Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "gas shale" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Lower Paleozoic oil and gas shale in the Baltic-Podlasie-Lublin Basin (central and eastern Europe) - a review
Autorzy:
Poprawa, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2060266.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Baltic-Podlasie-Lublin Basin
lower Paleozoic
shale oil
shale gas
reservoir characteristics
Opis:
In the Baltic-Podlasie-Lublin Basin, four potential lower Paleozoic shale reservoirs are identified: the Piaśnica, Sasino and Jantar formations, as well as the Mingajny shale. These units were diachronously deposited during the starved stages of Caledonian foredeep basin development, in the course of rising or high eustatic sea level. Across most of the basin, the shale formations analysed are saturated with light oil and condensate, and they are buried to depths of 2300-3500 m. The shale reservoirs reach the wet gas window at burial depths of 2800-4000 m, while dry gas accumulations occur at depths exceeding 3500-5000 m, except in the Biłgoraj-Narol Zone. The shale analysed might be generally classified as a moderate to low quality, and locally high quality, unconventional reservoir. Within the shale net pay zones, the average TOC content is 2-5 wt.% TOC. The exceptions are the Piaśnica Formation, for which this is 5-12 wt.%, and the Mingajny shale, which is TOC-lean (1.4-1.7 wt.%). The thickness of the shale net pay intervals in the most favourable locations, mainly on the Łeba Elevation, generally reaches 20 m, and locally exceeds 35 m. The shale reservoirs are saturated with hydrocarbons of good quality. Their permeability is low to moderate, often in the range of 150-200 mD, while total porosity average per borehole is commonly exceeds 6 %, reaching up to 10% at maximum, which might be considered as moderate to good. The clay minerals content is moderate to high (30-50%), and geomechanical characteristics of the shale formations are intermediate between brittle and ductile. No overpressure occurs in the basin, except for a dry gas zone in the SW Baltic Basin. In the Biłgoraj-Narol Zone, and to a lesser degree also in the Lublin region, pronounced tectonic deformation significantly limits shale gas/oil potential. Among 66 exploration boreholes drilled in the basin so far, only 5 were lateral boreholes with representative production test results. Hydrocarbon flow from the best boreholes was low to moderate, equal to 11.2 to 15.6 thousand m3/day for gas, and 157 bbl/day (~21.4 ton/day) for oil. There is, however, high potential to improve production flow rates, connected with the fracturing of two net pay intervals at one time, as well as with significant technological progress in the exploitation of shale basins during the last 5 years. Commercially viable production might be achieved for a single borehole with estimated ultimate recovery exceeding 30-50 thousand tons of oil, or 60-90 million m3 of gas.
Źródło:
Geological Quarterly; 2020, 64, 3; 515--566
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Selected implications of shale gas extraction in Europe
Autorzy:
Abramiuk -Lété, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/629915.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
natural gas, shale gas, energy, security of supply, gas import, gas prices
Opis:
According to the 2011 International Energy Agency data, 60 % of natural gas production in the US comes from unconventional sources. Currently in Europe the commercial production of shale gas has not yet been developed. However, the European Commission estimates that conventional production in those countries which have already made some progress could already start as early as 2015. The 2013 A.T. Kearney report outlines that European resources constitute 7 % of world resources, but the success of shale gas exploration in Europe will depend on a series of economic, political and geographical factors. This paper analyses the potential impact of the development of the shale gas industry in Europe, particularly recoverable potential of shale gas, its impact on the economy, overall EU energy mix, energy prices and the European job market. In addition, the paper briefly discusses the potential impact of shale gas extraction on gas imports and security of supply.
Źródło:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace; 2014, 3; 145-158
2082-0976
Pojawia się w:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Shale gas development: managing economic transitions
Autorzy:
Jackson, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/298994.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
shale gas
Opis:
Shifts in populations and economic structure are as old as population settlements themselves. As technologies change and economies adapt, regional comparative advantages also evolve. Among the most consequential of recently developed new technologies is horizontal drilling, which has opened vast regions of the world to the extraction, development,and use of low-cost energy from shale gas. Economic transitions and structural change are inevitable. The challenge for regional economists, policymakers, and economic developers lies in the identifying and managing these transitions in ways that maximize benefits and minimize the costs that accompany them. Complicating this challenge is the recognition that the geographic distributions of costs and benefits of economic development often do not coincide. This spatial mismatch of costs and benefits has been prominent historically in regional resource boom and bust cycles, many of which have been fed specifically by energy resources. The resources of energy rich regions have often been exploited in ways that provide short- term regional economic benefits and disruption, longer-term economic development often accompanied by environmental and physical infrastructural degradation. Recognizing that we are entering the early stages of one of the most substantial resource based shifts in economic structure in the history of energy resource development, we have the opportunity and the obligation to learn from successes and failures ofprevious economic transition management efforts, and to design strategies that will maximize the benefits and minimize the negative consequences of shale gas development. This contribution identifies and elaborates upon four critical dimensions of the transition management challenge. The first dimension includes the economic and environmental aspects of the extraction activities including drilling, materials assembly and usage including employment, income, capital equipment, and consumables, both manufactured and natural. The second dimension identifies the negative externalities of impacts on off-site physical infrastructure, with a special emphasis on transport infrastructure. In attempting to minimize negative consequences, programs should be developed to leave affected areas no worse off, at worst, and better off if possible. The road network involved in support drilling can extend well beyond the obvious transport arteries, even to jurisdictions that are not direct beneficiaries of severance taxes or impacts fees. The third dimension centers on economic structural changes related to upstream and downstream activities in the production and supply chains, and the fourth dimension concerns the roles of and impacts upon social and institutional structures.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2013, 30, 1; 317-318
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Challenges to the Development of Unconventional Natural Gas – The Case of Shale Gas
Autorzy:
Le, Minh Thong
Tran, Van Hiep
Do, Huu Tung
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27323227.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
Tematy:
unconventional gas
shale gas
challenge
gaz niekonwencjonalny
gaz
wyzwania
Opis:
The world is undergoing a radical transition to a low-carbon economy and natural gas is considered an important bridge in the transition of energy in the world. The potential for natural gas, especially unconventional gas, is very large, which will significantly affect the future energy structure in all regions of the world. However, the conditions for developing these resources are different between regions and countries. The development of unconventional gas is now facing many challenges, even opposition because the problem of extracting unconventional gas is very complex and the total impact is unknown. Therefore, at present, the expansion of unconventional gas remains a question for countries that possess and desire to exploit these resources. This article will analyze the opportunity and challenges of unconventional gas relying on the development of shale gas in recently.
Źródło:
Inżynieria Mineralna; 2023, 2; 113--120
1640-4920
Pojawia się w:
Inżynieria Mineralna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Drilling mud for shale gas drilling
Autorzy:
Kędzierski, M.
Wysocki, S.
Wiśniowski, R.
Uliasz, M.
Zima, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/298741.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
drilling mud
shale gas drilling
hydration inhibitors
Opis:
The selection of the relevant components the drilling of 5mud can reduce the occurrence of negative physical-chemical phenomena observed between shales and drilling mud. The purpose of laboratory examination was to estimate the impact of different polymer inhibitors for hydration of clays and shales. A laboratory test were performed in order to estimate the concentration of polymer inhibitors in preventing the phenomena taking place in contact with the shale rocks – drilling mud. Also, research the influence a drilling fl uids containing different kinds of hydration inhibitors on swelling and clays and shales dispersion.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2015, 32, 3; 503-516
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geopolityczne implikacje rozwoju shale gas w Europie
Geopolitical implications of the shale gas development in Europe
Autorzy:
Młynarski, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/282331.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
polityka energetyczna
shale gas
implikacje
Unia Europejska
Rosja
energy policy
European Union
Russia
Opis:
Rewolucja gazu z łupków rozprzestrzenia sie ze Stanów Zjednoczonych na inne kontynenty i zmienia geopolityke surowców w skali globalnej. Eksploatacja niekonwencjonalnych źródeł gazu ziemnego rozpoczeła intrygujący proces zmiany globalnej relacji energetycznych. Unia Europejska od lat poszukuje bezpiecznych dostaw surowców i możliwości rozwoju alternatywnych źródeł energii. Gaz z łupków może stać się nowym źródłem zaopatrzenia UE, oferując alternatywną formę zewnetrznych dostaw w postaci LNG wobec transportu gazociągami lądowymi lub podmorskimi. Uwalnia to UE od polityczno-surowcowej zależności determinowanej bliskością geograficzną dostawców. W tym kontekście rozwój technologii pozyskania gazu z łupków w Europie pozwoliłby na "odpolitycznienie" relacji gazowych z Rosją. Europa znajduje sie dopiero na etapie prac poszukiwawczych i rozpoznawczych, a dokładna ocena potencjału wydobywczego gazu z łupków jest przedwczesna. Wśród głównych problemów ograniczających rozwój tej technologii w Europie znajdują się bariery technologiczne, ekologiczno-społeczne, ekonomiczne, prawne i polityczne. Jednak potencjał geologiczny nie będzie decydującym czynnikiem rozwoju technologii wydobycia gazu z łupków na terenie UE. Istotne jest zbudowanie woli politycznej wśród państw i europejskich koncernów. Artykuł stanowi próbe analizy możliwości i barier rozwoju technologii wydobycia gazu z łupków w Europie oraz oceny implikacji geopolitycznych w regionie na tle relacji UE – Rosja.
Shale gas revolution spread from USA to other continents and transforms resource geopolitics in a global scale. Exploitation of unconventional natural gas deposits began intriguing process of a global change in energy relationship. The European Union for years is searching a secure raw materials supply and opportunities to develop alternative energy sources. Shale gas may become a new resource of supply for the EU, offering an alternative way of external gas supplies in a form of LNG versus transport with land or sea pipelines. This can free up the EU from the political-raw material dependency on suppliers determined by geographical proximity. In this context, the development of shale gas technologies in Europe,would allowthe "de-politicization" of gas relationship with Russia. Europe is only at the early stage of the research and a thorough evaluation of shale gas opportunities exploration potential is premature. Among main problems limiting development of this technology in Europe there are technological, social-ecological, economic, legal and political barriers. However, the geological potential ofEurope will not be a main decisive factor in the development of shale gas technologies in the EU. It is important to build up a political willingness among countries and European corporations. This article is an attempt to analyze opportunities and barriers of shale gas development technologies in Europe and make assessment of geopolitical implications in the region, on a background of EU–Russia relationships.
Źródło:
Polityka Energetyczna; 2012, 15, 1; 5-20
1429-6675
Pojawia się w:
Polityka Energetyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie metod termicznych TG/DSC do celów prospekcji naftowej
Application of TG/DSC thermal methods in petroleum prospecting
Autorzy:
Labus, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1834956.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
termograwimetria TG/DTG
skaningowa kalorymetria różnicowa (DSC)
materia organiczna
gas shale
łupki menilitowe
termogravimetry TG/DTG
differential scanning calorimetry (DSC)
organic matter
gas-shale
Menilite Shales
Opis:
Metody termiczne pozwalają na badanie przebiegu reakcji chemicznych i przemian fazowych zachodzących w czasie ogrzewania lub chłodzenia substancji. Niektóre z nich pozwalają także wyznaczać parametry termodynamiczne i kinetyczne reakcji. Celem niniejszego artykułu było przeglądowe zaprezentowanie podstaw metodycznych analizy termograwimetrycznej (TG/DTG) i skaningowej kalorymetrii różnicowej (DSC), a także ich możliwości analitycznych. Przytoczone przykłady interpretacji otrzymanych krzywych w odniesieniu do próbek geologicznych, ze szczególnym uwzględnieniem skał łupkowych typu gas shale i skał macierzystych dla ropy naftowej, zostały wybrane z kilku publikowanych lub niepublikowanych opracowań. Badaniu poddawano sproszkowane próbki skał lub wypreparowany kerogen. Zaprezentowano przykład interpretacji składu mineralnego skały na podstawie termogramu analizy wykonanej w atmosferze utleniającej. Pokazano także, na przykładzie, porównanie analizy TG/DSC w atmosferze obojętnej z wynikami analizy Rock-Eval. Oprócz wysokiej korelacji otrzymanych wyników wykazano, że metody TG/DTG/DSC umożliwiają uzyskanie dodatkowych informacji w stosunku do podstawowej metody badawczej stosowanej w geologii naftowej, jaką jest Rock-Eval. Pozwalają one mianowicie uściślić stopień dojrzałości kerogenu, stwierdzić ewentualną wieloetapowość jego rozkładu, a ponadto obliczyć ilościowo (na podstawie krzywej TG) wielkość ubytku masy na poszczególnych etapach rozkładu. Przeprowadzenie eksperymentu TG/DSC w atmosferze utleniającej pozwala na określenie wielkości entalpii reakcji rozkładu materii organicznej zawartej w skale. Entalpia ta określona w przebadanych próbkach bardzo dobrze koreluje z parametrem TOC z analizy pirolitycznej Rock-Eval. Ostatni z zaprezentowanych przykładów odnosi się do procedury obliczania parametrów kinetyki rozkładu materii organicznej (energii aktywacji i stałej Arrheniusa), co w odniesieniu do kerogenu jest jednym z podstawowych zadań geochemii organicznej. Na podstawie przeprowadzonych analiz na próbkach oligoceńskich łupków menilitowych stwierdzono, że w tym przypadku metoda nieizotermiczna daje lepsze rezultaty.
Thermal methods allow to examine the course of chemical reactions and phase changes occurring during heating or cooling of substances. Some of them also allow to determine the thermodynamic and kinetic parameters of the reaction. This article presents the basic methodology of TG and DSC methods, as well as their analytical capabilities. The aim of the article was to review the methodological bases of thermogravimetric analysis (TG/DTG) and differential scanning calorimetry (DSC) as well as their analytical capabilities. Examples of interpretation of curves obtained in relation to geological samples, with particular emphasis on gas shale and source rocks for crude oil, were selected from several published or unpublished studies. Powdered rock samples or separated kerogen were subjected to testing. An example of the interpretation of rock mineral composition based on a thermogram from analysis performed in an oxidizing atmosphere is presented. It also shows, for example, the comparison of TG/DSC (in an inert atmosphere) with Rock-Eval analysis results. In addition to the high correlation of the obtained results, it was shown that the TG/DTG/DSC methods allow to obtain additional information in relation to those from the basic research method used in oil geology, which is Rock-Eval. They allow to specify the degree of kerogen’s maturity, to determine the possible multistage character of its degradation, and also to quantify (based on the TG curve) the amount of mass loss at individual stages of the decomposition. Conducting the TG/DSC experiment in an oxidizing atmosphere allows the determination of the enthalpy of the reaction of the combustion of organic matter contained in the rock. This enthalpy determined in the samples tested, correlates very well with the TOC parameter from the Rock-Eval pyrolytic analysis. The last of the presented examples refers to the procedure for calculating the parameters of the kinetics of organic matter pyrolysis (activation energy and Arrhenius constant), which in relation to kerogen is one of the basic tasks of organic geochemistry. Based on the analyzes carried out on samples of oligocene Menilite Shales, it was found that in this case the non-isothermal method gives better results.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2019, 75, 1; 3-9
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish shale gas deposits in relation to selected shale gas prospective areas of Central and Eastern Europe
Autorzy:
Karcz, P.
Janas, M.
Dyrka, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075024.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Europe
shale gas
shale oil
sedimentary basins
unconventional hydrocarbons
shale gas potential
Europa
gaz łupkowy
olej łupkowy
baseny sedymentacyjne
niekonwencjonalne węglowodory
potencjał gazu łupkowego
Opis:
This paper describes a regional overview of selected Central and Eastern European sedimentary basins which hold the unconventional potential for shale gas and shale oil exploration that have attracted interest in the last few years. Organic-rich fine-grained rocks like black and dark-grey shales, mudstones and claystones with varying ages from Cambrian to Miocene are distributed very irregularly across Europe. A long- -lasting, dynamic geological evolution and continuous reconstruction of the European continent resulted in the formation of many sedimentary basins. In some basins, biogeochemical conditions favoured preservation of accumulated organic-rich deposits and led to the generation of hydrocarbons after burial and reaching appropriate maturity levels. Even though shale gas and shale oil exploration in Europe is still in its infancy, shale formations were analyzed before as the source rocks in conventional petroleum systems. Parameters that were used to describe source rocks e.g.: total organic carbon, maturity, thickness, depth of occurrence and areal extent, can indicate preliminary potential for shale gas exploration and allow estimating first resource values. Currently the most intense shale gas exploration takes place in Poland where over 42 wells have been drilled and over 100 concessions for unconventional hydrocarbon exploration have been granted. Upper Ordovician and lower Silurian shales at the East European Craton (Baltic, Lublin and Podlasie basins) are the major targets for unconventional exploration in Poland. In Central and Eastern Europe, evaluation of the unconventional potential of gas-bearing shale formations is carried out also in Ukraine, Lithuania, Austria, Czech Republic, Hungary, Romania, Bulgaria, Moldova and the European sector of Turkey. Despite the fact that each shale rock differs from another by geochemical, petrographical, petrophysical, mechanical and other parameters, some similarities can be seen such as marine type of depositional environment with the predominance of type II kerogen or specific organic matter content. Recoverable resources of shale gas throughout Europe are believed to be as large as 17.67 trillion m3 (624 Tcf) and Poland, Ukraine, France with United Kingdom are thought to have the greatest resources.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2013, 61, 11-1; 608--620
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Carbon dioxide sequestration during shale gas recovery
Autorzy:
Rogala, A.
Ksiezniak, K.
Krzysiek, J.
Hupka, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/110643.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
shale gas
fracturing
unconventional gas resources
CO2 fracturing
Opis:
This paper presents literature on theoretical and practical aspects of gas production from shale using carbon dioxide fracturing. Development of technical and environmental aspects of carbon dioxide fracturing technologies is also considered. Patents applicable to carbon dioxide fracturing are reviewed. In this work experiments were also conducted to verify possibility of carbon dioxide sequestration in the shale gas reservoirs. Carbon dioxide and methane (CH4) storage capacity was measured as Langmuir volumes. The adsorption capacities depend on content of organic matter in the shale rocks and pressure. The obtained results indicate that developing of carbon dioxide fracturing is reasonable.
Źródło:
Physicochemical Problems of Mineral Processing; 2014, 50, 2; 681-692
1643-1049
2084-4735
Pojawia się w:
Physicochemical Problems of Mineral Processing
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modelowa analiza przekształceń chemizmu płynów technologicznych stosowanych w pozyskiwaniu gazu z łupków (shale gas) metodą szczelinowania hydraulicznego
Model analysis of chemistry transformation of the technological fluids used in obtaining gas from shale (shale gas)
Autorzy:
Krogulec, E.
Sawicka, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062537.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
płyn szczelinujący
szczelinowanie hydrauliczne
modele hydrogeochemiczne
gaz z łupków
fracturing fluid
hydrogeochemical models
shale gas
Opis:
Analiza rezultatów badań modelowych pozwoliła na wstępną ocenę zmian warunków hydrogeochemicznych zachodzących w otworze wiertniczym po wykonaniu w nim szczelinowania hydraulicznego przeprowadzanego w celu poszukiwania i eksploatacji gazu z łupków (shale gas). Symulowane w modelowaniu hydrogeochemicznym zmiany składu dotyczyły przede wszystkim chemizmu samego płynu szczelinującego. Wykonano modele symulacyjne stanu po szczelinowaniu, tj. modelujące możliwe zmiany płynu zwrotnego i potencjalne problemy techniczne wynikające z procesu szczelinowania, oraz modele stanu prognozowanego, tj. pozwalające na przewidywanie możliwych scenariuszy zdarzeń. Oprócz modeli mieszania płynu szczelinującego z roztworem formacyjnym opracowano także modele potencjalnego mieszania płynu szczelinującego z wodami podziemnymi o charakterze użytkowym. Analizy modelowe tego typu przeprowadzono dla różnych scenariuszy, m.in. w celu uzyskania mieszaniny o parametrach umożliwiających jej powtórne, efektywne użycie w kolejnym procesie szczelinowania.
Analysis of the results of model research allowed for a preliminary assessment of changes in hydrogeochemical conditions occurring in the borehole after execution of hydraulic fracturing for the exploration and exploitation of gas from shale (shale gas). Changes, simulated in the hydrogeochemical modelling, concerned mainly the composition of fracturing fluid chemistry. The following simulation models were made: of the state after fracturing, i.e. modeling of the possible changes of the fracturing fluid and potential technical problems resulting from the fracturing process, and of the prediction state, i.e. models that allow forecasting possible scenarios of events. In addition to the models of mixing the fracturing fluid with the formation solution, models of mixing the potential fracturing fluid with the useful groundwater were also developed. Model analyses of this type were carried out for different scenarios, in order to obtain a mixture showing capabilities for its second, effective usage in the next process of fracturing.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2012, 451 Hydrogeologia z. 13; 161--168
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poczet prezesów Polskiego Towarzystwa Geologicznego – część I
Lower Paleozoic oil and gas shale in the Bal tic-Podlasie-Lublin Basin (central and eastern Eu rope) – a re view
Autorzy:
Miecznik, Jerzy B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074320.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Polskie Towarzystwo Geologiczne
Uniwersytet Jagielloński
Atlas geologiczny Galicji
„Krakowska szkoła geologiczna”
„Polska szkoła sedymentologiczna”
Polish Geological Society
Jagiellonian University
Geological Atlas of Galicia
“Cracow geological school”
“Polish sedimentological school”
Opis:
Władysław Szajnocha (1857-1928), Polish geologist and palaeontologist, graduated from the University of Vienna and the Vienna Technische Hochschule. He was a researcher in the geology of the Carpathians, co-author of the Geological Atlas of Galicia, researcher of Jurassic brachiopods of the Balin Oolite and the Eastern Carpathians, and author of books on mineral deposits and mineral springs of Galicia. As a professor at the Jagiellonian University in Cracow he created a significant research centre called the “Cracow geological school”. He was the initiator and co-organizer of the Mining Academy in Cracow in 1919 (currently the AGH University of Science and Technology), and the Polish Geological Society in 1922, being its first President. Jan Nowak (1880-1940), graduated from the University of Lviv, professor at the Jagiellonian University in Cracov. Researcher of the geology of the Carpathians and petroleum geology. He was the creator of the original concept of tectogenesis of the Carpathian flysch belt. Jan Nowak conducted geological research in the Polish Lowlands and created the first synthetic monograph on the tectonics of Poland. He worked on the palaeontology of Upper Cretaceous cephalopods, their systematics and phylogeny. He was imprisoned in a German concentration camp and died shortly after being released. Marian Książkiewicz (1906-1981) graduated from the Jagiellonian University in Cracow and professor at this university. Researcher of the Carpathians and Carpathian flysch, creator of the “Polish sedimentological school” and the world's first palaeogeographic reconstructions of flysch basins. He was involved in ichnology and developed a rich collection and a monograph on organic hieroglyphs occurring in the Carpathian flysch sediments, being a work of worldwide significance. He authored a tectonic synthesis of the Polish Carpathians.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2022, 70, 4; 267--274
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Feasibility analysis of groundwater abstraction for gas shale fracturing in the Lublin Basin (Eastern Poland)
Ocena możliwości poboru wód podziemnych do szczelinowania łupków gazonośnych w Basenie Lubelskim (wschodnia Polska)
Autorzy:
Duda, R.
Macuda, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/963985.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
groundwater
water supply
hydraulic fracturing
water-bearing capacity
specific capacity
Lublin Cretaceous
Lublin Basin
shale gas
wody podziemne
zaopatrzenie w wodę
szczelinowanie skał
wodonośność
wydajność jednostkowa
kreda lubelska
basen lubelski
gaz łupkowy
Opis:
Natural gas extraction from shale rock necessitates hydraulic fracturing of rocks, which involves large amounts of fracture fluids made of 90.5% of water. The authors focus on feasibility of groundwater abstraction for the purpose of applying fracture fluids in wells of the Lublin Basin – area of perspective unconventional gas exploitation from the Ordovician and the Silurian shales. These data refer to the expected specific capacity of wells abstracting groundwater from main useful aquifers. Specific capacity of a well (q) belongs to high-certainty empirical parameters, characterizing water-bearing capacity of rocks at a regional scale. The spatial evaluation of q was based on respective data coming from 7 sheets of the Hydrogeological Map of Poland (scale 1:200,000) covering research area. Specific capacity q was calculated for wells abstracting water from the Upper Cretaceous, Tertiary and Quaternary aquifers in areas presented on particular sheets of the map. Authors determined the variability distribution and the cumulative probability plots of q values, indicating a range which corresponded to a sum of standard deviation (SD) above and below median (X–), i.e. X– ± 1SD. On the total the interval included 68.2% of data. The results reveal that 0.6 ≤ q ≤ 40 m3h–1 per 1 meter of drawdown for the Upper Cretaceous rocks in the eastern part of the area, and 1.1 ≤ q ≤ 110 m3h–1 per 1 meter in the western part, being a result of more intense fracturing and fissuring. Owing to the scarcity of data, q values of wells screened at the Tertiary and Quaternary aquifers are given jointly for the whole area: 0.8 ≤ q ≤ 20 and 1.0 ≤ q ≤ 10 m3h–1 per 1 meter, respectively. The obtained specific capacities are high. When the wells are properly designed, their discharges may reach about ca. 100 m3h–1.
Eksploatacja gazu ziemnego ze skał łupkowych wiąże się z wykonaniem w każdym poziomym odcinku otworu wielu zabiegów hydraulicznego szczelinowania skał. Zabiegi te realizowane są przy wykorzystaniu dużych ilości cieczy szczelinujących, które w 90.5% składają się z wody, 9.0% piasku właściwych parametrów technologicznych cieczy. Zapotrzebowanie na wodę do szczelinowania wzrasta wraz ze zwiększeniem zwięzłości i głębokości zalegania łupków gazonośnych. W związku z tym właściciele koncesji na eksploatację gazu ze skał łupkowych oczekują informacji o możliwościach poboru wód podziemnych w celu szczelinowania. W pracy przedstawiono ocenę realnych możliwości poboru wód podziemnych do przygotowania cieczy szczelinujących dla otworów eksploatacyjnych gazu niekonwencjonalnego w obszarze basenu lubelskiego, będącego rejonem perspektywicznej eksploatacji gazu z łupków ordowiku i syluru (dolny paleozoik). Możliwości poboru wody zbadano na podstawie oczekiwanych wydajności jednostkowych studni ujmujących wody głównego użytkowego poziomu wodonośnego (GUPW) w rejonie badań. GUPW na przeważającej części tego obszaru związany jest ze skałami górnej kredy – spękanymi marglami, kredą, opokami, wapieniami i gezami, a także utworami czwartorzędu i trzeciorzędu. Znajomość wartości wydatku jednostkowego umożliwia zaprojektowanie ujęcia stosownie do określonych potrzeb. Witczak et al. (1999) proponują przyjęcie wydatku jednostkowego studni (q), jako obiektywnej danej empirycznej cechującej się wysokim wskaźnikiem pewności, w celu charakterystyki wodonośności poziomów wodonośnych w skali regionalnej. Przestrzenną ocenę wartości q oparto na danych zestawionych w 7 arkuszach Mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1:200,000 (MHP). Dane dotyczyły q uzyskiwanych przy określonych maksymalnych depresjach poziomu wody. Obliczono q studni ujmujących wodę z GUPW w formacjach kredy górnej, trzeciorzędu i czwartorzędu, w granicach obszarów arkuszy MHP lub ich części znajdujących się w zasięgu obszaru badań (Fig. 1). Zanalizowano rozkłady zmienności i skumulowanej gęstości prawdopodobieństwa w celu uzyskania odpowiednich zakresów zmienności wartości q studni ujmujących wodę z badanych trzech formacji litostratygraficznych (Fig. 2, 3). Wyróżniono na wykresach zakres równy sumie jednego odchylenia standardowego (SD) powyżej i poniżej wartości mediany (X–), czyli X– ± 1SD. W tym przedziale zawiera się po 34.1% danych o wartościach odpowiednio: większych i mniejszych od mediany; łącznie przedział zawiera 68.2% danych. Na będących źródłem danych arkuszach MHP obejmujących obszar badań, ilość danych dotyczących studni ujmujących wodę z utworów czwartorzędu i trzeciorzędu zazwyczaj jest mniejsza niż 30. Wykonano więc zestawienie q także dla danych skumulowanych w odniesieniu do poszczególnych poziomów litostratygraficznych (Fig. 3b). Uzyskane wyniki w odniesieniu do skał kredy górnej wskazują, że analizowany obszar dzieli się na bardziej wodonośną część położoną na zachód od rzeki Wieprz, tj. w granicach arkuszy „Łuków”, „Lublin”, „Rzeszów” oraz słabiej wodonośną część położoną na wschód od tej rzeki, czyli w obszarach arkuszy „Włodawa”, „Chełm” i „Tomaszów Lubelski”. W zakresie X– ± 1SD w strefach występowania margli ilastych i kredy piszącej (część wschodnia obszaru) q zawierają się w przedziale 0.6 ≤ q ≤ 40 m3h–1 na 1 m depresji. W rejonach występowania opok, gez, margli i wapieni (część zachodnia) q jest w przedziale 1.1 ≤ q ≤ 110 m3h–1 na 1 m. Wartości q studni zafiltrowanych w utworach trzeciorzędu i czwartorzędu, za względu na małą ilość danych analizowano łącznie dla całego obszaru badań i stwierdzono, że zawierają się w przedziale X– ± 1SD odpowiednio 0.8 ≤ q ≤ 20 m3h–1 na 1m oraz 1.0 ≤ q ≤ 10 m3h–1 na 1m. Oprócz zmienności litologicznej, rozkład zmienności q w skali regionalnej w danym poziomie litostratygraficznym ma charakter lognormalny. Projektując studnie ujmujące wodę w obszarze badań z utworów kredy górnej zaleca się przyjmowanie wartości dolnej granicy przedziału zmienności X– ± 1SD zestawionych w Tabeli 1. Projektując ujęcia wody z utworów trzeciorzędu lub czwartorzędu, z uwagi na małą liczbę danych dotyczących tych poziomów w zasięgach arkuszy bedących źródłem danych, zaleca się przyjmowanie wartości dolnej granicy przedziału zmienności określonego dla danych połączonych ze wszystkich arkuszy (Tabela 1). Obliczenie przewidywanej wielkości poboru wód podziemnych pojedynczą studnią w granicach koncesji na eksploatację gazu łupkowego w Basenie Lubelskim można wykonywać na podstawie wartości q przedstawionych w pracy. Stwierdzone w wyniku badań wartości q są wysokie i gwarantują, przy prawidłowym zaprojektowaniu lokalizacji i budowy studni, uzyskiwanie wydajności od kilkudziesięciu do ponad 100 m3h–1 wody.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2015, 60, 1; 303-312
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie gazu łupkowego
The importance of shale gas
Autorzy:
Niedziółka, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394519.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
gaz łupkowy
bezpieczeństwo energetyczne
gaz ziemny
wydobycie
shale gas
energy safeness
natural gas
exploitation
Opis:
Gaz łupkowy (shale gas) zaliczany jest do złóż niekonwencjonalnych, zalegających w trudno dostępnych (na głębokości od 0,5 do 4 km) basenach sedymentacyjnych w zamkniętych skałach. Dostęp do nich przez dziesięciolecia był utrudniony z uwagi na ograniczenia techniczne i wysokie koszty eksploatacji. Obecnie w obliczu wzrostu cen gazu konwencjonalnego i wzrostu popytu na gaz rośnie zainteresowanie państw i koncernów paliwowych eksploracją tych złóż. W Polsce - według szacunków firm konsultingowych - może występować nawet od 1,5 do 3 bln m3 gazu łupkowego. Gdyby te informacje się potwierdziły Polska ma szansę stać się jednym z największych producentów i eksporterów gazu ziemnego, zmieniając swoją dotychczasową pozycję na rynku i strukturę wykorzystania surowców energetycznych.
The shale gas known also as unconventional one covers gas resources hidden in difficult to excess (even 4 kilometres deep below earth surface, in sedimentation basin) closed rocks. The access to the shale gas has been impeded for many years due to the technical limitations and high costs of exploitation. Currently in view of increase of prices of conventional gas as well as growth of demand on gas one can observe an increasing interest of states and oil companies to exploit the shale gas fields. In Poland according to different estimations there are fields of shale gas cover from 1.500 trillion up to 3.000 trillion m3. If the above mentioned data are confirmed Poland will have the chance to become one of the biggest producers and exporters of gas. changing its up to date market position as well as structure of usage of energy fuel.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2010, 78; 175-185
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Non-aqueous fracturing technologies for shale gas recovery
Autorzy:
Rogala, A.
Krzysiek, J.
Bernaciak, M.
Hupka, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/109430.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
shale gas
hydraulic fracturing
unconventional gas resources
explosive fracturing
Opis:
Fracturing technologies for shale gas production were developed mainly in the USA and are currently being adapted to geological conditions and environmental requirements in other countries. This paper presents literature on theoretical and practical aspects of gas production from shale with the empha-sis placed on alternatives to hydraulic fracturing. Technical and environmental aspects of non-aqueous fracturing technologies are also considered.
Źródło:
Physicochemical Problems of Mineral Processing; 2013, 49, 1; 313-322
1643-1049
2084-4735
Pojawia się w:
Physicochemical Problems of Mineral Processing
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Well testing in shale gas reservoir - new idea
Autorzy:
Rybicki, C.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299175.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
shale gas
micropores
mezopores
nanopores
kerogen
bitumen
capillary condensation
buildup test
drawdown test
injection/falloff tests
Langmuir isotherm
Opis:
Generally hydrocarbons reservoirs can be divided into conventional reservoirs and unconventional reservoirs. Conventional reservoirs belong these reservoirs which can be used directly after the discovering process. Unconventional reservoirs - reservoirs which after the discovery process have to be prepared to be effective. Unconventional gas resources are targets for development in order to contribute to a national energy mix. Better recognition of the unconventional gas reservoirs allow us to obtain good results after discovering them. The main subject of this paper is giving some details about the testing methods of unconventional reservoirs and their properties and characteristics.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2014, 31, 3; 441-453
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of liquid-nitrogen freezing of gas-bearing shale rocks on their compressive strength
Autorzy:
Borek, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/127596.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Mineralogiczne
Tematy:
hydraulic fracturing
black shales
freezing
compressive strength
modelling
Opis:
Any definable relation between falling temperature and the compressive strength of shale rocks should provide a useful predictive tool aiding optimization of the results of hydraulic fracturing. In this research, an automeasuring hydraulic press, a thermo-camera and the Fluent ANSYS software were used. The results of laboratory simulations, and the effects of experiments conducted on shale rocks to determine permanent changes in compressive strength, are presented. As both frozen rocks and rocks returned to room temperature show diminished compressive strength. It is suggested that prior freezing of rocks can increase the efficiency of fracturing.
Źródło:
Mineralogia; 2018, 49, 1/4; 7-16
1899-8291
1899-8526
Pojawia się w:
Mineralogia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potrzeba dialogu a słabość społeczeństwa obywatelskiego (na przykładzie programu partycypacyjnego „Razem o łupkach”)
Need for dialogue and the weakness of civil society – case of participatory programme “Together about shale gas”
Autorzy:
Tamborska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11542283.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Kancelaria Sejmu. Biuro Analiz Sejmowych
Tematy:
energy
shale gas
Technology Assessment
civic participation
“Together about shale gas”
Opis:
This paper discusses the basic assumptions of Technology Assessment (TA). As an example of TA process the author employs “Together about shale gas” programme (executed in northern Poland). The first two sections briefly outline the Polish context of shale gas extraction and describe what technology assessment is. In the next two chapters the objectives and outline of ‘Together about shale gas’ programme are presented. The author attempts to recognize how many of the TA assumptions are given in the programme and identify its outcomes. The final section examines challenges for the Polish policymakers in the field of technology assessment.
Źródło:
Studia BAS; 2015, 3(43); 137-154
2080-2404
2082-0658
Pojawia się w:
Studia BAS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Characterization of liquid waste streams from shale gas development
Autorzy:
Ziemkiewicz, P. F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299245.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
liquid waste
shale gas
Opis:
Hydraulic fracturing has been practiced for over thirty years to improve effective porosity and stimulate oil and gas production. In the Appalachian Basin it has been used with horizontal drilling since 2008 to extract methane and natural gas liquids from source rock such as the Marcellus Formation. Hydraulic fracturing generates large volumes of waste water known as flowback: about 3,800 m3/well. Literature regarding the chemical composition of this waste stream is limited. This study examined injected hydraulic fracturing fluid from two wells and flow- back from four hydraulically fractured wells. Wells were sampled at various times during the flowback cycle and in sections of the basin known to produce either wet or dry gas, the former producing higher volumes of natural gas liquids. Concentrations were compared to available literature values and to drinking water standards as a basis for determining which parameters might compromise nearby, domestic wells in the event of an accidental release. Measured parameters included three classes: organic, inorganic ions and radioactive isotopes. Concentrations of all three classes of contaminants tended to increase during the flowback cycle. Organic contaminants including BTEX were substantially higher in the wet gas well. Radioactive isotopes, particularly alpha, beta, radium 226 and radium 228 increased during flowback. All contaminants were found in much higher concentrations in flowback water than in injected hydraulic fracturing fluids suggesting that the bulk of contaminants originate in the Marcellus formation rather than in the injected hydraulic fracturing fluids. Primary and secondary drinking water standards for all classes of contaminants were generally exceeded in flowback water. In addition to summarizing the chemical composition of flowback water, the presentation recommends practices for controlling the risk of environmental exposure.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2013, 30, 1; 297-310
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Carbon dioxide geosequestration method coupled with shale gas recovery
Autorzy:
Niezgoda, T.
Małek, E.
Miedzińska, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/298651.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
shale gas
carbon dioxide
geosequestration
Opis:
Shale gas in the United States over the past decade, and interest has spread to potential gas shales in Canada, Europe, Asia, and Australia. One analyst expects shale gas to supply as much as half the natural gas production in North America by 2020. Carbon dioxide capture and storage (CCS) is a set of technologies for the capture of CO2 from its anthropogenic point sources, its transport to a storage location, and its geosequestration. This is only one, though very important, option in a portfolio of actions to fight the increase of atmospheric CO2 concentration and to mitigate climate change, while at the same time allowing for the continued use of fossil fuels. Deployment of CCS technologies is expected to be limited in the next 5-10 years, but to contribute significantly to the reduction of CO2 emissions 20 years from now. Capture of CO2 using existing separation techniques can be applied to large point sources, i.e. power plants or industrial plants; CO2 can be easily transported over large distances using pipelines and ships; finally CO2 can be permanently stored in suitable deep geological formations, namely deep saline aquifers, oil or gas reservoirs, and unmineable coal seams, or it can be fixed in carbonates. The paper deals with the innovative method of carbon dioxide storage coupled with gas shale fracturing and methane recovery developed in the Military University of Technology. It allows to effectively mine the shale gas and to store carbon dioxide in shale rock. It must be noticed that CO2 pollution is a very important problem in Poland, because of European Union CO2 limits. Also carbon dioxide thermodynamic process of decompression numerical calculation, which simulates the injection of the cold liquid gas into the shale formation (high temperature and pressure conditions) and its influence on shale rock fracturing as well as initial experimental verification of the method was presented in the paper.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2013, 30, 1; 161-167
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Drilling fluids for drilling in shale and clay rocks
Autorzy:
Wiśniowski, R.
Uliasz, M.
Zima, G.
Wysocki, S.
Gaczoł, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/298980.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
drilling fluids
shale gas
Opis:
Clay shale rocks large intervals drilling generates a serious issues caused by hydration, swelling and dispersion of clay rock. Those reactions might lead to break-downs and complications in drilling as the consequences of borehole wall stability loss that have source in cave effect (occurrence of caverns and cavings) and borehole diameter sharp decreasing. Therefore, the outcomes of the research that have been undertaken are muds formulas adjusted for drilling various clay rock intervals.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2015, 32, 2; 415-429
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Środowiskowe aspekty procesów poszukiwania i wydobycia gazu ze złóż niekonwencjonalnych typu shale gas
Environmental aspects of shale gas exploration and extraction processes
Autorzy:
Wójcik, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/470775.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
shale gas
drilling rig
pollution
waste
environment
emissions
Opis:
Shale gas exploration and extraction processes creates a potential threat for all environmental elements like: air and noise emissions, contamination of surface and groundwater, soil pollutions, production of different types of waste or increasing water consumption. The degree of potential environmental impact depends especially on location and size of a drilling rig, level of urbanization of an area, sensitivity of environment to pollution and type of technological operations which depends on shale formation. The paper presents main environmental hazards during shale gas exploration and extraction processes and ways of its reduce. Explain how investors can resolve problems with flowback water qualification, prepare drilling rig area or store hazardous materials and chemicals. Generally impacts of drilling processes on the environment are well recognized. Legal compliance with environmental legislation and procedures like Health Safety & Environment Management System or Environmental Management Systems can minimalized potential damages.
Źródło:
Studia Ecologiae et Bioethicae; 2013, 11, 3; 145-156
1733-1218
Pojawia się w:
Studia Ecologiae et Bioethicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Impact of Hydraulic Fracturing on the Quality of Natural Waters
Autorzy:
Cel, W.
Kujawska, J.
Wasąg, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/125154.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
shale gas
hydraulic fracturing
Opis:
Poland, due to the estimated shale gas deposits amounting to 346–768 billion m3 has become one of the most attractive regions for shale gas exploration in Europe. Throughout the period 2010–2015, 72 exploratory drillings were made (as of 4.01.2016), while hydraulic fracturing was carried out 25 times. Employing new drilling and shale gas prospecting technologies raises a question pertaining to their impact on the environment. The number of chemical compounds used (approximately 2000) for the production of new technological fluids may potentially pollute the environment. The fact that the composition of these fluids remains undisclosed hinders the assessment of their impact on the environment and devising optimal methods for managing this type of waste. The presented work indicates the chemical compounds which may infiltrate to groundwater, identified on the basis of technological fluids characteristics, as well as the review of studies pertaining to their impact on potable water carried out in the United States. The study focused on marking heavy metals, calcium, sodium, magnesium, potassium, chlorides and sulphates in the surface waters collected in proximity of Lewino well.
Źródło:
Journal of Ecological Engineering; 2017, 18, 2; 63-68
2299-8993
Pojawia się w:
Journal of Ecological Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gaz łupkowy - niekonwencjonalny gaz ziemny
Shale gas - unconventional natural gas
Autorzy:
Machowska, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1286631.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego. Zakład Wydawniczy CHEMPRESS-SITPChem
Tematy:
gaz łupkowy
gaz ziemny
shale gas
natural gas
Opis:
Konieczność zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego w Europie i na świecie, a także rozwój technologii górnictwa, zwróciło uwagę na niekonwencjonalne złoża gazu ziemnego, w szczególności łupkowego. Na podstawie danych geologicznych i analizy potencjału gazowego, ocenia się, że znaczne złoża tego gazu występują na terenie Polski. Jednak technologia wydobycia gazu niekonwencjonalnego wymaga badań geologicznych geochemicznych i środowiskowych.
The need to ensure energy security for Europę and the world, and development of mining technologies has drawn attention to unconventional natural gaś deposits, in particular the shale gaś. Basing on the geological data and the gaś potential analysis, it is assessed mat there arę considerable deposits of shale gaś on the territory of Poland. However, the technology of mining unconventional gaś reąuires superb geological, geochemical and environmental survey.
Źródło:
Chemik; 2011, 65, 10; 954-959
0009-2886
Pojawia się w:
Chemik
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
AMERYKAŃSKIE DOŚWIADCZENIA W WYDOBYCIU GAZU Z ŁUPKÓW
AMERICAN EXPERIENCE WITH SHALE GAS
Autorzy:
Tarnawski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/513512.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
shale gas
American energy revolution
Opis:
With a unique mix of innovation, entrepreneurship and favorable economic conditions, the United States has become the world's largest producer of crude oil and natural gas, and in the near future may become a key exporter of these commodities. Of course, this would not be possible if there were no huge resources in the American territory. However, advanced technology has enabled them to operate. The boom on unconventional raw materials, or rather raw materials extracted by unconventional methods, is so far an American specialty. Although many states have tried, and some continue to do so, no one has succeeded in repeating the success of American entrepreneurs. This work consists of three essential parts. The first concerns issues related to types of unconventional natural gas resources. The second involves the shale revolution in the United States. The third refers to the selected economic aspects of this revolution. The main thesis is that the experiences of the American Revolution are very difficult to replicate in other regions of the world. Due to the specifics of the US mining industry, the deregulated energy market and American legal solutions, it is difficult to expect a repeat of success.
Źródło:
Polityka i Społeczeństwo; 2018, 16, 1; 26-37 (12)
1732-9639
Pojawia się w:
Polityka i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geomechanical aspects of hydraulic fracture propagation in the Lublin shale gas field in Poland
Autorzy:
Dhital, Ch.
Knez, D.
Śliwa, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299235.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
shale gas
hydraulic fracture simulation
Opis:
The recent boom in shale gas exploration around the world has sparked a paradigm shift in energy security in many countries in the world. With the successful exploration of shale gas production in the United State’s, many operators are trying to replicate the success in other parts of the world specifically in European countries where the presence of organic rich shale deposits have signaled a promising investment for the recovery of shale gas. Perspective studies for the Polish shale gas field in Poland have been ongoing. One part of this project is the comparison of hydraulic fracture thickness between the U.S shale gas field and Polish for better and effective design and modeling of reservoirs for the optimal exploration and recovery of shale gas. Successful production of natural gas from Polish basins requires a hydraulic fracture stimulation to unlock the gas trapped in the shales coupled with a geologic analysis of the shale rocks.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2015, 32, 4; 703-711
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gaz ziemny z łupków w Polsce
Shale gas in Poland
Autorzy:
Weigensperg, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/364540.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
gaz łupkowy
Polska
poszukiwanie
kopalnia
wydobycie
występowanie
shale gas
Polska
search
mine
production
incidence
Opis:
Polska jest europejskim pionierem w dziedzinie projektów poszukiwawczych gazu łupkowego i ma szansę stać się centrum rozwoju tego sektora w przyszłości. Zainteresowanie niekonwencjonalnymi zasobami gazu ziemnego wzmacnia silna potrzeba dywersyfikacji dostaw błękitnego paliwa do Polski oraz relatywnie łatwy dostęp do rynku dla inwestorów zagranicznych. Wsparcie działań poszukiwawczych deklaruje również polski rząd.
Poland is a pioneer in Europe in the field of shale gas exploration, and has the chance to become the international hub of development of this sector in the future. The interest in unconventional natural gas deposits is boosted by the strong need to diversify the supply of natural gas to Poland and the relatively easy access to the market for foreign investors. The Polish government declares support for exploratory works.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2013, 3; 70-71
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Short introduction to shale gas extraction and production in Poland
Autorzy:
Gruszczyński, Krzysztof Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1872798.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa Publicznego i Indywidualnego Apeiron w Krakowie
Tematy:
shale gas extractions and regulation
European Commission
gas prices
federal regulation in the USA
environmental
risk
hydraulic fracking litigation in the USA & UK
Opis:
The economic significance of shale gas in Poland cannot be underestimated. In 2010 Poland was considered among the most promising of European countries for replicating the American shale gas boom. A study undertaken in 2011 by the United States Energy Information Administration placed Poland first among European countries in terms of technically recoverable reserves. Later reports downgraded the estimate of recoverable gas. In the EU member states were increasing reliance on imports from outside the EU, especially from Federation of Russia. For instance France currently imports gas from Algeria, the Netherlands, Russia and Norway, the UK from Norway and the Netherlands and LNG from Qatar. In addition, geopolitical factors may make shale gas in the EU more expensive to produce, and there are also infrastructure challenges. Other challenges include fracking litigation both in the United States and UK with the potential aftermath for European courts. In the United States, landowners often stand to benefit financially from drilling on their property—if they own the underground resources, they may receive a bonus or royalties upon leasing to an oil company in order to develop the resources. On the other hand, among the many obstacles in further development of shale gas might be the possible impacts of hydraulic fracturing on the environment and on human health.
Źródło:
Security Dimensions; 2014, 12(12); 47-68
2353-7000
Pojawia się w:
Security Dimensions
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Selected effects of VTI anisotropy on downhole microseismic data
Autorzy:
Święch, E.
Pasternacki, A.
Maćkowski, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184563.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
shale gas
sedimentary rock
petroleum
Opis:
Shale gas is one of the well-known unconventional resources of natural gas all over the world. This term refers to natural gas that is trapped within shale formations. Shales are fine – grained sedimentary rocks which can be reach resources of both petroleum and natural gas. This sedimentary rocks are heavily layered and in their nature exhibit VTI velocity anisotropy behavior (Van Dok et al. 2011). This statement indicates that the world among us is not isotropic and we should not neglect this fact in our geophysical research. Anisotropy, in general is the property of the material. It can be described as the attribute of a material’s property with respect to the direction in which it is measured (Pereira & Jones 2010). There are two essential types of anisotropy: VTI and HTI. Vertical velocity layering gives rise to VTI (vertical transverse isotropy) velocity in which seismic wave velocity is faster in the horizontal direction than in the vertical one. The second type of isotropy is horizontal transverse isotropy (HTI) which causes azimuthal traveltime variations. The common mechanism for this type of anisotropy is vertical aligned fractures in an isotropic background medium (Jenner 2011.) Authors of this study focused mostly on VTI as this type of anisotropy is present in shale formations, as a result of small scaled heterogeneities from fine layering (Thomsen 1986). The VTI anisotropy can be mathematically described by using three Thomsen parameters: epsilon, delta and gamma. Epsilon is a measure of the difference between the horizontal and vertical propagation velocities for compressional waves. Gamma parameter is a measure of the difference in the horizontal and vertical propagation velocities for horizontally polarized shear waves (SH waves). Delta parameter is not easily described either mathematically or qualitatively (Pereira & Jones 2010), but it influences the anisotropy velocities in medium incidence angles. These parameters can be mathematically expressed by equations proposed by Leon Thomsen (Thomsen 1986). In this study, authors present influence of VTI anisotropy on microseismic data recorded during hydraulic fracturing of shale intervals in one of the well located in Northern Poland. Authors points out how the anisotropy affects on microseismic events location, locating them in isotropic and anisotropic velocity models with usage of TGS algorithm. Furthermore, authors indicate possible solution to estimate VTI parameters based on microseismic data. VTI anisotropy parameters plays critical role not only in case of microseismic data analysis but also in processing of active seismic data. Authors proved that VTI anisotropy present in the investigated area has strong influence on microseismic events location especially in depth. Moreover estimation of VTI anisotropy parameters based on microseismic data with usage of Thomsen equations is possible.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2016, 42, 1; 131-132
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strategia poszukiwań złóż gazu ziemnego w łupkach
Shale gas exploration strategy
Autorzy:
Hadro, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074762.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
gaz niekonwencjonalny
gaz łupkowy
wiercenia poziome
stymulacja pęknięć
zasoby gazu łupkowego
wydobycie gazu
poszukiwania gazu łupkowego
ekonomika gazu łupkowego
unconventional gas
shale gas
horizontal drilling
fracture stimulation
shale gas resource
gas production
shale gas exploration
shale gas economics
Opis:
Unconventional gas by definition is economically less profitable and more difficult to extract then conventional gas. However, gradual depletion of conventional gas fields as well as large resources of unconventional gas make the latter an attractive target. Coalbed methane (CBM), tight gas and shale gas have been successfully developed in the US over the past two decades. Shale gas production has grown at the fastest pace in recent years and reached over 2 tcf in 2008, which is 6-fold increase since 1998. Key to success of unconventional gas development was Noncoventional Fuels Tax Credit introduced by the US government in 1980. This initial production growth of unconventional gas and shale gas in particular, was later sustained by the development of horizontal drilling and fracture stimulation technologies, economy of scale and increasing gas prices. Economics of producing shale gas is marked by bigger resource potential and, at the same time, lower production rates and higher drilling costs as compared to conventional gas, which entails adopting cautious investment strategies. Shale gas exploration strategies are also different from those of conventional gas and, initially, require an extensive source rock analysis and a big land position to identify "sweet spots". Shale gas exploration in Poland is in its infancy, being focused on the Silurian-Ordovician shale formation which is poorly explored and thus poses a significant exploration risk. Therefore, exploration companies have used a cautious approach which is reflected in planning of the concession activities divided in a few phases, with each successive phase contingent on the positive results of the preceding one. These phases include: existing data analysis, seismic, drilling an exploratory well with extensive core analyses prior to a pilot testing program using horizontal wells. On a technical level of shale gas exploration, the integration of many disciplines is required for commercial success. Potential barriers to shale gas exploration in Poland have been identified such as: regulations which are in favor of the domestic service companies impeding competition, changeable and unclear environmental protection regulations, as well as insufficient liberalization of the domestic gas market.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2010, 58, 3; 250-258
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Shale gas - how is it developed?
Metody pozyskiwania gazu z warstw iłołupkowych
Autorzy:
Rajtar, J. M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/300554.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
gaz z warstw iłołupkowych
shale gas
Opis:
Shales are the most abundant sedimentary rocks. The shales with high organic content are considered good source rocks for oil and gas accumulations. From the engineering standpoint, shale gas reservoirs exhibit characteristics of both conventional gas reservoirs (free gas in pore space) and coalbed gas reservoirs (adsorbed gas). Their extremely low matrix permeability (order of nanodarcies, nd) creates additional complexity in their development. On the other hand, the abundance of shales makes this type of unconventional gas development very attractive for economies that seek relatively clean sources of energy. The paper reviews four general steps in the development of shale gas reservoir: geological identification of potentially productive gas shales, engineering characterization of gas shale reservoirs, typical completion techniques proven successful in shales, evaluation of reserves and development planning. The review focuses on the issues which in the author's opinion have major impact on successful shale reservoir development. The review is based on experiences of the independent oil and gas producer successfully engaged in shale gas development in the continental USA.
Iłołupki należą do najbardziej obfitych skał osadowych. Ze swoją wysoką zawartością substancji organicznych stanowią znakomitą skałę macierzystą dla akumulacji ropy naftowej i gazu ziemnego. Z inżynieryjnego punktu widzenia gaz pochodzenia iłołupkowego łączy cechy tradycyjnego złoża gazu (wolne przestrzenie porowe) z gazem pochodzącym ze złóż węgla (gaz zaadsorbowany). Niezwykle niska przepuszczalność matrycy (rzędu nanodarcy, nd) stwarza dodatkowy problem przy wydobyciu. Z drugiej strony, obfitość iłołupków zachęca do eksploatacji tego niekonwencjonalnego gazu, szczególnie w przypadku gospodarki nastawionej na stosunkowo czyste źródła energii. W artykule dokonano przeglądu czterech głównych etapów udostępnienia złóż gazu pochodzącego z warstw iłołupków: geologiczna identyfikacja warstw iłołupków zawierających gaz, charakterystyka inżynierska złóż gazu z warstw iłołupkowych, sprawdzone techniki udostępniania w warstwach iłołupków, oszacowanie zasobów i opracowanie planu udostępnienie. W artykule skupiono uwagę na sprawach, które w opinii autora mają podstawowe znaczenie w udanym procesie udostępniania złóż w warstwach iłołupków. Przedstawione omówienie oparto na doświadczeniach niezależnego producenta ropy naftowej i gazu ziemnego, który z powodzeniem zaangażował się w udostępnianie gazu ziemnego z warstw iłołupków na lądowej części USA.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2010, 27, 1--2; 355-367
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skojarzona eksploatacja gazu i ciepła z łupków
Shale gas & geothermal energy
Autorzy:
Ostaficzuk, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394204.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
geotermika
gaz łupkowy
szczelinowanie
zasoby wydobywalne
technologia
shale gas
geothermal
fracking
recoverable reserves
technology
Opis:
Eenergia geotermiczna jest ciągle perspektywicznym źródłem ciepła w użytkowaniu na dużą skalę. Przeszkodą w przejściu z perspektyw do powszechnego wykorzystania są wysokie nakłady inwestycyjne - wykonanie otworów wiertniczych oraz szczelinowanie górotworu, konieczne do uzyskania zadawalającej wydajności energetycznej ujęć ciepła. Te nakłady można obniżyć przy okazji poszukiwania i udostępniania gazu łupkowego w Polsce przez zainicjowanie przekształcania głębokich otworów "gazowych" (>3,5 km) po szczelinowaniu - "suchych" oraz wyeksploatowanych, w produkcyjne i chłonne otwory geotermalne. Jeden km3 szczelinowanych łupków zawiera gaz niskokaloryczny (14,5 MJ/m3) w wydobywalnej ilości około ok. 1,5 do ok. 3,0 Gm3, co w przeliczeniu odpowiada od ok. 22 PJ (PJ = Peta Joule = 1015 Joule) do ok. 44 PJ energii. Natomiast jeden km3 skał na głębokości od około 3,5 km do około 4,5 km zawiera 2,6 PJ/K ciepła. To oznacza, że przy spadku temperatury o 2 stopnie Celsjusza zostanie wydzielone 5,2 PJ energii cieplnej. Pobieranie ciepła z łupków gazonośnych zwiększy opłacalność operacji wydobywczych gazu oraz spowoduje rozwój geotermii w Polsce. Transfer ciepła skał z głębi otworu na powierzchnię będzie się odbywał za pośrednictwem wód technologicznych, zatłaczanych po oddaniu ciepła z powrotem do górotworu, tak jak w systemie pozyskiwania ciepła w technologii gorących skał suchych (HDR). Potencjalne zasoby gazu łupkowego w Polsce znajdują się w trzech paleozoicznych basenach geologicznych - bałtyckim, podlaskim i lubelskim (jak na rys. 1 według DOE-EIA 2011a) o powierzchni/średniej miąższości, odpowiednio: 22 911 km2/96 m; 3432 km2/90,6 m oraz 30 044 km2 /69 m, na głębokości od kilkuset metrów do ponad 4 kilometrów. Zatem w najgłębszym - bałtyckim basenie łupkowym gazonośne łupki tworzą blok o objętości niemal 2200 km3 o średniej temperaturze sięgającej 90 stopni Celsjusza.
Heat extraction from Hot Dry Rocks (HDR) is difficult and expensive due to costly prerequisite drilling and fracking. According to Kastei (2011), the cost of drilling and fracking reaches $4,500 per kW of installed power. In geothermal development on shale gas fields, these costs would be substantially reduced. The remaining costs would be adaptation of the well, installation of heat exchangers, and maintenance of hydraulic connections between the production and injection wells. According to available data (Michalczyk 2011), shale gas possesses low calorific power of approx. 14.5 MJ/m3; on the other hand, one cubic kilometer of fractured shale may provide about 1.5 to about 3.0 bln. m3 of low calorific gas with a total energy content of about 22 PJ (PJ = Peta Joule = 1015 Joule) to about 44PJ. One km3 of rock at depth of from approx. 3.5 km to 4.5 km within the shale gas exploitation zone contains 2.6 PJ/K of heat. This indicates a release of 5.2 PJ of heat energy at 2 degrees of Celsius drop in temperature; the natural geothermic heat flux within the 50 to 75 mW/m2 range typical in Poland (Szewczyk, Gientka 2009) was ignored in this assessment. Extracting heat from within the gas-bearing shales may contribute significantly to the Polish economy and may help in geothermal development. Heat will be transferred from downhole rocks by hot water to the surface heat exchangers, and the water will be injected back into the fractured rocks similarly to the traditional HDR system technology. The prospective Polish resources of gas shales are in three geological basins: the Baltic, Podlasie, and Lublin Basins (see Fig. 1 after DOE-EIA 2011a) of an areal extent/average thickness (in meters) as follows: 22,911 km2/96 m; 3,432 km2/90.6 m and 30,044 km2 /69 m respectively. Depth varies from several hundred to 4,000 meters. Thus, the deepest basin shales constitute a volume of almost 2,200 km3, with an average temperature reaching up to 90 degrees of Celsius.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2012, 82; 47-56
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekonomiczne skutki eksploatacji gazu łupkowego
The Economic Impact of Shale Gas
Autorzy:
Boratyński, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/574251.pdf
Data publikacji:
2015-02-28
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Kolegium Analiz Ekonomicznych
Tematy:
gaz łupkowy
skutki ekonomiczne
przegląd badań
modele ekonomiczne
shale gas
economic impact
economic models
Opis:
The paper examines the economic impact of shale gas extraction. It also discusses the methodological approaches and tools used in studies in this area. The article is based on a literature review that focuses on identifying the key mechanisms determining the impact of shale gas on an economy. The reviewed studies vary in terms of methodology, territorial scope, range of effects considered, and time frame. Some authors emphasize output and employment growth as the main result of extraction and investment processes, Boratyński says, while others recommend a more comprehensive cost-benefit analysis, focusing on economic efficiency and decreased energy prices as the most important effect. Research reports also highlight the importance of externalities related to the potentially negative impact on the environment and health, especially at the local level, Boratyński notes. Valuation of external costs, however, is subject to significant practical difficulties and uncertainty, according to the author. The assessment of shale gas impact is usually based on simulations using a multi-sector economic model, an energy system model, or a hybrid of the two, Boratyński says. He adds that attempts at empirical ex-post estimation of such an impact raise questions about the validity of assumptions used in some simulation analyses.
Celem artykułu jest próba systematyzacji ekonomicznych skutków eksploatacji gazu łupkowego, a także omówienie różnorodnych podejść metodycznych i narzędzi stosowanych w analizach dotyczących tego zagadnienia. Podstawą analizy jest przegląd literatury przedmiotu, dokonywany pod kątem identyfikacji mechanizmów ekonomicznych, które powinny być wzięte pod uwagę w kompleksowej ocenie wpływu wydobycia na gospodarkę. Przegląd wskazuje na dużą różnorodność ujęć tematu, m.in. pod względem metodyki, zasięgu terytorialnego (region, kraj, świat), zakresu rozważanych skutków i horyzontu czasowego. Część autorów skupia się na powiązanym z działalnością inwestycyjną i wydobywczą wzroście produkcji i zatrudnienia. Inni zwracają uwagę na konieczność bardziej wszechstronnej analizy kosztów i korzyści, odwołującej się raczej do kwestii efektywności ekonomicznej niż do wpływu na poprawę koniunktury – z tej perspektywy najważniejszym potencjalnym skutkiem wydobycia gazu łupkowego jest spadek cen energii. Istotne są także – zwłaszcza na poziomie lokalnym – efekty zewnętrzne działalności wydobywczej, związanych z jej potencjalnym negatywnym wpływem na środowisko przyrodnicze i zdrowie. Wycena kosztów zewnętrznych jest jednak w praktyce trudna i obarczona dużą niepewnością. Szacunki wpływu gazu łupkowego na gospodarkę bazują najczęściej na symulacji przy wykorzystaniu wielosektorowego modelu gospodarki, modelu systemu energetycznego lub ich hybrydy. Próby empirycznej oceny ex post skutków eksploatacji podają w wątpliwość założenia niektórych analiz symulacyjnych.
Źródło:
Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics; 2015, 275, 1; 55-82
2300-5238
Pojawia się w:
Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
New method of carbon dioxide underground storage coupled with shale gas recovery
Autorzy:
Niezgoda, T.
Miedzińska, D.
Kędzierski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/246774.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
Tematy:
shale gas
carbon dioxide
storage system
Opis:
Shale gas is natural gas produced from shale, a type of sedimentary rock. Shale gas has become an increasingly important source of natural gas in the United States over the past decade, and interest has spread to potential gas shales in Canada, Europe, Asia, and Australia. One analyst expects shale gas to supply as much as half the natural gas production in North America by 2020. As of 2010, Poland imports two-thirds of its natural gas from Russia. ConocoPhillips has announced plans to explore for shale gas in Poland, along with Lane energy. The recently made available US Department of Energy report revealed that the largest reserves of shale gas in Europe are in Poland. The authors of the report calculate that Poland has reserves of about 22.45 trillion cubic meters of shale gas, of which 5.30 trillion cubic meters is immediately available for extracting. The most common method of shale gas recovery is hydraulic fracturing - the propagation of fractures in a rock layer caused by the presence of a pressurized fluid. Hydraulic fractures form naturally, as in the case of veins or dikes, and is one means by which gas and petroleum from source rocks may migrate to reservoir rocks. This process is used to release petroleum, natural gas (including shale gas, tight gas and coal seam gas), or other substances for extraction, via a technique called induced hydraulic fracturing. The method is critically assessed by ecologists. The paper deals with new method of gas shale fracturing and gas recovery coupled with carbon dioxide storage. It allows to effectively mine the shale gas and to store carbon dioxide in shale rock. It must be noticed that CO2 pollution is a very important problem in Poland, because of European Union CO2 limits. Also the numerical calculation of carbon dioxide thermodynamical process of decompression process, which simulates the injection of the cold liquid gas into the shale formation (high temperature and pressure conditions) and its influence on shale rock fracturing will be presented.
Źródło:
Journal of KONES; 2012, 19, 3; 327-333
1231-4005
2354-0133
Pojawia się w:
Journal of KONES
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Methods of CO2 acquisition and costs reduction in shale rocks fracturing technology
Autorzy:
Miedzińska, D.
Niezgoda, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299042.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
fracturing
shale gas
carbon dioxide
economics
Opis:
The innovative method of shale gas recovery with the use of subcritical CO2 is currently developed within the project titled “Development of guidelines for design of innovative technology of shale gas recovery with the use of liquid CO2 on the base of numerical and experimental research – DIOX4SHELL ”, supported by the National Centre for Research and Development (NCBR). The project is carried out by Polish company PGNiG and by academics from WAT, AGH and PW (Military University of Technology, AGH University of Science and Technology, and Warsaw University of Technology). Finding the best business model, in which costs of CO2 production or acquisition are negligible is one of the most important factors influencing the economical effectiveness of the technology. The main part of known CO2 acquisition methods is based on fuel purchase and its combustion, what is very expensive process. It results with the high CO2 price, when purchasing from producer, about 300 zl/ton. This price is quite high, considering current low prices of natural gas. In the paper basic aspects of CO2 acquisition from CO2 producers, exhaust gases treatment plants or plasma gasification methods will be presented.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2016, 33, 1; 11-22
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gas leaks detection using passive thermal infrared hyperspectral imaging
Autorzy:
Lagueux, P.
Tremblay, P.
Morton, V.
Chamberland, M.
Farley, V.
Kastek, M.
Firmanty, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/114458.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
methane
imaging
infrared
hyperspectral
shale gas
Opis:
There are many types of natural gas fields including shale formations which are common especially in the St-Lawrence Valley (Canada). Since methane (CH4), the major component of shale gas, is odorless, colorless and highly flammable, in addition of being a greenhouse gas, methane emanations and/or leaks are important to consider for both safety and environmental reasons. On this regard, passive remote sensing represents an interesting approach since it allows characterization of large areas from a safe location. In order to illustrate the potential of passive thermal infrared hyperspectral imaging for research on natural gas, imaging was carried out on a shale gas leak that unexpectedly happened during a geological survey near Hospital Enfant-Jesus (Québec City, Canada) in December 2016. Quantitative methane imaging was carried out based on its unique infrared spectral signature. The results show how this novel technique could be used for advanced research on shale gases.
Źródło:
Measurement Automation Monitoring; 2017, 63, 2; 65-68
2450-2855
Pojawia się w:
Measurement Automation Monitoring
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Petroleum geology of the Polish part of the Baltic region - an overview
Autorzy:
Pikulski, L.
Karnkowski, P. H.
Wolnowski, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2059075.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Baltic Region
petroleum geology
shale gas
Opis:
The Polish part of the Baltic region is located within the contact zone between two large geological units: the Precambrian platform and the Paleozoic platform. It comprises the Polish sector of the southern Baltic Sea and the adjacent onshore part of Northern Poland (Western and Eastern Pomerania). The fundamental geological pattern is defined by the Teisseyre-Tornquist Zone, separating the East European Craton from the Paleozoic platform. As a result of exploration activity in the onshore Pomerania region, four oil fields in Cambrian sandstones, seven gas fields in Carboniferous sandstones, six gas fields in Rotliegend sandstones, and eleven oil fields within the Zechstein Main Dolomite horizon have been discovered. The petroleum play of the southern Baltic Sea region and adjacent areas must be considered separately for Eastern and Western Pomerania. In the Peribaltic Syneclise we can only take into consideration organic matter appearing in lower Paleozoic rocks but their geothermal history refers to the period from the Vendian up to the recent. The present extent of the "oil window" in the Upper Cambrian rocks is mainly restricted to the offshore area. Reservoir properties of the "gas window" Cambrian rocks are rather low due to intensive diagenetic processes. Acquisition of gas should be possible by processes of hydraulic stimulation (tight gas). Lower Paleozoic rocks rich in organic matter (Ordovician and Silurian), especially in the border zone of the EEC (Ro >>gt; 1.3%), could be an area of unconventional gas fields (shale gas). The Western Pomerania petroleum play shows two separate source rocks units. The older one embraces Carboniferous deposits with organic matter of terrestrial origin and generated gases accumulated in the Rotliegend and Carboniferous traps. The second petroleum system is located within the carbonates of the Zechstein Main Dolomite (Ca2). This is a closed system, meaning that the source rocks are at the same time the reservoirs sealed by Zechstein evaporates. Hitherto discovered hydrocarbon deposits in the Polish part of the Baltic region have confirmed good perspectives regarding oil and gas hydrocarbon zones. New, conventional and unconventional discoveries remain possible.
Źródło:
Geological Quarterly; 2010, 54, 2; 143-158
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane problemy wydobycia gazu łupkowego
Selected issues of shale gas exploitation
Autorzy:
Michałowski, M.
Tora, B.
Čablík, V.
Černotová, L
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819326.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
gaz ziemny
gaz łupkowy
niekonwencjonalne złoża gazu
wydobycie
Opis:
Gaz ziemny uznawany za najbardziej ekologiczny z nośników energii jest coraz szerzej wykorzystywany w sektorach energetycznym oraz przemysłowych całego świata w tym Polski. Prognozy mówią, że wprzeciągu kilku dekad jego zasoby zostaną wyczerpane. Gaz łupkowy zaliczany jest do złóż niekonwencjonalnych, zalegających w trudno dostępnych (na głębokości od 0,5 do 4 km) basenach sedymentacyjnych w zamkniętych skałach. Dostęp do nich był utrudniony z uwagi na ograniczenia techniczne i wysokie koszty eksploatacji. Obecnie w obliczu wzrostu cen gazu konwencjonalnego i wzrostu popytu na gaz, rośnie zainteresowanie państw i koncernów paliwowych eksploracją tych złóż. W Polsce - według szacunków Państwowego Instytutu Geologicznego -może występować ok 38,1 mld m3 gazu łupkowego [14, 16]. Gdyby te informacje się potwierdziły Polska ma szansę stać się ważnym producentem gazu ziemnego, zmieniając swoją dotychczasową pozycję na rynku i strukturę wykorzystania surowców energetycznych.
Natural gas is considered to be the one of the most ecological sources of energy. Natural gas is more and more often used in energy and industrial sectors around the world, including Poland. Forecasts suggest that within a few decades of natural gas resources will be exhausted. Shale gas is considered to be an unconventional resource. It is deposited in hard to access sedimentary basins (at a depth of 0.5 to 4 km). Access to shale gas was difficult due to technical limitations and high costs. Conventional gas price increases and gas demand is growing so there is more interest by the state and fuel companies in the shale gas exploitation. In Poland according to estimates by consulting companies resources of shale gas could be from 1.5 to even 3 trillion m3. If this is confirmed Poland has a chance to become one of the largest exploiters and exporters of natural gas, changing its current market position and pattern of energy resources use.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2012, Tom 14; 866-874
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Shale gas in Poland: An analysis of tax mechanisms and dynamic interactions
Autorzy:
Walentek, Dawid
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/522094.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Tematy:
Dynamic game
Polska
Regulation
Shale gas
Tax mechanism
Opis:
This is a preliminary research into possible taxation mechanisms for firms that will be operating in the shale gas industry in Poland and potential market interactions between the incumbents and the entrants. The study places focus on the level of welfare and it includes a static and a dynamic analysis. The result of the former is that the lump sum tax is the first best of all considered tax mechanisms for the Polish shale gas from the welfare perspective. The second best option for taxation is a combination of the current CIT rate and a windfall profit tax. In respect to the dynamic analysis, the results suggest that Gazprom can remain the market leader in Poland even if the shale gas producers start to operate, due to the sequential character of the competition in the Polish natural gas market. Counterintuitively, it will not come at the expenses of the consumers in Poland and it can bring potential welfare gains.
Źródło:
Journal of Economics and Management; 2016, 26; 128-149
1732-1948
Pojawia się w:
Journal of Economics and Management
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Perspektywy gazu z łupków w Polsce
Perspectives on shale gas in Poland
Autorzy:
Kryzia, D.
Gawlik, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394189.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
niekonwencjonalne złoża gazu
gaz ziemny
gaz z łupków
rynek gazu
unconventional gas deposits
natural gas
shale gas
natural gas market
Opis:
Polska jest obecnie postrzegana jako jeden z czołowych potentatów obszarów występowania niekonwencjonalnych złóż gazu ziemnego, w tym zwłaszcza gazu w łupkach (ang. shale gas). Według oszacowań amerykańskiej agencji EIA (U.S. Energy Information Administration) zasoby tego gazu stawiają Polskę na jedenastym miejscu światowego rankingu. Opublikowany w marcu 2012 r. raport Państwowego Instytutu Geologicznego (PIG) nie jest tak optymistyczny, niemniej jednak w Polsce kontynuowane są prace poszukiwawczo-rozpoznawcze, które mają doprowadzić do udokumentowania faktycznych zasobów gazu ziemnego w tego typu formacjach. Artykuł ma charakter przeglądowy i kompiluje najistotniejsze doniesienia naukowe mające istotny wpływ na perspektywy rozwoju gazu z łupków w Polsce. Zwrócono uwagę na dynamiczny rozwój techniki i technologii eksploatacji, jaki obserwuje się w Ameryce Północnej, co już obecnie zmienia światowy rynek gazu. Omówiono szanse, jakie może dać przemysłowa eksploatacja tego surowca dla rozwoju gospodarki Polski. Wskazano, że wydobycie gazu z łupków może zmienić strukturę wytwarzania energii elektrycznej, a także podnieść bezpieczeństwo energetyczne kraju. Scharakteryzowano bariery utrudniające szybką realizację prac poszukiwawczych niezbędnych dla udokumentowania zasobów. Wysokie koszty wierceń - zarówno na etapie poszukiwania i rozpoznawania, jak również wfazie eksploatacji - stanowią jeden z najistotniejszych problemów rozwoju wydobycia gazu z łupków. Rozważono kwestie dotyczące ekonomiki wydobycia gazu ziemnego z łupków. Przedyskutowano kierunki zagospodarowania możliwych do wydobycia ilości gazu, analizując m.in. możliwości jego eksportu. Poruszono problem braku odpowiedniej infrastruktury gazowej. Omówiono najczęściej padające argumenty ze strony przeciwników eksploatacji gazu ziemnego ze złóż łupkowych: o charakterze ekologicznym, ekonomicznym, społecznym i prawym, odnosząc się do niektórych z nich. W podsumowaniu podkreślono, że chociaż przyszły rozwój wydobycia gazu z łupków w Polsce stanowi szansę dla rozwoju kraju, to wciąż jego eksploatacja pozostaje niepewna i do momentu potwierdzenia faktycznych zasobów tego surowca - stanowi znak zapytania.
Poland is now seen as one of the most promising areas where unconventional gas deposits occur, particularly shale gas. According to the U.S. agency EIA, the reserves of that gas rank Poland at eleventh place in the world. Recent Polish estimates are not as optimistic, but Poland has undertaken intensive geological and exploratory surveys that will lead to geological documentation of resources and reserves of this fuel. This article presents a review of the situation and compiles the most relevant scientific reports with a significant impact on the prospects for shale gas development in Poland. It has been noted that the dramatic development of exploitation technology observed recently in the U.S. has already changed the world gas market. The opportunities which the industrial exploitation of shale gas may bring to the Polish economy are discussed. The article states that shale gas exploitation may change the structure of electricity production and increase the energy security of the country. The authors characterize the barriers that hinder the rapid completion of exploration necessary to document the resources. The high cost of drilling at the stage of exploration and during the operational phase is one of the most important challenges of developing gas production from shale. The article considers issues relating to the economics of natural gas from shale deposits. It shows the possible consumption channels of the exploited gas volumes, analyzing, among other things, the possibility of shale gas exports. The research also highlights the lack of proper infrastructure. The arguments most frequently raised by the opponents of shale gas exploitation from the ecological, economic, social, and legal perspectives are cited with commentary. The summary points out that while the future development of shale gas production in Poland is promising, it remains uncertain.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2012, 82; 5-20
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy CO2 można składować w łupkach gazonośnych i dlaczego? ShaleSeq : projekt finansowany ze środków funduszy norweskich
Can we store CO2 in gas-bearing shales and why? ShaleSeq Project financed by Norwegian funds
Autorzy:
Jarosiński, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075492.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
dwutlenek węgla
przechowywanie
łupki gazonośne
carbon dioxide
storage
gas-bearing shale
Opis:
Properties of carbon dioxide are favourable for its storage in shale both in sorption within organic matter or free within the pore space and open fractures as supercritical fluid.Well fitted are partially depleted shale gas reservoirs, bearing a dense network of tectonic and hydraulically induced fractures, which is necessary for both gas drainage and injection of large volume of CO2. A previous analysis indicated that storage of significant amounts of CO2 in productive shale complexes in the USA is technologically possible, but requires very intense gas exploitation in a vast area of several states. CO2 injection in partially depleted shale gas reservoirs can contribute to the growth of gas production by approx. 5–10%. Given the current state of research and the most recent estimates of shale gas resources in Poland, one may recognoze that the storage of CO2 with stimulation of gas production is not a viable alternative to sequestration in saline aquifers in Poland. Interdisciplinary research, with Polish-Norwegian collaboration within the ShaleSeq Project, undertakes complex problems of physical and chemical interaction of CO2 with gas-bearing shales of Pomerania. In spite of the fate of CO2 storage in shales all over the world, the findings of this Project might also be relevant for conventional storage in reservoirs which are usual sealed with shale cap rock.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2016, 64, 5; 344--348
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Perspektywy poszukiwań złóż gazu ziemnego w skałach ilastych (shale gas) oraz gazu ziemnego zamkniętego (tight gas) w Polsce
Potential for shale gas and tight gas exploration in Poland
Autorzy:
Poprawa, P.
Kiersnowski, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063280.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
niekonwencjonalne węglowodory
gaz w łupkach
gaz zamknięty
baseny sedymentacyjne
Polska
unconventional hydrocarbons
shale gas
tight gas
sedimentary basins
Polska
Opis:
Głównym obiektem, spełniającym kryteria decydujące o możliwości występowania gazu ziemnego w skałach ilastych, są utwory górnego ordowiku i syluru w basenie bałtyckim i basenie lubelsko-podlaskim. Kryteria takie częściowo spełniają również ilaste kompleksy w obrębie utworów dolnego karbonu w strefie wielkopolskiej (rejon monokliny przedsudeckiej). Niekonwencjonalne akumulacje gazu ziemnego w skałach ilasto-mułowcowych, aczkolwiek o bakteryjnej genezie, mogą występować również w mioceńskim zapadlisku przedkarpackim. Największe perspektywy dla poszukiwania złóż gazu ziemnego zamkniętego związane są z eolicznymi i fluwialnymi piaskowcami czerwonego spągowca, głównie w strefie NE monokliny przedsudeckiej. Akumulacje gazu ziemnego zamkniętego mogą występować również w piaskowcach kambryjskich na obszarze kratonu wschodnioeuropejskiego, środkowo- i górnodewońskich utworach węglanowych w basenie lubelskim, jak również w piaskowcach kredowych i paleogeńskich w głębiej pogrążonych partiach orogenu Karpat zewnętrznych. Utwory dolnego karbonu w strefie wielkopolskiej lokalnie spełniają warunki dla współwystępowania w profilu kompleksów drobnoklastycznych zawierających gaz w łupkach oraz kompleksów piaskowcowych zawierających gaz zamknięty.
The main target for shale gas exploration in Poland is the Upper Ordovician to Silurian black graptolitic shale at the East European Craton (Baltic Basin, Lublin-Podlasie Basin; Eastern and Northern Poland). Existence of such petroleum system is in this case confirmed by presence of gas shows. Locally criteria for shale gas exploration are meet by shales within the Lower Carboniferous section in Wielkopolska zone (region of Fore-Sudetic Monocline; Western and SW Poland). Unconventional accumulation of biogenic gas might exist within shales and mudstones of the Outer Carpathian Miocene Foredeep (SE Poland). The high potential for tight gas exploration is suggested for the Rotliegend eolian and fluvial sandstones, mainly in the region of NE Fore-Sudetic Monocline. Accumulations of tight gas might exist also in the Cambrian sandstones of the East European Craton, the Middle to Upper Devonian carbonates of the Lublin Basin, and also in the Cretaceous to Paleogene sandstones in the deep parts of the Outer Carpathian thrust belt (SE Poland). The Lower Carboniferous in Wielkopolska zone, composed of deep marine shales, mudstone and sandstone, might contain both shale and tight gas.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2008, 429; 145-152
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gaz z łupków spod dna Bałtyku
Shale gas from the Baltic offshore
Autorzy:
Labuda, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075454.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
gaz łupkowy
sektor offshore
Morze Bałtyckie
złoża niekonwencjonalne
zwrot kosztów
zasoby odwracalne
shale gas
offshore
Baltic Sea
unconventional deposits
economically recoverable resource
Opis:
The accomplishment of the vision of exploration and in particular of exploitation of shale oil and shale gas in a perspective of a few years’time seems to be unrealistic. Interest in unconventional deposits occurs amongst small entities seeking a satisfactory return on their investments and becoming pioneers like George P. Mitchell 40 years ago. It is not only a result of high costs or lack of a sufficient technology but most notably the result of lack of an involvement of the key players in the global market. European companies, for instance, are closer to exploration of the new shale gas deposits onshore, although some of them declare to make an offshore research too. While Poland is today’s leader of shale gas exploration on the continent, it is also facing a problem of the lack of appropriate technologies of working at sea and country’s shales in general. In addition, the potential resources from the Baltic Sea bed, belonging to the Lower Paleozoic formations (Ordovician–Silurian) in the Baltic Basin, characterized by a good performance and shallower location than onshore deposits, are over four times more expensive to explore than on the land, which causes that there is no reason for recognizing them as economically recoverable resources. Therefore, any exploration of gas and oil from unconventional deposits in the Baltic Sea will have no economic justification within the next few years, but should only be considered as research.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2015, 63, 12/2; 1472--482
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nitrogen and carbon dioxide fracturing fluids for the stimulation of unconventional shale plays
Autorzy:
Palmer, C.
Sito, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299070.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
nitrogen
carbon dioxide
fracturing fluids
shale gas
Opis:
With the International Energy Agency (IEA) projecting that the global demand for natural gas to increase by 50% from 2010 to 2035, the exploration of unconventional gas reserves (e.g. shale gas, tight gas and coal bed methane) will gain increasing importance as conventional gas reserves become more depleted. To enhance the production of unconventional gas and oil, water-based fracturing fluids are extensively used for the stimulation of North American shale plays because they are inexpensive and offer excellent proppant transport into the fracture when used with gelled polymers. However, in circumstances where water-based fracturing fluids are unsuitable due to concerns related to water sensitivity and clay swelling, alternative fracturing fluids are used such as nitrogen and carbon dioxide treatments. Nitrogen and carbon dioxide fracturing fluids are particularly advantageous in depleted and shallow formations because they offer a non-damaging effect around the fracture, rapid cleanup of flowback fluid, and reduced water requirements compared to conventional water-based fracturing fluids. Much research has been published about water-based fracture treatments, therefore, this review paper considers the use of nitrogen and carbon dioxide fracturing fluids used for the stimulation of unconventional shale plays, mainly in North America. By analysing selected literatures studies, this review paper summarises the utilization of the various types of nitrogen and carbon dioxide treatments (i.e. straight gas, foam, energized, cryogenic liquids) across various shale plays such as the Montney play, the Devonian play, and the Marcellus play. The paper further identifies the major benefits and challenges of nitrogen and carbon dioxide treatments documented by well operators, which will facilitate knowledge transfer about the applicability of nitrogen and carbon dioxide fracturing fluids.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2013, 30, 1; 191-198
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Techniczne aspekty pozyskiwania i wydobycia gazu łupkowego
Technology aspects of shale gas getting and exploitation
Autorzy:
Marianowski, J.
Tepler, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/171102.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
gaz łupkowy
wydobycie gazu
shale gas
gas exploitation
Opis:
W artykule przedstawiono energetyczne oraz ekologiczne aspekty spalania paliw kopalnych. Opisano genezę powstawania paliw kopalnych ciekłych i gazowych, w tym gazu łupkowego (shale gas). Sprecyzowano różnice, jakimi charakteryzują się konwencjonalne i niekonwencjonalne złoża gazu ziemnego. Opisano techniki i technologie wykonywania odwiertów kierunkowych. Szczegółowo opisano procedury szczelinowania (fracturing) związane z pozyskiwaniem gazu zalegającego w łupkach. Wyjaśniono, na czym mogą polegać potencjalne zagrożenia związane z udostępnianiem i wydobyciem gazu łupkowego.
The article presents energy and ecology aspects of mined fuel combustion. A genesis of forming of mined fluid and gasses fuels, involving the shale gas has been described. The differences characteristic for conventional and unconventional deposits of natural gas have been defined. The engineering and technologies of operating of directed boreholes were also described. The fracturing procedures connected with getting of gas strata deposition have been given in details. Some potential dangerous conditions connected with the exploitation of shale gas were also explained.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2013, 54, 3-4; 58-66
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Technologiczne aspekty szczelinowania złóż gazu łupkowego
Technological aspects of shale gas deposits fracturing
Autorzy:
Knez, D.
Śliwa, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/300388.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
gaz łupkowy
szczelinowanie hydrauliczne
technologia stymulacji
shale gas
hydraulic fracturing
stimulation technology
Opis:
Artykuł przedstawia technologiczne aspekty operacji szczelinowania hydraulicznego złóż o niskiej przepuszczalnoci. Szczelinowanie znane jest w przemyśle naftowym od 1947 r. Wzrost cen ropy naftowej i gazu ziemnego spowodował znaczny wzrost dofinansowania do badań naukowych. W ostatnich 20 latach udoskonalono technologię konwencjonalnego wiercenia i udostępniania oraz rozwinięto zupełnie nowe metody. Również w zakresie stymulacji otworów wiertniczych poczyniono bardzo duże postępy. Światowe zapotrzebowanie na gaz ziemny wymusiło zagospodarowanie zasobów złóż gazu ziemnego o niskiej przepuszczalności. Najbardziej skuteczną technologią stymulacji na złożach gazu łupkowego okazało się szczelinowanie hydrauliczne. Niektóre aspekty technologiczne tego procesu omówione zostały w niniejszym artykule.
Paper presents technological aspects of tight reservoirs hydraulic fracturing operations. Fracturing is known in Petroleum industry from 1947. Oil and natural gas prizes growth caused significant increase in scientific research financial support. In last 20 years conventional drilling and completion technologies were improved as well as new techniques were developed. Also wellbore stimulation made very large progress. World demand for natural gas forced development of tight gas reserves. The most successful stimulation technology in shale gas fields accurse hydraulic fracturing. Some technological aspects of this process are described in the paper.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2011, 28, 4; 705-709
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
What could be the impact of shale gas exploitation on the water management?
Autorzy:
Woźnicka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2066497.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
water management
shale gas
groundwater resources
groundwater contamination
gospodarka wodna
gaz łupkowy
zasoby wód podziemnych
skażenia wód gruntowych
Opis:
The industry related to the extraction of hydrocarbons from unconventional deposits (shale gas, tight gas, shale oil), developing intensely since the beginning of the 21st century, requires a comprehensive approach to environmental issues arising from the commonly used technology. Because of the hydrauling fracturing process, groundwater management issues are the most important. Analyses should be performed for the aspects of the project's water needs, water circulation system in the process, definition of the water sources, as well as for the issues related to the protection of surface and ground waters in the area of geological operations. In the light of the current European debate about the safe use of unconventional hydrocarbons, the need for integrated water management is particularly important.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2013, 61, 11-1; 657--662
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
OIL-GAS AGH 2011
Autorzy:
Nagy, S.
Wysocki, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/364685.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
gaz łupkowy
konferencja
nafta
conference
oil
shale gas
Opis:
8-10 czerwca 2011 r. w murach Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, na Wydziale Wiertnictwa, Nafty i Gazu, odbyła się XXII Międzynarodowa Konferencja OIL-GAS AGH 2011. Patronat honorowy nad wydarzeniem objęli: Waldemar Pawlak - wicepremier, minister gospodarki, Aleksander Grad - minister skarbu państwa, dr Henryk Jacek Jezierski - podsekretarz stanu, główny geolog kraju, prof. dr hab. inż. Antoni Tajduś - rektor AGH. Komitetowi Naukowemu przewodniczył prof. zw. dr hab. inż. Jakub Siemek, a Komitetowi Organizacyjnemu - dr hab. inż. Stanisław Nagy, prof. AGH.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2011, 4; 26-28
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Taxation of the Prospecting, Exploration and Extraction of Shale Gas on Polish Territory
Autorzy:
Pest, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/943304.pdf
Data publikacji:
2016-09-26
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Centrum Prawa Samorządowego i Prawa Finansów Lokalnych
Opis:
The article presents the most important legal regulations addressing taxation of the prospecting, exploration and extraction of shale gas on polish territory, discussing the types of taxes applicable to enterprises engaged in this type of activity: the hydrocarbon tax, the tax on the extraction of some minerals, income tax, environmental usage fee, and property tax. The research issue is an important one when considering how the taxes assessed on entities conducting activity that consists in the prospecting, exploration and extraction of shale gas is one of the factors determining the profitability of such activity in Poland.
Źródło:
Financial Law Review; 2016, 1, 3; 13-24
2299-6834
Pojawia się w:
Financial Law Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unconventional hydrocarbon resources of Greece
Autorzy:
Tsirambides, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2059636.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
shale gas
methane hydrates
coal bed gas
Greece
Opis:
Intensive exploration of probable conventional hydrocarbon reservoirs in Greece is taking place, through the interpretation of seismic profiles and of abundant surface geological data. The unconventional hydrocarbon potential of the country is unknown, as detailed investigations are lacking. The most important rock formations which may contain shale gas are found in the land and offshore basins of northeastern, north-central, and western Greece. A re-evaluation of the data from all boreholes is needed, on the basis of new information, with the aim of identifying possible reserves of unconventional hydrocarbons retained in highly compacted fine-grained strata. Methane hydrates have been detected in the submarine Anaximander Mountains, east of Rhodes Island. They cover an area of about 46 km2 and the volume of methane is estimated at 2.6–6.4 trillion m3. The low content of the Greek lignites in gaseous hydrocarbons and the widespread tectonics in the Hellenic Peninsula are the main factors which prevented large gas accumulations in its 14 main coal deposits. However, additional research is needed to evaluate the coal-bed gas potential of the country.
Źródło:
Geological Quarterly; 2015, 59, 3; 479--490
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie złoża gazu ziemnego z łupków na tle wybranych niekonwencjonalnych złóż Europy Środkowo-Wschodniej
Polish shale gas deposits in relation to selected shale gas perspective areas of Central and Eastern Europe
Autorzy:
Karcz, P.
Janas, M.
Dyrka, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075080.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Europe
shale gas
shale oil
sedimentary basins
unconventional hydrocarbons
shale gas potential
Europa
gaz łupkowy
olej łupkowy
baseny sedymentacyjne
niekonwencjonalne węglowodory
potencjał gazu łupkowego
Opis:
This paper describes a regional overview of selected Central and Eastern European sedimentary basins which hold the unconventional potential for shale gas and shale oil exploration that have attracted interest in the last few years. Organic-rich fine-grained rocks like black and dark-grey shales, mudstones and claystones with varying ages from Cambrian to Miocene are distributed very irregularly across Europe. A long- -lasting, dynamic geological evolution and continuous reconstruction of the European continent resulted in the formation of many sedimentary basins. In some basins, biogeochemical conditions favoured preservation of accumulated organic-rich deposits and led to the generation of hydrocarbons after burial and reaching appropriate maturity levels. Even though shale gas and shale oil exploration in Europe is still in its infancy, shale formations were analyzed before as the source rocks in conventional petroleum systems. Parameters that were used to describe source rocks e.g.: total organic carbon, maturity, thickness, depth of occurrence and areal extent, can indicate preliminary potential for shale gas exploration and allow estimating first resource values. Currently the most intense shale gas exploration takes place in Poland where over 42 wells have been drilled and over 100 concessions for unconventional hydrocarbon exploration have been granted. Upper Ordovician and Lower Silurian shales at the East European Craton (Baltic and Lublin-Podlasie Basins) are the major targets for unconventional exploration in Poland. In Central and Eastern Europe, evaluation of the unconventional potential of gas-bearing shale formations is carried out also in Ukraine, Lithuania, Austria, Czech Republic, Hungary, Romania, Bulgaria, Moldavia and the European sector of Turkey. Despite the fact that each shale rock differs from another by geochemical, petrographical, petrophysical, mechanical and other parameters, some similarities can be seen such as marine type of depositional environment with the predominance of type II kerogen or specific organic matter content. Recoverable resources of shale gas throughout Europe are believed to be as large as 17.6 bln m3 and Poland, Ukraine, France with United Kingdom are thought to have the greatest resources.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2013, 61, 7; 411--423
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Radioactivity of drilling cuttings from shale resources of the lower paleozoic Baltic Basin
Autorzy:
Mykowska, A.
Rogala, A.
Kallas, A.
Karczewski, J.
Hupka, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/109311.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
radioactivity
radionuclides
sieve analysis
drilling cuttings
shale gas
Opis:
Fractionated drilling wastes originating from shale gas exploration in the Baltic Basin in Polish Pomerania were subjected to measurements of mean activity concentrations of naturally occurring radioactive materials (NORMs). X-ray diffraction (XRD) and scanning electron microscopy (SEM) analyses were used to understand the rock structure and texture. The activity concentration of radionuclides in bulk wastes and fractionated samples (latter obtained through a sieve analysis) was analyzed by using a gamma-ray spectrometer. After fractionation, three different size ranges were distinguished. Radiological indices were estimated by comparison with the levels recommended by the International Association of Oil and Gas Producers (OGP) and an equivalent absorbed dose was determined with respect to appropriated disposal of cuttings. The results showed that the drilling cuttings from the Ordovician period have a natural radioactivity level comparable to other rocks with the same lithology (potassium K-40 800-992 Bq/kg and thorium Th-232 23.3-30.8 Bq/kg) and they did not exceed acceptable levels of the total absorbed dose rate. The average absorbed dose rate in outdoor air one meter above the drilling cuttings was 54.1 nGy/h. The relation between particle size and natural radioactivity indicated that the concentration of radionuclides increased as the fractions size decreased.
Źródło:
Physicochemical Problems of Mineral Processing; 2015, 51, 2; 521-533
1643-1049
2084-4735
Pojawia się w:
Physicochemical Problems of Mineral Processing
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Study on carbon dioxide thermodynamic behavior for the purpose of shale rock fracturing
Autorzy:
Niezgoda, T.
Miedzińska, D.
Małek, E.
Kędzierski, P.
Sławiński, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/201878.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
carbon dioxide
shale gas
storage system
thermodynamics
FEM
Opis:
The possibility of using CO2 to fracturing a shale rock has been presented in the paper. The described innovative method which allows for the efficient extraction of shale gas and carbon dioxide storage in a shale rock was developed in Department of Mechanics and Applied Computer Science at the Military University of Technology, Warsaw, Poland. Firstly, the method was verified on the base of analytical and experimental research. In the next stage of the method verification carbon dioxide thermodynamic behavior was studied. The growth in pressure of drop of CO2 heated in a closed volume was numerically tested. The research confirmed the efficiency of the use of carbon dioxide as a medium for fracturing of rocks. The usage of liquid CO2 can be alternative for hydraulic fracturing and is safe for the environment.
Źródło:
Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences; 2013, 61, 3; 605-612
0239-7528
Pojawia się w:
Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analysis of fracturing fluid system, effect of rock mechanical properties on fluid selection
Autorzy:
Laurain, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/298687.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
fracturing fluids
rock mechanical properties
shale gas reservoirs
Opis:
Hydraulic fracturing treatments of shale gas reservoirs is pumping process in which millions of gallons of fracturing fluids mixed with proppant materials and thickening agents are pumped into the target shale formation. Fluids are used to create the fractures in the formation and to carry a propping agent which is deposited in the induced fractures to keep them from closing up. Type and percentage of chemical additives that used in a typical fracture treatment varies depending on the conditions of well being fractured. A series of chemical additives are selected to impart a predictable set of properties of the fluid, including viscosity, friction, formation-compatibility, and fluid-loss control. Each component in fracturing fluids serves a specific, engineered purpose and geological structure of rock. The properties of fracturing fluid are very important in the creation and propagation of the fracture. For suc-cessful stimulation fracturing fluid mustto have certain chemical and physical properties. Study of the properties fracturing fluids has ahuge role inthe processes of shale gas extraction. In scientific literature indicates that hydraulic fracturing fluid performance became a prevalent research topic in the late 1980s and the 1990s. The majority of literature pertaining to fracturing fluids related to their operational efficiency and classification. Some of the existing literature offer information regarding the basic chemical components present in most of these fluids. This paper will discuss types of fracturing fluids and it components that may be used for hydraulic fracturing. Comprehensive history of the evolution of hydraulic fracturing fluids in the oil and gas industry plays a significant part in research. This work summarizes requests for fracturing fluids. In addition, this paper shows effect of rock mechanical properties on fracturing fluid selection.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2014, 31, 1; 167-178
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Razem o Łupkach”: czyli jak prowadzić dialog publiczny przy poszukiwaniu i wydobyciu gazu z łupków
Together about shale gas”: how to conduct a public dialogue when prospecting and extracting shale gas
Autorzy:
Stankiewicz, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075066.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
shale gas
local conflicts
participation
dialogue
controversies
energy industry
information and education campaigns
gaz łupkowy
lokalne konflikty
udział
dialog
kontrowersje
przemysł energetyczny
kampanie informacyjne i edukacyjne
Opis:
The article aims at presenting the public communication programme based on civic participation model, which deals with shale gas exploration and extraction, "Together about shale gas". The programme was prepared on the initiative of the Marshal of the Pomorskie Voivodeship and is going to be implemented on the area of three voivodeships of northern Poland. As stated in the article, the programme constitutes an innovative and pioneer undertaking on the Polish ground, which pertains to the issue of public communication and decision-making when implementing controversial infrastructure investments. The first part of the article outlines the challenges that the communication measures will have to face in the area of Pomorskie voivodeship and key actions implemented so far. The next chapter constitutes a sociological diagnosis ofthe situation related to the public reactions to shale gas exploration. Further on the article lists the main assumptions and solutions within the scope of public communication and public conflict management, which form grounds for the "Together about shale gas" programme. The key part of the text presents the most important elements of the programme and how they were implemented.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2013, 61, 6; 374--380
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagrożenia chemiczne związane z eksploatacją gazu łupkowego
Chemical hazards arising from shale gas extraction
Autorzy:
Pakulska, Daria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2165417.pdf
Data publikacji:
2015-03-09
Wydawca:
Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
Tematy:
powietrze
wody gruntowe
gaz łupkowy
szczelinowanie hydrauliczne
zagrożenia zdrowotne
air
groundwater
shale gas
hydraulic fracturing
health hazard
Opis:
Rozwój przemysłu łupkowego nabiera tempa, w związku z czym analiza związanych z nim zagrożeń dla środowiska i zdrowia ludzi jest niezwykle aktualna i istotna. Zagrożenia chemiczne powstają podczas eksploatacji złóż wszystkich kopalin, jednak w przypadku eksploatacji złóż gazu łupkowego jest znacznie więcej niewiadomych co do skutków stosowania nowych technologii. Doświadczenia amerykańskie wskazują na narastające ryzyko skażenia środowiska naturalnego, głównie wód gruntowych. Największy niepokój budzi niepełna znajomość składu płynów służących do szczelinowania skał łupkowych oraz nieprzewidywalność odległych skutków szczelinowania hydraulicznego dla środowiska naturalnego i zdrowia mieszkańców. Duża gęstość zaludnienia na starym kontynencie powoduje, że skala zagrożeń jest w Europie znacznie większa niż w USA. Mimo rosnącego niezadowolenia społecznego dane na ten temat są ograniczone. Przede wszystkim brakuje badań epidemiologicznych mających na celu ocenę zależności między czynnikami ryzyka, takimi jak zanieczyszczenie powietrza i wody, a skutkami zdrowotnymi w populacjach żyjących w bliskim sąsiedztwie odwiertów gazowych. Celem artykułu jest wskazanie i omówienie istniejących koncepcji na temat źródeł skażenia środowiska, wskazanie elementów środowiska najbardziej podlegających zmianom w wyniku eksploatacji gazu łupkowego i potencjalnych zagrożeń zdrowotnych. Med. Pr. 2015;66(1):99–117
The development of the shale industry is gaining momentum and hence the analysis of chemical hazards to the environment and health of the local population is extremely timely and important. Chemical hazards are created during the exploitation of all minerals, but in the case of shale gas production, there is much more uncertainty as regards to the effects of new technologies application. American experience suggests the increasing risk of environmental contamination, mainly groundwater. The greatest concern is the incomplete knowledge of the composition of fluids used for fracturing shale rock and unpredictability of long-term effects of hydraulic fracturing for the environment and health of residents. High population density in the old continent causes the problem of chemical hazards which is much larger than in the USA. Despite the growing public discontent data on this subject are limited. First of all, there is no epidemiological studies to assess the relationship between risk factors, such as air and water pollution, and health effects in populations living in close proximity to gas wells. The aim of this article is to identify and discuss existing concepts on the sources of environmental contamination, an indication of the environment elements under pressure and potential health risks arising from shale gas extraction. Med Pr 2015;66(1):99–117
Źródło:
Medycyna Pracy; 2015, 66, 1; 99-117
0465-5893
2353-1339
Pojawia się w:
Medycyna Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Perspektywy pozyskiwania i eksportu australijskiego gazu z łupków
Prospects for sourcing and export of Australian shale gas
Autorzy:
Wojcieszak, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/283382.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
gaz
łupki
Australia
LNG
eksport
shale gas
LNG export
Opis:
Celem artykułu jest ukazanie szans oraz perspektyw rozwoju sektora gazu pochodzącego z łupków w Australii. Należy stwierdzić, że państwo to może dysponować jednymi z największych zasobów tego gazu na świecie. Australia od lat eksportuje gaz, będąc czołowym dostawcą LNG, głównie na rynki Azji Wschodniej. Przez lata bazowała głównie na konwencjonalnych zasobach surowca, obecnie wzrasta zainteresowanie gazem pochodzącym ze złóż niekonwencjonalnych, który również może trafić na eksport. Paliwo z tych zasobów może znacząco wzmocnić potencjał Australii, choć jego komercyjne wydobywanie oznacza konieczność pokonania licznych przeszkód, związanych z ekologiczno-społecznymi zagrożeniami oraz brakiem rozwiniętej infrastruktury przesyłowej. Dzięki koniecznym nakładom, komercyjna produkcja gazu z łupków jest korzystna zarówno z uwagi na potencjalny spadek cen gazu w samej Australii, jak i ze względu na perspektywy jego eksportu. W artykule przedstawiono aktualny stan prac nad oszacowaniem australijskich zasobów gazu z łupków, ze szczególnym uwzględnieniem najbardziej perspektywicznego basenu Coopera, z którego już pozyskuje się paliwo z łupków. Należy oczekiwać, że dotychczasowe kierunki dostaw LNG (Japonia, Korea Południowa i Chiny) – zasilone gazem z łupków – zostaną utrzymane, a pañstwa Azji Wschodniej i Pacyfiku zwiększą swoje zapotrzebowanie na surowiec. W perspektywie kilkunastu lat Australia ma szansę stać się liderem eksportu LNG, przy czym musi się liczyć nie tylko z konkurencją Kataru, lecz także USA, jeśli te zdecydują się na eksport swojego surowca. Australii, w odróżnieniu od USA, nie czeka raczej „rewolucja łupkowa”, jednak należy spodziewać się stałego wzrostu wydobycia tego gazu. Surowiec ze złóż niekonwencjonalnych, pochodzący nierzadko z australijskiego interioru, może zostać przeznaczony na potrzeby odbiorców krajowych lecz także na eksport.
The aim of this paper is to show the opportunities and prospects for the development of the shale gas sector in Australia. Geological studies show that Australia may have the greatest resources of this gas in the world. Australia has exported gas for years, being a leading supplier of liquefied natural gas (LNG), mainly to East Asia. Over the years, Australia has utilized mainly conventional resources. Now there is growing interest in the gas from unconventional sources, including for export. The fuel from these resources can significantly increase Australia’s export potential; however, if they would like to extract this gas on a large scale they must remove various obstacles like environmental and social risks, as well as the lack of developed infrastructure. Despite the necessary expenditures, commercial production of shale gas is advantageous as it can potentially lead to a drop in gas prices in Australia. This article presents the current status of work on the estimation of Australian gas resources, focusing on the most promising location – the Cooper Basin – where gas is already being extracted. The current directions of LNG exports (Japan, South Korea, and China), including shale gas, will probably be maintained as countries in East Asia and the Pacific will increase their demand for raw materials. Over the next several years, Australia has the opportunity to become a leader in LNG exports, and they will have to compete not only with Qatar, but also with the U.S., if Australia decides to export this raw material. There will not be a “shale gas revolution” in Australia, in contrast to the USA; although a permanent increase in shale gas production is expected. Based on economic and practical considerations, it is possible that this natural resource will be used primarily to satisfy the needs of domestic customers.
Źródło:
Polityka Energetyczna; 2014, 17, 2; 53-64
1429-6675
Pojawia się w:
Polityka Energetyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geomechanical properties of shale rock from Baltic Basin in Poland area
Autorzy:
Laura, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1203995.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
shale gas
geomechanical properties
mineralogy
Poisson's ratio
Young modulus
Opis:
The successful development of shale gas requires a fundamental understanding of shales and that can be challenging because these rocks vary significantly. For recoverable shale gas resources assessment a broad range of geological, geochemical, geophysical and geomechanical data is required. Information about the variable lithologies, mineralogies, and kerogen content is vital to locate favorable intervals for gas production. Knowledge of the in-situ stresses and porosity of these intervals is essential for developing hydraulic fracturing strategies to recover the gas in place. Geomechanical properties of shales are important in terms of determination of the likelihood of fractures initiating and propagating in shale materials. Geomechanical properties of rock include: Poisson's Ratio, Total Minimum Horizontal Stress, Bulk, Young and Shear Modulus. These properties play significant role in developing shale assets. Having access to geomechanical data can assist engineers and geoscientists during geomechanical modeling, hydraulic fracture treatment design and in some cases during reservoir modeling in shale gas fields. This paper is intended to give characterization of geomechanical properties of shale rock. It then refers to a case study of Baltic Basin of shale gas in Poland, for discussing it geological condition and rock properties.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2015, 32, 2; 369-380
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kampanie informacyjne dotyczące poszukiwań gazu łupkowego.
Information campaigns regarding the shale gas exploration in Poland.
Autorzy:
Sawicki, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441378.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera
Tematy:
gaz z łupków
Polska
kampania informacyjna
shale gas
Polska
information campaign
Opis:
Wraz z zainicjowaniem w 2009 roku fazy poszukiwawczej za gazem z łupków, konieczne okazało się przeprowadzenie kampanii informacyjnej dotyczącej aspektów prawnych, administracyjnych, technologicznych i środowiskowych kolejnych etapów związanych z wydobyciem gazu ziemnego z łupków. Polska na tle innych krajów w Unii Europejskiej jest wciąż, mimo znacznego spadku liczby koncesji, liderem poszukiwań gazu ziemnego z łupków. Poparcie dla poszukiwań tego surowca jest znacznie wyższe niż w innych krajach. Nie wynika to jednak ze skoordynowanej akcji informacyjnej na poziomie rządowym i samorządowym, lecz głównie z nadziei mieszkańców na pojawienie się nowych miejsc pracy lub mniejszych rachunków za energię. Kampanie powinny także uwzględniać poszukiwania innych niekonwencjonalnych złóż gazu ziemnego. Podczas wydobycia gazu z łupków również stosuje się technologię szczelinowania hydraulicznego. W celu uniknięcia protestów związanych z eksploatacją węglowodorów tego rodzaju surowca, koniecznym wydaje się informowanie o skutkach środowiskowych oraz o aspektach finansowych.
Although the oil and gas exploration in Poland has a long history, the hydrocarbon exploration and production from unconventional fields developed only recently. This new activity determined the need for a complex information campaign. All relevant aspects (e.g. waste management, profit distribution, etc.) should be included, and the information campaign should not be limited only to shale gas in Poland.
Źródło:
Kultura i Polityka; 2012, 12; 59-72
1899-4466
Pojawia się w:
Kultura i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
K-mean cluster analysis for better determining the sweet spot intervals of the unconventional organic-rich shale: a case study
Autorzy:
Akbar, M. N. A.
Nugraha, S. T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/100894.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Śląski. Wydział Nauk o Ziemi
Tematy:
shale gas petrophysics
organic-rich shale
rock typing
cluster analysis
shale gas water saturation
sweet spot
gaz łupkowy
gaz ziemny
złoża łupkowe
nasycenie
Opis:
The petrophysical analysis is the crucial task for evaluating the quality of unconventional organic-rich shale and tight gas reservoirs. The presence of organic matter and the ultra-tight with over complex pore system have remained a lack of understanding of how to evaluate the extensive parameters of porosity considering organic content, gas saturation, organic richness, brittleness index, and sweet spot interval by only using conventional log. Therefore, this study offers effectively applied techniques and better analysis for interpreting these parameters by maximizing and integrating geological, geochemical, rock mechanical and engineering data. In general, the field data used in this study are from the first dedicated well for source rock exploration in the North Sumatra Basin, Indonesia. The developed method was derived by using conventional log. All interpretation results were validated by laboratory data measurements of routine and special core analysis, petrography, total organic carbon (TOC) and organic maturation, and brittleness index (BI) calculation. Moreover, the high quality of NMR log data was used as well to ensure our developed techniques present good estimations. Briefly about the methods, we started to determine the total and effective porosity based on the density log by including the presence of organic matter and multi-mineral analysis in these estimations. Then, we used the revised water saturation-TOC of water saturation while the TOC was predicted in advance by averaging three results from the correlation of TOC-Density, modified CARBOLOG and Passey’s ΔlogR methods. Equally important, in order to obtain the reliable gas saturation prediction, we used saturation exponent (n), cementation factor (m), and the tortuosity factor (a) parameters which obtained from laboratory measurement of formation resistivity factor and resistivity index (FFRI). In addition, the brittleness index was predicted based on sonic log data. Finally, all parameters needed for determining gas shale sweet spot have been made. Then, we developed a way to evaluate the sweet spot interval by using K-mean clustering. In conclusion, this clustering result properly follows the shale quality index parameters which consist of organic richness and maturation, brittleness index, the storage capacity of porosity and gas saturation. This study shows that these petrophysical applied techniques leads us to interpret the best position of shale interval to be developed with a simple, fast, and accurate prediction way. Furthermore, as a novelty, this method can be used as rock typing method and obviously can reduce uncertainty and risks in organic-rich shale exploration.
Źródło:
Contemporary Trends in Geoscience; 2018, 7, 2; 200-213
2299-8179
Pojawia się w:
Contemporary Trends in Geoscience
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój technologii magnetycznych w wydobyciu gazu łupkowego
Development of magnetic technologies in shale gas extraction
Autorzy:
Zawadzki, J.
Bogacki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/112784.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
gaz łupkowy
szczelinowanie hydrauliczne
magnetyzm
materiały magnetyczne
technologie górnicze
shale gas
hydraulic fracturing
magnetism
magnetic materials
mining technologies
Opis:
W pracy zaprezentowano obecne i potencjalne możliwości zastosowania materiałów i metod magnetycznych w poszukiwaniach i eksploatacji złóż gazu łupkowego. Ponadto, w nawiązaniu do głównego celu, naszkicowano sposoby poszukiwań, a także eksploatacji złóż gazu łupkowego, w tym omówiono zasadę procesu szczelinowania hydraulicznego.
The paper presents the current and potential use of magnetic materials and methods of shale gas exploration and exploitation. Furthermore, with reference to the main objective, the principle of the hydraulic fracturing process, as a way of shale gas exploration, was outlined.
Źródło:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2016, 1 (13); 25-37
2391-9361
Pojawia się w:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potential source rocks in the Ropianka Formation of the Magura Nappe (Outer Carpathians, Poland) – geochemical and foraminiferal case study
Autorzy:
Waśkowska, A.
Golonka, J.
Machowski, G.
Pstrucha, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184687.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
organic-rich deposits
geochemistry
foraminifera
Magura Nappe
shale-gas
Opis:
To optimize exploration for new hydrocarbon accumulations in the Polish Outer Carpathians, it is necessary to concentrate attention on identification of hydrocarbon accumulations of the “shale-gas” type. Results of recently completed analysis suggested new such possible targets in the Magura Basin, preserved in the Outer Carpathian Magura Nappe. Analysis of the preliminary results of paleoenvironmental and geochemical studies of these shales is the subject of this paper. Micropaleontological and geochemical study was conducted on the 300 m thick Świątkowa Member, the uppermost part of the Ropianka Formation located in the external, northernmost Siary Zone. This member is composed of thin- and medium-bedded sandstones interbedded by green, brown, black and dark-gray shales. Poor and changeable oxygenation is reflected in the composition of foraminiferal assemblages. A negative correlation between the TOC content and numbers and diversity of foraminifera is observed. The paleogeographic position and paleoenvironment assessment indicates that the Siary Zone fulfills certain conditions for organic productivity and preservation during the deposition of the Ropianka Formation.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2018, 44, 1; 49-68
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badanie ciepła radiogenicznego utworów syluru i ordowiku basenu bałtyckiego na podstawie danych geofizyki otworowej i jego relacja z materią organiczną
Study of radiogenic heat of the Baltic Basin Silurian and Ordovician formations on the basis of well logging data and its relationship to organic matter
Autorzy:
Bała, Maria
Wawrzyniak-Guz, Kamila
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1835090.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
ciepło radiogeniczne
spektrometryczne profilowanie gamma i gamma-gamma
basen bałtycki
geofizyka otworowa
skały macierzyste
łupki gazonośne
radiogenic heat
spectral gamma ray and gamma-gamma logs
Baltic Basin
well logging
source rocks
gas shale
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki obliczeń ciepła radiogenicznego (A) wykonanych dla utworów syluru i ordowiku w otworach wiertniczych L-1, K-1, O-2, B-1 i W-1 położonych w basenie bałtyckim. Wykorzystano w tym celu pomiary geofizyki otworowej – spektrometryczne profilowanie gamma (naturalnej promieniotwórczości) oraz pomiary gamma-gamma (profilowanie gęstości objętościowej). Bardzo wysokimi wartościami ciepła radiogenicznego charakteryzowały się osady sylurskich iłowców bitumicznych ogniwa z Jantaru oraz ordowickie ilasto-mułowcowe utwory formacji z Sasina. Są to utwory uznawane za potencjalne sweet spoty z uwagi na podwyższoną zawartość materii organicznej. W obu jednostkach litostratygraficznych zaobserwowano podwyższoną naturalną promieniotwórczość oraz wyraźnie obniżoną gęstość objętościową wywołane obecnością kerogenu. Połączona analiza spektrometrycznego profilowania gamma i profilowania gęstości wykazała, że za wyższą produkcję ciepła radiogenicznego w tych jednostkach odpowiedzialna jest przede wszystkim podwyższona koncentracja uranu. Anomalnie wysokie wartości ciepła radiogenicznego zaznaczały się również w ordowickich iłowcach glaukonitowych formacji ze Słuchowa, w których stwierdzono wyraźny wzrost koncentracji potasu, toru i uranu. Należy zaznaczyć, że utwory czarnych łupków bitumicznych z Jantaru oraz iłowce i mułowce z Sasina charakteryzowały się dużą zmiennością obliczonego parametru A. W prezentowanej pracy przeanalizowano także relacje między obliczonymi wartościami ciepła radiogenicznego a: całkowitym natężeniem promieniowania gamma z pomiaru spektrometrycznego, prędkościami fal podłużnych oraz gęstością objętościową. Zależności określono dla poszczególnych jednostek litostratygraficznych syluru i ordowiku. Podobne relacje ciepła radiogenicznego z profilowaniem gamma zaobserwowano we wszystkich analizowanych otworach z wyjątkiem otworu L-1, w którym sylurskie i ordowickie formacje bogate w kerogen wykazały inną charakterystykę. Zauważono również wyraźne obniżanie się ciepła radiogenicznego ze wzrostem prędkości fal podłużnych. Szczegółowa analiza danych wykazała silne relacje między prędkością a zawartością toru i potasu, które są wskaźnikami minerałów ilastych, oraz zawartością uranu, związanego z obecnością substancji organicznej. Podobny związek pokazujący tendencję obniżania się ciepła radiogenicznego zaobserwowano dla wzrastających wartości gęstości objętościowej analizowanych utworów.
The paper presents results of computations of the radioactive heat production (A) for the Silurian and Ordovician rocks in the L-1, K-1, O-2, B-1, and W-1 wells located in the Baltic Basin. For this purpose, well logging data – spectral gamma (intensity of the natural radioactivity) and gamma-gamma (bulk density) logs were used. Silurian deposits of the Jantar Bituminous Black Claystone Member and Ordovician deposits of the Sasino Claystone Formation were characterised by very high values of the radiogenic heat. These units are considered as sweet spots due to a high concentration of organic matter. Increased natural radioactivity and significantly reduced bulk densities caused by the presence of kerogen were observed in both lithostratigraphic units. A joint analysis of the spectral gamma ray log and the density logs showed that the increased radiogenic heat production in these formations was mainly caused by a higher concentration of uranium. Abnormally high values of radiogenic heat were also observed in the Ordovician glauconitic claystones of the Słuchowo Formation, where an increase in potassium, thorium, and uranium concentrations was detected. It should be noted that the deposits of the black claystones of the Jantar Member, and the claystones and mudstones of the Sasino Formations were characterised by high variability of the calculated parameter A. The presented article investigated the relationship between the calculated values of radiogenic heat and natural radioactivity, the velocity of longitudinal waves, as well as between bulk density. The relations were determined for the Silurian and Ordovician deposits. Similar relations between the radiogenic heat and the gamma ray log were observed in all wells except the L-1 well, in which Silurian and Ordovician formations rich in kerogen revealed a different characteristic. A significant decrease in radiogenic heat values was observed with the increase in P wave velocity. Detailed data analyses showed strong relationships between velocity and the content of thorium and potassium, which are the indicators of clay minerals, but also the content of uranium, which is associated with the organic matter presence. A similar relation showing a tendency of decreasing radiogenic heat was obtained for increased bulk densities of the formations.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2019, 75, 9; 515-526
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modele opodatkowania węglowodorów na świecie. Założenia ustawy o specjalnym podatku węglowodorowym oraz innych zmian prawno-podatkowych dotyczących eksploatacji węglowodorów w Polsce.
Oil and gas taxation models. The new tax regime for the exploration and extraction of hydrocarbons in Poland.
Autorzy:
Skołucka, Katarzyna
Sobiczewski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441213.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera
Tematy:
prawo
Polska
gaz z łupków
law
Polska
shale gas
Opis:
W każdym państwie stosowane są inne metody opodatkowania eksploatacji węglowodorów. Wyróżniamy jednak kilka podziałów sposobu opodatkowania wydobycia węglowodorów na świecie. Najistotniejszy jest podział na trzy systemy poboru podatków, które mogą występować łącznie. Ustawa z dnia 25 lipca 2014 r. o specjalnym podatku węglowodorowym w Polsce wejdzie w życie 1 stycznia 2016 roku, choć same podatki będą pobierane według zasad w niej przewidzianych dopiero od 1 stycznia 2020 roku. O ile rozwiązania dotyczące stawki podatków nie budziły po przedstawieniu pierwszych propozycji większych wątpliwości, to zaniepokojenie wywołały niektóre zapisy dotyczące sposobu poboru danin. W czasie trwania prac legislacyjnych przyjęto zmiany, które częściowo były odpowiedzią na zastrzeżenia branży i ekspertów. Najważniejszą z nich jest przesunięcie obowiązywania nowych podatków do 2020 roku.
Although there are many the oil and gas corporate tax regimes, the three main groups could be distinguished. The taxation regime that applies in Poland to the oil and gas industry consists of a mixture of corporate income tax (CIT), VAT, capital gains tax (CGT), excise duty and real estate tax (RET). The new tax regime for the exploration and extraction of hydrocarbons in Poland will come into force in 2016. However, some tax holidays are envisaged in a transition period lasting till 2020.
Źródło:
Kultura i Polityka; 2012, 12; 30-45
1899-4466
Pojawia się w:
Kultura i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aktualny stan koncesji i użytkowań dla rozpoznania i udokumentowania zasobów niekonwencjonalnych złóż gazu ziemnego w Polsce (tzw. gaz z łupków – „shale gas” i „tight gas”
Current status of concessions and mining uses for recognition and documentation of unconventional natural gas deposits in Poland ("Shale Gas" and "Tight Gas")
Autorzy:
Kozieł, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/283649.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
kopalina
złoże
poszukiwanie
rozpoznawanie
obszar górniczy
własność złóż kopalin
koncesja
użytkowanie górnicze
gaz niekonwencjonalny
gaz z łupków
gaz zamknięty
mine
mineral deposit
search
identification
mining area
mineral deposit ownership
concession
mining use
unconventional gas
shale gas
tight gas
Opis:
Autor prezentuje w opracowaniu stan koncesji i użytkowań górniczych dla rozpoznania i udokumentowania zasobów niekonwencjonalnych złóż gazu ziemnego w Polsce (tzw. gaz z łupków – „shale gas” i „tight gas”) na podstawie koncesji udzielonych dotychczas przez Ministerstwo Środowiska. Omówiono zakres udzielonych koncesji, tak co do aspektu rzeczowego, jak i ich warunków (czy też obowiązków i uprawnień) oraz użytkowań górniczych, a więc z punktu widzenia dwóch podstawowych instytucji prawa geologicznego kształtujących prawa i obowiązki przedsiębiorców – koncesjonariuszy tak na płaszczyźnie prawa publicznego (koncesja jako akt administracyjny, forma reglamentacji działalności, publicznoprawne uprawnienie podmiotowe), jak i ze względu na materię prawa prywatnego (umowa użytkowania górniczego, majątkowe prawo podmiotowe). Odrębnie zasygnalizowano również zagadnienia legislacji co do niektórych aspektów nowego prawa geologicznego i górniczego według Sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej Druk Sejmowy nr 1696 z dnia 28 kwietnia 2010 r.
In the paper the author presents status of mining concessions and mining usufruct for recognize and documentation of unconventional natural gas deposits in Poland on the basis of concessions previously granted by the Ministry of Environment. The Author discusses the range of granted concessions, both in the material aspect and conditions of concessions (or the duties and rights) and operated mining usufructs, so from the perspective of two fundamental institutions of geological law, regulating rights and obligations of entrepreneurs – the party performing geological works, as both in the public law area (concession as an administrative act, a form of activity regulation, public law), and for the sake of the matter of private law (an agreement concerning mining usufruct, a personal right to property). Separately also indicate issues of legislation on certain aspects of the new geological and mining law according to the reports of the Special Committee, Publication of The Sejm of The Republic of Poland, 1696 of 28 April 2010.
Źródło:
Polityka Energetyczna; 2010, 13, 2; 265-280
1429-6675
Pojawia się w:
Polityka Energetyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Preparation of a Ceramic Proppants for Hydraulic Fracturing Using F - Type Fly Ash
Autorzy:
Kasprzyk, K.
Kogut, K.
Zboromirska-Wnukiewicz, B.
Dyjakon, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/355374.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
proppants
ceramic materials
shale gas
hydraulic fracturing
fly ash
Opis:
In the paper, the technology of the production of the modified ceramic proppants used in the shale gas extracting process is described. The natural available materials and uncomplicated process to new ceramic proppants preparation were applied. The modification of the ceramic proppants based on the addition of the waste material as fly ash. The produced ceramic material in the form of granules characterized by high mechanical properties and low production costs. Moreover, the obtained good values of compressive strength and gas permeability for investigated proppants confirmed that this material has appropriate properties to be used in the hydraulic fracturing.
Źródło:
Archives of Metallurgy and Materials; 2018, 63, 2; 1065-1070
1733-3490
Pojawia się w:
Archives of Metallurgy and Materials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stanowisko Prezydium Polskiej Akademii Nauk dotyczące gazu ziemnego znajdującego się w warstwach łupkowych (tzw. „gazu łupkowego”)
The statement of the presidium of the Polish Academy of Sciences concerning natural gas in shales (shale gas)
Autorzy:
Kleiber, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216045.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
gaz ziemny
gaz z łupków
Polska Akademia Nauk
natural gas
shale gas
Polish Academy of Sciences
Opis:
Przedstawiono stanowisko Prezydium Polskiej Akademii Nauk dotyczące gazu ziemnego znajdującego się w warstwach łupkowych (tzw. gazu łupkowego), uchwalone w dniu 11.03.2014 r. Stanowisko zostało przygotowane na podstawie raportów cząstkowych odpowiednich Komitetów Polskiej Akademii Nauk. Przedstawia ono ocenę obecnego stanu poszukiwań złóż takiego gazu, dotychczasowego stanu rozpoznania jego zasobów, a także wybranych aspektów środowiskowych i ekonomicznych związanych z potencjalnym zagospodarowaniem złóż gazu ziemnego z formacji łupkowych w Polsce. Stanowisko prezentuje także opinię Polskiej Akademii Nauk na temat koniecznych badań naukowych i badawczo-rozwojowych, ich organizacji wspomagających poszukiwanie i rozpoznawanie złóż takiego gazu oraz potencjalne przyszłe zagospodarowanie takich złóż.
The statement presented from the Presidium of the Polish Academy of Sciences, related to natural gas in shale strata (so-called shale gas), was adopted on the 11th of March, 2014. The statement was prepared on the basis of partial reports from the appropriate Committees of the Polish Academy of Sciences. It presents a concise assessment of the current state of the exploration of shale gas, the state of recognition of its resources, as well as selected environmental and economic aspects related to the potential development of shale gas resources in Poland. The statement also presents the opinion of the Polish Academy of Sciences on the scope of necessary scientific and R&D works and their organization, which should aid in the prospecting and exploration of deposits of shale gas, as well as their potential future development.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2014, 30, 2; 5-14
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gaz łupkowy w Chinach i Indiach: perspektywy rozwoju.
Shale gas in China and India: development perspectives.
Autorzy:
Bieliszczuk, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441308.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera
Tematy:
gaz łupkowy
Chiny
Indie
rozwój
Shale gas
China
India
development
Opis:
Dwa z państw BRIC – Chiny i Indie – w nadchodzących latach zwiększą w bezprecedensowym stopniu swoje zapotrzebowanie na energię. Wraz z odkryciem w tych krajach złóż gazu łupkowego, pojawiła się dla nich szansa na wykorzystanie niekonwencjonalnych zasobów dla zaspokojenie krajowego popytu. Jednak jego wydobycie będzie kosztowne i napotka szereg przeszkód, a amerykański sukces produkcji gazu łupkowego wydaje się w tym przypadku niemożliwy do powtórzenia.
For two of BRIC countries – China and India – the need for energy is going to increase in the coming years to an unprecedented degree. With the discovery in these countries the fields of shale gas, there has appeared hope for meeting the national demand with the use of the unconventional resources. However, the mining will be costly and it will meet a number of obstacles, and the American success in the shale gas production seems in these instances impossible to repeat.
Źródło:
Kultura i Polityka; 2013, 14; 108-121
1899-4466
Pojawia się w:
Kultura i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncesje na poszukiwanie i rozpoznawanie złóż węglowodorów w Polsce w tym shale gas i tight gas
Autorzy:
Zalewska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2066286.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
złoża węglowodorów
gaz łupkowy
gaz uwięziony w szczelinach
hydrocarbon deposits
shale gas
tight gas
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2010, 58, 3; 213-215
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aspekty środowiskowe przy wydobyciu gazu z łupków
Influence of the shale gas extraction on the environment
Autorzy:
Machowska, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126096.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
gaz z łupków
hydrauliczne szczelinowanie
środowisko
shale gas
hydraulic fracturing
environment
Opis:
Ekolodzy, troszczący się o środowisko, obawiają się zanieczyszczenia wody pitnej chemikaliami stosowanymi jako dodatki do wody używanej do szczelinowania łupków. Na głębokościach, gdzie zalegają łupki, nie ma wody pitnej, a dodatki stosowane w procesie szczelinowania nie powinny mieć wpływu na zdrowie człowieka. Typowy płyn szczelinujący w 98-99,5% składa się z wody i piasku. Pozostałe 0,5-2% stanowią dodatki chemiczne, które usprawniają proces szczelinowania (zmniejszają tarcie, zapobiegają korozji, zahamowują rozprzestrzenianie się bakterii itd.). Wiele z tych substancji stosowanych jest w produkcji artykułów używanych na co dzień w gospodarstwach domowych, takich jak: kosmetyki, szampony czy środki czyszczące. Woda użyta w procesie szczelinowania hydraulicznego może być wykorzystana ponownie po oczyszczeniu. Oczyszczanie wody obejmuje usunięcie: zawiesin, gazu, ciekłych węglowodorów, H2S i CO2 oraz obróbkę przeciwbakteryjną.
Environmentalists fear that potable water might be polluted with chemicals added to water used for shale fracturing. At the depth of shale gas deposits there is no potable water and the additives used in fracturing should have no impact on human life. Shale has low matrix permeability, so to extract gas from the shale deposits it is necessary to create fractures to provide permeability. Modern technology developed in recent years introduced hydraulic fracturing, sometimes called fracking, triggers off many artificial fractures around well bores. Typical liquid used for fracturing consists of 98.0-99.5% water and sand, and remaining 0.5-2.0% are chemical additives improving fracturing process; (lowering friction, preventing corrosion, limiting bacteria spreading, etc.) Great number of these substances is used in manufacturing housekeeping necessities, eg cosmetics, shampoos or other household cleaners. Water used in the process of hydraulic fracturing could be, after purification, reused. Purification consists in removing suspensions, gas, liquid hydrocarbons, hydrogen disulfide (H2S) and carbon dioxide (CO2), and in antibacterial treating.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2013, 7, 2; 667-671
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Shale gas in China : how much and when?
Gaz z łupków w Chinach : ile i kiedy?
Autorzy:
Changbo, Ch.
Pieńkowski, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2066803.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
shale gas
China
geology
resources
policy
cooperation with Poland
gaz łupkowy
Chiny
geologia
zasoby
polityka
współpraca z Polską
Opis:
China is ranked as the world’s largest resource-holder of unconventional gas (estimated at about 25–31 trillion cubic meters – tcm), and current production is 1.3 billion cubic meters (bcm). Also other unconventional resources(tight gas, CBM) are large in global standards. There are strong energy security reasons in China – a long run strategy for China is to reduce its dependency on imported gas resources, thus the growth of domestic output of unconventional gas production (coal bed methane, tight and in particular shale gas) has been recognized as very important both by the government, giving significant impetus to the development of shale gas extraction. However, significant uncertainties remain about the extent to which this resource will be developed as aspects of China’s geology and the structure of the gas sector (in terms of pricing as well as access to water and pipelines) and population density, possess significant problems. A key role in Chinese unconventional hydrocarbons exploration is played by large Chinese national oil companies. The most productive shales are Lower Paleozoic marine strata in South China, in particular the organic-rich Lower Silurian Longmaxi Formation in the upper Yangtze region, characterized also by wide distribution, large thickness and generally fairly good other properties. Both subsurface geological and surface conditions of major shale gas plays in China are more complex than those in USA. Concerning geology, many shale gas plays in China are faulted and sometimes cross-cut by tectonically active zones – however, in some best productive zones tectonics improves conductivity of reservoirs. Number of Chinese shale plays (particularly those of lacustrine origin, representing a large share of Chinese resources) contain clay rich formations, which impairs effectiveness of hydraulic fracturing. Concerning environmental issues, China decided to go for a practice-oriented approach and no specific regulations for unconventional hydrocarbons currently exist in China, only some – pre-during and – post-operation recommendations are discussed. Interestingly, in many aspects unconventional hydrocarbon exploration in China show more similarities to the situation in Poland than to USA and bilateral cooperation may be fruitful for both sides.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2015, 63, 10/3; 1206--1214
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Interpretacja i wizualizacja danych otworowych w utworach niższego paleozoiku obszaru kratonu wschodnioeuropejskiego i karbonu podłoża monokliny przedsudeckiej
Interpretation and visualization of well data in the lower Palaeozoic of the East European Craton and in the Carboniferous of the Fore-Sudetic Homocline basement
Autorzy:
Roman, M. G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075494.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
otwory wiertnicze
gaz łupkowy
tight gas
well logging
shale gas
Opis:
In order to determine the lithological complexes and to evaluate the prospective shale/tight gas zones, analysis of well data and a multi-well correlation have been performed. Over 30 wells were used for the analysis. Lithostratigraphic units have been verified and correlated in the wells. In some of them, TOC (Total Organic Carbon), effective porosity and lithological profiles have been determined after calibration with the laboratory analysis performed on core samples. Vast majority of the gathered data were visualized in 10 correlation lines.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2016, 64, 12; 976--981
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The estimation of CO2 storage potential of a gas-bearing shale succession at the early stage of reservoir characterization : a case study from the Baltic Basin (Poland)
Autorzy:
Wójcicki, Adam
Jarosiński, Marek
Roman, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2058853.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
carbon dioxide
storage capacity assessment
shale gas reservoir
sorption
pores
fractures
Opis:
Estimation of the CO2 storage potential of gas-bearing shales in the Lower Paleozoic Baltic Basin is at an early stage of reservoir exploration and production, based on data from one vertical exploration borehole, supplemented with some information from adjacent boreholes. The borehole section examined is 120 m long and comprises three intervals enriched with organic matter separated by organic-poor intervals. In our approach, the storage capacity is represented by: (1) sorption potential of organic matter, (2) open pore space and (3) potential fracture space. The potential for adsorbed CO2 was determined from Langmuir isotherm parameters taken from laboratory measurements and recalculated from CH4 adsorption curves. The pore space capacity was estimated in two ways: by utilizing results of laboratory measurements of dynamic capacity for pores >100 nm and using results of helium porosimetry, the first of these being considered as the most relevant. Due to the low permeability of the shale matrix we have adopted the standard assumption that the CO2 is able to reach effectively only 10% of the theoretical total sorption and pore volume. For hydraulic fracture space, the theoretical maximum opening of vertical fractures in the direction of minimum horizontal stress was considered, decreased by the expected portion of fracturing fluid flowback and by partial fracture closure by burial compaction. The effectiveness of three CO2 storage categories for the individual organic-rich and organic-poor shale units shows an obvious positive correlation of TOC content with the storage efficiency by sorption and within pore space, and a negative correlation with the storage efficiency in hydraulic fractures. It was estimated that sorption, over the maximum storage interval (120 m thick), is responsible for ~76% of total storage capacity, pore space accounts for 13% (for the most relevant porosity model) while the contribution of fractures is about 11%. In the minimum storage interval (35 m thick, including the best quality shales) the estimated proportions of sorption, pore space and fractures in the total storage capacity are 84, 10 and 6% respectively. Finally, the result for the best quality storage interval (35 m thick) was compared with the Marcellus Shale of similar thickness (average ~38 m) and with other options of CO2 storage in Poland. The most organic-rich units in the area studied have a CO2 storage capacity efficiency (i.e. storage capacity per volume unit of shale) only slightly less than average for the Marcellus Shale, because sorption capacity – the dominant component – is comparable in both cases. However, the open pore space capacity in the Marcellus Shale appears to be far higher, even if the potential fracture space calculated for the borehole studied is taken into consideration, probably because the free gas content in the Marcellus Shale is far higher than in the Baltic Basin. CO2 storage in depleted shale gas wells is not a competitive solution compared to storage in saline aquifer structures or in larger hydrocarbon fields.
Źródło:
Geological Quarterly; 2021, 65, 1; 3
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geomechanical modelling of Paleozoic Shale Gas Formation: a case study from the Baltic Basin, northern Poland
Autorzy:
Słota-Valim, M.
Sowiżdżał, K.
Jędrzejowska-Tyczkowska, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955171.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
Mechanical Earth Model
geomechanics
elastic properties
strength parameters
principal stresses
Opis:
The article presents the importance and position of geomechanical modelling workflow in reservoir characterization studies dedicated to unconventional shale reservoirs. We show the results of 3D geomechanical modelling carried out in an onshore area within the Baltic Basin, northern Poland, where the Silurian and Ordovician shale formations are the exploration targets. The fundamental elements of the methodology, processes, and available datasets used in the modelling are discussed. The petrophysical, elastic, and mechanic properties of the rock were applied in the modelling process, along with the principal stresses and pore pressure in the geological formation. Moreover, the main calculation methods and data requirements for the Mechanical Earth Model construction are discussed. A comprehensive 3D geomechanical model was constructed, providing important information to engineers and decision makers which allows them to optimize well placement, the direction of the horizontal section of the borehole and the parameters of hydraulic fracturing treatment. The model can identify zones of higher potential within the area of interest in terms of efficient stimulation treatment design.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2017, 43, 3; 249-269
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sustainable Development versus Prospecting and Extraction of Shale Gas
Zrównoważony rozwój a poszukiwanie i wydobywanie gazu łupkowego
Autorzy:
Duda, A.
Gołębiowska, J.
Żelazna, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371242.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:
sustainable development
shale gas
water pollution
rozwój zrównoważony
gaz łupkowy
zanieczyszczenie wody
Opis:
Energy issues are very important for our civilization. Taking into account the perspective of sustainability a lot of attention is devoted to the sources of primary Energy characterized with low emission. Among them shale gas has gained in importance as the primary energy source. The paper presents the role of shale gas in the implementation of the main paradigm of sustainable development, i.e. the intergenerational equity. As the reference, the necessity of implementing water intakes monitoring has been pointed out.
Kwestie energetyczne odgrywają kluczową rolę w rozwoju współczesnej cywilizacji. Patrząc z perspektywy zrównoważoności poszukuje się niskoemisyjnych źródeł energii, wśród nich coraz więcej uwagi poświęcając gazowi łupkowemu. W niniejszym artykule przedstawiono role jaką może odegrać gaz łupkowy w realizacji głównego paradygmatu zrównoważonego rozwoju sprawiedliwości międzygeneracyjnej. Wśród zaleceń zwrócono uwagę na potrzebę monitoringu zanieczyszczeń ujęć wodnych.
Źródło:
Problemy Ekorozwoju; 2016, 11, 1; 177-180
1895-6912
Pojawia się w:
Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane aspekty środowiskowe, ekonomiczne i społeczne produkcji gazu łupkowego – przegląd literatury
Review of environmental, economic and social aspects of shale gas production
Autorzy:
Tokarz, A.
Burchart-Korol, D
Nowak, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/164655.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
gaz łupkowy
gaz niekonwencjonalny
szczelinowanie hydrauliczne
emisja gazów cieplarnianych
shale gas
unconventional gas
hydraulic fracturing
injection
water
greenhouse gas emissions
life cycle of shale gas production technology
Opis:
Artykuł stanowi przegląd najważniejszych kwestii związanych ze wszystkimi aspektami zrównoważonego rozwoju (środowiskowego, ekonomicznego i społecznego) podczas produkcji gazu łupkowego. Duża część artykułu poświęcona jest kwestii bezpieczeństwa prowadzonego procesu na środowisko i zdrowie ludzkie. W pracy przedstawiono porównanie emisji gazów cieplarnianych na wszystkich etapach produkcji gazu łupkowego z emisjami generowanymi podczas konwencjonalnego wydobycia gazu ziemnego i węgla kamiennego. Dodatkowo szczególną uwagę poświęcono ocenie ekonomicznej technologii w odniesieniu do kosztów generowanych podczas tradycyjnego wydobycia surowców.
This paper presents an overview of key issues related to all aspects of sustainable development (environmental, economic and social) during shale gas production. A large part of the paper is focused on safety of the process in respect of ecology and human health. The paper presents also a comparison of greenhouse gas emissions at all stages of the production of shale gas with emissions generated during conventional natural gas and coal production. In addition, special attention was paid to the economic assessment of the technology in relation to costs generated during traditional extraction of raw materials.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2014, 70, 10; 137-146
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kompleksowa analiza ryzyka środowiskowego dla procesów poszukiwania i eksploatacji niekonwencjonalnych złóż węglowodorów typu shale gas w Polsce
Complex environmental risk assessment for the exploration and extraction processes of unconventional hydrocarbon deposits of the shale gas type in Poland
Autorzy:
Wójcik, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1835194.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
analiza ryzyka środowiskowego
rozwój zrównoważony
gaz z łupków
wiertnia
zanieczyszczenie środowiska
environmental risk assessment
sustainable development
shale gas
drilling rig
environment pollution
Opis:
Poszukiwanie i wydobycie gazu ze złóż niekonwencjonalnych typu shale gas może stwarzać potencjalne zagrożenia dla środowiska. Praca prezentuje propozycję analizy ryzyka środowiskowego, która może być wstępem do zarządzania ryzykiem podczas procesów poszukiwania i wydobycia gazu z łupków w warunkach polskich.
Shale gas exploration and extraction processes create a potential threat to the environment. This paper presents an environmental risk assessment which can be used for the risk management during shale gas exploration and extraction processes in Polish conditions.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2018, 74, 3; 208-214
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola geofizyki wiertniczej w określeniu zasobów gazu ziemnego w łupkach
Application of wire log analysis for petrophysical evaluation and determination of shale gas reserves
Autorzy:
Drop, K.
Kozłowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074763.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
gaz łupkowy
interpretacja geofizyki wiertniczej
łupki
shale gas
petrophysical interpretation
Silurian Shale
Opis:
The paper presents differences between conventional and shale gas plays (Tab. 1). Shale gas concept comprises a wide range of reservoirs, from the coalbed to tight gas plays. In Europe, where the shale gas rush has just started, shaly rocks were treated so far as unproductive and high quality data sets necessary for evaluating properties of those rocks are usually missing. Therefore, US shale gas plays like Barnett and Haynesville are widely used as valuable reference tools (Jacobi, 2008; Parker, 2009). Coal, where gas is essentially stored entirely by sorption, represents one end of the unconventional gas spectrum and tight gas sands, where gas is essentially stored by compression only - the other end of that spectrum. In turn, shale reservoirs with gas entrapped by sorption and compression, fill the space between the two endpoints. Differentiation of those two components is one of the primary goals of an analysis program. Shale gas reservoirs are formed by a wide variety of rock types which makes it necessary to use most appropriate technologies to characterize both coalbed and tight gas reservoirs. The current paper concentrates on tools for evaluating petrophysical parameters, most suitable for shale gas plays. In the case of old wells with old fashion Soviet logs, the uncompensated neutron gamma tool was commonly used tool. This was the only porosity reading curve in log suite, "neutron porosity curve" which could be overlaid with natural gamma ray (GR) (Fig. 1). Natural gamma ray curve is a good indicator of organic matter, which adsorbed uranium. Other hydrocarbon signatures can be traced on the basis of SP vs GR, GR vs resistivity. Some of hydrocarbon signatures can be related to TOC from core lab measurements. For contemporary good quality wire line log curves the Passey et al. (1990) method has been applied. This method is based on computation of separation between acoustic transit time and resistivity (R) (Fig. 2). The resulting difference is used to calculate TOC taking into consideration maturity of organic matter which is parameter for a bunch of relationships (TOC vs R). Local calibration R to TOC from cores are required. In order to determine reliable relationships between R, gas contents to TOC, the high technology coring service and sensitive laboratory measurements are necessary. The results of petrophysical analyses are important for estimations of gas resources in shales. The formulas for computation of conventional and unconventional gas reserves are generally similar. However, in the case of the unconventional gas reserves, instead of porosity reservoir storage the rock density is applied, and for determinations of hydrocarbon volume-the gas content is applied in place of hydrocarbon saturation. If European unconventional reservoirs turn to be profitable then continent landscape will also change. The big gas fields would require dense networks of rigs that will have some negative environmental impact. This would require a change in industry structure, as well as in public opinion and legal regulations.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2010, 58, 3; 263-265
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hydrogeologiczne i prawne uwarunkowania rozpoznawania i eksploatacji gazu łupkowego
Hydrogeological and legal conditions of prospection and exploration of shale gas
Autorzy:
Szczepański, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062356.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
gaz łupkowy
gospodarka wodami
ochrona wód
shale gas
water management
water protection
Opis:
Każda ingerencja w środowisko wodne powoduje lub może powodować zmiany ilościowe i/lub jakościowe warunków kształtowanych naturalnie czy też zmienionych prowadzoną już eksploatacją wód. Dotyczy to wód zwykłych (podziemnych i powierzchniowych) podlegających w gospodarowaniu zasobami przepisom prawa wodnego (PW), a w pewnym zakresie – prawa geologicznego i górniczego (PGiG), a także wód leczniczych i termalnych, których eksploatacja i ochrona zasobów są warunkowane przepisami tego ostatniego. Poszukiwanie i rozpoznawanie złóż gazu łupkowego z zastosowaniem metod sejsmicznych w niektórych rejonach zagrażają zasobom wód leczniczych i mineralnych. Procesy szczelinowania hydraulicznego stosowane w rozpoznawaniu i eksploatacji tego gazu mogą zagrażać użytkowym wodom podziemnym i powierzchniowym ze względu na znaczne pobory wód niezbędnych w tych procesach oraz problemy ze zrzutem tzw. wód i odpadów zwrotnych. Prowadzone dotąd w Polsce badania (wiercenia i szczelinowania) są prowadzone z naruszaniem PW; PGiG oraz ustawy Prawo ochrony środowiska (POŚ).
Each interference in water environment cause or can cause quantitative or/and qualitative changes in natural formed or also changed conditions caused by already exploitation of water. This statement applies to plain water (groundwater and surface water) subjected in management to regulations of water law and in some aspect to geological and mining law and also curative and termal waters which exploitation and protection of resources are conditioned by regulations of the last quoted law. Searching and recognizing of shell gas deposits using seismic methods is dangerous in some regions for curative and thermal water resources. Hydraulic fracturing treatments used in recognizing and exploration this gas can endanger utility ground and surface water because of big draft of water essential to these treatments and problems with drop of flowback waters and waste. Experiments done in Poland till now (drilling and hydraulic fracturing) are provided with violation of geological and mining law and environmental protection act.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2013, 456 Hydrogeologia z. 14/2; 583--587
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewolucja łupkowa: Światowe rynki gazu i ropy naftowej w warunkach transformacji
The shale revolution: Global gas and oil markets under transformation
Autorzy:
Aguilera, R. F.
Radetzki, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216687.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
gaz łupkowy
ropa naftowa
geopolityka
makroekonomia
shale gas
shale oil
geopolitics
macroeconomy
Opis:
Rewolucja łupkowa, opierająca się na gazie i ropie z łupków, nieoczekiwanie i jednoznacznie zaczęła zmieniać krajobraz energetyczny Stanów Zjednoczonych. Należy się spodziewać jej rozszerzenia poza terytorium Stanów Zjednoczonych, z daleko idącymi konsekwencjami nie tylko dla globalnej energetyki, ale także dla makroekonomii i polityki wielu krajów. Celem niniejszej pracy jest lepsze zrozumienie uwarunkowań, które doprowadziły do wyżej wspomnianej rewolucji, ocena metod eksploatacji oraz związanych z nimi zagrożeń dla środowiska naturalnego, przedstawienie scenariuszy, jakich można racjonalnie oczekiwać w nadchodzących dekadach, jak i próba zarysu wpływu dojrzewającej rewolucji łupkowej na polityczne i ekonomiczne decyzje dokonywane przez kraje eksportujące energię, jak również ją importujące. Prognozuje się, że najbliższe dwie dekady w Stanach Zjednoczonych dadzą początek szeroko zakrojonej ekspansji pod względem aktywności na rynku gazu i ropy z łupków. W skali globalnej, liderami przemysłu łupkowego mogą być te kraje, które są już znaczącymi producentami gazu i ropy naftowej. Ustanowienie ramowych założeń mających umożliwić i wspierać bezpieczny rozwój przemysłu łupkowego jest warunkiem koniecznym dla rozpoczęcia eksploatacji łupków. Najważniejszą konsekwencją udanej rewolucji łupkowej będzie presja na obniżkę cen gazu i węgla na rynkach regionalnych oraz ropy naftowej na rynkach globalnych.
The shale gas and oil revolution has unexpectedly and forcefully begun to change the energy landscape in the United States. It is expected to spread beyond the US, with far reaching implications for the global energy map, but also for the macro-economy and politics of many countries. The purpose of this paper is to bring a better understanding to what prompted the revolution, to assess the production methods and associated environmental concerns, to speculate what can reasonably be expected in coming decades, and to sketch the full impact of a ripening shale revolution on the emerging economic and political policy choices for energy exporting and importing countries.We find that a large scale expansion can be expected in US shale gas and oil activities in the coming two decades. Globally, the shale leaders are likely to be countries that are already significant gas and oil producers. Setting up a policy framework to allow and promote shale development in a safe manner is a necessity for the launch of shale exploitation. The most important implication of a successful shale revolution would arguably be a downward pressure on gas and coal prices in regional markets and on the global oil price.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2015, 31, 1; 5-26
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reconstruction of initial thickness and geometry of the Lower Palaeozoic strata in the Podlasie and Baltic basins, East European Craton
Autorzy:
Barmuta, Jan
Barmuta, Maria
Golonka, Jan
Papiernik, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/191593.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geologiczne
Tematy:
subsidence
decompaction
restoration
Podlasie Basin
Baltic Basin
Mazury High
shale gas
Opis:
The aim of this study was to use the structural restoration technique to verify the correctness of the structural and palaeothickness maps created during the BLUE GAS Project. On the basis of well data as well as refined structural and palaeothickness maps of Cambrian, Ordovician, Silurian, Devonian, Carboniferous, Permian, Triassic, Jurassic and Cretaceous horizons, a cross-section running across the Baltic Basin, the Mazury High and the Podlasie Basin was created. During the restoration process, the effects of compaction and fault activity were removed sequentially. The amount of erosion was estimated on the basis of the corrected palaeothickness maps. The resulting restoration is geologically reasonable and therefore both the structural and palaeothickness maps should be regarded as reliable. The reconstruction also allowed reproduction of the initial geometry and thickness of the Cambrian–Devonian strata and the recognition of three main episodes in the evolution of the sedimentary cover of this part of the East European Craton. The first episode was related to the deposition of the Lower Palaeozoic (up to the Lower Devonian) sedimentary complex on the relatively flat surface of the East European Craton edge. During the second episode, lasting most probably to the Permian, the Baltic and Podlasie Basins subsided significantly. The amount of subsidence was much higher in the Podlasie Basin. The third episode is related to the deposition of the almost flat-lying Mesozoic–Cainozoic complex.
Źródło:
Annales Societatis Geologorum Poloniae; 2019, 89, 4; 471-480
0208-9068
Pojawia się w:
Annales Societatis Geologorum Poloniae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obliczanie objętości materii organicznej (TOC) na podstawie inwersji genetycznej danych sejsmicznych
Calculation of organic matter volume (TOC) based on genetic inversion of seismic data
Autorzy:
Bartoń, R.
Wilk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1835240.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
TOC
inwersja genetyczna
impedancja akustyczna
shale gas
genetic inversion
acoustic impedance
Opis:
W artykule została zaprezentowana metodyka wyznaczania rozkładu parametru TOC na danych sejsmicznych 3D na podstawie inwersji genetycznej. Zaprezentowany schemat obliczeń zastosowano na danych sejsmicznych pochodzących z obszaru północnej Polski. Głównym celem przeprowadzonych badań było rozpoznanie dwóch, wyinterpretowanych horyzontów sejsmicznych (z których pierwszy odpowiadał powierzchni stropowej ogniwa Jantaru, a drugi stropowi formacji z Sasina), pod kątem wyznaczenia stref potencjalnych sweet spotów. Wyinterpretowany rozkład parametrów fizycznych takich jak: prędkość i gęstość, oraz parametrów petrofizycznych takich jak: porowatość, nasycenie, a także TOC w obrębie kolejnych sekwencji skalnych, ma ścisły związek z parametrami sejsmicznymi, takimi jak czasy przejścia fal odbitych od poszczególnych granic sejsmicznych oraz ich charakterystyk amplitudowych i częstotliwościowych [1, 8]. Zaprezentowana metodyka wyznaczania rozkładu parametru TOC była realizowana na podstawie zmienności amplitud pola falowego, pola prędkości fal podłużnych oraz pomiarów labolatoryjnych TOC w otworach wiertniczych. Uzyskane wyniki w postaci map i rozkładów przestrzennych pozwalają zidentyfikować obszary perspektywiczne o podwyższonych wartościach TOC, a ich dokładność uwarunkowana jest rozdzielczością danych sejsmicznych.
The article presents the methodology for determining the distribution of TOC parameter on 3D seismic data, based on genetic inversion. The presented calculation scheme was applied on seismic data from the northern area of Poland. The main goal of the study was to recognize two seismic horizons (the first of which corresponded to the top surface of the Jantar Member and the second to the top of the Sasino Formation), in terms of designating the zones of potential sweet spots. The interpreted distribution of physical parameters such as: velocity and density and petrophysical parameters, such as: porosity, saturation and TOC within successive rock sequences, is closely related to seismic parameters, such as transition times of waves reflected from individual seismic boundaries and their amplitude characteristics and frequency [1, 8]. The presented methodology for determining the distribution of the TOC parameter, was based on the variability of the wave field amplitudes, the field of longitudinal wave velocities and laboratory TOC measurements in wellbores. Obtained results in the form of maps and spatial distributions allow to identify perspective areas with increased TOC values, and their accuracy is conditioned by the resolution of seismic data.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2018, 74, 6; 415-422
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Implikacje zmian na międzynarodowych rynkach energii – wybrane aspekty.
The implications of changes in the international energy markets – selected aspects.
Autorzy:
Molo, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/506160.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
the international energy markets
the political implications
„shale gas revolution”
LNG
Opis:
The article presents synthetically the issue of changes in the international energy markets and their political implications. The analysis embraces the essence and consequences of the “shale gas revolution” for the U.S. and the international energy markets, particularly taking into consideration the impact of the “shale gas revolution” on the oil price. The prognosticated decrease of the U.S. request for the imported oil and natural gas will affect the decision of the exporting states regarding the scale of extraction and direction of delivery/export. The oversupply of oil and unconventional gas might rise the pressure on their price reduction in the international markets, thus enfeeble the political signifi cance of the OPEC, especially Saudi Arabia, as well as jeopardize the position of Russia as the “energetic power”. Moreover, the article broaches the matter of development of the liquefi ed natural gas production, in particular the possibility of LNG’s export by the United States. In the geopolitical dimension it might result in the increase of the negotiation strength of the new extraction regions and the change of the current power balance.
Źródło:
Krakowskie Studia Międzynarodowe; 2015, 1; 47-60
1733-2680
2451-0610
Pojawia się w:
Krakowskie Studia Międzynarodowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Petroleum generation and expulsion in the Lower Palaeozoic petroleum source rocks at the SW margin of the East European Craton (Poland)
Autorzy:
Bator, Dariusz
Golonka, Jan
Zając, Justyna
Papiernik, Bartosz
Guzy, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/191343.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geologiczne
Tematy:
1-D maturity modelling
shale gas
petroleum source rocks
Lower Palaeozoic
Opis:
In this work, 1-D numerical modelling of petroleum generation and expulsion processes in the Upper Ordovician and Lower Silurian source rocks was carried out in over sixty wells along the SW margin of the East European Craton (EEC) in Poland. Lower Palaeozoic sediments were subjected to rapid burial in the Palaeozoic and then were uplifted in several phases, but with the predominance of the late Variscan tectonic inversion. The thermal maturity of organic matter in the Lower Palaeozoic strata indicates the advancement of the generation processes from the phase of low-temperature thermogenic processes in the NE part of the Baltic and Podlasie-Lublin basins to the overmature stage along the zone adjacent to the Teisseyre-Tornquist Zone (TTZ). The results of modelling of generation and expulsion show that these processes took place mainly in the Devonian and Carboniferous periods and in the westernmost part (along the TTZ), even in the latest Silurian. The hydrocarbon expulsion took place with a small - delay after generation. During the Mesozoic and Cainozoic, generation processes practically were not resumed or intensified. Nevertheless, it was found that zones with an increased shale gas potential can occur only in a relatively narrow belt on the SW slope of the EEC, parallel to the edge of the TTZ. The most promising seem to be Caradocian, Llandovery and the Wenlock between the Lębork IG-1 and Kościerzyna IG-1 wells in the Baltic Basin, and the Wenlock source rocks in the Podlasie-Lublin Basin between the Okuniew IG-1, Łopiennik IG-1 and Narol IG-1 wells. Most of the hydrocarbons were subjected to expulsion and possible migration. As a result, there was a large dispersion of the hydrocarbons generated. The chance of preservation of these hydrocarbons in the source rocks is small.
Źródło:
Annales Societatis Geologorum Poloniae; 2019, 89, 2; 153-174
0208-9068
Pojawia się w:
Annales Societatis Geologorum Poloniae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Selected elements of unconventional natural gas economics on the example of North American Energy market experience
Autorzy:
Kaliski, M.
Krupa, M.
Sikora, A.P.
Szurlej, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/298972.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
shale gas
unconventional gas resources
natural gas production
gas prices
learning curves
Opis:
There is a several year experience concerning exploration and production of shale resources in the USA. First production wells started in 1996 (the history of hydraulic fracturing is even 40-50 years older), and last few years one can observe a huge impact on American economy and decreasing level of natural gas import. One can assume that the development will grow significantly and the USA will stay self-sufficient and can start exportation of hydrocarbons - especially LNG. The economy will decide about the share of the natural gas in energy mix - energy balance. In the paper there is a detailed discussion concerning economy of the shale exploration and production (i.e. the costs of drillings, services, geological conditions versus timings and schedule of production). Based on analyzed scope one can predict a stable progress in cost reduction (learning curves) linked with production of shale hydrocarbons.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2013, 30, 1; 97-108
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geofizyka otworowa w dobie poszukiwań gazu w łupkach : modele interpretacyjne i specyfika zastosowań w zagadnieniach rozpoznawania złóż gazu z łupków
Well logging in the world of shale gas plays : interpretative models and specific applications in the shale gas research
Autorzy:
Zorski, T.
Jarzyna, J.
Derkowski, A.
Środoń, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075082.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
core data analysis
shale gas
well logging
analiza danych rdzeni
gaz łupkowy
geofizyka otworowa
Opis:
The purpose of this article is to review the possibilities of using well logging in the exploration and completion of the shale gas plays. This presentation is addressed to a broad geological community. The article was divided in two parts: the first one, already published in PG, which was focused on the borehole logging tools and methods, and the current one, which deals with the construction of petrophysical models and considers some specific aspects of well-logging application in the shale gas plays. For more inquiring readers, a comprehensive list of literature is presented. The construction of petrophysical models in the thin-bedded shale-sand Miocene gas formation of the Carpathian Foredeep is presented briefly as a possible predecessor of the methodology applicable in the shale gas plays based on domestic experiences. However, the application of well logging in shale gas formations, both at the evaluation and completion steps, differs in the methodology in comparison to conventional and even to thin-bed formations. This specificity is also discussed, where attention is focused on the quantity and quality of organic matter and its relation to gas. Low porosity and a special kind of pore space in organic shales are considered as well.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2013, 61, 8; 478--488
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geopolityczne znaczenie poradzieckiej Azji Centralnej w kontekście przemian na rynkach gazu ziemnego
How Shale Gas Revolution and LNG Technology Will Change the Geopolitical Attractiveness of Post-Soviet Central Asia
Autorzy:
Kozłowski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1832970.pdf
Data publikacji:
2020-05-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Azja Centralna
gaz łupkowy
Chiny
Rosja
Central Asia
shale gas
China
Russia
Opis:
Poradziecka Azja Centralna pojawia się w analizach politologicznych w przeważającej mierze z powodów natury geopolitycznej: militarnego znaczenia regionu w kontekście operacji koalicji antyterrorystycznej w Afganistanie oraz gospodarczego znaczenia regionalnych złóż ropy naftowej i gazu ziemnego. W większości toczących się debat naukowych, skoncentrowanych na relatywnie bliskim horyzoncie czasowym, nie zauważa się jednak konsekwencji, jakie dla jego znaczenia w polityce międzynarodowej mogą mieć przeobrażenia związane z tzw. rewolucją gazu łupkowego oraz postępującym upowszechnieniem technologii transportu gazu płynnego – LNG. W perspektywie długoterminowej istnieje duże prawdopodobieństwo, że zmiany technologiczne w zakresie wydobycia i transportu węglowodorów mogą się przyczynić do zmiany geopolitycznego krajobrazu poradzieckiej Azji Centralnej – spadku jego atrakcyjności dla państw zachodnich i uczynienia Nowej Wielkiej Gry domeną wyłącznie autorytarnych graczy.
Analyses of post-Soviet Central Asia are mostly of geopolitical character. Predominantly they concern region's role in context of Western military presence in Afghanistan or its economic attractiveness in context of Caspian natural gas and crude oil reserves. However, the ongoing scientific debates, while concentrated on short-term developments in the post-Soviet space, often do not acknowledge the consequences of international shale gas revolution and LNG technology proliferation for the region. Technological advancement in terms of natural gas extraction, transport and distribution may decrease region’s attractiveness for the Western actors and make the New Great Game in Central Asia a domain of exclusively authoritarian players.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2015, 43, 1; 73-86
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola gazu w bezpieczeństwie energetycznym Polski
The Role of Natural Gas for Polands Energy Security
Autorzy:
Tomczyk, Mariusz
Kościelecki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/466227.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Centrum Rzeczoznawstwa Budowlanego Sp. z o.o.
Tematy:
gaz ziemny
gaz łupkowy
bezpieczeństwo energetyczne
natural gas
shale gas
energy safety
Opis:
Gaz ziemny staje się coraz bardziej istotnym surowcem energetycznym na świecie, a rynki gazu należą do najszybciej zmieniających się segmentów globalnego handlu paliwami kopalnymi. Polska obecnie pozyskuje gaz ziemny z własnych złóż gazu oraz poprzez import. W pracy przedstawiono, jak wygląda bezpieczeństwo energetyczne Polski. Wykazano również, że konieczne jest zwiększenie technicznych możliwości pozyskania gazu (gazoport), a także jednoznaczne określenie wielkości niekonwencjonalnych zasobów gazu w Polsce.
Natural gas is becoming an increasingly important energy resource in the world and gas markets are among the fastest-changing segments of the global trade in fossil fuels. Poland currently obtains natural gas from its own gas fields and through imports. The study shows how it looks Polish energy security. It was also shown that it is necessary to increase the technical possibilities of obtaining gas (LNG terminal), and the clear determination of the size of unconventional gas resources in Poland.
Źródło:
Safety & Defense; 2016, 2; 39-53
2450-551X
Pojawia się w:
Safety & Defense
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wymywalność metali ciężkich z odpadów wiertniczych górnictwa gazu łupkowego
Leachability of Heavy Metals from Shale Gas Drilling Waste
Autorzy:
Kujawska, J.
Cel, W.
Wasąg, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1818041.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
gaz łupkowy
odpady wiertnicze
metale ciężkie
shale gas
drilling waste
heavy metals
Opis:
Drilling waste constitutes industrial waste produced during mining activities involving drilling holes for exploration and exploitation. In Poland, the growing interest in shale gas, and the necessity of extracting it from significant depths led to the production of approximately 80 thousand tons of drilling waste (in 2013). Only a small part of this waste is utilized in the production of construction materials. Over 80% of produced waste is deposited either at the drilling site or on landfills. Therefore, it is important to assess the environmental risk connected with utilization of this type of waste. Drilling waste from shale gas mining contains various kinds of toxic heavy metals, which may be released into the environment by leaching. The paper describes the performed studies and presented the results of leachability, i.e. potential heavy metal mobility, from two types of drilling waste produced through the use of water- and oil-based drilling muds. Standard 24-hour extraction test was performed in water with solid to liquid phase ratio of 1 kg: 10 dm3. It was proven that the susceptibility of heavy metals to leaching from drill cuttings with water-based mud decreases in the order Ba > Zn > Pb > Cu > Ni > Cr, while in the case of drill cuttings with oil-based mud, it changes in the order Ba > Zn > Cr > Ni > Pb > Cu.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2016, Tom 18, cz. 2; 909-919
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podstawy metodyki poszukiwań, rozpoznawania i dokumentowania zasobów złóż w odniesieniu do złóż gazu ziemnego w łupkach gazonooenych
Backgrounds of prospecting, exploration and reporting resources and reserves of shale gas deposits
Autorzy:
Nieć, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075159.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
shale gas deposits
prospecting
exploration
resources
reserves
złoża gazu łupkowego
zasoby
rezerwy
Opis:
Gas in shales occurs as a constituent of rock and its resources can be estimated in a similar way as the metal content in ore deposit. The cutoff gas content in rock is the basic parameter defining deposit boundaries. It is proposed that the cutoffs in gas-bearing rocks are 2 m3 gas/t and 15-m deposit thickness. In case of lack of sufficient data, the deposit boundaries for resources estimation may be delineated in a defined distance from prospecting boreholes, supported by geophysical data, if possible. Discovered gas resources may be evaluated by volumetric methods. For reserve estimation, dynamic methods should be applied based on shale fracturing results. Following the stages of prospecting and exploration, decreasing uncertainty of the deposit resources/reserves evaluation may be expressed by D, C, B and A categories, or with the use of PRMS classification system.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2014, 62, 8; 403--413
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metody usuwania siarkowodoru i ditlenku węgla z gazu ziemnego i łupkowego
Methods for sweetening natural and shale gas
Autorzy:
Korpyś, M.
Wójcik, J.
Synowiec, P. M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/142029.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego. Zakład Wydawniczy CHEMPRESS-SITPChem
Tematy:
siarkowodór
ditlenek węgla
gaz ziemny
gaz łupkowy
oczyszczanie
hydrogen sulfide
carbon dioxide
natural gas
shale gas
sweetening
Opis:
W artykule przedstawiono przegląd stosowanych metod usuwania kwaśnych zanieczyszczeń gazu ziemnego. Główną uwagę skupiono na sposobach oczyszczania wydobytego gazu z siarkowodoru i ditlenku węgla.
The article presents an overview of the methods used for removing acid impurities from natural and shale gas. In this paper the main attention is focused on how to remove hydrogen sulfide and carbon dioxide from the raw gas.
Źródło:
Chemik; 2014, 68, 3; 211-215
0009-2886
Pojawia się w:
Chemik
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewolucja łupkowa a zmiany na rynku gazu skroplonego
The ‘shale gas revolution’ and changes on the LNG market
Autorzy:
Janusz, P.
Kaliski, M.
Szurlej, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216224.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
gaz ziemny
gaz skroplony
gaz z łupków
import gazu
eksport
bezpieczeństwo energetyczne
natural gas
LNG
shale gas
import
export
energy security
Opis:
Sukces w zakresie zagospodarowania niekonwencjonalnych złóż gazu ziemnego, a szczególnie gazu z formacji łupkowych – tzw. rewolucja łupkowa – jest najbardziej widoczny w Ameryce Północnej. Sukces ten był możliwy dzięki zaangażowaniu firm, jednostek naukowych, a także wsparciu ze strony rządu amerykańskiego poprzez stworzenie systemu ulg i zachęt dla firm inwestujących w niekonwencjonalne złoża gazu ziemnego (Nonconventional Fuel Tax Credit). Prace nad doborem odpowiednich technologii (odwierty horyzontalne oraz szczelinowanie hydrauliczne), które doprowadziły do rewolucji w wydobyciu gazu ze złoża Barnett Shale, trwały 18 lat. Rewolucja łupkowa odmieniła niekorzystną, spadkową tendencję wydobycia gazu ziemnego w USA. Dzięki systematycznemu wzrostowi wydobycia gazu ziemnego, USA od 2009 r. są na pierwszym miejscu pod względem wydobycia gazu na świecie, praktycznie są już samowystarczalne, a w niedalekiej przyszłości będą eksporterem netto gazu ziemnego. Gaz ten w formie skroplonej trafi na europejskie rynki w 2016 r.; strona polska oczekuje, że import gazu ziemnego z USA umożliwi obniżkę cen na krajowym rynku gazu ziemnego. Mając na uwadze obecnie obowiązujące procedury w zakresie uzyskiwania zgody na eksport gazu, dużą wagę przywiązuje się do negocjowanej umowy handlowej pomiędzy USA i UE (The Transatlantic Trade and Investment Partnership – TTIP). [...]
Success in developing unconventional natural gas deposits, and in particular shale gas deposits, the so-called shale gas revolution, is most apparent in North America. This success was made possible because of the involvement of companies, scientific bodies, as well as because of the support of American government by setting up a system of tax breaks and incentives for companies investing in non conventional natural gas deposits (Non-Conventional Fuel Tax Credit). The process of developing appropriate technologies (horizontal drilling and hydraulic fracturing) that led to the revolution in producing gas from the Barnett Shale, took 18 years. The shale gas revolution has changed the undesirable and downward trend in producing natural gas in the US. By steadily increasing the production of natural gas, the United States have been ranked first, since 2009, in terms of the production of gas worldwide. They are practically self sufficient now, and in the near future they will be a net exporter of natural gas. The gas, in liquefied form, will be supplied to the European markets in 2016. Poland expects that the imports of natural gas from the US will possibly drive down the prices on the domestic natural gas market. Taking into account the current procedures for obtaining the consent for exportation of the gas, great importance is attached to the Transatlantic Trade and Investment Partnership – TTIP). [...]
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2015, 31, 3; 5-24
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza możliwości wykorzystania wód podziemnych na potrzeby eksploatacji gazu z formacji łupkowych na obszarze objętym pracami poszukiwawczo-rozpoznawczymi
Analysis of the possibility of using groundwater for the gas exploitation from shale formations in the area covered by the exploration work
Autorzy:
Mikołajków, J.
Nidental, M.
Woźnicka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075448.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
gaz łupkowy
szczelinowanie
zasoby wód podziemnych
shale gas
hydraulic fracturing
groundwater resources
Opis:
Exploitation of unconventional gas requires the use of hydraulic fracturing in horizontal wells’ network, which allows the penetration of deposits over a large area. Despite the research to find innovative solutions, presently hydraulic fracturing is carried out using a fracturing fluid prepared on basis of water. The use of hydraulic fracturing on exploitation’s scale of unconventional gas (several horizontal wells at a single location) requires ensuring access to a large amount of water in a relatively short period of time. Analysis of possibilities of using of groundwater in areas of exploration and exploratory work is necessary at an early stage investment planning and should be one of the key factors determining the possibility of exploitation in the area. In this paper was carried out a variant analysis of the availability of groundwater resources in terms of their use for the purpose of exploitation.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2015, 63, 10/2; 944--949
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Key factors in shale gas modeling and simulation
Modelowanie i symulacja niekonwencjonalnych złóż gazu ziemnego z łupków - kluczowe parametry
Autorzy:
Klimkowski, Ł.
Nagy, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218884.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
gaz z łupków
gaz niekonwencjonalny
symulacja numeryczna
szczeliny hydrauliczne
wydobycie gazu
stymulacja
szczelinowanie hydrauliczne
kluczowe parametry
sweet spot
Blue Gas
shale gas
unconventional gas
reservoir simulation
hydraulic fractures
shale gas extraction
stimulation
hydraulic fracturing
key parameters
Opis:
Multi-stage hydraulic fracturing is the method for unlocking shale gas resources and maximizing horizontal well performance. Modeling the effects of stimulation and fluid flow in a medium with extremely low permeability is significantly different from modeling conventional deposits. Due to the complexity of the subject, a significant number of parameters can affect the production performance. For a better understanding of the specifics of unconventional resources it is necessary to determine the effect of various parameters on the gas production process and identification of parameters of major importance. As a result, it may help in designing more effective way to provide gas resources from shale rocks. Within the framework of this study a sensitivity analysis of the numerical model of shale gas reservoir, built based on the latest solutions used in industrial reservoir simulators, was performed. The impact of different reservoir and hydraulic fractures parameters on a horizontal shale gas well production performance was assessed and key factors were determined.
W celu udostępnienia zasobów gazu ziemnego ze złóż łupkowych i maksymalizacji wydajności horyzontalnych odwiertów eksploatacyjnych stosowane jest wielostopniowe szczelinowanie hydrauliczne. Modelowanie efektów stymulacji oraz przepływu płynów w ośrodku o ekstremalnie niskiej przepuszczalności jakim jest skała łupkowa różni się znacznie od modelowania złóż konwencjonalnych. W związku ze złożonością zagadnienia występuje znaczna ilość parametrów mających wpływ na przebieg wydobycia. Dla lepszego zrozumienia specyfiki złóż niekonwencjonalnych konieczne jest określenie wpływu poszczególnych parametrów na całość procesu wydobycia gazu oraz identyfikacja tych o największym znaczeniu. W efekcie może się to przełożyć na projektowanie bardziej efektywnego sposobu udostępnienia zasobów gazu ze złóż łupkowych. W ramach niniejszego opracowania przeprowadzono analizę wrażliwości numerycznego modelu symulacyjnego złoża gazu z łupków zbudowanego w oparciu o najnowsze rozwiązania stosowane w prze mysłowych symulatorach złożowych. W wyniku tej analizy określono parametry o kluczowym wpływie na przebieg eksploatacji i maksymalizację wydobycia gazu ze złoża.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2014, 59, 4; 987-1004
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Overview of issues related to mixing CO2 and proppant in the method of gas extraction from shale rocks
Autorzy:
Niezgoda, T.
Miedzińska, D.
Stanisławek, S.
Kwietniewski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/298655.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
carbon dioxide
proppant
gas
shale
Opis:
To increase the efficiency of fracturing process, proppant materials are added to fracking fluid. This admixture allows to keep developed fracks, that tend to lock, opened. The aim of this overview is to present methods of carbon dioxide and proppant mixing. The most often applied methods are as follows: special medium admixing, direct proppant with CO2 mixing. Liquid CO2 and proppant blenders are currently commercially used, but are not very popular.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2016, 33, 2; 307-313
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza osadów ilasto-mułowcowych w Polsce pod kątem możliwości występowania w nich niekonwencjonalnych nagromadzeń gazu ziemnego
Analysis of shale gas potential of siltstone and mudstone formations in Poland
Autorzy:
Poprawa, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062677.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
zawartość TOC
dojrzałość termiczna
gaz w łupkach
TOC contents
thermal maturity
shale gas
Opis:
Analizowano formacje ilasto-mułowcowe o podwyższonej zawartości węgla organicznego w basenach sedymentacyjnych w Polsce pod kątem możliwości występowania w nich gazu ziemnego. Wysoki stopień deformacji tektonicznych łupków menilitowych w Karpatach zewnętrznych, a w mniejszym stopniu również łupków karbonu dolnego w strefie monokliny przedsudeckiej, ogranicza możliwość eksploatacji z nich gazu ziemnego. Osady ilasto-mułowcowe mioceńskiego zapadliska przedkarpackiego są nieperspektywiczne dla występowania gazu ziemnego w łupkach z uwagi na niską zawartość TOC oraz niski stopień konsolidacji. Osady ilasto-mułowcowe od najwyższej jury do najniższej kredy, jury dolnej i środkowej oraz retyku w basenie polskim, a także dolnopermskie łupki antrakozjowe i walchiowe w niecce śródsudeckiej charakteryzują się ogólnie zbyt niską dojrzałością termiczną do powstania złóż gazu. Górnopermskie łupki miedzionośne oraz ilasto-margliste odmiany facjalne dolomitu głównego w basenie polskim mają zbyt małą miąższość. Niska dojrzałość termiczna cechuje także łupki występujące w obrębie górnokarbońskich basenów węglowych, tj. w basenie lubelskim oraz we wschodniej części basenu górnośląskiego. W obu basenach brak jest ponadto homogenicznych kompleksów iłowcowych o dużej miąższości. Łupki w obrębie utworów najwyższego dewonu i najniższego karbonu na Pomorzu Zachodnim charakteryzują się stosunkowo niską zawartością węgla organicznego. Największe prawdopodobieństwo występowania gazu ziemnego stwierdzono dla łupków syluru dolnego i ordowiku górnego na kratonie wschodnioeuropejskim. Dolnokarbońskie łupki w obrębie utworów kulmowych strefy wielkopolskiej w rejonie monokliny przedsudeckiej stanowią drugorzędny cel prac poszukiwawczych.
Shale gas potential of organic rich claystone and mudstone formation from the sedimentary basins in Poland was analyzed. Intensive tectonic deformation of the Outer Carpathian Menilite shale, as well as their often low thermal maturity, are limits for shale gas exploration. To a lesser degree this is truth also for the Lower Carboniferous shale in the Wielkopolska zone (SW Poland). Claystone and mudstone in the Miocene foredeep basin of Carpathians are not consolidated and have too low TOC. The uppermost Jurassic to lowermost Cretaceous shale and the Lower and Middle Jurassic shale in the Polish Basin, as well as the Lower Permian Antracosia and Walchia shale in the Intra-Sudetic basin, are generally characterized by too low thermal maturity for gas generation. Thickness of the Upper Permian Copper shale as well as the Upper Permian Main Dolomite in shaly and marly development is too low to be considered as shale gas targets. Low thermal maturity is characteristic also for the Upper Carboniferous shale in the Lublin basins, and in the eastern part of the Upper Silesian Basin. Both the basins lack thick homogenous shale formation. The uppermost Devonian to lowermost Carboniferous shale in the Western Pomerania is characterized by too low TOC contents. The highest potential of shale gas exploration is related to the Upper Ordovician and/or Lower Silurian graptolitic shale at the East European Craton. The Lower Carboniferous shale in the Fore-Sudetic Monocline area is regarded as a secondary target.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2010, 439 (1); 159--172
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stosowanie ochronników słuchu przez pracujących na wiertniach gazu z łupków
Using ear-muffs on shale gas drilling rigs
Autorzy:
Warmiak, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/181191.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
ochronniki słuchu
hałas
wieża wiertnicza
ear-muffs
noise
drilling rig
Opis:
W artykule zaprezentowano wyniki pomiarów parametrów hałasu oraz oceny narażenia na hałas pracowników wiertni gazu z łupków. Przedstawiono również praktyczny przykład doboru ochronników słuchu, na stanowiskach pracy, na których stwierdzono przekroczenia poziomów hałasu w zakresie słyszalnym. Badania dowodzą, że na stanowiskach pracy elektryka, mechanika oraz pomocnika wieżowego wiertacza, w celu zmniejszenia narażenia na hałas, jak i zwiększenia komfortu pracy, istnieje konieczność stosowania dwóch rodzajów ochronników słuchu.
This article presents measurements of noise parameters and estimates of noise exposure for workers on shale gas drilling rigs. It also presents a practical example of select mg ear-muffs for workstations in which noise levels in the audible range have been exceeded. Research has shown that to reduce noise exposure and to improve work comfort for an electrician, a mechanic and a tower driller assistant, it is necessary to use two kinds of ear-muffs.
Źródło:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka; 2017, 6; 19-22
0137-7043
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ wydobycia gazu łupkowego na bezpieczeństwo ekonomiczne Polski
The Impact of Shale Gas Extraction on Polands Economic Security
Autorzy:
Księżopolski, Krzysztof Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/522949.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Ośrodek Analiz Politologicznych
Tematy:
bezpieczeństwo ekonomiczne
bezpieczeństwo energetyczne
gaz łupkowy
zmiany klimatu
polityka energetyczna Polski
Opis:
Artykuł dotyczy wpływu wydobycia gazu łupkowego na bezpieczeństwo ekonomiczne Polski. Przedstawiono zarówno specyfikę wydobycia gazu łupkowego w Polsce, jak i międzynarodowe efekty tej sytuacji dla Rosji, Europy Środkowej i Unii Europejskiej. Duża część artykułu poświęcona jest ekonomicznym aspektom eksploatacji gazu łupkowego. Kwestie środowiska naturalnego oraz działania innych państw mogą być postrzegane jako zagrożenia dla realizacji idei wydobycia gazu łupkowego w Polsce. Wydobycie gazu z łupków może wzmocnić bezpieczeństwo ekonomiczne Polski i jej pozycję międzynarodową.
This paper examines the impact of shale gas on Poland’s economic security. It presents peculiarity of the shale gas extraction in Poland as well as international implication of this fact for Russia, Central Europe and European Union. The big part of paper is focused on economic aspects of shale gas exploitation. The natural environment and politics of other countries could be perceived as threats to the project of shale gas exploitation in Poland. Shale gas could reinforce Polish economic security and strengthen Poland’s position in international relations.
Źródło:
Kwartalnik Naukowy OAP UW "e-Politikon"; 2012, 3; 8-35
2084-5294
Pojawia się w:
Kwartalnik Naukowy OAP UW "e-Politikon"
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka petrofizyczno-mineralogiczna wyznaczonych perspektywicznych kompleksów węglowodorowych na podstawie wybranych wyników badań laboratoryjnych
Petrophysical and mineralogical characterization of prospective hydrocarbon complexes estimated based on selected laboratory research results
Autorzy:
Dyrka, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075501.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
petrofizyka
mineralogia
gaz łupkowy
tight gas
porowatość
petrophysics
mineralogy
shale gas
shale porosity
Opis:
This article hasbeen prepared based on the chapter devoted to research of petrophysical properties of shale and tight sandstones within the project: “Identification of prospective zones for unconventional hydrocarbon accumulations in Poland, stage I.” Petrophysical and mineralogical characterization of particular prospective complexes in the Baltic, Podlasie-Lublin basin and the Carboniferous basin of south-western Poland (Fore-Sudetic Homocline basement), is based on selected laboratory tests of rocks, performed by the Oil and Gas Institute – NRI in Kraków. These analyses included investigations of total porosity and effective porosity, helium porosity, total permeability, silica content, clay content and cumulative content of quartz, and feldspars and carbonates. For particular complexes mean values of individual parameters were calculated. Then, an assessment was made to find out whether they meet the established criteria and whether the results correlate with each other in the boreholes across each area.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2016, 64, 12; 982--986
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jesteśmy przygotowani do realizacji wielkich inwestycji
Autorzy:
Jaskóła, K.
Biedrzycka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/363771.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
autostrada A2
budownictwo
gaz łupkowy
civil engineering
highway A2
shale gas
Opis:
Wywiad z Konradem Jaskółą, prezesem zarządu Polimeksu-Mostostalu SA.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2011, 5; 12-15
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Silurian shales of the East European Platform in Poland : some exploration problems
Autorzy:
Porębski, S.J.
Prugar, W.
Zacharski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075023.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Silurian
black shale
shale gas
unconventional play
czarne łupki
gaz łupkowy
niekonwencjonalna gra
Opis:
The pericratonic Silurian shale succession in Poland, despite its reasonably well-constrained geological framework, entails a number of contentious issues that need to be resolved before this emerging shale gas play will enter a stage of successful development. The succession is thought to have originated in a Caledonian foredeep encroaching distally onto a pericratonic shelf ramp. However, the geochemical signature of the mudrocks is consistent with a cratonic rather than orogenic sourcing, the proximal part of the foredeep basin-fill is apparently missing, and the shale succession juxtaposes in part across the Teisseyre-Tornquist Zone against suspected terranes with no evidence of Silurian tectonism. Organic-rich Llandovery– Wenlock shales form a NW-SE striking central belt that is increasingly calcareous toward the craton (NE) and more silty toward the inferred orogen (SW), with the TOC content decreasing in both directions perpendicular to the strike. The TOC trend seems consistent with the deep-downlap model of black shale deposition suggested for many Paleozoic foredeep basins, but does not quite agree with the outer neritic to upper bathyal depths assumed for the shale deposition. Preliminary results from three wells drilled by Orlen Upstream in the Lublin Basin indicate that the Llandovery–Wenlock shales were deposited on a distal shelf ramp sheltered from the craton by shelf carbonate shoals and periodically affected by weak storm-generated currents. The impact of storms on water column resulted in intermittent rises of oxygen content in the otherwise anoxic to dysoxic near-bottom conditions. The prospective interval is dominated by calcite-cemented clayey mudstones showing moderate to good reservoir qualities. It is cut locally by ENE- or NE-dipping, steep fractures favourable for fluid transmissibility, and a NE or SWdirection is most advantageous for artificial fracturing. This interval is capped with a Ludlow calcite-cemented, laminated siltstone that forms a regional correlation marker and shows soft-sediment deformations attributable to gravitational collapse on a NE-dipping paleoslope. If correct, this interpretation might imply the encroachment of orogen-fed clinothem system onto the SW-inclined craton-margin shelf ramp.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2013, 61, 11-1; 630-638
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies