Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "wszechwiedza" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-11 z 11
Tytuł:
Czy Bóg zna zło? Antyczne rozwiązanie problemu na przykładzie filozofii Temistiusza
Does God know evil? An antique solution to the problem on the example of Themistius’ philosophy
Autorzy:
Komsta, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488706.pdf
Data publikacji:
2019-03-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Temistiusz
arystotelizm
Bóg
zło
Boża wszechwiedza
Themistius
Aristotelianism
God
evil
divine omniscience
Opis:
Filozofia grecka, a w szczególności arystotelizm, ze względu na zawartą w niej koncepcję Boga nie podejmowała tematu Bożej wszechwiedzy, która wydawała się sprzeczna z boską doskonałością, a co za tym idzie — również zagadnienie Boskiej wiedzy na temat zła nie było rozważane. W czasach Temistiusza, którego myśli tutaj przedstawiam, pojawiają się jednak nowe możliwości ukazania tego problemu pod wpływem nowej koncepcji Boga w neoplatonizmie i neoplatonizmie chrześcijańskim. Temistiusz, będąc świadom tych nowych zagadnień i włączając je do swoich rozważań, nie zmienił jednak schematu, w jakim powstaje jego stanowisko (arystotelizm). Zadał więc pytanie o to, czy Bóg zna zło, ale jego odpowiedź ograniczyła się w zasadzie do powtórzenia nauki Arystotelesa: Bóg poznaje samego siebie, tj. najdoskonalszy przedmiot poznania, a nie poznaje tego, co niedoskonałe, w tym braku, jakim jest zło.
Greek philosophy, especially Aristotelianism, because of the concept of God present in this thought, did not raise the issue of divine omniscience and divine knowledge of evil. The divine omnisciene seemed to be contrary to God’s perfect being. In the time of Themistius, whose thought I present in this paper, Neoplatonism and Christian Neoplatonism showed new possibilities of solving this problem. Themistius being aware of these new topics and including them in his own philosophy, still however represents ancient Aristotelianism with all its limitations. He asked about divine knowlegde of evil, but in his answer he repeated only the Aristotelian doctrine: God knows only Himself, because He Himself is the most perfect object of knowledge and cannot know less perfect beings.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2019, 67, 1; 19-33
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
EPISTEMOLOGIA W AṢṬASĀHASRIKĀPRAJÑĀPĀRAMITĀ I W FILOZOFII NAGARDŻUNY
Autorzy:
Bogacz, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/647034.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Tematy:
epistemologia indyjska, svabhāva, wszechwiedza, Nagardżuna, Aṣṭasāhasrikāprajñāpāramitā
Opis:
„Środkowa droga” (madhyamaka) Nagardżuny spotkała się z zarzutem, że jest wyłącznie atakiem (vitaṇḍā) na inne stanowiska filozoficzne. Jak stwierdził jeden z krytyków madhjamaki, ponieważ Nagardżuna nie posiada własnego stanowiska, to nie jest w stanie uzasadnić krytyki istoty (svabhāva). Artykuł stanowi odpowiedź na pytanie, czy w kontekście filozofii indyjskiej możliwe jest poznanie niezwiązane z istotą. Teorię poznania tego typu odnajdujemy w sutrze Aṣṭasāhasrikāprajñāpāramitā, dokładniej w przedstawionej tam koncepcji wszechwiedzy (sarvajña). Związki Nagardżuny z tym tekstem pozwalają przypuszczać, że wszechwiedza mogła stanowić epistemologiczne podłoże dla filozofii „środkowej drogi”.
Źródło:
Studia Humanistyczne AGH; 2015, 14, 3
2084-3364
Pojawia się w:
Studia Humanistyczne AGH
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Language Dynamics in the case of an Omniscient in the Jain Literature of Classical Period (5th-10th c. CE)
Autorzy:
Glinicka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/600586.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Jainism
language
sound
matter
mode
living being
mind
epistemology
karmic bondage
omniscience
dżinizm
język
dźwięk
materia
przejaw
istota żywa
umysł
epistemologia
więzy karmiczne
wszechwiedza
Opis:
The article “Language Dynamics in the case of an Omniscient” is the study of the idea of an omniscient person on the basis of the classical Jain literature (5th–10th c. CE) in the context of language materiality, human activity and entanglement of a person into karmic bondage.
Źródło:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2016, 34 (3)
1689-4286
Pojawia się w:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Losowość i natura Boga
Randomness and God’s Nature
Autorzy:
Bradley, James
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553345.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
losowość ontologiczna
losowość epistemiczna
atrybuty Boga
wszechmoc
wszechwiedza
wszechobecność
cel
władza
przedwiedza
przyczynowość
ontological randomness
epistemic randomness
God’s attributes
omnipotence
omniscience
omnipresence
purpose
sovereignty
foreknowledge
causality
Opis:
Dzisiejsza nauka odnotowuje liczne zjawiska, których natura wydaje się losowa. Jednakże wielu naturalistów, jak i teistów podziela przekonanie, że pojęcie losowości stoi w sprzeczności z treścią wiary chrześcijańskiej. Celem niniejszego artykułu jest wykazanie, że naukowa koncepcja losowości i tradycyjne chrześcijańskie ujęcie natury Boga są wzajemnie zgodne. Co więcej, zostanie pokazane, że nie da się naukowo rozstrzygnąć, czy w świecie przyrody losowość faktycznie występuje. Niemniej losowość zostanie zdefiniowana jako pojęcie matematyczne przydatne do właściwego interpretowania danych naukowych. Natomiast w myśl ujęcia powszechnie przyjmowanego przez teologów systematycznych natura Boga jest zgodna z obecnością zjawisk losowych w przyrodzie.
Observations of apparently random phenomena are commonplace in science. However, randomness and Christian belief are often seen as incompatible, both by naturalists and by theists. This article argues that the scientific concept of randomness and the historic Christian understanding of God’s nature are compatible. It argues that the existence of randomness cannot be settled scientifically; nevertheless, it clarifies randomness as a mathematical concept, argues that it provides a plausible interpretation of scientific data, and argues that its existence is consistent with God’s nature as it is commonly understood by systematic theologians.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2014, 11; 205-240
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O antynomii zdarzeń przyszłych (M. Tkaczyk, Futura contingentia, Lublin 2015)
Autorzy:
Jadacki, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2104668.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
antynomia
Bóg
czas
determinacja
prawdziwość
wszechwiedza
zdarzenia przyszłe
zmiana
Opis:
Meritum książki Marcina Tkaczyka Futura contingentia jest pseudoteoria zdarzeń przygodnych. Jest to pseudoteoria dlatego, że chociaż składające się na nią tezy wyglądają na prawdziwe, to de facto nie mogą być, według prof. Tkaczyka, wszystkie trzy zarazem prawdziwe. Owa pseudoteoria ma dwie wersje – semantyczną i teologiczną – i w wyjściowym sformułowaniu każdej z wersji – składa się z trzech tez. Wersje te różnią się tezą ostatnią: w jednej jest nią teza (3), a w drugiej – (4): (1) Przeszłości i teraźniejszości nie sposób zmienić. (2) Na przyszłość, przynajmniej częściowo, można wpływać. (3) Każde zdanie jest prawdą lub fałszem. (4) Bóg posiada niezawodną wiedzę o przyszłości. Tezy (1)–(4) – w powyższym sformułowania – wymagają eksplikacji. Mam poważne wątpliwości wobec eksplikacji zaproponowanej przez autora. Dlatego daję tutaj własną eksplikację – a raczej różne eksplikacje. Najważniejsza z nich (zdarzeniowo-przedmiotowa) jest następująca: (1*) Żadne zdarzenie, zachodzące tylko w chwili T, nie zmienia żadnego przedmiotu, istniejącego tylko w chwili wcześniejszej od chwili T. (2*) Są zdarzenia, zachodzące w chwili T, które zmieniają pewne przedmioty, istniejące dopiero w chwili późniejszej względem chwili T. (3*) Każde zdanie jest albo zdaniem prawdziwym, albo fałszywym. (4*) Dla każdego zdarzenia/przedmiotu Z zachodzącego/istniejącego w chwili T, Bóg zawsze wie, że zdarzenie/przedmiot Z zachodzi/istnieje w chwili T. W świetle moich interpretacji – wiele wniosków, zawartych w książce, musi być istotnie przeformułowanych.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 3; 311-329
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Panenteizm a teizm klasyczny. Uwagi na kanwie Jacka Wojtysiaka krytyki stanowiska Józefa Życińskiego
Panentheism and classical theism. Comments on the basis of Jacek Wojtysiak's criticism of Józef Życiński's position
Autorzy:
Gutowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074658.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Józef Życiński
Jacek Wojtysiak
thesim
panentheism
classical theism
God’s impassibility
omnipotence
omniscience
creatio ex nihil
teizm
panenteizm
teizm klasyczny
boska niecierpiętliwość
wszechmoc
wszechwiedza
stworzenie świata ex nihilo
Opis:
The article was inspired by the tenth anniversary of the death of Archbishop Życiński and the article containing polemic with his panentheism published by Wojtysiak. Wojtysiak claims that the essence of theism is the thesis about the existential self sufficiency of God and the resulting asymmetry of his causal relationship with the world, which consists in the fact that God can exert causal influence on the world, but the world cannot influence God in this way. Since Życiński contradicts this thesis, according to Wojtysiak, his panentheism is not theism at all. I do not agree with this judgment, and what Wojtysiak calls ‘theism’ I call ‘classical theism’. Both panentheism and classical theism constitute legitimate versions of theism. Ishow that the classical theism in the version proposed by Wojtysiak is entangled in serious difficulties. One of them is that on cosmological level it harmonizes best with occasionalism, that is, with full theological determinism. Another one is connected with the thesis t that God is impassible, which deprives him of the possibility of ful filling these pro-religious functions, which are crucial for Christianity, such as God’s experiential involvement in the history of the world. I propose that the recogni tion of divine passibility be the minimum condition for any panentheism or position similar to it. Meeting this condition does not require the rejection of the thesis about the classically understood divine immutability, omnipotence or the creation of the world ex nihilo, but it is conducive to the revision of these notions. I point out that revisions proposed by Życiński in his version of panentheism were incomparably smaller than those proposed by Whitehead or especially Hartshorne, but still they cannot be treated as a minor supplement to classical theism. They constitute ver sion of panentheism or neoclassical theism, which is a much better philosophical basis for Christianity.
Źródło:
Analiza i Egzystencja; 2022, 57; 49-69
1734-9923
2300-7621
Pojawia się w:
Analiza i Egzystencja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pansofia Comeniusa a możliwość poznania wszystkiego
Autorzy:
Kalita, Cezary
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1195015.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
pansofia
wszechwiedza
Comenius
Jan Amos Komeński
filozofia
mądrość
trzecia kultura
Paracelsus
głupota
sztuczna inteligencja
aporia
Opis:
Ideę pansofii jako całościowego i holistycznego ujęcia wszelkiej wiedzy zaproponował w naukach medycznych Paracelsus, a w dydaktyce Jan Amos Komeński (Comenius). Opanowanie wszechwiedzy (pansofia) jest dla Comeniusa postulatem moralnym. Jego realizacja jest możliwa poprzez ograniczenie poznania do aktualnej i sprawdzonej wiedzy, która ma charakter podręcznikowy. Aktualizacją wiedzy zajmuje się nauka, a filozofia ma wskazywać nowe pytania i wątpliwości (aporie), które domagają się jednoznacznego rozstrzygnięcia. Celem pansofii jest zarówno zdobycie całej wiedzy, jak i jej utrzymanie, czyli wyeliminowanie ograniczeń poznawczych człowieka (SI, Big data).
Źródło:
Siedleckie Zeszyty Komeniologiczne. Seria pedagogika; 2020, 7; 75-88
2450-7245
2658-1973
Pojawia się w:
Siedleckie Zeszyty Komeniologiczne. Seria pedagogika
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pansofia Jana Amosa Komeńskiego w wybranych współczesnych interpretacjach
Autorzy:
Florczykiewicz, Janina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1195065.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
Jan Amos Komeński
pansofia
wszechwiedza
recepcja poglądów Komeńskiego
Opis:
W pedagogice termin pansofia jest łączony najczęściej z poglądami Jana Amosa Komeńskiego, który dążenie do wszechwiedzy dla opracowanej przez siebie propozycji reformy edukacji uczynił kluczowym postulatem, przeciwstawiając się tym samym współczesnym jemu propozycjom podporządkowanym utylitarnym celom dominującej klasy społecznej. Pojęcie pansofii występuje u Jana Amosa Komeńskiego w dwóch znaczeniach: w pierwszym odnosi się do merytorycznych treści jego dorobku naukowego, w drugim (formalnym) – jest częścią jego 7-tomowego dzieła zatytułowanego De rerum humanarum emendatione consultatio catholica. Dzieło to było istotnym dopełnieniem jego prac pedagogicznych opartych na ideologii pansoficznej. Intencją tekstu było zasygnalizowane sposobu interpretacji pansoficznej myśli Komeńskiego przez współczesnych komeniologów, przy czym zaprezentowano wybrane poglądy, które w zamyśle autorki mają jedynie wskazać charakter współczesnych recepcji pansoficznej ideologii Komeńskiego.
Źródło:
Siedleckie Zeszyty Komeniologiczne. Seria pedagogika; 2020, 7; 99-105
2450-7245
2658-1973
Pojawia się w:
Siedleckie Zeszyty Komeniologiczne. Seria pedagogika
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szkoła kształcąca ideą myśli pedagogicznej Jana Amosa Komeńskiego
A school educating with the idea of pedagogical thought of John Amos Comenius
Autorzy:
Borkowska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408859.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
happiness
omniscience
education and upbringing
education reform
szczęśliwość
wszechwiedza
kształcenie i wychowanie
reforma edukacji
Opis:
Analiza poglądów Jana Amosa Komeńskiego – odnoszących się do edukacji traktowanej jako połączenie procesu kształcenia i wychowania – ujawnia wiele nowatorskich, jak na współczesne mu czasy, propozycji. Zainteresowanie jego myślą pedagogiczną wynika niewątpliwie z uniwersalizmu przyjmowanych przez niego założeń. Znaczna część jego teorii znajduje odzwierciedlenie we współczesnych koncepcjach pedagogicznych. Poglądy Komeńskiego stworzyły podwaliny orientacji humanistycznej w pedagogice, ukształtowanej na przełomie XIX i XX wieku. Wyrosły na gruncie krytyki szkoły oraz postulowania radykalnych zmian w wychowaniu i kształceniu. Zamierzeniem artykułu jest identyfikacja myśli Jana Amosa Komeńskiego składających się na model szkoły kształcącej, której idea i przesłanie znajdują swoje miejsce w wielowymiarowej edukacji XXI wieku. Celem artykułu jest ukazanie myśli pedagoga osadzonych w systemie kształcenia, rozumianym jako organizacja pracy szkoły, planowanie i realizacja procesu edukacyjnego, bazującego na zasobach i potrzebach uczniów, tworzenie relacji uczeń – nauczyciel, podejmowanie działań związanych  z kształtowaniem postaw, tworzenie atmosfery i klimatu szkoły.
The analysis of the views of Jan Amos Comenius regarding education, treated as a combination of the process of education and upbringing, reveals many innovative pro-posals, as for his times. The interest in his pedagogical thought undoubtedly results from the universality of the adopted assumptions. A significant part of the theory is reflected in modern pedagogical concepts. Comenius' views laid the foundations for the humanistic orientation of pedagogy, which was developing at the turn of the 19th and 20th centuries. They grew up on the basis of criticism of the school, postulating radical changes in raising and education. The intention of the article is to identify the thoughts of Jan Amos Komenski, which make up the model of an educational school, whose ideas and message find their place in the multidimensional education of the 21st century. The aim of the article is to show the pedagogue's thoughts embedded in the education system, understood as: organisation of school work, planning and implementation of the educational process based on the resources and needs of students, creating student-teacher relationships, taking actions related to shaping attitudes, creating the atmosphere and climate of the school.
Źródło:
Siedleckie Zeszyty Komeniologiczne. Seria pedagogika; 2022, 9; 85-98
2450-7245
2658-1973
Pojawia się w:
Siedleckie Zeszyty Komeniologiczne. Seria pedagogika
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Openness of God: Hasker on Eternity and Free Will
Otwartość Boga: Hasker o wieczności i wolnej woli
Autorzy:
Stump, Eleonore
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097330.pdf
Data publikacji:
2022-03-31
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
wieczność
wolna wola
opatrzność
wszechwiedza
eternity
free will
providence
omniscience
Opis:
The understanding of God’s mode of existence as eternal makes a significant difference to a variety of issues in contemporary philosophy of religion, including, for instance, the apparent incompatibility of divine omniscience with human freedom. But the concept has come under attack in current philosophical discussion as inefficacious to solve the philosophical puzzles for which it seems so promising. Although Boethius in the early 6th century thought that the concept could resolve the apparent incompatibility between divine foreknowledge and human free will, some contemporary philosophers, such as William Hasker, have argued that whatever help the concept of eternity may give with that puzzle is more than vitiated by the religiously pernicious implications of the concept for notions of God’s providence and action in time. In this paper, I will examine and respond to Hasker’s arguments against the doctrine of God’s eternity.
Koncepcja sposobu istnienia Boga jako bytu wiecznego wprowadza istotną różnicę w rozpatrywaniu różnych zagadnień współczesnej filozofii religii, w tym na przykład tematu pozornej niezgodności między Boską wszechwiedzą a ludzką wolnością. Jednak w obecnej debacie filozoficznej koncepcja ta została zakwestionowana jako nieskuteczna w rozwiązaniu problemów filozoficznych, dla których została niejako powołana. Chociaż Boecjusz na początku VI wieku sądził, że może ona rozstrzygnąć problem niezgodności między boską przedwiedzą a wolną wolą człowieka, niektórzy współcześni filozofowie, tacy jak William Hasker, twierdzą, że jakiekolwiek wsparcie ze strony przyjętej koncepcji wieczności w rozstrzygnięciu tego zagadnienia ulega osłabieniu wskutek zadziałania niekorzystnych z religijnego punktu widzenia konsekwencji tej koncepcji dla takich pojęć, jak Boża opatrzność i działanie Boga w czasie. W artykule autorka analizuje i odpowiada na argumenty Williama Haskera sformułowane przeciwko doktrynie Boskiej wieczności.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2022, 70, 1; 91-106
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zdroworozsądkowe a filozoficzne poznanie atrybutów Boga
Common-sense and Philosophical Knowledge of God’s Attributes
Autorzy:
Sieńkowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1926878.pdf
Data publikacji:
2021-07-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
poznanie
zdrowy rozsądek
filozofia
atrybuty Boga
wszechmoc
wszechwiedza
wszechobecność
antynomia
knowledge
common sense
philosophy;
attributes of God
omnipotence
omniscience
omnipresence
antinomy
Opis:
Problem rozważany w tym artykule dotyczy relacji między zdroworozsądkowym a filozoficznym (realistycznym) poznaniem atrybutów Boga. Na przykładzie wszechmocy, wszechwiedzy i wszechobecności Boga dochodzi się do wniosku, że w oparciu o bezpośrednio daną rzeczywistość i przy zastosowaniu tylko poznania zdroworozsądkowego człowiek nie doświadcza tego rodzaju własności w świecie, lecz przypisuje je Bogu. Natomiast sam z siebie nie potrafi ich uzasadnić. Kwestią uzasadnienia problemów, powstających na gruncie poznania potocznego, zajmuje się m.in. filozofia. Dlatego przyjmuje się, że filozofia koryguje i uzupełnia poznanie przednaukowe. Jednakże dla samego orientowania się i uznania wspomnianych przymiotów Boga poznanie zdroworozsądkowe jest wystarczające.
The problem considered in this article concerns the relationship between the pre-scientific and philosophical knowledge of God’s attributes. The paper argues that although common sense does not experience omnipotence, omniscience and omnipresence directly in the world, it nevertheless attributes them to God. Common sense, however, cannot justify their attribution to God. The problem of justification arising from a pre-scientific cognition is dealt with, among others, by philosophers. On the one hand, this confirms the idea that philosophy corrects and complements pre-scientific cognition. On the other hand, however, it is argued that pre-scientific knowledge is sufficient to recognise and get acquainted with God’s attributes.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2021, 57, 1; 73-92
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-11 z 11

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies