Monitoring zanieczyszczenia zywnosci pierwiastkami szkodliwymi dla zdrowia. Czesc II. Wody mineralne, napoje bezalkoholowe, owoce, orzechy, ryz, soja, ryby i owoce morza

Omówiono wyniki 5-letniego (2004-2008) cyklu badań monitoringowych żywności w zakresie zanieczyszczenia pierwiastkami szkodliwymi dla zdrowia, obejmujących zawartość ołowiu, kadmu, rtęci, arsenu i cyny w wodach mineralnych i napojach bezalkoholowych (226 próbek), owocach i ich przetworach (467 próbek), ryżu (234 próbki), ziarnie sojowym (236próbek), orzechach i orzechach ziemnych (237próbek) oraz rybach i owocach morza (237próbek). W badaniach uczestniczyły laboratoria Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz laboratorium referencyjne Zakładu Badania Żywności i Przedmiotów Użytku NIZP-PZH. Stwierdzone zawartości metali nie stwarzają zagrożenia dla zdrowia, są z reguły znacznie niższe od limitów ustalonych w ustawodawstwie i porównywalne ze stwierdzanymi w innych krajach europejskich, w przypadku kadmu - niejednokrotnie niższe. Uwzględniając średnie zanieczyszczenie badanych grup środków spożywczych oraz ich spożycie w Polsce oceniono potencjalne zagrożenie dla zdrowia. Spośród badanych pierwiastków najwyższe pobranie w przeliczeniu na % tymczasowego tolerowanego pobrania tygodniowego (PTWI) ma miejsce dla rtęci w rybach, które wynosi średnio 3,2% PTWI. Celowe jest przestrzeganie zaleceń dotyczących kontrolowanego spożycia ryb, szczególnie przez dzieci, a także kobiety w ciąży; karmiące i potencjalne matki. Pobranie ołowiu i arsenu z napojami i wodami mineralnymi jest rzędu 15% całkowitego pobrania tych pierwiastków z żywnością.

Results of the 5-years cycle (2004-2008) monitoring investigations on food contamination with elements noxious to human health, involving testing of mineral waters and soft drinks (226 samples), fruits (467 samples ), rice (234 samples), soybeans (236 samples), nuts and peanuts (237 samples), fish and seafood (237 samples) are discussed. The parties involved in testing were: laboratories of State Sanitary Inspection and the national reference laboratory of the Department of Food and Consumer Articles Research of National Institute of Public Health - National Institute of Hygiene. The reported metals contents did not give rise to health concerns, remaining generally below the levels set forth in food legislation and being comparable with contamination levels reported in other European countries; and for cadmium - often lower. Health hazard assessment was performed taking into account the mean contamination levels obtained and average domestic consumption of these food products groups in Poland. The highest intake expressed as the percentage of provisional tolerable weekly intake (PTWI) was obtainedfor mercury in fish, which has reached mean 3,2% PTWI. Controlled fish consumption recommendations should be adhered to by prospective mothers, pregnant women, breast-feeding women and young children. Lead and arsenic intake with mineral waters and soft drinks comprises approx. 15%) of total intake of these elements with food.