Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "good/" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 16
Tytuł:
Idea Dobra jako arche w Politei Platona
The Idea of the Good as Arche in Platos Politea
Autorzy:
Szlezák, Thomas Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015831.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Sokrates
Platon
dobro
etyka
Socrates
Plato
good
ethics
Opis:
The article discusses Socrates' views on what the Good is that are presented by Plato in his Politea. It takes into consideration two interpretations: Socrates' statements contained in Politea on the one hand, and interpretation of the Good that functions in the so-called indirect tradition, that is in doxographic texts by Aristotle, Theophrast and other authors (Testimonia Platonica). According to Socrates the Good is the most fundamental principle of all that exists (arche), but Socrates did not define further what it is. According to the `indirect tradition' the Good is also a positive principle, and its essence is One. Besides the Good as One the `indirect tradition' also assumed existence of an unspecified duality. Mutual determining of these principles leads to the origin of reality. The author of the article tries to find an answer to the question: which of these interpretations of the Good is more accurate.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2003, 51, 1; 403-425
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Criticism of Alasdair MacIntyre’s Account of Narrative Identity. A Neuro-philosophical Perspective
Krytyka Alasdaira Macintyre’a koncepcji o tożsamości narracyjnej. Perspektywa neurofilozoficzna
Autorzy:
Abedi Renani, Ali
Hasanzadeh, Saleh
Sarparast Sadat, Seyed Ebrahim
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232606.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
MacIntyre
tożsamość
narracja
dobro
psychologia
identity
narrative
good
psychology
Opis:
In MacIntyre’s view, the agent in order to have a consistent identity should be able to narrate a story about her life, which relates the different episodes of her life together. This story should explain the transition between these episodes. This story is based on the notion of the good of human beings. A notion of the good should be present in the agent’s life to give a direction to her life. This integrity forms an identity for the agent. We intend to challenge this narrative view of identity in this paper. We will argue in this paper that though identity is formed in the eye of others, it does not need to be constituted in a unified narrative form, i.e., the agent does not need to place all episodes of her life in narrative order and have a consistent and unified account of her life, which includes her life from birth to death. Rather, shorter-term episodes of time suffice for identity formation. We will appeal to some findings of empirical psychology and neuroscience to support our claim.
W myśl koncepcji MacIntyre’a warunkiem posiadania przez sprawcę spójnej tożsamości jest zdolność przedstawienia swojego życia jako opowieści, która łączy w całość różne epizody jego życia. Opowieść ta powinna wyjaśniać związki między tymi epizodami. Opiera się ona na pojęciu dobra istot ludzkich. Pojęcie dobra powinno być obecne w życiu sprawcy, aby nadać kierunek jej życiu. Ta integralność tworzy tożsamość sprawcy. Autorzy kwestionują tę narracyjną koncepcję tożsamości. Jak argumentują, chociaż tożsamość kształtuje się w obecności innych, nie musi tworzyć jednolitej formy narracyjnej, tzn. sprawca nie musi umieszczać wszystkich epizodów swojego życia w porządku narracyjnym ani posiadać spójnego i jednolitego ujęcia swojego życia od chwili narodzin aż do śmierci. Do kształtowania tożsamości wystarczą krótsze epizody formacji. Autorzy odwołują się do niektórych ustaleń psychologii empirycznej i neuronauki, aby uzasadnić swoje stanowisko.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2022, 70, 4; 415-436
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Is God (Perfectly) Good? Remarks on Opatrzność Boża, wolność, przypadek by Dariusz Łukasiewicz
Czy Bóg jest (doskonale) dobry? Na marginesie książki Dariusza Łukasiewicza Opatrzność Boża, wolność, przypadek
Autorzy:
Ziemiński, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791045.pdf
Data publikacji:
2020-10-01
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Bóg
dobro
zło
moralność
świat
God
good
evil
morality
world
Opis:
Podstawowym problemem książki Dariusza Łukasiewicza jest kwestia natury Boga, przede wszystkim pytanie, czy jest On bytem doskonale dobrym (zwłaszcza w sensie moralnym). Jeśli jest doskonale dobry, to powinien zawsze uczynić to, co w danych warunkach najlepsze lub – jeśli nie ma możliwości czynienia dobra – z dwu lub więcej alternatyw wybierze tę, która jest najmniej zła. W argumentacji rozwijanej w artykule staram się pokazać, że dobroci Boga (zwłaszcza moralnej) nie da się wykazać ani a priori, ani a posteriori. Argumenty a priori są niewystarczające, ponieważ z takich ontologicznych cech Boga, jak prostota, konieczność czy nieskończoność dobroć moralna nie wynika. Podobnie moralna dobroć nie wynika z wszechmocy ani wszechwiedzy. Raczej przeciwnie, wszechmoc oraz wszechwiedza mogą być przeszkodą w dobroci moralnej; skoro bowiem Bóg wie wszystko, co jest logicznie możliwe wiedzieć, a także może uczynić wszystko, co jest logicznie możliwe uczynić, to powinien nie tylko zło znać, lecz także móc je czynić. Argumenty a posteriori są niewystarczające z powodu ogromu zła obecnego w świecie; przykładem jest naturalne i nieuchronne zło obecne w przyrodzie, wynikające stąd, że jedne gatunki są pokarmem dla innych. Jeśli zatem Bóg rzeczywiście stworzył świat, to nie był wrażliwy na cierpienie istot, które powołał do istnienia, zwłaszcza, że w zamieszkiwanym przez nas świecie istnieje wiele zła (i to zła bezcelowego).
The main problem of Dariusz Łukasiewicz’ book is the problem of God’s goodness, especially the question if God is perfectly good (also in moral sense). If He is perfectly good, He should always do what is best in the given circumstances, or—if there is no possibility of doing good—choose the least evil given two or more alternatives. In the paper I argue that God’s perfect goodness could not be justified neither a priori, nor a posteriori. A priori arguments are not conclusive ones because it is not possible to infer moral goodness from such ontological features as simplicity, necessity or infinity. Moral goodness also does not derive from almightiness or omniscience. Quite contrary, almightiness (and omniscience) may even be obstacles to moral goodness; for if God knows everything what is logically possible to know and can do anything that is logically possible to do, then not only should He know evil, but also should be able to do it. A posteriori arguments are not conclusive because of horrendous evil in the world, especially in the nature; after all, there is a natural and inescapable cruelty in nature, a result of the fact that some species are food for other species. Therefore, if God indeed created the world, He cannot have been sensitive to the suffering of the creatures he brought to life, especially that there is a lot of pointless evil in the world we currently inhabit.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2020, 68, 3; 149-167
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Iustitia ut caritas sapientis: The Relationship between Love and Justice in G.W. Leibniz’s Philosophy of Right
Iustitia ut caritas sapientis: związek miłości i sprawiedliwości w filozofii prawa G.W. Leibniza
Autorzy:
Horowska, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488464.pdf
Data publikacji:
2017-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Leibniz
justice
love
right
the good man
sprawiedliwość
miłość
prawo
dobry człowiek
Opis:
The purpose of this paper is an attempt to present and analyse one of the most intriguing and unique elements of Leibniz’s philosophy of right—the relationship between love (amor, dilectio, caritas) and justice (iustitia)—mainly based on selected excerpts from the Elementa Iuris Naturalis (1669–1671) and the preface to the Codex Iuris Gentium Diplomaticus (1693). The author presents the characteristics of this close connection (particularly noticeable in definitions of justice as habitus amandi omnes and caritas sapientis) and she tries to answer the question about the reasons for this relationship referring to the metaphysical assumptions and principles of Leibniz’s philosophy. With respect to the latter the author also explains significance of the connection between love and justice in Leibniz’s philosophy of right as a part of his whole philosophical system.
Celem niniejszego artykułu jest próba przedstawienia i analizy jednego z najbardziej intrygujących i oryginalnych elementów filozofii prawa Leibniza — związku między miłością (amor, dilectio, caritas) i sprawiedliwością (iustitia) — głównie na podstawie wybranych fragmentów z Elementa Iuris Naturalis (1669–1671) i przedmowy do Codex Iuris Gentium Diplomaticus (1693). Autorka prrezentuje charakterystykę owej ścisłej realacji (widocznej szczególnie w definicjach sprawiedliwości jako habitus amandi omnes i caritas sapientis) i stara się odpowiedzieć na pytanie o przyczyny tego związku, odwołując się do metafizycznych założeń oraz zasad Leibnizjańskiej filozofii. W odniesieniu do tych ostatnich autorka wyjaśnia również znaczenie związku między miłością a sprawiedliwością w filozofii prawa Leibniza jako części całego jego systemu filozoficznego.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2017, 65, 2; 185-204
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co wiemy o istocie dobra?
What Do We Know about Good?
Autorzy:
Judycki, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013338.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
dobro
wola
doskonałość
Bóg
problem zła
good
will
perfection
God
problem of evil
Opis:
The author claims that neither utility, nor perfection of any object can constitute the essence of good. Utility is the so-called relational attribute, therefore it is variable, and the objects perfect with regard to some respect can be used for bad purposes. Moral virtues also cannot express the essence of good, for their positive character is defined by the fact that they are good. With respect to the scholastic formulation ens et bonum convertuntur, the author says that existence itself, even of the objects perfect to a certain extent, is not good because in the concept of ens scholastics meant the being which is God, and the remaining objects are good inasmuch as they come from God. The scholastic tradition called God good because He created everything according to His good will. Here the author discusses the problem of the universal axiological illusion in the context of the absolute power of God (potestas absoluta). The so-called teleological definition of good (bonum est quod omnia appetunt) is thought to be insufficient, just like the definition that bonum est diffusivum sui. The objection to the first conception says that it understands “good” as an entirely static state of things. In this state all potentialities of an object gain their fulfilment. The second objection, in the spirit of Plotinus’ emanationism, is criticised because it sees good as giving of itself, in which the emanating factor does not participate in its creation. Drawing on some strains of scholastic philosophy and I. Kant, the author formulates a thesis that the essence of good is good will and that God can be called good only then when by creating the world He descends in it (descensio). The God of religion and Christian philosophy fulfils the conditions that determine the essence of good. This is confirmed by the Persons of the Holy Trinity who mutually give Themselves, the creation of finite persons, and the Incarnation. Addressing the problem of evil, the author claims that the only bad thing in the world is bad will. Accordingly, suffering and the so-called natural evil is not evil and the acts of bad will were allowed by God, for otherwise no finite person could know what bad will consists in.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2007, 55, 2; 21-41
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Liberté et vérité. Du savoir commun à la philosophie
Freedom and truth. From general knowledge to philosophy
Wolność i prawda. Od wiedzy ogólnej do filozofii
Autorzy:
Rivetti Barbò, Francesca
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2016182.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
wolność
transcendentalia
byt
prawda
dobro
piękno
Bóg
freedom
transcendentals
being
truth
good
beauty
God
Opis:
Społeczeństwa zachodnie stają się coraz bardziej wielokulturowe i występuje w nich wiele różnorodnych koncepcji wolności. Jest to przejaw kryzysu kultury zachodniej. Równocześnie jest to także jedna z przyczyn tego kryzysu.Zdaniem Autorki artykułu kryzys ten może być przezwyciężony poprzez prawdę. Trzeba więc obecnie formować nową kulturę − kulturę prawdy, zakorzenioną w mądrości filozoficznej i chrześcijańskiej. Tylko „kultura prawdy” może być fundamentem „cywilizacji miłości”.Poznanie prawdy o ludzkiej wolności domaga się prawdy dotyczącej całej rzeczywistości, a więc prawdy, jaką można zdobyć w filozofii wzmocnionej prawdą objawioną przez Chrystusa. W filozofii poznajemy, że Bóg jest Stwórcą całego świata, jest Miłością − Dawcą bytu, prawdy, dobra i piękna.Ostatecznie więc wolność dana jest człowiekowi przez Boga, abyśmy jako osoby − mężczyźni czy kobiety − osiągnęli pełny rozwój.Fundamentem ludzkiej wolności jest więc Bóg, który stworzył wszystko, co istnieje, co jest pomyślane przez Boga-Najwyższą Prawdę i dzięki temu posiada własną „prawdę ontologiczną”. Rzeczywistość jest także chciana przez Boga-Najwyższe Dobro i dzięki temu wszystko jest dobre i możemy je kochać. Rzeczywistość stworzona jest także przez Boga-Najwyższe Piękno i dlatego wszystko, co istnieje, jest piękne i możemy je podziwiać.Własności transcendentalne wszystkiego, co istnieje, mające swe źródło w Bogu sprawiają, że człowiek posiada wolność. Brak oczywistości bezpośredniej transcendentaliów stanowi najgłębszy powód zafałszowania wolności ludzkiej.
Western societies are becoming increasingly multicultural, with many different concepts of freedom. This is a symptom of a crisis in Western culture. At the same time, multiculturalism is also one of the causes of this crisis. The author believes truth can overcome this crisis. A new culture must therefore be formed – the culture of truth, rooted in philosophical and Christian wisdom. Only the "culture of truth" can be the foundation of the "civilization of love". Knowing the truth about human freedom calls for the truth about all reality, that is, the truth that can be learned in a philosophy strengthened by the truth revealed by Christ. In philosophy, we learn that God is the Creator of the whole world: He is Love – the Giver of being, truth, good and beauty. Ultimately, therefore, freedom is given to man by God, so that we, as persons (men or women) may achieve the fullness of being. The foundation of human freedom is therefore God, who created everything that exists, which is conceived by God-the Supreme Truth, and thus has its own "ontological truth". Reality is also wanted by God – the Supreme Good, and therefore everything is good and we can love it. Reality is also created by God the Supreme Beauty, and therefore everything that exists is beautiful and we can admire it. The transcendental properties of all that exists, rooted in God, give freedom to man. The lack of immediate obviousness of the transcendental is the most profoundreason for the falsification of human freedom.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2001, 49, 2; 135-150
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ontologia społeczeństwa, dobro wspólne i kontestacja. Wokół pewnych kategorii państwa republikańskiego w ujęciu Philipa Pettita
Social Ontology, the Common Good, and Contestation: About Certain Categories of Philip Pettit’s Account of the Republican State
Autorzy:
Wierzchosławski, Rafał Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232745.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
republicanism
common good
contestation
social ontology
non-domination
republikanizm
dobro wspólne
kontestacja
ontologia społeczna
nie-dominacja
Opis:
Philip Pettit jest jednym z czołowych filozoficznych kodyfikatorów (neo-)republikańskiej koncepcji wolności i rządu, który kieruje się ideałem nie-dominacji (imperium i dominium). Jednocześnie jest autorem wielu ważnych prac z obszaru filozofii nauk społecznych (kwestia wyjaśniania i interpretacji), etyki (konsekwencjalizm), ontologii społecznej (jak istnieją grupy społeczne) oraz filozofii umysłu (jak funkcjonuje podmiot intencjonalny). W świetle krytyk i polemik, jakie pojawiły się ze strony nowej „fali republikańskiej”, by określić tym mianem zwolenników populistycznego republikanizmu (John P. McCormick i inni), którzy oskarżają przedstawicieli wcześniejszej generacji tradycji republikańskiej, takich jak Johh G.A. Pocock, Quentin Skinner, a zwłaszcza właśnie Philip Pettit, o arystokratyczne „odchylenie” (jedynie klasy wyższe i elity korzystają na projekcie depolityzacji republiki) istotne jest wskazanie na znaczenie dla  odczytania projektu republikańskiego wypracowanych przez Pettita rozwiązań w ontologii społecznej. Autor stawia tezę, że dopiero uwzględnienie jego stanowiska w ontologii społecznej pozwala na pełne zrozumienie (co nie znaczy, że akceptację) jego propozycji w filozofii politycznej. Struktura artykułu jest następująca: (1) autor przedstawia trzy wymiary ontologii społecznej w ujęciu Pettita;(2) następnie pokazuje ich znaczenie w definiowaniu kategorii dobra wspólnego w kontekście republikańskiej wspólnoty politycznej (model condominium),(3) wskazuje na pewne paradoksy związane z realizacją republikańskiego ideału obywatelskiej kontestacji. Jednocześnie autor zwraca uwagę na ewolucję projektu republikańskiego (pewnych jego aspektów) w zależności od analogicznych ewolucji propozycji (rozwiązań) w ontologii społecznej.
Philip Pettit is one of the leading philosophical codifiers of the [neo-]republican conception of freedom and government, which is guided by the ideal of non-domination (empire and dominion). At the same time, he is the author of many important works in the areas of philosophy of social science (the question of explanation and interpretation), ethics (consequentialism), social ontology (how social groups exist) and philosophy of mind (how the intentional subject functions). In light of the criticisms and polemics that have emerged from the new ‘republican wave,’ to use this term, proponents of populist republicanism (John P. McCormick and others), who accuse representatives of an earlier generation of the republican tradition like John G.A. Pocock, Quentin Skinner and especially exactly Philip Pettit of aristocratic ‘deviation’ (only the upper classes and elites benefit from the project of depoliticizing the republic), it is important to point out the relevance for a reading of the republican project of the solutions developed by Pettit in social ontology. The author puts forward the thesis that it is only by considering his position in social ontology that his proposals in political philosophy can be fully understood (which does not mean accepted). The structure of the article is as follows: (1) the author presents the three dimensions of social ontology as seen by Pettit;(2) he then shows their relevance in defining the category of the common good, in the context of a republican political community (condominium model);(3) he points out some paradoxes related to the realization of the republican ideal of civic contestation. At the same time, author draws attention to the evolution of the republican project (certain aspects of it) in relation to analogous evolutions of propositions (solutions) in social ontology.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 1; 183-212
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kant o republikanizmie
Kant on Republicanism
Autorzy:
Gałkowski, Jerzy W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232749.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Kant
policy
country
room
the highest good
freedom
cosmopolitism
polityka
państwo
pokój
najwyższe dobro
wolność
kosmopolityzm
Opis:
Problem republikanizmu należy do zespołu problemów polityki, którymi Kant zajął się już  pod koniec życia.  Rozwój i doskonalenie się człowieka nie mieści się w działaniu ludzkiej natury, która jest niezmienna, ale w osobowym działaniu wolności. Ostatecznym tego celem jest wieczny pokój. Warunkiem zaś rozwoju i osiągnięcia celu najwyższego jest zbudowanie ustroju republikańskiego. Kant pokazuje to m.in. na przykładzie rewolucji francuskiej. Choć jest zdecydowanym przeciwnikiem każdej rewolucji, ze względu na sposoby jej realizacji, to w tym przypadku jej skutki ocenia pozytywnie, gdyż wyraziło się w niej prawo narodu do swobodnego nadania sobie ustroju obywatelskiego prawego i uznanego za dobry, jakim jest ustrój republikański. Ustrój republikański jest najlepszy ze wszystkich i określa formę państwa oraz ważniejszą od niej formę rządu, charakteryzującą się rozdzieleniem władz ustawodawczych i wykonawczych oraz trzema istotnymi zasadami: 1) zasadą wolności wszystkich obywateli; 2) zasadą zależności wszystkich od wspólnego prawa; 3) zasadą równości obywateli.
The problem of republicanism belongs to the set of issues of politics that Kant addressed towards the end of his life.  The development and perfection of man does not lie in the action of human nature, which is constant, but in the person’s action of freedom. The ultimate goal of human’s development is eternal peace. The condition for the attainment of this supreme goal is the establishment of a republican system. Kant illustrates his account of historical progress with the example of the French Revolution. Although he is a staunch opponent of every revolution because of the means of its enforcement, he views its effects positively. He thinks it expressed the right of the people to freely give themselves a civic system that is legitimate and recognised as good: a republican system, which is the best of all systems. Republicanism determines the form of the state, and, more importantly the form of government, one that is characterised by the separation of legislative and executive powers, and by three essential principles: 1) the principle of freedom for all citizens; 2) the principle of dependence of all on the universal law; 3) the principle of equality of all citizens.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 1; 49-63
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Samowystarczalność najwyższego dobra u Platona, Arystotelesa i Tomasza z Akwinu
Self-sufficiency of the ultimate good in Plato’s, Aristotle’s and Thomas Aquinas’ works
Autorzy:
Galewicz, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2016131.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
aksjologia
Platon
Arystoteles
Tomasz z Akwinu
dobro
szczęście
axiology
Plato
Aristotle
Thomas Aquinas
the human good
happiness
Opis:
The subject of the article is the condition of self-sufficiency (autarchy) as the criterion of the ultimate good. This criterion first appears in Plato’s Philebus, and then it is used by Aristotle. According to the characterization of the ultimate good contained in the seventh chapter of Book I of Nicomachean E th ic s, the self-sufficient good has to be sufficient, that is it has to be a good that does not leave any unfulfilled desires, and at the same time is axiologically superior, that is surpassing all other kinds of good with its value. This condition for axiological superiority allows two interpretations: the absolutist and the relativist ones. The absolute superiority would be vested in the ultimate good if it was unsurpassable, that is if it was a good whose value cannot be increased by adding some other good to it. The relative superiority of the ultimate good only requires that it surpasses with its value every good that is completely different from it, e.g. does not comprise it as its component. A clearly relativist interpretation of the Aristotelian condition of self-sufficiency as the criterion of the ultimate good that can be achieved in human life is proposed by St. Thomas Aquinas in his commentary on Nicomachean Ethics. Although he also does not reject the concept of self-sufficient good that is not a component of a sum of goods that have an even higher value, he treats self-sufficiency understood in this absolute way as a characteristic of Go d ’s good.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2001, 49, 1; 5-23
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Iris Murdoch’s Conception of Moral Development in Her Novel The Good Apprentice
Iris Murdoch koncepcja rozwoju moralnego w jej powieści Zacny uczeń
Autorzy:
Głąb, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232778.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Murdoch
The Good Apprentice
attention
moral life
transcendence of
love
Zacny uczeń
uwaga
życie moralne
transcendencja osób
miłość
Opis:
The author juxtaposes two views of morality and the views of man they imply: one represented by behaviourist and existentialist approaches in theories of morality and the other proposed by Iris Murdoch, who stresses the ability to see and recognise morally significant characteristics. In Murdoch’s opinion, a person’s moral development consists in a change in the quality of consciousness as a result of the activity of attention in exploring moral reality. After contrasting these two views, the author confronts Murdoch’s approach with the conception of moral development understood along these lines as exemplified in a character of her novel The Good Apprentice. She also puts the problem of attention into the context of Murdoch’s conception of the transcendence of persons.
Autorka przeciwstawia sobie dwa obrazy moralności oraz wynikające z nich obrazy człowieka: pierwszy, reprezentowany przez behawiorystyczne i egzystencjalistyczne ujęcia w teoriach moralności, drugi zaproponowany przez Iris Murdoch, w którym akcentuje ona umiejętności widzenia i rozpoznawania istotnych moralnie cech. Jej zdaniem bowiem rozwój moralny podmiotu polega na zmianie jakości świadomości w wyniku działaniu uwagi w rozpoznawaniu moralnej rzeczywistości. Autorka po skontrastowaniu tych dwóch obrazów, konfrontuje podejście Murdoch z koncepcją tak rozumianego rozwoju moralnego bohatera jej powieści pt. Zacny uczeń, a także stawia problem uwagi w kontekście przyjmowanej przez Murdoch koncepcji transcendencji osób.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 2; 239-260
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etyka a eudajmonologia
Ethics and Eudaimonology
Autorzy:
Wierzbicki, Alfred
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2016194.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
etyka
eudajmonologia
eudajmonizm
personalizm
dobro moralne
uznanie bytu
osoba
ethics
eudaimonology
eudaimonism
personalism
moral good
recognition of a being
person
Opis:
Along the history of ethics there is a controversy concerning the subject-matter of ethics itself − is it focused on the ways of fulfilling one's life (happiness) or is it the normative theory of the moral duty? The author of the paper takes into considerations three concepts of ethics which were developed by Aristotle, St. Thomas Aquinas and Antonio Rosmini. The classical model of replacing ethics by eudaimonology is presented by Aristotle. Eudaimonism is connected in his philosophy of the human praxis with conceiveing of good in terms of the end of human action (teleological concept of good). Eudaimonia consists in fulfillment of the human life as a whole. Therefore the ultimate end of the human life is understood as the immanent end of the human nature. Aristotle identifies the moral good with the good of the human nature (natural fallacy in ethics). On the one hand the ethics of St. Thomas is dependent on the eudaimonistic views of Aristotle and on the other hand it goes beyond naturalism by pointing out the transcendent ultimate end of the human life which is idendified with God. In his theological thought St. Thomas Aquinas seeks to develop personalism. The good of person is the reason for an attitude of love on which the community of persons is founded. Because of the presence of the eudaimonistic and personalistic elements the ethics of Aquinas remains metodologically inconsistent. Antonio Rosmini thanks to his inspiration by the ethical thought of I. Kant distinguishes two diffrent practical sciences: eudaimonology and ethics. He refuses, however, Kantian apriorism and acognitivism. The moral duty is justified by the data of the moral experience. For the essence of morality consists in recognition of a being in accordance with its axiological order. Eudaimonology deals with the subjective good which is related to the nature of subject and only ethics discovers the moral obligation of affirming good for its own sake (objective good).
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2001, 49, 2; 47-64
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wolna wola i idea Sądu Ostatecznego
Free Will and the Idea of the Last Judgement
Autorzy:
JUDYCKI, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488401.pdf
Data publikacji:
2017-12-20
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
wolna wola
zło i dobro moralne
Sąd Ostateczny
eschatologia chrześcijańska
free will
moral good and moral evil
Last Judgement
Christian eschatology
Opis:
W artykule jego autor stara się wykazać, że jeśli istnieje wolna wola, której efektami są dobro lub zło, to musi istnieć również i Sąd Ostateczny, gdyż musi istnieć odpowiednie rozliczenie uczynionego dobra lub zła. Istnienie wolnej woli, mogącej wytwarzać dobro i zło, byłoby czymś całkowicie anomalnym i bezcelowym, gdyby nie istniał Sąd Ostateczny, a w świecie, jak widzimy, nie ma rzeczy bezcelowych. Uzasadniana jest także zależność odwrotna: jeśli w dziejach kultur ludzkich, w dziejach systemów religijnych, od bardzo dawnych czasów, przynajmniej od starożytnego Egiptu, funkcjonuje przekonanie o sądzie, któremu podlegają osoby umierające, to taki sąd ma sens tylko wtedy, gdy osoby te posiadały wolną wolę w czynieniu dobra lub zła. W ten sposób idea Sądu Ostatecznego wspiera przekonanie, że istnieje wolna wola.
In his article, the author seeks to demonstrate that if there is a free will that results in good or evil, there must also be a Last Judgment, as there must be a proper settlement of the good or evil done. The existence of free will, which can produce good and evil, would be completely anomalous and pointless if there were no Last Judgment, and there are no pointless things in the world as we see it. The converse is also justified: if in the history of human cultures—in the history of religious systems since ancient times, at least from ancient Egypt—there is a belief in a court to which dying persons are subject, such a judgment only makes sense when people have free will to do good or evil. Thus, the idea of the Last Judgment supports the belief that free will exists.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2017, 65, 4; 137-149
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odwrócone spektrum aksjologiczne, dobro po prostu i podstawy moralności
Inverted Axiological Spectrum, Simply Good, and the Foundations of Morality
Autorzy:
Judycki, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232717.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
moral good and evil
inverted axiological spectrum
justification of morality
relativism
dobro i zło moralne
odwrócone spektrum aksjologiczne
uzasadnienie moralności
relatywizm
Opis:
Artykuł składa się z trzech części. W pierwszej części pod uwagę brana jest możliwość, że ludzie, a być może także wszystkie inne skończone podmioty poznające, które dysponują zdolnością do formułowania ocen moralnych, podlegają uniwersalnemu złudzeniu co do hierarchizacji wartości moralnych, według których działają, a więc że mają odwrócone spektrum aksjologiczne. W części drugiej jest uzasadniana teza, że jedynym środkiem, pozwalającym wykluczyć możliwość podlegania radykalnej iluzji aksjologicznej przez skończone podmioty poznające, jest odwołanie się do metafizycznego pojęcia Boga, rozumianego jako pojęcie istoty najdoskonalszej, i do Jego wiedzy na temat tego, co jest dobre, a co jest złe. Kwestia istnienia Boga oraz wskazanie, w jaki sposób należałoby religijnie konkretyzować pojęcie Boga, nie są podejmowane. Do przeprowadzenia prezentowanej w artykule argumentacji wystarczy, że Bóg będzie rozumiany jako osoba dysponująca atrybutem wszechwiedzy. Część trzecia jest poświęcona uwagom na temat relatywizmu moralnego, zagadnieniu tzw. dylematów moralnych oraz pojęciu istoty dobra moralnego.
The article consists of three parts. In the first part, the possibility is taken into account that people, and perhaps also all other finite epistemic subjects that have the ability to formulate moral judgments, are subject to the universal illusion regarding the hierarchy of moral values by which they act, so that they have reversed axiological spectrum. In the second part, the thesis is justified that the only means to exclude the possibility of being subjected to a radical axiological illusion by finite epistemic subjects is to refer to the metaphysical concept of God understood as the concept of the most perfect being and to His knowledge about what is good and what is bad. The question of the existence of God and the indication of how the concept of God should be religiously concretized are not discussed. To carry out the argument presented in the article, it is enough that God is understood as a person with the attribute of omniscience and perfect goodness. The third part is devoted to remarks on moral relativism, moral dilemmas and the problem of the essence of moral good.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 1; 213-229
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Multiwersytet, czyli poza dobrem i złem w nauce
Multiversity, That Is Beyond Good and Evil in Science
Autorzy:
Hudzik, Jan P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232846.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
open university
totalitarian university
multiversity: “good academic work”
science
morality
dependable intellectual
uniwersytet otwarty
uniwersytet totalitarny
multiwersytet
„dobra robota” akademicka
nauka
moralność
spolegliwy intelektualista
Opis:
Uniwersytet jako biurokratycznie i rynkowo zarządzane przedsiębiorstwo był obiektem krytyki od lat 80. minionego wieku — w Stanach Zjednoczonych Allan Bloom nazwał go wtedy multiwersytetem, a trochę później Bill Readings pisał już o „uniwersytecie w ruinie” (in ruins), który ukrywa się za szyldem „doskonałości”. Polski uniwersytet przejął ekonomiczne kryteria ewaluacji nauki — wymierne w liczbach grantów i punktów. Merkantylizacja wiedzy stwarza szereg problemów także natury etycznej — prowadzi do zaniżenia lub porzucenia wszelkich standardów akademickich, do degradacji autorytetu w nauce, krytyki naukowej, faktycznej jakości badań i nauczania. Czy na współczesnym uniwersytecie jest w ogóle miejsce na zachowania podlegające ocenie moralnej? Jakie są umiejętności wymagane do — i warunki możliwości — stosowania norm moralnych w życiu akademickim?
The university, as a bureaucratically and market-managed enterprise, has been the object of criticism since the 1980s. In the United States, Allan Bloom called it a multiversity, and some time later Bill Readings wrote about “The university in ruins,” hiding behind a façade of “excellence.” The Polish university has taken over the economic criteria measured by the number of grants and points. The commodification of knowledge also raises a number of ethical questions — it leads to a lowering of or abandoning of all academic standards, the degradation of authority in science, scientific criticism, and the actual quality of research and teaching. Is there room in the modern university for behaviors subject to moral evaluation? What are the skills required for — and the conditions for — the possibility of application of moral norms in academic life?
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 3; 25-44
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O argumencie moralnym za istnieniem Boga
On the Moral Argument for the Existence of God
Autorzy:
Wojtysiak, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015607.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
argumenty na istnienie Boga
moralność (etyka)
Immanuel Kant
rekonstrukcja logiczna (logika)
najwyższe dobro
szczęście
arguments for the existence of God
morality (ethics)
logical reconstruction (logic)
the ultimate good
happiness
Opis:
The text analyses various examples of moral arguments for the existence of God. Taking advantage of the ideas from the writings of Kant and his interpreters, we sought to reconstruct them logically, conferring on them a form as reliable as possible. All the arguments have been divided into three groups: practical version, theoretical version, mixed version (thought to be optimal).1) Practical version. It starts from our desires, beliefs, obligations etc. and combines them with desires, beliefs, and obligations with regard to God. There are different varieties of this version. We have discussed in more detail its deontic variety based on the assumption: „we should carry out the ultimate good” (the state of happiness conditioned by virtue). Owing additional assumptions (conceptual and psychological) and corresponding simple logical operations we arrive at the conclusion: „we should believe that God exists.” Reliability, however, of such a week conclusion is undermined by the ambiguous character of the statement „we should carry out the ultimate good.” Rather, we should say that we are obliged to carry out moral law, and thereby expect a just reward. Faith in God is conducive to such efforts, inasmuch as they refer to the morality comprehended in a maximalist manner, justice, and happiness.2) Theoretical version. We have pinpointed its two varieties: „the requirement of the lawgiver” and „the requirement of justice.” In the first variety on the basis of the existence of morality we deduce the existence of God as its „author,” for no other creature has a corresponding power, moral and metaphysical, to establish (execute) universal and unconditional moral obligations. In the second variety God appears to safeguard the carrying out a just reward (punishment, inherent in morality itself) for the satisfaction (violation) of these obligations. The debate about the value of the first argument is reduced to the debate about whether morality is indeed characterised by such features whose existence cannot be explained without reference to God. The main debate connected with the second argument is whether the fact of morality entails the ontic (not only deontic) necessity of a just judgement (and its related reward or punishment) of those who are submitted to morality.3) Mixed version. According to some varieties of the practical version, it takes on a human desire to reach the ultimate good at the point of departure. This desire, natural and right, regards the existence of this good as an indicator. Hence it is possible to transfer from the practical sphere to the theoretical one. If it is well-known that the ultimate good exists, we can ask about its cause. Reasoning – similar to the one given in the previous point – leads to a belief that God is this cause. One may doubt, however, whether our natural and right desires are always reliable indicators that their objects exist.4) The above analyses have unveiled the assumptions and difficulties of all the versions of the family of arguments under consideration. Does this mean that the arguments are not efficient? Not in the least. This means only that they are efficient under certain conditions. These conditions, like anything in philosophy, make up the object of everlasting debates.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2004, 52, 2; 391-428
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 16

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies