Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "ethnology" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Scientific Ideals and Political Engagement: Polish Ethnology and the ‘Ethnic Question’ Between the Wars
Autorzy:
Linkiewicz, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/601481.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
ethnology
expertise
ethnic question
knowledge
objectivity
Eastern Galicia
Opis:
The article brings to light the relationship between politics and social sciences in interwar Poland in its local and transnational dimensions. It explores the beginnings of expertise in ethnology and the evolution of the discipline’s tools and methods as closely linked to the political goals of the interwar Polish state, and the post-coup Sanacja [Sanation] regime in particular. Ethnologists carried out fieldwork focused on multiethnic territories, such as Eastern Galicia, which were subjected to international territorial disputes. The collaboration with politicians and the administration – developed mostly in the framework of research institutes – was a source of inspiration and, at the same time, stiff competition between scientific schools. To illustrate some consequences of this collaboration, the article traces an argument over scientific approaches to the ‘ethnic question’ which involved ethnologists and empirical sociologists, and the connection of this argument to the objectivity principle in science. These different approaches reflect international theoretical and epistemological divisions at the time as much as they show the direct and indirect exchange of ideas within the European scholarship.
Źródło:
Acta Poloniae Historica; 2016, 114
0001-6829
Pojawia się w:
Acta Poloniae Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W głąb Brazylii, w głąb etnologii
Inwards Brazil, inwards ethnology
Autorzy:
Rygielska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/507725.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
historia etnologii
wiedza etnologiczna
Claude Lévi-Strauss
Laboratorium Kultury
history of ethnology
ethnological knowledge
Opis:
Treścią tego artykułu są problemy nurtujące po dziś dzień badaczy kultury, bez względu na ich uwikłanie w poszczególne szkoły czy nurty badawcze. Lévi-Strauss snuje nieustannie refleksję nad istotą etnologii, nad celowością i etyką etnologicznych badań, a także nad metodami ich przeprowadzania. Pewne wątki obecne w Smutku tropików, układające się w spójną całość i wciąż, w różnych odsłonach, powracające na kartach książki, odczytywać można „jako metodologiczne – i etyczne – rozważania nad naturą studiów najpierw podróżniczych, a potem już ujętych w ramy nowoczesnej nauki, etnologii”. Podróż w głąb etnologii, dla której pożywką stała się realna podróż badawcza do Brazylii, odbywa się wielotorowo. Jej szlak wytyczają nie tylko lektury, ale także elementy kultury materialnej, zachowania i instytucje, które Lévi-Strauss porównuje częstokroć ze znanymi mu, wcześniejszymi opisami indiańskich plemion.
This article deals with the matter of problems pervading culture researchers up to date despite their belonging to different schools or researching trends. Lévi-Strauss continuously cherishes his reflections connected with the essence of ethnology, purposefulness and ethics of ethnological research and with the methods that are used in conducting them. Some of the notions present in “Tristes Tropiques”, creating a unified wholeness and still coming back in the book, can be perceived as “methodological – and ethical – deliberations over the nature of studies at first linked to travels, and later put into a framework of modern science – ethnology.” A travel inwards ethnology, which was triggered by a real research travel to Brazil, is multipronged. Its route is marked not only by readings, but also by some elements of material culture, various behaviors and institutions that are often compared by Lévi-Strauss to prior descriptions of Indian tribes.
Źródło:
Laboratorium Kultury; 2012, 1; 36-55
2084-4697
Pojawia się w:
Laboratorium Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metodologické problémy výskumu mesta
Methodological Issues of Urban Ethnology
Autorzy:
Stoličná, Rastislava
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/666908.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Opis:
In the past two decades, Slovak ethnologists have conducted studies of several urban communities revealing a complicated structure of social relations and yielding empirical data about the life of the city. They revealed that although the social dimension of the city life was based on universal differentiation principles - such as kinship, gender, age, race and ethnicity, religion, social class, occupation, and the like, it also changed in time and space. In the 20th century, especially politics and ideology was the decisive factors in social differentiation. Interests of political powers inspired antagonistic, bipolar orientations; they promoted differing ideas about the social order or regime and were the tool of polarization of society. Politics united people regardless of their social group membership. Groups were united by common feelings of belonging, togetherness, solidarity and shared beliefs. In the study of the city, most Slovak ethnologists methodologically prefer the combination of the micro and macro perspective - studying the individual and basing their interpretation on the large framework of broader social processes. They have primarily been interested in the question of how macro reality was reflected in people’s behavior and mainly how it influenced the formation of various groups, intergroup relations and relations with other groups and the broader social setting, norms of behavior, attitudes and opinions of these groups, and the like. As important appear those group characteristics that have been the source of stereotypical attitudes in the urban community - such as race, religion, political orientation, property, social status, family origin or territorial location. Especially ethnicity and religion are typical and lasting differentiation traits in Slovak cities. Therefore, ethnological study has focused on ethnic groups or religious minorities and their relations with the majority, as well as on the causes and contexts of conflicts. Therefore, research has focused on the issues of tolerance, isolation, integration, adaptation, and the like.
Źródło:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne; 2010, 10; 46-52
1506-5790
2353-9860
Pojawia się w:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Using the elements of traditional culture in the teaching process from the perspective of ethnopedagogy and ethnology
Autorzy:
Slobodová Nováková, Katarína
Sirotová, Mariana
Urban, Martin
Boghana, Jerome
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878496.pdf
Data publikacji:
2021-09-25
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
ethnology
ethnopedagogy
folklore
regional education
traditional culture
Opis:
Aim. The presented study aims to briefly present the possibilities of using and implementing elements of traditional culture in the teaching processat primary and secondary schools in Slovakia. It points out all the aspects and factors that enter the educational process when using these elements. Concept. Regional education is beingappliedin the educational environment of schools in order to develop the children with the right stimuli. The aim of including knowledge and partial topics of traditional folk culture in teaching is mainly to motivate students and arouse their interest in the cultural heritage of their ancestorsand country. We use comparative methods to clarify the relationships between ethnology, pedagogy, ethnopedagogy, and their interconnection in the pedagogical process. We define the primary goals of regional education, methods, and forms of teaching regional education, focusing on interactive forms of teaching. Results and conclusion. The values and the importance of traditional culture should be assessed in terms of the functions of education and training ina broader societal perspective.Regional education should make a significant contribution to the transmission of culture in education. The research results indicate the need to implement ethnopedagogy into the current educational process at all levels of education and scientifically verify its success. Research restrictions. The main research problems or limitations are related to the factthat this subdiscipline has not yet received attention in Slovakia. Originality. The paper presents an original view of ethnopedagogy and regional education issues through the lens of ethnology and pedagogy and defines key subjects of interest focusing on Slovak/Central European needs and contexts.
Źródło:
Journal of Education Culture and Society; 2021, 12, 2; 495-504
2081-1640
Pojawia się w:
Journal of Education Culture and Society
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etnologia na Uniwersytecie Śląskim
Ethnology at the University of Silesia
Autorzy:
Bukowska-Floreńska, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/666974.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Źródło:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne; 2011, 11; 11-44
1506-5790
2353-9860
Pojawia się w:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antropologia polityczna – między etnologią a politologią
Political anthropology – between ethnology and political science
Autorzy:
Muciek, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1833064.pdf
Data publikacji:
2020-05-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
antropologia
etnologia
nauka o polityce
antropologia polityczna
polityka
myśl polityczna
anthropology
ethnology
political science
political anthropology
politics
political thought
Opis:
The purpose of this article is to present the political anthropology as a subdiscipline of anthropology and political science, because the term exists in both.However, both the term and the subject of research, as well as methodological approaches are differ. This situation should develop political anthropology, especially in political science, but it didn’t. Political anthropology has a long tradition in Western science. As a field of anthropology has a little over 100 years,from the position of political science dates back to its origin in ancient Greece. Political anthropology was included in the curriculum in higher education.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2014, 42, 3; 195-215
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evergreen Ethnographies
Autorzy:
Malewska-Szalygin, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929966.pdf
Data publikacji:
2012-10-01
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Socjologiczne
Tematy:
fieldwork
ethnography
methodological approaches in ethnology and cultural anthropology
Opis:
The article promotes the argument that anthropological or ethnological knowledge is primarily produced through ethnographies that present fieldwork experience. As publications that appear after returning home, they provide the social sciences with the most recent information about the present reality. Moreover, that is where we can find new methodological approaches and new theoretical concepts. Our contemporary experience in such a fast-changing world shows the uselessness of the formerly applied analytical notions, forcing us to search for a new form of description and new interpretative categories. The article is actually a survey of the best known fieldwork monographs presented through theories, schools and trends in cultural and social anthropology that have been constituted or overcome by these very monographs, which are milestones in over a century of ethnological/anthropological research. As the last ones are from the 21st century, they present not only the newest research results, but also the most up-to-date methodologies.
Źródło:
Polish Sociological Review; 2012, 179, 3; 431-442
1231-1413
2657-4276
Pojawia się w:
Polish Sociological Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Between life sciences and ethnology. Report from interdisciplinary field studies on public health and impact of tourism in Ethiopia and Islamic shamanism in Kazakhstan
Autorzy:
Adamus, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644569.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
ethnology
life sciences
quantitative inquiry
Ethiopia
tourism
traditional culture
Omo Valley
Kazakhstan
shamanism
interdisciplinary projects
Opis:
The author presents scientific achievements of two scientific projects conducted by the Student Scientific Circle of Institute of Ethnology and Cultural Anthropology of Jagiellonian University in cooperation with the Student Scientific Circle of Institute of Public Health Collegium Medicum of Jagiellonian University which he took part in: “PromoAfryka” and “PromoKazachstan”. “PromoAfryka” was the scientific expedition to Ethiopia, Kenya and Tanzania (the author was responsible for an ethnological part of the research). The participants took part in the 13th World Congress of Public Health in Addis Ababa, Ethiopia, and conducted field research on the question of the impact of tourism on traditional culture of 12 tribes settled in lower Omo Valley and nutrition habits of the members of the tribes. The project has won several prizes. The “PromoKazachstan” project consisted in field research on Kazakh shamanism. Doubtless, both projects are fine examples of the key role which can be played by ethnology and its methodology in interdisciplinary scientific projects, as a complementary with life sciences approach.
Źródło:
Prace Etnograficzne; 2013, 41, 3; 179-188
0083-4327
2299-9558
Pojawia się w:
Prace Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasady metody etnogeograficznej w polskiej etnologii i jej perspektywy
Principles and perspectives of the ethnogeographical method in Polish ethnology
Autorzy:
Miśta, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20679009.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
metoda etnogeograficzna
ewolucjonizm krytyczny
Polski atlas etnograficzny
historia polskiej etnologii
ethnogeographical method
ethnocartography
Polski atlas etnograficzny [Polish Ethnographic Atlas]
history of Polish ethnology
Opis:
The article is an attempt at collecting and discussing the procedures of the ethnogeographical method which have been used in Polish ethnology from the beginning of the twentieth century until today. The most important discussions of this method in the Polish scientific literature have been compiled, and on their basis a list synthesising its principles and heuristics has been created. The subsequent part of the article discusses how the ethnogeographic method as practised in Poland so far presents itself from the perspective of contemporary cartographic and statistical methods, especially from the viewpoint of research within the framework of cultural evolution and digital humanities.
Źródło:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne; 2022, 22, 2; SEIA.2022.22.02.03, 1-28
1506-5790
2353-9860
Pojawia się w:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka sztuki ludowej w etnologii pogranicza
The issue of folk art in the ethnology of the borderland
Autorzy:
Czerwińska, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/666949.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Opis:
The role of folk culture, especially artistic works based on traditional patterns and shaped under the influence of natural, historical, social and economic factors has an unquestionably important position in a discussion on the national heritage, its separateness and “place” in the European culture. Ethnologically, the folk art was interpreted as the utilitarian, religious, magic, prestigious, culture created as well as artistic and aesthetic value. The discussion on the contemporary state of the so called folk art and scope of definition of the very cultural phenomenon experiences many obstacles. The notions “ folk art”, “folk works” and “innate works” demand necessary verification in which one has to take into account new defining criteria, such as technique, subject-matter, function, and, above all attitude and author’s artistic self-awareness. A characteristic feature of this work is the continuation of traditional patterns and at the same time search for artistic individualism. In consequence, it leads to diverging from a typical convention, aiming at new, different formal, technical and thematic solutions. What needs verification is also the notion of “a folk author”. Nowadays it is rather a “pseudofolk” author, an artist for whom the most important is the process of creating his/her own artistic reality, experienced inside him/herself and its expression. A creative passion is an attempt to fight with passing time and rapid changes he/she does not follow, and overcoming workshop and emotional barriers. The very text is an attempt to characterize the contemporary and individual artistic work on the basis of the studies conducted in Silesia, especially Cieszyn Silesia and Zaolzie.
Źródło:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne; 2011, 11; 171-184
1506-5790
2353-9860
Pojawia się w:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Anthropology of culture of Wojciech J. Burszta
Antropologia kultury Wojciecha J. Burszty
Autorzy:
Grad, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2121412.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Wojciech Burszta
anthropology of culture
ethnology
culture
Opis:
Wojciech Józef Burszta (1957–2021) was one of the most prominent Polish anthro- pologists. He specialized in the theory and methodology of ethnology, cultural anthropology, cultural studies, folk and popular culture, and anthropology of the present. He is the author of several hundred works in these fields. The importance of his achievements for cultural studies is unquestionable. His researches largely defined the shape of Polish cultural anthropology. In 1979, he graduated from ethnography at the Historical Faculty at Adam Mickiewicz University. In 1984, he received his PhD in Ethnology. In 1993, he obtained a readership (habilitation) and in 1998 he became a professor. He played an important role in the community of cultural researchers. He was a member of the Committee on Ethnological Scien- ces of the Polish Academy of Sciences, the Committee on Polish Diaspora of the Polish Academy of Sciences, and the Cultural Sciences Committee of the Polish Academy of Sciences (member and chairman). His activity in scientific life also included participation in scientific societies: the Polish Folk Society and the Polish Cultural Studies Society, the Polish Sociological Society and the European Asso- ciation of Social Anhtropology. He worked in scientific councils and editorial com- mittees of Polish and international journals.
Źródło:
Nauka; 2021, 3; 147-164
1231-8515
Pojawia się w:
Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O metodzie funkcjonalnej Bronisława Malinowskiego
Bronislaw Malinowskis Functional Method
Autorzy:
Obrębski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2137853.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
history of ethnology and sociology
functionalism
historia etnologii i socjologii
funkcjonalizm
Opis:
Józef Obrebski's article entitled 'Bronislaw Malinowski's Functional Method of Analysis' preserved in his archives in manuscript form. was edited by Anna Engelking. This elaborate work concerning the method of analysis of Obrebski's professor and mentor presents Malinowski's functionalism in the context of both his own scholarly biography as well contemporary anthropology. The article is accompanied by discussion by Kotarbinski and Ossowski, and the author's own response to it. The remaining archival texts by Obrebski are included in the Annex. These are fragments of two lost or unfinished larger works regarding Malinowski from the late 1930's. The first edition of these yet unknown archival works and the evidence of the first studies of Malinowski's legacy becomes an interesting contribution to the history of Polish ethnology and sociology.
Prezentowany tekst, zachowany w spuściźnie archiwalnej Józefa Obrebskiego w postaci maszynopisu referatu, został opracowany do druku przez Annę Engelking. W obszernym referacie o metodzie badawczej swojego nauczyciela i mistrza, wygłoszonym w 1939 roku, Obrębski przedstawił interpretację funkcjonalizmu Malinowskiego, ukazując ją w kontekście zarówno ówczesnej myśli antropologicznej, jak i własnej biografii naukowej. Referatowi towarzyszy dyskusja z głosami m.in. Tadeusza Kotarbinskiego i Stanislawa Ossowskiego oraz odpowiedzią prelegenta. Pozostałe archiwalne teksty Obrębskiego to zamieszczone w Aneksie fragmenty dwóch nieukończonych lub niezachowanych większych jego prac dotyczących Malinowskiego z końca lat trzydziestych XX wieku. Opracowanie - pierwodruk nieznanych dotychczas badaczom archiwaliow Obrębskiego i zarazem świadectwo pierwszych polskich badań nad Malinowskim - stanowi interesujący przyczynek do historii polskiej etnologii i socjologii.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2004, 2(173); 35-63
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Kukerzy” – przykład obrzędowości karnawałowej w Bułgarii
“Kukeri” – an example of carnival rituals in Bulgaria
Autorzy:
Zytka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/694477.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
ethnology
carnival
Bulgaria
carnival processions
parades
masks
folklore
Opis:
The author analyses Bulgarian ritual called kukeri as an example of carnival rituals in Bulgaria. Special consideration is taken into history and description of the carnival processions and the meaning of the Pernik Festival to local community. In the first part the main goal is to present a special time of the year in that culture as well as the kukeri procession. In the second part, author presents similar ritual, called kurentovanje, that takes place in Slovenia and deals with finding the meaning of Festival to inhabitants of Pernik and the role of UNESCO list to spread the magic of fertility, success and wealthy of a human being to tourists around the world.
-
Źródło:
Slavica Lodziensia; 2018, 2; 109-118
2544-1795
Pojawia się w:
Slavica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Street politics: new social movements as urban protest movements
Autorzy:
Pomieciński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/470065.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
new social movements
urban social movements
grassroots politics
ethnology of new social movements
Opis:
The article explores urban social movements. It is the city that sets out stimulating strategies for building a social movement and forms of its activities and protest. The article is based on ethnographic studies conducted among activists from movements opposing neoliberalism, anti-corporate movements and the alter-globalist movement. Urban activities and protest tactics are treated as an emanation of their chief ideologies and means of articulating fundamental political postulates.
Źródło:
Our Europe. Ethnography – Ethnology – Anthropology of Culture; 2015, 4; 85-94
2299-4645
Pojawia się w:
Our Europe. Ethnography – Ethnology – Anthropology of Culture
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chorwackich etnologów i ludowców marzenie o dotarciu do źródła
Autorzy:
Falski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677572.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Radić Antun
Radić Stjepan
Banovina Hrvatska
Croatian ethnology
Croatian Peasant Party
source
cultural identity
Opis:
Croatian ethnologists’ and agriarians’ dream of sourceIn the first half of the 20th century, the connection between ethnology and politics in Croatia was exceptionally strong. Ethnology has become a tool to build national cohesion, and the main discourse is sought in the authentic aspects of Croatian culture, which could distinguish it in particular from Serbian or, in general, from Yugoslav culture. The central category of discourse, both ethnologic as well as the political, is the concept of source. A key theorist and activist who developed the concept of authentic Croatian cultural sources, and entered it in the political agenda, was Antun Radić. Together with his brother Stjepan, he founded the peasant party, which after 1918 became the Croats’ main political force. The Radić brothers pointed out that only folklore preserves cultural purity, and thus peasants should be the source of the resurgence in Croatian identity. During the short lifetime of the Croatian Banovina (1939–1941), this policy and its accompanying ideas became the official ideology, marked by the extraordinary influence of ethnology. This paper points out the dangerous aspects of the idea of source, related to the concept of closed, exclusive culture exposed to arbitrary purification. Chorwackich etnologów i ludowców marzenie o dotarciu do źródłaW pierwszej połowie XX wieku związki etnologii i polityki były w Chorwacji wyjątkowo silne. Etnologia stała się narzędziem budowania spójności narodowej i główną dziedziną wiedzy, w której poszukiwano autentycznych treści kultury chorwackiej, różnicujących ją zwłaszcza od kultury serbskiej czy ogólnie, południowosłowiańskiej. Centralną kategorią dyskursu zarówno etnologicznego, jak i politycznego, staje się pojęcie źródła. Najważniejszym teoretykiem i działaczem, który opracował koncepcję źródeł autentycznej kultury chorwackiej i wpisał ją w program polityczny, był Antun Radić. Razem z bratem Stjepanem założył on partię chłopską, która po 1918 r. stała się główną siłą polityczną Chorwatów. Radiciowie podkreślali, że jedynie folklor zachował czystość kulturową i właśnie dlatego wieś powinna być źródłem odrodzenia chorwackiej tożsamości. W krótkim okresie istnienia Banowiny Chorwackiej (1939–1941) program ten i towarzyszące mu wyobrażenia stają się ideologią oficjalną, nacechowaną niezwykłym znaczeniem przydawanym etnologii. W artykule wskazuje się w konkluzji na niebezpieczne aspekty idei źródła, które wiążą się z wyobrażeniem kultury zamkniętej, ekskluzywnej, odrzucającej dialog i arbitralnie poddanej puryfikacji.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2014, 14
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Finding Spiritual Core: Union of the Believers of the Ukrainian Native Faith
Autorzy:
SMORZHEVSKA, OKSANA
KHVIST, VICTORIA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/457075.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski
Tematy:
Union of the Believers of the Ukrainian Native Faith
Galina Lozko
ethnology
modern paganism
Opis:
In this article considered Union of the Believers of the Ukrainian Native Faith as Ukrainian ethno-confession, described the institutionalization of this religious organization. Author draws the attention to the ideological basis of confession. Aim of this article - show that modern paganism as the religious-ideological phenomenon has become an important part of the cultural life of Ukraine.
Źródło:
Edukacja-Technika-Informatyka; 2017, 8, 2; 126-130
2080-9069
Pojawia się w:
Edukacja-Technika-Informatyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przysięga kobiety ciężarnej u Żydów
The oath of a pregnant woman among the Jews
Autorzy:
Allerhand, Maurycy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/498883.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
Maurycy Allerhand
etnologia
prawo zwyczajowe żydowskie
praktyka sądowa
ethnology
Jewish customary law
judicial practice
Opis:
Artykuł jest kolejnym przykładem zainteresowania prof. Maurycego Allerhanda zagadnieniami etnologicznymi, a w tym wypadku prawem zwyczajowym i zwyczajem u Żydów i wpływem tego na praktykę prawną, w tym na postępowania sądowe. Ten krótki a nieznany szerzej tekst oparty jest na praktyce Autora. Co ciekawe, powstał mniej więcej w tym okresie, kiedy uczonemu rodziła się córka Maria Anna (w 1896 r.), a nieco ponad rok później syn Joachim Herman (w 1897 r.).
The article is another presentation of the scholarly interests of Professor Maurycy Allerhand in the field of ethnology, and in this particular case of customary law and custom among the Jews, and its influence on legal practice, including court proceedings. This short and widely unknown text is based on Allerhand’s practice. Interestingly, it was created more or less at the time when the scientist’s daughter Maria Anna (1896), and a little over a year later, his son Joachim Herman (1897) were born.
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2020, 3, 1(5); 154-159
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Jaskiniowcy z Youtuba”. Fenomen kanałów prezentujących rozwój technologiczny w „pradziejach”
“YouTube Cavemen”. The phenomenon of channels presenting technological development in “prehistory”
Autorzy:
Grupa, Małgorzata
Nalaskowski, Filip
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/896824.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
archaeology
ethnology
YouTube
primitive technology
Neolithic
Opis:
The text presents the phenomenon of YouTube channels dedicated to recreating the life of primitive man. The prototype was David Malina from Australia, who launched the Primitive Technology channel in 2015. He went to the forest taking nothing but camera and shorts with him. For his viewers, he re-created the “technologies” available to ancient cultures. Imitators have quickly occurred. Currently, there are over 30 channels on YouTube, that are based on David’s original. The text characterizes these channels, critiques by, both, highlighting strengths and indicating the potential for use for purposes other than YouTube entertainment.
Źródło:
Raport; 2019, 14; 129-135
2300-0511
Pojawia się w:
Raport
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obrębski o Malinowskim. Z dziejów recepcji funkcjonalizmu w Polsce
Obrebski on Malinowski. The Reception of Functionalism in Poland
Autorzy:
Engelking, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2137850.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
history of ethnology and sociology
functionalism
historia etnologii i socjologii
funkcjonalizm
Opis:
The following article is an extended commentary to Jozef Obrebski's writings regarding Bronislaw Malinowski's anthropology. Obrebski's archival text is included in this volume. The author starts with presenting Obrebski's (1905-1967) scholarly biography. He was a student and a doctoral candidate of Malinowski who became ardently devoted to popularizing Malinowski's theories by virtue of further studies and translations. Most of Obrebski's archival legacy can be found at the University of Massachussetts at Amherst, USA. The second part of the article deals with the history of relations between the two scholars, which the author managed to trace through a meticulous search of various source materials and archives. In the third part of the article the author sums up the results of her findings. By juxtaposing Obrebski's newly found Malinowskiana with his published works related to Malinowski, of which there are very few and often and only fragmentary, we find important testimony to the initial reception of functionalism in Poland.
Artykuł jest komentarzem do odnalezionych w spuściźnie archiwalnej Józefa Obrębskiego pism dotyczących antropologu Bronisława Malinowskiego, zamieszczonych w niniejszym tomie na stronach 35-63. Autorka rozpoczyna od przedstawienia biografii naukowej Obrębskiego (1905-1967). Był on uczniem i doktorantem, później także popularyzatorem, tłumaczem i badaczem myśli teoretycznej Malinowskiego. Większość spuścizny archiwalnej Obrębskiego znajduje się w archiwum University of Massachusetts w Amherst w Stanach Zjednoczonych. Druga część artykułu to omówienie dziejów kontaktu między obu uczonymi, które autorka odtworzyła dzięki poszukiwaniom archiwalnym i źródłowym. W części trzeciej autorka przedstawia wyniki swoich dociekań nad odnalezionymi w archiwaliach Obrębskiego Malinowscianami w zestawieniu z jego opublikowanymi pracami dotyczącymi Malinowskiego i konstatuje, iż - choć nie jest ich wiele, a część z nich to zaledwie ułamki większych całości - wydają się godne uwagi jako świadectwo początków recepcji funkcjonalizmu w Polsce.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2004, 2(173); 17-34
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metody odkrywania niedawnej przeszłości
Methods of discovering the recent past
Autorzy:
Kasztelan, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27313974.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
non-invasive research,
a branch of the anti-communist underground „Tarzan”
contemporary archaeology
historical ssources
ethnology
non-invasive research
Opis:
The article aims to show the possibility of studying events from the recent history with the help archaeology of the contemporary past. The reader will have the opportunity to get to know historical and ethnographic sources related to the anti-communist underground unit headed by a commander nicknamed “Tarzan”. The article will also present the relics of earthworks (bunkers, dugouts). They will be interpreted using archaeological methods.
Źródło:
Folia Praehistorica Posnaniensia; 2023, 28; 55-76
0239-8524
2450-5846
Pojawia się w:
Folia Praehistorica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chamanismo, relaciones interétnicas y revitalización cultural entre los Yawanawa
Shamanism, Interethnic Relations and Cultural Revitalization Among the Yawanawa
Autorzy:
de Almeida Gdowski Bomfim, Virgilio
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/485988.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
etnología amerindia
Yawanawa
chamanismo
etnicidad
Amerindian ethnology
shamanism
ethnicity
Opis:
This article aims to understand the Yawanawa cultural revitalization from an historical and ethnological reflection that focus on the development of the relations between the indigenous and non-indigenous. This process goes from the occupation of large Amazon basins in search of rubber and the first contacts between indigenous and migrant population to the actuality, with the guarantee of territorial rights and the work of non-governmental institutions in favor of indigenous peoples. From the Yawa Festival, an event celebrating the Yawanawa culture where there is non-indigenous participation, the analysis will focus on the dialogue between interethnic relations, culture, and identity.
Este artículo tiene como objetivo comprender la revitalización cultural Yawanawa a partir de una reflexión histórica y etnológica que centraliza en su narrativa el desarrollo de las relaciones entre indígenas y no indígenas. Este proceso empieza con la ocupación de las grandes cuencas hidrográficas amazónicas en busca del caucho y resigue los primeros contactos entre las etnias indígenas y la población migrante hasta la actualidad, incidiendo en la garantía de los derechos territoriales y la actuación de instituciones no gubernamentales en favor de los pueblos indígenas. A partir del Festival Yawa, celebración de la cultura Yawanawa que cuenta con la participación de alóctonos, el análisis discurre sobre la dialógica entre relaciones interétnicas, culturales e identitarias.
Źródło:
Revista del CESLA. International Latin American Studies Review; 2019, 24; 131-152
1641-4713
Pojawia się w:
Revista del CESLA. International Latin American Studies Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Konkurs Antropologiczny” na Pomorzu: przykład popularyzacji wiedzy antropologicznej przez ośrodek etnologii gdańskiej
Autorzy:
Buliński, Tarzycjusz
Szaszkiewicz, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1200353.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
konkurs antropologiczny
etnologia
upowszechnianie wiedzy
edukacja
Uniwersytet Gdański
anthropology contest
ethnology
disseminating knowledge
education
University of Gdansk
Opis:
Artykuł prezentuje jeden z cyklicznych projektów Studenckiego Koła Naukowego Etnologów i Zakładu Etnologii i Antropologii Kulturowej na Uniwersytecie Gdańskim, jakim jest „Konkurs Antropologiczny” organizowany w latach 2013–2018. Celem projektu była m.in. promocja etnologii jako kierunku studiów na Uniwersytecie Gdańskim, szerzenie wiedzy o antropologii jako nauce interdyscyplinarnej oraz zwiększenie świadomościkulturowej wśród licealistów. Cztery odsłony projektu różniły się między sobą zarówno sposobem organizacji, jak i tematyką. Formuła projektu z każdą odsłoną przybierała inny format – od testu, po eseje fotograficzne, materiały filmowe i mikro-badania etnograficzne oparte na wywiadzie etnograficznym. W artykule zaprezentowano zasady organizacji „Konkursu Antropologicznego”, tematy poszczególnych edycji oraz trudności i dylematy związane z upowszechnianiem wiedzy etnologicznej i antropologicznej wśród młodzieży.
The article presents one of the cyclical projects at the Student Circle for Ethnological Research and the Ethnology and Cultural Anthropology Division at the University of Gdańsk, namely, the “Anthropology Contest” organized from 2013 to 2018. The aim of the project were, among others, to promote Gdańsk ethnology, to spread knowledge about anthropology as an interdisciplinary science, and the increase cultural awareness among high school students. The four editions of the project differed from each other in both organization and theme. The formula of the project took on a different format, from test to photographic essays, film materials and micro-ethnographic research based on ethnographic interview. The article presents the format of the “Anthropology Contest” organization, topics of individual editions, as well as difficulties and dilemmas related to the dissemination of ethnological and anthropological knowledge among the young people.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2020, 59; 129-148
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etnologia to wielka pasja, która trwa przez całe życie. Z Profesorem Zygmuntem Kłodnickim rozmawia Agnieszka Pieńczak
Ethnology is a great passion for a lifetime. Agnieszka Pieńczak talks with Professor Kłodnicki
Autorzy:
Kłodnicki, Zygmunt
Pieńczak, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20678961.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Źródło:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne; 2021, 21, 2; SEIA.2021.21.02.03, 1-10
1506-5790
2353-9860
Pojawia się w:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pierwszy tom Ludu - Manifest Programowy antropologii/ etnologii/ etnografii - ludoznawstwa polskiego
Autorzy:
Koźmińska, Joanna
Sokolewicz, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/597319.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
historia etnologii
etnologia
krytyka naukowa
kultura ludowa
Lud - czasopismo
społeczeństwo pierwotne
ethnology
cultural anthropology
ethnography
ancient society
Polish Ethnological Society
Opis:
Wydanie we Lwowie przez Polskie Towarzystwo Ludoznawcze w 1895 roku pierwszego tomu Ludu faktycznie pełniącego funkcję czasopisma ogólnokrajowego, było wielkim wydarzeniem. To ZWAK, Wisła i właśnie Lud, dzięki ruchliwości swoich twórców  i ich rozległych krajowych oraz światowych kontaktach, mogły w podzielonym przez zaborców kraju stanowić forum wymiany myśli, przedstawiania w całości dorobku etnologów, dzielenia się doświadczeniami.            Na grunt Polski przenosiły myśl Herdera, myśl nurtu romantycznego budując jeden z tak istotnych dla kultury narodowej mitów założycielskich - mit kultury ludowej.  Przyswajały anglosaskie teorie ewolucjonizmu i tak ważną dla nas koncepcję społeczeństwa pierwotnego i jego reprezentację w postaci kultury ludowej. Pierwszy tom Ludu był swoistym Manifestem Programowym, którego następstwa można było obserwować w badaniach etnologicznych  aż do końca lat 60.XX wieku.            W artykule zwracamy uwagę na początki krytyki naukowej w etnologii polskiej na przykładzie pierwszego tomu Ludu oraz innych czasopism etnograficznych XIX i pierwszej połowy XX wieku. Jest to wyraz niezgody z naszej strony na głoszony w latach 70. XX wieku pogląd, że tak zwana „etnografia tradycyjna” reprezentowała (zgodnie z argumentami filozoficznej szkoły poznańskiej J.Kmity) przednaukowy etap rozwoju nauki, co spychało rezultaty jej badań do lamusa historii. Temu wnioskowaniu sprzyjała sytuacja zmiany paradygmatu co wydawało się stawiać nieprzekraczalne granice między „tradycyjna” i „nową” etnografią. Czy jednak dość starannie odczytujemy stare teksty? Jak je obecnie interpretujemy ? powstają liczne pytania o rozumienie zasad krytyki naukowej kiedyś i dziś. Jaką naukę możemy wyciągnąć ze starych tekstów?  
The importance of the first issue of Lud (1895) consisted in its character of a manifesto. It presented a proposal of ethnological research in Poland to be carried out in practice until the end of 1960s. At the same time it marked the beginning of more critical approach in the discipline, as well as the programme of social engagement of Polish intelligentsia in collecting information about the folk culture. In a country divided by the partitions of Poland between Russia, Prussia, Austria it was Lud that together with ZWAK and Wisła provided the intelligentsia educated in different foreign universities with a forum for exchange of thoughts and experiences, discussion of research, theory, new philosophy currents (evolutionism, the concept of primitive society), etc., preparing Polish scholars and intellectuals for taking part in debates within the international academic world. On the other hand, the form provided by Lud resulted instrumental for construction of one of the fundamental Polish national myths: the one of folk culture.
Źródło:
Lud; 2018, 102
0076-1435
Pojawia się w:
Lud
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dokument myśli otwartej. Studia poleskie Józefa Obrębskiego a rozważania o grupach etnicznych i stosunkach narodowościowych w polskiej etnologii i socjologii
Autorzy:
Lubaś, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678412.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Józef Obrębski
ethnicity
nationalization
nation-building process
Polesie region
Polish ethnology and sociology
Opis:
A document of open thought: Józef Obrębski’s studies on the Polesie region and debates on ethnic groups and nationality relations in Polish ethnology and sociologyThis article attempts to reconstruct and examine the concept of the ethnic diversity and nationalization process found in the writings of the Polish anthropologist and sociologist Józef Obrębski (1905-1967). It will be argued that Obrębski view on ethnic diversity and the nationalization allowed him not only to conceive of a highly original idea of nation-building process but also maintain a critical distance from the two forms of reflection and practice – “investigative modalities” – influential in the field of ethnic and national studies in prewar as well as in postwar Poland: “ethnogeography” and the “sociology of nation”. In the same time this text aims at underscoring usefulness of Obrębski ideas for contemporary analysis. Close reading of Obrębski works provides us with fresh tools for the ethnographic processual examination of the nationalization policies. It draws special attention to the process of nationalization of local populations, highlighting various and contradictory consequences of nationalization process: integration and homogenisation on the one hand and exclusions of minorities and class hierarchization of people on the other. Dokument myśli otwartej. Studia poleskie Józefa Obrębskiego a rozważania o grupach etnicznych i stosunkach narodowościowych w polskiej etnologii i socjologiiCelem artykułu jest omówienie koncepcji grup etnicznych i procesów unaradawiania wyłaniających się z prac Józefa Obrębskiego. W szczególności chodzi o wykazanie, że swoimi badaniami na Polesiu Obrębski wniósł niezwykle oryginalny wkład w badania stosunków etnicznych i narodowościowych, podając jednocześnie w wątpliwość niektóre założenia tkwiące u podstaw dwu modalności dociekań obecnych w polskich badaniach nad etnicznością i kwestiami narodowymi: czyli etnogeografii oraz socjologii narodu. Jednocześnie tekst służy ukazaniu aktualności propozycji teoretycznych i metodologicznych Obrębskiego w badaniach stosunków etnicznych i narodowościowych. Lektura pism Obrębskiego dostarcza perspektywy umożliwiającej nie tylko krytykę nacjonalizmu metodologicznego ale również daje podstawy do procesualnej, etnograficznej - uwzględniającej mikrostrukturalny wymiar władzy - analizy zjawisk etnicznych i stosunków narodowościowych. Otwiera to możliwość badania różnych niekiedy odmiennych i sprzecznych ze sobą efektów procesów unaradawiania, zarówno integracji i wyrównywania szans jak też konfliktów i wykluczenia społecznego.
Źródło:
Sprawy Narodowościowe; 2019, 51
2392-2427
Pojawia się w:
Sprawy Narodowościowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola źródeł archeologicznych oraz etnohistorycznych w studiach nad pradziejami w Amazonii
THE ROLE OF ARCHAEOLOGICAL AND ETHNO-HISTORICAL SOURCES IN THE STUDY OF PREHISTORIC AMAZONIA
Autorzy:
Sosnowska, Hanna
Golińska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/498152.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego. Muzeum Okręgowe w Rzeszowie
Tematy:
INTERDISCIPLINARY STUDIES
ARCHAEOLOGY
ETHNOLOGY
CULTURAL ANTHROPOLOGY
AMAZONIA
BRAZIL
Opis:
The growing popularity of archaeology and the amassment of new archaeological researches compelled archaeologist to make an interpretations based on different domains of humanistic sciences. This interdisciplinary studies allow to look at the problem of reconstructing the past from a different perspectives. Since most significant issues had multiple causes, interdisciplinary studies provide a more comprehensive understanding of issues. The cooperation of different domains of sciences (archaeology, ethnology and cultural anthropology) is essential for studying the past. It is particularly important for the Brazilian Amazon where the great part of cultural processes could not be seen in an archaeological context.
Źródło:
Analecta Archaeologica Ressoviensia; 2011, 6; 55-108
2084-4409
Pojawia się w:
Analecta Archaeologica Ressoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czas zaklęty w pudełkach
Time enchanted in a boxes
Autorzy:
Ryciak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/517873.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej
Tematy:
antropologia rzeczy
zwrot ku rzeczom
kultura materialna w etnologii
materialne nośniki wspomnień
anthropology of things
the return to things
material culture in ethnology
material memory media
Opis:
W niniejszym artykule pragnę zarysować popularny we współczesnej antropologii „zwrot ku rzeczom”. Przedstawione tu treści podzieliłam na dwie części. Pierwsza z nich to krótkie wprowadzenie do tematyki antropologii rzeczy na podstawie przykładów zaczerpniętych z wcześniejszych badań, wywiadów prowadzonych przez różnych etnologów i stworzonej na podstawie uzyskanych przez nich danych literatury. Druga część oparta jest na przeprowadzonym przeze mnie wywiadzie z moją mamą. Dotyczy on historii dwóch pudełek pełnych osobistych skarbów, skrywających różne tajemnice. Przedmioty będące tematem tego artykułu to nośniki wspomnień, narracji, historii z życia naszej rodziny zamkniętych w specyficznej „kapsule czasu”, jakimi stały się na przestrzeni lat dwa tekturowe pudełka. Obie części artykułu dopełniając się, mają na celu stworzenie spójnego obrazu badań nad rzeczami i pokazanie ich znaczenia we współczesnej antropologii kulturowej.
In this article I would like to present a rough sketch of, increasingly popular, “return to the things” in modern anthropology. My text is divided into two parts. The first part is a brief introduction to the anthropology of things’ subject. I wrote this introduction using examples from previous studies, interviews carried out by other ethnologists and literature based of their findings. The second part of my article is based on my interview with my mother. This part is about two boxes with souvenirs from my and my brother’s childhood which are a kind of treasures full of memories, stories, meanings and emotions. The purpose of the two parts of the article is to create a coherent picture of a subject of studies on things and their importance in contemporary cultural anthropology.
Źródło:
Tematy z Szewskiej; 2016, Rzeczy 1(17)/2016; 47-59
1898-3901
Pojawia się w:
Tematy z Szewskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Le mariage en Sarthe et en Bretagne entre 1913 et 1952
Małżeństwo w Sarthe i Bretanii w latach 1913-1952
Autorzy:
Le Gallo, Cécile
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954781.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
etnologia
małżeństwo
I poł. XX wieku
Sarthe
Bretania
ethnology
marriage
first half of XX century
Bretagne
Opis:
Artykuł ten jest wynikiem badań etnologicznych dotyczących rytuałów zawarcia związku małżeńskiego w latach 1913-1952 we Francji - w Bretanii oraz w regionie Sarthe. W pierwszej części przedstawia on. jak sani dzień zaślubin wyglądał w obu regionach; autorka starała się odtworzyć zwyczaje nowożeńców oraz obyczaje świąteczne związane /. zaślubinami. Cześć druga jest krótką analizą pojęcia uczucia szczęścia i jego obecności (bądź nieobecności) w badanych obrzędach dnia zaślubin; uwypukla ona różnice w mentalności mieszkańców obu regionów.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2001, 49, 5; 97-115
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między survey research a obserwacją uczestniczącą: rozdarcia metodologiczno-tożsamościowe w polskiej etnologii/antropologii kulturowej w XXI wieku
Between survey research and participant observation: Identity and methodological ruptures in Polish ethnology /cultural anthropology in the 21st century
Autorzy:
Kaczmarek, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/694212.pdf
Data publikacji:
2016-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Opis:
Polish ethnology undergoes persistent transformation as a result of theoretical, methodological and epistemological influences from world anthropologies. While in theory it has substantially shifted towards the main stream socio-cultural anthropology, many Polish ethnologists still cultivate formalised methodological approaches developed in the first half of 20th century in Poland, symbolised by a survey. Ethnography understood as an endeavour to obtain an insight into a people’s culture, largely by means of long-lasting participant observation and deep hanging out still struggles for recognition as “scientific enough” while survey approach described in a formalised and quasi-quantitative way dominates students’ training and successful research grants applications. Such a situation highlights the rupture in the identities of Polish ethnographers who feel that discrimination of a participant observation by their own colleagues hinders their struggle to make anthropology an autonomous and publicly recognised discipline in Poland
Źródło:
Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia; 2016, 2
2392-0971
2543-9537
Pojawia się w:
Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od roli do posłannictwa. Włodzimierza Staniewskiego praktykowanie teatru
From Role to Mission. Włodzimierz Staniszewskis Theatre Practising
Autorzy:
Dorak-Wojakowska, Lilianna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1192347.pdf
Data publikacji:
2011-12-06
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
teatr
rola
prototeatr
parateatr
rytuał
etnooratorium
etnologia
antropologia teatru
theatre
role
proto-theatre
paratheatre
ritual
ethno-oratorio
ethnology
theatre antropology
Opis:
Artykuł ten opisuje jeden z aspektów twórczości teatralnej Włodzimierza Staniewskiego, założyciela i twórcy Ośrodka Praktyk Teatralnych „Gardzienice”, jednej z ważniejszych placówek artystyczno-badawczych w Polsce. Teatr Włodzimierza Staniewskiego ma na swoim koncie kilka znaczących produkcji teatralnych, które są efektem szerokiego programu badawczego, na który składają się Wyprawy, Zgromadzenia i Przedstawienia. To, co wyróżnia twórczość Staniewskiego, to misyjny charakter pracy jego zespołu. Jest to misja artystyczna, niemniej z takim poświęceniem wypełniana, że urosła ona dziś do rangi posłannictwa kulturalnego. Złożyły się na nią kulturotwórcze inspiracje Staniewskiego służące powiązaniu refleksji naukowych z praktyką poszukiwań teatralnych. W praktyce działania te polegają na odkrywaniu rodzimej kultury ludowej, czy też „kultury tubylczej”, jak chętnie nazywał ją sam Staniewski, postrzeganej jako sprawdzian odbioru żywego materiału, który można artystycznie przetwarzać i w nim poszukiwać źródeł aktorstwa. Autor niniejszego artykułu przedstawia zagadnienie teatru i aktorstwa w świetle romantycznej idei powrotu do natury, będącej dziś przypomnieniem o „ekologicznej” powinności kultury współczesnej wobec ziemi rodzimej, zwanej też „ziemią ojców”. Według Staniewskiego wszelkie środki wyrazu wywodzą się lub pozostają w ścisłym związku z muzycznością ziemi. Muzyczność jest sposobem odczuwania świata, a zarazem jest jego cechą wewnętrzną, w tym sensie jest ona czymś, co jest blisko ducha. Kształtuje ona człowieka, jego odczuwanie, a nawet myślenie, kształtuje tym samym aktora. Aktorzy teatru Staniewskiego odwołują się do tradycji rozumianej jako bezpośredni kontakt z ludźmi, mieszkańcami środowisk wiejskich, z których sposobu bycia, zachowania, działania, a nawet twarzy można wyczytać znaki kultury. Teatr Staniewskiego określany jest dziś jako teatr ożywionej w przestrzeni pieśni. I choć obecnie Włodzimierz Staniewski i jego zespół czerpią inspiracje z kultury antycznej, to głównym ich celem  jest próba odpowiedzi na pytanie jak żyć, jak postępować wobec drugiego człowieka i innej kultury. Na tym też polega posłannictwo tego teatru – jest nim kultywowanie tego, co niesie z sobą organiczne powiązanie twórczości teatralnej z naturą i całym obszarem międzykulturowej wymiany.
The article describes one of the aspects of Włodzimierz Staniewski’s theatre work. He was the founder and creator of “Gardzienice” Centre for Theatre Practices, one of the most important artistic and research institutions in Poland. Włodzimierz Staniewski’s theatre has several significant theatre productions to his credit. They result from a comprehensive research programme which consists of Expeditions, Gatherings and Performances. What distinguishes Staniewski’s work is the missionary nature of his team’s work. It is an artistic mission, nevertheless performed with such sacrifice that it has assumed the proportions of a cultural mission. It resulted from Staniewski’s culture-forming inspirations aimed at connecting scientific reflections with the practice of theatre search. In practice, these activities involve discovering native folk culture, or “indigenous culture, as Staniewski himself used to call it, perceived as a test of the reception of live material, which can be artistically processed and searched for the origins of acting. The author of this article presents the problem of theatre and acting in the light of the Romantic idea of returning to nature, currently reminding of the “ecological” obligation of contemporary culture towards the homeland, also called “the land of the forefathers”. According to Staniewski, all means of expression derive from or remain in close connection with the musical nature of the land. The musical nature is a way of feeling the world, and at the same time its internal characteristic, in this sense it is something close to the spirit. It shapes man, his feeling, and even thinking, thus shaping an actor. The actors of Staniewski’s Theatre refer to tradition understood as direct contact with people, country dwellers, whose manner, behaviour, actions, and even faces reveal the signs of culture. Staniewski’s Theatre is currently defined as the theatre of a song revived in space. And although today Włodzimierz Staniewski and his team draw inspirations form ancient culture, they main aim is still an attempt to answer the question about how to live, how to deal with people and other cultures. And this is also the mission of his theatre – i.e. cultivating all that is carried by the organic connection between theatre work and nature as well as the whole area of intercultural exchange.
Źródło:
Horyzonty Wychowania; 2011, 10, 20; 133-162
1643-9171
2391-9485
Pojawia się w:
Horyzonty Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O pojmowaniu antropologii politycznej na gruncie politologii
On understanding “political anthropology” within political science research
Autorzy:
Gierycz, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1833066.pdf
Data publikacji:
2020-05-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
antropologia polityczna
koncepcja człowieka
politologia
antropologia filozoficzna
antropologia kulturowa
political anthropology
concept of the man
political science
philosophical anthropology
cultural anthropology
ethnology
Opis:
In its first part, the article shows the variety of interpretations of “political anthropology” within scientific research and proposes their classification. Coming from that point, in the second part of the article, the author presents the arguments on the need of different from up to date existing anthropological approach within political science research. Taking into account that crucial problems of current political discourse are connected with different visions of man presented by different political actors, the author shows that only by integrating the two methodological approaches in political anthropology (philosophical and ethno-cultural) political science can successfully tackle the most important issues of current political discourse.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2014, 42, 3; 171-194
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ROLA OBRZĘDOWOŚCI I TRADYCJI MORSKICH W WYCHOWANIU MŁODZIEŻY W POLSCE PRZED I PO 1989 R.
THE ROLE OF NAVAL CUSTOMS AND TRADITIONS IN UPBRINGING OF THE POLISH YOUTH BEFORE AND AFTER 1989
Autorzy:
Pietkiewicz, Iwona
Pietkiewicz, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/418784.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych
Tematy:
education
ethnology
history
Opis:
Gdynia, the city born from the sea, is a place where one of the bringing up methods, right since the city was founded, has been so-called naval upbringing. It has been realized in Gdynia’s sailing clubs throughout teaching of both sports and recreational sailing – an offer aimed at the youth. When Poland regained its independence in 1918, a decision was made to build a modern Polish Baltic port – Gdynia and so the rising of naval awareness among the Polish society was activated. The content connected with the naval economy, the sea, education as well as naval upbringing appeared in all actions aimed at the Polish society. Neither The Second World War, nor the difficult post war years did not cease the naval upbringing. Since the very first post war days, not only was the yacht marina began to be built, but also sailing life and culture were reactivated. Polish Yachting Association, or the Scout Maritime Center, later on re-named to become the National Naval Upbringing Center were founded. The naval upbringing, despite many obstacles connected with Poland’s politically and economically unstable history, has been non-stop realized until today. In the article an attempt was made to show that cultivating the naval customs and culture by the older generations of seamen and passing them on to the youth has had an impact on raising modern citizens. While doing the research, methods of literature study and interview were used.
Źródło:
Colloquium; 2015, 7, 1; 83-96
2081-3813
2658-0365
Pojawia się w:
Colloquium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wokół pierwszej polskiej systematyki zamówień. O zapomnianej propozycji Józefa Obrębskiego
The First Polish Systematics of Spells against Illness. On the Forgotten Proposal of Józef Obrębski
Autorzy:
Engelking, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/635992.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
spells
folk medicine
systematic
literary genetics
the history of folklore
the history of ethnology
Opis:
The author discusses the first Polish systematics of magic spells against illness, which was proposed by Józef Obrębski in a brochure Index for „Treating the Polish people” by Henryk Biegeleisen in 1931. Obrębski introduced a division of spells into 9 groups, separated on the basis  of their  content,  form and  function.  It  was  not  an  autonomous  development.  It  have been created for the needs of someone else’s work and on the margin of a broader classification of material in the field of folk medicine as a whole. However, the proposal of Obrębski  can  be  regarded  as  a  serious  outline covering  all  material  concerning  the  systematics  of spells against illness. In the following parts of the article the author sets the discussed work in  a  due  context,  locating  it  in  the  history  of Polish research  on  the  genre  of  spells.  She recalls the first nineteenth-century works and analyses a possible impact of the Obrębski’s systematics on the subsequent approaches to the subject.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2012, 3
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wśród zapisków na marginesie: dziedzictwo „niepokornej” dyscypliny
Among Notes on the Margin: the Legacy of an “Unruly” Discipline
Autorzy:
Kozik, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047569.pdf
Data publikacji:
2020-12-21
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
etnologia
dziedzictwo kulturowe
badania terenowe
metodologia
Polski Atlas Etnograficzny
ethnology
heritage
field research
methodology
Polski Atlas Etnograficzny [Polish Ethnographic Atlas]
Opis:
The aim of this article is to re-examine the methodology of ethnographic research vis a vis the influence of methodology on the shaping of ethnology and cultural anthropology as a scientific discipline. Field research, which presupposes the scholar’s active participation and involvement in the life of the group under investigation, as well as the accompanying challenges to such an approach, are here treated as elements that shape the heritage of ethnology, reinforcing its power and securing its place among other disciplines. The author has undertaken the anthropological analysis of excerpts from field notebooks and subjective records by scholars involved in the creation of the Polski Atlas Etnograficzny [Polish Ethnographic Atlas].
Źródło:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne; 2020, 20
1506-5790
2353-9860
Pojawia się w:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ETNICYZOWANIE PRZEDMIOTÓW I JEGO SKUTKI. O ROLI UKRAIŃSKICH ZBIORÓW ETNOGRAFICZNYCH W POLSCE
THE ETHNICISING OF OBJECTS AND ITS RESULTS. ON THE ROLE OF UKRAINIAN ETHNOGRAPHIC COLLECTIONS IN POLAND
Autorzy:
Arkadiusz, Jełowicki,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/433054.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
Ukraińcy
zbiory etnograficzne
etnologia
etniczność
muzealium
Ukrainians
ethnographic collections
ethnology
ethnicity
musealium
Opis:
Categorising and contextualising objects in collections is a natural feature of museum professionals and collectors, which they do both with their own collections and others. Assigning given features to objects is connected with their description (e.g. academic) as well as with inventory and storage requirements. Another reason for such practices may also be mentioned here – the need to classify the world of objects and ideas. One of the categories most frequently used in such operations is the ethnic and cultural (or identity and cultural) category, particularly favoured by ethnologists and ethnographers – hence the non-European, non-Polish, Slavonic, Lithuanian, Ukrainian or even Lemko, Boyko etc. collections in museums (and not only there). Specific comparison of ethnic collections (in this case, Ukrainian) allows at least a few significant questions to be posed regarding the way they function. Firstly, concerning the history of mutual inter-ethnic relations; secondly, concerning their role in Polish ethnographic collecting; thirdly, concerning their impact on the identity of ethnic groups; and concerning the point of ethnicising objects; and finally concerning the impact on the self-reflection of ethnology. The author replies to the questions raised on the basis of his research in 2010–2012 in over ten Polish museums and collections. While presenting the results of his queries, he tries simultaneously to indicate the multidimensional and multi-context way such collections function in Polish culture.
Naturalną cechą muzealników i kolekcjonerów jest kategoryzowanie i kontekstualizowanie obiektów w zbiorach. Czynią to zarówno z własnymi kolekcjami, jak i „obcymi”. Nadawanie konkretnych dystynkcji przedmiotom jest związane z samym ich opisem (np. naukowym), ale i z potrzebami inwetaryzacyjnymi, magazynowymi. Można tutaj wymienić jeszcze jeden powód takich praktyk. Jest nim potrzeba uporządkowania świata rzeczy i idei. W tych zabiegach jednym z najczęstszych jest stosowanie kategorii etniczno-kulturowych (lub tożsamościowo-kulturowych), szczególnie ulubionych przez etnologów, etnografów. Stąd w muzeach (i nie tylko) mamy takie typy zbiorów, jak np.: pozaeuropejskie, niepolskie, słowiańskie, litewskie, ukraińskie czy wreszcie łemkowskie, bojkowskie itd. Swoista komparatystyka zbiorów etnicznych (w tym przypadku ukraińskich) pozwala na zadanie co najmniej kilku ważnych pytań dotyczących ich funkcjonowania. Po pierwsze o historię wzajemnych stosunków międzyetnicznych; po drugie o ich rolę w polskim kolekcjonerstwie etnograficznym; po trzecie o wpływ na tożsamość grup etnicznych; także o sens etnicyzowania przedmiotów; wreszcie o wpływ na autorefleksję etnologii. Autor odpowiada na postawione pytania bazując na swoich badaniach prowadzonych w latach 2010–2012 w kilkunastu polskich muzeach i kolekcjach. Przedstawiając wyniki kwerend, stara się przy tym wskazać na wielopłaszczyznowe i wielokontekstowe funkcjonowanie owych zbiorów w kulturze polskiej.
Źródło:
Muzealnictwo; 2017, 58; 208-213
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapiski ludoznawcze z życia Żydów. Wiara w znaczenie imion
Folklore records of Jewish life: Belief in the meaning of names
Autorzy:
Allerhand, Maurycy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/498895.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
antropologia kulturowa
etnologia
kultura żydowska
regulacje prawne dotyczące ludzkich imion
cultural anthropology
ethnology
Jewish culture
the law of humane names
Opis:
The article appeared first in the journal of the Polish Ethnological Society (Polskie Towarzystwo Ludoznawcze) “Lud” in 1899. It concerns the observation of the significance of names in the Jewish culture and faith. The author describes what is the significance of christening (giving names) by the Jewish people and portrays existing rules in this regard partly derived from the Jewish religion, and partly from the Jewish tradition.
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2018, 1, 1-2; 138-140
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Відзначення ювілею Максима Рильського в Інституті мистецтвознавства, фольклористики та етнології ім. М. Т. Рильського НАН України
Celebrating the anniversary of Maxim Rylsky at the Rylsky Institute of Art Studies, Folklore and Ethnology NAS, Ukraine
Autorzy:
Vakhnina, Larysa
Karatsuba, Myroslava
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2156696.pdf
Data publikacji:
2021-09-27
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Maksym Rylsky
anniversary
culture
conference
Ukraine
Polska
Opis:
The article is devoted to the events of the Maksym T. Rylsky Institute of Art History, Folklore and Ethnology of the National Academy of Sciences of Ukraine, dedicated to the 125th anniversary of the poet-academician Maksym T. Rylsky, who was its director for many years, as well as analytical coverage of the issues of the international scientific conference, which took place in Kyiv on December 28, 2020, co-organized and participated by Polish scientists.
Źródło:
Studia Polsko-Ukraińskie; 2021, 8; 282-290
2353-5644
2451-2958
Pojawia się w:
Studia Polsko-Ukraińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ćwierćwiecze działalności naukowo-badawczej uniwersyteckiego ośrodka etnologicznego w Cieszynie
A quarter of a century of research at the University of Silesia’s ethnological center in Cieszyn
Autorzy:
Odoj, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20678993.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
cieszyński ośrodek etnologiczny
etnologia
antropologia kulturowa
Śląsk
pogranicze kulturowe
Cieszyn ethnological center
ethnology
cultural anthropology
Silesia
cultural borderland
Opis:
The academic center of ethnological research in Cieszyn has a clearly defined profile, which distinguishes it from other centers of this kind in Poland. Its specificity results primarily from the research interests of the staff, which focus on the issues of cultural and ethnic borderlands and on contemporary socio-cultural transformations, including the role of tradition in the life of postmodern communities. The rich and multifaceted achievements over the past twenty-five years of the center’s operation can be seen as an obligation on the part of the researchers encouraging them to make further consistent efforts to consolidate its position on the map of ethnological studies in Poland, to make their research more effective, and to enhance and broaden international cooperation. A materialization of the idea of creating a permanent ethnological research institution in Silesia, the center plays an important and admittedly unique role in integrating research on cultural phenomena and processes in Central Europe.
Źródło:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne; 2021, 21, 2; SEIA.2021.21.02.01, 1-26
1506-5790
2353-9860
Pojawia się w:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cezaria Anna Baudouin de Courtenay- -Vasmer-Ehrenkreutz-Jędrzejewiczowa (1885-1967)
Cezaria Anna Baudouin de Courtenay-Vasmer-Ehrenkreutz-Jędrzejewiczowa (1885-1967)
Autorzy:
Zamojska, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1194800.pdf
Data publikacji:
2011-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Cezaria Anna Baudouin de Courtenay
Jan Baudouin de Courtenay
Stefan Ehrenkreutz
Janusz Jędrzejewicz
Max Vasmer
ethnography
ethnology
slavonic studies.
Maksymilian Vasmer
etnografia
etnologia
slawistyka.
Opis:
Cezaria Baudouin de Courtenay-Jędrzejewiczowa (1885-1967) należała do wąskiego grona kobiet naukowców czynnych w okresie międzywojennym. Na jej sukces złożyły się nie tylko wrodzone zdolności, wytrwałość i talent organizacyjny, ale i wiele korzystnych zbiegów okoliczności. Córka wybitnego językoznawcy, Jana Baudouina de Courtenay, z domu wyniosła niemały kapitał intelektualny, ale i wsparcie rodziny dla swych naukowych ambicji. Dzięki temu wsparciu - i wyjątkowym okolicznościom politycznej odwilży w Rosji po 1905 roku - zdołała ukończyć studia wyższe na Uniwersytecie Petersburskim. Jej zainteresowania pozostawały wówczas pod silnym wpływem osobowości ojca i ogniskowały się wokół kwestii językoznawczych - chociaż szybko poza zjawiskami językowymi zaczęła dostrzegać kulturowe, kierując swą uwagę na problematykę antropologiczną. Pracę zawodową rozpoczęła jako nauczycielka łaciny w gimnazjach żeńskich w Warszawie, jednak przeprowadzka do Wilna otworzyła przed nią możliwości pracy jako wykładowca akademicki - co udało się osiągnąć dzięki habilitacji na Uniwersytecie Warszawskim w 1922 roku. W latach następnych, najpierw jako zastępca profesora, a od 1929 roku profesor nadzwyczajny etnologii i etnografii Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, zorganizowała wileński ośrodek etnograficzny, nawiązała liczne więzi z lokalnymi stowarzyszeniami wspierającymi przemysł ludowy, stworzyła Muzeum Etnograficzne i rozpoczęła systematyczne badania terenowe miejscowego folkloru. W 1934 roku przeniosła się do Warszawy, gdzie uzyskała nominację na profesora zwyczajnego etnografii Polski Uniwersytetu Warszawskiego. Również Warszawa zawdzięcza jej zorganizowanie i ożywienie działalności tutejszej Katedry Etnografii, wyodrębnienie ze zbiorów państwowych Muzeum Etnograficznego, wykształcenie grona oddanych i utalentowanych uczniów. Po wybuchu drugiej wojny światowej Cezaria Baudouin de Courtenay przez Rumunię wyjechała na Bliski Wschód, gdzie prowadziła badania naukowe i uczestniczyła czynnie w tworzeniu polskich instytucji naukowych: Towarzystwa Studiów Iranistycznych w Teheranie, Biura Studiów Bliskiego i Środkowego Wschodu, Polskiego Humanistycznego Instytutu Naukowego w Jerozolimie. Po wojnie osiadła w Anglii, gdzie działała m.in. w Polskim Towarzystwie Naukowym na Obczyźnie i Polskim Uniwersytecie na Obczyźnie, którego rektorem była od 1958 roku.  Wiele komentarzy wzbudzało jej życie prywatne: trzykrotna mężatka w czasach, gdy rozwody były z trudem akceptowane społecznie, za każdym razem wybierała mężczyzn nieprzeciętnych: jej pierwszym mężem był Maksymilian Vasmer, kolega ze studiów w Petersburgu, a w przyszłości profesor w Berlinie i gwiazda światowej slawistyki, drugim - Stefan Ehrenkreutz, działacz PPS, a następnie profesor dawnego prawa litewskiego na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie i ostatni tegoż Uniwersytetu rektor, trzecim - Janusz Jędrzejewicz, działacz PPS i POW, współpracownik Józefa Piłsudskiego, minister Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego i premier RP Nieżyczliwi twierdzili, że pozycja zwłaszcza ostatniego małżonka nie pozostawała bez wpływu na naukową karierę Cezarii Baudouin de Courtenay. W takich sytuacjach zwykle odwołujemy się do wyroku upływającego czasu: w wypadku naszej bohaterki wypada on chyba korzystnie dla niej: jej prace są nadal wznawiane, a idee i koncepcje - wciąż żywe i cenione. Strona internetowa Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej UW wita nas jej zdjęciem jako „matki założycielki”.
Cezaria Baudouin de Courtenay-Jędrzejewiczowa (1885-1967) belonged to the narrow circle of women researchers active in the interwar period. Her success was was attained not only through her inborn skills, perseverance and talent for organization, but also through many favorable coincidences. Daughter of the prominent linguist Jan Baudouin de Courtenay, she left her home with a substantial intellectual Capital, but also with her family’s support for her scientific ambitions. Thanks to this support - and the unique circumstances of the improved political situation in Russia after 1905 - she managed to complete her studies at the University of Saint Petersburg. Her interest remained highly influenced by the personality of her father and focused around the issue of linguistics - although beyond the phenomena of language she quickly started to recognize the cultural ones, directing her attention to the anthropology issues. She started her professional activity as a teacher of Latin in female secondary schools in Warsaw, however her moving to Vilnius opened possibilities for her working as an academic lecturer - what could be achieved by habilitation at the University of Warsaw in 1922. In the following years, first as Deputy Professor, and from 1929 as Assistant Professor of  Ethnology and Ethnography at the University of Stefan Batory in Vilnius, she organized an ethnographic center in Vilnius, established numerous relationships with local associations supporting the folk industry, created a Museum of Ethnography and began systematic field studies of the local folklor. In 1934 she moved to Warsaw, where she received a nomination for Professor of Polish ethnography at the University of Warsaw. Warsaw also owes her the organization and the revitalization of the ethnography department, the extracting from the collections of the State Museum of Ethnography, the education of a group of dedicated and talented students. After the outbreak of the second world war, Cezaria Baudouin de Courtenay flew through Romania to the Middle East, where she conducted research and participated actively in the creation of Polish scientific institutions: the Iranistic Studies Society in Tehran, the Office of Middle and the Middle East Studies, the Polish Humanist Institute of Science in Jerusalem. After the war, she settled in England, where she acted, among others, in the Polish Scientific Organization Abroad and the Polish Abroad University, where as from 1958 she was the Rector. Her private life raised many comments: married three times at a time when divorce was barely acceptable socially, every time she chose distinguished men: her first husband was Maximilian Vasmer, a classmate from her studies in St Petersburg, and in the futurę, Professor in Berlin and the star of world Slavonics, the second - Stefan Ehrenkreutz, activist of the Polish Socialist Party, and afterward Professor of the Old Lithuanian Law at the University of Stefan Batory in Vilnius and the last Rector of this University, the third - Janusz Jędrzejewicz, activist of the Polish Socialist Party and The Polish Army Organization, a co-worker of Józef Piłsudski, the Minister of Religions and Public Education and Prime Minister. The unfriendly ones claimed that the position of the last spouse did not remain without influence on the scientific career of Cezaria Baudouin de Courtenay. In such situations, we normally appeal to the judgment of passing time: in the case of our heroine it is probably favorable for her: her work are still reissued, and her ideas and concepts are still alive and appreciated. The website of the Institute of Ethnology and Cultural Anthropology of The Warsaw University welcomes us with her photograph as the “mother founder".
Źródło:
Nauka i Szkolnictwo Wyższe; 2011, 2, 38; 15-25
1231-0298
Pojawia się w:
Nauka i Szkolnictwo Wyższe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cudze chwalicie..., czyli uwag kilka o znaczeniu zbiorów etnologicznych Muzeum Misyjno-Etnograficznego w Pieniężnie
You Glorify the Foreign ... a few Remarks About the Importance of Ethnological Collections in Missionary and Ethnographic Museum in Pieniężno
Autorzy:
Nadolska-Styczyńska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/480682.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
Tematy:
etnologia
kolekcja
misje
muzeum
Pieniężno
museum
collection
ethnology
missions
Opis:
Artykuł poświęcony jest kolekcji etnologicznej Muzeum Misyjno-Etnograficznego w Pieniężnie. Autorka podjęła próbę przybliżenie znaczenia tego zbioru z punktu widzenia polskiego muzealnictwa etnologicznego. Stara się określić miejsce, jakie zajmuje i jakie mogłaby zajmować omawiana kolekcja pośród zbiorów pozaeuropejskich naszych muzeów etnograficznych. Po przypomnieniu dziejów i charakteru muzeum autorka omawia wybrane zespoły obiektów, wskazując muzealia unikatowe lub istotne z punktu widzenia wystawiennictwa, popularyzacji i nauki. Wskazuje także na braki i trudności, z jakimi muzeum się boryka, m.in. te związane z opracowaniem naukowym zbioru.
The article is devoted to the ethnological collection of the Mission and Ethnographic Museum in Pieniężno. The author attempted to present the significance of this collection from the point of view of Polish ethnological museology. It tries to determine the place it occupies and which the collection could occupy, among the non-European collections of our ethnographic museums. After recalling the history and character of the museum, the author discusses selected sets of objects, pointing out unique or significant exhibits from the point of view of exhibition, popularization and science. It also indicates the deficiencies and difficulties that the museum is facing, including those related to the scientific study of the collection.
Źródło:
Nurt SVD; 2020, 1; 8-28
1233-9717
Pojawia się w:
Nurt SVD
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Lublin School of Fundamental Theology and Its Achievements
Autorzy:
Kaucha, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036319.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Apologetics
Ethnology of Religion
Fundamental Christology
Fundamental Ecclesiology
Fundamental Theology
History of Religions
Lexicon of Fundamental Theology (in Polish)
Lublin School of Fundamental Theology
Religiology
Second International Congress of Fundamental Theology “Christianity of Tomorrow”
Theology of Religion
Opis:
Fundamental theology as a discipline and academic center conducting research as well as didactic and organizational activity has existed at the John Paul II Catholic University of Lublin since its beginning, first as the Department of Fundamental Theology (1918–20), then the Section of Fundamental Theology (1920–99), and since 1999 as the Institute of Fundamental Theology. As it developed, the center began to take the form of a scientific school, the Lublin School of Fundamental Theology. Its foundations were laid by Rev. Edward Kopeć. Subsequently, it was developed by, among others, Rev. Stanisław Nagy, Rev. Romuald Łukaszyk, Rev. Henryk Zimoń (religious scholar), and especially by Rev. Marian Rusecki (a student of Rev. E. Kopeć), the main co-founder of the school and its most prolific author, whose scientific achievements are the department’s showcase and have influenced contemporary Polish fundamental theology. During his time, especially at the beginning of the 21st century, the school reported its greatest scientific and organizational achievements. Currently, it is continually being developed by Rev. M. Rusecki’s students who work at the Institute of Fundamental Theology and its graduates working in other centers. This article presents the scientific characteristics (historical outline, features and main trends) of the Lublin School of Fundamental Theology (Section 1) and its most important achievements (Section 2): the main publications, organizational achievements as well as national and international cooperation.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2018, 65, 9 English Online Version; 11-25
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Formacja etnologiczna w Misyjnym Seminarium Duchownym Księży Werbistów w Pieniężnie
Ethnological Formation in the Missionary Theological Seminary of the Divine Word Missionaries in Pieniężno
Autorzy:
Pawlik, Jacek Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2150795.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
Tematy:
seminarium misyjne
Instytut Anthropos
formacja
etnologia
animacja misyjna
księża werbiści
mission seminary
Anthropos Institute
formation
ethnology
mission animation
Divine Word Missionaries
Opis:
Artykuł przedstawia formację etnologiczną w Misyjnym Seminarium Duchownym Księży Werbistów w Pieniężnie (MSD), jej zakorzenienie w „tradycji Anthropos”, pracę naukowo-dydaktyczną kadry w zakresie etnologii i religioznawstwa oraz aktywność praktyczną studentów. Rozpoczynając rozważania od działalności pierwszego seminarium duchownego werbistów w Sankt Gabriel koło Wiednia, autor zwraca uwagę, że szczególnie w latach 30. XX wieku był to prężny ośrodek formacyjny i naukowy, który nie tylko kształcił setki studentów, ale również mógł się poszczycić wyjątkową kadrą naukową. Tam zrodziła się tradycja Anthropos, która wychodząc od postawy Arnolda Janssena i Józefa Freinademetza oraz działalności Wilhelma Schmidta została zaszczepiona na całe Zgromadzenie Słowa Bożego. Tradycja ta była impulsem do podjęcia badań etnologicznych przez pokolenia werbistów związanych z MSD w Pieniężnie oraz międzykulturowego ukierunkowania formacji misyjnej. Choć Pieniężno jako ośrodek formacyjny nie odgrywa dziś znaczącej roli, tradycję Anthropos kontynuują domy formacyjne i instytuty badawcze werbistów w krajach pozaeuropejskich.
The article presents the ethnological formation in the Missionary Seminary of the Divine Word Missionaries in Pieniężno its roots in the Anthropos tradition, research and teaching of the staff in the field of ethnology and religious studies, and practical activity of students. Beginning with the activity of the first seminary of the Divine Word in Sankt Gabriel near Vienna the author points out that it was a thriving formation and research centre especially in the 1930s, which not only educated hundreds of students but also boasted an exceptional academic staff. There the Anthropos tradition was born which, starting from the attitude of St. Arnold and Joseph Freinademetz and the activities of Fr. Wilhelm Schmidt were instilled in the entire Congregation of the Divine Word. This tradition was an impulse to undertake ethnological research by generations of Divine Word Missionaries related to the seminary in Pieniężno and intercultural orientation of mission formation. Although Pieniężno as a formation centre does not play a significant role today the Anthropos tradition is continued by formation houses and research institutes of the Divine Word Missionaries in non-European countries.
Źródło:
Nurt SVD; 2021, 2; 49-66
1233-9717
Pojawia się w:
Nurt SVD
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
False flag operation in context of conspiracy theory as a myth which legitimizes actions of ruling class
Autorzy:
Murawska, Santana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644585.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
flag
false flag operation
conspiracy theories
myth
ruling classes
ethnology
cultural anthropology
media
functionalism
Bronislaw Malinowski
narrations
gossip
urban legend
Peter Joseph
Zeitgeist
The Venus Project
Jacque Fresco
9/11 attacks
Opis:
The main aim of the text is to discuss a conception of conspiracy theory as narration which draw a parallel with gossip and urban legend as far as its features and functions are concerned. The author chooses the example of the false flag operation which concerns September 11 attacks and describes it as a unique category of myth which legitimizes actions taken by – for instance – the ruling class. The author builds her conceptual frame on the Malinowski’s theory of myth and its function – she tries to prove that it can be still valid in contemporary anthropology.
Źródło:
Prace Etnograficzne; 2013, 41, 4; 329-334
0083-4327
2299-9558
Pojawia się w:
Prace Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między faktem, wyobraźnią i refleksją. Parę uwag o wzajemnych relacjach socjologii i antropologii
Sociology and anthropology within facts, imagination and reflection. Some remarks on interdyscyplinary relationships
Autorzy:
Rancew-Sikora, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1374121.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
socjologia jakościowa
antropologia społeczna/kulturowa
etnologia
dyskurs interdyscyplinarny
socjologia wiedzy
qualitative sociology
social/cultural anthropology
ethnology
interdisciplinary discourse
sociology of knowledge
Opis:
In the article the author tries to find a path connecting sociology, ethnology, and anthropology as closely interrelated social sciences. She takes into account their fields of exploration and methods of reasoning that imply different role of scientists’ imagination, reflexivity, and the importance of conceptual models versus empirical ob - servations. Also, she points out historical experiences and social processes that have significant influence on pure intellectual argumentations providing some examples from Poland.
W artykule autorka poszukuje dróg łączących i różnicujących socjologię, etnologię i antropologię. W swojej argumentacji bierze pod uwagę tematykę badań, naukową wyobraźnię, autorefleksję i zróżnicowane relacje między pracą teoretyczną i badaniami terenowymi. Wskazuje też na niektóre uwarunkowania historyczne i procesy społeczne, które miały ważny wpływ na czysto intelektualne debaty prowadzone w ramach omawianych dyscyplin, odwołując się między innymi do wybranych przykładów z Polski
Źródło:
Przegląd Socjologii Jakościowej; 2013, 9, 3; 90-107
1733-8069
Pojawia się w:
Przegląd Socjologii Jakościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu przeszłości: Trudne dzieje Wyspy Wielkanocnej (Rapa Nui) w dwóch współczesnych filmach dokumentalnych
Searching for the Past: The difficult History of Easter Island (Rapa Nui) Depicted in Two Contemporary Documentaries
Autorzy:
Jakubowska-Vorbrich, Zuzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2148067.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich
Tematy:
Chile
Wyspa Wielkanocna
Rapa Nui
posągi pai
film dokumentalny
etnologia
Easter Island
documentary film
ethnology
moai statues
Opis:
Artykuł przedstawia i analizuje dwa współczesne filmy dokumentalne dotyczące Wyspy Wielkanocnej (Rapa Nui): Buscando a Isla de Pascua, la película perdida [Poszukując zaginionego filmu Isla de Pascua] (2014) oraz Te Kuhane o te Tupuna / El Espíritu de los ancestros [Duch przodków] (2015). Pierwszy film opowiada historię odnalezienia i restauracji innego filmu dokumentalnego – z lat 60. – i przywrócenia go wyspiarskiej społeczności, jest to więc film o kompozycji szkatułkowej. Drugi dokument opowiada o podróży do Europy z zamiarem (fikcyjnym) odzyskania rapanujskiego posągu moai, będącego eksponatem w Muzeum Brytyjskim. Możemy go zatem nazwać filmem drogi. Oba dokumenty poruszają tematykę historyczną. społeczną i kulturalną, nie stroniąc od trudnych motywów z przeszłości i teraźniejszości Rapa Nui.
The paper presents and analyses two contemporary documentaries about Easter Island (Rapa Nui): Buscando a „Isla de Pascua”, la película perdida [In Search for the Lost Film, Isla de Pascua] (2014) and Te Kuhane o te Tupuna / El Espíritu de los ancestros [The Spirit of the Ancestors] (2015). The first movie tells the story of the discovery and restoration of another documentary, realised in the 60., as well as of bringing it back to the Rapanui community. We can call it a nested film. The other documentary is about a travel to Europe, undertaken with a (fictitious) purpose of repatriating a Rapanui stone statue – moai – exhibited in the British Museum. It can be deemed a kind of a road movie, then. Both documentaries address historical, social and cultural issues, without omitting difficult moments from Rapa Nui’s past and present times.
Źródło:
Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny; 2021, 29, 3-4 (113-114); 75-88
1506-8900
2081-1152
Pojawia się w:
Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opracowanie bazy danych przestrzennych dla potrzeb archeologicznych badań krajobrazu kulturowego w regionie Planinica w Czarnogórze
Development of a spatial database for the archeological research of the Planinica region cultural landscape in Montenegro
Autorzy:
Pluto-Kossakowska, J.
Marczak, S.
Borawski, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/346675.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej
Tematy:
archeologia
etnologia
krajobraz kulturowy
baza danych przestrzennych
archaeology
ethnology
cultural landscape
spatial database
Opis:
W artykule przedstawiono opracowanie bazy danych, która ma na celu wspomóc archeologiczne prace badawcze nad krajobrazem kulturowym regionu Malesija. Opracowanie spójnej struktury bazy danych ma uporządkować i ułatwić dostęp do danych przestrzennych pozyskiwanych w trakcie prac terenowych (m.in. pomiary GPS, ortofotomapy), danych kartograficznych i bazodanowych pozyskanych z dostępnych źródeł oraz danych nie przestrzennych (takich jak opisy wydarzeń historycznych, rozmowy, dokumentacja fotograficzna, itp.). Odpowiednio zaprojektowana i skonstruowana baza danych pozwala na integrowanie danych przestrzennych i nie przestrzennych, a także wspomaga wizualizacje, prezentacje przestrzenne, ale przede wszystkim stanowi podstawę konstruowania narzędzi analitycznych. Dla potrzeb archeologicznych badań krajobrazu kulturowego prowadzonych w Czarnogórze na obszarze Planinicy, najistotniejsze są analizy przestrzenne, w celu poszukiwania i budowania relacji przestrzennych pomiędzy obiektami, artefaktami, zdarzeniami oraz osobami je opisującymi.
The presented spatial database is needed for supporting archaeological research work concerning the cultural landscape in Malesija region. The development of a coherent database aims to store spatial data obtained from different existing sources or during the field work, and non-spatial data such as descriptions of historical events, interviews, photographic documentation, etc. Properly designed and constructed database integrates spatial and non-spatial data, and also supports the narrative visualization and spatial presentations. Developed spatial database and analytical tools help to build a narrative and reconstruction of the events that constitute the culture of the investigated community group. The Planinica Hill in Montenegro was selected for which spatial database was implemented and prepared for testing during next archaeological field work seasons. Provided spatial database of cultural landscape is aimed at supporting archaeological research work
Źródło:
Roczniki Geomatyki; 2015, 13, 1(67); 57-66
1731-5522
2449-8963
Pojawia się w:
Roczniki Geomatyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The development of the lexemes for ‘uncle/aunt’, ‘cousin’ and ‘brother/ sister-in-law’ in Hispano-Romance and Polish in a comparative perspective
Rozwój leksemów oznaczających wujka/ciotkę, kuzynów, szwagra/ szwagierkę w hispano-romańskim i polskim w perspektywie porównawczej
Autorzy:
Tilgner, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085388.pdf
Data publikacji:
2022-07-11
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
etymology
comparative ethnology
lexical changes
family
etymologia
etnologia komparatywna
zmiany leksykalne
rodzina
Opis:
The aim of the article is to compare the development of some family-related vocabulary from Latin (with PIE backgrounds) to Hispano-Romance with the old and modern Polish terms. The comparative analysis covers the words for ‘uncle’/’aunt’, ‘brother/sister-in-law’ and ‘cousins’. The author tries to explain lexical changes with reference to social changes that took place over the centuries.
Celem artykułu jest porównanie rozwoju słownictwa związanego z rodziną w języku polskim i hispano-romańskim na tle łacińskim. Analiza porównawcza dotyczy nazw wujka/ciotki, szwagra/szwagierki i kuzynów. Autorka próbuje wytłumaczyć zmiany leksykalne zmianami społecznymi, które miały miejsce na przełomie wieków.
Źródło:
Językoznawstwo; 2022, 16, 1; 87-94
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies