Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Starska, K" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-15 z 15
    Tytuł:
    Glin - występowanie i właściwości toksyczne
    The occurrence and toxicity of aluminium
    Autorzy:
    Starska, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/876030.pdf
    Data publikacji:
    1990
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    glin
    wlasciwosci toksyczne
    wystepowanie
    metody badan
    czynniki etiologiczne
    przemysl spozywczy
    zawartosc glinu
    dodatki do zywnosci
    srodki spulchniajace
    krzemiany
    racje pokarmowe
    neurotoksycznosc
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1990, 41, 3-4
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Glin w zywnosci
    Aluminium in food
    Autorzy:
    Starska, K
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/877401.pdf
    Data publikacji:
    1993
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    surowce roslinne
    higiena zywnosci
    choroby czlowieka
    surowce zwierzece
    glin
    konferencje
    metabolizm czlowieka
    toksykologia zywnosci
    Warszawa konferencja
    zywienie czlowieka
    plant raw material
    food hygiene
    human disease
    animal raw material
    aluminium
    conference
    human metabolism
    food toxicology
    Warsaw conference
    human nutrition
    Opis:
    Na podstawie piśmiennictwa przedstawiono dane dotyczące zawartości glinu w żywności oraz potencjalne źródła jego pobierania.
    Literature of the subject has been used to present data on the content of aluminium in groups of food products, and possible sources of its intake. Aluminium content in majority of naturally derived products does not exceed 10 mg/kg (usually 0.1-1 mg/kg). This element is consumed by humans mainly through cereals, cheese and salt. Herbs, spices and tea have a naturally high content of aluminium. Nutrients are a significant course of aluminium in infants and small children. Its content in milk-based mixes is over ten times higher, and in soya-based mixes up to several dozen times higher than that reporeted for breast milk. Aluminium compounds used as food additives are an additional source of this element in food in many countries. Such additives are not permitted in Poland. Food pollution with aluminium may, to some extent, be augmented by use of aluminium cutlery and kitchen utensils, equipment used in food industry, as well as packaging. Consumption analysis presente in 1989 by the FAO/WHO Experts Commision for food additives conclude that the daily intake of aluminium in children is 2-6 mg/kg, and in adults 6-14 mg/kg. The PTWI parameter for aluminium is 7 mg/kg body weight.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1993, 44, 1; 55-63
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wykrywanie substancji pomocniczych w poliamidach
    Detection of adjuvant substances in polyamides
    Autorzy:
    Sobkowicz, K.
    Starska, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/871642.pdf
    Data publikacji:
    1984
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1984, 35, 5
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Oznaczenie migracji wybranych substancji dodawanych przy produkcji papieru opakowaniowego
    Determination of the migration of chosen substances added in production of wrapping paper
    Opredelenie migraci izbrannykh substancji dobavlennykh pri produkcii upakovochnojj bumagi
    Autorzy:
    Cwiek, K.
    Starska, K.
    Mazur, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/876258.pdf
    Data publikacji:
    1985
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    oznaczanie
    migracja
    papier opakowaniowy
    metoda kolorymetryczna
    pakowanie
    formaldehyd
    chlorofenole
    wyniki badan
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1985, 36, 4
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wykrywanie i identyfikacja przeciwutleniaczy w polistyrenie
    Detection and identification of antioxidants in polystyrene
    Obnaruzhenie i identifikacija antiokislitelejj v polistirole
    Autorzy:
    Nikonorow, M.
    Starska, K.
    Mazur, H.
    Lewandowska, I.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/876240.pdf
    Data publikacji:
    1982
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    przeciwutleniacze
    wykrywanie przeciwutleniaczy
    identyfikacja przeciwutleniaczy
    polistyren
    przepisy prawne
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1982, 33, 5-6
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ryby i owoce morza jako źródło narażenia człowieka na metylortęć
    Fish and seafood as a source of human exposure to methylmercury
    Autorzy:
    Mania, M.
    Wojciechowska-Mazurek, M.
    Starska, K.
    Rebeniak, M.
    Postupolski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/874946.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    ryby
    zywnosc pochodzenia morskiego
    zywienie czlowieka
    dieta
    rtec
    toksycznosc
    metabolizm czlowieka
    choroby czlowieka
    zwiazki rteci
    autyzm
    choroba Parkinsona
    choroba Alzheimera
    stwardnienie zanikowe boczne
    zalecenia zywieniowe
    zywnosc
    selen
    detoksykacja
    pobranie rteci
    fish
    marine food
    human nutrition
    diet
    mercury
    toxicity
    human metabolism
    human disease
    mercury content
    autism
    Parkinson's disease
    Alzheimer's disease
    amyotrophic lateral sclerosis
    nutritional recommendation
    food
    selenium
    detoxication
    mercury intake
    Opis:
    Ryby i owoce morza są zalecanymi składnikami diety, dostarczają one pełnowartościowego białka, witamin, soli mineralnych oraz kwasów tłuszczowych omega-3. Te środki spożywcze mogą być również źródłem pobrania metylortęci przez ludzi. Artykuł ten zawiera informacje na temat źródeł narażenia na organiczne połączenia rtęci, toksyczności, metabolizmu oraz przemian rtęci w środowisku. Przedstawiono zalecenia żywieniowe przygotowane przez Komisję Europejską i państwa członkowskie w odniesieniu do spożycia ryb drapieżnych, uwzględniające najbardziej wrażliwe grupy populacji, takie jak: kobiety planujące ciążę, ciężarne, karmiące matki oraz dzieci. Na podstawie piśmiennictwa omówiono również zanieczyszczenie ryb i owoców morza rtęcią i metylortecią. Opisano rolę selenu jako czynnika, który obniża toksyczność metylortęci jak również przedstawiono informacje o potencjalnych czynnikach etiologicznych związanych z chorobą autystyczną. W artykule zwrócono również uwagę na wzrastającą ilość powiadomień w ramach europejskiego Systemu Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach (Rapid Alert System for Food and Feed –RASFF), dotyczących zanieczyszczenia rtęcią ryb i produktów rybnych. Omówiono także regulacje prawne dotyczące maksymalnych dopuszczalnych poziomów rtęci w żywności.
    Fish and seafood are recommended diet constituents providing high quality protein, vitamins, minerals and omega-3 fatty acids, mainly eicosapentaenoic acid (EPA) and docosahexaenoic acid (DHA). However, these foodstuffs can also be the major source of methylmercury intake in humans. In general, more than 90% of the mercury in fish is found as methylmercury, but contents of methylmercury can vary considerably between species. Predatory species that are at the top of the food chain and live a long time, may accumulate higher levels of methylmercury. This paper contains information about sources of human exposure to organic compounds of mercury, toxicity, metabolism and transformation of mercury in the environment. Assessment of methylmercury by international risk assessment bodies such as the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) and U.S. National Research Council (NRC) were presented. Climate changes and their influence on the mercury cycle in the environment especially mercury methylation and concentrations of methylmercury in marine species were also presented. Consumer advice prepared by European Commission and Member States as regards consumption of predatory fishes such as swordfish, tuna, shark, marlin and pike, taking into account the most vulnerable groups of population e.g. women planning pregnancy, pregnant or breastfeeding women and children were presented. Mercury and methylmercury contamination of fishes and seafood on the basis of the literature references as well as intake of mercury with fish and fish products in Poland and other European country were discussed. The role of selenium as a factor which counteracts methylmercury toxicity and protects against some neurological effects of methylmercury exposure in humans, as well as information on potential etiological factors connected with autism disorder were also described. Attention has also been drawn to increasing number of notifications to Rapid Alert System for Food and Feed (RASFF) concerning the contamination of fish and fish products with total mercury. European and national regulations concerning maximum permissible levels of mercury in food were also presented. Possibility of selection of different fish and seafood species, taking into account low methylmercury contamination and high contents of omega-3 fatty acids e.g. sardine, mackerel, anchovy, salmon, periwinkle, have been discussed.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2012, 63, 3
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badanie zawartości kadmu i ołowiu w papierosach krajowych i zagranicznych
    ISSLEDOWANIJA SODERZHANIJA KADMIJA I SWINCA W OTECHECTWENNYKH IZARUBEZHNYKH SIGARETAKH
    DETERMINATION OF CADMIUM AND LEAD CONTENT IN POLISH AND FOREIGN CIGARETTES
    Autorzy:
    Zawadzka, T.
    Brulinska-Ostrowska, E.
    Wojciechowska-Mazurek, M.
    Cwiek, K.
    Starska, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/873722.pdf
    Data publikacji:
    1989
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1989, 40, 2
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Exposure to lead and cadmium released from ceramics and glassware intended to come into contact with food
    Autorzy:
    Rebeniak, M.
    Wojciechowska-Mazurek, M.
    Mania, M.
    Szynal, T.
    Strzelecka, A.
    Starska, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/876754.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    lead exposure
    cadmium exposure
    ceramics
    glass
    contact with food
    food contact surface
    lead migration
    cadmium migration
    risk assessment
    health hazard
    human health
    kitchenware
    Opis:
    Background. The dietary intake of harmful elements, particularly lead and cadmium constitutes a health threat and essential measures should be undertaken to reduce consumer exposure. The latest risk assessments by the European Food Safety Authority (EFSA) and Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) have indicated that the Provisional Tolerable Weekly Intake (PTWI) for lead and cadmium do not ensure health safety and their review had to be undertaken. Migration from ceramics and glassware intended for food contact is an important source of lead and cadmium intake. Objectives. To study the release of lead and cadmium from ceramics and glassware (including decorated products) intended for food contact that are available on the Polish market and to assess the resulting health risk to the consumer. Materials and Methods. Ceramics and glassware (mainly decorated) were sampled from the Polish market during 2010- 2012 throughout the country by staff of the Sanitary-Epidemiological Stations in accordance with monitoring procedures and guidelines designed by the National Institute of Public Health-National Institute of Hygiene. Migration of lead and cadmium was measured by incubating the samples with 4% acetic acid for 24 hours at a temperature of 22±2ºC in the dark. Flame Atomic Absorption Spectrometry (FAAS) was used to measure these elements in food simulant according to a validated and accredited method (PN-EN ISO/IEC 17025). Results. 1273 samples of ceramics and glass wares were analysed in 2010-2012. Lead and cadmium release were usually found to be below analytical detection limits. Permissible migration limits (as prescribed by the legislation) of these metals were rarely exceeded and were reported mainly in articles imported from outside the EU. Two imported and decorated ceramic flat plates released lead at 0.9 and 11.9 mg/dm2 (limit 0.8 mg/dm2) and 5 imported deep plates gave migration values of 4.7 mg/L, 4.9 mg/L, 5.6 mg/L, 6.1 mg/L, 8.6 mg/L (limit 4.0 mg/L). Lead migrations from ceramic ware rims above the 2.0 mg per product limit (as established in Polish Standard PN-B-13210:1997 [16]) were observed in 4 samples, at 2.1, 3.7, 4.2 and 14.4 mg per product, respectively. Migrations of cadmium from the ceramic samples’ rims were within permissible limits. Majority of high migration results were obtained for decorated rims of glass vessels for beverages. The highest migration from the rim of an imported glass mug was reported at 163.8 mg/product for lead and at 8.96 mg/product for cadmium. Risk assessment indicated that exposures to lead and cadmium released from ceramic wares based on the migration limits set by the EU legislation lead to human intake close to, or exceeding reference doses. For a 20 kg b.w. child the lead BMDL01 value could thus be exceeded by over 30-fold and the cadmium TWI value 4-fold. Conclusions. Review of EU legislation applicable to lead and cadmium migration limits from ceramics is necessary with an intention to lower such limits. The limits applied to the rims of ceramics and glassware intended for beverages should be included. The release of lead and cadmium at the maximum permissible levels for ceramics may lead to uptakes becoming hazardous to human health. Appropriate measures are thus necessary to reduce sources of exposure.
    Wprowadzenie. Pobranie pierwiastków szkodliwych dla zdrowia, szczególnie ołowiu i kadmu z żywnością stwarza zagrożenie dla zdrowia i niezbędne jest podejmowanie działań mających na celu obniżenie narażenia konsumentów. Najnowsze oceny ryzyka dokonane przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) i Połączony Komitet Ekspertów FAO/WHO ds. Dodatków do Żywności (JECFA) wykazały, że wartości tymczasowego tolerowanego tygodniowego pobrania (PTWI) ołowiu i kadmu nie zapewniały bezpieczeństwa zdrowotnego i doprowadziły do ich weryfikacji. Jednym z istotnych źródeł pobrania ołowiu i kadmu z żywnością jest ich migracja z wyrobów ceramicznych i szklanych przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Cel. Zbadanie uwalniania ołowiu i kadmu z wyrobów ceramicznych i szklanych w tym dekorowanych przeznaczonych do kontaktu z żywnością dostępnych w obrocie w Polsce oraz ocena ryzyka dla zdrowia konsumenta. Materiał i metody. Materiał do badań stanowiły wyroby ceramiczne i szklane, głównie dekorowane, pobierane z obrotu handlowego w latach 2010-2012 na terenie całego kraju przez przedstawicieli Stacji Sanitarno-Epidemiologicznych w ramach monitoringu, zgodnie z planem i wytycznymi opracowanymi przez Zakład Bezpieczeństwa Żywności Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny. Migrację ołowiu i kadmu z próbek wyrobów ceramicznych i szklanych przeprowadzano do 4% kwasu octowego przez 24 godziny w temperaturze 22±2ºC (w ciemności). Zawartość ołowiu i kadmu w płynie modelowym po migracji oznaczano metodą płomieniowej atomowej spektrometrii absorpcyjnej (FAAS), zwalidowaną i akredytowaną zgodnie z PN-EN ISO/IEC 17025. Wyniki. W latach 2010-2012 zbadano 1273 próbki wyrobów ceramicznych i szklanych. Uwalnianie ołowiu i kadmu z naczyń ceramicznych i szklanych było przeważnie poniżej granic wykrywalności stosowanych metod analitycznych. Przekroczenia limitów migracji tych metali z naczyń ceramicznych określonych w ustawodawstwie stwierdzano rzadko, głównie z wyrobów z importu (spoza UE). Z 2 naczyń ceramicznych płaskich zdobionych (z importu) ilości uwalnianego ołowiu wynosiły 0,9 mg/dm2 i 11,9 mg/dm2 (limit 0,8 mg/dm2). Z 5 naczyń ceramicznych głębokich (z importu) migracja ołowiu powyżej limitu (4,0 mg/L) wynosiła: 4,7 mg/L; 4,9 mg/L; 5,6 mg/L; 6,1 mg/L; 8,6 mg/L. Migrację ołowiu z obrzeży naczyń ceramicznych w ilościach przekraczających limit (2,0 mg/wyrób), podany w polskiej normie PN-B-13210:1997 [16], stwierdzono z 4 wyrobów i wynosiła ona: 2,1 mg/wyrób 3,7 mg/wyrób, 4,2 mg/wyrób, 14,4 mg/wyrób. Nie stwierdzono migracji kadmu z obrzeży badanych naczyń ceramicznych w ilości przekraczającej limit. Największą migrację ołowiu wynoszącą 163,8 mg/wyrób i kadmu 8,96 mg/wyrób stwierdzono z obrzeża kubka szklanego, z importu. Ocena narażenia na ołów i kadm wykazała, że uwalnianie ołowiu i kadmu na poziomie najwyższych dopuszczalnych ilości, podanych w przepisach UE, prowadzi do pobrania tych metali bliskiego bądź przekraczającego dawki referencyjne. W przypadku dziecka o masie ciała 20 kg przekroczenie dawki BMDL01 dla ołowiu może być ponad 30-krotne, a przekroczenie TWI dla kadmu ponad 4-krotne. Wnioski. Konieczne jest obniżenie obowiązujących w UE limitów migracji ołowiu i kadmu z naczyń ceramicznych oraz wprowadzenie limitów dla obrzeży naczyń ceramicznych przeznaczonych do napojów, a także dla wyrobów szklanych. Uwalnianie ołowiu i kadmu na poziomie najwyższych dopuszczalnych ilości zgodnych z aktualnymi przepisami dla wyrobów ceramicznych może prowadzić do pobrania tych metali zagrażającego zdrowiu. Niezbędne jest podjęcie działań eliminujących źródła zagrożenia.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2014, 65, 4
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Exposure assessment of the population in Poland to the toxic effects of arsenic compounds present in rice and rice based products
    Autorzy:
    Mania, M.
    Rebeniak, M.
    Szynal, T.
    Starska, K.
    Wojciechowska-Mazurek, M.
    Postupolski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/871388.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    arsenic compound
    human exposure
    exposure assessment
    human population
    Polska
    toxic effect
    rice
    rice-based product
    Opis:
    Background. Rice is a staple food for many people in the world and an important ingredient for production of food for infants and young children. According to European Food Safety Authority (EFSA), cereals, primarily rice and rice products, are an important source of human exposure to inorganic arsenic, which has been classified by the International Agency for Research on Cancer (IARC) as group I carcinogen. Arsenic is present in rice and rice products mainly as an inorganic form being more toxic than organic compounds. Objectives. The aim of the study was to determine the total and inorganic arsenic content in rice, rice-based products including food for infants and young children available on the market in Poland and thus to estimate consumer exposure to inorganic arsenic from these groups of foodstuffs. Materials and Methods. A total of 62 samples of rice and rice products from trade, including a group of rice products for infants and young children, were tested. Contents of total and inorganic arsenic were determined by using hydride generation atomic absorption spectrometry (HGAAS), after dry mineralization of samples and reduction of arsenic to arsenic hydride with sodium borohydride. To extract the inorganic arsenic forms, the samples were subjected to hydrolysis in concentrated HCl and then reduced in the presence of hydrobromic acid and hydrazine sulphate after which triple chloroform extractions and triple 1M HCl re-extractions were performed. Exposure of different groups of populations (adults and children), was estimated in relation to the Benchmark Dose Lower Confidence Limit (BMDL05) as set by the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) that resulted in a 0.5% increase in lung cancer (3.0 μg/kg body weight (b.w.) per day). Results. Mean content of total and inorganic arsenic in investigated rice samples was 0.12 mg/kg (median: 0.09 mg/kg; 90th percentile 0.22 mg/kg) and 0.04 mg/kg (median: 0.03 mg/kg, 90th percentile 0.07 mg/kg). Brown rice was found to be more highly contaminated with both total and inorganic arsenic than white rice. Mean contamination of brown rice with total arsenic and inorganic arsenic was: 0.18 mg/kg (median: 0.12 mg/kg, 90th percentile: 0.32 mg/kg) and 0.05 mg/kg (median: 0.05 mg/kg, 90th percentile: 0.07 mg/kg). In turn for the white rice contamination was lower, mean total arsenic content: 0.10 mg/kg (median: 0.08 mg/kg, 90th percentile: 0.19 mg/kg) and mean inorganic arsenic: 0.03 mg/kg (median: 0.03 mg/kg, 90th percentile: 0.06 mg/ kg). Contamination of rice-based products both total and inorganic arsenic was similar to those reported for rice, except rice wafers (mean: 0.24 mg/kg and 0.13 mg/kg). In the group of products for infants and young children obtained results were low – mean total arsenic content was 0.06 mg/kg and inorganic arsenic 0.02 mg/kg. The estimated average adult and children’s exposure to inorganic arsenic with rice and rice products was less than 1% of the BMDL05. Intake of inorganic arsenic by 12-month-old infants with ricebased products intended for this group of population was at 6% BMDL05. Conclusions. Based on the obtained results, it was found that the content of total and inorganic arsenic in investigated samples of rice and rice products did not pose a health risk even though contamination levels in some individual samples were significant.
    Wprowadzenie. Ryż stanowi podstawę wyżywienia wielu ludzi na świecie a ponadto jest ważnym składnikiem wykorzystywanym do produkcji żywności dla niemowląt i małych dzieci. Według Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) zboża, przede wszystkim ryż i produkty ryżowe są istotnym źródłem narażenia człowieka na arsen nieorganiczny, który został zaliczony przez Międzynarodową Agencję ds. Badań nad Rakiem (IARC) do grupy I substancji rakotwórczych dla człowieka. Arsen występuje w ryżu i produktach ryżowych głównie w postaci bardziej toksycznych nieorganicznych połączeń w porównaniu z organicznymi połączeniami charakteryzującymi się mniejszą toksycznością. Cel. Celem badań było oznaczenie zawartości arsenu całkowitego i nieorganicznego w ryżu, produktach ryżowych, w tym żywności dla niemowląt i małych dzieci dostępnych w obrocie handlowym w Polsce oraz ocena narażenia konsumentów na pobranie arsenu nieorganicznego z tymi grupami środków spożywczych. Materiał i metody. Zbadano łącznie 62 próbki ryżu oraz produktów ryżowych pochodzących z obrotu handlowego, w tym grupę produktów ryżowych przeznaczonych dla niemowląt i małych dzieci. Zawartości arsenu całkowitego i nieorganicznego oznaczono po suchej mineralizacji próbek metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej z wykorzystaniem generacji wodorków (HGAAS), po uprzedniej redukcji arsenu do arsenowodoru za pomocą borowodorku sodu. W celu wydzielenia nieorganicznych form arsenu próbki przed mineralizacją poddano hydrolizie w środowisku stężonego HCl, a następnie redukcji w obecności kwasu bromowodorowego i siarczanu hydrazyny oraz 3-krotnej ekstrakcji chloroformem i reekstrakcji 1M HCl. Oszacowane narażenie w odniesieniu do różnych grup populacji porównano z wartością najniższej dawki wyznaczającej (Benchmark Dose Lower Confidence Limit) BMDL05 ustaloną przez the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) powodującą 0,5% wzrost zachorowań na raka płuc (3,0 μg/kg m.c./dzień). Wyniki. Średnia zawartość arsenu całkowitego i nieorganicznego w badanych próbkach ryżu wyniosła 0,12 mg/kg (mediana: 0,09 mg/kg; 90-ty percentyl: 0,22 mg/kg) oraz 0,04 mg/kg (mediana: 0,03 mg/kg, 90-ty percentyl: 0,07 mg/kg). Zanieczyszczenie ryżu brązowego zarówno arsenem całkowitym jak i nieorganicznym było wyższe w porównaniu z ryżem białym. Średnia zawartość arsenu całkowitego w badanych próbkach ryżu brązowego wyniosła 0,18 mg/kg (mediana: 0,12 mg/kg, 90-ty percentyl: 0,32 mg/kg), natomiast arsenu nieorganicznego 0,05 mg/kg, (mediana: 0,05 mg/kg, 90-ty percentyl: 0,07 mg/kg). Zanieczyszczenie ryżu białego arsenem całkowitym i nieorganicznym było niższe, średnia odpowiednio: 0,10 mg/kg (mediana 0,08 mg/kg; 90-ty percentyl 0,19 mg/kg) oraz 0,03 mg/kg (mediana 0,03 mg/kg; 90-ty percentyl 0,06 mg/kg). Zanieczyszczenie produktów ryżowych zarówno arsenem całkowitym jak i nieorganicznym było podobne do stwierdzanego w ryżu z wyjątkiem wafli ryżowych (średnia: 0,24 mg/kg i 0,13 mg/kg). W grupie produktów dla niemowląt uzyskane wyniki były niskie – średnia zawartość arsenu całkowitego wyniosła 0,06 mg/kg, nieorganicznego zaś 0,02 mg/kg. W odniesieniu do dorosłych i dzieci oszacowane średnie narażenie na arsen nieorganiczny dla ryżu i produktów ryżowych wyniosło poniżej 1% najniższej dawki wyznaczającej BMDL05. Pobranie arsenu nieorganicznego przez 12-miesięczne niemowlęta z produktami na bazie ryżu przeznaczonymi dla tej grupy populacji wyniosło 6% BMDL05. Wnioski. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że zawartość arsenu całkowitego i nieorganicznego w zbadanych próbkach ryżu i produktów ryżowych nie stanowi zagrożenia dla zdrowia, pomimo iż zanieczyszczenie pojedynczych próbek było istotne.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2017, 68, 4
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Human exposure assessment to different arsenic species in tea
    Autorzy:
    Mania, M.
    Szynal, T.
    Rebeniak, M.
    Wojciechowska-Mazurek, M.
    Starska, K.
    Strzelecka, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/873885.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    human exposure
    exposure assessment
    total arsenic
    arsenic
    tea
    consumption
    human nutrition
    Opis:
    Background. Inorganic forms of arsenic are much more highly toxic to humans than organic species. Their effects include being carcinogenic, genotoxic and neurotoxic, where in the latter case, above all, they affect nervous system development in the foetus, infants and children. The main foodstuffs contributing significantly to its total dietary intake are drinking water, rice (and its products), fish, seafood, cereals, seaweed, root vegetables, food supplements, mushrooms and tea. After water, tea is the second most popular beverage drunk in Poland with average consumption annually indicating that statistically every Polish inhabitant drinks at least one cup of tea daily. Objectives. The aim of the study was to determine the total and inorganic content of arsenic in various black and green teas available on the market and thus to estimate consumer exposure to inorganic arsenic from this foodstuff. Materials and Methods. Analyses of total and inorganic arsenic were performed on 23 samples of black and green teas that consisted of tea leaves, teas in bags and granules, from various sources. The analytical method was hydride generation atomic absorption spectrometry (HGAAS), after dry ashing of samples and reduction of arsenic to arsenic hydride using sodium borohydride. In order to isolate only the inorganic forms of arsenic prior to mineralisation, samples were subjected to concentrated HCl hydrolysis, followed by reduction with hydrobromic acid and hydrazine sulphate after which triple chloroform extractions and triple 1M HCl re-extractions were performed. Exposure of adults was estimated in relation to the Benchmark Dose Lower Confidence Limit (BMDL05) as set by the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) that resulted in a 0.5% increase in lung cancer (3.0 μg/kg body weight (b.w.) per day). Results. Green teas were found to be more highly contaminated with both total and inorganic arsenic than black teas. Contamination of black teas total and inorganic arsenic was mean: 0.058 mg/kg (median: 0.042 mg/kg, 90th percentile: 0.114 mg/kg), and 0.030 mg/kg, (median: 0.025 mg/kg, 90th percentile: 0.030 mg/kg) respectively. Whilst for the green teas, these were correspondingly mean total arsenic content: 0.134 mg/kg (median: 0.114 mg/kg, 90th percentile: 0.234 mg/kg) and inorganic arsenic, mean: 0.100 mg/kg (median: 0.098 mg/kg, 90th percentile: 0.150 mg/kg). The estimated average adult exposures to inorganic arsenic in black and green tea were less than 1% of the BMDL05. Green tea samples, with the highest measured inorganic arsenic, were found to cause an intake exceeding 0.5% of the BMDL05 value. However when the drinking water is also accounted for when teas are prepared, then the exposure from black and green tea becomes exceeding 0.7% and 1.3% of the BMDL05 value respectively. Conclusions. Findings thus demonstrate that drinking black or green teas does not pose a significant health threat to consumers, even though contaminations in some individual samples were significant.
    Wprowadzenie. Nieorganiczne związki arsenu charakteryzują się znacznie większą toksycznością w porównaniu z organicznymi połączeniami tego pierwiastka. Wykazują one działanie rakotwórcze, genotoksyczne oraz neurotoksyczne, przede wszystkim na rozwijający się ośrodkowy układ nerwowy płodu, niemowląt i małych dzieci. Do środków spożywczych mających istotny udział w całkowitym pobrania arsenu nieorganicznego z dietą należą: woda do picia, ryż i produkty na bazie ryżu, ryby, owoce morza, zboża, wodorosty morskie, warzywa korzeniowe, suplementy diety, grzyby, a także herbata. W Polsce herbata, po wodzie, jest drugim napojem, jeśli chodzi o wielkość spożycia. Średnie roczne spożycie herbaty na jednego mieszkańca w Polsce wskazuje, że statystyczny Polak wypija dziennie co najmniej jedną szklankę herbaty. Cel. Celem badań było oznaczenie zawartości arsenu całkowitego i nieorganicznego w próbkach różnych rodzajów herbat czarnych i zielonych dostępnych w obrocie handlowym oraz ocena narażenia konsumentów na pobranie arsenu nieorganicznego z tym środkiem spożywczym. Materiał i metody. Analizie na zawartość arsenu całkowitego i nieorganicznego poddano 23 próbki herbat czarnych i zielonych - liściastych, ekspresowych i granulowanych, różnego pochodzenia. Zawartości arsenu całkowitego i nieorganicznego oznaczono po suchej mineralizacji próbek metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej z wykorzystaniem generacji wodorków (HGAAS), po uprzedniej redukcji arsenu do arsenowodoru za pomocą borowodorku sodu. W celu wydzielenia nieorganicznych form arsenu próbki przed mineralizacją poddano hydrolizie w środowisku stężonego HCl, a następnie redukcji w obecności kwasu bromowodorowego i siarczanu hydrazyny oraz 3-krotnej ekstrakcji chloroformem i reekstrakcji 1M HCl. Oszacowane narażenie w odniesieniu do osób dorosłych porównano z wartością najniższej dawki wyznaczającej (Benchmark Dose Lower Confidence Limit) BMDL05 ustaloną przez the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) powodującą 0,5% wzrost zachorowań na raka płuc (3,0 μg/kg m.c./dzień). Wyniki. Zanieczyszczenie badanych herbat zielonych zarówno arsenem całkowitym jak i nieorganicznym było wyższe w porównaniu z zanieczyszczeniem herbat czarnych. W herbatach czarnych średnia zawartość arsenu całkowitego wyniosła 0,058 mg/kg (mediana: 0,042 mg/kg, 90-ty percentyl: 0,114 mg/kg), natomiast arsenu nieorganicznego 0,030 mg/kg, (mediana: 0,025 mg/kg, 90. percentyl: 0,030 mg/kg). W herbatach zielonych średnie zanieczyszczenie arsenem całkowitym wynosiło 0,134 mg/kg (mediana: 0,114 mg/kg, 90. parcentyl: 0,234 mg/kg) i arsenem nieorganicznym wynosiło 0,100 mg/kg (mediana: 0,098 mg/kg, 90. percentyl: 0,150 mg/kg). Oszacowane średnie narażenie na arsen nieorganiczny w odniesieniu do osób dorosłych wyniosło dla herbat czarnych i zielonych poniżej 1% wartości najniższej dawki wyznaczającej BMDL05. Przy najwyższych stwierdzanych zawartościach arsenu nieorganicznego w przypadku herbaty zielonej przekroczyło 0,5% wartości BMDL05. Natomiast uwzględniając dodatkowo wodę użytą do przygotowania napoju łączne narażenie dla herbat czarnych wyniosło 0,7%, a dla herbat zielonych 1,3% wartości BMDL05. Wnioski. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że spożycie herbat zarówno czarnych jak i zielonych nie stanowi istotnego zagrożenia dla zdrowia konsumentów, pomimo iż zanieczyszczenie pojedynczych próbek było istotne.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2014, 65, 4
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Monitoring zanieczyszczenia zywnosci pierwiastkami szkodliwymi dla zdrowia. Czesc I. Produkty zbozowe pszenne, warzywne, cukiernicze oraz produkty dla niemowlat i dzieci [rok 2004]
    Monitoring of contamination of foodstuffs with elements noxious to human health. Part I. Wheat cereal products, vegetable products, confectionery and products for infants and children [2004 year]
    Autorzy:
    Wojciechowska-Mazurek, M
    Starska, K.
    Brulinska-Ostrowska, E.
    Plewa, M.
    Biernat, U.
    Karlowski, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/875339.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    zywnosc
    pieczywo cukiernicze
    produkty zbozowe
    warzywa
    zywnosc dla dzieci
    zywnosc dla niemowlat
    bezpieczenstwo zywnosci
    monitoring zywnosci
    zanieczyszczenia zywnosci
    metale ciezkie
    olow
    kadm
    rtec
    arsen
    oznaczanie
    zawartosc olowiu
    zawartosc arsenu
    zawartosc rteci
    zawartosc kadmu
    food
    cereal product
    vegetable
    child food
    food safety
    food monitoring
    food contaminant
    heavy metal
    lead
    mercury
    arsenic
    determination
    lead content
    arsenic content
    mercury content
    cadmium content
    Opis:
    5-letni cykl badań monitoringowych środków spożywczych w zakresie zanieczyszczenia pierwiastkami szkodliwymi dla zdrowia zaplanowany na lata 2004 - 2008 rozpoczęto od produktów zbożowych pszennych (310 próbek), warzywnych (418 próbek), cukierniczych (439 próbek) i produktów przeznaczonych dla niemowląt i małych dzieci (952 próbki). W badaniach biorą udział laboratoria Państwowej Inspekcji Sanitarnej, które pobierają próbki na terenie całego kraju, zarówno z obrotu handlowego (krajowe i importowane) jak i od producentów oraz laboratorium referencyjne Zakładu Badania Żywności i Przedmiotów Użytku NIZP-PZH, który opracowuje również plany urzędowej kontroli i monitoringu, zatwierdzane przez Głównego Inspektora Sanitarnego oraz sprawuje nadzór merytoryczny nad badaniami. Stwierdzone zawartości metali nie stwarzają zagrożenia dla zdrowia, są one z reguły znacznie niższe od limitów ustalonych w ustawodawstwie. Uwzględniając średnie zanieczyszczenie oraz spożycie tych grup środków spożywczych w Polsce oceniono stwarzane zagrożenie dla zdrowia. Spośród badanych pierwiastków najwyższe pobranie w przeliczeniu na % tolerowanego pobrania tygodniowego (PTWI) ma miejsce dla kadmu, którego pobranie przez osobę dorosłą z produktami pszennymi dochodzi do 9,4 % PTWI, a z warzywnymi do ok. 4,7 % PTWI. Nie można też pominąć zawartości kadmu w produktach czekoladowych wynikającej głównie z zanieczyszczenia ziarna kakaowego oraz w produktach dla niemowląt i małych dzieci wynikającej z zanieczyszczenia surowców zbożowych i sojowych. W porównaniu z wynikami badań z lat 90-tych widoczne jest obniżenie zanieczyszczenia ołowiem.
    The testing of products of wheat cereal (310 samples), vegetable (418 samples), confectionery (439 samples) and 952 samples of products for infants and children has initiated the 5-years cycle of monitoring investigations on food contamination with elements noxious to human health planned to perform in 2004-2008. The parties involved in testing were: laboratories of State Sanitary Inspection collecting samples on all over the territory of Poland, both from retail market (of domestic origin as well as imported) and directly from producers; the national reference laboratory of the Department of Food and Consumer Articles Research of National Institute of Public Health - National Institute of Hygiene responsible for elaboration of official food control and monitoring plans to be approved by Chief Sanitary Inspectorate and for the substantive supervising of tests performance. The reported metals contents were not of health concern and generally below the levels set forth in food legislation. The health hazard assessment was performed taking into account the mean contamination obtained and average domestic consumption of these food products groups in Poland. The highest intake expressed as the percentage of provisional tolerable weekly intake (PTWI) was obtained for cadmium, which has reached 9.4% PTWI for cereal based products and 4.7% PTWI for vegetables. The cadmium content in chocolate and derived products due to contamination of cocoa beans and the levels of this element in products for infants and children originated from contamination of cereal and soybeans row materials should not be ignored. The decrease of lead contamination comparing to those reported in 1990 studies was observed.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2008, 59, 3; 251-266
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Monitoring zanieczyszczenia zywnosci pierwiastkami szkodliwymi dla zdrowia. Czesc II. Wody mineralne, napoje bezalkoholowe, owoce, orzechy, ryz, soja, ryby i owoce morza
    Monitoring of contamination of foodstuffs with elements noxious to human health. Part II. Mineral waters, soft drinks, fruits, nuts, rice, soybeans, fish and seafood
    Autorzy:
    Wojciechowska-Mazurek, M
    Starska, K.
    Mania, M.
    Brulinska-Ostrowska, E.
    Biernat, U.
    Karlowski, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/873507.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    zagrozenia zdrowia
    zanieczyszczenia zywnosci
    monitoring zanieczyszczen
    metale ciezkie
    olow
    kadm
    rtec
    arsen
    cyna
    wody mineralne
    napoje bezalkoholowe
    owoce
    orzechy
    ryz
    soja
    ryby
    zywnosc pochodzenia morskiego
    zawartosc olowiu
    zawartosc kadmu
    zawartosc rteci
    zawartosc arsenu
    zawartosc cyny
    health hazard
    food pollutant
    pollution monitoring
    heavy metal
    lead
    cadmium
    mercury
    arsenic
    tin
    mineral water
    non-alcoholic beverage
    fruit
    nut
    rice
    soybean
    fish
    marine food
    lead content
    cadmium content
    mercury content
    arsenic content
    tin content
    Opis:
    Omówiono wyniki 5-letniego (2004-2008) cyklu badań monitoringowych żywności w zakresie zanieczyszczenia pierwiastkami szkodliwymi dla zdrowia, obejmujących zawartość ołowiu, kadmu, rtęci, arsenu i cyny w wodach mineralnych i napojach bezalkoholowych (226 próbek), owocach i ich przetworach (467 próbek), ryżu (234 próbki), ziarnie sojowym (236próbek), orzechach i orzechach ziemnych (237próbek) oraz rybach i owocach morza (237próbek). W badaniach uczestniczyły laboratoria Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz laboratorium referencyjne Zakładu Badania Żywności i Przedmiotów Użytku NIZP-PZH. Stwierdzone zawartości metali nie stwarzają zagrożenia dla zdrowia, są z reguły znacznie niższe od limitów ustalonych w ustawodawstwie i porównywalne ze stwierdzanymi w innych krajach europejskich, w przypadku kadmu - niejednokrotnie niższe. Uwzględniając średnie zanieczyszczenie badanych grup środków spożywczych oraz ich spożycie w Polsce oceniono potencjalne zagrożenie dla zdrowia. Spośród badanych pierwiastków najwyższe pobranie w przeliczeniu na % tymczasowego tolerowanego pobrania tygodniowego (PTWI) ma miejsce dla rtęci w rybach, które wynosi średnio 3,2% PTWI. Celowe jest przestrzeganie zaleceń dotyczących kontrolowanego spożycia ryb, szczególnie przez dzieci, a także kobiety w ciąży; karmiące i potencjalne matki. Pobranie ołowiu i arsenu z napojami i wodami mineralnymi jest rzędu 15% całkowitego pobrania tych pierwiastków z żywnością.
    Results of the 5-years cycle (2004-2008) monitoring investigations on food contamination with elements noxious to human health, involving testing of mineral waters and soft drinks (226 samples), fruits (467 samples ), rice (234 samples), soybeans (236 samples), nuts and peanuts (237 samples), fish and seafood (237 samples) are discussed. The parties involved in testing were: laboratories of State Sanitary Inspection and the national reference laboratory of the Department of Food and Consumer Articles Research of National Institute of Public Health - National Institute of Hygiene. The reported metals contents did not give rise to health concerns, remaining generally below the levels set forth in food legislation and being comparable with contamination levels reported in other European countries; and for cadmium - often lower. Health hazard assessment was performed taking into account the mean contamination levels obtained and average domestic consumption of these food products groups in Poland. The highest intake expressed as the percentage of provisional tolerable weekly intake (PTWI) was obtainedfor mercury in fish, which has reached mean 3,2% PTWI. Controlled fish consumption recommendations should be adhered to by prospective mothers, pregnant women, breast-feeding women and young children. Lead and arsenic intake with mineral waters and soft drinks comprises approx. 15%) of total intake of these elements with food.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2010, 61, 1; 27-35
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Total and inorganic arsenic in fish, seafood and seaweeds - exposure assessment
    Autorzy:
    Mania, M.
    Rebeniak, M.
    Szynal, T.
    Wojciechowska-Mazurek, M.
    Starska, K.
    Ledzion, E.
    Postupolski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/874965.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    total arsenic
    inorganic arsenic
    fish
    seaweed
    exposure assessment
    marine food
    Opis:
    Background. According to the European Food Safety Authority (EFSA), fish, seafood and seaweeds are foodstuffs that significantly contribute to dietary arsenic intake. With the exception of some algal species, the dominant compounds of arsenic in such food products are the less toxic organic forms. Both the Joint FAO/ WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) and EFSA recommend that speciation studies be performed to determine the different chemical forms in which arsenic is present in food due to the differences in their toxicity. Knowing such compositions can thus enable a complete exposure assessment to be made. Objectives. Determination of total and inorganic arsenic contents in fish, their products, seafood and seaweeds present on the Polish market. This was then followed by an exposure assessment of consumers to inorganic arsenic in these foodstuffs. Materials and Methods. Total and inorganic arsenic was determined in 55 samples of fish, their products, seafood as well as seaweeds available on the market. The analytical method was hydride generation atomic absorption spectrometry (HGAAS), after dry ashing of samples and reduction of arsenic to arsenic hydride using sodium borohydride. In order to isolate only the inorganic forms of arsenic prior to mineralisation, samples were subjected to concentrated HCl hydrolysis, followed by reduction with hydrobromic acid and hydrazine sulphate after which triple chloroform extractions and triple 1M HCl re-extractions were performed. Exposure of adults was estimated in relation to the Benchmark Dose Lower Confidence Limit (BMDL05) as set by the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) that resulted in a 0.5% increase in lung cancer (3.0 μg/kg body weight (b.w.) per day). Results. Mean total arsenic content from all investigated fish samples was 0.46 mg/kg (90th percentile 0.94 mg/kg), whilst the inorganic arsenic content never exceeded the detection limit of the analytical method used (0.025 mg/kg). In fish products, mean total arsenic concentration was 1.48 mg/kg (90th percentile: 2.42 mg/kg), whilst in seafood they were 0.87 mg/ kg (90th percentile: 2.23 mg/kg), for inorganic arsenic contamination at the 90th percentile was 0.043 mg/kg with most results however being less than 0.025 mg/kg. The highest inorganic arsenic levels were determined in the Hijiki algal species samples (102.7 mg/kg), whereas the other algal samples gave a mean inorganic concentration of 0.41 mg/kg (90th percentile 0.86 mg/kg). The estimated average adults exposure to inorganic arsenic in fish, seafood and seaweeds was less than 0.5% of the lowest BMDL0.5 dose. Only for the Hijiki seaweed it was at 4.9% BMDL0.5. Conclusions. Results demonstrate that dietary arsenic intake from fish, seafood and seaweed along with all their products do not constitute a significant health threat to consumers apart from the seaweed species Hizikia fusiformis in which over 40% of all the inorganic arsenic compounds were found.
    Wprowadzenie. Ryby, owoce morza i wodorosty morskie należą do grupy środków spożywczych, które według Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) mogą wnosić istotny udział do pobrania arsenu z dietą. W tej grupie produktów za wyjątkiem niektórych gatunków glonów, dominującymi formami arsenu są mniej toksyczne organiczne połączenia. Zarówno Połączony Komitet Ekspertów FAO/WHO ds. Substancji Dodatkowych do Żywności (JECFA) jak i EFSA wskazują na celowość prowadzenia badań specjacyjnych pozwalających określić różne formy chemiczne, w jakich arsen występuje w żywności, mając na uwadze duże różnice w ich toksyczności. Poznanie informacji o zawartości poszczególnych związków pozwala na dokonanie pełnej oceny narażenia. Cel badań. Oznaczenie zawartości arsenu całkowitego i nieorganicznego w rybach i ich produktach, owocach morza i wodorostach morskich dostępnych w obrocie handlowym w Polsce oraz ocena narażenia konsumentów na pobranie arsenu nieorganicznego z tymi grupami środków spożywczych. Materiał i metody. Analizie na zawartość arsenu całkowitego i nieorganicznego poddano 55 próbek ryb, ich produktów, owoców morza oraz glonów pochodzących z obrotu handlowego. Zawartości arsenu całkowitego i nieorganicznego oznaczono po suchej mineralizacji próbek metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej z wykorzystaniem generacji wodorków (HGAAS), po uprzedniej redukcji arsenu do arsenowodoru za pomocą borowodorku sodu. W celu wydzielenia nieorganicznych form arsenu próbki przed mineralizacją poddano hydrolizie w środowisku stężonego HCl, a następnie redukcji w obecności kwasu bromowodorowego i siarczanu hydrazyny oraz 3-krotnej ekstrakcji chloroformem i reekstrakcji 1M HCl. Oszacowane narażenie w odniesieniu do osób dorosłych porównano z wartością najniższej dawki wyznaczającej (Benchmark Dose Lower Confidence Limit) BMDL0,5 ustalonej przez The Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) powodującej 0,5%-owy wzrost zachorowań na raka płuc (3,0 μg/kg m.c./dzień). Wyniki. Średnia zawartość arsenu całkowitego w badanych próbkach ryb wyniosła 0,46 mg/kg (90-ty percentyl: 0,94 mg/kg), natomiast arsenu nieorganicznego nie przekraczała granicy wykrywalności stosowanej metody 0,025 mg/kg. W przypadku przetworów rybnych średnie zanieczyszczenie arsenem wyniosło 1,48 mg/kg (90-ty percentyl: 2,42 mg/kg) natomiast owoców morza odpowiednio: 0,87 mg/kg (90-ty percentyl: 2,23 mg/kg), dla arsenu nieorganicznego 90-ty percentyl 0,043 mg/kg przy większości wyników poniżej 0,025 mg/kg. Najwyższym zanieczyszczeniem arsenem nieorganicznym charakteryzowały się glony z gatunku Hijiki (najwyższa zawartość 102,7 mg/kg), w pozostałych próbkach glonów średnia zawartość arsenu nieorganicznego wynosiła 0,41 mg/kg (90-ty percentyl: 0,86 mg/kg). Oszacowane średnie narażenie na arsen nieorganiczny w odniesieniu do osób dorosłych wyniosło dla ryb, owoców morza i wodorostów poniżej 0,5% wartości najniższej dawki wyznaczającej BMDL0,5. Jedynie w przypadku gatunku Hijiki było ono rzędu 4,9 % BMDL0,5. Wnioski. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że pobranie arsenu w wyniku spożycia ryb, ich produktów, owoców morza, oraz wodorostów morskich nie stanowi istotnego zagrożenia dla zdrowia konsumentów poza gatunkiem Hizikia fusiformis zawierającym ponad 40% połączeń nieorganicznych arsenu.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2015, 66, 3
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zawartość metali w warzywach z różnych regionów Polski w latach 1986-1988. Cz. I. Zawartość ołowiu, kadmu i rtęci
    The content of metals in vegetables from various regions of Poland in the years 1986-1988. Part I. Lead, cadmium, mercury
    Autorzy:
    Zawadzka, T.
    Mazur, H.
    Wojciechowska-Mazurek, M.
    Starska, K.
    Brulinska-Ostrowska, E.
    Cwiek, K.
    Uminska, R.
    Bichniewicz, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/876564.pdf
    Data publikacji:
    1990
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    zawartosc metali
    zawartosc metali ciezkich
    warzywa gruntowe
    warzywa szklarniowe
    olow
    kadm
    rtec
    zagrozenie zdrowia
    metale ciezkie
    wyniki badan
    uprawy rolne
    badania toksykologiczne
    zanieczyszczenia kadmem
    nawozenie
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1990, 41, 3-4
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zawartość metali w warzywach z różnych regionów Polski w latach 1986-1988. Cz. II. Zawartość cynku i miedzi
    The content of metals in vegetables from various regions of Poland in the years 1986-1988. Part II. Zinc and copper
    Autorzy:
    Zawadzka, T.
    Mazur, H.
    Starska, K.
    Wojciechowska-Mazurek, M.
    Cwiek, K.
    Brulinska-Ostrowska, E.
    Uminska, R.
    Bichniewicz, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/876918.pdf
    Data publikacji:
    1990
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    zawartosc metali ciezkich
    zawartosc metali
    warzywa gruntowe
    warzywa szklarniowe
    cynk
    miedz
    dzialanie toksyczne
    metale toksyczne
    nawozy cynkowe
    zanieczyszczenia gleb
    wyniki badan
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1990, 41, 3-4
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-15 z 15

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies