Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Matyaszewski, Paweł" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-21 z 21
    Tytuł:
    Quelques remarques sur l’image de Napoléon chez Chateaubriand
    Kilka uwag na temat Napoleona u Chateaubrianda
    Autorzy:
    Matyaszewski, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2119900.pdf
    Data publikacji:
    1990
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Opis:
    Pojawienie się Bonapartego na arenie politycznej Francji przyjęte jest przez Chateaubrianda z dużą nadzieją. Widzi on w osobie Pierwszego Konsula uosobienie oświeceniowych ideałów wolności i demokracji, ideałów, które dały początek Rewolucji 1789, a które, według Chateaubrianda, ta właśnie Rewolucja zdławiła i skazała na zapomnienie. Zwłaszcza obrona przez Konsulat religii katolickiej, przypieczętowana zawartym w 1802 r. Konkordatem, fascynuje pisarza i zbliża go do Bonapartego i jego polityki pojednania narodowego. W oczach Chateaubrianda Bonaparte staje się syntezą świata dawnych ideałów i tradycji z nowymi wartościami, jakie przyniósł Francji wiek filozofów. Uważa go on za wielkiego człowieka i polityka, a nawet za męża opatrznościowego, którego niebo zesłało Francji, by jej przewodził. Niemniej jednak zabójstwo księcia d’Enghien z wyraźnego polecenia Pierwszego Konsula zmienia całkowicie stosunek pisarza do Bonapartego. Posłużenie się zbrodnią, jako metodą polityczną, zraża Chateaubrianda do osoby cesarza; od tej chwili można mówić o wyraźnie nieprzychylnych, a nawet wrogich opiniach pisarza o Napoleonie. Krytykowana jest cała polityka cesarstwa, zarówno scentralizowanie władzy w państwie, jak i toczone przez Francję wojny zewnętrzne. Chateaubriand zarzuca Napoleonowi tyranię, egoizm, brak wolności w kraju, a nawet posuwa się w swej zaciekłej krytyce cesarza do odmówienia mu prawa do obywatelstwa francuskiego. Uważna lektura pamiętników Chateaubrianda pozwala jednak stwierdzić, iż stosunek pisarza do Napoleona nie jest całkowicie jednoznaczny. Mimo całej zawziętości ataków przeciw cesarzowi ich autor wydaje się jednocześnie cały czas zafascynowany osobą swojego przeciwnika. Dostrzega wielkość Napoleona i jego znaczenie w historii Francji, uważając go ciągle za wysłannika Opatrzności. Pamiętniki Chateaubrianda stają się niewątpliwie, wbrew woli ich autora, ważnym przyczynkiem w budowie legendy napoleońskiej.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 1990, 37-38, 5; 21-39
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cenzura we Francji doby Oświecenia
    La censure française à l’époque des Lumières
    Autorzy:
    Matyaszewski, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1954318.pdf
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    cenzura
    Oświecenie
    ancien régime
    censorship
    Enlightenment
    old regime
    Opis:
    Bien que cette étude ambitionne de présenter le caractère et le fonctionnement de la censure française tout au long du siècle des Lumières, donc dès le début du XVIIIe siècle jusqu’à la fin des guerres napoléoniennes, c’est décidément l’époque de l’ancien régime qui attire notre attention toute particulière. Il s’agit de montrer comment et selon quels principes la monarchie française de Louis XV et de Louis XVI organise un système de contrôle de l’imprimé, appelé le Bureau de la Librairie, qui lui permet de décider de ce qui peut parvenir aux lecteurs. C’est dans la même mesure la personne du censeur, ses origines sociales et son statut public, que l’institution pour laquelle il travaille, qui deviennent le centre d’intérêt de cette étude. On tient surtout à montrer les mécanismes du fonctionnement de la censure préventive (domaine où le pouvoir a un monopole absolu, car la Sorbonne et le Parlement ne peuvent se prononcer que sur le sort d’un livre qui est déjà imprimé) qui, par le biais du système de différents privilèges et permissions, arrête ou, tout au contraire, accorde la publication de textes imprimés. Contrôler la circulation de la pensée, c’est également diminuer et, en même temps, concentrer à Paris le nombre d’imprimeries officielles. De plus, le pouvoir crée également un système de censure répressive qui, à l’aide de la police du livre, lutte sur le territoire de la monarchie française contre l’épanouissement du texte illégal, imprimé soit à l’étranger, soit clandestinement. L’image du système de censure à l’époque des Lumières ne serait pourtant pas complète si l’on ne voulait pas comprendre dans quelle mesure celui-là restait, surtout vers la fin du XVIIIe siècle, en rapport intellectuel avec l’époque où il fonctionnait. Autrement dit, aussi bien le pouvoir que, surtout, les censeurs qui le représentent, restent sous une forte influence des idées et des pensées éclairées qui traversent alors la monarchie française. La censure devient donc parfois assez souple, au point que le nombre des permissions augmente considérablement et que plusieurs titres contrefaits et interdits circulent de plus en plus souvent dans la société française. Décidément, rien ne pouvait arrêter le mouvement des Lumières ni l’avènement des temps nouveaux et, par un paradoxe saisissant, la censure, elle aussi, semble bien le prouver clairement à travers son histoire.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2003, 51, 5; 5-23
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Francuska myśl kontrrewolucyjna. Próba syntezy
    La pensée contre-révolutionnaire en France. Essai de synthèse
    Autorzy:
    Matyaszewski, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1954766.pdf
    Data publikacji:
    2001
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Kontrrewolucja
    konserwatyzm
    anty-Oświecenie
    Counterrevolution
    conscrvatism
    Anti-Elightcnment
    Opis:
    Cette étude ambitionne de synthétiser la pensée contre-révolutionnaire en France à la charnière des XVIII1' et XIXe siècles. Il s’agit moins de passer en revue les représentants de la Contre-Révolution française cl leurs conceptions idéologiques que de montrer les traits communs de leurs prises de position politiques et philosophiques. Amalgame hétérogène d’opinions intellectuelles différentes, la pensée contre-révolutionnaire française représente, indépendamment de la variété énorme de concepts possibles qu’elle reflète, un ensemble d'idées rigoureux, ce qui permet de la considérer en bloc comme un mouvement idéologique cohérent. Parmi les idées communes qui caractérisent la prise de position contre-révolutionnaire, il faut mentionner, en premier lieu, le caractère réformiste de scs conceptions politiques. Consciente de la faiblesse du système social, politique ou économique de VAncien Régime, la Contre-Révolution ne veut aucunement retourner vers l’état d'avant 1789, mais clic propose tout un système de réformes de la monarchie de Louis XVI. On voit ce caratère réformiste se manifester, à un degré différent, chez pratiquement tous les penseurs contre-révolutionnaires, indépendamment de leurs prises de position idéologiques. De l’autre côté, le conservatisme de la pensée contre-révolutionnaire reste aussi un phenomème essentiellement philosophique qu’il est aisé de synthétiser en un ensemble cohérent. Partis de leur aversion commune pour le mouvement de la Révolution, les auteurs contre-révolutionnaires non seulement deviennent défenseurs farouches de la monarchie, mais ils s’attaquent au fondement idéologique des républicains. Au nom d’un traditionalisme culturel cl philosophique, ils rejettent les principes de la pensée politique rousseauiste. ils opposent la vision de l’homme social à celle de l’individu, enfin ils remettent en cause l’cpistémologie et l’héritage intellectuel des Lumières. Mouvement doctrinal et philosophique rigoureux, la pensée contre-révolutionnaire française de la fin du XVIIIe siècle prépare donc le fondement du conservatisme qui traversera la pensée politique et culturelle européenne aux XIXe et XXe siècles.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2001, 49, 5; 5-23
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Le motif du voyage dans le Voyage au bout de la nuit de Louis-Ferdinand Céline
    Motyw podróży w Podróży do kresu nocy Louis-Ferdinanda Céline’a
    Autorzy:
    Matyaszewski, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1034921.pdf
    Data publikacji:
    1994
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Opis:
    Już w samej strukturze Podróży do kresu nocy Céline’a daje się zauważyć szczególne znaczenie motywu podróży dla treści i przekazu filozoficznego powieści. Powrót głównego bohatera do miejsca, w którym zaczęła się jego nieustanna wędrówka po świecie, wiąże nie tylko akcję dzieła, lecz także tragiczny obraz celinowskiej wizji naszej cywilizacji. Każda kolejna podróż Bardamu, będąc niezależnie od czasu i przestrzeni potwierdzeniem smutnych doświadczeń podróży poprzedniej, tworzy swoisty danse macabre w okrutnym, współczesnym świecie. Motyw wędrowania, połączony z harmonijnością przedstawianych obrazów, ma więc u Céline'a podkreślić jedność tego świata, a raczej jedność zła, którego go opanowało. Czy mamy tutaj jednak do czynienia, lak jak np. w roman picaresque, z typem bohatera, który wyrusza w świat w poszukiwaniu przygód i ciekawego żyda? Wydaje się, że motorem tułaczki Bardamu jest przede wszystkim brutalność i okrucieństwo drugiego człowieka. Podróż, która w rzeczywistości przybiera formę ucieczki, ma pozwolić na oderwanie się od strasznej rzeczywistości współczesnego świata. Jednak bohater celinowski, ten podróżnik mimo woli, wie, że jego ucieczka jest niemożliwa, gdyż zło panuje wszędzie, gdziekolwiek by się nie udał. Początek nowej przygody jest dla niego zawsze początkiem nowego rozczarowania. Gdzie więc tkwi prawdziwy sens podróżowania bohatera celinowskiego, skoro jego ucieczka nigdy nie pomoże mu opuścić tego więzienia, jakim jest współczesny świat? Podróż wydaje się tragiczną koniecznością, bowiem bezruch powoduje, wg Céline’a, poczucie rozkładu, gnicia, a w konsekwencji samounicestwienia. Tylko ruch nadaje sens egzystencji Bardamu, pozwalając mu czuć, że istnieje, stając się celem jego żyda. Podróż nie jest poszukiwaniem czegokolwiek, przybiera natomiast wymiary egzystencjalnej potrzeby. Zatem bohater celinowski jest skazany na podróż, lecz to właśnie czyni jego osobę szlachetną i pozwala mu być sobą.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria; 1994, 35
    0208-6085
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    La possibilité d’une île, ou le "Jugement dernier des rois" de Sylvain Maréchal (1793)
    The Possibility of an Island, or Sylvain Maréchals "The Final Judgment over the Kings" (1793)
    Autorzy:
    Matyaszewski, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1628064.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
    Opis:
    The article covers the analysis of the concept of space in Sylvain Maréchal's play Jugement dernier des rois [The Final Judgement over the Kings], written during the French Revolution. The action of the play takes place on an island which serves as a prison, first for the enemies of the monarchy, then for the enemies of the Revolution. The idea of the prison island, a place of punishment and evilness, breaks with an utopian concept of an island being a sanctuary and the source of happiness for a perfect society (Thomas More). It envisages the history of the XIXth century and the fortunes of Napoleon at Saint Helena as well as the story of Edmond Dantès presented in a famous novel The Count of Monte Cristo written by Dumas.
    Źródło:
    Cahiers ERTA; 2020, 22; 71-88
    2300-4681
    Pojawia się w:
    Cahiers ERTA
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Edmund Burke et les Lumières
    Autorzy:
    Matyaszewski, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/605946.pdf
    Data publikacji:
    2000
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Źródło:
    Lublin Studies in Modern Languages and Literature; 2000, 24; 29-45
    0137-4699
    Pojawia się w:
    Lublin Studies in Modern Languages and Literature
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Langue et politique. Essai de relecture du Discours sur universalité de la langue française dAntoine de Rivarol
    Język i polityka. Próba ponownego odczytania Discours sur universalité de la langue française Antoine’a de Rivarol
    Autorzy:
    Matyaszewski, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1945117.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Opis:
    Twórczość Antoine'a de Rivarol (1753-1801), jednego z mniej znanych i opracowanych myślicieli francuskiego Oświecenia, dzieli się głównie na dwie dziedziny: językoznawstwo i politykę. Celem niniejszego opracowania jest wykazanie, iż oba te obszary badawcze przenikają się wzajemnie w myśli Rivarola, i to już w jego pierwszym dziele z 1784 roku: Discours sur l'universalité de la langue française. Chodzi o próbę ponownego odczytania tego utworu, który choć tradycyjnie utożsamiany z językoznawstwem, dość ciekawie łączy dziedzinę języka ze światem polityki. Analizując historię głównych języków Europy: niemieckiego, włoskiego, hiszpańskiego, angielskiego i francuskiego, Rivarol dostrzega i udowadnia współzależność między siłą polityczną danego państwa a rozwojem jego języka. Na ten samej zasadzie historia wewnętrznej i zewnętrznej słabości politycznej danego narodu staje się historią jego języka. Zrozumiałym staje się więc fakt, iż obrona tezy o uniwersalności języka francuskiego wiąże się nierozerwalnie w argumentacji autora z przekonaniem o wyjątkowej sile cywilizacyjnej i hegemonii politycznej Francji w oświeconej Europie. Innym przykładem korelacji języka i polityki jest obrona przez Rivarola racjonalistycznej koncepcji porządku naturalnego języka francuskiego i tradycjonalistycznej wizji porządku świata polityki. Pojęcia języka i polityki zbliżają się tu do siebie bardzo blisko, gdyż w obu przypadkach chodzi o ten sam porządek naturalny, którego prawa i wartości wydają się być niezmienne. Broniąc doktryny porządku naturalnego języka francuskiego, Rivarol dość zręcznie utożsamia ją z wyznawaną przez siebie konserwatywną teorią praw polityki. Widać to wyraźnie na przykładzie syntaktycznego porządku języka francuskiego, w którym podstawowa i współzależna triada: podmiot--orzeczenie-dopełnienie staje się niejako odbiciem tradycyjnego i hierarchicznego modelu monarchicznego: król-szlachta-lud. Odrzucenie przez późniejszą myśl kontrrewolucyjną sensualistycznej teorii Condillaca, w której idea porządku naturalnego języka francuskiego zastąpiona jest argumentem wrażenia i odczuwania, daje się więc zrozumieć w pełni w tekście Rivarola z 1784 roku. Stąd też autor nie tylko ciekawie połączył w swych rozważaniach dziedzinę polityki z językoznawstwem, ale wyprzedził też o kilka lat debaty nad językiem, które miały podzielić zwolenników i przeciwników Rewolucji francuskiej.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 1997, 45, 5; 5-20
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Paradoks kata i żołnierza w Wieczorach petersburskich Josepha de Maistre
    Le paradoxe du bourreau et du soldat dans les Soirées de Saint-Pétersbourg de Joseph de Maistre
    Autorzy:
    Matyaszewski, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1945218.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Joseph de Maistre
    religia
    konserwatyzm
    religion
    conservatism
    Opis:
    Dans les Soirées de Saint-Pétersbourg, son texte de philosophie ésotérique le plus important, Joseph de Maistre remarque qu’il existe dans le monde deux métiers dont la fonction consiste à donner la mort aux proches, sans que pour autant cet acte puisse être qualifié de meurtre: le bourreau et le soldat. Leur fonction étant complètement légitime, officiellement reconnue par la loi humaine, de Maistre ne cesse pourtant de souligner le caractère monstrueux de ce dont ils sont chargés dans la société. Le bourreau apparaît comme un être insensible, dépourvu de toute émotion, tuant ses victimes de sang froid et sans scrupules. Quant au soldat, de Maistre souligne surtout la métamorphose que subit l’homme sur le champ de bataille, où il oublie son système de valeurs morales naturelles pour se transformer en un monstre cruel, capable de tuer ses proches qu’il ne connaît même pas, innocents dans leur majorité. Pour Joseph de Maistre, il est impossible d’expliquer humainement, à l’aide de la raison, le phénomène du bourreau et du soldat, c’est-à-‑dire de comprendre comment l’homme, un être compatissant et miséricordieux de par sa nature, se laisse emporter par les horreurs de l’exécution et de la guerre. Convaincu que ce phénomène échappe à toute spéculation purement humaine, Joseph de Maistre explique l’insaisissable par le recours aux plans secrets de la Providence. Les actes cruels du bourreau et du soldat s’inscrivent dans l’impénétrable économie divine. Tout d’abord, tous les deux exécutent le châtiment que Dieu inflige à l’humanité à cause de ses péchés perpétuels en vue de la punir pour ces prévarications constantes. De plus, leur mission a aussi un caractère profondément sacrificiel, le sang répandu par le bourreau et le soldat coulant en tant qu’offrande à la divinité pour lui demander son pardon et d’apaiser sa colère. L’immolation du sang ayant donc un sens essentiellement eschatologique, la mission du bourreau et du soldat s’avère salutaire pour toute l’humanité. Aussi bien l’offrande du sang des coupables à l’échafaud que le sacrifice de celui des innocents dans la guerre sont d’essence sotériologique, indispensables pour le salut de tous les êtres humains. Par là, la mission du bourreau et du soldat, malgré l’horreur évidente de leurs actes, exprime donc le sens des plans secrets de la divinité.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2008, 56, 5; 201-214
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela 1789 roku jako dziedzictwo francuskiego Oświecenia
    Déclaration des Droits de l’Homme et du Citoyen de 1789: l’héritage de l’époque des Lumières
    Autorzy:
    Matyaszewski, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1954149.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    prawa człowieka
    Oświecenie
    rewolucja francuska
    human rights
    Enlightenment
    French revolution
    Opis:
    Le but de cette étude est de présenter la Déclaration des Droits de l’Homme et du Citoyen de 1789 en tant que texte qui, en dépit de son contexte historique et politique précis qu’est la Révolution française, s’inspire directement de l’héritage de l’époque des Lumières. On tient par là à montrer dans quelle mesure le texte reflète l’esprit, voire même la rhétorique de la pensée du XVIIIe siècle et, pour ainsi dire, résume le sens fondamental des débats et des réflexions que développent les philosophes des Lumières. La Déclaration s’avère, dans ce sens, plus un amalgame de différentes prises de position philosophiques qui se manifestent au cours du XVIIIe siècle que le reflet d’un courant de pensée bien défini. Les dix-sept articles de la Déclaration, ainsi que son Préambule, expriment plutôt l’esprit général des Lumières, même s’il est parfois facile d’y retrouver l’écho et les sources des réflexions philosophiques dont ils s’inspirent. Par là, la Déclaration des Droits de l’Homme et du Citoyen devient, dans les circonstances spécifiques de la Révolution, un aboutissement logique, pour ne pas dire le seul possible, du XVIIIe siècle, aboutissement qui revoit et met en valeur, sous forme de décret politique officiel, les questions les plus fondamentales qui préoccupent les philosophes français de l’époque des Lumières.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2004, 52, 5; 111-126
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Temps et Révolution. De l’Almanach des Honnêtes Gens (1788) au Calendrier des Républicains (1793) de Sylvain Maréchal
    Time and Revolution. From the Honest Man’s Almanach (1788) to the Calendar of Republicans (1793) by Sylvain Maréchal
    Autorzy:
    Matyaszewski, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2233999.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-29
    Wydawca:
    Komisja Nauk Filologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział we Wrocławiu
    Tematy:
    Sylvain Maréchal
    The Honest Man’s Almanac
    The Calendar of Republicans
    dechristianisation
    French Revolution
    republic
    Opis:
    The aim of this paper is to show the evolution of the ideas of the French Enlightenment author, Sylvain Maréchal. In 1788, he writes an almost revolutionary work, The Honest Man’s Almanac, in which he breaks with the Christian axiology of time, and thus with the Gregorian calendar. He proposes a new system of measuring time, and replaces the names of saints and patrons of the Catholic Church with those of philosophers, artists, writers and politicians who deserve eternal memory of their posterity. In 1793, during the French Revolution, he creates another piece, The Calendar of Republicans. Retaining the main idea of his work of five years earlier, the author this time proposes a republican calendar, created under the influence of the revolutionary events in France. He fundamentally changes the list of the ‘new saints’, taking as his criterion their dedication and sometimes even the sacrifice of their lives to the idea of the republic in the history of humanity. He thus anticipates the cult of the ‘martyrs’ of the republican cause, which will develop in the revolutionary France in 1793.
    Źródło:
    Academic Journal of Modern Philology; 2022, Special Issue, 17; 109-118
    2299-7164
    2353-3218
    Pojawia się w:
    Academic Journal of Modern Philology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Le Journal-Pie − journal contre-révolutionnaire de la fin de la monarchie en France
    „Journal-Pie” − kontrrewolucyjne pismo końca monarchii we Francji
    Autorzy:
    Matyaszewski, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2121399.pdf
    Data publikacji:
    1999
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Opis:
    Artykuł przedstawia historię i profil ideologiczny francuskiego pisma kontrewolucyjnego „Journal-Pie”, ukazującego się w Paryżu między styczniem a marcem 1792 roku. Periodyk ów nie był dotychczas przedmiotem szerszych zainteresowań krytyki, mimo że historia francuskiego piśmiennictwa okresu Rewolucji jest obecnie celem licznych badań naukowych. Pierwszym zadaniem, jakie stawia sobie niniejszy artykuł, jest próba określenia autorstwa „Journal-Pie”. Wbrew utartej i do tej pory nie potwierdzonej opinii można założyć, że gazeta nie była prowadzona przez Antoine'a de Rivarol, jednego z głównych przedstawicieli francuskiej myśli kontrewolucyjnej. Wydaje się, że Rivarol był co najwyżej autorem kilku krótkich artykułów, natomiast gazetą kierował prawdopodobnie jego brat, Claude-François. Z politycznego punktu widzenia „Journal-Pie”chce być reprezentantem „środka”, czyli balansując między entuzjastami Rewolucji a zwolennikami ancien regime'u, tkwi mocno zakorzeniony w oświeceniowym liberalizmie i, biorąc za wzór idee Monteskiusza, proponuje umiarkowany model przeobrażeń społecznych i politycznych Francji. W sposób bardzo wyraźny gazeta przeciwstawia się koncepcji liberalizmu arystokratycznego, który w imię wolności i przywilejów historycznej arystokracji francuskiej podważał mocną pozycję króla w państwie. „Journal-Pie” jest zdecydowanie gazetą o mocno zarysowanym profilu rojalistycznym, która w obliczu coraz większego zagrożenia monarchii francuskiej staje się rzecznikiem zdecydowanej i nieugiętej polityki kontrrewolucyjnej. Słabością gazety jest nie tylko, wbrew jej własnym deklaracjom programowym, widoczny brak neutralności politycznej wobec wydarzeń i ich autorów, zauważalny w stronniczych komentarzach czy złośliwych pamfletach. Ogromną wadą „Journal-Pie” jest przede wszystkim brak jakiegokolwiek programu działań bieżących, brak propozycji zmian i wizji na przyszłość w konkretnym kontekście politycznym. Wydaje się, że w owej bezradności gazety odbija się kryzys całej myśli kontrrewolucyjnej, bedącej w 1792 roku w niewątpliwie trudnej sytuacji politycznej, jeśli nie wręcz w sytuacji bez wyjścia.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 1999, 46-47, 5; 81-91
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Deux siècles de réflexion critique sur la pensée politique dAntoine de Rivarol (1753-1801)
    Dwa wieki badań krytycznych nad myślą polityczną Antoinea de Rivarol (1753-1801)
    Autorzy:
    Matyaszewski, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1964062.pdf
    Data publikacji:
    1995
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Opis:
    Tematem niniejszego opracowania jest przedstawienie stanu badań nad myślą polityczną jednego z przedstawicieli francuskiej Kontrewolucji końca XVIII wieku, Antoine'a de Rivarol. Ponieważ stan badań nad dziełem tego autora nie był nigdy przedmiotem zainteresowań krytyki, artykuł ten proponuje dość szczegółowy przegląd wyników prac badawczych. Chodzi o pokazanie, w sposób dokładny i chronologiczny, jak przebiegał, na przestrzeni prawie dwóch stuleci, rozwój głównych kierunków badań krytycznych nad Rivarolem oraz jakie były i są tendencje w sposobie ujmowania jego twórczości i myśli politycznej. Pierwsze opracowania o Rivarolu, pisane już na początku XIX w. przez jego przyjaciół, mają charakter biograficzno-wspomnieniowy. Pokazują one raczej historię życia autora, jak również zawierają przypadkowo zebrane jego maksymy i anegdoty o nim samym, lecz nie próbują w jakikolwiek sposób przedstawić jego idei politycznych. Dopiero połowa XIX w. przynosi znaczącą zmianę w tym stanie rzeczy. Powstają pierwsze poważne prace monograficzne, oparte na bogatym materiale źródłowym i starające się podkreślać istnienie bogactwa tematycznego w twórczości Rivarola. Ważną ich cechą jest nie tylko solidność dokumentacji, lecz także podejmowanie pierwszych prób wyodrębniania niektórych tematów jego piśmiennictwa, zwłaszcza w dziedzinie literatury, polityki czy religii. Druga połowa tegoż stulecia jest również okresem powstawania prac pseudokrytycznych, w których tendencyjnie i z pobudek czysto ideologicznych przedstawiany jest zafałszowany obraz Rivarola jako pozbawionego głębszych myśli politycznych reakcjonisty i zwolennika ancien regime'u. Charakterystyczna jest także tendencja zestawiania jego nazwiska z postacią i twórczością Nicolasa Chamfort. Wiek XX przynosi dalsze rozwinięcie zakresu tematów badawczych nad myślą Rivarola, którego zaczyna się stawiać obok Josepha de Maistre i Louisa de Bonald jako jednego z pierwszych teoretyków Kontrewolucji. Podkreśla się istnienie w jego myśli zwartej koncepcji politycznej, jak również dostrzega się jej orginalne i indywidualne cechy. Dokonuje się ponadto syntezy niektórych tematów myśli autora, wśród których zaznaczyć należy poszukiwanie związków między polityką a ekonomią, koncepcją językoznawczą a ideą polityczną, czy też środkami stylistycznymi a przekazem politycznym. Konkludując przegląd wyników prac badawczych poświęconych twórczości i myśli Rivarola, trudno byłoby nie zauważyć sukcesywnego i nieustannego rozszerzania pola zainteresowań krytyki na przestrzeni dwóch stuleci. Z drugiej jednak strony należy zaznaczyć, iż mimo sporej liczby opracowań nie ujęto dotychczas w formie syntetycznej i pogłębionej całości jego teorii politycznej (cel ten postawiłem sobie w mojej rozprawie doktorskiej, o której mówię w przypisie 1). Ponadto można też stwierdzić, iż mimo zwiększonego zainteresowania myślą kontrewolucyjną, jakie da się zauważyć we Francji w ostatnich czasach, Rivarol pozostaje wciąż autorem jeśli nie pomijanym, to z pewnością niedocenianym w historii francuskiej myśli politycznej.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 1995, 43, 5; 31-50
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rapperswilskie silva rerum. Szkice, red. Jan Wolski, Rzeszów: Biblioteka „Frazy” 2017
    Rapperswilskie silva rerum. Szkice [Rapperswil silva rerum. Sketches], edited by Jan Wolski, Rzeszów: Biblioteka “Frazy” 2017
    Autorzy:
    Matyaszewski, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1956516.pdf
    Data publikacji:
    2019-07-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Źródło:
    Studia Polonijne; 2018, 39; 393-395
    0137-5210
    Pojawia się w:
    Studia Polonijne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    La dimension pédagogique de Paul et Virginie de Bernardin de Saint-Pierre
    Wymiar pedagogiczny Pawła i Wirginii Bernardina de Saint-Pierre
    Autorzy:
    Matyaszewski, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1954137.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Bernardin de Saint-Pierre
    Oświecenie
    edukacja
    Enlightenment
    education
    Opis:
    Celem studium jest próba odczytania Pawła i Wirginii, najsłynniejszego utworu Bernardina de Saint-Pierre, pod kątem zawartych w nim idei pedagogicznych, stanowiących o dydaktycznym przesłaniu owego dzieła. Wymiar pedagogiczny tej wydanej w 1788 r. powieści nie jest z pewnością dominujący i nie dziwi wcale fakt, że został on niejako przytłumiony przez cały szereg refleksji innej natury, jakie tekst ów wzbudza już od przeszło dwóch wieków. Przesłanie pedagogiczne Pawła i Wirginii jest jednak bezsporne i wszystko wskazuje na to, że pisarz wykorzystał formę powieści, by – zgodnie z własną intencją wyrażenia w niej „wielu cennych prawd” – zawrzeć w tekście również swoje spostrzeżenia na temat wychowania. Nie jest to z pewnością traktat pedagogiczny w stylu Emila Jana-Jakuba Rousseau, ale tekst zawiera tak wiele oryginalnych i konsekwentnych przemyśleń pedagogicznych, że można w nim dostrzec, zarówno poprzez jego formę jak i zwłaszcza poprzez sens zawartych w nim idei, echo russowskiej próby wyrażenia swojej opinii na temat edukacji w powieści Nowa Heloiza. Naturalny kontekst powieści Bernardina de Saint-Pierre, wyspa île de France, przybiera wymiar szkoły życia, w której dzieci rozwijają się zgodnie z filozoficznym przesłaniem całego tekstu, jakim jest harmonia naturalnego porządku świata. Przedstawiając konkretne zasady i prawdy, reguły i propozycje pedagogiczne, autor buduje w swej powieści prawdziwy system wychowawczy.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2004, 52, 5; 5-23
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Le calendrier révolutionnaire de 1793 ou les quatre saisons de la République
    The revolutionary calendar of 1793 or four seasons of the Republic
    Autorzy:
    Matyaszewski, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1368160.pdf
    Data publikacji:
    2021-03-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    French Revolution
    calendar
    nomenclature
    dechristianization
    Fabre d’Églantine
    Gilbert Romme
    Opis:
    The authors of the revolutionary calendar, in particular Gilbert Romme and Fabre d’Églantine not only want to put the past behind by implicating a new time and new order but also try to prove the relation between history and nature using the example of the events of the Revolution and their compliance with the laws of the universe. They introduce an innovative nomenclature in order to specify the names of particular days and months but they do not change the natural four-season model of division. The goal of the presented idea is to enrich the natural cycle with a new content expressing the spirit and the objectives of the Republic while following the laws of nature.
    Źródło:
    Studia Romanica Posnaniensia; 2021, 48, 1; 45-53
    0137-2475
    2084-4158
    Pojawia się w:
    Studia Romanica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czas początku, czas końca, czas przemijania. Obraz Rewolucji Francuskiej we Wspomnieniach księdza André Morellet
    Au temps où tout commence, tout finit, tout passe. L'image de la révolution dans les Mémoires de l'abbé André Morellet
    Autorzy:
    Matyaszewski, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/19233666.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Opis:
    Les "Mémoires sur le dix-huitième siècle et la Révolution" de l’abbé Morellet (1727-1819) sont aujourd’hui presque complètement oubliés, d’ailleurs tout comme leur auteur. Ils méritent tout de même une attention particulière, car elles constituent un témoignage intéressant et précieux qui, dans un style plus personnel qu’historique, essaie de présenter l’esprit de l’époque des Lumières et de la Révolution. Cette dernière est vue surtout comme une suite sanglante d’actes barbares et sans logique, qui attente violemment à l’héritage civilisateur de la France et aux valeurs de la tradition. Sans embrasser nullement la prise de position idéologique de la pensée contre-révolutionnaire, Morellet propose pourtant une vision fortement conservatrice du temps. Celui-ci se traduit chez lui avant tout par l’idée de la continuité perpétuelle de l’Histoire, tandis que la Révolution s’avère une rupture violente de cet enchaînement historique homogène et sans faille. Parti de là, l’auteur des Mémoires décide de rédiger son texte dans un but concret, celui de revoir et d’enregistrer dans sa mémoire les souvenirs des temps heureux d’avant 1789. Dans ce sens, son ouvrage constitue une tentative intéressante de reconstruction du temps perdu, susceptible de préserver pour l’auteur les valeurs d’une époque qui n’existe plus.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica; 2006, 004; 119-129
    1505-9065
    2449-8831
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    « Ci-gît, enfin, un tyran ! », ou une épitaphe en tant que prophétie dans les Apologues modernes de Sylvain Maréchal (1789)
    “Here rests, at last, a tyrant” – an epitaph as the prophecy in Sylvain Maréchal’s Apologues modernes (1789)
    Autorzy:
    Matyaszewski, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2085789.pdf
    Data publikacji:
    2021-11-25
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Sylvain Maréchal
    Apologues modernes
    French Revolution
    Republic versus Monarchy
    Opis:
    The purpose of this essay is to analyse a forgotten work by Sylvain Maréchal, a French political writer of the Enlightenment. Written on the eve of the French Revolution, his Apologues modernes heavily criticize the socio-political system of the French monarchy of Louis XVI. The analysis of his work proves that the author does not limit himself to criticising the situation before 1789, but he clearly predicts events of the forthcoming revolution and the resulting change. One could say that, like a true prophet, he foresees the end of the monarchy as such and proclaims the arrival of a new social and political order, a universal republic, not only in France, but in Europe in general.
    Źródło:
    Romanica Silesiana; 2021, 20, 2; 1-11
    1898-2433
    2353-9887
    Pojawia się w:
    Romanica Silesiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    « Almanach des honnêtes gens » (1788) de Sylvain Maréchal, ou penser un calendrier révolutionnaire avant la Révolution
    Almanach des honnêtes gens (1788) by Sylvain Maréchal, or Thinking about a Revolutionary Calendar before the Revolution
    Autorzy:
    Matyaszewski, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1775511.pdf
    Data publikacji:
    2020-11-03
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Sylvain Maréchal
    calendar
    Revolution
    dechristianisation
    Opis:
    The article presents the history and analyses the form of Almanac des Honnêtes Gens [Almanac of Good People] by Sylvain Maréchal (1750–1803), published a year before the Revolution. This work is pioneering in relation to the revolutionary calendar of 1793 — it proposes a very similar idea of breaking with the Christian calendar and introducing a new system of values and for measuring time in human history. In his Almanac, Sylvain Maréchal replaces the names of saints and patrons of the Catholic Church with those of philosophers, artists, writers, and politicians who, because of their lives and works, deserve eternal memory of their posterity. The idea of “new saints”, symbols of human wisdom and the power of the spirit, anticipates the dechristianisation movement and the idea of a “new time” that was soon to be promoted by the Revolution.
    Źródło:
    Wiek Oświecenia; 2020, 36; 85-111
    0137-6942
    Pojawia się w:
    Wiek Oświecenia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Chansons madécasses. Pieśni Madagaskaru
    Chansons madécasses. The Songs of Madagascar
    Autorzy:
    Parny, Évariste-Désiré
    Kalinowska, Ewa
    Zatorska, Izabella
    Sokołowicz, Małgorzata
    Bochenek-Franczakowa, Regina
    Matyaszewski, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/books/2147944.pdf
    https://bibliotekanauki.pl/books/2147944.epub
    https://bibliotekanauki.pl/books/2147944.mobi
    Data publikacji:
    2021-04-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Opis:
    Publikacja zawiera informacje dotyczące Évariste Désiré Parny’ego, autora “Pieśni Madagaskaru” (1787) oraz historii Madagaskaru i innych wysp w kontekście ich kolonizacji przez Francuzów w XVII i XVIII wieku. Czytelnik otrzymuje trzy przekłady oświeceniowego dzieła Parny’ego: Kazimierza Brodzińskiego (1819), współczesny przekład filologiczny Koła Przekładowego Instytutu Romanistyki oraz świetne tłumaczenie Małgorzaty Sokołowicz, a dodatkowo kreolski przekład kilku pieśni. Oryginalny charakter Pieśni Madagaskaru, nowatorskiej poezji początków, nie został zrozumiany przez niektórych współczesnych Parny’ego, którzy woleli regularne aleksandryny i bezpieczne rymy. Ta sama oryginalność spowodowała, że krótkie teksty z 1787 roku lepiej zniosły próbę czasu niż większość tekstów poetyckich tamtych lat. […] Na początku XXI wieku, wiele tłumaczeń – na kreolski z Réunion i na malgaski – przysporzyło tekstom Parny’ego nowych czytelników. Miejmy nadzieję, że polski przekład będzie miał ten sam efekt. Catriona Seth, Do polskiego czytelnika
    The publication is concerned with Évariste Désiré Parny, the author of “The Songs of Madagascar”(1787) as well as the history of Madagascar and other islands in the context of their colonization by the French in the 17th and the 18th century. The reader is presented with three translations of Parny’s Enlightenment work: by Kazimierz Brodziński (1819), a modern philological translation by the Translation Group of Romance Studies Faculty and an outstanding translation by Małgorzata Sokołowicz. The book also contains a Creole translation of several songs.
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Książka
      Wyświetlanie 1-21 z 21

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies