Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "bóg" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-13 z 13
Tytuł:
Wczesna teoria supozycji – problemy z zawężaniem odniesienia
Autorzy:
Wciórka, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106023.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
supozycja
restrictio
Stefan Langton
Bóg
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie pewnej zagadkowej argumentacji zawartej w Kwestiach teologicznych Stefana Langtona (zm. 1228). Odwołuje się ona do analogii między stwierdzeniem sformułowanym w języku trynitarnym („Bóg rodzi”) a zdaniem „Człowiek biegnie”. Jej zrozumienie wymaga wyjścia poza ramy misternej „teologii terministycznej” Langtona i szerszego spojrzenia na teorie supozycji ostatniej ćwierci XII w. i pierwszej połowy XIII w.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 2; 451-462
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Panteistyczna koncepcja Boga na przykładzie nauczania InstytutuStudiów i Badań Kabały Bnei Baruch
Autorzy:
Brylla, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2102448.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Bnei Baruch
kabała
panteizm
naturalizacja
Bóg
przyroda
Opis:
W artykule opisuję stanowisko ontologiczne istniejącej współcześnie organizacji kabalistycznej pod nazwą Instytut Studiów i Badań Kabały Bnei Baruch („Synowie Barucha”). Uznaję, że można je zaklasyfikować jako panteizm. Mimo że Instytut Bnei Baruch nawiązuje do tradycyjnej kabały (a więc nurtu mistycznej myśli judaizmu), różni się od niej właśnie zbyt wyraźnym panteizmem. Tradycyjny Bóg-Stwórca został w systemie Bnei Baruch znaturalizowany, tzn. jest traktowany jako równoznaczny z przyrodą, m.in. na mocy ekwiwalencji gematrycznej (Bóg, Elohim, i przyroda, ha-tewa, mają tę samą wartość liczbową). Jednocześnie zaś kładzie się nacisk na zasadę „nie ma nikogo poza Nim” (ein od milvado). W rezultacie sugeruje to, że Bóg jest przyrodą i nie istnieje nic innego poza przyrodą, a taka jest właśnie teza panteizmu. Ponieważ jednak przyroda jest u „Synów Barucha” bytem prymarnie duchowym, przeto panteizm ten trzeba uznać za spirytualny.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2017, 1; 223-236
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Neoplatoński Bóg Orygenesa
Autorzy:
Leszczyński, Rafał Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106071.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Orygenes
neoplatonizm
Plotyn
Jednia
Bóg
Logos
Syn Boży
Opis:
Koncepcję Boga Orygenesa należy analizować w kontekście filozofii neoplatońskiej. Zgodnie z nauczaniem neoplatońskim Orygenes przedstawiał Boga jako niematerialną, niezmienną i niepodzielną Jednię, która jest źródłem istnienia wszystkich bytów. Nawiązując do neoplatonizmu twierdził, że boskość i doskonałość bytów zmniejsza się wraz z oddalaniem się ich od źródła bytu, czyli Boga. Również Syn Boży ma w sobie mniej boskości i doskonałości od Boga Ojca, będąc Bogiem w sensie wtórnym.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 2; 415-423
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Quasi-realizm i quasi-idealizm
Autorzy:
Hołówka, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2103078.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
monady
nieskończoność
harmonia
wolna wola
organizmy
przestrzeń
dusze
Bóg
Opis:
Leibniz nigdy dostatecznie nie wyjaśnił, co myślał o monadach. Twierdził, że są one najmniejszymi elementami świata obdarzonymi wolną wolą, że są czynne i podobne do „mikrokosmosów” zsynchronizowanych ze strumieniem świadomości innych monad. „Nie mają okien”, lecz tkwią w świecie, w którym stale działają siły naturalne zmieniające bieg wydarzeń. Czasem sugerował, że monady są nieskończenie małe, kiedy indziej dowodził, że jedynie „bierna przestrzeń” jest nieskończenie podzielna, podczas gdy monady są wymierne. Niekiedy głosił, że ciała są względnie stałymi porcjami materii wtórnej, połączonymi formami substancjalnymi, przy innej okazji ich spójność tłumaczył działaniem monady dominującej. W pewnych miejscach opisuje wprzód ustanowioną harmonię jako gigantyczną halucynację przeżywaną przez zastępy monad, które pozostają całkowicie niewzruszone, gdzie indziej twierdzi, że każdy organizm ma nieskończoną liczbę organów i każdemu z nich odpowiada jakaś monada, która pełni swoją funkcję w systemie nie zwracając uwagi na to, co robią inne. Te quasi-realistyczne i quali-idealistyczne wątki przeplatają się w twórczości Leibniza i Hołówka twierdzi, że żaden z nich nie został ostatecznie przez Leibniza uznany za jego własną filozofię.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 4; 173-199
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O antynomii zdarzeń przyszłych (M. Tkaczyk, Futura contingentia, Lublin 2015)
Autorzy:
Jadacki, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2104668.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
antynomia
Bóg
czas
determinacja
prawdziwość
wszechwiedza
zdarzenia przyszłe
zmiana
Opis:
Meritum książki Marcina Tkaczyka Futura contingentia jest pseudoteoria zdarzeń przygodnych. Jest to pseudoteoria dlatego, że chociaż składające się na nią tezy wyglądają na prawdziwe, to de facto nie mogą być, według prof. Tkaczyka, wszystkie trzy zarazem prawdziwe. Owa pseudoteoria ma dwie wersje – semantyczną i teologiczną – i w wyjściowym sformułowaniu każdej z wersji – składa się z trzech tez. Wersje te różnią się tezą ostatnią: w jednej jest nią teza (3), a w drugiej – (4): (1) Przeszłości i teraźniejszości nie sposób zmienić. (2) Na przyszłość, przynajmniej częściowo, można wpływać. (3) Każde zdanie jest prawdą lub fałszem. (4) Bóg posiada niezawodną wiedzę o przyszłości. Tezy (1)–(4) – w powyższym sformułowania – wymagają eksplikacji. Mam poważne wątpliwości wobec eksplikacji zaproponowanej przez autora. Dlatego daję tutaj własną eksplikację – a raczej różne eksplikacje. Najważniejsza z nich (zdarzeniowo-przedmiotowa) jest następująca: (1*) Żadne zdarzenie, zachodzące tylko w chwili T, nie zmienia żadnego przedmiotu, istniejącego tylko w chwili wcześniejszej od chwili T. (2*) Są zdarzenia, zachodzące w chwili T, które zmieniają pewne przedmioty, istniejące dopiero w chwili późniejszej względem chwili T. (3*) Każde zdanie jest albo zdaniem prawdziwym, albo fałszywym. (4*) Dla każdego zdarzenia/przedmiotu Z zachodzącego/istniejącego w chwili T, Bóg zawsze wie, że zdarzenie/przedmiot Z zachodzi/istnieje w chwili T. W świetle moich interpretacji – wiele wniosków, zawartych w książce, musi być istotnie przeformułowanych.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 3; 311-329
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy i jak możliwa jest refleksja nad istnieniem?
Autorzy:
Zachariasz, Andrzej L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106178.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Absolut
Bóg
byt (coś)
bycie
istnienie
momenty istnienia
życie
Opis:
Autor podjął próbę odpowiedzi na pytanie: czy i jak możliwa jest refleksja nad istnieniem? Wbrew ugruntowanej tradycją tezie, odrzuca on pogląd, zgodnie z którym Parmenidejskie pojęcie bytu ma charakter egzystencjalny. Twierdzi, że Parmenides, a za nim myśl starożytna, byt pojmuje poprzez określoność, a więc jako „coś”. Utrzymuje przy tym, że pojęcie „istnienia” na trwałe pojawiło się w myśli europejskiej dopiero w filozofii św. Tomasza z Akwinu. W proponowanym przez siebie rozumieniu autor utożsamia istnienie z mnogością i różnorodnością prezentujących się momentów, które w porządku myślenia wyraża słówko „coś” (το ον), czyli pojęcie bytu. W przedstawionym ujęciu autor nie oddziela bytu od jego bycia. Tym samym refleksja nad bytem jest zarazem refleksją nad istnieniem.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 2; 529-537
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sumienie jako droga do Boga – krytyczna analiza stanowiskaJ.H. Newmana
Autorzy:
Ruczaj, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2099425.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
J.H. Newman
sumienie
etyka
Bóg
filozofia religii
źródła wiary
Opis:
Celem artykułu jest krytyczna analiza koncepcji J.H. Newmana, zgodnie z którą doświadczenie sumienia prowadzi jednostkę do wiary w Boga. Fenomenologiczna analiza doświadczenia moralnego prowadzi Newmana do wniosku, że doświadczenie to jest zrozumiałe tylko wtedy, jeśli zinterpretujemy sumienie jako głos Boga. Pokazuję – wbrew Newmanowi – że doświadczenie sumienia nie jest jednoznaczne. Nie da się wyjaśnić, dlaczego jednostka interpretuje je w kategoriach teistycznych, a nie jakichś innych. Potrzebne jest przyjęcie dodatkowych mechanizmów, które tłumaczą, dlaczego jednostka zinterpretowała swoje sumienie w kategoriach teistycznych. Wskazuję, że w dziele Newmana można wyróżnić trzy takie mechanizmy.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2017, 3; 229-243
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tadeusza Bartosia wizja religii
Autorzy:
Trepczyński, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705476.pdf
Data publikacji:
2013-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
T. Bartoś
religia
Bóg
ateizm
apofaza
teologia
Tomasz z Akwinu
Opis:
W książce Koniec prawdy absolutnej (2010) Tadeusz Bartoś starał się pokazać, że niektóre koncepcje filozoficzne Tomasza z Akwinu można z powodzeniem stosować we współczesnym dyskursie „późnej nowoczesności” i że można ich użyć do rozprawienia się z absolutystyczną koncepcją prawdy. Nie zamierzał on w tym dziele prezentować jakiejkolwiek wizji religii. Mimo to w moim artykule postaram się zrekonstruować taką właśnie wizję na podstawie wielu jego wypowiedzi rozrzuconych po całej książce. Jako główne elementy tej wizji przedstawiam: ideę „nowego ateizmu”, silne przekonanie o obecności Boga w świecie i Jego intymnej bliskości (pomimo Jego transcendencji), i wreszcie - sprzeciw wobec stwierdzeń o charakterze absolutnym, a zatem również wobec jakiejkolwiek kościelnej władzy. Po przeprowadzeniu analizy tych elementów, poddaję je rozważeniu i zgłaszam kilka problemów, a wśród nich problem dotyczący Bartosiowej koncepcji apofazy. Na koniec proponuję dodanie do omawianej koncepcji piątego elementu, a mianowicie heraklitejskiego czy postmodernistycznego hymnu, którym Bartoś kończy swoją książkę.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 1; 223-236
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cogito i dowód ontologiczny. Performatywny argument za istnieniemBoga Siemiona Franka
Autorzy:
Rojek, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2099423.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
S.L. Frank
Bóg
dowód ontologiczny
„Cogito ergo sum”
pragmatyka
performatyw
Opis:
Siemion Frank był jednym z pierwszych i najbardziej zagorzałych obrońców dowodu ontologicznego w XX wieku. Zaproponował on w istocie nową interpretację tego argumentu opartą na analogii z kartezjańskim Cogito. Uważał, że Cogito ergo sum można rozwinąć w Cogito ergo est ens absolutum. W artykule staram się przeanalizować jego wersję dowodu ontologicznego. Po pierwsze, proponuję prostą rekonstrukcję tego rozumowania, zwracając uwagę na jego ukrytą przesłankę. Po drugie, wychodząc od klasycznych logicznych interpretacji rozumowania Kartezjusza, staram się pokazać, że dla Franka twierdzenie o istnieniu Boga miało takie same własności logiczne co Cogito. W rezultacie okazuje się, że jego argument był poprawny formalnie, choć opierał się na pewnej przesłance, która raczej nie mogła być przekonująca dla niewierzących. To nie powinno jednak dziwić, ponieważ Frank, tak samo jak większość rosyjskich filozofów religijnych, nie interesował się projektem filozoficznej teologii. Jego główną troską było raczej rozwinięcie filozofii opartej na założeniach religijnych, co można nazwać filozofią teologiczną.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2017, 3; 65-88
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
God according to Bogusław Wolniewicz
Bóg Bogusława Wolniewicza
Autorzy:
Kopania, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097151.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Bogusław Wolniewicz
God
Providence
Holy Spirit
Church
Bóg
Opatrzność
Duch Święty
Kościół
Opis:
Artykuł składa się z dwu części. W pierwszej zostało streszczone w języku nieformalnym rozumienie idei Boga wyrażone przez Bogusława Wolniewicza w języku logiki formalnej. Wykazuje się, że podstawą stanowiska Wolniewicza jest antynaturalizm, czyli przekonanie, że przyroda jest fragmentem szerszej rzeczywistości, a człowiek częściowo wykracza poza rzeczywistość przyrodniczą. W drugiej części podjęto próbę uchwycenia intuicji leżących u podstaw Bogusława Wolniewicza idei Boga jako bezosobowej mocy niebędącej Opatrznością. Uzasadnia się, że jest to konsekwencją uwarunkowań charakterologicznych. Uzasadnienie to jest zgodne z Wolniewicza rozumieniem ludzkiego charakteru. W artykule wykorzystano prywatną korespondencję Bogusława Wolniewicza.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2018, 3; 375-392
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O pojęciu Boga. Po lekturze Feuerbacha
Autorzy:
Chwedeńczuk, Bohdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2098237.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
absolutne pojęcie Boga
anachroniczny spór
argument bolzanowski
Bóg Abrahama
Bóg filozofów
Bóg mistyka
Bóg sam
Bóg z tezy teizmu
dualizm fizyki i metafizyki
dualizm możliwości
dualizm nieskonstruowania i niekonstruowalności (pojęcia)
iluzja oczekiwania (na absolutne pojęcie Boga)
konieczność nieprzyrodnicza
konieczność przyrodnicza
metaparuzja
pochodzenie przedstawień religijnych
pogląd Feuerbacha jako teoria
pojęcie Boga
pojęcie samo w sobie (wg Bolzana)
przygodność
religijny pogląd na religię
rozsądne idee antynaturalizmu
tabu jako ośrodek religii
teologia jako antropologia
twierdzenie o jedyności
twierdzenie o jedyności koniecznej
uprzedniość pytania o sens – następczość pytania o istnienie
właściwości człowieka jako właściwości boskie
zależność przyczynowa między genealogią a semantyką religii
znaczenie wyrażeń religijnych
Opis:
Stanowisko Feuerbacha nazywam antropomorfizmem co do pojęcia Boga, krócej – antropomorfizmem teologicznym. Uznaję je za teorię, i akceptuję. Teza główna tej teorii głosi (w sformułowaniu semantycznym): w każdej deskrypcji „Bóg” (takiej, że jej skrótem jest nazwa „Bóg”) występują wyłącznie wyrażenia dotyczące człowieka. W języku mentalistycznym natomiast (endemicznym Feuerbachowi): nie ma w pojęciu Boga niczego, co wykraczałoby treściowo poza pojęcia dotyczące człowieka. Antropomorfizm Feuerbacha ma wersję słabą oraz wersję mocną. Słaba – pojęcie Boga ma faktycznie feuerbachowską charakterystykę. Mocna – feuerbachowska charakterystyka pojęcia Boga jest konieczna na sposób konieczności przyrodniczej. Wersje te można zespolić, korzystając z dictum znalezionego dla opisu analogicznej sytuacji – ignoramus et ignorabimus. Antropomorfizm Feuerbacha konfrontuję z najmocniejszym argumentem, jaki potrafię sobie wyobrazić – z argumentem wymierzonym w naturalizm, rezerwuar przesłanek Feuerbacha. Argument ten dozbrajam obiecującą ontologią pojęć, zaczerpniętą od Bernarda Bolzano. Pokazuję na koniec, że maszyneria ta nie pracuje, a (niefeuerbachowskie) absolutne pojęcie Boga jest (uwaga: zależność o kontrintuicyjnym przebiegu!) niekonstruowalne, bo nieskonstruowane. W tym położeniu, mając antropomorfizm teologiczny za hipotezę przyrodniczą, czekam cierpliwie (zgodnie skądinąd z postulatem Stratona) na jej obalenie.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2018, 1; 7-23
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bóg postulowany w kontekście stanowisk Dostojewskiego i Szestowa
Postulated God in the context of Dostoevsky and Shestov’s views
Autorzy:
Ostrowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15034392.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
cognizing subject
F. Dostoevsky
immanence
postulated God
L. Shestov
transcendence
untruth
Bóg postulowany
F. Dostojewski
immanencja
kłamstwo
podmiot poznający
L. Szestow
transcendencja
Opis:
Celem artykułu jest omówienie zagadnienia „Boga postulowanego” i problemu „inwersji wiedzy na temat Boga”. Po wyjaśnieniu tych pojęć, zwracam uwagę na konsekwencje inwersji, odwołując się do stanowisk Dostojewskiego i Szestowa oraz wybranych przedstawicieli filozofii egzystencjalnej. Punktem wyjścia rozważań jest zagadnienie źródeł wiedzy na temat Boga oraz zagadnienie podmiotowych uwarunkowań tej wiedzy.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2021, 2; 229-243
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ethics of supernaturalism
Nadnaturalizm etyczny
Autorzy:
Chwedeńczuk, Bohdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2096276.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
existence of God
‘God’
theistic absolute morality (TAM)
incompleteness of TAM
‘is’
logical commitments of TAM
master principle
moral code of TAM
‘ought’
„Bóg”
istnienie Boga
„jest”
teistyczny absolutyzm moralny (TAM)
kodeks moralny TAM
niezupełność kodeksu TAM
„powinien”
zasada wszystkich zasad
zobowiązania logiczne TAM
Opis:
The ethics of ‘theistic absolute morality’ (TAM), as any other ethical theory, must offer a definition of good, describe the connection between good and duty, and provide an effective guidance to human conduct. In the ethics of TAM we find, in my rendering of its claims, an irremediably unsuccessful definition of good, permanently loose connection between moral value and moral duty, and irreparably limited practical efficacy. It is not surprising that it has to be so, as it is a common condition of all ethical systems. The TAM ethics suffers, however, additionally from a unique conceptual trouble, but that is a story I have told elsewhere.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2019, 2; 53-67
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-13 z 13

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies