Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "awangarda" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
„Żyjemy, walcząc z przyrodą”. Pierwsza awangarda i antropocen
‘We live fighting nature’. Awangarda Krakowska and the Anthropocene
Autorzy:
Wójtowicz, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1944287.pdf
Data publikacji:
2021-03-30
Wydawca:
Narodowe Centrum Kultury
Tematy:
literatura międzywojenna
Pierwsza Awangarda
antropocen
nowoczesność
ekologia
interwar literature
Awangarda Krakowska (Vanguard of Kraków)
Anthropocene
modernity
ecology
Opis:
This paper analyses the work of authors associated with Awangarda Krakowska (in Polish: ‘Vanguard of Kraków’), discussing it in terms of contemporary discussions on the Anthropocene. The activity of this most radical formation in Polish modern literature coincided with the pinnacle of industrial progress. The members of the movement were staunch supporters of the latter which they tended to describe in terms of fossil fuels industry and the taming or transformation of natural environment. Adopting Peiper’s formula of three ‘M’s’ (Megalopolis, Mass, Machine), their attitude to nature is here discussed through three ‘E’s’: Enthusiasm, Exploitation, and Ecology. The former two were prevalent concepts in the interwar period and were derived from the philosophical discourse of modernity, gaining further focus in the avant-garde aesthetics and its slogans of human rivalry with nature. The resulting texts presented the intense process of transforming reality as an epic of forging a new order and introducing creative orderly patterns into the chaotic world of nature. This perspective tends to gradually disappear in the post-war texts, as the members of the avant-garde movement realised the negative consequences of the processes they once praised. Their texts reveal symptoms of ecological awareness and first suggestions that human attitude towards nature should be redefined.
Źródło:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka; 2021, 113, 1; 174-188
1230-4808
Pojawia się w:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Awangarda seksualna
Autorzy:
Leszkowicz, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459023.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Ośrodek Studiów Amerykańskich
Opis:
Homofobia ma różne oblicza. Manifestuje się w realnej przemocy i w nienawiści, ale i przybiera nobliwe oficjalne formy, wyłania się pod postacią prawa, kulturalnego obyczaju lub naukowej obiektywności. W twórczości artystycznej może pojawiać się jako negacja lub przemilczenie, jako deprecjonowanie lub nawoływanie do cenzury. Homofobia przede wszystkim jest jednak pewną stałą obecnością społeczną i kulturową. Jak zatem sobie z nią radzić, zanim będziemy mogli o niej zapomnieć? Jak ją wykorzystać przeciwko niej samej, jak jej represje przekształcić w kreacje? Poszukiwanie odpowiedzi na te dylematy doprowadziło mnie do sztuki i lekcji, jaką nam daje jej historia. Książka, która mnie ostatnio zainspirowała, stawia te problemy na ostrzu noża, prowokacyjnie i ambiwalentnie. Outlaw Representation. Censorship and Homosexuality in Twentieth-Century American Art czyli Przedstawienia wyjęte spod prawa. Cenzura i homoseksualizm w sztuce amerykańskiej XX wieku, taki tytuł nosi wydana w 2002 roku przez Oxford University Press, książka amerykańskiego historyka sztuki Richarda Meyera. Historia sztuki amerykańskiej, którą napisał Richard Meyer, jest historią zwycięzców, homoseksualnych artystów, którzy odnieśli sukces i którzy należą już do kanonu amerykańskiej kultury. Natomiast cenzura i homofobiczny zakaz są traktowane przez autora jako siły kreatywne, inspirujące artystów, pobudzające ich do wyszukanych strategii wizualnych i wystawienniczych Meyer skupia się na karierach i wybranych dziełach takich postaci, jak Paul Cadmus, Andy Warhol, Robert Mapplethorpe, David Wojnarowicz, Holly Hughes oraz grupy Gran Fury, związanej z aktywizmem wobec AIDS, którym poświęca poszczególne rozdziały. Wszyscy oni mają już swoje miejsce zarówno w historii sztuki, jak i historii homoseksualizmu. Książka Meyera nie odkrywa zatem nieznanych twórców, ofiar cenzury, ale analizuje dzieła tych, którzy potrafili wykorzystać represję i przetworzyć ją w artystyczny sukces. Ponadto analiza Meyera polega na tym, iż pokazuje, w jaki sposób zmaganie się z zakazem seksualnej ekspresji jest zapisane w strukturze dzieł. Autor nie dekoduje zatem homoseksualizmu z ukrytych kryptogramów, gdyż jest on na powierzchni twórczości wymienionych artystów, ale odsłania siłę jego obecności pomimo cenzuralnych nacisków i panującej w otaczającej kulturze homofobii. Jest to zatem historia nie tylko zwycięzców, ale i historia indywidualnej odwagi jednostki w obliczu systemu, z tego też powodu Outlaw Representation to książka do pewnego stopnia triumfalna, opowiadająca historię sławy, trwającej więcej niż warholowskie piętnaście minut, nie tylko pomimo, ale właśnie dzięki cenzurze i homoseksualizmowi.
Źródło:
InterAlia: Pismo poświęcone studiom queer; 2006, 1; 4
1689-6637
Pojawia się w:
InterAlia: Pismo poświęcone studiom queer
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Avant-garde and contemporary architecture
Awangarda a architektura współczesna
Autorzy:
Kozłowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/370010.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
architecture
avant-garde
expressionism
futurism
novelty
architektura
awangarda
ekspresjonizm
futuryzm
nowość
Opis:
The text attempts to present contemporary architecture with its commercial connotations against the background of the aspirations of the early 20th century avant-garde artists. After years of modernist order, the shapes of architecture have exploded anew and those forgotten for years or known only from drawings have become important again. However, the perception of architecture and its social overtone have changed. The commercial and advertising value of art is nowadays the most important. The artists’ thought of the past can be perceived today as continuity of architecture, although similar, it is already different.
W tekście starano się przedstawić współczesną architekturą z jej komercyjnymi konotacjami na tle dążeń twórców awangardy początków XX wieku. Kształty architektury po latach modernistycznego uporządkowania wybuchły na nowo i te przez lata zapomniane lub znane tylko z rysunków, znowu stały się ważne. Zmieniło się jednak postrzeganie architektury i jej społeczny wydźwięk. Komercyjna i reklamowa wartość sztuki jest współcześnie najważniejsza. Myśl twórców sprzed lat, może być odbierana współcześnie jednak jako ciągłość architektury, choć podobna jest już inna.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2020, 43; 55-70
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sztuka i polityka: awangarda w porewolucyjnej Rosji
Art and Politics: avant-garde in post-revolutionary Russia
Autorzy:
Cześniak-Zielińska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850694.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
art
avant-garde
Russia
communism
propaganda
sztuka
awangarda
Rosja
komunizm
Opis:
Artykuł dotyczy awangardy rosyjskiej, której początków należy szukać w pierwszych latach XX wieku. Założenia artystyczne awangardy ewoluowały pod wpływem wydarzeń z lat 1914 – 1918, zwłaszcza rewolucji rosyjskich, wojny domowej i wojny z Polską. W latach rewolucji i w trakcie wojny domowej wielu lewicowych artystów włączyło się w zarządzanie instytucjami artystycznymi w bolszewickiej Rosji. Zarazem ich twórczość coraz częściej stawała się narzędziem komunistycznej propagandy. Kres awangardzie w sensie artystycznym przyniosło zadekretowanie realizmu socjalistycznego w sztuce, literaturze i filmie.
This article deals with the Russian avant-garde, whose origins must be sought in the early years of the twentieth century. Ideas of the avant-garde art evolved under the influence of the First World War, the Russian revolutions, the Civil War and the Polish-Bolshevik War of 1920. Between the years 1917-1918 and during the Civil War many left-wing artists joined the management effort of artistic institutions in Soviet Russia. At the same time their work became more and more a tool of communist propaganda. The decree on socialist realism in art, literature and film brought the end to the artistic avant-garde.
Źródło:
Facta Simonidis; 2013, 6, 1; 53-71
1899-3109
Pojawia się w:
Facta Simonidis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Józef Łobodowski w kręgu awangardy lubelskiej
Józef Łobodowski in the Circle of the Awangarda Lubelska
Юзеф Лободовський в кругах “Люблінського авангарду”
Autorzy:
Choma-Suwała, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048535.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Юзеф Лободовський, Люблінський авангард, біографія, поезія, публіцистика, переклад
Józef Łobodowski, Awangarda Lubelska, biografia, poezja, publicystyka, przekład
Józef Łobodowski, Awangarda Lubelska, biography, poetry, journalism, translation
Opis:
Tematem poniższego artykułu jest życie i twórczość literacka Józefa Łobodowskiego na tle Awangardy Lubelskiej. Awangarda Lubelska wywodząca się z grupy „Reflektor” w dużej mierze ukształtowała intelektualną, estetyczną i etyczną postawę Józefa Łobodowskiego. Wpływała na jego twórcze wybory. Mimo iż należał do przedstawicieli młodszej generacji podążał za Józefem Czechowiczem, który był duchowym mistrzem i najważniejszą osobowością lubelskiego środowiska literackiego. Połączył ich przede wszystkim odrębny rodzaj poezji, który był wynikiem rozczarowania współczesnością. Jej cechami charakterystycznymi był przede wszystkim katastrofizm i emocjonalna wizyjność. Twórczość przedstawicieli Awangardy Lubelskiej łączyła w sobie także społeczne zaangażowanie i elementy regionalizmu. Jej sensem było poczucie porażki, buntu przeciwko rzeczywistości, odniesienie do tradycji biblijnej, romantyzmu i symboliki.
The subject of the following article is the life and literary work of Józef Łobodowski against the background of the Awangarda Lubelska. Awangarda Lubelska originating from the group "Reflektor" largely shaped the intellectual, aesthetic and ethical attitude of Józef Łobodowski. It influenced his creative choices. Although he belonged to representatives of the younger generation, he followed Józef Czechowicz, who was a spiritual master and the most important personality of the Lublin literary community. They were connected above all by a separate type of poetry that was the result of disappointment in the present. Her characteristics were primarily catastrophe and emotional vision. The work of representatives of Awangarda Lubelska also combined social involvement and elements of regionalism. Its sense was a sense of failure, rebellion against reality, a reference to biblical tradition, romanticism and symbolism.
Основною темою даної статті є спроба висвітлити життя та літературну діяльність Юзефа Лободовського на тлі Люблінського авангарду. “Люблінський авангард”, який є продовжувачем групи “Рефлектор”, значною мірою сформував інтелектуальне, естетичне та етичне ставлення Юзефа Лободовського. Це, без скмніву, вплинуло на його творчий вибір. Хоча він належав до представників молодого покоління, він пішов за Юзефом Чеховичем, який був духовним учителем і найважливішою особистістю люблінської літературної спільноти. Те, що їх об’єднало, це окремий вид поезії, який з’явився внаслідок розчарування сучасністю. Його характеристиками були насамперед катастрофізм та емоційне бачення. Робота представників “Ллюблінського авангарду” також поєднувала соціальну заангажованість та елементи регіоналізму. Його питомою ознакою було відчуття невдачі, повстання проти реальності, посилання на біблійні традиції, романтизм та символізм.
Źródło:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2019, 5, 14; 61-77
1733-2249
Pojawia się w:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kanonizacja awangardy – o publikacji Awangardowe muzeum
Autorzy:
Lubiak, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27324068.pdf
Data publikacji:
2021-06-23
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
awangarda
muzeum
sztuka nowoczesna
muzealnictwo
wystawiennictwo
Opis:
Monumentalna publikacja Awangardowe muzeum (red. Agnieszka Pindera, Jarosław Suchan, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2020) zestawia i analizuje cztery projekty muzealnicze: Muzea Kultury Artystycznej w Rosji Radzieckiej, działalność Société Anonyme w Stanach Zjednoczonych i grupy „a.r.” w Polsce oraz Kabinett der Abstrakten w Hanowerze. Kluczem doboru jest to, że koncepcję każdego z projektów opracowali awangardowi artyści, co więcej w założeniach mieli oni również kierować realizacją tych przedsięwzięć. Publikacja podzielona jest na trzy części: artykuły badawcze, teksty źródłowe oraz katalog dokumentów i prac. Badanie awangardowych projektów muzealniczych obejmuje cztery obszary: koncepcję, kolekcję, organizację i ekspozycję. Kwestie te nie są wyodrębniane w badaniach, raczej celowo splatane. Głównym założeniem książki jest ukazanie, w jaki sposób awangarda instytucjonalizowała samą siebie. Ta teza zostaje poddana refleksji w niniejszej recenzji. Podobnie jak konsekwencje tej publikacji, do których należy m.in. wpisanie awangardy do kanonu historii sztuki i uświęcenie jej dorobku jako niepodważalnej wartości.
Źródło:
Muzealnictwo; 2021, 62; 128-131
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Avant-garde in earnest! Stern’s biographical experiments with Apollinaire
Awangarda naprawdę! Biograficzne eksperymenty Sterna z Apollinaire’em
Autorzy:
Baron-Milian, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312473.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Avant-garde
life writing
biography
archive
Anatol Stern
Guillaume Apollinaire
awangarda
biografia
archiwum
Guillaume Apollinair
Opis:
Artykuł poświęcony jest genealogicznemu śledztwu, jakie podejmuje Anatol Stern, próbując zrekonstruować pochodzenie Guillaume’a Apollinaire’a. Efektem badawczego postępowania staje się książka zatytułowana Dom Apollinaire’a. Rzecz o polskości i rodzinie poety, opublikowana w 1973 roku, będąca zbiorem szkiców, które ukazywały się wcześniej w krajowych i europejskich czasopismach, przygotowana do druku już po śmierci pisarza przez jego żonę, Alicję Stern. Przedmiot zawartych w artykule analiz stanowią nie tylko teksty opublikowane, ale przede wszystkim obszerny archiwalny zbiór materiałów poświęconych Apollinaire’owi, gromadzonych przez Sterna, a także różne formy literackich praktyk, w ramach których Stern dokonywał artystycznych przetworzeń biograficznych rozpoznań dotyczących autora Alkoholi. Perspektywę teoretyczną dla ujęcia szerokiego spektrum tekstów auto/biograficznych wyznacza pojęcie life writing. W toku analiz na plan pierwszy wysuwa się wartość komentarza Alicji Stern, zawartego w jej niepublikowanym pamiętniku, sugerującego możliwość „kryptoautobiograficznej” lektury niektórych poświęconych Apollinaire’owi tekstów Sterna. Taka linia interpretacji – eksponująca sytuację „obcego” – otwiera możliwość poszukiwania „marańskiego podmiotu” i miejsc, w których ujawnia się przemilczana przez Sterna własna sytuacja „obcego” wraz z różnymi formami maskowania własnej „zakłóconej”, „niestabilnej” tożsamości.
The article is devoted to a genealogical investigation, undertaken by Anatol Stern, in his attempt to reconstruct the origin story of Guillaume Apollinaire. The effect of his research is a book entitled Dom Apollinaire’a. Rzecz o polskości i rodzinie poety, published in 1973, which is a collection of essays, previously published in Polish and European journals, prepared for publication after the author’s death by his wife, Alicja Stern. The subject of analyses in the paper are not only the published texts but first and foremost an extensive archival collection of materials devoted to Apollinaire, collected by Stern, as well as different forms of literary practices, within which Stern carried out artistic biographical modifications of his findings concerning the author of Alcools. The theoretical perspective adopted for the analysis a wide range of auto/biographical texts here is the concept of life writing. In the course of the study the value of Alicja Stern’s commentary, found in her unpublished memoir, comes centre stage, as it indicates the possibility of a “pseudo-auto-biographical” reading of some of Stern’s texts devoted to Apollinaire. This line of interpretation – exposing the situation of “the other” – opens up the possibility of looking for a ”Maroon-like subject” and places in which Stern’s own situation of “the other” along with various forms of masking his own “interrupted”, “unstable” identity.
Źródło:
Forum Poetyki; 2023, 33-34; 26-41 (eng); 26-41 (pol)
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modernisation and avant-garde in Central-Eastern Europe (1918–1939)
Modernizacja i awangarda w Europie Środkowo-Wschodniej (1918–1939)
Autorzy:
Szczerski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/432917.pdf
Data publikacji:
2018-09-21
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
modernisation
modernism
avant-garde
Central-Eastern Europe
independence
modernizacja
modernizm
awangarda
Europa Środkowo-Wschodnia
niepodległość
Opis:
The establishment of new independent states in Central and Eastern Europe after 1918 not only brought changes in European geopolitical reality, but also initiated many cultural processes, stimulated by the need for modernisation of the region. They aimed at strengthening the identity of individual states based on their civilizational advancement. It was possible thanks to political independence, which many central European nations gained for the first time in their history. Their expected growth was not only to confirm their right of existence, but also of being among the leading states in Europe. Within the Old Continent the central and eastern part of Europe turned out to be a domain of modernisation par excellence. Here its progression, on the one hand, was most awaited, on the other – raised the greatest controversy. Arts and artists had their particular role in this process; it was their mission to spread the new ideas, calling for a change of the status quo. Instead of simply adopting the already existing patterns of modernity they tried, however, to work out their original concepts of reforms, based on an attempt to reconcile modernity with traditional values, which were found worth preserving within individual cultures. These processes were supported by representatives of both the avant-garde and the more moderate modernisation, which resulted in peaceful coexistence of radical programmes and endeavours to find conservative definitions of modernism. “New Europe” in the years 1918–1939 was in favour of modernity, pursuing consistently civilizational advancement, with the good use of tools brought about by the new political reality and, first and foremost, the national independence gained by many states in the aftermath of World War I.
Powstanie niepodległych państw w Europie Środkowo-Wschodniej po 1918 r. przyniosło zmianę nie tylko w realiach europejskiej geopolityki, ale także zainicjowało wiele procesów kulturotwórczych, dokonujących się w imię modernizacji regionu. Ich celem była budowa podmiotowości poszczególnych nowych państw bazująca na cywilizacyjnym awansie, możliwym dzięki politycznej niezależności, którą wiele środkowoeuropejskich narodów uzyskało po raz pierwszy w swojej historii. Oczekiwany rozwój miał nie tylko potwierdzić ich prawo do istnienia, ale także do zajmowania eksponowanego miejsca w Europie. W ramach Starego Kontynentu Europa Środkowo-Wschodnia okazywała się par excellence domeną modernizacji i miejscem, gdzie jej postępy były zarówno najbardziej oczekiwane, jak i wzbudzały najwięcej kontrowersji. Szczególną rolę w tym procesie przypisywano sztuce i artystom, których powołaniem było głoszenie haseł wzywających do zmiany status quo. Jednakże zamiast bezdyskusyjnie przejmować gotowe wzorce nowoczesności, starano się wypracować oryginalne koncepcje modernizacyjnych reform, opierając się na próbie pogodzenia nowoczesności z tradycyjnymi wartościami uznawanymi przez poszczególne kultury narodowe za godne zachowania. Procesy te wspierali zarówno twórcy awangardy, jak i bardziej umiarkowani promotorzy modernizacji, dzięki czemu obok siebie mogły współistnieć programy radykalnie awangardowe, jak i poszukiwania konserwatywnych definicji modernizmu. „Nowa Europa” w latach 1918–1939 opowiedziała się po stronie nowoczesności, konsekwentnie dążąc do cywilizacyjnego awansu i umiejętnie wykorzystując w tym celu narzędzia, jakie przyniosła nowa rzeczywistość polityczna, a przede wszystkim uzyskana przez państwa po zakończeniu I wojny światowej niepodległość.
Źródło:
Muzealnictwo; 2018, 59; 198-202
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Awangarda płodna i bezpłodna
Autorzy:
Baron-Milian, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/579031.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Aleksander Wat
Futurism
avant-garde
gender
masculinity
Opis:
Productive and Unproductive Avant-garde
Źródło:
Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2018, 61, 2(126); 37-50
0084-4446
Pojawia się w:
Zagadnienia Rodzajów Literackich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tadeusz Kantor i jego UR-MATERIE
Autorzy:
Łarionow, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2096222.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi
Tematy:
tadeusz kantor
przestrzenie sztuki
awangarda
teatr
Opis:
The article discusses the problem of space in the art of Tadeusz Kantor, an artist of the 20th century whose fifty-year oeuvre was and still is polysemous, difficult to define. The author of the text puts forward a hypothesis that the desire to master space visible in his works became important because the artist graduated in stage design. It results from treating this field of art as a specific artistic strategy that tackles three-dimensional space subjected to the manipulation of art. For Kantor, space was UR-MATTER he struggled with all his life: he treated differently the flat painting canvas, in another way he approached the open area of the city, the beach subjected to happening activities, and even more differently he dealt with the classic theatrical division into the stage and audience, i.e. illusion and disillusion.
Źródło:
Powidoki - magazyn artystyczno-naukowy; 2020, 3; 18-25
2657-652X
Pojawia się w:
Powidoki - magazyn artystyczno-naukowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Moskiewski konceptualizm - między awangardą a postmodernizmem
Autorzy:
Pietraś, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/444279.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
conceptualism
underground
soc art
avant-garde
postmodernism
Opis:
The Moscov Conceptualism was one of the famous phenomena of non-official art. It showed emptiness of soviet paintings, literature, art. The Moscow underground was connected by the same feeling and need to change the soviet language poisoned by demagogy of politicians, by the falsity of official slogans and literature. It entered two influential styles in non-formal culture of the 1970s and 1980s. First of them was concentrated on a visual art and used term "soc-art" connected with series of paintings by Vitaly Komar and Alexander Malamid. It compared material forms of soviet ideology (posters, slogans, graphic art) with the profusion of Western commercial advertising products and pop art. The second circle of artists was concentrated near Ilya Kabakov and included not only painters but also great writers like Dmitry Prigov, Lev Rubinstein and Vladimir Sorokin, who used to deconstruct typical socrealistic literature by showing her absurd. This trend was called Moscow Conceptualism and was in many points connected with traditions of avant-garde art, especially futurism and OBERIU.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2007, IX; 131-142
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Porządkowanie awangardy
Autorzy:
Kmiecik, Michalina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969649.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
modernism
avant-garde
sensuality
formalism
camp
modernizm
awangarda
zmysłowość
formalizm
kamp
Opis:
The article is an attempt at formulating a new typology of the avant-garde in its different modes of functioning. The starting point is the assumption that experimental art at the beginning of the twentieth century was first and foremost the answer to sociocultural changes and the resultant crisis of representation. Four types of attitude are proposed: the socio-affirmative one constitutes an apotheosis of the crisis, which becomes a springboard for the emergence of a new cultural era. Representatives of this stance believe in the possibility of creating entirely new means of expression or conventions and embrace the ideology of progress. The decadent type is a continuation of the Adornian aestheticism; it is characterized by melancholy and the awareness of the impossibility of overcoming the crisis, which often takes on a form of controlled chaos and tragic tomfoolery. The surrealist type tries to create an alternative reality for art, which would liberate it from its cognitive limitations. Finally, the aesthetic-religious type is characterized by the experience of past aesthetics, where the need for beauty is notoriously undermined by the awareness that the means of representation have worn out and the truth is hidden. It is often expressed by yearning after an ineffable sacred, which is not so much lost as eternally ungraspable, hidden and absent.
Źródło:
Wielogłos; 2012, 2, 12; 105-125
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Awangarda w kręgu Jacques’a Maritaina
The avant-garde in Jacques Maritain’s circle
Autorzy:
Jedlińska, Eleonora
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689067.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2019, 18, 1; 265-279
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między sztuką i polityką: awangarda artystyczna wobec zmian społeczno-politycznych w Republice Weimarskiej
Autorzy:
Cześniak-Zielińska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/647789.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Opis:
Article discusses the relationships between art and politics on the example of the German avantgarde, whose origins must be sought in the period before the First World War had broken out. Ideas of the German expressionism evolved under the influence of the Great War and the news from the Bolshevik Russia. Many left-wing artists in post-war Germany were involved in the revolutionary movement, especially the so-called November Revolution; after the Versailles Treaty, some of them joined the management of culture institutions and artistic schools with the famous Bauhaus School of Design at the forefront. Hitler’s rise to power brought an end to both the Weimar Republic and the avant-garde art in Germany.
Artykuł omawia związki między sztuką i polityką na przykładzie awangardy artystycznej w Niemczech, której początków należy szukać w okresie poprzedzającym wybuch I wojny światowej. Założenia artystyczne niemieckiego ekspresjonizmu w sztuce ewoluowały pod wpływem Wielkiej Wojny i wieści dobiegających z bolszewickiej Rosji. Wielu lewicowych artystów zaangażowało się w ruch rewolucyjny, zwłaszcza w czasie tzw. rewolucji listopadowej; po podpisaniu traktatu wersalskiego niektórzy z nich włączyli się w zarządzanie instytucjami kultury i szkołami artystycznymi ze słynnym Bauhausem na czele. Dojście Hitlera do władzy przyniosło kres nie tylko Republice Weimarskiej, ale i awangardzie artystycznej w Niemczech.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia; 2014, 21, 2
1428-9512
2300-7567
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Varia (jubileuszowe)
A variety of jubilee
Autorzy:
Madejski, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2078812.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
autobiography
avant-garde
Tymoteusz Karpowicz
Szczecin
autobiografia
awangarda
Opis:
Autor wprowadza w problematykę piątego numeru "Autobiografii", który ukazuje się w roku jubileuszu siedemdziesięciolecia obecności literatury polskiej w Szczecinie. W tym kontekście zwraca szczególną uwagę na rolę poezji Tymoteusza Karpowicza w opisywaniu powojennego Pomorza Zachodniego. Karpowicz nie tylko pozostawił wiersze opisujące Szczecin, ale zapoczątkował nurt awangardowego przedstawiania naszego miasta.
The author introduces the fifth issue of "Autobiography" in the context of the seventieth anniversary of the presence of Polish literature in Szczecin. In this framework, he pays a particular attention to the role of poetry of Tymoteusz Karpowicz in describing the post-war Western Pomerania. Karpowicz not only left us his own poems describing Szczecin, but initiated the course of avantgarde presentation of our city.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2015, 5, 2; 7-12
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poezja konkretna w trzech obszarach językowych
Concrete poetry in three languages
Autorzy:
Kremer, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1391128.pdf
Data publikacji:
2013-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
poezja konkretna
awangarda
recepcja
Opis:
This paper analyzes different paths of the development of both the movement and the notion of concrete poetry in three linguistic regions. The German-language konkrete Dichtung turns out to usually denote the original, historical shape of the movement, which was partly created in German- speaking countries and which has been treated as a literary phenomenon. The Englishlanguage term concrete poetry is a much broader category which also encompasses visual poetry and avant-garde texts that are distant from the sources of concretism in its early form. The Polish understanding of ‘poezja konkretna’ [concrete poetry] was influenced by both German- and English- language books and by the movement’s regional version, which appeared in Poland as late as in the 1970s. The selected linguistic areas allowed the author to show three basic ways of thinking about concretism, i.e. about its initial, international, and regional versions.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2013, 19; 95-114
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sztuka zakłóceń: awangarda transformatywna i idekompozycja publicznej przestrzeni symboli
Transformative avant-garde and disintegration of symbols in public sphere
Autorzy:
Wołek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/321507.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
sztuka transformatywna
awangarda
sztuka społeczna
sztuka zaangażowana
przestrzeń publiczna
komunikacja
transformative art
avant-garde
socially art
engaged art
public sphere
communication
Opis:
Artykuł przedstawia koncepcję sztuki transformatywnej, której przedmiotem i artystycznym tworzywem staje się komunikacyjna struktura przestrzeni publicznej. Dla artystów transformatywnych problem stanowi istnienie uprzywilejowanego przekazu – przekazu, który tłumi inne przekazy oraz sprawia, że to, co Inne oficjalnej, uśrednionej opinii musi wydawać się dziwaczne, niewygodne, czy wstydliwe. Transformatywiści, operując w ramach podziału ról komunikacyjnych pojmują swoją sztukę jako nagłaśnianie mniejszości. Przekazywanie tuby zagłuszonym. Artystyczne projekty, mieszczące się w kategorii transformatywnych, posiadają trzy cechy istotne: po pierwsze – diagnozują stan pewnej grupy upośledzonej pod względem reprezentacji w przekazie społecznym, po drugie – sprawiają, że dana grupa staje się widoczna w przestrzeni publicznej, po trzecie – projektują sytuacje komunikacyjne oraz dekomponują i zakłócają artykulacje hegemoniczne, a dzięki temu, choćby chwilowo reorganizują semiotyczne praktyki władzy.
This article presents the concept of transformative art, a genre whose subject matter and very artistic fabric challenges the communication structure within public spaces. The existence of privilege officially bestowed upon certain communication structures creates a dilemma for transformative artists. This officially sanctioned privilege muzzles competing ideas and creates the impression amongst the general public that other, alternative ideas are strange, awkward and embarrassing. Transformative artists, dealing within the division of communicative roles, see their art as the voice of minorities, whose suppressed message they convey. Artistic projects within the category of transformative art possess three vital features: firstly, they diagnose the state of minority groups whose social communications are underprivileged. Secondly, they make this group noticeable in the public sphere and thirdly, they create situations in which, at least for a time, they deconstruct, interfere with and reorganize the semiotic practices of the hegemonic power.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2018, 123; 585-595
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Minor American: New Narrative, awangarda, queer, nekropolityka (Eileen Myles, Magdalena Zurawski, CA Conrad)
Minor American: New Narrative, the Avant-Garde, Queer Lives, and Necropolitics (Eileen Myles, Magdalena Zurawski, and CA Conrad)
Autorzy:
Myk, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912997.pdf
Data publikacji:
2021-03-15
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
New Narrative
awangarda
queer
nekropolityka
the avant-garde
necropolitics
Opis:
Szkic jest poświęcony amerykańskiemu nurtowi awangardowemu New Narrative, powstałemu w latach siedemdziesiątych XX wieku, oraz strategiom poetyckim towarzyszącym jego społeczno-politycznemu zaangażowaniu w sytuację mniejszości seksualnych. Autorka szkicu przedstawia twórczość trzech postaci z nim związanych: Eileen Myles, Magdaleny Zurawski i CA Conrada, których utwory i działania artystyczne skupiają się na problematyce obywatelstwa i suwerenności osób LGBTQ+ żyjących w USA. Proponuje analizę dorobku tych twórców w kontekście refleksji filozoficznej Achillego Mbembe dotyczącej nekropolityki, która rozwijana jest obecnie na gruncie amerykańskim także w odniesieniu do osób queer i praktyk queerowych. 
This article discusses the American avant-garde movement called New Narrative, which originated in the 1970s, as well as the poetic strategies that accompanied its socio-political involvement in the cause of emancipation of sexual minority groups. The author discusses the output of three representatives of this movement: Eileen Myles, Magdalena Zurawski, and CA Conrad, whose work and artistic activity have focused on the problems of civil rights and the freedoms, or lack thereof, of LGBTQ+ persons in the United States. The author undertakes an analysis of the three artists’ output within the context of the philosophical reflections of Joseph-Achille Mbembe on the necropolitics, a body of ideas currently investigated in the US in relation to queer identity and queer practices.  
Źródło:
Śląskie Studia Polonistyczne; 2021, 17, 1; 1-22
2084-0772
2353-0928
Pojawia się w:
Śląskie Studia Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Międzyregionalna europejska współpraca na rzecz rozwoju inteligentnych specjalizacji na przykładzie „Inicjatywy Awangarda”
European interregional cooperation for the development of smart specialization as an example Vanguad Initiative
Autorzy:
Szymański, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/322175.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
inteligentne specjalizacje
Inicjatywa Awangarda
Unia Europejska
Strategia 2020
smart specialization
Vanguard Initiative
European Union
Strategy 2020
Opis:
Koncepcja inteligentnych specjalizacji to stosunkowo nowa idea, mająca na celu przywrócenie Europy na ścieżkę stabilnego, długotrwałego wzrostu, budowanego na gospodarce opartej na wiedzy i innowacjach. Po kilku latach lokalnych działań w regionach podjęto próbę zbudowania międzyregionalnego porozumienia na rzecz rozwoju wybranych obszarów. W niniejszym artykule zaprezentowano Inicjatywę Awangarda – pierwszą tego typu nieformalną grupę, w skład której wchodzi 26 wysoko rozwiniętych regionów.
The concept of smart specialization is a relatively new idea aimed at restoring Europe on the path of stable, long-term growth, built on an economy based on knowledge and innovations. After several years of local actions in the regions, an attempt to build interregional agreement for the development of selected areas was made. This paper presents Vanguard Initiative - the first such informal group, which includes 26 highly developed European regions.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2016, 89; 453-463
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Revisionism, avant-garde, actualization: The case of the Warsaw school of the history of ideas
Rewizjonizm, awangarda, aktualizacja – przypadek warszawskiej szkoły historii idei
Autorzy:
Tyl, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2096216.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
avant-garde
Warsaw school of the history of ideas
revisionism
actualization
reception
awangarda
warszawska szkoła historii idei
rewizjonizm
aktualizacja
recepcja
Opis:
If the characterization of avant-garde proposed once by Henri Saint Simon, and later maintained by Daniel Bell as well as Lidia Burska in the book entitled Awangarda i inne złudzenia. O pokoleniu ‘68 w Polsce (“The avant-garde and other illusions. On the ’68 generation in Poland”) is adopted, the philosophical revisionism inside Polish Marxism (the Warsaw school of the history of ideas) may be considered a phenomenon analogous to the artistic avant-garde which gained prominence in the middle of the 1950s. In Burska’s understanding, the significant trait of avant-garde is effective impact on the state of consciousness, stances and choices of the public. This essential factor highlights the connection between avant-garde and revisionism, due to the fact that, as it was commonly believed in Poland, the Warsaw school played a major role in the formation of the Polish post-war humanities. The purpose of the paper is to propose an understanding of the impact exerted by the Warsaw school of the history of ideas. In relation to this problem, the author refers to the testimonies of people who constituted that milieu, and he focuses on some topics from the hermeneutics of H.-G. Gadamer (the concept of the efficacy of history; the concept of application) and from the philosophy of H.R. Jauss (the concept of the horizon of expectations).
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2019, 2; 187-201
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Awangarda panoramicznie
Avant-garde in Panoramic View
Autorzy:
Nowicka, Daria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/636104.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
art
Polish literature
Modernism
Futurism
seeing
comparative studies
avant-garde
Opis:
The Seeing Avant-garde [Widzenie awangardy] volume edited by Agata Stankowska, MarcinTelicki and Agata Lewandowska is a collection of the articles about the avant-garde update.Written by many researchers, the articles show a wide scale of research on the contemporaryavant-garde manifested in literature, art, music, theatre and cybernetics. As an extremely valuablepublication, the book in question concentrates on the new and original methods of comparativeresearch, marks new reading directions, and presents contemporary problems of aesthetics.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2020, 18; 305-317
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Awangarda i socrealizm. W 65 lat po powstaniu Teatru Nowego w Łodzi. Uwagi po wydarzeniu
The avant-garde and socialist realism. 65 years after the creation of the Nowy Theatre in Łódź. Reflectons after the anniversary event.
Autorzy:
Olkusz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/424562.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
Tematy:
Awangarda i socrealizm; Teatr Nowy w Łodzi
Opis:
In 1949 Kazimierz Dejmek became the director of the Nowy Theatre in Łódź – the first public stage in Poland inspired by the rules of socialist realism. A few months later, the Polish authorities decided to destroy the Noeoplastic room designed by Władysław Strzemiński – a very special place dedicated to the presentation of Polish avant-garde artists. Both events which occurred in the same city, turned out to be kind of turning points in Polish culture: this is why the relationship between these two artistic schools became the subject of a project prepared for the 65th birthday of the famous theatre stage: Avant-garde and socialist realism. 65 years after creation of the Nowy Theatre in Łódź. This article describes the assumptions and realizations of several art projects prepared by young Polish artists for this event. The majority of them decided to find a contemporary setting for this historical opposition (What does it mean now: the avant-garde v socially engaged art?), but very quickly they noticed that it is (and it was) impossible to talk about socialist realism and the avant-garde as two contrary formations.
Źródło:
Sztuka i Dokumentacja; 2016, 14; 151-156
2080-413X
Pojawia się w:
Sztuka i Dokumentacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wileńskie pismo „Comoedia” – jeszcze jedno ogniwo awangardy
Autorzy:
Szawerna-Dyrszka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030931.pdf
Data publikacji:
2018-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
“Comoedia”
journal
avant-garde
Żagary
Vilnius
„Comoedia”
czasopismo
awangarda
Wilno
Opis:
The article describes the Vilniusian paper dedicated to art and culture called “Comoedia”. Until now, this monthly magazine has been described as a theatrical paper between 1938-1939. The author of the paper justifies the argument, that the periodical being the last published initiative of “Walking Wolf”, is an unnoticed “missing link” so far-considering the chain of the Polish interwar avant-garde in literature.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2018, 13, 8; 293-303
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
lasyka i awangarda w hermeneutycznej refleksji nad sztuką Hansa-Georga Gadamera i Hansa Blumenberga
Autorzy:
Zowisło, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/637673.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
philosophy, logic, theoretical sociology
Opis:
Zagadnienie trwałości i zmiany, posiadające swoją ustaloną pozycję itradycję w ramach socjologii jest także istotnym problemem estetyki współczesnej, która rozważa je pod postacią pytania o jedność (ciągłość) czy też ostateczny rozbrat (zerwanie) sztuki współczesnej ze sztuką klasyczną.
Źródło:
Principia; 2010, 53
2084-3887
Pojawia się w:
Principia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Peiper w Madrycie, czyli hiszpański topos
Peiper in Madrid or the Spanish topos
Autorzy:
Kluba, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1392083.pdf
Data publikacji:
2012-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
T. Peiper
awangarda
barok
gongoryzm
Opis:
The pope of Polish avant-garde is a main character of a certain persistently recollected critical topos. It claims that, after spending World War I in Europe, Tadeusz Peiper took a basic shape of his poetical idea from avant-garde artists he then met. Critics who share this opinion believe that Peiper, aware of these “borrowings”, was developing a carefully planned strategy in order to conceal those external sources and to pretend originality. The author of the article disavows these harmful assumptions, reconstructing their possible genesis (rooted in and continued prewar suspicions of plagiarism) and analyzing some of their critical versions. In the same time she presents wider and not only avant-garde background of Peiper’s idea (baroque, gongorism).
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2012, 17; 163-195
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Piotr Piotrowski, Awangarda w cieniu Jałty. Sztuka w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 1945-1989, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2005, s. 502
Autorzy:
Cześniak-Zielińska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850749.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Central and Eastern Europe
art
modernism, avant-garde
Yalta
neo-avant-garde
social realism
Europa Środkowo-Wschodnia
sztuka
modernizm
awangarda
Jałta
neoawangarda
realizm socjalny
Źródło:
Facta Simonidis; 2009, 2, 1; 313-317
1899-3109
Pojawia się w:
Facta Simonidis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filmy pisane
Pisani filmovi
Autorzy:
Levi, Pavle
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1395635.pdf
Data publikacji:
2021-07-19
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
surrealizm
jugosłowiańska awangarda
hipnizm
zenityzm
André Breton
Monny de Boully
paper movies
film
kino eksperymentalne
Opis:
Początek lat dwudziestych XX wieku to okres rozwoju europejskich kierunków awangardowych. Dominującemu surrealizmowi towarzyszyło powstawanie lokalnych prądów: rumuńskiego integralizmu, czeskiego poetyzmu i artyficjalizmu oraz jugosłowiańskiego zenityzmu, hipnizmu, sumatryzm (czy pojęcie jest w porządku?) i kosmizmu. Dzięki pomysłowości oraz oryginalności poszczególnych artystów i teoretyków tworzono inspirujące, niemniej traktowane jako peryferyjne i „egzotyczne” manifesty. Działacze jugosłowiańscy, choć pozostający pod wpływem twórców rosyjskich (W. Chlebnikowa, W Majakowskiego, A. Rodczenki), blisko współpracowali i aspirowali do działalności centrali paryskiej (za A. Bretonem, B. Péretem). Znana jest ich bogata korespondencja z Francuzami, a w niektórych przypadkach i bezpośrednie kontakty. „Stół bohemy z [belgradzkiej] kawiarni Moskva stał się surrealistycznym stołem w kawiarni Le Cyrano w Paryżu”. W tekście przywoływani są najważniejsi działacze jugosłowiańskiej awangardy: Ljubomir Micić, Rade Drainac, Boško Tokin, ale szczególną uwagę autor poświęca (skromniej dotychczas przedstawianej w refleksji krytycznoliterackiej) działalności Monny’ego de Boully (serb. Moni Buli). Na podstawie jego utworu Doktor Hipnison, ili tehnika života, określanego jako rodzaj filmu pisanego (paper movies), Pavle Levi przybliża czytelnikowi koncepcję i konkretną realizację „filmu na papierze” – w wizji protagonisty Boully’ego. W nowym formacie widz zaproszony jest do „przestrzeni nieskrępowanej perspektywą”, staje się odbiorcą aktywnym, zaangażowanym do doświadczania filmu różnymi zmysłami.
Źródło:
Forum Poetyki; 2021, 23; 110-127
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The avant-garde: art as theory
Autorzy:
Sztabiński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/593780.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
avant-garde
theory
discourse
Paul Mann
Peter Bürger
Victor Burgin
awangarda
teoria
dyskurs
Opis:
The starting point of the paper are the questions formulated in 1993 by Philip Auslander as to whether the avant-garde is possible in postmodernism, or whether postmodernism itself can be regarded as a new phase of the avant-garde. The representatives of avant-garde art considered theory to be of great importance. Therefore, an attempt to answer the questions has been made here from the point of view of three theoretical approaches to the problem. The first one has been discussed with reference to Paul Mann's book The Theory-Death of the Avant-Garde assthat art today functions within the framework of a “discursive economy”. The avant-garde theories, opposed to the artistic status quo, in fact support the functioning of this mechanism, becoming “discourse productive”. Thus, instead of renewing it, they contribute to the death of the avant-garde, which is absorbed by the cultural “exchange effect”. The second approach, referred to as “theory-life”, is developed on the basis of the reneving atbaet, by Peter Bürger. He considered that the basic aspiration of the avantgarde was an attack against the institution of art and revolutionizing life as a whole. This renewal was announced in their writings and manifested in artworks which became a way of undertaking and attempting to solve theoretical problems. I have described this phenomenon as “theorism”. The third option discussed is the “end of theory”, with reference to Victor Burgin's book of the same title. The British author believes that the concept of art shaped from the Renaissance period onwards through the Enlightenment and Romanticism, has collapsed in the 20th century. Currently art operates not in the area of theory, but in the sphere of the discourses creating “semblances of truth” and performing mobilizing and strategic, not ontological functions. The article concludes with some remarks on the change of metaphors (“death”, “life”, “end”), which are employed in connection with the avant-garde, as well as the possible consequences of this situation.
Punktem wyjścia artykułu są pytania sformułowane w 1993 roku przez Philipa Auslendera dotyczące tego, czy awangarda jest możliwa w postmodernizmie, albo czy sam postmodernizm można uznać za nową fazę awangardy? Przedstawiciele sztuki awangardowej przypisywali istotną rolę teorii. Dlatego próba odpowiedzi na zadane pytania podjęta została w nawiązaniu do trzech możliwości, jakie łączono z awangardowym teoretyzowaniem. Pierwsza została omówiona w nawiązaniu do książki Paula Manna The Theory-Death of the Avant-Garde. Polega ona na wskazaniu, że dziś sztuka funkcjonuje w ramach „ekonomii dyskursywnej”. Teorie awangardowe, opozycyjne wobec artystycznego status quo, w istocie podtrzymują funkcjonowanie tego aparatu, stając się „ dyskursywnie produktywne”. Zatem zamiast do odnowy, przyczyniają się do śmierci awangardy, wchłonięcia jej przez kulturowy „efekt wymiany”. Druga możliwość, określona jako „teoria – życie”, zostaje rozwinięta na przykładzie tekstów Petera Bürgera. Uznał on, że podstawowym dążeniem awangardy był atak na instytucję sztuki i zrewolucjonizowanie życia jako całości. Odnowa ta była zapowiadana w tekstach i realizowana w dziełach sztuki, które stawały się sposobem podjęcia i próbą rozwiązania problemów teoretycznych. Zjawisko to określiłem jako „teoretyzm”. Trzecia omówiona możliwość to „koniec teorii”. Została ona przedstawiona w nawiązaniu do książki Victora Burgina o tym samym tytule. Angielski autor uważa, że w XX wieku nastąpił upadek koncepcji sztuki kształtowanej od okresu Renesansu, a uformowanej w czasach Oświecenia i Romantyzmu. Sztuka obecna rozgrywa się nie w obszarze teorii, a w sferze dyskursów tworzących „efekty prawdy” i pełniących funkcje mobilizującą i strategiczną”, nie ontologiczną. Artykuł kończą uwagi na temat zmiany metafor („śmierć”, „życie”, koniec”), które są stosowane w związku z awangardą i ewentualnych konsekwencji tej sytuacji.
Źródło:
Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2017, 19; 57-72
1641-9278
Pojawia się w:
Art Inquiry. Recherches sur les arts
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Doświadczenie estetyczne XX wieku: awangarda i postmodernizm
The Aesthetic Experience of the 20th century: Avant-garde and Post-modernism
Autorzy:
Szapir, Maksim
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/970795.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Opis:
The Aesthetic Experience of the 20th century: Avant-garde and Post-modernism"Drawing from various attempts to define the avant-garde, from syntactic-semiotic relationships to pragmatics, the article approaches the notion in question in terms of the reactions it provokes and inspires. Seeing the avant-garde as a peculiar form of rhetoric which challenges pre-established assumptions concerning the whole variety of artistic practices, the articles identifies a number of both parallel and contrasting qualities between the internal mechanisms of the avant-garde and those of postmodernist cultural production, some of which run along the line of originality: just as the avant-garde highlighted the uniqueness of its own expression, post-modernism celebrates repetition and intertextuality.
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2015, 31
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bauhaus – portret wielokrotny z polskimi epizodami
Bauhaus – multiple portrait with the Polish episodes
Autorzy:
Łarionow, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1197967.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Bauhaus
awangarda
dizajn
avant-garde art
design
Opis:
Bauhaus był jedyną szkołą artystyczną wywodzącą się z szerokiego dorobku awangardy pierwszej połowy dwudziestego wieku, która zyskała status samodzielnego ruchu artystycznego. Przywołany w tekście Deyan Sudijc, historyk dizajnu zwraca uwagę, że zarówno w drugiej połowie dwudziestego wieku, aż po czasy współczesne każda kolejna nowa grupa artystów-reformatorów odkrywa na nowo Bauhaus. Tym samym działająca ledwie trzynaście lat niemiecka szkoła, stworzyła coś więcej niż styl, bowiem pokazała na czym polega wręcz filozofia kreacji obiektów, które są i artystyczne, i użyteczne. Artykuł próbuje opisać fenomen szkoły, poprzez przywołanie polskich krytyków, którzy jak Tadeusz Peiper odwiedzali Waltera Gropiusa i opisywali zarówno dyrektora, jak i proponowany system kształcenia. Autorka szczególnie skupia się też na omówieniu teatralnego dorobku Bauhausu w kontekście postaci Oskara Schlemmera. Niemiecki twórca Baletu triadycznego, po opuszczeniu nowatorskiej uczelni przyjechał do Breslau czyli dzisiejszego Wrocławia by wykładać w miejscowej szkole i realizować w teatrze nowatorskie od strony scenograficznej widowiska. Jest to ciekawy i nieco zapomniany epizod w jego twórczości. Historia Bauhausu nie jest tylko opowieścią o awangardowej szkole, autorka dotyka również nieco wstydliwego aspektu spuścizny. Uczelnia założona przez Gropiusa niestety nie przetrwała dyktatury nazistowskiej w Niemczech. Została rozwiązana praktycznie na początku rządów Hitlera. Jednakże propaganda faszystowska, w niektórych sferach swojego funkcjonowania posługiwała się stylistyką Bauhausu. Zatem szkoła, która stała się oddzielnym nurtem awangardy była też w sposób trudny uwikłana w historię polityczną dwudziestego wieku, co jest i paradoksem i przestrogą dla historyków oceniających prace artystów przeważnie pod kątem ich estetycznych walorów.
Bauhaus was the only art school derived from the extensive achievements of the avant-garde of the first half of the twentieth century, which gained the status of an independent artistic movement. Cited in the text by Deyan Sudijc, the design historian points out that in the second half of the twentieth century, up to modern times, every new group of reformer artists is rediscovering Bauhaus. Thus, the German school, which had been active for barely thirteen years, created something more than just a style, because it showed what the philosophy of creating objects that are both artistic and useful is. The article attempts to describe the phenomenon of the school by recalling Polish critics who, like Tadeusz Peiper, visited Walter Gropius and described both the principal and the proposed education system. The author also particularly focuses on discussing Bauhaus’s theatrical output in the context of Oskar Schlemmer. The German creator of the Triadic Ballet, after leaving the innovative university, came to Breslau, or today’s Wrocław, to lecture at the local school and to stage innovative theater performances. This is an interesting and somewhat forgotten episode in his work. The Bauhaus story is not just a story about an avant-garde school, the author also touches on the somewhat embarrassing aspect of legacy. The college founded by Gropius unfortunately did not survive the Nazi dictatorship in Germany. It was dissolved practically at the beginning of Hitler’s rule. However, fascist propaganda used Bauhaus stylistics in some areas of its functioning. Thus, the school, which became a separate stream of avant-garde, was also difficult to get involved in the political history of the twentieth century, which is also a paradox and a warning for historians assessing the work of artists mostly in terms of their aesthetic values.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2019, 3; 115-138
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Kpiąca myśl i szaleńcza wyobraźnia”. Niesamowite opowieści Marka Słyka
Autorzy:
Kaliszuk, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607768.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Marek Słyk
Modernism
avant-garde
Polish prose
modernizm
awangarda
proza polska
Opis:
The author analyses the novels by Marek Słyk using terms and concepts typical for modern literature. He shows relations between Gra o super-mózg, a detective story for teen readers, and other novels, which were much more experimental and avant-garde. Słyk tried to transform the ways of defining literature as an institution especially in the late 1970s and early 1980s in Poland. Political situation of that period involved completely different socially accepted approach to prose. His offer was radically innovative but not like Słyk’s predecessors. He pointed out that modern 20th-century world was marked with permanent ambiguity, so literature had no other way but to accept this fact.
Szkic stanowi próbę opisu powieści Marka Słyka przy użyciu pojęć charakterystycznych dla modernistycznego dyskursu literackiego. Autor za punkt wyjścia przyjmuje analizę powieści Gra o super-mózg, widzianej jako specyficzna realizacja konwencji powieści detektywistycznej. Następnie przygląda się modyfikacjom tej konwencji, dokonanym w pozostałych tekstach Słyka, i wynikającym stąd konsekwencjom dla rozumienia literackości i zadań powieści, a także dla procesów budowania znaczeń w rzeczywistości empirycznej. Przeobrażenia te ujęte zostają jako diagnoza określonego momentu kultury XX-wiecznej, charakteryzującego się nieokiełznaną wieloznacznością, odporną na próby totalizującego ujednoznacznienia.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2015, 33, 1
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gest etyczny Katarzyny Kobro
Katarzyna Kobros ethical gesture
Autorzy:
Skalska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/706985.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Kobro
avant-garde
sculpture
20th century
Polska
awangarda
rzeźba
XX wiek
Polska
Opis:
A conversation that took place in 1945 between Katarzyna Kobro (1898–1951) and the Director of the Museum of Art in Łódz, Marian Mi-nich, provides the inspiration for this text and also the axis of its narrative. At that time, the artist had donated several of her pre-war sculptures to the Museum’s collection. The concise remarks made during the meeting referred to the functionalist theory of sculpture and to refl ections on its exposition and reception. Each of these themes will be developed in the text. The purpose of the discussion is to arrive at an understanding of what the term „ethical moment”, which Kobro used at the end of her meeting with Minich, actually means. The question of ethics relates to the shape of human relationships, the latter infl uencing not just the artist’s biography, but also the fate of her sculptures, their display in the Neoplastic Room organized by Władysław Strzeminski. The issue of the maker’s intention, following Mieke Bal, abandoned in studies of artistic output, exists however in pronouncements regarding artistic theory and its ethics, related in Kobro’s case to the idea of functionalism, social utility and the human form of sculpture. Our analysis of Kobro’s nudes and abstract sculptures is thus an attempt to discover the essence of this art’s ethical dimension. The instruments of description are terms taken from Kobro’s theoretical writings and philosophical concepts. An important reference is Martin Heidegger’s lecture “Art and Space”, in which he introduces the concept of sculpture as a body occupying a place in space, spreading itself out in the world. The theory of the relationship between truth and art, sculpture and space, that is fundamental to the Heideggerian triad of building, dwelling, thinking, becomes an important reference in the analysis of Kobro’s concept, the opening of her sculptures to space, the creating of functionalist projects. It also allows us to come closer to understanding the essence of her work’s “ethical moment”, which she called for in her conversation with Minich.
Źródło:
Rocznik Historii Sztuki; 2013, 38; 89-102
0080-3472
Pojawia się w:
Rocznik Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Avant-gardists and primitivism
Autorzy:
Pawłowska, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/593849.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Avant-garde
visual arts
primitivism
Black Africa
artistic affinities
Awangarda
sztuki wizualne
prymitywizm
Czarna Afryka
powinowactwa artystyczne
Opis:
Today, the relations between modern art with primitive art are almost legendary. Contemporary appreciation of non-European artists’ contribution to the development of modern art was reflected, for instance, in the ground-breaking exhibition held in 1984 at the New York Museum of Modern Art (MoMA), titled Primitivism in 20th-century Art: Affinity of the Tribal and the Modern, curated by the influential art critic and director of this institution, William S. Rubin. Even before that, however, reflections on the phenomenon of primitivism had been based on the combined exhibitions of tribal art and modern art, such as a display of Picasso's works combined with African sculptures, organized in Berlin and in Dresden in1913, as well as the presentation of African art at Alfred Stieglitz’s 291 Gallery in New York. Deeper and broader reflection on the importance of the contribution of tribal cultures (including, of course, African culture) to modern art appeared in 1938 in Robert Goldwater's book entitled Primitivism in Modern Art. The avant-gardists’ expectations concerning so-called primitive art varied. Most often, they sought formal inspirations (Cubist painters, modern sculptors Constantin Brancusi, Pablo Gargallo, Alberto Giacometti, Jacques Lipchitz). However, some artists have looked to it for new representations and symbols as well as a source of human creativity. The article concludes with the words of Georges Salles that the art of black Africa has renewed European artistic scene.
Związki sztuki nowoczesnej z prymitywną są już dziś nieomal legendarne. O tym, że obecnie ich wkład w formowanie sztuki nowoczesnej został w pełni doceniony świadczy chociażby przełomowa wystawa w nowojorskim Museum of Modern Art’s (MoMA) z 1984 r. zatytułowana Primitivism’ in 20th-century Art: Affinity of the Tribal and Modern, której kuratorem był wpływowy krytyk sztuki i zarazem dyrektor tejże placówki William S. Rubin. Zasadniczą podstawę do refleksji na temat zjawiska prymitywizmu stanowiły wspólne ekspozycje sztuki plemiennej i sztuki nowoczesnej, podobnie jak widoczne w twórczości awangardowych artystów inspiracje sztuką plemienną (n.p. prezentacja dzieł Picassa zestawionych z afrykańskimi rzeźbami, zorganizowana w Neue Galerie w Berlinie w grudniu 1913 r. i w Dreźnie czy prezentacja sztuki afrykańskiej w nowojorskiej Galerii 291 Alfreda Stieglietza, zorganizowana z inicjatywy Mariusa de Zayasa w 1914 r. pod wymownym tytułem – Statuary in Wood by African Savages: the Root of Modern Art. Poszerzona i pogłębiona refleksja nad doniosłością wkładu kultur plemiennych (w tym oczywiście afrykańskich) w sztukę nowoczesną pojawiła się w 1938 r. w książce Roberta Goldwatera Primitvism in Modern Art. Oczekiwania awangardystów względem tak zwanej sztuki prymitywnej były niejednorodne. Najczęściej uwzględniano inspiracje formalne (malarze kubiści, rzeźbiarze: C. Brancusi, P. Gargallo, A. Giacometti, J. Lipchitza). Twórcy z niemieckiej grupy Die Brücke, poszukiwali nowych wyobrażeń i symboli a zarazem źródła twórczości ludzkiej. Zainteresowanie tym ostatnim zagadnieniem związane było z badaniami nad psychiką człowieka prowadzonymi przez Zygmunta Freuda w końcu XIX w. Inspiracją dla ekspresjonistów była także nagość, której prezentacja nawiązywała do życia w warunkach społeczności plemiennych. Warto dodać, iż sami artyści niejednokrotnie – np. Picasso – zaprzeczali wpływom sztuki z Afryki na ich dzieła. Konkluzją artykułu jest myśl G. Sallesa, iż sztuka z Czarnej Afryki odnowiła tę z Europy.
Źródło:
Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2017, 19; 153-169
1641-9278
Pojawia się w:
Art Inquiry. Recherches sur les arts
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Designing utopia. Avant-garde architecture vs. processes of modernization
Autorzy:
Ciarkowski, Błażej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/593851.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
architecture
avant-garde
modernization
Constructivism
utopia
dystopia
architektura
awangarda
modernizacja
konstruktywizm
dystonia
Opis:
In the first half of the 20th century, the relations between the social revolution, the processes of modernization, and avant-garde art and architecture were very close. Piotr Juszkiewicz, analyzing the relations between modernism and totalitarian and authoritarian regimes, stated that “totalitarian regimes did not reject a certain form of artistic language by default because they were interested in their utility”. “Fundamental elements of our architecture are conditioned by the social revolution”, wrote El Lissitzky. In the face of such declarations, the relations between avant-garde designers and social or Communist trends should not come as a surprise. Post-revolutionary Russia became a true test site for new movements, whereas modernist and Constructivist artists enthusiastically proceeded to build the new (better) reality. The development of industry (primarily heavy industry) was to become a driving force behind the modernist processes. Examples of industrial plants built in the 1920s and 1930s in the Soviet Union show the enormous impact exerted by modern construction and urbanism on the formation of the “new man”. Numerous products of avant-garde architecture reflected the image of the “new world” and became the transmitters of the new Soviet ideology. For the inhabitants of Ekaterinburg, Magnitogorsk, or Kharkov, modernist buildings and landscape layout formed a permanent image of the city and its concept. Urban designs, such as the “Linear City” of Ernst May in Magnitogorsk, were utopian modernist dreams executed on an enormous scale. The circumstances of their creation, followed by the times of their greatness and fall, form a portrait of the avant-garde architecture understood as a utopia, the future that never arrived.
W pierwszej połowie XX wieku związki pomiędzy rewolucją społeczną i procesami modernizacyjnymi, a awangardową sztuką i architekturą były bardzo silne. Piotr Juszkiewicz, analizując relacje pomiędzy modernizmem, a ustrojami o charakterze totalitarnym i autorytarnym dowodził, że „reżimy totalitarne nie odrzucały z góry jakiejś formuły języka artystycznego, bo interesowała je ich użyteczność”. „Zasadnicze elementy naszej architektury uwarunkowane są rewolucją społeczną” – pisał El Lissitzky. W obliczu takich deklaracji nie powinny dziwić związki awangardowych projektantów z prądami o charakterze socjalistycznym czy komunistycznym. Porewolucyjna Rosja stała się prawdziwym poligonem doświadczalnym dla nowych ruchów, a twórcy o modernistycznej i konstruktywistycznej proweniencji ochoczo przystąpili do budowy nowej (lepszej) rzeczywistości. Kołem zamachowym procesów modernizacyjnych miał być rozwój przemysłu (przede wszystkim ciężkiego). Przykłady ośrodków przemysłowych realizowanych w latach 20. i 30. XX wieku na terenie ZSRR pozwalają ocenić ogromny wpływ, jaki nowoczesne budownictwo i urbanistyka wywarły na proces kształtowania „nowego człowieka”. Liczne obiekty awangardowej architektury niosły ze sobą obraz „nowego świata” i stawały się przekaźnikami nowej ideologii radzieckiej. Dla mieszkańców Jekaterynburga, Magnitogorska czy Charkowa, modernistyczne budynki i sposób urządzenia przestrzeni kształtowały trwałe wyobrażenie o mieście i jego idei. Osiedla, takie jak charkowskie „Miasto Liniowe” czy realizacja Ernsta Maya w Magnitogorsku, były realizowanymi w ogromnej skali utopijnymi marzeniami modernistów. Losy ich powstawania, a następnie czasów świetności i upadku, tworzą portret architektury awangardy pojmowanej jako utopia - przyszłość, która nie nadeszła.
Źródło:
Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2017, 19; 325-337
1641-9278
Pojawia się w:
Art Inquiry. Recherches sur les arts
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zaangażowanie i autonomia poezji awangardowej
Commitment and Autonomy of Avant-Garde Poetry
Autorzy:
Trusewicz, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2120246.pdf
Data publikacji:
2022-07-15
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Awangarda
poezja polska po 1989
neoawangarda
estetyka
autonomia
zaangażowanie
Opis:
W artykule recenzowana jest książka Aliny Świeściak Współczynnik sztuki. Polska poezja awangardowa i postawangardowa między autonomią i zaangażowaniem w kontekście współczesnych teorii awangardy. Monografia stanowi omówienie przykładów poezji awangardy historycznej, neoawangardy i postawangardy ze względu na obecny w nich splot tendencji autonomizujących literaturę i angażujących ją społecznie. Autorka pozostaje wyczulona zarówno na historyczne i ahistoryczne definicje awangardy. Interpretacje poszczególnych twórczości ujmują grę autonomii i zaangażowania w różnych wariantach, zależnych od indywidualnego charakteru poetyk.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2022, 20; 183-195
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewolucja, Rewolucja, Rewolucja,
Revolution, Revolution, Revolution
Autorzy:
Turowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/424601.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
Tematy:
rewolucja, awangarda, sztuka krytyczna, sztuka polityczna, demokracja
revolution,
avant-garde,
critical art,
political art,
democracy
Opis:
Przedmiotem refleksji poniższego tekstu jest kondycja współczesnej sztuki rewolucyjnej (tożsamej z pojęciem sztuki krytycznej) wyrosłej z dziedzictwa teorii i praktyki awangardy, pojmowanej jako świadomej politycznie aktywności i demokratycznej odpowiedzialności. Pytanie o jej współczesny status musi - z natury rzeczy - wypływać dziś z dwubiegunowej perspektywy zakreślającej, z jednej strony, jej (sztuki rewolucyjnej) skomercjalizowany "walor" marketingowy, a dopiero z drugiej, jej zdolność kształtowania współczesnej historii. Istota rewolucyjnego charakteru współczesnego Artysty-Intelektualisty tkwi więc nieustannie w jego subwersyjnej postawie demokratyczno-obywatelskiej, ale także w permanentnej czujności przed niebezpieczeństwem utraty ostrości dziejowego horyzontu.
Źródło:
Sztuka i Dokumentacja; 2018, 19; 11-16
2080-413X
Pojawia się w:
Sztuka i Dokumentacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Boobalk, Schubert i szyfry
Boobalk, Schubert and Codes
Autorzy:
Kaliszuk, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1335001.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Ryszard Schubert
modernism
rozmanticism
avant-garde
modernity
intertext
modernizm
rozmantyzm
awangarda
intertekst
nowoczesność
Opis:
Artykuł dotyczy relacji międzytekstowych w utworze Ryszarda Schuberta Trenta tre, uznawanym za schyłkowe osiągnięcie polskiej literatury neoawangardowej. Autor pokazuje, w jaki sposób Schubert konstruuje odniesienia do literatury romantycznej oraz do modernistycznych tekstów dialogujących z romantyzmem. Identyfikuje potencjalne źródła cytatów i aluzji, a także zwraca uwagę na relację między utworem Schuberta a niedokończonym opowiadaniem Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Zasadniczym celem budowania połączeń międzytekstowych okazuje się problematyzacja kluczowych opozycji literatury nowoczesnej, a tym samym ilustracja schyłkowości samej formacji i spowolnienia dynamiki tych procesów, które decydowały o jej produktywności.
An article presenting intertextual relations included in Trenta Tre written by Ryszard Schubert, which was recognised as a late achievement of Polish neo avant-garde literature. The author demonstrates how Schubert creates references to the romantic literature and to the modernist texts engaged in a dialog with romanticism. He identifies the potential sources for quotations and allusions, and also draws readers’ attention to the relationship between that work by Schubert and an unfinished story written by Krzysztof Kamil Baczyński. The main purpose of creating the intertextual connections is to present the problem of key oppositions in modern literature, and thus to illustrate the decline of the very formation itself and the downturn in the dynamics of the processes that affected its productivity.
Źródło:
Forum Poetyki; 2019, 18; 86-101
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słaby uniwersalizm
The Weak Universalism
Autorzy:
Groys, Boris
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1009695.pdf
Data publikacji:
2019-07-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
avant-garde
weak messianism
weak universalism
modernity
Benjamin
awangarda
słaby mesjanizm
słaby uniwersalizm
nowoczesność
Walter Benjamin
Opis:
Niniejszy esej podejmuje temat zadania awangardy i formułuje je jako rozwinięcie Benjaminowskiego słabego mesjanizmu, jako „słaby uniwersalizm” – budowanie demokratycznej sztuki. Między twórczością Malewicza, Beuysa, Warhola czy twórców nowych mediów istnieje pewne podobieństwo, polegające na dążeniu do dzieła transhistorycznego, zawierającego warunki możliwości wszystkich dzieł, również czytelnego dla jak największej publiczności. Podstawą przekładu jest esej Groysa „The Weak Universalism”, opublikowany w czasopiśmie e-flux 15/2010.
This essay is a discussion of the task of the avant-garde, and it presents it as an implication of Benjamin's weak messianism, as a „weak universalism” – a construction of democratic art. There is a similarity between the art of Malevich, Beuys, Warhol and internet art, which consists in efforts to build a transhistorical art pieces, which contains the conditions of possibility of all art pieces, but which is at the same time accessible to the widest public. This is the translation of the original text published „The Weak Universalism” in e-flux magazine, issue 15/2010.
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2019, 32, 2; 22-36
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mychajl Semenko i futuryzm ukraiński
Михайль Семенко и украинский футуризм
Autorzy:
Nowacki, Albert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2120132.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
futuryzm ukraiński
querofuturyzm
panfuturyzm
awangarda
Ukrainian futurism
querofuturism
panfuturism
avant-garde
Opis:
Niniejszy artykuł jest próbą przedstawienia zarysu historii futuryzmu ukraińskiego i jego czołowej postaci – Mychajla Semenki. Autor artykułu postawił przed sobą zadanie pokazania, że futuryzm nie był jedynie pustym teoretyzowaniem grupy awanturników, które nie wniosło nic nowego do literatury ukraińskiej, lecz zbiorem nie byle jakich odkryć w dziedzinie poezji: pojawiła się nowa rytmika wiersza, wiersz wolny i niezmiernie ciekawe eksperymenty językowe, które otrzymały miano poezjomalarstwa. Wreszcie podarowali tejże poezji nową tematykę, która teraz dotyczyć miała również problemów życia codziennego
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2007, 54-55, 7; 97-108
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The avant-garde roots of Polish design in the Socialist Realism period. A case study
Autorzy:
Sumorok, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/593778.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Socialist Realism
design
avant-garde
socrealizm
awangarda
Opis:
Due to the pragmatic orientation and continuation of modernist artistic solutions, it is difficult to find explicit Socialist Realist traits in the Polish design of that time, especially as the term “Socialist Realist design” remains undefined. Design that is neutral in form can be linked to the doctrine on the level of the socialist concept, aiming at consequent changes in the socialist forms of life. However, the idea of socially oriented design combined with modernization unquestionably had its roots in the broadly understood avant-garde movements. We should not treat this phenomenon as an ideological contradiction. In spite of their avant- -garde pre-war provenance, many ideas were (successfully) put into practice at that time as the design of life for a better tomorrow of the egalitarian (socialist) society.
Trudno w sztuce użytkowej i designie lat 1949-1956 doszukiwać się cech jawnie socrealistycznych. Zresztą trudno byłoby je też precyzyjnie zdefiniować. Socrealistyczność designu, formalnie neutralnego, tkwić mogła co najwyżej w sferze socjalistycznego kontekstu, wytworzenia w konsekwencji zmian ustrojowych socjalistycznej formy życia. Ale sama idea zorientowanego społecznie designu połączonego z kwestią modernizacyjną wywodziła się z szeroko pojętych ruchów awangardowych. Relacja polskiego designu z okresu realizmu socjalistycznego z modernizmem i awangardą wcale więc nie jest oczywista. W powszechnym dyskursie dominuje jednoznaczne przeciwstawienie modernizmu socrealizmowi zakorzenione w odwilżowym micie przełomu 1956 roku. Problem ten zaś wymaga większego niuansowania, zwłaszcza w odniesieniu do designu.
Źródło:
Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2017, 19; 307-324
1641-9278
Pojawia się w:
Art Inquiry. Recherches sur les arts
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Awangarda – od dynamiki ruchu do nowej narracji przestrzeni miejskiej
Avant-garde – from the dynamic of movement to a new narration in urban space
Autorzy:
Kwiatkowski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/146064.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
teoria przestrzeni
architektura XX w.
urbanistyka współczesna
narracja przestrzeni
kubofuturyzm
awangarda lat 20. XX wieku
theory of space
20th century architecture
contemporary urban planning
urban narration
cubo-futurism
avant-garde of 1920s.
Opis:
Czasy awangardy lat 20. XX wieku przyniosły radykalne przewartościowania w dziedzinie sztuk wizualnych. Odrzucono dotychczasowe doświadczenia akademików, zerwano z perspektywą liniową. Wkrótce również odrzucono apoteozę dynamiki wielkiego miasta, stawiając w jej miejsce kult nowego człowieka, a konkretnie człowieka jako zbiorowości, czyli społeczeństwa zmiany. Miejsce dawnej grawitacji wypływającej z hierarchii przestrzeni miejskiej dającej spójność sceny, czyli kontekst zajął samodzielny przedmiot. Na jego bazie rozpoczęły się nowe poszukiwania postkubistycznej syntezy. Nie przekroczono jednak – jak się okazało aż do dnia dzisiejszego – granicy bezprzedmiotowości.
The avant-garde ideas of the 1920s brought about a radical re-evaluation in visual arts. The scholarly approach to art was rejected, together with linear perspective. The idea of grand cities, no longer glorified, was soon replaced by an apotheosis of new man, yet understood as a community – a society of change. The gravity of spatial hierarchy which had hitherto given context and coherence to a scene was transferred to a single object. On its basis people started to look for a post-cubist synthesis. But the limit of abstraction, as it turns out, was to this day never crossed.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2016, 61, 3; 5-22
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies