Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Wrobel, A" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-12 z 12
    Tytuł:
    The impact of fertilization using natural fertilizers on the quality of grass silage
    Wpływ nawożenia łąki trwałej nawozami naturalnymi na jakość sianokiszonki
    Autorzy:
    Wróbel, B.
    Zielińska, K.
    Fabiszewska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/335257.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    pathogenic microbes
    liquid manure
    silage
    fertilization
    solid manure
    meadow sward
    drobnoustroje patogenne
    gnojówka bydlęca
    kiszonka
    nawożenie
    obornik
    ruń łąkowa
    Opis:
    The study was conducted between 2008 and 2010 at the Experimental Farm of the Institute of Land Reclamation and Grassland Farming (currently the Institute of Technology and Life Sciences) in Falenty, Mazovian voivodeship, in the form of a field experiment on an area of permanent grassland. The study aimed to assess the influence of different forms and quantities of fertilizer on the quality, nutritional value and presence of pathogenic microorganisms in silage made of meadow sward. The experiment involved a field divided into six zones, each with an area of ~0.3 ha, which were fertilized using inorganic NPK fertilizers, liquid manure (fermented cattle urine) or solid manure applied in two quantities, giving two levels of nitrogen fertilization: 60 and 90 kg•ha-1. Meadow sward from the first cut was partly dried (40% dry weight), harvested with a round baler and ensilaged in large cylindrical bales. Tests on samples of the sward and silage were carried out to examine levels of yeasts, moulds, potentially pathogenic bacteria and nutrients. The silage samples were tested in respect of dry matter, pH level, and levels of lactic acid, volatile fatty acids and ammonia. Fertilization with manure helped to produce green fodder and silage of a higher nutritional value but sward from meadows fertilized with manure constituted a poorer feedstock for silage (poor sugar / protein ratio) than sward fertilized with liquid manure. Fertilization with liquid manure yielded fodder with a nutritional value close to fodder from meadows fertilized with inorganic fertilizer. Fertilization of sward with liquid manure did not hinder the process of fermentation. At the same time our research indicates that the process of lactic fermentation can be effective in limiting the abundance of pathogenic bacteria in silage.
    Badania prowadzono w latach 2008-2010 w Zakładzie Doświadczalnym IMUZ (obecnie ITP) w Falentach, na doświadczeniu łanowym na łące trwałej. Celem badań była ocena wpływu stosowania różnych form i dawek nawozów na jakość, wartość pokarmową i obecność szkodliwych mikroorganizmów w kiszonce z runi łąkowej. W ramach badań na łące wydzielono 6 łanów (obiekty doświadczalne), każdy o powierzchni ok. 0,3 ha, które nawożono nawozami mineralnymi NPK oraz gnojówką bydlęcą i obornikiem stosowanymi w dwóch dawkach, odpowiadających dwóm poziomom nawożenia azotem: 60 i 90 kg•ha–1. Ruń łąkową z pierwszego pokosu, po wstępnym podsuszeniu (40% s.m.) zbierano prasą rolującą i zakiszano w dużych belach cylindrycznych. W próbach zielonki i kiszonki oceniano liczebność drożdży, grzybów pleśniowych oraz bakterii potencjalnie chorobotwórczych a także zawartości składników pokarmowych. W próbach kiszonek ponadto oceniano poziom suchej masy, wartość pH świeżej masy kiszonki, zawartość kwasu mlekowego, lotnych kwasów tłuszczowych i udział amoniaku. Nawożenie obornikiem sprzyjało uzyskaniu wyższej wartości pokarmowej zarówno zielonki jak i uzyskanej z niej kiszonki. Mimo to ruń łąkowa z łąki nawożonej obornikiem stanowiła gorszy materiał na kiszonki (niekorzystny stosunek cukry/białko) niż ruń nawożona gnojówką. Po nawożeniu gnojówką uzyskano paszę o wartości pokarmowej zbliżonej do paszy z łąki nawożonej nawozami mineralnymi. Nawożenie runi łąkowej gnojówką nie utrudniło procesu fermentacji. Jednocześnie wykazano, że proces fermentacji mlekowej może być efektywnym narzędziem ograniczającym liczebności chorobotwórczych bakterii w kiszonce.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2014, 59, 4; 119-125
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Assessment of the quality of sward from the grasslands of selected organic farms
    Ocena jakości runi łąkowej z użytków zielonych w wybranych gospodarstwach ekologicznych
    Autorzy:
    Zielińska, K.J.
    Fabiszewska, A. U.
    Wróbel, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/334804.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    sward
    fertilization
    nutritional value
    hygiene level
    ruń łąkowa
    nawożenie
    wartość pokarmowa
    stan higieny
    Opis:
    Sward, both in its raw form and processed into silage, can be a valuable form of fodder for beef and dairy cattle throughout the year. Existing research data clearly indicate that in Poland neither sward nor hay provide adequate levels of calcium, phosphorus, magnesium, zinc or provitamin A (beta-Carotene) to meet the needs of cattle. To assess the quality and mineral content of sward, six organic farms were selected, all of which utilise fodder from permanent grassland as the principal feed for their dairy cattle: green fodder from pasture in the summer months and silage during winter. In accordance with the principles of organic farming the surveyed farms did not use inorganic fertilizers to fertilize their grasslands while two of the six farms also did not use any form of fertiliser during the research period. In order to assess the quality of the sward set aside for fermentation, random samples of green fodder from the second crop were collected for chemical and microbiological analysis. The analysis determined the levels of basic nutritional elements, Carotenoid components and macro- and microelement content in the sward, including the following elements: calcium, phosphorus, magnesium, manganese and zinc. For each pasture grass sample the survey also assessed the number of colony forming units (CFU) of bacteria potentially pathogenic for animals and the number of fungi. The tests indicated very wide fluctuations in the total protein content of green fodder - from 120 to 200g kg-1 DM - correlated to the farm, the method by which grassland was fertilized and the presence of leguminous plants in the sward, especially red clover and white clover. The dry matter calcium content of the green fodder averaged 10.0 g kg-1 DM and was therefore higher than the published average for sward and silage in Poland (up to 7.2g kg-1). Significantly lower values were found for phosphorus and zinc (3.2 g kg-1 and up to 100 mg kg-1 s. m. of sward) compared to published data: 2.4 g kg-1 DM. and 28.8 mg kg-1 DM respectively. The sward also contained inadequate quantities of Carotenoid components, including provitamin A, for the needs of dairy cows. Additionally, Salmonella and Escherichia coli faecal bacteria were found in sward from grassland fertilized with manure in two out of four farms.
    Ruń łąkowa i sporządzane z niej kiszonki mogą być wartościowymi paszami objętościowym stosowanymi w całorocznym żywieniu bydła mięsnego i mlecznego. Na podstawie danych literaturowych wiadomo, że w Polsce w stosunku do zapotrzebowania zwierząt, zarówno ruń łąkowa jak i siano łąkowe, zawierają zbyt mało wapnia, fosforu, magnezu i cynku oraz prowitaminy A czyli beta-karotenu. Do badań dotyczących oceny jakości i zawartości składników mineralnych w runi łąkowej wybrano sześć gospodarstwach ekologicznych, w których pasze z trwałych użytków zielonych są podstawą żywienia krów mlecznych, w okresie letnim jest to zielonka pastwiskowa, a w okresie zimowym - kiszonka. Do nawożenia użytków zielonych w gospodarstwach ekologicznych obligatoryjnie nie stosuje się nawozów mineralnych, a w dwóch z sześciu gospodarstw doświadczalnych, w latach, w których prowadzono badania, nie stosowano również nawozów naturalnych. W celu oceny jakości runi łąkowej przeznaczonej do zakiszania losowo pobrano próbki zielonki łąkowej z II pokosu, które następnie poddano analizie chemicznej i mikrobiologicznej. W runi oznaczono zawartość podstawowych składników pokarmowych, związków karotenoidowych, oraz zawartość makro- i mikroelementów, z uwzględnieniem następujących pierwiastków: wapnia, fosforu, magnezu, manganu i cynku. W próbach zielonki oznaczono również liczbę j.t.k. bakterii potencjalnie patogennych dla zwierząt oraz liczbę pleśni. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że zawartość białka ogólnego w zielonce wahała się w bardzo szerokich granicach od 120 do 200 g kg-1 s.m. i zależała od gospodarstwa, sposobu nawożenia użytków zielonych oraz udziału w runi roślin bobowatych, a zwłaszcza koniczyny łąkowej i koniczyny białej. Zawartość wapnia w suchej masie zielonki wynosiła średnio 10,0 g kg-1 s.m., czyli była wyższa od podanej w literaturze wartości średniej dla runi i siana w Polsce (do 7,2 g kg-1). Zdecydowanie niższe wartości uzyskano dla fosforu i cynku (3,2 g kg-1 i do 100 mg kg-1 s. m. runi) w porównaniu z danymi literaturowymi, które wynosiły odpowiednio 2.4 g kg-1 s.m. oraz 28,8 mg kg-1 s.m. Niewystarczająca była również w runi zawartość związków karotenoidowych (13 mg kg-1 s. m.), w skład których wchodzi prowitamina A, w stosunku do zapotrzebowania krów mlecznych. Ponadto w runi łąkowej pochodzącej z użytków zielonych nawożonych obornikiem, w dwóch gospodarstwach na cztery, wykryto obecność bakterii fekalnych z rodzaju Salmonella oraz z gatunku Escherichia coli.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2014, 59, 4; 131-136
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    An assessment of the microbiological and chemical quality of grass silages from selected organic farms
    Ocena mikrobiologicznej i chemicznej jakości kiszonek w wybranych gospodarstwach ekologicznych
    Autorzy:
    Zielińska, K. J.
    Fabiszewska, A. U.
    Wróbel, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/335460.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    grass silage
    microbiological quality
    chemical quality
    aflatoxins
    ochratoxin A
    kiszonka
    jakość chemiczna
    jakość mikrobiologiczna
    aflatoksyny
    ochratoksyna A
    Opis:
    In order to assess the microbial and chemical quality of grass silages made of sward, without the addition of any inoculants, six organic farms were chosen, in which grass silages were the principal feed for dairy cows. In all farms silages were made from the second crop of sward and formed into bales. Dry matter content was from 45 to 57 %. Samples were collected for two consecutive years. Silages from all farms were characterized by good or satisfactory quality due to the low lactic acid content (below 0.6 %), high butyric acid content (of up to 0.2 %), whereas they were contaminated with moulds and mycotoxins. In grass silages made of the sward from grasslands fertilized with slurry the presence of fecal bacteria of the genus Salmonella and Escherichia coli was detected. Based on these results and the results of previous studies the authors found that in order to obtain silages of high quality, safe for health of animals, it is necessary to use bacterial preparations for ensiling, which have special abilities to lower significantly the contamination with moulds, and therefore substantially lower the level of mycotoxins. These bacteria have also abilities to reduce or eliminate from feed undesired bacteria of the genera Clostridium, Listeria and pathogenic bacteria Salmonella sp. and E. coli.
    Do badań dotyczących oceny mikrobiologicznej i chemicznej jakości kiszonek wyprodukowanych z runi łąkowej bez stosowania preparatów bakteryjnych, wybrano sześć gospodarstw ekologicznych, w których kiszonki stanowiły podstawową paszę dla krów mlecznych. We wszystkich gospodarstwach przez dwa kolejne lata kiszonki sporządzano, z drugiego pokosu przewiędniętej runi łąkowej o zawartości suchej masy od 45 do 57 %, w formie balotów. Kiszonki we wszystkich gospodarstwach charakteryzowały się co najwyżej dobrą lub zadawalającą jakością z powodu: niskiej zawartości kwasu mlekowego (poniżej 0,6 %), wysokiej zawartości kwasu masłowego dochodzącej do 0,2 %, ponadto porażone były pleśniami i skażone mikotoksynami. W kiszonkach pochodzących z gospodarstw, w których użytki zielone nawożono gnojowicą wykryto obecność bakterii fekalnych z rodzaju Salmonella oraz Escherichia coli. Na podstawie uzyskanych wyników i wyników wcześniejszych badań autorów stwierdzono, że w celu uzyskania kiszonek o wysokiej jakości, bezpiecznych dla zdrowia zwierząt hodowlanych, konieczne jest stosowanie do ich sporządzania preparatów bakteryjnych, zawierających szczepy bakterii o szczególnych zdolnościach hamowania rozwoju pleśni, a zatem znaczącego obniżenia poziomu mikotoksyn oraz obniżenia lub całkowitego zlikwidowania niepożądanych w paszy bakterii z rodzajów: Clostridium, sp. Listeria sp. oraz patogennych z rodzaju Salmonella sp. i Eschericia coli.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2016, 61, 4; 241-246
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Występowanie aflatoksyn w paszach i metody ich dekontaminacji
    Aflatoxins occurance in feed and methods of its decontamination
    Autorzy:
    Zielińska, K.J.
    Fabiszewska, A. U.
    Wróbel, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/336335.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    pasze
    zbiór
    przechowywanie
    pleśnie
    aflatoksyny
    dekontaminacja
    bakterie kwasu mlekowego
    wartość odżywcza
    badania
    feed
    harvesting
    storage
    mould
    aflatoxins
    decontamination
    lactic acid bacteria
    nutritional value
    research
    Opis:
    Rozwój pleśni w paszach niesie ze sobą negatywne skutki związane z obniżeniem jej wartości odżywczej, produkcją mikotoksyn (drugorzędowych toksycznych metabolitów) oraz alergennych spor, które stanowią czynniki ryzyka dla zdrowia zwierząt i ludzi. Do najlepiej poznanych mikotoksyn należą aflatoksyny, syntetyzowane głównie przez szczepy z rodzaju Aspergillus. Obecność aflatoksyn w paszach jest związana z rozwojem pleśni w czasie zbioru oraz podczas przechowywania płodów rolnych, które wykorzystuje się w żywieniu zwierząt. Dodatkowym zagrożeniem jest możliwość biotransformacji aflatoksyny B1 u bydła mlecznego i kumulacja produktów tej reakcji – aflatoksyny M1 w mleku. Od wielu lat prowadzone są badania nad możliwościami ograniczenia zanieczyszczenia mikotoksynami pasz, zarówno na drodze hamowania wzrostu grzybów i tym samym produkcji przez nie mikotoksyn, jak i poprzez detoksykację materiału skażonego na drodze chemicznej, fizycznej i mikrobiologicznej. Ostatnia z wymienionych metod wydaje się metodą najbardziej przydatną do praktycznego wykorzystania w dekontaminacji skażonych surowców roślinnych. Prace badawcze dotyczące biologicznej inaktywacji aflatoksyn i hamowania rozwoju grzybów toksynotwórczych prowadzone są nadal w wąskim zakresie i obejmują przede wszystkim procesy fermentacyjne. Spośród wielu drobnoustrojów wykazujących zdolność do degradacji mikotoksyn szczególnym zainteresowaniem cieszą się bakterie fermentacji mlekowej. Przykładami praktycznego ich zastosowania są preparaty bakteryjne przeznaczone do kiszenia pasz, które zawierają szczepy bakterii o zdolności do obniżenia poziomu aflatoksyn. W pracy zaprezentowano pozytywny wpływ bakteryjnej kultury starterowej na obniżenie zawartości aflatoksyn w kiszonkach z runi łąkowej nawet powyżej 90%, w odniesieniu do jej początkowej zawartości w zielonkach.
    Mold growth in feed leads to adverse effects associated with the reduction of its nutritional value, production of mycotoxins (toxic secondary metabolites), and allergenic spores, which are risk factors for animal and human health. Aflatoxins, synthesized especially by strains of the genus Aspergillus are the best known mycotoxins. The presence of aflatoxins in feed is connected with the growth of mold in the time of harvest and during storage of agricultural products, which are used in animal feed. The possibility of biotransformation of aflatoxin B1 in dairy cattle and the accumulation of products of the reaction - the aflatoxin M1 in milk is another threat. For many years there were conducted researches into ways of reducing mycotoxin contamination of feed, either by inhibiting the growth of fungi and thus the production of mycotoxins by them and through detoxification of material contaminated by chemical, physical and microbiological methods. The latter method seems to be the most suitable for practical use in decontamination of contaminated plant material. Researches on the biological inactivation of aflatoxins and inhibition of growth of toxigenic fungi are still held in a narrow range and comprise mainly fermentation processes. Among many microorganisms having the ability to degrade mycotoxins the lactic acid bacteria are of particular interest. Bacterial preparations for silage feed, which include the bacteria strains with the special ability to reduce the level of aflatoxins are examples of their practical application. In this paper there was proved a positive effect of bacterial starter culture on decreasing the content of aflatoxins in meadow grass silages, even above 90% with respect to its initial content.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2013, 58, 4; 254-260
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The effect of fertilisation and undersowing permanent meadow with a mixture of grasses and legumes on the amount and quality of sward yield in view of its usefulness for ensilage
    Wpływ nawożenia i podsiewu łąki trwałej mieszanką traw i roślin bobowatych na wielkość i jakość plonów runi w aspekcie jej przydatności do zakiszania
    Autorzy:
    Wróbel, B.
    Zielińska, K. J.
    Fabiszewska, A. U.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/336534.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    Lotus corniculatus
    meadow sward
    silage
    Trifolium pratense
    ruń łąkowa
    sianokiszonka
    Opis:
    The aim of this study was to assess the effect of sward enrichment in valuable grass and legume species through undersowing on the amount and quality of yield and its usefulness for ensilage. Two-factorial field experiment in a cross system was set up on experimental meadow. Three 0.8 ha plots were delineated, one was undersown with a mixture of grasses and Trifolium pratense L. (MI), the second - with a mixture of grasses and Lotus corniculatus L. (MII), and the third (control) was not undersown. The second analysed factor included the form of fertilisers: mineral NPK versus manure fertilisation. Botanical composition of sward, yielding and the content of nutritive components were estimated every year. Mown sward of the first cut was ensiled in large cylindrical bales. The content of nutritive components and the concentration of fermentation products was analysed in silage. Applied undersowing resulted in the increased share of legumes at the cost of grasses and weeds. Undersowing was also the factor significantly differentiating biomass yield. The highest yields in 2014 were obtained from plots undersown with a mixture containing Trifolium pratense L. In the second study year the biggest yield was noted for sward undersown with a mixture containing Lotus corniculatus L. Sward from undersown plots had higher content of total protein, lower content of sugars and significantly lower sugar to protein ratio. The enrichment of botanical composition of sward through undersowing exerted a significant impact on nutritive value of silages. The greatest nutritive value (expressed as relative feed value RFV) was found in silages made of sward undersown with a mixture of grasses and Lotus corniculatus L.
    Celem badań było określenie wpływu wzbogacenia runi łąkowej w wartościowe gatunki traw i roślin bobowatych metodą podsiewu na wielkość i jakość plonów oraz ich przydatność do zakiszania. Na łące doświadczalnej założono dwuczynnikowe doświadczenie łanowe w układzie krzyżowym. W tym celu wytyczono trzy łany o powierzchni 0,8 ha każdy, spośród których jeden został podsiany mieszanką traw i Trifolium pratense L. (MI), drugi - mieszanką traw i Lotus corniculatus L. (MII), trzeci nie został podsiany (kontrola). Drugim badanym czynnikiem była forma nawożenia: nawożenie nawozami mineralnymi NPK i obornikiem. Corocznie oceniano skład botaniczny runi, plonowanie oraz zawartość składników pokarmowych. Skoszoną ruń łąkową z I pokosu zakiszono w dużych belach cylindrycznych. W kiszonce oznaczano zawartość składników pokarmowych oraz koncentrację produktów fermentacji. W wyniku zastosowanego podsiewu stwierdzono wzrost udziału roślin bobowatych kosztem udziału traw i chwastów. Zastosowany podsiew był również czynnikiem istotnie różnicującym wielkość plonów biomasy. W 2014 roku średnio istotnie najwyższe plony uzyskano z obiektów, na których zastosowano podsiew mieszanką z udziałem Trifolium pratense L. W drugim roku badań istotnie najwyżej plonowała ruń podsiana mieszanką z udziałem Lotus corniculatus L. Ruń z obiektów podsianych charakteryzowała się średnio wyższą zawartością białka ogólnego, niższą cukrów prostych oraz istotnie niższym stosunkiem cukrów do białka. Wzbogacenie składu botanicznego runi łąkowej metodą podsiewu miało również istotny wpływ na wartość pokarmową kiszonek. Największą wartością pokarmową, wyrażoną wskaźnikiem względnej wartości pokarmowej RFV charakteryzowały się kiszonki sporządzone z runi obiektów, na których zastosowano podsiew mieszanką traw i Lotus corniculatus L.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2016, 61, 4; 230-236
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The effect of biological additives on aerobic stability of silages from meadow sward intended for feeding and energy production
    Wpływ dodatków biologicznych na stabilność tlenową kiszonek z runi łąkowej z przeznaczeniem na cele paszowe i energetyczne
    Autorzy:
    Wróbel, B.
    Zielińska, K. J.
    Fabiszewska, A. U.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/334092.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    aerobic stability
    yeasts
    moulds
    lactic acid bacteria
    stabilność tlenowa
    drożdże
    pleśnie
    bakterie fermentacji mlekowej
    Opis:
    The paper is aimed at summarising long-term studies on the effectiveness of biological ensilage stimulators containing homo- and hetero-fermentative cultures of lactic acid bacteria used in the conservation of meadow sward intended for fodder or energy production. Study material consisted of silages from wilted meadow sward ensiled in big cylinder bales wrapped in a plastic film with the addition of four bacterial preparations made in the Institute of Agricultural and Food Biotechnology: Lactosil, Lactacel-L, Lactosil Plus and Lactosil Biogaz. Control silages were made of the same plant material without additives. Studies included the assessment of aerobic stability of silages and changes in chemical composition and microbiological profile during silage samples storage in aerobic conditions. Dry mass, pH of fresh silage and the amount of lactic, acetic and butyric acids were determined in fresh silage samples and in samples after 12 days of aerobic incubation. The number of yeasts, moulds and lactic acid bacteria was determined as well. The efficiency of applied biological additives varied during the process of ensiling meadow sward, mainly due to their different composition. Lactacel-L appeared most efficient in improving fodder quality from among all applied additives. Lactosil was the best in prolonging aerobic stability. The addition of Lactosil Biogaz helped improve aerobic stability and decreased the content of lactic acid in raw material intended for energy production.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2017, 62, 4; 205-210
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Impact of bacterial preparation on improvement of aerobic stability and biogas yield from meadow sward silage
    Wpływ preparatu bakteryjnego na poprawę stabilności tlenowej i uzysk biogazu z kiszonej runi łąkowej
    Autorzy:
    Zielińska, K. J.
    Fabiszewska, A. U.
    Wróbel, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/337685.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    bacterial preparation
    silage
    aerobic stability
    biogas yield
    biogas purity
    preparat bakteryjny
    kiszonka
    stabilność tlenowa
    wydajność biogazu
    czystość biogazu
    Opis:
    The aim of the study was to evaluate the impact of bacterial preparation, containing strains of Lactobacillus genera that stimulate the synthesis of 1,2-propanediol and carboxylic acids of low molecular weight, on aerobic stability of meadow sward silages and biogas yield by means of heterofermentation. Lactobacillus buchneri, L. diolivorans and L. reuteri, which are synergistically active in the synthesis of acetic acid and products of its metabolism: 1,2-propanediol and propionic acid, have been selected in the earlier studies and their co-fermentation conditions have been determined. The composition of the Lactosil Biogas starter culture was designed to conserve renewable raw materials, including meadow grass, for the production of biogas. The preparation was used for ensiling on the production scale. Based on the results of the silage analysis it was found that the action of starter culture of the new bacterial preparation resulted in an increase in acetic acid, 1,2-propanediol and propionic acid content in experimental silages and prolongation of their aerobic stability against control silages during three months of ensiling. The application of the Lactosil Biogas to the meadow grass resulted in an increase in biogas yield of the silage, processed in methane fermentation of the plant material, by 39.9 NI kg dry organic matter-1, while increasing the content of methane by 3.7% and reducing the biogas contaminants.
    Celem badań było określenie wpływu preparatu bakteryjnego, zawierającego szczepy bakterii z rodzaju Lactobacillus, które stymulują syntezę 1,2-propanodiolu i niskocząsteczkowych kwasów karboksylowych, na poprawę stabilności tlenowej kiszonek z runi łąkowej i uzysku biogazu na drodze heterofermentacji. W wyniku wcześniejszych badań wyselekcjonowano szczepy bakterii z gatunków: Lactobacillus buchneri, L. diolivorans i L. reuteri, synergicznie działające w kierunku syntezy kwasu octowego i produktów jego metabolizmu: 1,2-propanodiolu oraz kwasu propionowego, i określono warunki ich kofermentacji. Opracowano skład kultury starterowej preparatu Lactosil Biogaz, przeznaczonego do konserwowania surowców odnawialnych, w tym runi łąkowej, w celu produkcji biogazu,. Preparat zastosowano do sporządzenia w skali produkcyjnej kiszonek z runi łąkowej. Na podstawie wyników analizy kiszonek stwierdzono, że działanie kultury starterowej nowego preparatu bakteryjnego w procesie trzymiesięcznego kiszenia spowodowało wzrost zawartości kwasu octowego, 1,2-propanodiolu i kwasu propionowego w kiszonkach doświadczalnych oraz przedłużyło czas ich stabilności tlenowej w stosunku do kiszonek kontrolnych. Zastosowanie preparatu Lactosil Biogas do kiszenia runi łąkowej, w efekcie poddania tego surowca fermentacji metanowej, spowodowało wzrost wydajności biogazu z kiszonki o 39,9 jednostek NI kg smo1 , przy jednoczesnym wzroście o 3,7 % zawartości metanu oraz obniżeniu zawartości zanieczyszczeń biogazu.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2017, 62, 4; 219-220
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A contamination of sward from the grasslands of organic and conventional farms with aflatoxins and ochratoxin A
    Poziom skażenia aflatoksynami i ochratoksyną A runi łąkowej pochodzącej z gospodarstw ekologicznych i konwencjonalnych
    Autorzy:
    Zielińska, K. J.
    Fabiszewska, A. U.
    Wróbel, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/334184.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    moulds
    mycotoxin
    organic farming
    sward
    contamination
    grzyby pleśniowe
    mikotoksyny
    rolnictwo ekologiczne
    ruń łąkowa
    skażenie
    Opis:
    The presence of mycotoxins in feed for ruminants has been an ongoing problem, but still there is no regular programs monitoring mycotoxin contamination for green fodder, hay or silage. The aim of the study was to assess the amount of aflatoxins and ochratoxin A in dried green fodder (sward), which is a raw material for silages. The three-year study (2008-2010) was carried out in ten organic farms and six conventional farms, focused on breeding dairy cattle. The content of mycotoxins in dried sward and its contamination with moulds depended both on the production system as well as on the year of the study. The highest contamination with moulds was noticed in the first year of the study in sward from organic farms, which averaged 4.54 log CFU / g DM. At the same time the mycotoxin content in the sward was 4.46 ppb in the case of ochratoxin A, 6.20 ppb for aflatoxin B1 and 15.18 ppb in regard to the sum of aflatoxins (B1, B2, G1 and G2). Between 2009 and 2010 the average amounts of ochratoxin A and aflatoxin B1, both from organic and conventional farms, were significantly lower than those in 2008, but no significant difference was observed regarding the amount of total aflatoxins. The average content of aflatoxins and ochratoxin A taken from all years of the study was significantly higher for sward from organic farms than their content in sward in conventional farms. It was found also a positive correlation between the degree of moulds contamination and the contents of examined mycotoxins in forage.
    Obecność mikotoksyn w paszach objętościowych dla przeżuwaczy jest wciąż aktualnym problemem. Brak również monitoringu dotyczącego poziomu skażenia tej grupy pasz (zielonki, siano, kiszonki). Celem pracy było określenie poziomu zawartości aflatoksyn i ochratoksyny A w podsuszonej zielonce, stanowiącej surowiec kiszonkarski. Trzyletnie badania (2008- 2010) przeprowadzono w 10 gospodarstwach ekologicznych i 6 gospodarstwach konwencjonalnych, nastawionych na hodowlę bydła mlecznego. Zawartości badanych mikotoksyn w podsuszonej runi łąkowej oraz porażenie jej grzybami pleśniowymi zależały zarówno od sytemu produkcji, jak i roku badań. Największe porażenie runi łąkowej grzybami pleśniowymi stwierdzono w pierwszym roku badań w gospodarstwach ekologicznych, które wynosiło średnio 4,54 log. j.t.k. pleśni/g s.m. zielonki. Zawartości mikotoksyn w tej runi wynosiły w przypadku ochratoksyny A - 4,46 ppb, aflatoksyny B1 - 6,20 ppb i sumy aflatoksyn ( B1, B2, G1 i G2) - 15,18 ppb. W latach 2009 i 2010 średnie zawartości ochratoksyny A i aflatoksyny B1, zarówno z gospodarstw ekologicznych, jak i konwencjonalnych, były istotnie niższe, natomiast w przypadku sumy aflatoksyn były na zbliżonym poziomie do roku 2008. We wszystkich latach badań średnia zawartość aflatoksyn i ochratoksyny A w runi łąkowej w gospodarstwach ekologicznych była istotnie wyższa od ich zawartości w runi łąkowej w gospodarstwach konwencjonalnych. Stwierdzono również dodatnią korelację między stopniem porażenia grzybami pleśniowymi a zawartoącią badanych mikotoksyn w zielonce.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2015, 60, 4; 140-145
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A comparison of the number of selected groups of epiphytic microorganisms in meadow sward fertilised with various doses of natural fertilisers and NPK
    Porównanie liczebności wybranych grup epifitycznych mikroorganizmów runi łąkowej nawożonej różnymi dawkami nawozów naturalnych i NPK
    Autorzy:
    Kiliszczyk, A.
    Wróbel, B.
    Zielińska, K. J.
    Fabiszewska, A. U.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/336783.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    epiphytic microflora
    aerobic bacteria
    yeasts
    mould fungi
    enterobacteria
    mikroflora epifityczna
    bakterie tlenowe
    drożdże
    grzyby pleśniowe
    enterobakterie
    Opis:
    Increasing interest in organic farming and consequently in the application of natural fertilisers poses a risk of modifying qualitative and quantitative composition of microorganisms’ populations living on plants fertilised with these fertilisers. Composition of epiphytic microflora on plant material intended for ensilage affects fermentation processes and stability and hygienic quality of obtained silage. Studies carried out in the years 2009-2011 were aimed at assessing the effect of fertilisation of permanent meadow with natural fertilisers (manure and liquid manure) and mineral fertilisers (NPK) on the number of selected groups of epiphytic microorganisms living on meadow sward. Plant samples were taken three times in vegetation seasons (before the 1st, 2nd and 3rd cut). In total, 207 samples of vegetation were analysed for: total number of aerobic bacteria, bacteria of the genus Enterobacteriaceae, yeasts and mould fungi. No differences in the number of studied groups of microorganisms living on meadow plants fertilised with different fertilisers applied at different doses were found. However, the number of particular groups of microorganisms depended mainly on the time of sampling.
    Rosnące zainteresowanie rolnictwem ekologicznym oraz wynikające z jego zasad stosowanie nawozów naturalnych niesie ze sobą niebezpieczeństwo modyfikacji składu jakościowego i ilościowego populacji mikroorganizmów naturalnie bytujących na roślinności nawożonej tymi nawozami. Skład mikroflory epifitycznej znajdującej się w materiale roślinnym przeznaczonym do zakiszania wpływa na przebieg procesów fermentacyjnych, stabilność i jakość higieniczną uzyskanej kiszonki. Celem badań przeprowadzonych w latach 2009-2011 była ocena wpływu nawożenia łąki trwałej nawozami naturalnymi (obornikiem i gnojówką) i nawozami mineralnymi NPK na liczebność wybranych grup epifitycznych mikroorganizmów bytujących na runi łąkowej. Próbki roślin do badań pobierano trzykrotnie w trakcie sezonu wegetacyjnego (przed I, II i III pokosem). Łącznie przebadano 207 próbek zielonki. W ramach badań oceniano: ogólną liczebność bakterii tlenowych, bakterii z rodzaju Enterobacteriaceae oraz drożdży i grzybów pleśniowych. W wyniku przeprowadzonych badań nie wykazano różnic w liczebności badanych grup drobnoustrojów bytujących na roślinności łąkowej nawożonej różnymi nawozami i ich dawkami. Stwierdzono jednak, że liczebność poszczególnych grup mikroorganizmów zależała przede wszystkim od terminu poboru próby.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2018, 63, 2; 109-114
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The effect of mineral NPK and organic fertilisation on the content of nutritive components and microbiological quality of the first regrowth of meadow sward
    Wpływ nawożenia mineralnego NPK i nawozami naturalnymi na zawartość składników pokarmowych i jakość mikrobiologiczną pierwszego odrostu runi łąkowej
    Autorzy:
    Wróbel, B.
    Zielińska, K. J.
    Fabiszewska, A. U.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/334747.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    liquid manure
    NPK
    macroelements
    epiphytic microflora
    manure
    botanical composition
    nutritive value
    gnojówka
    makroelementy
    mikroflora epifityczna
    obornik
    skład botaniczny
    wartość pokarmowa
    Opis:
    Studies were carried out in the years 2011-2013 in the field experiment on permanent meadow. The aim was to assess the effect of various forms and doses of fertilisers on nutritive value and microbiological quality of the first regrowth of meadow sward. Six experimental plots were established on the meadow and fertilised with mineral NPK, cattle liquid manure and manure applied in two doses corresponding to 60 and 120 kg N ha-1. First regrowth of meadow sward was collected for analyses. The number of selected microorganisms and the content of nutritive components were analysed in these samples. Applied organic fertilisation, especially that with manure, increased the content of crude ash, decreased the concentration of simple sugars and the sugar to protein ratio. Moreover, manure fertilisation increased the concentration of potassium and decreased the concentration of sodium, magnesium and calcium in meadow sward. Higher doses of fertilisers increased the content of potassium and decreased that of calcium in the sward. Applied organic fertilisation did not result in unfavourable changes in epiphytic microflora of the sward.
    Badania prowadzono w latach 2011-2013 w doświadczeniu łanowym na łące trwałej. Celem badań była ocena wpływu stosowania różnych form i dawek nawozów na wartość pokarmową i jakość mikrobiologiczną pierwszego odrostu runi łąkowej. W ramach badań na łące wydzielono 6 łanów doświadczalnych, które nawożono nawozami mineralnymi NPK oraz gnojówką bydlęcą i obornikiem stosowanymi w dwóch dawkach, odpowiadających dwóm poziomom nawożenia azotem: 60 i 120 kg·ha-1. Do analiz pobierano ruń łąkową z pierwszego odrostu. W próbach zielonki oceniano liczebność wybranych mikroorganizmów, a także zawartości składników pokarmowych. Zastosowane nawożenie nawozami naturalnymi łąki, zwłaszcza obornikiem, spowodowało wzrost zawartości popiołu surowego oraz spadek koncentracji cukrów prostych i pogorszenie stosunku cukrowo-białkowego. Ponadto nawożenie obornikiem powodowało wzrost zawartości w runi łąkowej potasu przy równoczesnym spadku koncentracji sodu, magnezu i wapnia. Wzrost dawki nawożenia powodował wzrost zawartości potasu i spadek wapnia w runi. Stosowane nawożenie nawozami naturalnymi nie powodowało niekorzystnych zmian w mikroflorze epifitycznej runi.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2015, 60, 4; 129-134
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Increase in biogas yield from whole crop maize silage prepared with the addition of inoculant Lactosil Biogaz Plus
    Wzrost wydajności biogazu z całych roślin kukurydzy kiszonych z dodatkiem inokulanta Lactosil Biogaz Plus
    Autorzy:
    Zielińska, K. J.
    Fabiszewska, A. U.
    Wróbel, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/335646.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    biogas yield
    inoculant
    silages
    whole crop
    maize
    inokulant
    kiszonka
    cała roślina
    kukurydza
    wydajność biogazu
    Opis:
    The aim of the study was to evaluate the biogas profitability of silages made of whole crop maize ensiled with the addition of inoculant, containing strains of Lactobacillus genus from species that stimulate the synthesis and/or metabolism of 1,2- propanediol to propionic acid. As a result of the experiments on the synergistic action of bacterial strains an inoculant composition Lactosil Biogas Plus has been developed, which contains the following bacterial strains: L. buchneri A KKP 2047 p, L. diolivorans K KKP 2057 p and L. reuteri M KKP 2048 p. Silages made of whole crop maize with the addition of the inoculant Lactosil Biogas Plus were prepared under production conditions at the experimental station. Based on the results of the silage analyses, it was found that the effect of inoculant in the ensiling process resulted in the improvement of their microbiological purity expressed by pathogenic bacteria elimination such as bacteria of the genus Salmonella and Escherichia coli species and by fivefold reduction of molds. In the experimental silages increased content of acetic acid, 1,2- propanediol and propionic acid was observed and their aerobic stability was 192 hours, while the aerobic stability of silages prepared without the addition of inoculant was only 96 hours. Thus the experimental silages subject to methane fermentation by laboratory method allowed to achieve the biogas yield higher by 60.2 NI kg dry organic matter-1, the methane content of the biogas higher by 6.4 percent relative to the standard silage without the addition of the inoculant.
    Celem badań była ocena biogazodochodowości kiszonek z całych roślin kukurydzy konserwowanych z dodatkiem inokulanta, zawierającego szczepy bakterii z rodzaju Lactobacillus z gatunków, które stymulują syntezę i/lub metabolizm 1,2-propanodiolu do kwasu propionowego. W wyniku badań dotyczących synergizmu działania szczepów bakterii opracowano skład inokulanta Lactosil Biogaz Plus, który zawiera następujące szczepy bakterii: L. buchneri A KKP 2047 p, L. diolivorans K KKP 2057 p i L. reuteri M KKP 2048 p. Kiszonki z całych roślin kukurydzy z dodatkiem inokulanta Lactosil Biogaz Plus sporządzono w warunkach produkcyjnych w gospodarstwie doświadczalnym. Na podstawie wyników analizy kiszonek, stwierdzono, że działanie inokulanta w procesie kiszenia roślin spowodowało poprawę ich czystości mikrobiologicznej wyrażającej się wyeliminowaniem bakterii patogennych z rodzaju Salmonella i gatunku Escherichia coli i obniżoną pięciokrotnie liczbą pleśni. W kiszonkach doświadczalnych nastąpił wzrost zawartości kwasu octowego, 1,2-propanodiolu i kwasu propionowego, a ich stabilność tlenowa wynosiła 192 godziny, podczas gdy stabilność tlenowa kiszonek bez dodatku inokulanta tylko 96 godzin. W efekcie poddania kiszonek doświadczalnych laboratoryjnej fermentacji metanowej metodą spfm, uzyskano wzrost wydajności biogazu o 60,2 jednostek NI kg smo., wzrost zawartości metanu w biogazie o 6,4 procent w stosunku do kiszonki standardowej, bez dodatku inokulanta.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2018, 63, 3; 157-161
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena efektywności stosowania dodatku bakteryjnego do zakiszania runi łąkowej nawożonej nawozami naturalnymi
    Evaluation of bacterial inoculation effectiveness in ensilage of meadow sward fertilized with natural fertilizers
    Autorzy:
    Wróbel, B.
    Zielińska, K.J.
    Fabiszewska, A. U.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/337199.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    łąka
    ruń łąkowa
    nawożenie
    nawozy naturalne
    zakiszanie
    bakterie kwasu mlekowego
    kiszonka
    wartość pokarmowa
    amoniak
    drożdże
    grzyby pleśniowe
    badania polowe
    meadows
    meadow sward
    fertilizing
    natural fertilizers
    ensilaging
    lactic acid bacteria
    silage
    nutritional value
    ammonia
    yeasts
    moulds
    field experimentation
    Opis:
    Celem badań było określenie wpływu stosowania dodatku bakteryjnego zawierającego kultury bakterii kwasu mlekowego do zakiszanej runi łąkowej z łąki nawożonej nawozami naturalnymi na jakość, wartość pokarmową i obecność szkodliwych mikroorganizmów. Porównywano trzy formy nawożenia: nawozami mineralnymi NPK (kontrola), obornikiem (50 t ha-1) i gnojówką (30 m3 ha-1). Ruń łąkową z I pokosu po wstępnym podsuszeniu (40% sm) zakiszono w dużych belach cylindrycznych z dodatkiem i bez dodatku preparatu bakteryjnego zawierającego wyselekcjonowane szczepy bakterii fermentacji mlekowej. W próbach kiszonki podobnie jak w zielonce oceniano zawartości składników pokarmowych. W próbach kiszonek ponadto oceniano poziom suchej masy, wartość pH świeżej masy kiszonki, zawartość kwasu mlekowego, lotnych kwasów tłuszczowych i udział amoniaku, liczebność drożdży i grzybów pleśniowych i innych drobnoustrojów. Stwierdzono istotny wpływ nawożenia i stosowania dodatku bakteryjnego na jakość kiszonki. Kiszonki z runi nawożonej obornikiem charakteryzowały się istotnie wyższym stężeniem amoniaku, niższą zawartością kwasu mlekowego i kwasów tłuszczowych niż kiszonki z obiektów nawożonych NPK. Zastosowanie dodatku bakteryjnego do runi z obiektów nawożonych nawozami naturalnymi poprawiło jakość i wartość pokarmową kiszonek. Wartości TDN, DMI i RFQ w kiszonkach sporządzonych z dodatkiem bakteryjnym były wyższe niż w kiszonce kontrolnej.
    The aim of this study was to evaluate the effect of bacterial inoculate treatment of sward from grassland fertilized with solid manure and liquid manure on quality, nutritive value and microflora of grass silage. Three fertilizers were compared: mineral NPK (control), solid manure (50 t ha-1) and liquid manure (30 m3 ha-1). Pre-wilted herbage (40% DM) from the first cut of grassland was ensilaged in big cylindrical bales with and without addition of bacterial inoculate containing lactic acid bacteria. In herbage and silage samples the content of nutritive components was evaluated. In obtained silages the dry matter content, pH, fermentation products, yeasts, moulds and some bacteria count were evaluated. Significant influence of fertilization and inoculate treatment on silage quality was stated. Silages made from sward fertilized with manure had significantly higher ammonia concentration, lower content of lactic acid and fatty acids than silages from objects fertilized with NPK. The addition of bacterial inoculants to sward from objects fertilized with natural fertilizers improved quality and nutritive value of silages. TDN, DMI and RFQ values were higher in inoculated silages than in untreated silages.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2013, 58, 4; 233-237
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-12 z 12

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies