Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "zapora" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-25 z 84
Tytuł:
Możliwości zastosowania elastycznych zapór przeciwrumowiskowych
Autorzy:
Twaróg, Bernard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/364600.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
zapora
erozja
rzeka
Opis:
W niniejszym artykule przedstawiono wybrane metody i rozwiązania ograniczające erozję, zmniejszające transport rumowiska wleczonego oraz poprawiające parametry geomorfologii fluwialnej cieków. Prezentowane rozwiązania są jednymi z częściej stosowanych metod zabezpieczenia koryt cieków. Technologia wykonania jest prosta i szybka, co skutkuje relatywnie niskim kosztem realizacji i eksploatacji. Głównym elementem elastycznych zapór są przyczółki oraz rozpięta pomiędzy nimi specjalna elastyczna siatka o dużych średnicach oczek. Rozwiązania te nie dokonują separacji koryt oraz nie ingerują w stan ekologiczny wód; są proekologiczne, skuteczne oraz równie funkcjonalne, jak stosowane obecnie.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2020, 5; 68-73
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Klasyfikacja wskazań szczelinomierzy na przykładzie Zapory Solina
The classification feeler gauges on the example of the Solina Dam
Autorzy:
Wanat, M.
Oprychał, L.
Bruzda, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/156871.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
zapora
szczelinomierz
periodogram
dam
feeler
Opis:
W pracy przedstawiono klasyfikację pomiarów kontrolnych wykonywanych za pomocą szczelinomierzy na zaporze Solina. W tym celu zastosowano statystyczną metodę periodogramu. Analizie poddano pomiary z 72 szczelinomierzy trójosiowych rozmieszczonych na dylatacjach pomiędzy sekcjami zapory. Pomiary wykonywane były raz na miesiąc. W wyniku otrzymano zbiór 222 periodogramów, które zostały podzielone na cztery typy. Typy otrzymanych periodogramów zależą od rodzajów zjawisk wywołujących przemieszczenie budowli. Są to przemieszczenia sezonowe spowodowane zmianą temperatury i przemieszczenia reologiczne. Metoda periodogramu może służyć do szybkiego określania, które ze zjawisk mają decydujący wpływ na przemieszczenie badanego punktu zapory.
The paper presents a classification of control measurements made using feeler gauges on Solina dam, the biggest dam in Poland. For this purpose a statistical method periodogram is applied. This method is based on the assumption that the time series is composed of sine waves and cosine waves. Periodogram approximates discrete funcion, the number of its elements is finite and independent variable is time [3]. We analyzed measurements of 72 triaxial feeler located at the joint between sections of the dam in gallery no 1 and 4 (Fig. 1). Measurements were performed once a month. The result was a set of 222 periodograms, which are classified into four types: A (Fig. 4), B (Fig.6), C (Fig. 8) and mixed type AB (Fig. 10). Periodograms classes depend on the types of structures that cause displacement. Seasonal movements are caused by the change in temperature and rheological displacement. Types of periodograms for each feeler gauge are presented in Tab. 1. Periodogram method can be used to quickly determine which of events have a decisive impact on the displacement of the tested dam, it is necessary for the safety assessment of hydro-technical construction.
Źródło:
Pomiary Automatyka Kontrola; 2013, R. 59, nr 12, 12; 1259-1263
0032-4140
Pojawia się w:
Pomiary Automatyka Kontrola
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skuteczność zapór przeciwwybuchowych zbudowanych z pojemników typu zamkniętego
Efficiency of bagged water and stone dust barriers against coal dust explosion propagation
Autorzy:
Lebecki, K.
Cybulski, K.
Dyduch, Z.
Słotwiński, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340713.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
kopalnia
zapory przeciwwybuchowe
zapora wodna
zapora pyłowa
mine
explosion barrier
water barrier
dust barrier
Opis:
Stosowanie zapór wodnych jest w polskich kopalniach ograniczone do wyrobisk mokrych, gdzie bardziej prawdopodobny jest silny wybuch pyłu węglowego. Zapory wodne stanowią około 20% ogółu zapór przeciwwybuchowych. Są one zbudowane z pojemników w kształcie koryt, o objętości 40 litrów. Wymagana ilość wody wynosi 200 lub 400 kg na jeden metr kwadratowy przekroju poprzecznego wyrobiska w pokładach niemetanowych i metanowych odpowiednio. Oznacza to, że na przykład w wyrobisku o przekroju 15 m2 zapora musi zawierać co najmniej 75 pojemników. Wadą pojemników w kształcie koryt jest ich trudny transport i kruchość, powodujące znaczne straty. W ostatnich kilku latach niemiecka firma Chemisch-Technische Fabrikation dr Klaus Schulte zaprezentowała nowe rozwiązanie pojemników. Są to pojemniki zamknięte w postaci worków o objętości 40 lub 80 litrów, wykonane z folii polietylenowej o grubości 80 lub 110 mikrometrów, niepalnej i antystatycznej. Pojemniki owinięte wokół metalowego pręta nośnego, napełnione wodą zawieszone w przekroju wyrobiska zgodnie z obowiązującymi przepisami stanowią zaporę wodną (rys. 1). Pojemniki te zostały dopuszczone do użytku w górnictwie pod pewnymi warunkami. Celem przedstawionej pracy było zbadanie zachowania się i skuteczności zapór zbudowanych z pojemników zamkniętych w warunkach wybuchów o różnej sile, czyli określenie możliwości rozszerzenia zakresu stosowania zapór zbudowanych z pojemników typu zamkniętego. Badania wykonano w podziemnym chodniku doświadczalnym; zapora zawierająca 160 kg wody na jeden metr kwadratowy przekroju wyrobiska była umieszczona w odległości 70-100 m od źródła zapłonu pyłu, w środku strefy pyłowej zawierającej nominalnie 0,2 kg pyłu na metr sześcienny wyrobiska. Inicjałem wybuchu pyłu był pierwotny wybuch 25 lub 50 m3 stechiometrycznej mieszaniny metanowo-powietrznej. Przebieg wybuchu był rejestrowany przez czujniki płomienia i ciśnienia (rys. 2); uruchomienie zapory było oceniane prze pomiar czasu rozerwania pojemnika (rys. 3). Wyniki badań są następujące: - potwierdza się skuteczność zapory z pojemników zamkniętych w hamowaniu wybuchów silnych, o prędkościach płomienia powyżej 200 m/s (doświadczenia CH2514 i CH2518), - skuteczność ta nie jest dostateczna w przypadku hamowania wybuchów słabych; nie ma podstaw do wystąpienia o rozszerzenie dopuszczenia do stosowania tych zapór, - bardzo istotny jest kierunek nawinięcia worka na pręcie nośnym; rozpraszanie wody jest lepsze w przypadku, gdy nawinięcie jest przeciwne do kierunku fali ciśnienia wybuchu. Przebiegi wybuchów są przedstawione graficznie w postaci funkcji droga - czas. Rejestruje się ciśnienie statyczne, położenie płomienia, czas rozerwania pojemnika (czarny kwadrat na wykresie). Wykonano również badania z pojemnikami napełnionymi pyłem kamiennym, stosując eksperymentalne pojemniki trójkomorowe mieszczące około 30 kg pyłu. Pył wapienny umieszczony w workach jest chroniony przed wilgocią. Doświadczenia wykazały, że pył wapienny jest dobrze rozpraszany przez silny wybuch metanu (rys. 4 i 5). W słabym wybuchu, z ciśnieniem statycznym poniżej 0,5 bara rozpraszanie pyłu jest gorsze. W trzech doświadczeniach nie osiągnięto pozytywnych wyników w gaszeniu wybuchu. Stwierdzono również, że napełnianie pojemników jest kłopotliwe. Istotnym wynikiem projektu jest sonda pomiarowa typu SnobGreg do pomiaru ciśnienia statycznego, dynamicznego i temperatury w strumieniu silnie zapylonego powietrza. Przykładowy wynik pomiaru jest pokazany na wykresie CH2521, a sonda zamontowana w chodniku jest pokazana na rysunku 9. Autorzy wyrażają podziękowanie Komitetowi Badań Naukowych za finansowanie prezentowanej pracy.
The use of water barriers is limited to wet workings, where strong explosion is more likely. In Polish coal mines water barriers constitute about 20% of total number of anti explosion barriers. The barriers are commonly built of containers in form of troughs, with volume of 40 litres. The amount of water should be 200 kg or 400 kg per square meter of working cross section in non gassy and gassy mine respectively. It means that in the cross section of 15 m2 at least 75 containers are needed. Disadvantage of the troughs is their difficult transportation and fragility causing considerable loss. In last several years the new solution presented by German company Chemisch-Technische Fabrikation dr Klaus Schulte appeared. The containers are in form of plastic bags (named also the closed containers), with volume or 40 or 80 litres, made of polyethylene foil, 80 or 110 micrometers thick, non flammable and antistacisized. The bags are simply rolled up around the rod, filled with water and hanged in the mine gallery (Fig. 1). The bags are approved for use in coal mines on certain conditions. The objective of the presented work was to investigate the possibility of weak coal dust explosion suppression that means a broader use of bagged barriers. The tests of explosion suppression were performed in underground gallery ; the barrier with about 160 kg of water per sqm of cross section was located inside of dusty zone (nominal dust concentration 0,2 kg/m3) at distance of 70 or 100m. from ignition point at the closed end of the gallery. The primary explosion of 25 or 50 m3 of stoichiometric methane - air mixture initiated the coal dust explosion. The course of explosion was monitored by flame and pressure sensors (Fig. 2); the action of barriers was estimated by a measuring the time of the bag bursting (Fig. 3). The results of tests were as follows: - efficiency of bagged water barrier is confirmed in case of suppression of strong explosions, with average flame speed about 200m/s (experiments CH2514 and CH2518), - efficiency is insufficient in case of weak explosions; there is no reason to broader approval of bagged water barrier, - the direction of rolling the bags up is very essential; the water dispersion is better in case of rolling up in opposite to the direction of pressure wave flow. Course of explosions is presented graphically as time - distance function. There are recorded: static pressures, flame position, container bursting time (black square). The tests with stone dust bags were also performed, using the experimental bags containing about 30 kg of limestone dust in three chambers. Stone dust placed in the bag is protected against moisture. The experiments proved that stone dust is well dispersed by the pressure wave of strong methane explosion (Fig. 4 and 5). In weak explosion with static pressure below of 0,5 bars the dispersion is worth. In three experiments no positive results were achieved. Also the filling of bags is troublesome. The essential result of the project is the probe of SnobGreg type for measurement of static and dynamic pressures, temperatures in strongly dusted air flow. The results of measurements are shown on figure CH2521 and the probe mounted in gallery on Fig. 9.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2002, 1; 67-90
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Identyfikacja obszarów osuwiskowych w rejonie Jeziora Mucharskiego w aspekcie bezpieczeństwa zapory Świnna Poręba
Identification of landslides in the area of the Mucharskie Lake in the aspect of the Świnna Poręba reservoir safety
Autorzy:
Szafarczyk, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/111121.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Centrum Rzeczoznawstwa Budowlanego Sp. z o.o.
Tematy:
zapora
zagrożenie osuwiskowe
dam
landslide hazard
Opis:
Wskutek uruchomienia zbiornika retencyjnego i zapory Świnna Poręba na rzece Skawie nastąpiła zmiana poziomu zwierciadła wody płynącej o blisko 30 metrów. W momencie ustalenia tak zwanego normalnego poziomu piętrzenia wody (305.5 m n.p.m.), zbocza doliny zostały całkowicie lub częściowo zalane. Jest to sytuacja skrajnie niekorzystna, gdyż woda jest jednym z podstawowych czynników aktywizujących ruchy masowe. Wykonane badania geologiczne na zboczach zbiornika pozwoliły na wytypowanie rejonów zagrożonych i ich późniejsze zabezpieczenie co stanowiło element zarządzania ryzykiem w trosce o zapewnienie bezpieczeństwa zapory.
As a result of the launch of the Świnna Poręba reservoir and dam on the Skawa river, there has been a change in the level of the water table flowing by nearly 30 meters. At the time when the so-called normal level of water damming (305.5 m above sea level) was established, the valley slopes were completely or partially flooded. This is an extremely unfavorable situation, because water is one of the basic factors stimulating mass movements. The geological surveys carried out on the slopes of the reservoir allowed for the identification of endangered areas and their subsequent securing, which was an element of risk management in the interest of ensuring the safety of the dam.
Źródło:
Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych; 2019, 4
2450-1859
2450-8721
Pojawia się w:
Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Measuring system for monitoring of concrete dam deformations
Autorzy:
Bryś, H.
Mirek, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/224422.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Politechnika Warszawska. Wydział Geodezji i Kartografii
Tematy:
zapora
zapora betonowa
deformacja zapory
pomiary geodezyjne
dam
concrete dam
concrete dam deformation
engineering surveying
Źródło:
Reports on Geodesy; 2007, z. 1/82; 39-45
0867-3179
Pojawia się w:
Reports on Geodesy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona sieci lokalnej za pomocą zapory sieciowej
Autorzy:
Suski, Z.
Kołodziejczyk, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/273202.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
Tematy:
sieć lokalna
zapora sieciowa
bezpieczeństwo systemów
Opis:
W dobie wzrastającego zagrożenia systemów sieciowych coraz większe zainteresowanie budzą różne mechanizmy mające na celu zwiększenie stopnia bezpieczeństwa systemów. Jednym z takich mechanizmów jest zapora sieciowa (ang. firewall). W artykule omówiono ogólne zasady budowy zapory sieciowej i podstawowe schematy organizacyjne. Przedstawiono mechanizmy dostępne w systemie operacyjnym Linux, które umożliwiają zbudowanie zapory w oparciu o ten system. Zamieszczono przykłady konfiguracji zapory wykorzystującej system Linux. W końcowej części opracowania przedstawiono opisy kilku oferowanych na rynku rozwiązań komercyjnych.
Źródło:
Biuletyn Instytutu Automatyki i Robotyki; 2000, R. 6, nr 14, 14; 3-50
1427-3578
Pojawia się w:
Biuletyn Instytutu Automatyki i Robotyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Interconnection between monitoring and deterministic modeling of the behavior of large earth dams
Autorzy:
Szostak-Chrzanowski, A.
Massiera, M.
Chrzanowski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/225009.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Politechnika Warszawska. Wydział Geodezji i Kartografii
Tematy:
zapora ziemna
zapora narzutowa
monitoring przemieszczeń
pomiary geodezyjne
earth dam
fockfill dam
monitoring of displacements
engineering surveying
Opis:
Monitoring of deformations, whether using geodetic or geotechnical instrumentation, besides providing a warning system in case of an abnormal behaviour of the dam, may be used as a tool for a verification of design parameters. By comparing results of monitoring measurements with a deterministic (a-priori) model of deformation, one may determine and explain causes of deformation in a case of unexpected behaviour of the investigated object and its surrounding. Thus, the role of monitoring becomes much broader than just the conventional determination of the status of the deformable object. On the other hand, a predicted behaviour of the dam may be used in designing the monitoring scheme, giving information on the magnitude and location of the expected maximum deformation parameters. In addition, with properly designed monitoring surveys, one may also determine the actual deformation mechanism. The discussed problems are illustrated by three types of earth dams located in California, USA, and in Quebec, Canada.
Źródło:
Reports on Geodesy; 2007, z. 1/82; 345-351
0867-3179
Pojawia się w:
Reports on Geodesy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Investigation of possibilities to use fern modelling in the process of modernisation of control networks for concrete dams
Autorzy:
Zaczek-Peplinska, J.
Popielski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/225021.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Politechnika Warszawska. Wydział Geodezji i Kartografii
Tematy:
zapora
zapora betonowa
metoda elementów skończonych
FEM
pomiary geodezyjne
dam
concrete dam
finite elements method
engineering surveying
Opis:
The paper presents analysis of possibilities to utilise results of modelling the work of concrete dam construction elements, obtained by means of the finite elements method (FEM), for the needs of modernisation of a control network. Such analysis should answer the question, whether - basing on the results of modelling with the use of currently controlled points of the object, as the network nodes, and pointing to zones (locations) of threats - it will be possible to formulate recommendations concerning the improvement of a set of controlled points and to perform related modifications of the existing control network.
Źródło:
Reports on Geodesy; 2007, z. 1/82; 417-423
0867-3179
Pojawia się w:
Reports on Geodesy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ małej zapory na zmiany składu ichtiofauny w cieku Sitna w ciągu 9 lat (otulina Drawieńskiego Parku Narodowego)
Inpact of small dam on chnges of fish fauna in sitna stream during period of nine years (buffer zone Of Drawieński National Park)
Autorzy:
Czerniawski, R.
Domagała, J.
Pilecka-Rapacz, M.
Krepski, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819667.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
ichtiofauna
budowla hydrotechniczna
zapora wodna
ichthyofauna
hydrotechnical
dam
Opis:
Wielu autorów wskazuje na negatywny wpływ budowli hydrotechnicznych na strukturę nie tylko ichtiofauny, ale również innych organizmów wodnych [14÷16]. Dotyczy to szczególnie poprzecznych przegród wód płynących dzielących ciek na dwie różne pod względem hydrologicznym, biologicznym i ekologicznym części [2, 13]. W wyniku zabudowy rzeki dochodzi do zasadniczych dla organizmów wodnych zmian. Powstaje wówczas bariera ekologiczna z siedliskiem niesprzyjającym do wymagań większości organizmów typowych dla wód płynących [11]. Zdecydowana większość badań oddziaływania zapór wodnych na stan ichtiofauny dotyczy raczej dużych konstrukcji hydrotechnicznych. Pomija się przy tym, małą zabudowę hydrotechniczną przegradzającą małe rzeki i cieki [11], które dla większości ryb anadromicznych stanowią najważniejsze miejsce w ich całym cyklu życiowym - tarlisko. Mała zabudowa poprzeczna, podobnie jak zapory przegradzające duże rzeki w podobnym stopniu zmieniają warunki hydrologiczne i biologiczne cieku, powodując całkowity zanik miejsc do odbycia tarła przez cenne ryby reofilne oraz zdecydowanie zmieniając skład jakościowy i ilościowy ichtiofauny. Celem pracy było określenie wpływu niewielkiej zapory na zmiany struktury jakościowej i ilościowej ichtiofauny w niewielkim cieku Sitna.
Many authors point out the negative impact of hydraulic engineering constructions, not only on the structure of fish fauna, but also other aquatic organisms. This applies particularly to transverse bulkheads dividing the flowing waters into two different parts in terms of hydrological, biological and environmental components. Most studies relate to large rivers, where with no doubt it was found that the dams change physicochemical conditions of water. Research in this study was conducted in Sitna stream located in the buffer zone of Drawieński National Park (DNP), a part of the central Drava basin. This fiveorder, right tributary of middle Drawa river, flows into Adamowo Lake. Drawa river flowing out from Adamowo Lake is the northern border of the DNP (Fig. 1). In 2005, on kilometers section of stream water swelling dam was built by the State Forests plantation forest. During the year the water swells to a height of about 50 to 100 cm. The study of fish fauna of Sitna were conducted in August 2000, 2006 and 2009. In order to determine the species composition of fish fauna and the length of individual fish, the fish were obtained using the battery unit IUP 12. Catches were conducted throughout the length of watercourse. The results of the research show that a small dam influences very negatively on changes in the composition of fish fauna in small stream. Results also show that a small dam on a small watercourse, significantly affects the fish fauna. After the building of river dam the number of cyprinids significantly increased. While the number of typical river species, particularly brown trout and gudgeon essentially decreased. Besides, in the watercourse the rapid increase of pike was observed. This species found in the watercourse good spawning conditions. In last year of the study, 2009 in stream section over the dam the river species were absent. Currently, the section suitable for salmonids is the section below the dam. It seems that also in this section, the hydrological conditions will be worse and river fish will be absent in the whole watercourse. It is expected that a progressive changes will lead in consequence to the total extinction of valuable species of fish and to irreversible changes both biological and abiotic.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2010, Tom 12; 235-247
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dobór gruntu na warstwy przejściowe w zaporach ziemnych na przykładzie zapory Świnna Poręba
Selection of soil for transition layers in earth dams on the example of the Świnna Poręba Dam
Autorzy:
Skutnik, Z.
Cmiel, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083994.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
warstwy przejściowe
kryterium doboru
zapora ziemna
filtracja
sufozja
Opis:
W artykule przedstawiono rozważania na temat zasad doboru gruntu na warstwy przejściowe w zaporach ziemnych, które pełnią również funkcję filtrów odwrotnych. Skupiono się na rozpoznaniu zjawisk związanych z filtracją, w szczególności erozją wewnętrzną budowli ziemnych oraz skutecznymi metodami jej przeciwdziałania. Dokonano analizy najczęściej stosowanych zasad i kryteriów doboru gruntów na warstwy przejściowe. Zweryfikowano dobór gruntów na warstwy przejściowe zapory Świnna Poręba.
The article presents considerations on the principles of soil selection for transition layers in earth dams, both of which also act as reverse filters. It focuses on the identification of phenomena related to filtration, in particular internal erosion of earth structures and effective methods of its prevention. The analysis of the most common principles and criteria of soil selection for the transition layers was made. The selection of soils for the transition layers of the Świnna Poręba Dam was verified.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Architectura; 2020, 19, 3; 55-66
1644-0633
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Architectura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza bezpieczeństwa wsporników zamknięć segmentowych zapory WITKA
Autorzy:
Kostecki, S.
Rędowicz, W.
Wróblewski, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/162083.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa
Tematy:
zapora wodna
zapora Witka
wspornik żelbetowy
uszkodzenie
analiza obciążeń
naprawa
water dam
Witka dam
reinforced concrete corbel
damage
load analysis
repair
Źródło:
Przegląd Budowlany; 2010, R. 81, nr 5, 5; 72-75
0033-2038
Pojawia się w:
Przegląd Budowlany
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evaluation of potential dam break flood risks of the cascade dams Mexa and Bougous (El Taref, Algeria)
Ocena ryzyka potencjalnego przerwania tamy w kaskadzie zapór Mexa i Bougous (El Taref, Algieria)
Autorzy:
Bouchehed, H.
Mihoubi, M. K.
Derdous, O.
Djemili, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292478.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
Bougous dam
dam break
flood wave
GIS
Mexa dam
numerical simulation
Telemac-2D
fala powodziowa
przerwanie tamy
symulacja numeryczna
zapora Bougous
zapora Mexa
Opis:
The implementation of Bougous dam at 5 km upstream of Mexa dam permits to compensate the storage capacity and to reduce sediment yields in the later, however, these advantages must be associated to the fact that the presence of two large dams in the region poses in case of a dam break event a potential threat to human life and property. Indeed, in this study a numerical simulation of the dam break wave propagation resulting from the failure of the two dams was performed using the two-dimensional hydrodynamic model Telemac-2D, in order to estimate the impacts on constructions located in the downstream valley. The simulation results exported to GIS platform allowed the elaboration of cartographic materials depicting the hydraulic characteristics of the flood wave and its arrival times at key locations, which constitute very useful information for the authorities to avoid significant loss in case of the failure of Bougous and Mexa dams.
Uruchomienie zapory Bougous 5 km powyżej zapory Mexa zwiększyło zdolności retencyjnej i ograniczyło sedymentację w drugim zbiorniku. Tym korzyściom towarzyszy jednak ryzyko wynikające z funkcjonowania w regionie dwóch dużych zapór, których przerwanie może być zagrożeniem ludzkiego życia i dóbr materialnych. W pracy przeprowadzono symulację numeryczną propagacji fali powstałej w wyniku przerwania obu tam z zastosowaniem dwuwymiarowego modelu hydrodynamicznego Telemac-2D w celu oceny wpływu katastrofy na budowle usytuowane poniżej w dolinie rzeki. Wyniki symulacji przeniesione do GIS pozwoliły opracować materiały kartograficzne ilustrujące charakterystyki hydrauliczne fali powodziowej i czasy jej dopływu do kluczowych lokalizacji. Stanowi to bardzo użyteczną informację dla władz, umożliwiającą uniknięcie znacznych strat w przypadku awarii tam Bougous i Mexa.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2017, 33; 39-45
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Monitoring i diagnostyka budowli hydrotechnicznych. cz. 2
Autorzy:
Kledyński, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/364803.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
budowle hydrotechniczne
hydrotechnika
monitoring
zapora
dam
hydraulic engineering
hydraulic structures
Opis:
Ze względu na rozmiary masywnych budowli hydrotechnicznych z betonu i ich blokową strukturę lokalizacja spękań, szczególnie od strony odwodnej budowli, oraz spękań wewnętrznych wymaga zastosowania skomplikowanych technik diagnostycznych.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2011, 3; 36-38
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Osuwisko Vajont (Włochy) : przykład katastrofy przyrodniczej wywołanej działaniami człowieka
Vajont landslide (Italy) : an example of a natural disaster induced by human activity
Autorzy:
Różycka, M.
Duszyński, F.
Michniewicz, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075676.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
osuwisko
zapora Vajont
Longarone
Monte Toc
Dolomity
landslide
Vajont dam
Dolomites
Opis:
Vajont landslide, which affected the northern slope of Monte Toc in the Dolomites (NW Italy), is one of the most famous examples of a natural disaster induced by human activity. A wave, generated by displaced material that filled the Vajont reservoir, overtopped the dam and destroyed a few villages in the nearby Piave valley, resulting in death of approximately 2000people. In this review paper, some facts about the disaster are presented and its triggering factors are discussed. Information related to tourism development in the area is also provided.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2017, 65, 9; 560--563
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spatial distribution of manganese and iron in sediments of the Czorsztyn Reservoir
Autorzy:
Czaplicka, A.
Bazan, S.
Szarek-Gwiazda, E.
Ślusarczyk, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/208074.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
dam water
metal pollution
Czorsztyn
zapora wodna
zanieczyszczenie metalami
żelazo
mangan
Opis:
Concentrations of iron and manganese were investigated in 26 sediment samples from the Czorsztyn Reservoir (South Poland). Spatial distribution of these metals in the reservoir is generally linked to the grain size distribution of sediments. The presence of manganese and iron in sediments is mainly related to the rock weathering and soil erosion processes. Furthermore, enrichment of waters in manganese and iron follows as a result of the Dunajec River flowing through the Orawsko-Nowotarska Valley, where peat bogs are present. However, anthropogenic influence on manganese and iron concentration levels in sediments cannot be excluded in this area.
Źródło:
Environment Protection Engineering; 2016, 42, 4; 179-188
0324-8828
Pojawia się w:
Environment Protection Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Most nad zaporą Hoovera
Autorzy:
Dąbrowiecki, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/364754.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
most
most łukowy
USA
Zapora Hoovera
arch bridge
bridge
Hoover Dam
Opis:
Zapora Hoovera na rzece Kolorado znajduje się w odległości 50 km od Las Vegas, przy trasie prowadzącej do Wielkiego Kanionu. Dla milionów turystów odwiedzających stolicę światowego hazardu stała się lokalną atrakcją turystyczną w drodze do jednego z siedmiu cudów natury.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2011, 3; 10-13
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Monitoring i diagnostyka budowli hydrotechnicznych. cz. 1
Autorzy:
Kledyński, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/364805.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
budowle wodne
hydrotechnika
monitorowanie
zapora wodna
dam
hydraulic engineering
monitoring
water structures
Opis:
Monitorowanie i diagnozowanie dostarcza wiedzy na temat stanu technicznego obiektu hydrotechnicznego, tj. jego nośności i użytkowalności. Z tego powodu procesy te stanowią podstawę do formułowania stosownych ocen. Szczególnym rodzajem oceny - zwłaszcza w przypadku piętrzących budowli hydrotechnicznych - jest ocena bezpieczeństwa obiektu. Pojęcie bezpieczeństwa oznacza nie tylko istnienie niezbędnej nadwyżki nośności nad obciążeniami, gwarantującej integralność i stateczność konstrukcji, ale także staje się niezwykle istotnym komponentem ryzyka katastrofy wywołanej przerwaniem zapory, przy czym ryzyko jest tu rozumiane jako iloczyn prawdopodobieństwa przerwania zapory i strat ludzkich oraz materialnych, wywołanych poniżej obiektu z powodu jej nagłego zniszczenia.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2011, 2; 54-61
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Major Hieronim Dekutowski ps. „Zapora” we wspomnieniach podkomendnych
Major Hieronim Dekutowski aka “Zapora” in the memories of subordinates
Autorzy:
Kopcińska, Beata Dagmara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/566174.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Sztuki Wojennej
Tematy:
Żołnierze Wyklęci
Żołnierze Niezłomni
Hieronim Dekutowski ps. „Zapora”
podziemie niepodległościowe
druga konspiracja
Opis:
The aim of this paper is to discuss the biography and activity of legendary guerrilla grouping commander in the Lubelszczyzna region, i.e. Hieronim Dekutowski aka “Zapora,” who was one of the bravest among the “Cursed/Enduring Soldiers” in Poland during the second conspiracy. This paper abounds in passages from reports by “Zapora’s” subordinates and intimate associates: Col. Marian Pawełczak aka “Morwa,” Maj. Zbigniew Matysiak aka “Kowboj,” Lt. Edward Wiesław Jeżewski aka “Sław,” Maj. Jerzy Krupa aka “Burza” and the inhabitants of the Grądy village, with whom guerrillas were quartered, i.e. Mrs Helena Zawadzka and Mr Antoni Chmura. The reports show Hieronim Dekutowski’s character in detail in the eyes of his subordinates, the nature of everyday life in the grouping, and guerrillas’ attitudes to the guerrilla warfare.
Źródło:
Obronność – Zeszyty Naukowe Wydziału Zarządzania i Dowodzenia Akademii Sztuki Wojennej; 2017, 4(24); 14
2084-7297
Pojawia się w:
Obronność – Zeszyty Naukowe Wydziału Zarządzania i Dowodzenia Akademii Sztuki Wojennej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Study of the influence of temperature and water level of the reservoir about the displacement of a concrete dam
Autorzy:
Oro, S. R.
Mafioleti, T. R.
Chaves Neto, A.
Garcia, S. R. P.
Neumann, C.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/264428.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
zapora betonowa
analiza wieloczynnikowa
monitorowanie strukturalne
structural monitoring
concrete dam
multivariate analysis
Opis:
Multivariate techniques are used in this study to analyze the monitoring data displacements of a concrete dam, measured by means of pendulums, extensometer bases and multiple rod extensometers, taking into account the action of environmental conditions, bounded by the surface temperature of the concrete at ambient temperature and the tank water level. The canonical correlation analysis is used to evaluate the influence of environmental variables in the displacement of structures and dam foundations. The factor analysis is used to identify data sources of variability and order the sensors according to the action of factors. The dates of the measurements are grouped according to similarities in the present observations, by applying the cluster analysis. Then the discriminant analysis is used to assess the groups as to their homogeneity. The results demonstrate that the techniques used for distinguishing the dam responses and identify the effects of changes in environmental conditions on the displacements of the structures and dam foundations.
Źródło:
International Journal of Applied Mechanics and Engineering; 2016, 21, 1; 107-120
1734-4492
2353-9003
Pojawia się w:
International Journal of Applied Mechanics and Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The capacity of the Sanna river in conditions of the reliable flow and the control discharges of the weir in Zaklików
Autorzy:
Michalec, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1429706.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie
Tematy:
reliable flow
control flow
capacity
damming
inundation
przepływ kontrolny
wydajność
zapora
zalewanie
Opis:
The aim of the study was to determine the capacity of a selected section of the Sanna river, designated below the lower site of the weir in Zaklików. The capacity calculations included the conditions of flood water discharge, i.e. the reliable flow and the control flow, determined in accordance with the Regulation of the Minister of the Environment on technical conditions that should be ensured for the hydrotechnical structures and their locations. The paper presents the consequences of changes in the regulations regarding the determination of building type, for which reliable flow and control discharges are determined. These modifications in the regulations have an impact on changes in the determination of the probability value for water discharges related to the analysed weir. The calculation of the capacity of the tested section also took into account its technical condition, specifying the variant of calculations for the lack of maintenance works, i.e. for the current state and for the state after maintenance works, consisting in mowing vegetation on slopes and shaping the surface of river bottom, removing pits and shallows. The results of the calculations of capacity of the measured cross-sections showed that the performance of maintenance works will convey the flow of a Q3% reliable flow in the Sanna river, while the Q1% control flow will not fit into the riverbed and will cause inundation of the adjacent areas.
Źródło:
Geomatics, Landmanagement and Landscape; 2021, 1; 57-68
2300-1496
Pojawia się w:
Geomatics, Landmanagement and Landscape
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The prognosis of influence of the Oder River waters dammed by Malczyce barrage on left bank areas
Prognoza wpływu piętrzenia wód Odry stopniem wodnym Malczyce na tereny lewobrzeżne
Autorzy:
Chalfen, M.
Łyczko, W.
Pływaczyk, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292599.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
barrage
drainage
groundwater
mathematical model
valley
dolina
drenaż
model matematyczny
wody gruntowe
zapora
Opis:
The finalisation of the construction of the Malczyce barrage is planned for 2015. Damming of the river will cause a change in the water and ground conditions in the adjoining areas. The paper analyses the influence of the water level in the Oder River dammed by the barrage on groundwater table level in the left bank valley. A model which allows the prediction of groundwater levels depending on the assumed water level in the Oder was constructed. The analysis was conducted for three different variants: for the initial stage before damming the Oder River and for the conditions after damming the water up with and without the drainage devices included in the project. The calculations were done in several chosen transects across the river valley. The mathematical model of flow in the aquifer based on the Richards equation was applied. The results of calculations were presented as the spatial distribution of piezometric pressures which were used to determine the groundwater table for each of the transects. The calculation results from the vertical models were transposed into a horizontal model. The comparison of appropriate results allowed to positively verify the designed model and to analyse the effectiveness of the realised project solutions.
Zakończenie budowy stopnia wodnego Malczyce jest planowane na rok 2015. Spiętrzenie rzeki wpłynie na zmianę dotychczasowych warunków gruntowo-wodnych na terenie przyległym. Przedmiotem pracy jest analiza wpływu poziomu wód Odry spiętrzonych tym stopniem na poziomy wód gruntowych na terenie lewobrzeżnej doliny. Opracowany został model matematyczny, który umożliwia symulację poziomów wody gruntowej w lewobrzeżnej dolinie w zależności od przyjętego poziomu wody w Odrze. Analiza została przeprowadzona w trzech różnych wariantach: stan przed piętrzeniem wody w Odrze oraz po spiętrzeniu z uwzględnieniem i bez uwzględnienia urządzeń odwadniających przewidzianych w projekcie. Obliczenia symulacyjne przeprowadzono w kilkunastu wytypowanych przekrojach pionowych przez dolinę. Zastosowano model matematyczny przepływu bazujący na równaniu Richardsa. Jako wyniki obliczeń uzyskano przestrzenny rozkład ciśnień piezometrycznych, które posłużyły do wyznaczenia w każdym przekroju pionowym linii zwierciadła wód gruntowych. Uzyskane wyniki obliczeń z modeli pionowych na drodze interpolacji zostały przetransponowane na model horyzontalny. Porównanie wyników obliczeń w wariancie przed piętrzeniem z mapami hydroizohips wykreślonymi na podstawie obserwacji terenowych dało podstawę do pozytywnej weryfikacji opracowanego modelu. Wykonane obliczenia umożliwiły przeanalizowanie skuteczności przyjętych do realizacji rozwiązań projektowych.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2014, 21; 19-27
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inwentaryzacja galerii kontrolnej i przelewu zapory ziemnej Klimkówka metodą skanowania laserowego
Inventory using laser scanning of the control gallery and overflow section of Klimkówka earthfill dam - experiences and conclusions
Autorzy:
Zaczek-Peplinska, J.
Adamek, A.
Osińska-Skotak, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/131032.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Stowarzyszenie Geodetów Polskich
Tematy:
skanowanie laserowe
monitoring geodezyjny
zapora ziemna
terrestrial laser scanning
geodetic monitoring
earth dam
Opis:
W referacie opisano doświadczenia z inwentaryzacji geodezyjnej galerii kontrolnej zapory ziemnej Klimkówka. Przedstawiono obecny stan przepisów prawa narzucający na jednostki administrujące i użytkujące budowle hydrotechniczne obowiązek odpowiedniej ich kontroli technicznej. Skaning laserowy ze względu na brak opracowanej odpowiedniej metodyki pomiaru tego typu obiektów jest bardzo rzadko wykorzystywany do ich inwentaryzacji i kontroli. W sierpniu 2012 roku został wykonany przez pracowników i studentów Zakładu Geodezji Inżynieryjnej i Pomiarów Szczegółowych (PW, Wydział Geodezji i Kartografii) okresowy pomiar kontrolny przemieszczeń zapory wodnej Klimkówka metodą niwelacji precyzyjnej. W tym samym czasie wykonano inwentaryzację galerii kontrolnej tego obiektu metodą naziemnego skanowania laserowego. Dodatkowo w trakcie opracowywania danych podjęto próbę analizy zarejestrowanych wartości I (Intensity) przy pomiarze przelewów betonowych metodą automatycznej analizy obrazowej w celu klasyfikacji cech betonu – analiza ta ma posłużyć jako materiał wyjściowy do analizy zmian powierzchni betonowej w kolejnych latach. W referacie przedstawiono wyniki inwentaryzacji geometrii galerii kontrolnej oraz wstępną analizę powierzchni przelewu metodą klasyfikacji nienadzorowanej. W pracy opisano proces tworzenia modelu galerii oraz wybranych, możliwych do wykonania analiz i pomiarów na bazie danych z naziemnego skanowania laserowego.
The paper discusses experiences resulting from the surveying inventory of Klimkówka earth dam’s control gallery. Current status of the law, which impose obligation of adequate technical control on the unit administering and operating hydraulic structures is presented. Laser scanning due to the lack of suitable developed measurements methodology for this type of objects is rarely used for its inventory and control. In August 2012, the measurement of displacements of control gallery of this object using precise levelling was conducted by the staff and the students from the Department of Engineering and Detailed Surveying (WUT, Faculty of Geodesy and Cartography) . Simultaneously, an inventory of control gallery using terrestrial laser scanning was made. In addition, during the processing the data an attempt to analyse the I values (Intensity) was made which were recorded during the measure of concrete overflow using automated image analysis in order to carry out the characteristic classification of the concrete - this analysis is to be used as a starting material for the analysis of changes in the surface of the concrete in the following years. The results of an inventory of geometry of the control gallery and a preliminary analysis of the surface of the concrete overflow using unsupervised classification method have been presented. The process of gallery model creation, as well as selected possible analyses and measurements based on the data from terrestrial laser scanning have been also described.
Źródło:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji; 2013, Spec.; 147-163
2083-2214
2391-9477
Pojawia się w:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Control network analysis of the dam "Wióry"
Autorzy:
Walo, J.
Szpunar, R.
Woźniak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/225005.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Politechnika Warszawska. Wydział Geodezji i Kartografii
Tematy:
zapora ziemna
sieć kontrolna
Wióry
pomiary geodezyjne
earth dam
control network
engineering surveying
Opis:
The obtained results of the test measurements in the control network of the dam Wióry show that combined usage of length measurements and GPS observations enables to obtain high accuracy and reliability in defining point coordinates. The real determination accuracy of checkpoint displacements in this type of networks is at the level of (plus minus) 2-3mm. However, it should be added that in small networks covering an area up to 1 km in radius, classical measurements (most of all, length measurements) enable to obtain higher accuracies in determining point coordinates, obviously on condition that the net structure is well-designed and length measurement is possible. Having analyzed the obtained results, one can also formulate the following conclusions: - the assumed structure of a modified test network shows effective accuracy both for EDM measurements and GPS observations, - satellite measurements enable combined and direct observation of points between which there is no sight line. It is especially important in the case of reference points which are usually located around the monitored object, and it is rarely possible to link them by means of classical measurements; - GPS measurements make it possible to check the monitored network independently, at least limiting the incidence of major and systematic errors in processing the results and defining displacement values; so GPS observations may, in the case of small control networks, be treated as control measurements made periodically (e.g. every year); - accuracy assessment made for TDA5005 tachymeter observations even in the case of considerable target inclinations, made by means of standard reflectors, attested reflexive foil and CCR fulfills monitoring requirements of specific point (targets), enabling to obtain an accuracy of the (plus minus) 0.5 mm range in relation to reference points; - linear measurements in the test network of Wiory, made by means of a TDA5005 tachymeter and high precision reflectors can be accomplished within 2-3 days.
Źródło:
Reports on Geodesy; 2007, z. 1/82; 376-380
0867-3179
Pojawia się w:
Reports on Geodesy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Impact of flow and damming on water quality of the mountain Raba River (southern Poland) : long-term studies
Wpływ przepływu i piętrzenia na jakość wody górskiej rzeki Raby (południowa Polska) : badania wieloletnie
Autorzy:
Szarek-Gwiazda, Ewa
Gwiazda, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2173790.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
flow
physicochemical parameter
Carpathian river
impact of dam
przepływy
parametry fizykochemiczne
Raba
zapora
Opis:
Climate change, manifested by long term periods of drought to heavy rainfall, may remarkably modify river flow regimes. We hypothesize that flow prevailing in a given year determines water chemistry of the Carpathian Raba River above and below Dobczyce Reservoir (southern Poland), used for drinking purposes. Based on the mean annual river flow for years 1991-2017, hydrologically dry (HD), hydrologically average (HA) and hydrologically wet (HW) years were distinguished. We found significant differences in the values of most studied physicochemical parameters of river water above and below the reservoir between studied hydrological years (for a period of April‒November). In HD years, the water above the dam had significantly higher temperature and values of conductivity (point pollution source, groundwater inflow), while lower ones of nutrients NO3- and P-tot (diffuse pollution) compared to those in HA and/or HW years. The best GLM models for mean monthly flows above and below the dam include 3-5 factors among which conductivity and NO3 concentration were always present. The reservoir in different ways influences the water chemistry below the dam in HD, HA and HW years. The impact of flow on the water quality in hydrologically varied years is discussed. The obtained results are important for appropriate management in catchment basins of mountain rivers and the protection of dam reservoirs against the eutrophication processes in changing climate and flow regime.
Zmiany klimatu, przejawiające się długotrwałymi okresami suszy lub obfitych opadów, mogą znacząco zmienić roczny reżim przepływów. Stawiamy hipotezę, że przepływ dominujący w danym roku determinuje chemizm wody rzeki górskiej. Celem pracy było określenie (1) różnic w chemizmie wody górskiej rzeki pomiędzy latami hydrologicznie suchymi (HD), przeciętnymi (HA) i mokrymi (HW), (2) wpływu zbiornika zaporowego na chemię wody odpływającej rzeki w różnych latach hydrologicznych, (3) parametrów fizyczno-chemicznych związanych ze średnim miesięcznym przepływem wody w latach HD, HA i HW. Badania prowadzono w karpackiej rzece Rabie powyżej i poniżej Zbiornika Dobczyckiego w południowej Polsce. W oparciu o średni roczny przepływ rzeki z wielolecia 1991–2017 wyróżniono lata HD, HA i HW. Przeanalizowano zmiany parametrów fizyczno- chemicznych wody (temperatura, przewodność elektrolityczna, pH, tlen rozpuszczony, nasycenie tlenem, BZT5, biogeny: NO3-, NH4+, P-tot) pobieranych co miesiąc w okresie kwiecień–listopad. Stwierdziliśmy istotne różnice w chemizmie wody rzeki między badanymi latami hydrologicznymi. W latach HD wody powyżej zbiornika miały istotnie wyższą temperaturę i wartości przewodności elektrolitycznej, natomiast niższe wartości biogenów NO3- i P-tot (zanieczyszczenie obszarowe) w porównaniu do lat HA i/lub HW. Zbiornik w różny sposób kształtował skład chemiczny wody rzeki poniżej zapory w latach HD, HA i HW. Najlepsze modele GLM dla średnich miesięcznych przepływów obejmowały 3–5 czynników, wśród których zawsze występowały przewodność elektrolityczna i stężenia NO3-. Uzyskane wyniki mają istotne znaczenie dla właściwego gospodarowania w zlewniach rzek górskich i ochrony zbiorników zaporowych przed procesami eutrofizacji.
Źródło:
Archives of Environmental Protection; 2022, 48, 1; 31--40
2083-4772
2083-4810
Pojawia się w:
Archives of Environmental Protection
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-25 z 84

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies