Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Zdanie"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-80 z 80
    Tytuł:
    Wartości i normy jako zdania w logice. Z historii logiki w Polsce
    Autorzy:
    Pacewicz, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/521748.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    zdanie
    sąd
    norma
    wartość
    zdanie normatywne
    zdanie wartościujące
    logika formalna
    historia logiki
    Szkoła Lwowsko-Warszawska
    Twardowski
    Lukasiewicz
    Kotarbiński
    Czeżowski
    Ajdukiewicz
    Ziembiński
    Opis:
    Przedmiotem artykułu jest analiza definicji „sądu” oraz „zdania”, jakie pojawiły się w podręcznikach do logiki w Polsce w pierwszej połowie XX wieku. W szczególności podjęto zagadnienie, na ile wyrażenia wartościujące i normatywne są prawdziwe lub fałszywe, a wobec tego są przedmiotem logiki formalnej. W zakończeniu przedstawiono wnioski z przeprowadzonej analizy. Wskazują one, że wyrażenia wartościujące i normatywne w ograniczonym stopniu mają wartość logiczną.
    Źródło:
    Humanistyka i Przyrodoznawstwo; 2016, 22; 291-305
    1234-4087
    Pojawia się w:
    Humanistyka i Przyrodoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zdanie odrębne w postępowaniu karnym
    Dissents in Criminal Procedure
    Autorzy:
    Bojańczyk, Antoni
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/518794.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Fundacja Utriusque Iuris
    Opis:
    The paper discusses dissenting opinions in criminal procedure. It starts by pointing out that inevitably all judicial systems have to deal with voting in decisionmaking by courts composed of multiple judges. Two model solutions are feasible here: either adopting a system based on an absolute unanimity (which generally would always require a retrial in case the court splits on any issue) or a system that accepts natural divisions among judges that sit on the bench and hear and decide criminal cases together and therefore rests on a majority principle. A dissent is a vote cast by any judge sitting on the bench against the majority votes on any issue being decided by the court, be it legal or factual. However, in practice (both in procedural provisions and in legal writing) only those dissenting votes (opinions) that can be or are made public are referred to as dissents. The paper proceeds on to analyze the various legal functions of such dissenting votes (opinions) in criminal procedure. It then presents a detailed and critical historical overview of various regulations of a dissenting vote or opinion adopted by the legislator in Poland over a period of eighty years, beginning with the first Polish Code of Criminal Procedure (1928) up to the present Code of Criminal Procedure of 1997. It closes with a proposal of possible amendments to the regulations being currently in force.
    Źródło:
    Forum Prawnicze; 2012, 6 (14); 3-13
    2081-688X
    Pojawia się w:
    Forum Prawnicze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pochodzenie litewskiego afiksu duratywnego teb(e)-
    Autorzy:
    Ostrowski, Norbert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1177304.pdf
    Data publikacji:
    2011-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Lithuanian language
    diachronic linguistics
    verbal derivation
    existential clause
    locative clause
    grammaticalization
    język litewski
    językoznawstwo historyczne
    derywacja czasownikowa
    zdanie egzystencjalne
    zdanie lokalizujące
    gramatykalizacja
    Źródło:
    Folia Scandinavica Posnaniensia; 2011, 12; 205-210
    1230-4786
    2299-6885
    Pojawia się w:
    Folia Scandinavica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    ДВОВИМІРНА ТИПОЛОГІЯ СИНТАКСИЧНО НЕЧЛЕНОВАНИХ ОДИНИЦЬ В УКРАЇНСЬКОМУ МОВОЗНАВСТВІ
    TWO-DIMENSIONAL TYPOLOGY OF SYNTACTICALLY UNCROWNED UNITS IN UKRAINIAN LINGUISTICS
    Autorzy:
    Личук, Марія
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1041670.pdf
    Data publikacji:
    2019-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    syntaktycznie niepodzielne połączenie wyrazowe
    niefrazeologizowane niepodzielne zdanie
    frazeologizowane zdanie
    typ strukturalny
    typ semantyczny
    typologia dwuwymiarowa
    Opis:
    W artykule określono formalne i semantyczne zasady hierarchizacji jednostek niepodzielnych syntaktycznie. Uzasadniono typologie strukturalne syntaktycznie niepodzielnych połączeń wyrazowych i niefrazeologizowanych oraz frazeologizowanych niepodzielnych zdań. Usystematyzowano semantyczne typy syntaktycznie niepodzielnych połączeń wyrazowych i syntaktycznie niepodzielnych zdań.
    The formal and semantic principles of the hierarchy of syntactically non-segmented units have been determined. The structural typologies of syntactically nonsegmented word combinations and unphraseologized and phraseologized non-segmented sentences have been substantiated. The semantic types of the non-segmented word combinations and syntactically non-segmented sentences have been systematized.
    Źródło:
    Studia Ukrainica Posnaniensia; 2019, 7, 2; 65-74
    2300-4754
    Pojawia się w:
    Studia Ukrainica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Relative clauses in narrative fiction. Findings from a parallel text in Swedish, German, Latvian, Polish and English
    Autorzy:
    Nau, Nicole
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1177306.pdf
    Data publikacji:
    2011-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    relative clause
    clause combining
    Polish
    Swedish
    Latvian
    język szwedzki
    język łotewski
    zdanie złożone
    język polski
    zdanie względne
    Źródło:
    Folia Scandinavica Posnaniensia; 2011, 12; 181-195
    1230-4786
    2299-6885
    Pojawia się w:
    Folia Scandinavica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Międzynarodowa konferencja naukowa we Wrocławiu "Wyraz i zdanie w językach słowiańskich, IV, (opis, konfrontacja, przekład)"
    Autorzy:
    Łuczków, Iwona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/482362.pdf
    Data publikacji:
    1999-12-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Źródło:
    Acta Polono-Ruthenica; 1999, 1, IV; 417-418
    1427-549X
    Pojawia się w:
    Acta Polono-Ruthenica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Funkcjonalne podejście do semiotyki logicznej języka naturalnego
    Autorzy:
    Odrowąż-Sypniewska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2097878.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    kontekst
    nazwa
    sposób użycia
    sytuacja
    użycie
    zdanie
    Opis:
    W pierwszej części artykułu przedstawiam zaproponowane przez Profesora Jerzego Pelca funkcjonalne podejście do semiotyki logicznej języka naturalnego. Najważniejszą cechą tego podejścia jest zwrócenie szczególnej uwagi na użycia analizowanych wyrażeń. Jednym z istotnych celów zaproponowanej przez Pelca analizy jest zaś denominalizacja semiotyki języka naturalnego. Zdaniem Pelca, analiza, która zajmuje się przede wszystkim sposobem użycia i wyrażeniami wyjętymi z kontekstu, przecenia rolę nazw w języku. Natomiast analiza, której przedmiotem są użycia i podużycia, siłą rzeczy musi zwracać uwagę na kontekst i sytuację pozajęzykową i dzięki temu może „dowartościować” zdania. W drugiej części staram się usytuować stanowisko Pelca w ramach toczonej współcześnie debaty między minimalizmem semantycznym a kontekstualizmem, dotyczącej wpływu kontekstu pozajęzykowego na znaczenie. Osobny podrozdział poświęcony jest analizie wypowiedzi niezdaniowych. Stawiam tezę, że pogląd Pelca można uznać za stanowisko pragmatyczne, zgodnie z którym takie wypowiedzi są rzeczywiście – a nie tylko pozornie – niezdaniowe, niemniej jednak mogą wyrażać sądy i mieć określoną moc illokucyjną.
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2018, 2; 117-132
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Makroskładnia – wypowiedzeniowe struktury syntaktyczne
    Autorzy:
    Żabowska, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/567892.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    składnia
    akt mowy
    wypowiedzenie
    zdanie względne
    syntax
    speech act
    utterance
    relative clause
    Opis:
    The aim of this article is to present the general characteristics of selected syntactic structures (which used to be assigned to the syntax level of language in earlier works) as structures representing the realization of a sentence (parole). I introduce the term macrosyntax, then I distinguish the utterance-level of language from the clause-level and I describe some structures which, as we observe in language, from the semantic point of view are closely related to the level of utterance, cf. apposition, equivalent clauses, a relative clause.
    Celem artykułu jest przedstawienie ogólnej charakterystyki wybranych struktur syntaktycznych (tradycyjnie przyporządkowywanych do składniowego poziomu języka) jako struktur reprezentujących realizację zdania (parole). Wprowadzam termin makroskładnia, następnie odróżniam poziom wypowiedzenia i poziom zdania oraz opisuję pewne struktury, które – zgodnie z tym, co obserwujemy w języku – z semantycznego punktu widzenia są ściśle powiązane z poziomem wypowiedzenia, por. apozycja, człony równorzędne, zdanie względne.
    Źródło:
    Linguistica Copernicana; 2017, 14
    2080-1068
    2391-7768
    Pojawia się w:
    Linguistica Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prezydent zmienia zdanie : USA : Barack Obama i spór o tortury
    Autorzy:
    Rittenhouse, Magdalena.
    Powiązania:
    Tygodnik Powszechny 2009, nr 21, s. 25
    Data publikacji:
    2009
    Tematy:
    Obama, Barack (1961- )
    CIA
    Tortury
    Fotografia amerykańska
    Śledztwo i dochodzenie
    Opis:
    Po decyzji prezydenta St. Zjednoczonych o odtajnieniu instrukcji, jakich administracja Busha udzielała CIA oraz o wstrzymaniu publikacji zdjęć przedstawiających torturowanie więźniów podczas przesłuchań w Iraku i Afganistanie.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Materiali linguistici di incerto status sintattico in un corpusdi post di blog
    Autorzy:
    Durkiewicz, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2083620.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    blog
    syntax
    complex sentence
    CMC
    składnia
    zdanie złożone
    Opis:
    Linguistic materials of uncertain syntactic status in a corpus of blog posts – This article proposes an analysis of some modalities of the interfrastic connection in the linguistic productions of bloggers. In particular, attention is focused on cases that present a structural interest as they fall into an intermediate space between autonomy and syntactic-semantic integration. More specifically, it focuses on cases of hypercoding and hypocoding of the the syntactic linking of clauses, as well as on cases of deviant coding.
    Materiał językowy o niejednoznacznym zakwalifikowaniu składniowym w korpusie blogów – Artykuł stanowi przegląd zjawisk składniowych napotkanych w korpusie postów zaczerpniętych z włoskich blogów historycznej już platformy Splinder, które dotyczą elementów realizujących połączenia międzyzdaniowe w obrębie zdania złożonego. W szczególności uwaga skupia się na tych przypadkach, które mają znaczenie strukturalne, ponieważ mieszczą się w pośredniej przestrzeni między autonomią a integracją syntaktyczno-semantyczną. Dokładniej rzecz ujmując, koncentruje się na przypadkach ułomnego z puntu widzenia normy języka włoskiego zakodowania relacji pomiędzy zdaniami w obrębie wypowiedzeń złożonych.
    Źródło:
    Kwartalnik Neofilologiczny; 2019, 4; 695-702
    0023-5911
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Neofilologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Logiczny charakter zdań wyobraźniowych, ich semantyka i ontologia
    Autorzy:
    Kowalik, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/706168.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    wyobraźnia
    zdanie
    znaczenie
    odniesienie
    rzecz
    stan rzeczy
    konotacja
    denotacja
    trzy światy
    scjentyzm
    humanizm
    Opis:
    Wbrew stanowisku Kazimierza Ajdukiewicza można bronić pogłdu, że zda-nie ma charakter logiczny nie dopiero wtedy, gdy ma wartość logiczny, lecz już wtedy, gdy ma treść dającę się wytłumaczyć w innych zdaniach. Taki jest przypadek spotykanych w literaturze pięknej zdań wyobraźniowych, które w przeciwnym razie trzeba uważać za ulomne logicznie, a ich niedosłow-ność za logiczny wadliwość. Nazwijmy posiadanie treści przez zdanie funkcją konotacyjnę a posiadanie odniesienia w świecie rzeczywistym funkcją denotacyjną. Wówczas zdania wyobraźniowe nalezą do zdań branych w funkcji konotacyjnej. Z ogólu tych zdań wyróżnia zdania wyobraźniowe ich dodat-kowa funkcja pragmatyczna, jaką jest sugestywność estetyczna. Wygodnie jest umieścić semantykę zdań wyobraźniowych w platohskiej ontologii trzech światów, w której świat pierwszy (fizyczny) składa się z rzeczy w pewnych sta-nach, świat drugi (psychiczny) z ludzkich przeżyć wewnętrznych, świat trzeci (logiczny) ze znaczeh slów. To właśnie ze znaczeniami slów naszego języka możemy utożsamić konotacje. Jako poboczną dyrektywę metodologiczną dla ontologii trzech światów warto jest przyjąć tezę reizmu, która pozwala redu-kować światy „trzeci” i „drugi” do bytów podstawowych świata pierwszego - rzeczy.
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 4; 341-363
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    OBSERWACJE DOTYCZĄCE KOLEJNOŚCI PYTANIA O ZDANIE W SENACIE; SPóR W SENACIE CEZARA KONSULA I KATONA MARNUJĄCEGO DZIEŃ PRZEMAWIANIEM AULUS GELLIUS, NOCE ATTYCKIE 4,10 TEKST - TŁUMACZENIE - KOMENTARZ
    Autorzy:
    Tarwacka, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/663975.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Źródło:
    Zeszyty Prawnicze; 2015, 15, 1
    2353-8139
    Pojawia się w:
    Zeszyty Prawnicze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Co czyni zdanie prawdziwym?
    What makes a sentence true
    Autorzy:
    Nowaczyk, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/561278.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Semiotyczne
    Tematy:
    własność jednostkowa
    własność abstrakcyjna
    tropy
    relacja
    konkretyzacja
    prawda
    uprawdziwianie
    particular property
    abstract property
    tropes
    relation
    concretization
    truth
    truthmaking
    Opis:
    W artykule rozważane jest zagadnienie związku między własnościami jednostkowymi i abstrakcyjnymi w kontekście problematyki uprawdziwiania (truthmaking). Proponowane jest pewne aksjomatyczne uogólnienie pojęcia konkretyzacji własności w postaci pojęcia konkretyzacji relacji.
    The paper discusses an issue of the relation between particular and abstract properties in the context of truthmaking. It proposes an axiomatic generalization of the concept of concretization of properties on the concept of concretization of relations.
    Źródło:
    Studia Semiotyczne; 2016, 30, 1; 93-102
    0137-6608
    Pojawia się w:
    Studia Semiotyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    PARATAXE ET HYPOTAXE DANS L’ACQUISITION DU FLE PAR DES APPRENANTS POLONOPHONES. APPROCHE LONGITUDINALE
    Parataxis and hypotaxis in the acquisition of French as a second language by Polish speakers. Longitudinal approach.
    Autorzy:
    Paprocka-Piotrowska, Urszula
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1036650.pdf
    Data publikacji:
    2019-07-04
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Collegium Novum. Polskie Towarzystwo Neofilologiczne
    Tematy:
    SLA
    narrative
    parataxis
    hypotaxis
    acquisition of French
    longitudinal approach
    coordinating conjunction
    condensation
    syntax complexity
    subordinating cojunction
    akwizycja języka obcego
    narracja
    parataksa
    hipotaksa
    język francuski jako obcy
    spójniki
    zdanie proste
    zdanie złożone
    kondensacja informacji
    Opis:
    This paper focuses on the acquisition of the second language (L2) and the development of syntactic competence in communication. The topic is discusses in relation to syntactic structure of narratives produced by Polish learners of French L2. The author observes in detail how language learners build simple and complex sentences (coordinating/subordinating conjunctions, complex/simple sentences ratio, para- and hypotactic sentence structures) at the three different moment of SLA: 6th, 12th and 35th month of their classroom learning/teaching (developmental and comparative approach).
    Źródło:
    Neofilolog; 2015, 44/1; 91-110
    1429-2173
    Pojawia się w:
    Neofilolog
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmienna czasowa w starożytnej i średniowiecznej teorii zdań warunkowych
    Time Variable in Ancient and Medieval Concepts of the Conditional
    Autorzy:
    Tkaczyk, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2013333.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    zdanie warunkowe
    implikacja
    consequentia
    logika temporalna
    conditional
    implication
    temporal logic
    Opis:
    A problem of mutual relationships of the concepts of the conditional by Diodorus Cronus, Philo, Abelard, Pseudo Scotus (Iohannes do Cornubia?) and William of Ockham is examined. Both in ancient and medieval logic there seems to be a discussion on a version of the concept that involves a time variable and one that does not. Diodorus, Pseudo Scotus and Ockham, when defining the conditional, make essential use of temporal concepts, while Philo and Abelard do not. It is discussed, which concepts examined may be identified with one another and what is the rôle that the temporal concepts play.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2007, 55, 2; 99-121
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The verse of Gen 1, 1: a subordinate or principal clause? A Contribution to the Discussion on the Syntax of the First Sentence of the Hebrew Bible
    Werset Rdz 1, 1: zdaniem nadrzędnym czy drugorzędnym? Przyczynek do dyskusji nad syntaksą pierwszego zdania Biblii hebrajskiej
    Autorzy:
    Dzikiewicz, Daniel
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/950636.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Księga Rodzaju
    syntaksa
    zdanie nadrzędne
    zdanie podrzędne
    kontekst
    stworzenie
    niewola babilońska
    book of genesis
    syntax
    sentence superior
    subordinate clause
    context
    creation
    chaos
    babylonian captivity
    Opis:
    This article is devoted to the syntax issue of Gen 1, 1, which is one of the most discussed Old Testament passages. The biblists’ views on it are still divided. According to some, this is an independent statement (status absolutus), while others maintain that this passus is a subordinate sequence (status constructus) to the text of Gen 1, 2-3. They justify their opinions with a variety of arguments: philological-linguistic, exegetical, literary, theological etc. But these are not the justifications that will decide the case. Therefore the present article proposes another argument – contextual. Nevertheless the context is an indispensable element of understanding each literary unit. In this case however it is not about the literary context, but about the historical one, because the causal factor of writing the text Gen 1, 1 – 2, 4a throws some light on the syntactical problem of verse Gen 1, 1.
    Niniejszy artykuł został poświęcony zagadnieniu syntaksy wersetu Rdz 1, 1, należącego do najbardziej dyskutowanych ustępów Starego Testamentu. Opinie biblistów na jego temat są nadal podzielone. Zdaniem jednych jest to zdanie niezależne (status absolutus), drudzy natomiast utrzymują, że dany passus stanowi sekwencję podporządkowaną (status constructus) fragmentowi Rdz 1, 2-3. Na uzasadnienie swego stanowiska tak jedni, jak i drudzy przytaczają różnorodne argumenty: filologiczno-lingwistyczne, egzegetyczne, literackie, teologiczne. Nie są to jednak uzasadnienia przesądzające sprawę. Dlatego obecne opracowanie proponuje kolejną rację – kontekstualną. Kontekst jest bowiem nieodzownym elementem zrozumienia każdej jednostki literackiej. Tym razem nie chodzi wszak o kontekst literacki, lecz o ten historyczny, albowiem – czynnik sprawczy powstania całej perykopy Rdz 1, 1 – 2, 4a rzuca on również pewne światło na zagadnienie syntaksy wersetu Rdz 1, 1.
    Źródło:
    Rocznik Teologii Katolickiej; 2017, 16, 3
    1644-8855
    Pojawia się w:
    Rocznik Teologii Katolickiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O propozycjach klasyfikacji jednostek mowy ludzkiej – polemicznie
    About proposals for the classifications of the units of human speech – polemically
    Autorzy:
    Nowak, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/468276.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    jednostka mowy
    metalingwistyka
    zdanie
    tekst
    speech unit
    metalinguistics
    sentence
    text
    Opis:
    The article is a reconnaissance. First, the author discusses with the authors of the classification of language and speech. Second, the author formulates own proposals in question of quality and quantity of units of human speech. The author distinguishes between units who perform functions: representative (propositional) and communication (text) and analyzes it based on different linguistic programs.
    Źródło:
    Forum Lingwistyczne; 2015, 2; 123-138
    2449-9587
    2450-2758
    Pojawia się w:
    Forum Lingwistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O definicji prawdy za pomocą pojęcia stanu rzeczy opisywanego przez zdanie
    On the Definition of Truth by Means of the Concept of a State of Affairs Described by a Proposition
    Autorzy:
    Borkowski, Ludwik
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2016316.pdf
    Data publikacji:
    1993
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Opis:
    Taking into account my papers: (1) A Proof of the Equivalence of Two Formulations of the Classical Definition of Truth, (2) Supplementary Remarks to My Paper: A Proof of the Equivalence of Two Formulations of the Classical Definition of Truth and analyzing anew the objection presented at the beginning of the paper (2) we arrive at the following conclusions concerning the possibility of defining the concept of a true propositions by means of the concept of a state of affairs described by a proposition:1. A more careful analysis of the objection presented at the beginning of the paper (2) shows that its conclusion stating that the states of affairs described by two different true propositions are identical does not follow from the statement about the identity of the states of affairs described by false propositions (which are equal to the empty set).2. Hence we can accept that a state of affairs described by a proposition is:a) a suitable relation restricted to a sequence of objects (conception presented in (1)), or b) a determinant of such a relation (conception presented in (2)),or c) a suitable relation restricted to a sequence of objects if a proposition is true or a determinant of such a relation if a proposition is false.3. The standpoint a) is based on the intuitive assumption concerning states of affairs described by propositions but it has the consequence that all false propositions describe the same state of affairs. In this point there is a divergence between a natural language and the classical logical calculus and set theory which was discussed in the initial part of the paper (2).
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 1993, 41, 1; 23-25
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Krasickiego zdanie o Stanisławie Auguście
    I. Krasickis Opinion About King Stanisław August
    Autorzy:
    Rudnicka, Jadwiga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1954655.pdf
    Data publikacji:
    2002
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Król Stanisław August Poniatowski
    satyra
    kazanie
    opozycja
    Komisja Edukacji Narodowej
    King Stanisław August Poniatowski
    satire
    homily
    opposition
    Commission for National Education
    Opis:
    Ignacy Krasicki expressed his opinion about King Stanisław August Poniatowski in the coronation homily on 25 November 1764, and then in the satire entitled On the King written in 1779. In the homily he said that it was a man of `a splendid mind and righteous heart'; he also tried to convince the audience that the King should be respected. In the satire he defended the King against the charges of the opposition who said that he was not a king's son, that he was too young, too good and that he loved learned people. The charges resulted from envy, spite and foolishness, as during his reign Stanisław August effected far-reaching reforms in Poland. Among others, he established the Commission for National Education – the first ministry of education in the world, that played an important role after the political collapse of the state.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2002, 50, 1; 27-35
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zdania psychologiczne na tle reizmu u Tadeusza Kotarbińskiego
    Psychological Sentences and Reism in Tadeusz Kotarbiński
    Autorzy:
    Maciaszek, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2097318.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    analiza parataktyczna
    intencjonalność
    intensjonalność
    monizm
    parafraza
    redukcjonizm
    reizm
    zdanie psychologiczne
    intensionality
    intentionality
    monism
    paraphrase
    paratactic analysis
    psychological sentence
    reductionism
    reism
    Opis:
    Analiza zdań psychologicznych stanowi jeden z najważniejszych elementów programu semantycznego zainicjowanego przez Tadeusza Kotarbińskiego, zwanego reizmem w wersji semantycznej. Celem tego programu było wyeliminowanie z języka wyrażeń oraz struktur gramatycznych, które reifikowały relacje, własności, zdarzenia oraz zawartości aktów psychicznych. Aby wyeliminować zawartości aktów psychicznych Kotarbiński zaproponował oryginalną analizę wypowiedzeń zdań psychologicznych parafrazowanych w postaci par wypowiedzeń, eliminując tym samym konieczność wprowadzania wszelkich bytów mentalnych lub intencjonalnych. W artykule przedstawiam krótko rozwiązania problemu zdań psychologicznych autorstwa Fregego i Russella, następnie wskazuję na filozoficzne inspiracje reizmu Kotarbińskiego. Analiza zdań psychologicznych przedstawiona przez Kotarbińskiego nie tylko rozwiązuje problem braku zastępowalności ekstensjonalnej, ale doprecyzowuje również jego poglądy reistyczne. Na koniec dokonuję krótkiego porównania analizy Kotarbińskiego z analogicznym rozwiązaniem autorstwa Donalda Davidsona, znanym jako analiza parataktyczna, które było rezultatem innych założeń filozoficznych, w szczególności zaś odmiennej od Kotarbińskiego wersji monizmu oraz innego podejścia do problemu prawdy.
    Kotarbinski’s analysis of psychological sentences constitutes one of the main elements of his scientific programme known as reism in a semantic version. The program aimed to eliminate all expressions and grammatical forms that reify relations, properties, events and contents of mental acts from natural language. In order to eliminate the contents of mental acts and alleged intentional objects from semantics and ontology, Kotarbiński invented an original paraphrase of utterances of psychological sentences reducing them to pairs of logically independent utterances. In this paper, I briefly present Frege’s and Russell’s solutions of the problem of intentional contexts comprising psychological sentences; I  also indicate the philosophical inspirations of Kotarbiński’s reism. The analysis of psychological sentences proposed by Kotarbiński not only solves the semantic problem of the lack of extensional substitutivity in psychological sentences, but also sheds additional light on his reistic ontology. In the end, I briefly compare Kotarbiński’s solution of psychological sentences with Donald Davidson’s apparently similar paratactic analysis and indicate that the differences between the two are the consequence of different versions of monism and different approaches to the problem of truth.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2022, 70, 2; 181-205
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pierwsze zdanie
    Autorzy:
    Sommer, Piotr
    Współwytwórcy:
    Szejko, Jan
    Kopeć, Aleksandra
    Kozioł, Paweł
    Choromańska, Paulina
    Data publikacji:
    2017-07-17
    Wydawca:
    Fundacja Nowoczesna Polska
    Tematy:
    Współczesność
    Wiersz
    Liryka
    Opis:
    Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez fundację Nowoczesna Polska z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów autora. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
    Źródło:
    Piotr Sommer, Po ciemku też (wiersze z książek), Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu, Poznań 2013.
    Dostawca treści:
    Wolne Lektury
    Książka
    Audiobook
    Tytuł:
    KIM SĄ ‘PEDARI SENATORES’ I DLACZEGO SIĘ ICH TAK NAZYWA; A TAKŻE CO OZNACZAJĄ SŁOWA Z PRZECHODNIEGO EDYKTU KONSULÓW: ‘SENATOROWIE I CI, KTÓRYM WOLNO WYRAŻAĆ ZDANIE’ AULUS GELLIUS, NOCE ATTYCKIE 3,18 TEKST - TŁUMACZENIE - KOMENTARZ
    Autorzy:
    Tarwacka, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/664234.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Opis:
    KIM SĄ ‘PEDARI SENATORES’ I DLACZEGO SIĘ ICH TAK NAZYWA; A TAKŻE CO OZNACZAJĄ SŁOWA Z PRZECHODNIEGO EDYKTU KONSULÓW: ‘SENATOROWIE I CI, KTÓRYM WOLNO WYRAŻAĆ ZDANIE’ AULUS GELLIUS, NOCE ATTYCKIE 3,18 TEKST - TŁUMACZENIE - KOMENTARZ
    Źródło:
    Zeszyty Prawnicze; 2018, 18, 1
    2353-8139
    Pojawia się w:
    Zeszyty Prawnicze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Próba przedstawienia błędów popełnianych najczęściej przez studentów wietnamskich w czasie uczenia się języka polskiego w Polsce
    Autorzy:
    Sajenczuk, Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/680882.pdf
    Data publikacji:
    1987
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    nauczanie cudzoziemców
    błąd językowy
    język polski jako obcy
    aspekt czasownika
    czasowniki ruchu
    zaimek zwrotny "się"
    tryb warunkowy i zdanie warunkowe
    Opis:
    Problemy związane z nauczaniem języka polskiego Wietnamczyków to temat wciąż otwarty dla lektorów uczących obywateli tej narodowości. Język wietnamski, określany jako tonalny i analityczny, jest zasadniczo różny od polskiego. Zestawienie języka wietnamskiego z polskim wykazuje rozbieżności na każdej płaszczyźnie systemu gramatycznego obu języków. Stąd też, ze względu na odmienność struktury języka studenci wietnamscy w trakcie przyswajania języka polskiego popełniali i popełniają błędy fonetyczne, gramatyczne, leksykalne i semantyczne. W niniejszej pracy przedstawione zostały wybrane błędy gramatyczne, które jakkolwiek nie zakłócają toku wypowiedzi, tzn. nie czynią jej niezrozumiałej, powinny jednak być wyeliminowane.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 1987, 0
    0860-6587
    2449-6839
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przeczytajmy „Kapitał” - pierwsze zdanie. Albo „Kapitał” zaczyna się od bogactwa, a nie towaru
    Read Capital: The First Sentence. Or, Capital Starts with Wealth, not with the Commodity
    Autorzy:
    Holloway, John
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1013095.pdf
    Data publikacji:
    2017-09-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Capital
    wealth
    commodity
    appearance
    revolution
    kapitał
    bogactwo
    towar
    pozór
    rewolucja
    Opis:
    Wbrew obiegowej opinii, analizy Marksa zawarte w Kapitale nie rozpoczynają się od towaru, ale od bogactwa. Ma to bardzo daleko idące konsekwencje dla teorii i polityki.
    Contrary to received opinion, Marx’s analysis in Capital does not start from the commodity, it starts from wealth. This has enormous theoretical and political implications.
    Źródło:
    Praktyka Teoretyczna; 2017, 25, 3; 22-45
    2081-8130
    Pojawia się w:
    Praktyka Teoretyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O godzinie siódmej wieczorem w całym mieście zgasło światło – modelowe zdanie inicjalne
    O godzinie siódmej wieczorem w całym mieście zgasło światło (At seven o’clock in the evening, the light went out in the whole town) – a model initial sentence
    Autorzy:
    Ruszkowski, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/10589263.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Towarzystwo Kultury Języka
    Opis:
    The sentence cited in the title begins the novel Zazdrość i medycyna (Jealousy and Medicine) by Michał Choromański, which was published in 1933. This paper aims at demonstrating that this initial statement can be considered a model one, that is a very good beginning to an epic work. Having studied the characteristics desired in an initial sentence (enumerated in both theoretical studies and style guides) and carried out stylistic and semantic analysis, the author found M. Choromański’s statement a model one. The contributing elements are as follows: 1. euphonic (the melody of the sentence manifested in a clear caesura nearly exactly in the middle in terms of the number of syllables and in classical proportions between vowels and consonants); 2. syntactic (word order and the related distribution of individual parts of the sentence, dynamism of the statement); 3. semantic (introducing the reader to the centre of extraordinary events, drawing their attention and enforcing their reflection); 4. graphic (isolating the initial statement in a paragraph). Only the lexis of the examined sentence remains neutral.
    Źródło:
    Poradnik Językowy; 2016, 738, 9; 7-14
    0551-5343
    Pojawia się w:
    Poradnik Językowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Migranci, migracje : o czym warto wiedzieć, by wyrobić sobie własne zdanie
    Migrants, migrations : 50 questions pour vous faire votre opinion
    Współwytwórcy:
    Thiollet, Hélène (1977- ). Redakcja
    Szczurek, Małgorzata. Tłumaczenie
    Wydawnictwo Karakter. pbl
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Kraków : Wydawnictwo Karakter
    Tematy:
    Polityka migracyjna
    Polityka, politologia, administracja publiczna
    Migracje
    Emigracja
    Uchodźcy
    Opis:
    Książka uzupełniona o 5 tekstów dotyczących Polski.
    Bibliogr. s. 223-238.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    Українсько-польські синтаксичні контрасти на прикладі підрядних означальних речень з kiedy, gdy, gdzie, dokąd, skąd і перекладі їх українською мовою
    Polish-ukrainian syntactic contrasts (on the example of complex sentences with subordinate attributive clauses with kiedy, gdy, gdzie, dokąd, skąd in polish and in translations into ukrainian)
    Polsko-ukraińskie kontrasty składniowe (na przykładzie zdań złożonych z podrzędnymi przydawkowymi z kiedy, gdy, gdzie, dokąd, skąd w języku polskim i tłumaczeniu ich na język ukraiński)
    Autorzy:
    Baranivs’Ka, Oksana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1887587.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    składnia
    zdanie podrzędne
    zdanie złożone z podrzędnym przydawkowym
    wskaźniki zespolenia
    przekład
    a compound sentence with a subordinate attributive clause
    a connective word
    a translation
    Opis:
    Artykuł został poświęcony poszczególnym typom zdań złożonych z podrzędnymi przydawkowymi w języku polskim i ukraińskim (m.in. zdania zawierające wskaźniki zespolenia kiedy, gdy, gdzie, dokąd, skąd oraz ich odpowiedniki w języku ukraińskim коли, де, куди, звідки). Szczególną uwagę zwrócono na tłumaczenia tych zdań w obu językach (oryginał w języku polskim, tłumaczenie w języku ukraińskim. Przeprowadzono analizę porównawczą wymienionych typów zdań, na podstawie której można stwierdzić, że w drodze tłumaczenia mogą zachodzić zmiany syntaktyczne. Często to zależy od wyboru tłumacza bądź użycia przez niego konkretnego wskaźnika zespolenia oraz od norm gramatyczno-stylistycznych języka, na który został przetłumaczony tekst.
    With this article the author presents a publication on syntax of the modern Polish and Ukrainian language. In particular, it is dedicated to the consideration and the analysis of compound sentences with subordinate attributive clauses with kiedy, gdy, gdzie, dokąd, skąd as connective words and their Ukrainian equivalents коли, де, куди, звідки). On the basis of the original and translated (into Ukrainian) Polish texts the author compares common and distinctive characteristics of subordinate attributive clauses in both languages. The article establishes that in the process of translation the syntax nature of subordinate attributive clauses in the Polish and the Ukrainian languages does not always stay homogeneous, and this is often due to the translator’s choice, the use of a particular connective word as well as the grammar and stylistic norms of the language the text has been translated into.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 7; 2017-216
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Accounting for goodwill in the context of the usefulness of financial statements
    Ujęcie i wycena dodatniej wartości firmy w kontekście użyteczności sprawozdania finansowego
    Autorzy:
    Gierusz, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/516130.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Księgowych w Polsce
    Tematy:
    goodwill
    useful life
    accounting treatment
    usefulness
    financial statements
    wartość firmy
    okres ekonomicznej użyteczności
    ujęcie księgowe
    użyteczność
    sprawo-zdanie finansowe
    Opis:
    Purpose: Accounting for goodwill is one of the most controversial areas of financial reporting. For dec-ades, it has been subject to numerous changes, including options from writing it off to equity to keeping it permanently at cost. In the author’s opinion, this instability of the accounting approach results from an insufficient understanding of the economic essence of goodwill. There is a conflict between accounting regulations, where there is a clear trend to extend its useful life, and business logic, which defines good-will as an unstable and constantly evolving network of relationships between resources. The aim of this article is to analyze if the present accounting treatment of this item correctly reflects its economic es-sence. Methodology/approach: Research was carried out based on data obtained directly from the finan-cial statements of the top twenty listed entities in Poland, the UK, the USA, and Germany. Findings: Appropriate ratios have been calculated to substantiate the view that the entities take advantage of ac-counting regulations and, in practice, useful life ranges from 20 to over 100 years, depending on the country. Originality/value: Research has proven that the present accounting treatment in terms of recog-nition and measurement of goodwill is not in line with the economic essence of this balance sheet item.
    Cel: Ujęcie księgowe nabytej wartości firmy to jeden z najbardziej kontrowersyjnych obszarów rachun-kowości finansowej. W ciągu ostatnich dziesięcioleci było ono obszarem bardzo istotnych zmian – od podejścia opartego na natychmiastowym spisywaniu wartości firmy w korespondencji z kapitałami wła-snymi do permanentnego utrzymywania jej w bilansie. Zdaniem autora niestabilność podejścia księgo-wego wynika z niedostatecznego zrozumienia istoty ekonomicznej goodwillu. Istnieje konflikt między regulacjami księgowymi, gdzie widoczny jest trend do wydłużania okresu jej ekonomicznej użyteczno-ści, a logiką biznesową, definiującą ją jako niestabilną i nieustannie ewoluującą sieć powiązań między zasobami. Celem artykułu jest analiza zgodności księgowego ujęcia i wyceny wartości firmy z istotą ekonomiczną tej kategorii. Metodyka/podejście: Badanie zostało przeprowadzone na podstawie danych pozyskanych bezpośrednio ze sprawozdań finansowych największych dwudziestu spółek notowanych na giełdach w Polsce, Wielkiej Brytanii, USA, w Niemczech. Wyniki: Obliczone na tej podstawie wskaźniki pozwoliły udowodnić tezę, że jednostki wykorzystują istniejące regulacje księgowe, aby wydłużać księ-gowy okres użyteczności wartości firmy, który waha się od 20 do nawet 100 lat. Oryginalność/wartość: Przeprowadzona analiza dowodzi, że obecne podejścia do ujmowania i wyceny wartości firmy nie są zgodne z istotą ekonomiczną tej pozycji bilansowej.
    Źródło:
    Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości; 2020, 109(165); 11-31
    1641-4381
    2391-677X
    Pojawia się w:
    Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Синтаксемный анализ в сравнительном языкознании (на материале русского и польского языков)
    Analysis of syntactemes in confrontative linguistics (using Russian and Polish language material)
    Analiza syntaktemów w językoznawstwie konfrontatywnym (na materiale języka rosyjskiego i polskiego)
    Autorzy:
    Borek, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1896635.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    syntaktem
    składnia
    zdanie
    analiza konfrontatywna
    syntactem
    syntax
    sentence
    confrontative analysis
    Opis:
    Autorka niniejszego artykułu w swych badaniach opiera się na lingwistycznej teorii syntaktemów Galiny Zołotowej. Każda konstrukcja składniowa może być rozpatrywana zarówno w planie analizy, jak i syntezy jako kombinacja syntaktemów. Określona forma morfologiczna wyrazu może obejmować różne syntaktemy. Celem artykułu jest analiza konfrontatywna charakterystycznych dla języka rosyjskiego syntaktemów imiennych, wybranych z Sintaksicheskogo slovar’a Galiny Zołotowej, oraz ich odpowiedników w języku polskim. Zdaniem autorki, systematyczna analiza syntaktemów w aspekcie konfrontatywnym daje możliwość sporządzenia wykazu elementarnych jednostek składniowych języka rosyjskiego i polskiego, który może być wykorzystany zarówno w celach glottodydaktycznych, jak i w badaniach lingwistycznych tekstu.
    The author of the article grounds her studies on the linguistic theory of syntactemes by Galina Zolotova. Any syntax construction may be studied in an analysis plan, as well as synthesis defined as syntacteme combination. The defined morphological form of expression may consist of various syntactemes. The aim of the article is to confrontatively analyse name syntactemes characteristic for the Russian language chosen from Sintaksicheskij slovar by Galina Zolotova and their equivalents in Polish. According to the author, the systematic analysis of syntactemes in the confrontative approach gives the possibility for the preparation of a scheme of elementary syntactic units of Russian and Polish, which may be used for glottodidactic aims, as well as in linguistic text studies.
    Źródło:
    Linguodidactica; 2020, 24; 19-28
    1731-6332
    Pojawia się w:
    Linguodidactica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    In Search of a Unit of Speech. Methodological Reflections Sparked by a New Understanding of Language
    W poszukiwaniu jednostki mowy. Metodologiczne refleksje w obliczu nowego rozumienia
    Autorzy:
    Antas, Jolanta
    Majewska, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1193000.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
    Tematy:
    utterance
    sentence
    unit of speech
    communication event
    speech event
    speech act
    wypowiedź
    zdanie
    jednostka mowy
    zdarzenie komunikacyjne
    akt mowy
    zdarzenie mowne
    Opis:
    The article aims at a revision of such terms as sentence, utterance, speech act, or communication event in view of new research needs and a broader understanding of language as involved in a complex communication process and, thus, considered a tool for not only generating meanings but also conveying them in interpersonal collaboration. From such a perspective, language appears to be not only a system but also one of the tools of symbolising meanings and intentional acts which serve the purpose of generating and regulating social bonds. The purpose of the authors is, thus, to define traditional linguistic concepts in order to make them good tools to describe the types of communication events and the ensuing individual interactions. We also intend to resolve the existing terminological confusion, i.e. to eliminate the employment of the same terms to describe different speech events and different levels of speech, and, as a result, to place the concepts in a hierarchy and assign them clear definitions. All this is undertaken in order to fit in the perspective of the observer as an active participant and contributor to the communication event, utterance or even a sentence
    Celem tego artykułu jest rewizja takich pojęć jak zdanie, wypowiedź, akt mowy, zdarzenie komunikacyjne w obliczu nowych potrzeb badawczych i szerszego rozumienia języka – języka uwikłanego w złożony proces komunikowania, a zatem jako narzędzia służącego nie tyle do produkcji znaczeń, ile do ich przekazywania i interpersonalnego współtworzenia. Z takiej perspektywy język jawi się nie jako system, ale jako jedno z narzędzi symbolizowania znaczeń i intencjonalnych przesłań, które służą do wytwarzania i regulowania więzi społecznych. Zamiarem autorek jest zatem taka redefinicja tradycyjnych dla językoznawstwa i pragmatyki mowy pojęć, aby stały się one dobrym narzędziem dla opisu typu zdarzenia komunikacyjnego i wytworzonej jednostkowej interakcji. Chcemy też usunąć istniejące zamieszanie terminologiczne, tzn. wyeliminować używanie tych samych pojęć dla określenia innych zjawisk mownych lub innych poziomów mowy, a w rezultacie zhierarchizować te pojęcia oraz wytyczyć im przejrzyste ramy definicyjne. A wszystko to po to, by w tych ramach dała się zawrzeć także perspektywa odbiorcy jako czynnego uczestnika i współtwórcy komunikacyjnego zdarzenia, wypowiedzi, a nawet zdania.
    Źródło:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2020, 5, 2; 1-19
    2543-7844
    Pojawia się w:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    NAUKA I ŚCISŁOŚĆ, CZYLI W STRONĘ J.F. DREWNOWSKIEGO MINIMALNEJ APARATURY SYMBOLICZNEJ
    SCIENCE AND ACCURACY, I.E. TOWARDS J.F. DREWNOWSKI MINIMUM SYMBOLIC APPARATUS
    Autorzy:
    Adamczyk, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488352.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    metodologia teologii
    formalizacja teologii
    Koło Krakowskie
    filozofia języka
    aparat językowy
    zdanie elementarne
    the methodology of theology
    formalization of theology
    the Cracow Circle
    language apparatus
    elementary proposition
    Opis:
    The subject of this article is the symbol mechanism proposed by J.F. Drewnowski as a tool for the accurate formulation of sentences in science, including theology. The tool consists of three elements: classical propositional calculus, classical predicate calculus without variable functors and constant functor of the elementary proposition f (x,y,z). This sentence contains three arguments of three different types that correspond to the frame of reference, things and qualities of things. The purpose of this article is to show the language apparatus in the context of author’s other works as well as explain the terms characteristic for the author in order to enable the assessment of the value and timeliness of this idea.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2013, 61, 3; 43-59
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Empiryczne sposoby uznawania zdań. (Na marginesie teorii Ajdukiewicza)
    Empirical Modes of Accepting Propositions. (In the Margins of Ajdukiewicz’s Theory)
    Autorzy:
    Wójcicki, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2013389.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    teoria znaczenia
    stan rzeczy
    założenia poznawcze
    zdanie empiryczne
    zasada autokoherencji
    operacyjna reguła uznawania zdań
    theory of meaning
    state of affairs
    cognitive presuppositions
    empirical proposition
    principle of autocoherence
    operational rule of propositions recognition
    Opis:
    The paper brings a critical analysis of the assumptions on which K. Ajdukiewicz (1934) based his considerations concerning the theory of meaning and proposes to look at these problems from a new research perspective. The considerations sought to analyse the modes of accepting propositions which call for a contact with empirical reality, therefore to apply some empirical procedures (observations, tests, experiments).
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 2; 413-427
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Opozycje aksjologiczne w wybranych uchwałach Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego kwestionowanych złożonym votum separatum
    Axiological Oppositions in Selected Resolutions of the Labour and Social Insurance Chamber of Poland’s Supreme Court, Challenged by a Submitted Votum Separatum
    Autorzy:
    Wojciechowski, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1955372.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
    Tematy:
    votum separatum
    zdanie odrębne
    dyrektywy wykładni
    interpretacja prawa
    dissenting opinion
    interpretation guidelines
    interpretation of law
    Opis:
    Przedmiotem badania, którego wyniki przedstawia niniejszy artykuł, są pisemne uzasadnienia wybranych uchwał Sądu Najwyższego oraz złożonych do nich zdań odrębnych. Sytuacja tego typu konstytuuje relację dwu lub więcej stanowisk dotyczących problemu przedstawionemu składowi orzekającego nazywaną w tekście opozycją. Celem artykułu jest zaprezentowanie typologii opozycji dających się zrekonstruować w wyniku złożenia zdania odrębnego. Obejmuje ona opozycje aksjologiczne w mocnym sensie oraz interpretacyjne (aksjologiczne w sensie słabym). Opozycje aksjologiczne w mocnym sensie przybierają postać opozycji jednobiegunowych albo dwubiegunowych. Badana grupa uchwał SN dała podstawę do wyodrębnienia również sporów doktrynalnych oraz sporów o charakter prawnych danej instytucji. Artykuł prezentuje jednak wyłącznie opozycje aksjologiczne. Wartość poznawcza przeprowadzonych analiz polega na: (1) dostrzeżeniu ograniczonej roli dyrektyw wykładni na poziomie pisemnego uzasadnienia oraz (2) dostrzeżeniu odmienności sytuacji, w których votum separatum stanowi wyraz równouprawnionego stanowi ska na gruncie szeroko rozumianego ius interpretandi oraz sytuacji, w których votum separatum jest głosem sprzeciwu nie tyle wobec rozstrzygnięcia, jakie zapadło, ale wobec regulacji prawnej, która spowodowała, że nie mogło ono być inne.
    The object of the study the findings of which are presented in this article is the written statements of reasons of selected resolutions issued by the Polish Supreme Court and the dissenting opinions submitted in opposition to them. The situation of this type constitutes a relationship of two or more standpoints regarding a problem presented to a bench, referred to in the text as an opposition. The aim of the article is to offer a typology of opposition that can be reconstructed as a result of a dissenting opinion being submitted. It encompasses axiological oppositions in the strong sense and interpretation oppositions (axiological in the weak sense). Axiological oppositions in the strong sense take the form of unipolar or bipolar opposites. The examined group of resolutions has given grounds to also isolate doctrinal disputes as well as disputes over the legal nature of a given institution. The article, however, focuses only on axiological opposites. The cognitive value of the conducted analyses lies: (1) in the identification of the limited role of interpretation guidelines on the level of written statements of reasons, and (2) in the identification of the dissimilarity of situations where a votum separatum becomes an expression of an equal standpoint on the grounds of ius interpretandi considered in broad terms and situations where a votum separatum is a dissenting opinion not so much against a decision that has been made but against the legal regulation that has required this decision to be as it is.
    Źródło:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2020, 12, 4; 249-267
    2080-1084
    2450-7938
    Pojawia się w:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O obiektywności prawdy i jej podstawach ontycznych
    On Objectivity of Truth and Its Ontic Foundations
    Autorzy:
    Dębowski, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/577591.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Ingarden
    obiektywność w sensie ontycznym
    subiektywność w sensie ontycznym
    transcendencja strukturalna
    prawda
    fałsz
    klasyczna teoria prawdy
    zdanie w sensie logicznym
    sąd
    ontic sense of objectivity
    ontic sense of subjectivity
    structural transcendence
    truth
    false
    classic theory of truth
    proposition
    belief
    Opis:
    W artykule – dzięki zestawieniu głównych pojęć obiektywności w sensie ontycznym – odpowiadam na pytanie, co się składa na obiektywnie istniejącą rzeczywistość. Odwołując się do pojęcia transcendencji strukturalnej, wskazuję również, gdzie (i jak) przebiega granica między ontyczną obiektywnością a ontyczną subiektywnością. Na koniec, sięgając do pojęcia obiektywności w sensie epistemologicznym, próbuję wyklarować relację pomiędzy obiektywnością i subiektywnością z jednej strony, a prawdziwością i fałszywością z drugiej.
    In the paper – thanks to the ontic sense of the objectivity concept – I answer the question what objectively existing reality consists of. Appealing to the concept of the structural transcendence, I indicate also where (and how) the boundary between the ontic objectivity and the ontic subjectivity runs. Finally, I try to clarify relations between objectivity and subjectivity as well as veracity and falseness.
    Źródło:
    Zagadnienia Naukoznawstwa; 2015, 51, 2(204); 111-124
    0044-1619
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Naukoznawstwa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Der Relativsatz im Sprachkontrast
    Relative Clause in Linguistic Contrast
    Autorzy:
    Kostrzewa, Frank
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1293857.pdf
    Data publikacji:
    2017-07-25
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
    Tematy:
    Relative clause (restrictive vs. non -restrictive)
    German
    Japanese
    Korean
    inflecting languages
    agglutinating languages
    topic -rhema -progression
    Relativsatz (restriktiv vs. nicht -restriktiv)
    Deutsch
    Japanisch
    Koreanisch
    flektierende
    Sprachen
    agglutinierende Sprachen
    Thema -Rhema -Gliederung
    zdanie względne
    język niemiecki
    japoński i koreański
    języki fleksyjne i aglutynacyjne
    aktualne rozczłonkowanie zdania
    Opis:
    Der folgende Beitrag fokussiert auf den Relativsatz und seine linguistischen Realisierungen im Deutschen und im Koreanischen (sowie überblicksartig im Japanischen und Chinesischen). Dabei wird zwischen restriktiven und nicht-restriktiven Relativsätzen und ihren jeweiligen semantischen und pragmatischen Funktionen differenziert. Anhand von w-Wörtern wird die Realisierung relativischer Satzanschlüsse beschrieben. Hierbei können unterschiedliche Realisierungen in Standardsprache und Dialekten festgestellt werden. Im Koreanischen und Japanischen ergeben sich Besonderheiten der Relativsatzbildung aus ihrem Status als agglutinierende Sprachen und aus dem in diesen Sprachen geltenden Kopf-Letzt-Prinzip. Besonderheiten der Relativsatzstruktur im Chinesischen werden anhand der dort geltenden spezifischen Thema-Rhema-Gliederung beschrieben.
    The following article focusses on relative clauses and their linguistic realizations in German and Korean (as well as Japanese and Chinese in a brief survey). A differentiation is made between restricting and non -restricting relative clauses and their respective semantic and pragmatic functions. On the basis of w-words the realization of relative clauses is described. In this context different realizations in standard and dialect varieties can be detected. The particular features of Korean and Japanese relative clauses derive from the status of these languages as agglutinating languages following the right-hand head rule. Particularities of the relative sentence structure in Chinese are illustrated on the basis of the specific topic-rhema-progression.
    Zdania względne z kontrastywnego punktu widzenia Przedmiotem artykułu są zdania względne i ich językowe realizacje w języku niemieckim i koreańskim (jak i pobieżnie w japońskim i chińskim). Autor rozróżnia zdania restryktywne i nie restryktywne oraz ich funkcje semantyczno-pragmatyczne. Na przykładzie pytań na „w” opisana została realizację zdań względnych. Specyficzne cechy koreańskich i japońskich zdań względnych wynikają m.in. z aglutacyjnego typu tych języków. Opis zdań względnych w języku chińskim uwzględnia specyficzną dla tego języka tematyczno-rematyczną strukturę zdania.
    Źródło:
    Studia Germanica Gedanensia; 2017, 37; 63-70
    1230-6045
    Pojawia się w:
    Studia Germanica Gedanensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Opinia prawna na temat trwałości ochrony immunitetowej wynikającej z art. 105 ust. 1 zdanie drugie Konstytucji oraz trybu pociągnięcia byłego posła do odpowiedzialności sądowej
    Legal opinion on durability of immunity protection constituted in article 105 (1) sentence 2 of Polish Constitution and the procedure of holding a former Deputy liable (1991/16(1))
    Autorzy:
    Sakowicz, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2216710.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Kancelaria Sejmu. Biuro Analiz Sejmowych
    Tematy:
    immunity
    deputy
    liability
    Opis:
    The opinion is an answer to a question submitted by the Marshal of the Sejm, whether a former Deputy is still entitled to immunity protection in case of acts committed within the scope of the mandate. According to the author, the former Deputy (or a Senator) may be held responsible for actions violating rights of the third persons which took place during the exercise of the mandate of that Deputy, but only upon a permission of an appropriate house of Parliament. The author notes that the loophole in legislation should be filled by an amendment.
    Źródło:
    Zeszyty Prawnicze BAS; 2016, 4(52); 85-96
    1896-9852
    2082-064X
    Pojawia się w:
    Zeszyty Prawnicze BAS
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zwrot pomocy państwa na podstawie art. 108 ust. 3 zdanie trzecie TFUE w kontekście private enforcement prawa UE dotyczącego pomocy państwa
    Reimbursement of State aid under Article 108(3) third sentence TFEU within the context of private enforcement of EU State aid law
    Autorzy:
    Stępkowski, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/508439.pdf
    Data publikacji:
    2016-09-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania
    Tematy:
    pomoc państwa
    zwrot
    sąd krajowy
    prawo Unii Europejskiej
    state aid
    reimbursement
    national court
    EU law
    Opis:
    Niniejszy artykuł jest próbą zaproponowania praktycznych możliwości wykorzystania art. 108 ust. 3 zd. 3 TFUE przez jednostkę w prawie polskim. Autor dokonuje analizy normy prawa unijnego i poszukuje dla niej proceduralnych możliwości jej wykorzystania w prawie polskim jako prawie krajowym państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w celu weryfikacji tezy o tym, że prawo polskie nie dostarcza żadnych środków zapewnienia skuteczności art. 108 ust. 3 zd. 3 TFUE. Praca uwzględnia orzecznictwo TSUE i sądów polskich.
    This paper constitutes an attempt at suggesting practical means of enforcement of Article 108(3) third sentence TFEU under Polish law. The author undertakes to analyse the norm of EU law and seeks a procedural basis of its enforcement under Polish law (as a law of an EU Member State). The goal is to verify whether there are any means to secure effectiveness for Article 108(3) third sentence TFEU under Polish law. The paper takes account of the jurisprudence of the CJEU as well as that of Polish courts.
    Źródło:
    internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny; 2016, 5, 5; 94-109
    2299-5749
    Pojawia się w:
    internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uzasadnienie zdania odrębnego jako wypowiedź dialogiczna na przykładzie wybranych orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego
    Statement of reasons for a dissenting opinion as a dialogical utterance on the example of selected rulings of the Polish Constitutional Tribunal
    Autorzy:
    Wojciechowski, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/531432.pdf
    Data publikacji:
    2018-01-01
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    zdanie odrębne
    wypowiedź dialogiczna
    dialog
    narada sędziowska
    uzasadnienie orzeczenia sądowego
    Trybunał Konstytucyjny
    dissenting opinion
    dialogical utterance
    dialogue
    judicial deliberations
    statement of reasons for a court judgment
    Constitutional Tribunal
    legal disagreement
    Opis:
    Artykuł przedstawia próbę ujęcia uzasadnienia zdania odrębnego jako wypowiedzi dialogicznej. U jego podstaw leży przekonanie, że zdanie odrębne, nawet pojmowane jako głos sprzeciwu wobec rozstrzygnięcia sądu, stanowi jakąś wobec niego reakcję, odpowiedź. Jest też silnym argumentem na rzecz twierdzenia, że w sali narad, w ramach składu orzekającego, w czasie rzeczywistym doszło do dialogu, którego śladów można poszukiwać w tekście uzasadnienia rozstrzygnięcia oraz uzasadnieniu zdania odrębnego. Punktem wyjścia analizy jest oczekiwanie, że przynajmniej niektóre wypowiedzi składające się na ich pisemne uzasadnienie będą nawiązywały do argumentacji przedstawionej w uzasadnieniu orzeczenia. Formy owego nawiązywania są przedmiotem niniejszego szkicu. W artykule przyjęto bowiem założenie, że cecha zdań odrębnych określona jako dialogiczność jest czymś więcej aniżeli jedynie przejawem osobistego stylu konstruowania wypowiedzi pisemnych przez jej autora. Artykuł, obok pokazania przejawów dialogiczności zdań odrębnych w praktyce Trybunału Konstytucyjnego zawiera próbę wyjaśnienia tych sytuacji, w których dane zdanie odrębne jest dialogiczne w stopniu niskim (co nie oznacza bynajmniej cechy waloryzowanej negatywnie). Artykuł przedstawia trzy czynniki tego rodzaju: uwarunkowania instytucjonalne związane z organizacją pracy składu orzekającego, potencjał argumentacyjny danej sprawy, wreszcie jej waga aksjologiczna.
    This paper claims that the statement of reasons for a dissenting opinion is a dialogical utterance. Due to the limitations imposed by the secrecy of judicial deliberations it is impossible to describe the direct exchange of arguments between the members of a judicial panel. To some extent, however, we can assume that the presented opinion of the court and a dissenting opinion represent the end result of such deliberations. It is not the same, however, to call both of them examples of dialogue. Real-time dialogue consists of a multitude of utterances of people taking part in a discussion. In the case of the final statement of reasons of the judgment and of the dissenting opinion, the number of utterances is in general limited to two separate large blocks of sentences, each block being one utterance. For this reason we can distinguish between the notion of ‘dialogue’ and that of ‘dialogical utterance’. Such a distinction was proposed in Polish theory of literature in the 1970s by J. Lalewicz. According to Lalewicz, a dialogical utterance depends on the preceding opinion, and its main feature is the ability to become a reference to that opinion. Apart from presenting forms of dialogicality, the article aims to explain these forms by presenting features other than the personal style of legal writing of a given judge. Three factors that might explain the higher or lower level of dialogicality in dissenting opinions are presented. The first factor is of an institutional nature, that is, the way work in the court is organised. The second factor is what I call a potential for an argument. Finally, the third one is the axiological importance of a given case.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2018, 1(16); 69-82
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Glosa do postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z 4 lipca 2023 r., sygn. akt SK 78/19
    Gloss on the Decision of the Constitutional Tribunal of July 4, 2023, file ref. no. SK 78/19
    Autorzy:
    Kluza, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28762604.pdf
    Data publikacji:
    2024-02-29
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    constitutional complaint
    legal person
    natural person
    complaint capacity
    dissenting opinion
    skarga konstytucyjna
    osoba prawna
    osoba fizyczna
    zdolność skargowa
    zdanie odrębne
    Opis:
    The gloss concerns the decision of the Constitutional Tribunal in case file ref. no. SK 78/19, in which the Tribunal discontinued the proceedings based on a constitutional complaint filed by a limited liability company. The Tribunal found that a constitutional complaint cannot be lodged by a legal person due to the location of Art. 79 of the Constitution of the Republic of Poland in Chapter II of the Constitution entitled “Freedoms, rights and obligations of man and citizen”. This view is obviously wrong, and the argumentation presented in the justification for this decision is selective. In the case law of the Tribunal, the ability of legal persons to lodge a constitutional complaint is well established, which also raises no doubts in the doctrine. The position expressed by the Tribunal in this decision exposes the rights of collective entities to a limitation.
    Glosa dotyczy postanowienia Trybunału Konstytucyjnego w sprawie sygn. akt SK 78/19, w którym Trybunał umorzył postępowanie ze skargi konstytucyjnej wniesionej przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Trybunał uznał, że skarga konstytucyjna nie może zostać wniesiona przez osobę prawną ze względu na umiejscowienie art. 79 Konstytucji RP w rozdziale II Konstytucji zatytułowanym „Wolności, prawa i obowiązki człowieka i obywatela”. Pogląd ten jest oczywiście błędny, zaś przedstawiona w uzasadnieniu tego postanowienia argumentacja jest wybiórcza. W orzecznictwie Trybunału zdolność osób prawnych do wniesienia skargi konstytucyjnej jest ugruntowana, co nie budzi też wątpliwości w doktrynie. Wyrażone zaś przez Trybunał stanowisko w tym postanowieniu naraża na ograniczenie praw podmiotom zbiorowym.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2024, 1(77); 289-295
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    How the Brain Works when We Speak
    Co dzieje się w mózgu, gdy mówimy
    Autorzy:
    Droste, Flip G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1933841.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    mózg
    poznanie
    komunikacja
    konceptualizacja
    wiadomości
    struktura wiadomości
    modalność
    orientacja
    działanie mózgu
    realizacja fonetyczna
    prelingwistyczny
    zdanie
    ustawienia ((temat) predykat)
    myślenie (zwierząt i ludzi)
    wypowiedź
    werbalizacja
    wizualizacja
    brain
    cognition
    communication
    conceptualization
    message
    message structure
    modality
    orientation
    operation of the brain
    phonetic realization
    pre-linguistic
    sentence
    setting
    ((subject)predicate)
    thinking (animal and human)
    utterance; verbalization
    visualization
    Opis:
    Istnieje błędny pogląd, że mózg może pokonać przepaść między mówcą a słuchaczem poprzez rozwój konceptualnej struktury, którą można odtworzyć jako łańcuch fonetyczny. Okazuje się, że należy pokonać co najmniej osiem warstw opracowania informacji, aby móc zdefiniować zdanie czy wyrażenie. Niektóre z tych warstw postrzega się niesłusznie jako usytuowane poza procesem mowy. Podczas opracowania i strukturyzacji wypowiedzi językowych, takich jak „Janie, czy możesz mi, proszę, podać masło”, mózg funkcjonuje na następujących płaszczyznach: 1) struktura ramowa, 2) orientacja, 3) kontakt osobisty, 4) wizualizacja, 5) konceptualizacja, 6) przesłanie, 7) werbalizacja, 8) realizacja. Zwroty językowe jak zdania czy teksty rozwijają się więc w mózgu na podstawie ścisłej współpracy między sferą kognitywną a komunikatywną.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2010, 58, 5; 21-38
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Separate and Dissenting Judicial Opinions and Their Significance for a Democratic Society. Reflections Against the Background of Polish Law
    Sędziowskie zadanie odrębne i jego znaczenie w społeczeństwie demokratycznym. Refleksje na tle prawa polskiego
    Autorzy:
    Misztal-Konecka, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/11046213.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    dissenting opinion
    democratic society
    administration of justice
    authority of judicial decisions
    justification of the acts of applying the law
    zdanie odrębne
    społeczeństwo demokratyczne
    wymiar sprawiedliwości
    autorytet orzeczeń sądowych
    uzasadnienie aktów stosowania prawa
    Opis:
    In most legal systems, the administration of justice in complex and difficult cases is, entrusted to panels composed of multiple judges. In practice, rarely does it happen that this designated group of judges is required to reach a unanimous decision. The subject under scrutiny in the article is the issue of the possibility and significance of disclosing the fact that the judgment was not reached unanimously, along with the rationale that the judge(s) pursued in opposing the majority position. The analysis of this issue requires reaching not only for the legal dogmatic method, but also the legal comparative and axiological methods. The presented research leads to the conclusion that legislators (although not in all countries and not in all international organizations) are increasingly open to allow for the disclosure to the parties and the public of the fact that not all judges voted for a particular decision, along with the reasons for the dissenting position. Despite several objections to the institution of dissenting opinion (votum separatum) connected with undermining the authority of the court and the judgment issued, it turns out that democratic society, which values transparency and the power of substantive arguments, approves of this institution. Dissenting opinion safeguards the judge’s right to express their view, as well as the right of the parties and the public to know the reasons for an alternative solution, including their creative use for the benefit of the judiciary and legal science. Consequently, one can claim that dissenting opinions and the reasons for them constitute a crucial factor in shaping the perceptions of justice.
    Wymierzanie sprawiedliwości w poważniejszych i trudniejszych sprawach powierzane bywa w większości systemów prawnych kompletom sędziowskim złożonym z kilku, kilkunastu, a czasem nawet kilkudziesięciu osób. W praktyce przy tym nie zdarza się, by wymagano od wskazanej grupy sędziów jednomyślności przy wydawaniu rozstrzygnięcia. Przedmiotem rozważań podjętych w artykule jest zagadnienie możliwości i znaczenia ujawnienia faktu, że orzeczenie zapadło niejednomyślnie, a także tego, jakimi racjami kierował się sędzia lub sędziowie sprzeciwiający się zdaniu większości. Analiza tego zagadnienia wymaga sięgnięcia nie tylko do metody dogmatycznoprawnej, ale także prawnoporównawczej i aksjologicznej. Przeprowadzone badania prowadzą do wniosku, że prawodawcy (choć nie we wszystkich państwach i nie we wszystkich organizacjach międzynarodowych) w coraz szerszym zakresie dopuszczają podanie do wiadomości stron i publiczności tego, że nie wszyscy sędziowie głosowali za określonym rozstrzygnięciem oraz powodów zajętego przez nich stanowiska. Mimo podnoszenia szeregu zastrzeżeń wobec instytucji zdania odrębnego (votum separatum) związanych z podważeniem autorytetu sądu i wydanego orzeczenia, okazuje się, że społeczeństwo demokratyczne, ceniące transparentność oraz wagę argumentów merytorycznych, z aprobatą podchodzi do tej instytucji. Zabezpiecza ona bowiem prawo sędziego do wyrażenia własnego stanowiska, jak też prawo stron i społeczeństwa do poznania racji przemawiających za odmiennym rozstrzygnięciem, w tym do ich twórczego spożytkowania dla dobra sądownictwa i nauki prawa. Oznacza to, że zdania odrębne i ich uzasadnienia stają się istotnym czynnikiem kształtowania postrzegania wymiaru sprawiedliwości.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2023, 35, 2; 43-52
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analogia jako odkrycie i narzędzie w myśleniu religijnym Jana Franciszka Drewnowskiego
    Analogy as a discovery and a tool in the religious thinking of Jan Franciszek Drewnowski
    Autorzy:
    Wolak, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28761815.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    analogia
    abstrakcja
    generalizacja
    izomorfizm
    teologia
    Trójca Święta
    zdanie elementarne
    analogy
    abstraction
    elementary sentence
    generalization
    Holy Trinity
    isomorphism
    theology
    Opis:
    Analogia jest jednym z podstawowych sposobów zdobywania wiedzy i wyrażania jej za pomocą języka tak, aby zachować realizm i racjonalizm. Drewnowski zaproponował pojęcie analogii jako „formalnej odpowiedniości”. Później, gdy zajmował się filozofią praktyczną, ujmował analogię przy pomocy schematu przestrzennego. W artykule przedstawiono przykłady wykorzystania obu typów analogii w całym dziele Drewnowskiego, w szczególności w dziedzinie teologii. Porównano też zastosowanie analogii według Drewnowskiego i Bocheńskiego do opisu dogmatu Trójcy Świętej oraz przedstawiono metodę filozoficzną Drewnowskiego jako analogiczną do metody fizyki.
    Analogy is one of the basic ways of acquiring knowledge and expressing it with the help of language in order to preserve realism and rationalism. Drewnowski proposed the concept of analogy as “formal correspondence”. Later, when he was dealing with practical philosophy, he described an analogy in his “spatial scheme”. The article presents examples of the use of both types of analogy in the entire work of Drewnowski, especially in the field of theology. The use of concepts of analogy according to Drewnowski and Bocheński to the description of the dogma of the Holy Trinity was also compared, and the philosophical method of Drewnowski was presented as analogous to the method of physics.
    Źródło:
    Tarnowskie Studia Teologiczne; 2022, 41, 2; 105-128
    2391-6826
    0239-4472
    Pojawia się w:
    Tarnowskie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W poszukiwaniu jednostki mowy. Metodologiczne refleksje w obliczu nowego rozumienia języka
    In Search of a Unit of Speech. Methodological Reflections Sparked by a New Understanding of Language
    Autorzy:
    Antas, Jolanta
    Majewska, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1192086.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
    Tematy:
    wypowiedź
    zdanie
    jednostka mowy
    zdarzenie komunikacyjne
    akt mowy
    zdarzenie mowne
    utterance
    sentence
    unit of speech
    communication event
    speech event
    speech act
    Opis:
    Celem tego artykułu jest rewizja takich pojęć jak zdanie, wypowiedź, akt mowy, zdarzenie komunikacyjne w obliczu nowych potrzeb badawczych i szerszego rozumienia języka – języka uwikłanego w złożony proces komunikowania, a zatem jako narzędzia służącego nie tyle do produkcji znaczeń, ile do ich przekazywania i interpersonalnego współtworzenia. Z takiej perspektywy język jawi się nie jako system, ale jako jedno z narzędzi symbolizowania znaczeń i intencjonalnych przesłań, które służą do wytwarzania i regulowania więzi społecznych. Zamiarem autorek jest zatem taka redefinicja tradycyjnych dla językoznawstwa i pragmatyki mowy pojęć, aby stały się one dobrym narzędziem dla opisu typu zdarzenia komunikacyjnego i wytworzonej jednostkowej interakcji. Chcemy też usunąć istniejące zamieszanie terminologiczne, tzn. wyeliminować używanie tych samych pojęć dla określenia innych zjawisk mownych lub innych poziomów mowy, a w rezultacie zhierarchizować te pojęcia oraz wytyczyć im przejrzyste ramy definicyjne. A wszystko to po to, by w tych ramach dała się zawrzeć także perspektywa odbiorcy jako czynnego uczestnika i współtwórcy komunikacyjnego zdarzenia, wypowiedzi, a nawet zdania.
    The article aims at a revision of such terms as sentence, utterance, speech act, or communication event in view of new research needs and a broader understanding of language as involved in a complex communication process and thus considered a tool of not only generating meanings, but also conveying them in interpersonal collaboration. From such a perspective language appears to be not only a system, but also one of the tools of symbolizing meanings and intentional acts which serve the purpose of generating and regulating social bonds. The purpose of the authors is thus to define traditional linguistic concepts in order to makes them good tools to describe the types of communication events and the ensuing individual interactions. We also intend to resolve the existing terminological confusion, i.e. to eliminate the employment of the same terms to describe different speech events and different levels of speech, and as a result to place the concepts in a hierarchy and assign them clear definitions. All this is undertaken in order to fit in the perspective of the observer as an active participant and contributor to the communication event, utterance or even a sentence.
    Źródło:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2016, 1, 1&2; 3-21
    2543-7844
    Pojawia się w:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odnaleźć swoje wewnętrzne zdanie [rec. Mark Wolynn: Nie zaczęło się od ciebie. Jak dziedziczona trauma wpływa na to, kim jesteśmy, i jak zakończyć ten proces. Przeł. M. Reimann. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca, 2017, ss. 268.]
    To Find a Sentence of One’s Own [re: M. Wolynn: Didnt Start with You: Has Inherited Family Trauma Shapes Who We Are and How to End the Cycle]
    Autorzy:
    Wójtowicz-Zając, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/534595.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    trauma
    posttrauma
    psychology
    Polish literature after 1989
    Opis:
    The work is a discussion of the book It Didn’t Start with You: How Inherited Family Trauma Shapes Who We Are and How to End the Cycle by Mark Wolynn, an American psychologist who deals with the therapy of inherited trauma. The author presents Wolynn’s basic assumptions regarding trauma and post-trauma and its therapeutic system and she emphasizes the popularizing aspect of the work. Afterwards, she indicates the possibilities and directions of interpretation given by Wolynn’s theory in the context of contemporary Polish prose that regards war traumas and is written by the so-called second generation.
    Źródło:
    Śląskie Studia Polonistyczne; 2017, 10, 2; 249-256
    2084-0772
    2353-0928
    Pojawia się w:
    Śląskie Studia Polonistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Chrześcijańskie i starozakonne szpitale na łamach czasopisma „Zdanie Sprawy z Czynności Rady Głównej Opiekuńczej Instytutów Dobroczynnych w Roku…” (1833-1869[1870])
    Autorzy:
    Chwastyk-Kowalczyk, Jolanta
    Krasińska, Izabela
    Sławiński, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33341881.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Polish press
    official press
    hospitals
    charitable societies
    Kingdom of Poland
    19th century
    prasa polska
    prasa urzędowa
    szpitale
    towarzystwa charytatywne
    Królestwo Polskie
    XIX wiek
    Opis:
    W latach 1832-1870 w Królestwie Polskim funkcjonowała Rada Główna Opiekuńcza (Rada Główna Opiekuńcza Szpitali), która edytowała własny periodyk (rocznik) pt. „Zdanie Sprawy z Czynności Rady Głównej Opiekuńczej Instytutów Dobroczynnych w Roku…”. Czasem ukazywał się on nieregularnie i często zmieniał tytuł. Pierwszy rocznik datowany na 1833 rok opuścił prasy drukarskie w 1834 roku, a ostatni z 1870 roku ukazał się w 1872 roku, czyli już po likwidacji Rady Głównej Opiekuńczej. Analizowany w artykule periodyk edytowany był w Warszawie i miał charakter urzędowy oraz normatywno-prawny. Publikowany był w języku polskim, a po powstaniu styczniowym w wersji polskiej i rosyjskiej; tylko ostatni tom wydano w języku rosyjskim. Periodyk wychodził w okresie wzmożonych przemian zachodzących w zakresie funkcjonowania opieki zdrowotnej i dobroczynności publicznej. Wówczas bowiem ukształtował się dzisiejszy typ szpitali zajmujących się lecznictwem. Z racji nadzoru nad placówkami leczniczymi i dobroczynnymi (religijnymi, świeckimi, prywatnymi), otrzymywane od nich sprawozdania stanowiły podstawę do prezentowana na łamach analizowanego rocznika szczegółowych danych dotyczących ich działalności w latach 1833-1870.Celem artykułu jest ukazanie periodyku jako wiarygodnego źródła do badań nad wieloaspektowym funkcjonowaniem oraz finansowaniem chrześcijańskich i starozakonnych szpitali, a także zakładów dobroczynności publicznej działających w Królestwie Polskim i będących pod zarządem Rady Głównej Opiekuńczej. Dzięki systematycznie publikowanym listom osób należących do Rady Głównej Opiekuńczej oraz Rad Opiekuńczych Powiatowych i Szczegółowych w roku sprawozdawczym, mamy przegląd osób aktywnych na tym polu we wszystkich guberniach Królestwa Polskiego w latach 1833-1870.Reasumując, w analizowanych rocznikach odnaleźć można historię zakładów dobroczynnych funkcjonujących w Królestwie Polskim, składy osobowe zarządów instytucji zajmujących się ochroną zdrowia, systemy funkcjonowania szpitali, ich wyposażenie, organizację pracy, listę personelu medycznego oraz bractw, zgromadzeń zakonnych i różnych stowarzyszeń biorących udział w dobroczynności oraz lecznictwie.
    Between 1832 and 1870, the Central Welfare Council operated in the Kingdom of Poland and edited its own periodical (annal) entitled Zdanie Sprawy z Czynności Rady Głównej Opiekuńczej Instytutów Dobroczynnych w Roku…. It sometimes appeared irregularly and often changed its title. The first issue dated 1833 left the printing presses in 1834, and the last one of 1870 was published in 1872, that is, after the abolition of the Central Welfare Council. The periodical analysed in the article was edited in Warsaw and had an official and normative-legal character. It was published in Polish, and – after the January Uprising – in Polish and Russian; only the last volume was published in Russian. The periodical was issued at a time of bolstered changes taking place in the operation of health care and public charity. It was at that time that today’s type of hospitals treating the sick was formed. Due to the supervision of medical and charitable institutions (religious, secular, private), the reports received from them formed the basis for presenting detailed data on their activities in 1833–1870 in the pages of the analysed annal. The purpose of the article is to present the periodical as a reliable source for research on the multifaceted functioning and financing of Christian and Old Jewish hospitals, as well as public charity institutions operating in the Kingdom of Poland and under the administration of the Central Welfare Council. Owing to the systematically published lists of the members of the Central Welfare Council and the District and Executive Welfare Councils in the reporting year, we are provided with a list of people active in this field in all governorates of the Kingdom of Poland in the years 1833–1870. In summary, in the analysed annals one can find the history of charitable institutions operating in the Kingdom of Poland, the composition of the boards of directors of health institutions, the systems of operation of hospitals, their equipment, the organization of work, a list of medical personnel, as well as confraternities, religious congregations and various associations involved in charity and treatment.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2023, 121; 37-56
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-80 z 80

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies