Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "etyka badań" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Etyka badań naukowych - nowa dyscyplina filozoficzna
Research Ethics: A New Discipline in Philosophy
Autorzy:
Lekka-Kowalik, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109471.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
Since 1970s research ethics has been developing as a systematic study of the normative dimension of science. It is now considered as a normative philosophical discipline which is to formulate and justify moral norms which should govern scientific activities. What gave raise to the current development of research ethics is the fact that the ethos of epistemic rationality, as formulated by Merton and his followers, turned out to be insufficient to regulate science in such a way as to guard moral acceptability of actions undertaken within that institution. This was mainly due to the essential changes in the social status of science and scientific knowledge as well as in its relations with other social systems. The crisis of the Mertonian ethos was further exacerbated by social protests against various projects which seemed to be scientifically sound but which were seen as dangerous for socially accepted values. As this indicates, research ethics develops in response to problems outside of philosophy. The first section of the paper analyses in details the ethos of epistemic rationality and main sources of its crisis. The second and third sections are devoted to analyzing the current issues in research ethics. Two intertwined questions determine its scope of considerations: (a) what type of actions are not morally acceptable from the point of view of the reliability of scientific results and the inner integrity of science as a social institution? (b) what type of actions are not morally acceptable from the point of view of non-cognitive values, even if those actions are appropriate from the point of view of scientific methodology? The paper lists main problems considered within these two areas of research ethics. There is an important difference between the two in understanding the task of research ethics. There is a far reaching agreement as to what type of actions are unacceptable if science is to produce reliable knowledge, to develop its institutional integrity and continue to possess its high social status; analyses are to find criteria which would allow the scientific community to discriminate such unacceptable actions. There is no however agreement as to what is morally acceptable when it comes to apparent conflicts between cognitive and non-cognitive values. Here the main effort is to formulate and justify norms which should govern actions in such situations. Thus, in contrast to the ethos of epistemic rationality which had a character of tacit knowledge and was learnt by new adepts of science from "the master", norms formulated by research ethics are results of rational debate and must be consciously accepted. The analysis shows that no attempts at saving the ethos of epistemic rationality by distinguishing the “internal” and "external” moral norms involved in doing science can be successful. Research ethics is not only of theoretical but also, a practical importance, for its results are seen as a potential basis for developing social policies and means of controlling science. As a matter of fact research ethics has already been institutionalized. The fourth section of the paper discusses various forms which that process of institutionalizing has taken. It has been noted a tension between the belief that science is an autonomous system and that freedom of research is necessary for its very existence and the opinion that science should be socially controlled. This poses a theoretical task of rethinking what scientific freedom consists in and what is the source of its limits, if any. However, as considerations in the fifth section of the paper aim to show, research ethics in its current form is unable to fulfil its theoretical and practical tasks. It has been developed as case studies without grounding its analyses in philosophical conceptions of science, of morality, of person, etc. In short, it lacks a philosophical paradigm which would provide it with metaphysical, epistemological and axiological presuppositions. As a result, research ethics does not sufficiently justify its conclusions and relies very much on 'common intuitions’ and 'public morality’. This, however, is not sufficient if its conclusions are to be universally accepted as is science. The paper suggests that classical philosophy, as it is understood in the Lublin Philosophical School, might provide research ethics with such a necessary paradigm and strengthen its practical influence.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 1998, 45-46, 2; 83-118
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etyka badań w geografii społecznej. Kodyfikacja a praktyka badawcza
The ethics of research in socio-economic geography: between standards and research practice
Autorzy:
Sowada, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911588.pdf
Data publikacji:
2019-05-09
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
ethics
research
human geography
socio-economic geography
etyka
badania
geografia człowieka
geografia społeczna
Opis:
Celem artykułu jest wywołanie w środowisku geografów dyskusji nad kwestiami etycznymi związanymi z prowadzeniem badań społecznych, szczególnie z wykorzystaniem metod jakościowych. Autor w pierwszej kolejności omawia ogólne kwestie dotyczące rozumienia standardów etycznych w nauce oraz ich kodyfikacji. Następnie przechodzi do wybranych zagadnień związanych z etyką prowadzenia badań społecznych, uwzględniając specyfikę geografii społeczno-ekonomicznej oraz nowe wyzwania wynikające z rozwoju technologii informacyjnych. W podsumowaniu autor zajmuje stanowisko, zgodnie z którym złożoność kwestii etycznych nie pozwala na rozwiązanie wszystkich dylematów w drodze stosowania zbioru skodyfikowanych zasad, a jedynie w drodze pogłębionej refleksji oraz ciągłej wymiany doświadczeń i dyskusji w środowisku badaczy
The main aim of this paper is to provoke continuous discussion on ethical issues related to conducting social research in geography. The main issues in this article are presented in form of literature review about ethics of research practice. The author first discusses general issues concerning the understanding of ethical standards in science and their codification. In second part of this paper author discuss examples of ethical dilemmas taking into account the specific of human geography and the dynamics resulting from the development of new technologies. Presented arguments provoke to conclusion that because of complexity of ethical issues there is no possibility to resolve them only by following set of codified rules or principles. The only way to conduct ethical research is through deeper reflection, continuous exchange of experience and discussion between researchers.
Źródło:
Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna; 2019, 46; 133-145
2353-1428
Pojawia się w:
Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biopraca – nowa twarz wyzysku?
Autorzy:
Emilia, Kaczmarek,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/897219.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
przemysł farmaceutyczny
etyka badań naukowych
biopraca
wyzysk
biopolityka
bioetyka
Opis:
The aim of this article is to examine the concept of biowork on the example of paid participation in the first phase of clinical trials. In the article I seek answers to two main questions – whether being a drugs tester should be considered as a profession; and what makes contemporary forms of biowork so controversial. Taking into account a dynamic development of biotechnology one may risk a hypothesis that new forms of biowork will appear more frequently, thus the need to answer above questions seems even more burning. The problem of biowork cannot be solved using purely technical means, without reflection on the meaning of human work, the definition of freedom or even the role of the state.
Źródło:
Przegląd Humanistyczny; 2015, 59(1 (448)); 55-62
0033-2194
Pojawia się w:
Przegląd Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recenzja książki. Adrianna Surmiak (2022), Etyka badań jakościowych w praktyce. Analiza doświadczeń badaczy w badaniach z osobami podatnymi na zranienie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar
Autorzy:
Rancew-Sikora, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28037053.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Źródło:
Przegląd Socjologii Jakościowej; 2023, 19, 2; 92-98
1733-8069
Pojawia się w:
Przegląd Socjologii Jakościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kodeks etyczny prowadzenia badań z udziałem ludzi dla potrzeb Polskiego Towarzystwa Medycyny i Techniki Hiperbarycznej
The ethical code of the research with use of human subjects for Polish Medical & Technical Hyperbaric Society
Autorzy:
Konarski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/366262.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Medycyny i Techniki Hiperbarycznej
Tematy:
etyka badań naukowych
kodeks etyczny
ethics scientific research
ethical code
Opis:
W materiale przedstawiono propozycje kodeksu etycznego dla badaczy prowadzących badania doświadczalne z udziałem ludzi, autoryzowane przez Polskie Towarzystwo Medycyny i Techniki Hiperbarycznej.
The material presents proposed ethical code for researchers conducting experiments with use of human subjects and authorized by Polish Medical & Technical Hyperbaric Society.
Źródło:
Polish Hyperbaric Research; 2008, 2(23); 49-57
1734-7009
2084-0535
Pojawia się w:
Polish Hyperbaric Research
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metodyczne aspekty badań mechanizmów decyzji konsumenckich w oparciu o wieloatrybutowy model postaw i dwuprocesualny model przetwarzania informacji
Autorzy:
Trzebiński, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/581203.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
decyzje konsumenckie
wieloatrybutowe modele postaw
przetwarzanie informacji przez konsumenta
etyka badań
Opis:
Artykuł stanowi doniesienie z trwającego projektu badawczego na temat mechanizmów decyzji konsumenckich dotyczących wyboru produktu. W ramach tego projektu badane są sposoby agregacji przez konsumentów oceny produktu względem jego atrybutów. Rozważane są dwa możliwe sposoby: oparty na deklarowanych ważnościach atrybutów oraz oparty na informacji skojarzonej przez konsumenta z atrybutami. Cechy indywidualne konsumentów (styl poznawczy) oraz charakter sytuacji zakupowej (obciążenie pamięci roboczej konsumenta) rozważane są jako czynniki warunkujące rolę tych dwóch sposobów agregacji w decyzji konsumenta. Z uwagi na złożony charakter przedmiotu badania w ramach projektu pojawiło się szereg kwestii metodycznych. W pracy skoncentrowano się na wybranych kwestiach, tj.: wybór produktu do badania w ramach projektu, kwestie językowe, efekty kolejności pomiarów i kwestie etyczne. Omówiono znaczenie tych kwestii dla projektu badawczego oraz przyjęte w ramach tego projektu sposoby ich rozwiązania.
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2018, 525; 142-156
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak zgadzają i nie zgadzają się dzieci. O (nie)równowadze sił i świadomej zgodzie w badaniach z dziećmi
How Children Give Assent or Dissent. (Im)balance of Power and Informed Assent in the Research with Children
Autorzy:
Maciejewska-Mroczek, Ewa
Reimann, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/623060.pdf
Data publikacji:
2016-11-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
świadoma zgoda
dzieci
etyka badań
informed consent
assent
ethics in research
Opis:
Artykuł przedstawia kwestię świadomej zgody w badaniach z dziećmi w perspektywie etyki i metodologii badań. Bazując na własnych badaniach z udziałem dzieci, autorki przedstawiają rozważania na temat wagi takiej zgody, a następnie sposoby, w jakie dzieci mogą wyrazić zgodę lub jej nie udzielić. Udzielenie zgody na badanie przez dzieci zostało przedstawione jako proces, nie jednorazowy akt. Jednocześnie jednak autorki zwracają uwagę na to, że sam moment udzielenia zgody pełni ważną funkcję, wzmacniając pozycję dziecka w badaniu.
The article explores the issue of informed consent in childhood studies from the ethical and methodological perspective. Based on their experience in research with children, the authors first elaborate on the importance of such consent in research with children and then show how children give (or not give) their consent to participate in social research. The article shows how giving assent to research by children is a process rather than a single occurrence. At the same time, however, the moment of giving assent is important and meaningful as it empowers the child as participant in the research.
Źródło:
Przegląd Socjologii Jakościowej; 2016, 12, 4; 42-55
1733-8069
Pojawia się w:
Przegląd Socjologii Jakościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etyka i ryzyko w „nieterapeutycznych” badaniach biomedycznych
Autorzy:
Różyńska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15050988.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
etyka badań naukowych
badania „nieterapeutyczne”
ryzyko
ocena ryzyka i korzyści
próg maksymalnego ryzyka
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 2; 213-226
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komisje etyczne dla badań społecznych w Polsce. Perspektywa socjologów i antropologów społeczno-kulturowych
Envisaging Ethical Committees for Social Research in Poland. The Perspective of Sociologists and Socio-cultural Anthropologists
Autorzy:
Surmiak, Adrianna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427071.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
etyka badań
kultura audytu
komisje etyczne
research ethics
audit culture
research ethics committees
Opis:
Konsekwencją rozwoju kultury audytu w szkolnictwie wyższym i nauce w Polsce jest postępująca instytucjonalizacja etyki badań, obejmująca także badania społeczne. Jednocześnie niewiele wiadomo o stosunku rodzimych badaczy społecznych do komisji etycznych. Artykuł opiera się na wywiadach pogłębionych z socjologami i antropologami społeczno-kulturowymi, którzy prowadzili badania jakościowe między innymi z udziałem osób podatnych na zranienie. Tekst omawia poglądy badaczy na temat tego, jak powinny i jak nie powinny działać komisje etyczne w Polsce. Analiza koncentruje się wokół kilku kwestii: roli takich gremiów, zakresu ich władzy, sposobu oceny oraz składu. Efektem rozważań jest propozycja modelu komisji etycznych dla badań społecznych, która stanowi próbę pogodzenia różnych opinii badaczy na ten temat.
The consequence of the development of audit culture in higher education in Poland is the progressive institutionalization of research ethics, including social research. At the same time, little is known about the attitude of Polish social researchers towards ethical committees. The article is based on in-depth interviews with sociologists and socio-cultural anthropologists, who conducted qualitative research, among others, with the vulnerable participants. The text discusses the views of researchers on how ethics committees in Poland should and should not work. The analysis focuses on several issues: the role of such bodies, the scope of their authority, the way they evaluate research ethics and their composition. The effect of the considerations is the proposal of a model of ethics committees for social research, which is an attempt to reconcile various opinions of researchers on this issue.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2019, 4(235); 157-182
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania wśród uchodźców i przymusowych migrantów – rozważania metodologiczne i etyczne
Research Among Refugees and Forced Migrants—Methodological and Ethical Considerations
Autorzy:
Jaworska, Dorota
Alieva, Khedi
Boryczko, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1372728.pdf
Data publikacji:
2019-05-31
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
przymusowi migranci
uchodźcy
badania biograficzne
etyka badań
forced migrants
refugees
biographical research
research ethics
Opis:
Celem artykułu jest identyfikacja etycznych napięć pomiędzy poznawczą funkcją nauki, humanitarnymi przyczynami podejmowania pracy badawczej i jej praktycznymi celami w badaniach prowadzonych wśród przymusowych migrantów. Różnice pomiędzy badaczami i badanymi w wymiarach statusu społecznego, ekonomicznego i politycznego wyznaczają wyzwania budowania relacji etycznych, rozumianych nie tylko jako spełnienie imperatywu „nie szkodzić” poprzez zapewnienie bezpieczeństwa osobom badanym i ochronę ich przed nadużyciami. W zespole złożonym z badaczy o statusie zewnętrznym i wewnętrznym wobec badanej grupy rozważamy możliwości wyrównywania niesymetrycznych relacji, tworzenia relacji opartych na wzajemnych korzyściach oraz zaangażowania badanych w proces badawczy. Źródłem refleksji jest analiza raportów badawczych oraz doświadczenia własnej pracy badawczej prowadzonej wśród przymusowych migrantów przez współautorów niniejszego tekstu.
The aim of the article is to identify ethical tensions between the cognitive function of science, humanitarian reasons for undertaking research work, and its practical goals in research conducted among forced migrants. Differences between researchers and respondents in the dimensions of social, economic, and political status determine the challenges of building ethical relationships, not only as meeting the imperative of “do no harm” by ensuring the safety of the subjects and protecting them from abuse. In a team composed of researchers with an external and internal status towards the studied group, we consider the possibilities of equalizing asymmetrical relationships, creating relationships based on mutual benefits, and the involvement of respondents in the research process. The source of reflection is the analysis of research reports and the experience of own research work carried out among forced migrants by co-authors of this text.
Źródło:
Przegląd Socjologii Jakościowej; 2019, 15, 2; 202-227
1733-8069
Pojawia się w:
Przegląd Socjologii Jakościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etyczne problemy badań klinicznych produktu leczniczego
Ethical problems in clinical research of medicinal product
Autorzy:
Ślęczek-Czakon, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/322468.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
etyka badań naukowych
eksperyment medyczny
badania kliniczne
ethics of scientific research
medical experiment
clinical research
Opis:
Najważniejszymi celami medycyny są leczenie i troska o ludzi chorych, dlatego głównymi wyznacznikami jej rozwoju są doskonalenie metod diagnozowania i terapii, a także opracowanie nowych leków i środków leczniczych. Znaczna część badań wymaga udziału ludzi – ochotników (zdrowych i chorych) poddających się eksperymentom i ponoszącym pewne ryzyko z tym związane. Z prowadzeniem eksperymentów medycznych wiąże się wiele problemów natury etycznej. W artykule zostaną przedstawione najważniejsze zasady prowadzenia eksperymentów medycznych z udziałem ludzi, w szczególności badań klinicznych produktu leczniczego, oraz wątpliwości, jakie w odniesieniu do tych badań zgłaszają bioetycy.
The most important aim of medical science is to treat and care for indisposed people, so the main determinant of its development is the improvement of methods of diagnosis and therapy, the development of new medicines and therapeutics. The majority of research projects involve the participation of people – volunteers (healthy and sick) who are subject to experiments and bear some risks associated with it. Running medical experiments involves many ethical problems. The purpose of the article is to outline the main principles of carrying out human subject research, in particular clinical trials of the medicinal product, and the doubts that bioethics have in relation to these studies.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2018, 117; 609-621
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etyka badań nad dzikimi zwierzętami nocnymi w kontekście oddziaływania zanieczyszczenia światłem i zanieczyszczenia hałasem
The ethics of research on wild nocturnal animals in the context of light pollution and noise pollution
Autorzy:
Skorupski, J.
Budniak, M.
Smietana, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/882095.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
Tematy:
zwierzeta dziko zyjace
zwierzeta nocne
badania naukowe
zanieczyszczenia srodowiska
halas
swiatlo
oddzialywanie na zwierzeta
etyka
Źródło:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2016, 18, 4[49A]
1509-1414
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zaproszenie do socjologii obywatelskiej
Invitation to civic sociology
Autorzy:
Dominiak, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1788483.pdf
Data publikacji:
2019-10-10
Wydawca:
Instytut Dyskursu i Dialogu
Tematy:
socjologia obywatelska
społeczeństwo obywatelskie
etyka badań społecznych
civic sociology
civil society
ethics in social studies
Opis:
Artykuł stanowi zaproszenie do socjologii obywatelskiej, a jego celem jest prezentacja formy wiedzy socjologicznej, która zakłada nowy sposób podziału pracy socjologicznej. Tekst składa się z trzech części. Pierwsza zawiera krytykę pojęcia społeczeństwo obywatelskie. Druga stanowi zarys projektu socjologii obywatelskiej - jej podstawowych założeń oraz kierunków badań. W trzeciej części autor przedstawia społeczne, naukowe i polityczne okoliczności przemawiające za powstaniem socjologii obywatelskiej - szerokiej trzeciej drogi pomiędzy akademicką retoryką, politycznym zaangażowaniem.
The article is an invitation to civic sociology and its purpose is to present a new form of sociological knowledge, which assumes a non-disciplinary way of dividing sociological work. The text consists of three parts. The first contains a critique of the term civil society. The second is an outline of the civil sociology project - its basic assumptions and research directions. Finally, in the third part, the author presents the social, scientific and political circumstances in favor of the emergence of civil sociology which is a broad third path between academic rhetoric and political commitment.
Źródło:
Dyskurs & Dialog; 2019, I, 1 (1); 11-20
2658-2368
2658-2406
Pojawia się w:
Dyskurs & Dialog
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etyczne aspekty badań fokusowych z udziałem dzieci i młodzieży2
Autorzy:
Lisek-Michalska, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/651942.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
etyka badań z udziałem dzieci i młodzieży
badania fokusowe
międzynarodowe standardy etyczne
procedura uzyskiwania świadomej zgody
Opis:
Od końca XX w. obserwuje się zwiększone zainteresowanie udziałem dzieci w badaniach społecznych. Pomimo wskazówek zawartych w kodeksach badawczych, realizowanie badań społecznych związanych z uczestnictwem dzieci wiąże się z szeregiem złożonych etycznych i prawnych problemów i wyzwań. Angażowanie dzieci do tego typu przedsięwzięć prowadzi do konfliktu pomiędzy dwoma, czasami sprzecznymi celami, mianowicie potrzebą uzyskania coraz bardziej docenianej informacji od tej kategorii uczestników i etycznym nakazem ochrony szeroko rozumianego dobra dziecka, które może zostać w badaniu naruszone. Autorka opisuje genezę i standardy etyczne obowiązujące na świecie w badaniach społecznych z udziałem dzieci i młodzieży. Akcentuje specyfikę zasad etycznych w odniesieniu do dzieci oraz na przykładzie badań fokusowych prezentuje przykłady „dobrych praktyk” realizacji zasad etycznych wobec nieletnich uczestników badań.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica; 2012, 42
0208-600X
2353-4850
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Normy uprawiania nauki w badaniach historycznych
Norms of doing historical research
Autorzy:
Białecki, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2077217.pdf
Data publikacji:
2022-01-14
Wydawca:
Wydawnictwo Bernardinum
Tematy:
etyka badań naukowych
narracja historyczna
normy etyczne
faktografia dziejowa
research ethics
historical narrative
ethical norms
historiography
Opis:
Postulowane normy etycznej analizy badawczej dotyczą w znacznej mierze poziomu percepcji w sposobie budowania narracji historycznej. Z problemem tym przychodzi zetknąć się również na polu badań historycznych prowadzonych w obrębie aspektu cywilizacyjnego kontekstu wojen, który przeobraża rzeczywistość, odciskając na niej swoje piętno, zarówno erodujące ład systemu geopolitycznego, jak i krystalizujące nadejście nowego. Odniesienie zagadnień etycznych teorii wojny, jako głównego czynnika cywilizacyjnego, do wytycznych historiografii i uwarunkowań na nią składających się pozwala nakreślić tło dla analizy pojęcia etyki w badaniach naukowych. Autor przedstawia zbiór istotnych z punktu widzenia rzemiosła historycznego norm uprawiania nauki w praktyce wyzwań, jakich nastręczają mu uwarunkowania metodologiczne, dydaktyczne i terminologiczne w zestawieniu z badanym zjawiskiem dziejowym. Pozwoliło to na dogłębne przyjrzenie się wyzwaniom, przed jakimi staje historyk w toku pracy nad hermeneutyką źródła.
The proposed norms of ethical research analysis largely concern the level of perception in the way historical narration is constructed. This problem may also arise in the field of historical research conducted within in the civilisational context of wars which transforms reality and leave their mark by eroding the previous order of geopolitical system and creating a new one. The inclusion of ethical issues of the theory of war as the main factor of civilisation to the guidelines of broadly understood historiography allows us to outline the background for the analysis of the concept of ethics in the scientific research. The author of this paper presents a set of historically relevant norms related to historical research taking into account practical challenges posed by methodological, didactic and terminological conditions in relation to historical phenomena. This allows for an in-depth look at the challenges a historian faces when working on the hermeneutics of a source.
Źródło:
Studia Pelplińskie; 2021, 55; 27-35
0239-4456
Pojawia się w:
Studia Pelplińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etyczne aspekty badania przemocy seksualnej
Ethical aspects of sexual violence research
Autorzy:
Izdebski, Zbigniew
Łukaszek, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1201209.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę
Tematy:
etyka badań
przemoc seksualna
ofiary
sprawcy przemocy seksualnej
research ethics
sexual violence
victims
sexual violence perpetrators
Opis:
Artykuł odnosi się do etyki badań przemocy seksualnej. Zagadnienia te ujęte są w różnych kodeksach, ale ich rozproszenie oraz kierowanie do poszczególnych grup zawodowych powoduje brak szerszego ujęcia problemu. Stwierdzono, że nieetyczne jest rezygnowanie z podejmowania badań dotyczących przemocy seksualnej, ponieważ brak wniosków z rzetelnych diagnoz uniemożliwia niesienie skutecznej pomocy. Nieetyczne jest także realizowanie badań bez dokładnego respektowania zasad etycznych. Należy dołożyć wszelkich starań, aby osoby badane czuły się traktowane podmiotowo: udzielić pełnej i prawdziwej informacji o badaniu (celach, przedmiocie, przebiegu, zagrożeniach), zadbać o dobrowolną oraz świadomą zgodę, zagwarantować anonimowość badanych i poufność wypowiedzi, a także minimalizować ryzyko negatywnych skutków badania. Trzeba dążyć do osiągnięcia przez badanych korzyści: przerwania przemocy, uzyskania dostępu do informacji i interwencji. Organizujący badania są odpowiedzialni za współpracowników. Koniecznością jest przeprowadzenie selekcji kandydatów według przygotowania merytorycznego i kompetencji społecznych. Niezbędne jest stałe monitorowanie procesu badawczego i udzielanie wsparcia merytorycznego oraz psychologicznego ankieterom. Publikacja wyników musi gwarantować anonimowość respondentów i klarowne przedstawienie wyników, aby były one właściwie zinterpretowane przez odbiorców. Rekomenduje się poddawanie projektów badawczych ocenie komisji etycznej.
The article describes the ethics of research on sexual violence. The aspects are studied upon in many codes, but due to the fact that they are dispersed in various articles and they are dedicated to particular professional groups, the problem is not studied on a greater scale. It was stated that it is unethical to give up research on sexual violence, as the lack of reliable research results prevents from bringing help. It is neither ethical to conduct research without respecting ethical rules. It is important to make effort to ensure participants that they are treated individually: they should be provided with full and true information concerning the research (its objectives, subject, course and risks); they should give their voluntary and conscious consent to participate; they should be assured of their anonymity and answers confidentiality; the risk of negative research consequences should be reduced to minimum. It is crucial to aim at positive research consequences - the end to violence, gaining access to information and prevention. Everyone who does research is responsible for their coworkers. It is indispensable to select candidates on the basis of their substantive preparation and social competences. It is also important to constantly monitor the research course and being supportive, including substantive and psychological help, towards research participants. The publication of results needs to guarantee respondents’ anonymity and clear way of presentation so that they are correctly interpreted by research audience. It is recommended to pass the research projects under the evaluation of ethics commissions.
Źródło:
Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka; 2018, 17, 2; 117 - 146
1644-6526
Pojawia się w:
Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etyka w „Niezbędniku badacza”. Kwestie etyczne w podręcznikach metod badań jakościowych
Ethics in the book series „Niezbędnik badacza”. Ethical issues in textbooks for qualitative research methods
Autorzy:
Ślęzak, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047020.pdf
Data publikacji:
2020-11-23
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
ethics in qualitative research
textbooks
procedural ethics
research ethics
committees
etyka badań jakościowych
podręczniki
etyka proceduralna
komisje etyczne
Opis:
Podręczniki omawiające metody badań stanowią ważny element socjalizacji początkujących badaczy, wprowadzając ich także w zagadnienia etyki badań społecznych. Celem artykułu jest analiza tego, jak przedstawiane są zagadnienia etyczne w ośmiu podręcznikach serii „Niezbędnik Badacza” Wydawnictwa Naukowego PWN. W wyniku jakościowej analizy treści zrekonstruowano główne wątki etycznej refleksji autorów. Koncentrują się oni na proceduralnych wymogach dotyczących etyki oraz głównych zasadach etycznych obowiązujących w badaniach jakościowych (świadoma zgoda, poufność), w niewielkim stopniu omawiając bardziej zniuansowane kwestie etyczne oraz współczesne wyzwania, z jakimi mierzą się badacze.
Textbooks on research methods are an important part of the socialization of novice social researchers. For them, they are one of the basic sources indicating the importance of ethical issues in conducting research and the principles that apply to researchers (also from the perspective of institutional control). The paper is intended to analyse how ethical issues are presented in eight handbooks from the “Niezbędnik badacza” series published by Wydawnictwo Naukowe PWN. As a result of a qualitative content analysis, I have reconstructed the main themes of the authors’ ethical reflection. They are focused on the procedural requirements regarding ethics and the main ethical rules applicable for qualitative research (informed consent, confidentiality), with little discussion of more nuanced ethical issues and contemporary challenges that the researchers need to face.
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2020, 69, 3; 11-36
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antropolog wobec innych i wobec siebie. Niektóre problemy etyczne uprawiania antropologii
Antropologist in Relation to Himself and Others. Some Ethical Problems in Doing Antropology
Autorzy:
Nowicka, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/622861.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
praca terenowa
etyka badań
Maria Ossowska
relacja badacz–badany
fieldwork
ethics in fieldwork
researcher vs researchee relation
Opis:
Artykuł skupia się na analizie doświadczeń terenowych autorki, koncentrując uwagę na komplikacjach emocjonalnych i aksjologicznych wynikających z długotrwałej współpracy z badanymi, nawiązywaniem więzi osobistych i rodzącym się zaangażowaniem badacza w sprawy badanego społeczeństwa. Autorka sięga do antropologicznej refleksji podejmującej tematy etyczne oraz twórczości Marii Ossowskiej, znajdując w niej fundamentalne inspiracje.
The article concentrates on the analysis of the author’s field experience. It focuses on emotional and axiological dilemmas and complexities resulting from long-lasting cooperation with researched group. The effects of the process are on one side personal bonds between researcher and researchees (sometimes deep friendship and affection), and on the other side his/her engagement in studied society problems. The author uses not only literature about anthropological reflection on ethical issues in fieldwork, but also implies Maria Ossowska’s works, furnishing rich inspirations.
Źródło:
Przegląd Socjologii Jakościowej; 2016, 12, 3; 40-53
1733-8069
Pojawia się w:
Przegląd Socjologii Jakościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etyczny wymiar badań nad przygotowaniem i zastosowaniem szczepionki przeciw COVID-19
Ethical dimension of research aimed at development and application of COVID-19 vaccine
Autorzy:
Szczodry, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16457079.pdf
Data publikacji:
2021-12-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
COVID-19
pandemic
vaccine
medical experiments
the ethics of medical research
pandemia
szczepionka
eksperymenty medyczne
etyka badań medycznych
Opis:
Pandemia wywołana koronawirusem SARS-CoV-2 uruchomiła wyścig w celu znalezienia szczepionki na COVID-19 i na nowo otworzyła pytania natury etycznej, które są aktualne przy każdorazowo podejmowanych badaniach i poszukiwaniach w celu znalezienia adekwatnej szczepionki na choroby zakaźne, na które brak jeszcze skutecznej ochrony. Artykuł przedstawia problemy etyczne związane z procesem przygotowania szczepionki w fazie eksperymentów i badań oraz kwestie etyczne związane z dystrybucją i dostępnością szczepień, gdy szczepionka jest już dostępna na rynku. Międzynarodowe dokumenty, m.in.  Światowej Organizacji Zdrowia, dokumenty Kościoła i dyskusja w środowisku bioetycznym wskazują, iż temat ten jest niezwykle ważny i nie można go pominąć w procesie badań i prac nad przygotowaniem nowej szczepionki. Artykuł przedstawia najważniejsze zagadnienia etyczne z tym związane: kwestię proporcjonalności ryzyka, wyrażania świadomej zgody na udział w eksperymencie, wykorzystania materiału biologicznego z niegodziwego źródła, problem metodologii i organizacji badań medycznych w trakcie pandemii, kwestię kontrolowanego zakażenia wirusem ochotników eksperymentu, problemy etyczno-społeczne związane z dostępnością i zastosowaniem szczepionki, szczególnie dla ubogich osób, dla ubogich państw. Przegląd problematyki etycznej związanej z przygotowywaniem szczepionki na COVID-19, prowadzeniem badań klinicznych na ludziach, jak również z fazą szczepień w czasie pandemii, pokazuje, że jest to temat bardzo złożony i wymagający interdyscyplinarnego podejścia.
The recent pandemics unleashed by SARS-CoV-2 has given rise to a COVID-19 vaccine race and once again raised moral questions that are valid with every research and study carried out to find a vaccine for infectious diseases from which we still lack protection. This Article presents ethical problems related to the process of developing the vaccine at the research and development stage as well as ethical issues concerning distribution and availability of the vaccine once it is available on the market. International documents, i.a. of the World Health Organization and the Church as well as the discussion taking place in bioethical circles indicate that the topic is of crucial importance and should not be overlooked at the stage of research and development for a new vaccine. The paper outlines the most important ethical issues related to it: risk proportionality, informed consent to participate in an experiment, the use of biological material of illicit origin, the question of methodology and organization of medical research during pandemics, the issue of controlled infection of volunteers with the virus, ethical and social dilemmas related to availability and use of the vaccine, especially for the poor – people and countries. An overview of ethical concerns related to development of COVID-19 vaccine, human clinical trials and the vaccination phase during pandemics illustrate the complexity of this issue and its need for an interdisciplinary approach.
Źródło:
Teologia i moralność; 2021, 16, 2(30); 215-229
1898-2964
2450-4602
Pojawia się w:
Teologia i moralność
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antropolog na wojnie – dylemat etycznego zaangażowania nauk społecznych
Anthropologist on war – the dilemma of ethical engagement of social sciences
Autorzy:
Kowalski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1374119.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
antropologia
historia antropologii
wojna
etyka badań
zastosowania antropologii
anthropology
history of anthropology
war
research ethic
applications of anthropology
Opis:
Since 2006, the U.S. Department of Defense have begun employing social scientists in combat brigades in Iraq and Afghanistan. The U.S. Army and CIA officially decided to mobilize anthropologists to the project of the Human Terrain System for the counterinsurgency war. This decision provoked enormous critique of the project within the anthropological community. The intense discussion about turning anthropology into a military tool also provoked wider public debate about ethics and current role of anthropology. Moreover, the uknown history of anthropology and the role of anthropologists during the past wars has been reveled by these discussions. In this paper, I refer to the discussion connected to the anthropologists’ engagement in recent and past wars. The growing interest in history of anthropology shows that more than half of American anthropologists were using their professional skills to advance the war effort during the World War II. I give examples of such involvements, relevant to both World Wars, as well as to the Cold War. I show the ways in which anthropologists were used in military and intelligence operations. I consider how the engagement in those wars changed anthropology itself and its Code of Ethics. I point out ethical and practical implications of engagement, especially for the field relations. Keeping in mind those historical examples of social scientists’ involvment in wars, I firmly state that any application of anthropology in war activities could lead to serious danger for anthropologists and for the discipline itself.
Od 2006 roku Departament Obrony Stanów Zjednoczonych zatrudnia badaczy społecznych w oddziałach bojowych na terenie Iraku i Afganistanu. Armia amerykańska i CIA oficjalnie prowadzą rekrutację antropologów w ramach projektu Human Terrain System, którego celem jest walka z lokalną partyzantką. Decyzje te wywołały falę krytyki w środowisku antropologów. Ożywiona dyskusja dotycząca przemiany antropologii w narzędzie prowadzenia wojny stała się pretekstem do publicznej debaty o etyce i współczesnej roli antropologii. Co więcej, przy okazji tej dyskusji ujawniona została nieznana historia antropologii i zaangażowania antropologów podczas minionych wojen. W artykule omawiam dyskusję dotyczącą zaangażowania antropologów w wojny toczone obecnie i w przeszłości. Zainteresowanie historią antropologii pozwala twierdzić, że podczas II wojny światowej ponad połowa amerykańskich antropologów wykorzystywała swoje umiejętności zawodowe na rzecz wysiłku wojennego. Przedstawiam przykłady takiego zaangażowania zaczerpnięte z obu wojen światowych, jak i z okresu zimnej wojny. Pokazuję, w jaki sposób antropolodzy byli wykorzystywani podczas operacji wojskowych i wywiadowczych. Rozważam, jak zaangażowanie podczas tych wojen zmieniło samą antropologię i jej zasady etyczne oraz wskazuję na konsekwencje etyczne i praktyczne takiego zaangażowania dla relacji w terenie. Mając na uwadze wszystkie historyczne przykłady zaangażowania badaczy społecznych podczas wojen, jednoznacznie wskazuję, że wszelkie zastosowania antropologii w działaniach wojennych mogą prowadzić do poważnego zagrożenia dla antropologów oraz całej dyscypliny.
Źródło:
Przegląd Socjologii Jakościowej; 2013, 9, 3; 124-141
1733-8069
Pojawia się w:
Przegląd Socjologii Jakościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Is Atheism a Religion? On Socio-Anthropologic Cognitive Imperialism and Problems That Follow
Czy ateizm jest religią? O socjoantropologicznym imperializmie poznawczym i wynikających z niego problemach
Autorzy:
Tyrała, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2033681.pdf
Data publikacji:
2017-02-28
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
ateizm
niewiara
definicje religii
konstruktywizm
etyka badań naukowych
atheism
non-belief
definitions of religion
constructivism
ethics of scientific research
Opis:
The aim of the article is to show problems of a conceptual nature with defining non-religious people, as well as some ethical consequences of these problems. In the beginning I point to the frequent phenomenon of treating atheism as a kind of religion. I identify the sources of this phenomenon in a tendency among sociologists of religion to use inclusive and functional definitions of religion. From the point of view of the researcher of non-religion and non-religiousness it is a problem. Therefore, I call for using in this context definitions of religion suggested by researched actors themselves, which often have substantive character. In research practice it usually means using self-declaration as a definitional criterion of non-religion. 
Celem artykułu jest ukazanie problemów natury konceptualizacyjnej z definiowaniem osób niereligijnych oraz etycznych konsekwencji tych problemów. Na początku wskazuję na często występujące zjawisko traktowania ateizmu jako rodzaju religii. Źródeł tego faktu upatruję w spotykanej wśród socjologów religii tendencji do stosowania inkluzywnych i funkcjonalnych definicji religii. Z punktu widzenia badacza nie religii i niereligijności jest to problem, dlatego też postuluję używanie w tym kontekście definicji religii postulowanych przez samych badanych aktorów, na ogół mających charakter substancjalny. W praktyce badawczej przekłada się to na wybór autodeklaracji jako kryterium definicyjnego niereligijności.
Źródło:
Przegląd Socjologii Jakościowej; 2017, 13, 1; 128-141
1733-8069
Pojawia się w:
Przegląd Socjologii Jakościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badacz zjawisk trudno dostępnych w terenie – kwestie etyczne, praktyczne i metodologiczne
Researcher of Sensitive Phenomena During Fieldwork–Ethical, Practical and Methodological Issues
Autorzy:
Męcfal, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/622851.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
tematy trudne
studium przypadku
etyka badań
„radzenie sobie w terenie”
sensitive/difficult phenomena
case study
research ethics
“coping in field”
Opis:
Artykuł jest moją refleksją na temat problemów etycznych, praktycznych i metodologicznych, których doświadczyłam podczas realizacji własnych badań terenowych w 2013 i 2014 roku w czterech małych miejscowościach w województwie łódzkim. Wybór metody badawczej – studium przypadku – z jednej strony umożliwił mi zastosowanie wielu technik badawczych i zdobycie różnorodnych materiałów, jednak z drugiej strony pozostawił szerokie pole dowolności, na którym musiałam czasami wykazać się bardziej intuicją badawczą niż wiedzą metodologiczną czy znajomością reguł etycznych. Dodatkowym czynnikiem, który powodował wiele wątpliwości, był fakt, iż zjawiska, które były w centrum mojego zainteresowania, należą do kategorii tych kontrowersyjnych i trudno dostępnych (zjawiska przenikalności środowisk politycznego, biznesowego oraz dziennikarskiego w kontekście lokalnym, konflikt interesów i inne). Wpłynęło to na moją decyzję o utajnieniu nazw własnych miejscowości, w których prowadzone były badania, aby zapewnić tym samym poufność indywidualnym informatorom. Ta i kilka innych problematycznych sytuacji oraz decyzji omawiane są szerzej w artykule.
This article is a reflection of the ethical, practical and methodological issues which I experienced whilst conducting my own field research in 2013 and 2014 in four small towns in the lodzkievoivodeship. Although the choice of research method, the case study,made it possible for me to apply various research techniques and to gather rich material, it also left a wide area of flexibility for meto use my intuition rather than methodological knowledge or ethical consciousness. An additional factor that raised many doubts was the fact that the phenomena under investigation were sensitive and controversial (unclear links between political, business and journalistic circles in a local context, conflict of interest, etc.). This influenced my decision to keep the towns’ names confidential in order to protect informants’ confidentiality. This and other problematic situations and decisions are more widely described in this article.
Źródło:
Przegląd Socjologii Jakościowej; 2016, 12, 3; 88-100
1733-8069
Pojawia się w:
Przegląd Socjologii Jakościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy etyczne niejawnej obserwacji uczestniczącej. Perspektywa antropologów społeczno-kulturowych i socjologów
The Ethics of Covert Participant Observation: The Perspective of Sociologists and Socio-Cultural Anthropologists
Autorzy:
Surmiak, Adrianna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2105601.pdf
Data publikacji:
2022-05-31
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
etyka badań
badania ukryte
niejawna obserwacja uczestnicząca
badania z badaczami
research ethics
covert research
covert participant observation
research with researchers
Opis:
W niejawnej obserwacji uczestniczącej badacz/ka celowo zataja prowadzenie badań i/lub swoją badawczą tożsamość przed jej uczestnikami. Wywołuje to kontrowersje etyczne w środowisku naukowym, między innymi z powodu braku świadomej i dobrowolnej zgody na udział w badaniu. Zapisy zawarte w anglosaskich kodeksach etyki antropologa sugerują nieetyczność takiego sposobu pozyskiwania danych, chyba że badania odbywają się w sferze publicznej lub gdy ujawnienie się badacza/ki zagrażałoby czyjemuś życiu. Z kolei Kodeks etyki socjologa Polskiego Towarzystwa Socjologicznego (2012) przyzwala na badania ukryte na zasadzie wyjątku, gdy istnieją ku temu przesłanki metodologiczne. Niewiele jednak wiadomo o tym, jak badacze i badaczki oceniają taką praktykę pod względem etycznym. Na podstawie wywiadów pogłębionych z 56 antropologami i antropolożkami oraz socjologami i socjolożkami na temat etyki badań w praktyce badawczej analizuję, pod jakimi warunkami można usprawiedliwić przeprowadzenie niejawnej obserwacji uczestniczącej. Odpowiadam także na pytanie, czy opinie socjologów i socjolożek różnią się od opinii antropologów i antropolożek w tej sprawie.
In covert participant observation, the researcher deliberately conceals the conduct of the research and/or their research identity from research participants. This way of conducting research raises ethical controversies in the research community due to, among other things, the lack of informed consent to participate in the study, the risk of violating the privacy of the research participants, and deceiving them. Anglophone codes of ethics for anthropologists suggest the unethicality of covertly obtaining data; the exception is research carried out in the public sphere or a case when such a disclosure would endanger someone’s life. In contrast, the Code of Ethics for Sociologists of the Polish Sociological Association (2012) condones covert research as an exception when there are methodological reasons to do so. However, little is known about how sociologists and anthropologists evaluate such a practice from the ethical point of view. On the basis of in-depth interviews with 56 anthropologists and sociologists on the subject of research ethics in research practice, I analyze under what conditions – according to my interviewees – the conduct of covert participant observation can be justified. I also answer the question whether the opinions of sociologists differ from those of anthropologists on this issue. 
Źródło:
Przegląd Socjologii Jakościowej; 2022, 18, 2; 54-71
1733-8069
Pojawia się w:
Przegląd Socjologii Jakościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
TREADING ON A MINEFIELD – ETHICAL DILEMMAS IN SOCIAL RESEARCH WITH CHILDREN
„STĄPAJĄC PO POLU MINOWYM” ─ ETYCZNE DYLEMATY W BADANIACH Z UDZIAŁEM DZIECI
Autorzy:
Sławińska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/418340.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych
Tematy:
research ethics, peer learning, preschoolers, observation, qualitative research.
etyka badań; uczenie się rówieśnicze, dzieci w wieku przedszkolnym, obserwacja; badania jakościowe.
Opis:
The article discusses ethical dilemmas in qualitative research with children and proposes potential solutions. The conduct of social researchers is regulated by strict ethical standards, but studies of children are fraught with numerous doubts and pitfalls. The author describes ethical dilemmas during an ethnographic study of 5-year-olds, which investigated the peer learning process in preschoolers. The following ethical aspects of social research were discussed: a child’s informed consent to participate in a study, the risk of collecting unimportant research material, the observer effect and the risk of data bias, the risk of negative reinforcement in studies of children, data confidentiality and disclosure of the information relating to the study site. The dynamic character of research with children, the effect of context on ethical decision-making, and the need to balance the role of a researcher with other social roles were emphasized.
Niniejszy artykuł przedstawia etyczne dylematy, przed jakimi może stanąć badacz jakościowy w trakcie badań z udziałem dzieci oraz możliwe sposoby ich rozstrzygnięcia. Mimo istnienia etycznych standardów w badaniach społecznych, eksploracja środowiska dziecięcego nastręcza licznych wątpliwości i pułapek na tym polu. Omawiane problemy pojawiły się w toku etnograficznej obserwacji 5-latków, mającej na celu badanie przebiegu procesu uczenia się rówieśniczego dzieci w wieku przedszkolnym. Z perspektywy etyki omówiono następujące kwestie: świadomej zgody dzieci na udział w badaniach; ryzyka zbierania nieprzydatnego materiału badawczego; efektu badacza i niebezpieczeństwa formowania danych; zagrożenia wzmacniania negatywnych zachowań dzieci w toku obserwacji; poufności danych i wykorzystywania przez badacza wiedzy o badanym terenie. W artykule położono nacisk na dynamikę badań z udziałem dzieci, zależność podejmowanych decyzji etycznych od kontekstu oraz konieczność balansowania obserwatora między rolą badacza a innymi rolami społecznymi.
Źródło:
Colloquium; 2020, 12, 1; 143-156
2081-3813
2658-0365
Pojawia się w:
Colloquium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co nowego widać (i dlaczego warto się temu przyglądać)? Uwagi o socjologii wizualnej
WHAT NEW IS THERE TO BE SEEN (AND WHY IS IT WORTH LOOKING AT)? VISUAL SOCIOLOGY
Autorzy:
Frąckowiak, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/952694.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
ETHIC OF RESEARCH
SOCIOLOGICAL NARRATIVE
TECHNOLOGY
VISUAL RESEARCH TECHNIQUES
VISUAL SOCIOLOGY
socjologia wizualna
narracja socjologiczna
technologia
techniki badań wizualnych; etyka badań
Opis:
Punktem wyjścia jest Douglasa Harpera rekonstrukcja obszarów problemowych i narzędzi badawczych socjologii wizualnej. Służy ona za kontekst krytycznej analizy sposobu myślenia o wspomnianym obszarze badań; myślenia, które jest dominujące i które utrudnia jego dalszy rozwój. Analizując wykorzystanie obrazu w narracji socjologicznej, rolę technologii wizualnej w przeobrażeniach sposobu prowadzenia badań, a także teoretyczne korzenie tych badań, autor stara się zidentyfikować główne problemy odpowiadające za taki stan rzeczy oraz możliwości uporania się z nimi. Proponowana jest zmiana sposobu konceptualizacji fotografii na użytek socjologii – odejście od jej rozumienia w kategoriach reprezentacji na rzecz ujmowania jej jako praktyki społecznej. Przyjęcie takiego założenia, poza wskazaniem na ewaluację metodologicznego, teoretycznego i etycznego zaplecza badań wizualnych, pozwala na zarysowanie planu poszerzenia ich obecnego obszaru problemowego.
The starting point is Douglas Harp's reconstruction of problem areas and research instruments of visual sociology. It provides the context for critical analysis of the way this area of research is thought of, which dominates and impedes its further development. By analyzing the deployment of image in sociological narrative, the function of visual technology in the transformations of research practices as well as theoretical grounding of these research, the author strives to identify the main problems responsible for the current state of affairs in the discipline and the chances of remedy. A change of the method of conceptualizing photography in sociology is advocated, in order to give up its comprehension in terms of representation and move towards understanding it as a social practice. By adopting this assumption, apart from indicating the evaluation of methodological, theoretical and ethical background of visual research, it is also possible to outline the plan to expand its current problem area.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2011, 3(202); 141-157
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy etyczne w relacji badacza z osobami badanymi (na przykładzie badań biograficznych z osobami starymi)
Ethical Problems in the Researcher’s Relationship with Respondents Based on the Example of Biographical Research with the Elderly
Autorzy:
Świątek-Młynarska, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1371779.pdf
Data publikacji:
2019-11-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
problemy etyczne
etyka badań społecznych
badania biograficzne
relacje badacz–badany
ethical problems
ethics of social research
biographical research
researcher-respondent relationship
Opis:
Problemy etyczne są nieodłączną częścią pracy badaczy społecznych, zarówno w badaniach zorientowanych jakościowo, jak i ilościowo. Część z nich jest wspólna wszystkim metodom badawczym, część zaś zależna od specyfiki konkretnej metody, badanej grupy czy problemu badawczego. W niniejszym tekście omówione zostały problemy etyczne pojawiające się w badaniach zorientowanych biograficznie – autorka na przykładzie własnych badań nad tożsamością płciową osób starych omawia problemy, jakie mogą pojawić się w relacjach badacza z badanymi osobami, omawiając własne doświadczenia oraz sposoby poradzenia sobie z występującymi w terenie napięciami. Trudności obejmują między innymi dobór próby, problematykę świadomej zgody na udział w badaniach, treść narracji autobiograficznej, odpowiedzialność badacza za wywołane u respondentów emocje oraz wpływ cech i emocji osoby prowadzącej badania na ich przebieg. Tekst stanowi przyczynek do szerszej dyskusji na temat (rzadko ujawnianych przez badaczki i badaczy) trudności i problemów etycznych, z jakimi muszą sobie radzić, wyruszając w teren.
Ethical problems are an integral part of social researchers’ work within both qualitative and quantitative approaches. Some of them are common to all research methods, while others depend on a particular research method, group, or question. This article discusses ethical problems appearing in biographically-oriented research. Based on the example of her own research on gender identity in elderly people, the author examines the problems that are likely to arise in the researcher’s relationship with a given researched group; she considers her own experiences and ways to cope with them. The difficulties include sampling, the problem of informed consent, the content of the autobiographical narrative, the researcher’s responsibility for the emotions evoked in the respondents, and the influence of the traits and emotions of the person conducting the research on its course. Therefore, the article serves as a contribution to a broader discussion about the difficulties and ethical problems which both male and female researchers have to face in the research field, but which they rarely disclose and discuss.
Źródło:
Przegląd Socjologii Jakościowej; 2019, 15, 4; 204-223
1733-8069
Pojawia się w:
Przegląd Socjologii Jakościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Importance of professional ethics in work of scientist in the context of reflection on nostalgic society
Autorzy:
Kováčová, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/326480.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
nostalgic society
professional ethics
ethics of science
ethics of research
ethics of scientist
społeczeństwo nostalgiczne
etyka zawodowa
etyka nauki
etyka badań
etyka naukowca
Opis:
In his latest publication, Z. Bauman’s Retrotopia elaborates the ideas of S. Boym in the concept of a nostalgic society based on an imaginary effort to balance the values of freedom and security. Bauman points out that in this concept, for us, the past becomes the source of our presence, due to our resignation to the horizons of the future. This nostalgic orientation of contemporary society has, as we believe, fundamental ethical implications that we will try to outline in this paper by putting emphasis on professional ethics in the field of scientific research.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2018, 122; 91-99
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Po co nam autoetnografia? Krytyczna analiza autoetnografii jako metody badawczej
What Is Autoethnography Good For? Critical Analysis of Autoethnography as Research Metod
Autorzy:
Bielecka-Prus, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/623339.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
autoetnografia
metodologia nauk społecznych
etyka badań
jakość badań
przełom postmodernistyczny
autoethnography
methodology of social science
research ethics
quality of research
postmodern turn
Opis:
Jeżeli chcemy uznać autoetnografię za prawomocną metodę badawczą, należy wyraźnie określić, jakie wartości poznawcze wnosi ona do procesu badawczego. W artykule zostaną zrekonstruowane sposoby definiowania autoetnografii przez jej zwolenników oraz funkcje, jakie pełni autoetnografia dla jej twórcy i odbiorcy. Omówione będą także typy autoetnografii z uwzględnieniem specyfiki ich założeń ontologicznych i epistemologicznych. Rozważania te zostaną usytuowane w szerszym kontekście debat metodologicznych nad nowymi sposobami definiowania wiedzy naukowej i kryteriów poznania w naukach społecznych oraz związanych z nimi problemów demarkacyjnych, oddzielających czynności naukowe od czynności pseudonaukowych czy pseudoliterackich. Podstawę analityczną stanowić będą artykuły metodologiczne, ale także teksty, które realizują metodologiczne deklaracje entuzjastów tej metody.
If we want to accept autoethnography as a valid research method, we need to clearly determine what kind of cognitive values it may contribute to the research process. In this article, I examine the way in which autoethnography is defined by its adherents and the functions for its writers and readers. I also present different types of autoethnography taking into account its specific ontological and epistemological foundations. These deliberations are framed in broader context of methodological debates on defining the criteria of scientific knowledge in social sciences and the demarcation problem about how to distinguish between scientific investigation and pseudo-scientific or pseudo-literary activities. I use methodological publications and autoethnographic texts as the data to the analysis.
Źródło:
Przegląd Socjologii Jakościowej; 2014, 10, 3; 76-95
1733-8069
Pojawia się w:
Przegląd Socjologii Jakościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawne i etyczne uwarunkowania sekwencjonowania genomu noworodka
Legal and ethical considerations for Newborn Whole Genome Sequencing
Autorzy:
Sieja, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30098163.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
genome
DNA
Whole-Genome Sequencing (WGS)
children’s rights
bioethics of genetic research
genom
sekwencjonowanie całogenomowe (WGS)
prawa dziecka
etyka badań genetycznych
Opis:
Problematyka sekwencjonowania całogenomowego noworodków jest zagadnieniem niezwykle złożonym i stanowiącym wyzwanie dla współczesnego prawodawstwa oraz bioetyki. Problem ten zyskał na znaczeniu w ostatnich latach dzięki rewolucji technologicznej w branży genomiki i większej przystępności cenowej badań całogenomowych Whole Genome Sequencing Testing. Celem niniejszego opracowania jest ocena zasadności postulatów popularyzacji oraz refundacji kosztów badań sekwencjonowania noworodków poprzez analizę uwarunkowań medycznych, etyki medycznej, wyzwań prawodawczych oraz obecnych uwarunkowań prawnych w tym zakresie. Przyjęto tezę, że stosowanie badań genomowych u niepełnoletnich niesie za sobą daleko idące konsekwencje w zakresie ochrony praw pacjentów. Z jednej strony włączenie badań całogenomowych noworodków do standardu opieki medycznej może przynieść rewolucję w medycynie, z drugiej strony może zagrażać prywatności i autonomii badanych oraz osób z nimi spokrewnionych. W wyniku przeprowadzonych badań wykazano liczne zalety wynikające z rutynowego sekwencjonowania genomu noworodków oraz przedstawiono wykorzystanie tej metody na świecie. Wykazano również, że obecnie obowiązujące w Polsce regulacje prawne nie stanowią wystarczającego zabezpieczenia praw i wolności małoletnich. Prawo przyjmuje rolę niejako „następczą” – z opóźnieniem usiłuje regulować zastany stan faktyczny wywołany gwałtownym rozwojem nowoczesnych technologii oraz odkryć z zakresu genomiki. W ramach postulatów de lege ferenda wskazano, że konieczne jest uaktualnienie oraz ujednolicenie regulacji prawnych w zakresie testów całogenomowych na niepełnoletnich.
Newborn Whole Genome Sequencing (WGS) continues to pose as a highly complex matter, challenging modern legislation and bioethics. More recently, the topic has gained prominence due to the technological revolution in the genomics industry, in addition to accessibility and greater affordability of WGS testing. The paper aims to assess the validity of nation-wide reimbursement of neonatal sequencing testing through the analysis of medical considerations, bioethical issues, legislative challenges and the current legal landscape of that area. The hypothesis presented was that the adoption of newborn genomic testing has far-reaching consequences in terms of the protection of patients’ rights. While the inclusion of whole-genome testing of newborns in the standard of medical care may bring about a revolution in the medical field, subsequently threaten the privacy and autonomy of the subjects and their relatives. The research demonstrated numerous advantages of routine neonatal genome sequencing and showcased the use of this method worldwide. It has also been found that the current legal regulations in Poland do not sufficiently safeguard the rights and freedoms of the minor. The law assumes a somewhat ‘successive’ role – it belatedly attempts to regulate the existing state of events caused by the rapid development of modern technologies and genomic discoveries. It is therefore vital to update and unify the legal regulation of whole-genome testing of minors within the framework of de lege ferenda postulates.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2023, 45; 75-100
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strategie życiowe robotników po 1989 roku – praktyczne i etyczne wyzwania archiwizacji kolekcji danych biograficznych
„Life Strategies of Workers in Poland’s New Capitalism” – Practical and Ethical Challenges of Archiving the Collection of Biographical Data
Autorzy:
Kajta, Justyna
Mrozowicki, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427597.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
robotnicy
Śląsk
archiwizacja wywiadów biograficznych
etyka badań jakościowych
Archiwum Danych Jakościowych
workers
Silesia
archiving biographical interviews
qualitative research ethics
Qualitative Data Archive
Opis:
W artykule prezentujemy doświadczenia, związane z archiwizacją wywiadów biograficznych przeprowadzonych z robotnikami w trzech historycznych regionach Śląska (Dolnym Śląsku, Śląsku Opolskim, Górnym Śląsku) w latach 2001–2004. Opracowywana w ramach projektu „Archiwum Danych Jakościowych” Instytutu Filozofii i Socjologii PAN kolekcja obejmuje 174 wywiady narracyjne. Zbiór stanowi dokument okresu transformacji oraz wpisuje się w europejską tradycję kulturowych badań klasy robotniczej. Stanowi także źródło, które może być wykorzystane do analizy szeregu nowych problemów badawczych. W artykule omówione są dwa rodzaje problemów związanych z przygotowaniem zbioru do archiwizacji: (1) problemy etyczne oraz (2) problemy techniczne i metodologiczne. Postawiona zostaje teza, że sprostanie wskazanym wyzwaniom wymaga refleksji teoretycznej, metodologicznej i etycznej nad relacjami między badaczami, badanymi, wytworzonymi w procesie badawczym danymi, ich istniejącymi i potencjalnymi interpretacjami, a także zamierzonymi i niezamierzonymi konsekwencjami upublicznienia i powtórnego wykorzystania danych w przyszłości.
This article presents the experiences of archiving biographical interviews with workers carried out in three historical Silesian regions (Lower Silesia, Opole Silesia, Upper Silesia) in 2001-2004. The dataset discussed was prepared as a part of the “Qualitative Data Archive” project of the Institute of Philosophy and Sociology of the Polish Academy Sciences. It consists of 174 biographical narrative interviews. Documenting workers’ experiences during the transformation period in Poland, the original research engaged with the culturalist tradition within the European working class studies. However, the archived dataset can be reused for the purpose of addressing new research problems. The article tackles two kind of problems related to the preparation of interviews for archiving: (1) ethical problems; (2) technical and methodological problems. It is argued that coping with them makes it necessary to address theoretical, methodological and ethical challenges concerning the relationship of researchers, the researched subjects, the data constructed during research process, their existing and potential interpretations, as well as intended and unintended consequences of making the data public and its reusing in the future.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2014, 3(214); 239-255
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola Komisji Bioetycznej w ocenie rzetelności eksperymentów medycznych na ludziach
The role of bioethics commissions in evaluating the reliability of medical experiments on people
Autorzy:
Ślęczek-Czakon, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2082549.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Lubuskie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
bioethics commission
medical experiments on people
ethics of scientific research in medicine
komisja bioetyczna
eksperymenty medyczne na ludziach
etyka badań naukowych w medycynie
Opis:
W Polsce działa 69 komisji bioetycznych opiniujących naukowe badania (eksperymenty) medyczne na ludziach. Po wyjaśnieniu niezbędnych kwestii terminologicznych, dotyczących klasyfikacji badań naukowych w medycynie, podstaw prawnych i etycznych działania komisji, zasad oceniania i kontrolowania badań medycznych, autorka wskazuje na zakres niezależności i rzetelność komisji bioetycznej. W końcowej części artykułu wskazano zastrzeżenia zgłaszane wobec komisji – szczególnie te, dotyczące ich niezależności, obiektywizmu, rzetelności w ocenie wniosków badawczych. Ocena działań komisji pod względem jej niezależności i rzetelności jest pozytywna – komisja bioetyczna jest instytucją kontroli społecznej badań (szczególnie eksperymentów) medycznych na ludziach. Ta kontrola nie jest zupełna, jednak przyczynia się do utrzymania odpowiedniego poziomu badań naukowych i ochrony uczestników badań.
There are 69 bioethics commissions in Poland that give their opinions on scientific research (experiments) on people. After explaining the necessary terminological issues regarding the classification of scientific research in medicine, the legal and ethical bases of the commissions’ activity, and the principles of assessing and controlling medical research, the author addresses the scope of independence and integrity of the bioethics commission. In the final part of the article, the author discusses the objections raised against bioethics commissions – especially, those concerning their independence, objectivity and reliability in the assessment of research proposals. The evaluation of activities of the bioethics commission in terms of its independence and reliability is positive – it is an institution of social control of medical research (especially, of experiments) on people. This control is not complete; however, it contributes to maintaining an adequate level of scientific research and allows for the protection of study participants.
Źródło:
Rocznik Lubuski; 2020, 46, 1; 219-231
0485-3083
Pojawia się w:
Rocznik Lubuski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ethics in commercial qualitative research – anybody seen them? On the ethical dilemmas of researchers involved in commissioned research
Etyka w komercyjnych badaniach jakościowych – ktokolwiek widział, ktokolwiek wie? O dylematach etycznych badaczy pracujących na zlecenie
Autorzy:
Archanowicz-Kudelska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047017.pdf
Data publikacji:
2020-11-23
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
research ethics
qualitative research
commissioned research
privately funded research
commercial research
market research
marketing
research
etyka badań
badania jakościowe
badania na zlecenie
badania komercyjne
Opis:
The article reflects on problems of an ethical nature faced by researchers utilising qualitative methodology in privately funded research – social and political opinion polls, or market research projects. The commissioning entity is at the same time an evaluator of the research project, its recipient, and a client, which may affect the research process. Utilising source literature, in the article I will present analyses carried out for a project concerning the patterns of professional careers of researchers who work in private research agencies (market and opinion polling researchers) which was the basis for my PhD thesis and examples from my own long-standing research practice. I hope this article represents a valuable contribution to a further discussion on this topic.
Celem artykułu jest refleksja nad problemami natury etycznej, przed którymi staje badacz, stosujący w swojej pracy metodologię jakościową, a pracujący w badaniach, w których zewnętrzny podmiot jest zleceniodawcą, ewaluatorem i odbiorcą badań, a zatem może wywierać wpływ na przebieg procesu badawczego. Z taką sytuacją mamy do czynienia w przypadku badań komercyjnych – badań społecznych i politycznych czy badań rynku i opinii. W artykule, posiłkując się literaturą przedmiotu, przedstawię zarówno analizy przeprowadzone do projektu na temat przebiegu karier zawodowych komercyjnych badaczy rynku i opinii, na którym oparłam pracę doktorską, jak przykłady z własnej wieloletniej praktyki badawczej. Mam nadzieję, że staną się one przyczynkiem do dalszej dyskusji na ten temat.
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2020, 69, 3; 85-106
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etyczne aspekty badań społecznych – casus badań nad przemocą domową wobec dzieci i młodzieży
Ethical aspects of social research – the case of research on domestic violence against children and young people
Autorzy:
Terelak, Albert
Kołodziejczak, Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339963.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe EDUsfera
Tematy:
przemoc domowa
badania porównawcze
etyka badań społecznych
metodologia nauk społecznych
komisja etyki badań
comparative study
methodology of social sciences
domestic violence
ethics of social research
research ethics committee
Opis:
Cel. Piśmiennictwo na temat zjawiska przemocy domowej pozwala dostrzec znaczące rozbieżności w jego przedstawianej skali, na podstawie opisywanych badań (nawet kilkadziesiąt punktów procentowych). Sytuacja taka prowadzi do szeregu problemów natury zarówno teoretycznej, jak i praktycznej, sprowadzających się w głównej mierze do zagadnień diagnozowania zjawiska. Artykuł przedstawia trzy typy czynników tych zróżnicowań: metodologiczne (różnice procedur badawczych), kulturowe (różnice sposobów rozumienia zjawisk w poszczególnych społeczeństwach) oraz etyczne (normatywy realizacji badań naukowych), przy czym pogłębione rozważania skoncentrowane zostały na znaczeniu zmian etycznych reguł prowadzenia badań z udziałem ludzi, dla obrazowania zjawisk. Materiały i metody. Autorzy korzystając z przykładu realizowanych przez siebie badań nad zjawiskiem przemocy domowej wobec dzieci i młodzieży szkolnej (kwestionariuszowe wywiady audytoryjne w próbach badawczych dla wybranych gmin Pomorza Zachodniego), podejmują problem wpływu zmieniających się wymogów etycznych dla badań socjologicznych na uzyskiwane wyniki. Porównują oni wyniki badań zrealizowanych w oparciu o odmienne regulacje dotyczące prowadzenia badań w szkołach. Wyniki i wnioski. Komparatywne ujęcie wyników badań realizowanych tą samą metodologią, lecz przy zmieniających się wymogach procedur etycznych realizacji badań, ujawniają sięgającą 17,3% różnicę w ogólnym ujęciu skali przemocy doświadczanej ze strony bliskich, oraz nawet 23% różnicy pod względem doświadczania – z jej strony najczęściej doświadczanej, a z drugiej, szczególnie trudnej do badania – przemocy psychicznej. W obliczu potrzeb poznawczych związanych z możliwie precyzyjnym obrazowaniem problemów społecznych oraz wobec konieczności ich obrazowania w sposób zgodny z kanonem wymogów etycznych, dobrą praktyką okazuje się powoływanie gremiów kompetentnych w zakresie optymalizacji projektów badawczych. Autorzy dzielą się doświadczeniem związanym z powoływaniem i funkcjonowaniem komisji etyki badań naukowych w ich macierzystej jednostce.
Aim. The literature on domestic violence makes it possible to perceive significant discrepancies in its presented scale, on the basis of the studies described (even several dozen percentage points). Such a situation leads to a number of problems of both a theoretical and a practical nature, which mainly come down to issues of diagnosing the phenomenon. The article presents three types of these differences: methodological (research procedures), cultural (ways of understanding phenomena) and ethical (norms of implementing scientific research), with deeper considerations focused on the importance of changes in the ethical rules of conducting research for the depiction of phenomena. Materials and methods. The authors use the example of their own research on domestic violence against minors (questionnaire auditory interviews in research samples for selected municipalities of Western Pomerania) to address the issue of the impact of ethical requirements for sociological research on the results obtained. Results and conclusion. A comparative view of the results of surveys carried out using the same methodology, but with the changing requirements of the ethical procedures, reveal a difference of up to 17.3% in terms of the overall scale of domestic violence, and up to 23% in terms of experiencing psychological violence. Faced with the cognitive needs of depicting social problems as accurately as possible, and the need to depict them in a manner consistent with the canon of ethical requirements, it turns out to be good practice to set up competent boards to optimise research projects. The authors share their experience of setting up and operating research ethics committees at their home university.
Źródło:
Wychowanie w Rodzinie; 2023, XXX, (3/2023); 313-336
2082-9019
Pojawia się w:
Wychowanie w Rodzinie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania skoncentrowane na dzieciach, badania z udziałem dzieci, dzieci jako badacze. Etyczne i metodologiczne aspekty badań prowadzonych w nurcie nowej socjologii dzieci i dzieciństwa
Child-Focused Research, Research with Children, Children as Researchers: The Ethical and Methodological Aspects of Empirical Studies in the Field of New Sociology of Children and Childhood
Autorzy:
Bunio-Mroczek, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2033738.pdf
Data publikacji:
2021-11-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
socjologia dzieciństwa
badania z udziałem dzieci
badania skoncentrowane na dzieciach
etyka badań
metodologia badań
sociology of children and childhood
research with children
child-focused research
research ethics
research methodology
Opis:
Badania dzieciństwa, w tym badania z udziałem dzieci, są rozwijającym się obszarem aktywności naukowej, podejmowanej w ramach interdyscyplinarnych nowych studiów nad dzieciństwem (new childhood studies). Obecnie opierają się na koncepcji dziecka jako aktywnego aktora społecznego oraz na prawach dziecka w rozumieniu Konwencji o prawach dziecka ONZ z 1989 roku. Prowadzenie badań skoncentrowanych na dzieciach i badań z udziałem dzieci, a także badań, w których dzieci przyjmują rolę badaczy (są współautorami badań) wymaga pogłębionej refleksji nad etyką i metodologią. Dzieci, jako przedstawiciele grupy mniejszościowej, podlegającej dyskryminacji i marginalizacji, zaliczane są do grupy „wrażliwych” (sensitive) i „nieuprzywilejowanych” (vulnerable) uczestników badań. Artykuł opiera się na analizie literatury przedmiotu i wywiadach eksperckich z badaczami/badaczkami dzieciństwa. W tekście prezentuję ważne etyczne i metodologiczne kwestie badań z udziałem dzieci wraz z przykładami rozwiązań stosowanych w tych obszarach w ramach nowych studiów dzieciństwa.
Research on childhood, including research with the participation of children, is a developing area of scientific activity undertaken within the framework of interdisciplinary ‘new childhood studies’. It is currently based on the concept of a child as an active social actor and on the principles of the 1989 UN Convention on the Rights of the Child. Conducting research focused on children, research with children, as well as research where children assume the role of researchers (co-authors of the research project) requires a deeper reflection on ethics and methodology. As a minority group subjected to discrimination and marginalization in societies and cultures, children are considered to be “sensitive” or “vulnerable” research participants. The article is based on the analysis of the literature on new childhood studies as well as on qualitative interviews with experts (researchers experienced in childhood research). In the paper, I present important ethical and methodological issues and dilemmas of research with children, along with examples of solutions adopted in this regard within new childhood studies.
Źródło:
Przegląd Socjologii Jakościowej; 2021, 17, 4; 6-26
1733-8069
Pojawia się w:
Przegląd Socjologii Jakościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane problemy i dylematy etyczne w badaniach z udziałem rodziców dzieci z zespołem Aspergera
The ethical problems and dilemmas in research involving parents of children with Asperger’s syndrome
Autorzy:
Całek, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047013.pdf
Data publikacji:
2020-11-23
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
etyka badań
„kodeks etyki socjologa”
problemy
etyczne
relacja badacza z badanymi
zespół aspergera
research ethics
sociology’s code of ethics
ethical problems
researcher-subject
relationship
asperger’s syndrome
Opis:
Artykuł jest zbiorem refleksji etycznych wynikających z doświadczeń autora w prowadzeniu badań z udziałem rodziców dzieci z zespołem Aspergera. Punktem odniesienia dla tych rozważań są wybrane zapisy zawarte w „Kodeksie etyki socjologa”, w części dotyczącej relacji z uczestnikami badań. W szczególności zostały przeanalizowane problemy etyczne związane z relacjami pomiędzy badaczem a osobami badanymi: Gdzie przebiega granica pomiędzy rolą badacza a innymi możliwymi rolami (np. konsultanta, osoby wspierającej, terapeuty)? Czy można wykroczyć poza rolę badacza? Wskazano także na trudności związane z przestrzeganiem zasady mówiącej, że prowadzone badania nie mogą mieć negatywnego wpływu na stan ich uczestników: Czy takie badania powinni prowadzić jedynie socjologowie będący jednocześnie psychologami czy terapeutami, a więc osoby profesjonalnie przygotowane na niespodziewane reakcje osób doświadczonych trudnymi do wyobrażenia problemami codzienności życia z dzieckiem z niepełnosprawnością? Czy jest możliwe przygotowanie się na takie niespodziewane sytuacje w rozmowie z rodzicami dzieci z zespołem Aspergera? W artykule pokazano, że na te pytania nie ma jednoznacznej odpowiedzi.
The article is a collection of reflections involving ethical issues, developed by the author over the course of the research process involving parents of children with Asperger’s syndrome. As a point of reference for these considerations, the author has chosen selected entries of the “Sociologist’s code of ethics” of the Polish Sociological Association in the section concerning the researcherparticipant relationship. The article focuses on the ethical problems in terms of the relationship between the researcher and the examined subjects, analysing such questions as: Where is the boundary between the role of the researcher and other possible roles (e.g., that of a consultant, support person, or therapist) or can one go beyond the role of researcher? The author also points out some difficulties arising from adhering to the principle that research must not have a negative impact on the condition of its participants. Should such research only be carried out by sociologists who are also professional psychologists or therapists, and as such are prepared for various unexpected reactions of people facing, often hard to imagine, everyday difficulties with a disabled child? Is it possible to prepare oneself for such unexpected situations that may arise in conversation with parents of children with Asperger’s syndrome? However, there are no simple answers to these questions.
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2020, 69, 3; 151-167
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Intensyfikacja wyobraźni: o tożsamości osoby badacza i zawieszeniu bezwarunkowej obiektywności
Intensification of Imagination: On the Researcher’s Identity and the Suspension of Unconditional Objectivity
Autorzy:
Rapor, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/623317.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
tożsamość osoby
obiektywność
etyka badań
wartości akademickie
fotografia
niewidzialne miasto
uczestnictwo w kulturze
interpatia
person’s identity
objectivity
research ethics
academic values
photography
invisible city
participation in culture
interpathy
Opis:
Ducha nauki tworzą takie wartości akademickie, jak bezstronność w myśleniu, reguły logiczne, tolerancja w sprawach naukowych. Śledząc trzy ścieżki etnograficzne – obserwując własne poczynienia badawcze, wskazuję, że o duchu nauki stanowi również tożsamość osoby badacza. Konsekwencją potraktowania tożsamości osoby na równi z wiedzą obiektywną jest zawieszenie bezwarunkowej obiektywności. Analiza własnych ścieżek badawczych stanowi narzędzie służące do ograniczenia niedoskonałości związanych z terenem badawczym i budowania warunkowej obiektywności. Po drugie, ścieżki etnograficzne stanowią ilustrację szczegółowych problemów (analizy setek zdjęć zarchiwizowanych w bazie internetowej projektu badawczego Niewidzialne Miasto; interpretacji subiektywnych przeżyć widzów festiwalu teatralno-muzycznego oraz doświadczenia badacza jednocześnie jako tubylca, jak i obcego), z którymi musiałem się zmierzyć w trakcie badań.
Such academic values as impartiality of thinking, logical rules, tolerance in scientific matters define the spirit of science. Following the ethnographer’s path and looking at my own research, I point out that a person’s identity is an important part of this spirit. The consequence of treating the identity of a person equally with the objective knowledge is the suspension of unconditional objectivity. In addition, the ethnographer’s path is a tool for reducing the imperfection associated with the field of study, as well as for building conditional objectivity. Secondly, the ethnographer’s path facilitates illustrating particular problems I had to face during my research (e.g., analyses of hundreds of photographs archived in the database of the research project Invisible City; interpretation of subjective experiences of spectators of the Malta Festival Poznan, as well as their participation in culture, and interpretation of experiences of the researcher – both as a native and as a stranger).
Źródło:
Przegląd Socjologii Jakościowej; 2015, 11, 1; 84-104
1733-8069
Pojawia się w:
Przegląd Socjologii Jakościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Prawo do nienaznaczania”. O języku w badaniach i o kilku sposobach budowania zespołów, które mogą ten język poprawić
“The right not to be stigmatised”. About the language used in research and some ways of building teams in order to improve this language
Autorzy:
Bielska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047011.pdf
Data publikacji:
2020-11-23
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
osoby uczestniczące w badaniach podatne na zranienie
etyka badań
język
grupa mniejszościowa i dominująca
wykorzystanie
i krzywda
vulnerable participants
research ethics
language
minority and dominant group
exploitation and harm
Opis:
Tekst przedstawia koncepcję „prawa do nienaznaczania”/niestygmatyzowania osób uczestniczących w badaniach jako elementu prawa do niebycia wykorzystanym/wykorzystaną i ochrony przed krzywdą. Zagadnienie to omawiane jest na przykładzie trzech projektów badawczych (na temat ruchu LGBT* w Polsce, migrantów i migrantek pracujących w polskiej akademii oraz badania osób grubych). Autorka proponuje również trzy strategie budowania zespołów badawczych, które umożliwiłyby realizowanie w praktyce „prawa do nienaznaczania”, omawiając zalety i wady proponowanych rozwiązań.
The text presents the concept of the right of research participants not to be stigmatised. This is an element of the right not to be exploited and to be protected from harm. The issue is discussed through the analysis of three examples of research projects (on the LGBT* movement in Poland, on migrants working in Polish academia, and on fat people in Poland). The author also proposes three strategies for building research teams that would enable this right to be implemented. The advantages and disadvantages of these strategies are also discussed.
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2020, 69, 3; 169-188
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prowadzenie badań przez Internet - podstawowe zagadnienia metodologiczne
Conducting Research Online – Principal Methodological Issues
Autorzy:
Batorski, D.
Olcoń-Kubicka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2137699.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
methodology
online research
research methods
sampling
response rate
dropout
measurement error
research ethics
computer−mediated communication
Internet
metodologia
badania przez Internet
techniki badań
dobór próby
stopień realizacji próby
etyka badań
komunikacja elektroniczna
Opis:
With the widespread Internet access and increased importance of this medium in everyday life, the web also becomes more and more vital tool in conducting social and psychological research. The Internet research might be conducted by using many different metods: from interviews and focus groups, through questionnaires and experiments to data bases. The topis of research online might concern many different issues, nort necessarily related to the Internet itself. The article discusses possibilities related to conductiong Internet research by presenting various methods and advantages of online research. However, the main part shows and discusses the basic problems and challenges of using online research. The authors point to the issues which should be considered in order to ensure the quality of social science methodology and suggest how to handle different sources of errors. In the first place, problems related to the response rate will be presented, such as motivation to participate in the research, non-response errors, and dropouts. The next part of the article identifies problems related to the measurement error as a result of non-standarized situation, different skills of respondents nature od computer-madiated communication and technical obstacles. The final part presents ethical aspects of conducting research online and discussed situation of a respondent on the Internet and possibilities of using the Internet content.
Wraz z upowszechnianiem się dostępu do Internetu oraz wzrostem jego znaczenia, medium to staje się również coraz ważniejszym narzędziem w prowadzeniu badań społecznych i psychologicznych. Badania internetowe mogą być prowadzone przy użyciu rozmaitych technik - od wywiadów i fokusów, poprzez ankiety i eksperymenty, aż po wykorzystanie olbrzymich zasobów danych - tekstów i zapisów aktywności użytkowników. Problematyka badań realizowanych przez Internet może dotyczyć wielu różnych zagadnień, niekoniecznie związanych z samym Internetem. Niniejszy artykuł omawia pokrótce możliwości związane z prowadzeniem badań przez Internet, pokazując różne metody oraz zalety badań online. Jednak zasadnicza część pracy przedstawia i dyskutuje najważniejsze problemy związane z prowadzeniem badań w sieci oraz zarzuty, jakie są takim badaniom stawiane. Autorzy pokazują, o czym należy pamiętać, aby internetowe badania spełniały standardy metodologii nauk społecznych i jak radzić sobie z różnymi źródłami błędów. W pierwszej kolejności omówiona została problematyka badanej populacji i doboru próby. W dalszej części poruszone zostały problemy związane z realizacją próby [response rate], motywacją do udziału w badaniu i brakiem odpowiedzi. Szczególnym przypadkiem jest tu problem rezygnacji w trakcie badania [dropout]. Następna część przedstawia problemy związane z realizacją badania w Internecie oraz błędy pomiaru wynikające z braku standaryzacji sytuacji badania, różnych kompetencji osób badanych, natury internetowej komunikacji oraz ograniczeń technicznych. Ostatnia część prezentuje etyczne aspekty prowadzenia badań internetowych, w tym sytuację osoby badanej w Internecie oraz możliwości wykorzystania treści i danych zastanych.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2006, 3(182); 99-132
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etyka cnót wobec wyników badań psychologii społecznej. Propozycje deflacyjnej koncepcji cnoty
Autorzy:
Szutta, Natasza
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15052791.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
etyka cnót
cnota
cnota lokalna
cnota globalna
sytuacjonizm
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 2; 151-164
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O potrzebie dekolonizacji współczesnych badań nad dzieciństwem i prawami dziecka w krajach Globalnego Południa i Globalnej Północy. Rozważania wstępne
On the need to decolonise contemporary childhood and children’s rights studies in countries of the Global South and Global North. Initial reflections
Autorzy:
MARKOWSKA-MANISTA, URSZULA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/910421.pdf
Data publikacji:
2020-05-23
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
decolonial and postcolonial theories
childhood studies
children’s rights studies
ethics in research with children
interdisciplinarity
Global North
Global South
teorie dekolonialne i postkolonialne
badania nad dzieciństwem
badania dotyczące praw dziecka
etyka badań z dziećmi
interdyscyplinarność
Globalna Północ
Globalne Południe
Opis:
Tekst odnosi się do współczesnych badań nad dzieciństwem i prawami dziecka. Podejmuję w nim rozważania nad potrzebą dekolonizacji tych badań z uwagi na zmieniające się uwarunkowania i konteksty życia dzieci, zmieniające się modele dzieciństw oraz sposoby i możliwości funkcjonowania dzieci w XXI wieku. Nowe procesy i przemiany globalne, których najliczniejszą grupę uczestników stanowią dzieci, umożliwiają szerszy wgląd w ich sytuację, aktywizm i jednocześnie wymuszają namysł nad zmianami w podejściach badawczych w prowadzonych badaniach z dziećmi, nad dzieciństwem i o prawach dzieci w krajach Globalnego Południa i Globalnej Północy, którym od trzech dekad towarzyszy Konwencja o prawach dziecka.
The text refers to contemporary childhood and children’s rights studies. I reflect on the need to decolonise these studies resulting from the changing conditioning and contexts of children’s lives, changing models of childhood as well as ways and potentials of children’s functioning in the 21st century. New global processes and transformations, of which children are the most numerous participants, allow us a broader insight into their situation and activism. At the same time, they necessitate reflection on changes in approaches to research with children, on childhood and children’s rights in countries of the Global South and Global North, that has been accompanied by the UNCRC for three decades.
Źródło:
Przegląd Krytyczny; 2020, 2, 1; 9-20
2657-8964
Pojawia się w:
Przegląd Krytyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Akademicka nauka przemysłowa i jej normy PRICE
Academic Industrial Science and its Norms Price
Autorzy:
Lekka-Kowalik, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/41196060.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
academic science
industrial science
academic industrial science
research ethics
knowledge production ethics
knowledge as an epistemic commodity
non-instrumental roles of science
nauka akademicka
nauka przemysłowa
akademicka nauka przemysłowa
etyka badań naukowych
etyka produkcji wiedzy
wiedza jako towar epistemiczny
poza-instrumentalne role nauki
Opis:
Ćwierć wieku temu John Ziman sformułował tezę, iż nauka akademicka i nauka przemysłowa stapiają się w jeden system nauki postakademickiej i zarazem postprzemysłowej, w którym Mertonowskie normy nauki akademickiej wyrażone akronimem CUDOS (communism, universalism, disinterestedness, organized scepticism) ustępują miejsca normom nauki przemysłowej wyrażonym akronimem PLACE (proprietary, local, authoritarian, commissioned, expert). W niniejszym artykule bronię tezy, iż ów system wyewoluował w system akademickiej nauki przemysłowej, której normy można wyrazić akronimem PRICE: patron relevant, innovative, competitive, econometrical. Reformowanie nauki akademickiej okazuje się wobec tego także jej re-normowaniem w zakresie i etyki, i organizacji badań. Źródłem owej transformacji jest utożsamienie wiedzy z towarem. Etyka badań naukowych przekształca się w etykę produkcji wiedzy, a instytucje naukowe to producenci wiedzy, która staje się „towarem epistemicznym”, gdy jest na tenże fragment zapotrzebowanie jako na coś, co zaspokaja potrzeby „konsumentów”. Naukowcy są zaś elementem procesu produkcji wiedzy, a sam ten proces podlega kalkulacjom rynkowym. Nie podważa to epistemicznej wartości danego projektu badawczego i jego wyników, ale prowadzi do kontrowersyjnych konsekwencji, m.in. do fragmentaryzacji i aspektualizacji wiedzy, związania kierunków badawczych z interesami podmiotów władzy i ignorowania krytyki transformatywnej. W rezultacie niekiedy to, co było w nauce Mertonowskiej traktowane jako zagrożenie czy wykroczenie przeciwko etosowi nauki okazuje się racjonalnym zachowaniem przedsiębiorcy funkcjonującego na rynku dóbr i usług epistemicznych. Akademicka nauka przemysłowa nie jest też w stanie pełnić w społeczeństwie ról poza-instrumentalnych (kształtowania światopoglądu, wspierania społecznej racjonalności, dostarczania niezależnych ekspertów), które pełniła nauka akademicka. Próby zapobiegania tym problemom czy zagrożeniom będą zaś z góry skazane na niepowodzenie, ponieważ środki zaradcze są oparte na innym rozumieniu wiedzy.
Twenty five years ago John Ziman formulated the thesis that academic science and industrial science merge into one system of post-academic and at the same time post-industrial science, in which the Mertonian norms of academic science expressed by the acronym CUDOS (communism, universalism, disinterestedness, organized scepticism) give way to the norms of industrial science expressed by the acronym PLACE (proprietary, local, authoritarian, commissioned, expert). In this article, I defend the thesis that this system has evolved into a system of academic industrial science, the norms of which can be expressed with the acronym PRICE: patron relevant, innovative, competitive, econometrical. Thus, reforming academic science is also its re-norming in terms of both ethics and the organization of research. The ethics of scientific research is transformed into the ethics of knowledge production. Scientific institutions are seen as producers of knowledge which is an “epistemic commodity.” A particular of knowledge is needed when it satisfies the needs of “consumers.” Scientists are then „elements” of the knowledge production process, and the process itself is subject to market calculations. This does not undermine the epistemic value of a given research project and its results, but it leads to controversial consequences, including fragmentation and aspectualization of knowledge, linking research directions with the interests of social powers, and ignoring transformative criticism. As a result, sometimes what was treated in the Mertonian science as a threat or an offense against the ethos of science turns out to be the rational behavior of an entrepreneur operating on the market of epistemic goods and services. Academic industrial science is also unable to fulfil non-instrumental roles in society (shaping worldviews, supporting social rationality, providing independent experts) that academic science performed. Attempts to prevent these problems or threats will be doomed to failure in advance, because countermeasures are based on a different understanding of knowledge itself.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2021, 9; 29-48
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kiedy badacz jest tajnym agentem. O postrzeganiu niejawnej obserwacji uczestniczącej jako etycznie problematycznej, metodach badań ilościowych, zakulisowych wymiarach życia społecznego i ich związkach ze wszystkim tym, o czym przed chwilą
When a researcher is a secret agent. On undercover participant observation as an ethic problem, quantitative and qualitative research methods, social scene (life) backstage dimensions and it’s connection to what’s written above
Autorzy:
Miszewski, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1374020.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Etyka badań społecznych
niejawna obserwacja uczestnicząca zakulisowa rzeczywistość społeczna adekwatność metod badawczych do rodzaju badanej rzeczywistości rzetelność wyników badań
sociological research ethics undercover participant observation backstage dimensions of social scene
research methods adequacy to the type of reality under sociological investigation
reliability of research conclusions
Opis:
The article focuses on ethically sensitive matter, that’s using undercover participant obsevation as a sociological method. Do we always have to inform people, that they’ve become a research target (object), or maybe, in some cases, it’s better when we don’t? Knowing about being put under researchers eye people can subconsciously and consciously determine the results of research. Sometimes this influence is so intense, that it falsifies the truth. If it happens – when there’s a threat of violation of ethical norms - can we still use techniques, that aren’t udredcover? And can we surely state, that solely using undercover observation is an infringement of ethical norms? Or maybe, to a larger extend, it depends on what outcomes we decide to reveal? But even here we meet problems: if we consider unethical revealing somebody’s personal life secrets, that we became aware of unintencionally and this facts are not connected in any sense to conducted research, can we then consider unethical for example portraying a clerk as a “black sheep” when research conclusions forcibly show it, even if such our actions can seriously do bad for this person? Polish sociology avoids filds of research, that require facing such dilemmas, therefore, according to some (very few) sociologists, it lost the ability to give reliable opinions about today’s, transformational reality, in which to carry out research standard methods no longer can be used and undercover work is a sort of basic way of acting in this reality.
Artykuł dotyka drażliwej etycznie kwestii, jaką jest stosowanie niejawnej obserwacji uczestniczącej. Czy zawsze musimy informować ludzi, że stali się obiektem badania, czy też w pewnych przypadkach lepiej będzie, gdy tego nie zrobimy? Wiedząc o badaniach badani mogą podświadomie i świadomie wpływać na ich wyniki. Czasem ten wpływ jest tak wielki, że całkowicie fałszuje rzeczywisty obraz badanej rzeczywistości. Czy nawet nie wolno nam wówczas badać niejawnie w obawie o naruszenie norm etycznych? I czy na pewno możemy powiedzieć, że sam fakt takiego niejawnego badania jest już naruszeniem norm etycznych? Czy bardziej zależy to od tego, co zdecydujemy się światu z tak przeprowadzonych badań przedstawić? Ale i tu pojawia się problem: jeśli za nieetyczne uznać np. zdradzanie pikantnych szczegółów z życia prywatnego, w posiadanie których weszło się mimowolnie, nie mających nic wspólnego z tematem badań, to czy na pewno za takowe uznać można przedstawienie urzędnika jako najzwyklejszą „czarną owcę”, co wyniki badań dobitnie pokazały, choć być może ich publikacja poważnie mu zaszkodzi? Socjologia polska omija pola badawcze, które wymagałyby stawania twarzą w twarz z takimi dylematami, stąd, zdaniem niektórych (nielicznych) socjologów, zatraciła umiejętność rzetelnej oceny dzisiejszej, (po)transformacyjnej rzeczywistości, w której niejawność wydaje się podstawowym sposobem działania, a do badania której standardowe metody badawcze nie za bardzo przystają.
Źródło:
Przegląd Socjologii Jakościowej; 2007, 3, 2; 33-62
1733-8069
Pojawia się w:
Przegląd Socjologii Jakościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu „prawdziwego” Tomasza. Wstępny zarys współczesnych badan nad etyką św. Tomasza z Akwinu
In Search of the „true” Thomas. An Introductory outline of Studies on the Ethics of St Thomas Aquinas
Autorzy:
Ślipko, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1860753.pdf
Data publikacji:
1997
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
The treatise is an attempt at a synthetic characteristic of Thomas Aquinas’ ethics: its doctrinal and methodological assumptions, composite elements and its profile. At the grounds of that ethics we find the following philosophical-anthropological system: metaphysics of being, personalistic anthropology, conception of conscience and happiness, and the idea of finality. The idea of the ultimate goal and happiness plays an essential role here, therefore the ethical thought of the Aquinate should be included within the eudemonistic trend. There are many interpretations of Thomas’ ethics, and many of them are controversial. It is not an ethics of virtues, ethics of values or ethics of law and obligation. It is the ethics of moral good, natural law and cardinal virtues creating together an integrated moral system directed at man’s ultimate goal bound with the absolute and transcendent Good, that is God. The eudaimonism of St Thomas is essentially different from all those trends which explain man’s happiness in terms of immanent naturalism and hedonistic subjectivism. Thomas, however, takes into account those aspects of man’s life and his acts with a turn to the subject, but at the same time he links them, in a harmonious way, with the recognition of the objective moral order. Therefore he recognizes the objective criteria of moral good and evil, the objective rational and moral order, the need for happiness, and above all natural law based on the eternal Divine law. Thomas’ ethics has an absolute character, yet it is not a radical absolutism, for it differentiates in it the universal and stable elements from those which are variable, that is secondary. The former elements are grounded on the unchangeable human nature, the latter takes into account the historical and social conditions. The ethics of the „true” Thomas leaves the gate open for further ethical reflections.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 1997, 25, 1; 63-83
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z badań nad etyką w literaturze masowej. O implikacjach etycznych kategorii obcości w powieściach Guzel Jachiny
On Ethics in Mass Literature. The Ethical Implications of the Category of Strangeness in the Novels of Guzel Yakhina
Autorzy:
Sidor, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031091.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
mass literature
ethics
defamiliarization
others
ethical reading
Źródło:
Slavia Orientalis; 2020, LXIX, 4; 813-832
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etyka rachunkowości w spojrzeniu polskich badaczy. Metaanaliza monografii krajowych
Autorzy:
Nowak, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/580889.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
etyka
rachunkowość
etyka rachunkowości
metaanaliza badań
Opis:
Artykuł ma charakter teoretyczny. Jego celem jest ocena stanu badań z zakresu rachunkowości w polskiej myśli naukowej. Realizacja dokonana zostanie poprzez metaanalizę polskiej literatury naukowej traktującej o problematyce etyki rachunkowości o charakterze monografii książkowych oraz sylwetek naukowych badaczy.
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2018, 506; 93-104
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieetyczne postawy biznesmena, pracodawcy i pracownika: porównanie wyników badań z lat 2010 i 2018
Autorzy:
Czainska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1827122.pdf
Data publikacji:
2019-05-12
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
Etyka zawodowa
Polska 21 w.
Pracodawca
Pracownicy
Wyniki badań
Opis:
Celem artykułu jest zaprezentowanie wyników badań dotyczących znalezienia odpowiedzi na następujące pytanie badawcze: czy i w jakim zakresie zmieniło się definiowanie w 2018 roku postaw „nieetycznego biznesmena”, „nieetycznego pracodawcy” i „nieetycznego pracownika” względem odpowiedzi uzyskanych przez autorkę w 2010 roku. W związku z powyższym w artykule przedstawiono porównanie wyników tychże badań przeprowadzonych metodą ankietową przy użyciu narzędzi: PAPI (Paper and Pen Personal Interviewing) w 2010 roku oraz CAWI (Computer-Assisted Web Interview) w 2018 roku. Na podstawie uzyskanych rezultatów można wnioskować, że społeczeństwo polskie zmienia nastawienie indywidualistyczne (2010 r,) na prospołeczne (2018 r.) i jest to zauważalne we wszystkich analizowanych kategoriach. Wśród biznesmenów wzrasta świadomość znaczenia pozytywnych relacji z interesariuszami zewnętrznymi i wewnętrznymi w budowaniu przewagi konkurencyjnej; pracodawcy doceniają rolę kapitału ludzkiego, a pracownicy znają swoje prawa i nie obawiają się ich egzekwować. Z każdej perspektywy (biznesmena, pracodawcy i pracownika) zwraca się uwagę na duże znaczenie postaw etycznych, a zachowania nieetyczne nie są już uznawane za przejaw pseudoprzedsiębiorczości („zaradności”). Ponieważ zauważono istotne zmiany w poszczególnych kategoriach, sformułowano wnioski, które mogą być uwzględnione przez menedżerów, przedsiębiorców i inne osoby odpowiedzialne za zarządzanie kapitałem ludzkim przy opracowywaniu strategii personalnych oraz w działaniach operacyjnych.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach; 2018, 45, 118; 23-33
2082-5501
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Motywy inwestowania społecznie odpowiedzialnego – przegląd wybranych badań
Autorzy:
Doś, Anna
Foltyn-Zarychta, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/583953.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
decyzje inwestycyjne
etyka
rozwój zrównoważony
Opis:
Inwestycje społecznie odpowiedzialne definiowane są jako długoterminowa strategia inwestowania środków (osób fizycznych lub instytucji), która dąży zarówno do maksymalizacji zysku, jak i poprawy dobrobytu społecznego. Są one coraz szybciej rosnącym segmentem rynku finansowego. Rozpowszechnione w literaturze modele inwestora: model Markowitza i koncepcje behawioralne są niewystarczające, aby wyjaśnić skłonność inwestorów do lokowania środków w sposób społecznie odpowiedzialny. Celem artykułu jest identyfikacja i klasyfikacja motywów inwestowania społecznie odpowiedzialnego. Przyjętą metodą jest szeroka analiza literatury światowej. Uzyskane rezultaty wskazują, że wśród motywów inwestowania społecznie odpowiedzialnego dostrzega się motywy finansowe, inne motywy gospodarcze, motywy psychologiczne, etyczne, aksjologiczne, religijne, związane z budowaniem swojego wizerunku przez inwestora oraz chęcią oddziaływania na system społeczno-ekonomicznego. Potwierdza to niewystarczalność znanych modeli inwestora i inspiruje do dalszych badań interdyscyplinarnych koniecznych do predykcji zachowania inwestorów na rynkach kapitałowych.
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2017, 478; 113-121
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane problemy etyczne w badaniach. Obserwacja uczestnicząca ukryta
Autorzy:
Chomczyński, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/623119.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
obserwacja uczestnicząca ukryta
badania jakościowe
etyka w badaniach
metodologia badań społecznych
metody i techniki badań społecznych
badania terenowe
Opis:
Celem tego artykułu jest ukazanie dylematów moralnych, jakie napotyka badacz, który zdecydował się na zastosowanie obserwacji uczestniczącej ukrytej (covert participant observation). W celach badawczych zdecydowałem się na wykorzystanie tej techniki i podjąłem zatrudnienie w jednej z fabryk produkujących sprzęt AGD. Problemy poruszane w artykule stanowią konsekwencję równoczesnego funkcjonowania w dwóch, diametralnie od siebie różnych światach – akademickim i fabrycznym. Konieczność godzenia ze sobą obydwu tożsamości: badacza i robotnika, jak również zobowiązań z nich wynikających jest obciążona moralnie, gdyż wymaga ukrywania prawdy. Trudności natury etycznej powstałe na skutek podjęcia przeze mnie badań stanowią treść niniejszej pracy.
Źródło:
Przegląd Socjologii Jakościowej; 2006, 2, 1
1733-8069
Pojawia się w:
Przegląd Socjologii Jakościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies