Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Slavism," wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 25
Tytuł:
Moc Słowiańszczyzny, siła fantazmatu
The power of Slavism, the power of a phantasm
Autorzy:
Brzóstowicz-Klajn, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763120.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
the idea of phantasm
Slavism
Slavic fantasy
Polish popular culture of the 21st century
koncepcja fantazmatu
Słowiańszczyzna
słowiańska fantasy
polska kultura popularna XXI w.
Opis:
Artykuł przedstawia zjawisko popularności motywów słowiańskich w najnowszej polskiej kulturze popularnej. Jego celem jest pokazanie zmian w podejściu do Słowiańszczyzny po 1989 roku. Punktem wyjścia jest koncepcja krytyki fantazmatycznej Marii Janion i refleksja nad zmianą współcześnie podejścia do tradycji romantycznej, by stworzyć nowe narracje o polskiej tożsamości, w których ważna może być Słowiańszczyzna pojęta jako fantazmat. Dlatego obok form pisarstwa historycznego coraz większą rolę odgrywają różne rodzaje twórczości fantastycznej. Kluczowe są dwa stanowiska: sceptyczne wobec możliwości stworzenia słowiańskiej fantastyki (Andrzeja Sapkowskiego) oraz kreatywne, zafascynowane słowiańskim dziedzictwem (Marii Janion). Artykuł kończy propozycja interpretacji mody na Słowiańszczyznę w odniesieniu do badań z kręgu teorii widmologii.
Article presents the phenomenon of the popularity of Slavic motifs in the latest Polish popular culture. Its aim is to show the changes in the approach to Slavism after 1989. The starting point is the concept of phantasmatic criticism by Maria Janion and a reflection on the contemporary change in the approach to the Romantic tradition in order to create new narratives about Polish identity, in which Slavism is understood as a phantasm which may be important. Therefore, in addition to the forms of historical writing, various types of fantasy work play an increasingly important role. Two positions are crucial: skeptical about the possibility of creating Slavic fantasy (Andrzej Sapkowski) and creative, inspired by Slavic heritage (Maria Janion). The article ends with a proposal to interpret the fashion for the Slavs in relation to research in the field of spectral theory.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2022, 16; 5-16
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rosja: Azja czy Europa? Rozważania o świadomości inteligencji polskiej XIX wieku jako kontekście ideowym twórczości Cypriana Norwida
Russia: Asia or Europe? Reflections on the awareness of the Polish intelligentsia in the 19th century as the ideological context of Norwid’s work
Autorzy:
Dworak, Anna M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117460.pdf
Data publikacji:
2019-11-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Rosja
Europa
Azja
świadomość europejska
panslawizm
granice Europy
Słowianie
Russia
Europe
European awareness
pan-Slavism
boundaries of Europe
Slavs
Opis:
Przedmiotem artykułu jest omówienie poglądów polskiej inteligencji współczesnej Cyprianowi Norwidowi na kwestię przynależności Rosji do Europy. Wśród omawianych przykładów szczególnie często pojawiają się próby wyrzucenia Rosji poza obręb Europy poprzez podkreślanie jej azjatyckości. Rzadziej można spotkać przykłady myśli panslawistycznej. Poglądy Norwida na kwestię przynależności Azji wydają się na tym tle niezwykle zrównoważone. Poeta dostrzegał odmienność Rosji, jednak uważał, że jej izolowanie od Europy może przynieść więcej strat niż korzyści.
The article discusses the views of the Polish intelligentsia in Cyprian Norwid’s lifetime on the issue of Russia’s membership in Europe. Among the discussed examples there are particularly frequent attempts to push Russia out of Europe by emphasising its Asian character. The examples of pan-Slavic ideas are less frequent. Against this background, Norwid’s views on the question of Russia’s Asianness seem to be exceptionally balanced. The poet noticed that Russia was different, but he believed that isolating it from Europe could be more detrimental than beneficial.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2019, 37; 117-129
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Russia: Asia or Europe? Reflections on the awareness of the Polish intelligentsia in the 19th century as the ideological context of Norwid’s work
Autorzy:
Dworak, Anna M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/17892263.pdf
Data publikacji:
2021-02-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Rosja
Europa
Azja
świadomość europejska
panslawizm
granice Europy
Słowianie
Russia
Europe
European awareness
pan-Slavism
boundaries of Europe
Slavs
Opis:
The article discusses the views of the Polish intelligentsia in Cyprian Norwid’s lifetime on the issue of Russia’s membership in Europe. Among the discussed examples there are particularly frequent attempts to push Russia out of Europe by emphasising its Asian character. The examples of pan-Slavic ideas are less frequent. Against this background, Norwid’s views on the question of Russia’s Asianness seem to be exceptionally balanced. The poet noticed that Russia was different, but he believed that isolating it from Europe could be more detrimental than beneficial.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2019, 37 English Version; 123-134
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polski panslawizm jako idea geopolityczna
Polish Pan-Slavism as a Geopolitical Idea
Autorzy:
Ebrhardt, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/540484.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geopolityczne
Tematy:
Słowiańszczyzna
Polska
panslawizm
Slavic World
Polska
Pan-Slavism
Opis:
W artykule przedstawiono dokonania polskiego słowianofilstwa i panslawizmu. Była to idea polityczna, która ma w Polsce blisko dwieście lat tradycji. Jego orędownikami byli początkowo wielcy koryfeusze polskiej nauki, tacy jak Stanisław Staszic lub literatury pięknej jak Adam Mickiewicz. W późniejszym czasie koncepcje panslawistyczne były przyjmowane w Polsce z coraz większą nieufnością a nawet wrogością, gdyż widziano w nich ideologie renegacką i moskalofilską. Niemniej panslawiści odegrali istotną rolę w polskiej myśli geopolitycznej. Kwestie te zostały opisane i skomentowane.
The paper presents the history of the Polish Pan-Slavic movement, along with the views of its most important representatives, concerning the position and the geopolitical future of the Polish territories. The supporters of Pan-Slavism aimed at the establishment of the political community of the Slavonic nations. Such a community could have been established only after the normalisation of the Polish- Russian relations, which had a character of a confrontation. That is why the primary task of the Polish Pan-Slavic movement was the assessment of the Polish-Russian relations and the tendency towards its improvement, since this was the condition of the Slavic unity. The beginnings of the Polish Pan-Slavic movement are linked with the first decades of the 19th century, and especially with the political decisions that were taken during the Vienna Congress. It was then that the autonomous Polish Kingdom was established within the confines of the Russian Empire. This had an important influence on the attitudes of the Polish intellectual elite with respect to Russia. They hoped for the more partnership-like Polish-Russian relations and for the extension of the territory of the Polish Kingdom. In the years 1815-1830 numerous projects and programs appeared, in which it was demonstrated that the community of Slavs would bring positive political repercussions and shall contribute to the improvement of the living conditions of the western and southern Slavs. As an example, the views of Stanisław Staszic are presented, whose opinions were shared by many Polish political activists. In the subsequent part of the article the influence is considered of the Polish- Russian war of 1830-1831 and the anti-Russian uprising of 1863 on the ideological evolution of the Polish Pan-Slavic movement. The Polish-Russian antagonism exerted an influence on the attitudes of Poles towards their eastern neighbour. The views of the activists of the Pan-Slavic movement underwent differentiation. Some of them took with respect to Russia an attitude of giving in (like, for instance, Adam Gurowski). At the same time, numerous Polish political activists tried to use the Pan-Slavic argumentation in the development of various political and geopolitical programs. It is in this context that the work of such authors as Henryk Kamieński, Kazimierz Krzywicki, Karol Mikoszewski, as well as that of some others, is presented in the article. The second part of the article refers already to the Pan-Slavic concepts, which developed in the 20th century. At the beginning of the 20th century the Neo-Slavic movement appeared on the Polish territories, attempting to get in close touch with all of the Slavonic nations. To a certain extent this movement had an anti-Russian character. And it did not really play any important political role. It was only during the World War II that an activation of the circles, representing the Pan-Slavic orientation, took place. Aggression of the Germanic Nazi troops called for the unity and solidarity of the Slavs. In this period, both among the Polish emigration in the United Kingdom and on the occupied Polish territories a group of numerous supporters of the Pan-Slavic idea started to actively work, preparing diverse programs calling for the establishment of a Slavonic community, with differentiated proposals for its geographical reach. Of these, the designs of Edmund Romer and Mieczysław Gliszczyński are commented upon in the paper. It should be noted that at the same time, the Soviet Union was heralding the unity of the Slavonic nations, this, however, being an ad hoc, politically motivated manoeuvre. In the final part of the paper the situation is presented in the contemporary Pan- Slavic movement in Poland. This movement reappeared after a long absence after 1989. The opinions and the stances are presented of the so-called Polish Slavic Committee. This body cooperates with similar organisations in other Slavonic countries. Its significance, though, is marginal and political, as well as social influence is very feeble. The summary of the article presents an assessment of the achievements of the Polish Pan-Slavic movements and their significance for the development of the Polish geopolitical thought.
Źródło:
Przegląd Geopolityczny; 2014, 7; 61-84
2080-8836
2392-067X
Pojawia się w:
Przegląd Geopolityczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przełom czy kontynuacja? Słowacka myśl polityczna po roku 1867
Breakthrough or Continuation? Slovak Political Thought after 1867).
Autorzy:
Goszczyńska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/635821.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
dualism
political thought
messianism
Pan-Slavism
Europe
Opis:
The article focuses on two texts (Jozef Podhradský, The secret history of Pan-Slavism and Michal Miloslav Hodža Vieroslavín), that are located on the periphery of Slovak political thought, but they are a very significant testimony to the intersection of emancipation ideas in the period of dualistic monarchy. These important texts bring a proposal of various solutions to the arrangement of Slovak-Hungarian relations in the new situation after 1867. Unfortunately, one of them was not published at all (written by Hodža in 1867–1870), while the second one, published in Novi Sad in 1868, remained almost unnoticed.They show how close the idea of messianism was to Slovak thinkers at that time. (This particularly applies to M.M. Hodža). Under her influence, they present their visions of Europe and the monarchy. They also show the Slovaks as a chosen nation that will play a decisive role in the revive common Europe.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2019, 17; 43-57
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Norwidowski wariant tematu słowiańskiego na romantycznym tle
Norwid’s variant of the Slavonic theme against a Romantic background
Autorzy:
Halkiewicz-Sojak, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16729475.pdf
Data publikacji:
2020-05-05
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Słowiańszczyzna
słowianofilstwo
literatura polska XIX wieku
historiozofia
relacja Polska – Rosja
Cyprian Norwid
wolność
Slavism
Slavophilia
Polish literature of the 19th century
philosophy of history
freedom
the Poland-Russia relation
Opis:
The Slavonic theme was one of the important motifs in the reflection present in the Polish literature of the 19th century. It appeared in literary works, in journalism, and in literary criticism – taken up in several contexts: historiosophical, esthetic and political ones. Questions and controversies connected with it were formulated as early as the beginning of Romanticism in Kazimierz Brodziński’s and Zorian Dołęga Chodakowski’s treatises, and the Paris lectures on Slavic literature delivered by Adam Mickiewicz (1840-1844) were the most complete development of the subject. The motif can be found in works of every Polish writer belonging to the Romantic epoch. The present article both outlines the whole panorama and points to particular aspects of the Polish thought about Slavism and attempts to give an answer to the question about what position Norwid’s reflection has against this background, as in his works Slavic motifs with different intensity are present from the end of the 1840s to the last years of his life (the poem The Slav written in 1882). It points to both similarities to Brodziński’s, Mickiewicz’s, and Krasiński’s thought, and to an original character of Norwid’s reflection resulting first of all from the ever present in Norwid’s works tendency to confront Slavism with the Christian universalism. The values from the perspective of which Norwid takes up the subject are: freedom and hope understood not only in the political meaning, but also in the existential and religious sense. Such a view allowed the poet to avoid Slavophil tones and to maintain distrust of Pan-Slavism as a political doctrine. Analyses of Norwid’s works listed in the chronological order reveal the evolution of the poet’s ideological position: from hopes of a philosopher of history to doubts of an ironist. They also emphasized a multitude of aspects of this subject that are connected with the variety of ways to talk about it. Slavic motifs appear in dramatic mysteries (Wanda, Krakus) and in poems (e.g. The Song of Our Land, Chopin’s Piano, The Slav), in poetic treatises (Bondage, About Freedom of Speech), in discussions and letters.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2013, 31; 17-39
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozważania o domniemanym slawizmie w dialekcie kreteńskim języka nowogreckiego
Considerations on an alleged slavism in the cretan dialect of modern greek
Autorzy:
Kaczyńska, Elwira
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879569.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
język nowogrecki
kontakty językowe
Kreta
zapożyczenia
borrowings
Crete
language contacts
Modern Greek
Opis:
Ngr. dial. (wsch.kret.) βέρα f. ‘rozejm, czasowe pogodzenie się, pojednanie’ uważa się dość powszechnie za wyraz pochodzenia południowosłowiańskiego, por. mac. vera, bułg. vjára ‘wiara, zaufanie’, pol. wiara (< psł. *věra). Gdyby kreteńsko-słowiańskie zestawienie było poprawne, to semantyka wyrazu kreteńskiego wskazywałaby na pośrednictwo wojskowe. Wyraz mógł być przejęty od słowiańskich żołnierzy zaciężnych, biorących udział w wyprawie zbrojnej Nikifora Fokasa przeciwko arabskiemu emiratowi na Krecie (960-961). Z drugiej jednak strony, dotychczasowi badacze pomijają milczeniem fakt, że wyraz kreteński βέρα może być z powodzeniem uważany za prawdopodobne zapożyczenie tureckie, por. osm. vère ‘kapitulacja, poddanie’. W nowogreckich zabytkach literackich XVIII i XIX w. pojawia się wyraz βέρα o tym samym znaczeniu (‘poddanie, kapitulacja’). Apelatyw rumuński veră ‘kapitulacja’ (brzmiący identycznie jak termin kreteński) został wyliczony wśród zapożyczeń tureckich. Także semantyka kreteńskiego słowa przemawia raczej za jego turecką, a nie słowiańską genezą.
Mod. Gk. dial. (East Cretan) βέρα f. ‘armistice, truce, conciliation, reconciliation’ is usually treated as a borrowing from a South Slavic source, cf. Mac. vera, Bulg. vjára ‘faith, belief’, Pol. wiara (< Proto-Slavic *věra). If this connection would be correct, then the meaning of the Cretan word could suggest a military mediation. The word in question could be taken from Slavic mercenary soldiers, participating in the Cretan campaign of Nicefor II Fokas against the Muslim emirat of the island (960-961). On the other hand, most researchers ignore the fact that Cretan term βέρα may derive from Turkish vère ‘capitulation, surrender’. The word βέρα appears in the same meaning (‘surrender, capitulation’) in Modern Greek literary texts of the 18th and 19th c. AD. The Romanian appellative veră ‘capitulation’ (formally identical with the Cretan term βέρα) is listed among the obvious Turkish loanwords. Also the meaning of the Cretan word seems to suggest its Turkish origin (and not a Slavic one).
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 6; 31-50
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między sztuką a polityką. Źródła myśli politycznej Stanisława z Warty Szukalskiego
Between Art and Politics. Looking for the origins of Stanisław Szukalski’s political thought
Autorzy:
Kargol, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/527078.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Stanisław Szukalski
Slavism
Neo-slavism
Krak
polish political thought
nationalism
Opis:
Stanisław Szukalski was one of the most famous and controversial artists in Poland. Known well in his motherland almost forgotten after the Second World War he continued his artistic activity in United States of America until nineties when he died. Szukalski was fascinated with Slavism and the deep, ancient past and tradition of Slavonic nations, especially Polish. Reaching there he was finding inspiration to his artistic creations and political doctrine as well. Evoking traditions different then catholic one and joining political thought with art he became unusual artist and even more unusual man of ideas. The article is an attempt to find real sources of inspiration in Szukalski’s doctrine and art including historical, social and cultural aspect of his époque.
Źródło:
Państwo i Społeczeństwo; 2012, 3; 111-120
1643-8299
2451-0858
Pojawia się w:
Państwo i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowiańszczyzna w podręcznikach. Studium socjologiczne nad możliwością budowania alternatywnych narracji historycznych o początkach państwa polskiego
Slavism in Coursebooks. A Sociological Study Into the Possibility of Building Alternative Historical Narrations on the Beginning of the Polish State
Autorzy:
Kasperek, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1071296.pdf
Data publikacji:
2017-03-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Slavism
counterculture
history
memory sites
textbooks
curricula
baptism of Poland
pagan reaction
Opis:
What has been undertaken in this study is the problem of narrations, alternative to the predominant historical discourse, about the beginning of Polish statehood. The considerations on the existence of such narrations are situated in the perspective “dominant culture – counterculture”. Some references are made to the research concerning the presentation in history course books and curricula of two events in the history of Poland: the christening of Mieszko I and the so called pagan reaction. What is suggested here is enriching the research conclusions with the issues of Romantic “revelation” and introducing Slavism into the 19th century culture as well as viewing the early state of the Piast dynasty in the Ciril-Methodius tradition. The author formulates the thesis that in the analysed coursebooks and curricula the narration about the early Polish statehood is subordinated to the evolutionaryrevolutionary model of interpreting history.
Źródło:
Studia Edukacyjne; 2017, 43; 315-334
1233-6688
Pojawia się w:
Studia Edukacyjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Forgotten Slavism. A Sociological Study on the Depreciation of the Memory Concerning the Slavic Heritage in History Textbooks and Curricula in Secondary Schools
Autorzy:
Kasperek, Andrzej
Cabała, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25756625.pdf
Data publikacji:
2013-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Slavism
baptism of Poland
pagan reaction
collective memory
remembrance sites
textbooks
curricula
discourse of depreciation
Opis:
The presented study explores the ways in which two events from the history of Poland – the baptism of Mieszko I and the so-called ‘pagan reaction’ – are shown in history textbooks and curricula. Both of these events are treated here as remembrance sites, creating the historical canon, which constitutes one of the pillars of Poles’ memory of the past. The method of public discourse analysis was applied. The analysis of textbooks and curricula showed that while the christening of Poland is presented as an exceptional remembrance site in its history (one of the major events constituting the historical canon), the so-called pagan reaction is a hardly noticeable event. The attitude to the Slavic past, which is characteristic for the analyzed texts, can be placed within the discourse of depreciation, to which the argumentation, linguistic means, and the symbolism have been subordinated.
Źródło:
Kultura i Edukacja; 2013, 5(98); 207-220
1230-266X
Pojawia się w:
Kultura i Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Galicyjska wersja panslawizmu czeskich badaczy Lwowa w ujęciu Eugena Cehelskiego
The Galician version of Pan-Slavism by the Czech scholars researching Lviv from Eugene Cehelski’s perspective
Галицька версія панславізму чеських дослідників Львова в дослідженні Євгена Цегельського
Autorzy:
KIJANOWSKA-KAMIŃSKA, Luba
PARIS, Olena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/454007.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
panslawizm
czescy muzycy
muzykologia lwowska
kultura muzyczna Galicji
czesko-ukraińskie związki
Pan-Slavism
Czech musicians
Lviv musicology
music culture in Galicia
Czech-Ukrainian relations
панславізм
чеські музиканти
львівська музикологія
музична культура Галичини чесько-українські зв’язки
Opis:
Artykuł poświęcony jest czesko-ukraińskim związkom w dziedzinie sztuki, w tym sztuki muzycznej XIX wieku. Szczególne miejsce w historii badań nad kulturą słowiańską w Galicji zajmuje panslawistyczna etyczno-filozoficzna teoria czeskich badaczy i muzyków, która powstała w latach 40. i była kontynuowana do końca lat 70. XIX wieku. Wśród jej autorów byli Czesi, działający we Lwowie oraz w innych miastach Galicji: Karol Władysław Zapp (1812–1871), Vaclav Dunder (1811–1872), Ludwig Ritter von Rittersberg (1809–1858), Maks Konopásek (1820–1879). Głów- ne idee ich prac, napisanych we Lwowie, podane są w niniejszym artykule w ujęciu ukraińskiego badacza Eugena Cehelskiego (1912–1980), który poświęcił problemowi „lwowskiego panslawi- zmu” pracę doktorską (Praga, 1936). Praca ta powstała w wyniku kilku bodźców: rozwoju muzy- kologii, tudzież folklorystyki, zarówno polskiej, jak i ukraińskiej, we Lwowie; intensywnych relacji panslawistycznych o różnej proweniencji w Pradze i w Galicji; wielce sprzyjających wa- runków społecznych (m.in. zainteresowanie problemami narodowościowymi w kulturze); inspira- cji wywołanych wysokim poziomem nauk humanistycznych na Uniwersytecie Karola, także sze- rokim zakresem tematycznym badań. Główne zagadnienia, które próbuje zbadać Cehelski, to: kultura muzyczna Galicji w kontekście wielonarodowych więzi integracyjnych; wpływ czeskich muzyków, którzy pracowali i przebywali w Galicji, na rozwój kształcenia zawodowego, wyko- nawstwa i myśli muzycznej, a także na działalność amatorskich towarzystw muzycznych; poszu- kiwanie wspólnych korzeni kultur słowiańskich; debata wokół problemów ogólnosłowiańskiego panslawistycznego ruchu w filozofii i jej zastosowanie wobec kultury muzycznej. Dla Cehelskiego najbardziej istotnym okazał się fakt, iż na fali romantycznego uniesienia i zainteresowania korze- niami swego narodu odbywa się głębsze zrozumienie wspólnych cech, jednakowo charaktery- stycznych dla każdego z narodów słowiańskich.
The article presents the Czech-Ukrainian relations in the field of art, including the 19th century music. In the history of research on Slavic culture in Galicia, a special place is held by the Pan- Slavic ethico-philosophical theory developed by Czech scholars and musicians, which dates back to the 1840s and was continued until the end of the 1870s. Its authors included the Czechs active in Lviv and in other Galician cities: Karol Władysław Zapp (1812–1871), Vaclav Dunder (1811– 1872), Ludwig Ritter von Rittersberg (1809–1858), Maks Konopásek (1820–1879). The main ideas of their works, written in Lviv, are presented herein from the perspective of the Ukrainian researcher Eugene Cehelski (1912–1980), whose doctoral thesis (Prague, 1936) focused on the “Lviv Pan-Slavism”. This work arose as a result of several factors stimulating its creation: devel- opment of musicology or folklore studies, both Polish and Ukrainian in Lviv; intensive Pan-Slavic relations of various provenance in Prague and Galicia; particularly favorable social conditions (i.a. interest in issues related to nationality in culture); inspirations due to a high level of humanities at the Charles University or to a wide thematic scope of research. The main research questions that Cehelski is trying to examine are: Galicia's musical culture in the context of multinational integra- tion ties; the influence of the Czech musicians who worked and stayed in Galicia on the develop- ment of the vocational education, of the musical performance and musical ideology or on the activity of amateur music societies; searching for common roots of Slavic cultures; discussion on the issues related to the Pan-Slavic movement in philosophy across Slavic community and its application to musical culture. Cehelski considered as the most important the fact that, due to the romantic exaltation and interest in national roots, a greater understanding of the features held in common, characteristic of each of the Slavic nations, was possible.
Стаття присвячена чесько-українським зв’язкам в царині мистецтва, в тому – музичного мистецтва ХІХ ст. Особливе місце в історії досліджень слов’янської культури в Галичині займає панславістська етично-філософська теорія чеських вчених і музикантів, яка виникла в 40-х роках і розвивалась до 70-х років XIX сторіччя. Серед її авторів були чехи, які працювали у Львові та інших містах Галичини: Кароль Владислав Запп (1812–1871), Вацлав Дундер (1811–1872), Людвіг Ріттер фон Ріттерсберг (1809–1858), Макс Конопасек (1820– 1879). Головні ідеї їх праць, написаних у Львові, подані у версії українського дослідника Євгена Цегельського (1912-1980), який присвятив проблемі «львівського панславізму» докторську працю (Прага, 1936). Ця праця постала внаслідок кількох імпульсів: розвитку музикознавства та фольклористики, як польської, так і української, у Львові; розмаїтих панславістських концепцій різного спрямування в Празі та Галичині, як напрямку, зорієнтованого передусім на Схід, тобто на Росію, котрий підтримував її пртенезії на всеслов’янську гегемонію, так і протилежного, який зовсім не приймав до уваги Росії як слов’янською країною; вельми сприятливих суспільних умов (м. ін. зацікавлення національною проблематикою в культурі); інспірацій, породжених високим рівнем гуманістичних наук в Карловому університеті, як і тематичною широтою досліджень. Головний обсяг завдань, які прагне вирішити Цегельський: музична культура Галичини в контексті багатонаціональних інтеграційних зв’язків; вплив чеських музикантів, які перебували і працювали в Галичині, на розвиток професійної освіти, виконавства та музичної думки, як і діяльність аматорських музичних товариств; дебати довкола проблем загальнослов’янського панславістського руху у філософії та її проекція на музичну культуру. Для Цегельського найістотнішим виявився факт, що на хвилі романтичного піднесення і зацікавлення давніми витоками походження свого народу, відбувається глибше зрозуміння спільних рис, однаково притаманних кожному із слов’янських народів.
Źródło:
Edukacja Muzyczna; 2016, 11; 119-132
2545-3068
Pojawia się w:
Edukacja Muzyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowiański cykl Żniwiarz Pauliny Hendel: gender i genologia
Paulina Hendel’s Slavic The Reaper [Żniwiarz] series: gender and genre (genology)
Autorzy:
Kocznur, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763112.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
slavism
slavic
young adult fiction
suburban fantasy
Paulina Hendel
genre genology
poetics
słowiańskość
słowiańszczyzna
young adult
literatura młodzieżowa
poetyka
genologia
Opis:
W artykule podjęta zostaje kwestia gatunku i gender w cyklu książek Żniwiarz autorstwa Pauliny Hendel. Pierwsza część artykułu skupia się na umiejscowieniu cyklu książek Hendel na tle polskiej literatury dla młodzieży, w szczególności w kontekście mody na słowiańskie motywy we współczesnej literaturze młodzieżowej, następnie zinterpretowane zostają niektóre słowiańskie motywy obecne w cyklu, wraz z pełnioną przez nie funkcją. W drugiej części artykułu zostaje poruszona tematyka z zakresu gender studies, w szczególności w kontekście pojawiającego się w powieściach slutshamingu i victimblamingu.
The article addresses the issue of genre (genology) and gender in the book cycle The Reaper by Paulina Hendel. The first part of the article presents the position of Hendel’s book series in the field of Polish young adult literature, particularly in the current context of the popularity of Slavic motifs in contemporary juvenile literature, followed by an interpretation of some of the Slavic motifs present in the series and their function. The second part of the article examines issues in the field of gender studies, especially in the aspect of slutshaming and victimblaming that appear in the novels
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2022, 16; 55-66
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Absolutyzm” versus „polonizm” Bismarck, panslawizm a powstanie styczniowe
„Absolutism” versus „Polonism” Bismarck, Pan-slavism and January Uprising
Autorzy:
Kopczyński, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/519804.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
political thought
January Uprising
Pan-Slavism
autocracy
Poles
Russians
Opis:
The aim of this article is to analyze attitude of the Prussian Prime-Minister – considered as the Architect of German Unification – Otto von Bismarck – towards the phenomenon of social rebellion, which in Polish history became known as the January Uprising. The intention of the Author is not to focus on issues related with wide-ranging diplomatic action of the prospective “Iron Chancellor”, which was crowned with Alsvenlabena Convention. Bismarck was in the limelight not like as well-known „real politician”, but as a political thinker whom he also was. Author analyzes a highly specific conceptual nomenclature of Bismarck, and his attitude towards the Poles, Russians, Pan-Slavism and autocracy. Introduction to the subject is an overview of the evaluations of the insurrection, which was permanently established in Polish intellectual environments, including its traditional divisions between the right wing and the left wing.
Źródło:
Historia i Polityka; 2013, 10(17); 45-74
1899-5160
2391-7652
Pojawia się w:
Historia i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wacława Aleksandra Maciejowskiego spojrzenie na Rosję i Słowiańszczyznę a jego izolacja w społeczeństwie polskim w latach 50. i 60. XIX wieku
Autorzy:
Koprowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057434.pdf
Data publikacji:
2021-09-30
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Russia
the Slavic region
Poles
pan-Slavism
Slavic
Slavophile-Russophile
Opis:
Historyk prawa, slawista Wacław Aleksander Maciejowski (1792–1883) był znaną postacią XIX-wiecznego polskiego i europejskiego życia naukowego. Tezy, opinie zawarte w jego pracach slawistycznych wywołały znaczny oddźwięk w świecie słowiańskim, w tym i wśród Polaków. W gronie tych ostatnich znaleźli się liczni adwersarze uczonego, krytykujący preferowany przezeń sposób postrzegania Rosji i Słowiańszczyzny. W artykule przybliżono podłoże i uwarunkowania izolacji Maciejowskiego w społeczeństwie polskim w latach 50. i 60. XIX wieku, ściśle związane z jego poglądami zawartymi w drugim wydaniu Historii prawodawstw słowiańskich oraz w Piśmiennictwie polskim od czasów najdawniejszych aż do roku 1830. Uczony jawił się wówczas jako słowianofil-rusofil, nie będąc jednak panslawistą. W wymienionych dziełach Maciejowskiego nie spotyka się akcentów panslawistycznych. Dominuje w nich idea ogólnosłowiańska, która nie może być utożsamiana z panslawizmem. Znaczna część współczesnych slawiście rodaków zarówno w kraju, jak i na emigracji traktowała fakt uwypuklenia znaczenia wspólnoty słowiańskiej w połączeniu z jego ugodową postawą wobec władz rosyjskich w Królestwie Polskim jako wymowny wyraz panslawizmu i swoistej zdrady narodowej. Stała na stanowisku, że spojrzenie uczonego na Rosję i Słowiańszczyznę jest następstwem przyzwolenia na związek państw słowiańskich, kierowany przez absolutystycznie rządzoną monarchię rosyjską. W pracach historyka prawa nie pojawiła się teza potwierdzająca zarzuty adwersarzy oakcentowaniu przez niego przewodnictwa Rosji w świecie słowiańskim i pragnieniu ścisłego związania z nią Polski w ramach jednej rodziny słowiańskiej. Maciejowski opowiadał się za równouprawnieniem obydwu krajów słowiańskich: Polski i Rosji w Słowiańszczyźnie, co nie było równoznaczne ze zgodą na wyrzeczenie się aspiracji narodowych przez Polaków. Lata 50. i 60. XIX w. to okres, w którym uczony próbował własną postawą i różnymi deklaracjami przełamać izolację i zmienić swój niekorzystny wizerunek dominujący w społeczeństwie polskim. Jego naznaczone dobrymi intencjami działania w tym zakresie nie były wynikiem politycznego wyrachowania ani troski o korzyści finansowe.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2021, 3, XXVI; 173-188
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stereotip Poljaka v russkoj literature XIX–XX vv.
THE STEREOTYPE OF A POLE IN THE RUSSIAN LITERATURĘ OF THE 19TH AND 20TH CENTURIES
Autorzy:
Levkievskaja, Elena E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611285.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
the stereotype of a Pole in Russian literature
the image of a Polish “master”
Pan-Slavism
the change of perspective
dignity
humanism
resistance against oppression
stereotyp Polaka w literaturze rosyjskiej
obraz polskiego „pana”
panslawizm
zmiana perspektywy
godność
człowieczeństwo
opór wobec przemocy
Opis:
Stosunek Rosji do Polski można – zdaniem autorki – określić słowami Katullusa: „nienawidzę i kocham”. Nienawiść miała źródło w politycznej walce dwóch państw, której pamięć po stronie rosyjskiej sięga XVI- i XVII-wiecznych wojen, kiedy to utrwalił się obraz polskiego „pana”, butnego, chełpliwego i fałszywego, Polaka-wroga. W XVIII i XIX wieku rosyjska poezja patriotyczna opiewała zwycięstwa Rosjan nad Polakami, zwłaszcza w roku 1795 i 1831. Wytykana Polakom duma, buntowniczość, niestałość, obcość wśród swoich (tj. Słowian) miały podstawę polityczną, bo kłóciły się z ideami państwowego rosyjskiego panslawizmu, a także teologiczną (w duchu prawosławnym), bo pozostawały w sprzeczności z ideałem pokornego chrześcijanina. W XX wieku następuje zmiana perspektywy i przewartościowanie tradycyjnych charakterystyk. „Polska duma” zaczyna być postrzegana jako wyraz poczucia godności, nieodłącznego od człowieczeństwa (tak w wierszach Maryny Cwietajewej), a polska buntowniczość i niepokorność – jako zdolność do sprzeciwu i nieugiętego oporu wobec przemocy (wiersze Dawida Samojłowa). Nie zmieniły się przypisywane Polakom cechy, zmieniła się ich ewaluacja.
It is claimed that the relationship of Russia towards Poland may be described with Catullus’s words: „I hate and love”. The hatred derives from the political struggle between the two countries, the memories of which on the Russian side go back to the wars of the 16th and 17th centuries, when the image of a Pole-enemy, a Polish arrogant, boastful and double-faced „master” took shape. In the 18th and 19th centuries, Russian patriotic poetry extolled the praises of Russian victories over Polish forces, especially those from 1795 and 1831. The reproach to the Polish pride, rebelliousness, instability, and alienation from their kin (i.e. Slavs) was based on political and theological premises, the former because these characteristics stood in opposition to the ideas of the Russian panslavism, the latter because they did not mat.ch the ideal of a humble Christian. In the 20th century there comes a change of perspective and re-evaluation of traditional characteristics: „Polish pride” begins to be seen as a manifestation of dignity, inextricably linked with human nature(in the poems of Marina Tsvetayeva), whereas Polish rebelliousness and reluctance to submission as the ability to adamantly resist force (in the poems of David Samoylov). What changed were not the characteristics themselves but their valuation.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2002, 14; 93-104
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 25

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies