Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Maroń, Grzegorz" wg kryterium: Autor


Tytuł:
Historia, współczesność i przyszłość katolickich szkół prawniczych – perspektywa amerykańska
History, Present and Future of Catholic Law Schools – the American Perspective
Autorzy:
Maroń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046787.pdf
Data publikacji:
2019-09-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
katolicka szkoła prawnicza
katolicka tożsamość
Stany Zjednoczone
edukacja prawnicza
Catholic law school
Catholic identity
United States
legal education
Opis:
W artykule przedstawiono genezę, ewolucję i stan obecny katolickich szkół prawniczych w USA na tle zachodzących zmian społecznych i kulturowych. Od lat 60-70. minionego stulecia większość z nominalnie katolickich szkół prawniczych w Stanach Zjednoczonych praktycznie nie różni się od swoich świeckich odpowiedników. W ocenie Autora wyraźną katolicką tożsamość tych szkół należy kształtować, kierując się postanowieniami Konstytucji apostolskiej Jana Pawła II Ex Corde Ecclesiae. W pierwszej kolejności tożsamość ta powinna przejawiać się w działalności badawczo-dydaktycznej. Program nauczania studentów oraz twórczość naukowa wykładowców powinny uwzględniać bogatą katolicką tradycję filozoficzno-teologiczną. Katolickie szkoły prawnicze, nie tylko te w Stanach Zjednoczonych, są powołane do integralności religijnej tożsamości z pełnym profesjonalizmem, wiary z rozumem, respektowania katolickiej doktryny i moralności z działaniem ściśle naukowym i krytycznym ukierunkowanym na poszukiwanie i głoszenie obiektywnej prawdy, przekazywania wiedzy studentom z ich duchowo-intelektualną formacją.
The article presents the genesis, evolution and current status of Catholic law schools in the USA against the background of social and cultural changes. Since the 1960s and 1970s most of the nominally Catholic law schools in the United States have practically been no different from their secular counterparts. In the Author’s opinion, the clear Catholic identity of those schools should be framed in the light of the provisions of Pope John Paul II’s Apostolic Constitution Ex Corde Ecclesiae. In the first place, this identity should manifest itself in the research and teaching of a wide range of legal topics. The curriculum and the scholarship of the faculty should take into account the rich Catholic philosophical and theological tradition. Catholic law schools, not only those in the United States, are called to the integrity of their religious identity with full professionalism, faith with reason, respect for Catholic doctrine and morality with strictly scientific and critical methodology aimed at seeking and communicating objective truth, transferring knowledge to students with their spiritual- and intellectual formation.
Źródło:
Studia Prawnicze KUL; 2019, 3; 133-164
1897-7146
2719-4264
Pojawia się w:
Studia Prawnicze KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
References to Common Law in the Reasons for Judgments by Polish Courts
Autorzy:
Maroń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/915227.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
common law
polskie sądy
uzasadnienia orzeczeń
metoda prawno-komparatystyczna
polish courts
reasons for judgments
comparative law method
Opis:
W artykule przedstawiono rezultaty studium uzasadnień orzeczeń polskich sądów pod kątem obecności w nich odwołań do common law. Analiza tytułowego zagadnienia jest głównie kwalitatywnej natury o charakterze deskryptywno-systematyzacyjnym i eksplanacyjnym. W opracowaniu skoncentrowano się na ustaleniu funkcji pełnionych przez odniesienia do prawa anglosaskiego w judykatach oraz na określeniu czynników determinujących czy kauzalnie wyjaśniających praktykę sądów nawiązywania do porządku prawa precedensowego w uzasadnieniach wyroków. Wskazano też ogólne prawidłowości znamionujące omawiane zjawisko. Zaprezentowano ponadto ustalenia kwantytatywne odnośnie do skali, intensywności i dynamik przypadków odwołań do prawa anglosaskiego w uzasadnieniach orzeczeń. Common law będące do tej pory przedmiotem komparatystycznych dociekań polskiej doktryny prawniczej, w co raz większym stopniu zwraca uwagę także polskich sądów jako organów stosowania prawa.
The article presents the results of a study of the reasons for rulings of the Polish courts in terms of the presence in them of references to common law. The analysis of the title issue is mainly of a qualitative nature with descriptive, systematic, and explanatory features. The research has focused on determining the functions played by the references to common law in judgments and on recognizing the factors that rule or causally explain the practice of the courts referring to the given law system in their decisions. Some general regularities characterizing the discussed phenomenon have also been shown. Furthermore, quantitative findings on the scale, intensity, and dynamics of the references to common law in the reasons for judgments have been presented. Common law, which until now has been the subject of comparative studies of the Polish legal science, is increasingly drawing attention of the Polish courts as the law-applying bodies.
Źródło:
Review of European and Comparative Law; 2020, 40, 1; 131-161
2545-384X
Pojawia się w:
Review of European and Comparative Law
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
References to Philosophers in the Polish Case Law
Autorzy:
Maroń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2082817.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
philosophers
reasons for judgment
judicial argumentation
Polska
Opis:
The article deals with the practice of invoking philosophers in the reasons for judgments of the Polish courts. A quantitative and qualitative analysis of the case law of the common courts, administrative courts, the Supreme Court and the Constitutional Tribunal allowed for the formulation of several main conclusions. First, although judgments containing references to philosophers constitute only a small fraction of all the case law, at the same time, when measured in absolute numbers, cases of quoting philosophers are not marginal. Second, in the two last decades there has been a clear intensification in the use of philosophical references in judgments. Third, references to philosophers exercise a number of different functions falling within the clarification and persuasive purposes of grounds of judgments. Fourth, there is no one attitude among courts and the parties towards the presence of philosophical arguments in the judicial process. The titular issue is not the further stage of the legal scholarship’s discourse on “judges as philosophers” in the likeness of Dworkin’s “Judge Hercules”. The practice of referring to philosophers by the courts is primarily an issue of the style of reasons for judgment and the role of non-legal sources in the rationalisation of judicial decisions – and not so much in the making of them. In the author’s view, the case law study reveals the utilitarian potential of philosophy for judicial argumentation.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2019, 11, 4; 281-298
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odwołania do filozofów w polskim orzecznictwie
References to Philosophers in the Polish Case Law
Autorzy:
Maroń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2082818.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
filozofowie
uzasadnienia orzeczeń
sądowa argumentacja
Polska
philosophers
grounds of judgment
judicial argumentation
Polska
Opis:
W artykule omówiono praktykę odwoływania się do filozofów w uzasadnieniach orzeczeń polskich sądów. Kwantytatywne i kwalitatywne studium orzecznictwa sądów powszechnych, sądów administracyjnych, Sądu Najwyższego oraz Trybunału Konstytucyjnego pozwoliło na sformułowanie kilku głównych wniosków. Po pierwsze, jakkolwiek odniesienia do filozofów w orzeczeniach są w ujęciu proporcjonalnym czymś rzadkim, to zarazem mierzone w liczbach bezwzględnych nie stanowią przypadków sporadycznych. Po drugie w ostatnich dwóch dekadach nastąpiła wyraźna intensyfikacja przywoływania filozofów w judykatach. Po trzecie odwołania do filozofów realizują szereg różnych funkcji wpisujących się w klaryfikacyjne i perswazyjne cele uzasadnienia orzeczenia. Po czwarte stosunek judykatury i stron postępowania do obecności racji filozoficznych w procesie orzeczniczym jest niejednolity. Tytułowe zagadnienie nie stanowi kolejnej odsłony doktrynalnego dyskursu o „sędziach filozofach” na podobieństwo Dworkinowskiego „sędziego Herkulesa”. Przywoływanie filozofów przez sądy w pierwszej kolejności przynależy do problematyki stylu uzasadnienia orzeczeń oraz roli źródeł pozaprawnych w racjonalizacji – a nie tyle w podejmowaniu – sądowych rozstrzygnięć. W przekonaniu autora przeprowadzone studium orzecznictwa ukazuje utylitarny potencjał filozofii dla sądowej argumentacji.
The article deals with the practice of invoking philosophers in the reasons for judgments of the Polish courts. A quantitative and qualitative analysis of the case law of the common courts, administrative courts, the Supreme Court and the Constitutional Tribunal allowed for the formulation of several main conclusions. First, although judgments containing references to philosophers constitute only a small fraction of all the case law, at the same time, when measured in absolute numbers, cases of quoting philosophers are not marginal. Second, in the two last decades there has been a clear intensification in the use of philosophical references in judgments. Third, references to philosophers exercise a number of different functions falling within the clarification and persuasive purposes of grounds of judgments. Fourth, there is no one attitude among courts and the parties towards the presence of philosophical arguments in the judicial process. The titular issue is not the further stage of the legal scholarship’s discourse on “judges as philosophers” in the likeness of Dworkin’s “Judge Hercules”. The practice of referring to philosophers by the courts is primarily an issue of the style of reasons for judgment and the role of non-legal sources in the rationalisation of judicial decisions – and not so much in the making of them. In the author’s view, the case law study reveals the utilitarian potential of philosophy for judicial argumentation.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2019, 11, 4; 262-280
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odwołania do szkół filozoficzno-prawnych w uzasadnieniach orzeczeń polskich sądów
References to Schools of Legal Thought in the Justifications of Judgments of Polish Courts
Autorzy:
Maroń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1202298.pdf
Data publikacji:
2020-12-11
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
szkoły filozoficzno-prawne
uzasadnienia orzeczeń
polskie sądy
argumentacja sędziowska
schools of legal thought
justifications of judgments
Polish courts
judicial argumentation
Opis:
W artykule zaprezentowano rezultaty kwantytatywno-kwalitatywnego studium orzecznictwa polskiego pod kątem obecności w uzasadnieniach orzeczeń bezpośrednich odwołań do szkół filozoficzno-prawnych. Jakkolwiek odwołania tego typu są nieliczne, to jednocześnie w ostatniej dekadzie można zaobserwować ich intensyfikację. W uzasadnieniach orzeczeń rozpoznano nawiązania do zaledwie kilku kierunków filozoficzno-prawnych. Większość odniesień dotyczy jusnaturalizmu i pozytywizmu prawniczego. Sądy charakteryzują szkoły filozoficzno-prawne w sposób uproszczony, a niekiedy również przejaskrawiony i merytorycznie wadliwy. Judykatura zwykle abstrahuje od wersji autorskich poszczególnych kierunków filozoficzno-prawnych, sięgając do właściwych dla tych kierunków założeń w ich „uśrednionej” postaci. W ocenie Autora argumentacja filozoficzno-prawna posiada utylitarny potencjał dla sądów, zwłaszcza w hard cases. Argumenty te mogą pomóc sędziom w realizacji funkcji eksplanacyjnej i perswazyjnej uzasadnienia. Warunkiem tego jest, aby nawiązania do założeń konkretnych kierunków filozoficzno-prawnych nie były jedynie powierzchownego czy hasłowego charakteru. Wówczas bowiem pełnią rolę ornamentacyjną a nie argumentacyjną.
The article presents the results of a quantitative and qualitative study of the Polish case law in terms of the presence of direct references to schools of legal thought in the written justifications of judgments. Although these types of references are very rare, their intensification can be observed in the last decade. In justifications of court decisions, references were made to just a few strands of jurisprudence. Most references relate to jusnaturalism and legal positivism. Courts characterize schools of legal thought in a simplified and exaggerated manner, and sometimes also incorrectly. The judicature usually disregards the authors’ versions of particular strands of jurisprudence, reaching for the claims derived from these strands in their ‘average’ form. The paper posits that legal philosophy is potentially useful for courts, especially in hard cases. It may help judges to perform the explanatory and persuasive functions of justifications of judgments. The condition for this is that references to the tenets of specific schools of legal thought should not be superficial, shallow or slogan-like. Otherwise, they play only an ornamental role, not an argumentative one.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 4(25); 65-79
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Category of Truth in the Constitutions of Modern States
Kategoria prawdy w konstytucjach państw współczesnych
Autorzy:
Maroń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2047723.pdf
Data publikacji:
2022-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
truth
constitution
comparative legal studies
axiology
transitional justice
freedom of speech
prawda
konstytucja
komparatystyka prawnicza
aksjologia
sprawiedliwość tranzycyjna
wolność słowa
Opis:
The subject of the article is references to the truth in the constitutions of modern states. The comparative study shows multiplicity of contexts in which the category of truth is mentioned in several dozen fundamental laws. The mention of truth in the constitutions as a component of the axiology of the legal and social order, the basis of transitional justice or the principle of court and administrative proceedings should be assessed positively. However, making the truth a limit of freedom of speech raises serious reservations. Granting constitutional protection only to truthful statements can stifle the public debate on socially prominent issues. The conducted analysis does not confirm the thesis of political liberalism that the truth is irrelevant for law and politics.
Przedmiotem artykułu są odniesienia do prawdy w konstytucjach państw współczesnych. Komparatystyczne studium pokazuje wielość kontekstów, w których kategoria prawdy jest wzmiankowana w kilkudziesięciu ustawach zasadniczych. Pozytywnie należy ocenić wymienianie w konstytucjach prawdy jako części składowej aksjologii porządku prawnego i społecznego, podstawy sprawiedliwości tranzycyjnej czy zasady postępowania sądowego i administracyjnego. Poważne zastrzeżenia budzi natomiast czynienie z prawdy granicy wolności słowa. Przyznanie konstytucyjnej ochrony jedynie wypowiedziom prawdziwym może tłumić publiczną debatę na sprawy społecznie doniosłe. Przeprowadzona analiza nie potwierdza tezy liberalizmu politycznego o irrelewantności prawdy dla prawa i polityki.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 2(66); 237-251
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Glosa do wyroku Sądu Sprawiedliwości Ontario w sprawie R. v. Wagner z dnia 12.06.2014 (R. v. Wagner, 2015 ONCJ 66)
Gloss to the Ontario Court of Justice Judgment of 12 June 2014 in the Case R. v. Wagner 2015 ONCJ 66
Autorzy:
Maroń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1861522.pdf
Data publikacji:
2019-11-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
Niniejsze opracowanie omawia Wyrok Sądu Sprawiedliwości Ontario z dnia 12 czerwca 2014 r. w sprawie R. v. Wagner. Komentowane orzeczenie dotyczy prawnych ram protestów antyaborcyjnych w kanadyjskim porządku prawnym. Sąd uznał aktywistkę pro-life Mary Wagner winną naruszenia sądowych nakazów nadzoru kuratorskiego – które zakazywały jej przebywania na terenie klinik aborcyjnych w Ontario – oraz zakłócania korzystania z prywatnej nieruchomości. Oskarżona weszła do kliniki aborcyjnej w Toronto i próbowała przekonać znajdujące się tam pacjentki do zrezygnowania z aborcji, wręczając im róże i broszury. Sąd uznał, iż ani obrona konieczna (konkretnie „obrona innych”), ani stan wyższej konieczności nie wyłączają odpowiedzialności karnej Wagner. Odrzucił również twierdzenie, iż płód jest „istotą ludzką” na gruncie prawa. Stwierdził, iż przypisanie człowieczeństwa płodowi w prawie jest zadaniem normatywnym niezależnym od naukowych kategoryzacji. To skrajnie normatywistyczne założenie doprowadziło sąd do wniosku, że protest Wagner w klinice nie był próbą ochrony prawa „każdego” (everyone) do życia w myśl art. 7 Kanadyjskiej Karty Praw i Wolności. W końcu sąd przyjął, że ani zasada „rządów prawa”, ani zasada „zwierzchności Boga” wysłowione w preambule Karty nie konwalidują działań oskarżonej. W ocenie autora komentowany wyrok jest zgodny z pozytywistycznie rozumianą literą prawa. Kwestią sporną jest to, czy pozostaje on sprawiedliwy, w zależności od przyjętej koncepcji sprawiedliwości. Glosowany wyrok przeczy jednak wymogom słuszności. Karanie więzieniem za pokojowe protesty pro-life jest poważnym naruszeniem kluczowych wartości państwa liberalnego i demokratycznego.
The paper deals with the judgment of the Ontario Court of Justice of 12 June 2014 in the case R. v. Wagner 2015 ONCJ 66. The reviewed judgment refers to legal frameworks of anti-abortion protests in the Canadian legal order. The Court found pro-life activist Mary Wagner guilty of breach of probation orders – which prohibited her from being on the premises of any abortion provider in Ontario – and of mischief interfering with private property. She gained entry to abortion clinic in Toronto and sought to intercede with various clinic patients by offering them roses and pro-life brochures in an effort to have them reconsider their interest in having an abortion. The Court held that neither law of self-defence (exactly defence of others) nor the law of necessity could insulate Wagner’s conduct from criminal liability. The Court also rejected the contention that a foetus is a “human being” under the law. It said that ascribing personhood to a foetus in law is a fundamentally normative task which falls outside the concerns of scientific classification. This strong normativism position led the Court to the conclusion that Wagner’s protest in the clinic was not an attempt to protect the “everyone’s” right to life under s. 7 of the Canadian Charter Of Rights And Freedoms. Finally the Court assumed that neither Principle of the “Rule of Law” nor principle of the “Supremacy of God” – both expressed in the preamble to the Charter – convalidated the defendant’s acts. In the author’s view the reviewed judgment is consistent with the letter of the law in the sense of legal positivism. It is debatable whether the given judgment is righteousness, depending on which theory of justice is chosen to rely on. However the court’s opinion belies the requirements of equity. Imprisonment for peaceful pro-life protest is serious infringement of core values of liberal and democratic state.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2015, 25, 3; 193-216
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odwołania do literatury pięknej w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
Literary references in the case law of the European Court of Human Rights
Autorzy:
Maroń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/692816.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
European Court of Human Rights
fiction
legal argumentation
Europejski Trybunał Praw Człowieka
literatura piękna
argumentacja prawnicza
Opis:
The article discusses the practice of invoking literary works in the jurisprudence of the European Court of Human Rights. The quantitative analysis of the case law allowed for the formulation of some conclusions. Firstly, literary references appear exclusively in dissents and concurrences, not in the Court’s judgments themselves. Secondly, the phenomenon of citing fiction in the ECtHR’s case law is neither common nor marginal. Thirdly, in the last two decades there has been a marked intensification in the use of literary references by the Court’s judges. Fourthly, the willingness to cite works of fiction in the dissent or concurrence is essentially independent of the judge’s nationality, sex or country of origin. Fifthly, literature is one of many extra-legal sources quoted in the ECtHR’s case law, among those such as philosophy, movies or music.
W artykule omówiono praktykę posługiwania się odwołaniami do literatury pięknej w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Kwantytatywne studium orzecznictwa pozwoliło na sformułowanie kilku wniosków. Po pierwsze, beletrystyczne odniesienia pojawiają się nie w uzasadnieniach wyroków Trybunału, a wyłącznie w zdaniach odrębnych i zbieżnych do tych wyroków. Po drugie, praktyka posiłkowania się utworami literackimi w orzecznictwie strasburskim jakkolwiek nie jest powszechna, to zarazem nie ma też charakteru sporadycznego. Po trzecie, w ostatnich dwóch dekadach sędziowie Trybunału co raz częściej przywołują dzieła literatury pięknej. Po czwarte, gotowość posłużenia się literackim odniesieniem jest zasadniczo niezależna od narodowości i płci sędziego oraz typu kultury prawnej właściwej dla jego kraju pochodzenia. Po piąte, literatura piękna to jedno z wielu źródeł pozaprawnych wykorzystywanych przez sędziów Trybunału w zdaniach odrębnych i zbieżnych, obok np. filozofii, kinematografii czy muzyki.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2019, 81, 2; 67-82
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjność eksponowania w przestrzeni publicznej Dekalogu w świetle orzecznictwa sądów Stanów Zjednoczonych
Constitutionality of Ten Commandments displays in the public space in the light of the U.S. case law
Autorzy:
Maroń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/525049.pdf
Data publikacji:
2019-02-28
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Dekalog, Stany Zjednoczone, orzecznictwo, zasada rozdziału kościo-ła i państwa
Opis:
W artykule przedstawiono – w oparciu o studium amerykańskiego orzecznictwa – pro-blematykę legalności prezentowania na nieruchomościach publicznych tablic i monumen-tów z inskrypcją Dziesięciu Przykazań. Sądy federalne i stanowe nie są zgodne w kwestii możliwości eksponowania przez władze publiczne Dekalogu w przestrzeni publicznej. Omawiane orzecznictwo znamionuje niespójność, kazuistyczność i niuansowość. Wyda-wanie przez sądy w analogicznych sprawach rozbieżnych rozstrzygnięć jest przede wszyst-kim następstwem braku konsensusu w judykaturze co do rozumienia konstytucyjnej zasady rozdziału kościoła i państwa. Autor podziela stanowisko tych sądów amerykań-skich, które oceniając niesprzeczność eksponowania Dziesięciu Przykazań na nierucho-mościach publicznych z wymogiem religijnej neutralności władz publicznych, biorą pod uwagę okoliczność, iż Dekalog posiada nie tylko religijny wymiar, ale również historycz-ny i kulturowy. Skoro Dekalog odegrał istotną rolę w ukształtowaniu się amerykańskie-go porządku społecznego i prawnego, to jego współczesne prezentowanie w przestrzeni publicznej niekoniecznie służy celom konfesyjnym czy prozelickim, lecz konstytucyj-nie akceptowanym celom edukacyjnym. Kluczowe w sądowej operacjonalizacji zasady rozdziału kościoła i państwa jest rozgraniczenie dopuszczalnego „uznania” doniosłości religii w życiu Amerykanów oraz w dziejach narodu i państwa od niekonstytucyjnego „poparcia” czy „promowania” religii przez władze publiczne.
The article presents – based on the study of the U.S. case law – the issue of the legali-ty of Ten Commandments displays on government property. Federal and state courts do not agree on the constitutionality of Decalogue displays in a public space. The giv-en case law is characterized by incoherence, casuistry and nuance. The issuing of di-vergent decisions by the courts in analogous cases is primarily a consequence of the lack of consensus in the judicature regarding the understanding of the constitution-al principle of the separation of church and state. The author shares the stand of these American courts, which, while assessing the consistency of Ten Commandments dis-plays on public property with the requirement of religious neutrality of public author-ities, take into account the fact that the Decalogue has not only a religious dimension but also a historical and cultural ones. Since the Ten Commandments played an im-portant role in shaping the American legal and social order, its contemporary presenta-tion in public space does not necessarily serve confessional or proselytic purposes, but constitutionally accepted educational goals. It is crucial in the judicial operationaliza-tion of the Establishment Clause to make a distinction between the permissible “rec-ognition” of the religion’s significance in the lives of Americans and in the history of the Nation and the State on the one hand and the unconstitutional “advancement” of religion by the pubic authorities on the other hand.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2019, 1(47); 147-170
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instytucja przysięgi (ślubowania) a poszanowanie wolności sumienia i religii
The institution of oath (affirmation) and the protection of freedom of conscience and religion
Autorzy:
Maroń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/525053.pdf
Data publikacji:
2015-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
przysięga, ślubowanie, prawa człowieka, wolność sumienia i religii
Opis:
Prawny obowiązek złożenia przysięgi może kłócić się z prawami podstawowymi jednostki, w szczególności z wolnością sumienia i religii. Istnieją różne sposoby usuwania tego typu kolizji w poszczególnych państwach, np. możliwość złożenia pozbawionego odniesień do sfery sacrum ślubowania w miejsce przysięgi czy dopuszczalność jednostkowego modyfikowania roty przysięgi. Niniejsze rozwiązania posiadają swoje umocowanie albo w przepisach prawnych, albo w praktyce orzeczniczej. Nie zawsze jednak są one w pełni responsywne wobec możliwych obiekcji sumienia. W ocenie autora zamiast derogowania tytułowej instytucji z porządków prawnych, należy nadać tekstom przysięgi „odpowiednią” postać – tj. odsyłającą do względnie uniwersalnych wartości – oraz zgodzić się na pewien stopień elastyczności interpretacji prawa. Obowiązek złożenia przysięgi i obowiązek poszanowania praw podstawowych można postrzegać jako optymalizacyjne nakazy, a najwłaściwszym sposobem usuwania kolizji pomiędzy nimi w konkretnej sprawie jest zastosowanie metody proporcjonalnego wyważenia, zgodnie z teorią zasad prawa Roberta Alexy’ego.
Legal obligation to take the oath may interfere with the fundamental rights of the individual, especially with freedom of conscience and religion. In the particular states there are various ways to remove these type of collision, for example, the ability to take affirmation in place of the oath-taking or the extraordinary admissibility of the oath’s text modification. The given options are anchored in the statute law provisions or in the judicial practice. Not always, however, the indicated solutions are fully responsive to possible conscientious objections. In the author’s view, instead of derogation of the title institution from legal orders, oaths’ texts should attain the “appropriate” form – ie. oath wording refers to a relatively universal values –and a certain degree of flexibility in the interpretation of the law is needed. The obligation to take the oath and obligation to respect fundamental rights may be seen as the optimization requirements, and the most proper way to remove conflicts between them in a particular case is to use the method of proportional weighing in accordance with the Robert Alexy’s theory of legal principles.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2015, 4 (26); 51-76
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oryginalizm Antonina Scalii jako teoria wykładni prawa
Autorzy:
Maroń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/525277.pdf
Data publikacji:
2010-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Scalia
koncepcja ,,żyjącej konstytucji"
wykładnia prawa
Opis:
W artykule omówiono jedną z współczesnych amerykańskich teorii wykładni prawa, tj. oryginalizm zwykłego znaczenia (plain meaning originalism). Propagatorem i współtwórcą tej teorii jest sędzia Sądu Najwyższego USA Antonin Scalia. Scaliowski oryginalizm sprowadza wykładnię prawa do zespołu czynności intelektualnych ukierunkowanych na ustalenie zwykłego językowego znaczenia tekstu aktu normatywnego z momentu jego ogłoszenia. Można określić go zatem tekstualizmem bazującym na kompetencjach językowych pierwotnego prawodawcy i pierwotnych adresatów. Oryginalizm korzysta z dyrektyw interpretacyjnych językowych, a pomocniczo systemowych. Generalnie odrzuca natomiast sięganie do dyrektyw wykładni celowościowej i funkcjonalnej. Wyznacznikiem znaczenia prawa nie może być zamiar czy cel prawodawcy, lecz tekst prawny i tradycja. W ocenie Scalii prawo nie zmienia się samoczynnie, tj. pozalegislacyjnie, wraz ze zmianą społecznych potrzeb i oczekiwań. Krytykuje więc koncepcję „żyjącej konstytucji”, upatrując w niej źródło sędziowskiej dyskrecjonalności. Demokratycznie wybrani przez naród parlamentarzyści, a nie sędziowie powinni aktualizować prawo.
This article discusses one of the contemporary American theories on interpretation, i.e. plain meaning originalism. The propagator and co-author of this theory is Antonin Scalia – Associate Justice of the Supreme Court of the United State. Scalia’s originalism is a doctrine about how judges ought to interpret statutes and constitution according to their original meaning. Therefore we can define it with textualism based on language competence of the primary legislator and primary addressees. Originalism uses interpretative, language and system directives. In general it refuses using function and purposefulness. What determines the meaning of law is legal codes and tradition. According to Scalia law does not change automatically together with changes of social needs and expectations. He criticizes the concept of “living constitution” regarding it as a source of judicial discretionality. Members of parliament, elected in a democratic voting, should update the law, not judges.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2010, 4 (4); 23-52
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uchwały okolicznościowe Senatu w polskim porządku prawnym
Autorzy:
Maroń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/523743.pdf
Data publikacji:
2014-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
uchwała okolicznościowa
Senat RP
polityka historyczna
commemorative resolution
Senate of the Republic of Poland historical policy
Opis:
Autor w pierwszej kolejności wyjaśnia pojęcie „uchwały okolicznościowej”. Uchwała okolicznościowa Senatu stanowi solenną, symboliczną, niewiążącą i niewładczą formę parlamentarnej ekspresji. Przedmiotowy rodzaj uchwały nie jest ani aktem normatywnym (źródłem prawa), ani aktem stosowania prawa. Uchwała okolicznościowa nie przynależy do systemu prawnego, lecz jest częścią szerszej kategorii porządku prawnego. Wyróżnia się dwa typy uchwał okolicznościowych, mianowicie właściwe uchwały okolicznościowe i tzw. uchwały problemowe. Pierwsze służą do upamiętniania narodowych bohaterów i ważnych wydarzeń w historii i tradycji narodu oraz państwa. Przy pomocy drugich Senat odnosi się do bieżących spraw krajowych i zagranicznych. W tej formie senatorowie zwracają się do konkretnych organów władzy o podjęcie stosownych działań potrzebnych do osiągnięcia antycypowanych przez izbę parlamentarną celów. W kolejnej części opracowania przedstawiono procedurę podejmowania uchwał okolicznościowych, ze szczególnym uwzględnieniem różnic w stosunku do procedury przyjmowania zwykłych uchwał. Autor odniósł się do odpowiednich postanowień regulaminu Senatu, włącznie z jego nowelizacją z dnia 20 czerwca 2013 r. Ostatnia część artykułu jest poświęcona uchwałom okolicznościowym w parlamentarnej praktyce Senatu w latach 1997–2013. Autor podaje dane statystyczne dotyczące niniejszych uchwał, zamieszczając je w trzech tabelach. Bazując na badaniach ilościowych, wskazuje, że liczba uchwał okolicznościowych zwiększyła się z 5 w Senacie czwartej kadencji do 38 w Senacie siódmej kadencji. Rozważania autor konkluduje stwierdzeniem, że uchwały okolicznościowe są częścią polityki historycznej państwa. Przy ich pomocy izba wyższa „strzeże dziedzictwa narodowego”, jak wymaga tego art. 5 Konstytucji RP, oraz „przekazuje przyszłym pokoleniom wszystko, co cenne z ponad tysiącletniego dorobku” RP, jak wskazuje preambuła ustawy zasadniczej.
The author at the outset clarifies the title concept of „commemorative resolution”. The Senat’s commemorative resolution is a symbolic, nonbinding, nonauthoritative and solemn form of parliamentary expression. The given kind of resolution is neither normative act (source of law) nor an act of law administration. It doesn’t belong to the legal system, but is part of the broader construct of the legal order. There are two types of commemorative resolutions, namely commemorative resolutions in the strict sense and the so called problem resolutions. The first ones serve to pay tribute to national heroes and to commemorate important moments in the nation’s and the state’s history and tradition. With the second ones the Senat usually addresses the current domestic and international affairs. In this form MPs turn to specified authorities to take appropriate actions to achieve the desired purposes anticipated by parliament. The next part of the article presents the procedure for adopting commemorative resolutions, in particular with an emphasis on the aspects distinguishing it from the procedure for adopting ordinary resolutions. The author references to relevant provisions of The Standing Orders of the Senat including it’s amendment introduced in the Resolution of 20 June 2013. The last section of the study deals with commemorative resolutions in the Senat’s parliamentary practice in the years 1997–2013. The author gives statistical data related to these resolutions and contained in three tables. Based on quantitative research He indicates that number of commemorative resolutions has increased from 5 in the Senat of the fourth term to 38 in the Senat of the seventh term. Finally, the author concludes that commemorative resolutions are part of the historical policy of the state. In this way, the upper house „safeguards the national heritage”, as required by article 5 of the Constitution of the Republic of Poland and „bequeaths to future generations all that is valuable from over one thousand years’ (Poland’s) heritage” as referred to in the preamble to the same act.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2014, 3 (19); 253-273
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instytucja przysięgi prezydenta w polskim porządku prawnym
Institution of President’s oath of office in the Polish legal order
Autorzy:
Maroń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524030.pdf
Data publikacji:
2012-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
przysięga
prezydent
Opis:
Przysięga Prezydenta to uroczyste oświadczenie składane wobec Zgromadzenia Narodowego, w którym głowa państwa przyrzeka dochować wierności postanowieniom Konstytucji, strzec niezłomnie godności Narodu, niepodległości i bezpieczeństwa Państwa, a dobro Ojczyzny oraz pomyślność obywateli mieć zawsze za najwyższy nakaz. Przysięgę złożyli wszyscy prezydenci Polski, od Gabriela Narutowicza w 1922 r. do Bronisława Komorowskiego w 2010 r. Na przestrzeni 90 lat zmieniała się rota przysięgi oraz jej forma. W dwudziestoleciu międzywojennym prezydencka przysięga miała charakter religijny, co było artykułowane słowami „Przysięgam Panu Bogu Wszechmogącemu w Trójcy Świętej Jedynemu”. Po drugiej wojnie światowej, w latach 1947-1952, przysięga częściowo utraciła swój sakralny wymiar, chociaż jej rotę wciąż kończyła obligatoryjna religijna inwokacja. Obecnie, a dokładnie od 1992 r. świecka przysięga może być opcjonalnie zwieńczona zdaniem „Tak mi dopomóż Bóg”. Prezydencka przysięga jest szczególnym rodzajem instytucji prawnej, w której krzyżują się wpływy różnych systemów normatywnych. W instytucji tej prawo łączy się z moralnością, religią i zwyczajem. Prawna doniosłość prezydenckiej przysięgi przejawia się przede wszystkim w tym, że zaprzysiężenie jest koniecznym warunkiem do objęcia urzędu głowy państwa. Naruszenie przysięgi może być natomiast jedną z – bo raczej nie jedyną – podstawą pociągnięcia Prezydenta do odpowiedzialności konstytucyjnej przed Trybunał Stanu. Zaprzysiężenie jest najważniejszym elementem prezydenckiej inauguracji. Oficjalny harmonogram pierwszego dnia kadencji głowy państwa obejmuje ponadto przejęcie zwierzchnictwa nad Siłami Zbrojnymi oraz przekazanie insygniów dwóch najwyższych rangą polskich orderów (Order Orła Białego i Order Odrodzenia Polski). Charakter prywatny posiada z kolei udział Prezydenta w tym dniu w uroczystej mszy świętej w warszawskiej archikatedrze. Charakterystyka instytucji prezydenckiej przysięgi wymaga wzięcia pod uwagę obok litery prawa także jej praktyki. Analiza materiału normatywnego musi iść w parze z empirycznym studium przypadków.
The President’s oath of office is a solemn declaration taken in the presence of the National Assembly by which a new head of state swears to be faithful to the provisions of the Constitution; to steadfastly safeguard the dignity of the Nation, the independence and security of the State, and also that the good of the Homeland and the prosperity of its citizens shall forever remain his supreme obligation. The oath of office has been taken by all Presidents of the Republic of Poland, from Gabriel Narutowicz in 1922 to Bronisław Komorowski in 2010. Over the span of 90 years the words and the form of the oath of office were subject to changes. In the interwar period, the President’s oath of office was religious in nature and was articulated in following words „I swear to Almighty God, One in the Holy Trinity”. After World War II, i.e. between 1947 and 1952, the President’s oath of office partially lost its sacral dimension, although it was still ended with obligatory Invocatio Dei. Nowadays, namely from 1992, secular oath of office may also be optionally taken with the additional sentence „So help me, God”. President’s oath of office is an example of a specific type of legal institution that originated from interaction between different normative systems. This institution combines law with morality, religion and custom. Legal relevancy of the President’s oath of office reveals itself in the fact that swearing-in is a condition which President has to fulfill to take over the office. Whereas infringement of the oath of office can be one of the grounds, rather than the only ground, for Presidential impeachment before The Tribunal of State. Swearing-in is a crucial element of Presidential inauguration. Official schedule of the first day of the Presidential term also contains taking control of the Armed Forces and receiving insignia of the two highest polish orders (The Order of the White Eagle and The Order of Polonia Restituta). The President also participates in the Eucharist held in the Archcathedral in Warsaw, which is rather a private ceremony. Characteristic of the given institution requires not only the analysis of the law but also its practice. Analysis of statues and other normative acts should be accompanied by empirical case study.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2012, 2 (10); 159-192
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instytucja przysięgi głowy państwa w państwach europejskich
The Institution of the Oath of Office of Head of State in European States
Autorzy:
Maroń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524407.pdf
Data publikacji:
2012-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
monarcha
przysięga głowy państwa
prezydent
Opis:
The Institution of the Oath of Office of Head of State in European States
This article as one of the first in legal – not only polish-language – literature presents a comparative analysis of the issue of a head of state’s oath of office. The paper underlines differences, similarities and peculiarities in legal regulations of the institution of the oath of office in regard to European presidents and monarchs. The study touches especially on such topics as the oath formula, its optional or obligatory religious dimension, the time of taking the oath, the subject which officially receives it, consequences of taking the oath and legal effects of the oath’s infringement. The basic normative analysis, both on constitutional and statutory level, was supplemented with remarks on the practice of the given institution, for example the oath’s taking ceremony. Description of presidential or royal authority in particular states is not complete without a reference to the institution of the oath of office. The arguments undertaken in the article aim to prove that the title subject cumulates several relevant issues, which are noteworthy for jurisprudence. Taking the oath of office by any president or monarch is not so much a solemn symbolic event as conventional activity important in view of the legal order.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2012, 1 (9); 151-178
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjność aktów ceremonialnego deizmu w świetle orzecznictwa sądów USA
Constitutionality of acts of ceremonial deism in the U.S. case law
Autorzy:
Maroń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942391.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
ceremonialny deizm
USA
orzecznictwo
rozdział kościoła od państwa
ceremonial deism
case law
separation of church and state
Opis:
W artykule przybliżono i poddano ocenie wypracowaną w amerykańskiej jurysprudencji i judykaturze koncepcję ceremonialnego deizmu. Tytułowe pojęcie obejmuje jedną z kategorii aktów odwoływania się władz publicznych do Boga i religii, np. narodowe motto „W Bogu pokładamy ufność” czy słowa „jeden Naród, a nad nim Bóg” w rocie ślubowania wierności fladze państwowej. Sądy w USA uznają akty ceremonialnego deizmu jako zgodne z konstytucyjną zasadą rozdziału kościoła od państwa ze względu na to, iż postrzega się je jako pozbawione religijnego znaczenia (teza sekularyzacji), nieposiadające wyznaniowej natury, realizujące świeckie cele, wsparte tradycją i historią państwa i narodu, powszechne oraz społecznie niekontrowersyjne. W ocenie autora niniejsze rozumienie ceremonialnego deizmu wymaga korekty. Postuluje on odrzucić tezę sekularyzacji i wymóg niewyznaniowej natury aktu. Przekonuje, iż akty władzy odwołujące się do Boga są zgodne z Establishment Clause, gdy jednocześnie realizują doniosłe świeckie cele, nie mają charakteru dewocyjnego oraz stanowią świadectwo historii i tradycji danego państwa. Kryteria powszechności i niekontrowersyjności powinny natomiast, ze względu na ich wysoce ocenny i subiektywny charakter, pełnić jedynie pomocniczą rolę w weryfikacji legalności aktu prima facie religijnej ekspresji władzy publicznej. Koncepcja ceremonialnego deizmu właściwie rozumiana może stanowić – także poza Stanami Zjednoczonymi – wartościowe narzędzie do oceny konstytucyjności działań państwa.
The paper deals with the notion of ceremonial deism, as it is understood in U.S. case law and jurisprudence. This term describes on kind of the government’s acts of symbolic references to God or religion, for example words „under God” in Pledge of Allegiance or the national motto – „In God We Trust”. American courts hold that particular forms of ceremonial deism are in accordance with the Establishment Clause due to their lack of a religious meaning (secularization thesis), nonsectarian nature, secular aims, historicity, ubiquity and non-controversiality. In the Author’s view, the above mentioned understanding of ceremonial deism is not fully proper. He calls on the rejection of secularization thesis and premise of non-sectarian nature. According to him, the public authorities’ acts of religious references are compliant with the Constitution when they perform significant secular aims, they do not have a devotional character and they constitute a testimony to the history and tradition of a particular country and its citizens. The criteria of ubiquity and non-controversiality may, due to its highly evaluative and subjective character, serve only a supportive role within the verification of the legality of a prima facie religious expression acts of the state. Theory of ceremonial deism, being understood properly, may constitute a valuable tool to evaluate the constitutionality of the public authority’s actions, also outside the United States.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 3 (37); 31-51
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies