Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Bilans" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Methods of estimating the elements of water balance in a forested catchment basin
Metodyka oceny kształtowania elementów bilansu wodnego zlewni zalesionej
Autorzy:
Osuch, B.
Gądek, W.
Homa, A.
Cebulska, M.
Szczepanek, R.
Hebda-Małocha, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292810.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
bilans wodny
intercepcja
opad
retencja
interception
precipitation
retention
water balance
Opis:
The paper presents basic hydrological processes of rainfall-runoff transformation in experimental watershed of the Trzebuńka stream. Several field experiments were made to determine basic hydrological parameters, The influence of atmospheric circulation on spatial distribution of precipitation was investigated. Attempt was made to determine the influence of forest vegetation, undergrowth, forest litter retention and surface retention on water loss in the catchment. Water retention capacity of soil was also estimated. Developed mathematical model of rainfall-runoff transformation was used in several simulations. This allowed evaluating the effect of atmospheric circulation and spatial rainfall distribution on water balance, the influence of vegetation cover with forest litter on water runoff and the effect of forest litter alone in a hypothetical scenario of forest cutting.
W pracy przedstawiono podstawowe procesy hydrologiczne, biorące udziałw transformacji opadu w odpływ w zlewni badawczej potoku Trzebuńka. W celu określenia podstawowych parametrów hydrologicznych na terenie zlewni tego potoku przeprowadzono badania terenowe. Między innymi podjęto próbę ustalenia wpływu cyrkulacji atmosfery na przestrzenny rozkład opadu, określono wpływ roślinności leśnej, upraw niskich oraz retencji ściółki i retencji powierzchni terenu na ilość strat wody w zlewni. Określone zostały również wielkości retencji wody w glebie. Opracowany matematyczny model transformacji opadu w odpływ o parametrach rozłożonych został wykorzystany do przeprowadzenia różnych symulacji. Między innymi posłużył do oceny wpływu: cyrkulacji atmosferycznej i przestrzennego rozkładu opadu na ogólny bilans zlewni; pokrywy roślinnej wraz z retencją ściółki leśnej na kształtowanie odpływu ze zlewni oraz retencji samej ściółki - scenariusz hipotetyczny, który może zaistnieć w przypadku wycięcia lasu.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2009, no. 13a; 19-40
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Premises for the construction of balance equations of water losses in mountain forest soils
Przesłanki do konstrukcji równań bilansowych ubytków zapasów wody w górskich glebach leśnych
Autorzy:
Suliński, J.
Starzak, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292700.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
bilans wodny lasu
bilans wody w glebie
hydrologia leśna
zapas wody w glebie
forest hydrology
water budget in forest
water budget in soil
water resources in soil
Opis:
The paper presents premises for the construction of equations of water budget in the atmosphere-tree stand-soil system with reference to water losses in mountain forest soils. The premises were based on results of a long-term forest-hydrologic studies carried out by authors in the Beskid Śląski. Water properties of grounds in soil profiles and specific hydrologic properties of these profiles were considered. The main factors affecting water balance on slopes were orographic conditions, the share of skeleton parts in soil profile and the tree stand. Therefore, the equations of water loss in soil should consider: 1) the input of solar energy over tree crowns and coefficient of energy transmission within tree stand, 2) wind velocity above and within tree stand, 3) elements of water budget in the atmosphere, 4) differentiation of hydrologic properties in soil profiles dealt with as a continuum, 5) water properties of grounds constituting soil profiles with particular reference to organic matter.
W pracy przedstawiono założenia do konstrukcji równań bilansu wodnego atmosfera-drzewostan-gleba, w odniesieniu do ubytków zapasu wody w górskich glebach leśnych. Założenia te opracowano na podstawie analizy wyników wieloletnich badań hydrologiczno-leśnych prowadzonych przez autorów na terenie Beskidu Śląskiego. Uwzględniono właściwości wodne gruntów budujących profile glebowe oraz specyficzne właściwości hydrologiczne tych profili. Stwierdzono, że głównymi czynnikami kształtującymi bilans wody na stokach są warunki orograficzne, udział części szkieletowych w profilu glebowym oraz warunki drzewostanowe. W związku z oddziaływaniem tych czynników równania ubytku zapasu wody w glebie muszą uwzględniać: 1) dopływ energii słonecznej nad korony drzew oraz współczynnik przenoszenia energii wewnątrz drzewostanu, 2) prędkość wiatru nad i wewnątrz drzewostanu, 3) składowe bilansu wody w atmosferze, 4) zróżnicowanie właściwości hydrologicznych profilu glebowego traktowanego jako kontinuum, 5) właściwości wodnych gruntów budujących profile glebowe, ze szczególnym uwzględnieniem materii organicznej.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2009, no. 13a; 329-345
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An assessment of the water requirements of a mountain pasture sward in the Polish Western Carpathians
Ocena potrzeb wodnych runi pastwiskowej w Polskich Zachodnich Karpatach
Autorzy:
Kuźniar, A.
Twardy, S.
Kowalczyk, A.
Kostuch, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293291.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
ewapotranspiracja wskaźnikowa
klimatyczny bilans wodny
pastwiska
pasture sward
crop evapotranspiration
water requirements
Carpathian Mountains
Opis:
The water requirements of the pasture sward using the Penman-Monteith method (FAO-56), which is seldom applied in Poland, was assessed. The reference crop evapotranspiration ETo from a hypothetical grass crop with an assumed crop height of 0.12 m, a fixed surface resistance of 70 s·m-1 and an albedo of 0.23, was used. These assumptions are similar under conditions of ruminant grazing. ETo was computed by using meteorological data from 43 weather stations. The crop evapotranspiration ETc is the product of ETo, and single crop coefficient Kc. The differences between precipitation and ETo and ETc (climatic water balances) were determined for mountain pastures. The results were summarised form of a table and maps of isohyets and isolines elaborated by applying the Geographic Information System techniques (Arc View 9) with the data interpolated by the geostatic method (Kriging).
Celem pracy było określenie ewapotranspiracji wskaźnikowej, potrzeb wodnych oraz klimatycznego bilansu wodnych pastwisk górskich w polskich Karpatach z zastosowaniem metody Penmana-Monteitha FAO-56 (ALLEN et al., 1998) . Osiągnięcie założonego celu zostało dokonane przez: a) oszacowanie wartości ewapotranspiracji wskaźnikowej ETo oraz opracowanie rozkładu przestrzennego ewapotranspiracji wskaźnikowego ETo i elementów klimatycznego bilansu wodnego (P - ETo); b) charakteryzowanie ewapotranspiracji wskaźnikowej oraz klimatycznego bilansu pastwisk górskich w Polskich Karpatach. Poddano analizie dane meteorologiczne z 43 posterunków obserwacyjnych, pochodzących ze zbiorów Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, a także ze Stacji Badawczej ITP w Jaworkach. Dane pochodziły z lat 1990-2005 i reprezentują zmienne warunki klimatyczne w polskich Karpatach. Wyniki badań przedstawiono w postaci map rozkładu przestrzennego, które wykonano metodą GIS ArcView. Przedstawiono następujące elementy: izolinie średnich: sum półroczy letnich (V-X), opadów atmosferycznych P, ewapotranspiracji wskaźnikowej ETo, oraz klimatycznego bilansu wodnego (P - ETo). W okresie półrocza letniego najmniejszymi wartościami ewapotranspiracji wskaźnikowej odznaczają się północne stoki Tatr (Zakopane - 433 mm). Region Beskidu Zachodniego charakteryzuje się mniejszymi średnimi sumami ewapotranspiracji wskaźnikowej, wynoszącymi w okresie letnim od około 440 mm w Beskidzie Śląskim do 460 mm w Beskidzie Sądeckim. W Bieszczadach ETo w omawianym okresie letnim mieści się w zakresie od 460 do 480 mm. Półrocze letnie charakteryzuje się dużym zróżnicowaniem przestrzennym średnich sum klimatycznego bilansu wodnego (P - ETo). Najwyższe nadmiary opadów (P - ETo) występują w partiach szczytowych Beskidu Żywieckiego (400 mm) oraz Tatr Polskich - ponad 700 mm. Linia równowagi opadów atmosferycznych i ewapotranspiracji wskaźnikowej (P = ETo) przebiega wzdłuż granicy między Karpatami a Kotlinami Podkarpackimi. W Beskidzie Wyspowym notowane są nadmiary opadów od 100 do 250 m. Kotliny śródgórskie charakteryzują się również znacznymi nadwyżkami opadów: Kotlina Żywiecka - 300 mm, Orawsko-Nowotarska - poniżej 200 mm, Sądecka - 150-200 mm i Doły Jasielsko-Sanockie - 0-100 mm. W Bieszczadach wskaźnik (P-ETo) wynosi od 150 do 300 mm.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2011, 15; 193-207
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The analysis of the impact of small retention on water resources in the catchment
Analiza oddziaływania małej retencji na zasoby wodne zlewni
Autorzy:
Mioduszewski, W.
Querner, E. P.
Kowalewski, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293204.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
drought
flood
reservoirs
river basins
water retention
bilans wodny
mała retencja
systemy melioracyjne
zbiorniki wodne
Opis:
The aim of this study was to analyse the impact of selected small water retention measures on surface and groundwater level in river basins. The study was limited to the analysis of measures like small water reservoirs, restoration of bogs and reconstruction of drainage systems in the river valleys. A few study cases were described. Dutch SIMGRO numerical model describing the regional surface water and groundwater flow has been used for simulation modelling of different cases. The result of the study has shown that small retention measures are a good and effective method to increase the ability to retain water in the small river basins. Construction of small water reservoirs and weirs on ditches and creeks and restoration of drained bogs can limit the fast outflow of precipitation and melting water from the catchment. The study has proved that the small water retention measures can be helpful for flood protection and in decreasing of drought threats in small river basins.
Omówiono wpływ wybranych działań małej retencji na ograniczenie zagrożeń powodowanych suszą lub powodzią. Na podstawie badań modelowych oceniono wpływ małych zbiorników wodnych i piętrzeń wody w sieci rowów na odpływ rzeczny oraz poziom zwierciadła wód gruntowych. Zwiększenie potencjalnej zdolności retencyjnej zlewni rzecznej może być osiągnięte różnymi metodami. Skuteczna jest budowa małych zbiorników wodnych oraz budowli piętrzących wodę i ograniczających szybki odpływ wód opadowych i roztopowych. Renaturyzacja obszarów bagiennych poprzez likwidację systemu odwadniającego, a również hamowanie odpływu wody w dużych zlewniach nie wywiera istotnego wpływu na reżim hydrologiczny zlewni. Może natomiast znacznie poprawić warunki wodne niezbędne do zachowania walorów przyrodniczych cennych obszarów mokradłowych. Wskazana jest modernizacja istniejących systemów melioracji dolinowych w celu umożliwienia racjonalnego gospodarowania miejscowymi zasobami wody. Przynosi to korzyści rolnictwu, jak również środowisku przyrodniczemu, w tym ochronie zasobów wody. Przedstawione wyniki badań wpisują się we współczesny trend unowocześnienia i reorganizacji zasad gospodarowania wodą, szczególnie na terenach rolniczych, ale również na obszarach zurbanizowanych. Cechą charakterystyczną tego trendu jest retencjonowanie wody na obszarach powstawania zasobów wody. Zatrzymywanie wody z opadów atmosferycznych, topnienia śniegu w zlewni, w tym na terenach rolniczych, leśnych i zurbanizowanych, jest podstawowym elementem ograniczania skutków suszy i ochrony przed zwiększaniem się maksymalnych przepływów powodziowych.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2014, 23; 41-51
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The function of permanent grasslands in water resources protection
Funkcje trwałych użytków zielonych w ochronie zasobów wodnych
Autorzy:
Jankowska-Huflejt, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293320.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
bilans wodny
jakość wody
ograniczanie zanieczyszczeń
użytki zielone
diffuse pollution
grassland
water balance
water quality
Opis:
Permanent grasslands - according to the Water Framework Directive - are typical water related ecosystems so they largely affect water quality, its cycling and balance and therefore deserve protection. They are an element of landscape structure (ecosystem function or service) commonly considered a factor stabilising environmental changes. Most threats posed to waters in Poland originate from present cropland structure with its definite predominance of arable lands over grasslands. Agriculture should therefore focus on the improvement of land use structure in order to minimise environmental hazards and to guarantee at the same time optimum economic effects. This could be achieved by turning arable lands into grasslands (where justified e.g. on light soils) or at least by maintaining present grassland area (condition in negotiations with the EU) and management that would consider environmental protection. Increasing the contribution of grasslands to cropland structure or at least maintaining their present status quo would help to achieve compromise between the goals of farmers and environmental protection. Purposeful utilisation of ecosystem services, particularly those of grasslands, allows to maintaing more intensive farming without environmental hazard. Limited should be only such activities whose intensity exceeds regenerative or buffering environmental capacity e.g. on grounds particularly subjected to water pollution or those included into Natura 2000 network.
Trwałe użytki zielone (TUZ) - zgodnie z treścią RDW - są typowymi ekosystemami od wód zależnymi, czyli mającymi duży wpływ przede wszystkim na ich jakość, ale także na przedłużanie ich obiegu i poprawę bilansu wodnego, i dlatego podlegającym ochronie. Są elementem struktury przyrodniczej krajobrazu (funkcja lub usługa ekosystemu) powszechnie uważanym za czynnik stabilizujący procesy zmian środowiska naturalnego. Większość zagrożeń wód w Polsce wiąże się z aktualną strukturą użytków rolnych, charakteryzującą się zdecydowana przewagą gruntów ornych nad użytkami zielonymi. Działalność rolnicza powinna więc iść w kierunku poprawy struktury rolniczego użytkowania ziemi tak, aby w danych warunkach środowiskowych stanowiło ono jak najmniejsze zagrożenie dla środowiska, gwarantując jednocześnie optymalne efekty ekonomiczne. Działania te to zamiana gruntów ornych na trwałe użytki zielone (tam gdzie jest to uzasadnione, np. gleby b. lekkie) lub przynajmniej utrzymanie dotychczasowej ich powierzchni (warunek w zapisach negocjacyjnych z Unią) oraz gospodarowanie uwzględniające ochronę środowiska. Zwiększenie udziału TUZ w strukturze użytków rolnych, lub przynajmniej utrzymanie ich dotychczasowej powierzchni, sprzyja osiągnięciu kompromisu celów rolnika producenta i ochrony środowiska. Świadome bowiem wykorzystanie usług ekosystemów, w tym szczególnie użytków zielonych, pozwala na utrzymanie intensywniejszych form gospodarowania bez zagrożeń środowiska. Ograniczane powinny być tylko te działania, których intensywność istotnie przekracza zdolności regeneracyjne i buforowe środowiska, np. na terenach szczególnie narażonych na zanieczyszczenia wód, np. zaliczane do sieci Natura 2000.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2006, 10; 55-65
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The protection of wetlands as valuable natural areas and water cycling regulators
Ochrona mokradeł jako cennych obszarów przyrodniczych i terenów użytkowanych rolniczo oraz regulatorów obiegu wody
Autorzy:
Mioduszewski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293326.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
bilans wodny
mokradła
systemy melioracyjne
zlewnie rzeczne
irrigation-drainage system
river basins
water balance
wetlands
Opis:
Wetlands play a significant role in agricultural landscape. They are the areas of exceptionally great natural values able to regulate water cycling in river catchments. In many cases they are the basic food source for bred animals. Large areas of wetlands (c. 4 million ha) have been drained for agricultural purposes in Poland. Nevertheless, there are still numerous natural (or close to natural) wetlands, part of which is protected in nature reserves or national parks. Having in mind the transformation of agriculture and the need of protecting water resources and natural environment, it is necessary to regulate the principles of utilisation and management of reclaimed wetlands. Water management should be adjusted to the type of an area and to environmental requirements. Regardless of the type and intensity of agricultural use of wetlands one has to aim at limiting rapid outflow of spring thaw and rainfall waters which means the reconstruction and increasing of natural retention capacity of the river catchment. It is necessary to provide an appropriate number of water lifting facilities and their proper exploitation in land reclamation objects. It is as well necessary to create appropriate organizational, legal and financial conditions stimulating actions to improve water balance and wetland protection.
Siedliska hydrogeniczne (mokradła), ściśle związane z warunkami wodnymi (wysoki poziom wód gruntowych), są cennymi przyrodniczo obszarami, decydującymi w dużym stopniu o biologicznej różnorodności krajobrazu rolniczego. Wywierają wpływ na obieg wody w przyrodzie, a jednocześnie są obszarami wykorzystywanymi przez rolnictwo jako łąki i pastwiska - w wielu regionach kraju stanowią podstawowe źródło pozyskania paszy dla bydła. Biorąc pod uwagę zachodzące zmiany w gospodarce rolnej oraz potrzeby ochrony zasobów wodnych i środowiska przyrodniczego, niezbędne jest uregulowanie zasad wykorzystania i użytkowania zmeliorowanych obszarów mokradłowych. Gospodarka wodna powinna być dostosowana do typu obszaru i wymagań środowiska przyrodniczego. Bez względu na sposób i intensywność rolniczego użytkowania mokradeł należy dążyć do zahamowania szybkiego odpływu wód roztopowych i opadowych, co jest równoznaczne z odbudową, a nawet zwiększeniem naturalnej retencyjności zlewni rzecznej. Na obiektach melioracyjnych niezbędne jest zapewnienie odpowiedniej liczby budowli i urządzeń piętrzących wodę oraz prowadzenie prawidłowej eksploatacji (gospodarki wodnej). Ochrona mokradeł będzie skuteczna, jeśli zostaną utworzone odpowiednie uwarunkowania organizacyjne, prawne i finansowe, stymulujące podejmowanie działań w celu poprawy bilansu wodnego i zwiększania uwilgotnienia obszarów mokradłowych.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2006, 10; 67-78
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Small water reservoirs - their function and construction
Małe zbiorniki wodne - ich funkcje i konstrukcje
Autorzy:
Mioduszewski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292358.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
bilans wodny
jakość wody
mała retencja
zbiorniki wodne
small scale water retention
water balance
water quality
water reservoirs
Opis:
Small water reservoirs play important role in rural areas. They used to be very popular, but most of them have been devastated in the last century. It is worth to restore them and to construct new ones. Very small reservoirs (ponds) can be constructed in economical and cost efficient way by individual farmers. In regard to damming below 1.0 m and to reservoirs situated outside protected areas, the permission for construction and the environmental impact assessment is not required. However, one should always keep in mind that even the smallest construction is the work of engineering and should be performed in accordance with the current standards. The increase of available water resources and improvement of water quality demand various measures including those aimed at reducing and limiting water runoff and pollutants transport from the river basins. One of the methods to improve the structure of water balance and the amount of water in rivers is the construction of a large number of small reservoirs, wetland reconstruction etc. Such reservoirs may be divided to: recreational, floristic and faunistic conservation sites, swimming pools, water quality protection (constructed wetlands) and infiltration reservoirs. Reservoirs can have many functions of the economic and natural character. If they are designed and constructed properly they can be a valuable element of the natural landscape in rural areas. Basic data for designing of small reservoirs serving mainly recreational (decorative) purposes and those used for water treatment and ground water recharge are given in the paper.
Zmiany zagospodarowania i użytkowania zlewni, a także niektóre prace hydrotechniczne spowodowały przyspieszenie obiegu wody w przyrodzie, zanik wielu cennych przyrodniczo obszarów, zwiększenie zanieczyszczenia wód podziemnych i powierzchniowych. Konieczne jest więc podjęcie działań w celu zwiększenia pojemności retencyjnej zlewni. Jedną z metod zatrzymania wód opadowych i roztopowych w zlewni jest budowa wszelkiego typu zbiorników wodnych, zarówno gromadzących wodę na powierzchni terenu, jak i zasilających wody podziemne. Celem artykułu było, na podstawie dostępnej literatury i doświadczeń własnych, wykazanie roli małych zbiorników wodnych. Stanowią one cenny element zarówno w krajobrazie rolniczym, jak i zurbanizowanym. Przyczyniają się do poprawy struktury zasobów wodnych i zwiększają różnorodność biologiczną terenów wykorzystywanych przez człowieka, a jednocześnie mogą być wykorzystywane do celów gospodarczych. Ta duża różnorodność funkcji małych zbiorników powinna być możliwie często wykorzystywana. Celowe jest ustanowienie programów mających na celu pomoc finansową i merytoryczną dla osób podejmujących się budowy takich zbiorników.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2012, no. 17 [VII-XII]; 45-52
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Surface water resources of small agricultural watershed in the Kujawy region, central Poland
Zasoby wodne małej zlewni rolniczej w regionie Kujaw, centralna Polska
Autorzy:
Miatkowski, Z.
Smarzyńska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293058.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
climatic water balance
hydrological regime
outflow coefficient
Kujawy region
klimatyczny bilans wodny
region Kujaw
reżim hydrologiczny
współczynnik odpływu
Opis:
The goal of the paper was to determine surface water resources of an agricultural watershed representative for the areas of intensive crop production in the Kujawy region. This area is characterised by the lowest average annual precipitation in Poland and high water demands related to the intensive crop production. Hydrological studies were carried out in 2007–2011 in the upper Zgłowiączka River watershed located in the eastern part of the analysed region. Over 90% of the study area is used as an arable land. Water velocity in the river bed and water level were measured at the outlet of the watershed in the river cross-section Samszyce. The upper Zgłowiączka River has a snow-rainfall hydrological regime, strongly modified by anthropogenic activities related to the intensive crop production and installation of subsurface drainage system. The study period was characterised by very large temporal variability of hydrological conditions. The mean annual outflow coefficient amounted to 18% and varied highly in time: from 3% in the average years to 62% in the abnormally wet 2011. Average discharge (SSQ) in the Samszyce river cross-section was equal to 0.25 m3·s–1, and the mean unit outflow – to 3.2 dm3·s–1·km–2. The results of the study show that disposable surface water resources of the Kujawy region are very small, especially in the summer half-year. Thus, their utilization as a potential source of water for crop irrigation can be taken into account only, if water excesses will be retained within the watershed and used in conjunction with groundwater resources.
Celem artykułu jest określenie wielkości zasobów wód powierzchniowych zlewni rzecznej reprezentatywnej dla obszarów intensywnie użytkowanych rolniczo w regionie Kujaw. Teren ten charakteryzuje się najniższą średnią roczną sumą opadów w Polsce oraz dużymi potrzebami wodnymi wynikającymi z intensywnej produkcji rolniczej. Badania hydrologiczne były prowadzone w latach 2007–2011 w zlewni górnej Zgłowiączki zlokalizowanej we wschodniej części analizowanego regionu. Ponad 90% obszaru badań jest użytkowane jako grunty orne. Prędkość przepływu wody w korycie cieku oraz poziom wody były mierzone w przekroju hydrometrycznym zamykającym zlewnię w Samszycach. Górna Zgłowiączka charakteryzuje się śnieżno-deszczowym reżimem hydrologicznym, silnie przekształconym antropogenicznie (intensywna produkcja roślinna oraz instalacja systemu drenarskiego). W okresie badań odnotowano dużą zmienność czasową warunków hydrologicznych. Średni roczny współczynnik odpływu wyniósł 18%, zmieniając się znacznie w czasie – od 3 w latach przeciętnych do 62% w anormalnie mokrym 2011 r. Średni odpływ (SSQ) w przekroju hydrometrycznym w Samszycach wyniósł 0,25 m3·s–1, a średni odpływ jednostkowy – 3,2 dm3·s–1·km–2. Wyniki badań wskazują, że zasoby wodne Kujaw są bardzo małe, szczególnie w półroczu letnim. W związku z tym wykorzystanie tych zasobów jako potencjalnego źródła wody do nawodnień może być rozważane pod warunkiem retencjonowania nadmiarów wody na obszarze zlewni i ich eksploatacji równocześnie z zasobami wód gruntowych.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2017, 33; 131-140
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elements of water management planning according to EU Water Framework Directive in the catchment of Upper Narew
Elementy procesu planowania gospodarowania zasobami wodnymi według Ramowej Dyrektywy Wodnej na przykładzie górnej Narwi
Autorzy:
Pusłowska-Tyszewska, D.
Kindler, J.
Tyszewski, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293348.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
bilans wodny
gospodarka wodna
hydrologia
plan ochrony
zlewnia rzeczna
hydrology
management plan
river basin
water balance
water management
Opis:
Analysis of the national and regional plans shows that the current year, 2006, shall determine the key lines of national and regional development practically till 2015, that means till the time when, under the Water Framework Directive, Poland should have achieved its major objectives. This year shall witness decision making not only on the key objectives, priority strategies and measures undertaken for social and economic development of the country and regions, but also allocation of the main streams of funds from the EU and public funds from national sources. This is a sort of challenge for administration bodies responsible for water management, particularly in respect of programming water management tasks and their incorporation into documents which are strategic for development on national and regional level. Over 2006-2008 efforts of water management administration bodies should be focused on incorporation of water management issues into the consecutive edition of the National Ecological Policy and environmental protection programmes - at regional level, to be followed by county and community levels. This paper is a part of the broad stream of methodology and pilot work on the implementation of provisions of the Water Framework Directive in Poland. The main body of the paper consists of the summary of work done for the pilot river basin of Upper Narew .
Omówiono najważniejsze własności i etapy procesu planowania gospodarowania wodami w obszarach dorzeczy, zgodnie z zaleceniami Ramowej Dyrektywy Wodnej UE. Przedstawiono metodycznie jeden z najważniejszych etapów procesu planowania, jakim jest identyfikacja antropogenicznych oddziaływań na wody i ocena ich skutków. Identyfikacja ta stanowi element zarówno wstępnej, jak i właściwej analizy problemów gospodarki wodnej w obszarze dorzecza i jest podstawą do realizacji kolejnych etapów cyklu planistycznego, zwłaszcza opracowywania planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy wraz z programami działań niezbędnych do osiągnięcia celów środowiskowych RDW. Opisano kolejne etapy prac i doświadczenia autorów uzyskane w wyniku wdrożenia tej metodyki w zlewni pilotowej górnej Narwi. Prace w tej zlewni nie objęły jeszcze prognozy stanu wód w roku 2015 ani analiz zmierzających do określenia niezbędnych dla osiągnięcia dobrego stanu wód w 2015 r.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2006, 10; 15-38
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The effect of an extensive use of meadow on moderately decomposed peat-muck soil on carbon balance
Wpływ ekstensywnego użytkowania łąki na średnio zmurszałej glebie torfowo-murszowej na bilans węgla
Autorzy:
Turbiak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293046.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
carbon balance
meadow ecosystem
net ecosystem exchange
total respiration
bilans węgla
ekosystem łąkowy
ogólna aktywność respiracyjna
wymiana ekosystemu netto
Opis:
The study was aimed at estimating carbon balance in extensively used meadow ecosystem on moderately decomposed peat-muck soil. The balance was calculated from the measurements of CO2 emission determined with the closed static chamber method using diffusion recorders. During the vegetation period, 88.5 Mg·ha–1CO2 were emitted from the meadow ecosystem while plants took up 65.9 Mg·ha–1 CO2. Carbon losses associated with yield harvesting expressed in the CO2 equivalent were 4.7 Mg·ha–1. Total carbon losses during the vegetation period expressed as CO2 amounted to 27.2 Mg·ha–1 on average for the whole study period. It means a loss of 7.4 Mg·ha–1 C or 13.2 Mg·ha–1 of organic matter of a carbon content of 56%. It was found that an extensive use of peat-muck soils increased carbon losses compared with moderately intensive use. Carbon losses in extensively used meadow ecosystems may be minimised by delaying the term of the first hay cut and by limiting the number of harvests.
Celem badań było określenie bilansu węgla w ekstensywnie użytkowanym ekosystemie łąkowym na średnio zmurszałej glebie torfowo-murszowej. Bilans węgla obliczono na podstawie pomiarów strumieni emisji CO2 oznaczanych metodą komór zamkniętych statycznych, z wykorzystaniem mierników dyfuzyjnych. W okresie wegetacyjnym z ekosystemu łąkowego emitowane było 88,5 Mg CO2·ha–1, natomiast rośliny pobierały 65,9 Mg CO2·ha–1. Straty węgla związane ze zbiorem plonu, wyrażone w ekwiwalencie CO2, wynosiły 4,7 Mg·ha–1. Łączne straty węgla w sezonie wegetacyjnym, wyrażone w ekwiwalencie CO2, wynosiły średnio w okresie badań 27,2 Mg·ha–1. Oznacza to ubytek 7,4 Mg·ha–1 węgla lub stratę 13,2 Mg·ha–1 masy organicznej o zawartości 56% węgla. Stwierdzono, że ekstensywne użytkowanie gleb torfowo-murszowych powodowało większe straty węgla w porównaniu z użytkowaniem średnio intensywnym. Straty węgla w ekstensywnie użytkowanych ekosystemach łąkowych można zmniejszyć przez opóźnienie terminu zbioru pierwszego pokosu siana oraz ograniczenie liczby pokosów.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2013, no. 18 [I-VI]; 65-72
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Using Water and Agrochemicals in the soil, crop and Vadose Environment (WAVE) model to interpret nitrogen balance and soil water reserve under different tillage managements
Użycie modelu Water and Agrochemicals in the soil, crop and Vadose Environment (WAVE) do interpretacji bilansu azotu i glebowych zasobów wody w różnych warunkach uprawy
Autorzy:
Zare, N.
Khaledian, M.
Mailhol, J. C.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292622.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
conservation tillage
corn
modeling
nitrogen balance
soil water reserve
bilans azotu
konserwująca uprawa gleby
modelowanie
zasoby wody w glebie
zboża
Opis:
Applying models to interpret soil, water and plant relationships under different conditions enable us to study different management scenarios and then to determine the optimum option. The aim of this study was using Water and Agrochemicals in the soil, crop and Vadose Environment (WAVE) model to predict water content, nitrogen balance and its components over a corn crop season under both conventional tillage (CT) and direct seeding into mulch (DSM). In this study a corn crop was cultivated at the Irstea experimental station in Montpellier, France under both CT and DSM. Model input data were weather data, nitrogen content in both the soil and mulch at the beginning of the season, the amounts and the dates of irrigation and nitrogen application. The results show an appropriate agreement between measured and model simulations (nRMSE < 10%). Using model outputs, nitrogen balance and its components were compared with measured data in both systems. The amount of N leaching in validation period were 10 and 8 kg·ha–1 in CT and DSM plots, respectively; therefore, these results showed better performance of DSM in comparison with CT. Simulated nitrogen leaching from CT and DSM can help us to assess groundwater pollution risk caused by these two systems.
Zastosowanie modeli do interpretacji zależności, które zachodzą w różnych systemach uprawy między glebą, wodą i roślinami umożliwia zbadanie odmiennych scenariuszy gospodarowania, a następnie wybór optymalnej opcji. Celem badań było zastosowanie modelu WAVE (Water and Agrochemicals in the soil, crop and Vadose Environment) do prognozowania zawartości wody, bilansu azotu i jego form w sezonie wegetacyjnym w warunkach konwencjonalnej uprawy (CT) i siewu bezpośrednio w mulcz (DSM). Oba systemy zastosowano do uprawy zbóż w stacji doświadczalnej Irstea w Montpellier we Francji. Danymi wejściowymi do modelu były warunki pogodowe, zawartość azotu w glebie i w mulczu na początku sezonu wegetacyjnego, dawki i terminy nawodnień oraz nawożenie azotem. Wyniki potwierdzają zgodność pomiarów i symulacji modelowych (nRMSE < 10%). Porównano bilans azotu i jego składników uzyskane za pomocą modelu i na podstawie danych z bezpośrednich pomiarów w obu wariantach upraw. Ilość wymywanego azotu w okresie badań wynosiła 10 (system CT) i 8 kg·ha–1 (system DSM). Taki wynik dowodzi korzystniejszego oddziaływania systemu DSM w porównaniu z systemem CT. Symulacja wymywania azotu z upraw w systemie CT i DSM umożliwia ocenę ryzyka zanieczyszczenia azotem wód gruntowych w wyniku stosowania obu systemów uprawy.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2014, 22; 33-39
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Effects of irrigation performance on water balance: Krueng Baro Irrigation Scheme (Aceh-Indonesia) as a case study
Wpływ działania systemu nawadniającego na bilans wodny na przykładzie systemu irygacyjnego Krueng Baro w prowincji Aceh, Indonezja
Autorzy:
Azmeri, Azmeri
Yulianur, Alfiansyah
Zahrati, Uli
Faudli, Imam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293130.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
actual water conveyance efficiency
irrigation performance
the area of irrigated land
water balance
bilans wodny
działanie systemu irygacyjnego
powierzchnia nawadniana
rzeczywista efektywność transportu wody
Opis:
Krueng Baro Irrigation is focused on increasing the productivity of food crops in Pidie District, Aceh Province, Indonesia. However, due to the age of the irrigation infrastructure (more than 30 years) and its large networks, it is necessary to investigate the actual water conveyance efficiency. This study aimed to evaluate the conveyance efficiency of primary and secondary channels of the irrigation system, as well as to create a water balance model based on the actual water conveyance efficiency. The model by using Excel Solver with its objective function is to maximize the area of the irrigated land. Based on the optimization model of the water balance, the design condition can irrigate an area of 9,496 ha (paddy-I), 4,818 ha (paddy-II), and 11,950 ha (onion). The measurement results reported that the actual efficiency of Baro Kanan and Baro Kiri was 56% and 48% smaller compared to the efficiency of the designs (65%). The water loss was due to the damage to the channel lining and channel erosion resulting in the high sedimentation, leakage, and illegal water tapping. These lead to a decrease in the area of the irrigated land. Based on the optimization model of the actual water balance, the irrigated land was reduced to 7,876 ha (paddy I) and 3,997 ha (paddy-II) while it remained the same for onion. Therefore, to increase the efficiency, the regular maintenance and operations are required by fixing the damaged irrigation structure and channels, the maintenance of sedimentation, and the strict regulation of illegal water tapping.
Nawodnienia Krueng Baro służą zwiększeniu produktywności upraw w dystrykcie Pidie w prowincji Aceh, Indonezja. Z powodu wieku infrastruktury irygacyjnej (ponad 30 lat) i rozległej sieci nawodnień konieczne jest zbadanie obecnej efektywności transportu wody. Przedstawione badania miały na celu ocenę efektywności transportu wody w kanałach pierwszego i drugiego rzędu w systemie irygacyjnym oraz stworzenie modelu bilansu wody na podstawie uzyskanych aktualnych danych. Z optymalizacyjnego modelu bilansu wodnego wynika, że zaprojektowany system może nawadniać 9 496 ha (pole ryżowe I), 4 818 ha (pole ryżowe II) oraz 11 950 ha (cebula). Wyniki pomiarów wskazują, że rzeczywista efektywność systemów Baro Kanan i Baro Kiri była mniejsza odpowiednio o 56% i 48% od efektywności projektowanej (65%). Straty wody wynikały z uszkodzeń umocnień kanałów, erozji skutkującej dużą sedymentacją, przecieków i nielegalnych ujęć wody. Te czynniki spowodowały zmniejszenie powierzchni nawadnianych pól. Na podstawie wyników uzyskanych w modelu optymalizacyjnym rzeczywistego bilansu wodnego powierzchnię nawadnianych pól zmniejszono do 7 876 ha (pole ryżowe I) i 3 997 ha (pole ryżowe II). Powierzchnia nawodnień obiektu „cebula” pozostała bez zmian. Aby zwiększyć efektywność, konieczne są regularne działania naprawcze uszkodzonej struktury irygacyjnej, zatrzymanie sedymentacji i ścisła kontrola nielegalnego poboru wody.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2019, 42; 12-20
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Calibration and validation of SWAT model for estimating water balance and nitrogen losses in a small agricultural watershed in central Poland
Kalibracja i walidacja modelu SWAT do określania bilansu wodnego i strat azotu w małej rolniczej zlewni rzecznej w centralnej Polsce
Autorzy:
Smarzyńska, K.
Miatkowski, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293200.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
agricultural watershed
calibration
diffuse pollution
nitrogen losses
Soil and Water Assessment Tool
water balance
bilans wodny
kalibracja
rozproszone źródła zanieczyszczeń
straty azotu
zlewnia rolnicza
Opis:
Soil and Water Assessment Tool (SWAT) ver. 2005 was applied to study water balance and nitrogen load pathways in a small agricultural watershed in the lowlands of central Poland. The natural flow regime of the Zgłowiączka River was strongly modified by human activity (deforestation and installation of a subsurface drainage system) to facilitate stable crop production. SWAT was calibrated for daily and monthly discharge and monthly nitrate nitrogen load. Model efficiency was tested using manual techniques (subjective) and evaluation statistics (objective). Values of Nash–Sutcliffe efficiency coefficient (NSE), coefficient of determination (R2) and percentage of bias for daily/monthly discharge simulations and monthly load indicated good or very good fit of simulated discharge and nitrate nitrogen load to the observed data set. Model precision and accuracy of fit was proved in validation. The calibrated and validated SWAT was used to assess water balance and nitrogen fluxes in the watershed. According to the results, the share of tile drainage in water yield is equal to 78%. The model analysis indicated the most significant pathway of NO3-N to surface waters in the study area, namely the tile drainage combined with lateral flow. Its share in total NO3-N load amounted to 89%. Identification of nitrogen fluxes in the watershed is crucial for decision makers in order to manage water resources and to implement the most effective measures to limit diffuse pollution from arable land to surface waters.
W pracy przedstawiono zastosowanie modelu Soil and Water Assessment Tool (SWAT – wersja 2005) do analizy bilansu wodnego i dróg przemieszczania się azotu w obrębie małej zlewni rolniczej (Zgłowiączka) w paśmie Nizin Środkowopolskich. Naturalny reżim hydrologiczny Zgłowiączki został silnie przekształcony w wyniku działalności antropogenicznej (wylesianie terenu i instalacja systemu drenarskiego) związanej z prowadzeniem intensywnej produkcji rolniczej. Model SWAT został skalibrowany z krokiem dobowym i miesięcznym w odniesieniu do natężenia przepływu oraz z krokiem miesięcznym dla wielkości ładunku azotu azotanowego. Do oceny skuteczności modelu zastosowano techniki manualne (subiektywne) oraz miary statystyczne (obiektywne). Wartości wskaźnika efektywności Nash–Sutcliffe (NSE), współczynnika determinacji (R2) oraz współczynnika PBIAS odnoszące się do natężenia przepływu z krokiem dobowym/miesięcznym i wielkości ładunku z krokiem miesięcznym wskazują na dobrą lub bardzo dobrą zgodność symulacji z danymi empirycznymi. Przeprowadzona następnie walidacja modelu potwierdziła dokładność i trafność symulacji. Wyniki wskazują, że woda odpływająca systemem drenarskim stanowiła 78% całości odpływu. Analizy modelowe umożliwiły również określenie najważniejszej drogi przemieszczania się azotu do wód powierzchniowych. Jest nią system podpowierzchniowego drenażu wraz z odpływem bocznym. Ładunek azotu azotanowego przemieszczający się tą drogą stanowił 89% całkowitego ładunku tej formy azotu. Określenie dróg przemieszczania się azotu w obrębie zlewni ma zasadnicze znaczenie dla decydentów zarządzających zasobami wodnymi. Informacja ta pozwala na wybór i wdrożenie najbardziej efektywnych, dla danej zlewni, działań zmierzających do ograniczenia ilości zanieczyszczeń przedostających się ze źródeł rozproszonych do wód powierzchniowych.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2016, 29; 31-47
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Forestry and water budget of the lowlands in northeast Germany - consequences for the choice of tree species and for forest management
Leśnictwo i bilans wodny na nizinach północno-wschodnich Niemiec - konsekwencje doboru gatunków drzew i gospodarki leśnej
Autorzy:
Muller, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292792.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
architektura koron drzew
bilans wodny
ewapotranspiracja
gatunki drzew
infiltracja wody
intercepcja
lizymetry leśne
crown architecture
evapotranspiration
forest lysimeter
interception
seepage water
tree species
water budget
Opis:
The lowlands in northeast Germany are among the driest and at the same time the most densely wooded regions in Germany. Low annual precipitation between 500 and 600 mm and the light sandy soils with their low water storage capacity and high porosity lead to limited water availability. Therefore the hydrological functions of forests play an important role in the fields of regional water budget, water supply and water distribution. To investigate the water consumption of different tree species, lysimeters were installed at Britz near Eberswalde under comparable site conditions. Nine large-scale lysimeters, each with an area of 100 m² and 5 m deep, were built in the early 1970s. In 1974 the lysimeters were planted with Scots pine (Pinus sylvestris L.), common beech (Fagus sylvatica L.), larch (Larix decidua L.) and Douglas fir (Pseudotsuga menziesii (Mirb.) Franco) as experimental stands of 0.3 ha each according to the usual management practices. The areas surrounding the lysimeters were planted similarly. The tree species is of outstanding importance for deep seepage under forest stands. Under the given precipitation and soil conditions, the course of interception and hence, the amount of seepage water depend on the crown structure in the stand. Depending on the amount of interception of the tree canopy and the duration of the leaching phase in spring, the mixed stands range between pure pine and pure beech. Making use of silvicultural methods and adequate stand treatment, forestry is able to control the water budget of landscapes.
Niziny północno-wschodnich Niemiec należą do najbardziej suchych i jednocześnie najbardziej zalesionych regionów Niemiec. Niski roczny opad (500-600 mm) i lekkie, piaszczyste gleby o małej pojemności retencyjnej i dużej porowatości są powodem ograniczonej dostępności wody. Dlatego hydrologiczne funkcje lasu mają duże znaczenie dla regionalnych bilansów wodnych, zaopatrzenia w wodę i jej dystrybucji. Aby zbadać zużycie wody przez różne gatunki drzew, w Britz koło Eberswaldu zainstalowano lizymetry w porównywalnych warunkach siedliskowych. Dziewięć dużych lizymetrów o powierzchni 100 m² i głębokości 5 m każdy zbudowano we wczesnych latach siedemdziesiątych XX w.. W 1974 r. lizymetry obsadzono sosną zwyczajną (Pinus sylvestris L), bukiem zwyczajnym (Fagus sylvatica L.), modrzewiem europejskim (Larix decidua L.) i daglezją zieloną (Pseudotsuga menziesii (Mirb.) Franco), tworząc eksperymentalne stanowiska zgodnie ze zwykłą praktyką leśną. Powierzchnie otaczające lizymetry obsadzono podobnie. Gatunek drzewa wpływa znacząco na głębokie przesiąkanie wody w stanowisku leśnym. W danych warunkach opadowych i glebowych przebieg intercepcji, a stąd i ilość infiltrującej wody, zależy od struktur koron drzew w stanowisku. Ze względu na rozmiary intercepcję przez korony drzew i długość wiosennej fazy wypłukiwania mieszane stanowiska mieszczą się między monokulturą sosnową i bukową. Dzięki stosowaniu metod upraw leśnych i odpowiednich zabiegów w stanowisku leśnictwo zdolne jest kontrolować bilans wodny w krajobrazie.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2009, no. 13a; 133-148
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Premises for the construction of balance equations of water reserves in the saturation zone of forest soil
Przesłanki do konstrukcji równań bilansowych zapasu wody w strefie saturacji gleb leśnych
Autorzy:
Suliński, J.
Owsiak, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292927.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
bilans wodny lasu
hydrologia leśna
leśnictwo
modelowanie matematyczne
zapas wody w glebie
forestry
forest hydrology
mathematical modelling
soil water reserve
water budget in a forest
Opis:
Premises for the construction of balance equations of water reserves in the saturation zone of forest soil are presented in this paper. Changes of soil water reserves are dealt with as an effect of the atmosphere-tree stand-soil balance at the assumption of constant ground water flow and negligibly small losses for infiltration down the soil profile below saturation zone. These assumptions are met in permeable lowland forest soils, particularly in areas where the aquifer is situated on relatively shallow impermeable substratum. Then, for snow-free periods, it is possible to: 1) combine the increment of soil water reserves with precipitation above tree crowns and with plant and litter interception and 2) combine the losses of soil water reserves with plant transpiration and evaporation from the soil surface. The periods of increments and losses of soil water reserves are determined from limni-graph records of ground water table depth in piesometers. Examples are given in the paper of equations identified by long term data from 13 soil profiles localised in pine forests on Pleistocene floodplain of the Dunajec River. The data included: ground water table depth, physical properties of grounds in soil profiles, and hydro-climatic conditions. The equations combine increments and losses of water reserves in the saturation zone with rainfall and deficits of air humidity measured on a mid-forest meadow.
W pracy przedstawiono przesłanki do konstrukcji równań bilansu wody w strefie saturacji gleb leśnych. Zmiany zapasu wody w glebie są traktowane jako wynik bilansu atmosfera-drzewostan-gleba, z założeniem ruchu ciągłego wody gruntowej, oraz zaniedbywalnie małych strat na infiltrację w głąb profilu, poniżej strefy saturacji. Założenia te są spełnione w wysokim stopniu w nizinnych glebach leśnych, przepuszczalnych od powierzchni, szczególnie na tych obszarach, na którym warstwa wodonośna znajduje się na stosunkowo płytko położonym stropie utworów nieprzepuszczalnych. Wówczas w okresach bez pokrywy śniegowej możliwe jest: (1) związanie przyrostu zapasu wody glebowej z opadem nad koronami drzew i intercepcją roślin oraz ściółki, (2) związanie ubytków zapasu wody glebowej z transpiracją roślin i parowaniem z powierzchni gleby. Okresy przyrostów i ubytków zapasu wody glebowej są wyznaczane na podstawie zapisu limnigraficznego głębokości zwierciadła wody gruntowej w piezometrach. W pracy podano przykłady równań opracowanych na podstawie danych z wieloletnich pomiarów w 13 profilach glebowych zlokalizowanych w lasach sosnowych na plejstoceńskiej terasie Dunajca, tj.: 1) głębokości zwierciadła wody gruntowej, 2) właściwości fizycznych gruntów budujących profile glebowe, 3) warunków hydroklimatycznych. Równania te wiążą przyrosty i ubytki zapasu wody w strefie saturacji z opadami deszczu i niedosytami wilgotności powietrza, pomierzonymi na śródleśnej łące.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2009, no. 13b; 87-108
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies