Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Przebinda, Grzegorz" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-25 z 41
Tytuł:
Bułhakow Krzysztofa Tura
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/604071.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Opis:
list do redakcji
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2018, 1
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dostojewski o nieśmiertelności duszy i raju pozaziemskim
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/604230.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Opis:
Grzegzorz Przebonda Uniwersytet Jagielloński, Kraków, Poland greg6@gmail.com   DOSTOJEWSKI O NIEŚMIERTELNOŚCI DUSZY I RAJU POZAZIEMSKIM Streszczenie Celem artykułu jest przedstawienie prawosławnej ideologii Fiodora Dostojewskiego na podstawie jego wielkich powieści (Braci Karamazow, Biesów i Idioty) w konfrontacji z pisarskimi tezami z Dziennika pisarza. Pierwszy główny paradoks tego twórcy polegał na tym, że w jego światopoglądzie nie było miejsca na „ideowy środek”, czyli „humanizm areligijny”. Obowiązywała tam natomiast zasada „albo–albo” - albo ktoś wierzył w Boga i czynił dobrze bliźniemu, albo nie wierzył w Stwórcę i nieśmiertelność duszy ludzkiej i konsekwentnie uznawał, że „wszystko wolno”. Drugi paradoks Dostojewskiego był jeszcze większy. Pisarz bowiem, z jednej strony, zupełnie słusznie przestrzegał Rosję i Europę przed nadejściem antyludzkiej „cywilizacji ateistycznej” w XX wieku. Z drugiej jednak strony - sam sformułował w sensie pozytywnym takie idee światopoglądowe (np. nacjonalizm religijny), które w drugiej połowie XX wieku nieomal dorównały w swym okrucieństwie wobec człowieka bezbożnemu komunizmowi. DOSTOEVSKY ON THE IMMORTALITY OF THE SOUL AND UNEARTHLY PARADISE   Summary The article’s  aim was to present the Orthodox ideology of Fyodor Dostoevsky on the basis of his great novels (The Brothers Karamazov, Demons and The Idiot)  in confrontation with the claims contained in a Writer’s Diary. The principal paradox of the writer was that in his worldview there was no room for “ideological middleground” or “areligious humanism.” It was dominated by the either-or principle - either someone believed in God and did good to his neighbor or he did not believe in the Creator and immortality of the human soul and consequently accepted that “everything was allowed.” The second paradox of Dostoevsky was even greater. On the one hand, the writer, quite rightly, warned Russia and Europe against the arrival in the 20th century of an anti-human atheistic civilization. On the other, however, he himself developed such ideological concepts (e.g. religious nationalism) which when applied in the second half of the 20th century nearly equaled godless communism in the ruthless treatment of the human being.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2012, 3
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Papież z Polski a Rosja. Główne bariery w dialogu
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/604003.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Opis:
ПАПА ИЗ ПОЛЬШИ И РОССИЯ ГЛАВНЫЕ БАРЬЕРЫ ДЛЯ ДИАЛОГА Резюме В статье предпринята попытка представления пяти главных преград - национальных, конфессиональных и богословских - в диалоге Иоанна Павла II с православной Россией, в период от перестройки вплоть до конца понтификата в 2005 г. Первая преграда, сделавшая невозможным паломничество Понтифика в Россию в год празднования Тысячелетия крещения Киевской Руси имела мощные корни в возрождении Украинской грекокатолической церкви (УГКЦ) в СССР времен позднего Горбачева. Русская православная церковь (РПЦ) была сильно недовольна легализацией на своей „канонической территории” униатской украинской структуры, раньше не признавая ей даже права на подпольное существование. Украинские грекокатолики, со своей стороны, защищая вполне справедливо упомянутое выше право, при бегали однако в процессе этой защиты к отнюдь нехристианским методам. В начале девяностых годов ХХ столетия на Западной Украине они силой отнимали у православных церковные здания, объясняя это желанием возвращения порядка, существовавшего там до 1939 года. Ни Ватикан, ни, конечно, Иоанн Павел II, который от всей души приветствовал и поддерживал возрождение УГКЦ в демократизирующемся СССР, не имели ничего общего с подобными насильственными „народными” акциями. Однако, власть предержащие РПЦ именно в латинском Риме и его польском начальнике увидели зачинщиков этих местных действий и, следовательно, успешно воспрепятствовали приезду Понтифика на российскую землю в первой половине 90-х годов ХХ столетия. Вторая фундаментальная причина конфликта Рима с Москвой при Иоанне Павле II - это образование Ватиканом в 2002 году на территории Российской федерации четырех католи-ческих епархий, объединенных в единую митрополию. Юридически и нравственно, конечно, Ватикан имел на это решение полное право, однако, с точки зрения экуменизма и успешности религиозно диалога, это была солидная ошибка Рима, которая, как и „униатский вопрос”, по сей день мешает откровенной встрече русского православия с европейским католичест-вом. Третья, четвертая и пятая барьеры между московским православием и Римом в период 1978–2005 имели фундаменты, как я это вижу, в двух по своей сути разных пространствах - национально-геополическом и богословском. С первой точки зрения, смотря московскими глазами, союз Польши и Ватикана никогда ничего хорошего для России не приносил. Сегодня же, после посещения Папой Украины в 2001 гoду и после Оранжевой Революции конца 2004 года к этому присоединяется заново „старая боязнь” Московского Патриархата. Польша и Ва-тикан, как говорил за сто двадцать лет перед тем Достоевский, хотят „стать на местe России в славянском мире” - на Украине, в Беларуси, Сербии и Болгарии… Четвертая преграда на экуменическом пути Иоанна Павла II в Москву - это традиционные богословские разногласия между обеими „Церквами-сестрами”, и прежде всего „примат” Рима в христианском мире и догмат о „папской непогрешимости” в области веры и нравственности. И, наконец, барьера, описанная мною как четвертая. Это - идейные разногласия и споры внутри самой Православной церкви, где существует сегодня 14 местных автокефалий. В новой геополитической ситуации Европы после 1991 года здесь продолжаются споры о праве на „зарубежную территорию”, в том числе между Москвой и Константинополем по поводу юрис-дикции над Православной церковью в Эстонии. Самой сложной, конечно, является ситуация на Украине, где борются друг против друга Украинская Православная Церковь Московского Патриархата и Украинская Православная Церковь Киевского Патриархата. Но независимо от всех этих фундаментальных барьер в диалоге, Папа из Польши внес в эку-меническое пространство между Римом и Москвой свой грандиозный положительный вклад, о чем, однако, после его смерти следует писать в отдельной статье или даже монографии. THE POPE FROM POLAND AND RUSSIATHE MAIN OBSTACLES TO DIALOG Summary The aim of this paper is to describe fi ve main obstacles - of the confessional, national and theological character - which the Pope John Paul the Second met on his way into the dialog with Orthodoxy Moscow during the period dating from „perestroika” until the end of pontifi cate in 2005. The fi rst obstacle - that made the pilgrimage of Pope to Russia impossible in the year of the Millennium of Baptism of Kievskaya Rus - had deep roots in revival of the Ukrainian Greek Catholic Church (UGCC) in „decadence” Soviet Union. Russian Orthodox Church (ROCh) was soundly discontent from the legalization of the UGCC on canonical territory of Moscow Patriarchate, earlier didn’t even conceding him the right to exist in USSR catacombs. On the other hand the Ukrainian Greek Catholics were using not in the least Christian methods defending their right to legally exist in Soviet Union. Namely, in the early 90’s they were using violence against the Orthodox Church in Ukraine to regain sacral buildings they had owned before the year 1939. Neither Vatican nor, naturally, John Paul the Second - who supported the renaissance of UGCC from the whole soul - had nothing to do with those violent actions of Ukrainian Greek Catholic folk. Despite of it, the leaders of ROCh have seen the main instigators of those violent local anti-orthodox rumors in West Ukraine in Latin Rome and its Polish chief. Consequently, ROCh succesfully opposed the pilgrim-age of Pope to the Russian earth. The second basic reason for confl ict of Catholic Rome with Orthodox Moscow during the John Paul the Second’s pontifi cate was the foundation of four catholic diocesies in Russia, united in one metropoly. Juridically and morally Vatican was certainly right in its decision, however from the point of view of ecumenism and effectiveness of religious dialog this foundation was a fundamental mistake of Rome which disturbs until today - as does the problem of Greek Catholic Church in Ukraine mentioned above - the whole-hearted meeting of Russian Orthodoxy with European Catholicism. As I see it, the third, fourth and fi fth barrier between Orthodoxy of Moscow and Rome during the period of 1978–2005 had foundations, according to their essence, in two different areas - nation-ally-geopolitical and theological. In the Moscow’s eyes the alliance of Poland and Vatican never brought any good to Russia. Today, after the pilgrimage of the Pope to Ukraine in 2001 and after the Orange Revolution in 2004, it’s all mixed with the „old fear” of Moscow Patriarchate. According to this fear, Poland and Vatican - as Dostoyevski said 120 years ago - always wanted „to take Russia’s place in the Slavic world” - i.e. in Ukraine, Serbia, Bulgaria… The fourth barrier along the ecumenical road of John Paul the Second to Russia has an additional theological foundation. I’m talking here about the dogmatic differences between the Catholic and Orthodox „Sisters Churches”, and fi rst of all - the primacy of pope in the Christian world and the papal infability in matters of faith and morals. And last but not least - the barrier that I have described as fourth. I mean here the ideological differences and disputes within the whole world, where 14 autocephalous (independent) structures exist. In the new geopolitical situation in Europe there still are continued quarrels between the Orthodoxy Churches. Quarrels about the right to „possession in abroad”. One of the most famous is the confl ict between Moscow and Constantinople about the jurisdiction over Orthodox Church in Estonia. However, the most complicated is again the Ukrainian situation, where Ukrainian Orthodox Church of Moscow Patriarchate and Ukrainian Orthodox Church of Kiev Patriarchate fi ght against each other. Despite all of those obstacles in the dialog, the Pope from Poland contributed to this area much. Another article or even better a monograph could be written about this subject. 
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2006, 4
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trzeci chrzest Rusi. Udział moskiewskiego prawosławia w ekspansji Putina na Ukrainę
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/605161.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Opis:
Grzegorz Przebinda Uniwersytet Jagielloński, Kraków, Poland greg6@gmail.com ТРЕТЬЕ КРЕЩЕНИЕ РУСИ. РОЛЬ МОСКОВСКОГО ПРАВОСЛАВИЯ В ЭКСПАНСИИ ПУТИНА НА УКРАИНУ Резюме В статье обсуждается роль Московского Патриархата, в особенности нынешнего патриарха Кирилла Гундяева и митрополита Волоколамского Илариона, в процессе постройки религиозно-идеологических основ для политического поглощения южно-восточных земель Украины современной Российской Федерацией. Если президент Путин ссылается в своих милитарных акциях на политическую традицию царской России и СССР, то церковные иерархи поддерживают его действия аргументами религиозной натуры, обращая прежде всего внимание на единство восточных славян (русских, белоруссов, украинцев), начавшееся крещением Руси в 988 г. в Киеве Владимиром Великим. TRZECI CHRZEST RUSI. ROLA MOSKIEWSKIEGO PRAWOSŁAWIA W EKSPANJI PUTINA NA UKRAINĘ Streszczenie W artykule podjęto próbę opisu roli Patriarchatu Moskiewskiego, w szczególności aktu-alnego patriarchy Cyryla Gundiajewa i metropolity wołokołamskiego Hilariona, w procesie budowy ideowo-religijnych podstaw dla politycznego pochłonięcia ziem wschodniej i południowej Ukrainy przez Federację Rosyjską. Podczas gdy Putin odwołuje się w swych militarnych akcjach do tradycji politycznej Rosji carskiej oraz ZSRR, to hierarchowie cer-kiewni zwracają przede wszystkim uwagę na religijno-narodową jedność Słowian Wschod-nich (Rosjan, Białorusinów i Ukraińców), zapoczątkowaną chrztem w Rusi w Kijowie w 988 roku, dokonanym przez Włodzimierza I Wielkiego.  
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2014, 4
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Sto dwadzieścia jedna Małgorzata” O tekście pierwszego polskiego przekładu Mistrza i Małgorzaty.
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/603934.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Opis:
„Sto dwadzieścia jedna Małgorzata” O tekście pierwszego polskiego przekładu Mistrza i Małgorzaty   Pierwszy polski przekład arcydzieła Bułhakowa – stworzony przez Irenę Lewandowską i Witolda Dąbrowskiego oraz publikowany w masowych nakładach w okresie 1967–2016 –  uznawany jest w Polsce prawie powszechnie za „kanoniczny”. Bardzo rzadko bywał on dotąd obiektem analizy, a tym bardziej krytyki. I właśnie wbrew temu, starałem się w powyższym artykule wykazać, iż tłumaczenie owo opiera się na niewłaściwej podstawie tekstologicznej (edycja frankfurcka Mistrza i Małgorzaty w języku rosyjskim z 1969 roku), a także i ono samo zawiera niemało błędów, przeinaczeń i opuszczeń. Gdy tak poważne omyłki w tłumaczeniu uznawanym powszechnie za kanoniczne trwają już całe pół wieku, problem nabiera wymiaru kulturowego. I jest wówczas powinnością filologa humanisty występować w obronie oryginalnego Bułhakowa, gdyż jego dzieło jest dobrem wspólnym, a nie własnością pojedynczego tłumacza, czy też korporacji czytelników przywiązanych do błędnych tekstów z młodości. Taką właśnie filologiczną obronę Bułhakowa starałem się przeprowadzić w powyższym studium.     
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2017, 2
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Piotr Czaadajew – ojciec prowidencjalizmu w Rosji
Петр Чаадаев – отец провиденциализма в России
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2123325.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
Статья Чаадаева Философические письма имеет полемический и апологетический характер. Мы полемизируем с такой исследовательской позицией, которая считает метафизику этой мысли производной его историософии (А. Валицкий), или просто лишним баластом Чаадаевских исторических воззрений (И. Плеханов). Не соглашаемся также с тезисом В. Зенковского, который провозглашал мнение о гегельянском (имманентном) характере провиденциализма Чаадаева. Наша позиция близка взгляду М. Гершензона, хотя считаем, что также и этот исследователь очень сильно подчеркивал „мистицизм” Чаадаева в ущерб для его „рационально-провиденциальной” историософии. Реконструируя Чаадаевское изложение провиденциализма на основании всех восьми „философических писем”, утверждаем, что наиболее общей идеей, выраженной в этих письмах, есть убеждение о действии в истории Провидения, дальше – тезис, что это действие лучше всего видно во всей истории Западной Европы, и только в конце – парадоксальное утверждение о „забытой Провидением” России, которая как отрицательный пример должна „хорошо проучить мир”. Чаадаев одновременно защищал христианскую концепцию свободы как производной ценности по отношению к правде и полемизировал с просветительско-либеральной концепцией свободы.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1998, 45-46, 7; 67-89
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Piotr Czaadajew - ojciec prowidencjalizmu w Rosji
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/605054.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Opis:
PIOTR CZAADAJEW - OJCIEC PROWIDENCJALIZMU W ROSJIS t r e s z c z e n i eArtykuł zawiera ogólną krytykę koncepcji badawczych, które rozpatrują religijną metafizykę Czaadajewa jako pochodną względem jego historiozofii lub jako uboczny produkt rozważań na temat historii Rosji i Europy Zachodniej. Bliska jest za to autorowi pozycja Michała Gerszenzona, akcentująca u Czaadajewa prymat metafizyki nad historiozofią. Dokonując na podstawie całości Listów filozoficznych ogólnej rekonstrukcji prowidencjalizmu myśliciela dochodzimy do wniosku, że centrum jego światopoglądu stanowiło przekonanie o nieustającej obecności w dziejach Opatrzności Bożej, najbardziej widocznej w historii katolickiej Europy. To zaś jeszcze bardziej uwypuklało paradoksalną tezę Czaadajewa o zapomnianej przez Opatrzność prawosławnej Rosji, która jako przykład negatywny miała stanowić przestrogę dla pozostałego świata. ПЕТР ЧААДАЕВ - ОТЕЦ ПРОВИДЕНЦИАЛИЗМА В РОССИИР е з ю м еВ статье представлено критическое отношение к исследовательскому подходу к наследию Чаадаева, предполагающему рассмотрение его метафизики как производной историософии или вовсе как побочную составляющую исторических мировоззрений российского писателя и мыслителя. В статье высказываются взгляды схожие на трактовку данной проблемы Михаилом Гершензоном. В результате реконструкции чаадаевского понимания провиденциализма на основании всех Философических писем мыслителя в статье утверждается в качестве центральной идеи этих писем убеждение Чаадаева о действии в истории Провидения, наиболее заметное в истории католической Западной Европы. Данное убеждение поддерживает и парадоксальное утверждение о забытой Провидением православной России, которая в качестве отрицательного примера должна играть роль назидания для остального мира.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2018, 4
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sokrates z Berdyczowa. życie i los Wasilija Grossmana
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/604983.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Opis:
SOKRATES Z BERDYCZOWA. ŻYCIE I LOS WASILIJA GROSSMANA Streszczenie Celem artykułu jest opisanie sylwetki twórczej Wasyla Grossmana (1905–1964), rosyj-skiego żyda urodzonego w Berdyczowie (obecnie Ukraina), który wszedł do historii jako autor dwóch powieści, mogących być uważanych za arcydzieła rosyjskiej literatury XIX i XX wieku. Pierwszy utwór - Wszystko płynie… - został napisany w latach 1955–1963, a drugi - Życie i los - po wieloletniej nad nim pracy został wreszcie ukończony w 1960. Ta ostat-nia powieść, jeszcze niewydana, została natychmiast skonfiskowana przez KGB, a Michał Susłow, główny w owych czasach ideolog KPZR, poinformował Grossmana, że takie utwory jak Życie i los będą mogły być publikowane w ZSRR dopiero za 200 lat. Tymczasem jednak po znacznie wcześniejszej publikacji obu dzieł na Zachodzie we Frankfurcie i Lozannie (1970 i 1980) świat usłyszał wreszcie o rosyjskim powieściopisarzu, który nawiązywał do wielkiej literackiej i filozoficznej tradycji humanistycznej Rosji XIX w. - do dzieła Lwa Tołstoja, Fiodora Dostojewskiego i Antona Czechowa. Można być przekonanym, że opublikowany w 2009 roku pierwszy polski przekład Życia i losu, dokonany przez Jerzego Czecha na stałe już wpisze dzieło Grossmana także w polską kulturę, obok takich najważniejszych pisarzy Europy, jak Tomasz Mann, Franz Kafka, Albert Camus, Michaił Bułhakow i Aleksander Sołżenicyn. Używając w tytule artykułu określenia „Sokrates z Berdyczowa”, pragnąłem podkreślić, że Grossman poszukiwał w swoim życiu i twórczości nie tyle abstrakcyjnego Dobra i Prawdy, co konkretnych przejawów „dobroci”, które miała leczyć i wyzwalać ludz-kie dusze. Pisarz zawsze popierał indywidualnego człowieka, walczył o konkretną ludzką istotę i jej „życie”, broniąc każdej osoby i wszystkich narodów Europy przed zniewalającym Molochem - „losem”. Grzegorz PrzebindaSOCRATES FROM BERDICHEV. LIFE AND FATE OF VASILY GROSSMAN Summary The aim of this paper is to describe the creative profile of Vasily Grossman (1905–1964), a Russian Jew born in Berdichev (in present-day Ukraine), who had made a history as the author of two novels which I both consider to be masterpieces of Russian literature in 19th and 20th century. The first work - everything Flows… - was written in the period between 1955 and 1963, the second one - Life and Fate - was finished in 1960. The latter was promptly confiscated and totally erased by the KGB. Mikhail Suslov - the main ideologist of the Communist Party by that time - informed Grossman that such works will gain right to exist in Soviet Union within two hundred years time and no sooner. Both of the novels have actually been published in the West (in Frankfurt and Lausanne). The world has then heard about the superb Russian novelist, bringing back the tradition of humanistic 19th century writers such as Tolstoy, Dostoyevsky and Chekhov. I do believe that Jerzy Czech’s translation into Polish language will establish Life and Fate’s position in Polish culture as one of the greatest European novels of the 20th  century which may easily be compared to most significant works of Mann, Kafka, Camus, Bulgakov and Solzhenitsyn. When using the expression “Socrates from Berdichev” what I meant was to emphasize Grossman’s con-stant search of not so much the Truth and Good but rather of the Goodness which heals and liberates human soul. He always supported and fought for the specific human being and its existence, defending it from the fate impending on citizens and societies.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2010, 4
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Bizantyjski” estetyzm Konstantego Leontjewa
„Византийский” эстетизм Константина Леонтьева
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1963993.pdf
Data publikacji:
1995
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
[Abstrakt tylko w j. rosyjskim / Abstract only in Russian] В статье представлена вкратце идеология одного из наименее известных русских мыслителей 2-ой пол. XIX века. Статья состоит из шести частей: Во вводной части обсуждается состояние исследований мысли Леонтьева. Здесь мы полемизируем с П. Милюковым и А. Валицким, критиковавшими „реакционизм” Леонтьева с либеральных позиций. Во второй части представляются факты из жизни Леонтьева, определившие его идею. В третьей части описывается леонтьевская метафизика, в основе которой лежит понятие формы. Четвертая часть посвящена эстетике Леонтьева как основе его доктрины: в его системе этика является частью учения о прекрасном. В пятой части представлена историософия Леонтьева: он призывал Россию вернуться к византийским нормам, не будучи сторонником славянских традиций. В последней части обозначено особое место леонтьевской мысли среди русских идей 2-ой половины XIX века. Здесь же дается отрицательный ответ на вопрос о том, была ли она ортодоксальной с точки зрения христианской доктрины. Исследование завершается обширными замечаниями, выясняющими как контекст формирования леонтьевской идеологии, а также включающими основные библиографические данные вплоть до 1992 года.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1995, 43, 7; 177-196
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Rus and their Saints in the Slavic Teaching of John Paul II. Between History and the Present Day
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/603851.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Opis:
Русь и ее святые в славянском учении Иоанна Павла II.Mежду историей и современностью Резюме Автор предпринял попытку синтетического описания отношения Иоанна Павла II - «Папы из Польши» - к религиозному наследию Киевской Руси как части духовно-исторического пространства, общего для России, Украины и Беларуси. Иоанн Павел II, черпая из духовного наследия ягеллонской Речи Посполитой, одновременно в своих высказываниях, апостольских вихитах, жизненной позиции и документах выступал за «экуменизм большей Европы», включающей как католический Запад и Центрально-восточную Европу, под духовным покровительством св. Бенедикта, так и Восточную Европу, покровителями которой являются братья Кирилл и Мефодий. В данном контексте польский Папа часто обращался к принципу «двух лёгких христианства», сформулированному в 1930 году российским поэтом-символистом и мыслителем Вячеславом Ивановым. В этом широком экуменизме как идейном базисе папского видения «Европы от Атлантики до Урала» своё место могут найти как верующие Римско-католической и Греко-католической, так и Православной церквей всех народов Южной и Восточной Европы. В статье подчёркивается, что экуменическая позиция польского Папы, в особенности по отношению к русскому православию, стала одним из важных факторов, благодаря чему стала возможна первая в истории встреча Папы Франциска I с Патриархом Московским и Всея Руси Кириллом I, состоявшаяся 12 февраля 2016 года на Кубе. Grzegorz Przebinda Ruś i jej święci w słowiańskim nauczaniu Jana Pawła II. Między historią a dniem dzisiejszym Streszczenie W tekście podjęto próbę syntetycznego opisu stosunku Jana Pawła II - „Papieża z Polski” - do religijnego dziedzictwa Rusi Kijowskiej, będącej dziś wspólnym dziedzictwem i przestrzenią duchowo-historyczną dla Rosji, Ukrainy i Białorusi. Jan Paweł II, przyznając się ze swej strony do duchowego dziedzictwa Rzeczpospolitej Obojga Narodów, głosił w swoich dokumentach, wypowiedziach, pielgrzymkach i postawach życiowych „ekumenizm większej Europy”. Należą tutaj zarówno katolicki Zachód i Europa Środkowowschodnia, mające za duchowego patrona św. Benedykta, jak i prawosławna oraz greckokatolicka Europa Wschodnia, której patronują bracia Cyryl i Metody. Polski papież często nawiązywał jeszcze w tym kontekście do zasady „dwóch płuc chrześcijaństwa”, sformułowanej w 1930 roku przez rosyjskiego poetę-symbolistę i myśliciela Wiaczesława Iwanowa. W tym szerokim ekumenizmie - będącym podstawą wizji „Europy od Atlantyku aż po Ural” polskiego Papieża - swe miejsce mogą odnaleźć zarówno katolicy obrządku łacińskiego i grekokatolicy obrządku bizantyńskiego jak i prawosławni wszystkich narodów Europy Południowej i Wschodniej. W artykule zostało podkreślone, że ekumeniczna postawa Papieża z Polski w szczególności wobec rosyjskiego prawosławia przyczyniła się do epokowego, pierwszego w dziejach spotkania papieża Franciszka I z moskiewskim patriarchą Cyrylem I 12 lutego 2016 roku na Kubie.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2016, 2
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trzy spotkania z Andriejem Siniawskim. Paryż – Genewa – Kraków (1987–1993)
Three Meetings with Andrei Sinyavsky. Paris – Geneva – Krakow (1987–1993)
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29433556.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
Andriej Siniawski
Abram Terc
kontakty krakowskiej podziemnej „Arki” z rosyjskimi pisarzami emigracyjnymi w Paryżu
Natalia Gorbaniewska
Irina Iłowajska-Alberti
Władimir Makismow
Andrzej Drawicz
trzy spotkania Przebindy z Siniawskim w Paryżu
w Genewie i Krakowie
wywiad Grzegorza Przebindy i Andrzeja Romanowskiego z Siniawskim i Marią Rozanową w Krakowie w 1993
Andrei Sinyavsky
Abram Tertz
contacts of the Krakow underground journal “Arka” with the Russian writers in exile in Paris
Natalya Gorbanevskaya
Irina Ilovajska-Alberti
Vladimir Maksimov
Przebinda’s three meetings with Sinyavsky – in Paris
Geneva and Krakow
Przebinda and Romanowski’s interview with Sinyavsky and Rozanova in Cracow in 1993
Opis:
Powyższy esej wspomnieniowo-literacki opowiada o moich trzech spotkaniach z Andriejem Siniawskim (1927–1997), znanym szeroko w swoim czasie pisarzem i krytykiem literackim, najpierw tworzącym oficjalnie w ZSRR pod własnym nazwiskiem, a następnie, od 1959, nielegalnie na Zachodzie pod pseudonimem „Abram Terc”. Od 1973 Siniawski-Terc przebywał nieodwołalnie na emigracji we Francji. W pierwszej części swego tekstu opowiadam o transgranicznych – zza komunistycznej „żelaznej kurtyny” na Zachód – kontaktach krakowskiej „podziemnej” „Arki” i odrębnie wielkiego polskiego rusycysty Andrzeja Drawicza (1932–1997) z rosyjskimi pisarzami na emigracji w Paryżu (przede wszystkim z Iriną Iłowajską-Alberti, Natalią Gorbaniewską, Władimirem Maksimowem i właśnie Andriejem Siniawskim). W tejże pierwszej części rekonstruuję z żywej jeszcze, na szczęście, pamięci własnej moje pierwsze spotkanie – w 1987 w Fontenay-aux-Roses pod Paryżem – z Andriejem Siniawskim i Marią Rozanową, jego żyjącą do dziś, żoną i współpracowniczką. W części drugiej eseju opowiadam o moim następnym spotkaniu z pisarzem w 1988 w Genewie, podczas międzynarodowej konferencji poświęconej Milenium Chrztu Rusi Kijowskiej. W części zaś trzeciej piszę o spotkaniu, które miało miejsce już w Krakowie w listopadzie 1993, dwa lata po upadku ZSRR. Owocem tego ostatniego spotkania stał się wywiad z Siniawskim i Rozanową dla „Tygodnika Powszechnego”, przygotowany prawie trzydzieści lat temu wespół z Andrzejem Romanowskim, a publikowany poniżej z moim współczesnym komentarzem.
The above memoirs and literary essay talk about my three meetings with Andrei Donatovich Sinyavsky (1927–1997), Russian writer and literary critic, who was widely known in the 1970s–1990s). Originally, Sinyavsky published under his own name in the USSR, but from 1959 his writings appeared illegally in the West under the pen name “Abram Tertz.” Sinyavsky-Tertz remained in exile in France from 1973 until the end of his life. The first part of my text discusses the contacts that the Krakow underground journal “Arka” and Andrzej Drawicz, the great Polish expert on Russia, established with Russian writers in exile living in Paris during the times of the iron curtain (primarily Irina Ilovayska-Alberti, Natalya Gorbanevskaya, Vladimir Maksimov and Andrei Sinyavsky). I reconstruct from memory my first meeting with Sinyavsky and Maria Rozanova, his wife, at Fontenay-aux-Roses near Paris in 1987. During the writer’s lifetime, Rozanova assisted her husband in his editorial activities. In the second part of the essay I talk about my second meeting with the writer in Geneva in 1988, during the international conference on the Millennium of the Baptism of Kievan Rus’ organized by professor Georges Nivat. In the third and final part, I write about my third meeting with Sinyavsky and Rozanova which took place in Krakow in November 1993, two years after the collapse of the USSR. The result of this last meeting was an interview with Sinyavsky and Rozanova prepared by me and Andrzej Romanowski for the weekly “Tygodnik Powszechny” thirty years ago, and published below with my current commentary in the form of footnotes.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2021, 4, 4; 205-225
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Co robić?” Nikołaja Czernyszewskiego. Próba „nierewolucyjnej interpretacji”
WHAT IS TO BE DONE? BY NIKOLAI CHERNYSHEVSKY AN ATTEMPT AT “NON-REVOLUTIONARY” INTERPRETATION
ЧТО ДЕЛАТЬ? НИКОЛАЯ ЧЕРНЫШЕВСКОГО. ОПЫТ «НЕРЕВОЛЮЦИОННОГО» ТОЛКОВАНИЯ
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/604329.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
Николай Чернышевский
роман Что делать? утопический социалзм
Nikołaj Czernyszewski
powieść
socjalizm utopijny
polemika z rewolucjonizmem
rozumny egoizm
Nicolai Chernysevsky
novel What is to be done?
rational egoism
Utopian Socialism
against social Revolution
Opis:
  Генезис романа Что делать? связан с тем, как Чернышевский понимал роль литературы в историческом процессе. Литература должна быть «быстрой посредницей» между наукой и жизнью, т.е. выполнять функцию служанки науки и истории. Художественная фабула была для автора лишь точкой отправления для демонстрации идей из области этики и экономики. В этической сфере учителями Чернышевского были мыслители французского Просвещения и немец Л. Фейербах, которые проповедовали идею «разумного эгоизма». В области экономической учителями Чернышевского были два последователя французского Просвещения: Ш. Фурье и К. Овен, которые в первой половине XIX века проповедовали и воплощали в жизнь идеи «социалистических ассоциаций». Все мыслители, которых Чернышевский считал своими учителями, были противниками классовой борьбы и кровавых социальных бунтов. И именно в таком разумно-эгоистическом пространстве, социалистическом, а заодно и нереволюционном духе действуют все четыре главных героя романа Что делать?: Вера Павловна, Кирсанов, Лопухов и Рахметов. Как говорил сам Чернышевский, «кому нравится фурьеризм, тому коммунизм не понравится». Чернышевский как просветитель, выступая против «идеологической рутины», проповедуя новые антропологические, этические и экономические идеи, никогда не хотел, однако, воплощать их в жизнь при помощи «классового эгоизма», тем более − «классовой борьбы».
  The origin of the novel What is to be done? by Nikolay Chernyshevsky should be linked with the way Chernyshevsky understood the role of literature in the historical process. For that Russian thinker and writer, literature was a “quick intermediary between science and life”. Thus, for him literature become subservient to science and history, and the novel was the most convenient genre for illustrating various theoretical ideas. Chernyshevsky thought that in the event of a “lack of reality” literature should, in a sense, replace it. Since his novel were created and published in a country where, according to him, reality didn’t exist, then the novel itself was to become a “matrix” of reality. The artistic plot was, for the author of What is to be done?, only a pretext for presenting some ethical and economic ideas. As regards ethics, Chernyshevsky’s mentors were the thinkers of the French Enlightenment and Ludwig Feuerbach, who propounded the idea of the so-called “reasonable egoism”. According to that theory, everybody acts to protect their own interests. However, for the proponents of the “reasonable egoism”, one’s own advantage is possible only when more general, i.e. social, interests are taken into account. Only such a “calculated theory” explains the true motives of life and becomes one of the two mainsprings of a relative historical progress. The other mainspring of that progress was a correct organisation of economic life. In this respect Chernyshevsky’s mentors were the two continuators of the French Enlightenment: Charles Fourier and Robert Owen, who, in the first half of the 19th century were giving voice to and putting into practice the ideas of cooperative socialism. All the thinkers whose authority Chernyshevsky recognised were against the class conflict and bloody social revolutions. And it is in this spirit that the four main characters of What is to be done?: Vyera Pavlovna, Kirsanov, Lopukhóf and Rakhmetov are acting. As Chernyshevsky himself used to say, “whoever likes Fourier’s ideas is not going to like communism”. While being a man of the Enlightenment, and even though he turned against the “ideological routine”, and propounded new anthropological, ethical and economic ideas, Chernyshevsky didn’t want carry them out by means of “class egoism”, i.e. bloody “class struggle”.
  Geneza powieści Co robić? jest ściśle powiązana z faktem, w jaki sposób sam Czernyszewski pojmował rolę literatury w procesie historycznym. Literatura, jego zdaniem, winna być pośredniczką między nauką a życiem, wypełniając poniekąd rolę „służki nauki i historii”. Artystyczna fabuła stanowiła zatem dla autora jedynie punkt wyjścia do demonstracji idei z zakresu etyki i ekonomii. W sferze etycznej nauczycielami Czernyszewskiego byli myśliciele francuskiego Oświecenia i Niemiec Ludwig Feuerbach, którzy głosili idee „rozumnego egoizmu”. W dziedzinie ekonomicznej Czernyszewski szedł śladami dwóch kontynuatorów francuskiego Oświecenia – Ch. Fouriera i K. Owena, którzy w drugiej połowie XIX w. głosili i wcielali w życie zasady socjalistycznych stowarzyszeń. Wszyscy zaś powyżsi myśliciele, których Czernyszewski uważał za swoich nauczycieli, byli przeciwnikami walki klas i społecznych buntów. I właśnie w takim duchu rozumnego egoizmu i utopijnego socjalizmu, a jednocześnie w duchu nierewolucyjnym myślą i działają wszyscy czterej główni bohaterowie Co robić?: Wiera Pawłowna, Kirsanow, Łopuchow i Rachmietow. Jak mówił sam Czernyszewski, „komu podoba się furieryzm, temu komunizm się nie spodoba”. Czernyszewski jako „oświeciciel”, występując przeciwko wszelkiej ideologicznej stagnacji i rutynie, głosząc nowe antropologiczne, etyczne i ekonomiczne idee, nigdy wszelako nie pragnął wcielać w ich w życie przy pomocą „egoizmu” klasowego”, ani tym bardziej „walki klas”.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2020, 170, 2
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dostoevsky on immortality of the soul and unearthly Paradise
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/695749.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
Dostojewski, nieśmiertelność duszy, ziemski i ponadziemski raj, antychrześcijański nacjonalizm, chrześcijański uniwersalizm, Biesy, Bracia Karamazow, Wielki Inkwizytor, Legenda o raju, Przewrót geologiczny
Opis:
Dostojewski o nieśmiertelności duszy i raju pozaziemskimArtykuł stanowi próbę opisu światopoglądu rosyjskiego pisarza i myśliciela Fiodora MichajłowiczaDostojewskiego (1821–1881) w kontekście rozumienia przez niego nieśmiertelnościduszy ludzkiej oraz raju pozaziemskiego w opozycji do ateistycznych i antyteistycznych ideologiiRosji drugiej połowy XIX wieku, w tym przede wszystkim „bezbożnego socjalizmu”.Ukazuje fundamentalne różnice pomiędzy cząstkami ideowo-fabularnymi powieści BraciaKaramazow – Przewrót geologiczny, Legenda o raju i Wielki Inkwizytor – w kontekście rozważańpisarza o osobowej nieśmiertelności człowieka i jego istnieniu w „raju pozaziemskim”.W odniesieniu do bliskiej Dostojewskiemu ideowo postaci nacjonalisty Iwana PawłowiczaSzatowa z powieści Biesy została sformułowana teza o sprzeczności jego światopogląduz chrześcijańskim uniwersalizmem, wyrażonym źródłowo w Liście do Galatów apostołaPawła (3:28): „Nie ma Żyda ani Greka, nie ma niewolnika ani wolnego, nie ma mężczyznyani kobiety, gdyż wy wszyscy jedno jesteście w Jezusie Chrystusie”.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2018, 1, 1
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Contra spem spero. Spotkania Herlinga z Szałamowem
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/695759.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
Gustaw Herling-Grudziński, Inny Świat Herlinga, Dziennik pisany nocą, Warłam Szałamow, Opowiadania kołymskie, przekłady polskie Opowiadań kołymskich, Opowiadania kołymskie w Italii, demokratyczna Rosja, „inna Rosja”, Rosja w polskich oczach
Opis:
Artykuł stanowi próbę całościowego, syntetycznego opisu stosunku Gustawa Herlinga-Grudzińskiego(1919–2000) – wielkiego polskiego pisarza na emigracji, w przeszłości (1940–1942) więźnia stalinowskich łagrów, a potem autora Innego Świata (1951) – do twórczościWarłama Szałamowa (1907–1982), wybitnego pisarza rosyjskiego, tworzącego w ZSRR, wcześniej(1929–1931; 1937–1951) długoletniego więźnia sowieckich łagrów. Szałamow jest przedewszystkim znany jako autor genialnych, acz niezwykle mrocznych Opowiadań kołymskich(pisane w 1954–1962, publikowane od 1966–1967), autobiograficznych, ale głównie opisującychkondycję człowieka pierwszej połowy XX wieku w warunkach skrajnie nieludzkich. Czytającgorliwie Szałamowa od początku lat 70. aż do końca życia, Herling poszukiwał u tegorosyjskiego pobratymca (którego znał oczywiście jedynie z lektury), odpowiedzi zarównona pytania o znaczeniu historycznym, jak i te o wymiarze metafizycznym. Z jednej strony,postawa i twórczość ludzi jak Szałamow była dlań dowodem na istnienie „innej Rosji”,niejako „źródła podziemnego” w procesie nieuchronnego, jak wierzył Herling, wyzwalaniaEuropy Wschodniej i Środkowej z jarzma komunizmu. Z drugiej wszak strony, polski pisarznie przyjmował skrajnie pesymistycznego obrazu świata i człowieka Szałamowa, wierzącgorąco, iż w każdej istocie ludzkiej istnieje – mówiąc językiem Franza Kafki – „twarde jądro”,którego nie jest w stanie wykorzenić najbardziej nieludzki ustrój. Nie potrafiły tegodokonać ani nazizm, ani komunizm, określane przez Herlinga mianem „braci-bliźniaków”.Polski pisarz uznawał ostatecznie Szałamowa – dodajmy, iż przekonanego ateistę – za osobęświętą, obok notabene takich arcyważnych dla Europy postaci, jak ojciec Maksymilan Kolbe,Janusz Korczak, Albert Camus czy Franz Kafka.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2019, 2, 2
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-25 z 41

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies