Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "parlament" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Przedterminowe zakończenie pełnomocnictw parlamentu na przykładzie Polski i Czech
Autorzy:
Bień-Kacała, Agnieszka
Rączka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524871.pdf
Data publikacji:
2010-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
pełnomocnictwo
kadencja
parlament
prezydent
Opis:
Artykuł dotyczy przedterminowego zakończenia kadencji ciała przedstawicielskiego przez głowę państwa. Kompetencja ta posiada charakter sankcji w przypadku niewłaściwego działania parlamentu. Występuje w formie obligatoryjnej i fakultatywnej. Akt Prezydenta nie wymaga kontrasygnaty. Zasadniczą różnicą w Polsce i w Czechach jest skutek zastosowania instytucji. W Polsce nie jest on automatyczny, okres działania parlamentu rozciąga się w czasie do dnia poprzedzającego dzień zebrania się Sejmu następnej kadencji. W Czechach zaś mamy do czynienia z natychmiastowym zakończeniem działalności Izby Poselskiej. Inaczej niż w Polsce upływ kadencji Izby nie wpływa na czas trwania pełnomocnictw Senatu. W odniesieniu do skrócenia kadencji mocą ustawy konstytucyjnej, trzeba podkreślić wątpliwości co do możliwości jej uchwalenia w Polsce. Powodem jest oczywiście uregulowanie tej instytucji w ustawie zasadniczej w sposób, jak się wydaje, zupełny oraz brak samodzielnej ustawy konstytucyjnej w katalogu źródeł prawa. Dodatkowym argumentem może być także uznanie takiej ustawy za niezgodną z Konstytucją przez czeski Sąd Konstytucyjny.
This paper concerns early termination of representative body’s term of office executed by the head of the state. The competence has a character of sanction that occurs in case of improper parliamentary performance. It takes on an obligatory or optional form. The act of the President does not require countersignature. The major difference between Poland and the Czech Republic consists in the effect of the institution application. It is not automatic in Poland – the period of parliamentary operation is extended in time and expires the day before the Sejm of the new term gathers. Whereas in the Czech Republic we deal with immediate termination of the lower house activity. Unlike in Poland, the end of the lower house term of office does not affect duration of the Senat plenipotentiary pow- ers. Concerning the termination of term of office under the constitutional act, it needs to be emphasized that there are doubts regarding possibility of its passing in Poland. The reasons for that include regulation of the institution expressed in the constitution in the apparently complete way and the lack of separate consti- tutional act in the catalogue of the law sources. The Czech Constitutional Court recognizes such an act as being in contradiction with the Czech constitution, which may be additional argument in the discourse.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2010, 2,3 (2,3); 55-74
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instrumenty prawne obstrukcji parlamentarnej
Legal means of filibustering
Autorzy:
Mróz, Remigiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524233.pdf
Data publikacji:
2012-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
obstrukcja parlamentarna
legislacja
parlament,
Opis:
Niniejsze opracowanie stanowi próbę analizy zjawiska obstrukcji parlamentarnej pod kątem narzędzi prawnych, które pozostając w dyspozycji parlamentarzystów, służą zakłócaniu prac legislacyjnych. Prawo do takowego działania wynika z samej istoty opozycji i stanowi ostateczną formę sprzeciwu, nie wkraczającą w sferę bezprawnego działania. Zjawisko to powszechne jest we wszystkich rozwiniętych systemach demokratycznych, gdzie praktyka parlamentarna bądź regulaminy wewnętrzne izb dopuszczają możliwość zakłócania prac parlamentu, nie penalizując tego procederu. Jednocześnie, w artykule omówione zostały instrumenty, które w zamierzeniu ograniczać mają występowanie tego przejawu działalności parlamentarzystów, zaś najobszerniej potraktowany został przykład Senatu USA, który może być uznany zarówno za kolebkę dzisiejszej formy obstrukcji parlamentarnej, jak i kraj pionierski w kwestii wprowadzania restrykcji w tym względzie. Autor porusza również kwestię samego zjawiska obstrukcji, jako immamentnie związanego z pluralizmem politycznym i będącego przejawem realizowania konstytucyjnych funkcji opozycji. Wysuwa również tezę, iż działanie to samo w sobie nie powinno być ex ante traktowane jako niekorzystny element systemu politycznego, gdyż pozytywny lub negatywny efekt jego występowania zależny jest od danych okoliczności, na które składają się m.in. kultura i tradycja parlamentarna oraz zakres władzy, jaka skupiona jest w organach ustawodawczych. Szczególna uwaga poświęcona została instrumentom prawnym, które obecne są w polskim systemie prawa konstytucyjnego i pozwalają na próbę paraliżowania procedury ustawodawczej. Dotyczy to zarówno sytuacji hipotetycznych, jak i doświadczeń parlamentarnych w tym względzie, które miały miejsce w ostatnim czasie.
This article aims at an attempt to analyze the phenomenon of filibustering, with respect to the legal means used by members of parliament to disturb the legislative procedure. The right to such action stems from the essence of the political opposition itself and can be construed as a last resort in the area of expressing objections to the actions of the majority, while not being illegal. Filibustering is a common phenomenon in all of the well-developed, democratic political systems, which do not penalize such action, moreover, in which the parliamentary tradition or the internal provisions of parliamentary statutes create an opportunity to legally disturb the legislative process.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2012, 3 (11); 181-198
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jednoizbowość jako cecha parlamentów państw bałtyckich
Unicameral parliaments in Baltic countries
Autorzy:
Bichta, Tomasz
Michalczuk-Wlizło, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/525314.pdf
Data publikacji:
2012-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
izba parlamentu
jednoizbowość
parlament,
Opis:
Jednoizbowość to cecha systemu politycznego polegająca na istnieniu tylko jednej izby w parlamencie danego państwa. Przykładem państw, w których występuje jedna izba parlamentu są: Litwa, Łotwa i Estonia. Do głównych cech charakteryzujących silne jednoizbowe parlamenty należą przede wszystkim: monopol władzy ustawodawczej, zależność istnienia rządu od woli parlamentu a także względna fragmentaryzacja izby. Litewski Seimas, łotewski Saeima, jak i estoński Riigikogu posiadają daleko idącą swobodę i autonomię w decydowaniu o swojej strukturze oraz trybie pracy. Czyni to z nich organy skuteczne i sprzyjające stabilności politycznej w poszczególnych państwach.
The aim of this article was to show parliaments of three Baltic countries (Lithuania, Latvia and Estonia) and their typical attributes. They all are single chamber parliaments. Among the most important features are: monopoly of legislature, government dependence of parliament and small number of parties in parliament. Seimas, Saeima and Riigikogu are independent objects that makes them efficient political bodies and also makes their political systems more stable.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2012, 1 (9); 47-68
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Główne czynniki determinujące proces kształtowania się podstaw polskiego parlamentaryzmu w pierwszym okresie transformacji ustrojowej (1989–1991)
The Main Factors Determining the Process of Shaping the Basis of the Polish Parliamentary System in the First Stage of the Political Transformation (1989–1991)
Autorzy:
Rogowski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524825.pdf
Data publikacji:
2012-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
polski parlament
parlamentaryzm,
transformacja ustrojowa
Opis:
Artykuł poświęcony został funkcjonowaniu polskiego parlamentaryzmu w czasie transformacji ustrojowej, w latach 1989 – 1991. Badanie zjawisk dziejących się wówczas jest szczególnie istotne w związku z faktem, że to właśnie wówczas kształtowała się pozycja ustrojowa polskiego parlamentu. Szczególne znaczenie miały przy tym lata 1989 – 1991 obejmujące zarówno polityczne decyzje podjęte przy Okrągłym Stole, ich ustrojową konkretyzację w noweli konstytucyjnej z dnia 7 kwietnia 1989 oraz w wynikających z niej ordynacjach wyborczych do sejmu i senatu a wreszcie w dorobku konstytucyjnym Sejmu X i Senatu I kadencji oraz w praktyce funkcjonowania obu izb. Przemiany te opierały się jak wiadomo na dwóch zasadniczych podstawach; nowym kształcie parlamentu zwłaszcza w zakresie zasad jego kreacji i struktury oraz reaktywowaniu urzędu prezydenta. Obie te sfery były ze sobą powiązane tak na płaszczyźnie ustrojowej i – co stanowiło o specyfice rozwiązań – również politycznej.
The article is devoted to the functioning of the Polish parliamentary system during the period of the political transformation in the years 1989– –1991. A study of the phenomena that occurred in those times is particularly important in connection with the fact that it was then when the systemic position of the Polish parliament was taking shape. The years 1989–1991 were especially important as they included political decisions made by the Round Table, their systemic realization in the Constitutional Amendment of April 7, 1989 and the following elections statutes for the Seym and the Senate, as well as in the constitutional output of the Seym of the 10th term and the Senate of the 1st term and in the practice of both chambers of the parliament. Those transformations were obviously based on two rudimentary fundaments: a new shape of the parliament, especially in terms of its creation and structure, and in reactivation the office of the president. Both spheres were interconnected both on the systemic plain and – which determined the specific character of this system – also on the political plain.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2012, 4 (12); 61-72
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjne aspekty zawieszonego parlamentu w Wielkiej Brytanii
Autorzy:
Wieciech, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524367.pdf
Data publikacji:
2011-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
konwenans konstytucyjny
precedens ustrojowy
parlament
Opis:
Zjawisko zawieszonego parlamentu, w którym żadna z partii nie dysponuje większością ogólnej liczby mandatów w Izbie Gmin ma w Wielkiej Brytanii znaczenie nie tylko polityczne, ale i konstytucyjne. Analiza precedensów ustrojowych oraz stosownych konwenansów konstytucyjnych prowadzi do wniosku, że konsekwencją zawieszonego parlamentu może być zwiększenie ustrojowej roli monarchy prowadzące do jego zaangażowania w procedurze tworzenia rządu oraz w zakresie rozwiązywania parlamentu. W obu tych kwestiach może pojawić się konieczność skorzystania przez monarchę z tak zwanych uprawnień zastrzeżonych, to znaczy wykonania konstytucyjnych funkcji wbrew radzie premiera, co może wpływać negatywnie na neutralność polityczną królowej. Konstytucyjne kwestie wiążące się z brakiem jednopartyjnej większości parlamentarnej dotyczą również odpowiedzialności politycznej rządu przed parlamentem, która ulega modyfikacji w związku z koniecznym w takiej sytuacji tworzeniem gabinetów mniejszościowych lub koalicyjnych. Korekta konwenansowej zasady rządów odpowiedzialnych odnosi się trzech elementów składających się na solidarną odpowiedzialność gabinetu: zasady zaufania; zasady jednomyślności oraz zasady poufności, przy czym w warunkach funkcjonowania gabinetów koalicyjnych zmienia się treść pierwszej z nich a w warunkach gabinetów koalicyjnych dwóch pozostałych.
The article points out that a hung parliament, one in which no party commands a majority in the House of Commons, raises not only political but also important constitutional questions. The latter are concerned with the proper role of the monarch in constitutional democracy as well as with ministerial responsibility which in a hung parliament needs to be accommodated both to minority and coalition governments. In a hung parliament the government formation is not straightforward and the Queen may be compelled to engage more actively in the process and even to use its reserve powers in case the prime minister defeated at the elections would not resign and ask her for a dissolution of parliament instead. In a hung parliament either minority or coalition government can be formed, though the latter has never been created until 2010. When there is no one-party majority in parliament collective ministerial responsibility has to be accommodated to the circumstances, the confidence rule when minority government was formed and unanimity as well as confidentiality rules if coalition was created.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2011, 1 (5); 11-29
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instytucja recall na Łotwie
The Institution of Recall in Latvia
Autorzy:
Jackiewicz, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/525072.pdf
Data publikacji:
2018-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
odwołanie przedstawicieli
Łotwa
parlament,
konstytucja
Opis:
Mechanizm recall, podobnie jak inne formy demokracji bezpośredniej, cieszy się coraz większym zainteresowaniem legislatorów jak i przedstawicieli nauki. W ciągu ostatniego stulecia pojawił się w szeregu państw, tak na poziomie centralnym jak i w szczególności na poziomie regionalnym oraz lokalnym. Do grona tych państw w 2008 r. dołączyła Łotwa wprowadzając do swojego porządku prawnego wyjątkową w skali świata formę recall. Autor w artykule definiuje mechanizm recall, przedstawia państwa w których występuje oraz klasyfikuje rodzaje recall. Następnie prezentuje proces konstytucjonalizacji recall na Łotwie oraz aktualną regulację konstytucyjną oraz ustawową dotyczącą tej instytucji. Podjęto także próbę oceny potencjału ustrojowego mechanizmu recall na Łotwie.
The recall mechanism, like other forms of direct democracy, has raised a growing interest. In the last century, a number of states have used it, both on the central level and,especially, on the regional and local level. The group of such countries was joined in 2008 by Latvia which introduced into its legal system a unique, on the world scale, form of recall. In the article, the author defines the recall mechanism, presents countries where the mechanism exists, and classifies the types of recall. Then the author presents the proces of constitutionalization of recall in Latvia and the current constitutional and statutory provisions pertaining to that institution. Also, an attempt has been made to evaluate the potential of this institution in Latvia’s system of government.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 2 (42); 69-82
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instytucja odwołalności przedstawicieli przez wyborców w Republice Białoruś
Institution of Revocation of Representatives by Voters in the Republic of Belarus
Autorzy:
Kryszeń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524157.pdf
Data publikacji:
2018-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
status członka parlamentu
parlament,
wybory
konstytucja
Opis:
Konstytucja Republiki Białoruś z 15 marca 1994 r., określając status członków parlamentu i deputowanych terenowych rad deputowanych, nawiązała do kanonów konstytucyjnej regulacji statusu przedstawiciela w dawnych państwach socjalistycznych, a przede wszystkim: koncepcji mandatu imperatywnego i sprzężonej z nią instytucji odwołalności reprezentantów przez wyborców. Celem niniejszego opracowania jest przede wszystkim wszechstronne przedstawienie białoruskich unormowań prawnych odnoszących się do wspomnianej instytucji, przesłanek jej stosowania, zasad procesu odwoławczego, jak i jego konsekwencji prawnych. Omówienie tej problematyki jest poprzedzone charakterystyką zakładanej roli odwołalności przedstawicieli w doktrynalnym i prawnym modelu przedstawicielstwa przyjętym na Białorusi.
The Constitution of the Republic of Belarus of March 15, 1994, defining the status of members of the parliament and deputies of the local councils of deputies, referred to the canons of constitutional regulation of the status of a representative in former socialist countries, and above all: the concept of an imperative mandate and the institution of recalling voters by the voters. The aim of this study is first and foremost a comprehensive presentation of Belarusian legal regulations pertaining to the said institution, the conditions for its application, the principles of the appeal process as well as its legal consequences. Discussion of this issue is preceded by a characteristic of the assumed role of the recall of representatives in the doctrinal and legal model of representation adopted in Belarus.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 2 (42); 83-96
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odpowiedzialność członków Rządu Federalnego w Belgii
Responsibility of Members of the Federal Government in Belgium
Autorzy:
Prokop, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524677.pdf
Data publikacji:
2018-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
wotum nieufności
rząd
Belgia
minister
parlament,
Opis:
Niniejszy artykuł poświęcony jest odpowiedzialności członków Rządu Federalnego w Belgii. Zasadnicza część opracowania dotyczy mechanizmów odpowiedzialności politycznej. Obejmują one odpowiedzialność indywidualną ministrów oraz odpowiedzialność solidarną gabinetu. W pierwotnej wersji konstytucji Belgii z 1831 r. ministrowie ponosili odpowiedzialność przed królem. Aktualnie do wyegzekwowania odpowiedzialności indywidualnej ministra upoważniona jest Izba Reprezentantów przez uchwalenie wotum nieufności. W takiej sytuacji król obowiązany jest odwołać ministra. Adresatem wniosku o wotum nieufności może być również cały gabinet (odpowiedzialność solidarna). Od 1993 r. istnieje możliwość obalenia rządu w drodze konstruktywnego wotum nieufności. W artykule omówiono również problem odpowiedzialności prawnej ministrów.
The article is devoted to the responsibility of members of the Federal Government in Belgium. The main part of the study concerns the mechanisms of political responsibility. They include individual responsibility of ministers and collective responsibility of the cabinet. According to the original version of the Belgian Constitution of 1831 ministers were responsible to the king. Currently, the House of Representatives is authorized to enforce the individual responsibility of the minister by passing a vote of no confidence. In such situation the king is obliged to dismiss the minister. The entire cabinet may be the addressee of the motion of no confidence, too (collective responsibility). Since 1993 there has been the possibility of overthrowing the government through a constructive vote of no confidence. The article also discusses the problem of legal responsibility of ministers.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 2 (42); 39-56
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instrumenty realizacji funkcji kontrolnej Sejmu – próba oceny skuteczności
Instruments for implementing the control function of Sejm – an attempt to evaluate their effectiveness
Autorzy:
Juchniewicz, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/525316.pdf
Data publikacji:
2013-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
odpowiedzialność polityczna rządu
funkcja kontrolna
parlament,
Opis:
Do najstarszych i najistotniejszych sfer działalności organu przedstawicielskiego należy funkcja kontrolna. Celem kontroli prowadzonej przez organ przedstawicielski jest zbadanie pewnej sfery działalności rządu, wykrycie i wskazanie nieprawidłowości a także podjęcie działań zmierzających do uniknięcia wykrytych nieprawidłowości w przyszłości. Realizacja funkcji kontrolnej Sejmu, której podstawę stanowi art. 95 ust. 2 Konstytucji, następuje przy zastosowaniu szeregu instrumentów, wśród których można wskazać instrumenty indywidualnej kontroli poselskiej (interpelacji poselskich, zapytań poselskich, pytań w sprawach bieżących i informacji bieżącej), działalność komisji sejmowych, w tym sejmowych komisji śledczych oraz instrumenty kontroli prowadzonej przez całą izbę. Skuteczność tych instrumentów może być rozpatrywana w wielu płaszczyznach – od możliwości korzystania z nich przez ugrupowania pozostające w opozycji do większości rządzącej, ocenę realizacji celów, jakie z każdym z instrumentów kontroli się wiążą, wymaga także zdefiniowanie kryteriów kontroli sejmowej.
The control function is one of the oldest and most fundamental spheres of representative body’s activity. The aim of the control carried out by the representative body is to in- vestigate certain areas of government activity, detect and indicate irregularities, as well as to undertake measures to prevent irregularities in the future. The implementation of the Sejm’s control function, which is based on art. 95, paragraph 2 of the Constitution, occurs when applying wide range of instruments among which we can discern in- struments of individual control of Deputies (parliamentary interpellation, parliamentary questions, questions on current affairs and current information), the activities of Sejm committees, including the parliamentary commission of inquiry and instruments of control carried out by the entire chamber. The effectiveness of these instruments may be considered on many grounds – from the possibility of being used by groups staying in opposition to the ruling majority to assessment of the objectives connected to each of the control instruments, and this requires Sejm control criteria to be defined.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2013, 1 (13); 15-32
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybory do Parlamentu Europejskiego na Litwie w 2014 roku – udział mniejszości polskiej
European Parliament election 2014 in Lithuania – participation of Polish minority
Autorzy:
Sidorkiewicz, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524920.pdf
Data publikacji:
2015-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Parlament europejski, wybory, mniejszość polska na Litwie
Opis:
Artykuł dotyczy problematyki wyborów do Parlamentu Europejskiego (PE) na Litwie, które odbyły się w maju 2014 r. Zainteresowaniem badawczym autora jest mniejszość polska na Litwie, największa grupa narodowościowa po Litwinach w tym kraju. Od wie-lu lat przedstawiciele mniejszości polskiej aktywnie uczestniczyli w różnych rodzajach wyborów, początkowo poprzez Związek Polaków na Litwie (ZPL), a następnie przez Akcję Wyborczą Polaków na Litwie (AWPL). Celem artykułu była analiza wyników wyborów do PE na Litwie ze szczególnym uwzględnieniem Wileńszczyzny i AWPL. Głównym materiałem badawczym były wyniki wyborów przedstawione przez Główną Komisję Wyborczą na Litwie oraz dokumenty związane z tematem.
The article deals with the issues of the elections to the European Parliament (EP) in Lithuania, which took place in may 2014 year. Author’s research interest is the Polish minority in Lithuania, the largest ethnic group after the Lithuanians in the country. For many years, the representatives of the Polish minority were actively involved in different types of elections. At first by the Union of Poles in Lithuania (ZPL), and then by the Electoral Action of Poles in Lithuania (AWPL). The aim of the paper was to an-alyze the results of elections in Lithuania, with particular focus on the Vilnius region and AWPL participation. The main research material were the results of the elections presented by the Main Election Commission in Lithuania as well as documents relat-ed to the topic.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2015, 3 (25); 107-126
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Few Remarks on the Audit Activity of the Senate of the Republic of Poland
O działalności kontrolnej Senatu RP - kilka uwag
Autorzy:
Jamróz, Lech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920576.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
parliament
Senate
control function
parlament
Senat
funkcja kontrolna
Opis:
In its activities, the Senate uses a number of control powers defined by statutes and regulations, although this is not directly based on the provisions of the Polish Constitution. Such a practice is justified, if one considers the nature of the Senate as a representative body and the nature of the senatorial mandate, which does not differ from the nature of the deputy mandate. The role of the Senate, also in the scope of the indicated powers of a controlling nature, may increase when a different political majority in the Senate than in the Sejm is formed. As a result of the post-election agreement in 2019, the political majority in the Senate is different from the political majority in the Sejm. This new phenomenon in the Polish political system creates the possibility of a wider use of the Senate’s “soft” control tools. The presented paper attempts to synthetically present the reasons for considering the Senate’s control powers and their impact on ensuring systemic stability.
W swej działalności Senat korzysta z szeregu określonych przepisami ustaw i swojego regulaminu uprawnień kontrolnych, chociaż nie znajduje to bezpośredniego oparcia w przepisach Konstytucji RP. Taka praktyka znajduje uzasadnienie, jeśli uwzględni się charakter Senatu jako organu przedstawicielskiego oraz charakter mandatu senatorskiego, który nie odbiega od charakteru mandatu poselskiego. Rola Senatu, także w zakresie wskazanych uprawnień o charakterze kontrolnym może wzrosnąć, gdy w Senacie wyłoni się inna większość polityczna niż w Sejmie. W wyniku porozumienia powyborczego w roku 2019 większość polityczna w Senacie jest odmienna od większości politycznej w Sejmie. To nowe zjawisko w polskim systemie politycznym, które stwarza możliwość szerszego zastosowania przysługujących Senatowi „miękkich” instrumentów kontroli wobec rządu. W prezentowanym tekście podjęta jest próba syntetycznej prezentacji racji przemawiających za uwzględnieniem uprawnień kontrolnych Senatu oraz ich wpływu na zapewnienie stabilności ustrojowej.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 6 (58); 139-148
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Francuski model parlamentarnej kontroli polegislacyjnej
French model of post-legislative scrutiny
Autorzy:
Szymanek, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524626.pdf
Data publikacji:
2018-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
ocena skutków regulacji
funkcje parlamentu
ewaluacja
legislacja
parlament,
Opis:
Artykuł podejmuje temat ewaluacji ustawodawstwa w parlamencie Francji. Francuski model oceny uchwalonego ustawodawstwa jest wysoce oryginalny i – w jakiejś mierze – niepowtarzalny. Rozstrzyga o tym przede wszystkim podniesienie działań ewaluacyjnych do rangi rozstrzygnięć konstytucyjnych i wyraźne uznanie, że tzw. ewaluacja polityk publicznych (évaluation des politiques publiques) jest jedną z funkcji parlamentu. Doświadczeń francuskich nie można raczej traktować jako wzorcowych dla ustanowienia procedur podobnej oceny w pracach analitycznych polskiego Sejmu. Te są bowiem prowadzone na zasadach ogólnego doradztwa naukowego i eksperckiego, które jednak z formalnego punktu widzenia nie są właściwą procedurą parlamentarną (jak ma to miejsce we Francji). Niemniej można sięgnąć po ogólny schemat metodologii ewaluacji, która niezależnie czy ocena uchwalonych ustaw prowadzona jest przez organy parlamentu (np. komisje) czy też podmioty wchodzące w skład Kancelarii Sejmu (np. BAS) może być zaadoptowany. Chodzi tu przede wszystkim o wprowadzenie dwóch poziomów takiej oceny, tj. poziomu oceny stopnia prawnej implementacji ustawy w życie (za pośrednictwem odpowiednich aktów wykonawczych) oraz poziomu właściwej oceny skutków jakie ustawa wywołuje (ocena merytoryczna). Wydaje się, że w ślad za rozwiązaniami francuskimi można by było również wprowadzić, jako rozwiązanie optymalne, temporalne założenia takiej kontroli, tj. okres sześciu miesięcy na ocenę tego, czy ustawa została przez rząd prawidłowo wprowadzona do obiegu prawnego oraz okres trzech lat na ocenę tego, czy skutki jakie ustawa wywołuje odpowiadają tym, jakie przewidywano w momencie przedłożenia projektu ustawy.
The article deals with the subject of evaluation of legislation in the French parliament. The French model for the assessment of adopted legislation is highly original and – to some extent – unique. This is mainly determined by the increase of evaluation activities to the rank of constitutional decisions and a clear recognition that the so-called evaluation of public policies (évaluation des politiques publiques) is one of the functions of the parliament. French experience can not be treated as a model for the establishment of similar assessment procedures in the analytical work of the Polish Sejm. These are carried out on the basis of general scientific and expert advice, which, however, from a formal point of view, are not the proper parliamentary procedure (as is the case in France). However, one can reach for a general scheme of evaluation methodology, which regardless of whether the assessment of adopted laws is carried out by parliament bodies (eg committees) or entities that are part of the Sejm Chancellery (eg BAS) can be adopted. This is primarily about the introduction of two levels of such an assessment, i.e. the level of assessment of the legal degree of implementation of the Act (through the relevant implementing acts) and the level of proper impact assessment that the Act triggers (substantive evaluation). It seems that following the French solutions, one could also introduce, as a solution, optimal, temporal assumptions for such control, i.e. a period of six months to assess whether the law was correctly introduced by the government into the legal circulation and a period of three years to assess this whether the effects that the Act triggers correspond to what was expected at the time the bill was submitted.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 3 (43); 77-102
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powoływanie rządu w państwach Europy Środkowej i Wschodniej: analiza porównawcza
Formation of cabinet in countries of Central and Eastern Europe: comparative analyze
Autorzy:
Jarentowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942442.pdf
Data publikacji:
2015-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
powoływanie rządu, prezydent, parlament, większość parlamentarna,
wotum zaufania
Opis:
W parlamentarnych systemach rządów egzystencja rządu zależy od parlamentu, który powołuje rząd i może go odwołać. Celem tekstu jest dokonanie analizy porównawczej sposobu powoływania rządu w 11 postkomunistycznych państwach Europy Środkowej i Wschodniej, które są członkami Unii Europejskiej, w oparciu o przepisy konstytucji. Pytanie badawcze dotyczy tego, czy konstytucje pozostawiają prezydentom, którzy formalnie powołują rządy, możliwość realnego wpływu na obsadę stanowiska premiera. W efekcie umieszczam kraje na skali, na której krańcach leżą te, w których prezydent w zasadzie nie ma możliwości powołania rządu wbrew woli większości parlamentarnej (Czechy, Bułgaria, Estonia, Polska i Słowenia), oraz te, w których konstytucja formalnie pozostawia prezydentowi możliwości oddziaływania na skład rządu (Litwa, Węgry i Słowacja). Pozostałe kraje (Chorwacja, Rumunia, Łotwa) znajdują się pomiędzy tymi krańcami.
The existence of cabinet in parliamentary systems of government depends on the parliament, which appoints and dismiss cabinet. Aim of the article is comparative analyze of cabinet appointment method in 11 post-communist countries of central and eastern Europe, which are members of European Union, based on constitutional provisions. Research question is whether constitution leave the presidents, who formally nominate the governments, the possibility of real influence on the cast of prime minister post. As a result, I position constitutions on a two dimension scale in which the ends are countries in which the president in principle has no possibility appoint the cabinet against the will of the parliamentary majority (the Czech Republic, Bulgaria, Estonia, Poland and Slovenia) and countries where the constitution formally leaves the President ability to influence the composition of the government (Lithuania, Hungary and Slovakia). Other countries (Croatia, Romania, Latvia) are in between these extremes.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2015, 5 (27); 159-180
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Protesty wyborcze i ich rozpoznawanie w polskich wyborach do Parlamentu Europejskiego z 2014 roku
Autorzy:
Zych, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524997.pdf
Data publikacji:
2014-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
polskie wybory 2014
protesty wyborcze
ważność wyborów
Parlament Europejski
Polish elections 2014
election protests
validity of the elections
the EU Parlament
Opis:
Tematem niniejszego artykułu jest problematyka protestów wyborczych wnoszonych po wyborach do Parlamentu Europejskiego, jakie odbyły się w Polsce w 2014 r. Autor podejmie analizę ilościową i jakościową badanego zagadnienia, m.in. poprzez zestawienie liczby protestów wyborczych wniesionych do Sądu Najwyższego po polskich wyborach do Parlamentu Europejskiego w latach 2004 – 2014. Treść uchwały Sądu Najwyższego z dnia 7 sierpnia 2014 r. niewątpliwie jest dowodem na stabilność demokratycznych procedur wyborczych. Powierzenie organom sądowym kompetencji do dokonywania oceny zgodności z prawem przebiegu wyborów spełnia wymogi demokratycznego państwa prawnego i sprawiedliwości społecznej. Sprawowana w Rzeczpospolitej Polskiej kontrola ważności wyborów, dokonywana przez niezależny od legislatywy i egzekutywy organ sądowy, pozwala na bezstronną analizę stanu faktycznego, opartą na prawie i wolną od elementów gry politycznej.
The election protests concerning Polish elections to the European Parliament from 2014 year focused on a number of specific issues. Noteworthy is the number of them – 64. So far, in Polish European elections of 2014 year brought them the most. Still, a large percentage of judgments in election protests are those, in which The Supreme Court shall not act upon a complaint filed by a person not entitled to do so based on the grounds laid down in electoral code. This may indicate the ignorance of people who made such a remedy on the timing and the grounds of his lodge.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2014, 6 (22); 137-148
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Węgierski parlament. Tradycje, dylematy i współczesne zmiany
The Hungarian Parliament. Traditions, Dilemmas and Current Changes
Autorzy:
Halász, Ivan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2162212.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
konstytucja
dylematy
Węgry
parlament
tradycje
constitution
Hungary
parliament
traditions
Opis:
The article deals with the origin, history and present of the Hungarian Parliament. Its roots go back to the Middle Ages, but the main focus is on the last two centuries. The foundations of modern parliamentarism were laid in the revolutionary year of 1848. Since then, the parliamentary system has undergone many metamorphoses. Particular attention is paid to the developments and changes after the adoption of the new Fundamental Law of Hungary in 2011. Since then, the Parliament has been operating in a regime where the dominant force has a qualified majority, which has naturally been reflected in its concrete activities and work.
Artykuł dotyczy genezy, historii i teraźniejszości węgierskiego parlamentu. Jego korzenie sięgają średniowiecza, ale główny nacisk położony jest na ostatnie dwa stulecia. Fundamenty nowoczesnego parlamentaryzmu zostały położone w rewolucyjnym 1848 r. Od tego czasu system parlamentarny przeszedł wiele zmian. Szczególną uwagę zwraca się na rozwój i zmiany po przyjęciu nowej ustawy zasadniczej Węgier w 2011 r. Od tego czasu Parlament funkcjonuje w reżimie, w którym dominująca siła ma większość kwalifikowaną, co w naturalny sposób przekłada się na jego konkretne działania i pracę.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 6(70); 299-314
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies