Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "wielkie miasto" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-9 z 9
Tytuł:
Delimitacja obszarów metropolitalnych w Polsce jako historycznie i globalnie uwarunkowane zagadnienie polityczne
Delimitation of metropolitan areas in Poland as historically and globally conditioned political issue
Autorzy:
Dutkowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1023272.pdf
Data publikacji:
2015-03-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
big city
metropolitan area
region
territory
wielkie miasto
obszar metropolitalny
terytorium
Opis:
W artykule przedstawiono i przedyskutowano problem delimitacji obszarów metropolitalnych w Polsce w dwóch aspektach. Z jednej strony w kontekście globalnych i historycznych procesów industrializacji, serwicyzacji i metropolizacji wielkich miast, a z drugiej strony w świetle różnych koncepcji regionu (strukturalnego, funkcjonalnego i terytorialnego). W warunkach globalizacji sterowanie funkcjonowaniem i rozwojem wielkich miast w Polsce jest niezbędne dla zapewnienia ich prawidłowej metropolizacji. Powiązania funkcjonalne wewnątrz obszarów metropolitalnych nie są jednak ani koniecznym, ani wystarczającym warunkiem sprawności takiego sterowania. Niezbędne jest natomiast przywrócenie zasady terytorialnej. W konkluzji wykazuje się, że obszary metropolitalne w Polsce, będące w istocie regionami, powinny być definiowane jako terytoria, czyli obszary władztwa podmiotu suwerennego, choć podlegającego demokratycznej kontroli. Jedyną obecnie jednostką terytorialną tego rodzaju wyobrażalną w ramach porządku prawnego w Polsce jest powiat metropolitalny, o odmiennych kompetencjach niż istniejące powiaty i miasta na prawach powiatu. Przenosi to problem ich delimitacji z płaszczyzny naukowej i planistycznej na polityczną. Pochodną ewentualnej decyzji o utworzeniu powiatów metropolitalnych jest konieczność ich delimitacji. W tym przypadku również, wbrew rozpowszechnionym poglądom, najważniejsze są kryteria polityczne, a wtórne naukowe i planistyczne.
In the article the problem of delimitation of metropolitan areas in Poland is discussed in two aspects. On the one hand, in the context of global and historical processes of industrialization, servitization and metropolization of big cities, and, on the other hand, in the light of the various concepts of the region (structural, functional and territorial). Most of the Polish big cities suffer from deindustrialization caused by systemic change. The service economy is developing rapidly, but only in some of them (Warsaw, Krakow, Wroclaw, Poznan) and much slower in other big cities. Everywhereit causes the intensive suburbanization (sprawl). Metropolitan functions are rather in initial stage, concentrated mainly in the capital city Warsaw. So, the notion "metropolitan area” should be in the Polish context understood rather as "big city with their suburbs”. In the era of globalization, the public control of functioning and development of metropolitan areas in Poland is necessary in order to ensure their future metropolization. Functional linkages inside metropolitan areas are, however, nor necessary, nor sufficient condition of the efficiency of such a control. It is necessary to restore the territorial principle. In conclusion shows that the metropolitan areas in Poland, which are in fact regions, should be defined as the territories, that is areas ruled by sovereign, but democratically controlled power. The only imaginable such territorial unit is in Poland the metropolitan county (metropolis). It moves the problem of their delimitation from research and planning agenda to political agenda.
Źródło:
Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna; 2015, 29; 21-36
2353-1428
Pojawia się w:
Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ROZWÓJ PRZESTRZENNY BOGOTY A NAPŁYW WYSIEDLONYCH PRZYMUSOWO Z TERENÓW WIEJSKICH DO MIASTA
Urban Expansion of Bogota and the Problem of Forced Displacement People from Rural Areas into Urban Centers
Autorzy:
Czerny, Mirosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/555719.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich
Tematy:
Ludność przymusowo wysiedlona
uchodźcy
wielkie miasto
Bogota
dzielnice nędzy
Internally displaced persons (IDPs)
refugees
the great city
shanty towns
Opis:
Brak stabilizacji politycznej w wielu krajach globalnego Południa, ale też w krajach rozwiniętych powoduje, że mieszkańcy wielu regionów są zmuszani do opuszczenia swojego dotychczasowego miejsca zamieszkania i przeniesienia się do innych regionów, bardzo często do dużych miast. Ludzie opuszczają najczęściej swoje dotychczasowe miejsce zamieszkania ze strachu przed utratą zdrowia lub życia. W przypadku Kolumbii, w konsekwencji nieustannej wojny domowej i militaryzacji kraju miliony osób, w ciągu ostatnich kilku dekad, zmuszone zostały do ucieczki z terenów wiejskich. Efektem tego jest rosnąca liczba uciekinierów z terenów wiejskich, szczególnie zamieszkanych przez ludność tubylczą, do wielkich miast, szczególnie do Medellin i Bogoty. W wielkich miastach rośnie powierzchnia dzielnic nędzy i zaostrzają się problemy wynikające z braku politycznej koncepcji oferowania schronienia tym ludziom.
Political instability in many countries of the global South, but also in developed countries made that the inhabitants of many regions are forced to leave their current place of residence and move to other regions, very often to big cities. People often leave their current place of residence for fear of loss of health or life. In the case of Colombia, as the consequence of constant civil war and the militarization of the country millions of people were forced to flee from rural areas. As a result of the growing number of refugees is increasing number of people from indigenous areas in large cities, especially in Medellin and Bogota. In large cities, the growing slums and increasing problems resulting from the lack of the political concept of offering sanctuary to those people.
Źródło:
Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny; 2012, 20, 3-4(77-78); 31-44
1506-8900
2081-1152
Pojawia się w:
Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strategiczne węzły miejskie w wielkich miastach Azji Południowo-Wschodniej
Strategic urban nodes in the big cities of South-East Asia
Autorzy:
Gaweł, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/390081.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
Tematy:
węzły strategiczne
przestrzeń publiczna
wielkie miasto
Azja Południowo-Wschodnia
metropolizacja
globalizacja
strategic nodes
public space
big cities
South East Asia
metropolization
globalization
Opis:
Celem pracy – jest charakterystyka przestrzeni publicznej w ośrodkach Azji Południowo -Wschodniej1 na tle współczesnych problemów rozwoju wielkich miast. Poprzez węzły miejskie autor dokonuje analizy centrum w strategicznych ośrodkach tego regionu. W dzisiejszych czasach tworzenie nowych trendów miastotwórczych uległo ograniczeniu na kontynencie europejskim (tu wiodącym pozostaje – proces rewitalizacji) przenosząc się do Azji i Afryki, gdzie na naszych oczach kreowane są ogromne nowe kwartały i miasta (często w sposób gwałtowny i niezmiernie szybki). Poruszane problemy w artykule odnoszą się do sposobu kształtowania struktury przestrzeni publicznych wielkich miast, obejmującej nowe zjawiska urbanistyczne, które funkcjonują na tle znanych i zdiagnozowanych zjawisk jak metropolizacja czy globalizacja. Strategiczne elementy struktury metropolitarnej wielkich miast azjatyckich są niejednokrotnie przyczynkiem do tworzenia nowych niezależnych dzielnic – regionów wpływających na podziały i fragmentaryzację samej przestrzeni publicznej, a w konsekwencji na wyodrębnienie niezależnych ośrodków.
This article addresses the problem of shaping public spaces within fastemerging neighborhoods and new buildings in major South-East Asian cities. Nowadays, the creation of new urban trends has been reduced in Europe (where the revitalization process is still leading), moving to Asia where huge new neighborhoods and cities are being created in our eyes (often violently and rapidly). The problems discussed in the article relate both to the way of shaping the structure of public spaces of big cities, including new urban phenomena emerging from the background of known and diagnosed phenomena such as metropolization or globalization. Strategic elements of the metropolitan structure of large Asian cities are often contributing to the creation of new independent districts – regions that affect the division and fragmentation of the public space itself, and consequently the isolation of independent centers.
Źródło:
Budownictwo i Architektura; 2018, 17, 2; 171-182
1899-0665
Pojawia się w:
Budownictwo i Architektura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Upamiętnienie Radziwiłłów: Bogusławpol i Januszpol
Memorialization of the Radziwills: Boguslavpol and Yanushpol
Autorzy:
Prudnikau, Aliaksandr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232722.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Radziwiłłowie
Wielkie Księstwo Litewskie
memorializacja
miasto
miasteczko
Grand Duchy of Lithuania
Radziwills
memorialization
city
town
Opis:
Pierwsza połowa XVII w. była czasem dominacji Radziwiłłów w Wielkim Księstwie Litewskim. W dobrach kuzynów Bogusława i Janusza na przełomie lat 30. i 40. osadzono miasteczka Bogusławpol w powiecie mińskim i Januszpol na Żmudzi, które miały stać się ważnymi ośrodkami rzemieślniczo-handlowymi. Powstawanie miasteczek przypadło na okres wojen i powstań, co doprowadziło je do upadku. Ze śmiercią Janusza (1655 r.) i Bogusława (1669 r.) przerwała się protestancka linia Radziwiłłów, Bogusławpol i Januszpol zaś straciły swoje nazwy.
The first half of the 17th century was the time of the Radziwiłł domination in the Grand Duchy of Lithuania. The towns of Bogusławpol and Januszpol, which were to become important craft and trade centers, were settled in the estates of their cousins Bogusław and Janusz on the border of the 1630s and 1640s. When the towns were founded, there was a period of wars and uprisings, which led to their collapse. With the deaths of Janusz (1655) and Bogusław (1669) the Protestant line of the Radziwiłłs broke, and Bogusławpol and Januszpol lost their names.
Źródło:
Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL; 2022, 4(19); 87-98
2658-1175
2719-3144
Pojawia się w:
Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości przekształceń wielkich osiedli mieszkaniowych w mieście postsocjalistycznym w Polsce
Possibilities of transformation of large housing estates in post-socialist city in Poland
Autorzy:
Szafrańska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1857929.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
large housing estates
post-socialist city
Polska
transformation
wielkie osiedla mieszkaniowe
miasto postsocjalistyczne
przekształcenia
transformacja ustrojowa
Opis:
Wielkie osiedla mieszkaniowe wybudowane po II wojnie światowej są obecne niemal we wszystkich miastach europejskich, jednak systemowe i polityczne czynniki zdecydowały, że na największą skalę rozwinęły się w krajach socjalistycznych. Celem niniejszego artykułu jest diagnoza stanu wielkich osiedli mieszkaniowych w postsocjalistycznej Polsce, a także określenie możliwości ich przekształceń zmierzających do poprawy warunków zamieszkania w tych osiedlach.
Large housing estates, built after the Second World War are present nearly in all European cities, however, systemic and political factors decided that they developed on the largest scale in socialist countries. This paper focuses on large housing estates in post-socialist Poland. The aim of the article is the evaluation of large housing estates in post-socialist Poland, and the chances for their successful transformation, which aim at providing the inhabitants with housing conditions fully satisfying their needs.
Źródło:
Studia Miejskie; 2013, 11; 39-53
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Starzenie się mieszkańców wielkich osiedli mieszkaniowych w mieście postsocjalistycznym. Przykład Łodzi
Ageing of Population in Large Housing Estates in Post-Socialist Cities. The Example Of Łódź
Autorzy:
Szafrańska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691781.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
demografia
starzenie się
wielkie osiedla mieszkaniowe
miasto postsocjalistyczne
Łódź
demography
ageing
large housing estates
post-socialist city
Opis:
The issue of demographic ageing is one of the fundamental problems of most modern societies. In Poland, as in other Central and Eastern European countries this problem has intensified with the systemic transformation as a result of these countries entering the path of demographic development characteristic for Western European societies. Demographic ageing processes are particularly prominent in large cities, but most analyzes of urban ageing cover the entire cities, while less attention is devoted to smaller scale transformations, such as district or settlement levels. The aim of this paper is to analyze the ageing processes that took place in the last quarter in the nine largest prefabricated housing estates in Łódź, built in the socialist period. This issue is important because of the significant share of this form of housing in the city’s housing stock and over one third of the inhabitants live there. The dynamics of this process is also significant and the fact that Łódź is the fastest shrinking city in Poland and one of the fastest in Central and Eastern Europe. This makes the process continually monitored in studies conducted at different spatial scales, not only at the inter-city scale but also at the intra-urban one.
Kwestia starości demograficznej jest jednym z podstawowych problemów większości współczesnych społeczeństw. W Polsce, podobnie jak w innych krajach Europy Środkowo-Wschodniej, problem ten nasilił się wraz z początkiem transformacji ustrojowej na skutek wejścia tych krajów na ścieżkę rozwoju demograficznego charakterystyczną dla społeczeństw zachodnioeuropejskich. Procesy demograficznego starzenia szczególnie silnie zaznaczają się w dużych miastach, jednak większość analiz dotyczących procesów starzenia się miast obejmuje całe jednostki terytorialne, mniej natomiast uwagi poświęca się przemianom zachodzącym w mniejszej skali, czyli na poziomie dzielnic lub osiedli. Celem niniejszego opracowania jest analiza procesów starzenia się, które zaszły w ostatnim ćwierćwieczu w dziewięciu największych prefabrykowanych osiedlach mieszkaniowych Łodzi, powstałych w okresie realnego socjalizmu. Kwestia ta jest istotna ze względu na znaczący udział tej formy zabudowy w zasobach mieszkaniowych miasta i zamieszkiwanie w nich ponad ⅓ łodzian. Istotna jest także duża dynamika tego procesu, ponieważ Łódź jest najszybciej starzejącym się miastem w Polsce i jednym z najszybciej wśród miast Europy Środkowo-Wschodniej. To sprawia, że proces ten powinno się stale monitorować w badaniach prowadzonych w różnej skali przestrzennej, nie tylko miejskiej, ale i wewnątrzmiejskiej.
Źródło:
Space – Society – Economy; 2017, 20; 43-64
1733-3180
2451-3547
Pojawia się w:
Space – Society – Economy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ewolucja statusu społecznego i pozycji wielkich osiedli mieszkaniowych w strukturze rezydencjalnej miasta postsocjalistycznego. Wybrane przykłady
The Evolution of Social Status of Large Housing Estates in Residential Space of Post--Socialist Cities. Selected Examples
Autorzy:
Szafrańska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951957.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
large housing estates
post-socialist city
CCE countries
socio-spatial structure of city
wielkie osiedla mieszkaniowe
miasto postsocjalistyczne
struktura społeczno-przestrzenna miasta
Opis:
Wielkie osiedla mieszkaniowe o zabudowie blokowej, w języku potocznym i w literaturze naukowej określane też „blokowiskami” lub „osiedlami z wielkiej płyty”, stanowią najbardziej widoczne dziedzictwo socjalizmu we współczesnych miastach postsocjalistycznych i bardzo istotny element struktury społeczno-przestrzennej tych miast. Głównym celem artykułu jest ilustracja przemian, które nastąpiły po 1990 r. w strukturze społecznej, oraz prestiżu tych osiedli w mieście postsocjalistycznym, a także określenie, jaki jest kierunek, tempo, determinanty i efekty tych przemian. Za ważne uznano odpowiedź na dwa pytania: po pierwsze, jakie jest miejsce wielkich osiedli mieszkaniowych z strukturze społeczno-przestrzennej miasta postsocjalistycznego, a po drugie, czy osiedla te powielają ścieżki przekształceń wielkich osiedli w miastach zachodnioeuropejskich, czy też przekształcają się w sposób swoisty, specyficzny dla miast po socjalizmie? Pracę oparto na analizie dostępnej literatury omawiającej przemiany osiedli w wybranych krajach i miastach Europy Centralnej i Wschodniej oraz publikowanych wcześniej własnych badaniach empirycznych autorki.
Large block housing estates built after the Second World War are present in the urban landscapes of many Central East European countries. Moreover, they constitute the dominant form of urban residential environment and a significant part of the socio-spatial structure of post-socialist cities. The main purpose of this paper was to identify ongoing changes in post-socialist large housing estates and to clarify their main factors. These analyses were encompassed the changes in socio-demographic and socio-economic structure of inhabitants of large housing estates and the changes in their residential prestige. The main question was how large housing estates built during the socialist period have changed in new socio-demographic, political and economic conditions, which emerged after the collapse of socialism. The second question was, whether the transformations within large housing estates of post-socialist cities distinguishes from the processes taking place in West European cities. The study was based on a review of the available literature and the author’s own previously published work.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica; 2015, 52; 45-76
0208-600X
2353-4850
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The changes in social and demographic structure of large housing estates in post-socialist Poland and their main determinants
Zmiany w strukturze społecznej i demograficznej wielkich osiedli mieszkaniowych w postsocjalistycznej Polsce i ich główne determinanty
Autorzy:
Szafrańska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/650787.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
wielkie osiedla mieszkaniowe
miasto postsocjalistyczne
zmiany społeczne i demograficzne
kraje CEE
Polska
large housing estates
post-socialist city
social and demographic changes
CEE countries
Polska
Opis:
Wielkie prefabrykowane osiedla mieszkaniowe powstawały w całej Europie, jednakże czynniki polityczne i ideologiczne przyczyniły się do tego, że na największą skalę rozwinęły się w krajach realnego socjalizmu. Obecnie nadal stanowią one około 30–40% zasobów mieszkaniowych w tej części Europy. W artykule omówiono przemiany wielkich osiedli mieszkaniowych, jakie zaszły w Polsce w ciągu 25 lat po upadku komunizmu. Głównym celem badań była odpowiedź na następujące pytania: (1) Jak zmieniły się struktury społeczne i demograficzne dużych osiedli mieszkaniowych w Polsce od czasu upadku socjalizmu? (2) Jakie są główne determinanty tych procesów? (3) Czy procesy zachodzące w tych osiedlach odzwierciedlają negatywne zjawiska degradacji społecznej obserwowane w wielu krajach Europy Zachodniej? Podstawą opracowania był przegląd dostępnej literatury dotyczącej przekształceń wielkich osiedli mieszkaniowych w kilku dużych miastach Polski oraz wyniki badań własnych przeprowadzonych w jednym z największych miast w kraju, jakim jest Łódź.
Large pre-fabricated housing estates were erected all over Europe, however the political and ideological factors conspired to ensure that they developed on the largest scale in communist countries. Today, they continue to provide some 30–40% of the housing stock in this part of Europe. The present paper discusses the transformations of large housing estates in Poland 25 years after of the collapse of communism. The main purpose of the study was to identify the social and demographic changes in Polish large housing estates and to clarify the crucial factors underpinning them. The key questions were: (1) How the social and demographic structures of the large housing estates in Poland have changed since the collapse of communism? (2) What are the main determinants of these processes? (3) Whether the processes occurring in large housing estates reproduce the negative phenomena of social degradation observed in many Western European countries? The study is based on a review of the available literature concerning transformations of large housing estates in several of the large Polish cities and the results of the author’s own investigations conducted within Łódź – one of the largest cities in the country.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2017, 30
1508-1117
2353-4826
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
(Re)defining places for community in Sykhiv housing estate
(Re)definiowanie miejsc wspólnotowych na osiedlu blokowym Sykhiv
Autorzy:
Otrishchenko, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/650790.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Społeczność
więzi społeczne
miasto postsocjalistyczne
wielkie osiedle mieszkaniowe
transformacja przestrzenna
Sykhiv
Lwów
Community
social bonds
(post)socialist city
mass housing estate
spatial transformations
Lviv
Opis:
Lwów (Ukraina) to miasto Europy Wschodniej z historią sięgającą XIII wieku. Można je sobie wyobrazić jako miejsce przypominające palimpsest o różnych walorach architektonicznych, społecznych i kulturowych. Jednak większość obecnej populacji Lwowa żyje w środowisku miejskim zaprojektowanym i zbudowanym w drugiej połowie XX wieku. Na podstawie danych socjologicznych (wywiady pogłębione częściowo ustrukturyzowane, ankieta i obserwacja ukryta) w artykule dokonano przeglądu specyfiki miejsc w przestrzeni miasta w największym osiedlu mieszkaniowym – Sykhiv. Autorka pokazuje, jakie obszary są postrzegane przez mieszkańców jako miejsca życia społecznego i jakie rodzaje spójności społecznej mogą przyczynić się do transformacji miejskich.
Lviv (Ukraine) is an Eastern European city with a history dating back to the 13th century. It could be imagined as a palimpsest-like place of different architectural, social, and cultural heritages. However, the majority of current Lviv’s population lives within an urban environment designed and constructed during the second half of 20th century. Based on sociological data (in-depth semi-structured interviews, survey, and unobtrusive observation) article reviews the specifics of places for community in the largest mass housing estate – Sykhiv. Author shows what areas are perceived by inhabitants as the locations for social life and what types of social cohesion could contribute to the urban transformations.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2017, 30
1508-1117
2353-4826
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-9 z 9

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies