Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "urbanistyka," wg kryterium: Temat


Tytuł:
Międzynarodowe osiągnięcia polskiej urbanistyki
International achievements of polish urban planning
Autorzy:
Gzell, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145886.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
urbanistyka polska
Polish urban planning
Opis:
Nie jest łatwo ocenić, co z polskiej współczesnej urbanistycznej twórczości jest osiągnięciem na skalę międzynarodową. Potrzebne są tu kryteria oceny, ale nie będą one nigdy dostatecznie oczywiste i zaaprobowane przez wszystkich. Stąd lepszy jest po prostu przegląd dzieł, uważanych za polskie ikony urbanistyki i stwierdzenie, czy są znane zagranicą. Dla lepszej prezentacji można wprowadzić podział zgodny z definicją mówiącą, że urbanistyka to nauka i sztuka budowy miast. Tak więc w dziedzinie nauki osiągnięciem jest wprowadzenie do powszechnego stosowania analizy progowej przez B. Malisza i potem J. Kozłowskiego (1963). Jeśli chodzi o prace studialne z pogranicza nauki i projektowania, to bezsprzecznie wymienić trzeba projekt Warszawy Funkcjonalnej J.O. Chmielewskiego i Sz. Syrkusa (1933). Zauważeni laureaci konkursów urbanistycznych to J.M. Chmielewski, J. Kazubiński i K. Kuraś z zespołem, autorzy projektu miasta Espoo w Finlandii (1967) oraz K. Domaradzki, O. Dziekoński i Z. Garbowski z zespołem, autorzy przebudowy Nowego Belgradu w Jugosławii (1986). Do sukcesów można także zaliczyć pracę wielu polskich urbanistów w agendach ONZ i przy projektach choćby takich miast, jak Singapur (K. Olszewski), a także odbudowę Starego Miasta w Warszawie, uznaną przez Ch. Jencksa za jedno ze zresztą licznych źródeł postmodernizmu. Nie jest to wiele. Szczególnie żałować trzeba, że nie przebiły się do świadomości świata: teoria elementów kompozycji urbanistycznej K. Wejcherta, przedwojenna budowa Gdyni i Centralnego Okręgu Przemysłowego, powojenna akcja planów uproszczonych na Ziemiach Odzyskanych czy Linearny System Ciągły O. Hansena. Czy dziś mamy szanse wejścia do annałów urbanistyki światowej? Może to być trudne, zważywszy na fakt lekceważenia pracy urbanistów, najlepszych znawców urbanistyki jako nauki i sztuki budowy, przez tych wszystkich, którzy odpowiadają dziś za kształt polskiej przestrzeni.
It is not easy to judge, which contemporary Polish urbanist efforts are achievements of international stature. Necessary are assessment criteria, but these will never be sufficiently obvious and accepted by all. That is why it is better to present a simple review of works considered to be icons of Polish urban planning, with the annotation whether they are known abroad. For better presentation one can introduce a division in line with the definition that urban planning is the science and art of city building. And so, in the domain of science, it is an achievement to have introduced into general use threshold analysis as done by B. Malisz and later J. Kozłowski (1963). In respect of studies from the borderground of science and design, then indisputably one must mention the design of Functional Warsaw by J.O.Chmielewski and Sz.Syrkus (1933). Noticed laureates of urban planning competitions are J.M. Chmielewski, J. Kazubiński and K.Kuraś with their team, authors of the design for Espoo township, Finland (1967), and K. Domaradzki, O. Dziekoński and Z. Garbowski with team, authors of the reconstruction project for New Belgrade in Yugoslavia (1986). Among the successes can be counted the work of many Polish urban planners in UN bodies and with projects related to such cities as e.g. Singapore (K. Olszewski), or the rebuilding of the Old Town in Warsaw, acknowledged by Ch. Jencks to be one of the (many) sources of postmodernism. This is not much. One may particularly regret failure to bring to the world's notice of the theory of elements of urban composition by K. Wejchert, the pre-war development of Gdynia and the Central Industrial Zone, the post-war initiative of simplified planning on the Recovered Lands done under the direction of K. Wejchert and H. Adamczewska, and construction as of 1952 of the new town of Tychy in Silesia, designed by the same authors, or the Continuous Linear System of O. Hansen. Do we nowadays have the prospect of making the annals of urban planning in the world? This may prove difficult, considering the fact that urban planners are held in disregard, the best specialists in urban planning as a science and art of construction, by those who are today responsible for the shape of Polish space.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2011, 56, 3; 3-26
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szkoła projektowania urbanistycznego na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej
Urban design school at Faculty of Architecture, Warsaw University of Technology
Autorzy:
Chmielewski, J. M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145931.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
szkoła
projektowanie
urbanistyka
Warszawa
school
urban design
Warsaw
Opis:
Od początku istnienia Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej wykształcano w studentach umiejętność projektowania w skalach urbanistycznych. Szkołę takiego projektowania utworzył profesor Tadeusz Tołwiński, a rozwinęli profesorowie Kazimierz Wejchert i Hanna Adamczewska-Wejchert. Obecnie na Wydziale Architektury, zarówno na poziomie studiów inżynierskich, jak i magisterskich studenci wykonują obowiązkowo po dwa projekty urbanistyczne. Struktura organizacyjna Wydziału sprawia, że powstało w warszawskiej politechnice kilka szkół projektowania urbanistycznego. Wynika to z różnych doświadczeń zawodowych i zainteresowań naukowych kadry nauczającej. Zarówno profesorowie, jak i adiunkci w znacznym procencie czynnie uprawiają zawód urbanisty, czego dowodem jest ich członkowstwo w Izbie Urbanistów. Szkoły te charakteryzują różne podejścia do zagadnień urbanistycznych, od architektonicznego po planistyczne. Zróżnicowanie sposobu nauczania wymusiła również konieczność kształcenia urbanistów nie tylko na kierunku Architektura i Urbanistyka, ale również na kierunku Gospodarka Przestrzenna. Na Wydziale prowadzone są także studia podyplomowe, których uczestnicy reprezentując różne zawody, mają zróżnicowane przygotowanie do tego typu projektowania. Tematy projektowe przede wszystkim dotyczą spraw aktualnie nurtujących życie zawodowe urbanistów. Wpisują się w bieżącą problematykę gospodarczą kraju, ale opierają się na optymistycznych prognozach rozwojowych. Kreatywne i wizjonerskie projekty studentów ukazują, jak mogłyby wyglądać nasze miasta gdyby pokonane zostały bariery ekonomiczne i administracyjno-organizacyjne, które w licznych przypadkach decydują o niezadawalającym ładzie przestrzennym miast polskich.
Since the beginning of the Faculty of Architecture of Warsaw University of Technology students were educated the ability to design in urban scales. This design school was initiated by professor Tadeusz Tołwiński, and later developed by Professors Kazimierz Wejchert and Hanna Adamczewska-Wejchert. Currently at the Faculty of Architecture, both at engineering studies and master's level, students compulsory carry out two urban projects. The organization structure of the Faculty made it so, that at Warsaw University of Technology arisen several schools of urban design. It results from different professional experiences and scientific interests of the teaching staff. Both professors and assistants, in a significant percentage, are active town planners, as evidenced by their membership in the Chamber of Urban Planners. These schools are characterized by different approaches to urban issues, from the architectural to planning. Differences in the manner of teaching arise also from the need to educate not only on Architecture and Urban Planning course, but also on the Spatial Planning course. At the Faculty are also run post-graduate studies, where participants representing various professions, have diverse preparation for this type of design. Design topics primarily relate to matters currently concerning urban planners, fitting into the country's current economic issues, but are based on optimistic development forecasts. Creative and visionary students' projects show how our cities might look like if economic, administrative and organization barriers were overcome, which in many cases determine the unsatisfying spatial order of Polish cities.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2011, 56, 4; 5-43
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kartografia miasta Równego z XVIII i XIX wieku
Cartography of Rivne city of 18th - 19th centuries
Autorzy:
Rychkov, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145915.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Równe
urbanistyka
historia
kartografia
Rivne
town planning
history
cartography
Opis:
Pierwsza wzmianka o mieście Równe (po polsku Równe, po rosyjsku Rovno) jako małej osadzie rolniczej datuje się na rok 1283, jednak miejscowości tej nadano status wolnego miasta na prawie magdeburskim dopiero w 1493r. Rozwój przestrzenny miasta w tym okresie jest nieznany, jednak na pewno Równe posiadało drewniany zamek położony na wyspie otoczony ufortyfikowaną częścią miejską. Kolejne dwa stulecia były destrukcyjne dla miasta z powodu nieustannego zaangażowania w działania wojenne. W XVIII w. w miejscu starego zamku książę Lubomirski wybudował nowy pałac z rozległym parkiem otaczającym go od południa. Wg polskiego autora T. Steckiego, pierwszy plan miasta został opracowany przez niejakiego Toushera, jednak jego lokalizacja nie jest znana, prawdopodobnie uległ on zgubieniu. Niemniej jednak detale urbanistyczne starego miasta są widoczne na pierwszym utrwalonym planie miasta przygotowanym w końcu XVIII w. krótko po włączeniu miasta do Imperium Rosyjskiego. Najbogatszym w szczegóły jest plan zatytułowany "Plan du Chateau, Jardins, Parc & d'une partie de la Ville de Rowno" [Plan zamku, ogrodu, parku i części miasta Równe] opracowany przez architekta J.J.Bourguignona. Plany miasta opracowane później w XIX w. w oparciu o regularne formy, ukazują rozwój przestrzenny miasta, a tym samym stopniowy upadek starego pałacu książęcego wraz z otaczającym go parkiem. Ważnymi czynnikami w planowaniu rozwoju miasta w drugiej połowie XIX w. były przede wszystkim budowa drogi tranzytowej Kijow-Równe-Brześć, a następnie linii kolejowej Zdołbunów-Równe-Łuck. Dawna kartografia miasta pozwala na śledzenie jego historycznej ewolucji.
The first mention of Rivne (in Polish Rivne, in Russian Rovno) as a small rural settlement appears as early as 1283, but the status of a free town, according to the Magdeburg charter, was only granted in 1493. Its spatial development in these times is unknown but obviously the town had as a core an island-located wooden castle as well as an adjoined and also fortified city-part. The next two centuries was destructive for the town because of its permanent involvement in military events. In the 18th century in place of the old castle, Prince Lubomirski built a new palace, and a large park was on territory adjoining from the south. The very first town plan, as stated polish author T. Stecki, was made by a certain Tousher, but now its location is unknown, it appears that it was lost. Nevertheless details of the old town-planning are visible on the first preserved town-plans created at the end of the 18th century, soon after incorporating this town in the Russian Empire. The most informing among them is a plan under the title "Plan du Chateau, Jardins, Parc & d'une partie de la Ville de Rowno" made by architect J.J.Bourguignon. Design plans of the city, created later in the 19th c. on the basis of regular patterns, demonstrate spatial development of the city and at the same time, they show a gradual decline of the old princely palace with its parkland. The important factors of the town planning development in the 2nd half of the 19th century became, at first, the building of the Kyiv-Rivne-Brest transit road, and then the Zdolbunov-Rivne-Lutsk railway. Hence old cartography of the city enables us to trace its historical evolution.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2011, 56, 1; 3-26
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miasto jako wytwór „kultur gustu”
City as a product of “taste cultures”
Autorzy:
Gzell, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366538.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
urbanistyka
przestrzeń miejska
kultury gustu
urban planning
city space
taste cultures
Opis:
Poszukiwanie odpowiedzi na pytania, czy miasto jest obecnie bardziej publiczne czy prywatne i co to oznacza oraz jakie być powinno, staje się aktualnie główną osią dyskusji o mieście. W dyskusji tej nie może brakować ani urbanistów, ani architektów, z których wielu traktuje miasto jako przedmiot ulegający jedynie technicznemu ulepszaniu (co ma wystarczyć mieszkańcom) albo jako przedmiot sztuki, któremu wystarczy nadać bardziej interesującą formę, aby spełnić swoją powinność wobec niego. Tymczasem żadne z tych podejść nie zadowala buntujących się miast. Ich mieszkańcy odrzucają (na co są liczne dowody) status biernego obserwatora tego co im, rękami architektów i urbanistów, dają miejskie władze i inwestorzy. Chcą realnego uczestnictwa, a ponieważ żyją w ramach pewnych kultur, chcą aby miały one swoje miejsce i odzwierciedlenie w przestrzeni miast.
The search for answers to the question whether the city is now more public or more private and what this indicates, and which it ought be, has become the main axis of the current debate about the city. This debate must not proceed without the involvement of urban planners or architects, many of whom treat the city as being the object of merely technological improvement (which the inhabitants should find sufficient) or as a product of artistic creation, and once you have given it an interesting form you have no other obligations to it. Yet none of these approaches satisfies the rebelling cities. Their inhabitants, as ample evidence shows, reject the status of passive onlookers on what they are given, with the hands of architects and urban planners, by the city authorities and developers. What they want is genuine involvement, and because they function within certain cultures, they want them to play a role in the process and be reflected in the city space. The multitude of taste cultures as understood in the colloquial sense that keep emerging in a city can lead to chaos which is impossible to control. There is, however, such a thing as chaos management, having its origin in the conceptions of temporary use of city space.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2013, 58, 3; 113-121
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Głowów, Zagadka planu pierwszego miasta renesansowego w Polsce
Głowów. The enigma of the plan for the first renaissance Town in Poland
Autorzy:
Kowalczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366618.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Głowów (Głogów)
urbanistyka renesansowa
promienisty układ miasta
renaissance urban planning
radial city layout
Opis:
Głowów, miasteczko koło Rzeszowa, później przemianowane na Głogów, został założony w 1570 r. Założycielem był Krzysztof Głowa, sekretarz królewski Zygmunta Augusta. W literaturze naukowej Głowów został uznany za pierwsze założenie renesansowe w Polsce. Trzy podstawowe dokumenty o założeniu miasteczka, przechowywane dziś w Archiwum Państwowym w Rzeszowie, ujawnił w 1933 r. i opublikował w wyborze regionalista Kazimierz Nitka. Podstawowa publikację stanowi jednak artykuł z komentarzami Franciszka Kotuli z 1954 r. Rozpoczął on rozważania nad pierwotnym układem planu miasta. Punktem wyjścia był przywilej fundacyjny Krzysztofa Głowy, wystawiony w 1570 r. oraz druga wersja aktu lokacyjnego wydana po śmierci założyciela przez wdowę po nim, Chrystynę z Paniowa. Początkowo fundator zaplanował miasteczko na 200 domów z kwadratowym rynkiem z ratuszem, z ośmioma ulicami: czterema krzyżowymi i czterema "poprzecznymi albo skośnymi", o nieokreślonej bliżej lokalizacji. Wydzielił cztery place dla kościoła, dworu, szpitala i łaźni. Ponieważ miasto nie spełniało oczekiwań fundatora, bo nie było zbyt wielu chętnych do osiedlania się, Chrystyna z Paniowa wydała w 1583 r. drugi z kolei, zmodyfikowany akt fundacyjny miasta. Zredukowała liczbę domów do stu dwudziestu i zaniechała realizacji czterech ulic "poprzecznych albo skośnych". Zachowała decyzję małżonka o placach dla budowli użytkowania społecznego. Od momentu opublikowania artykułu przez Franciszka Kotulę nastąpiło żywe zainteresowanie tematem. Na temat planu Głowowa wypowiadali się historycy urbanistyki: Stanisław Herbst, Wojciech Kalinowski, Teresa Zarębska, Wojciech Trzebiński, Mieczysław Książek. Nie potrafili jednak zlokalizować na planie idealnego miasta ulic "poprzecznych albo skośnych". Podnosili jednak związek planu z włoska teorią urbanistyki. Autor artykułu zaproponował proste rozwiązanie, aby uznać, że ulice "krzyżowe albo ukośne" były usytuowane między ramionami układu krzyżowego, nadając planowi układ promienisty. Geneza miasta o układzie promienistym wywodzi się z włoskiej teorii urbanistyki (Francesco di Giorgio Martini, Baldassare Peruzzzi, Antonio da Sangallo). W dobie renesansu w Italii co prawda miast o układzie promienistym nie realizowano (Palma Nuova powstała dopiero w 1593 r.), były jednak zakładane w połowie XVI w. w hiszpańskich Niderlandach: Mariembourg (1546) i Filippeville (1555). W Polsce przykładem miasta promienistego, jeszcze na zasadach renesansowych, jest Frampol założony przez Marka Antoniego Buttlera ok. 1736 roku.
Głowów, a small town near Rzeszów, later renamed Głogów, was founded in 1570 by Krzysztof Głowa, secretary to king Zygmunt August. Scholars consider Głowów to be the first town in Poland with a Renaissance layout. The three basic documents referring to the founding of the town, now kept in the State Archive in Rzeszów, were uncovered and published in part, in 1933, by the regionalist Kazimierz Nitka. However, the fundamental publication is an article with commentaries by Franciszek Kotula from 1954. Kotula began the discussion on the original plan of the town. The starting point was Krzysztof Głowa's foundation privilege issued in 1570 and the second version of the location act issued after the founder's death by his widow Chrystyna of Paniowo. Initially the founder planned a town of 200 houses with a rectangular town square, with a town hall and eighot streets: four running crosswise and four "transverse or slantwise". The exact location of the latter streets is unclear. Głowa set aside four places for a church, a manor, a hospital and a bath house. As the town did not come up to the expectations of the founder, having few settlers, the widow Chrystyna of Paniowo issued a second, modified foundation act. She reduced the number of houses to 120 and resigned from building the four "transverse or slantwise" streets. Her husband’s plans to set apart sites for building public facilities remained intact. The publication of Franciszek Kotula's article generated lively interest and the Głowów plan was debated by a number of historians of urban planning: Stanisław Herbst, Wojciech Kalinowski, Teresa Zarębska, Wojciech Trzebiński, Mieczysław Książek. However, they were unable to situate the "transverse or slantwise" streets on the plan of the ideal city, though they showed the relationship between the plan and Italian urban planning theory. The author proposes a simple solution, to situate the "transverse or slantwise" streets between the arms of the cross-shaped layout, giving the plan a radial arrangement. The radial layout for a cities has its origin in the Italian theory of urban planning (Francesco di Giorgio Martini, Baldassare Peruzzzi, Antonio da Sangallo). Though there were no cities with a radial layout in Italy during the Renaissance period (Palma Nuova was only built in 1593), two such towns were founded in the middle of the 16th c. in the Spanish Netherlands: Mariembourg (1546) and Philippeville (1555). In Poland, Frampol, founded by Marek Antoni Buttler c. 1736, is an example of a radial town built according to Renaissance principles.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2012, 57, 4; 39-55
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idee modernizmu w architekturze a przestrzeń miasta europejskiego
The ideas of modernism in architecture and the urban space of European cities
Autorzy:
Ludwig, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145768.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
architektura modernistyczna
urbanistyka współczesna
przestrzeń urbanistyczna
tradycja
architecture modernist
modern town planning
urban space
tradition
Opis:
Artykuł prezentuje wybrane poglądy najważniejszych twórców i teoretyków modernizmu na metody projektowania urbanistyki i architektury, próbując wskazać, które z nich stanęły w sprzeczności z tradycją tworzenia i rozwijania się miasta europejskiego. Analizując teksty i wybrane realizacje można prześledzić drogę kształtowania się poglądów, które modyfikując, przeobrażając, a wreszcie kontestując formy i sens istnienia detalu architektonicznego, następnie kompozycji architektonicznej i urbanistycznej doprowadziły do odstąpienia od tradycyjnej idei przestrzeni miejskiej, co w ostatecznym efekcie stworzyło nową koncepcję organizmu miejskiego.
The study presents chosen views of architectural leaders of modernism on methods of town planning and designing architecture, trying to shown, which ones of them are contradictory with the tradition in a creating and developing of an European town. Following the way of forming these views, we can observe how modification, transformation and finally contesting of a form of architectural detail, its sense of existing and an architectural and urban composition have led to ceding from traditional conception of urban space and eventually created the new one.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2017, 62, 4; 5-24
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fasada wklęsło-wypukła (parete ondulata) w architekturze europejskiej
The technic convex-concave façade (parete ondulata) in European architecture
Autorzy:
Ludwig, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366532.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
urbanistyka barokowa
architektura barokowa
XVII–XVIII w.
perspektywa
Baroque urbanistic
Baroque architecture
17-18th
perspective
Opis:
Artykuł jest próbą analizy architektonicznej i urbanistycznej szczególnej barokowej techniki projektowej stosowanej na fasadach budynków monumentalnych. Po raz pierwszy metodę tę wykorzystał w swych rzymskich aranżacjach Francesco Borromini. Stąd najczęściej w literaturze pojawia się pod włoskim określeniem parete ondulata. Była koncepcją trudną zarówno pod względem architektonicznym, jak i estetycznym. Wymagała dużych umiejętności projektowych oraz doświadczenia konstruktorskiego. Przewidywanie ostatecznego efektu oddziaływania we wnętrzu urbanistycznym musiało się opierać o rozległą wiedzę z zakresu perspektywy bądź duże doświadczenie budowlane. Odbiorcy prawdopodobnie często nie rozumieli istoty rozwiązania. Tłumaczy to stosunkowo niewielkie rozpowszechnienie metody w pełnym jej zakresie. Odwzorowanie najczęściej ograniczało się do stosowania falistej linii gzymsów czy całych elewacji, co obecnie w obiegowej świadomości łączy się z architekturą barokową. Taki odbiór niejednokrotnie przesłania cały ogromny intelektualny wkład tej epoki w dziedzinę projektowania. Stosunkowo szybko zredukowana wersja techniki elewacji falistej rozpowszechniła się w większości krajów europejskich, w których przyjmowały się formy aklasycznego baroku. Metoda elewacji wklęsło-wypukłej dawała duże możliwości w kreowaniu nie tylko przyciągającej uwagę architektury budowli, ale przede wszystkim umożliwiała aranżacje wnętrz urbanistycznych o bardzo wyszukanych środkach oddziaływania na odbiorcę.
The article is an attempt to form the architectural and urbanistic analyze of the specific Baroque design technique, used for the façades of monumental buildings. For the first time this method was used in its Roman creations by Francesco Borromini. Hence, most often in the literature appears under the Italian designation parete ondulata. It was a difficult concept in both terms – architectural and aesthetic values. It required design skills and construction experience. Prediction of the ultimate effect of the impact inside the urban interior had to be based on an extensive knowledge of perspective or design experience. The spectators probably often did not understood the essence of the solution. This explains relatively small spread of the method in full its extent. Imitation was mostly limited to application of wavy line of cornices or whole façade, which currently in circulation awareness connects with the architecture of the Baroque. Such reception sometimes overrides all huge intellectual contribution of this era in the field of design. Relatively quickly this technique became widespread in other European countries, in which aclasical forms were adopted. The method of concave-convex elevation gave great opportunities not only in creating attractive architecture, but mainly to design urban interiors with a very sophisticated measures impact on the recipient.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2016, 61, 1; 31-53
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niemirów na Podolu – zapomniany eksperyment urbanistyczny doby stanisławowskiej
Nemyriv in the Podolia – a forgotten urban experiment of the late 18th century
Autorzy:
Rychkov, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366581.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Niemirów
Podole
urbanistyka oświeceniowa
rozplanowanie układu miasta
Nemyriv
Podolia
urban planning in the Enlightenment period
urban arrangement
Opis:
Czasy ostatniego króla polskiego Stanisława Augusta Poniatowskiego (1764–1795) sprzyjały nowym przedsięwzięciom urbanistycznym. Inicjatywy króla powołały do życia kilka śmiałych projektów, zachęcając do podobnej działalności ambitnych magnatów. Najbardziej odległą od stolicy realizacją jednorodnego zamysłu urbanistycznego była przebudowa podolskiego miasteczka Niemirowa – obecnie centrum rejonowego obwodu winnickiego na Ukrainie. Przebudowa struktury całego miasta była możliwa dzięki udziałowi Wincentego Potockiego, podkomorzego wielkiego koronnego. W końcu lat 70. i na początku 80. XVIII wieku nadano regularny układ przestrzenny miastu, zgodnie ze współczesnymi ideami klasycyzującego urbanizmu. Niestety w ciągu dwóch następnych stuleci charakterystyczne elementy tego projektu uległy stopniowemu zatarciu. Na podstawie mało znanych źródeł archiwalnych podjęto zatem próbę wyjaśnienia historycznych dziejów tego swoistego zabytku sztuki urbanistycznej, dotychczas mało znanego i nieobecnego w studiach nad miastem.
The reign of the last king of Poland, Stanisław August Poniatowski (1764–1795) was a time when new ideas were welcomed and eagerly embraced in urban planning. The monarch supported a number of bold projects and encouraged similar initiatives among the more ambitious of the nobles. Of all the towns where a uniform planning scheme was implemented, the most distant from the capital was the town of Nemyriv in today’s Vinnytsia Oblast in Ukraine. The entire structure of the town was transformed owing to the involvement of Wincenty Potocki, Grand Chamberlain of the Crown. In late 1770s and early 1780s, the town was given a regular spatial arrangement, in line with the then popular ideas of classicist urbanism. Sadly, the centuries which followed have gradually obliterated the characteristic elements of the design. On the basis of little known archive sources, the author makes an attempt at tracking the fate of this one-of-a-kind urban work of art, so far quite neglected in urban studies.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2015, 60, 2; 5-22
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona wartości krajobrazowych w projektach osiedli autorstwa spółki "Schlesisches Heim" pod kierunkiem Ernsta Maya na Dolnym Śląsku
The protection of the landscape values in designs of housing estates by the company "Schlesisches Heim" under the direction of Ernst May in the Lower Silesian region
Autorzy:
Ludwig, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145873.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
osiedla mieszkaniowe
urbanistyka XX w.
architektura modernistyczna
Ernst May
regionalizm
housing estates
town planning of XXth.
modern architecture
regionalism
Opis:
Pierwsza faza modernizmu jako nowego prądu architektonicznego była jeszcze silnie związana z koncepcjami, które po raz pierwszy pojawiły się w okresie secesji. Miała jednak odmienne źródła inspiracji, nadawała nowe interpretacje formalne, zarówno urbanistyczne, jak i architektoniczne. Jedną z istotniejszych podstaw ideowych był postulat ochrony krajobrazu i jego wartości przyrodniczych i kulturowych. Wśród osiedli kształtowanych zgodnie z tymi zasadami wyróżniające się miejsce zajmują powstałe na Dolnym Śląsku w pierwszych latach po pierwszej wojnie światowej, głównie za sprawą ich głównego projektanta i koordynatora większości akcji budowlanych - Ernsta Maya. Po pierwszej wojnie światowej w Niemczech głód mieszkań spowodowany zniszczeniami wojennymi oraz rozwojem przemysłu przybrał niespotykane rozmiary. Powstała sytuacja po wojnie polityczna umożliwiała rozwiązanie tego problemu. Już w 1918 r. Landtag wprowadził prawo powołujące spółdzielnie gminne pod kontrolą ośrodków regionalnych. W lipcu 1919 roku powołano na Śląsku spółkę "Schlesisches Heim", która rozpoczęła swą działalność u boku "Schlesische Landgesellschaft", pod tym samym zarządem Ernsta Koepplela i kierownictwem budowlano-architektonicznym Ernsta Maya. Celem działalności spółki było wznoszenie tanich, małych domków dla robotników i drobnych urzędników na osiedlach podmiejskich oraz budowanie na obrzeżach miast i wsi osiedli o charakterze wiejskim. Decydującym czynnikiem przy wyborze rodzaju zabudowy były założenia socjologiczne. Splatały się one z zasadami poszanowania lokalnego krajobrazu, zarówno urbanistycznego jak i przyrodniczego. May opowiadał się zasadniczo za osiedlami pod- i zamiejskimi. Dla takich przewidywał strukturę i układy nawiązujące do rozwiązań w tradycyjnych wsiach dolnośląskich. Najprostsze układy były rodzajem rozbudowy miast lub wsi w otaczający je zwykle krajobraz rolniczy, wręcz spontaniczną metodą, jaką od wieków stosowano budując przedmieścia i zakładając oraz rozwijając wsie (wsie ulicowe, łańcuchowe). Swoistą odmianą było stosowanie nanizanych na szkielet głównej ulicy gniazd zabudowy. Podobne znaczenie miały małe prostokątne place lub poszerzenia uliczne wyróżnione w ulicowym układzie osiedli. Układy urbanistyczne tych założeń nie były wzorowane na miasteczkach z rynkami. Miały wyglądać podobnie jak wioski owalnicowe z gminnym pastwiskiem pośrodku, najmniejsze być może wzorowane były na rozbudowanych zagrodach wieśniaczych lub zespołach folwarcznych. Nieliczne są przykłady zespołów dostosowujących się do zabudowy kwartałowej miasta. Secesyjne idee bliskie koncepcjom Unwina, polegające na szacunku dla przeszłości i inspiracji wzorami architektury średniowiecznej i formami ludowymi, zaowocowały w pracach architektonicznych Maya swoistym regionalizmem. Odrzucając z roli wzorców blisko powiązane z nurtem historyzmu, a przez to "miejskie" w swym obrazie budynki z poprzedzającego okresu, May kierował uwagę na najliczniej w tym czasie obecne na wsi śląskiej domy klasycystyczne, czasem nawet późnobarokowe. Badania dotyczyły kształtu dachu, projektowania poddasza, kształtowania facjatek i lukarn w połaciach dachu. Te elementy formowały całą bryłę obiektów. Także drobne elementy architektoniczne - gzymsy opaski okienne i drzwiowe, kształt naświetli czerpane były z podobnych wzorów. Projektowanie architektury i urbanistyki osiedli opierano na studiach miejscowej zabudowy. W opracowaniach zaznaczało się poszanowanie lokalnego krajobrazu przyrodniczego i kulturowego. Poszukując inspiracji w najbliższym otoczeniu projektowanego obszaru, starano się odczytywać reguły rządzące przyrodą i miejscową społecznością.
The first phase of the modernism as the new architectural current was still strongly linked to the concepts, which first appeared in the period of the secession. However, it had the different sources of inspiration and gave the new formal interpretations, both in town planning and architecture. One of the more important attitude was the idea of the protection of landscape in its natural and cultural values. Among the housing estates constructed in accordance with these principles distinguishing place occupy these ones from Lower Silesian region built in the first years after the first world war, thanks to their designer and coordinator of the majority of the processes of construction - Ernst May. After the first world war in Germany a hunger for dwellings due to the damage of war and the development of the industry has become an unprecedented dimensions. At the same time, the political situation changed to allow the solution to this problem. Already in 1918, the Landtag introduced the right of nominating the communal cooperatives under the control of the regional centers. The company "Schlesisches Heim" was found in Silesia in July 1919. It started its activities by side "Schlesische Landgesellschaft", under the same direction of Koepplel and the architectural management of Ernst May. The main purpose of the activities of the company was the construction of cheap, small houses for workers and clerks on the outskirts of towns as suburban and semirural settlements. A decisive factor in the choice of type of buildings was inherently sociological. It connected smoothly with the principles of respect for the local landscape, both natural and culture. May chose essentially suburban and out of town housing estates. For such foresaw the structure referring to solutions in traditional silesian villages. The simplest systems were kind of expansion of cities or villages in the surrounding agricultural landscape, which over the centuries were building suburbs and founded and expanded the villages (street-villages, chain-villages). The specific solution of it was application on main street enclosures of buildings. The similar character had small squares or broaden of the street highlighted in layout of streets. The urban structure of these housing estates was not modeled on the small towns with market-squares. They had to look like the villages with central pasture, the smallest, probably, should remind local farm. The secession ideas similar to the conceptions of Unwin, based on the respect for the past and the inspiration of medieval and folk architecture, resulted in the architectural work of May as a kind of regionalism. Discarding the role of examples buildings from the preceding period, closely related with "classic" stiles, and by this "urban" in his image, May directed the attention to the most numerous at the Silesian village classicist homes and sometimes even from late Baroque period. The studies related to the shape of the roof, a design of attics and garrets. These items formed the entire geometry of objects. Also minor architectural form like cornices derived from the similar inspirations. The process of designing of architecture and town planning of housing estates based on studies of character of local settlements, the local landscape natural and cultural. May derived inspiration in the immediate vicinity of the proposed area, from the rules governing the nature and the local community.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2011, 56, 2; 3-22
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recepcja barokowej techniki fasady wklęsło-wypukłej na Dolnym Śląsku
The reception of the Baroque technic convex-concave façade (parete ondulata) in Lower Silesia
Autorzy:
Ludwig, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145714.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
urbanistyka barokowa
architektura barokowa
XVII–XVIII w.
Dolny Śląsk
Baroque town planning
Baroque architecture
17–18th century
Lower Silesia
Opis:
Artykuł podejmuje problem analizy rozpowszechnienia szczególnej techniki barokowej stosowanej w projektowaniu fasad budynków monumentalnych na Dolnym Śląsku. Po raz pierwszy metodę tę wykorzystał w swych rzymskich aranżacjach Francesco Borromini. Dlatego nazwa tej techniki pojawia się najczęściej w literaturze pod włoskim określeniem parete ondulata. Ten sposób formowania fasad rozpowszechnił się szybko krajach europejskich, gdzie przyjmowały się formy nieklasycznego baroku, w tym na Dolnym Śląsku. Metoda elewacji wklęsło-wypukłej dawała bowiem duże możliwości w kreowaniu przyciągającej uwagę architektury i umożliwiała wyszukaną aranżację wnętrz urbanistycznych o silnym oddziaływaniu na odbiorcę. Metoda parete ondulata nie została przyswojona w lokalnej architekturze śląskiej. Większość budowli, które prezentują tę formę powstała na podstawie projektów Kiliana Ignaca Dientzenhofera. Poza tym metoda w zredukowanej formie została też zastosowana w kilku przypadkach przez architektów austriackich działających na Śląsku (J. B. Peintner, Ch. Hackner). W ciasnych wnętrzach urbanistycznych technika parete ondulata umożliwiała silniejsze oddziaływanie. Jednak na Śląsku wykorzystano ją tylko w pałacowych fasadach pierzei ulicznych we Wrocławiu - pałac Hatzfeldów i Uniwersytet Wrocławski oraz drobnych formach stosowanych w architekturze w latach 1715-1740, np. w portalach. Pomimo to, tych kilka dzieł architektury monumentalnej wzniesionych na Dolnym Śląsku z użyciem omawianej techniki prezentuje się jako dzieła wybitne w skali ogólnoeuropejskiej o indywidualnych, lokalnych cechach. Ze względu na twórców, wykazują również powinowactwo z kręgiem austriackim i czeskim.
The article aims to analyze the use of the Baroque convex-concave design technique, from the point of view of town-planning and architecture, for the facades of monumental buildings in Lower Silesia. For the first time this method was used in its Roman creations by Francesco Borromini. Hence, most often in the literature it appears under the Italian designation parete ondulata. Relatively quickly this technique became widespread in other European countries, in which non-Classical forms were being adopted, also in Lower Silesia. The convex-concave method of designing facades gave architects the possibility of creating attractive architecture and of designing sophisticated urban interiors that had a strong impact on the recipient. The parete ondulata method was not assimilated into the local Silesian architecture. Most of the buildings that present such forms were built on the basis of designs prepared by Kilian Ignaz Dientzenhofer and, in a reduced form, in several cases by Austrian architects active in Silesia (J. B. Peintner, Ch. Hackner). In cramped urban locations the parete ondulata technique provided the opportunity for making a stronger impression. However, in Silesia it was only applied in the facades of the Hatzfeld Palace and the University in Wrocław and in small architectural forms such as portals built in 1715–1740. Nevertheless, these few works of monumental architecture in Lower Silesia erected with the use of this technique present themselves as an outstanding achievement on the European scale with individual local characteristics. Because of the people who designed them, they also show an affinity with Austrian and Bohemian architecture.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2016, 61, 2; 5-33
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielkoprzestrzenne założenia urbanistyczne w rękach obywateli – zielony szlak w nowojorskiej dzielnicy Bronx
Large-scale urban planning schemes in the hands of the citizens – the greenway in the New York borough of Bronx
Autorzy:
Filip, A. J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366574.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
urbanistyka
obywatele
partycypacja
partnerstwo
założenie urbanistyczne
zielony szlak
Bronx
Nowy Jork
urban planning
citizens
participation
partnership
urban planning schemes
greenway
New York
Opis:
Nowojorska dzielnica Bronx, która od lat 70. XX w. powszechnie uznawana jest za symbol upadku miasta i za czarne getto, zmienia się obecnie nie do poznania. Bronx staje się dzisiaj coraz bardziej... zielony! Jednymi z najbardziej reprezentatywnych dla odrodzenia Bronxu projektami są zielone szlaki: Rzeki Bronx i Południowego Bronxu. Te wielkoprzestrzenne koncepcje urbanistyczne przewidują przede wszystkim realizację ponadlokalnych ciągów parkowo-rekreacyjnych, jednak ich oddziaływanie na zachodzące w dzielnicy procesy przekształceń (przestrzennych i społecznych) jest znacznie szersze. Kluczową rolę w rozwijaniu tych projektów odgrywają oddolne, obywatelskie inicjatywy. Koncepcje realizacji obu szlaków zostały zainicjowane przez lokalnych aktywistów i są obecnie rozwijane przez organizacje obywatelskie – niezwykłe partnerstwa lokalnych organizacji i biur miejskich. Niniejszy artykuł przedstawia historię realizacji tych niezwykłych założeń urbanistycznych, eksponując i analizując rolę obywateli na wszystkich etapach przedsięwzięć: od samej inicjatywy, przez projektowanie, realizację i zarządzanie. Ocena korzyści i zagrożeń płynących z przyjęcia takiego „obywatelskiego" modelu włączającego się w rozwój przestrzenny miasta stanowi zakończenie artykułu.
The Bronx, a New York borough which since the 1970s has been considered an embodiment of the city's fall and a black ghetto, has lately been changing beyond recognition. Bronx has gone... green! Among the most representative of its revival projects are greenways: the Bronx River Greenway and the South Bronx Greenway. These large-scale urban planning schemes are most of all designed to ensure supralocal recreation routes, but their impact on the borough's transformation (both spatial and social) is much more profound. The key role in developing these projects is played by grassroots initiatives. The conceptual work behind both greenways was put forward by local activists and is now developed by civic organizations – extraordinary partnerships between local groups and municipal offices. This article describes the history of these unusual projects, emphasising and analysing the role played by local residents on all stages of implementation: from the idea, through the design, up to execution and management. It also contains some concluding remarks on the benefits and dangers brought about by such a model of local involvement in the spatial structure of the city.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2014, 59, 1; 45-85
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne koncepcje rozwoju miasta
Contemporary concepts of city development
Autorzy:
Solarek, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145933.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
urbanistyka współczesna
miasto zwarte
miasto zielone
zielona architektura
nowy urbanizm
garden-city
modernizm
contemporary urbanism
compact city
green city
green architecture
new urbanism
garden city
modernism
Opis:
Nowe koncepcje kształtowania struktury przestrzennej miasta wyrastają z krytyki zjawisk zachodzących w wielu krajach na świecie już od lat 50-tych XX wieku, przy czym liczne negatywne procesy rozwojowe miast z ostatnich kilkudziesięciu lat, wynikły z realizacji koncepcji, które miały służyć naprawie miast przemysłowych. Dlatego odnosząc się do początków urbanistyki współczesnej, omówiono skutki wdrożenia dwóch najszerzej oddziałujących idei, a więc: koncepcji Miast - Ogrodów i Karty Ateńskiej. Dalej scharakteryzowano te nurty w projektowaniu urbanistycznym, które wyrosły z krytyki idei Modernizmu i Funkcjonalizmu, w tym Nowy Urbanizm, początkowo wiązany z Postmodernizmem i Kontekstualizmem. Omówiono też wizję "Miasta Spójnego". Później pojawiły się kolejne, często do nich opozycyjne idee, jak Posturbanizm, Neomodernizm i Dekonstruktywizm, krótko scharakteryzowane i porównane. Obecnie nie ma spójnych i jednoznacznych recept na kształtowanie struktury przestrzennej miast, ani też żadnej, po Modernizmie, nowej doktryny urbanistycznej. Generalnie jednak rozważa się dwa zasadnicze i przeciwstawne kierunki rozwoju miasta - bądź to w stronę "Miasta Zwartego", bądź koncepcji "Miasta Zielonego". Obydwie wyrosły z koncepcji "Ekopolis", jednak proponują odmienne podejście do zagospodarowania terenów. Równolegle rozwijają się uzupełniające je nurty, dotyczące zarówno zabudowy, relacji: człowiek - środowisko, jak i stylu życia, np. "Powolne Miasta", "Smarth Growth", "Ditch Urbanism", "Urbanizm Codzienny", "Zielona Architektura", czy wizja "Trzeciej Drogi" w rozwoju urbanistyki.
The modern concepts of urban design grew out of the cities crisis and critical opinions of urbanization’s trends, which were observed since the middle of XXth century, like urban sprawl at city peripheries and decay it aging central areas. Most of the negative tendencies came on as consequences of these conceptions, which had to improve industrial cities. That's why to start description of contemporary urbanism’s basis, some effects of two most important ideas and their implementations - Garden City idea and Athena's Chard were described. Then some tendencies which grew out of the Modernism and Functionalism critique were characterized. Among them New Urbanism - initially linked to Post - Modernism and Contextualism. The idea of the "Coherent City" was mentioned, as well, as new, different or even opposing previous ideas, that appeared later, like Post-Urbanism, Neo-Modernism and Deconstuctivism. Actually there are no any coherent and unambiguous recipes for the city's structure, neither any new urban doctrine after the Modernism. In general, two basic but opposed to each other ways of city's development are consider- one is the idea of "Compact City", the other - idea of "Green City". Both of them grew out of the vision of "Ekopolis", but each proposes the other way of land management. There are also few trends equivalent or supplement to these ideas, which concern both buildings, environment and their relations with man in the city, as well as style of life, like: "Slow-Cities", "Smart Growth", "Ditch Urbanism", "Everyday Urbanism", "Green Architecture", or the idea of "Third Way" of urbanism.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2011, 56, 4; 51-71
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność urbanistyczna i przepisy budowlane Królestwa Polskiego (1815-1915) w planach regulacji warszawskiej Pragi
The town-planning and building directives operative in the Congress Kingdom of Poland (1815-1915) as reflected in the regulation plans of the Praga quarter in Warsaw
Autorzy:
Grabiszewska, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366540.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
plany regulacyjne
urbanistyka Królestwa Polskiego
przepisy budowlane Królestwa Polskiego
warszawska Praga
regulation plans
urban of the Kingdom of Poland
building directives operative in the Congress Kingdom of Poland
Praga quarter in Warsaw
Opis:
Planowanie działalności urbanistycznej w latach 1815-1915 związane było z akcją sporządzania planów regulacyjnych miast zorganizowaną przez władze państwowe. Na przestrzeni stu lat działalność ta miała różny zakres i charakter, polegając głównie na porządkowaniu miast, przebudowie sieci ulicznej, poszerzaniu i prostowaniu przebiegu ulic, przekształcaniu głównych rynków w place publiczne, tworzeniu placów targowych na peryferiach. Do większych akcji urbanistycznych związanych z wykonywaniem planów regulacyjnych w skali całego miasta należało zakładanie nowych dzielnic np. dla rzemieślników lub dla ludności żydowskiej oraz przebudowa układu komunikacyjnego wynikająca z konieczności wprowadzania do miast komunikacji drogowej, tranzytowej, co miało miejsce w latach 40. XIX w. oraz kolejowej – od połowy wieku. Ważnym tematem planów regulacyjnych było również ścisłe określanie granic miasta, wyznaczanych okopami. Sposób sporządzania planów regulacyjnych, wpływ przepisów budowlanych i administracyjnych oraz wzorce i inspiracje planistyczne na zmieniające się na przestrzeni wieku zasady ich tworzenia można prześledzić na przykładzie planów regulacyjnych dotyczących rozwoju struktury urbanistycznej warszawskiej Pragi.
The planning of urban development in the Kingdom of Poland in the years 1815-1915 was connected with the authorities’ scheme of preparing regulation plans for towns. Within the hundred years in question the scope and character of the actions undertaken differed; they mainly consisted in adjusting street networks, widening and straightening streets, turning markets into public squares and moving market places to the peripheries. More extensive holistic town-planning enterprises concerned establishing special new quarters, e.g. for artisans or for Jews, or restructuring communications routes in connection with the development of transit roads in the 1840s and of railway lines since the 1850s. An important objective of regulation plans was also to delimit strictly the borders of towns, which were marked with embankments. Methods of preparing regulation plans, their conditioning by building and administrative directives, and the influence of changing urban-planning models and inspirations on the rules behind them can be traced using the example of the plans that determined the structure of the Praga quarter in Warsaw.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2013, 58, 3; 67-92
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przestrzeń awangardy – nowa grawitacja
The Space of the Avangarde
Autorzy:
Kwiatkowski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366512.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
teoria przestrzeni
architektura XX w.
urbanistyka współczesna
konstruktywizm
suprematyzm
awangarda rosyjska lat 20. XX wieku
theory of space
20th century architecture
contemporary urban planning
constructivism
suprematism
Russian avant-garde of the 1920s
Opis:
Przestrzeń awangardy to synonim idei Nowej Sztuki, sztuki przełomu jaki dokonał się w sztukach wizualnych w pierwszych dekadach XX wieku w Rosji, a później w ZSRR. Jej przedstawiciele zdeterminowani zmianami, jakie przyniosły nowe wynalazki techniczne zwłaszcza w sferze urbanizacji bardzo wierzyli, podobnie jak włoscy futuryści, że to właśnie oni staną się liderami zmian społecznych, nowego postrzegania i kształtowania kultury. Wierzyli w nowe społeczeństwo, które rozerwie wielowiekową strukturę klasową, kiedy jej miejsce zajmie dynamizm i kreatywność w służbie rozwiązań utylitarnych i egalitarnych. Wierzyli w swoją misję, prometeizm nowego, lepszego świata, gdy nastąpi wyzwolenie człowieczeństwa od wszelkich zależności. Takie nastroje społeczne dojrzewały w całej Europie, ale szczególnie silnie obecne były w społeczeństwie rosyjskim już w ostatnich dwudziestu latach przed wybuchem I wojny światowej i można powiedzieć, że wręcz ją poprzedzały. Dlatego też następstwo wydarzeń dawało przedstawicielom Nowej Sztuki wręcz przeświadczenie o swoim profetycznym przesłaniu wolności. Późniejsza rzeczywistość, nadejście epoki totalitarnej, dopisały niestety jakże gorzki epilog dla całej formacji niemal wszystkich wielkich artystów awangardy, ale pomimo ich odrzucenia i niejednokrotnie przedwczesnej śmierci pozostała ich twórczość, przesycona entuzjazmem dla nowej grawitacji – wiary w wielkość człowieczeństwa – w nową, uniwersalną ideę.
The avant-garde is synonymous with the concept of New Art, the breakthrough in art which took place in the visual arts during the first decades of the 20th century in Russia and then in the USSR. Its representatives, determined by the changes brought about by new technical inventions, especially in the sphere of urbanization, were convinced, like the Italian futurists, that they would be at the foreground of social change, new perceptions and shaping of culture. They believed in the new society which would rend apart the class structure of previous ages when its place would be taken by dynamism and creativity in the service of utilitarian and egalitarian solutions. They believed in their mission, the Promethean idea of a new better world, when mankind would be liberated from all subjection. This social mood was developing in the whole of Europe, but was particularly strong in Russian society in the last twenty years before World War I. In fact, one could say it was a prelude to the war. From this sequence of events came the conviction held by representatives of New Art about their prophetic message of freedom. The actual reality, the advance of totalitarianism, was a bitter epilogue for the whole formation, for almost all the great artists of the avant-garde. Nevertheless, though rejected and often dying before their time, their works remained, suffused with enthusiasm for the new gravitation – belief in the greatness of mankind – in the new, universal idea.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2015, 60, 3; 5-30
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Awangarda – od dynamiki ruchu do nowej narracji przestrzeni miejskiej
Avant-garde – from the dynamic of movement to a new narration in urban space
Autorzy:
Kwiatkowski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/146064.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
teoria przestrzeni
architektura XX w.
urbanistyka współczesna
narracja przestrzeni
kubofuturyzm
awangarda lat 20. XX wieku
theory of space
20th century architecture
contemporary urban planning
urban narration
cubo-futurism
avant-garde of 1920s.
Opis:
Czasy awangardy lat 20. XX wieku przyniosły radykalne przewartościowania w dziedzinie sztuk wizualnych. Odrzucono dotychczasowe doświadczenia akademików, zerwano z perspektywą liniową. Wkrótce również odrzucono apoteozę dynamiki wielkiego miasta, stawiając w jej miejsce kult nowego człowieka, a konkretnie człowieka jako zbiorowości, czyli społeczeństwa zmiany. Miejsce dawnej grawitacji wypływającej z hierarchii przestrzeni miejskiej dającej spójność sceny, czyli kontekst zajął samodzielny przedmiot. Na jego bazie rozpoczęły się nowe poszukiwania postkubistycznej syntezy. Nie przekroczono jednak – jak się okazało aż do dnia dzisiejszego – granicy bezprzedmiotowości.
The avant-garde ideas of the 1920s brought about a radical re-evaluation in visual arts. The scholarly approach to art was rejected, together with linear perspective. The idea of grand cities, no longer glorified, was soon replaced by an apotheosis of new man, yet understood as a community – a society of change. The gravity of spatial hierarchy which had hitherto given context and coherence to a scene was transferred to a single object. On its basis people started to look for a post-cubist synthesis. But the limit of abstraction, as it turns out, was to this day never crossed.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2016, 61, 3; 5-22
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies