Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "wyrażenie" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 17
Tytuł:
Apozycje luźne a wtrącenia zależne formalnie
Autorzy:
Moroz, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049942.pdf
Data publikacji:
2011-01-02
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
składnia formalna
apozycja
wtrącenie
wyrażenie parentetyczne
Opis:
The article proves the connection between free appositional constructions and selected classes of improper interjections. In the course of the analysis, the author has demonstrated that most of the described structures are characterized by structural closeness and postposition in relation to the connected components. The similarity between appositions and certain strings containing an interjected verb phrase has also been shown. Furthermore, such expressions fulfill the definition of an interjection. Similar formal restrictions, such as doubly isolated apposition, are imposed upon these structures. Additionally, the article discusses the rules of usage for this type of interjected verbs. 
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2011, 5, 1; 179-194
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reprezentowanie a wyrażanie. Leibniz a współczesny spór o reprezentacje
Autorzy:
Piekarski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2103013.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
G.W. Leibniz
reprezentacja
wyrażenie
percepcja
wyjaśnienie
Opis:
Celem artykułu jest omówienie znaczenia i aktualności rozważań G.W. Leibniza dla problemu natury oraz roli reprezentacji w poznaniu. Propozycja hanowerskiego filozofa zawiera szereg interesujących intuicji. Leibniz argumentuje na rzecz tezy, że reprezentowanie ma charakter wyrażania tego, do czego dana reprezentacja się odnosi. Nie jest to teza jasna, a pojęcie wyrażania wymaga głębszej analizy i eksplikacji. Po dokonaniu analiz wstępnych drugim krokiem jest odpowiedź na pytanie, czy propozycja Leibniza ma rzeczywiście charakter reprezentacyjny, czyli czy postulowane przez filozofa reprezentacje faktycznie pełnią rolę reprezentacji w strukturach poznawczych. Korzystam tu z rozważań i metody W. Ramseya, dotyczących natury wyjaśnień reprezentacyjnych. Na koniec omawiam specyfikę leibnizjańskiej tezy o reprezentacji oraz wskazuję na te jej elementy, które mogą dzisiaj być atrakcyjne dla epistemologów i kognitywistów badających naturę poznania i umysłu.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 4; 481-496
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cechy składniowe i semantyczne jednostek swego rodzaju i pewnego rodzaju
Autorzy:
Żochowska, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049938.pdf
Data publikacji:
2011-01-01
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
eksplikacja semantyczna
jednostka leksykalna
przymiotnik
wyrażenie metapredykatywne
Opis:
The analysis undertaken in the article has shown that the sequences of words swego rodzaju and pewnego rodzaju ‘kind of’ (not attested in most Polish dictionaries) consist of components which belong to the closed substitution class, it is therefore fully justified to classify them as lexical units. The analysis of the sentential positions of the phrases swego rodzaju and pewnego rodzaju suggests that they are adjectives, and the analysis of their semantic features has shown that their meaning is related to that of the particles prawie ‘almost’ and w zasadzie ‘in principle’. Furthermore, semantic explication has demonstrated that the analyzed lexical are not synonymous.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2011, 5, 1; 141-152
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielofunkcyjność zaimków kto i który jako źródło wyrażeń funkcyjnych
The multifunctionality of the pronoun as a source of functional expressions
Autorzy:
Data, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/468422.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
zaimek
funkcja
homonim
wyrażenie funkcyjne
pronoun
function
homonym
functional expression
Opis:
The subject matter of the article is a description of one of the sources of functional expressions – the multifunctionality of the pronoun with reference to the nominal pronoun kto and the adjective pronoun który. The pronoun seems to be the most diversified part of speech because it fails to follow a single exemplary criterion in defining its type category. Also, having a complex internal structure its multifunctionality is demonstrated on various text organization levels. The starting point of the description is the analysis of the contrast between interrogative and relative functions of these pronouns. Considering the multiplicity of the text roles both pronouns kto and który are presented as functional homonyms. The various pronoun roles identified on the text organization level validate the statement that the multifunctionality of the pronoun is a source of functional expressions.
Źródło:
Forum Lingwistyczne; 2015, 2; 65-71
2449-9587
2450-2758
Pojawia się w:
Forum Lingwistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lingwistyczne podejście do zadania wyboru trasy
Algorithm for the shortest path in the directed graph in a set of fuzzy numbers
Autorzy:
Neumann, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/253985.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Naukowo-Wydawniczy TTS
Tematy:
graf skierowany
wyrażenie lingwistyczne
defuzyfikacja
directed graph
linguistic values
defuzzification
Opis:
W artykule przedstawiono algorytm umożliwiający znalezienie najkrótszej ścieżki w grafie skierowanym. Do opisu krawędzi grafów zaproponowano użycie wyrażeń lingwistycznych. Do obliczeń zaproponowano wykorzystanie prostej defuzyfikacji wartości rozmytych do wartości ostrych. Pokazano, że taka metoda w przypadku znajdowania najkrótszej ze ścieżek może znaleźć zastosowanie.
The paper presents an algorithm that allows finding the shortest path in a directed graph. To describe the edges of the graph proposed to use linguistic values. For the calculation proposed to use a simple defuzzification to the sharp values. It has been shown that this technique for finding the shortest path can be used.
Źródło:
TTS Technika Transportu Szynowego; 2015, 12; 1100-1103, CD
1232-3829
2543-5728
Pojawia się w:
TTS Technika Transportu Szynowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O NIEKTÓRYCH UWARUNKOWANIACH FREGOWSKIEJ TEORII KWANTYFIKACJI
ON SOME DETERMINATS OF THE FREGEAN THEORY OF QUANTIFICATION
Autorzy:
Szot, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488152.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
filozofia języka
filozofia logiki
wyrażenie kwantyfikatorowe
wyrażenie niekompletne
predykat złożony
predykat prosty
philosophy of language
philosophy of logic
theory of quantification
incomplete expression
complex predicate
simple predicate
Opis:
The article discusses the Fregean way of producing multiple quantifications and distinction between complex and simple predicates. In the proper sense only the complex predicates are a kind of the incomplete expression (unselbsständig). Many contemporary authors of general logic textbooks do not pay due attention to that determinants.
W artykule omówiono Fregowski (wieloetapowy) sposób tworzenia wielokrotnych kwantyfikacji oraz rozróżnienie predykatów prostych i złożonych. W sensie właściwym tylko predykaty złożone są typem wyrażeń niekompletnych (unselbsständig). Większość współczesnych autorów podręczników logiki elementarnej nie zwraca należnej uwagi na te dwa uwarunkowania teorii kwantyfikacji.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2013, 61, 3; 125-141
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Qu’est-ce qu’une mention commerciale ? Le cas de l’étiquetage du vin dans l’union européenne
Czym jest oznaczenie handlowe? Etykietowanie wina w Unii Europejskiej
Autorzy:
Lerat, Pierre
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2119944.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
wskazanie
oznaczenie
termin
wyrażenie wskazujące
opis
mention
indication
term
description
designation
Opis:
„Metaterminy” (Sánchez Nieto) używane w rozporządzeniu n° 753/2002 Komisji Europejskiej w odniesieniu do oznaczania wina w Europie poddane są analizie w kilku wersjach językowych tegoż tekstu Wspólnoty Europejskiej z 2002 r. Z językoznawczego punktu widzenia niektóre użycia mają charakter predykatywny (oznaczenia oznaczające), inne z kolei nie (oznaczenia oznaczone). Oznaczenia oznaczone są terminami w znaczeniu terminologicznym, oznaczenia oznaczające posiadają argumenty, którymi są pojęcia, jednostki czy określenia oficjalne.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2007, 54-55, 5; 23-37
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyrażenia przyimkowe z rzeczownikami 'miara', 'sposób', 'stopień', 'sens' na drodze do leksykalizacji
Autorzy:
Kisiel, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049957.pdf
Data publikacji:
2022-01-25
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
prepositional phrase
instrumental
word order
lexicalization
wyrażenie przyimkowe
fraza narzędnikowa
szyk
leksykalizacja
Opis:
Autorka analizuje stopień leksykalizacji wyrażeń o postaci frazy przyimkowej w _ mierze, do _ stopnia, w _ stopniu, w _ sposób, na _ sposób, na _ sposoby, w _ sensie na podstawie ograniczeń nałożonych na element określający i jego położenia wobec elementów o postaci przyimka i rzeczownika. Wyrażenia te są zestawione z uznawanymi w leksykografii za synonimiczne frazami narzędnikowymi _INSTR miarą i _INSTR sposobem, _INSTR sposobami. Z punktu widzenia przyjętych kryteriów można uznać jedynie nieliczne z badanych wyrażeń za zleksykalizowane (mimo że większość z nich wykazuje preferencje względem wyrażenia określającego). Są to przede wszystkim wyrażenia o postaci frazy przyimkowej z zaimkowym elementem określającym.
The author analyzes the level of lexicalization of the expressions that take the form of a prepositional phrase such as w _ mierze, do _ stopnia, w _ stopniu, w _ sposób, na _ sposób, na _ sposoby, w _ sensie. These expressions are compared with instrumental phrases _INSTR miarą and _INSTR sposobem, _INSTR sposobami that are regarded in lexicography as synonymous with the former. The analysis is based on tracing the restrictions imposed on a descriptive element and its position in the phrase. Even though most of the analysed expressions show preferences for a certain kind of a descriptive element, only few of them can be recognized as lexicalized. Those are mainly the ones taking the form of a prepositional phrase and including a pronominal descriptive element.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2022, 18; 225-246
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stereotypowe poglądy na temat narodów Grupy Wyszehradzkiej w przysłowiach i wyrażeniach przysłowiowych
Stereotypical views on the nations of the Visegrad Group in proverbs and proverbial phrases
Autorzy:
Domin, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1597144.pdf
Data publikacji:
2017-12-31
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Grupa Wyszehradzka
przysłowie
slogan
stereotyp
wyrażenie przysłowiowe
proverb
proverbial phrase
stereotype
Visegrad Group
Opis:
W artykule przedstawione zostały przysłowia i wyrażenia przysło- wiowe, których tematem są narody Grupy Wyszehradzkiej. Przy- słowia i wyrażenia przysłowiowe zostały opisane tematycznie (każ- da narodowość osobno), a wśród analizowanych tekstów są nie tylko przysłowia, ale także gatunki pokrewne (zwłaszcza współ- czesne): zdania osobne, slogany, hasła reklamowe, cytaty. Wymie- nione przysłowia opisane zostały w kontekście stereotypowych poglądów na temat sąsiadujących ze sobą krajów. Celem artyku- łu jest próba odpowiedzi na pytanie czy wyrażone w przysłowiach (często z wielowiekowym rodowodem) stereotypy można uzna- wać za aktualne i czy mogą one odzwierciedlać rzeczywiste relacje międzynarodowe.
The article presents proverbs and proverbial expressions about the na- tions of the Visegrad Group. Proverbs and proverbial expressions have been described subjectively (each nationality separately), and among the analyzed texts are not only proverbs, but also related phrases, es- pecially modern ones: separate sentences, slogans, advertising expres- sions, quotes. The proverbs mentioned are described in the context of stereotypical views on neighboring countries. The aim of the article is to try to answer the question whether the stereotypes expressed in the proverbs (often with centuries-long lineage) can be considered current and whether they can reflect real international relations.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2017, 19, 4; 175-188
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesny potencjał frazeologizmu motywowanego mitem Feniksa
The contemporary potential of a Phoenix myth phraseme
Autorzy:
Puda-Blokesz, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459461.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
kultura
mitologia
wyrażenie mitologiczne
Feniks
frazeologia
nowatorstwo
culture
mythology
mythology-based expression
Phoenix
phraseology
innovation
Opis:
The article aims to present whether and how the phraseme to be reborn || rise (like a Phoenix / phoenix) from the ashes exists today in various texts of culture (recorded after 2000 in the National Corpus of Polish, drawn from the web and elsewhere), how it is present in various registers of communication and whether this petrified lexical unit is undergoing any changes. The analysis is preceded by a cultural introduction into understanding the symbolic power of Phoenix hidden in the phrase, as well as the insights into the systemic (lexicographic) state of the expression and the attempt to establish its source and the approximate time in which it was created.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2019, 14; 170-193
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
TU ou VOUS ? Quelques considérations sur l’emploi des formes de la deuxième personne dans les interviews et les débats de presse
TU czy VOUS? Kilka uwag na temat użycia form drugiej osoby w wywiadach i debatach prasowych
Autorzy:
Wołowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933852.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
wyrażenie deiktyczne
druga osoba
odbiorca
wypowiadanie
prasa
wywiad
debata
deictic
second person
recipient
saying
press
interview
discussion
Opis:
Artykuł podejmuje problem użycia francuskich form drugiej osoby (liczby pojedynczej, TU, lub mnogiej, VOUS) jako zwrotu do odbiorcy w wywiadach i debatach prasowych (na przykładzie tekstów zaczerpniętych ze współczesnej prasy francuskiej). Punktem wyjścia jest teoria deixis czyli zbioru wyrażeń językowych, które odwołują się bezpośrednio do sytuacji wypowiadania, nabierając w tym procesie unikalnego sensu referencyjnego. Analizowane formy drugiej osoby (zaimki i formy czasownikowe zawierające w swym znaczeniu tę kategorię osobową) mają charakter wyrażeń deiktycznych, choć ich sens referencyjny nie zawsze jest jednoznacznie określony (zwłaszcza w przypadku formy VOUS). Tak dzieje się między innymi właśnie w dyskursie prasowym ze względu na charakteryzującą go strukturę komunikacji, opartą na zasadzie tropu komunikacyjnego (trope communicationnel). Zaproponowane w artykule analizy skupiają się na najbardziej widocznych użyciach wymienionych form, nie biorąc pod uwagę całego wachlarza odwołań do odbiorcy wyrażonych w trybie implicite, które powinny stanowić przedmiot osobnych rozważań. Podstawowe zręby analiz opierają się na takich problemach jak: stopień dystansu międzyosobowego, instytucjonalny wymiar interakcji czy relacja nadawca-odbiorca w ramach modelu komunikacji opartej na mechanizmie tropu komunikacyjnego.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2010, 58, 5; 51-73
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Les marqueurs de l’énoncé définitoire dans les arrêts de la Cour de justice de l’Union européenne (CJUE) : une étude contrastive en français et en italien
Markers of the Definitory Statement in Judgements by the Court of Justice of the European Union (CJEU): A Contrastive Study in French and in Italian
Znaczniki wyrażenia definicyjnego w wyrokach Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE): studium kontrastywne w języku francuskim i włoskim
Autorzy:
Preite, Chiara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341831.pdf
Data publikacji:
2022-09-19
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
przeformułowanie
wyrażenie definicyjne
wyrok
markery
tłumaczenie
reformulation
defining statement
judgements
markers
translation
énoncé définitoire
arrêts
marqueurs
traduction
Opis:
Dans cet article l’auteur propose, d’une part, de se concentrer sur le repérage et l’analyse des marqueurs de reformulation privilégiés par les juges dans un corpus d’arrêts rendus par la CJUE en 2020 et 2021, considérés comme un élément très important pour la construction cohérente et cohésive de ce genre judiciaire. Et, d’autre part, sur leur traduction en italien afin d’évaluer à la fois l’influence que la langue de procédure exerce sur l’autre et la formation éventuelle d’habitudes en termes d’équivalents de la traduction.
W niniejszym artykule autorka proponuje, z jednej strony, skoncentrować się na identyfikacji i analizie preferowanych przez sędziów wyznaczników przeformułowania w korpusie orzeczeń wydanych przez TSUE w latach 2020 i 2021, uznanych za bardzo istotny element spójności konstrukcji tego gatunku sądowego. Z drugiej strony na ich przekładzie na język włoski w celu oceny zarówno wpływu, jaki język procesowy wywiera na drugą stronę, jak i ewentualnego kształtowania się nawyków w zakresie ekwiwalentów tłumaczeniowych.
In this article the author focuses, on the one hand, on the identification and analysis of the markers of reformulation favoured by judges in the corpus of judgements rendered by the CJEU in 2020 and 2021, considered to be a very important element for the coherent and cohesive construction of this judicial genre, and, on the other, on their translation into Italian in order to assess both the influence that the procedural language exerts on the other, and the possible formation of habits in terms of translation equivalents.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 8; 109-128
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Epitety i wyrażenia dotyczące Matki Bożej z Godzinek o Niepokalanym Poczęciu NMPanny
Epithets and expressions concerning Our Lady from „Hours about the Immaculate Conception Our Lady”
Autorzy:
Breza, Edward
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38429042.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
epithet
expression
Our Lady
Hours about the Immaculate Conception Our Lady
epitet
wyrażenie
Matka Boska
Godzinki o Niepokalanym Poczęciu NMPanny
Opis:
W artykule zaprezentowano epitety i wyrażenia dotyczące Matki Bożej z „Godzinek o Niepokalanym Poczęciu Matki Bożej”. Podstawą doboru haseł jest śpiewnik „Wielbij, duszo moja, Pana. Księga hymnów” w układzie Feliksa Bączkowskiego (Warszawa 1956 Pax). Pojawiające się epitety, wyrażenia w „Godzinkach” to np. Arka Przymierza, Rajska Brama (Brama rajska), portus naufragorum (Port tonących), Słodka Strażniczka (Słodka Opiekunka). Używane przez świętych, teologów i pisarzy chrześcijańskich epitety Matki Bożej nie wszystkie wpisane były w „Godzinki”. W tekście nie pojawiają się: altare „ołtarz” (św. Ambroży); domum sapientiae „Dom Mądrości” (św. Hieronim), hortus Patris „ogród Ojca/Ojcowski” (Chrysippus, mnich z V wieku), terra Domini Benedicta Twoja „błogosławiona ziemia” (Młodszy Arnobius, afrykański mnich z V wieku). Dzisiejszy czytelnik i uczestnik nabożeństwa Godzinek, które w wielu parafiach coraz częściej zanika, jest oczarowany znajomością Biblii dawnych autorów i nawiązaniem do wersetów natchnionych oraz przenośnymi znaczeniami.  
In the article one presented epithets and expressions concerning Our Lady from „Hours about the Immaculate Conception Our Lady”. A base of the selection of passwords is the hymn-book „Adoration, my soul, Lord. The hymn-book” in the system of Felix Bączkowski (Warsaw 1956 Pax). In „Hours” Epithets appear, expressions appearing in „Hours” are for example Ark of the Covenant (Arka Przymierza), the paradisiacal Gate (Brama rajska), Portes drowning (Port tonących), the Sweet Guardian (Słodka Opiekunka). Used by saints, theologians and Christian writers epithets Our Lady not all entered „Hours”. In the text they do not appear: altare ‘the altar’ (Saint Ambrose); domum sapientiae ‘the House Sapiential’ (St. Jerome), hortus Patris ‘the garden of Father/Paternal’ (Chrysippus, the monk with V century), terra Domini Benedicta Your ‘earth blessed’ (Younger Arnobius, the African monk with V century). The today's reader and the participant of the service of Hours which more and more often fade in many parishes, is charmed a knowledge of the Bible by old authors and harkings back to inspired verses and with figurative senses.
Źródło:
Językoznawstwo; 2015, 9; 13-29
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wschód słońca w kontekście dyskusji o niedosłowności znaczeń w metaforze i metonimii
Autorzy:
Łozowski, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34670888.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
symbolization
literal-vs.-nonliteral
metaphor
metonymy
cognitive ethnolinguistics
wschód słońca ‘sunrise’
symbolizacja
(nie)dosłowność
metafora
metonimia
etnolingwistyka kognitywna
wyrażenie wschód słońca
Opis:
The article relates to the problem of the literal-versus-nonliteral nature of the symbolization processes, such as metaphor and metonymy. It is assumed that both are an expression of people’s tendency to symbolize what is more complex and distant for human experience by what is simpler and closer. A selective analysis of the data collected in SSiSL (1996) in relation to the entry wschód słońca ‘sunrise’ reveals a number of methodological issues: (i) metaphor and metonymy differ not only in the number (one or two) of cognitive domains involved in the process of symbolization, but also whether the expression refers to be the beginning or the end of this process (Part 2); (ii) the relationship between space, movement and color may have a metaphorical and metonymic orientation, which probably relativizes the relationships also between other cognitive domains (Part 3); (iii) the folk worldview shows that expressions considered literal today (such as wschód słońca ‘sunrise’) are, in the perspective of their semantic development, symbolic expressions and as such contain fixed valuations of previous generations and their judgments about the world (Part 4). It is postulated that Langacker's (1999) distinction between actuality and virtuality should be adopted in order to avoid some of the above problems and dilemmas (Part 5).
W artykule przedstawiono problem niedosłowności w kontekście kognitywnie inspirowanych rozważań nad metaforą i metonimią. Przyjęto, że jedna i druga jest wyrazem skłonności człowieka do symbolizowania tego, co jest bardziej złożone i odległe dla ludzkiego doświadczenia przez to, co jest prostsze i bliższe. Selektywna analiza danych zgromadzonych w SSiSL (1996) w odniesieniu do hasła „wschód słońca” obnażyła szereg problemów metodologicznych: (i) metaforę i metonimię różni nie tylko liczba (jedna lub dwie) domen poznawczych zaangażowanych w procesie symbolizacji, ale także to, czy dane wyrażenie ma być początkiem, czy końcem tego procesu (część 2); (ii) relacja między przestrzenią, ruchem i kolorem może mieć nachylenie metaforyczne i metonimiczne, co zapewne relatywizuje związki także między innymi domenami (część 3); (iii) ludowa wizja świata pokazuje, że wyrażenia uznane dzisiaj za dosłowne (np. wschód słońca) są w perspektywie ich rozwoju znaczeniowego wyrażeniami symbolicznymi i jako takie zawierają utrwalone wartościowanie poprzednich pokoleń i ich sądy o świecie (część 4). Postuluje się zaadoptowanie rozróżnienia dokonanego przez Ronalda Langacker (1999) na aktualność i wirtualność w celu uniknięcia niektórych z powyższych dylematów (część 5).
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2023, 35; 169-184
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Зміни в граматичному вираженні семантики часу в українській літературній мові перших двох десятиріч XXI сторіччя
Zmiany w sposobie gramatycznego wyrażenia semantyki czasu w ukraińskim języku literackim pierwszych dwóch dekad XXI wieku
Changes in the grammatical representation of the time semantics in the Ukrainian literary language of the first two decades of the 21st century
Autorzy:
Kolibaba, Łarysa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343494.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
temporal construction
noun
morphological form
genitive case of time
instrumental case of time
wyrażenie temporalne
rzeczownik
forma gramatyczna
dopełniacz czasu
narzędnik czasu
Opis:
W ukraińskim języku literackim pierwszych dwóch dekad XXI wieku obserwujemy równoczesne funkcjonowanie kilku gramatycznych typów wyrażeń temporalnych, które składają się z rzeczownika w przypadku zależnym lub wyrażenia przyimkowego oraz określenia przydawki (przymiotnika, zaimka, liczebnika) będącego z nim w związku zgody. Ta różnorodność gramatycznych form wyrażeń temporalnych wynika ze zmian w gramatycznym modelowaniu semantyki czasu. Poniższy artykuł ma na celu analizę zmian, jakie zaszły w gramatycznym wyrażeniu semantyki czasu w ciągu ostatnich stu lat funkcjonowania ukraińskiego języka literackiego, oraz ustalenie, które z wyrażeń temporalnych są zgodne z wieloletnią tradycją języka ukraińskiego. Najwięcej uwagi poświęcono przede wszystkim tym strukturom gramatycznym, które są aktywnie wykorzystywane w praktyce językowej XXI wieku. Na podstawie analizy źródeł leksykograficznych i naukowych pochodzących z różnych okresów chronologicznych określono cechy semantyczne i składniowe wyrażeń temporalnych, co umożliwiło opracowanie i zaproponowanie praktycznych zaleceń dotyczących ich prawidłowego i właściwego wykorzystania.
In the Ukrainian literary language of the first two decades of the 21st century we can observe the simultaneous functioning of several grammatical varieties of temporal construction, consisting of the case or prepositional-case form of the noun and the agreed attributive component (adjective, pronoun, numeral). This variability of grammatical forms of temporal construction predefinеs changes in the grammatical design of the semantics of time. The diversity of grammatical forms of temporal construction causes difficulties related to the problems of their priority and accordance with modern grammatical norms. The aim of this article is to analyze the changes that have occurred in the grammatical expression of the semantics of time over the past hundred years of Ukrainian literary language, and to establish which of the temporal constructions correspond to the long-standing Ukrainian tradition. Attention is focused primarily on those grammatical constructions that are actively used in the language practice of the 21st century. Based on the analysis of lexicographic and scientific sources of different chronological sections, the semantic and syntactic features of these temporal constructions are determined, which allowed practical recommendations for their correct and appropriate use to be developed and proposed.
Źródło:
Studia Ukrainica Posnaniensia; 2022, 10, 1; 25-44
2300-4754
Pojawia się w:
Studia Ukrainica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 17

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies