Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Hachol, J." wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-19 z 19
    Tytuł:
    Wpływ regulacji rzeki Smortawy na przebieg procesów samooczyszczania na przykładzie wskaźników tlenowych
    Influence of the regulation of the Smortawa river on the self-purification processes for oxygen indicators
    Autorzy:
    Hachol, J.
    Krzeminska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/61594.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    rzeki
    rzeka Smortawa
    samooczyszczanie
    woda
    jakosc wody
    wskazniki jakosci
    wskazniki tlenowe
    biochemiczne zapotrzebowanie tlenu
    chemiczne zapotrzebowanie tlenu
    Opis:
    W pracy podjęto próbę oceny zdolności rzeki Smortawy do samooczyszczania się. Badania terenowe prowadzono w roku hydrologicznym 2004 w zlewni rzeki Smotrawy (prawobrzeżny dopływ Odry – ujście w km 223+350). Do badań wybrano częściowo uregulowany odcinek rzeki od km 9+676 do km 7+105, na którym zlokalizowano trzy przekroje badawcze (km 9+676, km 8+030 i km 7+105), w których mierzono wartości tlenowych wskaźników jakości wody: biochemicznego zapotrzebowania na tlen (BZT5) oraz chemicznego zapotrzebowania na tlen (ChZT(Cr) i ChZT(Mn)). Z przeprowadzonych badań wynika, że wartości tych wskaźników zmniejszały się wraz z biegiem rzeki, co świadczy o redukcji zanieczyszczenia wody materią organiczną. Największą poprawę jakości wody zaobserwowano na odcinku nieuregulowanym, między km 9+676 a km 8+030, gdzie rzeka ma swoje naturalne rozlewisko. Na częściowo uregulowanym odcinku rzeki, od przekroju w km 8+030 do przekroju w km 7+105, redukcja zanieczyszczeń zachodziła w mniejszym stopniu.
    In this paper an attempt of estimating the self-purification processes in the Smortawa river was undertaken. The investigation was carried out at the natural and altered transects of the river between km 9+676 and km 7+105 in hydrological year 2004. At the examined stretch three measurement sections were located (km 9+676, km 8+030 i km 7+105), where the values of oxygen indicators (biochemical oxygen demand (BOD5) and chemical oxygen demand (COD(Mn) and COD(Cr)) were measured. At the examined stretch of the river, the values of oxygen indicators decreased depending on the river’s course. The reduction of organic pollution of the Smortawa river at investigated transect was observed. Between km 9+676 and km 8+030, where the river bed is natural, wide, and rich in water plants, self-purification processes occurred significantly better than at the altered stretch.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 09
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Vulnerability of the Biological Elements of River Bed Ecosystem on Regulatory Works
    Autorzy:
    Hachoł, J.
    Bondar-Nowakowska, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/124219.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    vulnerability
    ecological risk
    aquatic plants
    biodiversity
    Opis:
    The vulnerability of the system to changes is an additional factor that is often taken into account in risk analysis. Usually this assessment takes into account only two elements – probability and consequences of an event. The study attempts to assess the vulnerability of vascular aquatic plant communities to the qualitative and quantitative changes as a result of regulatory works in a river bed. The aim of the paper is to assess the possibility of using biological indicators, commonly used in assessing the status of aquatic ecosystems, as indicators of the vulnerability of analyzed communities. These are: the number of plant species, the degree of their bottom coverage, Shannon-Wiener diversity index, Pielou evenness index and ecological status. Field studies were carried out in growing seasons from 2008–2014 in small and medium-sized lowland watercourses in Lower Silesia. The field study included an inventory of vascular aquatic plants. Based on the results of the research, values of biological indicators were calculated and statistical analysis (cluster analysis and Spearman’s rank correlation) were performed. On this basis it was found that the number of aquatic plants species and diversity index may be indicators of the vulnerability of plant communities to the changes as a result of river regulation.
    Źródło:
    Journal of Ecological Engineering; 2017, 18, 2; 51-56
    2299-8993
    Pojawia się w:
    Journal of Ecological Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    An effect of regulatory works range on ecological changes in watercourse bed
    Autorzy:
    Bondar-Nowakowska, E.
    Hachoł, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/101542.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    species similarity
    regulation
    aquatic plants
    species biodiversity
    river
    Opis:
    This paper attempts to assess an effect of the range of regulatory works in watercourse beds on the aquatic plant communities. The results of field studies carried out on sections transformed as a result of regulatory works and the non-altered sections were compared for this purpose. The field studies were conducted in growing seasons in years 2008-2014 on 11 small and medium-sized lowland watercourses in Lower Silesia. They included identification of aquatic plant species and estimation of the degree of bottom coverage with them. The assessment was based on analysis of changes in the values of five biological indicators such as: the number of aquatic plant species, Jaccard similarity coefficient, ecological status, Shannon-Wiener biodiversity index and Pielou`s evenness index. Comparative analyzes enabled to determine the qualitative and quantitative changes in the aquatic plant communities. However, they did not show any correlation between the analyzed biological indicators and the range of regulatory works in watercourse beds.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2016, IV/1; 1129-1142
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zarządzanie jakością sprawności cieków
    Quality management of the watercourses efficiency
    Autorzy:
    Bondar-Nowakowska, E.
    Hachol, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/61634.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    cieki wodne
    jakosc uzytkowa
    zarzadzanie jakoscia
    prace konserwacyjne
    regulacja ciekow
    rosliny wodne
    rosliny naczyniowe
    zarastanie
    Opis:
    W pracy opisano proces utrzymywania w stanie zdatności koryt cieków oraz przedstawiono analizę problemów związanych z zarządzaniem jakością tego procesu w aspekcie sprawności cieku. O sprawności cieku decydują jego użytkowanie oraz prace konserwacyjne. Działania te charakteryzują się dobrą jakością, gdy zapewniony jest właściwy stan techniczny koryta cieku, odpowiednia jego przepustowość, a także dobry stan ekologiczny. Na przepustowość koryta cieku i jego stan ekologiczny w dużym stopniu wpływa ilość występujących w nim roślin wodnych. Dlatego ważnym elementem zarządzania jakością sprawności cieku jest kontrolowanie i ocena zagęszczenia naczyniowych roślin wodnych w jego korycie. W celu rozpoznania problemu zarastania koryt, w latach 2007–2009, badano cieki nizinne Dolnego Śląska. Z badań wynika, że zarastanie koryta rozpoczyna się zaraz po wykonaniu robót konserwacyjnych. Rozwój roślinności wodnej w korycie cieku jest na ogół bardzo intensywny. Z tego powodu prawidłowe utrzymywanie koryta cieku wymaga cyklicznego prowadzenia robót konserwacyjnych. Roboty te składają się z wielu powiązanych z sobą działań technicznych. W pracy wykazano, że każde z tych działań ma wpływ na sprawność cieku. Przeprowadzone badania i analizy świadczą, że zarządzanie jakością utrzymywania cieków wymaga ustalenia kryteriów oceny jakości tego procesu. Kryteria te powinny uwzględniać aspekty techniczne i ekologiczne.
    In this paper we described the process of watercourses maintenance and analysed the problems involving its quality management in terms of the watercourse efficiency. The watercourse efficiency is determined by running waters use and maintenance works. Both actions are characterized by good quality when the good technical condition of the river-bed, its capacity and the good ecological status are provided. River-bed capacity ant the ecological status of the running waters are influenced by the aquatic plants. Therefore control and assessment of aquatic plants abundant are major elements of the quality management of the watercourses efficiency. To identify the problem of overgrowing of running waters with plants, the lowland watercourses in the Lower Silesia were investigated during the years 2007–2009. Field studies showed, that the overgrowing of river-bed begins straight after the maintenance works. Generally the aquatic plant development is rapid. Therefore the correct watercourse maintenance demands cyclical maintenance works. Maintenance works comprise a lot of technical actions, which are related to each other. In this paper we showed, that each of these actions affects the watercourse efficiency. The field studies and analysis proved, that quality management of the watercourses maintenance requires establishment criteria of the process quality assessment. Criteria should consider technical and ecological aspects.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 01
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ sposobu zagospodarowania strefy przybrzeżnej cieków na naczyniowe rośliny wodne
    Influence of ways of the riverine area management on the aquatic vascular plants
    Autorzy:
    Hachol, J.
    Bondar-Nowakowska, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/61948.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    cieki wodne
    strefa przybrzezna
    zagospodarowanie
    rosliny wodne
    rosliny naczyniowe
    hydromakrofity
    Opis:
    W pracy dokonano ocenę wpływu sposobu zagospodarowania strefy przybrzeżnej małych i średnich cieków nizinnych na skład zbiorowisk naczyniowych roślin wodnych. Badania terenowe wykonano w latach 2011-2012, na 20 odcinkach badawczych zlokalizowanych w korytach wybranych cieków Dolnego Śląska. Obejmowały one ocenę zagospodarowania strefy przybrzeżnej, a także identyfikację gatunków naczyniowych roślin wodnych oraz określenie stopnia pokrycia przez nie dna. Na podstawie tych danych obliczono wskaźnik różnorodności gatunkowej Shannona- Wienera, wskaźnik równocenności Pielou oraz wskaźnik niedoboru gatunkowego dla każdego odcinka badawczego. Z przeprowadzonych badań i analiz wynika, że sposób zagospodarowania strefy przybrzeżnej ma wpływ na skład jakościowy i ilościowy zbiorowisk naczyniowej roślinności wodnej. Najwyższe wartości rozpatrywanych wskaźników charakteryzowały odcinki koryt, w których strefie przybrzeżnej występowały nieużytki, takie jak tereny podmokłe, zakrzaczenia i wysokie ziołorośla. Natomiast najniższe wartości wszystkich porównywanych wskaźników wystąpiły na odcinkach leśnych.
    The following study concerns an assessment of ways of the littoral zone management in both small and middle lowland watercourses on the composition of hydromacrophytes in water communities. The research was performed between 2007 and 2012 in 20 study sections located in Lower Silesian watercourses. The research included an assessment of the development of the littoral zone and identification of water hydromacrophytes and determination of the level of their bottom coverage. Each study section had a Shannon-Wiener biodiversity, Pielou evenness and species shortage indexes calculated. Results of the following study indicate that ways of using the littoral zone have a significant influence on analyzed vegetal indexes. The highest values were observed in study sections where littoral zones were such as:. uncultivated lands such as wetlands, bushes and tall herbs. While the lowest observed values in all compared indexes were noted in forest sections.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2014, II/3
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ecological Risk Classification in the Regulated and Conserved Watercourses
    Klasyfikacja ryzyka ekologicznego w ciekach regulowanych i konserwowanych
    Autorzy:
    Hachoł, J.
    Bondar-Nowakowska, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/388947.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    ryzyko ekologiczne
    naczyniowe rośliny wodne
    roboty konserwacyjne
    regulacja cieków
    aquatic vascular plants
    ecological risk
    maintenance works
    watercourses regulation
    Opis:
    The subject of the following study is ecological risk in regulatory and maintenance works conducted in small and medium-sized lowland watercourses. Risk has not been identified well enough. It results from the lack of the data to assess its level objectively. The following research presents a proposal of solving the problem. The results of the field work conducted between 2007 and 2008 on 10 Lower Silesian lowland watercourses form a basis for this analysis. The research included hydromacrophytes identification and the degree of the bottom coverage by these aquatic plants. The following study showed that in a result of regulatory and maintenance works quality and quantity alternations in aquatic plants communities were observed. The analysis of these alternations enabled assigning measures to the factors of considered risk. It served as a basis for describing the matrix of risk classification. Risk classification method suggested in the study may be useful in designing plans concerning ecological risk management and at the determination of the safety management rules in case of technical interferences in the watercourses.
    Przedmiotem pracy jest ryzyko ekologiczne w robotach regulacyjnych i konserwacyjnych wykonywanych na małych i średnich ciekach nizinnych. Ryzyko to nie jest jeszcze dobrze rozpoznane. Wynika to m.in. z braku podstaw do obiektywnej jego oceny. W pracy przedstawiono propozycję rozwiązania tego problemu. Podstawę analizy stanowią wyniki badań terenowych prowadzonych w latach 2007-2008, na 10 nizinnych ciekach Dolnego Śląska. Badania obejmowały identyfikację występujących w korycie gatunków naczyniowych roślin wodnych oraz określenie stopnia pokrycia przez nie dna. Wykazały one, że w wykonanych prac zachodzą zmiany jakościowe i ilościowe w zbiorowiskach naczyniowych roślin wodnych. Analiza tych zmian pozwoliła na przypisanie miar czynnikom rozpatrywanego ryzyka. Stanowiło to podstawę opracowania macierzy klasyfikacji ryzyka. Zaproponowana w pracy metoda klasyfikacji ryzyka może być przydatna w opracowywaniu planówzarządzania ryzykiem ekologicznym oraz przy określaniu zasad zarządzania bezpieczeństwem środowiska przyrodniczego w przypadkach ingerencji technicznych w korytach cieków.
    Źródło:
    Ecological Chemistry and Engineering. A; 2011, 18, 12; 1763-1776
    1898-6188
    2084-4530
    Pojawia się w:
    Ecological Chemistry and Engineering. A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ecological risk assessment in the regulated watercourses
    Autorzy:
    Bondar-Nowakowska, E.
    Hachoł, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/125007.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    aquatic vascular plants
    ecological risk
    river
    regulation
    Opis:
    Ecological risk has not been identified well enough for the designers and contractors to take any actions for its limitation. It results from the lack of the basis formed to assess its level objectively. The aim of this study was to determine the standards useful in the evaluation of the ecological risk for aquatic plants in rivers, where it is planned to conduct regulatory works. The basis for the analysis were the results of the study performed in 2008–2014 in unmodified and transformed lowland watercourses in Lower Silesia. 41 study sections were analysed in 11 watercourses. 30 sections were located in regulated watercourses, while 11 were in unmodified streams. The research included vascular aquatic plants identification and the degree of the bottom coverage by these plants. As a result of regulatory works qualitative and quantitative changes in aquatic plants communities were observed. The analysis of these changes concerning the range and conditions of works conduction enabled assigning measures to the factors of the considered risk. It served as a basis for describing the risk register and the matrix of risk. The study demonstrated that the most important threats resulting from the river regulation from the point of view of environmental protection are complete shading of watercourse bed, and in some cases, bed widening and deepening, embankments slope of 1: 1, 1: 0, embankments protection with stone material or their concreting.
    Źródło:
    Journal of Ecological Engineering; 2015, 16, 5; 183-189
    2299-8993
    Pojawia się w:
    Journal of Ecological Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tendencje zmian w zbiorowiskach roślin wodnych w ciekach o różnym sposobie umocnienia skarp
    Tendencies of developments in water plant communities in watercourses of different bank protection
    Autorzy:
    Bondar-Nowakowska, E.
    Hachol, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/61262.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    regulacja ciekow
    regulacja rzek
    skarpy
    umocnienia
    faszyna
    kamienie
    murki oporowe
    rosliny wodne
    rosliny naczyniowe
    wystepowanie
    zbiorowiska roslinne
    Opis:
    W pracy przedstawiono ocenę wpływu faszynowych i kamiennych umocnień skarp cieku na skład ilościowy i jakościowy zbiorowisk naczyniowych roślin wodnych. Analizę oparto na wynikach badań terenowych, prowadzonych w latach 2007-2008 oraz 2011-2012. Badania prowadzono na czterech małych i średnich ciekach nizinnych zlokalizowanych na terenie Dolnego Śląska, na których wyznaczono 16 odcinków badawczych. Odcinki te różniły się materiałem, którym umocniono skarpy. Badania terenowe obejmowały identyfikację występujących w korycie cieku gatunków naczyniowych roślin wodnych oraz określenie stopnia pokrycia przez nie dna. Na tej podstawie dla każdego odcinka obliczono wskaźnik różnorodności gatunkowej Shannona-Wienera. Do oceny podobieństwa zbiorowisk roślin wodnych na odcinkach badawczych wykorzystano współczynnik podobieństwa gatunkowego Jaccarda. Z przeprowadzonych badań wynika, że sposób umocnienia skarp ma wpływ na analizowane wskaźniki roślinne. Wpływ ten nie uległ zmianie wraz z upływem czasu. Zaobserwowano natomiast korzystną zmianę wskaźników charakteryzujących zbiorowiska roślin wodnych.
    The following study presents an assessment of the influence of fascine and stone scarp`s reinforcement on the quantitative and qualitative composition of vascular water plants. The analysis was based on field results obtained between 2007 and 2008, and 2011-2012. The research was performed in four small and medium lowland watercourses located in Lower Silesia were 16 study sections were established. These sections varied in the material used for scarps` reinforcement. The field research included identification of vascular water plants occurrence in the river bed and determination of the degree of their bottom coverage. These factors served as the basis for Shannon-Wiener biodiversity index calculation. Jaccard`s species similarity index was used for the assessment of similarities among water plants communities in different study sections. Conducted research indicates that the choice of the scarp`s reinforcement has an impact on analyzed plant indexes and it does not undergo any changes related to time. However, positive indexes change has been reported in water plants communities.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2013, 3/I
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tendencies in the Development of Hydromacrophytes after the Completion of Regulatory and Maintenance Works in a River Bed
    Tendencje w rozwoju naczyniowych roślin wodnych po wykonaniu robot regulacyjnych w konserwacyjnych w korycie cieku
    Autorzy:
    Hachoł, J.
    Bondar-Nowakowska, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/389074.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    podobieństwo gatunkowe
    regulacja cieków
    roboty konserwacyjne
    rośliny wodne
    species similarity
    watercourses regulation
    maintenance works
    water plants
    Opis:
    The subject of the following study is the analysis of qualitative and quantitative changes in water plants communities after the completion of regulatory and maintenance works in four Lower Silesian rivers. The field research was conducted in vegetative seasons of 2007, 2008 and 2011 in unmodified, maintained and regulated watercourses. It comprised of an identification of a presence of hydromacrophytes species and the level of the bottom coverage by them. Basing on the results of the research agglomerative analysis allowing identification of the study sections was done. Particular sections were similar in the variability of plants communities. An assessment of species variability and similarities between unmodified and modified communities in a result of works was also performed. Qualitative and quantitative composition of hydromacrophytes communities after completion of maintenance and regulatory works was changing in time. Species similarity to unmodified sections was higher in the first year after the works completion. However, in the later years the direction of these changes depended on the range of performed works. The structure of hydromacrophytes communities on maintained and regulated sections was getting a lot more similar to the communities structure on the sections excluded from the interference.
    Przedmiotem pracy jest analiza zmian jakościowych i ilościowych w zbiorowiskach naczyniowych roślin wodnych po wykonaniu robót regulacyjnych i konserwacyjnych w czterech ciekach nizinnych Dolnego Śląska. Badania terenowe prowadzono w sezonach wegetacyjnych 2007, 2008 i 2011 r. na ciekach nieprzekształconych, konserwowanych oraz regulowanych. Obejmowały one identyfikację występujących w korycie gatunków naczyniowych roślin wodnych oraz określenie stopnia pokrycia przez nie dna. Na podstawie wyników badań wykonano analizę skupień, pozwalającą na pogrupowanie odcinków badawczych, podobnych pod względem zróżnicowania zbiorowisk roślin wodnych. Dokonano również oceny różnorodności gatunkowej oraz oceniono podobieństwo zbiorowisk nieprzekształconych i przekształconych w następstwie robót. Skład jakościowy i ilościowy zbiorowisk naczyniowych roślin wodnych po wykonaniu w korycie robót konserwacyjnych i regulacyjnych zmieniał się w czasie. Podobieństwo gatunkowe do odcinków nieprzekształconych wzrastało w pierwszym roku po zakończeniu robót. Natomiast w kolejnych latach kierunek tych zmian zależał od zakresu przeprowadzonych prac. Struktura zbiorowisk roślinnych na odcinkach konserwowanych i regulowanych z czasem stawała się coraz bardziej zbliżona do struktury zbiorowisk na odcinkach nieobjętych tą ingerencją.
    Źródło:
    Ecological Chemistry and Engineering. A; 2012, 19, 9; 997-1013
    1898-6188
    2084-4530
    Pojawia się w:
    Ecological Chemistry and Engineering. A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiany w zbiorowiskach naczyniowych roślin wodnych jako czynnik ryzyka ekologicznego w regulowanych i konserwowanych ciekach
    Changes of aquatic vascular plant communities as an ecological risk factor in the watercourses after regulation and maintenance works
    Autorzy:
    Bondar-Nowakowska, E.
    Hachol, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/59670.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    cieki wodne
    regulacja ciekow
    prace konserwacyjne
    ryzyko ekologiczne
    czynniki ryzyka
    rosliny wodne
    zbiorowiska roslinne
    zmiany skladu gatunkowego
    Opis:
    W pracy przedstawiono czynniki ryzyka ekologicznego w wykonawstwie robót regulacyjnych i konserwacyjnych na małych i średnich ciekach nizinnych. Do czynników tych należą zdarzenia związane z realizacją robót, które mają wpływ na stan ekologiczny cieku, prawdopodobieństwo wystąpienia tych zdarzeń oraz ich konsekwencje w postaci niekorzystnych zmian ekologicznych w korytach cieków. Na podstawie zaobserwowanych reakcji naczyniowych roślin wodnych na działania techniczne w korycie rzeki, dokonano szczegółowej oceny jednego z tych czynników – zmian ekologicznych w korycie cieku. Badania terenowe prowadzono w latach 2007-2008, na 44 odcinkach nizinnych cieków Dolnego Śląska. Były one zlokalizowane w korytach uregulowanych lub konserwowanych oraz na odcinkach nieprzekształconych w wyniku działań antropogenicznych. Badania obejmowały identyfikację występujących w korycie gatunków naczyniowych roślin wodnych oraz określenie stopnia pokrycia przez nie dna. Badania wykazały, że wykonanie robót zarówno regulacyjnych jak i konserwacyjnych miało niekorzystny wpływ na skład gatunkowy naczyniowej roślinności wodnej. W większości przypadków usunięte w wyniku robót gatunki nie odtworzyły swego udziału w korytach przekształconych. Na niektórych odcinkach koryt obserwowano zagęszczenie gatunku mniejsze niż na odcinku nieobjętym działaniami technicznymi. Tylko w nielicznych przypadkach zagęszczenie danego gatunku na porównywanych odcinkach cieków było podobne. Wyniki te wskazują, że rozpatrywany w pracy czynnik ryzyka - ekologiczne skutki wykonania robót – kształtuje się na ogół na wysokim poziomie. Konsekwencją tego jest wysoki poziom ryzyka ekologicznego w przekształcanych ciekach. Z tego powodu każdy projekt związany z ingerencją techniczną w koryto cieku powinien mieć opracowany plan zarządzania ryzykiem ekologicznym.
    This paper presents the ecological risk factors related to the watercourses regulation and maintenance works on the small and medium-sized lowland watercourses found in Lower Silesia. These factors include: occurrences related to the execution of regulation and maintenance works, which have an impact on the ecological condition of the watercourses, probability of these occurrences and their consequences in the form of adverse ecological changes in the river beds. Based on the observed responses of aquatic vascular plants species to the technical interference on a watercourse’s bed, a detailed assessment of one of these factors – ecological changes in the watercourse’s bed was made. Field studies were conducted during 2007-2008 on 44 sections of various unregulated, conserved and regulated watercourses. Research included identifying the species of aquatic macrophytes found in the streambed as well as determining the degree of coverage. The field studies showed, that the regulation and maintenance works had an adverse impact on the aquatic plant species composition. In most cases species removed during the technical interference did not regenerate. In some transformed study sections the plant species abundant was lower than on the unregulated transects. Only in rare cases the plant species abundant in the compared study sections was similar. The results show, that in this paper examined risk factor – ecological effects of works, is generally at a high level. The consequence is a high level of ecological risk in the transformed watercourses. Therefore for each project related to technical interference in the watercourse’s bed the ecological risk management plan should be drawn up.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2011, 01
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The risk as a measure of ecological safety in watercourses
    Ryzyko jako miara bezpieczeństwa ekologicznego w ciekach
    Autorzy:
    Bondar-Nowakowska, E.
    Hachoł, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/293078.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    ecological risk
    ecological safety
    hydromacrophytes
    rivers
    rivers regulation
    bezpieczeństwo ekologiczne
    regulacja rzek
    rośliny wodne
    ryzyko ekologiczne
    rzeki
    Opis:
    The study analyses possibilities of PHA (Preliminary Hazard Analysis) usage in ecological risk assessment conducted within technical risk assessment. The analysis was performed based on results obtained in a study performed between 2007 and 2013 in natural and modified lowland Lower Silesian watercourses. The object of the study was communities of hydromacrophytes being good indicators of the water ecosystem quality. The research constituted a base for the determination of ecological risk factors i.e. the probability of hazard occurrence and its effects. It allowed for the acquisition of the risk classification matrix which included three levels – low, medium and high.
    W pracy przeprowadzono analizę możliwości wykorzystania metody wstępnej oceny zagrożeń (ang. Preliminary Hazard Analysis – PHA), stosowanej w ocenie ryzyka technicznego, do oceny ryzyka ekologicznego. Analizę przeprowadzono na podstawie wyników badań wykonanych w latach 2007–2012 w czterech nizinnych rzekach Dolnego Śląska. Na rzekach tych wyznaczono 15 odcinków badawczych, zróżnicowanych pod względem stopnia ich przekształcenia. Przedmiotem badań były zbiorowiska naczyniowych roślin wodnych. Badania terenowe obejmowały identyfikację gatunków roślin występujących na poszczególnych odcinkach badawczych oraz określenie stopnia pokrycia przez nie dna. Na tej podstawie dla każdego odcinka obliczono wskaźnik różnorodności Shannona-Wienera. W celu oceny zmian jakościowych i ilościowych w rozpatrywanych zbiorowiskach, wynikających z przekształcenia koryt cieków, wykonano analizy porównawcze. Podstawę do klasyfikacji wielkości szkód zaistniałych w wyniku przeprowadzonych robót stanowiły zmiana liczby gatunków w zbiorowiskach naczyniowych roślin wodnych oraz wskaźnika bioróżnorodności, określone w stosunku do odcinków nieobjętych ingerencją techniczną. Na podstawie wyników badań określono czynniki ryzyka ekologicznego, tj. prawdopodobieństwo wystąpienia zagrożeń oraz skutki tych zagrożeń. Umożliwiło to opracowanie macierzy klasyfikacji ryzyka, w której przyjęto trzy poziomy ryzyka – niskie, umiarkowane oraz wysokie. Zakwalifikowanie ryzyka do odpowiedniego przedziału pozwala na porównanie różnych rozwiązań projektowych oraz na podjęcie decyzji, które z nich przyjąć do realizacji.
    Źródło:
    Journal of Water and Land Development; 2014, 20; 3-10
    1429-7426
    2083-4535
    Pojawia się w:
    Journal of Water and Land Development
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ecological risk classification in the regulated and conserved watercourses
    Klasyfikacja ryzyka ekologicznego w regulowanych i konserwowanych ciekach
    Autorzy:
    Hachoł, J.
    Bondar-Nowakowska, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/126388.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    aquatic vascular plants
    ecological risk
    maintenance works
    watercourses regulation
    ryzyko ekologiczne
    naczyniowe rośliny wodne
    roboty konserwacyjne
    regulacja cieków
    Opis:
    The subject of the following study is ecological risk in regulatory and maintenance works conducted in small and medium-sized lowland watercourses. Risk has not been identified enough for the designers and contractors to take any actions for its limitation. The following research presents a proposal of solving the problem on an example of alternations in hydromacrophytes communities. The results of the field work conducted between 2007 and 2008 on 10 regulated, maintained and unmodified Lower Silesian lowland watercourses form a basis for this analysis. The research included hydromacrophytes identification and the degree of the bottom coverage by these aquatic plants. The analysis of quality and quantity alternations in aquatic plants communities concerning the range and conditions of works conduction enabled assigning measures to the factors of considered risk. It served as a basis for describing the matrix of risk classification. Three risk levels were accepted - low, moderate and high.
    Przedmiotem pracy jest ryzyko ekologiczne w robotach regulacyjnych i konserwacyjnych wykonywanych na małych i średnich ciekach nizinnych. Ryzyko to nie jest jeszcze rozpoznane w stopniu pozwalającym projektantom oraz wykonawcom robót na podjęcie działań mających na celu jego ograniczanie. W pracy przedstawiono propozycję rozwiązania tego problemu na przykładzie zmian w zbiorowiskach naczyniowych roślin wodnych. Podstawę analizy stanowią wyniki badań terenowych prowadzonych w latach 2007-2008 na 10 uregulowanych, konserwowanych oraz nieprzekształconych nizinnych ciekach Dolnego Śląska. Badania obejmowały identyfikację występujących w korycie gatunków naczyniowych roślin wodnych oraz określenie stopnia pokrycia przez nie dna. Wykazały one, że w następstwie prac regulacyjnych i konserwacyjnych zachodzą zmiany jakościowe i ilościowe w zbiorowiskach naczyniowych roślin wodnych. Analiza tych zmian, z uwzględnieniem zakresu oraz warunków wykonania robót, pozwoliła na przypisanie miar czynnikom rozpatrywanego ryzyka. Stanowiło to podstawę opracowania macierzy klasyfikacji ryzyka. Przyjęto w niej 3 poziomy ryzyka - niskie, umiarkowane oraz wysokie.
    Źródło:
    Proceedings of ECOpole; 2012, 6, 2; 517-522
    1898-617X
    2084-4557
    Pojawia się w:
    Proceedings of ECOpole
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiany w składzie gatunkowym naczyniowych roślin wodnych po konserwacji cieków
    Changes in the aquatic plant species composition after the maintenance works in water courses
    Autorzy:
    Bondar-Nowakowska, E.
    Hachoł, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/339197.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    naczyniowe rośliny wodne
    roboty konserwacyjne na ciekach
    aquatic plants
    maintenance works in water courses
    Opis:
    W 2006 r. na cieku Sąsiecznica (dopływ Baryczy) wykonano prace konserwacyjne, obejmujące koszenie skarp i odmulenie dna cieku. Ich skutkiem było całkowite usunięcie naczyniowych roślin wodnych. W sezonie wegetacyjnym następnego roku dokonano szczegółowej inwentaryzacji flory wodnej na dwóch konserwowanych i dwóch niekonserwowanych odcinkach cieku. Niekonserwowane odcinki koryta cieku wykorzystano jako porównawcze. Przeprowadzone badania wykazały, że rośliny wodne szybko odrastały. Prace konserwacyjne spowodowały jednak pojawienie się gatunków, które nie występowały na odcinkach niekonserwowanych. Podobną tendencję stwierdzono na trzech innych, małych ciekach nizinnych Dolnego Śląska.
    In 2006 the maintenance works were done in the Sąsiecznica River (a tributary of the Barycz River). They included mowing slopes and sediment removal from the river bed. Vascular aquatic plants were completely removed. Field studies carried out in the vegetation season next year showed the recovery of aquatic plants. We performed a detailed survey of aquatic plant communities in two transformed and two non-transformed river sections, the latter dealt with as a control. The analysis demonstrated that the aquatic plant communities rapidly recovered after the maintenance works which, however, caused the appearance of some species formerly absent from non-transformed river sections. Similar trend was found in three other lowland streams in Lower Silesia.
    Źródło:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2010, 10, 3; 41-48
    1642-8145
    Pojawia się w:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiany w zbiorowiskach naczyniowej roślinności wodnej w ocenie ryzyka ekologicznego w ciekach
    Changes of aquatic plant communities by the valuation of the ecological risk on water-courses
    Autorzy:
    Hachol, J.
    Bondar-Nowakowska, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/60383.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    cieki wodne
    roboty wodne
    ocena ryzyka
    ryzyko ekologiczne
    zmiany jakosciowe
    zmiany ilosciowe
    roslinnosc wodna
    rosliny naczyniowe
    zbiorowiska roslinne
    Opis:
    W pracy przeprowadzono ocenę czynników ryzyka w ciekach, w których planowane jest wykonanie robót wodnych. Przedmiotem jej jest jeden z obszarów ryzyka ekologicznego – ryzyko zmian jakościowych i ilościowych w zbiorowiskach naczyniowej roślinności wodnej. Analiza oparta jest na badaniach terenowych, przeprowadzonych w sezonach wegetacyjnych 2007 i 2008 roku, na sześciu nizinnych rzekach Dolnego Śląska. W korytach tych cieków wykonano budowle wodne oraz roboty regulacyjne i konserwacyjne. Badania terenowe obejmowały identyfikację gatunków występujących w zbiorowiskach roślinności wodnej oraz ocenę jej zagęszczenia w dnie cieku. Do oceny tej zastosowano pięciostopniową skalę Braun-Blanqueta. Badania terenowe wykazały, że w naturalnych odcinkach koryt cieków występowało od 4 do 7 gatunków, a zagęszczenie roślin w dnie kształtowało się od 5 do 100%. W korytach cieków objętych ingerencją techniczną występowało od 0 do 5 gatunków, zaś zagęszczenie dochodziło do 25%. Świadczy to o tym, że wykonane inwestycje spowodowały zmiany jakościowe i ilościowe w zbiorowiskach naczyniowej roślinności wodnej, które należy rozpatrywać jako niekorzystne. Przedstawiono to w formie map ryzyka. Mogą one być bardzo przydatne w planach zarządzania ryzykiem ekologicznym w ciekach. Opracowanie ich, wymaga jednak pozyskiwania dalszych danych dotyczących oddziaływania robót wodnych na zbiorowiska roślinności.
    This paper presents the evaluation of the risk factors in the watercourses which will be regulated or maintained in the future. The analysis concerns one of the components of the ecological risk – the risk of the qualitative and quantitative changes by the aquatic plant communities. The basis of the analysis were field studies, which were carried out during the years 2007-2008 in six lowland watercourses in the Lower Silesia. On the river beds there were executed regulation or the maintenance works. The field studies comprised identification of aquatic plant species and estimation of their cover-abundance. For the abundance analysis we used the Braun-Blanquet Scale. At the natural transects the number of aquatic plant species ranged from 4 to 7, and abundant from 5 to 100% of the bottom surface. At the altered stretches the number of aquatic plant species ranged from 0 to 5. The plant abundant did not exceed 25% of the bottom surface. On the ground on these dates were prepared a maps of ecological risk, which can be used in planning and execution on watercourses regulation and maintenance works.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2009, 05
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ czynników technicznych na stan ekologiczny małych i średnich cieków nizinnych
    The effect of technical factors on the ecological status of small and medium-sized lowland watercourses
    Autorzy:
    Bondar-Nowakowska, E.
    Hachol, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/61208.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    Dolny Slask
    cieki nizinne
    rzeki
    rzeka Czarna Woda
    rzeka Dobra
    rzeka Olesnica
    rzeka Orla
    rzeka Sasiecznica
    rzeka Smortawa
    rzeka Zalina
    rzeka Zurawka
    stan ekologiczny
    metody oceny
    metoda RI
    rosliny wodne
    makrofity
    wskaznik makrofitowy RI
    czynniki techniczne
    regulacja rzek
    prace konserwacyjne
    Opis:
    W pracy przedstawiono ocenę stanu ekologicznego cieków nizinnych Dolnego Śląska, na podstawie jednego z biologicznych komponentów, składających się na ten stan – makrofitów wodnych. Badania terenowe prowadzono w latach 2007–2008 na ciekach nieprzekształconych, konserwowanych oraz regulowanych. Badania obejmowały identyfikację występujących w korycie gatunków makrofitów wodnych oraz określenie stopnia pokrycia przez nie dna. Na tej podstawie obliczono wskaźnik RI, służący do oceny stanu ekologicznego cieków. Badania wykazały, że stan ekologiczny cieków zależy od wielu czynników. W celu ich zidentyfikowania, przeanalizowano związek klasy stanu ekologicznego koryt cieków z ich parametrami technicznymi. Pod uwagę brano: szerokość dna, głębokość koryta, nachylenie skarp oraz spadek podłużny. Z analiz wynika, że oddziaływanie parametrów koryta na stan ekologiczny cieków było podobne w przypadku cieków o stanie zbliżonym do naturalnego, jak również przekształconych w następstwie działań technicznych. Na podstawie przeprowadzonych badań nie można jednak jednoznacznie stwierdzić czy parametry koryta, kształtowane w następstwie robót regulacyjnych i konserwacyjnych, wpływają na poprawę czy na pogorszenie stanu ekologicznego. Jest to związane z faktem, że oddziaływanie robót prowadzonych w korycie na makrofity wodne ma charakter dynamiczny. Dlatego, oceniając stan ekologiczny koryt cieków, należy zawsze brać pod uwagę czas, jaki upłynął od ich wykonania.
    This paper presents an assessment on the ecological status of various lowland watercourses found in Lower Silesia, determined by using aquatic macrophytes as the primary biological indicator on the health and condition of such watercourses. Field studies were conducted during 2007-2008 on various unregulated, conserved and regulated watercourses. Research included identifying the species of aquatic macrophytes found in the streambed as well as determining the degree of coverage. On this basis was the RI index calculated and the ecological status of watercourses defined. The field studies showed, that the watercourse’s ecological status depends on many factor. To identify those factors we analyzed the correlation between the class of watercourse’s ecological status and technical parameters like: bottom width, watercourse’s depth, inclination of the slope and longitudinal profile. The analysis showed that the impact of channel parameters on the ecological condition of watercourses was similar in the case of natural watercourses and those that were transformed as a result of technical interference. However based on the survey cannot be found, that the technical parameters of watercourse’s bed shaped as a result of regulatory and maintenance works affect the improvement or the deterioration of the ecological status. This follows from the fact that the effect of those interferences is dynamic. Therefore assessing the ecological status of watercourses must always be taken into account the time that elapsed from the technical interference in the watercourse’s bed.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 13
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ryzyko pogodowe w wykonawstwie robót konserwacyjnych w ciekach
    Weather risk in the performance of maintenance works in watercourses
    Autorzy:
    Bondar-Nowakowska, E.
    Hachoł, J.
    Rybka, I.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/61828.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    cieki wodne
    prace konserwacyjne
    terminy prac konserwacyjnych
    ryzyko pogodowe
    czynniki klimatyczne
    temperatura powietrza
    opady atmosferyczne
    wiatry
    okolice Wroclawia
    Opis:
    Ujemna temperatura powietrza, opady atmosferyczne oraz wiatr pogarszają techniczne warunki wykonania robót konserwacyjnych, a także mają wpływ na bezpieczeństwo pracy. Skutkiem rozpatrywanych zdarzeń pogodowych są opóźnienia w wykonywaniu robót oraz zwiększenie ich kosztów wskutek robót dodatkowych. Potencjalna strata finansowa, jaka może dotknąć przedsiębiorstwo wskutek niekorzystnych warunków pogodowych określana jest jako ryzyko pogodowe. W pracy dokonano oceny poziomu tego ryzyka w robotach konserwacyjnych na ciekach. W tym celu przeprowadzono analizę kształtowania się pogody w okolicach Wrocławia w latach 2000-2011. Rozpatrywano trzy czynniki pogodowe - temperaturę powietrza poniżej 0°C, opady deszczu i śniegu oraz prędkość wiatru. Analizę przeprowadzono na podstawie danych meteorologicznych uzyskanych ze stacji Wrocław Port Lotniczy. Oceny dokonano dla okresu zalecanego do prowadzenia robót konserwacyjnych na ciekach tj. od 1września do 31 grudnia. Na podstawie uzyskanych danych określono częstość występowania dni, w których warunki pogodowe stanowiły przeszkodę w wykonawstwie robót konserwacyjnych. Analiza wykazała, że niekorzystne warunki pogodowe dla realizacji robót w rozpatrywanym okresie występowały często. Na podstawie uzyskanych danych stwierdzono, że w wykonawstwie robót konserwacyjnych ryzyko pogodowe kształtuje się na poziomie średnim we wrześniu i październiku oraz jest duże w listopadzie. W grudniu zaś nie należy wykonywać robót konserwacyjnych.
    Occurence of minus air temperature, precipitation and wind worsen technical conditions of the performance of maintenance works and it also has an impact on the occupational safety. Some of the results of considered weather events are the delays in the performance of particular works and an increase of their costs in a result of additional works. Potential financial loss that may influence enterprise in a result of unfavourable weather conditions is determined as the weather risk. In the following research the level of the risk in maintenance works in watercourses was assessed. The analysis of the weather forms was conducted in Wroc aw between 2000 and 2011 for that purpose. Three weather conditions such as the air temperature below 0, rainfall, snowfall and the velocity of the wind were considered. Analysis was conducted basing on the data obtained from the Wroclaw Airport station. It was performed for the period recommended for the performance of maintenance works in watercourses from the 1st to the 31st of December. Frequency of the days occurence while weather conditions constituted an obstacle was determined basing on the obtained data. The analysis revealed that unfavourable weather conditions occurred often in realization of the works in the considered period of time. The data suggests that the greatest risk in the performance of maintenance works occurs in November while in September and October it is lower. It was also reported that in December maintenance works shouldn`t be performed.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2012, 3/I
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ przekształceń koryta na makrofity wodne na przykładzie rzeki Smortawy
    The influence of the watercourse modification on hydromacrophytes: case study of the Smortawa River
    Autorzy:
    Bondar-Nowakowska, E.
    Hachol, J.
    Lubczynski, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/61246.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    rzeki
    koryta rzeczne
    rzeka Smortawa
    makrofity
    przeksztalcenia
    regulacja rzek
    makrofitowy wskaznik stanu ekologicznego
    wskazniki biologiczne
    Opis:
    W pracy dokonano oceny wpływu przekształceń technicznych koryta rzeki Smortawy na zbiorowiska makrofitów wodnych. Jako miarę tego wpływu przyjęto zmienność czterech wskaźników biologicznych, takich jak: liczba gatunków, stopień pokrycia dna, indeks Shannona-Wienera i Makrofitowy Indeks Rzeczny. Badania terenowe wykonano w sezonie wegetacyjnym 2012 roku na trzech odcinkach rzeki, reprezentujących różny stopień przekształcenia antropogenicznego: naturalnym, przekształconym w umiarkowanym zakresie w wyniku ekoregulacji oraz znacznie przekształconym w następstwie regulacji technicznej. W celu oceny wpływu przekształceń na skład jakościowy i ilościowy zbiorowisk makrofitów wodnych wykonano analizę korelacji rang Spearmana. Przeprowadzone analizy wykazały, że zróżnicowanie wskaźników biologicznych na badanych odcinkach w słabym stopniu powiązane jest z zakresem robót przeprowadzonych w korycie rzeki. Silniejszy związek z tymi wskaźnikami wykazały elementy systemu koryta cieku, ukształtowane w wyniku działań technicznych, takie jak: napełnienie rzeki, kształt koryta rzecznego, szerokość dna, sposób umocnienia skarp oraz zacienienie koryta rzeki.
    The aim of the following research was an assessment of the impact technical interference has over Smortawa riverbed`s hydromacrophytes communities. The measure of this impact based on the following four biological factors: the number of species, the degree of the bottom coverage, Shannon-Wiener index and Macrophyte River Index. Field study was performed in vegetation season of 2012 in three river sections presenting different degree of anthropogenic modification: natural, modified moderately in the result of ecoregulation and severly modified in the result of technical interference. In order to assess the impact of modification on the quality and quantity of hydromacrophytes communities Spearman`s ranks correlation analysis was performed. Performed analyses indicated that the biodiversity of biological indexes in study sections in linked with the range of works conducted in the riverbed. Stronger connection with these factors showed elements of the watercourse system modified in a result of technical interference such as: river filing, shape of the riverbed, width of the bottom and the way of scarp`s strengthening and shading the watercourse.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2013, 3/IV
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Oddziaływanie wybranych elementów koryta cieku na zbiorowiska naczyniowych roślin wodnych
    Influence of the chosen elements of watercourses bed on the aquatic plant communities
    Autorzy:
    Hachol, J.
    Bondar-Nowakowska, E.
    Reinhard, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/60201.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    cieki wodne
    regulacja ciekow
    prace konserwacyjne
    dno cieku
    oddzialywanie na rosliny
    rosliny wodne
    makrofity
    wystepowanie
    analiza systemowa
    teoria zbiorow przyblizonych
    Opis:
    Każdy ciek jest złożonym systemem kształtowanym przez elementy zarówno o charakterze technicznym, jak i przyrodniczym. Liczba tych elementów oraz ich wzajemne powiązania nie są do końca rozpoznane. Celem pracy jest ocena oddziaływania wybranych elementów tego systemu na roślinność naczyniową dna cieku. W badaniach skoncentrowano się na takich czynnikach, jak: spadek podłużny, szerokość dna, substrat dna, miąższość zamulenia, nachylenie skarp, rodzaj ich umocnienia oraz czas, jaki upłynął od ostatniej ingerencji w koryto cieku, tj. regulacji lub robót konserwacyjnych. Praca oparta jest na badaniach i obserwacjach terenowych, które wykonano w sezonie wegetacyjnym 2007 roku na 13 małych ciekach nizinnych Dolnego Śląska. Dla uzyskania postawionego w pracy celu zastosowano metodę statystyczną – teorię zbiorów przybliżonych. Na jej podstawie określono hierarchię oddziaływania analizowanych elementów systemu koryta cieku na roślinność naczyniową występującą w jego dnie.
    Every water-course is a complicated system which consists of technical and natural elements. The number of these elements and the connections between them are little-known. The aim of the studies was to evaluate the effect of chosen system elements on the aquatic plant communities on the bottom. Longitudinal profile,bottom width, watercourse depth, substrate, level of bed silting, inclination of the slopes, slope protection and the time from the last interference in watercourse’s bed (regulation, maintenance works) were the chosen system elements. The basis of this paper were field studies, which were carried out in 13 small lowland watercourses in the Lower Silesia during the vegetation season in year 2007. For estimating the results of the studies, the rough sets theory was used. On this basis the hierarchy of the influence of elements of the water-course’s bed on the makrophyten communities was determined.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 07
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Applying the Analytical Hierarchy Process (AHP) into the effects assessment of river training works
    Zastosowanie metody AHP (Analytical Hierarchy Process) do oceny skutków regulacji rzek
    Autorzy:
    Hachoł, J.
    Hämmerling, M.
    Bondar-Nowakowska, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/292596.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    analytic hierarchy process (AHP)
    multicriterial analysis
    river training works
    sustainable development
    analiza wielokryterialna
    Analytic Hierarchy Process
    regulacja rzek
    rozwój zrównoważony
    Opis:
    The aim of the following study was to compare a few methods of river regulations and indicate the one which fully meets technical regulative standard and concurrently ensures protection of the watercourse ecosystem. According to the sustainable development rules it is of the most importance in every human activity to compromise between developmental and environmental needs of current and future generations. Therefore, both technical criteria related to flood safety and environmental ones were taken into consideration in the analysis. Field study was conducted in vegetation stage between 2008 and 2014 in small and medium lowland watercourses in Lower Silesia. The research comprised of measurements and descriptions of selected technical and environmental elements of a complex system of the watercourse river bed. Basing on obtained results a multicriterial assessment of the effects of the works was conducted. In order to assess the results an Analytic Hierarchy Process (AHP) was used in the study. It facilitated the creation of linear ranking of river beds and indicate the most optimal solution in terms of sustainable development. Such methods have not been applied in solving problems connected with river regulation. That’s why this study aims also at checking the utility of this method in decision making in both planning and regulation works realization. Results of the study indicate high usefulness of AHP method in the decision-making process.
    Celem pracy było porównanie kilku metod regulacji rzek oraz wskazanie tej, która w maksymalnym stopniu spełnia wymagania techniczne regulacji i równocześnie zapewnia ochronę ekosystemu koryta cieku. Zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju w każdej działalności człowieka bardzo ważne jest znalezienie kompromisu między rozwojowymi i środowiskowymi potrzebami obecnych i przyszłych pokoleń. Dlatego w analizie uwzględniono zarówno kryteria techniczne, związane z bezpieczeństwem powodziowym, jak i przyrodnicze. Badania terenowe wykonano w okresach wegetacyjnych w latach 2008–2014 w małych i średnich ciekach nizinnych na Dolnym Śląsku. Badania obejmowały pomiar i opis wybranych technicznych i przyrodniczych elementów złożonego systemu koryta cieku. Na podstawie wyników badań dokonano wielokryterialnej oceny skutków robót. W tym celu zastosowano metodę analizy hierarchicznej problemu (Analytic Hierarchy Process, AHP). Umożliwiło to utworzenie liniowego rankingu koryt rzecznych oraz wskazanie najbardziej optymalnego rozwiązania w aspekcie zrównoważonego rozwoju. Metody tego typu nie były dotychczas stosowane w rozwiązywaniu problemów związanych z regulacją rzek. W związku z tym praca ma również na celu sprawdzenie przydatności tej metody do podejmowania decyzji na etapie planowania i realizacji robót regulacyjnych. Wyniki badań wskazały na dużą przydatność metody AHP w procesie decyzyjnym.
    Źródło:
    Journal of Water and Land Development; 2017, 35; 63-72
    1429-7426
    2083-4535
    Pojawia się w:
    Journal of Water and Land Development
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-19 z 19

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies