Iris Murdoch’s Conception of Moral Development in Her Novel The Good Apprentice

The author juxtaposes two views of morality and the views of man they imply: one represented by behaviourist and existentialist approaches in theories of morality and the other proposed by Iris Murdoch, who stresses the ability to see and recognise morally significant characteristics. In Murdoch’s opinion, a person’s moral development consists in a change in the quality of consciousness as a result of the activity of attention in exploring moral reality. After contrasting these two views, the author confronts Murdoch’s approach with the conception of moral development understood along these lines as exemplified in a character of her novel The Good Apprentice. She also puts the problem of attention into the context of Murdoch’s conception of the transcendence of persons.

Autorka przeciwstawia sobie dwa obrazy moralności oraz wynikające z nich obrazy człowieka: pierwszy, reprezentowany przez behawiorystyczne i egzystencjalistyczne ujęcia w teoriach moralności, drugi zaproponowany przez Iris Murdoch, w którym akcentuje ona umiejętności widzenia i rozpoznawania istotnych moralnie cech. Jej zdaniem bowiem rozwój moralny podmiotu polega na zmianie jakości świadomości w wyniku działaniu uwagi w rozpoznawaniu moralnej rzeczywistości. Autorka po skontrastowaniu tych dwóch obrazów, konfrontuje podejście Murdoch z koncepcją tak rozumianego rozwoju moralnego bohatera jej powieści pt. Zacny uczeń, a także stawia problem uwagi w kontekście przyjmowanej przez Murdoch koncepcji transcendencji osób.