Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę ""Hetmani"" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Żywot hetmana porywczego : kariera i działalność polityczno-wojskowa Jana Karola Chodkiewicza
Autorzy:
Żojdź, Karol (1988- ).
Powiązania:
Mówią Wieki 2020, nr 11, s.32-35
Data publikacji:
2020
Tematy:
Chodkiewicz, Jan Karol (1560-1621)
Wojsko
Hetmani
Husaria
Szwedzi
Turcy
Artykuł problemowy
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł z czasopisma popularnonaukowego
Biografia
Opis:
Artykuł poświęcony jest Janowi Karolowi Chodkiewiczowi – hetmanowi wielkiemu litewskiemu, wojewodzie wileńskiemu. Wykształcenie Chodkiewicz zdobywał w Akademii Wileńskiej do 1589 roku, potem studiował prawo i filozofię w uniwersytecie w Ingolstadt. Zwiedził Włochy i Maltę, wrócił do Polski w 1590, gdzie pod wodzą hetmana Żółkiewskiego walczył z kozackimi powstańcami atamana Nalewajki. Uczestniczył też w zwycięskiej kampanii przeciw hospodarowi mołdawskiemu Michałowi Walecznemu, na którą to wyprawę wspólnie z bratem Aleksandrem wystawili 150 konną rotę husarską. W 1596 zyskał urząd podczaszego litewskiego, a w 1599 roku głosami szlachty, z poparciem dworu królewskiego wybrany został starostą generalnym żmudzkim. W wojnie polsko-szwedzkiej o Inflanty (mianowany przez Zygmunta III Wazę pułkownikiem hetmańskim) zwyciężył pod Kokenhausen (1601), odebrał Szwedom Dorpat (1603) i obronił Rygę, odnosząc zwycięstwo pod Kircholmem nad przeważającymi siłami szwedzkimi. W kolejnej bitwie pod Białym Kamieniem (1604) rozniósł 7-tysięczną armię przeciwnika, mając 2 tysiące żołnierzy. Straty własne 150 osób, po stronie szwedzkiej 3 tysiące. Jan Karol Chodkiewicz od 1600 roku hetman polny litewski, w 1605 roku został hetmanem wielkim litewskim, a w 1616 roku przez króla mianowany na urząd wojewody wileńskiego. W 1617 roku poprowadził ekspedycję królewicza Władysława na Moskwę, ale do osadzenia na rosyjskim tronie nie doszło. W 1621 roku w rok po klęsce wojsk koronnych pod Chocimiem Chodkiewicz zdołał zatrzymać armię turecką pod wodzą Osmana II, ale odwrotu już nie doczekał, zachorował i zmarł pod Chocimiem.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Pióra w służbie buławy. Raz jeszcze o kancelarii i archiwum hetmańskim Stanisława Jabłonowskiego
Autorzy:
Sowa, Jan Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/916745.pdf
Data publikacji:
2019-07-17
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
administracja wojskowa
archiwa
hetmani koronni
kancelarie
oficerowie
Opis:
Artykuł przedstawia charakterystykę kancelarii i archiwum hetmańskiego Stanisława Jabłonowskiego jako istotnego narzędzia sprawowania hetmańskiej władzy i kontroli nad siłami zbrojnymi w okresie wojny Rzeczypospolitej z Imperium Osmańskim (1683–1699). Długotrwały konflikt zbrojny niósł ze sobą  sporo wyzwań o charakterze logistycznym, finansowym i dyscyplinarnym. Rzetelnie prowadzona dokumentacja mogła być dla hetmana istotną pomocą w przezwyciężeniu tych trudności.Za tworzenie i gromadzenie akt hetmańskich odpowiadała podporządkowana mu kancelaria. Szczególną rolę odgrywali pisarze wojskowi – przełożeni kancelarii hetmańskiej. W okresie hetmaństwa Stanisława Jabłonowskiego pisarzami wojskowymi byli kolejno Wojciech Stanisław Czacki i Szymon Franciszek Pułaski. Pisarze zajmowali się szczegółowym opracowaniem treści wystawianych przez hetmana dokumentów. Pełnili ważną funkcję  przy rozdziale largicji – specjalnych wynagrodzeń przyznawanych rokrocznie przez hetmana wyższym oficerom wojska koronnego ze skarbu hibernowego. Wojny toczone przez Rzeczpospolitą w drugiej połowie XVII i na początku XVIII w. sprzyjały rozwojowi archiwów wojskowych jak i wprowadzaniu co raz bardziej biurokratycznych form administrowania armią.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2018, 70, 2; 195-212
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Próba zrównania uprawnień litewskich urzędów hetmańskich za panowania Jana Kazimierza
An Attempt to Equalize the Powers of Lithuanian Hetman Offi ces under King John II Casimir Vasa
Autorzy:
Rachuba, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375770.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Grand Duchy of Lithuania
hetmans
John II Casimir Vasa
Wielkie Księstwo Litewskie
hetmani
Jan Kazimierz
Opis:
Th e aim of the article is to present the attempts undertaken by King John Casimir to make equal the powers of Lithuanian hetmans and thus to limit the authority of the Lithuanian grand hetman. To this end, the king, alongside with his legal attempts, appointed to the office of Lithuanian fi eld hetman Wincenty Korwin Gosiewski, closely associated with the royal court. Attention also is paid to negative consequences of King John Casimir’s actions for the combat and operational capacity of the Lithuanian army.
Celem artykułu jest pokazanie podejmowanych przez Jana Kazimierza Wazę prób zrównania kompetencji hetmanów litewskich, a tym samym ograniczenia władzy hetmana wielkiego. Król, oprócz podejmowania inicjatyw o charakterze prawnym, starał się osiągnąć zakładany cel przez nominację na funkcję hetmana polnego ściśle związanego z dworem Wincentego Korwina Gosiewskiego. Zwrócono również uwagę na negatywny skutek działań Jana Kazimierza Wazy na zdolności bojowe i operacyjne armii litewskiej. The aim of the article is to present the attempts undertaken by King John Casimir to make equal the powers of Lithuanian hetmans and thus to limit the authority of the Lithuanian grand hetman. To this end, the king, alongside with his legal attempts, appointed to the office of Lithuanian field hetman Wincenty Korwin Gosiewski, closely associated with the royal court. Attention also is paid to negative consequences of King John Casimir’s actions for the combat and operational capacity of the Lithuanian army.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2018, 4; 77-92
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Korespondencja Stanisława Rewery Potockiego : hetman polny koronny 1652-1654, hetman wielki koronny 1654-1667
Autorzy:
Potocki, Stanisław (ok. 1589-1667).
Współwytwórcy:
Kroll, Piotr (1971- ). Opracowanie
Wydawnictwo DiG. Wydawca
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Warszawa : Bellerive-sur-Allier : Wydawnictwo DiG ; Edition La Rama
Tematy:
Potocki, Stanisław (ok. 1589-1667)
Hetmani
Antologia
Edycja krytyczna
Listy
Wydawnictwo źródłowe
Opis:
Bibliografia na stronach 294-298. Indeks.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Korespondencja hetmana wielkiego koronnego Józefa Potockiego 1739
Autorzy:
Potocki, Józef (1673-1751).
Współwytwórcy:
Ciesielski, Tomasz (1965- ). Opracowanie Przedmowa
Wydawnictwo DiG. Wydawca
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Warszawa : Bellerive-sur-Allier : Wydawnictwo DiG ; Edition La Rama
Tematy:
Potocki, Józef (1673-1751)
Hetmani
Polityka
Wojna rosyjsko-turecka (1735-1739)
Wojsko
Antologia
Edycja krytyczna
Listy
Wydawnictwo źródłowe
Opis:
Bibliografia na stronach 364-370. Indeksy.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Korespondencja Szczęsnego Kazimierza Potockiego : hetman polny koronny 1692-1702, hetman wielki koronny 1702
Autorzy:
Potocki, Feliks Kazimierz (?-1702).
Współwytwórcy:
Kościelniak, Karol (1981- ). Opracowanie
Wydawnictwo DiG. Wydawca
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Warszawa : Bellerive-sur-Allier : Wydawnictwo DiG ; Edition La Rama
Tematy:
Potocki, Feliks Kazimierz (?-1702)
Hetmani
Antologia
Edycja krytyczna
Listy
Wydawnictwo źródłowe
Opis:
Bibliografia na stronach 197-201. Indeksy.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Bić się na małym polu
Autorzy:
Mleczek, Tomasz.
Powiązania:
Polska Zbrojna. Historia 2020, nr 1, s. 70-76
Data publikacji:
2020
Tematy:
Bitwa pod Orszą (1514)
Sztuka wojenna
Hetmani
Dowodzenie (wojsk.)
Artykuł z czasopisma historycznego
Opis:
Artykuł przedstawia kadrę dowódczą średniego szczebla w pierwszej połowie XVI wieku. Autor artykułu omawia rolę hetmana na polu bitwy. Przybliża również rolę jego pomocnika w staropolskiej sztuce wojennej.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Hetman Jan Tarnowski
Autorzy:
Mleczek, Tomasz.
Powiązania:
Mówią Wieki 2020, nr 11, s. 19-22
Data publikacji:
2020
Tematy:
Tarnowski, Jan Amor (1488-1561)
Hetmani
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł z czasopisma popularnonaukowego
Biografia
Opis:
Artykuł przedstawia biografię hetmana wielkiego koronnego Jana Tarnowskiego (1488-1561), który uczestniczył m.in. w zwycięskiej bitwie z Moskalami pod Orszą (1514). Podczas podróży do Ziemi Świętej pasowany na rycerza jerozolimskiego, w Portugalii. Po powrocie w 1519 uczestniczył w wojnie z Zakonem Krzyżackim, a podczas najazdu Turków w 1519 roku jako jedyny zaatakował Turków w odwrocie pod Komarnem, pokonał tylną straż – ok. 3 tysięcy Turków. W 1527 Jan Tarnowski został hetmanem Wielkim Koronnym. Buławę hetmańską otrzymał od króla Zygmunta Starego w 1527 roku, a w 1533 niespodziewanie ją złożył. Tak zaprotestował przeciw polityce królowej Bony chcącej restytucji monarchii dziedzicznej i wzmocnienia władzy królewskiej. Buławę hetmańską Jan Tarnowski, zawiedziony polityką królewską, składał jeszcze czterokrotnie i tyleż samo razy ponownie przyjmował. Jako wybitny teoretyk wojskowości i wyjątkowo sprawny wódz był cenionym autorem wielu tekstów o prowadzeniu wojen. To hetmanowi Tarnowskiemu polskie wojsko zawdzięcza reorganizację i wprowadzenie m.in. korpusu saperów, szpitali polowych, oddziałów kierujących ruchem taborów, czy sądów wojskowych.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Między wielkością a tragedią : hetman Stanisław Żółkiewski
Autorzy:
Milewski, Dariusz (1974- ).
Powiązania:
Mówią Wieki 2020, nr 11, s. 23-27
Data publikacji:
2020
Tematy:
Żółkiewski, Stanisław (1547-1620)
Hetmani
Husaria
Tatarzy
Turcy
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł z czasopisma popularnonaukowego
Biografia
Opis:
Życie, dokonania i śmierć w walce hetmana polnego Stanisława Żółkiewskiego to temat artykułu. Oddany przez ojca w 1566 roku pod opiekę sekretarza królewskiego Jana Zamojskiego, pozostał mu wierny i stał się jego długoletnim stronnikiem. W 1588 roku otrzymał buławę hetmana polnego, zasłużywszy się na polach bitew pod Lubieszowem (1577) i w wyprawach moskiewskich króla Stefana Batorego (1579-1581). Uczestniczył też w zwycięskich walkach w Mołdawii (1595) i przeciwko Kozakom zaporoskim Semena Nalewajki, których zmusił do kapitulacji (1596). Zwyciężał też Szwedów pod Rewlem w 1602 roku, a w cztery lata później Tatarów nad Udyczem, gdzie uwolnił z jasyru tysiące polskich jeńców. W 1620 roku poniósł klęskę w bitwie z wojskami turecko-tatarskimi pod Cecorą. Zarządził odwrót wojsk, a sam, nie chcąc uciekać, zginął odpierając ataki. Jego głowę wysłano sułtanowi.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Na biografię zasługują nie tylko hetmani. Odpowiedź na artykuł recenzyjny Tomasza Ciesielskiego
Autorzy:
Majewski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763545.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2022, 129, 3; 677-696
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Epitafium dla hetmana
Autorzy:
Łysiak, Tomasz (1970- )
Powiązania:
Gazeta Polska 2021, nr 40, s. 82-84
Data publikacji:
2021
Tematy:
Chodkiewicz, Jan Karol (1560-1621)
Bitwa pod Chocimiem (1621)
Hetmani
Wojna polsko-szwedzka (1600-1611)
Wojna polsko-turecka (1620-1621)
Wojsko
Artykuł publicystyczny
Artykuł z tygodnika opinii
Opis:
W artykule przedstawiono postać Jana Karola Chodkiewicza, jednego z najwybitniejszych dowódców wojskowych XVII wieku.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies