Temat: Heavy Metal - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Wplyw metali ciezkich na rosliny rosnace na terenach poprzemyslowych - aspekt fizjologiczny
Autorzy:: Lukasik, I
Nadgorska-Socha, A
Palowski, B
Pomierny, S
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/806645.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:: akumulacja
aktywnosc enzymatyczna
peroksydaza guajakolowa
tereny poprzemyslowe
metale ciezkie
zawartosc metali ciezkich
rosliny
accumulation
enzyme activity
guaiacol peroxidase
postindustrial area
heavy metal
heavy metal content
plant
Opis:: Badano akumulację metali ciężkich (Zn, Cd, Pb, Fe, Cu), aktywność peroksydazy guajakolowej (POD E.C. 1.11.1.7) oraz zawartość niebiałkowych grup -SH w liściach Betula pendula Ehrh, Salix cinerea L., Silene vulgaris Moench (Garcke), Tussilago farfara L., rosnących na terenach poprzemysłowych. Zaobserwowano następujący szereg zdolności kumulacji metali przez badane rośliny: Zn > Fe > Pb > Cd > Cu. Metale ciężkie (z wyjątkiem Zn) były bardziej biodostępne na hałdzie w Piekarach niż na terenie pogalmanowym „Warpie”. Wyższe aktywności peroksydazy w liściach badanych roślin, szczególnie u Tussilago farfara stwierdzono na terenie pogalmanowym. Najwyższą zawartość niebiałkowych grup -SH stwierdzono w liściach Salix cinerea pozyskanych na hałdzie w Piekarach.
The heavy metal accumulation (Zn, Pb, Cd, Fe, Cu) and activity of peroxidase (POD) E.C. 1.11.1.7 and non - protein -SH group content were investigated in Betula pendula Ehrh, Salix cinerea L, Silene vulgaris Moench (Garcke), Tussilago farfara L., grown in the postindustrial areas (1-dump after non-ferrous metal ores in Piekary, 2-calamine site in Dąbrowa Górnicza). The higher heavy metal accumulation was determined in leaves of plants collected in Piekary (except Zn). The following order of heavy metals accumulation ability in plants: Zn > Fe > Pb > Cd > Cu was found. The metals (except Zn) were more bioavailable in Piekary than in the calamine site. Higher activities of peroxidase were determined in plants (especially in Tussilago farfara), collected in the calamine site. The highest content of non-protein -SH group was found in Salix cinerea leaves collected in Piekary dump.
Źródło:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2006, 509; 209-220
0084-5477
Pojawia się w:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Dynamika zmian zawartości miedzi w glebach oraz w sekwencyjnie wydzielonych frakcjach
Dynamics of change in the total content of copper in soils and in sequential-separated fractions
Autorzy:: Kalembasa, D.
Majchrowska-Safaryan, A.
Chrominska, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/35766.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
Tematy:: Wysoczyzna Siedlecka
gleby
metale ciezkie
zawartosc metali ciezkich
miedz
zawartosc miedzi
zmiany zawartosci miedzi
analiza specjacyjna
Siedlce Upland
soil
heavy metal
heavy metal content
copper
copper content
content change
speciation analysis
Opis:: Celem pracy była ocena zawartości ogólnej miedzi oraz we frakcjach wydzielonych z gleb, położonych na stoku morenowym Wysoczyzny Siedleckiej. Sekwencyjne frakcjonowanie przeprowadzono metodą Zeiena i Brümmera. Analiza specjacyjna wykazała, iż metal ten był związany z różnymi częściami fazy stałej gleby. Największy procentowy udział miedzi stwierdzono we frakcji rezydualnej (F7), w poziomach skały macierzystej, a najmniejszy we frakcji łatwo rozpuszczalnej (F1) i wymiennej (F2). W badanych glebach, w transekcie A i B zanotowano istotne związki korelacyjne między udziałem miedzi w wydzielonych frakcjach, a jej zawartością ogólną, zawartością węgla związków organicznych a frakcją organiczną (F4), pojemnością sorpcyjną CEC oraz frakcją iłową gleby (< 0,002 mm).
The research was aimed at evaluating the total contents of copper and its fractions in soils situated on a moraine slope in Siedlce Upland. Sequential fractionation was carried out according to the Zeien and Brümmer method. The speciation analyses indicate that the metal was bound to different parts of the soils’ solid phase. The highest copper content was found in the residual fraction (F7) in mother rock, and the lowest in the easily soluble (F1) and exchangeable (F2) fractions. In soils of transect A and B the correlation coefficients demonstrated that the amounts of copper in separated fractions showed a significant correlation with the total content of copper, fraction of clay, sorption capacity, organic carbon content and organic fraction (F4).
Źródło:: Acta Agrophysica; 2011, 18, 1[192]
1234-4125
Pojawia się w:: Acta Agrophysica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Wpływ komunalnych osadów ściekowych na zawartość metali ciężkich w pędach klonów wierzby krzewistej (Salix viminalis L.)
The influence of sewage sludge on the content of heavy metals in shoots of clones of willow (Salix viminalis L.)
Autorzy:: Jama-Rodzenska, A.
Bocianowski, J.
Nowak, W.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/806127.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:: scieki komunalne
osady sciekowe
wplyw nastepczy
wierzba krzewiasta
Salix viminalis
klony
pedy
zawartosc metali ciezkich
metale ciezkie
communal sewage
sewage sludge
residual effect
common osier
clone
shoot
heavy metal content
heavy metal
Opis:: Wykorzystanie osadu ściekowego do użyźniania gleby na plantacjach roślin energetycznych wydaje się być najbardziej racjonalną metodą jego użycia. Obok cennych składników biogennych, takich jak N, P, Mg czy K, osad ściekowy w swoim składzie zawiera także substancje toksyczne i szkodliwe. Obecność metali ciężkich w niektórych osadach stanowi czynnik ograniczający ich wykorzystanie w rolnictwie. Wierzba wiciowa (Salix viminalis L.) jest przykładem wieloletniej rośliny energetycznej, która ma duże zdolności pobierania i akumulowania metali ciężkich. W pracy przedstawiono wyniki dotyczące wpływu komunalnych osadów ściekowych na zawartość metali ciężkich w pędach wierzby. Doświadczenie z użyźnianiem klonów wierzby krzewiastej osadem ściekowym prowadzono w latach 2009–2010 w Stacji Badawczo-Dydaktycznej Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Eksperyment został założony metodą split-plot z dwoma czynnikami zmiennymi: pierwszym czynnikiem były dwie dawki osadu ściekowego na tle kontroli: 14,3 Mg·ha⁻¹ i 28,5 Mg·ha⁻¹ s.m., a drugim czynnikiem były cztery klony wierzby krzewiastej. Analiza statystyczna wykazała, że zawartości metali ciężkich Fe i Ni (r = 0,6793) oraz Ni i Pb (r = 0,7046) były istotnie statystycznie skorelowane. Analiza składowych głównych okazała się skutecznym narzędziem do czytelnej oceny zróżnicowania kombinacji klonów i dawek osadu ściekowego. Celem pracy było wyselekcjonowanie klonów o największej zawartości metali ciężkich w pędach.
According to the Law on Waste of 14 December 2012 sewage sludge is “a sewage coming from the sewage treatment plant sludge digesters and other installations for water treatment with a composition similar to the composition of the sewage sludge”. Next to valuable nutrients, sewage sludge contains also heavy metals which can delimit ist using in agriculture. Willow as a long-term plant possess high ability to take up and accumulate heavy metals. The paper presents the results of inﬂuence of sewage sludge on the content of heavy metals in the shoots of willow. Field experiment with clones of willow was established in 2003 and with sewage sludge in years 2009–2010 at Experimental Station Pawlowice. Experiment was established using split-plot method in three replicants with two factors: ﬁrst factor- various doses of sewage sludge: 14.3 t·ha⁻¹ d.m and 28.5 t·ha⁻¹ d.m and II – clones of Salix viminalis L. Statistical analysis showed that the content of heavy metals Fe and Ni (r = 0.6793) as well as Ni and Pb (r = 0.7046) was statistically correlated. Analysis turned out to be an effective tool to legible evaluation diversity of combination of clones and doses of sewage sludge. The aim of the study was to select the clones that accumulated the greatest amount of heavy metals in shoots.
Źródło:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2014, 576
0084-5477
Pojawia się w:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Pinus sylvestris L. jako biomonitor zanieczyszczenia srodowiska metalami ciezkimi [Zn, Cd, Pb]
Autorzy:: Pomierny, S
Gerold, I
Ciepal, R
Lukasik, I
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/795146.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:: zanieczyszczenia przemyslowe
metale ciezkie
sosna zwyczajna
monitoring biologiczny
emisja zanieczyszczen
zawartosc metali ciezkich
zanieczyszczenia srodowiska
drewno
przyrosty roczne
industrial pollutant
heavy metal
Scotch pine
Pinus sylvestris
biological monitoring
pollutant emission
heavy metal content
wood
annual increment
Opis:: Oceniono wpływ emisji przemysłowych na wybrane parametry (wielkość pierśnicy oraz przyrostów rocznych) drzew rosnących w pobliżu emitorów. Powierzchnie badawcze rozmieszczono w różnych odległościach od źródeł zanieczyszczeń, jakimi są huta cynku i ołowiu w Miasteczku Śląskim oraz huta stali w Dąbrowie Górniczej (dawna Huta Katowice). Wielkość przyrostów rocznych P. sylvestris oraz zawartość metali ciężkich (Zn, Cd., Pb) w drewnie mierzono w przedziałach pięcioletnich. Szerokość przyrostów rocznych drzew jest determinowana przez różne czynniki ekologiczne (m.in. klimatyczne, siedliskowe), ale również przez zanieczyszczenie atmosfery. Zaobserwowano zmniejszony przyrost roczny drzew rosnących na badanych terenach jak również zwiększoną zawartość metali ciężkich w drewnie w pierwszych latach po rozpoczęciu działalności zakładów przemysłowych.
The impact of industrial emissions on selected parameters of wood from Scots pine was assessed. Samples of wood from Scots pine which ran along a gradient of industrial pollution were investigated in the South of Poland. These sites located are at various distances from a zinc and lead smelter (Miasteczko Śląskie) and steelworks (Dąbrowa Górnicza). Samples were taken from two polluted zones and from a control zone. The relative size of the increment and heavy metal content were measured in a wood sample from Scots pine over 5-year periods covering a 25-year period of activity of industrial plants mentioned according to the method presented by Nabais et al. [1999], The analyses of heavy metal content in wood were made using the conventional AAS method [Ostrowska et al. 1991]. Annual ring widths of forest trees are affected by different ecological factors (climate, soil,) and also air pollution. In the investigated tree areas with an intensive air pollution the annual ring width reductions are observed. The heavy metal concentration was increased in the first years of the activity of industrial plants. However some studies present a positive correlation between radial distributions of heavy metals in tree rings and temporal records of pollution from industry and others fail in using dendroanalysis as a chronological record of pollution [Hagemeyer, Schäfer 1995]. It should be noted that the conclusions presented here are based on a relatively small amount of data. Thus the interpretation of obtained results needs to be confirmed by further investigations.
Źródło:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2006, 509; 221-229
0084-5477
Pojawia się w:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Wykorzystanie roznych grup roslin wodnych w bioindykacji skazenia srodowiska metalami ciezkimi
Autorzy:: Klink, A
Krawczyk, J.
Letachowicz, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/797746.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:: akumulacja
skazenia srodowiska
metale ciezkie
bioindykacja
makrohydrofity
rosliny wodne
accumulation
environment pollution
heavy metal
bioindication
macrohydrophyte
aquatic plant
Opis:: W pracy przedstawiono wyniki badań zawartości Mn, Zn, Cu, Cd, Pb i Ni w wodzie, osadach dennych i liściach roślin wodnych (trzciny pospolitej - Phragmites australis (Cav.) Trin. EX STEUD., pałki szerokolistnej - Typha latifolia L., grążela żółtego - Nuphar lutea (L.) Sibth. & Sm., grzybieni białych - Nymphaea alba L., żabiścieka pływającego - Hydrocharis morsus-ranae L. i rogatka sztywnego - Ceratophyllum demersum L. S. STR.), pobranych z 13 stanowisk, zlokalizowanych w strefie litoralnej Jeziora Wielkiego (Pojezierze Leszczyńskie). Przeprowadzone badania wykazały zbliżone zdolności kumulacyjne metali, u makrohydrofitów należących do tej samej grupy ekologicznej - wyraźne grupy stanowiły rośliny o liściach pływających oraz rośliny wynurzone. Wykazano również wysokie zdolności kumulacyjne Ceratophyllum demersum, zwłaszcza w stosunku do Mn. Jego liście zawierały ponadto największe ilości Zn, Cu, Cd i Ni. Wszystkie badane gatunki makrohydrofitów, niezależnie od budowy morfologicznej, charakteryzowały się takim samym szeregiem zawartości metali w liściach: Mn > Zn > Cu > Pb > Ni > Cd. Liczne dodatnie korelacje pomiędzy zawartością metali w roślinach a ich zawartością w środowisku świadczą o możliwości wykorzystania badanych makrohydrofitów w bioindykacji skażenia środowiska metalami ciężkimi.
The contents of Mn, Zn, Cu, Cd, Pb, and Fe were determined in water, bottom sediments and leaves of macrohydrophytes - Phragmites australis (Cav.) Trin. EX STEUD., Typha latifolia L., Nuphar lutea (L.) SlBTH. & Sm, Nymphaea alba L., Hydwcharis morsus-ranae L., Ceratophyllum demersum L. S. STR. - from 13 study sites, situated in littoral of Wielkie Lake (Leszczyńskie Lakeland). The results showed that submerged plants contained higher levels of trace elements than emergent and floating-leaved macrohydrophtes. Ceratophyllum demersum contained the highest amounts of Mn, Zn, Cu, Cd, and Ni, it also showed very high Mn accumulation ratios. All examined water plants, irrespective of life form, were characterized by the same sequence of heavy metal concentrations which was as follows: Mn > Zn > Cu > Pb > Ni > Cd. The significant, positive correlations found between the content of heavy metals in plants and levels of these elements in the environment indicate the possibilities of using examined macrohydrophytes to biomonitoring of environmental contamination with heavy metals.
Źródło:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2006, 515; 129-136
0084-5477
Pojawia się w:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Zawartosc metali ciezkich i dioksyn w srodowisku glebowo-wodnym lesnej strefy ekotonowej przyleglej do lokalnego skladowiska odpadow
Autorzy:: Czerniak, A
Poszyler-Adamska, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/807730.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:: zbiorniki srodlesne
gleby lesne
strefy ekotonowe
metale ciezkie
dioksyny
zawartosc dioksyn
zanieczyszczenia chemiczne
zawartosc metali ciezkich
skladowiska odpadow
tereny przylegle
midforest pond
forest soil
ecotone zone
heavy metal
dioxin
dioxin content
chemical pollutant
heavy metal content
waste landfill
surrounding area
Opis:: Oceniono kumulację metali ciężkich i dioksyn w wierzchniej warstwie gleby leśnej strefy ekotonowej drzewostanu przyległego do składowiska odpadów. W pracy przedstawiono wybrane wyniki analiz wody pobranej ze śródleśnych zbiorników zlokalizowanych w odległości ok. 200 m od składowiska. W wyniku przeprowadzonych analiz sumaryczną zawartość kongenerów PCDDs i PCDFs w badanej glebie leśnej strefy ekotonowej określono na poziomie 0,4832 ng PCDD/F-TEQ·kg⁻¹. Zawartość kongenerów PCDDs i PCDFs w glebie terenów użytkowanych rolniczo nie powinna przekroczyć 10,0 ng·kg⁻¹, a w glebie terenów nieużytkowanych rolniczo - 50,0 ng·kg⁻¹. Stwierdzono także brak kumulacji metali ciężkich, zarówno w glebie, jak i w wodach zbiorników śródleśnych zlokalizowanych w odległości ok. 200 m od lokalnego składowiska odpadów. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono brak migracji zanieczyszczeń ze składowiska odpadów do gleby otuliny drzewostanowej oraz do wód śródleśnych zbiorników wodnych. Migracja zanieczyszczeń chemicznych z dna składowiska została ograniczona w wyniku filtrującego i buforującego oddziaływania gruntów głębszego podłoża.
The aim of the investigations in focus was an evaluation of the cummula- tion of heavy metals and dioxins in the soil top layer of the ecotone forest zone next to a local dumping site. The paper also presents selected results of water analyses collected from forest reservoirs situated 200 m from the dumping site. The total content of congeners PCDDs and PCDFs in the investigated soil of the forest ecotone zone was evaluated as a result of analyses at the level of 0.4832 ng PCDD/F-TEQ·kg⁻¹. The content of congeners PCDDs and PCDFs in the soil of agriculturally utilized lands should not exceed 10.0 ng·kg⁻¹, and in non-arable soil - 50.0 ng·kg⁻¹. Moreover, the absence of heavy metal cummulation both in soil and water of forest reservoirs situated 200 m from the local dumping site was observed. The absence of contaminants migration from the dumping site to the soil of the buffering wood stands zone soil, as well as to forest water reservoirs was observed. Migration of chemical contaminants from the bottom of the dumping site was limited as a result of buffering and filtering influence of the grounds of the thicker substratum.
Źródło:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2006, 515; 55-61
0084-5477
Pojawia się w:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Zroznicowanie kumulacji metali ciezkich w Athyrium filix-femina [L.] Roth i Athyrium distentifolium Tausch ex Opiz z Sowiej Doliny i Doliny Lomniczki [Karkonosze Wschodnie] oraz ich wykorzystanie do oceny stanu srodowiska
Autorzy:: Krawczyk, B
Letachowicz, B.
Klink, A.
Krawczyk, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/795097.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:: metale ciezkie
paprocie
zanieczyszczenia gleb
bioindykacja
Dolina Lomniczki
wietlica samicza
Sowia Dolina
Karkonosze Wschodnie
mietlica alpejska
zawartosc metali ciezkich
Athyrium distentifolium
Athyrium filix-femina
heavy metal
fern
soil pollutant
bioindication
Lomniczka Valley
Sowia Valley
Karkonosze Mountains
Agrostis alpina
heavy metal content
Opis:: W pracy przedstawiono wyniki badań zawartości Fe, Mn, Zn, Cu, Pb Cd, Cr i Co w dwóch gatunkach paproci Athyrium distentifolium Tausch EX Opiz i Athyrium filix-femina (L.) Roth i w glebie z ich siedlisk położonych w Sowiej Dolinie i Dolinie Łomniczki w Karkonoszach Wschodnich. Zawartość większości badanych metali ciężkich w glebie nie przekracza wartości tła geochemicznego, natomiast są one skażone ołowiem. Stwierdzono również wysoką zawartość Fe w glebach z Sowiej Doliny. Nie wykazano różnic w zawartości metali w roślinach, w zależności od miejsca ich występowania. Oba gatunki badanych paproci różnią się istotnie zawartością Fe, Mn, Ni, Cd i Cr. Athyrium filix-femina wyróżnia się większą zawartością Ni i Cr, natomiast A. distentifolium Cd, Fe i Mn. Wysoką zawartość Mn w A. distentifolium należy uznać za jej właściwość gatunkową. Stwierdzona istotna zależność między zawartością Fe w glebie a zawartością Fe w liściach A. distentifolium pozwala uznać ten gatunek za bioindykator tego metalu.
The contents of some metals (Fe, Mn, Zn, Cu, Pb, Cd, Cr, Co) in soil and in two species of ferns Athyrium distentifolium TAUSCH EX OPIZ and Athyrium filix-femina (L.) Roth from eastern part of the Karkonosze Mountains (Sowia Dolina and Dolina Łomniczki) were determined. The concentrations of most heavy metals in soil from examined area did not exceed the background level, with an exception of Pb and Fe contents, which were high in all study sites and Sowia Dolina, respectively. Both examined fern species differed signilicantly in respect of Fe, Mn, Ni, Cd, and Cr concentrations. Atliyrium filix-femina contained higher amounts of Ni and Cr, while in Athyrium distentifolium higher concentrations of Cd, Fe, and Mn were observed. Significant correlation found between the content of Fe in soil and the levels of this metal in leaves of Athyrium distentifolium indicate possibility of using this species as Fe bioindicator.
Źródło:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2006, 515; 211-217
0084-5477
Pojawia się w:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Zawartosc dioksyn i metali ciezkich w aparacie asymilacyjnym sosny zwyczajnej [Pinus sylvestris L.] i brzozy brodawkowatej [Betula pendula Roth] rosnacych w sasiedztwie lokalnego skladowiska odpadow
Autorzy:: Czerniak, A
Poszyler-Adamska, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/807422.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:: brzoza brodawkowata
akumulacja
metale ciezkie
dioksyny
zawartosc dioksyn
sosna zwyczajna
aparat asymilacyjny
zawartosc metali ciezkich
skladowiska odpadow
tereny przylegle
common birch
Betula pendula
accumulation
heavy metal
dioxin
dioxin content
Scotch pine
Pinus sylvestris
assimilation apparatus
heavy metal content
waste landfill
surrounding area
Opis:: Oceniono kumulację dioksyn i metali ciężkich w aparacie asymilacyjnym sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) i brzozy brodawkowatej (Betula pendula Roth) rosnących w leśnej strefie ekotonowej sąsiadującej ze składowiskiem odpadów. Próbki aparatu asymilacyjnego do badań zawartości metali ciężkich pobierano z dwóch transektów, tzn. ze skraju lasu oraz w odległości 50 m od skraju lasu. Próbki aparatu asymilacyjnego do badań zawartości kongenerów PCDDs i PCDFs pobierano ze skraju lasu. Zawartość kongenerów PCDDs i PCDFs w próbkach igieł sosny zwyczajnej określono na poziomie 4,74 ng PCDD/F-TEQ·kg⁻¹, a w próbkach liści brzozy brodawkowatej na poziomie 2,65 ng PCDD/F-TEQ·kg⁻¹. Stwierdzono także brak kumulacji metali ciężkich zarówno w aparacie asymilacyjnym pobranym ze skraju lasu, jak i z transektu wyznaczonego w odległości 50 m od skraju lasu. Na podstawie przeprowadzonych badań chemoindykacyjnych aparatu asymilacyjnego stwierdzono brak migracji pionowej do strefy korzeniowej otuliny drzewostanowej metali ciężkich i dioksyn ze składowiska odpadów. Powierzchniowe wapnowanie wapnem posodowym i sukcesywne załadowywanie odpadów w składowisku ograniczyło proces pylenia i osiadania zanieczyszczeń na powierzchni aparatu asymilacyjnego i gleby.
The aim of the presented investigations was an evaluation of cummulation of dioxins and heavy metals in the assimilatory organs of Finns sylvestris L. and Betula pendula Roth growing in the forest ecotone zone neighbouring with a local dumping site. The researched assimilatory organ samples collected for evaluation of heavy metal content were taken from two transects i.e. from the forest edge and 50 m. away from the edge. The assimilatory organs samples for the congeners PCDDs and PCDFs content investigations were collected from the forest edge. The content of congeners PCDDs and PCDFs in needles of Pinus sylvestris L. was usually observed at the level of 4.74 ng PCDD/F-TEQ·kg⁻¹, while Betula pendula Roth leaves showed the level of 2.65 ng PCDD/F-TEQ·kg⁻¹. The absence of heavy metals cummulation was also observed both in the assimilatory organs collected from the forest edge and 50 m away from it. The absence of vertical migration to the root zone of the wood stand buffer zone of both heavy metals and dioxins from the dumping site was observed on the basis of the carried out chemoindicational observations of the assimilatiry organs. The process of dusting and deposition of pollutants on the surface of assimilatory organs and soil was limited by soda lime surface applicaion and successive covering of the site with soil.
Źródło:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2006, 515; 47-54
0084-5477
Pojawia się w:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Wplyw metali ciezkich na biomase grzybni niektorych grzybow glebowych
Autorzy:: Michalcewicz, W
Wieczorek, T.
Kosobucka, K.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/804608.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:: grzybnia
olow
grzyby glebowe
chrom
metale ciezkie
biomasa
miedz
toksycznosc
mycelium
lead
soil fungi
chromium
heavy metal
biomass
copper
toxicity
Opis:: W warunkach laboratoryjnych badano wpływ soli chromu, ołowiu i miedzi na wagę grzybni wybranych grzybów glebowych: Mucor mucedo, Penicillium claviforme, Alternaria alernata, Trichothecium roseum, Trichocladium aspenim, Aspergillus niger, Metarrhizium flavoviride. Wyniki badań wskazują, że grzyby glebowe wykazywały się zróżnicowaną reakcją na wprowadzone do podłoża sole metali ciężkich. Działanie ich zależało od gatunku grzyba, rodzaju metalu i jego stężenia. Spośród badanych soli metali ciężkich najmniej toksyczny w stosunku do masy grzybni okazał się Pb(NO₃)₂ wnoszony nawet w dużych stężeniach. Największe spadki masy grzybni zaobserwowano pod wpływem związku chromu i miedzi.
Effect of chrome, lead and copper on the weight of spawn of some soil fungi: Mucor mucedo, Penicillium claviforme, Alternaria alernata, Trichothecium roseum, Trichocladium asperum, Aspergillus niger, Metarrhizium flavoviride were investigated under the laboratory condition. The results of investigations show that soil fungi produced diverse reaction to the salts of heavy metals introduced to the substratum. Out of the investigated salts of heavy metals the least toxic in relation to the spawn sige was Pb(NO₃)₂ introduced even in high concentrations. The biggest decrease of the spawn weight were observed under the influence of chromium and copper compounds.
Źródło:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2006, 515; 273-279
0084-5477
Pojawia się w:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Zanieczyszczenie wybranymi metalami ciężkimi osadów dennych Zalewu Nowohuckiego
Contamination of Nowa Huta Lake bottom sediments with heavy metals
Autorzy:: Mundala, P.
Szwalec, A.
Siejka, Z.
Kedzior, R.
Lipka, K.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/34964.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
Tematy:: Zalew Nowohucki
osady denne
metale ciezkie
zanieczyszczenia wod
tereny rekreacyjne
Nowa Huta Reservoir
bottom sediment
heavy metal
water contaminant
recreation area
Opis:: Celem badań była ocena stanu zanieczyszczenia Cd, Pb, Zn, Cu, Cr i Ni osadów dennych Zalewu Nowohuckiego. Zbiornik ten wybudowano jako rekreacyjny w Krakowie, w zlewni rzeki Dłubnia, od ponad 60 lat poddanej emisji metali ciężkich z Kombinatu Metalurgicznego Nowa Huta. Na zbiorniku wyznaczono osiem obszarów badawczych, z których w sposób losowy w oparciu o siatkę kwadratów pobierano próbki pierwotne osadów. Stwierdzono, że zawartości wszystkich badanych metali przekraczają wartości tła geochemicznego dla osadów wód powierzchniowych Polski. Natomiast jedynym z analizowanych pierwiastków, którego średnie stężenie nie przekracza wartości tła geochemicznego dla osadów dennych wód powierzchniowych rejonu śląsko- krakowskiego, jest kadm. Zgodnie z klasyfikacją przyjętą przez Państwowy Instytut Geologiczny (PIG) badane osady należy uznać za średnio zanieczyszczone cynkiem oraz miernie zanieczyszczone kadmem i cynkiem a także niklem. Na podstawie potencjalnie wnoszonych ładunków cynku i chromu należy odrzucić możliwość wykorzystania tych osadów w rolnictwie do poprawy właściwości gleb. Można rozważyć utylizację tych osadów w rekultywacji składowisk odpadów, kształtowaniu obszarów zieleni miejskiej oraz w zalesieniach, w tym ostatnim przypadku w przygotowaniu gleb, które miałyby być zalesione.
The aim of the study was to assess the pollution of Nowa Huta Lake bottom sediments with Cd, Pb, Zn, Cu, Cr and Ni. The lake is located close to a large steelworks and has been influenced by heavy metals emission for over sixty years. Eight research areas were selected on the lake. A self-created square grid was applied to create the base for sampling, then samples of bottom sediments were taken. The content of all metals tested exceeded the Polish surface water geochemical sediment background. In contrast, among the analysed elements, only the average concentration of cadmium did not exceed the value of the surface water geochemical sediment of the Silesia- Krakow region According to the classification of the Polish Geological Institute examined sediments should be regarded as medium contaminated with zinc and moderately polluted with cadmium and zinc and nickel. On the basis of potential loads of zinc and chromium, the idea of agricultural use of the sediment for soil amendment must be rejected. The utilisation of the sediments in reconstructing city green areas, in reclamation of landfills and also in forestry should be considered.
Źródło:: Acta Agrophysica; 2016, 23, 3
1234-4125
Pojawia się w:: Acta Agrophysica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Wplyw EDTA na akumulacje Cd, Zn, Pb przez Silene vulgaris [Moench] Garcke
Autorzy:: Nadgorska-Socha, A
Lukasik, I
Ciepal, R
Falis, K
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/795779.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:: akumulacja
metale ciezkie
Silene vulgaris
zanieczyszczenia gleb
kwas EDTA
biodostepnosc
accumulation
heavy metal
soil contamination
ethylene diamine tetra acetic acid
bioavailability
Opis:: Podjęto badania nad akumulacją metali ciężkich Zn, Cd i Pb przez populacje Silene vulgaris z gleby zanieczyszczonej metalami w obecności i przy braku EDTA (kwasu etylenodiaminotetraoctowego). Nasiona pozyskano z trzech stanowisk: (1) najbliższego otoczenia Huty Metali Nieżelaznych „Szopienice” w Katowicach, (2) hałdy pocynkowej Zakładów Metalurgicznych „Silesia” w Katowicach, (3) obszaru pogalmanowego w Dąbrowie Górniczej (Warpie). Gleba była zanieczyszczana Pb, Zn i Cd. Dodawano także EDTA do gleby zanieczyszczonej metalami. Badano akumulację metali ciężkich w liściach, łodygach i korzeniach roślin S. vulgaris. Obliczono wskaźniki translokacji (TF). Dodatek EDTA spowodował wzrost biodostępności metali ciężkich w glebie. W obecności EDTA zanotowano zwiększoną akumulację Zn i Cd w częściach nadziemnych Silene vulgaris oraz Pb u roślin pochodzących z najbliższego otoczenia huty (Szopienice). Najwyższą akumulację Cd i Zn stwierdzono w liściach badanych roślin. U roślin Silene vulgaris, rosnących na glebie z dodatkiem EDTA zanotowano także większą translokację Zn i Cd do części nadziemnych.
A pot experiment was conducted to compare the accumulation of Zn, Cd, Pb by Silene vulgaris populations from metal contaminated soil in the presence and absence of ethylenediaminetriacetic acid (EDTA). The seeds were obtained from three stands (the nearest vicinity of non ferrous plant in Katowice Szopienice (1), from the zinc waste heap in Katowice Wełnowiec (2) and from the calamine site in Dąbrową Górnicza (3). The soil in the pots was contaminated with Pb, Zn, Cd. EDTA was applied to the soil with metals. The heavy metal content in leaves, stems and roots was investigated and TF factor was calculated. The heavy metal bioavailability increased in the soil with the EDTA addition. In the EDTA presence Zn, Cd and Pb (in Szopienice plant) were accumulated in higher amounts in the shoots. The highest accumulation of Cd and Zn was found in leaves. In the EDTA presence the higher translocation of Zn and Cd to the shoots of Silene vulgaris was observed.
Źródło:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2006, 509; 197-207
0084-5477
Pojawia się w:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Zawartość węgla i kationów metali w wybranych odpadach organicznych pod kątem wykorzystania ich do produkcji biogazu
Content of carbon and metal cations in selected organic wastes in terms of their use for the production of biogas
Autorzy:: Talarowska, A.
Niemialkowska-Butrym, I.
Sokołowska, Z.
Boguta, P.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/36484.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
Tematy:: odpady organiczne
fermentacja metanowa
wegiel organiczny
kationy metali
metale ciezkie
biogaz
produkcja biogazu
organic waste
methane fermentation
organic carbon
metal cation
heavy metal
biogas
biogas production
Opis:: Celem badań była analiza chemiczna odpadów organicznych w celu wykorzystania ich jako wsady do fermentacji metanowej. Badaniami objęto odpady takie jak pomiot indyczy, osad stały Hajdów, podłoże po pieczarkach oraz pozostałość pofermentacyjna stała po odciśnięciu części płynnej i wysuszona pozostałość pofermentacyjna stała i węgiel drzewny pochodzący ze zbiogazowania biomasy w wyniku pirolizy. Badane materiały analizowano na zawartość węgla organicznego oraz miedzi, ołowiu, kadmu, manganu i wapnia. Stwierdzono, że ilości węgla organicznego i analizowanych metali w badanych odpadach oraz osadach pofermentacyjnych było różne. Najwyższą zawartością węgla organicznego charakteryzował się pomiot indyczy. Najwyższą zawartość ołowiu stwierdzono w pomiocie indyczym i w osadzie z Hajdowa, a obecność żelaza w osadzie stałym z Hajdowa.
The aim of this study was the chemical analysis of organic wastes in terms of their use as feedstocks for methane fermentation. The study included wastes such as turkey manure, solid sludge from the sewage treatment plant Hajdów, the substrate after the mushrooms growth and the materials obtained after squeezing liquid or drying fermentation residues, as well as charcoal derived from biomass biogasing pyrolysis. The tested materials were analysed for the content of organic carbon and copper, lead, cadmium, manganese and calcium. It was found that the amounts of organic carbon and metals in the investigated wastes were varied. The turkey manure was characterised by the highest content of organic carbon. Noticeable content of lead was found in turkey droppings and in the sediment from Hajdow. Significant amount of iron appeared in the sediment from Hajdów.
Źródło:: Acta Agrophysica; 2011, 18, 1[192]
1234-4125
Pojawia się w:: Acta Agrophysica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Rtec z krajowych podgrzybkach brunatnych [Xerocomus badius]
Mercury in the countrys bay bolete [Xerocomus badius] mushrooms
Autorzy:: Wacko, A
Rompa, M.
Sapor, A.
Falandysz, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/871371.pdf
Data publikacji:: 2008
Wydawca:: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:: lasy
grzyby jadalne
zanieczyszczenia srodowiska
metale ciezkie
rtec
podgrzybek brunatny
Xerocomus badius
zawartosc rteci
oznaczanie
forest
edible mushroom
environment contaminant
heavy metal
mercury
mercury content
determination
Opis:: Oznaczono zawartość rtęci ogółem w owocnikach podgrzybka brunatnego oraz podłożu glebowym z trzech przestrzennie odległych od siebie miejsc w kraju - okolic miejscowości Mojusz (woj. pomorskie), nadleśnictwa Turek (woj. wielkopolskie) i Lasów Starachowickich (woj. świętokrzyskie). Podgrzybek brunatny zawierał niedużo rtęci, tj. w kapeluszach przeciętnie notowano 0,33±0,16 (Mojusz), 0,05±0,03 (Turek) i 0,12±0,04 µg/g masy suchej (Lipie), a w trzonach 0,23±0,12 (Mojusz), 0,03±0,02 (Turek) i 0,08±0,02 (Lipie) µg/g ms. Także gleba leśna na badanych obszarach tylko w małym stopniu była zanieczyszczona rtęcią. Wierzchnia warstwa (0-10 cm) gleby w okolicy Mojuszu, Lipia i Turka zawierała rtęć w ilości, średnio: 0,11±0,09, 0,14±0,05 i 0,05±0,01 µg/g ms, a wartość mediany wyniosła, odpowiednio: 0,053, 0,15 i 0,05 µg/g ms. Gleba na terenie Lasów Starachowickich pozostawała mocniej zanieczyszczona rtęcią w porównaniu z pozostałymi dwoma miejscami (p < 0,05). Owocniki podgrzybka z terenu gminy Sierakowice cechowała niemal czterokrotnie większa wartość współczynnika bionagromadzania (BCF) rtęci niż te z obszaru nadleśnictwa Turek czy Lasów Starachowickich. Zaobserwowaną różnicę można przypuszczalnie tłumaczyć różną biodostępnością rtęci z podłoża dla podgrzybka brunatnego pomiędzy badanymi stanowiskami. Lepsza biodostępność rtęci istotnie wpływała na zawartość tego metalu w podgrzybkach brunatnych w okolicy miejscowości Mojusz (gmina Sierakowice).
Total mercury content have been determined in fruiting bodies of Bay Bolete and its underlying soil substrate collected from three spatially distant sites of the country - outskirts of the Mojusz village (Sierakowice Commune, Pomorskie Voivodeship), at the forest inspectorate Turek (Wielkopolskie Voiv.) and near the Lipie village at the Starachowickie forests (Świętokrzyskie Voiv.). Bay Bolete showed small mercury content, i.e. in caps on the average were 0.33±0.16 (Mojusz), 0.05±0.03 (Turek) and 0.12±0.04 µg/g dry weight (Lipie), and in stipes were 0.23±0.12 (Mojusz), 0.03±0.02 (Turek) and 0.08±0.02 (Lipie) µg/g dw. In addition, forest soil at the sites surveyed remained only slightly contaminated with mercury. Surface soil layer (0-10 cm) at the Mojusz, Lipie and Turek sites on the average contained mercury at concentration of 0.11±0.09, 0.14±0.05 and 0.05±0.01 µg/g dw, and median values were 0.053, 0.15 and 0,05 µg/g ms, respectively. Soil at the Lasów Starachowickie forests remained somehow more contaminated with mercury when compared to two other sites surveyed (p < 0.05). The fruiting bodies of Bay Bolete from the area of the Sierakowice Commune characterized were by early four-fold greater value of bioconcentration factor (BCF) of mercury when compared to these from the forest inspectorate Turek or the Starachowickie forests. Variances observed probably explained could be due to different mercury bioavailability to Bay Bolete at the sites surveyed. Enhanced mercury bioavailability highly influenced this element content of Bay Bolete at the Mojusz (Sierakowice Commune) site.
Źródło:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2008, 59, 4; 407-414
0035-7715
Pojawia się w:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Kumulacja metali oraz rownowaga kationowa Typha latifolia L. jako wskaznik stanu zanieczyszczenia srodowiska
Autorzy:: Letachowicz, B
Krawczyk, J.
Klink, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/809414.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:: metale ciezkie
osady
kumulacja
palka szerokolistna
bioindykatory
Typha latifolia
zawartosc makroelementow
rownowaga kationowa
zanieczyszczenia srodowiska
rosliny
heavy metal
sediment
accumulation
cattail
macroelement content
environment pollution
plant
Opis:: W pracy przedstawiono wyniki badań zawartości makroelementów i metali w osadach oraz w liściach i kłączach pałki szerokolistnej z 7 stanowisk z okolic Nysy (południowo-zachodnia część województwa opolskiego). Badane osady są słabo zasobne w N, P, K, Mg i Na, jedynie zawartość Ca jest duża. Natomiast zawartości metali nie przekraczają wartości tła. Zawartości makroelementów w liściach i kłączach pałki szerokolistnej jest średnia lub mała (P i Mg), jedynie zawartość Na przekracza zazwyczaj górny zakres. Większość metali (Fe, Zn, Cd i Cu) charakteryzuje podobny sposób rozmieszczenia w roślinie, najwięcej jest ich w kłączu, mniej w szczytowej części liścia, a najmniej w jego dolnej części. Wartości sum ważonych wyliczone dla części dolnych i szczytowych liści pałki szerokolistnej przekroczyły wartość 12,5, co spowodowane jest głównie podwyższoną zawartością sodu i wapnia w liściach. Istotne dodatnie korelacje pomiędzy zawartością metali w organach palki szerokolistnej a ich zawartością w osadach dennych świadczą o możliwości wykorzystania badanego gatunku w bioindykacji skażeń środowiska metalami ciężkimi.
The contents of macroelements (N, P, K, Ca, Mg, Na) and heavy metals (Cd, Pb, Ni, Mn, Zn, Fe) in bottom sediments as well as in leaves and rhizomes of Typha latifolia from seven water bodies in the Nysa region (south-western part of Opole Province) were determined. Examined bottom sediments contained low amounts of N, P, K, Mg and Na, while the concentration of Ca was very high. Also Na content in leaves and rhizomes of Typha latifolia exceed the upper limit, but concentrations of the rest nutrients were median or low (P and Mg). The highest level for majority of studied metals (Fe, Zn, Cd, and Cu) was found in rhizomes, less in the tip of leaf and the least in lower part of leaf. The weighed sums of square roots for relative cation concentrations in both parts of leaves were higher than 12.5 given by Czarnowski, mostly because of high Ca and Na concentrations. Significant, positive correlations found between the content of heavy metals in Typha latifolia and the levels of these elements in bottom sediments indicate a possibility of using examined plant in biomonitoring of environmental contamination with heavy metals.
Źródło:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2006, 515; 241-249
0084-5477
Pojawia się w:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Zawartosc rteci we wlosach mieszkancow Warszawy narazonych i nienarazonych zawodowo
Autorzy:: Wiadrowska, B
Ludwicki, J.K.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/871955.pdf
Data publikacji:: 1993
Wydawca:: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:: zagrozenia zdrowia
olow
zdrowie czlowieka
rtec
skazenia srodowiska
metale ciezkie
kadm
choroby zawodowe
toksycznosc
health hazard
lead
human health
mercury
environment contamination
heavy metal
cadmium
occupational disease
toxicity
Opis:: Określono stopień narażenia na rtęć ludzi zamieszkałych na terenie Warszawy i okolic na podstawie oznaczeń tego pierwiastka we włosach osobników nienarażonych oraz narażonych zawodowo. Oznaczenia wykonywano metodą spektrofotometrii atomowo-absorpcyjnej.
The concentrations of mercury in the hair of workers employed in the fluorescent tubes plant in Warsaw were determined and compared with the results obtained in our previous studies in the years 1970/1980. Total mercury in the hair was analysed by means of flameless atomic absorption spectrometry. The average mercury concentrations in the non-exposed population was at a similar level (0.17 µg/g) as in the results obtained in 1970/80. The average concentrations of total mercury in the hair of exposed subjects were approximately 30 times lower than in the years 1970/80 and ranged from 0.38 to 1.42 µg/g. This substantial reduction in Hg concentration in the hair of exposed people was due to improvements in the technological process.
Źródło:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1993, 44, 4; 361-365
0035-7715
Pojawia się w:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "Heavy Metal" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język