Opis:
Analizą mikologiczną objęto dwa punkty badawcze reprezentujące typ gleb organicznych murszowych, podtyp organicznych limno-murszowych. Znajdowały się one w dolinie Supraśli na zmeliorowanych, nieużytkowanych łąkach położonych przy północnej granicy Białegostoku na obszarze gminy Wasilków. Gleby na obu stanowiskach cechowały się podobną budową profilową. Celem prowadzonych badań było poznanie zbiorowisk grzybów micromycetes zasiedlających różne głębokości profilu glebowego murszejącej gleby organicznej wytworzonej z utworów mułowych. Określono również podobieństwo między zbiorowiskami grzybów zasiedlającymi różne głębokości analizowanych gleb. Próby do badań pobrano w lipcu 2012 roku a pochodziły z poziomów tworzonych przez mursz (poziomu darniowego i poddarniowego) oraz z warstwy organicznej tworzonej przez utwór mułowy. Uzyskano 6 zbiorowisk grzybów glebowych, których całkowita frekwencja wynosiła 171 sztuk. Były one reprezentowane przez 30 różnych gatunków. Najliczniejsze zbiorowiska otrzymano z murszu tworzącego poziomy darniowe. W miarę zwiększania się głębokości w profilu glebowym liczebność kolonii grzybów a także ich gatunków malała. Najmniej liczne ilościowo i jakościowo okazały się zbiorowiska zasiedlające warstwy niezmienionego procesem murszenia mułu. Wskazuje to, że rozwój i nasilenie procesu murszenia przyczynia się do rozwoju grzybów micromycetes. Gatunkiem, który miał największe znaczenie w przeobrażeniach substratu organicznego okazał się Helicosporium vegetum Nees oraz gatunek nie zidentyfikowany, ponieważ nie tworzył zarodników.
Mycological analysis included two research stations, which represented the type of organic muck soils, subtype Limnic Sapric Histosol. These soils were characterized by a similar structure of the profile. They were located in the valley of Supraśl on reclaimed meadows, which were located near Bialystok. The aim of the study was to investigate the fungal communities colonizing micromycetes different depths of organic profile soil. The author also determined the similarity between the communities of fungi inhabiting different depths of soil analyzed. The samples were collected in July 2012. The samples were collected from the levels created by the muck and the organic layer formed by a mule track. In total, 6 soil fungal communities with a total attendance was 171 units were obtained. They were represented by 30 different species. The largest communities were obtained from level turf. With increasing depth in the soil profile and the number of fungal colonies decreased their species variability. Quantitatively and qualitatively smallest were communities that inhabited the layer of mud. This indicates that the development and intensity of soil transformation effect on the growth of fungi micromycetes. The species, which was the most important transformations in organic substrate was Helicosporium vegetum Nees.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2015, 43; 62-67
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Emisja metanu z gleb torfowo-murszowych w zależności od poziomu wody gruntowej
The effect of groundwater level on methane emission from a peat-muck soil
Autorzy:
Turbiak, J.
Jaszczyński, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/337890.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
emisja
gleba torfowo-murszowa
metan
poziom wody gruntowej
groundwater level
methane
emission
peat-muck soils
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki badań lizymetrycznych emisji metanu z dwóch użytkowanych łąkowo gleb torfowo-murszowych w zależności od poziomu wody gruntowej i nawożenia. Pomiary wykonywano metodą komorową za pomocą miernika fotoakustycznego. Stwierdzono, że gleby torfowo- murszowe są znaczącym źródłem emisji CH4. W okresie wegetacyjnym, w warunkach poziomu wody gruntowej utrzymywanego na głębokości 0, 25, 50 i 75 cm p.p.t., średnia emisja CH4 wynosiła odpowiednio 386, 249, 175 i 120 kg·ha-¹. Największą emisję CH4 stwierdzono w warunkach pełnego wysycenia profilu glebowego wodą. Wraz z obniżeniem poziomu wody gruntowej emisja CH4 malała. Nawożenie mineralne powodowało zwiększenie emisji CH4. W warunkach poziomu wody gruntowej utrzymywanego na głębokości 50 cm p.p.t. średnia emisja CH4 w wariancie nawożonym była o 62% większa niż w wariancie bez nawożenia mineralnego.
Results of measurements of methane emission from two grassland-used peat-muck soils are presented in the paper in relation to groundwater level and fertilisation. The measurements were made with the chamber method using a photoacoustic sensor. It was found that peat-muck soils are a significant source of CH4 emission. In the growing season at a groundwater level kept at depths of 0, 25, 50 and 75 cm mean CH4 emissions were 386, 249, 175 and 120 kg ha-¹, respectively. The highest CH4 emission was found when the whole soil profile was saturated with water. CH4 emission decreased with the lowering of groundwater level. Mineral fertilisation increased CH4 emission. At groundwater level kept at a depth of 50 cm, CH4 emission in the treatment with fertilisation was by 62% higher than in the treatment without mineral fertilisation.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2011, 11, 4; 229-238
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Content of Ca, Mg, Na, K, P, Fe, Mn, Zn, Cu in soils developed from the Holocene deposits in north-eastern Poland
Zawartosc Ca, Mg, Na, K, P, Fe, Mn, Zn, Cu w glebach wytworzonych z osadow holocenskich w Polsce Polnocno-Wschodniej
Autorzy:
Orzechowski, M
Smolczynski, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15289.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie / Polskie Towarzystwo Magnezologiczne im. Prof. Juliana Aleksandrowicza
Tematy:
calcium content
magnesium content
sodium content
potassium content
iron content
manganese content
zinc content
copper content
soil
Holocene
deposit
Polska
macroelement
microelement
alluvial soil
deluvial soil
muck soil
peat-muck soil
Opis:
Mineral alluvial and deluvial soils, mineral-organic mucky soils and organic peat-muck soils were developed from the Holocene deposits in northern Poland. The total content of Ca, Mg, K, P, Na, Fe, Mn, Zn and Cu was analysed in the following soils: alluvial soils which were formed from riverine deposits in delta and riverine landscapes, deluvial soils which were developed from slope deposits in a landscape of moraine hills and plains and in a riverine landscape as well as in mucky soils and peat-muck soils located in a landscape of moraine hills and plains and delta landscape. The aim of the paper was to determine total amount of the elements in a soil profile and catena sequence in the mentioned landscapes. Total content of analysed elements in the soils developed from the Holocene deposits varied considerably among the soil types, in a soil profile, among catena sequences and landscapes. The highest content of Fe, Mn, Mg, K, Zn and Cu was reported in alluvial soils whereas Ca reached the highest level in peat-muck soils. In the riverine landscape, the highest accumulation of total Ca, Mg, K, P, Na, Fe, Mn, Zn and Cu was stated for alluvial soils, having the lowest location in the catena. In the landscape of moraine hills and plains, total content of K, Zn and Cu was the highest in deluvial soils and mucky soils located in the lower part of the slope. The total content of Ca and P was the highest in peat-muck soils having the lowest location in the catena. Statistically significant differences in the content of Ca, Mg, K, and Cu were stated between alluvial soils in the riverine and delta landscapes. The differences in the content of analysed elements, excluding Cu, were also statistically significant between alluvial and deluvial soils.
Z holoceńskich osadów na terenie północnej Polski wykształciły się mineralne gleby aluwialne i deluwialne, mineralno-organiczne gleby namurszowe oraz organiczne gleby torfowo-murszowe. Badania całkowitej zawartości Ca, Mg, K, P, Na, Fe, Mn, Zn, Cu prowadzono w glebach aluwialnych wytworzonych z osadów rzecznych w krajobrazie deltowym i dolin rzecznych. Gleby deluwialne powstały z osadów stokowych w krajobrazie równin i wzniesień morenowych oraz krajobrazie dolin rzecznych. Analizowane gleby namurszowe i torfowo-murszowe były położone w krajobrazie równin i wzniesień morenowych oraz deltowym. Celem podjętych badań było określenie całkowitej zawartości pierwiastków — w ujęciu profilowym i katenalnym — w wymienionych krajobrazach. W glebach wytworzonych z osadów holoceńskich stwierdzono duże zróżnicowanie całkowitej zawartości badanych pierwiastków między wydzielonymi typami gleb, w układzie profilowym oraz w obrębie wydzielonych katen i krajobrazów. Największą całkowitą zawartość Fe, Mn, Mg, K, Zn i Cu stwierdzono w glebach aluwialnych, natomiast Ca — w glebach torfowo-murszowych. W krajobrazie dolin rzecznych największą kumulację całkowitego Ca, Mg, K, P, Na, Fe, Mn, Zn i Cu stwierdzono w glebach aluwialnych położonych najniżej w katenie. W krajobrazie równin i wzniesień morenowych całkowita zawartość K, Zn i Cu była największa w glebach deluwialnych i namurszowych położonych w dolnej części stoku, natomiast Ca i P — w glebach torfowo-murszowych usytuowanych najniżej w katenie. Stwierdzono statystycznie istotne różnice w zawartości całkowitego Ca, Mg, K i Cu między glebami aluwialnymi w krajobrazie deltowym i dolin rzecznych oraz w zawartości wszystkich badanych pierwiastków, oprócz Cu, między glebami aluwialnymi i deluwialnymi. Słowa kluczowe: makro- i mikroelementy, gleby aluwialne, gleby deluwialne, gleby namurszowe, gleby torfowo-murszowe.
Źródło:
Journal of Elementology; 2010, 15, 1; 149-159
1644-2296
Pojawia się w:
Journal of Elementology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zimotrwałość Lolium perenne w runi pastwiskowej i łąkowej na glebie torfowo-murszowej
Winterhardiness of Lolium perenne in pasture and meadow swards on peat-muck soil
Autorzy:
Kulik, M.
Baryla, R.
Lipinska, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46930.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich. Wydawnictwo PB
Tematy:
zycica trwala
Lolium perenne
zimotrwalosc
run lakowa
run pastwiskowa
gleby torfowo-murszowe
odmiany roslin
odmiany krajowe
odmiany holenderskie
Opis:
Celem pracy była ocena zimotrwałości Lolium perenne L. w runi pastwiskowej i łąkowej na glebie torfowo-murszowej. Badania przeprowadzono w latach 1996- 2000 w dwóch równoległych doświadczeniach. Badaniami objęto pięć polskich odmian, jeden polski ród oraz trzy holenderskie odmiany Lolium perenne L. w 11 mieszankach. Odmiany Lolium perenne L. stanowiły w testowanych mieszankach 35%, pozostałą część (65%): Dactylis glomerata L., Phleum pratense L. i Trifolium repens L. oraz dodatkowo w mieszankach łąkowych – Trifolium pratense L. Skład gatunkowy runi określano na podstawie analizy botaniczno-wagowej. Zimotrwałość Lolium perenne była ograniczana przez niekorzystne warunki termiczne podczas zim, zwłaszcza w warunkach użytkowania kośnego, jednak w trakcie sezonu wegetacyjnego następowała szybka regeneracja. Średni udział Lolium perenne L. w runi pastwiskowej wahał się w granicach 45,6-57,8%, a w runi łąkowej – 24,2-45%. Uzyskane wyniki potwierdzają dużą przydatność pastwiskową większości badanych odmian życicy trwałej na gleby torfowo-murszowe Polski wschodniej i niektórych odmian także na użytkowanie kośne.
The aim of this paper was to evaluate winterhardiness of different cultivars of Lolium perenne L. in pasture and meadow swards on peat-muck soil. The studies were carried out over 1996-2000 in two parallel experiments. Five Polish cultivars, one Polish line and three Dutch cultivars of Lolium perenne L. were involved in eleven mixtures. The cultivars of Lolium perenne L. constituted 35% of the mixtures tested and the other 65% was made up by Dactylis glomerata L., Phleum pratense L. and Trifolium repens L.; also additionally in meadow mixtures – by Trifolium pratense L. The sward species composition was determined by the botanical-and-gravimetric analysis. Winterhardiness of Lolium perenne was limited by unfavorable thermal conditions during winters, especially when used for hay production, however over the vegetation period it was followed by a fast regeneration. Mean share of Lolium perenne L. in pasture sward ranged from 45.6 to 57.8% and in meadow sward – from 24.2 to 45%. The results obtained confirm a high meadow applicability of most of the perennial ryegrass cultivars investigated on peat-muck soils of Eastern Poland and of some cultivars also to be used for hay production.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura; 2004, 03, 2
1644-0625
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Diversified fertilization and its effect on yields and the content of mineral nitrogen forms in soil and ground water
Zróżnicowane nawożenie i jego wpływ na plony oraz zawartości w glebie i wodzie gruntowej mineralnych form azotu
Autorzy:
Barszczewski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/334986.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
Tematy:
peat-muck soil
nitrogen management
permanent meadow
gleba torfowo-murszowa
gospodarka azotem
łąka trwała
Opis:
Studies were carried out in a field experiment in the years 2009-2012 on a permanent productive meadow situated on peatmuck soil of the Biebrza Experimental Farm. The aim was to identify the effect of various types and intensities of fertilisation (with cattle manure and liquid manure) on botanical composition of the sward and the content of mineral nitrogen forms in soil. Mineral nitrogen was applied in three doses (N/I - 60, N/II - 90 and N/III - 120 kg N·ha-1). The lowest N dose was accompanied by fertilization with phosphorus and potassium at a rate of 30 and 60 kg ha-1, respectively. Nitrogen fertilisations II and III were supplemented with P (45 and 60 kg P ha-1, respectively) and with K (90 and 120 kg ha-1, respectively). Fertilization with cattle manure and liquid manure was also applied in amounts corresponding to those used with mineral fertilisation. Obtained results showed progressing floristic changes resulting from different forms of fertilisers and increased moisture, which affected yield forming potential in a range from 6 to 9 t dry mass ha-1. Nitrogen fertilisation (with liquid manure or mineral N) at a rate of 90 kg N ha-1 resulted in the increase in N-NO3 in soil layer below 20 cm depth in 2012. In the variant fertilised with 120 kg N ha-1, irrespective of its form, a distinct increase in nitrate content was noted in all soil layers below 20 cm depth, which indicated the leaching of nutrient. Concentrations of mineral forms of N (N-NO3 and N-NH4) in ground water tended to increase in plots fertilised with mineral nitrogen irrespective of its does.
Badania prowadzono na doświadczeniu łanowym w latach 2009-2012 w ZD Biebrza na wieloletniej łące produkcyjnej na glebie torfowo-murszowej. Celem badań było rozpoznanie wpływu różnych rodzajów i poziomów nawożenia (w tym obornika i gnojowicy bydlęcej) na skład botaniczny runi, plonowanie łąki oraz zawartości mineralnych form azotu w glebie Nawożono azotem w trzech różnych dawkach (N/I - 60, N/II - 90 i N/III - 120 kg N·ha-1), przy czym w najmniejszej dawce stosowano nawożenie fosforem (w ilości 30 kg P·ha-1), a potasem (60 kg K·ha-1) w podanych dawkach, a wraz ze wzrostem azotu odpowiednio nawożono fosforem w ilości od 45 i 60 kg P·ha-1, a potasem - 90 i 120 kg K·ha-1. Stosowano także nawożenie obornikiem i gnojowicą w ilości odpowiadającej nawożeniu mineralnemu. Uzyskane wyniki wskazywały na postępujące zmiany florystyczne, wynikające z formy stosowanego nawożenia oraz wzrostu uwilgotnienia, kształtujące potencjał plonotwórczy stosowanego nawożenia - od ok. 6 do 9 t s.m.·ha-1. Na skutek wzrostu nawożenia do 90 kg N·ha-1 notowano wzrost zawartości N-NO3 w 2012 r. w warstwach gleby poniżej 20 cm na skutek nawożenia gnojowica oraz formą mineralną. Na poziomie 120 kg·ha-1 niezależnie od formy, stwierdzono wyraźny wzrost zawartości azotu (N-NO3) we wszystkich warstwach gleby poniżej 20 cm, co świadczy o jego wymywaniu. Z przeprowadzonej oceny stężeń mineralnych form azotu (N-NO3 i NNH4) w wodzie gruntowej wynika tendencja ich wzrostu na obiektach nawożonych nawozami mineralnymi niezależnie od poziomu nawożenia.
Źródło:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2017, 62, 3; 13-20
1642-686X
2719-423X
Pojawia się w:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Porównanie odmian życicy wielokwiatowej na glebie torfowo-murszowej
Sravnenie sortov plevela mnogocvetko vogo na torfjano-murshevojj pochve
Comparison of the Italian ryegrass varieties on peat-muck soil
Autorzy:
Kowalczyk, J.
Martyniak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/809495.pdf
Data publikacji:
1988
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Opis:
В 1973-1975 гг. в опытной станции Бебжа на торфяно-муриевой почве сравнивали отечественные и зарубежные сорта плевела многоцветкового. В год посева (1973) в весенний срок, получали высокий урожай растительной массы, причем самый высокий составляющий 11-12 т обсолютно сухого вещества с гектара был получен в 1975 г. Все сорта после первой зимы преимущественно вымерзли (частично удержались после очень мягкой зимы 1974/1975 г.). Урожаи плевела в 1973 и 1974 гг. были на уровне стандартного сорта Шелеевски. В 1975 г. тетраплоидные сорта (Kрото, Террос, Дотос) дали урожаи почти на 1 т/га выше в абсолютно сухой массе. Химические исследования 12 сортов показали высокую способность плевела многоцветкового усваивания отдельных элементов, особенно азота и калия. Разницы в химическом составе растений отдельных сортов были незначительными.
The Italian ryegrass varieties, both inland and foreign ones, were compared in 1973-1975 at the Agricultural Experiment Station Biebrza on peat-muck soil. A higher plant matter yield was obtained in the year of sowing (1973) in spring, the highest one being in 1975, ranging within 11-12 t of absolute dry matter from hectare. All varieties tested were mostly killed by frost (they survived partly after the very mild winter of 1974/75). The ryegrass yield in 1973 and 1974 maintailed at the level of standard variety - Szelejewski. Tetraploidal varieties (Kroto. Terros, Lotos) gave in 1975 the yields higher by about 1 t of absolute dry matter from hactare. Chemical investigations of 12 varieties proved a high ability of Italian ryegrass to take up nutrient elements, particularly of nitrogen and potassium. Differences in the chemical composition of plants of particular varieties were insignificant.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1988, 366
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The effect of flaming and mechanical treatments on weed control, growth and yield of carrot
Płomieniowe i mechaniczne zwalczanie chwastów oraz ich wpływ na zachwaszczenie oraz wzrost i plony marchwi
Autorzy:
Anyszka, Z.
Golian, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/337225.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
Tematy:
peat-muck soil
nitrogen management
permanent meadow
gleba torfowo-murszowa
gospodarka azotem
łąka trwała
Opis:
Two-year studies (2015-2016) were carried out at the Research Institute of Horticulture in Skierniewice. The aim of these studies was to determine the effect of weed flaming, combined with manual and mechanical treatments on weed infestation, growth and yield of carrot and population of selected groups of soil organisms. The number of weeds was significantly reduced due to methods of weeding. The higher number of weeds was recorded after flame weeding, in comparison to combined methods. The lowest results of weed control were obtained after weed flaming carried out before emergence of carrot and three times after emergence without any additional hand weeding. The hand weeding in the intra-rows of carrot immediately after flaming treatment has increased effectiveness of weed control. Studies showed that the better weed control was noticed after replacing one or two last flaming treatments with mechanical treatments. The mechanical treatments did not damage carrot plants while flaming caused burning the plants and drying the bottom leaves. The rate of these damages depended on execution accuracy, number of flaming treatments and development stage of carrot. The lowest yield of roots were obtained from untreated plots and from the plots with weeds flaming. During the studies changes in population of some groups of soil organisms were observed.
W latach 2015-2016 w Instytucie Ogrodnictwa w Skierniewicach przeprowadzono badania polowe, których celem było określenie wpływu płomieniowego zwalczania chwastów, w połączeniu z zabiegami mechanicznymi i ręcznym pieleniem, na zachwaszczenie, wzrost roślin i plonowanie marchwi, a także liczebność populacji wybranych grup organizmów glebowych. Liczba chwastów została znacznie ograniczona pod wpływem zastosowanych metod ochrony. Po zabiegu wypalania zanotowano większą liczbę chwastów, w porównaniu do metod łączonych. Najsłabsze zniszczenie chwastów otrzymano po zastosowaniu samego pielenia płomieniowego, wykonanego przed wschodami marchwi oraz trzykrotnie po wschodach, bez dodatkowego ręcznego pielenia. Pielenie ręczne w rzędach marchwi, wykonywane bezpośrednio po wypalaniu chwastów, podnosiło skuteczność chwastobójczą tego zabiegu. Lepsze zniszczenie chwastów otrzymano po zastąpieniu jednego lub dwóch ostatnich zabiegów wypalania chwastów, pieleniem mechanicznym. Zabiegi mechaniczne nie uszkadzały roślin marchwi, natomiast po użyciu wypalaczy gazowych obserwowano „przypalenia” i zasychanie dolnych liści. Stopień tych uszkodzeń zależał od ilości zabiegów wypalania, dokładności ich wykonania i fazy rozwojowej marchwi. Najniższe plony korzeni marchwi uzyskano w kontroli oraz po zastosowaniu samego pielenia płomieniowego. Bezpośrednio po wypalaniu obserwowano niewielkie zmiany liczebności niektórych grup organizmów glebowych.
Źródło:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2017, 62, 3; 7-12
1642-686X
2719-423X
Pojawia się w:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ warunków siedliskowych na emisję metanu z gleby torfowo-murszowej w dolinie Noteci
The effect of habitat conditions on methane emission from peat-muck soil in the Noteć valley
Autorzy:
Turbiak, J.
Miatkowski, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338694.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
emisja
gleba torfowo-murszowa
metan
poziom wody gruntowej
emission
groundwater level
methane
peat-muck soil
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki badań emisji metanu z gleby torfowo-murszowej. Badania prowadzono w latach 2010-2011 na stacji lizymetrycznej w dolinie Noteci. Celem pracy było określenie wpływu warunków siedliskowych na emisję CH4 z gleby torfowo-murszowej w dolinie Noteci. Pomiary emisji CH4 prowadzono metodą komorową za pomocą miernika fotoakustycznego. Stwierdzono, że emisja metanu z gleby torfowo-murszowej była zależna od poziomu wody gruntowej. Największą emisję CH4 (średnio 6,95 mg·m-²·h-¹) stwierdzono w warunkach pełnego wysycenia profilu glebowego wodą. Wraz z obniżeniem poziomu wody gruntowej wartość emisji CH4 malała. W warunkach poziomu wody gruntowej utrzymywanego na głębokości 25, 50 i 75 cm średnia emisja metanu wynosiła odpowiednio 5,22, 3,08 i 1,84 mg·m-²·h-¹. Stwierdzono także, że nawożenie mineralne powodowało zwiększenie emisji CH4. W wariancie nawożonym emisja CH4 była dwukrotnie większa niż w wariancie bez nawożenia mineralnego. Oszacowano także wartość emisji CH4 z użytkowanych łąkowo gleb torfowo-murszowych w Polsce. Wartość tej emisji wynosi około 61,2 tys. t, co stanowi 3,38% ogólnej emisji tego gazu oraz 9,53% emisji ze źródeł rolniczych w 2008 r.
Results of a study on methane emission carried out at a lysimetric station in the Noteć River Valley in the years 2010-2011 are presented in the paper. CH4 emission measurements were made with the chamber method using photoacoustic field gas sensor. The aim of the paper was to determine the effect of habitat conditions on CH4 emission from a peat-muck soil in the Noteć River valley. Methane emission depended on ground water level. The highest CH4 emission (6.95 mg·m-²·h-¹ on average) was found at full saturation of the soil profile with water. The CH4 emission rate decreased with the ground water table decline. At the ground water level kept at the depths of 25, 50 and 75 cm, mean methane emissions were 5.22, 3.08 and 1.84 mg·m-²·h-¹, respectively. It was found that mineral fertilisation caused an increase in CH4 emission. In the treatment with mineral fertilization the CH4emission was twice that in the treatment without mineral fertilisation. A quantity of CH4 emission from grassland-used peat-muck soils in Poland was also estimated. This emission amounts about 60 thousand tons which constitutes 3.38% of the total emission of this gas and 9.53% of the emission from agricultural sources in relation to the emission in 2008.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2012, 12, 4; 295-304
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 65

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies