Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "układ odniesienia" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-35 z 35
    Tytuł:
    Major concepts of recent celestial and terrestrial reference systems
    Autorzy:
    Kryński, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/320416.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Polskie Forum Nawigacyjne
    Tematy:
    układ odniesienia
    reference system
    Opis:
    The XXIV IAU General Assembly in Manchester in 2000, recommended to replace on 1 January 2003, the existing celestial reference systems with the International Celestial Reference System (ICRS). The International Terrestrial Reference System (ITRS) has formally been implemented in 1991, on the basis of the Resolution 2 of the XX IUGG General Assembly in Vienna in 1991. The ICRS consists of the ensemble of the Barycentric Celestial Reference System (BCRS) and the Geocentric Celestial Reference System (GCRS) with coordinate times Barycentric Coordinate Time (TCB) and Geocentric Coordinate Time (TCG), respectively. New celestial reference systems are built up on the basis of the relativistic theory of astronomical reference systems. Also new definition of the Intermediate Reference System (IRS) that links the celestial systems with the terrestrial system has been introduced. Orientation of the celestial IRS and the terrestrial IRS using CIP, CEO and TEO is discussed. Motion of the IRS with respect to the GCRS is determined by the new IAU 2000 precession-nutation model, while its motion with respect to the ITRS is determined by the Earth rotation parameters provided by the IERS. Presently used time systems and their actual definitions and mutual interrelations are discussed. Comparison of two approaches of computation of apparent places, the classical one and the IAU2000 one, illustrates the use of new reference systems.
    Źródło:
    Annual of Navigation; 2004, 8; 5-20
    1640-8632
    Pojawia się w:
    Annual of Navigation
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On a lasting role of geodynamics in modern vertical and gravity reference systems
    Autorzy:
    Kryński, J.
    Barlik, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/224659.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Politechnika Warszawska. Wydział Geodezji i Kartografii
    Tematy:
    vertical reference system
    gravity reference system
    geodynamics
    metrology
    pionowy układ odniesienia
    grawitacyjny układ odniesienia
    geodynamika
    metrologia
    Opis:
    Both definition and realization of vertical reference systems require gravity. Relation between height changes and gravity changes is well known in geodynamics on local, regional, and global scale. Consideration of time as additional dimension is needed in the modern vertical and gravity reference systems as well as in processing both levelling and gravity data. Classical vertical and gravity reference systems are briefly presented followed by the discussion of the need of advanced modification of both systems. Geodynamic aspects in creating modern vertical and gravity reference systems were discussed. The role of geodynamics in the realization of vertical and gravity reference systems was presented with emphasizing the key role of metrology.
    Źródło:
    Reports on Geodesy; 2012, z. 1/92; 61-68
    0867-3179
    Pojawia się w:
    Reports on Geodesy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Widnokrąg jako układ odniesienia dla zorientowania przestrzennego jednostki pływającej
    Horizon as reference system for the spatial orientation of the vessel
    Autorzy:
    Bodnar, T.
    Zacniewski, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/313865.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
    Tematy:
    nawigacja morska
    widnokrąg
    układ odniesienia
    sea navigation
    horizon
    reference system
    Opis:
    W rozwiązaniach praktycznych wielu obszarów działalności naukowej, w przemyśle, biznesie oraz szeroko pojętej rozrywce bardzo często są wykorzystywane systemy wizyjne. Zwykle moduły odpowiedzialne za akwizycję, analizę i przetwarzanie obrazów są częścią większego, bardziej złożonego systemu na rzecz którego pracują, jednakże, choć znacznie rzadziej, mogą stanowić rozwiązanie autonomiczne. Metody i techniki stosowane w badaniach z wykorzystaniem systemów wizyjnych prowadzonych przez naukowców we wszystkich środowiskach fizycznych, tj. na lądzie, na wodzie i w powietrzu są podobne, a uzyskiwane wyniki zbieżne. W artykule tym dokonano analizy wykorzystania linii widnokręgu jako układu odniesienia przy wykonywaniu typowych zadań nawigacyjnych jednostek nawodnych, czy stabilizowania platformy nośnej dla innych systemów aktywnych.
    In practical solutions to many areas of scientific activity, in industry, business and broadly understood entertainment, vision systems are often used. Usually, the modules responsible for acquisition, analysis, and image processing are part of a larger, more complex system for which they work, but, albeit much less frequently, can be autonomous. The methods and techniques used in video-based research conducted by researchers in all physical environments, i.e. on land, water and air, are similar, and the results obtained converge. This article analyzes the use of the horizon line as a reference system for performing typical navigational tasks of surface vessels or stabilizing the platform for other active systems.
    Źródło:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2017, 18, 12; 512-515, CD
    1509-5878
    2450-7725
    Pojawia się w:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Światopoglądowy i ideologiczny wymiar epistemicznych układów odniesienia a teistyczno-naturalistyczny epistemiczny układ odniesienia
    The Worldview and Ideological Dimension of Epistemic Frameworks Generally and the Theistic-Naturalistic Epistemic Framework in Particular
    Autorzy:
    Kilian, Krzysztof J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553218.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    epistemiczny układ odniesienia
    teistyczno-naturalistyczny epistemiczny układ odniesienia
    teizm naturalistyczny
    naturalizm metodologiczny
    ideologia
    światopogląd
    epistemic framework
    theistic-naturalistic epistemic framework
    naturalistic theism
    methodological naturalism
    ideology
    worldview
    Opis:
    Artykuł ten wyjaśnia, na czym polega światopoglądowe i ideologiczne zaangażowanie EUO. Wskazuje też na światopoglądowe i ideologiczne składniki EUO. Pokazane też zostanie, że ideologiczno-światopoglądowy konflikt między odmiennymi EUO prowadzi do, zachodzącej już, zmiany oblicza zachodniej cywilizacji. Na tym tle przedstawiony jest teizm naturalistyczny. Uprzednio omówione EUO tworzą poznawcze ramy dla uprawiania nauki. Zaś naturalistyczny teizm jest takim EUO, który tworzy również inną, specyficzną, światopoglądową ramę uprawiania nauki. Dzięki niej ma być możliwe zażegnanie kryzysu wiary wśród ludzi wykształconych, w szczególności naukowców. Kryzys ten jest następstwem niezgodności tradycyjnego teistycznego oraz współczesnego naukowego opisu świata. Teizm naturalistyczny ma być też udaną próbą obrony cywilizacji chrześcijańskiej przed próbami przekształcenia jej w cywilizację postchrześcijańską. Obrona ta odbywać ma się drogą pogodzenia obrazu świata współczesnego przyrodoznawstwa z teizmem chrześcijańskim. Zarówno zażegnanie kryzysu wiary, jak i godzenie obrazu świata przyrodoznawstwa z teistycznym obrazem świata odbywa się drogą „umiejętnego czytania” ksiąg Pisma Świętego. Zaś takie „czytanie” ma olbrzymie koszty światopoglądowe i epistemiczne.
    This paper explains what it is for epistemic frameworks to involve worldviews and ideological commitments, while also indicating the actual worldviews and ideological components present in such frameworks. In addition, it sets out to show that the ideological conflict between different epistemic frameworks is already bringing about changes to the form of Western civilization. Against this general background, naturalistic theism is presented. The epistemic frameworks previously discussed give rise to cognitive frameworks for the practicing of science, and naturalistic theism is one such epistemic framework, furnishing a specific and distinctive worldview framework of its own for scientific practice. In this case its aim is to enable an overcoming of the crisis of faith amongst educated people generally and scientists in particular. That crisis is a consequence of the incompatibility of a traditional theistic description of the world with the contemporary scientific one. Naturalistic theism, moreover, seeks to defend Christian civilization from attempts to transform it into a post-Christian civilization. It aims to achieve this by reconciling the image of the world provided by contemporary natural science with Christian theism itself. Both the defusing of the crisis of faith and the reconciling of the scientific and theistic images of the world are to be accomplished through a “skillful reading” of Biblical texts. However, where the accompanying worldview and epistemic commitments are concerned, such a “reading” comes at a very high price.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2018, 15; 139-222
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Research on reference frames and reference networks in Poland in 2015–2018
    Autorzy:
    Krynski, Jan
    Rogowski, Jerzy B.
    Liwosz, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/145316.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    układ odniesienia
    grawitacja
    sieć odniesienia
    reference system
    reference frame
    vertical control
    gravity control
    magnetic control
    Opis:
    Research activities of Polish research groups in a period of 2015–2019 on reference frames and reference networks are reviewed and summarised in this paper. The summary contains the results concerning the implementation of latest resolutions on reference systems of the International Union of Geodesy and Geophysics and the International Union of Astronomy with special emphasis on the changes in the Astronomical Almanac of the Institute of Geodesy and Cartography, Warsaw. It further presents the status of the implementation of the European Terrestrial Reference System 1989 (ETRS89) in Poland, monitoring the terrestrial reference frame, operational work of GNSS permanent IGS/EPN stations in Poland, operational work of the laser ranging station in Poland of the International Laser Ranging Service (ILRS), active GNSS station network for the realization of ETRS89 in Poland, validation of recent ETRS89 realization, expressed in ETRF2000 in Poland, and maintenance of the vertical control in Poland (PL-KRON86-NH). Extensive research activities are observed in the field of maintenance and modernization of gravity control not only in Poland, but also in Sweden and in Denmark, as well as establishment of gravity control in Ireland based on absolute gravity survey. The magnetic control in Poland was also regularly maintained. The bibliography of the related works is given in references.
    Źródło:
    Geodesy and Cartography; 2019, 68, 1; 5-29
    2080-6736
    2300-2581
    Pojawia się w:
    Geodesy and Cartography
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prace projektowe przy zakładaniu sieci kontrolnej dla celów badania stabilności mostu kolejowego z wykorzystaniem idei sieci modularnych
    The design work on setting up a control network for the purpose of examining the stability of a railway bridge using the idea of modular networks
    Autorzy:
    Gargula, T.
    Gawronek, P.
    Makuch, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/104475.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    przemieszczenia
    stabilizacja
    osnowa
    układ odniesienia
    niezawodność
    displacement
    marking
    survey points
    reference system
    reliability
    Opis:
    Sieć kontrolna służąca badaniu stabilności mostu kolejowego została zaprojektowana z uwzględnieniem podstawowych aspektów technicznych: stabilności podłoża, odpowiedniej lokalizacji punktów oraz warunków geometrycznych, jakie powinna spełniać osnowa do wyznaczania przemieszczeń. Liczbowe parametry projektowe zakładanej sieci to m.in. błąd położenia punktu oraz wskaźniki wyznaczalności oraz niezawodności globalnej. Pomiar sieci wykonany został klasycznymi technikami naziemnymi na bazie stanowisk centrowanych. W celu poprawy parametrów jakości technicznej sieci, zaproponowano wprowadzenie dodatkowych quasi-obserwacji kątowo- liniowych na bazie stanowisk swobodnych (bez centrowania). Kolejną propozycją było wykorzystanie idei sieci modularnych do wyznaczenia położenia punktów sieci kontrolnej. Prace obliczeniowe polegały m.in. na przeprowadzeniu wstępnej analizy dokładności oraz badaniu stabilności punktów osnowy.
    The control network used to study the stability of a railway bridge was designed with taking into account the basic technical aspects: the ground stability, the location of the points, and the geometric conditions that should be fulfilled by the control network to determine the displacement. The numerical design parameters of the proposed network include positional error, determinability and global reliability. Measurement of the network was made by classical terrestrial techniques on the basis of the survey stations centered over the marked points. In order to improve the technical quality of the network, additional angular-linear quasi-observations were proposed on the basis of free positions (without centering). Another suggestion was to use the idea of modular networks to determine the position of the control network points. Computational work consisted on, among others, performing a preliminary analysis of accuracy and examining the stability of the network points.
    Źródło:
    Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury; 2017, 64, 4/II; 7-25
    2300-5130
    2300-8903
    Pojawia się w:
    Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Satellite navigation systems in coastal navigation
    Nawigacyjne systemy satelitarne w żegludze przybrzeżnej
    Autorzy:
    Januszewski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/360165.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Akademia Morska w Szczecinie. Wydawnictwo AMSz
    Tematy:
    GPS
    DGPS
    GLONASS
    Galileo
    układ odniesienia
    informacja o integralności
    geodetic datum
    integrity information
    Opis:
    Satellite Navigation Systems (SNSs), the GPS system in particular, were available to civilian users from the beginning. The first community interested was the maritime one, for both professional and recreational purposes. Marine navigation distinguishes between five major phases, among those the port approach and operation in restricted waters and the marine navigation in the port. SNSs, today the GPS system and its differential mode DGPS, and Satellite Based Augmentation Systems (SBAS) as EGNOS and WAAS, provide a wide range of applications in both these phases, e.g. coupling SNS receivers with dedicated sensors installed on the ship’s bridge, e.g. AIS, aid in the berthing and docking of large vessels, by means of the position and the heading reference systems. In maritime restricted area, the SNS position accuracy can be decreased when the masking elevation angle causing by the obstacles is for the user on the ship greater than masking angle of observer’s receiver. This diminution depends on among other things the ship course, observer’s latitude, the height of the obstacle, the distance between the observer and the obstacle, here coast side. Additionally, the problem of availability of the integrity information to users and performances, and future use of the GLONASS system after modernization, Galileo and Compass systems actually under construction, new SBASs, the next DGPS and DGLONASS reference stations, and Eurofix with differential corrections to GPS including integrity messages in coastal navigation are described in the paper.
    Dla użytkowników cywilnych nawigacyjne systemy satelitarne (NSS), w szczególności system GPS, były dostępne już od momentu ich wprowadzenia. Pierwszą społecznością zainteresowaną tymi systemami było środowisko morskie wykorzystujące je zarówno do celów zawodowych, jak i rekreacyjnych. W nawigacji morskiej wyróżnia się pięć faz żeglugi, w tym nawigację na podejściach do portów i operacje na wodach ograniczonych oraz nawigację portową. NSS, obecnie GPS i jego odmiana różnicowa oraz satelitarne systemy wspomagające (SBAS), takie jak EGNOS i WAAS, wykorzystując swoje odbiorniki zintegrowane z innymi urządzeniami mostka nawigacyjnego (np. AIS), zapewniają informację o pozycji i kierunku ruchu statku, dzięki czemu mogą być przydatne, np. podczas wprowadzania do portów wielkich statków i w ich cumowaniu. W morskich rejonach ograniczonych dokładność pozycji użytkownika określonej za pomocą NSS może się zmniejszyć, gdy przeszkoda powoduje, że wysokość satelity jest dla użytkownika znajdującego się na statku większa niż dolna graniczna wysokość topocentryczna odbiornika tegoż użytkownika. Zmniejszenie to zależy między innymi od kursu statku, szerokości geograficznej użytkownika, wysokości przeszkody, odległości statku od tej przeszkody, tudzież wybrzeża. W artykule opisano też problem dostępności dla użytkownika informacji o integralności oraz możliwości przyszłego wykorzystania w nawigacji przybrzeżnej systemu GLONASS po zakończeniu modernizacji, budowanych obecnie systemów Galileo i Compass, nowych systemów SBAS, kolejnych stacji referencyjnych odmiany różnicowej systemów GPS i GLONASS oraz systemu Eurofix z poprawkami różnicowymi GPS.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Szczecinie; 2012, 29 (101); 45-52
    1733-8670
    2392-0378
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Szczecinie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Using the concept of entrophy in the displacement research of the points of a horizontal geodetic network
    Wykorzystanie pojęcia entropii w badaniach przemieszczeń punktów sieci geodezyjnej poziomej
    Autorzy:
    Gibowski, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/341351.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
    Tematy:
    sieć geodezyjna
    entropia
    informacja
    układ odniesienia
    przemieszczenia
    geodetic network
    entropy
    information
    reference system
    displacement
    Opis:
    The aim of objects monitoring, carried out by a geodetic method, is to get any information about the casual and effect relationships which occur around the examined object. Application of a suitable measuring technique requires setting an advantageous network structure, which has to meet both the condition of measuring economy and assure the suitable characteristics of the determined parameters accuracy. The advantageous network structure may be obtained on the basis of selecting observations which contain the largest information content. The measurement results of the chosen network elements and the application of suitable methods of results processing enables to apply a correct identification of points of a reference system, and as a consequence, it also enables to define a correct model of the displacement. The process of setting an advantageous linear network structure on the basis of entropy of an observational system was presented in the paper.
    Celem monitoringu obiektów prowadzonych metodą geodezyjną jest uzyskanie informacji o związkach przyczynowo-skutkowych zachodzących w obrębie badanego obiektu. Zastosowanie określonej techniki pomiarowej wymaga ustalenia korzystnej struktury sieci spełniającej warunek ekonomiki pomiaru przy jednoczesnym zapewnieniu odpowiedniej charakterystyki dokładności wyznaczanych parametrów. Korzystną strukturę sieci można uzyskać na podstawie doboru obserwacji o największej zawartości informacji. Wyniki pomiarów wybranych elementów sieci oraz zastosowanie odpowiednich metod ich przetwarzania pozwala na prawidłową identyfikację zbioru punktów odniesienia i sformułowanie poprawnego modelu przemieszczeń. W artykule został opisany proces ustalenia korzystnej struktury sieci liniowej na podstawie entropii układu obserwacyjnego.
    Źródło:
    Acta Scientiarum Polonorum. Geodesia et Descriptio Terrarum; 2005, 4, 2; 61-70
    1644-0668
    Pojawia się w:
    Acta Scientiarum Polonorum. Geodesia et Descriptio Terrarum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Propozycja nowego polskiego układu wysokościowego
    Proposal of new Polish vertical reference frame
    Autorzy:
    Gajderowicz, I.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/385566.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    niwelacja precyzyjna
    wysokościowy układ odniesienia
    Kronsztad 1986
    Kronsztad 2006
    precise levelling
    vertical reference frame
    Opis:
    Polska sieć niwelacji precyzyjnej I klasy została ponownie pomierzona w latach 1999-2002. W pracy przedstawione są główne parametry tej sieci oraz definicja nowego polskiego wysokościowego układu odniesienia. Układ ten powinien spełniać następujące warunki: - wysokości obliczone w wyniku opracowania nowych pomiarów, w nowym układzie odniesienia powinny różnić się jak najmniej od wysokości wyrażonych w układzie Kronsztad 1986 utworzonym w procesie opracowania poprzednich pomiarów z lat 1974-1982; - wyniki nowych pomiarów nie powinny być deformowane w procesie wyrównania sieci przez przyjęcie starych wysokości punktów nawiązania (np. z sieci JWSN). Do wyznaczenia nowego wysokościowego układu odniesienia zastosowano następującą procedurę: 1. wyrównano sieć niwelacyjną I klasy jako sieć nawiązaną jednopunktowo do reperu węzłowego Warszawa-Wola, którego wysokość była wyrażona w układzie Kronsztad 1986; 2. wyznaczono różnice R = Hww - H1986 między tak obliczonymi wysokościami (Hww) i starymi, katalogowymi wysokościami (H1986) reperów wiekowych; 3. wysokość punktu nawiązania sieci zwiększono o średnią wartość -R równą 6,1 mm i powtórnie wyrównano sieć. Nowemu układowi wysokościowemu nadano wstępnie nazwę Kronsztad 2006. Różnice C = H2006 - H1986 obliczone dla punktów wiekowych mieszczą się w granicach od -19 mm do +21 mm. Średnia różnica C dla punktów wiekowych wynosi 0.
    Polish first class leveling network has been measured in the period of 1999-2002. The paper presents main parameters of the network and definition of new Polish vertical reference frame. The frame should fulfill the following conditions: - Heights of bench marks determined by new measurements, in new reference frame, should be as close as possible to the heights given in Kronsztad 1986 frame which was created for elaboration of the measurements carried out in the period 1974-1982. - Results of new measurements should not be distorted by adjustment of the network based on old heights of reference bench marks (taken for example from the Unified Precise Leveling Network created for East European countries). The following procedure was applied for determination of new vertical reference frame: - The network was adjusted as a network connected to one reference bench mark (Warsaw-Wola nodal point). Height of the reference bench mark was known in Kronsztad 1986 frame. - For each of 15 permanent bench marks (monumented deeply in stable places) there was computed the difference R = Hww - H1986 between the height Hww determined by the adjustment and the old height H1986 known in Kronsztad 1986. - Height of the reference bench mark was increased by the average value of-R, equal to 6.1 mm, and the network was adjusted again. The differences C = H2006 - H1986 computed for the 15 permanent bench marks are in the range from -19 mm to +21 mm. The average value of C for the 15 permanent bench marks is equal to 0.
    Źródło:
    Geomatics and Environmental Engineering; 2007, 1, 1/1; 125-132
    1898-1135
    Pojawia się w:
    Geomatics and Environmental Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Research on reference frames and reference networks in Poland in 2019–2022
    Autorzy:
    Krynski, Jan
    Liwosz, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/43852770.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
    Tematy:
    układ odniesienia
    grawitacja
    dalmierz laserowy
    reference system
    reference frame
    vertical control
    gravity control
    magnetic control
    Opis:
    The article presents the reviewed and summarised research activities of Polish research groups on reference frames and reference networks in a period of 2019–2022. It contains the results on the implementation of latest resolutions on reference systems of the International Union of Geodesy and Geophysics and the International Astronomical Union focusing on changes in the consecutive issues of the Astronomical Almanac of the Institute of Geodesy and Cartography, Warsaw. It further presents the status of the implementation of the European Terrestrial Reference System 1989 (ETRS89) in Poland, monitoring the terrestrial reference frame, including research on global terrestrial reference frames, GNSS data analysis within the EUREF Permanent Network, research on GNSS receiver antenna phase centres, research on impact of non-tidal loading effects on position solutions, and on station velocities. Then the activities concerning the realization of ITRS and ETRS89 in Poland are discussed, including operational work of GNSS IGS/EPN stations as well as operational work of the laser ranging station of the International Laser Ranging Service, with special emphasis on the Polish active GNSS network for the realization of ETRS89 and maintenance of the vertical control network. Extensive research activities are observed in the field of implementation of the International Terrestrial Gravity Reference Frame in Poland, maintenance and modernization of gravity control network in Poland but also in Sweden, establishment of gravity control network in Ireland based on absolute gravity survey as well as maintenance of the national magnetic control network in Poland which is traditionally performed on a regular basis.
    Źródło:
    Advances in Geodesy and Geoinformation; 2023, 72, 2; art. no. e44, 2023
    2720-7242
    Pojawia się w:
    Advances in Geodesy and Geoinformation
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Identyfikacja układu odniesienia sieci niwelacyjnej obszaru Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego
    Identification reference system of leveling network an area of Legnica-Głogów Copper District
    Autorzy:
    Mrówczyńska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/341376.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
    Tematy:
    układ odniesienia
    obserwacje odstające
    geometryczny model przemieszczeń
    reference system
    outlying observations
    model of vertical displacements
    Opis:
    W artykule przedstawiono próbę określenia przemieszczeń pionowych punktów kontrolowanych położonych na obszarze Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego. Przemieszczenia te zostały wyznaczone na podstawie wyników pomiarów niwelacyjnych prowadzonych w latach 1967–2000. W pierwszej kolejności w celu identyfikacji oraz wyeliminowania obserwacji odstających zostały zastosowane metody estymacji mocnych. Układ odniesienia zdefiniowano na podstawie algorytmu złożonego z dwóch etapów. Na pierwszym etapie wyznaczono moduł wektora przyrostów bazowych cech wewnętrznych, jakie wynikają z dwóch pomiarów okresowych (wyjściowego i aktualnego), na drugim etapie badana była reakcja układu obserwacyjnego w trakcie rozwiązywania kolejnych zadań wyrównawczych, wywołana wzrostem liczby punktów objętych założeniem stałości.
    The article presents an attempt to determine the vertical displacements of points located within the area controlled Legnica-Głogów Copper District. Displacements have been found on the basis of measurements carried out in leveling the years 1967 to 2000. In the first place to identify and eliminate gross errors the estimation method of strengths have been applied. Then, the calculations carried out in a reference system defined on the basis of the algorithm, consisting of two phases. The first stage concerns the initial identification, which consists in determining the unit vector basis of increments of internal characteristics, which stem from two periodic measurements (initial and current), the second step is to study the reaction of the observation in the course of solving the following adjustment tasks caused by increase in the number of points covered by the stability condition.
    Źródło:
    Acta Scientiarum Polonorum. Geodesia et Descriptio Terrarum; 2010, 9, 4; 27-36
    1644-0668
    Pojawia się w:
    Acta Scientiarum Polonorum. Geodesia et Descriptio Terrarum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    New approach to isometric transformations in oblique local coordinate systems of reference
    Autorzy:
    Stępień, G.
    Zalas, E.
    Ziębka, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/145567.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    transformacja izometryczna
    fotogrametria
    układ odniesienia
    oblique orthogonal system
    isometric transformation
    big rotation angles
    Total Free Station
    Opis:
    The research article describes a method of isometric transformation and determining an exterior orientation of a measurement instrument. The method is based on a designation of a “virtual” translation of two relative oblique orthogonal systems to a common, known in the both systems, point. The relative angle orientation of the systems does not change as each of the systems is moved along its axis. The next step is the designation of the three rotation angles (e.g. Tait-Bryan or Euler angles), transformation of the system convoluted at the calculated angles and moving the system to the initial position where the primary coordinate system was. This way eliminates movements of the systems from the calculations and makes it possible to calculate angles of mutual rotation angles of two orthogonal systems primarily involved in the movement. The research article covers laboratory calculations for simulated data. The accuracy of the results is 10-6 m (10-3 regarding the accuracy of the input data). This confi rmed the correctness of the assumed calculation method. In the following step the method was verifi ed under fi eld conditions, where the accuracy of the method raised to 0.003 m. The proposed method enabled to make the measurements with the oblique and uncentered instrument, e.g. total station instrument set over an unknown point. This is the reason why the method was named by the authors as Total Free Station - TFS. The method may be also used for isometric transformations for photogrammetric purposes.
    Źródło:
    Geodesy and Cartography; 2017, 66, 2; 291-303
    2080-6736
    2300-2581
    Pojawia się w:
    Geodesy and Cartography
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Determination of vertical displacements in relative monitoring networks
    Wyznaczanie przemieszczeń pionowych we względnych sieciach monitoringu
    Autorzy:
    Filipiak-Kowszyk, Daria
    Kamiński, Waldemar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/231502.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    przemieszczenie pionowe
    układ odniesienia niestabilny
    punkt referencyjny
    sieć monitoringu
    vertical displacement
    unstable reference system
    reference point
    monitoring network
    Opis:
    The problem of determining displacements of objects is an important and current issue, in particular in terms of operational safety. This is a requirement that covers geodetic, periodic control measurements in order to determine horizontal and vertical displacements. The paper is focused on the analysis of vertical displacements. Geodetic measurements and their interpretation allow to reduce the risk of possible structural catastrophes. The major research topic of the majority of available papers is displacement determination of individual controlled points, in a situation where there are identified as fixed reference points. There are cases making identification of such points difficult or impossible to use in displacement analysis. This paper addresses a rare case of determining vertical displacements in unstable reference systems. Due to the fact that most of the existing and known literature methods do not always bring satisfactory results, the paper propose a new method of vertical displacement determination in the absence of reference points in the local coordinate system. Practical considerations on simulated data show that the presented method performs the task correctly.
    Problematyka wyznaczania przemieszczeń obiektów jest ważnym zagadnieniem, w szczególności w aspekcie dotyczącym bezpieczeństwa użytkowania obiektu. Zmiany poziomu zwierciadła wody, głębokie wykopy, obciążenie gruntu ciężką budowlą, zużycie konstrukcji na skutek jej eksploatacji to tylko kilka czynników mogących powodować ruchy gruntu i posadowionych na nim obiektów. Konsekwencją ruchów gruntu mogą być przemieszczenia poziome i pionowe. Zatem istotne jest określenie wielkości tych przemieszczeń, na co pozwalają okresowe pomiary kontrolne. W analizie przemieszczeń wyróżnić można układy odniesienia stabilne oraz niestabilne. Praca ta skupia się na wyznaczaniu przemieszczeń pionowych w niestabilnych układach odniesienia, zatem porusza problem, który rzadko prezentowany jest w literaturze przedmiotu.
    Źródło:
    Archives of Civil Engineering; 2020, 66, 1; 309-326
    1230-2945
    Pojawia się w:
    Archives of Civil Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Modelling of a rotor with gyroscopic coupling in a rotating reference frame using Ansys and Matlab
    Autorzy:
    Kozioł, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/127877.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Politechnika Poznańska. Instytut Mechaniki Stosowanej
    Tematy:
    rotor dynamics
    FEM
    Ansys
    Matlab
    gyroscopic coupling
    rotating reference frame
    dynamika wirników
    ANSYS
    połączenie żyroskopowe
    obrotowy układ odniesienia
    Opis:
    The work presents a method that expands Ansys capabilities and allows for studying the dynamics of rotors with significant gyroscopic coupling in reference to rotating coordinates. The analyses of rotors in the rotating reference frame are less common, and in FEM software some limitations in such cases can be observed. There are specialised rotors for which the use of a non-inertial reference frame is inevitable. The current work proposes a solution. In the presented method, Ansys is used to generate and export systems matrices so that the manual creation of an FE model is unnecessary. The rest of the operations are realised in Matlab. A simple numerical example is presented to clarify all the steps and a more complex example concludes the paper.
    Źródło:
    Vibrations in Physical Systems; 2019, 30, 2; 1-8
    0860-6897
    Pojawia się w:
    Vibrations in Physical Systems
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    ASG-EUPOS i podstawowa osnowa geodezyjna w Polsce
    ASG-EUPOS and Polish basic national geodetic control
    Autorzy:
    Bosy, J.
    Oruba, A.
    Graszka, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/210970.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
    Tematy:
    geodezja i kartografia
    osnowa geodezyjna
    GPS
    GNSS
    geodezyjny układ odniesienia
    geodesy and cartography
    geodetic network
    geodetic reference frame
    Opis:
    Głównym zadaniem, jakie stawia się współczesnej osnowie geodezyjnej, jest realizacja w sposób jednorodny układu odniesienia obowiązującego na objętym nią obszarze. Przeniesienie układu odniesienia w Polsce odbywa się poprzez punkty sieci EUREF-POL, POLREF i EUVN, a także stacje referencyjne systemu ASG-EUPOS. W przypadku stacji ASG-EUPOS poprawna realizacja układu odniesienia jest niezmiernie istotna, ze względu na to, że użytkownicy systemu wyznaczają współrzędne punktów w czasie rzeczywistym. Koniecznym działaniem związanym z realizacją układu odniesienia jest zatem integracja punktów sieci EUREF-POL, POLREF i EUVN i stacji referencyjnych systemu ASG-EUPOS. Pozwoli to na związanie osnów niższych klas z systemem ASG-EUPOS, a co za tym idzie realizację prac geodezyjno-kartograficznych w państwowym systemie odniesień przestrzennych. W artykule zostały omówione aspekty realizacji układu odniesienia związane z uruchomieniem systemu ASG-EUPOS oraz wyniki kampanii kalibracyjnej.
    In modern geodesy, one of the main tasks set for geodetic control is the uniform realization of reference frames. In Poland, the networks of EUREF-POL, POLREF and EUVN points along with ASG-EUPOS reference stations constitute such a frame. In case of ASG-EUPOS stations, the proper implementation of the reference frame is extremely important concerning the fact that the system's users conduct positioning in real-time with high precision. The essential measure to be taken into account is the integration of ground control (EUREF-POL, POLREF, EUVN) with ASG-EUPOS. It would enable further integration of lower-class geodetic control with the ASG-EUPOS system and therefore realization of geodetic surveys in a uniform reference frame. This paper shows the aspects of reference frame realization associated with ASG-EUPOS system implementation and the analyses of results of the calibration campaign.
    Źródło:
    Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej; 2010, 59, 2; 7-15
    1234-5865
    Pojawia się w:
    Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Reference frames and reference networks
    Autorzy:
    Bosy, J.
    Krynski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/145475.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    reference system
    reference frame
    ETRS89
    vertical control
    gravity control
    magnetic control
    układ odniesienia
    grawitacja
    satelitarne techniki pomiarowe
    Opis:
    The summary of research activities concerning reference frames and reference networks performed in Poland in a period of 2011-2014 is presented. It contains the results of research on implementation of IUGG2011 and IAU2012 resolutions on reference systems, implementation of the ETRS89 in Poland, operational work of permanent IGS/ EUREF stations in Poland, operational work of ILRS laser ranging station in Poland, active GNSS station networks in Poland, maintenance of vertical control in Poland, maintenance and modernization of gravity control, and maintenance of magnetic control in Poland. The bibliography of the related works is given in references.
    Źródło:
    Geodesy and Cartography; 2015, 64, 2; 147-176
    2080-6736
    2300-2581
    Pojawia się w:
    Geodesy and Cartography
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Research on general theory and methodology in geodesy in Poland in 2019–2022
    Autorzy:
    Klos, Anna
    Ligas, Marcin
    Trojanowicz, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/43852778.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
    Tematy:
    estymacja odporna
    geodezyjne szeregi czasowe
    układ odniesienia
    robust estimation
    relativistic effects
    prediction problems
    datum transformation
    geodetic time series
    Opis:
    We present a summary of research carried out in 2019–2022 in Poland in the area of general theory and methodology in geodesy. The study contains a description of original contributions by authors affiliated with Polish scientific institutions. It forms part of the national report presented at the 28th General Assembly of the International Union of Geodesy and Geophysics (IUGG) taking place on 11-20 July 2023 in Berlin, Germany. The Polish authors developed their research in the following thematic areas: robust estimation and its applications, prediction problems, cartographic projections, datum transformation problems and geometric geodesy algorithms, optimization and design of geodetic networks, geodetic time series analysis, relativistic effects in GNSS (Global Navigation Satellite System) and precise orbit determination of GNSS satellites. Much has been done on the subject of estimating the reliability of existing algorithms, but also improving them or studying relativistic effects. These studies are a continuation of work carried out over the years, but also they point to new developments in both surveying and geodesy.We hope that the general theory and methodology will continue to be so enthusiastically developed by Polish authors because although it is not an official pillar of geodesy, it is widely applicable to all three pillars of geodesy.
    Źródło:
    Advances in Geodesy and Geoinformation; 2023, 72, 1; art. no. e40, 2023
    2720-7242
    Pojawia się w:
    Advances in Geodesy and Geoinformation
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dynamiki w szczególnej teorii eteru
    Dynamics in the special theory of ether
    Autorzy:
    Szostek, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/135836.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna w Szczecinie
    Tematy:
    dynamika ciał
    uniwersalny układ odniesienia
    Szczególna Teoria Eteru
    dynamics of bodies
    universal frame of reference
    Special Theory of Ether
    Opis:
    Wstęp i cele: W artykule przedstawione zostało wyprowadzenie trzech dynamik w Szczególnej Teorii Eteru (STE). STE jest teorią kinematyki i dynamiki ciał z uniwersalnym układem odniesienia. W teorii tej można wyprowadzić liczne dynamiki ciał. Rozstrzygnięcie, która z dynamik możliwych w Szczególnej Teorii Eteru jest prawidłowym modelem rzeczywistych procesów pozostaje otwartym zadaniem fizyki. Cały artykuł zawiera tylko oryginalne badania autora publikacji. Celem artykułu jest przedstawienie autorskiej metoda wyprowadzania dynamik w Szczególnej Teorii Eteru. Materiał i metody: W pracy zastosowano metodę dedukcji matematycznej. Wyniki: Wyprowadzenie dynamiki opiera się na czterech wzorach obowiązujących w kinematyce STE. Aby wyprowadzić dynamikę STE konieczne jest przyjęcie do kinematyki dodatkowego założenia, które pozwala wprowadzić do teorii pojęcia: masy, energii kinetycznej oraz pędu. Wniosek: Rozstrzygnięcie, która ze wszystkich możliwych dynamik Szczególnej Teorii Eteru jest prawidłowym modelem rzeczywistych procesów powinno być jednym z ważniejszych zadań przyszłej fizyki.
    Introduction and aim: The article presents the derivation of three dynamics in the Special Theory of Ether (STE). STE is a theory of kinematics and dynamics of bodies with a universal reference system. In this theory, many dynamics of bodies can be derived, The decision which of the dynamics possible in the Special Theory of Ether is the correct model of real processes remains an open task of physics. The entire article contains only the original research of the author of the publication. The aim of the article is to present the author’s method of deriving dynamics in the Special Theory of Ether. Material and methods: Mathematical deduction method has been used in the paper. Results: The derivation of dynamics is based on four patterns in STE kinematics. In order to derive the STE dynamics, it is necessary to adopt an assumption to supplementary kinematics, which allows to introduce the theory of mass, kinetic energy and momentum into the theory. Conclusion: The decision which of all possible dynamics of the Special Aetheric Theory is a valid model of real processes should be one of the most important tasks of future physics.
    Źródło:
    Problemy Nauk Stosowanych; 2018, 8; 119-134
    2300-6110
    Pojawia się w:
    Problemy Nauk Stosowanych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Epistemiczny układ odniesienia praktyki badawczej nauki laboratoryjnej
    The epistemic frame of reference for laboratory science research practice
    Autorzy:
    Kazibut, Radosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/431247.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    laboratory science
    research practice
    epistemic frame of reference
    new experimentalism
    nauka laboratoryjna
    praktyka badawcza
    epistemiczny układ odniesienia
    nowy eksperymentalizm
    Opis:
    This article presents a list of the elements that constitute the “epistemic frame of reference” for research practice in laboratory science. Reflection on the philosophical and methodological assumptions of laboratory science plays a significant role in the investigations on the origin and nature of scientific knowledge. Analysis of the specific research carried out in this discipline of natural science will help to some extent to have a broader look at a number of classical problems raised in the philosophy of nature and the philosophy of natural science. “Epistemic frame of reference for laboratory science” characterized in light of the concepts proposed by Ian Hacking will also shed light on the main assumptions of the philosophy of chemistry of Paweł Zeidler and the “grammar of laboratory sciences research practice” of Hasoka Chang.
    W artykule przedstawiono listę elementów, które konstytuują „epistemiczny układ odniesienia” praktyki badawczej nauki laboratoryjnej. Refleksja nad filozoficzną i metodologiczną podstawą nauki laboratoryjnej odgrywa znaczącą rolę w dociekaniach nad genezą i naturą wiedzy naukowej. Uwzględnienie specyfiki badawczej tej dyscypliny przyrodoznawstwa w pewnej mierze umożliwia szersze spojrzenie na szereg klasycznych problemów podnoszonych na gruncie filozofii przyrody i filozofii przyrodoznawstwa. „Epistemiczny układ odniesienia nauki laboratoryjnej” jest charakteryzowany w świetle aparatu pojęciowego zaproponowanego przez Iana Hackinga, uwag o głównych założeniach filozofii chemii Pawła Zeidlera oraz propozycji „gramatyki praktyki badawczej nauk laboratoryjnych” Hasoka Changa.
    Źródło:
    Studia Philosophiae Christianae; 2016, 52, 4; 59-82
    0585-5470
    Pojawia się w:
    Studia Philosophiae Christianae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Antynaturalizm teorii inteligentnego projektu
    The Anti-naturalism of Intelligent Design Theory
    Autorzy:
    Jodkowski, Kazimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2013428.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    naturalizm metodologiczny
    antynaturalizm
    teoria inteligentnego projektu
    artyficjalizm
    epistemiczny układ odniesienia
    methodological naturalizm
    anti-naturalism
    Intelligent Design theory
    artificialism
    epistemic framework
    Opis:
    It is commonly known that the theory of intelligent design is anti-naturalistic. The anti-naturalism of this theory is usually interpreted as a methodological or metaphysical one. In other words, the theory of intelligent design is considered as a kind of creationism (“creationism in a cheap tuxedo”) and is also often named “neo-creationism.” In the paper I am arguing that this qualification is wrong and is implied by assuming an inappropriate sense of the ambiguous term “naturalism”.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 2; 63-76
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stephena C. Meyera koncepcja „podpisu w komórce” a filozoficzne podstawy nauki
    Stephen C. Meyer’s Concept of “Signature in the Cell” and the Philosophical Foundations of Science
    Autorzy:
    Gazda, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553378.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    naturalizm
    epistemiczny układ odniesienia nauki
    inteligentny projekt
    informacja
    kryterium adekwatności przyczynowej
    naturalism
    epistemic framework for science
    intelligent design
    information
    causal adequacy criterion
    Opis:
    W artykule omówiono koncepcję „podpisu w komórce” rozwijaną w ramach teorii inteligentnego projektu przez Stephena C. Meyera. Meyer argumentuje, że jedynym adekwatnym wyjaśnieniem pochodzenia informacji genetycznej jest działanie przyczyny inteligentnej. Tym samym łamie obecnie podstawową zasadę nauk przyrodniczych — zasadę naturalizmu metodologicznego nakazującą szukanie wyjaśnień zjawisk przyrodniczych wyłącznie w naturalnym funkcjonowaniu świata. Meyer za podstawową regułę wyjaśniania w naukach przyrodniczych przyjął natomiast spełnienie kryterium adekwatności przyczynowej. W ten sposób stara się wprowadzić swoją koncepcję w krąg dopuszczalnych w nauce wyjaśnień. Operacja ta wiąże się jednak z głęboką zmianą podstaw filozoficznych nauki.
    This article presents Stephen C. Meyer’s concept of “signature in the cell”, which he develops as an advocate of the intelligent design theory. He argues that invoking an intelligent cause is the only adequate explanation for the origin of genetic information. In so doing, he violates methodological naturalism, which is currently considered to be a fundamental rule of science; this rule affirms that permissible scientific explanations invoke only natural processes and mechanisms. Instead, for Meyer the fundamental methodological rule of science is to meet the criterion of causal adequacy. In that manner he wants to make his concept a permissible scientific explanation. However, this would require a significant change in the philosophical foundations of science.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2016, 13; 7-23
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Filozoficzne wady naturalizmu metodologicznego i perspektywy na przyszłość
    Philosophical Shortcomings of Methodological Naturalism and the Path Forward
    Autorzy:
    Bartlett, Jonathan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553384.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    naturalizm metodologiczny
    filozofia mechanistyczna
    pozytywizm
    pragmatyzm
    niepojmowalność Boga
    teleologia
    metodologiczny układ odniesienia
    methodological naturalism
    mechanical philosophy
    positivism
    pragmatism
    divine incomprehensibility
    teleology
    methodological framework
    Opis:
    Podstawą naturalizmu metodologicznego, służącego wzmocnieniu ekskluzjonistycznego poglądu na badania naukowe, są trzy problematyczne nurty filozofii: filozofia mechanistyczna, pozytywistyczna epistemologia i doktryna niepojmowalności Boga. Każda z tych filozofii posiada wewnętrzne wady, przez które stanowiska te nie są w stanie objąć pełnego zakresu związków przyczynowych, jakie usiłuje badać nauka. Jednak pomimo tych problemów, omawiany tu rodzaj naturalizmu wykazuje, jako metodologia, pewne pozytywne cechy, które należałoby zachować, nawet jeżeli sam naturalizm metodologiczny jest nie do utrzymania.
    Methodological naturalism, when used to enforce an exclusive view of scientific investigation, is based on three problematic streams of philosophy: mechanical philosophy, positivistic epistemology, and divine incomprehensibility. Each of these philosophies has inherent flaws that prevent them from being usable across the entirety of causal relationships that science attempts to investigate. However, even in the face of such criticisms, methodological naturalism as a methodology does have some positive features that should be retained even if methodological naturalism itself is not.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2017, 14; 53-87
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dyskusja nad artykułem Adama Trybusa, „Program badawczy SETI a teoria inteligentnego projektu”
    The Discussion on the paper “The SETI Research Programme and the Theory of Intelligent Design” by Adam Trybus
    Autorzy:
    Bylica, Piotr
    Gazda, Małgorzata
    Jodkowski, Kazimierz
    Kilian, Krzysztof J.
    Sagan, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553386.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    Adam Trybus
    naturalizm
    nadnaturalizm
    artyficjalizm
    epistemiczny układ odniesienia nauki
    status poznawczy teorii
    wykrywanie projektu
    naturalism
    supernaturalism
    artificialism
    epistemic framework for science
    epistemic status of theories
    design detection
    Opis:
    Niniejszy tekst stanowi zapis dyskusji nad artykułem Adama Trybusa, „Program badawczy SETI a teoria inteligentnego projektu”, przeprowadzonej przez pracowników i doktorantkę Instytutu Filozofii Uniwersytetu Zielonogórskiego w ramach spotkań Zielonogórskiej Grupy Lokalnej „Nauka a Religia”. Autor artykułu uznaje, że praktyka porównywania teorii inteligentnego projektu z programem badawczym SETI w celu wykazania naukowego charakteru tej pierwszej jest bezpodstawna. W dyskusji jej uczestnicy wskazują na błędy popełnione przez autora, jak również polemizują z wygłaszanymi w jej trakcie poglądami.
    This text is a record of the discussion on the paper “Program badawczy SETI a teoria inteligentnego projektu” [The SETI Research Programme and the Theory of Intelligent Design] by Adam Trybus on a seminar of the Zielona Góra Local Group “Science and Religion” held at the Institute of Philosophy, the University of Zielona Góra. The author argues that comparing the theory of intelligent design and the SETI research programme does not form a valid argument for the scientific character of the former. During the discussion, its participants indicate errors and omissions of the presented paper and discuss various issues related to the described subject area.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2016, 13; 211-242
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podmiotowe struktury poznawcze w epistemologii gonsethowskiej
    Subjective cognitive structures in Gonseths epistemology
    Autorzy:
    Kaczmarek, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2013935.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    intuicja
    istota
    niezbywalności (to
    co niezbywalne)
    otwartość (otwarcie)
    poznanie dialektyczne
    epistemologiczny układ odniesienia
    struktury subiektywności
    intuition
    essence
    inalienability
    openness
    dialectical knowledge
    reference frame
    structures of the subjectivity
    Opis:
    The article consists of three parts: a) the explanation of fundamental concepts, b) the inalienables of the epistemic subject, c) the opening of cognitive structures. This article presents F. Gonseth's concept of the epistemic subject. I consider the subjective determinants of knowledge: the essences, the intuitions and the inalienable. For Gonseth essences are elements of consciousness. Consciousness is equipped with a register of essences of various types: sensory, rational, emotional essences, etc. Essences are for him innate data of our mental equipment. We can say that Gonsethian essences are inalienable. The human mind is able to overcome them, to acquire insights, which are foreign to our primitive natural state. Gonseth opposes his open phenomenology to Husserlian phenomenology. (According to Gonseth, phenomenology is the study of what he called "essences.").
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2005, 53, 1; 87-108
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O jakim artyficjalizmie mówi się w ramach koncepcji epistemicznych układów odniesienia? Polemika z Dariuszem Saganem
    What Kind of Artficialism Does the Concept of Epistemic Frameworks Apply To? A Polemic with Dariusz Sagan
    Autorzy:
    Kilian, Krzysztof J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553428.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    Kazimierz Jodkowski
    Dariusz Sagan
    naturalizm metodologiczny
    nadnaturalizm
    artyficjalizm
    epistemiczny układ odniesienia
    teoria inteligentnego projektu
    twarde jądro
    methodological naturalism
    supernaturalism
    artificialism
    epistemic framework
    intelligent design theory
    hard core
    Opis:
    Dariusz Sagan utrzymuje, że istnieją trzy możliwe epistemiczne układy odniesienia: naturalizm metodologiczny, nadnaturalizm i artyficjalizm. Pokazuję, że w polskim piśmiennictwie, odnosząc się do współczesnego pojmowania naukowości, wyróżniono więcej epistemicznych układów odniesienia. Ponadto ujęcie Sagana jest zbyt wąskie lub przedwczesne, ponieważ historia nauki nie została jeszcze zbadana pod tym względem. W opinii Sagana Jodkowski i ja posługujemy się nazwą „artyficjalizm” w sposób niejednoznaczny: traktowana jest ona jako epistemiczny układ odniesienia teorii inteligentnego projektu lub jako epistemiczny układ odniesienia nauki jako całości. Teoria inteligentnego projektu jest wzorcowym przykładem dopuszczania wyjaśnień artyficjalistycznych i stąd właśnie bierze się największa ilość odniesień do tej teorii jako przykładu akceptacji tego epistemicznego układu odniesienia. Zdaniem Sagana przypisywanie epistemicznym układom odniesienia tak zwanych „twardych jąder”, jak czynię to ja, jest błędem. Nie jest to błąd, tylko efekt rozpoznanego od dawna w filozofii nauki faktu występowania nierozerwalnego związku między akceptowanymi założeniami metodologicznymi i akceptowaną metafizyką.
    According to Dariusz Sagan, there are three possible epistemic frameworks: methodological naturalism, supernaturalism and artificialism. I aim to show that if we inspect the literature in Polish dealing with our contemporary understanding of science, we find that more epistemic frameworks have in fact been distinguished. Moreover, I argue that Sagan’s approach is too narrow, or premature, in that the history of science has not yet been fully examined in regard to this. According to Sagan, Jodkowski and I use the name “artificialism” in an ambiguous way: it is treated as an epistemic framework either for intelligent design theory or for science as a whole. The theory of intelligent design is a model example where artificialistic explanations are permitted, and so a maximal number of references to this theory is taken to itself be indicative of some sort of acceptance of this epistemic framework. Sagan also holds that ascribing so-called “hard cores” to epistemic frameworks, as I do, is a mistake. I, on the other hand, claim that that is not the case, as it is rather the effect of the fact — long-established in the philosophy of science — of the existence of an inseparable connection between the methodological assumptions we endorse and the metaphysical commitments we embrace.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2018, 15; 251-280
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uogólnienie transformacji Galileusza
    Generalization of Galilean transformation
    Autorzy:
    Szostek, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/135878.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna w Szczecinie
    Tematy:
    uniwersalny układ odniesienia
    transformacja czasu
    transformacja położenia
    prędkość światła w jedną stronę
    universal frame of reference
    transformation of time
    transformation position
    speed of light
    one-way speed of light
    Opis:
    Wstęp i cel: W artykule wyprowadzona została uogólniona transformacja Galileusza. W ten sposób wykazane zostało, że nieprawdą jest, że z eksperymentów Michelson’a-Morley’a oraz Kennedy’ego-Thorndike’a wynika, że nie istnieje uniwersalny układ odniesienia oraz, że prędkość światła w próżni jest stała. Rozumowanie przedstawione w artykule opiera się na spostrzeżeniu, że nigdy nie zmierzono dokładnie prędkości światła w jedną stronę. We wszystkich dokładnych eksperymentach laboratoryjnych mierzono jedynie, podobnie jak w eksperymencie Michelson’a-Morley’a, średnią prędkość światła przebywającego drogę po trajektorii zamkniętej. Dlatego założenie o stałej prędkości światła w próżni (prędkości chwilowej) przyjęte w Szczególnej Teorii Względności nie ma ścisłego uzasadnienia eksperymentalnego. Materiał i metody: Matematyczne wyprowadzenie. Wyniki: Uzyskana transformacja jest podstawą wyprowadzenia nowej teorii fizycznej, którą nazwaliśmy Szczególną Teorią Eteru. Uogólnioną transformację Galileusza można wyrazić od prędkości względnych lub od parametru δ(v). Na podstawie wniosków wynikających z eksperymentu Michelson’a-Morley’a oraz Kennedy’ego-Thorndike’a wyznaczony został parametr δ(v). Dzięki temu transformacja przyjmuje szczególną postać, która jest zgodna z eksperymentami, w których mierzono prędkość światła. Na podstawie otrzymanej transformacji wyznaczone zostały wzory na sumowanie prędkości oraz prędkość względną. Cały artykuł zawiera tylko oryginalne badania prowadzone przez jego autorów. Wniosek: Transformację Galileusza można uogólnić. Pozwala to na wyjaśnienie wyników eksperymentów Michelson’a-Morley’a oraz Kennedy’ego-Thorndike’a przy pomocy teorii z uniwersalnym układem odniesienia. Nie jest prawdą, że Szczególna Teoria Względności jest jedyną teorią, która wyjaśnia wyniki eksperymentów ze światłem.
    Introduction and aim: In the article generalized transformation of Galileo was derived. In this way, it has been shown that it is untrue that Michelson-Morley and Kennedy-Thorndike's experiments show that there is no universal reference system and that the speed of light in the vacuum is constant. The reasoning presented in this article is based on the perception that the speed of light in one direction has never been precisely measured. In all accurate laboratory experiments, only the average speed of the light traveling the closed trajectory was measured, as in the Michelson-Morley experiment. Therefore, the assumption of the constant velocity of light in vacuum (instantaneous velocity) adopted in the Special Theory of Relativity does not have strict experimental justification. Material and methods: Mathematical derivation. Results: The obtained transformation is the basis for the derivation of a new physical theory, which we have called the Special Theory of Ether. The generalized of Galilean transformation can be expressed by the relative velocities or by the parameter δ(v). Based on the conclusions of the Michelson-Morley and Kennedy-Thorndike experiments, the parameter δ(v) was determined. This allows the transformation to take on a special form, which is consistent with experiments in which the speed of light is measured. On the basis of the resulting transformation, formula for adding speed and formula for relative velocity were also determined. The entire article contains only original research conducted by its authors. Conclusion: The transformation of Galileo can be generalized. This allows us to clarify the results of Michelson-Morley and Kennedy-Thorndike experiments using the theory with of universal frame of reference. It is not true that the Special Theory of Relativity is the only theory that explains the results of experiments with light.
    Źródło:
    Problemy Nauk Stosowanych; 2017, 7; 115-132
    2300-6110
    Pojawia się w:
    Problemy Nauk Stosowanych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jaki „artyficjalizm” stanowi epistemiczny układ odniesienia nauki
    Which “Artificialism” Holds as an Epistemic Framework for Science
    Autorzy:
    Sagan, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553231.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    Kazimierz Jodkowski
    Krzysztof J. Kilian
    naturalizm metodologiczny
    nadnaturalizm
    artyficjalizm
    epistemiczny układ odniesienia
    teoria inteligentnego projektu
    twarde jądro
    methodological naturalism
    supernaturalism
    artficialism
    epistemic framework
    intelligent design theory
    hard core
    Opis:
    Artykuł dotyczy koncepcji epistemiczych układów odniesienia, sformułowanej przez Kazimierza Jodkowskiego i bardziej szczegółowo opracowanej przez Krzysztofa Kiliana. Epistemiczny układ odniesienia to założenie nakładane na całą naukę, bez którego nauki nie da się uprawiać. Określa ono, jakie rodzaje przyczyn mogą lub muszą być przywoływane w wyjaśnieniach naukowych. Wyróżniane są trzy możliwe epistemiczne układy odniesienia: naturalizm metodologiczny, nadnaturalizm i artyficjalizm. W artykule skupiam się na analizie artyficjalizmu, ponieważ Jodkowski i Kilian posługują się tym terminem w sposób niejednoznaczny: traktowany jest jako epistemiczny układ odniesienia teorii inteligentnego projektu lub jako epistemiczny układ odniesienia nauki jako całości. Wyjaśniam, jak należy prawidłowo rozumieć ten termin w odniesieniu do całej nauki, wskazując przy tym, jak naukę postrzegają główni zwolennicy artyficjalizmu, to jest teoretycy projektu. Argumentuję również, że przypisywanie epistemicznym układom odniesienia tak zwanych twardych jąder, jak czyni to Kilian, jest błędem i prowadzi do zamieszania.
    This article concerns the concept of epistemic frameworks as formulated by Kazimierz Jodkowski and then elaborated in more detail by Krzysztof Kilian. An epistemic framework is an assumption imposed on science as a whole, without which the pursuit of the latter would be impossible. It defines what kinds of cause can, or must, be invoked in scientific explanations. Three possible epistemic frameworks are distinguished: methodological naturalism, supernaturalism and artificialism. In this article, I focus on the analysis of artificialism, as Jodkowski and Kilian use this term ambiguously, treating it as something that could be an epistemic framework either for intelligent design theory or for science as a whole. I explain how this term should be understood with reference to science as a whole, indicating at the same time how science is perceived by the main proponents of artificialism — namely, design theorists. Moreover, I argue that ascribing so-called “hard cores” to epistemic frameworks, as Kilian does, is a mistake, and can lead to confusion.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2018, 15; 223-250
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Koncepcja réferéntiel w epistemologii Ferdinanda Gonsetha
    The concept of reference system (réferéntiel) in Ferdinand Gonseths epistemology
    La Conception de référentiel dans lépistémologie de Ferdinand Gonseth
    Autorzy:
    Kaczmarek, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2015760.pdf
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    idoneizm (zasadność)
    metodologia otwarta
    otwartość na doświadczenie
    struktury subiektywne
    układ odniesienia
    uwarunkowania poznania naukowego
    zasada rewizyjności
    idonéisme
    méthodologie ouverte
    ouverture à l'expérience
    structures subjectives
    référentiel
    conditionements de connaissance scientifique
    principe de révisibilité
    Opis:
    Artykuł składa się z sześciu części: (Wstęp), 1. Pojęcie repozytorium, 2. Rola repozytorium w procesie wiedzy, 3. Repozytorium jako system odniesienia, 4. Strategia otwarcia repozytorium, 5. Uwagi końcowe. Dla Ferdinanda Gonsetha repozytorium to zbiór warunków wstępnych, bez których taka lub inna systematyczna działalność nie mogłaby mieć miejsca. Repozytorium może być oferowane jako szkielet, w którym będzie się odbywać ta aktywność. Repozytorium to szkielet wiedzy, na podstawie którego oceniamy i sytuujemy ludzi, rzeczy i zdarzenia. Ramy te zostały nabyte w kulturze, w edukacji lub na podstawie indywidualnych doświadczeń. Układ odniesienia nie jest ani całkowicie obiektywny, ani całkowicie subiektywny. Jest to mieszanka, w której to, co jest przedmiotem, i to, co ze świata, chce się zgodzić. Zmianom układu odniesienia może towarzyszyć postęp w obiektywności osądów i poprawności postępowania.  
    The article is made up of six parts: (the introduction), (a) the notion of reference system, (b) the role of reference system in the knowledge process, (c) the réferéntiel as the system of reference, (d) the strategy of openness of reference system, (e) final considerations. For Ferdinand Gonseth, a reference system is a set of prerequisites without which such or other systematic activity cannot take place. The reference system can be offered as a framework in which this activity will take place. Reference system is the framework of knowledge against which we judge and locate people, things and events. This framework has been acquired through culture, education or individual experience. The frame of reference is neither completely objective nor entirely subjective. It is a mixture in which objects and things of this world tend to agree. A change of frame of reference may be accompanied by progress in the objectivity of judgments and in the correctness of conduct.
    L'article se compose de six parties: (L'introduction), 1. La notion de référentiel, 2. Le role de référentiel dans le processus de connaissance, 3. Le référentiel comme le système de référence, 4. La stratégie d'ouverture de référentiel, 5. Les considérations finals. Pour Ferdinand Gonseth, un référentiel est l'ensemble des préalables faute desquels telle ou telle activité systématique ne pourrait avoir lieu. Le référentiel peut s'offrir comme un cadre où cette activité prednra place. Référentiel est le cadre de connaissances par rapport auquel nous jugeons et nous situons le gens, les choses et les événements. Ce cadre ait été acquis dans une culture, dans un enseignement ou sur la base de l'expérience individuelle. Le référentiel n'est ni complètement objectif, ni entiérement subjectif. C'est un mixte sur lequel ce qui est du sujet et ce qui est du monde cherchent à s'accorder. Une mutation de référentiel peut s'accompagner d'un progrès dans l'objectivité du jugement et dans la justesse des comportements.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2003, 51, 3; 275-302
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wyprowadzenie wszystkich transformacji liniowych spełniających wyniki eksperymentu Michelsona-Morleya oraz dyskusja o podstawach relatywistyki
    Derivation of all linear transformations that meet the results of the Michelson-Morley experiment and discussion about the basics of relativity
    Autorzy:
    Szostek, Roman
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/136098.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna w Szczecinie
    Tematy:
    transformacja czasu i położenia
    kinematyka
    uniwersalny układ odniesienia
    jednokierunkowa prędkość światła
    anizotropia mikrofalowego promieniowania tła
    transformation of time and position
    kinematics
    universal frame of reference
    one-way speed of light
    anisotropy of cosmic microwave background
    Opis:
    Wstęp i cele: W artykule wyprowadzona została cała klasa liniowych transformacji czasu i położenia. Transformacje zostały wyprowadzone przy założeniu, że dla obserwatora z każdego inercjalnego układu odniesienia spełnione są wnioski wynikające z eksperymentu Michelsona- Morleya oraz Kennedyego-Thorndikea. Materiał i metody: W pracy zastosowano metodę dedukcji matematycznej. Wyniki: W artykule pokazane zostało, że istnieje nieskończenie wiele kinematyk, w których jednokierunkowa prędkość światła jest zawsze równa c. Kinematyka Szczególnej Teoria Względności (STW) jest tylko jedną z tych nieskończenie wielu kinematyk. Wniosek: W artykule pokazane zostało, że matematykę, na której oparta jest kinematyka STW można inaczej interpretować i prowadzi to do innych wniosków na temat własności tej kinematyki. Wyprowadzone transformacje pozwalają na zbudowanie wielu rożnych kinematyk zgodnych z eksperymentami Michelsona-Morleya oraz Kennedyego-Thorndikea.
    Introduction and aim: The entire class of linear time and position transformations was derived in the article. The transformations were derived on the assumption that for the observer from each inferential reference system the conclusions of the Michelson-Morley and Kennedy-Thorndike experiment are met. Material and methods: Mathematical deduction method has been used in the paper. Results: The article shows that there are infinitely many kinematics in which the unidirectional speed of light is always equal to c. The Special Theory of Relativity (STW) kinematics is just one of those infinitely many kinematics. Conclusion: The article shows that the mathematics on which STW kinematics is based can be interpreted differently and this leads to other conclusions about the properties of this kinematics. Derived transformations allow to build many different kinematics compatible with Michelson- Morley and Kennedy-Thorndike experiments.
    Źródło:
    Problemy Nauk Stosowanych; 2018, 9; 93-124
    2300-6110
    Pojawia się w:
    Problemy Nauk Stosowanych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dyskusja nad artykułem Adama Groblera, „Słabości eksplanacyjne teorii inteligentnego projektu”
    The Discussion on Adam Grobler’s paper, „Explanatory Weaknesses of Intelligent Design”
    Autorzy:
    Bylica, Piotr
    Jodkowski, Kazimierz
    Kilian, Krzysztof J.
    Sagan, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2082428.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    Adam Grobler
    naturalizm
    nadnaturalizm
    artyficjalizm
    wyjaśnienie intencjonalne
    wykrywanie projektu
    testowalność
    metafizyczny program badawczy
    epistemiczny układ odniesienia nauki
    granica prawdopodobieństwa
    naturalism
    supernaturalism
    artificialism
    intentional explanation
    design detection
    testability
    metaphysical research program
    epistemic framework of science
    probability bound
    Opis:
    Niniejszy tekst stanowi zapis dyskusji nad artykułem Adama Groblera, „Słabości eksplanacyjne teorii inteligentnego projektu”, przeprowadzonej przez pracowników Instytutu Filozofii Uniwersytetu Zielonogórskiego w ramach spotkań Zielonogórskiej Grupy Lokalnej „Nauka a Religia”. Artykuł Groblera jest krytyczny wobec teorii inteligentnego projektu, odbiega jednak do pewnego stopnia od standardowych krytyk. Grobler nie powtarza niektórych błędów: wie, że teoria inteligentnego projektu nie identyfikuje projektanta z istotą nadprzyrodzoną; że teoria ta jest (chce być) neutralna wobec filozoficznego sporu między naturalizmem a nadnaturalizmem; nie traktuje darwinowskiej teorii ewolucji jako testowalnej teorii naukowej, ale jako metafizyczny program badawczy dostarczający idei heurystycznych. Przedstawia także nowe argumenty krytyczne. Grobler uznaje teorię inteligentnego projektu za teorię nienaukową przede wszystkim na tej podstawie, że nie oferuje wyjaśnień intencjonalnych dotyczących motywów domniemanego projektanta, a w związku z tym nie dostarcza żadnych idei heurystycznych mogących stanowić punkt wyjściowy badań naukowych. Uważa też za wątpliwe, czy da się wytyczyć granicę między tym, co możliwe, a tym, co niemożliwe do uzyskania drogą kumulacji przypadkowych zmian. W dyskusji jej uczestnicy wskazywali na wady i zalety argumentów Groblera oraz polemizowali z wygłaszanymi w jej trakcie poglądami.
    This text is the record of the discussion on Adam Grobler’s paper, „Słabości eksplanacyjne teorii inteligentnego projektu” [Explanatory Weaknesses of Intelligent Design], conducted by the employees of University of Zielona Góra’s Institute of Philosophy within the scope of meetings of Zielonogórska Grupa Lokalna „Nauka a Religia” [Zielona Góra’s Local Group „Science and Religion”]. Although Grobler’s paper is critical of the intelligent design theory, it differs, to a certain degree, from the standard critiques. Grobler avoids repeating some of the mistakes: he knows that intelligent design theory does not identify the designer with a supernatural being; that this theory is (want to be) neutral in regard to the philosophical controversy between naturalism and supernaturalism; he does not view the theory of evolution as a testable scientific theory, but as a metaphysical research program providing heuristic ideas. He presents also new critical arguments. Grobler recognizes intelligent design as an unscientific theory on the basis, above all, that it offers no intentional explanations regarding the motives of the supposed designer, and thus it provides no heuristic ideas that could be a starting point of scientific research. He thinks also that it is doubtful, whether the bound between what is possible and what is impossible to attain by accumulation of random changes could be specified. In the course of the discussion, its participants indicated the advantages and disadvantages of Grobler’s arguments and engaged in polemics with the views expressed during the debate.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2013, 10; 17-63
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Transformacje czasu oraz współrzędnych położenia w kinematykach z uniwersalnym układem odniesienia
    Transformations of time and position coordinates in kinematics with a universal reference system
    Autorzy:
    Szostek, R.
    Szostek, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/103523.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    kinematyka ciał
    uniwersalny układ odniesienia
    transformacja czasu i położenia
    jednokierunkowa prędkość światła
    anizotropia mikrofalowego promieniowania ciał
    kinematics of bodies
    universal frame of reference
    transformation of time and position
    one-way speed of light
    anisotropy of cosmic microwave background
    Opis:
    W artykule wyprowadzona została cała klasa transformacji czasu i położenia. Transformacje te zostały wyprowadzone na podstawie analizy eksperymentu Michelsona-Morleya oraz jego udoskonalonej wersji czyli eksperymentu KennedyegoThorndikea. Na podstawie każdej z tych transformacji można wyprowadzić inną kinematykę ciał. W ten sposób wykazaliśmy, że Szczególna Teoria Względności nie jest jedyną teorią wyjaśniającą wyniki eksperymentów ze światłem. Istnieje całe kontinuum teorii kinematyki ciał, które prawidłowo wyjaśniają eksperyment Michelsona-Morleya oraz inne eksperymenty, w których mierzona jest prędkość światła. Na podstawie wyprowadzonych transformacji wyprowadzamy ogólny wzór na prędkość światła w próżni mierzoną w dowolnym inercjalnym układzie odniesienia. Wyjaśniamy dlaczego eksperymenty Michelsona-Morleya oraz Kennedyego-Thorndikea nie mogły wykryć eteru. Przedstawiamy i dyskutujemy trzy przykłady konkretnych transformacji. Na koniec wyjaśniamy zjawisko anizotropii mikrofalowego promieniowania tła przy pomocy przedstawionej teorii. Wyprowadzoną w tej pracy teorię nazwaliśmy Szczególną Teorią Eteru - z dowolnym skróceniem poprzecznym. Cały artykuł zawiera tylko oryginalne badania prowadzone przez jego autorów [13].
    In the article, the whole class of time and position transformations was derived. These transformations were derived based on the analysis of the MichelsonMorley experiment and its improved version, that is the Kennedy-Thorndike experiment. It is possible to derive a different kinematics of bodies based on each of these transformations. In this way, we demonstrated that the Special Theory of Relativity is not the only theory explaining the results of experiments with light. There is the whole continuum of the theories of kinematics of bodies which correctly explain the Michelson-Morley experiment and other experiments in which the velocity of light is measured. Based on the derived transformations, we derive the general formula for the velocity of light in vacuum measured in any inertial reference system. We explain why the Michelson-Morley and Kennedy-Thorndike experiments could not detect the ether. We present and discuss three examples of specific transformations. Finally, we explain the phenomenon of anisotropy of the cosmic microwave background radiation by means of the presented theory. The theory derived in this work is called the Special Theory of Ether - with any transverse contraction. The entire article contains only original research conducted by its authors, which in English were published in the article [13].
    Źródło:
    Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Technika, Informatyka, Inżynieria Bezpieczeństwa; 2018, T. 6; 199-227
    2300-5343
    Pojawia się w:
    Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Technika, Informatyka, Inżynieria Bezpieczeństwa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Geneza idei epistemicznych układów odniesienia i ich odmiany
    The Origin of the Idea of Epistemic Frameworks, and Their Varieties
    Autorzy:
    Kilian, Krzysztof J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553180.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    Kazimierz Jodkowski
    epistemiczny układ odniesienia
    twarde jądro
    naturalizm metodologiczny
    nadnaturalizm
    artyficjalizm
    teoria inteligentnego projektu
    kreacjonizm
    ewolucjonizm
    zasada inkluzji
    zasada ekskluzji
    epistemic framework
    hard core
    methodological naturalism
    supernaturalism
    artificialism
    intelligent design
    creationism
    theory of evolution
    principle of inclusivity
    principle of exclusivity
    Opis:
    Nazwa „epistemiczny układ odniesienia” została wprowadzona przez Kazimierza Jodkowskiego w 2004 roku i jest efektem jego uprzednich analiz sporu ewolucjonizmu z kreacjonizmem. Epistemiczne układy odniesienia to niewielkie, dwu- lub trzyelementowe zbiory najogólniejszych, historycznie zmiennych założeń, które określają konieczne warunki uprawiania nauki. Współcześnie, z dwoma, bazującymi na naturalizmie metodologicznym, epistemicznymi układami odniesienia, rywalizują epistemiczne układy odniesienia nadnaturalizmu i artyficjalizmu. Epistemiczny układ odniesienia naturalizmu antynadnaturalistycznego to nakaz przyjmowania jedynie naturalistycznych wyjaśnień dla faktów i procesów, któremu towarzyszy zakaz przyjmowania wyjaśnień antynaturalistycznych, pojmowanych jako zakaz powoływania się na przyczyny nadnaturalne. Epistemiczny układ odniesienia nadnaturalizmu to nakaz dopuszczania w wyjaśnianiu zjawisk przyrodniczych obok przyczyn naturalnych również wyjaśnień odwołujących się do przyczyn nadnaturalnych — interwencji bytu nadprzyrodzonego, czyli Boga. Epistemiczny układ odniesienia naturalizmu antyartyficjalistycznego to nakaz przyjmowania jedynie naturalistycznych wyjaśnień dla faktów i procesów, któremu towarzyszy zakaz przyjmowania wyjaśnień antynaturalistycznych, pojmowanych jako zakaz powoływania się na przyczyny sztuczne (inteligentne, celowe). Epistemiczny układ odniesienia artyficjalizmu to nakaz dopuszczania w badaniach naukowych obok przyczyn naturalnych również przyczyn sztucznych, inteligentnych.
    The term “epistemic framework” was coined by Kazimierz Jodkowski in 2004. That expression, together with the notion of epistemic frameworks, is the outcome of his prior analyses of the evolution-creation controversy. Epistemic frameworks are small, two- or three-element sets of the most general, historically changeable assumptions. These assumptions determine sine qua non conditions of scientific practice. Nowadays, two epistemic frameworks based on methodological naturalism are in competition with the epistemic frameworks of supernaturalism and artificialism. The epistemic framework of antisupernaturalistic naturalism adheres to the precept of accepting only naturalistic explanations for facts and processes. That precept is correlated with a proscription on accepting antinaturalistic explanations, construed in turn as a proscription on referring to supernatural causes. The epistemic framework of supernaturalism follows the precept of accepting not only naturalistic explanations for facts and processes, but also supernaturalistic ones — interventions by a divine being, namely God. The epistemic framework of anti-artificialistic naturalism observes the precept of accepting only naturalistic explanations for facts and processes. That precept is correlated with a proscription on accepting antinaturalistic explanations, construed in turn as a proscription on referring to artificial (intelligent) causes. The epistemic framework of artificialism embraces the precept of accepting, in the context of scientific research, not only natural causes, but artificial (intelligent) ones as well.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2017, 14; 137-190
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Epistemiczne układy odniesienia a problem interteoretycznej niewspółmierności — część 2
    Epistemic Frameworks and the Problem of Intertheoretical Incommensurability — Part 2
    Autorzy:
    Kilian, Krzysztof J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553239.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    epistemiczny układ odniesienia, twarde jądro
    niewspółmierność interteoretyczna
    płaszczyzny interteoretycznej niewspółmierności
    płaszczyzna zmienności obserwacyjnej
    płaszczyzna zmienności językowej
    płaszczyzna zmienności ontologicznej
    epistemic framework
    hard core
    intertheoretical incommensurability
    levels of intertheoretical incommensurability
    level of variability of the observational
    level of linguistic variability
    level of ontological variability
    Opis:
    Artykuł ten stanowi kontynuację rozważań przedstawionych w artykule „Epistemiczne układy odniesienia a problem interteoretycznej niewspółmierności — część 1”. Wyjaśniam w nim, dlaczego zwolennicy odmiennych epistemicznych układów odniesienia uprawiają naukę „w różnych światach”. Światy te „pojawiają się” w efekcie zmian fundamentalnych przekonań metafizycznych na temat tego, co istnieje. Pokazuję też, że decyzje metodologiczne, na których bazują epistemiczne układy odniesienia, nie są filozoficznie neutralne. Decyzje te swoje raisons d’être czerpią z metafizycznych tez (twardych jąder), które informują o tym, co istnieje. Bez wymiany tych metafizycznych tez nie dokonuje się wymiana decyzji metodologicznych. Zwolennicy różnych epistemicznych układów odniesienia odmiennie postrzegają świat. Przyjmowanie określonej perspektywy teoretycznej nie tylko uniemożliwia niezależną od teorii weryfikację świadectw. Wyznacza też sposób porządkowania faktów. W artykule wskazuję również, że niektóre terminy, jakie wspólnie funkcjonują w ramach różnych epistemicznych układów odniesienia, mają różne znaczenia.
    This paper is a continuation of the considerations contained in the paper “Epistemic Frameworks and the Problem of Intertheoretical Incommensurability — Part 1”. In it, I set out to explain why followers of different epistemic frameworks pursue science “in different worlds”. These worlds “appear” as a result of changes with respect to fundamental metaphysical convictions about what exists. I also show that the methodological decisions on which epistemic frameworks are based are not philosophically neutral. They derive their raisons d’être from metaphysical theses (their respective hard cores) that inform convictions about what exists. Existing methodological decisions cannot be replaced unless those metaphysical theses are themselves surrendered. Followers of different epistemic frameworks perceive the world differently. Accepting a concrete theoretical perspective not only makes any theory-independent verification of evidence impossible, but also determines the way in which the facts themselves are ordered. In this paper, I also show that some terms which are collectively in use in different epistemic frameworks nevertheless have distinct meanings.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2017, 14; 281-325
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena możliwości zastosowania siatek korekt lokalnych do opracowania jednolitego algorytmu transformacji pomiędzy układami 1965 a 1992 i 2000 na terenie Polski
    Possibility of using grids of local shifts to creation continuous algorithm of transformation between coordinate systems 1965 and 2000 on area of Poland
    Autorzy:
    Swieton, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/59668.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    geodezja
    Polska
    Panstwowy Uklad Wspolrzednych Geodezyjnych
    uklad wspolrzednych 1965
    uklad wspolrzednych 1992
    uklad wspolrzednych 2000
    korekty lokalne
    elipsoida Krasowskiego
    transformacja empiryczna
    uklady odniesienia
    uklad WGS 84
    Opis:
    Do transformacji pomiędzy układem 1965 a 2000 stosowane jest wiele róż-norodnych algorytmów. Jest to przyczyną wielu problemów, związanych przede wszystkim z niespójnością na stykach transformowanych obszarów, kłopotami z implementacją licznych algorytmów w programach użytkowych i wygodą stoso-wania. W niniejszym artykule pokazano, że zasadnym byłoby utworzenie siatki ko-rekt lokalnych, która pozwoliłaby na wykonanie transformacji w sposób jednolity i ciągły dla całej Polski, uwzględniając przy tym lokalne deformacje układu 1965, także na poziomie osnów szczegółowych. Wykazano, że taki sposób transformacji byłby dokładniejszy od dotychczas stosowanych ogólnopolskich metod transfor-macji i porównywalny z metodami stosowanymi lokalnie. Jednocześnie pokazano, że istnieje możliwość takiego opracowania siatek, aby wyniki transformacji były spójne z dotychczas stosowanymi metodami.
    Nowadays, there are many various algorithms used to transform spatial data between coordinate systems 1965 and 2000. Ideal algorithm should be: continuous, accurate, fast, easy to use even not by professionals. It should model distortion of the coordinate system on both: high and low classes networks. Some of widely used algorithms guarantee continuous results over whole zone of 1965 but do not include local distortions of lower classes networks. The most popular example is “empirical” transformation algorithm, which fits to first and second class networks with few centimeter accuracy. On the other hand, surveyors often use locally fitted transformation which allows to achieve high accuracy but causes an inconsistency between two independently transformed areas. The possible solution is the grid of shifts between coordinate systems. This algorithm is, already used in many countries (for example: USA, Canada, France) but has not been applied in Poland yet. In this article some methods of creation such grid are discussed and various tests on empirical data are described. Results show that it is desirable to create such grid on whole area of Poland.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2012, 2/II
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kreacjonizm młodej Ziemi a koncepcja Big Bangu. Poglądy Johna Hartnetta z konstruktywistycznej i eksternalistycznej perspektywy
    Young-Earth Creationism vs. Big Bang Theory: John Hartnett’s Views from the Constructivist and Externalist Perspective
    Autorzy:
    Jodkowski, Kazimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553399.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    John G. Hartnett
    kreacjonizm młodej Ziemi
    teoria Big Bangu
    mikrofalowe promieniowanie tła
    ciemna materia
    ciemna energia
    rozszerzanie się Wszechświata
    inflacja kosmiczna
    eksternalizm i konstruktywizm w filozofii nauki
    epistemiczny układ odniesienia
    naturalizm
    kultura
    religia
    young-earth creationism
    Big Bang theory
    microwave background radiation
    dark matter
    dark energy
    expansion of the universe
    cosmic inflation
    externalism and constructivism in philosophy of science
    epistemic framework
    naturalism
    culture
    religion
    Opis:
    Dr John G. Hartnett, fizyk posiadający publikacje w czasopismach naukowych głównego nurtu, jest kreacjonistą młodej Ziemi i mocno sprzeciwia się teorii Big Bangu. Uważa on, że rozszerzania się przestrzeni, o czym mówi ta teoria, nie wykrywa się w laboratoriach. Wątpi on także, czy tak zwane promieniowanie tła ma kosmiczny charakter. Skłania się ku hipotezom, że promieniowanie to ma lokalne źródło. Także popularne w ostatnich latach idee ciemnej materii i ciemnej energii wydają mu się niewiarygodne. Uważa, że mają one ten sam status metodologiczny, co powstała w połowie dziewiętnastego wieku idea planety Vulcan. Hipotezy ciemnej materii i ciemnej energii mają uratować aktualnie utrzymywane teorie przed niezgodnością z uzyskanymi danymi obserwacyjnymi. W opinii Hartnetta wszystkie kłopotliwe dane empiryczne wyjaśnia Carmeliego teoria grawitacji bez odwoływania się jednak do takich fikcyjnych bytów jak ciemna materia i ciemna energia. Dr Hartnett przedstawia także wszystkie standardowe argumenty przeciwko idei kosmicznej inflacji na początku istnienia Wszechświata: nie istnieje mechanizm ani zapoczątkowania jej, ani później zatrzymania. Poglądy Hartnetta są ilustracją dla argumentów autora na rzecz konstruktywistycznego i eksternalistycznego rozumienia nauki. Przedmiotem teorii naukowej jest pewien konstrukt, a nie obiektywna rzeczywistość. Nauki nie można też pojmować jako neutralnego wysiłku poznawczego, gdyż jest ona mocno zależna od różnych presupozycji i czynników, w tym także o nienaukowym charakterze. Główną presupozycją jest tu tak zwany epistemiczny układ odniesienia.
    Dr John G. Hartnett, a physicist with publications in mainstream science journals, is a young-Earth creationist who very fiercely opposes the Big Bang theory on a few levels. He claims that the expansion of space, needed by the theory, is not detectable in laboratories. He also expresses his doubts on the real nature of the cosmic background radiation, and is inclined to advocate that this radiation has a local source. Also, the ideas of dark matter and dark energy, so popular in the recent years, seem to him unreliable. For Hartnett, the abovementioned ideas have the same methodological status as the infamous idea of the planet Vulcan, created in the middle of the 19th century. Dark matter and dark energy are posited in order to save accepted theories that are incompatible with observational data. Hartnett claims that Carmeli’s theory of gravitation explains all the troublesome data without calling upon such fictitious entities as dark matter and dark energy. Dr Hartnett also presents all standard arguments against the idea of cosmic inflation in the beginning of the Universe: there is no mechanism of triggering and stopping the inflation. Hartnett’s views illustrate the author’s arguments for the constructivist and externalist understanding of science. A constructed entity, rather than the objective reality, is the subject of any scientific theory. Science need not be understood as a neutral research effort, because it is deeply dependent on various presuppositions and factors, including non-scientific ones. The so-called epistemic framework is the main presupposition here.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2015, 12; 37-79
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-35 z 35

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies