Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Styczeń, Tadeusz" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-22 z 22
Tytuł:
„Solidarność” wołaniem o ethos w polityce
„Solidarność” als Ruf nach Ethos in der Politik
Autorzy:
Styczeń, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106724.pdf
Data publikacji:
1992
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
„Solidarität” als Stimme der Ethik in der Politik − so lautet der Titel − wird in dem Aufsatz auf zwei einfache aber zugleich entscheidend wichtige Thesen zurückgeführt:1. Der Mensch erreicht das Niveau seiner eigenen Identität erst dann, wenn er solidarisch jedem anderen Menschen beisteht, d.h. wenn er den anderen um seiner selbst willen bejaht;2. Der Staat erreicht das Niveau seiner eigenen Identität erst dann, wenn er ein Staat der Menschen für die Menschen wird, indem er ein Zuhause für jeden einzelnen Menschen sichert und institutionel eine Möglichkeit der Beförderung der einen auf Kosten der Diskriminierung von anderen in Berufung auf seine Autorität und seine Gesetze ausschliesst. Eine historische Rolle der „Solidarität” wird in der Neuentdeckung von diesen zwei Grundwahrheiten und in dem Versuch ihrer Verwirklichung im Non-violence-Kampf gegen die Übermacht des marxistisch totalitären Systems gesehen. Der Author sieht den „Prüfstein” eines erfolgreichen Abschlusses von diesem Kampf der „Solidarität” in einer Künftigen neuen Grundverfassung des „Solidaritätsstaates”, die das Grundrecht aufs Leben der Ungeborenen auf vollständige Weise gesetzlich gewährleistet. Wird die „Solidarität” die Probe auf die Solidarität mit dem schwächsten und dem wehrlosesten Menschen bestehen? Die Antwort auf diese Frage macht der Author zur Schicksalsfrage der „Solidarność”.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 1992, 39-40, 2; 69-83
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odpowiedzialność w wymiarze indywidualnym i społecznym
Man in the Field of Responsibility for Himself and for Others
Autorzy:
Styczeń, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106905.pdf
Data publikacji:
1990
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
The paper presents an attempt to construe ethics as normative antropology on the basis of the experience of moral obligation as it is expressed in the judgement: „I should perform this act” which is described at times as „the voice of conscience”. An analysis of the structure of that judgement reveals the structure of man as a subject commensurate (in the phenomenological and metaphysical sense) with its passing. An essential thing for the outcome of such an anylysis is the assertion that the subject of the judgement „I should ...” reveals the matter of the realization of his „I” as a task for himself towards himself. His fulfillment is conditioned by the decision to affirm every other „I”. The choice to be with others in a fellowship (without excluding anyone) becomes for „I” a necessary condition of self fulfillment (of gaining one's own identity).
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 1990, 37-38, 1; 263-290
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wolność w horyzoncie prawdy. W sprawie filozoficznych podstaw teologii moralnej
Freedom in the Perspective of the Truth. Regarding Philosophical Foundations of Moral Theology
Autorzy:
Styczeń, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1917608.pdf
Data publikacji:
2021-03-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
A concise answer to the question: „What does it mean to be free?” asked at the beginning of the present paper may be – as result of the discussion – briefly formulated as follows: Only the freedom of a subject who is obedient to the – recognised by him – objective truth is real freedom. In other words, the subject confirms himself as a free one, i.e. remains himself, as one who is dependent on himself, always and only, when with the act of his own free choice he confirms the truth recognised by his own cognitive act – although it is independent of him. And in this sense only the truth – recognised by the subject with his own cognitive act and by the same act accepted as such (but at the same time independent of him) – may through the act of being chosen, confirm and fulfil the subject in his integral identity (selfness), or „liberate” him. It is precisely in this sense that Jesus Christ most concisely defined the relation between freedom and the truth in his words: „And you will know the truth, and the truth will set you free” (John 8:32).
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 1999, 47, 2; 261-282
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Człowiek − drogą Kościoła
Man − the Way of the Church
Autorzy:
Styczeń, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106760.pdf
Data publikacji:
1992
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
The article is an attempt at interpretation of the sentence: „Man is the way of the Church”, included in the encyclical Redemptor hominis which presents a programme of John Paul II’s pontificate. Man is the way of the Church as he is the way to man-Establisher of the Church, Jesus Christ. And Jesus Christ is God who − to save man’s humanity when man proved faithless to himself and to his Creator − becomes a man himself. Since then the answer to the question about the reason of God’s way to man, which is characterized by the event of Incarnation (Verbum caro − Deus homo): W h y  did God become a man? (Cur Deus homo?) − is at the same time the answer to the question about the sense of the word „way” in the sentence „Man is the way of the Church”. This answer becomes at the same time man’s only adequate way to get to know the truth about himself (self-cognition), i.e. giving an answer to the question „Who am I?” This answer is also the only adequate way for the Church to discover its identity: „man has to be the way of the Church” as he is „the way of its Establisher, Jesus Christ”, and as „man cannot be understood without Jesus Christ” (John Paul II).
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 1992, 39-40, 1; 205-224
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Narodzić się, aby kochać. Jak ocalić tożsamość Europy?
Um zu lieben bin ich da. Zur Identität von Europa
Autorzy:
Styczeń, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1918860.pdf
Data publikacji:
2020-10-27
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
Im Aufsatz sind die gegenwärtigen Gefahren und Bedrohungen der kulturellen Identität von Europa in der Organisation des gemeinschaftlichen Zusammenlebens im Staat analysiert. Zuerst wird aufgezeigt, daß die genannte Identität von Europa zur Idee der universalen Achtung der Wahrheit gegenüber der Macht („Plus ratio quam vis”) und der Würde des Menschen („Homo homini res sacra”) zurückzuführen ist. Demgegenüber wird dann auf dem Beispiel der Tatsache der Ausklammerung des Lebens der Ungeborenen vom gesetzlichen Schutz die gegenwärtige kulturell-politische Situation des Alten Kontinents als Zustand der Belagerung Europas durch Europa diagnostiziert. Das Europa der Stärke des Rechts: „Plus ratio quam vis” − ist heute tödlich bedroht durch ein Europa des Rechts der Stärke: „Plus vis quam ratio”. Die einzig mögliche Rettung für die Identität von Europa wird zum Prinzip des uneingeschränkten und gesetzlich garantierten Lebensschutzes der Ungeborenen zurückgeführt.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 1994, 42, 2; 45-53
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odkryć wzniosłość codziennego życia
To discover the nobleness of everyday life
Autorzy:
Styczeń, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015965.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
etyka
antropologia filozoficzna
teologia
ethics
philosophical anthropology
theology
Opis:
The article is a discussion of the following issues: (a) moral significance of the so-called everyday life; (b) individuality of each man resulting from God's creative act; (c) uniqueness of man's fate due to God's permanent presence in every moment of his existence; (d) man's dignity, whose source is the fact that man is ontologically derived from God.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2002, 50, 1; 429-437
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etyka jako antropologia normatywna. W sprawie epistemologicznie zasadnego i metodologicznie poprawnego punktu wyjścia etyki, czyli od stwierdzenia: „Jest tak” - „Nie jest tak ” do naczelnej zasady etycznej. Questio disputata
Autorzy:
Styczeń, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109480.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 1998, 45-46, 2; 5-38
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dlaczego Encyklika o blasku prawdy? By wolność człowieka zafascynować prawdą o człowieku...
Warum eine Enzyklika über den Glanz der Wahrheit? Um die Freiheit des Menschen von der Wahrheit über den Menschen zu faszinieren...
Autorzy:
Styczeń, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2016297.pdf
Data publikacji:
1993
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
Der Verfasser des Artikels will sowohl den Grundgedanken der Enzyklika Veritatis splendor des Papstes, der zu Jesu Christi Worten: „Die Wahrheit wird euch frei machen” (J 8, 32) zurückzuführen ist, als auch seine Argumentation zugunsten der Rechtsgültigkeit dieses Gedankens, die sich im Bereich der natürlichen Erkenntnis bewegt, aufzeigen. Einerseits führt er ad absurdum, den Versuch per reductionem zu argumentieren. Dabei gibt er Beispiele tragischer Folgen an, die sich daraus ergeben haben, daß sich gewisse Leute die Freiheit anmaßten bzw. ihrer Freiheit die Macht zuschrieben, die Wahrheit über den Menschen in eigener Entscheidung zu konstituieren (Auschwitz, Archipelag Gulag). Andererseits verweist er auf die Möglichkeit, aufgrund einer phänomenologischen Analyse des menschlichen Erkenntnisaktes die geradezu wechselseitige Verbindung von Freiheit und Wahrheit aufzuzeigen. Dabei macht er darauf aufmerksam, daß jeder konkrete Erkenntnisakt als Akt der Selbstinformation (Auto-Information) des Subjekts über die Wahrheit des von ihm erkannten Sachverhalts eigentlich ein versteckter Selbst-Imperativ (Auto-Imperativ) ist. Denn wenn das Subjekt diese Wahrheit erkennt, bindet es sich selbst an sie − und wird so von ihr gebunden zu ihrer Anerkennung als Wahrheit und auch zu ihrer Bestätigung durch Akte der freien Wahl. Infolgedessen wird jeder Akt der Freiheit des Menschen, der eine Veruntreuung der erkannten Wahrheit darstellt, unvermeidlich zu einem Akt der Selbstveruntreuung, zu einem für den Menschen und für seine Freiheit selbstmörderischen Akt. Denn wenn der Mensch der selbst erkannten Wahrheit untreu wird, belügt er unvermeidlich sich selbst und versklavt sich dadurch zutiefst selbst. Als ein rational freies Wesen kann der Mensch die Affirmation seiner Freiheit und die Affirmation seiner Subjektivität, d.h. seine Befreiung und die Verwirklichung des eigenen Menschseins, nur dadurch finden, daß er seine Freiheit (d.h. sich selbst) in den Dienst der Wahrheit (d.h. ihr zur Verfügung) stellt. Der Versuch, die Freiheit des Menschen von der Wahrheit zu befreien, erweist sich unvermeidlich als Flucht vor der Verantwortung für die Wahrheit und vor der Verantwortung für sich selbst als ihren Zeugen und Treuhänder. Am Ende führt dies zur „Flucht vor der Freiheit selbst”, d.h. ganz einfach zu ihrem Verrat. Letztlich läßt sich die Angelegenheit aller Angelegenheiten des Menschen, die Angelegenheit seiner Freiheit und Befreiung, also auf dieses eine zurückführen: daß der Mensch seine Würde erkennt, die Würde eines Treuhänders und Zeugen der Wahrheit, und dadurch den Mut aufbringt, sie zu erwählen und ihr sein ganzes Leben lang und durch sein ganzes Leben treu zu bleiben. Angesichts der Herausforderung, die sich aus der Entdeckung des Gewichts seiner Größe ergibt, ist der Mensch nicht allein. Denn die Sache des Menschen ist die Sache Gottes geworden. Gott ist dafür Mensch geworden und hat unter den Menschen gelebt. „Propter nos homines et propter nostram salutem descendit de coelis et incarnatus est de Spiritu Sancto de Maria Virgine et homo factus est”.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 1993, 41, 2; 17-22
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofowie personalistycznego przebudzenia: Karol Wojtyła i Tadeusz Styczeń
Philosophers of the Personalist Awakening: Karol Wojtyła and Tadeusz Styczeń
Autorzy:
Wierzbicki, Alfred Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1376013.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
osoba
moralność
personalizm
norma personalistyczna
doświadczenie moralne
intuicjonizm etyczny
etyka niezależna
person
morality
personalism
personalist norm
moral experience
ethical intuitionism
autonomous ethics
Opis:
Artykuł stanowi rekonstrukcję formowania się lubelskiej personalistycznej szkoły etyki w myśli Karola Wojtyły i Tadeusza Stycznia jako jego ucznia i kontynuatora. Personalizm w kulturze, a zwłaszcza w filozofii XX wieku, jest odpowiedzią na kryzys człowieczeństwa. Formułującnormę personalistyczną jako podstawową normę moralności, Wojtyła dokonał przebudowy etyki chrześcijańskiej. Rozwijał filozofię osoby, aby jeszcze głębiej odsłonić aksjologicznepodstawy etyki. Styczeń dokonał z kolei szeregu krystalizacji metaetycznych: uściślił pojęcie doświadczenia moralnego jako macierzystej sytuacji etyki, przedstawiał personalizm jakokonsekwentny intuicjonizm etyczny i wreszcie uściślał pojęcie etyki niezależnej w krytycznym i twórczym dialogu z myślą etyczną Tadeusza Kotarbińskiego i Tadeusza Czeżowskiego.
This article is a reconstruction of the emergence of the Lublin personalist school in Ethics in the thought of Karol Wojtyła and Tadeusz Styczeń, who was his disciple and follower. Personalism in culture, and especially in the philosophy of the 20th century, is the answer to the crisis of humanity. Formulating the personalist norm as the fundamental norm of morality, Wojtyła accomplished a transformation of the Christian Ethics. In order to reveal the deeper axiological roots of Ethics he was developing the studies on the philosophy of a person. Styczeń accomplished significant categorisations in Metaethics. He precisely defined the concept of the moral experience as the underlying situation in Ethics, he presented personalism as consistent ethical intuitionism, and finally he clarified the concept of Autonomous Ethics through critical and creative dialogue with the ethical thought of Tadeusz Kotarbiński and Tadeusz Czeżowski.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2020, 3, 3; 9-25
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
L'uomo come dono per l'altro nel pensiero di Tadeusz Styczeń
Człowiek jako dar dla drugiego w myśli Tadeusza Stycznia
The man as the gift for second in the thought of Tadeusz Styczeń
Autorzy:
Koziej, Bartłomiej Wiktor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/448524.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
gift
theology of the body
body
human being
person
communication
love
dar
teologia ciała
ciało
człowiek
osoba
komunikacja
miłość
Opis:
The main goal of this article is to present the thought of Tadeusz Styczeń, a Polish ethicist and theologian, on love among human beings. The attention is focused on the dimension of love between a man and a woman as a sincere gift of oneself to a beloved person by showing the relationship between 'me' of the person who loves, and 'you' of the person who is loved. Moreover, the article attempts to present love between a man and a woman as affirmation of the person one loves, as expressed in the statement: `It is so good you exist!'. The role and meaning of the human body is also discussed as it is the language in which a person can express his/her dedication to the loved one to the fullest. In this context, the relationship between 'me' and the body of the person who loves is also found significant. The special care is also given to the meaning of the sign of the body, which Styczeń presents as an image of the human 'me'. In this context, the uniqueness of human existence is portrayed against the created world. It was pointed out that the individual 'me' expresses itself the most effectively by action, which becomes a method for looking into a human soul. This action is possible thanks to the human body, which evolves into the language of interpersonal communication. And finally, it is shown how important is the part which a human face plays in this process of communication.
Podstawowym celem artykułu jest omówienie i ukazanie myśli polskiego etyka i teologa Tadeusza Stycznia dotyczącej miłości ludzkiej. W sposób szczególny starano się zwrócić uwagę na wymiar miłości jako bezinteresownego daru pomiędzy kochającymi się: mężczyzną i kobietą, ukazując relację pomiędzy „ja” osoby kochanej i „ty” osoby kochającej. Podjęto również próbę ukazania miłości ludzkiej jako afirmacji drugiej osoby, wyrażającej się w sformułowaniu „Jak dobrze, że jesteś!”. Przedstawiono także rolę i znaczenie ciała ludzkiego jako języka, w którym człowiek najpełniej wyraża dar z siebie dla drugiej osoby. Istotne w tym kontekście stało się też przedstawienie relacji między „ja” osoby i swoim ciałem. Wyszczególniono znaczenie znaku ciała, które Styczeń przedstawia jako obraz ludzkiego ja. W tym kontekście przedstawiono wyjątkowość ludzkiej egzystencji na tle świata stworzonego, podkreślając, że „ja” osoby ludzkiej najlepiej wyraża się poprzez działanie, które staje się metodą, aby wejrzeć do wnętrza ludzkiego. Działanie to jest zaś możliwe dzięki ludzkiemu ciału, które staje się językiem komunikacji międzyosobowej. W końcu ukazano, jaką rolę w tym komunikowaniu się odgrywa ludzkie oblicze.
Źródło:
Studia nad Rodziną; 2015, 37; 89-119
1429-2416
Pojawia się w:
Studia nad Rodziną
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etyka i antropologia są jednym. Uwagi na marginesie artykułu Tadeusza Stycznia SDS Problem autonomii etyki
Ethics and Anthropology Cannot Be Separated: Notes on the Article Problem autonomii etyki by Tadeusz Styczeń, SDS
Autorzy:
MERECKI, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047407.pdf
Data publikacji:
2020-01-13
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Tadeusz Styczeń SDS, autonomia etyki, autonomia podmiotu moralnego, status etyki, związek etyki z antropologią filozoficzną
Tadeusz Styczeń, SDS, autonomy of ethics, autonomy of the moral agent, status of ethics, relation between ethics and philosophical anthropology
Opis:
Artykuł zawiera kilka uwag nawiązujących do tekstu Tadeusza Stycznia Problem autonomii etyki. Najpierw przypominam kontekst historyczny, w jakim powstał omawiany tekst, oraz umieszczam go w ramach badań jego autora nad metodologicznym i epistemologicznym statusem etyki, a następnie dołączam dwie uwagi: pierwsza odnosi się do pojęcia autonomii podmiotu moralnego, druga zaś do związku etyki z antropologią, który moim zdaniem jest ściślejszy niż to sugeruje tekst Stycznia.
The paper contains some remarks on Tadeusz Styczeń’s paper Problem autonomii etyki [“The Problem of the Autonomy of Ethics”]. First, I describe the historical circumstances in which the text was written and place it within the context of its author’s investigations concerning the methodological and epistemological status of ethics. Next, I propose two observations: the first concerns the concept of the autonomy of the moral agent, while the second refers to the relation between ethics and philosophical anthropology. I conclude that the relation in question is closer that Tadeusz Styczeń suggests in the discussed article.
Źródło:
Ethos; 2016, 29, 3 (115); 262-268
0860-8024
Pojawia się w:
Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tadeusza Stycznia głos w sprawie prawnej ochrony dzieci nienarodzonych
The opinion of Tadeusz Styczeń referring to the legal protection of unborn babies
Autorzy:
Sobczyk, Anita
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559550.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
aborcja
etyka
prawe prawo
wolność w prawdzie
życie ludzkie
abortion
ethics
freedom in the truth
human life
legal law
Opis:
Według Tadeusza Stycznia, filozofa, ucznia Karola Wojtyły i jego następcy jako kierownika Katedry Etyki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła, fakt aborcji jest potrójną śmiercią. Po pierwsze jest to śmierć dziecka, następnie matki, która decyduje się na zabicie swego dziecka, i wreszcie dotyka państwa, które własnym ustawodawstwem pozwala na aborcję. Tylko w tym kontekście można właściwie zrozumieć ten problem. Państwo powinno stanowić prawe prawo w służbie ludzkiemu życiu oraz w obronie godności człowieka. W ten sposób czasy współczesne powierzają etykom specjalne zadanie w służbie życia ludzkiego. Styczeń określa to mianem służby prawdzie czy też wolności w prawdzie.
According to Tadeusz Styczeń, a philosopher and a student of Karol Wojtyła and His succesor as the Head of the Department of Ethics at John Paul II Catholic University of Lublin, the fact of abortion is a triple death. First it is the death of a child, then mother’s who decides to kill her own child and finally it upsets the state, which allows abortion with its own legislation. Only in such a context is it possible to understand the problem properly: The state should make legal law in service of human life and protection of human dignity. In this way our contemporary times entrust the ethisists a special task serving human life. Styczeń defines it as service to the truth or freedom in the truth.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2011, 28; 121-132
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ku autonomii etyki. Uwagi metodologiczne
Towards the Autonomy of Ethics: Methodological Remarks
Autorzy:
LEKKA-KOWALIK, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047413.pdf
Data publikacji:
2020-01-13
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Tadeusz Styczeń, autonomia etyki, autonomia poznawcza, autonomia instytucjonalna, sąd etyczny, sąd słusznościowy, powinność moralna, założenia tła, autonomia nauki a badania interdyscyplinarne i transdyscyplinarne
Tadeusz Styczeń, autonomy of ethics, cognitive autonomy, institutional autonomy, ethical judgment, judgment about the right means, moral oughtness, background beliefs, autonomy of science versus interdisciplinary (transdisciplinary) research
Opis:
Na bazie metodologicznych rozróżnień Stanisława Kamińskiego w artykule bronię tezy, że problem autonomii dyscypliny naukowej dotyczy nie jej autonomii instytucjonalnej, ale poznawczej. Ta ostatnia wymaga, by dana dyscyplina miała charakter przedmiotowy, a nie metaprzedmiotowy. Etyka w rozumieniu Tadeusza Stycznia ma taki właśnie charakter: ma własne dane empiryczne w postaci jednostkowych sądów o powinności moralnej, a sądy te ujmują fakt normatywny, tj. realnie istniejącą, obiektywną relację powinności między osobami. Uogólnienie tych sądów za pomocą operacji „wymienialności” pozwala sformułować ogólny sąd etyczny „osobie jako osobie od osoby jako osoby należna jest afirmacja”. W sądzie tym Styczeń wyróżnia trzy wymiary: egzystencjalny (relacja ujęta w sądzie jest bytem), powinnościowy (to, co należne, to afirmacja) i słusznościowy (co jest należne jako realizacja afirmacji). Wyjaśnienie wymiaru egzystencjalnego należy do metafizyki. Natomiast etyka jest poznawczo autonomiczna w wymiarze powinnościowym, ponieważ jest oparta na własnych danych, które uzyskują ostateczne wyjaśnienie w antropologii osobowego „ja”. Wymiar słusznościowy sądu – tj. uznanie, co faktycznie jest afirmacją osoby – zależny jest z kolei od przyjętych antropologii i w tym aspekcie etyka jest poznawczo nieautonomiczna. Rozróżnienie wymiaru sądu etycznego czy – jak zaproponowałam w niniejszym tekście – analityczne rozłożenie go na dwa sądy: „powinienem afirmować” i „afirmacja polega na czynie X”, nie rozwiązuje całkowicie problemu autonomii, wciąż bowiem trzeba się zmierzyć z kilkoma problemami. Po pierwsze, skoro zdaniem Stycznia etyka w aspekcie słusznościowym domaga się proprium, antropologia osobowego „ja” musi zostać poszerzona o dodatkowe tezy. Takie poszerzenie wyjaśnia istnienie rozbieżnych sądów słusznościowych. Jakie są źródła owych dodatkowych tez? I czy znaczy to, że prawdziwość sądu etycznego jest zapewniana jedynie na gruncie konkretnej „totalnej” antropologii? Drugi problem dotyczy zakresu bytów, które można „podstawiać” w sądzie etycznym. Styczeń koncentruje się na osobach, ale są racje przemawiające za włączeniem innych rodzajów bytów, na przykład rodziny, państwa, instytucji, w zakres obowiązywania moralnej powinności. Pojawia się wobec tego problem relacji sądów, na przykład „powinienem X wobec osoby” i „powinienem Y wobec uniwersytetu”. Te pierwsze są „danymi doświadczenia”, ale czy także te drugie? Trzeci problem dotyczy rozważanego przez współczesną filozofię nauki uteoretycznienia obserwacji, obecności założeń tła w „obserwacji etycznej” pozwalającej ująć fakt normatywny w sądzie etycznym. Etyk staje przed alternatywą: albo musi pokazać, że obserwacja etyczna nie jest uteoretyczniona, albo też uznać jej uteoretycznienie i wskazać źródła założeń tła. Rozstrzygnięcia tych kwestii będą rzutować na rozumienie poznawczej autonomii etyki. Na zakończenie stawiam pytanie o autonomię jako wartość epistemiczną wobec postulatu badań interdyscyplinarnych i transdyscyplinarnych.
Against the background of some methodological distinctions introduced by Stanisław Kamiński the paper advances the claim that the issue of the autonomy of a scientific discipline concerns cognitive rather than institutional autonomy. The former requires that a discipline have a subjectual rather than meta-subjectual character. Ethics, as conceived of by Tadeusz Styczeń, fulfils this requirement: it has its own empirical data in the form of individual ethical judgments concerning moral oughtness; those judgments grasp normative facts, i.e., real and objective relationships between persons. The operation of ‘exchanging’ persons in a judgment: “I ought to do X to C,” allows us to generalize judgments and thereby to form a general ethical judgement taken to be true: Any person as person deserves affirmation from any person as person. Styczeń distinguishes three dimensions in this judgement, concerning, respectively: existence (the oughtness captured in the judgement is a real relationship), oughtness (the ‘content’ of the oughtness is affirmation, i.e., love), and rightness (what should be done as an ‘expression’ of affirmation). Explaining the existential dimension belongs to metaphysics. Ethics is cognitively autonomous in its oughtness dimension, for it has its own empirical data, although the ultimate explanation of those data belongs to the anthropology of the personal ‘I.’ In the dimension of rightness ethics is not autonomous, for determining what is a right realization of affirmation depends on a ‘total’ anthropology. Distinguishing oughtness and rightness of the ethical judgement, or—as I suggest in the paper—decomposing that judgement into two: “I ought to affirm the person,” and “I ought to do X as a way of affirming,” does not solve the cognitive autonomy of ethics, as a few problems appear. First, according to Styczeń, ethics must have a proprium in order to capture the fact of inconsistent judgments about what is the right way of affirming the person. This means that the anthropology of the personal ‘I”’ must be complemented by some anthropological theses. Two questions arise then: What sources do those additional theses have? Does this mean that ethical judgments are true only within a system of ‘total anthropology’? Secondly, it needs to be determined what kinds of beings can be put as terms of the oughtness relationship. Styczeń concentrates on persons but there are good reasons to claim that other beings, such as the family, the state or institutions, can be oughtness-creating. What status does the judgement “I am morally obliged to do X to my university” have? Is this judgement empirical or deduced from other theses? Thirdly, the contemporary philosophy of science claims—with good reasons—that observation is theory-laden or that observation depends on background beliefs. An ethicist faces then an alternative: he needs either to show that ‘ethical observation’ is not theory-laden or to recognize its theory-ladenness and indicate the sources of the background beliefs. Solutions to these problems will influence the understanding of the cognitive autonomy of ethics. The paper ends with the issue of cognitive autonomy as an epistemic value when seen against the background of the idea that research should have an inter- and transdisciplinary character.
Źródło:
Ethos; 2016, 29, 3 (115); 247-262
0860-8024
Pojawia się w:
Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spuścizna fotograficzna ks. prof. Tadeusza Stycznia SDS w zasobie Archiwum Instytutu Jana Pawła II – stan uporządkowania
Autorzy:
Nowicki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2088381.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
archival legacy
Rev. Tadeusz Styczeń
Institute for Research on the Thought of John Paul II of the Catholic University of Lublin
The John Paul Institute of the Catholic University of Lublin
photograph collections
spuścizna archiwalna
ks. Tadeusz Styczeń
Instytut Badań nad Myślą Jana Pawła II KUL
Instytut Jana Pawła II KUL
zbiory fotograficzne
Opis:
W Archiwum Instytutu Jana Pawła II przechowywana jest spuścizna archiwalna po ks. profesorze Tadeuszu Styczniu, uczniu Karola Wojtyły, długoletnim dyrektorze Instytutu Jana Pawła II. Materiały archiwalne wchodzące w skład spuścizny, obok opracowanej już dokumentacji aktowej, tworzą także liczne obiekty występujące w różnych postaciach i formach fotograficznego zapisu obrazu. Najliczniej występują odbitki pozytywowe, ale przechowywane są także negatywy i obrazowa dokumentacja zapisana cyfrowo. Autor omawia stan uporządkowania tego zbioru przez pryzmat metodyki archiwalnej, wskazuje na ważniejsze serie i tematy fotograficzne, szczególnie przedstawiając te, które zawierają fotografie związane z działalnością na KUL Karola Wojtyły, a potem papieża Jana Pawła II. Zwraca uwagę na te serie dokumentacji fotograficznej, które ukazują wyjątkowe relacje przyjaźni między papieżem a twórcą spuścizny, ks. Tadeuszem Styczniem. Podsumowując określa konieczne kolejne etapy archiwalnego opracowania i zwraca uwagę na konieczność szybkiego uporządkowania, a szczególnie opisania serii tematycznych oraz identyfikacji wydarzeń i osób przedstawionych na pojedynczych fotografiach.
The Archives of the John Paul II Institute contains the archival legacy of Rev. Pro-fessor Tadeusz Styczeń, Karol Wojtyła’s student and long-time director of the John Paul II Institute. The legacy material, apart from the textual documentation already arranged and described, includes numerous items in various forms of photographic image recording. Positive prints constitute the most numerous group, but negatives and image documentation digitally recorded are also held in the archives under study. The author discusses the state of arrangement of this collection from the point of view of archival methodology. He presents significant series and photographic themes, focusing on those which contain photographs connected with the activities of Karol Wojtyła (later Pope John Paul II) at the Catholic University of Lublin. He draws attention to those series of photographic documentation which show a unique relationship between the Pope and the author of the legacy, Rev. Tadeusz Styczeń. In conclusion, he defines the necessary successive stages of archival processing and emphasizes the need for quick arrangement, particularly the description of thematic series as well as the identification of events and people depicted in individual photographs.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2021, 117, specjalny; 227-242
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawda o człowieku jako fundament kultury politycznej. Główne idee Tadeusza Stycznia
The truth about man as the foundation of political culture. The main ideas of Tadeusz Styczeń
Autorzy:
Jasiński, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2195329.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
personalism
conscience
truth
human dignity
political culture
personalizm
sumienie
prawda
godność ludzka
kultura polityczna
Opis:
Celem autora jest przedstawienie i krytyczna analiza głównych idei polskiego personalisty Tadeusza Stycznia na temat prawdy, która jest aksjologiczną podstawą kultury politycznej. Jest nią odkryta w sumieniu prawda o osobowej godności każdego człowieka. Artykuł składa się z trzech głównych części. W pierwszej autor przedstawił koncepcję sumienia Stycznia (sumienie jako sąd prawodawczy, normatywny i powinnościowy). W części drugiej poruszono kwestię prawdy odkrytej w sumieniu (prawdy o ludzkiej godności i wyjątkowości ludzkiej egzystencji). W trzeciej części skoncentrowano się na zagadnieniu kultury politycznej w myśli Stycznia i jej istotnych elementów (etos polegający na afirmacji osoby, czynne współuczestnictwo w trosce o dobro każdego człowieka, respekt dla podmiotowości ludzkiej wyrażającej się w autonomii sumienia, służba państwa na rzecz ochrony życia wszystkich obywateli i zabezpieczenie praw mniejszości).
The author’s purpose is to present and critical analyze of the main ideas of the Polish personalist Tadeusz Styczeń concerning the issues of truth, which is the axiological foundation of political culture. It is the truth about the personal dignity of every human being discovered in the conscience. The article consists of three main parts. In the first one, the author presented Styczeń’s concept of conscience (conscience as a legislative, normative and obligatory judgment). In the second, the issue of the truth discovered in the conscience was raised (truth about human dignity and the gratuitousness of human existence). The third part focuses on the issue of political culture and its essential elements in the thought of Styczeń (ethos consisting in the affirmation of a person, active participation in the concern for the good of every human being, respect for human subjectivity expressed in the autonomy of conscience, service of the state to protect the lives of all citizens and safeguard the rights of minorities).
Źródło:
Logos i Ethos; 2020, 53, 1; 231-251
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu prawdy moralnej. Analiza porównawcza teorii Tadeusza Stycznia i Alaina Badiou
In Search of Moral Truth: The Comparative Analysis of the Ethical Theories by Tadeusz Styczeń and Alain Badiou
Autorzy:
Rejewska, Julia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097347.pdf
Data publikacji:
2021-12-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
prawda
osoba
etyka
Styczeń
Badiou
truth
person
ethics
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest pokazanie problemu prawdy w etyce w świetle teorii etycznych dwóch filozofów: Tadeusza Stycznia i Alaina Badiou. Artykuł jest podzielony na trzy części. W pierwszej z nich została zaprezentowana etyka prawdy Tadeusza Stycznia, a w części drugiej — etyka prawd Alaina Badiou. W części trzeciej zostało przedstawione rozumienie prawdy jako podstawy etyki, co pozwoliło ukazać koncepcje prawdy tkwiące u podstaw etyk Stycznia i Badiou i je porównać.
The aim of this article is to present the problem of truth in ethics in the light of the ethical theories of two philosophers: Polish philosopher Tadeusz Styczeń and French philosopher Alain Badiou. The article is divided into three parts. The first part and the second part, introductions are to the ethics of truth by Tadeusz Styczeń and the ethics of truths by Alain Badiou. The third part is a presentation of the notion of truth as a basis of ethics in order to reveal the concepts of truth lying at the base of these thinkers’ ethics’ and to compare them.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2021, 69, 4; 225-242
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z raportem do Komendanta [styczeń 1915 r.]
Autorzy:
Pełczyńska, Wanda.
Powiązania:
Wspomnienia uczestniczek walk o niepodległość. [T. 1], Wierna służba. 1910-1915 / red. A. Piłsudska, M. Rychterówna, W. Pełczyńska, M. Dąbrowska Warszawa, 1927 S. 105-113
Współwytwórcy:
Piłsudska, Aleksandra. Redakcja
Rychterówna, Maria. Redakcja
Pełczyńska, Wanda. Redakcja
Dąbrowska, Maria. Redakcja
Data publikacji:
1927
Tematy:
Piłsudski, Józef (1867-1935)
Żuliński, Tadeusz.
Legiony Polskie (1914-1917). I Brygada. Oddział Wywiadowczy kobiety (żołnierze) pamiętniki
Pełczyńska, Wanda. (1894-1976) pamiętniki.
Służba wojskowa kobiet Polska 1914-1918 r. pamiętniki.
Opis:
Oddział Wywiadowczy I Brygady Legionów.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
    Wyświetlanie 1-22 z 22

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies