Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "jezyk polski" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 701
Tytuł:
"Chrobry II" : z życia środowisk.
Powiązania:
Powstaniec Warszawski 1996, nr 18, s. 6
Data publikacji:
1996
Tematy:
Pilecki, Witold "Witold"
Warszawa. Ursynów. ul. Witolda Pileckiego nadanie imienia 1996 r.
Warszawa. Ursynów ulice i place onomastyka
Armia Krajowa. Grupa Śródmieście Północ - "Radwan". Zgrupowanie "Chrobry II" kombatanci
Język polski
Nazwy miejscowe
Opis:
Nadanie imienia rtm. Witolda Pileckiego ulicy na warszawskim Ursynowie.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
„Czy to stosowne>?” O cechach składniowych i semantycznych jednostek „stosowny" i „stosownie"
„Is it stosowne (appropriate)?” About the syntactic and semantic features of the units "stosowny" (appropriate) and "stosownie" (appropriately)
Autorzy:
Maryn-Stachurska, Dagmara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2158340.pdf
Data publikacji:
2021-12-29
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
the Polish language semantics
syntax
adjective
adverb
metatext
appropriateness
język polski semantyka
składnia
przymiotnik
przysłówek
metatekst
stosowność
Opis:
Artykuł zawiera szczegółową analizę syntaktyczno- semantyczną słów stosowny, stosownie w języku polskim. Autorka stawia hipotezę, że analogicznie do jednostek odpowiedni / odpowiednio można wyróżnić homonimiczne jednostki leksykalne o kształcie przymiotnika i przysłówka reprezentujące różne poziomy języka (należące do jego poziomu przedmiotowego i poziomu meta). Jednostki leksykalne o kształcie stosowny i stosownie reprezentują odpowiednio przymiotnik i przysłówek, a także operator metapredykatywny stosowny i operator metapredykatywny stosownie. Stosownie nie może natomiast pełnić funkcji operatora wyliczenia, którą pełni ciąg odpowiednio.
The article presents a detailed syntactic and semantic analysis of the words stosowny [appropriate], stosownie [appropriately] in the Polish language. The author sets a hypothesis that by analogy with the units odpowiedni / odpowiednio one can distinguish homonymous lexical units in the shape of an adjective and an adverb representing different levels of the language (belonging to its subject level and meta level). The lexical units having the shape of stosowny and stosownie represent the adjective and the adverb, respectively, as well as the meta predicative operator stosowny and meta predicative operator stosownie. Accordingly, stosownie cannot perform the function of an enumeration operator, which is performed in turn by the sequence odpowiednio.
Źródło:
Polonica; 2021, 41; 81-95
0137-9712
2545-045X
Pojawia się w:
Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
»Jak funguje teatr a film«, czyli obecność języka czeskiego w mowie »po naszymu« Polaków na Zaolziu
“How Theatre and Film Function”, or the Presence of the Czech Language in the “Po Naszymu” Speech of Poles in the Zaolzie Region
Autorzy:
Bogoczová, Irena
Bortliczek, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/50677588.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Zaolzie
gwara
język czeski
język polski
interferencja
mowa „po naszymu”
the Zaolzie Region
dialect
Czech language
Polish language
interference
„po naszymu” speech
Opis:
Artykuł »Jak funguje teatr a film«, czyli obecność języka czeskiego w mowie »po naszymu« Polaków na Zaolziu powstał na podstawie badań socjolingwistycznych sytuacji językowej na Zaolziu. Badania te prowadzą autorki w wieloetnicznym, wielojęzycznym oraz kulturowo zróżnicowanym środowisku czeskiego śląska Cieszyńskiego od lat. Zamieszkująca te tereny mniejszość polska korzysta m.in. z sieci szkół z polskim językiem nauczania. Biegle mówi i pisze także po czesku, a na co dzień uczestniczy w czeskojęzycznych sytuacjach komunikacyjnych. Poza tym w rozmowach nieoficjalnych (niepublicznych) używa gwary cieszyńskiej, należącej do polskiego języka etnicznego. W wyniku tych zachowań mownych na Zaolziu wykreował się specyficzny kod mieszany zwany „po naszymu”, który – w odróżnieniu od tradycyjnej gwary – nie posiada ustabilizowanej normy systemowej, lecz dynamicznie reaguje na zmiany realiów i potrzeb komunikacyjnych miejscowej ludności.  
The present article, entitled “How Theatre and Film Function”, or the Presence of Czech in the Commonly Spoken Po Naszymu in Těšín Silesia, in the Czech Republic, is an outcome of the sociolinguistic research into this environment, which the authors have been working on for some time. The linguistic situation in the Czech Těšín region corresponds to the nationality (ethnic) situation there, with its rich and varied local culture. In addition to the Czech majority, the area has traditionally been inhabited by a Polish minority, utilizing, among other things, a network of minority schools with Polish as the language of instruction. They navigate the Czech language environment without difficulty, and I n unofficial (and non-public) communication use their native West Těšín dialect, known as Silesian-Polish. From these codes, a mixed spoken language – „po naszymu” – has emerged, which, unlike the Polish-Silesian subdialect, has no standard form and reacts dynamically to the changing extra-linguistic reality. The paper presents an analysis of part of an authentic text in this mixed language.
Źródło:
Bohemistyka; 2023, 23, 2; 225-240
1642-9893
Pojawia się w:
Bohemistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Język polski jest tak bogaty, giętka jest nasza mowa!” Podstawowa Organizacja Partyjna Oddziału Warszawskiego Związku Literatów Polskich i jej stosunek do polityki kierownictwa partyjnego w latach 1956–1970
“The Polish language is so rich, fl exible is our talk!”. The Basic Party Cell (POP) of the Warsaw Branch (OW) of the Polish Writers’ Association (ZLP) and its attitude towards the policies of PZPR’s (Polish United Workers’ Party’s) leadership in the years 1956–1970
Autorzy:
Rokicki, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477804.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Opis:
The Basic Party Cell (POP) at the Warsaw Branch, was the Polish United Workers’ Party’s (PZPR’s) strongest party unit in the Polish Writers’ Association (ZLP). In Stalinist years, it was used to control and indoctrinate the community of writers. After the political “thaw” it was affected by very strong reformist tendencies, called “revisionist” by communist authorities. That was the difference between it and other PZPR’s cells in ZLP’s branches. Also, POP OW ZLP due to its numerosity and connections of some its members with the party leadership, exerted real infl uence on ZLP’s activities and on the relations between writers and the communist party. Nonetheless, internal divisions in the organisation were very deep. In addition to “revisionists”, the POP was also composed of a group of writers completely subordinated to the party’s instructions. Within the POP OW ZLP a discussion was held on the scope of writers’ duties, resulting from the fact of membership in PZPR. Should restrictions of free expression be accepted? Can writers-party members participate in creating the cultural policy, or should they only implement its guidelines? Are there perhaps any false intermediaries in the relations between POP, and the party leadership? The authorities’ actions towards communities of creators – mainly imposing restrictions of freedom of speech – promptly triggered protests, also of a part of the members of POP OW ZLP. In the 14 years of Gomułka’s rule, the highest emotions were provoked by the liquidation of the monthly „Europa” and founding of the Warsaw weekly „Kultura”, the dispute over the letter of 34 and the counterletter of POP OW ZLP, the expelling of Leszek Kołakowski from PZPR, and the March campaign. In this period, some writers-party members, ignoring the risk of disfavour – left the party’s ranks; while others remained in the organisation for a long time, forming an informal opposi- tion (“dissent within the party”), yet others remained members only in formal terms, the group of orthodox communists rapidly diminishing. In the late 1960s, when the anti-intelligentsia phobia among the party’s leadership became evident for everybody, it was hard to find any big names among the members of POP OW ZLP. The organisation became uniform in terms of ideology, but devoid of authority and despite the opposition’s resignation from struggle, it proved incapable of leading the community of writers. The fortunes of POP OW ZLP seem to be a good example of ideological reconsiderations and changing attitudes within the communist party’s intelligentsia towards the policies of Gomułka.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2012, 1(19); 135-181
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Język polski na Kresach” Janusza Riegera na tle badań nad polszczyzną kresową po roku 2015
“Język polski na Kresach” [Polish Language in the Eastern Borderlands] by Janusz Rieger Against the Background of Research on Borderland Polish After 2015
Autorzy:
Konczewska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38435589.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
polszczyzna kresowa
kontakty językowe
język polski na Białorusi
język polski na Litwie
język polski na Ukrainie
Janusz Rieger
Polish language in the Eastern Borderlands
language contacts
Polish Language in Belarus
Polish Language in Lithuania
Polish Language in Ukraine
Opis:
This article presents the state of research in the field of studies on Borderland Polish after 2015. The author provides an overview of selected publications which concern the situation of the Polish language in Belarus, Lithuania, Ukraine and in the borderlands, discusses the issues and research problems they consider, and outlines the main areas of research. The article focuses on the contribution of Janusz Rieger to this field of study and on his latest monograph: Język polski na Kresach [The Polish Language in the Eastern Borderlands], published in 2019.
Artykuł przedstawia stan badań nad polszczyzną kresową po 2015 roku. Autorka dokonuje przeglądu wybranych pozycji traktujących o języku polskim na Litwie, Białorusi i Ukrainie oraz pograniczach, omawia przedstawione w publikacjach problemy i wątki badawcze, prezentuje kierunki eksploracji. Oddzielna uwaga została poświęcona dokonaniom w dziedzinie badań nad polszczyzną kresową Janusza Riegera, a także jego najnowszej monografii z 2019 roku pt. Język polski na Kresach.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2020, 44; 238-262
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Język polski ponad granicami” w czasie pandemii. Opis wybranych strategii komunikacyjno-edukacyjnych
“Polish language beyond borders” during the pandemic. Description of selected communication and educational strategies
Autorzy:
Morawska, Iwona
Latoch-Zielińska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041605.pdf
Data publikacji:
2021-12-20
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
język polski
granice
pandemia
edukacja
komunikacja
wspólnota
Polish language
borders
pandemic
education
communication
community
Opis:
Artykuł wyrasta z zainteresowania wypracowaniem skutecznych technik i metod wspierania osób uczących się obcych języków i kultur. Omówione w tekście strategie komunikacyjno-edukacyjne są integralną częścią projektu „Język polski ponad granicami”, którego realizacja przypadła na czas panującej pandemii. Zaistniałe utrudnienia narzuciły konieczność wypracowania alternatywnych metod i form kształcenia, między innymi z zastosowaniem nowoczesnych mediów i technologii, dzięki którym środowisko polonijne w Brazylii może poznawać i na nawo odkrywać język polski i polską kulturę. Założenia omawianego projektu egzemplifikują walory łączenia w procesie glottodydaktycznym kultury i języka dziedziczonego (a dla niektórych uczących się drugiego i/lub obcego) jako wartości sprzyjających komunikacji, integracji, samopoznaniu, tworzeniu poczucia wspólnoty oraz innym aktywnościom związanym z uczeniem się języka w działaniu, w różnych przestrzeniach, kontekstach, sytuacjach i interakcjach (mimo pandemii). W badaniach zastosowano podejście action research z jego czterema fazami: planowaniem, działaniem, obserwacjami i refleksjami. Zebrany materiał uprawnia do sformułowania wniosku, iż podejście interkulturowe w dydaktyce języków obcych i w pokrewnych jej formach kształcenia jest obecnie jedną z najtrafniejszych dróg nauczania języka polskiego jako obcego. Przedstawione rozważania wpisują się w nurt badań interdyscyplinarnych nad językiem polskim w świecie, wielojęzycznością i glottodydaktyką polonistyczną.
The article stems from interest in the development of effective techniques and methods to support learners of foreign languages and cultures. The communication and educational strategies discussed in the text are an integral part of the project “Język polski ponad granicami” [“Polish language beyond borders”], implemented during the current pandemic. The difficulties that emerged made it necessary to develop alternative methods and forms of education, including ones using modern media and technologies, allowing the Polish diaspora community in Brazil to learn and rediscover the Polish language and culture. The assumptions underlying the project exemplify the value of combining, in the glottodidactic process,the culture and language inherited (for some learners, a second and/or a foreign language), as qualities that foster communication, integration, self-discovery, the creation of a sense of community and other activities related to language learning in action, in diverse spaces, contexts, situations and interactions (despite the pandemic). The study used the action research approach with its four phases: planning, action, observation, and reflection. The material collected allows us to conclude that an intercultural approach in foreign language teaching and in related forms of education is currently one of the most appropriate ways of teaching Polish as a foreign language. The presented considerations fit within the line of interdisciplinary research on the Polish language in the world, multilingualism, and Polish glottodidactics.
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2021, 28, 2
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Język polski” jako przedmiot nauczania w opinii uczniów szkół gimnazjalnych i podstawowych
Autorzy:
Budrewicz, Zofia
Sienko, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/782904.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
badania empiryczne
dydaktyka języka polskiego
edukacja kulturalna i literacka
nauczanie języka
Opis:
The authors of the article focus on analyzing students’ questionnaires in which they commented on the role of their mother tongue. More than 900 students of Kraków’s selected primary and secondary schools took part in this research. The students prefer to gain pragmatic knowledge. This knowledge means the abilities which help the students obtain good grades on tests; as a result, these skills are seen as a ticket to a better school and then a successful life (in most cases this means a well-paid job). In the students’ answers to the “usefulness” of Polish language in terms of individual development of children and young people, the didactic aspect of literary, linguistic and cultural content turned out to be of marginal significance. The students do not appreciate the value of learning native language as a means to self-exploration in terms of axiology. They do, however, realize the usefulness of linguistic learning in developing communicative skills (in most cases it is related to one’s ability to communicate with other people). The opinions of the primary and secondary school students are crucial analytic material for contemporary debates on strengthening the role of native language in the school education system. The opinions and assessments derived from educational experiences show lack of a deeper agreement between the discourse of Polish studies didactics and school practice aimed at accomplishment of educational targets. Key words: questionnaires, empirical research, Polish studies education, literary and cultural education, language training
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia; 2014, 5, 161; 77-94
2082-0909
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Kto znał – niech wspomni” o prywatnych nekrologach rocznicowych w czeskiej, słowackiej i polskiej prasie
»Who knew – mention«. About private obituaries in the Czech, Slovak and Polish press
Autorzy:
Olchowa, Gabriela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/908812.pdf
Data publikacji:
2018-09-07
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
obituary
funeral genres
Czech language
Polish language
Slovak language
nekrolog
gatunki funeralne
język czeski
język polski
język słowacki
Opis:
Przedmiotem zainteresowania uczyniono nekrologi z okazji rocznicy śmierci zmarłego ogłaszane przez jego bliskich. Celem było ustalenie struktury tego gatunku funeralnego, opisanie wykorzystanych środków językowych i podanie typowych cech. Na podstawie konfrontatywnych badań wskazano różnice i podobieństwa. Analizie poddano prywatne nekrologi rocznicowe zamieszczone w czeskiej, słowackiej i polskiej prasie lokalnej, które ukazały się od 1.08.2017 do 31.12.2017 roku. Wydzielono stałe komponenty tworzące strukturę badanych tekstów: data rocznicy śmierci, dane identyfikujące zmarłego, wspomnienie, podpis nadawcy. Najbardziej wyodrębniają się nekrologi polskie, ponieważ jako jedyne stanowią nie tylko wspomnienie o śmierci bliskiego, ale przede wszystkim zawiadamiają o mszy świętej odprawianej w intencji zmarłego lub zapraszają na wspólną modlitwę, co poświadcza głęboko zakorzenioną w Polsce tradycję i wpływ chrześcijaństwa na kulturę polską. Z kolei najwięcej wspólnych cech mają nekrologi czeskie i słowackie, które poza niewielkim różnicami są tożsame. Stwierdzono, że badane teksty mają stereotypową konstrukcję, częstokrotnie powielane schematy i formuliczny kształt językowy. Wyodrębniona i najważniejsza część poświęcona jest zmarłemu, który ukazany jest z punktu widzenia żałobników i poprzez uczucia jakie żywią do niego, natomiast formuły finalne różnicują nekrologi w obrębie poszczególnych języków. Badania potwierdziły, że wyraz pamięci o zmarłym w rocznicę jego śmierci to zwyczajowe zachowanie w kulturach zachodniosłowiańskich.
The subject of interest was made obituaries on the anniversary of the deceased's death announced by his relatives. The aim was to determine the structure of this funeral genre, describe the linguistic means used and provide typical features. Differences and similarities were indicated on the basis of comparative studies. The analysis included private anniversary obituaries included in the Czech, Slovak and Polish local press, which were published from 01/08/2017 to 31/12/2017. Solid components were created forming the structure of the studied texts: date of death anniversary; identification data of the deceased; memory; signature of the sender. The most distinguished are Polish obituaries, because they are the only ones that are not only a memory of a loved one's death, but above all they announce a holy mass for the deceased or invite for a common prayer, which is confirmed by the deeply rooted tradition and influence of Christianity on Polish culture. On the other hand, Czech and Slovak obituaries have the most common features, which, apart from minor differences, are identical. It was found that the texts studied have a stereotypical construction, often reproduced diagrams and a formulic language shape. The isolated and the most important part is devoted to the deceased, who is shown from the point of view of the mourners and the feelings they have, while the final formulas differentiate the obituaries within the studied languages. Studies have confirmed that the expression of remembrance of the deceased on the anniversary of his death is a customary behavior in Western Slavic cultures.
Źródło:
Bohemistyka; 2018, 3; 259-274
1642-9893
Pojawia się w:
Bohemistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Miałeś chamie złoty róg”. O chorobie szkolnictwa w Rzeczypospolitej i szlachetnego dorobku Komisji Edukacji Narodowej roztrwonieniu
Autorzy:
Sporek, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/782758.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
KEN
edukacja
reforma
oświata
język polski
Opis:
Niniejszy tekst wyrasta z potrzeby opisania genezy oraz zasady funkcjonowania Komisji Edukacji Narodowej. Jego autor przywołuje najistotniejsze poglądy ideologów oświeceniowej reformy edukacyjnej w Polsce oraz konfrontuje je ze współczesnością. Akcentuje zwłaszcza osiągnięcia w zakresie organizacji procesu kształcenia, wychowania, a także edukacji w ramach języka polskiego. Paweł Sporek wskazuje dorobek twórców KEN oraz dokumentuje roztrwonienie owego dziedzictwa w oświatowej teraźniejszości. W konkluzji krytycznie ocenia współczesną szkołę oraz system edukacyjny organizowany w ramach polityki ministerstwa edukacji.  
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia; 2014, 5, 161; 20-38
2082-0909
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Nadmiar uprzejmości dla panów Słoni” – formy grzecznościowe w przekładach Winnie-the-Pooh A. A. Milne’a na język polski, czeski i śląski
It all comes of trying to be kind to Heffalumps: forms of address in translations of A. A. Milne’s Winnie-the-Pooh to Polish, Czech, and Silesian
Autorzy:
Szot, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51967149.pdf
Data publikacji:
2021-11-11
Wydawca:
Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
children’s literature translation
form of address
translation to Silesian
Winnie the Pooh
Opis:
The word you used to address the interlocutor covers a wide of social relations in English. The Slavic languages have a wider range of forms, each of which is appropriate in a specific social context. The asymmetry between the languages requires the translators of English texts to interpret the relationship between the speakers and choose only one of a number of possible forms in the target language. The paper analyses the interpretative strategies of translators of A. A. Milne’s Winnie-the-Pooh regarding the ways in which the characters address each other and discusses their implications for the target texts.
Źródło:
Studia Translatorica; 2021, 12; 247-255
2084-3321
2657-4802
Pojawia się w:
Studia Translatorica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Pamiętnik dla dzieci” Heleny Masalskiej – świadectwo polszczyzny łotewskiej XX wieku
“Pamiętnik dla dzieci” [A Memoir for Children] by Helena Masalska: A Testimony of Twentieth-Century Latvian Polish
Autorzy:
Ostrówka, Małgorzata
Golachowska, Ewa
Lieģeniece, Liene
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38587371.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
język polski
Łotwa
XX wiek
pamiętnik
sytuacja socjolingwistyczna
interferencje
Polish language
Latvia
20th century
memoir
sociolinguistic situation
interference
Opis:
This article presents Pamiętnik dla dzieci [A Memoir for Children] by Helena Masalska, a text which may not be very long but is certainly important for scholars documenting the Latvian variety of twentieth-century Polish. Written in a colloquial variety of the language in 1992, the memoir tells about the childhood and the youth of the author, born in 1917. The study considers the influence of Russian and Latvian as well as a dialect of Belarusian on the author’s Polish, provides a description of its features of spelling, and reconstructs the sociolinguistic situation in which the Polish of Helena Masalska was shaped.
Artykuł jest prezentacją Pamiętnika dla dzieci Heleny Masalskiej, niezbyt długiego, ale ważnego dla badacza tekstu dokumentującego łotewską odmianę polszczyzny XX wieku. Pamiętnik… jest napisany potoczną odmianą języka polskiego. Powstał w 1992 roku, ale opowiada o dzieciństwie i młodości autorki urodzonej w 1917 roku. W artykule ukazano wpływy języka rosyjskiego i łotewskiego oraz gwary białoruskiej na polszczyznę autorki, scharakteryzowano elementy pisowni, a także zrekonstruowano sytuację socjolingwistyczną, w której kształtowała się polszczyzna Heleny Masalskiej.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2020, 44; 168-237
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Polska jest naszym wielkim zadaniem”– językowe środki perswazji w audycjach wyborczych kandydatów na prezydenta Polski w wyborach z 2020 roku
„Poland is Our Great Task” - Linguistic Means of Persuasion in the Election Broadcasts of the Candidates for the Presidency of Poland in the 2020 Elections
Autorzy:
Gajewska, Ewelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2152421.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
Tematy:
język
perswazja
polityka
audycja wyborcza
wybory prezydenckie
language
persuasion
politics
election broadcast
presidential elections
Opis:
W artykule poddano analizie jakościowej językowe środki perswazji i figury retoryczne wykorzystywane w wypowiedziach kandydatów na urząd prezydenta Polski w wyborach z 2020 r. Jako źródło wybrano fragmenty audycji wyborczych nadawanych w telewizji podczas kampanii wyborczej trwającej do 26 czerwca 2020 r. Zastosowano metodę analizy lingwistycznej płaszczyzn: leksykalnej i gramatycznej, ze szczególnym uwzględnieniem środków perswazyjnych realizujących 4 mechanizmy retoryczne według Stanisława Barańczaka. Analiza zebranego materiału wykazała szczególną popularność takich środków perswazyjnych, jak: definicja retoryczna, mały i wielki kwantyfikator, pytanie retoryczne i antyteza. Mogą one służyć uruchamianiu kilku mechanizmów retorycznych, mogą też być dominujące w przypadku jednego, jak np. antyteza, która uruchamia przede wszystkim mechanizm symplifikacji rozkładu wartości.
The article analyzes the linguistic means of persuasion used in the statements of the candidates for the office of the President of Poland in the elections of 2020. The source selected was excerpts from election programs broadcast television during the election campaign lasting until June 26, 2020. The method of linguistic analysis of the lexical and grammar planes was used as the source with a particular emphasis on persuasive means implementing 4 rhetorical mechanisms according to Stanisław Barańczak.
Źródło:
Media i Społeczeństwo; 2022, 16; 136-153
2083-5701
2545-2568
Pojawia się w:
Media i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Sounds that Create the Image.” On Polish and Russian Translations of Alliteration in Pnin by Vladimir Nabokov
„Dźwięki, które tworzą obraz”. O przekładzie aliteracji w polskiej i rosyjskiej wersji Pnina Vladimira Nabokova
Autorzy:
Letka-Spychała, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1192582.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
Tematy:
Vladimir Nabokov
Pnin
alliteration
translation procedures
Polish language
Russian language
character’s image
sound
aliteracje
metody translatorskie
język polski
język rosyjski
obraz bohatera
dźwięk
Opis:
The article explores procedures used for the rendition of alliteration in the novel Pnin written by Vladimir Nabokov (1957). Two target texts will be compared. The first one is the Polish translation prepared by Anna Kołyszko (1987), the second one is the Russian version done by Sergey Ilyin (1993). The analysis of the texts will draw on research into three major thematic areas: proper names, appearance and feelings/emotions where an accumulation of alliteration is distinctly noticeable. These fields are linked by the focal character, a Russian émigré who comes to America after the Russian Revolution. His oddness and eccentricity are constantly emphasized by the unreliable narrator, whose speech abounds in alliterations. In the original this device not only reinforces the narrator’s orality but also structures the image of the focal character. In the target texts alliteration is subject to various formal modifications. In many cases it is substituted by onomatopoeias, consonances, descriptive equivalents or it is simply abandoned. As a result, the translators do not always preserve the alliterative effect (especially when it comes to proper names, feelings and emotions). Translation procedures applied by the translators allow them to achieve partial equivalence on the semantic level. Inaccuracies in this field are visible in examples referring to Pnin’s feelings and emotions in which alliterative word strings are omitted and semantically distant counterparts are used.   
Celem niniejszego artykułu jest analiza i porównanie rozwiązań translatorskich zastosowanych w przekładzie aliteracji. Materiał badawczy został zaczerpnięty z utworu Pnin (1957) Vladimira Nabokova, jego polskojęzycznej wersji przetłumaczonej przez Annę Kołyszko (1987) roku oraz rosyjskojęzycznego wariantu przygotowanego przez Siergieja Iljina (1993). Nagromadzenie aliteracji jest widoczne w trzech grupach tematycznych. Pierwszą stanowią nazwy własne, następnie wygląd zewnętrzny, uczucia oraz emocje. Wymienione grupy tematyczne odnoszą się do postaci głównego bohatera Timofieja Pnina – rosyjskiego emigranta mieszkającego w Ameryce. Oprócz niego niezwykle ważną postacią w utworze jest „nierzetelny” narrator, który w swych opisach „kreuje” ekscentryczny i nieco dziwaczny obraz głównego bohatera. W oryginale to właśnie dzięki aliteracjom zarówno jego wypowiedzi, jak również sam Pnin nabierają charakterystycznego „humorystycznego” zabarwienia. W przekładach nie zawsze ten efekt zostaje osiągnięty bowiem aliteracje ulegają formalnym modyfikacjom i są zastąpione przez onomatopeje, konsonse, ekwiwalenty opisowe (szczególnie dotyczy to wyglądu zewnętrznego) bądź zostają całkowicie utracone (w grupie obejmującej imiona własne oraz uczucia i emocje). Zastosowane zabiegi translatorskie doprowadziły do zmiany lub utraty oryginalnej, fonetycznej wartości. Umożliwiły również osiągnięcie częściowej ekwiwalencji na poziomie semantycznym. Istotne rozbieżności na tej płaszczyźnie są widoczne w przykładach opisujących emocje Pnina, w których tłumacze nie tylko nie oddali aliteracji, ale również wykorzystali odległe semantycznie odpowiedniki.
Źródło:
Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2019, 4, 1
2543-7844
Pojawia się w:
Półrocznik Językoznawczy Tertium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„STRACH” W KOMEDII NIKOŁAJA RUDKOWSKIEGO DOŻYĆ DO PREMIERY I JEJ TŁUMACZENIU NA JĘZYK POLSKI
THE CONCEPT OF FEAR IN NIKOLAY RUDKOVSKI’S COMEDY „TO LIVE TO SEE THE OPENING NIGHT” AND IN THE TRANSLATIONS OF THE COMEDY INTO POLISH
Autorzy:
Rusiecka, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911718.pdf
Data publikacji:
2019-03-12
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
emotions
fear
Belarusian dramaturgy in Russian
emocje
strach
białoruska dramaturgia rosyjskojęzyczna
Opis:
W niniejszym artykule została podjęta próba analizy wybranych językowych wykładników emocji strachu w komedii Dożyć do premiery napisanej w języku rosyjskim przez współczesnego dramatopisarza białoruskiego Nikołaja Rudkowskiego oraz w polskim przekładzie tej sztuki autorstwa Bożeny Majorczyk. Zwraca się uwagę na to, iż mimo podobieństwa „skryptów kulturowych” i doświadczeń historycznych są istotne różnice w rozumieniu tekstu pomiędzy odbiorcą przynależącym do rosyjskojęzycznego oraz do polskojęzycznego kręgu kulturowego.
This article attempts to analyze selected language exponents of the emotion of fear in the comedy “To Live to See the Opening Night”. This play was written in Russian by the contemporary Belarusian playwright Nikolay Rudkovski and translated into Polish by Bożena Majorczyk. Attention is drawn to the fact that, despite the similarity of “cultural scripts” and historical experiences, there are significant differences in the perception of the text between the recipients belonging to the Russian-speaking and the Polish-speaking cultural circle.
Źródło:
Porównania; 2018, 22, 1; 237-247
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 701

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies