Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "archeologia" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-100 z 528
Tytuł:
Archeologia i świadomość historyczna
Autorzy:
Kmieciński, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/617044.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
archeologia
świadomość historyczna
Opis:
Archeology as a social science has been constantly striving since the 19th century to make material historical testimonies of all inhabited areas of the globe more available. It leads to the improvement and consolidation of systematic, chronological and chorological system and as a result to obtain a deepened insight into culture and into specific aspects of history of individual human communities. These penetrations are of diverse breadth and depth. The broadest and the deepest ones are observed in highly developed cultures, the least spectacular ones are noted in case of wandering hunting communities whose traces are only stone tools made in a hurry.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2014, 19
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mechanisms of counterfeiting scientific facts – pseudoscience and pseudo-archaeology
Mechanizmy fałszowania faktów naukowych - pseudonauka i pseudo-archeologia
Autorzy:
Jarosz, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/972315.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
archaeology
pseudoscience
pseudo-archaeology
archeologia
pseudonauka
pseudo-archeologia
Opis:
The aim of this paper is to identify the mechanisms and techniques of counterfeiting science. Archaeological non-rational hypothesis seem to be very attractive for the public in spite of the fact that genuine information is widely available. I aim to verify how and why these pseudoscientific theories diffused in Polish reality, to what extent the reality influenced them and how the attitude towards such topics was changing in the second part of the 20th century. Materials for my analysis were articles about archaeology, published in Polish popular science journals in the years 1945-1999. Two different tendencies can be observed. Some authors –mostly renowned scientists- explain to the readers, why these theories are impossible to prove scientifically. On the other side, running parallel, there are many articles written by proponents of pseudo-archaeology. The most common mechanisms of counterfeiting facts are: presenting artifacts without archaeological context, distorting their scale, distorting the facts, leaving a reader in a state of uncertainty, rejection of rational argument, lack of skepticism, care and logic. Sometimes other alternatives are not checked, and the concepts of greater probability, but less attractive for the public, are not even considered, only in order to attach a reader’s attention.
Celem artykułu jest przedstawienie, jakie są techniki i mechanizmy fałszowania faktów naukowych. Archeologiczne pseudonaukowe hipotezy wydają się bardzo atrakcyjne dla społeczeństwa, mimo faktu, że z naukowego punkty widzenia są one niemożliwe. Istotne zatem wydaje się zbadanie, dlaczego i w jakim stopniu te pseudonaukowe teorie istniały i rozwijały się w polskim społeczeństwie, do jakiego stopnia rzeczywistość pozanaukowa wpływała na ich tworzenie i jak zmieniał się stosunek do pseudonaukowych teorii w drugiej połowie XX wieku. Materiałem badawczym były artykuły dotyczące archeologii, opublikowane w polskich czasopismach popularnonaukowych w latach 1945-1999. Można zaobserwować dwie przeciwstawne tendencje, często występujące w tym samym czasie. Część autorów- najczęściej naukowców i specjalistów w określonej dziedzinie- tłumaczy czytelnikom, dlaczego pseudonaukowe fakty, zjawiska i teorie nie są możliwe z naukowego punktu widzenia. Z drugiej strony jednak ukazało się wiele tekstów pisanych przez zwolenników pseudonaukowych teorii. Wśród najczęściej stosowanych technik fałszowania naukowych faktów i zjawisk wymienić należy: przedstawianie artefaktów bez archeologicznego kontekstu, zmiana ich skali, pomijanie określonych faktów lub fałszowanie ich, odrzucanie racjonalnych argumentów, brak logiki w rozumowaniu. Zdarza się, że przedstawiana jest tylko jedna możliwość zaistnienia określonego zjawiska. Często fakty i zjawiska bardziej prawdopodobne, lecz mniej atrakcyjne medianie, a zatem mniej przyciągające ewentualnego czytelnika, nie są brane pod uwagę.
Źródło:
Economic and Environmental Studies; 2014, 14, 1(29); 39-49
1642-2597
2081-8319
Pojawia się w:
Economic and Environmental Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archeologia w dobie nacjonalizmów i totalitaryzmów europejskich
Autorzy:
Żmudziński, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2230863.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
archeologia
totalitaryzm
faszyzm
stalinizm
Europa
historia nauki
Opis:
W pracy przedstawiono powiązania archeologii z systemami totalitarnymi – faszyzmem i komunizmem. Ukazano, jak na polecenie hitlerowskich ideologów uzasadniano podbój ziem polskich jako ziem ongiś zamieszkanych przez Germanów, a znacznie później zajętych przez Polaków. Archeolodzy nazistowscy mieli też odkrywać lub wręcz fabrykować odkrycia pangermańskich miejsc kultu, służących potem nowym rytuałom. Faszyści włoscy, dokonując podboju Afryki Północnej, kreowali się na potomków Rzymian legalnie odbudowujących Imperium Romanum. Po wojnie władze stalinowskie w Polsce usiłowały legitymizować swoje rządy jako kontynuatorzy władców piastowskich, a przesiedlonym Polakom zaszczepiać myśl, że mieszkają na tzw. Ziemiach Odzyskanych. Władze Związku Sowieckiego traktowały zaanektowane kraje jak swoje kolonie i rabowały wszystko, także stanowiska archeologiczne. Komuniści rządzący Rumunią udawali następców królów dackich, bohaterskich obrońców przed Rzymianami. Przedstawione przykłady pokazują, że ideologowie nazistowscy i komunistyczni chętnie posługiwali się usłużnymi archeologami, którzy dostarczali im zamówione wyniki badań.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2022, 40, 2; 221-239
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archeologia w badaniach urbanistycznych i architektonicznych
ARCHAEOLOGY IN TOWN-PLANNING AND ARCHITECTURAL STUDIES
Autorzy:
Nawrolski, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/538091.pdf
Data publikacji:
1982
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
archeologia w badaniach urbanistycznych i architektonicznych
znaczenie archeologii w badaniach urbanistycznych
badania struktury i rozwoju miast
archeologia wczesnego średniowiecza
badania nad początkami miast
badania nad rozwojem aglomeracji wczesnomiejskich
archeologia miast
archeologia urbium
dorobek badań archeologiczno-architektonicznych
dorobek Pracowni Archeologiczno-Konserwatorskich PKZ
Opis:
The author discusses attainments, tasks and perspectives of the progress in archaeology examining the history of towns and architectural structures. The basis for the attainments in this field in Poland has been provided by results of the studies of the archaeology of early mediaeval times and in particular those dealing with early days of towns and the development of early urban agglomerations. They have allowed to establish new methods and research techniques as well as to work out standard monographies and comprehensive syntheses. Archaeological activities in towns are carried out in three basic directions: — 1. searches for the beginnings of towns (early mediaeval settling), 2. examination of specific elements of town complexes (town walls, houses, churches et.c.), 3. regular investigations aimed at a gradual rendering of all problems. Apart from those directions there are carried out casual works such as rescue and preservation works on specific objects. According to the author the second direction is most frequently used nowadays, while the third one — on very rare occasions only. The works carried out so far have provided a lot of source materials for studies on the formation of urban spatial structures, town layout and its development. The towns which are best examined in Poland are, i.a., Przemyśl, Radom, Toruń, Warsaw, Sandomierz. Still, the number of towns is very small. The scope of archaeological studies is determined by: 1. a lack of historic and architectural studies, which results in incompleteness of archaeological works, 2. existence of historic and architectural studies which in many instances are a sign of comprehensive revival, and so of a need for haste in investigations, destruction of archaeological structures due to earth and electric works. The author goes on to discuss the optimum mode of procedure from the point of view of complex town investigations which should include a hypothetical research programme with tasks of archaeology on behalf of architecture, demarcation of the zones of archaeological protection et.c. The programme should be flexible and result from a constant confrontation of sources, views and studies. Archaeological activities on structures of architecture comprise such objects in towns as individual architectural buildings (castles, churches, palaces). One can note in this field much more attainments than in towns. An important factor is a research programme and duration of studies. This allowed to undertake monographic studies, e.g. on defence lines in various regions of Poland, and to show a complexity of architecture, its programmes as well as conceptual and artistic links with certain circles in Europe. The author brings attention to the fact that archaeological attainments in those research fields are the result of an interdisciplinary cooperation — without methods and attainments of other sciences such as natural or historic ones, archaeology would not be able to master so well its research workshop. Owing to this a new branch, namely urbium archaeology, has come to life. The next question discussed is the activity of Monuments Conservation Workshops in this field: from 1967 there operate archaeological conservation workshops which specialize in research problems of the late Middle Ages and modern times. Of great importance are also collections of sources for material culture which in the form of complete scientific documentation are transferred to investors.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1982, 3-4; 181-186
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane osiągnięcia w polskiej, europejskiej i śródziemnomorskiej archeologii miejskiej
Autorzy:
Duda-Grudzień, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/369965.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
archeologia miejska
miejska struktura zabytkowa
archeologia
Opis:
Trying to find an answer to the question "how to design the modern urban spaces in the historical cities", we should excavate the deep history of the place. Such an action gives not only an information about the past, important remains of architecture, hidden underground for years, it shows as well, the lifestyle of people who add their creativity to the nowadays look of our cities. It couldn't be done, without the archaeological researches, which are helpful for the architects and urban designers. This knowledge brought out by archeologists, influents an imagination of designers. lt's useful to understand the individual character, tradition and style of the architecture and historical urban space into which the new projects have been invited, Archaeology 'safeguards the future of the past'.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2008, 10; 55-64
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ARCHEOLOGIA W PROCESIE REWALORYZACJI OGRODÓW TRUDNE POCZĄTKI
ARCHAEOLOGY IN THE REVALORISATION OF GARDENS DIFFICULT BEGINNINGS
Autorzy:
Morysiński, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/538229.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
archeologia
rewaloryzacja ogrodów
archeologia ogrodowa
ogród Branickich
ogród w Wilanowie
park w Wilanowie
Opis:
Conservation dealing with palace-garden complexes must be preceded by comprehensive studies involving representatives of several fields of science: architects, landscape architects, historians, art historians, geodesists, botanists, documentalists and archaeologists. The revalorisation of the Hampton Court Gardens was a symptomatic example of the cooperation of landscape architects, art historians and archaeologists. The excavations conducted by Brian Dix produced extraordinary results, and contributed to a complete and satisfactory realisation of the undertaking. In Poland, archaeologists tend to take part in ventures of this type much too rarely, but each year excavations are becoming increasingly frequently appreciated as a source of knowledge about garden and park premises expands; they are also employed in revalorisation projects. The first instance of using archaeological sources in implementing revalorisation projects relating to a garden premise consisted of the excavations initiated in 1997 in the Branicki Gardens in Białystok. The most prominent and largest-scale archaeological initiatives include the excavations conducted since 2003 by the staff of the National Centre for the Study and Documentation of Historical Monuments in the palace-park premise in Wilanów. Practical research renders possible the creation and testing of models of complex interdisciplinary studies resorting to newest technologies. Great emphasis is placed on registering all the stages of the work as well as programme-like integrated documentation prepared by all the participants. The active presence of archaeologists in the revalorisation of parks and gardens permits the verification of source material and supplies data about, i. a. the original spatial and compositional layout of parks and gardens, the plants and their planning, as well as types of garden outfitting and its distribution. Most important, it facilitates the creation of revalorisation projects concurrent with the historical message.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2005, 3; 57-70
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zwierzęta i ich archeologia, czyli nie(tylko)ludzka przeszłość w muzeum
Animals and their archaeology, or (non-)human past in the museum
Autorzy:
Stobiecka, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1944293.pdf
Data publikacji:
2021-03-30
Wydawca:
Narodowe Centrum Kultury
Tematy:
muzeum archeologiczne
teoria archeologii
archeologia zwierząt
archeologia symetryczna
archeologia wielogatunkowa
archaeological museum
theory of archaeology
animal archaeology
symmetric archaeology
multispecies archaeology
Opis:
Archaeological exhibitions from the last decade reveal a shift in the paradigm of thinking about the past. The role of humans in the narrative about prehistoric times has been decentralised in order to: (1) acknowledge and appreciate the part played by animals; and (2) make visitors more sensitive to the human vs. non-human being-in-the-world. By promoting symmetrical relationships between animals and humans, new archaeological exhibitions correspond to the most recent trends in the theory of archaeology: symmetrical archaeology, relational archaeology, and archaeological animal studies. Through implementing the demands of the current theoretical trends, the exhibitions are in line with the anthropocenic turn in museums displays and the humanities. Two examples of engaged critical archaeological museum studies are discussed: Neues Museum in Berlin and Lascaux IV – Center International de l’Art Pariétal. By joining the discussion on relations between humans and non-humans, biodiversity and past environments, they prompt a reflection on contemporary human attitude to nature and the current condition of the Earth.
Źródło:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka; 2021, 113, 1; 88-100
1230-4808
Pojawia się w:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ARCHEOLOGIA NA WIRAŻU
ARCHAEOLOGY AT A TURNING POINT
Autorzy:
Gołembnik, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/538489.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
archeologia
badania archeologiczne
eksploracja
szerokopłaszczyznowe skanowanie laserowe
Gdańsk
Muzeum pod Niebem
Opis:
For more than ten years now we are witnessing a steady decline of social interest in the outcome of archaeological excavations. The reason for this situation seems to lie in an excessive demand for research, a far-going commercialisation of science, an administrative approach to archaeology, insufficient time for reflections on work methods, and the absence of an adaptation of research methods to rapidly progressing computer techniques. The nostalgic- Romantic dimension of archeology is becoming increasingly distant from dynamically developing reality. Another equally important error committed by the archaeologists is the reduced rate of publishing the results of their work and an almost total lack of popular publications. The large number of excavation proposals restrains enthusiasm for scholarly investigations, while the scientific vocabulary of written studies reduces the range of potential readers. Insufficient time and a constant quest for new tasks separate researchers from those members of the public who are interested in the outcome of archaeological studies. This small part of society continues to decrease owing to the mistakes made by the archaeologists themselves. Once it becomes reduced to a bare minimum, we shall be able to establish yet another Society of Polish Archaeologists and exchange our knowledge in the manner of stamp collectors.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2003, 1-2; 135-150
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia filmu jako archeologia mediów – z Thomasem Elsaesserem rozmawia Fryderyk Kwiatkowski
Autorzy:
Elsaesser, Thomas
Kwiatkowski, Fryderyk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1964613.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Ośrodek Badawczy Facta Ficta
Tematy:
Thomas Elsaesser
Historia filmu
wywiad
archeologia mediów
Źródło:
Facta Ficta. Journal of Theory, Narrative & Media; 2019, 3, 1; 118-145
2719-8278
Pojawia się w:
Facta Ficta. Journal of Theory, Narrative & Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archeologia w procesie rewaloryzacji ogrodów. Trudne początki
Autorzy:
Morysiński, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217387.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
archeologia
rewaloryzacja
ogród
prace konserwatorskie
zespół pałacowo-ogrodowy
archeology
revaluation
garden
conservation work
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2006, 19; 30-37
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archeologia nauk humanistycznych i filozofia hermeneutyczna – dwie strategie krytyki poznania humanistycznego
Autorzy:
Bytniewski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15049202.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
archeologia nauk humanistycznych
hermeneutyka
H.G. Gadamer
M. Foucault
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 2; 227-232
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archeologia urbanistyczna na przykładzie Jerozolimy
Urban archaeology Jerusalem as an example
Autorzy:
Duda-Grudzień, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/370282.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
archeologia urbanistyczna
architektura
Jerozolima
architecture
Jerusalem
urban archeology
Opis:
Wspaniałym przykładem współistnienia archeologicznych reliktów architektury historycznej ze współczesną urbanistyką, jest Jerozolima. Wielokulturowość, nawarstwienie ważnych, z punktu głębokiej historii, wiary i tradycji, artefaktów wielostronnej treści sprawia, że obszar ten jest bogatym źródłem wiedzy dla badaczy z różnych dziedzin, a zwłaszcza archeologów, architektów i urbanistów.
One unique example of the coexistence of the archaeological relics of historical architecture in combination with modern urban elements is the city of Jerusalem. Multicultural; many artefacts with deep meaning in the historical, faith and traditional senses, make this place a rich source of knowledge for many research workers of different branches, but particularly for archaeologists, architects and urban designers.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2009, 12; 473-484
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prospołeczna, partycypacyjna i „wspólnotowa” archeologia bliskiej przeszłości jako sposób na nadawanie sensu trwaniu (ludzi i rzeczy) oraz jako antidotum na niedostatki wiedzy i trywializację przeszłości
Autorzy:
Zalewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/646785.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Tematy:
proces uspołeczniania archeologii
społeczny obieg wiedzy archeologicznej
archeologia bliskiej przeszłości
archeologia wspólnotowa
Opis:
W celu ukazania specyfiki i wartości archeologii bliskiej przeszłości wskazane zostały w niniejszym artykulepola, w których archeologia w naturalny sposób łączy się z refleksją antropologiczną i socjologiczną. Obokuwag odnoszących się do kwestii powiązań ludzi i rzeczy oraz zależności ludzi od rzeczy, przedstawione zostałyargumenty na rzecz tezy, że archeologia (jako dostarczająca wiedzy „źródłowej” dyscyplina naukowa i jako rodzajdziałań społeczno-kulturowych, potencjalnie pomocnych w nawiązywaniu i pogłębianiu wartościowych więzispołecznych/wspólnotowych), jest fundamentalnie związana z teraźniejszością. Jako inspirująca w kontekścieokreślania i kreowania relacji społeczeństwa z archeologią wskazana została tzw. archeologia wspólnotowa(community archaeology), zaś jako egzemplifikacja założeń teoretycznych zaprezentowany został autorskiprogram Przydrożne Lekcje Historii (pomocny w dowiedzeniu społecznej użyteczności i sprawczości materialnychpozostałości przeszłości oraz archeologii). W podsumowaniu przedstawiono argumenty za zasadnościątraktowania jako integralnego elementu praktyki archeologicznej społecznego obiegu wiedzy archeologicznej,który autorka proponuje nazywać procesem uspołeczniania archeologii.
Źródło:
Studia Humanistyczne AGH; 2014, 13, 2
2084-3364
Pojawia się w:
Studia Humanistyczne AGH
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archeologia o przeszłości powiatu gostynińskiego / Marian Chudzyński.
Autorzy:
Chudzyński, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/493105.pdf
Data publikacji:
1968
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Źródło:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 1968, 13, 5 (49); 28-31
0029-389X
Pojawia się w:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archaeology of Us and the Local Identity. An Interdisciplinary Context
Archeologia nas a tożsamość lokalna. Kontekst interdyscyplinarny
Autorzy:
Ławrynowicz, Olgierd
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681829.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
archeologia nas
archeologia współczesności
badania etnoarcheologiczne
badania interdyscyplinarne
Jura Krakowsko-Częstochowska
archaeology of us
archaeology of the contemporary past
ethnoarchaeological research
interdisciplinary research
Polish Jurassic Highland
Opis:
Autor w artykule przedstawia zakresy znaczeniowe i metodologiczne nowej specjalizacji, jaką jest archeologia współczesności, wykazując podstawowe cechy ją charakteryzujące. Uważa, że istotę archeologii współczesności najlepiej oddaje pojęcie archeologia nas (archaeology of us), odnoszące się do relacji konkretnych ludzi i wspólnot z ich własnym dziedzictwem materialnym. Wspólnotowy i lokalny wymiar archeologii współczesności powoduje, że ważnym dla niej źródłem są przekazy ustne, pozyskiwane i analizowane w trakcie wywiadów etnograficznych. Autor powołuje się na własne doświadczenia, przede wszystkim wieloletnich badań na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, i wskazuje, jak ważne i badawczo efektywne może być włączanie w perspektywę archeologii współczesności metodologii badań etnograficznych.
In this paper, the Author presents the semantic and methodological scope and characteristics of a new field the archaeology of the contemporary past. In his opinion the essence of the archaeology of the contemporary past is best conveyed by the term archaeology of us, which refers to the relationships between individuals or communities and their own material heritage. Due to the community and local dimension of archaeology of the contemporary past, an important source in this field is oral tradition, which is obtained and analysed during ethnographic interviews. The author refers to his own experience, gained during many years of research in the Polish Jurassic Highland, and indicates the importance and research effectiveness of incorporating the methodology of ethnographic research into the perspective of archaeology of the contemporary past.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2019, 34; 45-57
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archeologia zombie – najstarsze niefilmowe teksty kultury z nieumarłymi
Autorzy:
Kułakowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/1976215.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Ośrodek Badawczy Facta Ficta
Opis:
The chapter Zombie Archaeology—The Eldest Non-Film Texts of Culture Featuring the Undead by Michał Kułakowski presents the oldest non-movie cultural texts fea turing the mention of zombies. The author introduces the 16th-Century novel Le Zombi du Grand Perou ou la Comtesse de Cocagne. This description is followed by a few historical and anthropological scientific texts from the 18th and 19th Centuries that focus mainly on Caribbean and South American cultures. Moreover, the article provides an overview of press articles, travelbooks and theatrical plays from the United States that refer to zombies in different contexts and situations. The article ends with a description of The Magic Island by William Buehler Seabrook, a book that contains the first description of a modern zombie. As all texts analysed in the article are presented with a comprehensive bibliographical, historical and cultural context, the article givesits readers a realinsight into the study of the early portrayal of zombies in culture.
Źródło:
Zombie w kulturze; 203-220
9788394292317
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archeologia o historii Samnitów – Sanktuarium w Pietrabbondante
Autorzy:
Członkowska-Naumiuk, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/702770.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Opis:
The article discusses archeological discoveries on the outskirts of the present town Pietrabbondante, close to Isernia. It focuses on the role of the Pietrabbondante cult area in Samnite community life. It presents in greater detail the theatre-temple architectural complex (2nd – beginning 1st cent. BC).
Źródło:
Meander; 2009-2012, 64-67; 218-245
0025-6285
Pojawia się w:
Meander
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archaeology of concern, or Old Polish almanacs in action (A Review of Ada Arendt, Archeologia zatroskania. Staropolskie kalendarze w działaniu [Archaeology of Concern: Old Polish Almanacs in Action], Warszawa 2019)
Archeologia zatroskania, czyli staropolskie kalendarze w dygresjach (Ada Arendt, Archeologia zatroskania. Staropolskie kalendarze w działaniu, Warszawa 2019)
Autorzy:
Raczyńska, Sabina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087913.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Źródło:
Ruch Literacki; 2020, 2; 213-218
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filmowa archeologia Macieja Drygasa
Maciej Drygas Film Archeology
Autorzy:
Mąka-Malatyńska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920452.pdf
Data publikacji:
2015-01-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Źródło:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2015, 16, 25; 133-146
1731-450X
Pojawia się w:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ARCHEOLOGIA MORSKA W POLSCE STAN OBECNY I PERSPEKTYWY
UNDERWATER ARCHAEOLOGY IN POLAND ITS PRESENT STATE AND PROSPECTS
Autorzy:
Pomian, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/539649.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
archeologia morska
Bałtyk
okręt „Vasa”
wraki
Muzeum wraków
„Solen”
„Miedziowiec”
Opis:
Underwater archaeology has only been present in Poland for a few decades. Research carried out in the 1950s in the search for ancient Wolin brought out the first sites. Polish coasts abound in wrecks, whose preservation are helped by the low salinity and low temperature of the Baltic waters, which are also free of the voracious snail toredo navalis. The wreck are endangered, however, by hydro-technical investments, and underwater treasure hunters. Up to now, underwater archaeology has brought out hundreds of artifacts which come from mediaeval as well as more contemporary times, and which are on display at the National Museum in Szczecin and the Central Maritime Museum in Gdańsk. Discussions as to the extent of protection for underwater archaeological sites and the possibility of expanding the scope of research activities in this area. One of the greatest challenges is creating a monitoring system for underwater archaeological sites. Poland’s participation in the “Managing Cultural Heritage Underwater – MACHU” project should be one solution to this problem. It is also important to create a national underwater archaeology center, which would become a source of technical and substantive support for conservation services, and which would allow for more effective protection of artifacts in the range of Polish coast. Following examples of other European countries, we have to treat our maritime heritage as a valuable source of information about the history of our country and the entire Baltic basin, and protect these things while also making them accessible to a wide community of maritime history enthusiasts.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2005, 2; 51-60
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archaeology of the Contemporary Past vs Retrotopia in the Context of the Application of Remote Sensing Methods
Archeologia współczesności vs retrotopia w kontekście aplikacji metod teledetekcyjnych
Autorzy:
Wałdoch, Filip
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681854.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
archeologia współczesności
archeologia krajobrazu
teledetekcja
retrotopia
lotnicze skanowanie laserowe
archaeology of the contemporary past
landscape archaeology
remote sensing
airborne laser scanning
Opis:
Artykuł rozważa kwestię wpływu wykorzystania metod teledetekcyjnych w archeologii współczesności w odniesieniu do koncepcji retrotopii zaproponowanej przez Zygmunta Baumana. Praca opiera się na jednej z części składowych retrotopii, a mianowicie podejściu do dziedzictwa prezentowanego przez Lowenthal’a (1997). Przez jej pryzmat przeanalizowane są relikty XX-wiecznego niemieckiego osadnictwa na Pomorzu Wschodnim w Witkowskim Młynie. Do ich rozpoznania i zadokumentowania zostały wykorzystane dane z lotniczego skanowania laserowego, uzupełnione weryfikacyjnymi badaniami terenowymi. Ich efektem jest zadokumentowanie kompleksowych reliktów XX-wiecznego krajobrazu składającego się z reliktów gospodarstw, sadów czy cmentarza. Przedstawione badania pokazują, że metody teledetekcyjne nie zapobiegną retrotopii, ale są nowym narzędziem uzupełniającym luki w wiedzy o nieodległej przeszłości. Tym samym prowokując dialog, który jest zdaniem Z. Baumana najlepszą odpowiedzią na retrotopię.
This paper considers the issue of the application of teledection methods in the archaeology of the contemporary past with reference to the concept of retrotopia proposed by Zygmunt Bauman. It is based on one of the components of retrotopia, namely the approach to heritage adopted by Lowenthal (1997). From this perspective, relics of the twentieth-century German settlement in Witkowski Młyn (Western Pomerania) are analysed. In order to identify and document them, ALS data was used and then supplemented with verification field research. As a result, extensive relics of the twentieth-century landscape were documented, including relics of homesteads, orchards and a cemetery. The research presented show that teledection methods cannot prevent retrotopia, but they are new tools for filling in the gaps in knowledge of the contemporary past. Thus, they can lead to a dialogue which, according to Z. Bauman, is the best response to retrotopia.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2019, 34; 59-70
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archeologia zachodniego Śródziemnomorza w Poznaniu – stan i perspektywy badań
Autorzy:
Krueger, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2044213.pdf
Data publikacji:
2013-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Opis:
Polish Mediterranean archeology has been known almost exclusively for investigations carried out in the eastern Mediterranean. The aim of the article is to present research and teaching initiatives that have been undertaken by the researchers from Poznań within the western Mediterranean for the last ninety years. For the purpose, the basic research method has been to analyze the intellectual output in form of academic thesis, monographs and articles. The library exchange, the student participation in the western Mediterranean excavations, and the classes given in the field of Mediterranean archeology have been also analyzed.As a result, a growing interest in the archaeology of the western part of the Mediterranean in the academic community associated with the Institute of Prehistory, Adam Mickiewicz University in Poznań has been observed, and thus detailed reasons why research in the area should be developed were listed.
Źródło:
Folia Praehistorica Posnaniensia; 2013, 18; 135-149
0239-8524
2450-5846
Pojawia się w:
Folia Praehistorica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka podwodnych badań archeologicznych w kontekście dyskursów kulturowych
The issue of underwater archaeological research in the context of cultural discourses
Autorzy:
Święch, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440771.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Tematy:
archeologia morska
archeologia podwodna
archeologia nautyczna
teoria archeologii morskiej
założenia teoretyczne archeologii morskiej i podwodnej
maritime archaeology
underwater archaeology
nautical archaeology
theory in maritime archaeology
theoretical assumptions of maritime and archaeology
Opis:
Abstract: The article discusses theoretical assumptions and the terminology of underwater archaeological research and specialized areas of interest included in it, such as maritime and nautical archaeology. The introduction briefly describes the evolution of scientific underwater research in a pan-European context and Polish approaches. The main part of the text attempts to present and set in order most of the theoretical assumptions that are already in existence, which seems to be poorly known by the Polish archaeological community. The article is based on the studies by K. Muckelroy, S. McGrail, M. E. Jasinski and J. Adams. Special emphasis was placed on determining the scope of the research area in terms of maritime, underwater and nautical archaeology, which often are used in Poland interchangeably and the areas that currently need improvement or changing. In a separate sub-section, the issue of maritime cultural landscapes are presented. It is a concept which was framed by Ch. Westerdahl and presents the meaning of artefacts related to a „water” environment, but which have been deposited on land. Their inclusion yields a wider and more holistic understanding of past relations and cultural landscapes. The potential for widely understood underwater research conducted in Poland does not yet seem to have been fully exploited. It is appropriate, therefore, to use the material that already exists and exploit it in a wider theoretical framework rather than simply working on gaining new material
Źródło:
Materiały Zachodniopomorskie; 2014, 10; 255-276
0076-5236
Pojawia się w:
Materiały Zachodniopomorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archeologia klasyczna na Uniwersytecie w Poznaniu i konteksty jej powoływania
Autorzy:
Bugaj, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2044220.pdf
Data publikacji:
2013-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Opis:
The article presents the history of Classical Archaeology as a research and study area in Poznań, from the perspective of the times in which it was created and developed. The author of the text also outlines scientific achievements of Poznań university centre in the field. The subject was established already in 1919 with the creation of the University of Poznań itself, and it grew steadily in the interwar period, mainly through the efforts of the only specialist -Mieczysława S. Ruxer, PhD. After World War II, Classical Archaeology had been taught at the University since the resumption of its activities in 1945 until 1969, when it was closed. Archaeologists, however, continued both research and teaching in the area - working in the Institute of History and the Institute of History of Art. Moreover, since 1970 Adam Mickiewicz University in Poznań has had its own archaeological mission excavating the ancient legion camp and the city of Novae (present Bulgaria). After the fall of communism and the political transformation in 1989, endeavours were made to reactivate Classical Archaeology in Poznań. As a result, it was re-created in 1999, being a part of the Archaeology subject at the Institute of Prehistory, as a specialisation of Archaeology of the Mediterranean. In 2004 it was renamed and since then there has been the specialisation of Oriental and Ancient Archaeology, developing at the Institute of Prehistory at Adam Mickiewicz University.
Źródło:
Folia Praehistorica Posnaniensia; 2013, 18; 31-60
0239-8524
2450-5846
Pojawia się w:
Folia Praehistorica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inwestorzy i ich odkrycia - muzeum archeologiczne na Gródku
Autorzy:
Szlezynger, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/343941.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
nakł. Maciej Pawlikowski
Tematy:
Gródek
muzeum
archeologia
Źródło:
Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering; 2007, T. 3 spec. ed.; 1-15
1689-6742
Pojawia się w:
Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie
Autorzy:
Krajewska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/961176.pdf
Data publikacji:
2010-10
Wydawca:
Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
Tematy:
archeologia
muzeum archeologiczne
archeology
archaeological museum
Opis:
W 1920 roku władze Państwowego Grona Konserwatorów Zabytków Przedhistorycznych rozpoczęły starania o utworzenie Państwowego Muzeum Archeologicznego (PMA). Placówka została powołana rozporządzeniem wydanym w dniu 22 marca 1928 roku przez Prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego. Od jej powstania do chwili obecnej eksponowano ponad 360 wystaw, a pracownicy PMA zbadali ponad 450 stanowisk archeologicznych w Polsce, Iraku, Peru, Niemczech, Austrii i Czechach. 1 stycznia 1999 roku organem założycielskim dla PMA został Zarząd Województwa Mazowieckiego. Dyrektorem PMA jest dr Wojciech Brzeziński (od 2001 roku), a siedzibą – gmach Arsenału Warszawskiego (od 1957 roku). Muzeum, kontynuując wszystkie statutowe kierunki działań, łączy nadal funkcje instytutu naukowego oraz instytucji wystawienniczej. W zbiorach znajduje się ponad pół miliona zabytków (najstarsze pochodzą sprzed ok. 130 tys. lat p.n.e., najmłodsze z połowy XIX wieku). Opracowywanie powiększającego się wciąż zbioru należy do zadań pracowników pracowni i działów: Epoki Paleolitu i Mezolitu, Epoki Neolitu, Epoki Brązu i Wczesnej Epoki Żelaza, Epoki Żelaza, Średniowiecza i Archeologii Czasów Nowożytnych, Archeologii Bałtów oraz Gabinetu Numizmatycznego. Badaniem szczątków ludzkich znajdowanych podczas wykopalisk zajmuje się Pracownia Antropologiczna. Zbiory dokumentacji archeologicznej, wystawienniczej, spuścizny po wybitnych archeologach polskich, zasoby kartograficzne i fotograficzne są przechowywane i opracowywane w Pracowni Dokumentacji Naukowej. Ewidencjonowanie i zarządzanie informacją o zbiorach PMA prowadzi Główny Inwentaryzator oraz Pracownia Inwentaryzacji i Ruchu Muzealiów. Nad konserwacją przedmiotów z gliny, szkła, surowców organicznych i metali czuwa Dział Konserwacji Muzealiów, gdzie prowadzone są także badania rentgenograficzne, spektrograficzne i mikroskopowe. Dla celów ekspozycyjnych wytwarzane są kopie i repliki w Pracowni Kopii. Dział Wystaw i Popularyzacji prowadzi działalność wystawienniczą i edukacyjną. Biblioteka Naukowa stanowi zaplecze naukowe dla pracowników PMA, studentów i pracowników innych instytucji z kraju i zagranicy
In 1920 the authorities of the National Body of Conservators of Prehistorical Relics started lobbying for the creation of a National Archeological Museum (PMA). The institution was founded on March 22nd, 1928 by way of an ordinance issued by the president of Poland, Ignacy Mościcki. On January 1st, 1999 the Mazovian Regional Government became the PMA’s founding body. Since the museum’s creation it has housed over 360 exhibitions and its employees have conducted studies at over 450 archeological sites in Poland, Iraq, Peru, Germany, Austria and the Czech Republic. The museum’s collections consist of over half a million antiques of which the oldest have over 130 thousand years and the youngest come from the middle of the 19th century.
Źródło:
MAZOWSZE Studia Regionalne; 2010, 5; 73-105
1689-4774
Pojawia się w:
MAZOWSZE Studia Regionalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Księga Słów Wszystkich, czyli archeologia mediów po polsku (wywiad)
Autorzy:
Piwkowski, Józef Żuk
Marecki, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/636902.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Opis:
Niniejszy tekst jest zapisem rozmowy z Józefem Żukiem Piwkowskim, fotografem, filmowcem, artystą wizulanym pracującym obecnie w polu mediów cyfrowych, twórcą Warszatu Nowych Mediów w Szkole Filmowej w Łodzi.
Źródło:
Przegląd Kulturoznawczy; 2014, 1(19)
1895-975X
2084-3860
Pojawia się w:
Przegląd Kulturoznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne metody lokalizacji i eksploracji wraków Bałtyku
The Baltic sea wrecks the location and the exploration present methods
Autorzy:
Kola, A.
Olejnik, A.
Samborska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/366415.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Medycyny i Techniki Hiperbarycznej
Tematy:
archeologia
archeologia podwodna
technologia prac podwodnych
archaeology
underwater archaeology
underwater work technology
Opis:
Celem niniejszej pracy jest przedstawienie obecnie stosowanych metod oraz urzadzen w lokalizowaniu i eksploracji podwodnego stanowiska archeologicznego, bazujacych na nowoczesnych technologiach.
The article presents underwater archeological site the location and the exploration methods, based on modern technologies.
Źródło:
Polish Hyperbaric Research; 2008, 3(24); 19-28
1734-7009
2084-0535
Pojawia się w:
Polish Hyperbaric Research
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archeologia eksperymentalna — teoria, praktyka i doświadczenie
Experimental Archaeology — Theory, Practice and Experience
Autorzy:
Łukaszyk, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/532727.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Opis:
Experimental archaeology enables to achieve guides helping in the reconstruction of the production processes of goods obtained in the course of archaeological excavation. It is also an irreplaceable method of the verification of theories. Thanks to this discipline, one can acquaint themselves with countless new solutions and gain an experience so important to every researcher. Many useful skills and means known and practiced by the craftsmen of the Early Middle Ages were not written down. Their great knowledge passed down through generations was also forgotten. Today, to obtain a similar effect, at least to the smallest extent, one may rely on ethnographic analogies. However, each artisan guards their own ways of working and various manners and recipes, which they are not willing to share. Hence, who wishes to attain needed information should appeal to experimental archaeology and see for themselves how a given production process might have looked as well as accomplish their own experience through innumerable attempts and mistakes. Through the example of her own experiment carried out in the area of the present stronghold in Grzybowo, the authoress attained the most valuable knowledge as far as the pottery ware and its baking is concerned. Her works included baking in fire the clay pottery modeled as early medieval artefacts and casting moulds of the lost-wax casting method. The experience thus obtained is going to be used during the next planned attempts of this kind. Activities described in the article do not guarantee the successful baking, still they offer an adventurous endeavour at recreating some of the techniques and routines which could have been applied by ancient makers.
Źródło:
Studia Lednickie; 2012, 11; 123-131
0860-7893
2353-7906
Pojawia się w:
Studia Lednickie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archeologia modernizmu: kwestia specyfiki medium
Archaeology of Modernism: the Issue of Medium Specifity
Autorzy:
Pijarski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487748.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu
Opis:
The specificity of media is analyzed in the context of post-modernist art in the late seventies and eighties, particularly in the context of photography and its role in new media and the problem of “the invention of the medium” by Rosalind Krauss and general understanding of the me- dium as a convention. Krauss’s attitude is different from Michael Fried’s ‘mediality of images’ (not only photographic images). Fried’s ideas of “theatricality” and “exposition” are different from Krauss’s ideas. Also, non-artistic strategy of ‘separation of realities’ is analyzed in the same context. “True” and “false” elements are combined in pictures just like “authentic” documents are combined with theatrical images, paintings with photographs and modernism with post-modernism.
Źródło:
DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu; 2013, 15; 24-50
1733-1528
Pojawia się w:
DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archeologia pradziejowa wschodniego Śródziemnomorza na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Autorzy:
Marciniak, Arkadiusz
Klimowicz, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2044222.pdf
Data publikacji:
2013-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Opis:
The paper aims at presenting research activities of prehistoric archaeologists from Adam Mickiewicz University in Poznań in the Eastern Mediterranean. In particular, it focuses on presenting objectives and results of ongoing works at the Neolithic settlement in Çatalhöyük in Central Anatolia. The Polish project, which is an intrinsic element of the Çatalhöyük Research Project, began in 2001 in cooperation with the Polish Academy of Sciences and later University of Gdańsk. It continues currently as the Adam Mickiewicz University project. The works involve excavating the uppermost levels of the settlement occupation dated back to the end of the seventh millennium cal. BC, which have not been investigated to date. The discovered architecture and material objects are unique in nature indicating remarkable transformations in all aspects of the long-lasted Neolithic tradition. The results have been published and presented in numerous national and international settings. They also led to establishing a close collaboration with numerous leading centres of the Anatolian and Near Eastern Neolithic studies. The project at Çatalhöyük comprises an active participation of students leading to completion of numerous Bachelor, Master and Doctorate dissertations.
Źródło:
Folia Praehistorica Posnaniensia; 2013, 18; 177-196
0239-8524
2450-5846
Pojawia się w:
Folia Praehistorica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nawarstwienia na średniowiecznych osadach z terenu Krakowa
Autorzy:
Zaitz, E.
Zaitz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/343960.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
nakł. Maciej Pawlikowski
Tematy:
Kraków
historia
archeologia
history
Źródło:
Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering; 2007, T. 3 spec. ed.; 1-5
1689-6742
Pojawia się w:
Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prahistoria i archeologia na Uniwersytecie w Poznaniu – wczoraj i dziś
Autorzy:
Minta-Tworzowska, Danuta
Rączkowski, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2044217.pdf
Data publikacji:
2013-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Opis:
The article discusses the history of archaeology at the University of Poznań since its establishing (31st January 1919) to the present day. It explains what boosted its development, and points at difficult periods in its history. More concern has been devoted to the origins of archaeology at the University, and especially to Józef Kostrzewski, an outstanding archaeologist who created a vision of archaeology in Poznań and influenced its development for years, a researcher who established his own school of archaeology. In the article the way has been shown leading to the creation of the Institute of Prehistory (in 1982) and Jan Żak’s concerns in this regard. Less attention has been paid to the modern history of archaeology as it has been discussed in other articles in this volume.
Źródło:
Folia Praehistorica Posnaniensia; 2013, 18; 7-29
0239-8524
2450-5846
Pojawia się w:
Folia Praehistorica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archaeology of Cognitive Science: Michel Foucault’s Model of the Cognitive Revolution
ARCHEOLOGIA KOGNITYWISTYKI — MICHELA FOUCAULTA MODEL REWOLUCJI KOGNITYWNEJ
Autorzy:
HETMAŃSKI, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488266.pdf
Data publikacji:
2018-09-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
archeologia wiedzy
kognitywistyka
epistemologia
wiedza
dyscyplina naukowa
Michel Foucault
archaeology of knowledge
cognitive science
epistemology
knowledge
science discipline
Opis:
The article presents an epistemological and partially methodological analysis of cognitive science as a scientific discipline, created as a result of the transformations that took place in the philosophical and psychological concepts of the mind and cognition, which were carried out with the aid of tools and methods of modelling as well as through simulating human cognitive processes and consciousness. In order to describe this interdisciplinary (transdisciplinary) science, and its positions, as well as the stages and directions of its development, it makes use of the epistemological model formulated by Michel Foucault, in which he draws attention to social, ideological and technological conditions of scientific knowledge (episteme). The opinions of the leading creators and critics of cognitive science, such as George A. Miller, Howard Gardner, Margaret Boden and José Luis Bermúdez are referenced to and analyzed with the use of this model. The article shows the epistemologically and methodologically divergent status of cognitive science, as well as its cognitive and institutional conditions and challenges, which stand before it after half a century of intensive development.
W artykule przeprowadzono epistemologiczną i częściowo metodologiczną analizę kognitywistyki (cognitive science) jako dyscypliny naukowej, która powstała wskutek przeobrażeń w filozoficznych i psychologicznych koncepcjach umysłu i poznania poprzez zastosowanie w nich narzędzi i metod modelowania oraz symulacji ludzkich procesów poznawczych i świadomości. Do opisu powstania tej interdyscyplinarnej (transdyscyplinarnej) nauki, jej etapów, stanowisk i kierunków rozwoju przyjmuje się model epistemologiczny sformułowany przez Michela Foucaulta, w którym zwraca on uwagę na społeczne, ideologiczne i technologiczne uwarunkowania wiedzy naukowej (episteme). Dzięki niemu referowane i analizowane są opinie o kognitywistyce takich czołowych jej twórców i krytyków, jak George A. Miller, Howard Gardner, Margaret Boden i José Luis Bermúdez. Ukazany został zróżnicowany epistemologiczno-metodologiczny status kognitywistyki (cognitive science), jak też jej poznawcze i instytucjonalne uwarunkowania oraz wyzwania, przed którymi stoi po półwieczu intensywnego rozwoju.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2018, 66, 3; 7-32
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dyskurs jako praxis. Archeologia wiedzy jako teoria materializmu performatywnego
Discourse as praxis. Archaeology of knowledge as a theory of performative materialism.
Autorzy:
Błesznowski, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1012873.pdf
Data publikacji:
2016-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
archaeology of knowledge
discourse
psychoanalysis
subject
materialism
Lacan
Foucault
archeologia wiedzy
dyskurs
psychoanaliza
podmiot
materializm
Opis:
Główną stawką artykułu jest ontologiczny status pojęciowości związanej z archeologią wiedzy Michela Foucaulta w kontekście „aporetycznego” źródła jego inspiracji, jakim były niewątpliwie strukturalizm i psychoanaliza lacanowska. Jeśli naczelne pojęcie Foucaulta – dyskurs – zasadza się na społeczno-historycznej trwałości wypowiedzi odniesionych do tych samych reguł formacyjnych, formacja dyskursu zaś stanowi pole, w ramach którego wypowiedzi powiązane są ze sobą i ustabilizowane w swym rozproszeniu, pytaniem, które winniśmy zadać, jest kwestia „materialności” tychże wypowiedzi, a co za tym idzie materialny mechanizm transformacji nie tyle dyskursu, ile reguł jego wyłaniania, konstytutywna zasada nieciągłości. Jak pisał Gilles Deleuze: „teraźniejszość jest rzutem, kośćmi […] za jednym zamachem rzucane są kości i reguły”. Dyskurs jest więc nie tyle zbiorem mniej lub bardziej ustrukturyzowanych reguł, ile raczej zbiorem praktyk, dzięki którym dokonuje się akt performatywny; podmioty (indywidualne czy zbiorowe) nie mają więc stałej, ustrukturyzowanej tożsamości w ramach dyskursu, ale stanowią bezustannie ponawianą kwestię, wynik praktyk upodmiotowienia, które do tego same mają własną historię. Reprodukcja dyskursu stanowi sedno metody Foucaulta (także po okresie „archeologicznym”), ta zaś prowadzić nas może w kierunku sformułowania koncepcji swoistej „polityki ekstradyskursywnej”.
The principal theme of the article is the ontological status of Michel Foucault's archaeology of knowledge, with reference to “aporetic” source of its inspiration, which was undoubtedly structuralism and lacanian psychoanalysis. If Foucault's main notion – discourse, is based on the socio-historical permanence of statements related to the same formation rules, discourse formation is the field where the statements are linked and stabilized in their division. The major issue is the materiality of these statements, and consequently the material transformation rules of discourse emergence, the constitutive principle of discontinuity. As Gilles Deleuze wrote: “The present is a roll the dice [...] in one go, bones and rules are rolling”. The discourse is not just a collection of more or less structured rules, but rather a set of practices that perform an act; subjects (individual or collective) therefore do not have a permanent, structured identity within the discourse, but rather represent a constant change and the result of empowerment practices which have their own history. Reproduction of discourse is at the core of Foucault’s method (also after the “archaeological” period), which could lead us to formulate a concept of “extradiscursive politics”.
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2016, 22, 4; 45-87
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jaskinia Makpela (miarat hammakpelah). Tradycja żydowska i archeologia świętych grobów w Hebronie
Cave of Machpelah (miarat hammakpelah): Jewish Tradition and Archeology of Holy Graves in Hebron
Autorzy:
Kubisiak, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1992326.pdf
Data publikacji:
2021-12-27
Wydawca:
Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
Tematy:
theology
Jewish tradition
history
archeology
historia
archeologia
teologia
tradycja żydowska
Opis:
The history of Biblical Israel is impressive. Although most of the attention of historians and archaeologists is focused on Jerusalem, it should be remembered that the first piece of the Promised Land acquired was a field and a cave in Hebron. Also, here was the first capital of the kingdom of David located, which was moved to Jerusalem after winning the campaign against the Jebusites. Although the topic of Machpelah cave seems quite common, it should be admitted that Polish biblical literature is quite poor in this respect. This article first of all focuses on ashort exegesis of excerpts from the Book of Genesis on the subject, then deals with the terminology, which is crucial in understanding the topic. The text sheds new light on Jewish Kabbalah, which in a very interesting way draws on the tradition of Machpelah, very deeply rooted in Judaism. The last point is the archaeological approach, which, although it does not have the possibility of scientific activities in today’s sepulchral complex of Biblical patriarchs, brings some interesting facts from the past, stimulating the imagination and creating an incredible atmosphere around one of the most mysterious sacred objects in the world.
Historia biblijnego Izraela jest imponująca. Mimo że uwaga historyków i archeologów w większości skupiona jest na Jerozolimie, należy pamiętać, że pierwszymi nabytymi na własność skrawkami Ziemi Obiecanej były pole i jaskinia w Hebronie. Tam również mieściła się pierwsza stolica królestwa Dawida, która po wygranej kampanii przeciwko Jebusytom została przeniesiona do Jerozolimy. Choć temat jaskini Makpela wydaje się dość powszechny, polska literatura biblijna jest w tej kwestii dość uboga. Niniejszy artykuł w pierwszej kolejności poświęca uwagę krótkiej egzegezie fragmentów Księgi Rodzaju traktujących o podjętym zagadnieniu; następnie zostaje przybliżona terminologia, która w kwestii zrozumienia tematu jest kluczowa. Innowacyjny punkt to spojrzenie w głąb żydowskiej kabały, która niezwykle interesująco rysuje tradycję Makpeli, bardzo głęboko zakorzenionej w judaizmie. Ostatnim zagadnieniem jest ujęcie archeologiczne, które mimo braku możliwości działań naukowych w dzisiejszym kompleksie grobowym biblijnych patriarchów przybliża kilka ciekawych faktów z przeszłości, pobudzając przy tym wyobraźnię, i stwarza niesamowitą atmosferę wokół jednego z najbardziej owianych tajemnicą obiektów sakralnych świata.
Źródło:
Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2021, 29, 2; 61-75
2544-6460
Pojawia się w:
Wrocławski Przegląd Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy Moria jest świętą górą Boga? Terminologia, dzieje i archeologia miejsca
Is Moriah the Holy Mountain of God? Terminology, History and Archaeology of the Site
Autorzy:
Kubisiak, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2028950.pdf
Data publikacji:
2022-03-23
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
góra Moria
tradycja
terminologia
archeologia
teologia
Mount Moriah
tradition
terminology
archaeology
theology
Opis:
Góra Moria jest znana przede wszystkim jako Wzgórze Świątynne w Jerozolimie. Zarówno Stary, jak i Nowy Testament wspominają o niej wielokrotnie, jednak w zdecydowanej większości przypadków nie wymieniają jej z nazwy, lecz utożsamiają ją ze Świątynią Jerozolimską. Etymologia nazwy Moria możliwa jest do wyprowadzenia z rdzeni zarówno hebrajskich, jak i aramejskich. Odsłania ona zabiegi literackie, które mogą dawać możliwości nowych interpretacji znaczenia tego miejsca. Artykuł ukazuje te zabiegi, a także przedstawia wyniki badań archeologicznych tego miejsca.
Mount Moriah is primarily known as the Temple Mount in Jerusalem. Both the Old and New Testaments mention it several times, but in the vast majority of cases they do not refer to it by name, but identify it with the Temple of Jerusalem. The etymology of the name Moriah can be derived from both Hebrew and Aramaic roots. It reveals literary treatments that may offer possibilities for new interpretations of the meaning of this place. The article reveals these treatments and also presents the results of archaeological research on the site.
Źródło:
Collectanea Theologica; 2022, 92, 1; 5-27
0137-6985
2720-1481
Pojawia się w:
Collectanea Theologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O rzeczach i materialności inaczej. Recenzja książki: W obronie rzeczy. Archeologia i ontologia przedmiotów
Autorzy:
Kołtun, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/647438.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia; 2014, 39, 1
2300-7540
0137-2025
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy uroczysko nad jeziorem Kielarskim skrywa relikty zamku Berting?
Autorzy:
Klimek, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365061.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
archeologia
jezioro Kielarskie
zamek Berting
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2015, 290, 4; 649-655
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła pisane i archeologia: przykład Góry Katedralnej w Chełmie
Autorzy:
Buko, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/602413.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
archaeology
Galich-Volyn Duchy
Galich-Volyn Chronicle
residential complex
Danylo Romanovich
Cathedral Hill in Chełm
archeologia
księstwo halicko-wołyńskie
kronika halicko-wołyńska
Daniel Romanowicz
zespół rezydencjonalny
Góra Katedralna w Chełmie
Opis:
Archaeologists examining the residence of Daniel Romanovych on Cathedral Hill in Chełm (thirteenth century) enjoy a noteworthy opportunity to compare excavations with the text of Kronika halicko-wołyńska (The Galician-Volhynian Chronicle). It is highly probable that at least some of the descriptions of places and objects in the Chronicle could have been first-hand. For a researcher who does not specialise in a critical analysis of text sources such a confrontation of chronicle records with archaeological discoveries becomes, therefore, an exciting challenge. The article discusses the dilemmas of an archaeologist who, with assorted categories of data at his disposal, tries to confront them with a chronicler’s account.The text of the chronicle provides interesting information concerning the location of the town of Chełm, elements of the development of Cathedral Hill, including the town-castle centre situated here, some churches and secular elements of monumental architecture, the town fire recorded in the chronicle in 1256, as well as a mysterious tower standing in the urban area, the town’s demographic and ethno-cultural structure, and the occupation of its residents at the time of Daniel.It has been noted that the chronicle lacks references to several essential elements confirmed in the outcome of archaeological studies. The shape of the ducal residence remains an important unsolved enigma. The chronicle also does not discuss the construction catastrophe that probably took place in the course of building the circumferential wall of the residence. Another noteworthy feature is the written source’s silence concerning the third tower (bergfried) erected in nearby Stołpie. This omission is particularly strange considering that in accordance with the results of the conducted research the tower could have been the first monumental building raised in the land of Chełm already during the period of Roman Romanovych and redesigned at the time of Daniel. It thus remains a mystery why such a characteristic and unique defensive-sacral edifice, located in the fore-field of the ducal residential complex and highly untypical for this part of Europe, was relegated to the sidelines of the chronicler’s interest.In other instances, the text of Kronika halicko-wołyńska makes it possible to confront the written record with archaeological findings. Upon numerous occasions the concurrence of the written accounts with the outcome of the excavations does not give rise to doubt. Nonetheless, in reference to the ducal residence the author of the chronicle mentioned a number of selected details of interest to him, but neglected to include data about its forms and spatial features.It is highly likely that many of the above-listed unidentified facts could be determined by expanding the range of studies. We still do not have information about the northern part of Cathedral Hill or whether the basilica located in the southern part stood within the stronghold or the town district. The solution of those issues, and many similar problems, remains an essential task for the next future.
Archeolodzy badający zabudowę rezydencjonalną Daniela Romanowicza na Górze Katedralnej w Chełmie (XIII w.) mają godną uwagi płaszczyznę porównań dokonywanych odkryć z tekstem Kroniki halicko-wołyńskiej. Jest wysoce prawdopodobne, że przynajmniej niektóre spośród zamieszczonych w Kronice opisów miejsc i obiektów pochodzić mogą z pierwszej ręki. Dla badacza, nie będącego specjalistą w zakresie krytycznej analizy tekstów źródłowych, konfrontacja zapisów kronikarskich z odkryciami archeologicznymi jest więc interesującym wyzwaniem. W artykule przedstawiono dylematy archeologa, który mając do dyspozycji różne kategorie danych, próbuje je porównywać z zapisami kronikarskimi.Tekst kroniki dostarcza interesujących danych na temat położenia miasta Chełma, elementów zabudowy Góry Katedralnej, w tym lokalizowanego tam ośrodka grodowego, niektórych świątyń i świeckich elementów zabudowy monumentalnej, pożaru miasta odnotowanego w kronice pod rokiem 1256, jak również zagadkowego wieżowego obiektu położonego w okolicach miasta, a także struktury demograficznej i etnokulturowej oraz zajęć mieszkańców miasta czasów Daniela i innych.Odnotowano, że w kronice brak jest odniesień do kilku istotnych elementów, znajdujących poświadczenie w wynikach badań archeologicznych. Wielką enigmą pozostaje kształt rezydencji książęcej. W kronice nie znajdujemy też odniesień do katastrofy budowlanej, jaka najpewniej wydarzyła się w trakcie wznoszenia muru obwodowego rezydencji. Zastanawia też milczenie źródła na temat trzeciej wieży wzniesionej w pobliskim Stołpiu. Jest to o tyle dziwne, że zgodnie z wynikami przeprowadzonych badań mógł to być pierwszy monumentalny obiekt wzniesiony na ziemi chełmskiej jeszcze w czasach Romana Romanowicza, przebudowany w czasach danielowskich. Pozostaje zatem zagadką, dlaczego tak charakterystyczny i unikatowy obiekt obronno-sakralny, znajdujący się na przedpolu książęcego zespołu rezydencjonalnego, nietypowy w tej części Europy, znalazł się na poboczu zainteresowań kronikarskich.W innych przypadkach tekst Kroniki halicko-wołyńskiej umożliwia konfrontację zapisu kronikarskiego z odkryciami archeologicznymi. Niejednokrotnie zgodność tekstu z wynikami badań nie budzi wątpliwości. Ale w odniesieniu do rezydencji książęcej autor kroniki podaje najczęściej kilka wybranych, interesujących go szczegółów, brak natomiast danych na temat jej formy i cech przestrzennych.Zapewne wiele spośród sygnalizowanych wyżej niewiadomych można będzie uściślić poprzez poszerzenie zakresu badań. Nie bardzo nadal bowiem wiadomo, jak była zagospodarowana północna część Góry Katedralnej oraz czy znajdująca się w południowej jej części bazylika była w grodzie, czy też w dzielnicy miejskiej. Rozwiązanie tych, podobnie jak i wielu innych problemów stanowi istotne zadanie dla ekipy badawczej na najbliższą przyszłość.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2016, 123, 2
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między odnalezieniem desaparecidos a rozliczeniem przeszłości. Archeologia i antropologia sądowa w Ameryce Łacińskiej
Finding the Disappeared and Settling the Past. Forensic Archaeology and Anthropology in Latin America
Autorzy:
HORDECKI, Jędrzej
TUROWSKA, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/555892.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich
Tematy:
antropologia sądowa
archeologia sądowa
desaparecidos
prawa człowieka,
prawo do prawdy
Opis:
Proces poszukiwania ciał ofiar reżimów autorytarnych i wojen domowych jest w krajach Ameryki Łacińskiej ważnym elementem rozliczania się społeczeństwa z przeszłością. Ciała zaginionych stanowią dowód zbrodni popełnianych przez aparat władzy i grupy paramilitarne, a ich odnalezienie ma duże znaczenie dla rozwoju postępowań karnych; w wymiarze społecznym wspiera proces pojednania narodowego. Naukami, które dostarczają adekwatnych narzędzi do właściwego podejmowania i badania zwłok oraz dokumentowania miejsc zbrodni i depozycji ciał są archeologia i antropologia sądowa.
The process of searching for a human remains of the victims of authoritarian regimes and civil wars is a significant element of reckoning with the past in the societies of Latin America. The remains of the disappeared are the proof of crimes committed by the state actors and non-state armed groups. To discover the hidden bodies is an important moment for the whole process of settled the past. It allows to conduct the criminal proceedings and administer the justice; it supports the process of the national reconciliation. The sciences that deliver adequate tools to expose and excavate the corpses, to investigate and to document: both the human remains and the places of death and their deposition, are forensic archaeology and forensic anthropology.
Źródło:
Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny; 2017, 2(92); 41-56
1506-8900
2081-1152
Pojawia się w:
Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The eighteenth century fife from the shipwreck of General Carleton of Whitby
Osiemnastowieczny fife z wraku General Carleton of Whitby
Autorzy:
Litwinienko, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28018130.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
fife
Schuchart
Generał Carleton of Whitby
archeologia podwodna
archeologia muzyczna
General Carleton of Whitby
underwater archaeology
music archaeology
Opis:
In the course of the fatal voyage, General Carleton was transporting a cargo of tar and iron. This cargo facilitated the preservation of artefacts: the spilled tar formed a shell, which protected the artefacts from seawater. Therefore, the wood was not damaged nor deformed. These conditions allowed the divers to find another musical instrument, which happened to be a wooden fife. It was lying in the south-eastern part of the wreck, behind the mainmast step, where most personal belongings of the crew members were discovered. The state of preservation of the flute is good. The X-ray photo confirmed the cylindrical cross section of the instrument. It’s dimensions indicate the C# or C tuning (transposed to B or Bb). Notwithstanding its atypical two-part construction, it should be classified, according to the Anglo-Saxon nomenclature as a fife, that is „a small cylindrical transverse Flute, but with a narrower bore and hence a louder, shriller sound than the flute proper”. The maker’s marks are visible on the surface, under the embouchure hole and between the 3rd and the 4th finger hole. The name indicates that the fife was made by John Just Schuchart or Charles Schuchart. The dating suggests Charles (1720–65) as the maker. He had a shop on Chandois-street, Covent-garden, London, called “Two Flutes and Hautboy”. Based on the signature type it can be said that the fife was produced in years 1759–65. The collections around the world include 8 recorders, 26 transverse flutes, 3 oboes, a clarinet and a bassoon from the workshops of father and son. It might be possible that there are no preserved analogies for the described instrument, which enriches the known collection of Schucharts’ instruments by one fife.
W 1995 r. nurkowie z Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku odkryli wrak brytyjskiego statku handlowego z II poł. XVIII w., który zatonął w pobliżu wsi Dąbki u ujścia rzeki Piaśnicy. Wrak, oznaczony jako W-32, zidentyfikowano dzięki znalezionemu dzwonowi, na którym widnieje nazwa statku oraz data odlania: GENERAL CARLETON OF WHITBY 1777. Podczas swojego ostatniego rejsu General Carleton przewoził ładunek żelaza i dziegciu. Ten drugi surowiec przyczynił się do doskonałego zakonserwowania zabytków drewnianych, tworząc skorupę chroniącą je przed wodą morską. Wśród licznych przedmiotów należących do załogi znaleziono drewniany flet poprzeczny, według nomenklatury angielskiej zwany fife. Zalegał on w południowo-wschodniej części wraku, za gniazdem grotmasztu, gdzie znajdowało się najwięcej przedmiotów prywatnych marynarzy. Przypuszczalnie była to własność jednego z oficerów. Fife zachował się w bardzo dobrym stanie. Pomimo nietypowej dwuczęściowej budowy, identyfikację instrumentu potwierdziło zdjęcie rentgenowskie, ukazujące jego charakterystyczny cylindryczny przekrój. Flety tego rodzaju odznaczają się wąską średnicą, a w grze ostrzejszym i wyższym dźwiękiem w porównaniu do pozostałych fletów poprzecznych. Na powierzchni instrumentu, poniżej otworu zadęciowego oraz pomiędzy trzecim i czwartym otworem palcowym, widoczna jest sygnatura wytwórcy. Wskazuje ona na warsztat Charlesa Schucharta (1720–65), który posiadał sklep pod nazwą „Two Flutes and Hautboy” przy Chandois Street, Covent Garden w Londynie. Ponad nazwiskiem umieszczono literę C informującą o stroju instrumentu. Typ sygnatury wskazuje, że fife powstał pomiędzy 1759 a 1765 rokiem. Wśród zachowanych w światowych kolekcjach instrumentów sygnowanych przez Johna Just Schucharta i Charlesa Schucharta, znajduje się osiem fletów prostych, dwadzieścia sześć poprzecznych, trzy oboje, klarnet i fagot. Flet z wraku statku General Carleton wzbogaca ten zbiór o prawdopodobnie jedyny jak dotąd fife.
Źródło:
Muzyka; 2020, 65, 1; 113-118
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zachodnie międzymurze zamku w Malborku w świetle badań archeologicznych z 2020 roku. Przekształcenia topografii i zabudowy
The West Zwinger of the Malbork Castle in the Light of Archaeological Research of 2020. Transformations of the Topography and Structure
Autorzy:
Wasik, Bogusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20874524.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
zamek w Malborku
zamek krzyżacki
archeologia architektury
archeologia średniowiecza
archeologia nowożytności
Malbork Castle
Teutonic castle
archaeology of architecture
mediaeval archaeology
archaeology of the early modern period
Opis:
Artykuł stanowi podsumowanie wyników badań przeprowadzonych w 2020 roku na międzymurzu po zachodniej stronie Zamku Średniego w Malborku. Wniosły one nową wiedzę odnośnie do przekształceń układu terenu i zabudowy na tym obszarze – od średniowiecza do współczesności. Zadokumentowano poziomy pochodzące z początków budowy zamku. Odkryto średniowieczny mur obronny zamku, który – jak się okazało – w badanym miejscu przebiegał inaczej niż jego rekonstrukcja z 2. połowy XX wieku. Analiza tego obiektu i związanego z nim układu nawarstwień nasypowych umożliwiła rekonstrukcję przebiegu budowy. Po osadzeniu odkrycia w kontekście reliktów średniowiecznych murów, odsłoniętych we wcześniejszych latach, ukazuje się złożony układ systemu obronnego tej części zamku. Podczas badań odsłonięto też relikty zabudowy nowożytnej i współczesnej, co wniosło nową wiedzę do rekonstrukcji układu i techniki budowy znajdujących się tu domów.
The article outlines the results of research conducted in 2020 within the zwinger on the west side of the Middle Castle in Malbork. The research provides new facts about transformations of the site layout and structures in this area from the Middle Ages to contemporary times. The layers from the beginning of construction of the castle were studied and documented. Furthermore, the mediaeval defensive wall of the castle was discovered. It turned out that the wall ran differently in the examined place than after reconstruction in the second half of the 20th century. The analysis of this structure and the associated stratification fill enabled the reconstruction of the construction phases. After the discovery was set in the context of the relics of the mediaeval walls exposed in previous years, a complex layout of the defensive system of that part of the castle becomes known. During the research, some relics of the modern and early modern development were also unearthed, which cast new light on the reconstruction of the layout and technique of construction of the local houses.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2021, 1; 71-104
0029-8247
2956-6606
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Rewolucja neolityczna” na Mazowszu. Początki nowoczesnej gospodarki
Autorzy:
Sałaciński, Sławomir
Sałacińska, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/961172.pdf
Data publikacji:
2010-10
Wydawca:
Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
Tematy:
archeologia
Mazowsze
gospodarka
archeology
Mazovia
economy
Opis:
W połowie 5 tys. p.n.e. doszło do wielkiego – neolitycznego przełomu w życiu społeczności zamieszkujących obecne ziemie polskie. Spowodowały go grupy emigrujące z południa – tzw. kultur z cyklu wstęgowego i lendzielsko-polgarskiego. W gospodarce pojawia się stabilne osadnictwo, uprawa roli, hodowla udomowionych zwierząt, umiejętność tkania materiałów, garncarstwo. Pierwszą rodzimą kulturą rolniczą na Mazowszu była kultura pucharów lejkowatych, datowana na drugą połowę 4 i pierwsza połowę 3 tys. p.n.e. Wiązała się z nią idea megalityczna w obrządku pogrzebowym. Grobowiec o konstrukcji składającej się z bruków i obstaw kamiennych odkryto w Rybnie koło Sochaczewa. W 3 tys. p.n.e. egzystowała na Mazowszu i Podlasiu ludność kultury ceramiki grzebykowo-dołkowej o tradycyjnej gospodarce naturalnej, w której dostrzegalne są elementy neolityczne, głównie ceramika, niektóre narzędzia. W drugiej połowie tego tysiąclecia pojawiły się na ziemiach polskich koczownicze plemiona tzw. kultury amfor kulistych, zajmujące się głównie hodowlą zwierząt, często zmieniające miejsca pobytu, po których pozostały groby skrzynkowe zbudowane z kamieni z bardzo bogatym wyposażeniem zmarłych w naczynia, narzędzia, ozdoby i szczątki zwierzęce. Inną koczowniczą kulturą zarejestrowaną na Mazowszu była kultura ceramiki sznurowej, datowana na drugą połowę 3 i początki 2 tys. p.n.e. Pozostały po niej głównie cmentarzyska, wśród których dominują kurhany. Podstawą bytu ludności tej kultury była również hodowla zwierząt. Zamieszkiwano obozowiska, bardzo rzadko większe osady. Przyjmuje się, że wojownicze gromady pasterzy kultury ceramiki sznurowej doprowadziły do zagłady miejscowych, starszych populacji, a ich tradycje przetrwały do wczesnej epoki brązu. Neolityzacja Mazowsza stanowiła jeden z elementów podstawowych przemian w egzystencji i rozwoju ówczesnych społeczności i tym samym bardzo znaczący etap w rozwoju cywilizacyjnym naszych ziem.
In the middle of the 5 millennium B.C. the great – Neolithic turn in life of communities inhabiting the present Polish territories took place. It was caused by groups emigrating from the south – of the so-called Linear Band and Lengyel- Polgár culture cycle. Economy was marked by emerging of stable settlement, farming, husbandry of domestic animals, competence in weaving textiles, making of pottery. The first indigenous farming culture in Masovia was the Funnel Beaker culture dating in the second half of the 4th and first half of the 3rd millennium B.C. It was associated with the megalith idea in burial rites. A tomb constructed of paving-stones and stone settings was discovered in Rybno close by Sochaczew. In the 3rd millennium B.C. in Masovia and Podlasie were present communities of Pitted Ware culture of traditional natural economy in which some Neolithic elements may be noticed, for the most part ceramics and some tools. In the second half of the same millennium on the territory of Poland appeared nomadic tribes of the so-called Globular Amphora culture with economy based on raising a variety of livestock, often changing dwelling-places, known from its burials in cists constructed of stone, accompanied by a variety of very rich grave offerings including vessels, tools, ornamentation and animal parts. Another nomadic culture noticed in Masovia was the Corded Ware culture dating to the second half of the 3rd and the beginning of the 2nd millennium B.C. It left mainly cemeteries with earth tumuli dominating among them. Population followed the same economical pattern of keeping livestock, inhabiting temporary camps, very rare bigger settlements. It is assumed that the warlike shepherds’ groups led to annihilation of local, older populations, and their traditions survived until the Early Bronze Age. Neolithization of Masovia constitutes one of the elements of essential transformations taking place in the existence and development of contemporary communities and thus a significant stage in the development of civilization on our territories.
Źródło:
MAZOWSZE Studia Regionalne; 2010, 5; 51-42
1689-4774
Pojawia się w:
MAZOWSZE Studia Regionalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tajemnica grobowca alabastrowego
Autorzy:
Juszczyk, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218489.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
grobowiec
Cmentarz Łaciński
Egipt
Evaristo Breccia
archeologia
tomb
Cemetery Latin
Egypt
archeology
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2005, 17; 25-35
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archaeology of the Bagicz forest, north-western Poland
Archeologia lasu w Bagiczu (północno-zachodnia Polska)
Autorzy:
Adamczyk, Michał
Chmiel-Chrzanowska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2206431.pdf
Data publikacji:
2022-12
Wydawca:
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Tematy:
non-invasive methods
barrow cemeteries
Wielbark culture
archaeology of
forests
cultural landscapes
badania nieinwazyjne
cmentarzyska kurhanowe
kultura wielbarska
archeologia lasów
krajobrazy kulturowe
Opis:
The article presents results of the archaeological research in the Bagicz forest, NW Poland, based largely on non-invasive methods, with additional data obtained through excavation of two barrows of the Roman Iron Age Wielbark culture.
Artykuł prezentuje wyniki badań archeologicznych w lesie w Bagiczu (północno-zachodnia Polska), oparte w dużej mierze na metodach nieinwazyjnych oraz badaniach wykopaliskowych dwóch kurhanów kultury wielbarskiej.
Źródło:
Materiały Zachodniopomorskie; 2022, 18; 41-71
0076-5236
Pojawia się w:
Materiały Zachodniopomorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archeologia totalitaryzmu : ślady represji 1939-1956
Współwytwórcy:
Żelazko, Joanna. Redakcja
Ławrynowicz, Olgierd (1975- ). Redakcja
Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu. Oddział (Łódź). pbl
Uniwersytet Łódzki. Instytut Archeologii. pbl
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódź : Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Oddział : Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
II wojna światowa (1939-1945)
Martyrologia
Prześladowania polityczne
Archeologia
Groby
Ludobójstwo
Opis:
Indeks.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Difficult Pasts and Haunted Presents: Contemporary Archaeology and Conflict in an Age of Global Uncertainty
Trudne przeszłości i nawiedzone teraźniejszości: Współczesna archeologia i konflikt w erze globalnej niepewności
Autorzy:
Symonds, James
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681831.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
współczesna archeologia
trudne dziedzictwo
konflikt
psychoterapia
contemporary archaeology
difficult heritage
conflict
psychotherapy
Opis:
Autor analizuje rolę archeologii we współczesnym społeczeństwie w oparciu o założenie, że dyscyplina ta jest także formą działania społeczno-politycznego, i jednocześnie zajmuje się potencjalnymi efektami terapeutycznymi lub oczyszczającymi niedawnej przeszłości. W artykule przedstawione są trzy studia przypadków. Dwa pierwsze koncentrują się na poszukiwaniach szczątków osób poległych w czasie wojny oraz upamiętnieniu krajobrazu konfliktu we Fromelles w północnej Francji oraz Peleliu w Mikronezji. W trzecim przedstawiona jest materialność nielegalnej migracji na pograniczu amerykańsko-meksykańskim w południowej Arizonie. Autor podkreśla, że w dobie globalnej niepewności i malejącego poparcia dla nauk humanistycznych oraz szacunku dla wiedzy akademickiej, archeolodzy powinni w większym stopniu skupić się na współczesnych problemach społecznych. Jeśli archeologia ma przetrwać jako dyscyplina, należy ją postrzegać jako badania ważne społecznie, zdolne do współtworzenia współczesnych dyskursów publicznych.
This article examines the role of archaeology in contemporary society. It works from the premise that archaeology is a form of socio-political action and explores some of the ways in which archaeologies of the recent past can have therapeutic or cathartic effects. Three case studies are presented. The first two focus on the recovery of war dead and the memorialization of conflict landscapes at Fromelles, in northern France, and Peleliu, in Micronesia. The third explores the materiality of unauthorised migration in the US-Mexico borderlands of southern Arizona. The central argument presented in this article is that in an age of global uncertainty, where support for the humanities is in decline and respect for academic knowledge is diminishing, archaeologists should re-position their work to more clearly focus on contemporary social issues. If archaeology is to survive as a discipline it must be seen as being socially relevant research, with the capacity to contribute to contemporary public discourses.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2019, 34; 5-21
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-100 z 528

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies