Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Wola" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 18
Tytuł:
Reguły polityczne i moralne
Autorzy:
Hołówka, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/706071.pdf
Data publikacji:
2012-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
wola powszechna
wola ogólna
cnota
sprawiedliwość
zasadymoralne
wychowanie moralne
Opis:
Rousseau jest słusznie uważany za szczególnie wnikliwego krytyka europejskiego społeczeństwa osiemnastego wieku. Karcił je za fascynację władzą, chwałą i rozrzutnością, za kultywowanie sztucznych potrzeb, brak szacunku dla cnoty i lekceważenie wypróbowanego charakteru moralnego. Jego krytyka jest często przesadna, ale jej ostrość bywa zbywana argumentem, że wymagała tego retoryka i zapał polemiczny. Myślę, ze problem jest poważniejszy. Rousseau nie przeprowadził linii, która by oddzielała jego osobistą niechęć wobec społeczeństwa opartego na fałszywych zasługach od zastrzeżeń ściśle moralnych. Ponadto nie potrafił ustalić, w jaki sposób można zmienić społeczeństwo, do którego czuł tak wiele niechęci. Jak przekonuję, wiąże się to z faktem, że stworzył dwie teorie normatywne. Sugerował, w jaki sposób można stworzyć sprawiedliwe państwo oparte na woli ogólnej, oraz w jaki sposób kobiety i dzieci powinny być poddane wychowaniu moralnemu. Niestety te dwa systemy nie zostały ze sobą powiązane i filozofia Rousseau nie ma jednolitej wykładni.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2012, 4; 193-207
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wola powszechna i jej stabilność według koncepcji J.J. Rousseau
Autorzy:
Bacławski, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/706158.pdf
Data publikacji:
2012-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
umowa społeczna
wola powszechna
wola wszystkich
wolność,równość
sprawiedliwość
interes społeczny
stabilność
Opis:
Wola powszechna jest głównym zagadnieniem w koncepcji umowy społecznej J.J. Rousseau. Interpretowana jest jednak w różny sposób. Rousseau pisząc o woli powszechnej ma przeważnie na myśli jej ujęcie racjonalistyczne, jako „woli rozumnej” wyrażającej interes danej społeczności. Czasami jednak stosuje ujęcie empiryczne, traktując ją jako faktyczną wolę wyrażaną przez daną wspólnotę w głosowaniu. Wola ta nie zawsze musi być tożsama z uświadomionym dobrem wspólnoty. Zdaniem Rousseau, w społeczeństwie umowy społecznej ludzie nie mają interesów odrębnych od interesów obywateli. Zasadniczy warunek istnienia takiego społeczeństwa stanowi właśnie to, by jego członkowie wykazywali wolę powszechną. Jest ona przejawiana przez wszystkich obywateli jako uczestników politycznego społeczeństwa umowy społecznej. Wola powszechna pragnie dobra wspólnego, rozumianego jako warunki społeczne, które umożliwiają obywatelom realizowanie ich interesu społecznego. Tym, co czyni możliwym nasz wspólny interes, są wspólne dla nas wszystkich fundamentalne interesy określone przez naturę. Sprawiedliwość, którą wytwarza wola powszechna, wywodzi się z natury ludzkiej. Obywatele są wolni, ponieważ stosują się do prawa, które sami ustanowili.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2012, 4; 183-192
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Za co Leibniz krytykował Kartezjański pogląd na wolną wolę?
Autorzy:
Gut, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2103011.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
wolność
wolna wola
determinizm
Kartezjusz
Leibniz
Opis:
Problem wolności człowieka stanowi jedno z głównych zagadnień filozoficznych, które znalazło się w polu uwagi Leibniza. Jego stanowisko w tej sprawie jest wynikiem polemiki z funkcjonującymi wówczas teoriami wolności. W artykule omawiam jedną z tych polemik, mianowicie polemikę Leibniza z Kartezjańską wizją woli i jej wolności. Osią tej polemiki są dwie kwestie. Pierwsza z nich dotyczy tego, czy wewnętrzne doświadczenie dostarcza nam niezbitego dowodu istnienia wolnej woli. Druga związana jest z pytaniem, czy wolność zakłada całkowity brak zdeterminowania (libertas indifferentiae). Przenalizowanie tych zagadnień pozwala wyjaśnić, po pierwsze, powody, dla których Leibniz utrzymywał, że Kartezjusz nie dostarczył satysfakcjonującego rozwiązania kwestii ludzkiej wolności, oraz, po drugie, skąd biorą się trudności w ustaleniu, jaki rodzaj teorii reprezentował Leibniz: czy broniona przez niego koncepcja wolności jest rodzajem teorii, którą zwykło się współcześnie nazywać mianem kompatybilizmu, czy raczej opowiadał się za koncepcją, którą można by zaliczyć do teorii typu libertariańskiego. Przyjęcie pierwszej interpretacji oznaczałoby, że Leibniz nie uważał determinizmu, a przynajmniej jakiejś jego postaci, za zagrożenie dla wolności ludzkiej. Przyjęcie natomiast interpretacji drugiej oznaczałoby, że wolność w ujęciu Leibniza zakłada nieobecność zdeterminowania w ogóle. Jedna i druga interpretacja ma swoich zwolenników.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 4; 371-386
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O granicach wolności i groźbie tyranii. J.J. Rousseau i jego krytycy
Autorzy:
Kilanowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705770.pdf
Data publikacji:
2012-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
granice wolności
wolność starożytnych
wolność nowożytnych,wola
tyrania
Opis:
Odczytując powierzchownie Rousseau, można wyciągnąć wniosek, iż jest on zapamiętałym krytykiem wiedzy, nauki i sztuki. W swej Rozprawie o naukachi sztukach nawołuje do spalenia bibliotek i zburzenia świątyń. Błędem byłoby jednak sądzić, że chce on zaproponować powrót do stanu natury. Nie to jest jego intencją. Pragnie odnowy oblicza nauki i wiedzy. Chciałby, by zajmowali się nią ci, którzy będą w stanie pójść samodzielnie w ślady Kartezjusza czy Newtona. Chciałby też odnowy edukacji, aby dzieci nasze wiedziały już, co znaczą słowa: wspaniałomyślność, ludzkość, sprawiedliwość, a nie bezmyślnie deklamowały wiersze. Nie on jeden stawiał to sobie za cel. Podobne napominania spotykamy już u Marka Aureliusza, a niedawno u Karla Poppera. Zadać możemy pytanie, dlaczego nic się nie zmieniło od czasów Rousseau w postrzeganiu roli nauki czy roli, jaką powinna pełnić edukacja? Problem tkwi już w samym myśleniu Rousseau, który swoje rozważania oparł na zbyt abstrakcyjnym rozumieniu kategorii wolności, równości i jednostki. To rozumienie towarzyszy nam nieustannie do dziś, nie pozwalając dostrzec, że to właśnie ono leży u podłoża naszych problemów. W swym wystąpieniu chciałbym wskazać na abstrakcyjność myślenia Rousseau, które stało się naszym udziałem do dnia dzisiejszego. Chciałbym także wskazać filozoficzną drogę, która pozwoli nam uniknąć powielania tych samych błędów - po wcześniejszym odniesieniu się do myśli Benjamina Constanta i Hannah Arendt.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2012, 4; 335-347
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy ontologia może być podstawą dla kognitywistyki?
Autorzy:
Kaczmarek, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2101464.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
ontologia
kognitywistyka
N. Hartmann
wola
struktura nauk kognitywnych
Opis:
W mojej pracy podejmuję problem: czy ontologia może być podstawą dla kognitywistyki? Zwracam uwagę na multidyscyplinarność kognitywistyki i wymieniam przykładowe sposoby rozwiązywania problemów w jej obszarze. Omawiam też specyfikę badań ontologicznych, a na przykładzie pojęcia woli pokazuję, w jaki sposób można wykorzystać kategorie ontologiczne do badań nad tym zjawiskiem (odwołując się do ontologii N. Hartmanna). W końcu uzasadniam wniosek, że narzędzia ontologiczne winny być brane pod uwagę przy podejmowaniu i rozwiązywaniu wielu zagadnień istotnych dla kognitywistyki. Multidyscyplinarność badań kognitywistycznych wymaga jednak, aby uwzględniać podstawowe założenia poszczególnych dziedzin nauki i wypracowywać filozoficzne tezy, które będą z nimi niesprzeczne.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2017, 1; 173-183
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Woluntaryzm i intelektualizm w etyce Jana Dunsa Szkota
Autorzy:
Koszkało, Martyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705587.pdf
Data publikacji:
2012-09-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Jan Duns Szkot
woluntaryzm
intelektualizm
konieczność
wolność
wolna wola
Opis:
Zarówno we współczesnych opracowaniach obcojęzycznych etyki Jana Dunsa Szkota, jak i polskiej literaturze przedmiotu jego poglądy doczekały się rozmaitych, często sprzecznych interpretacji. W artykule przedstawiam zasadnicze elementy metaetyki Dunsa Szkota i odpowiadam na pytanie, czy można jego etykę scharakteryzować jako woluntarystyczną, a jeśli tak, to jakiego typu woluntaryzmy można mu przypisać i jak należy je rozumieć. Proponuję charakteryzować stanowisko Szkota w ramach trzech typów woluntaryzmu: psychologicznego, teologicznego i kauzalnego. Charakteryzuję go jako woluntarystę umiarkowanego: uznaje bowiem wolę za doskonalszą od intelektu ze względu na doskonałość jej aktów; przyznaje, że normy moralne pierwszej tablicy dekalogu mają mocniejszy charakter obligatoryjny niż normy drugiej tablicy; uznaje wolę za pierwszorzędną przyczynę wolnego działania, która nie podlega determinacji nawet ze strony Najwyższego Dobra. Wolę zatem obdarza wysoką autonomią, a jednocześnie własną, niezależną od intelektu racjonalnością.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2012, 3; 441-458
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Quasi-realizm i quasi-idealizm
Autorzy:
Hołówka, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2103078.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
monady
nieskończoność
harmonia
wolna wola
organizmy
przestrzeń
dusze
Bóg
Opis:
Leibniz nigdy dostatecznie nie wyjaśnił, co myślał o monadach. Twierdził, że są one najmniejszymi elementami świata obdarzonymi wolną wolą, że są czynne i podobne do „mikrokosmosów” zsynchronizowanych ze strumieniem świadomości innych monad. „Nie mają okien”, lecz tkwią w świecie, w którym stale działają siły naturalne zmieniające bieg wydarzeń. Czasem sugerował, że monady są nieskończenie małe, kiedy indziej dowodził, że jedynie „bierna przestrzeń” jest nieskończenie podzielna, podczas gdy monady są wymierne. Niekiedy głosił, że ciała są względnie stałymi porcjami materii wtórnej, połączonymi formami substancjalnymi, przy innej okazji ich spójność tłumaczył działaniem monady dominującej. W pewnych miejscach opisuje wprzód ustanowioną harmonię jako gigantyczną halucynację przeżywaną przez zastępy monad, które pozostają całkowicie niewzruszone, gdzie indziej twierdzi, że każdy organizm ma nieskończoną liczbę organów i każdemu z nich odpowiada jakaś monada, która pełni swoją funkcję w systemie nie zwracając uwagi na to, co robią inne. Te quasi-realistyczne i quali-idealistyczne wątki przeplatają się w twórczości Leibniza i Hołówka twierdzi, że żaden z nich nie został ostatecznie przez Leibniza uznany za jego własną filozofię.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 4; 173-199
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Entre puissance et faiblesse, en proie au désir. "L’Heure sexuelle" de Rachilde
Autorzy:
Staroń, Anita
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083841.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Rachilde
symbolism
power
weakness
will
symbolizm
moc
słabość
wola
Opis:
The protagonists of Rachilde's novels often have unwavering will and great strength of character. However, they are not free from the desires they sometimes succumb to. The paper tackles the analysis of will, strength and desire in the novel L’Heure sexuelle (1898), in order to compare them to the theory of creative excellence presented in the novel, and to the concepts based on the philosophy of Nietzsche and Schopenhauer.
Bohaterowie powieści Rachilde często odznaczają się niezłomną wolą i wielką siłą charakteru. Nie są jednak wolni od pragnień, którym czasem ulegają. Wszystkie trzy pojęcia znajdziemy w powieści L'Heure sexuelle (1898). Ich wyjściowa analiza pozwala następnie skonfrontować je zarówno z teorią doskonałości twórczej przedstawioną w powieści, jak i z koncepcjami opartymi na filozofii Nietzschego i Schopenhauera.
Źródło:
Kwartalnik Neofilologiczny; 2020, 2; 222-229
0023-5911
Pojawia się w:
Kwartalnik Neofilologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
L’(im)puissance de la volonté dans "Pierres noires : les classes moyennes du salut" de Joseph Malègue
Autorzy:
Litwinowicz-Krutnik, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083858.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Malègue
Bergson
will
powerlessness
"Pierres noires"
wola
niemoc
Pierres Noires
Opis:
The aim of this article is to examine the interrelations between the notions of will, power and desire in Pierres noires : les classes moyennes du salut, a novel by Joseph Malègue (1876-1940), published posthumously in 1958. The analysis, focused on the notion of powerlessness, englobes two main aspects of the problem: the philosophical one (Bergson’s influence on Malègue, in particular that of Les deux sources de la morale et de la religion, 1932), and the socio-historical (the prism of Halévy’s La fin de notables, 1930).
Celem artykułu jest zbadanie relacji pomiędzy pojęciami woli, mocy oraz pożądania w powieści Josepha Malègue’a (1876-1940) Pierres noires: les classes moyennes du salut, opublikowanej pośmiertnie w 1958 r. Analiza, skupiona na pojęciu niemocy, proponuje dwie odsłony problemu: filozoficzną (wpływ Dwóch źródeł moralności i religii Henri’ego Bergsona z 1932r.) oraz historyczno-socjologiczną (pryzmat La fin de notables Daniela Halévy’ego z 1930r.).
Źródło:
Kwartalnik Neofilologiczny; 2020, 2; 275-283
0023-5911
Pojawia się w:
Kwartalnik Neofilologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
L’inutilité de la volonté – les protagonistes masculins de l’univers désespéré de Barbey d’Aurevilly
Autorzy:
Sadkowska-Fidala, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083870.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
will
strength
defeat
loss
revolution
wola
siła
porażka
strata
rewolucja
Opis:
The male protagonists of Barbey’s Norman novel cycle are characterized by a strong, even steadfast will. Despite this, regardless of the circumstances, each of them is defeated, contributing to the misfortune of others. They fail to achieve happiness, fulfill even the most noble mission or achieve a goal. This is because their fate is inseparably connected with Barbey's vision of the world and the philosophy of history.
Męscy bohaterowie normandzkiego cyklu powieści Barbey’a d’Aurevilly charakteryzują się silną, wręcz niezłomną wolą. Pomimo to, niezależnie od okoliczności, każdy z nich ponosi klęskę, przyczyniając się przy tym do nieszczęścia innych. Nie udaje im się ani zaznać szczęścia, ani wypełnić nawet najbardziej szczytnej misji czy osiągnąć celu. Dzieje się tak dlatego, że ich los związany jest nierozerwalnie z Barbey’owską wizją świata i filozofią historii.
Źródło:
Kwartalnik Neofilologiczny; 2020, 2; 204-212
0023-5911
Pojawia się w:
Kwartalnik Neofilologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aksjomat Elzenberga
Autorzy:
Wolniewicz, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2098571.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
system aksjologiczny
logika deontyczna
rozum a wola
intelektualizm vs woluntaryzm (woluntatyzm)
Opis:
System aksjologiczny Elzenberga od strony logiki budowany był świetnie, ale załamał się, gdyż był źle posadowiony antropologicznie. Po pierwsze, opierał się na aksjomacie Rousseau (melioryzm), głoszącym, że rozum zwraca wolę stale ku lepszemu. Ponadto zawierał aksjomat drugi – ujmujący ogólniej stosunek rozumu do woli. W postaci kanonicznej aksjomat ten brzmi: (AE) „Jeżeli wiemy, że coś powinno być, to powinniśmy też chcieć, żeby było”. Formalnie tę niby prostą i oczywistą formułę można wyrazić dwojako: (AE1) O(wx(Op) ⇒ chx(p)); (AE2) wx(Op) ⇒ O(chx(p)). (W obu wersjach poprzednik oznacza rozum, a następnik wolę.) Analiza logiczna ujawnia jednak, że wszelka oczywistość z aksjomatu Elzenberga się ulatnia. Elzenberg stawia się swoim aksjomatem w jednej z dwu wielkich tradycji zachodniej myśli etycznej: na linii Sokrates – Tomasz – Kant. To etyczny intelektualizm, któremu naprzeciw staje etyczny woluntaryzm (czy lepiej: woluntatyzm), reprezentowany przez linię Augustyn – Anzelm – Duns Szkot – Hume – Schopenhauer. Otóż intelektualizm etyczny jest poglądem fałszywym – chimerą czy iluzją. Jedyną przyczyną ludzkich działań jest osobowa wola; rozum jest bierny – na dobro i zło ślepy. Nie on dyktuje woli, co ma chcieć, tylko ona dyktuje to sobie sama, autonomicznie. „My” i „nasza wola” to jedno; a rozum stoi obok.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2017, 4; 277-288
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ewolucja aksjologii Elzenberga w świetle jego tekstów. Analiza filologiczno-filozoficzna
Autorzy:
Zubelewicz, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2098575.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
aksjologia
Henryk Elzenberg
analiza
maksymalizacja dobra
aksjologia merytoryczna
aksjologia formalna
intelektualizm etyczny
wola
rozum
Opis:
Henryk Elzenberg zajmował się aksjologią merytoryczną i aksjologią formalną. Można wyróżnić względnie wyraźne okresy tej działalności. Aksjologia merytoryczna przypadła głównie na okres od około 1910 do 1931 r. Do roku 1930 Elzenberg opracowywał różne szczegółowe zagadnienia, potem w latach 1930–1931 analizy jego koncentrowały się m.in. na podsumowaniu szczegółowej aksjologii merytorycznej. Aksjologię formalną Elzenberg rozwijał od 1930 r. do maja 1940 r. W okresie późniejszym zaczął wątpić w swoje wcześniejsze ustalenia. Ten okres wątpienia trwał od maja 1940 do około grudnia 1943 r.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2017, 4; 371-389
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Braterska umowa społeczna, czyli filozofia Jana Jakuba Rousseau w ujęciu Carole Pateman
Autorzy:
Szumlewicz, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705302.pdf
Data publikacji:
2012-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
umowa społeczna
równość
wolność
wykluczenie
braterstwo
obywatelstwo,patriarchat
wola powszechna
wychowanie
demokracja,Oświecenie
feminizm
Opis:
Pojęcie umowy społecznej u J.J. Rousseau wyznacza paradygmat myślenia o uspołecznieniu i obywatelstwie, który dominował w epoce Oświecenia. Istotą tej koncepcji jest ustanowienie równości głosu i wolności wypływającej z prawa jako naczelnych zasad organizujących społeczeństwo. Odpowiadają jej zawarte w Emilu koncepcje wychowania. Nie przystaje do niej natomiast część traktatu poświęcona wychowaniu dziewczynki. Kobieta ma od najmłodszych lat zaprawiać się do zależności i służyć mężczyznom, nie ogółowi. Umowa społeczna zatem wyłania wspólnotę, w której wszyscy są wolni i równi, o ile są mężczyznami. Według Carole Pateman, na tym polega właściwe znaczenie pojęcia „braterstwa”. Jej zdaniem, współczesne próby dołączenia kobiet do „braterskiej umowy społecznej” są skazane na porażkę, a zasadniczym pytaniem nie jest to, jak poszerzyć jej zakres, ale czym ją zastąpić.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2012, 4; 363-371
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Mémoires de deux jeunes mariées": la volonté vs. le libre arbitre
Autorzy:
Rabsztyn, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083871.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
liberum arbitrium
matrimony
love
freedom
epistolary novel
wolna wola
małżeństwo
miłość
wolność
powieść epistolarna
Opis:
The aim of the following paper is to compare the female protagonists of Honoré de Balzac’s novel that dates back to 1842. The comparison is drawn in the context of two philosophical notions which are in opposition: volonté, understood as intent and desire to achieve goals or realize passions, and liberum arbitrium representing the free will to make conscious personal decisions. Mrs de l’Estorade, alias Renée de Maucombe, is the most conspicuous example of a character, who seems to be driven by social determinism. However, this assumption is paradoxically far from truth because the actions she takes reflect the principles of liberum arbitrium. The epistolary form of the novel complements the analysis of the aforementioned concepts. It allows the women to give vent to their feelings and explain the reasons behind their choices.
Celem artykułu jest porównanie dwóch postaci kobiecych powieści Honoriusza Balzaka z 1842 w kontekście opozycji dwóch pojęć filozoficznych : woli, w rozumieniu chęci czy pragnienia osiągnięcia zamierzonych celów lub spełnienia swoich pasji oraz wolnej woli (liberum arbitrium) w sytuacji świadomego dokonywania wyborów życiowych. W omawianym utworze paradoksalny może wydawać się zwłaszcza przykład pani de l’Estorade alias Renaty de Maucombe, która pozornie wpisuje się w schemat oparty na prawach determinizmu społecznego, w rzeczywistości jednak jej postępowanie odzwierciedla pryncypia kierowania się wolną wolą. Dopełnieniem analizy obydwu pojęć staje się epistolarna forma tekstu, dzięki której bohaterki dają upust swoim odczuciom, argumentując jednocześnie motywacje w dokonywaniu własnych wyborów.
Źródło:
Kwartalnik Neofilologiczny; 2020, 2; 177-185
0023-5911
Pojawia się w:
Kwartalnik Neofilologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Entre volonté et (im)puissance ou les désirs existentiels dans quelques récits symbolistes
Autorzy:
Opiela-Mrozik, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083845.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
French symbolistic prose
experimental psychology
will
aboulia
desire
power
francuska proza symbolistyczna
psychologia eksperymentalna
wola
abulia
pragnienie
moc
Opis:
This article analyses the disorder in functioning of will by the example of characters from a few texts of French symbolism. On the basis of experimental psychology research described in Les Maladies de la volonté of Th. Ribot, there are discussed the example of people which unfulfilled or obsessive desires point to weakening of will due to the lack or excess of impulse. So next to the characters of aboulic individuals created by T. de Wyzewa i J. de Tinan, in the texts of Villiers de L’Isle-Adam and M. Schwob we can see people pursuing at any cost the achievement of power, or the confirmation of oneself uniqueness.
Artykuł analizuje zaburzenia funkcjonowania woli na przykładzie postaci obecnych w kilku tekstach francuskiego symbolizmu. W oparciu o badania z zakresu psychologii eksperymentalnej opisane w dziele Th. Ribota Les Maladies de la volonté omówiono przypadki osób, których niespełnione lub obsesyjne pragnienia wskazują na osłabienie woli przez brak lub nadmiar impulsu. I tak obok postaci abulików stworzonych przez T. de Wyzewa i J. de Tinan, w tekstach Villiers de L’Isle-Adama i M. Schwoba pojawiają się ludzie dążący za wszelką ceną do osiągnięcia woli mocy, czyli potwierdzenia własnej wyjątkowości.
Źródło:
Kwartalnik Neofilologiczny; 2020, 2; 213-221
0023-5911
Pojawia się w:
Kwartalnik Neofilologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 18

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies