Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Wstyd" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-10 z 10
    Tytuł:
    Między słowami a przeżyciami. O rozumieniu wstydu we współczesnym języku polskim
    Between Words and Feelings: Wstyd (‘Shame / Embarrassment’) in Modern Polish
    Autorzy:
    MIKOŁAJCZUK, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1046817.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-12
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    semantyka, nazwy uczuć, konceptualizacja przeżyć samoświadomościowych, wstyd, nieśmiałość, shame, embarrassment, shyness
    semantics, emotion terms, conceptualization of self-conscious emotions, wstyd, nieśmiałość, ‘shame,’ ‘embarrassment,’ ‘shyness’
    Opis:
    Celem artykułu jest przedstawienie wyników badań semantycznych (o nachyleniu zarówno kognitywnym, jak i strukturalistycznym) nad tym, jak użytkownicy współczesnej polszczyzny nazywają i rozumieją przeżycia należące do ogólnej kategorii wstydu. W centrum analiz znalazły się słowa „wstyd” i „wstydzić się” oraz ich synonimy. Podstawy materiałowe badań stanowiły wybrane współczesne słowniki ogólne języka polskiego oraz Narodowy Korpus Języka Polskiego (wzbogacony o wybrane teksty publikowane w Internecie i prasie, zwłaszcza po roku 2010, zawierające badane słowa). Artykuł koncentruje się na odpowiedzi na pytania o zakres i strukturę leksykalno-semantycznego pola pojęcia „wstydu” we współczesnej polszczyźnie oraz o elementy sytuacji emocjonalnych uwzględniane w mówieniu (i myśleniu) o przeżyciach z kategorii wstydu. Z przeprowadzonych analiz wynika, że pole pojęcia „wstyd” we współczesnej polszczyźnie jest organizowane wokół dwóch parametrów semantycznych: „braku pewności siebie” oraz „braku lub obniżenia poczucia własnej wartości”. Tym, co je łączy, są znaczenia centralnych słów w polu: rzeczownika / czasownika niewłaściwego / wykrzyknika „wstyd” oraz czasownika refleksywnego „wstydzić się”. Poszczególne parametry są równocześnie łącznikami prowadzącymi do dwóch ogólnych kategorii przeżyć: pierwszy do „strachu / lęku”, drugi zaś do „smutku / żalu”. Artykuł przedstawia także bogatą listę elementów sytuacji przeżyć z kategorii wstydu, organizujących konceptualizację tej kategorii utrwaloną w polszczyźnie. Mieszczą się tutaj: podmiot przeżyć i ich sprawca, sędzia i publiczność, obiekt porównania, typowe przyczyny, system wartości i wartościowanie, charakterystyka czasowa, siła przeżyć, typowe objawy i zachowania ekspresywne oraz kontekst emocjonalny. Łącznie składają się one (wraz ze swymi charakterystykami) na bogatą wiedzę wpisaną w ogólne pojęcie wstydu we współczesnej polszczyźnie, aktualizowaną w różnorodnych tekstach.
    The main goal of the paper is to present selected results of cognitive and structuralist semantic research into how Polish speakers talk about and understand various feelings from the general category of ‘wstyd’ (‘shame / embarrassment’). The lexemes wstyd (‘shame / embarrassment’) and wstydzić się (‘to feel shame / embarrassment’), and their synonyms constituted the core objects of the investigation. Lexicographic sources as well as texts from the National Corpus of Polish and the Internet, containing these lexemes, were studied in search of the structure of the lexical field of wstyd in modern Polish and of important aspects of Polish conceptualization of feelings from the category of ‘shame.’ The field of wstyd in modern Polish is organized along two main semantic parameters: ‘lack of self-confidence’ and ‘lack of or diminution of someone’s high self-esteem,’ which are connected to each other by central words: the noun / verb / interjection wstyd (in its various meanings and functions) and the verb wstydzić się. The parameters provide links to other general categories of emotions: ‘fear’ on the one hand, and ‘sadness’ (‘regret’) on the other. Elements of an emotional situation, such as an experiencer of feelings, their perpetrator, judge and the public, object of comparisons, as well as typical reasons and sources, system of values and evaluation, temporal characteristics, intensity, typical symptoms and expressions, and emotional background were shown in the paper as contributing to the conceptualization of feelings connected with the general complex concept of wstyd in modern Polish.
    Źródło:
    Ethos; 2017, 30, 2 (118); 101-126
    0860-8024
    Pojawia się w:
    Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Honor i wstyd, prawo naturalne oraz Pisma. Podstawy Pawłowej argumentacji na temat żeńskich i męskich relacji homoseksualnych w Rz 1,26-27
    Honor and Shame, Natural Law, and the Scriptures. The Foundations of Paul’s Argumentation on Male and Female Homosexual Relations in Rom 1:26-27
    Autorzy:
    Kowalski, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1044194.pdf
    Data publikacji:
    2021-04-29
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    homoseksualizm
    honor i wstyd
    prawo naturalne
    Pisma
    Rz1,26-27
    Opis:
    Autor analizuje podstawy Pawłowej argumentacji na temat homoseksualizmu w Rz 1,26-27. Po pierwsze są nimi obowiązujące w świecie hellenistycznym kategorie honoru i wstydu, do których apostoł odwołuje się, opisując żeńskie i męskie relacje homoseksualne jako powodowane „haniebnymi namiętnościami” i rozpalonymi „żądzami”, a w konsekwencji prowadzące do „bezwstydu” (Rz 1,26-27). Po drugie Paweł opiera się na prawie naturalnym, które pojmuje nie jako normę kulturową ale, podobnie jak niektórzy autorzy grecko-rzymscy i żydowscy, jako porządek stworzenia przeniknięty Bożym zamysłem. Po trzecie wreszcie, podstawowym punktem odniesienia dla apostoła pozostają Pisma oraz szeroko pojęta tradycja żydowska (Kpł 18,22; 20,13; Pwt 4,16-19; Ps 105,20; Jr 2,11; Mdr 12 – 15), a zwłaszcza Rdz 1 – 3 (ze szczególnym naciskiem na Rdz 1,27-28). Wiążą one homoseksualizm z idolatrią, przekraczaniem porządku stworzenia i zacieraniem różnic płciowych między mężczyzną i kobietą. Służą one prokreacji, ale także wzajemnemu zrozumieniu się i uzupełnianiu mężczyzny i kobiety. Zarówno w kwestii honoru i wstydu, rozumienia natury jak i powiązania płciowości z prokreacją apostoł może liczyć na sprzymierzeńców dla swojej myśli w postaci autorów grecko-rzymskich i żydowskich takich jak Platon, Plutarch, Dio Chryzostom, Filon, Józef Flawiusz, Pseudo-Focylides i inni.   
    The author analyzes the foundations of Paul’s argument on homosexuality in Rom 1:26-27. First, he points to the categories of honor and shame functioning in the Hellenistic world, which the apostle refers to when he describes male and female homosexual relations moved by “degrading” and “consuming passions,” and consequently leading to “shameless acts” (Rom 1:26-27). Second, Paul relies on the natural law, which he perceives not as a cultural norm but, like some Greco-Roman and Jewish authors, as a creation order permeated with God’s insight. Third, the primary point of reference for the apostle are the Scriptures and the broadly understood Jewish tradition (Lev 18:22; 20:13; Deut 4:16-19; Ps 105:20; Jer 2:11; Wis 12-15), especially Genesis 1-3 (with particular emphasis on Gen 1:27-28). They connect homosexuality with idolatry, transgressing the order of creation and blurring the distinction between the male and the female. Gender differences serve procreation, but also building up the relationship based on mutual understanding and complementarity between a man and a woman. The apostle finds allies in Plato, Plutarch, Dio Chrysostom, Philo, Flavius Joseph, Pseudo-Phocylides and many others who also refer to the categories of honor and shame, natural law and procreation in their critique of homosexual acts.
    Źródło:
    Verbum Vitae; 2021, 39, 1; 223-254
    1644-8561
    2451-280X
    Pojawia się w:
    Verbum Vitae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dorota Muszytowska, Etos chrześcijańskiej wspólnoty. Socjoretoryka Listu Jakuba (Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego 2016)
    Autorzy:
    Kubiś, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1621451.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-01
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    List Jakuba
    socjoretoryka
    etos
    retoryka
    patron
    klient
    honor
    wstyd
    łaska
    przyjaźń
    Opis:
    Recenzja książki:Dorota Muszytowska, Etos chrześcijańskiej wspólnoty. Socjoretoryka Listu Jakuba (Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego 2016). Ss. 357. PLN 25,50. ISBN 978-83-8090-098-1.
    Book review: Dorota Muszytowska, Etos chrześcijańskiej wspólnoty. Socjoretoryka Listu Jakuba (Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego 2016). Ss. 357. PLN 25,50. ISBN 978-83-8090-098-1.
    Źródło:
    Verbum Vitae; 2016, 30; 337-346
    1644-8561
    2451-280X
    Pojawia się w:
    Verbum Vitae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dyskretny urok wstydu
    The Discreet Charm of Shame
    Autorzy:
    CHYROWICZ, Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1046768.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-12
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    wstyd, wina, zakłopotanie, obserwator, standard moralny
    shame, guilt, embarrassment, observer, moral standard
    Opis:
    Celem artykułu jest analiza kategorii wstydu z pominięciem dyskusji nad specyficznymi obszarami ludzkiego działania, którym towarzyszy wstyd. Problematyka wstydu najczęściej odnoszona jest do sfery ludzkiej seksualności, wydaje się jednak, że zwyczajowe wiązanie wstydu z jedną tylko sferą ludzkiej aktywności znacznie fenomen wstydu zubaża. Wstyd moralny uznaję za kategorię natury egzystencjalnej, to jest taką, która pozostaje bezpośrednio związana z wewnętrznym rozeznaniem konkretnej, przeżywającej wstyd osoby. Do tak rozumianego wstydu nie można nikogo nakłonić, nawet społeczno-kulturowy kontekst warunkujący uznawanie określonych zachowań za wstydliwe okazuje się niewystarczający – wstydzimy się wtedy, kiedy sami uznajemy, że określona sytuacja w naszym życiu nie powinna mieć miejsca. Mówienie komuś: „powinieneś się wstydzić”, nie przyniesie żadnego efektu, jeśli skarcona osoba nie myśli podobnie. Jakkolwiek wstyd jest uczuciem, którego chcielibyśmy w miarę możliwości uniknąć, pełni on niezwykle ważną rolę w naszym życiu moralnym.
    This article seeks to analyze the category of shame, leaving aside some specific areas of human activity attendant upon shame. It seems that the problem of shame is most often found in the area of human sexuality, a fact that impoverishes the category of shame. I treat moral shame as an existential category, which means that it is directly connected with the internal discernment of the person that is ashamed. Understood in such a manner, it is impossible to persuade a person to be ashamed; even the social and cultural contexts that identify concrete types of misbehavior as shameful turn out to be insufficient. We are ashamed when we ourselves believe that a particular situation should not have taken place. Meanwhile, when we tell someone “you should be ashamed,” it will bring about no effect if the person we are reprimanding does not think in the same way. Shame indeed is an emotion we would like to avoid, if possible, nevertheless it plays an extremely important role in our moral lives.
    Źródło:
    Ethos; 2017, 30, 2 (118); 17-35
    0860-8024
    Pojawia się w:
    Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wstyd a orientacje działania
    Shame and Its Influence on Action Orientation
    Autorzy:
    KEPLINGER, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1046839.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-12
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    wstyd, konstruktywne i destruktywne orientacje działania
    shame, constructive and destructive approach orientations
    Opis:
    Wstyd może odgrywać centralną rolę w zakresie motywacji i regulacji sposobu myślenia, odczuwania i działania ludzi. Ludzie potrafią poświęcić wiele uwagi i energii temu, aby dobrze wypaść w oczach innych i właściwie zachować się w relacjach społecznych czy w sytuacjach zadaniowych, ponieważ obawiają się sankcji społecznych i przekroczenia pewnych powszechnie akceptowanych standardów funkcjonowania. Pomimo dziesięcioleci badań nad emocją wstydu wciąż nie mamy jasności co do mechanizmów jej działania w życiu jednostki. Celem artykułu jest opisanie na podstawie przeglądu literatury sposobów rozumienia wstydu oraz omówienie dwóch przeciwstawnych podejść do sposobów radzenia sobie z emocją wstydu, rozumianych jako orientacja działania konstruktywnego bądź destruktywnego.
    Shame can play a central role in motivating and regulating people’s thoughts, feelings, behaviors, achievements and social adaptation. People can devote much attention and energy to make a good impression in the eyes of others and properly behave in social relationships or task situations because they fear social sanctions and consequences of not keeping up with certain standards of functioning. Despite decades of research into the emotion of shame we still do not have a clear idea of the functions and mechanisms of shame in the life of an individual. The purpose of the article is to discuss the most frequent ways of understanding shame in current psychological literature as well as to describe the two opposing approaches to dealing with emotional shame, namely, the constructive and the destructive ones.
    Źródło:
    Ethos; 2017, 30, 2 (118); 142-157
    0860-8024
    Pojawia się w:
    Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bezwstydny czy prawdziwy? Lucian Freud – malarz ludzkiego ciała
    Shameless or Realist? Lucian Freud: A Painter of the Human Body
    Autorzy:
    SOLIŃSKI, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1046764.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-12
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Lucian Freud, ciało, nagość, wstyd, zmysłowość, realista
    Lucian Freud, body, nakedness, shame, sensuality, realist
    Opis:
    W artykule scharakteryzowana została – w najogólniejszych zarysach – sylwetka twórcza Luciana Freuda. Pod uwagę wzięto prezentację nagiego ciała w jego pracach. W ramach analizy dzieła brytyjskiego malarza poczyniono odniesienia do twórczości tzw. dawnych mistrzów, jak: Matthias Grünewald, Diego Velázquez, Rembrandt van Rijn, Peter Paul Rubens, Frans Hals, John Constable, a przede wszystkim Gustave Courbet. „Zmysłowo-biologiczny” charakter malarstwa Freuda został przeanalizowany w kontekście relacji łączących człowieka jako organizm ze światem zwierząt, a także bezpośredniej obecności zwierząt w pracach artysty. W ostatniej części artykułu podjęto próbę oceny dzieła Luciana Freuda w relacji do kategorii wstydu. Analiza została dokonana między innymi przez zwrócenie uwagi na specyfikę metody twórczej brytyjskiego malarza oraz przez odniesienie jego dzieła do myśli egzystencjalistycznej.
    The article offers a general description of the artistic profile of Lucian Freud with regard to the ways the presentation of the naked human body is accomplished in his works. As part of the analysis, references were made to paintings by the so-called ‘old masters,’ e.g., Matthias Grünewald, Diego Velázquez, Rembrandt van Rijn, Peter Paul Rubens, Frans Hals, John Constable and, last but not least, Gustave Courbet. The ‘sensual-biological’ character of Freud’s work was studied on the one hand in the context of the painter’s perception of the links between the human being and the animal world, and on the other by pointing to the actual presence of animals in his paintings. In the concluding part of the article, an attempt was made to evaluate Lucian Freud’s work in relation to the category of shame. The analysis was made, among others, by focusing attention on the specificity of the British artist’s creative method and on the reference to the existentialist thought.
    Źródło:
    Ethos; 2017, 30, 2 (118); 157-170
    0860-8024
    Pojawia się w:
    Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Między rzeczywistością starości a „nową ewangelią zdrowia”. Doświadczanie wstydu i wstrętu przez domowych opiekunów sędziwych, chorych krewnych
    Between the Realities of Old Age and the ‘New Gospel of Health’: Shame and Disgust Experienced by Family Caregivers for the Senile Sick Relatives
    Autorzy:
    CZYKWIN, Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1046812.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-12
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    wstyd, wstręt, socjologia emocji, gerontologia, opieka, starość
    shame, disgust, sociology of emotion, gerontology, care, senility
    Opis:
    Artykuł został oparty na analizie treści wywiadów przeprowadzonych z osobami, które w warunkach domowych opiekowały się swoimi sędziwymi, chorymi krewnymi oraz na bogatej literaturze dotyczącej doświadczania emocji wstydu i wstrętu. W części pierwszej wskazano szerokie spektrum postaw wobec podejmowania obowiązku opieki nad chorym, sędziwym krewnym. Stwierdzono również, że położenie krewniaczych opiekunów wzbudza mniejsze współczucie społeczne niż sytuacja osoby chorej, wskutek czego wiedza dotycząca trudności sprawowania takiej opieki nie jest dostatecznie rozpowszechniona. W części drugiej przedstawiono relacje między emocjami wstydu i wstrętu, konkludując, że wstyd jest emocją bardziej podstawową niż wstręt. W części trzeciej przedstawiono następujące źródła wstydu opiekunów: (1) „Nowa ewangelia zdrowia”, czyli model zdrowego życia, który zastąpił tradycyjny model religijny. W artykule wskazano na bankructwo intelektualne nowego modelu w obliczu rzeczywistych wyzwań związanych ze śmiercią i umieraniem i wywołujących wstyd. (2) Wzrost znaczenia wartości estetycznych we współczesnych społeczeństwach Zachodu, zwłaszcza wielkomiejskich, który skłania do silniejszego doświadczania wstrętu wobec sędziwych, chorych krewnych oraz związanego z nim wstydu. (3) Występująca niekiedy przemiana oczekiwania śmierci podopiecznego w życzenie jego śmierci, co jawi się jako skrajnie niezgodne ze sprawowaniem roli opiekuna i moralnie naganne, a w konsekwencji ewokuje wstyd. (4) Hipokryzja, dwoistość zachowań opiekunów wynikających z przekonania, że z chorym nie można szczerze rozmawiać, oznaczająca złamanie równości i manipulację i powodująca wstyd, zwłaszcza opiekunów niedoświadczonych i jednocześnie wrażliwych moralnie, którzy pamiętają podopiecznego jako osobę zdrową. Wstyd może zostać albo uświadomiony i przepracowany przez opiekuna (pełni wówczas rolę pozytywną, budującą moralnie), albo zakwestionowany (prowadzi wówczas do agresji). W części czwartej wskazano na syndrom oporu wobec wstydu oraz jego kwestionowania i dalsze konsekwencje tych zjawisk dla kultury domu i wzajemnych relacji społecznych. W zakończeniu zwrócono uwagę logikę funkcjonowania wstydu w ujęciu Thomasa Scheffa: od jego pojawienia się (źródła) wstydu, przez jego doświadczenie, do zakwestionowania i wyparcia – do agresji. Wątek agresji wobec osób sędziwych został przedstawiony w oparciu o literaturę przedmiotu jako dopełniający i uzasadniający trafność ujęcia Scheffa.
    The article is based on the analysis of interviews with persons who provided care for their senile sick relatives at home. The caregivers’ experience is presented against the background of extensive scholarly literature concerning the emotions of shame and disgust. The first part of the paper shows a wide spectrum of attitudes towards assuming obligation of care over elderly sick relative and points to the fact that family caregivers are regarded with less social compassion than old and sick persons themselves. As a result, the knowledge on the difficulties of caregiving is not sufficiently widespread. The second part describes the relationships between shame and disgust, indicating that the former is a more fundamental emotion than the latter. Part three presents the following sources of shame experienced by caretakers: (1) The ‘new gospel of health,’ i.e. a model of healthy life that has replaced the traditional religious model. The paper shows an intellectual bankruptcy of the new model in the face of actual, shame-generating challenges related to death and dying. (2) An increase in the significance of aesthetic values in contemporary societies (especially in the metropolitan communities of the West), which leads to intensified feelings of disgust towards senile sick relatives and of the the related shame. (3) An experience of the transformation of the anticipation of the sick relative’s death into the wish the sick relative was dead, which appears both radically inconsistent with the role of caregiver and morally wrong and, as such, evoking shame. (4) Hypocrisy, duplicity in the caregivers’ behavior, based on the belief that one cannot be sincere in a conversation with the sick, which infringes equality and results in manipulation, causing shame, especially in the inexperienced and simultaneously morally sensitive caregivers who remember the old and sick relative as a healthy individual. Shame may be either brought to consciousness and worked through by the caregiver (it may then play a positive, morally elevating role), or denied (leading to aggression). The fourth part of the paper focuses on the syndrome of resistance to shame and on its denial, describing the consequences of those phenomena for the culture of the home and mutual social relationships. The concluding part discusses the logic of shame: from the emergence of shame (its source), through its experience, to denial and repression, to violence, as the process was presented by Thomas Scheff. The motif of aggression towards the elderly is described on the basis of a literature review, confirming and complementing Scheff’s view.
    Źródło:
    Ethos; 2017, 30, 2 (118); 70-100
    0860-8024
    Pojawia się w:
    Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wstyd w dyskursie kulturowym
    Shame in Cultural Discourse
    Autorzy:
    SZUBERT, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1046849.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-12
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    wstyd, tabu, piętno, ciało, choroba, starość, intymistyka, stygmatyzacja, ekskluzja
    shame, stigma, taboo, intimacy, ageing, illness, exclusion
    Opis:
    Wstyd jest emocją wielowymiarową, mającą różne odcienie. Celem artykułu jest analiza dawnego i współczesnego języka wstydu oraz próba odpowiedzi na pytanie, czy w dobie kultury obnażania wstyd jest nadal wartością aktualną. Wstyd w kulturze Zachodu przejawia się coraz częściej w odniesieniu do ciała, jego ułomności, deformacji, subiektywnie odczuwanych braków; jest to znaczące przesunięcie granic wstydu, dawniej postrzeganego w kategoriach moralnych i etycznych. Funkcjonalna wartość wstydu ujawnia jego pozytywną stronę regulatora więzi społecznych. Spojrzenie takie pozwala dostrzec we wstydzie emocję uniwersalną, wynikającą z lęku przed społeczną degradacją i ekskluzją. Autor sygnalizuje ważny problem badawczy: jak mówić o wstydzie, aby uniknąć naruszania granic tabu? Wstyd lokuje się bowiem blisko pojęć i zagadnień drażliwych, „niebezpiecznych” poznawczo. Detabuizacja treści intymnych i wstydliwych stała się obecnie obligatoryjną praktyką medialną. Tendencja do naruszania dawno ustalonych granic wstydu jest nie tylko znakiem współczesnej kultury, ale przede wszystkim obietnicą pewnego zysku. Marketingowe strategie detabuizacji dotyczą głównie seriali i produkcji telewizyjnych oraz koncernów farmaceutycznych, odchodzących od eufemizmów na rzecz dosłowności. Kontestowanie wstydu jako znaczącego ograniczenia niczym nieskrępowanej autoekspresji dotyczyć ma dzisiaj każdej sfery ludzkiej aktywności. Jednocześnie pojawiają się nowe obszary wiązane ze wstydem. Do najbardziej czytelnych zaliczyć można otyłość i starość, co jednoznacznie wskazuje na relatywność i dynamikę samego wstydu. Absolutyzacja ciała i kult witalizmu czynią z choroby i starzenia się najbardziej niewygodne tematy, co w sposób oczywisty prowadzi do stygmatyzacji choroby i starości. Gerontofobia jest odpowiedzią na praktyki redukowania starości do poziomu zaburzeń fizjologicznych.
    Shame is an extremely dynamic emotion, but also a functional one. It grows in a human as a result of the internalization of moral and social norms. The article addresses the question of the timeliness of shame (and emotions related to it, such as confusion, embarrassment, awkwardness, and infamy) in contemporary culture and discusses the boundaries between shamelessness and prudishness. The author analyzes the language used to describe shame in the past as well as in the present, pointing out to certain research problems it entails, such as how to talk about shame without transgressing the taboo. The article encompasses an analysis of the practices employed in modern culture that result in destabilizing the human body and human corporeality. In the late 1950’s, the concept of shame, which was traditionally associated with the areas of morality and ethics, began to refer to a state of embarrassment associated with the body, and since that time the tendency to perceive shame in this way has been increasing. As such, shame is tantamount to a state of mental disharmony resulting from non-conformity to specific patterns, ideals or expectations. Today, a frequent reason for shame is one’s conviction of one’s own unattractiveness. The contemporary Western culture, which perceives itself as ‘revolutionary,’ abolishes all sorts of taboo and tends to get rid of shame as a social phenomenon. The media significantly stretch the borders of the content that can be displayed to spectators or to readers. Exposition of intimate details of human life, resulting in a violation of the good taste, has become a norm in the case of not only tabloids, but also the mainstream media, thus generating an increase in the viewing figures and sales. Another factor causing the feeling of shame in the modern society is gerontophobia. Today’s culture of the West equates old age with a frightening time of the triumph of biology over the human spirit. In the popular perception, old age is now reduced to the level of somatic and mental disorders associated with the period in a person’s life which is as much embarrassing as unwanted.
    Źródło:
    Ethos; 2017, 30, 2 (118); 51-69
    0860-8024
    Pojawia się w:
    Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ku dojrzałości. Esej o wybranych sposobach terapii wstydu w doradztwie psychologicznym i filozoficznym
    Towards Maturity: An Essay on the Approaches to the Therapy of Shame in Psychological and Philosophical Counseling
    Autorzy:
    KAPUSTA, Andrzej
    RAROT, Halina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1046778.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-12
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    wstyd, doradztwo filozoficzne, społeczne aspekty wstydu
    shame experience, psychology and philosophy of shame, social aspects of shame
    Opis:
    W obecnym artykule pod uwagę zostały wzięte jedynie niektóre formy wstydu, czyli te, które najczęściej można spotkać podczas terapii psychologicznej czy filozoficznej, zwanej też wymiennie filozofią praktyczną lub filozofią w działaniu. Dokonany został również namysł nad adekwatnymi dla tych postaci wstydu rodzajami terapii, pozwalającymi na uporanie się z tym trudnym uczuciem, które potrafi palić wnętrze człowieka niczym gorące płomienie ognia i pociągać za sobą inne objawy somatyczne.
    The aim of the article is to present the phenomenon of shame from the perspective of individual psychological and moral experience and in the context of socially difficult situations. The elements of the phenomenological description of the experience of shame and the selected philosophical inspirations for struggling with it will be presented. Only some forms of shame will be taken into account, that is, those that appear to be important during psychological therapy and so-called philosophical therapy (philosophical counseling). We consider appropriate ‘therapy’ options dealing with shame associated with professional failure and with social exclusion. In our analyzes we pay special attention to positive dimensions of the experience of shame.
    Źródło:
    Ethos; 2017, 30, 2 (118); 129-141
    0860-8024
    Pojawia się w:
    Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kobieta w „teologii ciała” Jana Pawła II
    Woman in John Paul IIs "Theology of Body"
    Autorzy:
    Kunka, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1622804.pdf
    Data publikacji:
    2015-08-29
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    teologia ciała
    adekwatna antropologia
    natura ludzka
    kobieta
    obraz człowieka
    “pierwotna samotność”
    “pierwotna jedność”
    “pierwotna nagość”
    wstyd
    geniusz kobiecy
    Theology of the Body
    adequate anthropology
    human nature
    woman
    image of God
    "original solitude"
    "original unity"
    "original nakedness"
    shame
    women's genius
    Opis:
    Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie obrazu kobiety w „teologii ciała” Jana Pawła II. Znakiem naszych czasów jest próba relatywizowania znaczenia natury człowieka w imię równości między mężczyzną i kobietą. Wydaje się, że najbardziej satysfakcjonująca odpowiedź na tego rodzaju podejście może być dana poprzez wyjaśnienie prawdziwego znaczenia natury ludzkiej ucieleśnionej w mężczyźnie i kobiecie. Po opisaniu podstaw chrześcijańskiej antropologii, zaprezentowanych przez Jana Pawła II podczas środowych katechez na temat teologii ciała, artykuł ukazuje specyfikę ludzkiej natury związanej z obrazem Bożym w nas. Następnie autor przytacza pierwotne ludzkie doświadczenia jak samotność, jedność i nagość. Każde z nich objawia głębię tajemnicy ludzkiej natury, która jest taka sama u mężczyzny i kobiety, chociaż wyraża się na dwa różne sposoby. Kobieta, uczestnicząc wraz z mężczyzną we wspólnej ludzkiej naturze, ukazuje specyfikę związaną z jej „geniuszem”, którym się dzieli przeżywając swoje życie jako dar i ofiarę dla innych.
    The purpose of the present article is to present the theme ofwoman in John Paul II's "theology ofbody". The sign of our times is an attempt to relativize the importance of human's nature in the name of equality between man and woman. It seems that the most satisfying answer to this approach may be given by explaining the true meaning of the human nature embodied in male and female. After having described the foundations of the Christian anthropology, which were exposed by John Paul II in his Wednesday catecheses on the theology ofbody, the artide envisages the specificity of the human nature bound to the idea of the divine image in man. Subsequently, the autbor depicts the primary human experiences: loneliness, unity and nakedness. Each of them reveals the depths of the human nature's mystery which is the same formale and female, even if it is expressed in two different ways. Woman participating together with man in the same nature has nevertheless her proper speciticity bound to her "genie" which she shares by living ber life as a gift and offering herself to others.
    Źródło:
    Verbum Vitae; 2011, 19; 247-272
    1644-8561
    2451-280X
    Pojawia się w:
    Verbum Vitae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-10 z 10

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies