Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Polish biblical language" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-17 z 17
    Tytuł:
    BIBLIJNE NOMINA PROPRIA W ASPEKCIE HISTORYCZNO-PORÓWNAWCZYM (NA MATERIALE BIBLII JAKUBA WUJKA I BIBLII GDAŃSKIEJ)
    BIBLICAL PROPER NAMES IN TERMS OF HISTORICAL-COMPARATIVE (ON THE MATERIAL OF THE BIBLE OF JAKUB WUJEK AND THE BIBLE OF GDAŃSK)
    Autorzy:
    SZUREK, MARZENA MARIA
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/971632.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    nazwa własna
    leksyka biblijna
    polszczyzna biblijna
    przekład Biblii,
    Biblia Wujka
    Biblia gdańska
    język religijny
    proper noun
    biblical lexis
    Polish biblical language
    translation of the Bible
    the Bible of Jakub Wujek
    the Bible of Gdańsk
    religious language
    Opis:
    The article draws attention to those aspects of language which show the individual nature of the Bible of Jakub Wujek and The Bible of Gdańsk. These bibles are actually two different works of this translation, with different confessional affiliations. Moreover, the article represents an attempt to analyze and classify the few places of parallel text in which the lexical differences are present. At the beginning, the author looks for these differences in the proper nouns which determine the names of God in the Old Testament, and in the names which characterize Jesus. The selected biblical place names are analyzed in the last part of the article. The research material was taken from the texts of the first editions of the Bible of Jakub Wujek and The Bible of Gdańsk.
    Źródło:
    Onomastica; 2015, 59; 321-339
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Miejsce i znaczenie protestanckich przekładów Pisma Świętego w historii polszczyzny biblijnej (zarys opisu)
    The place and significance of Protestant Bible translations in the history of biblical Polish language (an outline of the description)
    Autorzy:
    Koziara, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1044605.pdf
    Data publikacji:
    2019-04-08
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    protestant bible translations
    biblical polish language
    the history of the Polish language
    Opis:
    The paper is an attempt at the synthetic look into this part of Polish bible translation heritage, whose integral part are the translations of the Bible in Protestant circles. The fundamental thesis of the work is based on the statement that Protestant translations of the Bible into Polish contributed substantially to its quantitative and qualitative evolution, as well as constitute one of the main sources of the development of the biblical stylistic variant of Polish. The greatest attention has been paid to the role and significance of Polish Bible translations in this process, which were made in the times of Reformation and Counter-Reformation, as well as to the attempt at indicating some links that appeared between the most important Catholic and Protestant translations of this period. The paper provides numerous references to previous views on the investigated issues, and provides a range of new suggestions, e.g. a periodization of the history of biblical Polish language, as well as indicates the need for further work in this field.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2018, 25, 2; 149-172
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wzorzec stylistyczny polszczyzny biblijnej w pierwszej połowie XVI wieku
    Stylistic pattern of biblical Polish language in the first half of 16th century
    Autorzy:
    Bieńkowska, Danuta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1596206.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Opis:
    The article describes the stylistic shape of biblical Polish language in the fi rst half of 16th century. This stylistic aspect has been analyzed in two perspectives. The fi rst one – the contemporary reception – shows several opinions of scientists, who work on the language of old Polish religious texts; the second perspective is the current language custom from the period of the texts’ creation. Materials for the second type of analysis were excerpted from the stylistic and language comments made upon creating the biblical texts by their authors and from the discussion led between Jan Sandecki-Malecki, Stanisław Murzynowski and Jan Seklucjan.
    Źródło:
    Studia Językoznawcze; 2009, 8; 29-39
    1730-4180
    2353-3161
    Pojawia się w:
    Studia Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polszczyzna biblijna a polszczyzna literacka. Historyczne związki i uwarunkowania
    Biblical versus literary Polish language. Historical connections and conditions
    Autorzy:
    Koziara, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1395869.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    biblical Polish language
    literary Polish language
    the Bible
    Polish translations of the Bible
    the history of the Polish language
    polszczyzna biblijna
    polszczyzna literacka
    Biblia
    polskie przekłady Biblii
    historia języka polskiego
    Opis:
    Celem artykułu jest wskazanie na wielowiekowe związki polszczyzny z Biblią, jako jednym z fundamentów polskiej kultury i tożsamości. Relacje te autor artykułu rozpatruje na płaszczyźnie genetycznej i formalnej współzależności pomiędzy stylowym inwariantem polszczyzny biblijnej a literacką odmianą języka polskiego. W tym celu przywołane zostały dotychczasowe ustalenia teoretyczne oraz badania materiałowe ukazujące kierunki i formy owych wpływów, skutkujące powstaniem głównych konstant stylowych polszczyzny biblijnej, a także wskazujące na znaczenie Biblii i jej rodzimych przekładów na kształtowania się polszczyzny literackiej. Zwrócona została także uwaga na nowsze możliwości badań nad uwarunkowaniami relacji polszczyzna biblijna – polszczyzna literacka, które wynikają z odwołania się do retorycznego i literackiego dziedzictwa poszczególnych ksiąg Pisma Świętego. Artykuł dostarcza szeregu argumentów na rzecz obrony literackości polszczyzny biblijnej, jako faktu wynikającego z jej rodzimych doświadczeń historycznych, jak też z właściwości odziedziczonych z prymarnego stylu biblijnego. Na prawach polemicznych w artykule znalazły się również krytyczne odniesienia do tych spośród nowszych inicjatyw translacyjno-biblijnych, które zmierzają do oderwania polszczyzny biblijnej od jej wzorca literackiego oraz normy stylu wysokiego.
    The purpose of this article is to show age-old connections between the Polish language and the Bible, as one of the foundations of Polish culture and identity. The author views these relations from the perspective of the genetic and formal interdependence between the style invariant of the biblical Polish language and its literary variety. To this end, the author mentions previous theoretical findings and material research showing directions and forms of these influences, resulting in the emergence of the main style constants in the biblical Polish language. What is more, the significance of the Bible and its native translations for the emergence of literary Polish language has been pinpointed. Attention has also been drawn to more modern options of research into the conditions of the relationship between biblical Polish vs. literary Polish which stem from reference to the rhetorical and literary heritage of the specific books of the Bible. The paper provides a number of arguments in favor of the literary value of the Bible, as a fact resulting not only from its local historical experiencesbut also features inherited from the primary biblical style. Moreover, the article discusses the critical references to the biblical translation initiatives which lead to the detachment of biblical Polish from its literary model and the norm of high style.
    Źródło:
    Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2018, 35-36; 55-65
    2082-9825
    2450-0259
    Pojawia się w:
    Poznańskie Spotkania Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O partykułach wzmacniających w szesnastowiecznych przekładach Ewangelii na język polski
    About intensive particles in 16th century translations of the Gospel to Polish language
    Autorzy:
    Kępińska, Alina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/594170.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    partykuła wzmacniająca
    geneza partykuły ci
    polszczyzna biblijna
    XVI wieku
    przekłady Ewangelii
    intensive particle
    origin of particle ci
    Biblical Polish language of 16th
    century
    Gospel translations
    Opis:
    Artykuł traktuje o partykułach wzmacniających (afektantach) w XVI-wiecznych tłumaczeniach Ewangelii na język polski. Obecność partykuł ekspresywnych (emotywnych) jest cechą charakterystyczną polszczyzny dawnej i gwar. Także w XVI-wiecznych przekładach Ewangelii występuje wiele różnych partykuł, jak a, i¸ to, ale najczęstsze są partykuły że i ci. Tylko one też ulegają skróceniu do -ż i -ć, zwykle w pozycji posamogłoskowej, choć nie tylko, jak pokazują takie przykłady, jak jeśliż i jeśliże oraz jeślić i jeślici. W artykule ukazana jest zarówno geneza partykuły ci, propozycje jej transkrypcji dla tekstów typu A, czyli wydań ściśle naukowych, dokumentacyjnych, przeznaczonych dla celów badawczych, jak i zróżnicowana frekwencja partykuł ci/-ć oraz że/-ż w dziewięciu różnych szesnastowiecznych przekładach Ewangelii na język polski, od największej w Biblii brzeskiej do niewielkiej w tłumaczeniach Szymona Budnego. Podjęta jest próba ukazania przyczyn tej różnorodności; wskazuje się, że wpływ na to zjawisko ma przede wszystkim chronologia tekstów, w mniejszym zaś stopniu wyznanie (konfesja) tłumaczy.
    The article treats of the intensive particles (affective) in 16thcentury translations of the Gospel to Polish language. The presence of expressive particles (emotive ones) is a specific feature of the old Polish language and of the local dialects. In 16th century translations of the Gospel we can found a lot of different particles too, such as a, i, to, but the most frequent are że and ci. Only these particles are shortened to -ż and -ć, usually when placed after the vowel, but sometimes not, as can be seen in such examples as jeśliż and jeśliże, as well as jeślić and jeślici. The article presents the origin of particle ci and the proposals of its transcription for the texts of A type, i.e. the publications strictly scientific, documentation ones, for research purposes. There is also covered the diverse frequency of particles ci/-ć and że/-ż in nine different 16th century translations of the Gospel to Polish language, from the highest frequency in Bible from Brześć, to smallest in Szymon Budny’s translations. An attempt to present the reasons of this diversity is also the subject of the article: it is shown that especially the chronology of texts influences this phenomenon, in a smaller extent the religion (confession) of translators.
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2015, 61; 79-97
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z osobliwości językowych warsztatu przekładowego Biblii brzeskiej (zagadnienia wybrane)
    On linguistic curiosities from translation work of the Brest Bible (chosen items)
    Autorzy:
    Koziara, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/459272.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    Biblia brzeska
    przekład biblijny
    historia języka polskiego
    polski styl biblijny
    Brest Bible
    biblical translation
    the history of Polish language
    Polish biblical style
    Opis:
    This paper is an attempt at drawing attention to the first Protestant translation of the whole Bible into Polish, which is traditionally known as Brest Bible or Radziwill Bible, in terms of its significance and place in the history of Polish language. The first part of this work is the introduction of some basic data from the field of origins, history and the state of previous philological research into Brest Bible. The second part of the paper shows the role of the translation in the process of shaping the characteristics of Polish biblical style and the way in which the translators used the richness and potential of the Polish language in the Renaissance. As the source material to complete the research task the author of the paper used some chosen areas of the language in Brest Bible, which included lexis and fixed expressions.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2017, 12; 158-169
    2083-1765
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Biblijne teksty ikoniczne w edukacji polonistycznej
    Autorzy:
    Różańska, Grażyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/626686.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
    Tematy:
    dydaktyka języka polskiego
    czytanie biblijnych tekstów ikonicznych
    the process of teaching of Polish language
    the reading of the biblical iconic texts
    Opis:
    The issue of reading biblical literary and iconic texts is a permanent element of Polish language teching process. These texts are widely read in education, student books and other cultural texts. Knowing them is essential to let a young person understand the evoluation of culture in Europe and Polnad during his/her further education. The aim of this article is to present a Polish language teacher the ways of reading those uneasy iconic messages at the same time inspiring a teacher to multithreaded and wide periphrasis in both literary and iconic context. It is a crucial element of students´ cultural competence training which is essential in a young person education.
    Źródło:
    Język - Szkoła - Religia; 2011, 6; 334-345
    2080-3400
    Pojawia się w:
    Język - Szkoła - Religia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ziarnko gorczycy – pochodzenie, status i losy frazeologizmu w języku polskim
    Ziarnko gorczycy (the Mustard Seed): The Origins, Status and History of a Biblical Phraseologism in the Polish Language
    Autorzy:
    Koziara, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/459332.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    frazeologia biblijna
    przekłady Pisma Świętego
    retoryka
    leksykografia
    biblical phraseology
    translations of the Holy Scriptures
    rhetoric
    lexicography
    Opis:
    The article is a linguistic microanalysis of the origins, status and history of a single phraseological unit ziarnko gorczycy ( the mustard seed). It is classified thematically in the Polish language as a floristic set expression of Biblical origin. A detailed report on this phraseologism is an opportunity to point out the rhetorical contexts of other Polish Biblical expressions and their lexicographic descriptions. As a lexical unit that represents a thematically specific phraseological group, ziarnko gorczycy allows for additional linguistic and cultural research that points to the pictures of the Biblical world entrenched in the Polish language.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2015, 10; 97-106
    2083-1765
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Dobra Czytanka wg św. ziom’a Janka” a tradycja polskiego stylu biblijnego
    „Dobra Czytanka wg św. ziom’a Janka” [A Good Reading Story According to Bro’ Johnie] and the Tradition of Polish Biblical Style
    Autorzy:
    Lisowski, Tomasz
    Wiatrowski, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1045614.pdf
    Data publikacji:
    2013-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Gospel According to St. John
    Biblical style
    dynamic translation
    hip-hop language
    desacralization
    Opis:
    The topic of the article are selected aspects of the language of Dobra Czytanka wg św. ziom’a Janka, which is a stylized hip-hop slang version of the Gospel According to St. John. The article presents a selection of lexical and phraseological devices that depart from the traditional canon of Polish Biblical style. The features include various modifications in Biblical onomastics, forms of address, and in phraseology and fixed Biblical phrases. Such transformations lead to a specific desacralization of Biblical content. However, the desacralization occurs only as opposed to the texts that perpetuate the traditional Polish Biblical style, which is characterized by hieratic quality and ritualization. The authors of Czytanka make the Biblical content clear and comprehensible for representatives of hip-hop subculture, following the principle of dynamic translation of Biblical text.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2013, 20, 2; 115-127
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nazwy własne o proweniencji biblijnej w poezji Wacława Potockiego
    Proper names of biblical provenance in Wacław Potocki’s poetry
    Autorzy:
    Sornat, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/3200696.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Towarzystwo Kultury Języka
    Tematy:
    corpus analysis
    biblism
    functions of proper names
    literary onomastics
    Middle Polish language
    Wacław Potocki
    Opis:
    This article presents the results of an analysis covering a portion of the vocabulary found in Wacław Potocki’s literary works. The examination of the lexical structure of the poet’s writings was limited to the biblical proper names coming from the three-volume edition of the poet’s Dzieła (Works) (Kukulski 1987). The material was excerpted using the corpus method and the Electronic Corpus of 17th- and 18th-century Polish Texts (until 1772). The aim of this article is to divide the collected biblisms according to the onomastic classification and to discuss the findings of their functional analysis. The Bible was a significant source of creative and ideological inspiration for the 17th-century author, which was reflected in the presented collection of proper names, with the anthroponyms that fulfilled allusive and content functions winning the greatest share. The study is concluded with a compilation of the outcomes of the comparative analysis performed with regard to the frequency of biblical proper names, certified in W. Potocki’s Dzieła and in the corpus of Baroque texts.
    Źródło:
    Poradnik Językowy; 2022, 798, 9; 73-89
    0551-5343
    Pojawia się w:
    Poradnik Językowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W stronę retoryki. O poszukiwaniu nowych sposobów opisu dziedzictwa biblijnego w języku polskim
    Towards rhetorics: On the research of new ways of describing Biblical heritage in Polish
    Autorzy:
    Koziara, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1804854.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-24
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Biblia a retoryka; biblizmy w języku polskim; problemy opisu biblizmów
    the Bible vs. Rhetorics; biblisms in the Polish language; problems connected with describing biblisms
    Opis:
    Artykuł dotyczy problemów, jakie pojawiają się przy próbach opisu utrwalonych jednostek języka polskiego pochodzenia biblijnego. Autor opracowania zwraca uwagę na wysoce niejednorodny status genetyczny tych konstrukcji, które powszechnie uznawane są za jednostki o rodowodzie biblijnym. W tekście postulowana jest potrzeba odróżnienia konstrukcji o prymarnym rodowodzie biblijnym, dla których Biblia jest wyłącznym źródłem pochodzenia, od tych, dla których tekst biblijny stanowi jedynie medium, płaszczyznę upowszechnienia. W tym drugim wypadku mowa jest o jednostkach, które status spetryfikowanych konstrukcji zyskały poza tekstem biblijnym. Obiektem bliższego oglądu autor uczynił tę drugą kategorię polskich biblizmów, wskazując głównie na hebrajską i grecką tradycję retoryczną jako ważne źródła ich pochodzenia. Wśród typowych świadectw tej tradycji opracowanie wskazuje na takie figury i gatunki retoryczne, jak: chiazm, hiperbola, antyteza, synkreza, meryzm, abstractum pro concreto oraz konstrukcje o typie loci communes. Pochodną opracowania jest propozycja wprowadzenia do opisu rodzimych biblizmów dystynkcji oddzielającej płaszczyznę źródłową od płaszczyzny upowszechnienia tego rodzaju jednostek. W części końcowej autor wskazuje na dodatkowe możliwości badawcze, jakie wynikają z odwołania się do teoretycznych i praktycznych osiągnięć tradycji retorycznej w kontekście opisu rodzimego zasobu skonwencjonalizowanych jednostek pochodzenia biblijnego.
    This paper deals with the problems which arise during attempts at describing fixed units in the Polish language which originate from the Bible. The author pays attention to a highly heterogenous genetic status of these structures which are commonly regarded as units of biblical origins. In this text, the need for distinguishing between structures of primary biblical origins (for which the biblical text is the only source) and those for which the biblical text is only a means, or level of popularization, has been postulated. In the latter case, we deal with the units which acquired the status of outdated structures outside the biblical text. The author investigates in detail this latter category of Polish biblisms, pointing mainly to Hebrew and Greek rhetorical tradition as important sources of their origins. Among typical proofs of this tradition, the paper mentions such figures and rhetorical genres as: chiastic structure, hyperbole, antithesis, syncresis, merism, abstractum pro concreto and structures of the loci communes type. A follow-up to this paper is a proposal to introduce into the description of native biblical units a distinction between the source level and the popularisation level of such units. In the final part, the author points to other research options, which result from the reference to theoretical and practical achievements of rhetorical tradition in the context of describing local resources of conventionalised biblisms.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 6; 57-73
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Female Images in European Baroque Poetry (Based on the Verses of Ivan Velychkovsky, Danylo Bratkovsky, Robert Herrick, and Andrew Marvell)
    Autorzy:
    Boiko, Svitlana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2154652.pdf
    Data publikacji:
    2020-08-26
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    women’s images
    Ivan Velychkovsky
    Polish-language epigram
    Danylo Bratkovsky
    English Baroque
    Robert Herrick
    Andrew Marvell
    Baroque antithesis
    biblical reception
    Opis:
    The following paper explores the specificity of female images with regard to the peculiarities of their formation in European poetry of the Baroque period on the examples of Ivan Velychkovsky’s works. The oeuvre of this striking representative of seventeenth-century Ukrainian literature is compared with the verses of the Polish-language author Danylo Bratkovsky as well as English Baroque epigrams by Robert Herrick and verses by Andrew Marvell. Comparison of poetic specimens belonging to different linguistic and cultural spaces is possible because, in spite of the different local mentality, all the above-mentioned poets are carriers of the common Baroque worldview formed on the basis of the Holy Scripture, Christian theology, and the heritage of Greek and Roman antiquity. In the course of our research, we observed the existence of common Baroque poetry traits (regardless of the place of genesis and confessional affiliation) in the perception of women and the formation of female images. All of the mentioned poets followed the bipolarity and Baroque antithesis of women’ imagery. All of them, in one way or another, derive their judgments from the reception of the established biblical stereotypes. In view of the insufficient reflection on this issue in contemporary Ukrainian literary criticism and in order to arrive at a more comprehensive outline of female images in the seventeenth-century poetry, we use a method of comparing Ukrainian, Polish, and English samples of Baroque verses in terms of their features and traits, characteristic for the works of this period. This article proposes to create a generalised Baroque image of the woman, outlining her place in the society at that time, by comparing the works of the representatives of different local mentalities.
    Źródło:
    Studia Polsko-Ukraińskie; 2020, 7; 30-37
    2353-5644
    2451-2958
    Pojawia się w:
    Studia Polsko-Ukraińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pismo Święte wybrane z ksiąg Starego i Nowego Zakonu… Klementyny z Tańskich Hoffmanowej – uwagi językoznawcy
    The Holy Scripture selected from the Books of the Old and New Testament… by Klementyna Hoffmanowa born Tańska: Remarks of a linguist
    Autorzy:
    Kozaryn, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1591673.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    historic Polish language
    biblical translation
    idiolect of Klementyna Hoffmanowa born Tańska
    polszczyzna historyczna
    przekład biblijny
    idiolekt Klementyny z Tańskich Hoffmanowej
    Opis:
    Przedstawiany artykuł zawiera porównanie fragmentów Starego Testamentu Biblii Wujka z tymi przygotowanymi przez Klementynę z Tańskich Hoffmanową i opublikowanymi w tekście pt. Pismo Święte wybrane z ksiąg Starego i Nowego Zakonu, objaśnione uwagami pobożnych uczonych i ofiarowane matkom i dzieciom polskim (1846). Przeprowadzone analizy ukazują, że dokonane przez Hoffmanową przesunięcia kolejności wersetów biblijnych, zmiany gramatyczne, leksykalne, kondensacje, opuszczenia i różnorodne w swym charakterze dodatki dowodzą, że w przypadku omawianego utworu mamy do czynienia z parafrazą a nie tłumaczeniem. Omawiany utwór to przedstawienie treści biblijnych w sposób, który pozwolił XIX-wiecznym czytelnikom, a przede wszystkim czytelniczkom, je poznać, zrozumieć, wyciągnąć z nich wnioski i nimi żyć.
    The article presents the comparison of the fragments of the Old Testament translated by Jakub Wujek and those elaborated by Klementyna Hoffmanowa born Tańska, published in her work The Holy Scripture selected from the Books of the Old and New Testament, furnished with the comments of the pious scholars and offered to the Polish mothers and children (1846). The performed analysis has demonstrated that the modifications introduced into the biblical text by Hoffmanowa, including the shifts in the sequence of verses, grammatical and lexical changes, condensations and omissions, as well as various additions prove that the work is a paraphrase and not a translation. The work by Hoffmanowa presents the biblical content in a way that made it accessible to the 19th century readers, especially the female readers, who wished to know it, understand it, infer from it, and live according to it.
    Źródło:
    Studia Językoznawcze; 2017, 16; 163-174
    1730-4180
    2353-3161
    Pojawia się w:
    Studia Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przekłady biblijne nazw należących do kategorii pojęciowej ptactwa w Księdze Hioba 28,7 z bazowym komponentem leksykalnym ostříže i kobuza – na materiale czeskim i polskim
    Bible Translations of Names From the Conceptual Category of Birds in the Book of Job 28:7 with the Base Lexical Component of ‘Ostříž’– ‘Kobuz’ on Czech and Polish Materials
    Autorzy:
    Hampl, Lubomír
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1992209.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-27
    Wydawca:
    Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
    Tematy:
    interpretation
    translation
    Czech language
    Polish language
    hyponyms and hyperonyms
    Bible
    imagery and biblical symbolism
    the conceptual category of birds
    language equivalence and synonymous lexical units
    obraz i symbolika biblijna
    przekład
    translacja
    tłumaczenie
    ekwiwalencja językowa i synonimiczna bliskoznaczność leksykalna
    język czeski
    język polski
    kategoria pojęciowa ptactwa
    hiponimy
    hyperonimy
    Biblia
    Opis:
    In this article, the author draws attention to translation issues, especially related to the avifauna lexis which appears on the pages of the Bible in the analyzed fragment of Job 28:7 in selected twelve Czech and eighteen Polish translations of the Holy Scripture. In the confrontational-lexical analysis, he describes not only the similarities, but above all the noticeable differences, i.e. changes in the equivalence of bird names and how and in what language form depending on the translation version this conceptual category of birds is used in translation by synonymous lexemes. The marginal presence of the Czech lexeme ostříž was noted. The remaining birds mentioned in Job 28:7 have so different lexical equivalents in individual Czech and Polish biblical translations that on the one hand it gives the impression of chaos, and on the other, reveals far-reaching freedom in translating avifaunic names.
    Autor w niniejszym artykule zwraca uwagę na kwestie tłumaczeniowe związane zwłaszcza z wykorzystaną leksyką awifaunistyczną, jaka pojawia się na kartach Biblii w analizowanym fragmencie Hi 28,7 w wybranych 12 czeskich i 18 polskich przekładach Pisma Świętego. W przeprowadzonej konfrontatywno-leksykalnej analizie opisuje on nie tylko podobieństwa, ale przede wszystkim zauważalne różnice, czyli zmiany w ekwiwalencji nazw ptaków oraz jak i w jakiej formie językowej owa kategoria pojęciowa jest wykorzystywana w przekładzie przez bliskoznacznie synonimiczne leksemy – w zależności od wersji tłumaczeniowej. Zwrócono uwagę na marginalne występowanie leksemu czeskiego ostříž. Pozostałe ptaki wymieniane w Hi 28,7 mają w czeskich i polskich przekładach biblijnych tak różne odpowiedniki leksykalne, że sprawia to wrażenie chaosu i daleko idącej dowolności w tłumaczeniu awifaunistycznych nazw.
    Źródło:
    Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2021, 29, 2; 7-28
    2544-6460
    Pojawia się w:
    Wrocławski Przegląd Teologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Екзегетичні польськомовні маркери в моделюванні образів духовного й матеріального світів у системі біблійної герменевтики української барокової літератури
    Exegetical Polish-Language Markers in the Modelling of Images of the Spiritual and Material Worlds in the Biblical Hermeneutics System of Ukrainian Baroque Literature
    Markery polskojȩzyczne w modelowaniu obrazów światów duchowych i materialnych w systemie hermeneutyki biblijnej ukraińskiej literatury barokowej
    Autorzy:
    Levchenko, Natalia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31342719.pdf
    Data publikacji:
    2022-09-14
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    hermeneutyka biblijna
    egzegeza
    znaczenie dosłowne
    znaczenie alegoryczne
    znaczenie moralne
    znaczenie anagogiczne
    Biblia
    biblical hermeneutics
    exegesis
    literal meaning
    allegorical meaning
    moral meaning
    anagogic meaning
    Bible
    Opis:
    Біблійна герменевтика, складена і розроблена як західними, так і східними Отцями Церкви, відіграла посутню роль у становленні української барокової літератури. Розглянуто бінарне протиставлення образів духовного і матеріального світів у системі біблійної герменевтики української барокової літератури на прикладах творів україномовних та польськомовних авторів таких як Лазар Баранович, Інокентій Гізель, Іоанник Галятовський, Стефан Яворський, Данило Туптало, Антоній Радивіловський, Григорій Сковорода та інші, які одностайно приходять висновку, що обрання Бога і Його Мудрості є джерелом земного затишку  і людського щастя.
    Hermeneutyka biblijna, opracowana i rozwijana zarówno przez Ojców Kościoła zachodniego, jak i wschodniego, odegrała istotną rolę w tworzeniu ukraińskiej literatury barokowej. Binarna opozycja obrazów światów duchowych i materialnych w systemie hermeneutyki biblijnej ukraińskiej literatury barokowej rozważana jest na przykładzie ukraińskiej i polskiej twórczości takich autorów, jak Łazarz Baranowicz, Innocenty Gizel, Ioannicjusz Galatowski, Stefan Jaworski, Danił Tuptałow, Antoni Radziwiłowski, Hrygoryj Skovoroda i inni, którzy jednogłośnie dochodzą do wniosku, że źródłem ziemskiej pociechy i ziemskiego szczęścia ludzkiego jest wybór Boga i jego Mądrości.
    Biblical hermeneutics, compiled and developed by both the Western and Eastern Church Fathers, played an essential role in the formation of Ukrainian baroque literature. The binary opposition of images of the spiritual and material worlds in the system of biblical hermeneutics of Ukrainian baroque literature is considered, based on examples of Ukrainian and Polish works by Lazar Baranovych, Innokenty Gizel, Ioanniki Galyatovsky, Stefan Yavorsky, Danylo Tuptalo, Anthony Radyvilovsky, Gregory Skovoroda and others, who unanimously conclude that the choosing of God and his Wisdom is the source of earthly comfort and human happiness.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 7; 45-58
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Traducerea unei formule de salut biblice în română și polonă, în context romanic și slav
    The translation of a biblical greeting formula into Romanian and Polish in a Romance and Slavic context
    Autorzy:
    Klimkowski, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/43665734.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    greeting formulae
    religious language
    Bible translation
    Născătoare de Dumnezeu
    Fecioară
    Bucură-te
    Marie
    Zdrowaś Maryjo
    Opis:
    The purpose of this article is to compare the different variants of the translation of the verse from Luke, 1:28 (the angelic salutation) into Romanian and Polish, and the modern versions of the prayer based on this passage. The analysis reveals the innovative character of the newer biblical translations, especially in the case of the Protestant versions, while the text of the Hail Mary prayer and its Eastern counterpart used by the Catholic and Orthodox Churches respectively preserves the traditional formula. At the same time,this leads to semantic differences between the Romanian and Polish variants of this formula, due to the Greek and Church Slavonic model in the case of Romanian and the Latin model in the case of Polish. The linking element between the two languages is the formula used in the Polish Orthodox text, which follows the tradition of the Church Slavonic language and thus coincides with the Romanian version, having a literal meaning of ‘rejoice’, even though functionally it should be interpreted as a greeting.
    Źródło:
    Studia Romanica Posnaniensia; 2023, 50, 4; 17-33
    0137-2475
    2084-4158
    Pojawia się w:
    Studia Romanica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Godzinki o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny. Glosy, hipotezy, interpretacje
    Godzinki o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny [Officium parvum Conceptionis Immaculatae]. Statements, Hypotheses, Interpretations
    Autorzy:
    Sulikowski, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/451095.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    The Little Office of the Immaculate Conception of the Holy Mary in the Polish tradition
    Blessed Virgin in the European culture
    language forms of sacrum presence
    genres within a poetic cycle Biblical languages in the Little Office (Latin, Greek, Hebrew) mosaistic and Christian motifs stylistic tropes in the prayer within the Little Office
    Biblical allusions and motifs prayer prosody and performing problems of the prayer
    problem of archaisms preserved within the text performed nowadays
    role of the Little Office in the spiritual life in Poland
    changes in space and time concerning performing the prayer
    Godzinki o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny w polskiej tradycji Najświętsza Maryja Panna w kulturze europejskiej
    językowe formy obecności sacrum
    gatunki w obrębie cyklu poetyckiego
    języki biblijne w godzinkach (łacina, greka, hebrajski)
    motywy mojżeszowe i chrześcijańskie
    stylistyczne tropy w modlitwie godzinek
    biblijne aluzje i motywy
    prozodia modlitwy i problemy z jej odmawianiem
    problem archaizmów zachowanych we współcześnie wykonywanym tekście
    rola godzinek w duchowym życiu Polski
    zmiany w czasie i przestrzeni dotyczące wykonywania modlitwy
    Opis:
    The article concerns an Old Polish matins to the Holy Mary from the 17th century, which were created as a sung prayer, especially for laics. Its composition is similar to the breviary office of the Catholic Church, whereas the versification is based on prominent poetry examples from the Polish Renaissance (Jan Kochanowski, Mikołaj Sęp Szarzyński et al.). The author states that this form of prayer was attacked or even ridiculed in the times of reformation and counter-reformation by Protestant writers. Thanks to philological analysis of every distich – with consideration of the European background – the author shows intense and direct relations of the text to the Bible in Renaissance translations (priest Jakub Wujek, the Gdańsk Bible) and sometimes also to Marian apocryphic texts. A crucial role is played here by the symbolism of numbers (especially 7, 3, 1) and the semantic differences in many lexemes and language forms of the virtually 16th century Polish, if compared with contemporary Polish. A full concretization of this poetic cycle becomes visible when the text is sung first – hence the musical and prosodic aspects of the Little Office: its melodic line, physiological effects as the deepening and regularity of the breath have been considered. This is the way the prayer influences the human body, it opens and purifies the spiritual space for the influence of God’s grace. The author localized the prayer within the daily cycle of Old Polish and contemporary civilization, he pointed out the radical changes in life habits within the last century and an evolution of folk spirituality. The Little Office also has its place in the weekly cycle whereby every part is assigned to one specific day of the week. During the philological and prosodic analysis potential performers of the Little Office in Old Poland from the circles of peasants and craftsmen were named. The text has been well acquired in the community for twenty generations – the Little Office is often sung from memory exclusively. Because of the sociological changes it pervaded, thanks to the Roman-Catholic liturgy, into the contemporary urban ceremonial. 1
    Źródło:
    Tematy i Konteksty; 2016, 6(11); 254-301
    2299-8365
    Pojawia się w:
    Tematy i Konteksty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-17 z 17

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies