Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę ""Oświecenie"" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Radykalne Oświecenie a myśl współczesna
Autorzy:
Miklaszewska, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705838.pdf
Data publikacji:
2012-09-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Oświecenie
radykalizm
świeckość
religia
immanencja
Opis:
Epoka Oświecenia jest uważana za początek procesów zmian kulturowych, które ukształtowały współczesną świadomość. Powstaje pytanie o konstytutywne dla tej epoki idee, lecz także o jej granice czasowe: od kiedy rozpoczyna się ów „kryzys świadomości europejskiej” (P. Hazard), będący zarazem początkiem Oświecenia oraz drogi wiodącej do współczesności? W artykule omawiana jest teza J. Israela o przesunięciu początkowych granic epoki na rok 1650, oraz redukcjonistyczna interpretacja koncepcji Spinozy, w której eksponowane są elementy racjonalizmu i sekularyzmu (ateizmu), podjęte we francuskim Oświeceniu i stanowiące podstawę współczesnej świadomości. Wątki te następnie prowadzą zwolenników tej interpretacji do obrazu epoki współczesnej jako wieku świeckiego (Ch. Taylor). Postawiona przez Taylora teza o świeckim charakterze współczesnej zbiorowej świadomości i oddzieleniu religii od demokratycznego państwa nie została jednak przekonująco uzasadniona. Nadal toczą się bowiem spory dotyczące przyszłości religii i kształtu świeckiego demokratycznego państwa, w których filozofowie tacy jak R. Rorty i G. Vattimo z jednej strony, z drugiej zaś J. Habermas, zajmują zgoła odmienne stanowiska.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2012, 3; 489-503
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oświecenie greckie
Autorzy:
Chadzinikolau, Ares
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2044856.pdf
Data publikacji:
2018-08-17
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Opis:
Oświecenie greckie
Źródło:
Scripta Neophilologica Posnaniensia; 2013, 13; 151-165
1509-4146
Pojawia się w:
Scripta Neophilologica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oświecenie i empatia
Enlightenment and Empathy
Autorzy:
Schreiber, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2164525.pdf
Data publikacji:
2022-12
Wydawca:
Instytut im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu
Opis:
XXI Festiwal Prapremier w Bydgoszczy, 14-29 października 2022
Źródło:
Didaskalia. Gazeta Teatralna; 2022, 172; 287-300
2720-0043
Pojawia się w:
Didaskalia. Gazeta Teatralna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gruzińskie Oświecenie
Le siècle de lumières géorgien
Autorzy:
Baranowski, Bohdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16648110.pdf
Data publikacji:
1985
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
L'opinion concernant l'influence du siècle de lumières sur les terrains du Caucase et les débuts des changements dans leur vie politique, économique et culturelle n'est pas homogène. Les contacts de la Géorgie avec l’Ouest datent du XVIIIe siècle. C'étaient les missions catholiques qui les annoncèrent. Modérés, et même régressifs, les mots d'ordre du siècle de lumières transmis par les hommes d'Eglise devinrent progressifs en Géorgie rétrograde. Les ecclesiastiques curant indubitablement un grand mérite en enseignant les langues occidentales — française et italienne, dont la connaissance rendait possible le contact avec les idées sociales, politiques et culturelles européennes. De plus en plus fréquents devenaient le s contacts directs avec l'Europe Occidentale et indirects avec la Russie. Les représentants de l'absolutisme éclairé européen servaient de modèle aux souverains géorgiens. Les lacunes dans le s matériaux de source ou bien l'inaccessibilité de ceux-ci rendent impossible la fixation du degré de la transmission des idées européennes sur les terrains de la Géorgie. L'épanouissement des lumières au XVIIIe siècle en Géorgie était plutôt modeste et ne parvenait qu'au groupe restreint d’intellectuels.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 1985, 22; 109-115
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jerzy Stempowski i dziedzictwo oświecenia
Autorzy:
Chachulski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/961502.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Jerzy Stempowski
eseistyka
epistolografia
oświecenie
Opis:
Artykuł zgłębia problematykę obecności w pismach Jerzego Stempowskiego wątków oświeceniowych.
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2013, 14, 1; 7-28
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bogdan BANASIAK, Andrzej KUCNER, Piotr WASYLUK (red.), Demokracja, tolerancja, oświecenie
Autorzy:
Piekarz, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944009.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
Źródło:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2013, 3, 1; 217-218
2083-6635
2084-1043
Pojawia się w:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityka i religia w myśli Rousseau
Autorzy:
Ostrowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705188.pdf
Data publikacji:
2012-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Oświecenie
natura
historia
polityka
religia
Opis:
Oświecenie posługiwało się ekwiwokacyjnie pojęciem natury: zarówno w sensie opisowym (mechanistycznym), jak i normatywnym (moralnym). Rousseau - niezależnie od Hume’a i w innym kontekście niż Hume - odróżnił opisowy i normatywny sens słowa „natura”, doprowadzając do kryzysu myśl Oświecenia, jak i całą tradycję teorii umowy społecznej. W Rozprawie o nierówności Rousseau bada proces denaturalizacji i traktuje pierwotny stan natury jako pozytywny układ odniesienia. Mechanistycznie rozumiana historia prezentuje proces uspołecznienia jako dzieje upadku człowieka. Natomiast Umowa społeczna ma na celu wypracowanie zasad racjonalnego, opartego na równości i wolności porządku społecznego. Jak pogodzić te dwie perspektywy? Kant mówił o zapośredniczeniu przez edukację, Engels - rewolucję. Jednak te rozwiązania nie przekraczają horyzontu historycznego. Siłą pośredniczącą może być jedynie religia, jak wskazuje na to idea religii obywatelskiej u Rousseau.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2012, 4; 209-223
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potocki „Intertekstualny”
„Intertextual” Potocki
Autorzy:
Ryba, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690300.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Jan Potocki
oświecenie
literatura współczesna
Enlightement
contemporary literature
Opis:
The life of Enlightenment celebrities from the spheres of aristocracy, politics and science — which were swarming with original, eccentric and brilliant figures — almost provokes to be included in the framework of the fictional story. Also many literary works from this era, amazingly modern in form and content and well written, still tempts to literary „dialogue” with them. Contemporary authors readily use these „goods” searching new themes and artistic solutions. For these reasons Jan Potocki has earned the great interest of the creators. His astonishingly original and eccentric life has inspired both Polish (e.g. M. Choromański, J. Lechoń, T. Jurasz) and foreign authors (e.g. Rüdiger Kremer). His works have aroused equally strong interest, especially The Manuscript Found in Saragossa, a masterpiece of world literature, inspiring many important and talented writers, Polish and foreign ones (e.g. M. Gretkowska, K. Rudowski, L. Rosendorfer, J. Fowles). Undoubtedly, Potocki’s work and biography can provide a lot of creative satisfaction and they are a mine of literary ideas, starting from biographical facts, by borrowing motifs and ending with stylization „games”.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2016, LXXI; 49-55
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nauczanie prawa czy przepisów prawnych?
Autorzy:
Wołodkiewicz, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/914936.pdf
Data publikacji:
2015-03-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
nauka prawa
studia prawnicze
Oświecenie
II RP
Opis:
W dyskusjach nad modelem studiów prawniczych, od czasów oświecenia aż do dni dzisiejszych, przewija się motyw użyteczności prawa rzymskiego i innych przedmiotów historyczno-prawnych dla edukacji przyszłego prawnika oraz czy studia te powinny przygotowywać jedynie do wykonywania praktycznego zawodu, czy też powinny dawać formację bardziej teoretyczny. Reformatorzy studiów podkreślali zazwyczaj niedostatki dotychczasowego stanu nauczania prawa. Kwestionowali głównie niektóre wykładane przedmioty i postulowali wprowadzenie innych, bardziej ich zdaniem potrzebnych do kształcenia przyszłego prawnika. Stosunkowo wcześnie, bo już w dwa lata po odzyskaniu niepodległości, rozporządzenie Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z dnia 16 października 1920 r. ujednoliciło studia prawnicze we wszystkich uniwersytetach polskich. Podobnie jak wiele rozwiązań pomyślanych przez twórców jako prowizoryczne, program studiów wprowadzony w 1920 r. przetrwał cały okres dwudziestolecia międzywojennego i w swych podstawowych rozwiązaniach był realizowany jeszcze w Polsce Ludowej. Ten prowizoryczny program – który n.b. dotrwał do roku 1939 i był stosowany jeszcze w pierwszych latach po II wojnie światowej – wywołał żywe polemiki w polskich środowiskach uniwersyteckich. Najbardziej charakterystyczna była w tym względzie dyskusja między dwoma profesorami Uniwersytetu im. Jana Kazimierza we Lwowie: historykiem prawa Oswaldem Balcerem i karnistą Juliuszem Makarewiczem.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2015, 67, 1; 233-248
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemysł tłumaczeniowy: Oświecenie jako masowe oszustwo. Nowe uwagi na temat nienowego problemu
Autorzy:
Schauffler, David
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/466813.pdf
Data publikacji:
2011-01-01
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Opis:
This essay takes its inspiration from Adorno and Horkheimer’s work Dialektik der Aufklärung, which critically examines culture at large. Schauffler interrogates all the key words used in his title in order to discuss the significance of translation in contemporary culture and communication. The industrial aspect of translation is related to Walter Benjamin’s claim that (literary) translation is not supposed to serve the reader. Nowadays, on the other hand, translation is an industry and as such is obliged to be subordinated to the demands of the market. That reflects on the assumptions and strategies employed by the translator: her/his attitude to the source language and the very notion of translation are modified accordingly.
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2011, 1-2(22-23) konteksty anglistyki; 55-65
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oświecenie i my. (Oświecenie, czyli tu i teraz. Pod red. Łukasza Rondudy i Tomasza Szerszenia. Kraków–Warszawa: Wydawnictwo Karakter; Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, 2021, 320 s.)
Autorzy:
Dąbrowska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2178970.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
Enlightenment
21st century
dialogue
Immanuel Kant
civilization
Opis:
The paper presents the book titled The Enlightenment, or Here and Now, edited by Łukasz Ronduda and Tomasz Szerszeń (Warsaw 2021, 320 pages). The book consists of seven essays by Polish scholars, an introduction by the editors (Ł. Ronduda, T. Szerszeń, Here and Now) and an appendix (J. Talbierska, The Paper Museum...). Among the authors, there are philosophers, culture studies specialists, historians of art, journalists, graphic artists and painters (the book contains illustrations). The authors present connections between the Enlightenment and the 21st century. There the book discusses the essay titled What is Enlightenment? by Immanuel Kant (1784).
Źródło:
Studia Rossica Gedanensia; 2022, 9; 263-270
2449-6715
2392-3644
Pojawia się w:
Studia Rossica Gedanensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ordo ex chao / T. 1: "Oświecenie Różokrzyżowców" i początki masonerii spekulatywnej 1614-1738
Autorzy:
Cegielski, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/books/1804787.zip
https://bibliotekanauki.pl/books/1804787.pdf
https://bibliotekanauki.pl/books/1804787.mobi
https://bibliotekanauki.pl/books/1804787.epub
Data publikacji:
1994
Wydawca:
Warszawska Oficyna Wydawnicza Gryf / Wydawnictwo Bellona
Opis:
ORDO EX CHAO – „Ład z Chaosu”. Ta pradawna formuła kosmologiczna, w epoce nowożytnej upowszechniona przez adeptów wiedzy tajemnej, do dziś pozostaje dewizą wielu systemów masońskich. Czy związki pomiędzy masonerią a sięgającą odległej przeszłości tradycją hermetyczną są przypadkowe? Jak sądzi wielu historyków, twórcy nowoczesnego, tak zwanego spekulatywnego, wolnomularstwa byli zwolennikami filozofii hermetycznej, szczególnie zaś alchemii duchowej. Czy wnieśli oni do zasad i rytuałów masonerii coś więcej niż intrygujące swą tajemniczością znaki i symbole? Na te i inne pytania odpowiada książka Tadeusza Cegielskiego, w której autor interpretuje teksty siedemnastowiecznych Różokrzyżowców. Wykazuje on, że przedstawiciele tego ruchu intelektualnego sformułowali ambitny program religijnej, naukowej i politycznej reformy oraz stworzyli ideę tajnego związku uczonych, zdolnego program ów zrealizować. Dowodzi, że utopijny program Różokrzyżowców przejęło wolnomularstwo, modyfikując go wszakże i przykrawając do możliwości mieszczańskiego społeczeństwa Anglii przełomu XVII i XVIII wieku. Den Hauptgegenstand der vorliegenden Arbeit bilden die gegenseitigen Relationen zwischen der „Rosenkreuzerei” und Freimaurerei als intellektuellen Bewegungen (die Freimaurerei auch als „Institution”) und den ideellen Krisen des 17. und 18. Jahrhunderts. Man betrachtete die „königliche Kunst” der Rosenkreuzer und des Freimaurertums als eine in vielen Richtungen ausgreifende weltanschauliche Reaktion auf die in verschiedenen Zeiten und vielerorts in Europa entstehenden Wertkrisen. Derartige Interpretation steht im Widerspruch zur traditionellen Fassung der Freimaurerei des 18. Jahrhunderts als ausschließlich einer „Avantgarde” bzw. eines „Vorpostens” der Aufklärung, gleichzeitig aber auch im Widerspruch zur (seltener stattfindenden) Darstellung der Freimaurerei als eines ideologischen Alliierten des ancien régime. Stattdessen hat der Autor ein dynamisches, in Zeit und Raum wechselndes Bild des Freimaurertums vorgeschlagen. Nach der Meinung des Autors erfüllte die „königliche Kunst” (verstanden hier als eine Synthese sowohl der Rosenkreuzer als auch ihrer freimaurerischen Nachfolger) vorschiedenartige Funktionen: von der religiösen bis zur politischen, immer durch das Schaffen einer praktischen Alternative für jeweiliges Problem oder weltanschauliches Dilemma. Deswegen können wir über die freimaurerische Alternative als über ein eigenartiges Phänomen des neuzeitlichen Gedankens sprechen. Die Vielheit der Funktionen der freimaurerischen Doktrin ergab sich direkt aus dem esoterischen Charakter der letzteren. Der eklektische Charakter des von den neuzeitlichen Neoplatonikem und Hermetisten ererbten Systems verursachte gleichzeitig, daß auf dessen Grund verschiedene, oft einander widersprechende Tendenzen des 17. und 18. Jahrhunderts Zusammenstoßen und in eine neue Vollständigkeit verschmelzen konnten. Daher z.B. kommt die Leichtigkeit auf, mit der sich das System bahnbrechende soziale Konzeptionen einerseits und Errungenschaften der wissenschaftlichen Naturkunde andererseits aneignete. Als ein offenes System war das Freimaurertum im Stande, auf viele von den Zeiten gestellte Fragen Antwort zu geben, viele Probleme und zwar auf verschiedene Weise zu lösen. Die hier vorgeschlagene Fassung des Problems der Freimaurerei erlaubte – hinsichtlich des 17. und 18. Jahrhunderts – nachstehende, miteinander verbundene Thesen vorzuführen: 1. Einen Teil ihrer ideellen Prinzipien, aber gleichzeitg alle ihre Funktionen sowie die symbolische Sprache und den initiierenden Charakter hat die Freimaurerei direkt bzw. indirekt von der Rosenkreuzerbewegung übernommen. Die „königliche Kunst” der Freimaurerei bildete „hic et nunc” praktische Verwirklichung des Programms der von den Rosenkreuzern angebotenen geistigen Erneuerung des Christentums. Mit anderen Worten: die spekulative Freimaurerei aktualisierte (im aristotelischen Sinne dieses Terminus) und instituierte die Utopie der Rosenkreuzer über die „Reformation der ganzen weiten Welt”. 2. Die Frage der ideellen Verbindungen zwischen der Rosenkreuzerbewegung und der Freimaurerei kann verhältnismäßig leicht entschieden werden, wenn wir die beiden Formationen analysiert haben, nicht nur von dem Gesichtspunkt der Programminhalte, sondern auch (oder sogar vor allem) aus der Sicht der von diesen Formationen ausgeübten intellektuellen Funktionen. Diese letzteren sollten sich demzufolge im Blickpunkt der Reflexion der zukünftigen Forscher finden. 3. Von Anfang des 18. Jahrhunderts bildete die freimaurerische Bewegung eine Plattform, auf der die sozialen und weltanschaulichen Konflikte der Aufklärung zum Vorschein kamen. Auf Grund der „königlichen Kunst” wurden sie zu einem gewissen Grade und bis zu einem gewissen Zeitpunkt entladen. Deswegen kann man auch von einer Kompensations – bzw. psychotherapeutischen Funktion der aufgeklärten Freimaurerei sprechen. Die hier vorgeführten Thesen hat der Autor mit zwei historischen Beispielen illustriert, die als Prüfstein der ganzen konzeption gedient haben. Das erste Beispiel von größter historischer Bedeutung betrifft die in erster Dekade des 17. Jahrhunderts gebildete Formation der Rosenkreuzer. Indem die „ältere”, d.h. die erste Generation der Rosenkreuzer die zahlreichen Fäden des Renaissancegedankens: der neoplatonischen Philosophie, des Hermetismus, der Philosophie der Natur und last but not least der lutherischen Reformation reinterpretierte und gleichzeitig in ein System synthetisierte, konnte sie ihr Programm der „allgemeinen Reformation der ganzen weiten Welt” verkünden. Die anonymen Aussagen des Organisators der Bewegung, des Pastors aus Tübingen, Johann Valentin Andreaes fanden in den Jahren 1614-1616 statt und begegneten einem starken und weiten Widerhall, der zeigte, daß das Programm, vorgelegt in den Manifesten Fama und Confessio und im Roman Chymische Hochzeit, wichtige Probleme der Gegenwart berührte. Aussagen der angeblichen Geheimbrüderschaft wurden nicht nur in Deutschalnd, sondern auch in Frankreich, England, Holland, Polen und Böhmen gelesen und riefen eine weitreichende intellektuelle Bewegung hervor, die von den Zeitgenossen „Manie der Rosenkreuzer” genannt wurde. Diese „Manie” hatte zur Folge, daß das ursprüngliche Programm des Freundeskreises aus Tübingen wesentlicher Modifizierung unterlag, in der strikte alchimistisch-hermetischen Richtung und in der Richtung, die mit dem Projekt der Gründung einer internationalen Akademie der Wissenschaften verbunden war. Diese Strömungen, die sich vor allem auf den Britischen Inseln entwickelt haben, brachten praktische Früchte, indem sie zum neuen Typ der freimaurerischen Logen inspirierten und Handlungen der Gründer von Londoner Royal Society, der ersten britischen Akademie der Wissenschaften (1660-1662), beeinflußten. Das zweite Beispiel steht in Verbindung mit den englischen Anfängen der spekulativen Freimaurerei und dem Enstehen des Systems der Großloge von London, die sich 1717 konstituiert hat (sog. Premier Grand Lodge), und drei Londoner Logen sowie eine Loge in Westminster umfaßte. Die organisatorische und ideelle Grundlage dieses Teiles der Bewegung bildeten die 1723 veröffentlichten The Constitutions of the Free and Accepted Masons von dem presbyterianischen Pastor James Anderson. Die Konstitutionen der Großloge von London wurden in der zweiten Ausgabe von 1738 ergänzt und verbessert und bildeten den Kanon der dreistufigen britischen Freimaurerei – der blauen bzw. Johannismaurerei. Das System, das sich schnell in Ländern des kontinentalen Europas verbreitet hat, bildete eine Alternative für die Logen vom sog. jakobischen Typ, die die Anhänger des verbannten Jakobs des Zweiten Stuart versammelten. Schon in den ersten Jahren des 18. Jahrhunderts besaßen diese Logen ihre Abzweigungen in katholischen Ländern Europas, d.h. in Frankreich, Italien und vielleicht sogar in Polen.
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Książka

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies