Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "methodology of history" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Metodologia historii filozofii w ujęciu wybranych tomistów
Thomistic account of methodology of history of philosophy
Autorzy:
Nowik, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/452671.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
metodologia historii filozofii
tomizm
Etienne Gilson
methodology of history of philosophy
Thomism
Opis:
Etienne Gilson relied his concept of doing history of philosophy on Thomistic metaphysics, so it enable him to distinguish between the proper history of philosophy and history of philosophical texts or history of philosophical doctrine; the former concerns philosophical problems disregarding their historical contexts. He referred to the way of studying history of philosophy, which was worked out by St. Thomas Aquinas as well as Aristotle and Alexandrian scholars before him, who were distinguishing between publication, understanding, interpretation and valuation of the text in text studying. Such history of philosophy allows not only to make synthesis within its framework, but also to pose a question on the adequacy of historical solutions of philosophical problems to real being; in that way history of philosophy becomes auxiliary and supporting science.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2012, 1; 173-181
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Failures of Crystallization: On the Possibility of Existence of the Methodology of the History of Education
Autorzy:
Michalski, Łukasz M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1932752.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
history of education
methodology of history of education
methodology of history
Opis:
The starting point for this paper is a general interest in the faint presence of methodologically oriented analyses within the history of education. The methodology of history of education is a rare term on the map of scientific categories (likewise the theory of history of education). One can multiply reasons for such situation, pointing institutional deficiencies of science or stressing the fact that this term is for some researchers unwelcome and should be criticized. Although such statements are worth tackling, the present considerations focus on different research trail, being an analysis of obstacles for crystallization of the methodology reflection within history of education. These are, e.g., the lack of paradigmatic clarity and also definitional instability of contemporary methodology of history as such. Nevertheless, one should not treat this situation as disadvantage, rather as a need of different historical imagination. Responses to this need should be developed and potential contexts of such historical imagination are presented in the final part of this paper.
Źródło:
Kultura i Edukacja; 2020, 2(128); 79-97
1230-266X
Pojawia się w:
Kultura i Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
LUBELSKA SZKOŁA METODOLOGII HISTORII W INSTYTUCIE HISTORII UMCS W LUBLINIE
THE LUBLIN SCHOOL OF METHODOLOGY OF HISTORY AT THE UMCS INSTITUTE OF HISTORY IN LUBLIN
Autorzy:
WITEK, Piotr
SOLSKA, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909871.pdf
Data publikacji:
2017-06-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Department of Methodology of History
UMCS
Methodology of History
History of Historiography
Lublin
Opis:
The Department of Methodology of History and History of Historiography began functioning at Lublin’s Maria Curie-Skłodowska University Institute of History in 1987. Th e establishment of the Department was initiated by Professor Jan Pomorski, who became its Head and has since held this position. Other faculty members are: Dr Ewa Solska, Dr Hab. Piotr Witek and Dr Hab. Marek Woźniak, Associate Professor.The Department embraces historians, theorists of history science, methodologists of sciences, whose methodological style and training developed under infl uence of the Poznań Methodology School ( Jerzy Topolski, Jerzy Kmita, Anna Pałubicka), Andrzej F. Grabski’s model of history of historiography, Robert A. Rosenstone’s visual history, the social constructivism of Nelson Goodman, Peter L. Berger and Th omas Luckman or Stanley Fish, the neopragmatism of Richard Rorty and Hilary Putnam, Th omas Kuhn’s historicism, the poststructuralism of Roland Barthes and Michel Foucault, the hermeneutics of Hans Georg Gadamer and Paul Ricoeur, the cognitive grammar of George Lakoff and Mark Johnson, the narrativism of Hayden White and Franklin Ankersmit, Cliff ord Geertz’s interpretive anthropology, and the tradition of the Lvov Warsaw School (Alfred Tarski, Kazimierz Ajdukiewicz, Roman Ingarden) and analytical philosophy.Th e teachers of the Department of Methodology of History conduct research in the following fi elds: methodology of history, history of historiography, neuroscience in the context of humanistic research, visual history, public history, digital humanities, cognitive science, and contemporary theories of literature. Th ey conduct classes with students in methodology of history, history of historiography, history of philosophy, production of historical films, in designing historical games, knowledge of museums, and introduction to media studies. The Department’s faculty are co-originators and co-authors of programs taught at two specializations in historical studies: Management of Cultural Heritage and Commercialization of Historical Knowledge, and Applied History. Both specializations train and prepare students to practice history in the field of public history.The teachers of the UMCS Department of Methodology of History together with its doctoral and graduate students eff ectively collaborate with many methodological and historiographical centers in Poland and abroad. They successfully develop and bring into effect Professor Jerzy Topolski’s idea of the need to carry out theoretical refl ection on academic historiography (research practice of historians), broadening it with considerations on public history.
Źródło:
Historia@Teoria; 2017, 2, 4; 135-155
2450-8047
Pojawia się w:
Historia@Teoria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A few remarks on the methodology of the history of safety research
Autorzy:
Kazimierski, Zygmunt
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375527.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Międzynarodowy Instytut Innowacji Nauka – Edukacja – Rozwój w Warszawie
Tematy:
methodology of history
safety
civilization
Opis:
In this article, the author discusses the unanswered subject of the methodology of researching the history of safety. The starting point of his deliberations is the presentation of safety issues, the subject of safety history and discussion of the directions and methods of history research indicated in the literature. Next, the author justifies the necessity to start work on the methodology of safety history, then indicates the emergence of separate safety subdisciplines such as: safety philosophy, sociology of safety, safety psychology, safety culture. The natural consequence of this development of science, which is safety, should be the introduction of a safety history. An additional argument is the conduct of a subject in this field at Polish universities. In the further part of the article periodical patterns of history are presented. It is intended as a starting point for conducting safety history research. Finally, the author analyses the possibilities of the research.
Źródło:
International Journal of New Economics and Social Sciences; 2019, 9(1); 301-310
2450-2146
2451-1064
Pojawia się w:
International Journal of New Economics and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wkwestii wymiaru medialno-metodycznego historii rodziny w nauczaniu historii w szkole podstawowej
Family History as Media and Methodological Inspiration for History Teaching
Autorzy:
ŠTĚPÁNEK, KAMIL
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/435550.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
Tematy:
methodology of history; history teaching; family amateur movie; family
history.
Opis:
The text of the contribution is inspired by relationships and issues arising from communication among parents, children, grandparents and grandchildren. It ensues from such terms as generation crisis, cohesion, cultivation of common values or family topics. It deals with family history captured in a family amateur movie, which is an appropriate media of alternative school and out-of-school pupils' activities.Within its framework the pupils can become aware of their own roots and evolution of their family histories, or how their histories were influenced by „the great history”. The presentation methodology of the summary of these pupils' explorations of private family materials used in history lessons forms an inseparable part.
Źródło:
Wychowanie w Rodzinie; 2011, II, (2/2011)
2082-9019
Pojawia się w:
Wychowanie w Rodzinie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lukiana z Samosat traktat „Jak należy pisać historię” i jego znajomość w pismach dotyczących refleksji historiograficznej w dawnej Polsce
Autorzy:
Lewandowski, Ignacy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631232.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
HISTORICAL METHOD
METHODOLOGY OF HISTORY
HISTORIOGRAPHY
HISTORICAL CRITICISM
Opis:
The article contains a short presentation of the treatise entitled How to write history. The hand which wrote it was Lucian of Samosata’s, a Greek rhetor and sophist (2nd cent.). It is the sole treatise concerning methodology of history that the antiquity left us. Knowledge of the text is also transparent in the writings of authors who created on the territory of the Polish “Republic of the Gentry” in the 16th and 17th cent., and who were keen on historiographic reflection, such as  Stanisław Iłowski, Jan Firlej of Dąbrowica, Bartłomiej Keckermann and Szymon Starowolski.  
Źródło:
Studia Europaea Gnesnensia; 2012, 6; 9-20
2082-5951
Pojawia się w:
Studia Europaea Gnesnensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Why Would the Skalds Not Have Lied about the Rulers’ Expeditions and Battles? Some Remarks on a Relic of Medieval Attitude toward Sources in Modern Medieval Studies
Autorzy:
Rutkowski, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131458.pdf
Data publikacji:
2021-01-19
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Snorri Sturluson
Morkinskinna
skaldic poetry
methodology of history
medieval historiography
Opis:
The article presents a critique of a research method whereby historical sources could not have possibly lied as they were targeted at the addressees who knew the actual course of the events described or referred to. This attitude toward the sources has its antecedence in Snorri Sturluson’s argument on the reliability of skaldic poetry. To his mind, the poems were biased but still valuable, in a way, as they were declaimed before the rulers who would have perceived an untrue account “as a mockery, rather than a praise”. The question arises, what kind of a situation Snorri tried to preclude: one where a mean warrior would have been shown as a great hero? Or, perhaps, one where a defector would have been portrayed as a warrior bravely marching in the first rank? The story of Giffard from the Morkinskinna saga seems to offer the answer. Giffard fled from the battlefield but had a praise poem dedicated to him, which the (real) character aptly deciphered as derision aimed at him.
Źródło:
Acta Poloniae Historica; 2021, 122; 165-179
0001-6829
Pojawia się w:
Acta Poloniae Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ŁÓDZKI OŚRODEK HISTORIOGRAFICZNY. ŚRODOWISKO, BADANIA, DYDAKTYKA
LODZ HISTORIOGRAPHIC CENTER. COMMUNITY, RESEARCHES, DIDACTICS
Autorzy:
Kolbuszewska, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909822.pdf
Data publikacji:
2017-05-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
history of historiography
methodology of history
the historiographic school of Lodz
Opis:
The article consists of three parts. It begins with a short characteristics of the lodz historiographic centre; the Author discusses the three generations of researchers who carried out research in the fi eld at the University of Lodz (UŁ). Th e second part is devoted to characterizing the interests and research achievements of the current members of the Department of the History of Historiography and the Auxiliary Sciences of History. Th e doctors promoted in the recent years were also included. Th e fi nal part of the article presents the courses in the history of historiography currently being held at the Institute of History, UŁ.
Źródło:
Historia@Teoria; 2017, 1, 3; 201-209
2450-8047
Pojawia się w:
Historia@Teoria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
PODobni – NiePODobni. Muza dalekich podróży Teodora Parnickiego i „Lód” Jacka Dukaja jako przykład dwóch sposobów alternatywizacji historii
Antipodes of History? Muza Dalekich Podróży by Teodor Parnicki and Lód by Jacek Dukaj as Two Different Models of Approaching Alternative History
Autorzy:
Lemann, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179453.pdf
Data publikacji:
2012-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
alternate history
science-fiction
historiosophy
methodology of history
historia alternatywna
historiozofia
metodologia historii
Opis:
Artykuł ma na celu analizę porównawczą powieści Teodora Parnickiego Muza dalekich podróży i Lodu Jacka Dukaja, w zakresie technik artystycznych oraz świadomości filozofii i przebiegu procesu historycznego. Mimo iż pisarze ci przynależą do zupełnie innych formacji kulturowych, pokoleniowych i literackich i dzieli ich warsztat pisarski, to obie powieści łączy zainteresowanie historiozofią i metodologią historii oraz literacki namysł nad polskością i jej mitami. Powieści te zaliczyć można do gatunku historii alternatywnych. Powieść Parnickiego zwana przez niego samego powieścią „historyczno-fantastyczną”, zawiera cześć pt. Mogło być właśnie tak, w której to autor testuje możliwość odrodzenia się Polski po zwycięskim powstaniu listopadowym. Jacek Dukaj, pisarz science-fiction, tworzy zaś świat, w którym historia uległa zamrożeniu w postaci z roku 1908. Powieść rozgrywa się w latach 1924–1930, a Polska wciąż jeszcze znajduje się pod zaborami i nie odzyskała niepodległości. Obaj twórcy piszą swe historie alternatywne w trybieveta wobec sienkiewiczowskiej idei „pokrzepienia serc”. Szczególnie interesujący jest stosunek obu twórców wobec metodologii historii. Parnicki zniechęcony do historii w pozytywistycznym sensie (á la Ranke), odrzuca możliwość dotarcia do zdeponowanej w źródłach prawdy historycznej. Dukaj zaś, sięgając właśnie po paradygmaty XIX-wiecznej metodologii historii nicuje je tak, by uzyskać z ich materii postmodernistyczną filozofię historii, podważającą status naukowy historii i jej możliwość wnioskowania o historii.
The paper is focused to comparative analysis of the novels Muza dalekich podróży by Teodor Parnicki (“A Muse of Distant Journeys”) and Lód (“The Ice”) by Jacek Dukaj. The author compares the artistic techniques as well as the historiosophical consciousness and the awareness of the historical process in the aforementioned novels. The two writers belong to different cultural and literary generations and employed different poetics, still, it is possible to compare the historiosophical and methodological aspects of their works and their ways of thinking about Polishness and cultural myths. The two novels may be treated as realizations of the alternate history genre. Muza dalekich podróży called by the author himself a “historical-fantastical novel”, includes a part entitled “It could have been like that” („Mogło być właśnie tak”) describing the rebirth of Poland after a successful November Uprising. In Jacek Dukaj’s science-fiction novel history “froze” in 1908. Poland still remains divided in the years 1924–1930, never freed after the Partitions. For both Parnicki and Dukaj, creating alternative versions of Polish history was the way to criticizing the model of writing “to uplift hearts” introduced by Henryk Sienkiewicz. Their attitude towards the methodology of history is worth deeper analysis. Parnicki, who lost his enthusiasm towards the 19th century type of history á la Ranke, rejected the idea of historical truth preserved in historical sources. Dukaj, on the contrary, created a postmodernist methodology of history out of the paradigms of the 19th century historiosophy, thus undermining the status of the historical knowledge as “science”. 
Źródło:
Porównania; 2012, 10; 173-188
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojciech Kętrzyński jako historyk prawa
Wojciech Kętrzyński as a Historian of Law
Autorzy:
Białuński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1055017.pdf
Data publikacji:
2018-09-30
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
Prussia
the 19th century
methodology of history
Ossoliński National Institute in Lviv
Opis:
The article concerns Wojciech Kętrzyński (1838–1918), the long-term director of the Ossoliński National Institute in Lviv. He was above all an outstanding historian, a passionate researcher with great methodological background. For the contemporaries, he was undoubtedly a scientific authority, an expert in the Polish Middle Ages, Prussian lands, genealogy and diplomacy, and a publisher of historical sources. Less known are his other merits in the field of research, such as interest in the history of law. There is no doubt that they remained beyond his main scientific interests; nevertheless one may say that Kętrzyński was also a researcher in the history of law. It should also be noted that he received a good education in this respect during his studies in Königsberg, especially in the field of Roman law and German law. Mostly, his research concerned the history of law in the Prussian lands and the original socio-legal system of Polish lands. It should be emphasized, however, that in these disciplines Kętrzyński usually limited himself to searching for sources of law and the system, their analysis and explanation. He rarely made detailed analytical or wider synthetic conclusions. He kept up to date with the historical and legal literature; he also maintained intense contacts with the entourage of Polish and foreign (German-speaking) scholars dealing with the history of law. Kętrzyński’s findings were scarcely maintained, but they undoubtedly constituted a step forward in the development of historical and legal sciences. The source publications and possibly their translations remain valid, as do numerous extracts from archival sources, which are nowadays partly missing.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2018, 83, 3; 117-141
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O „Homo metahistoricus” Jana Pomorskiego
Autorzy:
Solarska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041031.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
methodology of history
historical thinking
historiography
community
metodologia historii
myślenie historyczne
historiografia
wspólnota
Opis:
W niniejszym tekście przedstawiam książkę Jana Pomorskiego Homo metahistoricus. Studium sześciu kultur poznających (Lublin 2019). Głównym zamierzeniem jest rekonstrukcja podstawowych idei i założeń autora oraz relacji pomiędzy proponowanymi przez niego pojęciami. Wskazuję również na pytania, do których postawienia inspiruje analizowane myślenie oraz na wagę pól problemowych, które one otwierają.
In this paper I present the book of Jan Pomorski Homometahistoricus. Studium sześciu kultur poznających (Lublin 2019). My main goal concerns the reconstruction of basic ideas and presuppositions of the Author and the relations between the concepts which he proposes. I also indicate the questions that are inspired by the thought analyzed, as well as the importance of the fields of problems which them open.
Źródło:
Res Historica; 2021, 51; 787-792
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Montesquieu’s Attempt to Establish History as Science
Autorzy:
Wewiór, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25806585.pdf
Data publikacji:
2013-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Montesquieu
Enlightenment
methodology of history
analysis
thought experiments
counterfactuals
verum-factum principle
Giambattista Vico
Opis:
The essay deals with Montesquieu’s methodology of history. My crucial assumption is that Montesquieu intends to cultivate history as science. In the 18th century this ambition meant that he wanted to use the analytical method in the field of history. His works include many examples of the successful exploitation of analysis. Since the philosopher does not consider his methods, my aim will be to extract from his works the ideas that stand behind his historical investigations. In other words, I am going to answer how history can be practiced as science (in the Enlightenment sense of this term). First of all, I am going to explain why analysis was – and still is – so efficient in a realm of natural phenomena. My point will be that it indicated to early modern scientist how they should conduct their experiments. On the other hand, experiments give advantage to scientists due to the fact that they are able to construct and control their object. To put it differently: analysis and experiments are efficient because truth and action are convertible. Now, my crucial question is: ‘Are historians capable of gaining advantage over their objects as physicists are?’ Giambattista Vico, for example, agrees. According to him, researchers can comprehend historical events because history is man-made. Some parts of Montesquieu’s works indicate that he shares Vico’s assumptions. Hence, historians are able to scrutinize past factors, and they can perform thought experiments. Such experiments are means for validating and abolishing hypotheses by using counterfactuals.
Źródło:
Kultura i Edukacja; 2013, 6(99); 54-65
1230-266X
Pojawia się w:
Kultura i Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O źródle historycznym. Próba weryfikacji niektórych koncepcji z perspektywy źródłoznawczej
Autorzy:
Skibiński, Edward
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1896514.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
źródło historyczne
metodologia historii
semiotyka
rzeczywistość
komunikacja
historical source
methodology of history
semiotics
reality
communication
Opis:
The article discusses the bases of the contemporary concept of the theory of sources. I have made an attempt at re-interpreting this basic concept of historical methodology based on the semiotic concept of signs and reality.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2020, 4 (27); 163-179
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jerzy Topolski’s History of Historiography
Autorzy:
Stobiecki, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20312028.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
Jerzy Topolski
history of historiography
methodology of history
theory of historiography
Polish historical writing after 1945
Opis:
The place of the history of historiography in Topolski’s comprehensive oeuvre has not been subjected to a holistic analysis yet. I will try to highlight some of the key topics rather than propose an exhaustive interpretation of them The article concentrates on the analysis of both the notion of historiography itself, as well as interpretation the main historiographic work of the Poznan historian.
Źródło:
Historyka studia metodologiczne; 2021, 51, Spec. iss.; 153-166
0073-277X
Pojawia się w:
Historyka studia metodologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
BADANIA PROWADZONE W ZAKŁADZIE HISTORII HISTORIOGRAFII I METODOLOGII HISTORII INSTYTUTU HISTORII UNIWERSYTETU RZESZOWSKIEGO (2001-2016)
RESEARCH CARRIED OUT AT THE DEPARTMENT OF HISTORY OF HISTORIOGRAPHY AND METHODOLOGY OF HISTORY OF THE INSTITUTE OF HISTORY AT THE UNIVERSITY OF RZESZOW (2001-2016)
Autorzy:
Sierżęga, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909792.pdf
Data publikacji:
2017-05-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
historiographical reaserch
historiography of history
metodology of history
Biographical studyies
Opis:
The systematic research in the fi eld of the history of historiography at the University of Rzeszow ought to be connected with the establishment of the Department of History of Historiography and Methodology of History at the Institute of History in 1993. Th e cooperation with scientifi c circles from Poland, Austria, Germany and Ukraine led to the production and publication of a number of papers on the historical community of Lviv (until 1939) as well as theoretical studies on the history of historiography and biography. Owing to the rich ethnic and cultural mosaic, the former capital of Galicia created a unique opportunity to develop methodological concepts that introduced new fi elds of analysis and interpretation of sources. In the undertaken studies, we managed to combine a traditional, elitist and personalistic way of looking at a historical environment in cultural contexts, including areas where historiography the history of culture meet, and so do thehistory of education, the methodology of history, and the history of institutions, archives, libraries and scientifi c societies. Th e aim at that time was to focus on the problems of Polish and Ukrainian historiographies that created nations, the teaching and popularization of history, national heroes, and the role played by historians in the socio-political life of the Polish and Ukrainian nations. Particular att ention was drawn to the processes of forming the history of historiography and methodology of history as separate historical subdisciplines, and Ukrainian scientifi c achievements in these fi elds were analyzed and the trends of their further development were pointed out. It was considered important to emphasize the role of methodological refl ection for contemporary historiographic studies, as well as to identify the place that
Źródło:
Historia@Teoria; 2017, 1, 3; 133-141
2450-8047
Pojawia się w:
Historia@Teoria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowy dokument historyczny
Methodology of New Film History
Autorzy:
Hendrykowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920910.pdf
Data publikacji:
2015-06-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
history
documentary
found footage film
montage
narration
Opis:
The article’s author, based on various examples taken from the European documentary tradition, seeks to determine how the particular position of a new generation of found footage films is allocated and viewed in Polish cinemas and in relation to Polish contemporary audiovisual culture. Marek Hendrykowski redefines film editing (found footage film, compilation) as a historical narrative with its own, attractive poetics and successful way of negotiating its prestige and popularity in the public sphere.
Źródło:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2015, 17, 26; 67-77
1731-450X
Pojawia się w:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jedna czy wiele metod porównawczych? Komparatystyka w polskich badaniach mediewistycznych
One or multiple comparative methods? The comparatism in Polish mediaeval studies
Autorzy:
Rutkowski, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20312187.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
comparative method
analogy
methodology of history
Polish historiography
Georges Dumézil
komparystyka
analogia
metodologia historii
historiografia polska
Opis:
The article is an attempt to look at the mediaevalist work of Jacek Banaszkiewicz through the prism of statements of other scholars using the comparative method (including M. Handelsman, M. Małowist, M. Tymowski, K. Modzelewski). The aim is to answer the question of whether there is a set of guidelines that every comparatist should follow. The specific issues discussed here include the role of difference and similarity in comparison, the notions of function, analogy and homology, geographical and chronological limitations of comparative studies, and the role of influence and reception.
Źródło:
Historyka studia metodologiczne; 2022, 52; 507-529
0073-277X
Pojawia się w:
Historyka studia metodologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityczność metodologii a polityczność przedrewolucji. Tocqueville, emancypacja i krytyka konserwatywnej historiografii
The Politicalness of Methodology and the Politicalness of the Pre-revolution. Tocqueville, Emancipation and the Critique of Conservative Historiography
Autorzy:
Klimont, Gabriel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1012952.pdf
Data publikacji:
2017-03-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
French Revolution
Tocqueville
Walter Benjamin
methodology of history
history from below
rewolucja francuska
metodologia historii
historia oddolna
Opis:
Artykuł stanowi próbę krytyki mechanizmów konserwatywnej historiografii na przykładzie wybranych dyskusji w obrębie historii społecznej dotyczących ostatnich lat ancien régime’u. Współczesne spory historyków i historyczek zostają zanalizowane pod kątem metodologicznym i pojęciowym. Celem artykułu jest ufilozoficznienie problemów przypisanych do pola historycznego oraz rozpoznanie ich stawek politycznych. Efektem tych analiz jest wypracowanie bardziej uniwersalnych schematów krytyki narracji konserwatywnej w historiografii oraz przedstawienie paru wskazówek do pisania interdyscyplinarnej historiografii emancypacyjnej, która twórczo czerpałaby z tradycji lewicowej makrohistorii, filozoficznych krytyk historii i historii oddolnej.
This article presents a critique of mechanisms employed by conservative historiography. It is grounded in an analysis of selected discussions in the field of social history which focus on the last period of the Ancien Régime. Furthermore, the article presents a methodological and conceptual analysis of contemporary historical polemics. The aim is to transform problems that are typically considered as strictly historical into philosophical problems and to identify their political stakes. As a result, schemes implicit to conservative narration are sketched, and ideas for an interdisciplinary, emancipatory historiography are discussed. The envisioned perspective would simultaneously draw from the achievements of history from below, leftist macro-history and a philosophical critique of history.
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2017, 23, 1; 24-61
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oral history w badaniu najnowszej historii politycznej – garść refleksji (na dwóch przykładach)
Autorzy:
Pleskot, Patryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1195805.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Ośrodek Pamięć i Przyszłość
Tematy:
oral history
Niezależne Zrzeszenie Studentów
Urząd Bezpieczeństwa
metodologia historii
Independent Students' Association
Security Services
methodology of history
Opis:
Punktem wyjścia artykułu stały się dwa doświadczenia autora ze źródłami ustnymi – zupełnie różnej proweniencji. Pierwsze to łącznie kilkadziesiąt godzin nagrań relacji kilkunastu opozycjonistów, członków podziemnego Niezależnego Zrzeszenia Studentów na Uniwersytecie Warszawskim w latach 1982–1989. Z kolei drugie to niespodziewana „spowiedź” człowieka z drugiej strony barykady: Edmunda Łebka, funkcjonariusza Urzędu Bezpieczeństwa jeszcze z lat 40. XX w., który miał na sumieniu ludzkie życie. Wykorzystując te przykłady, autor dzieli  się kilkoma refleksjami związanymi z zastosowaniem oral history w badaniach nad najnowszymi dziejami politycznymi Polski. Zderzenie konkretnej pracy badawczej z teorią i metodologią historii mówionej pozwala dostrzec korzyści i niebezpieczeństwa związane z wykorzystywaniem tego typu źródeł.
The start point of the article are two of the author’s experiences with oral sources. The first represented in total several dozen hours of recordings of the narratives of a dozen members of the underground Independent Students’ Association at Warsaw University in the years 1982–1989. In turn, the second was an unexpected “confession” of Edmund Łebek, an officer of the Security Services. Using these examples, the author provides a number of insights connected with the application of oral history in research into the recent history of Polish politics. The confluence of concrete research work and the methodology of oral history allows the researcher to achieve the advantages and dangers connected with the application of this type of source.
Źródło:
Wrocławski Rocznik Historii Mówionej; 2019, 9; 137-157
2719-7522
2084-0578
Pojawia się w:
Wrocławski Rocznik Historii Mówionej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wanda Moszczeńska wobec historii historiografii. Na marginesie książki Jerzego Maternickiego Wanda Moszczeńska (1896–1974). Współtwórczyni polskiej historii historiografii, Rzeszów 2017, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, ss. 190
Autorzy:
Pasisz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631456.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
history of historiography, methodology of history, sociology of knowledge, Wanda Moszczeńska, Warsaw historians
historia historiografii, metodologia historii, socjologia wiedzy, Wanda Moszczeńska, historycy warszawscy
Opis:
The article is an attempt to reflect on the Polish history of historiography and its genesis on the margins of Jerzy Maternicki’s book Wanda Moszczeńska (1896–1974). Współtwórczyni polskiej historii historiografii. Issues such as the role of the Author of the book towards the main character were analyzed, and questions about the shape of the history of historiography at the beginning of its existence as an independent research discipline were posed.
Artykuł jest próbą refleksji nad polską historią historiografii i jej genezą na marginesie książki Jerzego Maternickiego Wanda Moszczeńska (1896–1974). Współtwórczyni polskiej historii historiografii. Podjęto w nim takie kwestie, jak rola Autora książki wobec głównej bohaterki oraz postawiono pytania dotyczące kształtu historii historiografii w początkach jej istnienia jako samodzielnej subdyscypliny badawczej.
Źródło:
Res Historica; 2018, 45
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wanda Moszczeńska wobec historii historiografii. Na marginesie książki Jerzego Maternickiego Wanda Moszczeńska (1896–1974). Współtwórczyni polskiej historii historiografii, Rzeszów 2017, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, ss. 190
Autorzy:
Pasisz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631523.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
history of historiography, methodology of history, sociology of knowledge, Wanda Moszczeńska, Warsaw historians
historia historiografii, metodologia historii, socjologia wiedzy, Wanda Moszczeńska, historycy warszawscy
Opis:
Artykuł jest próbą refleksji nad polską historią historiografii i jej genezą na marginesie książki Jerzego Maternickiego Wanda Moszczeńska (1896–1974). Współtwórczyni polskiej historii historiografii. Podjęto w nim takie kwestie, jak rola Autora książki wobec głównej bohaterki oraz postawiono pytania dotyczące kształtu historii historiografii w początkach jej istnienia jako samodzielnej subdyscypliny badawczej.
Źródło:
Res Historica; 2018, 45
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metodologia nowej historii filmu
Methodology of New Film History
Autorzy:
Hendrykowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920836.pdf
Data publikacji:
2015-06-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
film history
new film history
film theory
film studies methodology
Opis:
The article deals with the specificity of modern historiographic methods used by film historians connected with the worldwide formation labeled New Film History that started in the mid-1980s. The main thesis focuses on notions associated with a variety of historical sources, re-visions that contradict classic film history and the importance of close-readings including the cultural contexts of the film as art, as well as a medium of audiovisual communication. 
Źródło:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2015, 17, 26; 311-316
1731-450X
Pojawia się w:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przełomy, kryzysy, ewolucje
Autorzy:
Bałus, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909540.pdf
Data publikacji:
2019-12-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
turning point
crisis
evolution
kairos
methodology of art history
Opis:
When Aristotle asked at what particular moment we can say that an army is fleeing, which is certainly not when individual soldiers start leaving the battlefield, he formulated a problem that is important also for today’s art history: are there any moments in the history of art that can be called turning points? In individual artistic careers, such points are related to crises, allowing the artist to overcome an impasse and find a way toward reaching a goal. Quite often, such a turn occurs suddenly, at some particular moment which ancient Greeks called the kairos. The changes in art approached en bloc also happen thanks to the background of values and some goal of artistic creation. A turning point may imply overcoming a crisis or a period of decline and decadence – always a state of affairs defined in negative terms. A separate case is definitely a political decree that triggers off a change, which implies violence committed on culture. Finally, in academic art history a turning point may be related not only with a crisis, but also with evolution. It’s perception is relative, but because of that the history of art can be rewritten. 
Źródło:
Artium Quaestiones; 2019, 30; 323-337
0239-202X
Pojawia się w:
Artium Quaestiones
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Turning Points, Crises, Evolutions
Autorzy:
Bałus, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909538.pdf
Data publikacji:
2019-12-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
turning point
crisis
evolution
kairos
methodology of art history
Opis:
When Aristotle asked at what particular moment we can say that an army is fleeing, which is certainly not when individual soldiers start leaving the battlefield, he formulated a problem that is important also for today’s art history: are there any moments in the history of art that can be called turning points? In individual artistic careers, such points are related to crises, allowing the artist to overcome an impasse and find a way toward reaching a goal. Quite often, such a turn occurs suddenly, at some particular moment which ancient Greeks called the kairos. The changes in art approached en bloc also happen thanks to the background of values and some goal of artistic creation. A turning point may imply overcoming a crisis or a period of decline and decadence – always a state of affairs defined in negative terms. A separate case is definitely a political decree that triggers off a change, which implies violence committed on culture. Finally, in academic art history a turning point may be related not only with a crisis, but also with evolution. It’s perception is relative, but because of that the history of art can be rewritten.  
Źródło:
Artium Quaestiones; 2019, 30; 21-35
0239-202X
Pojawia się w:
Artium Quaestiones
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ideał nauki Józefa Kazimierza Plebańskiego (1831–1897)
The Ideal Of Science By Józef Kazimierz Plebański (1831–1897)
Autorzy:
Swakoń, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2080853.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
historiography
historism
Józef Kazimierz Plebański
ideal of science
methodology of history
historiografia
historyzm
ideał nauki
metodologia historii
Nauki Humanistyczne i Społeczne
Opis:
The paper considers the idea of history as a science of Józef Kazimierz Plebański (1831–1897), the Warsaw historian and Polish student of Leopold von Ranke. In my article, I analyse assignments that Plebański set as history, the place of history in science in general, the problem of objectivity in history, and other major issues related to the study of the past in the thought of Plebański.
Źródło:
Historyka studia metodologiczne; 2019, 49; 239-262
0073-277X
Pojawia się w:
Historyka studia metodologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władysław Tatarkiewicz w pracach Czesława Głombika
Władysław Tatarkiewicz in the Works of Czesław Głombik
Autorzy:
Mróz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520885.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Czesław Głombik
Władysław Tatarkiewicz
history of philosophy in Poland
methodology of the history of philosophy
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie najważniejszych publikacji C. Głombika, w których analizował on twórczość filozoficzną i historycznofilozoficzną swojego nauczyciela z czasów studiów, W. Tatarkiewicza. To właśnie m.in. dzięki Tatarkiewiczowi Głombik podjął badania nad dziejami filozofii polskiej. Na przykładzie poświęconych Tatarkiewiczowi prac Głombika ukazane zostały najważniejsze obszary jego zainteresowań historycznofilozoficznych i metody badawcze. Artykuł wzbogacony został o osobiste wspomnienia i korespondencję.
The paper aims to present the most important works of Czesław Głombik, in which he analysed the philosophical and historical-philosophical legacy of his university teacher, Władysław Tatarkiewicz. It was thanks to Tatarkiewicz, inter alia, that Głombik undertook research on the history of Polish philosophy. Głombik’s most important areas of interest in the history of philosophy and his research methods are discussed on the basis of his works devoted to Tatarkiewicz. The paper is enriched with personal memories and correspondence.
Źródło:
Folia Philosophica; 2022, 47; 1-10
1231-0913
2353-9445
Pojawia się w:
Folia Philosophica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kwestie metodologiczne na łamach „Kwartalnika Historycznego” (do 1939 r.)
Autorzy:
Łazurko, Lidija
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689994.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
the methodology of history
the magazine „Kwartalnik Historyczny”
the positivist historiography
methodological innovations
metodologia historii
czasopismo „Kwartalnik Historyczny”
historiografia pozytywistyczna
innowacje metodologiczne
Opis:
This article discusses the issue of historical method as addressed by different authors in the pages of the Historical Quarterly. The focus here is both on methodological enunciations and on the practical application of specific methodological approaches. The analysis of the articles and reviews published in the journal has allowed the author to specify some key aspects of the methodological debate in question and to highlight the role it played in the modernisation of the journal’s methodological profile. Throughout the Lvov period, the journal was dominated by the positivistic “critical emploi”. However, the catalogue of methodological problems discussed in its articles was significantly bigger than that typically addressed within the confines of positivistic historiography, and the journal’s authors managed to remain true to the ideal of open scholarship. Such an attitude prevented them from ignoring attempts to modernise historical studies. It was the discussion of new historiographical trends and of various problems of modern history (from the sixteenth to nineteenth centuries) that provided an opportunity for methodological novelties to find their way into the journal’s content. The journal’s authors did not avoid discussing different aspects of their profession, but instead tried to keep track of the way it was changing.
Przedmiotem artykułu są zagadnienia metodologiczne pojawiające się na łamach „Kwartalnika Historycznego” w latach 1887–1939. Analiza zawartości roczników czasopisma prowadzi do wniosku o dominującej roli metodologii pozytywistycznej. Poniżej wyjaśnione zostaną przyczyny utrzymującej się pozycji owego „krytycznego emploi” przez cały okres lwowski czasopisma, a także jego renesans po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. Ukazane zostaną także przejawy metodologicznych innowacji, które na łamy czasopisma zaczęły przenikać w latach 20.–30. XX w., przede wszystkim w związku z omawianiem nowych nurtów w światowej historiografii.
Źródło:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej; 2016, 8
2450-8381
2450-8373
Pojawia się w:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozmowa o historii misji średniowiecznych
An interview on the history of Chistian mission in the Middle Ages
Autorzy:
Strzelczyk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/617953.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
medieval missions
methodology of history
Celtic and Slavonic culture
Hiberno-Scottish mission
misje średniowieczne
metodologia historii
kultura Celtów
kultura Słowian
misja iroszkocka
Opis:
On September 25-26th 2014 the Institute of History, Adam Mickiewicz University in Poznań, has organized a conference „Christianization of Europe. The Church at the turn of the first and second millenium”. It was the first of planned three conferences which preceed the 1050 anniversary of the baptism received by Polish prince Mieszko I in 966 and the official introduction of Christianity to Poland. Prof. Strzelczyk was one of the main organizers of this conference and the discussion reported below touches the subjects related to his professional career as a historian, focusing on the study of the history of Christian missions in Middle Ages.
Źródło:
Annales Missiologici Posnanienses; 2014, 19; 7-35
1731-6170
Pojawia się w:
Annales Missiologici Posnanienses
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródło - źródłoznawstwo - metoda w badaniach Aleksandra Gieysztora
Autorzy:
Koczerska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1900684.pdf
Data publikacji:
2021-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
historia historiografii
źródło historyczne
źródłoznawstwo
nauki pomocnicze historii
metodologia historii
history of historiography
historical source
source studies
auxiliary sciences of
history
methodology of history
Opis:
This paper describes how Aleksander Gieysztor consciously worked on mastering the research methods of history already during his studies; it presents the diversity of research issues he undertook and shows various types of historical sources (written, archaeological and folklore) that Gieysztor used in his work.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2021, 3 (30); 72-95
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
HISTORIA NAJNOWSZA - POMIĘDZY PEWNOŚCIĄ A ZWĄTPIENIEM?
CONTEMPORARY HISTORY - BETWEEN CERTAINTY AND DOUBT?
Autorzy:
ŁASZKIEWICZ, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909928.pdf
Data publikacji:
2018-04-23
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Sources analysis
professional ethics of historian
moral judgments in history
methodology of history
methodology of social sciences
historical synthesis
cumulative concept of historical science
metaphors in historical argumentation
Opis:
The paper discuss the regulatory principles which might be included into discussion on the controversy over the uses and misuses of contemporary history in Poland. The main proposals are as follow. We need greater methodological awareness that sources we are using whilst describing and interpreting the history are not refl ecting the whole past (which is simply impossible). While observing divergent versions of reconstructed past one should notice that the most divergent matt ers are connected with ethics. Three levels of ethics and moral judgments are listed: professional ethic of historian (is he a judge or observer), ethics/moral judgments of the past we investigate, moral judgment about the past. However tempting, metaphorical use of language should be limited at least at this stage of controversy, for there are not a commonly agreed set of metaphors, thus their use might only complicate the exchange of opinions.
Źródło:
Historia@Teoria; 2017, 4, 6; 87-96
2450-8047
Pojawia się w:
Historia@Teoria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Presupozycje surowe i presupozycje instytucjonalne: próba poszerzenia koncepcji presupozycji tekstu prawnego Marka Smolaka
Brute presuppositions and institutional presuppositions: an attempt to broaden the Marek Smolak’s notion of the presupposition of legal text
Autorzy:
Zajęcki, Maurycy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693518.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
legal text
brute facts
institutional facts
brute presuppositions
institutional presuppositions
methodology of history
tekst prawny
fakty surowe i fakty instytucjonalne
presupozycje surowe i presupozycje instytucjonalne
metodologia historii
Opis:
In the paper, the author comments on some ideas recently presented by Marek Smolak. The aim of the paper is to define the notions of ‘brute presupposition’ and ‘institutional presupposition’ of legal texts. In the first section three main issues of the theory of law where the category of presupposition has been applied are indicated. They are as follows: the notion of obligation, the reflecting of reality in directives, and the reading of legal texts at different levels of meaning. In the second section the notion ‘brute presupposition’ is defined and its potential usefulness in jurisprudence is investigated. The analyses show that the usefulness of the semiotic category of presupposition is, for several reasons, quite limited in the theory of law. Nevertheless, the notions of brute and institutional presupposition may be of some heuristic use when one wishes to define the place of the history of law among other historical studies.
W tekście autor nawiązuje do niedawno przedstawionej idei Marka Smolaka i szkicuję możliwe zastosowania pojęciowego rozróżnienia presupozycji surowych i presupozycji instytucjonalnych tekstu prawnego. W pierwszej części wskazuje się na wybrane problemy prawniczych zastosowań semiotycznej kategorii presupozycji. Są to: konceptualizowanie pojęcia obowiązku, odzwierciedlanie rzeczywistości w wypowiedziach dyrektywalnych oraz odczytywanie tekstu prawnego na różnych poziomach znaczeniowych. W części drugiej wprowadza się pojęcie presupozycji surowej i rozważa możliwe zastosowania tego pojęcia dla charakterystyki nauk prawnych. Na gruncie teorii prawa rozróżnienie to ma ograniczoną użyteczność, może natomiast mieć zalety heurystyczne przy definiowaniu miejsca nauk historycznoprawnych pośród nauk historycznych.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2013, 75, 2; 265-279
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The attractiveness of the project of practical methodology and virtue epistemology for the economic history research
Autorzy:
Bębnowski, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653141.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
theory of economic history
methodology of economic history
theory of economics
ethics of research
Opis:
Ewa Domańska, a distinguished historian of historiography and the methodologist of history, has provided an insightful commentary on the state of humanities and social sciences. The development of interdisciplinary research in social sciences and humanities has resulted in varying outcomes and interpenetrations. Interdisciplinary research helps the development of science. However, studies undertaken with less rigor may pose some threats into the long term. According to Domańska, the lack of qualifications and care (especially with respect to theory and methodology) may undermine the autonomy of a disciplines and the credibility of research in the given field. This timely warning prompted the author to create the project with the aim to assert the independence of the threatened disciplines and to “re-professionalize” these areas of study. This is to be achieved by emphasizing the role of theory in science-a strong embeddedness of a discipline in the theory. Domańska’s concept, in the form of a dichotomous project, seems to be a recipe for achieving this goal. It presupposes, on the one hand, a “practical methodology”, i.e. constructing the theory basing on empirical research material, and on the other hand the so-called “virtue epistemology”, which stresses an ethical aspect of the researcher’s attitude and labour. The aim of the paper is to discuss Domańska’s project and to draw attention to the originality of her concept in the context of economic and social sciences. The economic history is a peculiar discipline founded at the intersection of history and economics. Thus, it is possible to put forward the thesis that Domańska’s suggestions are relevant to the research of economic history. The author will seek to determine what cognitive opportunities arise from the ontology of economic history and their potential threats to the main disciplines of history and economics. The article will also examine if Domańska’s project is appropriate for the economic history research as it is deeply embedded in “practical methodology”, and so in theory. Next, the author aims to consider the role of new theoretical approaches in this field, and whether it is possible to formulate novel concepts within the scope of the economic history. Finally, the author will attempt to assess the significance of “virtue epistemology” or the ethical aspect of an economic historian’s work.
Źródło:
Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym; 2017, 20, 5; 107-125
1899-2226
2353-4869
Pojawia się w:
Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Atrakcyjność projektu metodologii praktycznej i epistemologii cnoty dla badań historyczno-gospodarczych
The Attractiveness of the Project of Practical Methodology and Virtue Epistemology for Economic History Research
Autorzy:
Bębnowski, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965072.pdf
Data publikacji:
2015-09
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
theory of economic history
methodology of economic history
theory of economics
ethics of research
Opis:
Ewa Domańska, Professor at the Adam Mickiewicz University in Poznań (Poland) and Stanford University (USA), historian of historiography and methodologist of history, formulated interesting comments about the state of humanities and social sciences. The development of interdisciplinary research causes the interpenetration of different disciplines. Although this kind of research is promising, inspiring as well as influencing the development of science, careless research may cause some threats in the longer term. According to Domańska, the lack of qualifications and reliability in this area (especially in the area of theory and methodology) undermines the authonomy of the main disciplines and decline in the professionalism of research. This led the author to create the project, which aims to defend the independence of the threatened disciplines as well as their ‘re-professionalisation’. It can be achieved by strongly emphasizing the role of theory in science; a strong embeddement of a discipline in the theory. Domańska’s concept can be a recipe, which is a dichotomic project. Firstly, it supposes a ‘practical methodology’, which is a constructing of the theory thanks to empirical research material. Secondly, it supposes a ‘virtue epistemology’, which is the ethical aspect of the researcher’s attitude and his work. The aim of the paper is to discuss Domańska’s project and underline the originality of her concept in the context of economic and social sciences. The economic history is a specific discipline which develops at the crossroad of history and economics. It lets me put forward the thesis that Domańska’s suggestions are relevant to the research of economic history. I will show what cognitive chances are the result of the ontology of economic history. I will question what the possible threats are for the main disciplines (history and economics) as a result of the lack of professionalism in the interdisciplinary research of the economic past, and ask if Domańska’s project is attractive for the economic history research thanks to the strong setting in the ‘practical methodology’ in the theory. I also ask what the role of new theoretical approaches in that area is, and whether it is possible to formulate innovatory conceptions in the economic history. Finally, I question the role of ‘virtue epistemology’ or the ethical aspect of an economic historian’s work.
Źródło:
Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym; 2015, 18, 3
1899-2226
2353-4869
Pojawia się w:
Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Paradygmat cywilizacyjny Samuela P. Huntingtona. Droga do zrozumienia współczesnych problemów Zachodu?
Autorzy:
Bednarczyk, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643926.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Zivilisationsparadigma
Geschichtsphilosophie
Wissenschaftsphilosophie
Methodologie der Geschichte
Zeitgeschichte
Samuel P. Huntington
civilization paradigm
philosophy of history
philosophy of science
methodology of history
contemporary history
paradygmat cywilizacyjny
filozofia historii
filozofia nauki
metodologia historii
historia najnowsza
Opis:
Der Aufsatz ist eine methodologische Analyse des Zivilisationsparadigmas nach Samuel P. Huntington. Den Boden für die Überlegungen bilden statistische Forschungen, die die demographische Situation der Länder des westlichen Zivilisationskreises sowie der Länder der islamischen Welt betreffen. Es werden sowohl die Forschungen berücksichtigt, auf die Huntington Mitte der 1990er Jahre Bezug genommen hat, als auch jene, die gegenwärtige Lage schildern. Die These, deren Richtigkeit der amerikanische Wissenschaftler erklärt und mit der der Verfasser des Textes übereinstimmt, besagt, dass die wirkende Kraft der epochalen historischen Ereignisse junge und schnell wachsende Bevölkerungen sind.
The article represents a methodological analysis of the civilization paradigm as perceived by  Samuel Huntington. The analysis is based  on  statistical studies of the demographic situation in countries identified with the western civilization and those of the Islamic world. The research dwells  on studies referred to by  Huntington himself in the mid-nineties as well as  on findings dealing with present-day  realities. The   thesis considered right and endorsed  by the American scholar   is that young and fast-growing populations constitute the driving force of breakthrough historic developments.
Niniejszy tekst to metodologiczna analiza paradygmatu cywilizacyjnego w ujęciu Samuela Huntingtona. Grunt dla rozważań stanowią badania statystyczne dotyczące sytuacji demograficznej państw utożsamianych z zachodnim kręgiem cywilizacyjnym oraz tych zaliczanych do świata Islamu. Badania, o których mowa, to zarówno te, na które w połowie lat dziewięćdziesiątych powoływał się sam Huntington, jak i te, które opisują współczesne realia. Teza, za której słusznością opowiada się amerykański uczony i dla której aprobatę wyraża autor tekstu mówi, że siłą sprawczą przełomowych wydarzeń historycznych są młode i szybko rosnące populacje.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2017, 21
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teoria narracji historycznej Jerzego Topolskiego. Na tropach ostatniej książki Profesora
Jerzy Topolski’s Theory of Historical Narrative. On the Trail of the Professor’s Last Lost Book
Autorzy:
Pomorski, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2080795.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Jerzy Topolski
Methodology of History at the Beginning of the 21st Century
hermeneutic analysis of the historiographic evidence
Metodologia historii na progu XXI wieku
hermeneutyczna analiza źródła historiograficznego
Nauki Humanistyczne i Społeczne
Opis:
The paper examines the special historiographic evidence: the lost last book by the well-known Polish historian and methodologist Professor Jerzy Topolski entitled “Methodology of History at the Beginning of the 21st Century”. Only its working outline in the form of an extensive table of contents has survived, but this does not prevent the author from making interesting hypotheses as to its meaning.
Źródło:
Historyka studia metodologiczne; 2020, 50; 35-70
0073-277X
Pojawia się w:
Historyka studia metodologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antropologowie i antropolożki na wojennej ścieżce oraz ich dylematy moralne z tym związane
Anthropologists on the War Path and Their Related Moral Dilemmas
Autorzy:
Kubica, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1373102.pdf
Data publikacji:
2017-07-10
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
history of anthropology
methodology of the history of anthropology
anthropology and war
anthropology and colonialism
historia antropologii
metodologia historii antropologii
antropologia a wojna
antropologia a kolonializm
Opis:
In the history of anthropology, that is, a science whose borders have considerably shifted, the object of study has continually changed but there has been a prevailing conviction about the unusual sensitivity of its practices; however, such sensitivity has not been discussed by researchers in the context of wars, military intelligence, or other military endeavors. When the history of this discipline is recounted as it is by Michał Kowalski in the book Antropolodzy na wojnie [Anthropologists on War], through the prism of the complications involved in direct activities of this type, it forces one to reflect on the ethical principles that should guide field researchers. Historical analyses of such sensitive material should also incline scholars to greater methodological awareness and avoidance of the trap of presentism.
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2017, 61, 3; 209-221
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Facing the Work of Art. Memories of My Student Years
Autorzy:
Skubiszewski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909539.pdf
Data publikacji:
2019-12-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
University of Poznań – art history
University of Poitiers – art history
methodology of art history
art history around 1950
Opis:
The present essay includes the author’s memories of his university studies and the intellectual formation that he received as a student of art history at the University of Poznań in 1949-1954. His first professor who opened to him the door to art history and exerted on him a strong intellectual influence, was Szczęsny Dettloff, a disciple of Heinrich Wölfflin in Munich and Max Dvořák in Vienna. Dettloff taught his students that the foundation of studying art in history is the study of the form of an individual artwork He believed that without a proper analysis of form it is impossible to construct appropriate series of the works of art and specify their position in the culture of the times of their origin. Similar sensitivity to form and the understanding of its significance for the art historian’s work were represented by two other professors important for the author, both educated by Dettloff already before World War II: Gwido Chmarzyński and Zdzisław Kępiński. When in 1957-1968 the author was a postgraduate student in the Centre d’Études Supérieures de Civilisation Médiévale at the University of Poitiers (CÉSCM), it turned out that the local methodological tradition was similar to what he had learned in Poznań before. The CÉSCM was founded as a multidisciplinary institute for the study of the Middle Ages, combining history, art history, literary history, and the history of ideas. It was important that one of them could shed light on an object studied by another, but each of them, including art history, kept its material and methodological identity. In the French tradition, art history had an “autonomous” status, focusing on artistic creation as a special sphere of human activity. That idea influenced also quite strongly the study of medieval architecture, originated in the early 19th century by Arcisse de Caumont, and continued until today by many generations of French scholars. What is characteristic of their research is meticulous analysis of form, articulated with a precise, detailed, and comprehensive specialist vocabulary. The lectures of French scholars on medieval architecture, which the author attended in Paris and Poitiers, taught him precision in the analysis of the artwork’s structure and its components, as well as responsibility for every single statement made on art. For a young art historian who did not specialize in architecture but in representational arts, that French experience was a lesson of methodological rigor necessary in the intellectual pursuits of the humanities scholar.
Źródło:
Artium Quaestiones; 2019, 30; 7-20
0239-202X
Pojawia się w:
Artium Quaestiones
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przed dziełem sztuki. Wspomnienia ze studiów
Autorzy:
Skubiszewski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909541.pdf
Data publikacji:
2019-12-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
University of Poznań – art history
University of Poitiers – art history
methodology of art history
art history around 1950
Opis:
The present essay includes the author’s memories of his university studies and the intellectual formation that he received as a student of art history at the University of Poznań in 1949-1954. His first professor who opened to him the door to art history and exerted on him a strong intellectual influence, was Szczęsny Dettloff, a disciple of Heinrich Wölfflin in Munich and Max Dvořák in Vienna. Dettloff taught his students that the foundation of studying art in history is the study of the form of an individual artwork He believed that without a proper analysis of form it is impossible to construct appropriate series of the works of art and specify their position in the culture of the times of their origin. Similar sensitivity to form and the understanding of its significance for the art historian’s work were represented by two other professors important for the author, both educated by Dettloff already before World War II: Gwido Chmarzyński and Zdzisław Kępiński. When in 1957–1968 the author was a postgraduate student in the Centre d’Études Supérieures de Civilisation Médiévale at the University of Poitiers (CÉSCM), it turned out that the local methodological tradition was similar to what he had learned in Poznań before. The CÉSCM was founded as a multidisciplinary institute for the study of the Middle Ages, combining history, art history, literary history, and the history of ideas. It was important that one of them could shed light on an object studied by another, but each of them, including art history, kept its material and methodological identity. In the French tradition, art history had an “autonomous” status, focusing on artistic creation as a special sphere of human activity. That idea influenced also quite strongly the study of medieval architecture, originated in the early 19th century by Arcisse de Caumont, and continued until today by many generations of French scholars. What is characteristic of their research is meticulous analysis of form, articulated with a precise, detailed, and comprehensive specialist vocabulary. The lectures of French scholars on medieval architecture, which the author attended in Paris and Poitiers, taught him precision in the analysis of the artwork’s structure and its components, as well as responsibility for every single statement made on art. For a young art historian who did not specialize in architecture but in representational arts, that French experience was a lesson of methodological rigor necessary in the intellectual pursuits of the humanities scholar. 
Źródło:
Artium Quaestiones; 2019, 30; 307-321
0239-202X
Pojawia się w:
Artium Quaestiones
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prolegomena do studiów nad wojną, konfliktem i ładem międzynarodowym
Prolegomena to the Studies into the War, Conflict and International Order
Autorzy:
Komorowski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1601621.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
war
military art
geopolitical analysis
philosophical reflection
methodology of history
system logic
logic of defining
international order
peace
fight
conflict
logika systemów
metodologia historii
refleksja filozoficzna
analiza geopolityczna
logika definiowania
ład międzynarodowy
pokój
walka
konflikt
wojna
sztuka wojenna
Opis:
Wprowadzenie wyjaśniające do tematu wojen i konfliktów zbrojnych jako czynników kształtujących ład międzynarodowy odnosi się do zasadniczej terminologii i problematyki, z uwzględnieniem ich przedmiotu, zakresu znaczeniowego i kontekstu narracyjnego. Dotyczy to takich zjawisk i faktów historycznych jak wojna, konflikt, sztuka wojenna, walka, pokój, ład międzynarodowy, przełomy i cykle hegemoniczno/geopolityczne, które są najczęściej definiowane i przyjmowane przez pryzmat poszczególnych dyscyplin naukowych, m.in. historii, socjologii, prawa, politologii, stosunków międzynarodowych i wojskowości. Zatem nie stanowią domeny doświadczeń stricte militarnych. Odwieczna wykładnia określa bowiem wojnę jako narzędzie i środek do osiągnięcia politycznego celu jakim jest pożądany pokój. Konflikty międzynarodowe zaś występują tu głównie nie jako podrzędne wobec wojny starcia militarne, a jako kategorie niezgodności między stronami dążącymi do dominacji religijnej, etnicznej, gospodarczej, społecznej itp. Postrzeganie zjawiska pokoju zdeterminowane kantowskim "wiecznym pokojem" należałoby natomiast interpretować jako okresy geopolityczne/hegemoniczne, wyznaczane osiągnięciami militarnymi dla utrzymania lub zdobycia dominacji (władzy, panowania).
An introduction explaining the character of wars and armed conflicts as factors shaping the international order refers to the basic terminology and the main issues, including their subject, their scope of meaning and their narrative context. It deals with such phenomena and historical facts as war, conflict, military art, fight, peace, international order, turning points, and geopolitical/hegemonic cycles. They are most frequently defined and accepted from the angle of particular scientific disciplines, among other things history, sociology, law, political science, international relations, and military science. As a result, they do not fall only into the domain of military questions. An old interpretation of war is that it is a tool and means to achieve the political aim, which is peace. International conflicts are interpreted here not as military confrontations subordinate to war, but as categories of incompatibility between the sides that aspire to a dominance of some type: religious, ethnic, economic, social, and the like. On the other hand, the perception of the phenomenon of peace determined by Kant’s perpetual peace should be interpreted as political/hegemonic periods, marked by military achievements to maintain or acquire dominance (of power).
Źródło:
Studia Maritima; 2016, 29; 5-21
0137-3587
2353-303X
Pojawia się w:
Studia Maritima
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jana Adamusa droga ku naukowemu niebytowi
Jan Adamus’s path to scientific oblivion
Autorzy:
Matuszewski, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533133.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Jan Adamus
methodology of history
monarchy of the Anonymous Gaul
patrimonial monarchy
Piast monarchy
monarchism and republicanism
Polish medieval studies
clan theory
Oswald Balzer
metodologia historii
monarchia Gallowa
monarchia patrymonialna
monarchia piastowska
monarchizm i republikanizm
mediewistyka polska
teoria rodowa
Opis:
The article presents the complicated history of the works and achievements of the founder of Medieval Studies Centre at the Faculty of Law of the University of Łódź, Jan Adamus. The eminent researcher of bygone judicial law criticised the political system of the state of the kings of the House of Piast approved by the Polish historiography by the authority of Oswald Balzer. The text quotes ways of avoiding references to the claims of Jan Adamus or glossing them over resorted to by historians, and literature containing material assessment of his achievements, to point finally at some of the reasons that resulted in near absolute avoidance of including the criticism of his predecessors flung by the Łódź-based medievalist.
W artykule przedstawione zostały skomplikowane dzieje dorobku założyciela oś rod ka badań mediewistycznych na Wydziale Prawa Uniwersytetu Łódz kiego – Jana Adamusa. Znakomity badacz dawnego prawa sądowego celnie krytykował także teorie ustrojowe państwa piastowskiego, które dzięki autorytetowi Oswalda Balzera przyjęte zostały w polskiej historiografii. W tekście wskazane zostały sposoby unikania przez historyków ustosunkowania się do tez Jana Adamusa bądź ich pomijania, przywołane też zostały wypowiedzi literatury zawierające rzetelną ocenę tego dorobku, by w końcu wskazać niektóre z przyczyn powodujących niemal powszechne uchylanie się od merytorycznego uwzględniania krytyki poprzedników przeprowadzanej przez łódzkiego mediewistę.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2014, 17; 271-286
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O użyteczności praw historycznych
Autorzy:
Bednarczyk, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644155.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
historische Gesetze
Naturgesetze
Philosophie der Geschichte
Methodologie der Geschichte
Philosophie der Wissenschaft
Falsifikationismus
Karl Popper
Feliks Koneczny
history laws
natural sciences laws
philosophy of history
methodology of history
philosophy of science
falsificationism
prawa historyczne
prawa przyrody
filozofia historii
metodologia historii
filozofia nauki
falsyfikacjonizm
Opis:
Das Thema der vorliegenden Überlegungen ist die Analyse der praktischen Anwendung der auf dem Boden der Geschichtsphilosophie gebildeten sog. historischen Gesetze. Um ihre starken und schwachen Seiten aufzuzeigen, konfrontiert sie der Autor mit den auf dem Boden der Naturwissenschaften formulierten Gesetzen. Das Ziel dieses Verfahrens liegt darin, eine Bilanz zu schaffen, die sowohl den Nutzen des Studiums der Geschichte als auch ihre "wissenschaftlichen" Schwächen berücksichtigt. 
The article analyzes the practical application of history laws as developed within the philosophy of history context. To indicate their strengths and weaknesses, the author confronts the laws with those  devised  on the ground  of natural sciences. The purpose of such an approach is to draw-up a balance sheet taking into account the benefits of practicing history and its “scientific” shortcomings.
Tematem rozważań jest analiza praktycznego wykorzystania, tworzonych na gruncie filozofii historii, tzw. praw dziejowych. W celu ukazania ich mocnych i słabych stron autor konfrontuje je z prawami formułowanymi na gruncie nauk przyrodniczych. Cel tego zabiegu to stworzenie bilansu, który uwzględni zarówno korzyści płynące z uprawiania historii, jak i jej „naukowe” mankamenty.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2016, 19
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Feliksa Konecznego nauka o cywilizacjach wobec współczesnych zjawisk życia społecznego
Autorzy:
Bednarczyk, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644294.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Wissenschaft von den Zivilisationen
historische Gesetze
Geschichtsphilosophie
Philosophie der Wissenschaft
Methodologie der Geschichte
Zeitgeschichte
Feliks Koneczny
civilization studies
historical laws
philosophy of history
philosophy of science
methodology of history
contemporary history
nauka o cywilizacjach
prawa historyczne
filozofia historii
filozofia nauki
metodologia historii
historia najnowsza
Opis:
Folgende Überlegungen sind der Analyse der gegenwärtigen Dimension der Wissenschaft von den Zivilisationen in der Auffassung Feliks Konecznys gewidmet. Der Verfasser beweist ihre Überlegenheit über den konkurrierenden Theorien, indem er sich auf solche Aspekte wie der Begriff der Zivilisation, ihre Klassifizierung sowie Gesetze, die ihre innere Entwicklung bedingen oder gegenseitige Beziehungen stützt. Als der größte Vorzug der geschichtsphilosophischen Konzeption des polnischen Gelehrten wird das Recht der Angemessenheit unter den Werten angesehen, auf denen das Bestehen aller Zivilisationen beruht. Dieses Recht hat den logischen Schlüsselcharakter. Obwohl sich der Verfasser dessen bewusst ist, dass Konecznys Wissenschaft von den Zivilisationen, wie jede geisteswissenschaftliche Theorie, nicht der Fehler entbehrt, glaubt er, dass sie aufgrund des logischen Charakters der sie bildenden Gesetze den besten Ausgangspunkt für die Überlegungen über den gegenwärtigen Ausmaß der interkulturellen Beziehungen bildet. 
The  science of civilizations by Feliks Koneczny is reviewed in juxtaposition  of  other contemporary theories on this subject. The superiority of this theory  is stressed  taking into account   the notions of civilization, their classification as well as the laws governing their internal development and  relations. In view of the author the law of proportionality between the values on which the functioning of all civilizations is based, represents the most significant  asset of Koneczny's historic and philosophical  theory. While   aware that Koneczny's theory,  as any theory developed on the basis of the humanities,  cannot not be devoid of errors,  the author  argues that  given the logical nature of the laws governing his theory , it represents  the best launching pad for deliberating on  why present-day  intercultural relations are developing the way they do.
Niniejsze rozważania poświęcone są analizie współczesnego wymiaru nauki o cywilizacjach w ujęciu Feliksa Konecznego. Jej wyższość nad konkurencyjnymi teoriami autor wykazuje odwołując się do takich aspektów, jak pojęcie cywilizacji, ich klasyfikacja, a także prawa warunkujące ich wewnętrzny rozwój oraz wzajemne relacje. Jako największy atut koncepcji historiozoficznej polskiego uczonego wskazane zostaje kluczowe dla niej – posiadające charakter logiczny – prawo współmierności pomiędzy wartościami, na których oparte jest funkcjonowanie wszystkich cywilizacji. Choć autor zdaje sobie sprawę, że Konecznego nauka o cywilizacjach – jak każda teoria tworzona na gruncie nauk humanistycznych – nie może nie być pozbawiona błędów, uważa, że ze względu na logiczny charakter tworzących ją praw, stanowi ona najlepszy punkt wyjścia do rozważań na temat tego, dlaczego relacje międzykulturowe przybierają współcześnie taki, a nie inny wymiar.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2017, 22
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieobecna „książka białogłowskiego konceptu”. Kobiety, kanon i badania literatury dawnej
Autorzy:
Staniszewski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/636505.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Early Modern women’s literature, literacy of women in 17th century, canon and canon formation, methodology of literary history, teaching literary history, Anna Stanisławska
Opis:
The absent book “penned by one of the fairer sex”. Women, canon and the studies of early modern Polish literatureThe main goal of the paper is to focus on the image of the past suggested by the present state of the studies of early modern Polish literature and to propose a new and more inclusive approach to it. Using the debate on Western canon and its formation as well as the specific example of A Transaction, or an Account of the Entire Life as an Orphan, a memoir by a 17th century author, Anna Stanisławska, the author of the paper argues that what is believed now to be the canon of early modern Polish literature is rather a result of conscious decisions made by present scholars rather than an adequate representation of the past literature. The paper proposes answers to the following questions: What is lost from the image of the past as argued by the scholars when they fail to mention texts like the Transaction? How does the image of the cultural past change when one decides to acknowledge such texts? In Canon’s discourse. Fragments, the first part of the paper, the author relates briefly the debate on Western canon and its formation. He reminds that the different answers to the central question ‘what Western canon is and how it came to be’ translate to different sets of professional and political responsibilities associated with being a scholar. In Canons, syllabuses, reading material. What is ‘early modern Polish literature’?, which is the second part of the paper, the author tries to pinpoint texts which form the canon of early modern Polish literature. It consists of the texts that are actually taught at the faculties of Polish literature and are presented to their students as the early modern literature. The author analyses the curriculums of certain literary courses held in six Polish universities and finds ten recurring authors. He argues then that these authors, although respected, represent only one type of early modern Polish literature – written by the well-educated, Latin-speaking men. Consequently, the author proposes to broaden the perspective of literary studies by including in their focus such texts as the above mentioned Transaction. In Case study. Anna Stanisławska, women’s literacy and writing in the 17th century, the third part of the paper, he recapitulates briefly Stanisławska’s life and proceeds to show strong connection between Anna’s memoir and literary culture of her age (which can be seen in the way she employs topos humilitatis). He also points out that the appearance of such a text in the 17th century of all periods was no accident. During Stanisławska’s life, the number of schools dedicated solely to educating women in the Polish-Lithuanian Commonwealth was increasing. Although the literacy remained far below the level achieved in Western Europe, reading and writing became much more widespread among women. The author argues that leaving Stanisławska’s text out of the curriculum results also in failing to properly represent cultural shifts which came to pass in the 17th-century Poland. The author of the paper concludes that practicing literary history focused both on writers well-known as well as neglected like Stanisławska is a valid opportunity for a modern scholar. Not only does it enable them to create more complete narration about the past, but it also helps them grasp the consequences of the images of the past produced by their narration.
Źródło:
Terminus; 2014, 16, 2(31)
2084-3844
Pojawia się w:
Terminus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O SYMULOWANEJ NAUCE, CZYLI O NIEKOMPETENTNEJ, NIEUDOLNEJ I NIEUDANEJ REKONCEPTUALIZACJI SPOŁECZNEJ, KULTUROWEJ, GOSPODARCZEJ I POLITYCZNEJ HISTORII I RZECZYPOSPOLITEJ, NIERZETELNYM POSTęPOWANIU HABILITACYJNYM I GROŹNYM POMRUKU METODOLOGICZNYM à LA OTWOCK
Autorzy:
Matuszewski, Jacek
Uruszczak, Wacław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/664346.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
history of Poland (16th-18th c.)
the political and constitutional system of the First Republic of Poland
methodology of history
history of culture
academic criticism in historiography
the humanities research paradigm
historia Polski XVI-XVIII w.
I Rzeczpospolita – ustrój
metodologia historii
historia kultury
krytyka naukowa w historiografii
paradygmat badań humanistycznych
habilitacja
postępowanie habilitacyjne
pseudonauka
pseudopsychoanaliza w historiografii
Opis:
SummaryThis article is a review of Jan Sowa’s book Fantomowe ciało króla. Peryferyjne zmagania z nowoczesną formą (The Phantom Body of the  King: Peripheral Struggles with a Modern Form, TAiWPN, Kraków: UNIVERSITAS, 2011, pp. 572). Some academic circles treat this book as the discovery of “a new paradigm for research in the disciplines of history.” The reviewers, historians of the Polish State and its law, challenge the book’s scholarship and qualify it as an example of pseudo-scholarship and sham academia. In his description of economic, social, and political relations in the First Polish Republic in 1572-1795 J. Sowa commits a series of flagrant methodological errors. In particular, very often he ignores the facts or interprets them on the basis of presuppositions. The “reconceptualisation” he embarks on is conducted on the basis of a knowledge of history at the level presented in grammar-school textbooks, with no hint of the necessary analysis of the sources. His use of the historical material is selective and notoriously ignorant of the realities. The aspect of his book which qualifies especially for the label of pseudo-scholarship is his psychoanalysis of Polish history based on the Lacanian methodology, which has been pulled to pieces by critics like A. Sokal and J. Bricot for the use it makes of mathematics. Sowa’s fundamental hypothesis that there was no Polish State after 1572 – that the Commonwealth of Poland and Lithuania was “a phantom body of the king” – is an absurdity due to its author’s failure to understand Ernst Kantorowicz’s theory of the king’s two bodies, physical and political, and hence its misapplication to the realities of Polish history. The Jagiellonian kingdom which preceded the First Republic was never the body politic of its monarch, but a collective body politic with a recognised, enfranchised legal status as the Corpus Regni or Corona Regni Poloniae. The Polish-Lithuanian Republic most definitely continued to exist as a state after the extinction of the House of Jagiellon in 1572, right up to 1795; and neither the right of all who were enfranchised to take part in the election of its monarch nor the practice of liberum veto deprived that state of its statehood as a legal entity. Sowa’s claim that the First Polish Republic was not a state is not founded on any theory of the state, which makes it even more unwarranted as scholarship. The book is also wrong on objective facts, such as the alleged permanence of the borders along the Elbe and Danube. The aprioristic assumption of the superiority of absolute monarchy over the First Republic’s mixed monarchy is at odds with the opinions expressed in the recent historiography. The scholarship of Sowa’s book is further undermined by his numerous borrowings from the work of others without the requisite acknowledgement.
StreszczenieW artykule zawarto ocenę książki Jana Sowy pt. „Fantomowe ciało króla. Peryferyjne zmagania z nowoczesną formą” (TAiWPN UNIVERSITAS, Kraków 2011, ss. 572). Książka ta traktowana jest przez niektóre środowiska naukowe jako odkrycie „nowego paradygmatu badań w naukach historycznych”. Autorzy artykułu, będący historykami państwa i prawa polskiego, kwestionują wartość naukową tej pracy, kwalifikując ją jako przykład pseudonauki i naukowego pozoranctwa. Opisując stosunki gospodarcze, społeczne i polityczne w I Rzeczypospolitej (1572 – 1795) J. Sowa dopuszcza się rażących uchybień metodologicznych. W szczególności niezwykle często ignoruje fakty albo interpretuje je według z góry przyjętych założeń. Podjęta przez niego „rekonceptualizacja” odnosi się do wiedzy historycznej na poziomie podręczników licealnych, bez jakiejkolwiek wiarygodnej analizy źródłowej. Materiał historyczny wykorzystywany został wybiórczo z notoryczną ignorancją rzeczywistości. Za pseudonaukę należy uznać zwłaszcza rozważania poświęcone psychoanalizie polskiej przeszłości oparte na metodologii Jacque’a Lacana, w obliczu poddania jej w literaturze gruntownej krytyce w zakresie zastosowań matematyki (A. Sokal, J. Bricot). Fundamentalna teza J. Sowy o nieistnieniu państwa polskiego po 1572 r. (Rzeczpospolita Obojga Narodów jako „fantomowe ciało króla”) jawi się jako nonsens, wynikający z niezrozumienia teorii Ernsta Kantorowicza o dwóch ciałach króla: fizycznym i politycznym i fałszywej jej aplikacji do polskich realiów historycznych. Poprzedzająca I Rzeczpospolitą monarchia Jagiellonów nigdy nie była ciałem politycznym króla („jednoosobową korporacją”), lecz ciałem politycznym zbiorowym o uznanej osobowości prawnej (Corpus Regni, Corona Regni Poloniae). Nie ma wątpliwości, że Rzeczpospolita jako państwo istniała także po wygaśnięciu dynastii Jagiellonów, aż do 1795 r., a wolna elekcja czy liberum veto nie pozbawiały tego państwa realnego bytu prawnego. Teza o nieistnieniu I Rzeczypospolitej jako państwa nie opiera się na żadnej teorii państwa, a więc tym bardziej nie ma wartości naukowej. W pracy występują błędy rzeczowe, jak teza o trwałości granicy na Łabie i Dunaju. Aprioryczna założenie o wyższości monarchii absolutnej nad ustrojem monarchii mieszanej, jaką była I Rzeczpospolita, rozmija się tezami najnowszej historiografii. Wartość pracy jako samodzielnego dzieła naukowego podważają liczne zapożyczenia z prac innych autorów bez poszanowania autorstwa.
Źródło:
Zeszyty Prawnicze; 2017, 17, 1
2353-8139
Pojawia się w:
Zeszyty Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kultura poznająca w roli kreatora źródła historycznego. Wokół „Dziwnej klęski” Marca Blocha
Historian as a Cognitive Culture and as a Creator of the Historical Source. Some Remarks on Strange Defeat by Marc Bloch
Autorzy:
Pomorski, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2080892.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Marc Bloch
Strange Defeat
historical record
methodology of the contemporary history
„Dziwna klęska”
źródło historyczne
metodologia historii najnowszej
Nauki Humanistyczne i Społeczne
Opis:
Marc Bloch — one of the most distinguished 20th Century historians – is the author of Strange Defeat: A Statement of Evidence Written in 1940. Serving as a staff offi cer, Bloch witnessed the fall of France in 1940 from the front line. This book is so interesting from the methodological point of view, because we are presented here with a historical source created by a historian, who additionally knows how an ideal type of historical evidence ought to be written. This French historian thought that history is also written to give contemporaries lessons on how to avoid the mistakes of the past. This is an important message of Strange Defeat.
Źródło:
Historyka studia metodologiczne; 2018, 48; 221-244
0073-277X
Pojawia się w:
Historyka studia metodologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Widzenie ześrodkowane, ogląd, epopteia. O twórczości naukowej Wiesława Juszczaka
Concentrated Vision, Perception, Epopteia. On the Scholarly Output of Wiesław Juszczak
Autorzy:
Kasperowicz, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15596841.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Wiesław Juszczak (1932–2021)
art theory
methodology of art history
dilemmas of historical cognition
interpretation of the past
imagination
ecphrasis
myth
origins of artistic creativity
Romanticism
post-Impressionism
Modernism
teoria sztuki i metodologia historii sztuki
dylematy poznania historycznego
interpretacja przeszłości
wyobraźnia
ekfraza
mit
geneza twórczości artystycznej
romantyzm
postimpresjonizm
modernizm
Opis:
W naukowej twórczości Wiesława Juszczaka, bardzo zróżnicowanej pod względem tematycznym, ale także konceptualnego ujęcia konkretnych problemów, można jednak dostrzec stałe wątki, powracanie do fundamentalnych problemów: roli wyobraźni w poznaniu historycznym i tworzeniu artystycznym, genezy sztuki i jej poznawczych dążeń, znaczenia relacji pomiędzy słowem a obrazem (w ekfrazie, w krytyce artystycznej). Problemy te Juszczak podejmował czy to artykułach o metodologicznym charakterze, czy to w niezrównanych interpretacjach poszczególnych dzieł i artystów, czy to – z czasem coraz częściej – w tekstach – esejach o charakterze filozoficznych rozważań. Dokonania naukowe Profesora pozwalają zobaczyć w nim historyka sztuki i filozofa sztuki, cechującego się oryginalnością myśli i mistrzowską formą jej wyrazu, świetnego znawcy sztuki romantyzmu i symbolizmu europejskiego, niestrudzonego poszukiwacza początków tworzenia w kulturze archaicznej Grecji, humanisty godnego tego miana w najwyższym znaczeniu.
The scholarly output of Wiesław Juszczak (1932–2021) is very diverse with regard to both the range of topics and the conceptual approaches to particular issues; yet it is possible to discern in it certain permanent themes, a desire to revisit fundamental problems, such as the role of the imagination in historical cognition and artistic creativity, the origins of art and of its cognitive pursuits, or the significance of the relationship between the word and the image (in ecphrasis, in art criticism). Those issues he approached sometimes in articles of a methodological nature, sometimes in incomparable interpretations of particular artworks and artists, and sometimes – with time, increasingly frequently – in essayistic texts that had the quality of philosophical deliberations. Wiesław Juszczak’s scholarly achievements allow us to see him as a historian and at the same time a philosopher of art, endowed with an originality of thought and a masterful form of its expression, an exceptional authority on the art of European Romanticism and Symbolism, a tireless hunter for the beginnings of artistic creation in the culture of archaic Greece, and a humanist worthy of this name in the highest degree.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2022, 84, 4; 689-714
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metoda jako gra. Mieczysława Porębskiego metodologia badań nad sztuką
Method as game. Mieczysław Porębskis methodology of art research
Autorzy:
Kasperowicz, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/707045.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Porębski
art history
art theory
art criticism
20th century
Polska
historia sztuki
teoria sztuki
krytyka artystyczna
XX wiek
Polska
Opis:
Mieczysław Porebski was one of the most important Polish art historians of the twentieth century. An outstanding interpreter of nineteenth and twentieth-century art, he also practiced art criticism in a creative way, and was an organiser of cultural activities – a sympathetic observer of many developments in modern art. The methodology of art history occupies a special place in his scholarzy accomplishments. In contrast to many researchers, who dealt with history and its methods as a humanistic discipline, Porebski developer his own methodology of art research, which he formed under the strong infl uence of methods borrowed from information theory, semiotics, anthropology and structural sociology. As the author of numerous methodological studies, later collected in a large volume entitled Art and Information, he tried to construct a systematic approach to art, beginning with a semiotic (iconic) understanding of the work, incorporated in the system of semiotic and social communication. One of Porebski’s main objectives was to discover a koncept of art as communication, which would allow for a comprehensive view of the story of art, with room for the particular role of moments of structural breakthrough (the crises – the transgressions), modelled on the basis of the achievements of structural anthropology and modern interpretations of myth and times of festivity, operating at different levels in societies characterised by different attitudes to painting, which can nonetheless be encompassed in repetitive patterns and formulas. In giving the work a three-layered structure, centred on the original idea of “morphisms”, Porebski tried to capture the changing functions of art within the framework of the variants of specifi c stylistic codes and communication systems. At the same time, as a methodologist, Porebski was well aware of the restrictions faced by information and semiotic theories when applied to artistic (more generally, visual) images, which build symbolic systems by expressing something and pointing at themselves. Porebski continued to develop his methodology of art research, on the one hand fascinated by the possibilities of adding the rigours of accuracy to it, as is the case with linguistic and semiotic studies, and on the other shaping his decisions under the strong spell of modernity, both on an ideological as well as artistic level.
Źródło:
Rocznik Historii Sztuki; 2013, 38; 41-48
0080-3472
Pojawia się w:
Rocznik Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
History and management. Typology of research approaches
Autorzy:
Górski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/703280.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
history
management
historical perspective
methodology
Opis:
The article presents relationship between history and management. Methodological inspirations between these disciplines have been shown and also the achievements carried out within the history of business and organizational theory have been described. The author has characterized the “historical turn” in organizational researches in the 1990s of XX century. In the subsequent part of the article, three methodological approaches have been characterized, namely: narrative research and storytelling, business history, and historical perspective in organizational research. The achievements of Polish researchers in the distinguished areas of research were taken into account. At the end, barriers to greater interest of using the historical perspective in the research of organizations, conducted by Polish researchers, have been presented. They are as follows: small share of historical knowledge in the education of management adepts, domination of a historical paradigms in organization and management research, the lack of continuity in the development of Polish organizations and scientific reflection on organizations and management in the 20th century and low historical awareness of Polish entrepreneurs and managers.
Źródło:
Nauka; 2018, 3
1231-8515
Pojawia się w:
Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A short history of the Oral History society, c. 1973–2013
Autorzy:
Smith, Graham
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/943390.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Ośrodek Pamięć i Przyszłość
Tematy:
Oral history
społeczność oral history
metodologia
oral history
oral history society
methodology
Opis:
W 2013 r. Stowarzyszenie Historii Mówionej obchodziło swoją czterdziestą rocznicę istnienia. Odegrało ono bardzo znaczącą rolę w rozwoju dziedziny historii mówionej (oral history), szczególnie w Wielkiej Brytanii. Artykuł przedstawia ten rozwój i rozpatruje go w szerszym kontekście, jednocześnie poddając analizie zmieniający się skład osobowy Stowarzyszenia, który uczestniczył w tym procesie. W analizie historii dziedziny badawczej historii mówionej autor stosuje raczej koncepcje kolektywnego myślenia Ludwika Flecka niż model zmiany paradygmatu przyjmowany we wcześniejszych interpretacjach tej historii. To umożliwia rozumienie historii samego Stowarzyszenia, jak również rozwoju historii mówionej w szerszym kontekście zmian społecznych wraz ze źródłami i całą gamą wpływów intelektualnych. Można również stwierdzić, że podczas gdy samo Stowarzyszenie na pewno będzie wciąż odgrywało dużą rolę w przyszłości, to jednak rola ta będzie prawdopodobnie ulegała zmianom, a do tego będą w niej pojawiać się istotne napięcia  wynikające ze ścierania się różnych koncepcji kolektywnego myślenia.
Źródło:
Wrocławski Rocznik Historii Mówionej; 2013, 3; 93-129
2719-7522
2084-0578
Pojawia się w:
Wrocławski Rocznik Historii Mówionej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analytical Philosophy of History in Poland. Inspirations and Interpretations
Autorzy:
Kowalewski Jahromi, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20311954.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
Analytic Philosophy of History
Lviv‑Warsaw School
Marxist theory of history
Poznan School of Methodology
Opis:
Analytic philosophy is sometimes understood in opposition to continental tradition. In this article, I would like to show that a Lviv‑Warsaw School shared many fundamental traits with analytic orientation. In afterwar Poland, this tradition clashed with the dialectical materialism that lacks strong scientific tradition but had the full support of the communist party. This situation produced a unique scenario in which the methodology of science could strive as a mainstream area. A crucial role was attributed to the theory of history.
Źródło:
Historyka studia metodologiczne; 2021, 51, Spec. iss.; 39-63
0073-277X
Pojawia się w:
Historyka studia metodologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies