Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "translation lexicography" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-26 z 26
    Tytuł:
    Wertując słownik rosyjsko-polski Piotra Dubrowskiego. (Uwagi o XIX-wiecznym warsztacie leksykograficznym i o wizerunku ówczesnej polszczyzny)
    Scanning the Russian-Polish Dictionary by Peter Dubrowski.(Notes on the Inineteenth-Century Lexicographical Workshop and the Image of the Polish Language of That Time)
    Autorzy:
    Mędelska, Jolanta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2031542.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    nineteenth-century translation lexicography
    Russian-Polish dictionary
    nineteenth-century Polish langauge
    Źródło:
    Slavia Orientalis; 2019, LXVIII, 4; 699-719
    0037-6744
    Pojawia się w:
    Slavia Orientalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Slavic Translation Lexicography Theory and Practice: on the Material of the Stable Word Units
    Autorzy:
    Лучик [Luchyk], Алла [Alla]
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/677071.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    the dictionary of the stable units
    stable unit
    lexicography
    translation lexicography
    dictionary entry
    the word equivalent terminological unit
    phraseological unit
    Opis:
    The Slavic Translation Lexicography Theory and Practice: on the Material of the Stable Word UnitsThe paper deals with the idea of the need for the dictionaries of stable units in each of the Slavic language. The register of the lexicographical works must include the word equivalents, phraseological units terminological units. For a new type of the dictionary the principles its arrangement are established. It is proved that such work will open new horizons for the further theoretical observations on the properties of the language system as well as its practical mastering. The dictionaries of the stable units will be of particular importance to the field of Slavic translation.
    Źródło:
    Cognitive Studies; 2015, 15
    2392-2397
    Pojawia się w:
    Cognitive Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Korpus równoległy InterCorp w leksykografii przekładowej – możliwości i ograniczenia
    InterCorp Parallel Corpus in Translation Lexicography – Opportunities and Limitations
    Autorzy:
    Charciarek, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1798545.pdf
    Data publikacji:
    2019-11-04
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    : leksykografia przekładowa; korpus równoległy InterCorp; ekwiwalencja przekładowa; frazemy; język czeski; język polski
    translation lexicography; Intercorp parallel corpus; translation equivalence; phrasemes; Czech; Polish
    Opis:
    Niniejszy artykuł poświęcony jest teoretycznej refleksji nad wykorzystaniem korpusu równoległego InterCorp w leksykografii przekładowej. Opisano zasoby tekstowe i specyfikę poszczególnych modułów językowych korpusów równoległych: polskiego, czeskiego i rosyjskiego. Wskazano zarówno zalety, jak i wady poszczególnych dwujęzycznych korpusów równoległych: polsko-czeskiego, polsko-rosyjskiego i czesko-rosyjskiego. Wśród kwestii teoretycznych skupiono się głównie na zagadnieniu ekwiwalencji przekładowej i jej kryteriach w odniesieniu do materiału korpusowego, zawierającego w większości przekłady. Wykazano wciąż wzrastającą przydatność korpusu równoległego InterCorp w leksykografii przekładowej.
    The article is devoted to theoretical considerations related to the use of InterCorp parallel corpus in the translation lexicography. It provides a description of text resources and specificity of particular linguistic models of paralel corpora: Polish, Czech and Russian. As well as this, advantages and disadvantages of bilingual paralel corpora (Polish-Czech, Polish-Russian and Russian-Czech) are discussed. Theoretical issues focus mainly on translation equivalence and its criteria in reference to the corpus resources including mostly translations. The study proves increasing usability of the InterCorp parallel corpus in translation lexicography.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 7; 79-92
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Два своеобразных словаря латышского языка
    Autorzy:
    Бушс [Bušs], Оярс [Ojārs]
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/676531.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Latvian
    Estonian
    dictionary
    lexicography
    translation
    Opis:
    Latviešu-igauņu vārdnīca. Projektijuht [Manager of the project] Arvi Tavast. Tallinn: Eesti Keele Sihtasutus, 2015, 737 pp.Igauņu-latviešu vārdnīca. Atb. red. [Ed.] Valts Ernštreits. Rīga: Latviešu valodas aģentūra, Tallinn: Eesti Keele Sihtasutus, 2015, 1096 pp. ReviewTwo Peculiar Dictionaries of LatvianEstonian-Latvian dictionary (ed. Valts Ernštreits) and Latvian-Estonian dictionary (manager of the project Arvi Tavast) have been published at the same time and with the same design. Each of the dictionaries consists from more than forty thousand headwords, however they are not of the same size, Estonian-Latvian dictionary has significantly more pages. The reason is the Estonian-Latvian dictionary is a traditional bilingual dictionary, were we can find among other information a lot of illustrations for the use of translated lexis. Latvian-Estonian dictionary could be probably called an experimental dictionary. It is compiled on the basis of the parallel corpus, the lexical materials have been mostly processed automatically using specialized software, professional lexicographers did not participated in the compiling of this dictionary. As a result this Latvian-Estonian dictionary seems more like a glossary, we do not have examples of the use of translated words in this dictionary. What is very strange is that quite a lot of headwords are not words, they are groups of words. This experimental dictionary demonstrates that software alone still is not able to compile a dictionary of high quality without the help of experienced lexicographers. RecenzjaDwa osobliwe słowniki języka łotewskiegoSłowniki estońsko-łotewski (red. Valts Ernštreits) i łotewsko-estoński (kierownik projektu Arvi Tavast) zostały opublikowane jednocześnie i w takiej samej szacie graficznej. W każdym z nich zawarto ponad 40 tysięcy haseł, jednakże słowniki te nie mają identycznej objętości, gdyż słownik estońsko-łotewski liczy znacznie więcej stron. Wynika to z tego, że jest on tradycyjnym słownikiem dwujęzycznym, w którym poza innymi informacjami możemy znaleźć mnóstwo przykładów użycia tłumaczonej leksyki. Z kolei słownik łotewsko-estoński mógłby zapewne zostać nazwany eksperymentalnym. Został on opracowany na podstawie paralelnego korpusu, materiał leksykalny na ogół opracowano automatycznie przy zastosowaniu specjalistycznego oprogramowania, a profesjonalni leksykografowie nie uczestniczyli w autorskiej pracy nad tym słownikiem. W efekcie bardziej przypomina on zestawienie słownictwa, nie ma bowiem w tym słowniku przykładów użycia tłumaczonych wyrazów. Dziwne jest to, że wiele z haseł wyrazowych to w ogóle nie są wyrazy, lecz grupy wyrazów. Ten eksperymentalny słownik dowodzi, że samo oprogramowanie wciąż nie wystarcza, aby opracować dobrej jakości słownik bez udziału doświadczonych leksykografów.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2016, 40
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Leksyka muzyczna w rosyjsko-polskiej leksykografii. Stan obecny versus potrzeby użytkowników
    Autorzy:
    Parafińska-Korybska, Ewelina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/678488.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    music
    lexicography
    translation
    Russian culture
    Opis:
    Musical Lexis in Russian-Polish Lexicography: Present State and Users’ NeedsIn order to meet the expectations of receivers, who come across vocabulary from various areas in their everyday life, general bilingual dictionaries include lexis from many different fields. This article analyses one such group in Russian-Polish lexicography: musical lexis. The analysis offered here considers translation pairs extracted from two most comprehensive Russian-Polish dictionaries. The study categorises musical lexis into semantic classes and verifies the accuracy, semantic relevance and currency of provided equivalents. The aim was to establish whether general bilingual lexicography meets the needs of users looking for equivalents in this lexical area. Basing on selected material, the article also compares the structure of entries in each dictionary and considers cultural background of musical lexis in the context of Russian culture. To illustrate the issues in focus, the study comments on a number of examples and proposes some solutions to problematic cases.Leksyka muzyczna w rosyjsko-polskiej leksykografii. Stan obecny versus potrzeby użytkownikówDwujęzyczne słowniki ogólne obejmują leksykę z wielu dziedzin, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom odbiorców, którzy w życiu codziennym stykają się ze zróżnicowanym tematycznie słownictwem. Jedną z takich dziedzin jest muzyka. Związana z nią leksyka zarejestrowana w rosyjsko-polskiej leksykografii jest obiektem naszych badań. Analiza opiera się na parach przekładowych wyekscerpowanych z dwóch najobszerniejszych słowników rosyjsko-polskich. W pracy dokonano podziału leksyki muzycznej na klasy semantyczne. Poddano weryfikacji trafność ekwiwalentów przekładowych, ich zgodność semantyczną oraz stopień aktualności terminów, zawarty w słownikach. Działania te miały na celu sprawdzenie, na ile dwujęzyczna leksykografia ogólna odpowiada potrzebom użytkowników w zakresie dostępności odpowiedników dla tego typu leksyki. Bazując na wybranym materiale, dokonano porównania budowy artykułu hasłowego w obu słownikach. Zwrócono uwagę na podłoże kulturowe leksyki muzycznej w kontekście kultury rosyjskiej. Ilustracją dla omawianych treści są liczne przykłady wraz z komentarzami oraz, niekiedy, propozycje rozwiązań kwestii problemowych.
    Źródło:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2019, 54
    2392-2435
    0081-7090
    Pojawia się w:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kulturgebundener Sprachgebrauch und Lexikografie. Zur Relevanz einer stärkeren Kulturbezogenheit in zweisprachigen Wörterbüchern für Übersetzer
    Autorzy:
    Scheller-Boltz, Dennis
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/504746.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Komisja Nauk Filologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział we Wrocławiu
    Tematy:
    dictionary
    bilingualism
    lexicography
    language
    culture
    translation
    interpretation
    Opis:
    The Bond between Language and Culture in the Light of Lexicography. The Role of the Stronger Bond with Culture in Bilingual Dictionaries for Translators. Bilingual dictionaries are used for various reasons. One of the reasons is to find out what the particular word means using its equivalent in the target language. What is of great importance here, is that sometimes the meaning itself – expressed lexicographically – provides not enough information that is necessary to fully understand the particular word. Although it appears that the isolated meaning of the word is clear and understandable, its constitutional and contextual meaning in specific linguistic environment becomes unclear, confusing or misunderstood. This can be observed especially when the word and its meaning are unique and characteristic for the particular culture. This article focuses on the use of the language which is specific for the given cultural group. The phenomena of both the bond existing between culture and language as well as the use of the language within the culture are expounded upon and explored on the example of the words welcome and goodnight. The article investigates whether and to what extend bilingual dictionaries include in their microstructure the information concerning the cultural aspects of the use of the linguistic entity. The short characteristic of bilingual dictionaries and the assessment of the culture-specific phenomena serve as the theoretical background for the subject under investigation.
    Źródło:
    Academic Journal of Modern Philology; 2012, 1; 107-118
    2299-7164
    2353-3218
    Pojawia się w:
    Academic Journal of Modern Philology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Средняя температура по больнице, czyli o pewnym typie skrzydlatych słów w kontekście leksykograficzno-translatorycznym
    „Sredniaia temperatura po bol’nice” or about single type of winged words from the perspective of lexicographic and translation
    Autorzy:
    Gasek, Bogumił
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/482346.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    winged words
    bilingual lexicography
    translation Studies
    joke
    Opis:
    Present article is an analysis of winged words Sredniaia temperatura po bol’nice with the indication to popular anecdotes that in many cases are a source for such expressions and warrants attention and consideration of lexicographers and translators.
    Źródło:
    Acta Polono-Ruthenica; 2017, 1, XXII; 133-141
    1427-549X
    Pojawia się w:
    Acta Polono-Ruthenica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Synonyme in der Mahāvyutpatti. Zum Verständnis der mit (ma) ’dom na gebildeten Einträge
    Autorzy:
    Schneider, Johannes
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30040699.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
    Tematy:
    Mahāvyutpatti
    synonym(s)
    Tibetan
    Sanskrit
    translation
    lexicography
    Opis:
    At the beginning of the 9th century, official guidelines for translating Indian texts into Tibetan were issued. A Sanskrit-Tibetan dictionary, called Mahāvyutpatti, was also compiled at that time: Its approximately 9,500 entries had a lasting influence on Tibetan lexicography. For many Sanskrit words, the Mahāvyutpatti offers several possible translations (synonyms). This paper deals with entries which characterise synonyms by means of the terms 'dom na and ma 'dom na. The structure and function of these definitions are examined in detail, the text of the critical edition by Ishihama and Fukuda (published in 1989) is corrected if necessary. In fact, these definitions follow a general rule given in the Sgra-sbyor-bam-po-gnyis-pa: Literal translations should only be used if in the context ('dom na) synonyms are given that enable an easy understanding; if not (ma 'dom na), more common but less precise renderings should be chosen from the outset. The Tibetan equivalents marked with 'dom na are very often loan translations: As a rule, they render the traditional etymologies of the underlying Sanskrit words quite exactly. However, they are often difficult to understand, especially in Tibet, outside the Indian context from which they originated. Thus ma 'dom na and 'dom na are tags referring to the usage of the words in question. Except for minor irregularities these prescriptions are confirmed by findings from the 'Dul ba, the Tibetan version of the Vinaya. This shows that the rules in the Mahāvyutpatti are consistent with the older canonical literature. The (ma) 'dom na entries in the Mahāvyutpatti thus provide important clues to the historical development of the vocabulary of classical Tibetan.
    Źródło:
    Acta Asiatica Varsoviensia; 2022, 35; 233-262
    0860-6102
    Pojawia się w:
    Acta Asiatica Varsoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Leksykografia dwujęzyczna i przekładowa o listach uwierzytelniających – z prac nad artykułem hasłowym
    Bilingual Lexicography and Translational Lexicography on Credentials – a Report from the Research Into Entry Article
    Autorzy:
    Białek, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2032694.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    lexicography
    bilingual dictionary
    translation dictionary
    entry article
    credentials
    Źródło:
    Slavia Orientalis; 2017, LXVI, 4; 651-671
    0037-6744
    Pojawia się w:
    Slavia Orientalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Всеобъемлющий : Studium jednego przypadku
    Autorzy:
    Białek, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/445006.pdf
    Data publikacji:
    2019-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    adjective всеобъемлющи(comprehensive )
    lexicography
    equivalents
    translation
    foreign affairs
    Opis:
    Всеобъемлющий : A case study
    Źródło:
    Acta Neophilologica; 2019, XXI/1; 5-18
    1509-1619
    Pojawia się w:
    Acta Neophilologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Transformacja immanentną cechą przekładu tekstu specjalistycznego - na podstawie polskiego tłumaczenia Koranu z 2. połowy XVI w.
    Transformation as an immanent feature of the translation of a specialized text - based on Polish translation of Koran of the second half of the sixteenth century
    Autorzy:
    Kulwicka-Kamińska, Joanna
    Lewicka, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/568199.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    history of Polish
    semantics
    lexicography
    translation
    religious terminology
    Opis:
    The article puts forward a thesis that the work of Tatar translators of Koran in the second half of the sixteenth century, within the scope of the received interpreter's strategies, chosen methods and ways of translation, and the degree of the original's transformation implied by them, suits the rules of scholarly, humanistic text. Exemplary evidence is provided by Muslim terminology excerpted from two copies of original Tatar tefsir. It is pointed out that the translation of Muslims' holy book is characterized both by faithfulness to the original, expressed (among other things) by the lack of equivalence, and also by many modifications of the Arabic source. Those features are considered to be important indicators of the translation of a specialized text.
    Źródło:
    Linguistica Copernicana; 2012, 2(8); 65-75
    2080-1068
    2391-7768
    Pojawia się w:
    Linguistica Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    So-called dictionary equivalents confronted with parallel corpora (and the consequences for bilingual lexicography)
    Autorzy:
    Kubicka, Emilia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/911912.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Translation studies
    bilingual lexicography
    dictionary equivalents
    parallel corpus
    Opis:
    The study considers the question of whether (and how) bilingual dictionaries may be improved. The information presented in dictionaries has been confronted with textual reality (i.e., with examples of actual translations), based on the German expression fassungslos and its Polish equivalents in parallel texts. The author assumes that bilingual dictionaries are mainly used by language learners, while professional translators may consider them as one of many possible sources. In teaching, multiplying the possible equivalents or suggesting ad hoc solutions is generally not recommended. Despite the attempts at objectivizing lexicographic descriptions, which are made possible by using language corpora, it often turns out that the decisions made by dictionary authors are (and need to be) arbitrary
    Źródło:
    Glottodidactica. An International Journal of Applied Linguistics; 2019, 46, 2; 75-89
    0072-4769
    Pojawia się w:
    Glottodidactica. An International Journal of Applied Linguistics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    English-Sourced Direct and Indirect Borrowings in a New Lexicon of Polish Anglicisms
    Autorzy:
    Cierpich-Kozieł, Agnieszka
    Mańczak-Wohlfeld, Elżbieta
    Witalisz, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/52915188.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    loan translation
    calque
    lexicography
    dictionary
    corpus
    Anglicism
    loanword
    Opis:
    In recent decades, Polish has experienced an unprecedented influx of English-sourced borrowings, both overt (loanwords) and covert (calques). This linguistic influence echoes the social, technological, environmental and ideological transformations, with these changes reflected in the Polish lexicon. The paper describes a lexicographic project aimed at updating the Słownik zapożyczeń angielskich w polszczyźnie (A Dictionary of Anglicisms in Polish) that was published in 2010. We discuss the theoretical assumptions, the content and the sources of the data for a new, corpus-based dictionary that is in the making, and illustrate the lexicographic solutions we adopted with regard to both well-established and the most recent direct and indirect Anglicisms. We also address the issue of the frequency and the usage of the latter in present-day Polish.
    Źródło:
    Studies in Polish Linguistics; 2023, 18, 1; 1-23
    1732-8160
    2300-5920
    Pojawia się w:
    Studies in Polish Linguistics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Atrybutywne nominacje Boga: 'jeden', 'jedyny' w polskich przekładach Biblii i Koranu
    Autorzy:
    Kulwicka-Kamińska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/676750.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    history of language
    semantics
    lexicography
    translation
    religious terminology
    Opis:
    Names of attributes of Gods: one, sole in Polish translations of Bibles and the QuranThe present article spans many different areas of linguistics (the history of Polish, theolinguistics, Islamic linguistics, kitabistics, religious language) and translation studies. The purpose of the article is a comprehensive presentation of how Arabic lexis and phraseology were rendered in Slavonic languages (especially in the Polish dialects of the northern borderland of Poland, and also in Belorussian dialects); and how Arabic and Turkish forms were transposed into grammatical and lexical system of Polish and Belorussian.The article analyses the transpositions of the Arabic names for God into Slavonic languages in the writings of Tatars in the Grand Duchy of Lithuania and in Polish printed translations of Koran, in comparison with the names of God that appear in the Polish translations of the Bible. Атрибутивные номинации Бога: один, единственный в польских переводах Библии и КоранаПо предмету исследования и методологии, данная статья соединяет в себе элементы лингвистики (история польского языка, теолингвистика, исламская лингвистика, китабистика, религиозный язык) и теории перевода. Цель настоящей статьи – максимально полное представление способов передачи арабской лексики и фразеологии в славянских языках (точнее, в северном периферийном польском диалекте, а также в белорусских диалектах) или приспособления арабских и турецких форм к грамматико-лексическим системам этих языков. В данной статье предпринимается попытка анализа перевода атрибутивных номинаций Бога с арабского на славянские языки в письменности татар Великого княжества Литовского, а также в польских печатных переводах Корана в сопоставлении с Его названиями, имеющимися в польских переводах Библии.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2013, 37
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Театральный и балетный жаргон в современной лексикографии и в текстах культуры
    Theatrical and ballet jargon in contemporary lexicography and texts of culture
    Autorzy:
    Parafińska-Korybska, Ewelina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/52684202.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    jargon
    texts of culture
    bilingual lexicography
    translation
    dictionary
    Opis:
    The aim of the article is to examine whether the jargon units connected with ballet should be included in the network of terms found in modern dictionaries. The starting point of the analysis was the theoretical discourse concerning the range of meanings that the term “jargon” possesses. The article also gives an overview of the names and works of the authors who analysed the theatrical and ballet jargon. Then, using specific examples, the author confirms that the jargon units occur in the texts of culture, which implies that lay men can also come across such vocabulary. Texts of culture, for example, the analysed film Bolshoy, can be translated. The translation of jargon vocabulary requires the translator to have special competences and profound knowledge of the given field. Theoccurrence of jargon units in freely accessible texts of culture and functioning of these texts in their translated form constitute an argument that jargon words and expressions should be recorded in dictionaries. Recording them in specialist bilingual dictionaries, which usually contain such terms, would be desirable. The addition of jargon lexis which would be provided with appropriate qualifiers to their wordlist would increase the functionality of the dictionaries. This would improve the bilingual communication in the given field and streamline the work of translators.
    Źródło:
    Studia Rossica Posnaniensia; 2023, 48, 1; 143-155
    0081-6884
    Pojawia się w:
    Studia Rossica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Temporalpräpositionen in Polsk-dansk Ordbog von Jan A. Nowak
    Autorzy:
    Jarosz, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1177371.pdf
    Data publikacji:
    2010-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Präposition
    Übersetzungsäquivalent
    Wörterbucheinträge
    Lexikographie
    preposition
    translation equivalent
    dictionary entries
    lexicography
    Opis:
    This paper presents results of a research study the objective of which was to analyse entries of Polish temporal propositions and their Danish equivalents. Having considered specific features of the examined class of words, the following three parameters were chosen as quality references: number of exemplary phrases, number of Danish preposition equivalents and order of examples given in the entry. Excerpts of dictionary articles were additionally compared with results of other translation confrontation.
    Źródło:
    Folia Scandinavica Posnaniensia; 2010, 11; 101-122
    1230-4786
    2299-6885
    Pojawia się w:
    Folia Scandinavica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Agrément w słowniku przekładowym: między teorią a praktyką
    Agrément in a translation dictionary – between theory and practice
    Autorzy:
    Białek, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/463397.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej
    Tematy:
    lexicography
    translation dictionary
    equivalent
    diplomacy
    agrément
    leksykografia
    słownik przekładowy
    ekwiwalent
    dyplomacja
    Opis:
    The article puts forward a proposal for a Russian-Polish entry article on the diplomatic term of agrément. The study is a part of the lexicographic research project “Diplomacy and politics. Russian-Polish dictionary survey”. Bilingual (Russian-Polish) dictionaries give only the basic pair of equivalents of the term in question. However, the exploration of texts enabled the researcher to collect the pairs of equivalents not recorded so far in the Russian-Polish lexicography. Basing on the material of the proposed entry article the author highlights the methodological assumptions of the project – draws attention to frequency as a classifying criterion and the significance of monolingual and bilingual dictionaries for verification of collected material, as well as characterizes the peculiar nature of the process of confronting parallel texts (created independently of each other, yet similar in genre and topic).
    Źródło:
    Lingwistyka Stosowana / Applied Linguistics / Angewandte Linguistik; 2017, 24; 1-21
    2080-4814
    Pojawia się w:
    Lingwistyka Stosowana / Applied Linguistics / Angewandte Linguistik
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Non-Equivalence in Translation: Russian-German Diachronic Corpus-Based Dictionaries of Non-Equivalent Units
    Autorzy:
    Alekseyeva, Maria L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2129716.pdf
    Data publikacji:
    2021-09-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    lexicography
    translation problems
    diachronic bilingual dictionary
    the mega-
    macro- and microstructure
    Opis:
    This paper explores the essence of lexical units with no direct equivalents in other languages and introduces a bilingual dictionary of a new type. Such a dictionary is built upon a diachronic corpus of parallel translations with due consideration of the principles of present-day lexicography. The suggested diachronic German-Russian glossary of non-equivalent vocabulary – realia – presents the mega-, macro- and microstructure of a diachronic translation dictionary. The glossary is of a holistic character: it can provide information on the ways different realia were translated in various periods and thus reflect the creative role of translation plurality; it can also influence the formation of translating competence, acquisition of translating skills and skills of comparative analysis.
    Źródło:
    Research in Language; 2021, 19, 3; 315-333
    1731-7533
    Pojawia się w:
    Research in Language
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mapping wordnets from the perspective of inter-lingual equivalence
    Autorzy:
    Rudnicka, Ewa Katarzyna
    Piasecki, Maciej Tomasz
    Piotrowski, Tadeusz
    Grabowski, Łukasz
    Bond, Francis
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/677283.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Princeton Wordnet
    Polish wordnet (Słowosieć)
    wordnet mapping
    equivalence
    translation
    bilingual lexicography
    Opis:
    Mapping wordnets from the perspective of inter-lingual equivalenceThis paper explores inter-lingual equivalence from the perspective of linking two large lexico-semantic databases, namely the Princeton WordNet of English and the plWordnet (pl. Słowosieć) of Polish. Wordnets are built as networks of lexico-semantic relations between words and their meanings, and constitute a type of monolingual dictionary cum thesaurus. The development of wordnets for different languages has given rise to many wordnet linking projects (e.g. EuroWordNet, Vossen, 2002). Regardless of a linking method used, these projects require defining rules for establishing equivalence links between wordnet building blocks, known as synsets (sets of synonymous lexical units, i.e., lemma-sense pairs). In this paper an analysis is carried out of a set of inter-wordnet relations used in the mapping of the plWordNet onto the Princeton WordNet, and an attempt is made to relate them to equivalence taxonomies described in specialist literature on bilingual lexicography and translation. Rzutowanie wordnetów w perspektywie ekwiwalencji międzyjęzykowejArtykuł przedstawia analizę zjawiska ekwiwalencji międzyjęzykowej z perspektywy powiązania dwóch wielkich wordnetów: polskiej Słowosieci i angielskiego WordNetu princetońskiego. Wordnety są relacyjnymi bazami danych leksykalno-semantycznych opisującymi sieć relacji leksykalno-semantycznych pomiędzy słowami i ich znaczeniami. Stanowią zatem rodzaj słownika jednojęzycznego połączonego z tezaurusem. Rozwój wordnetów dla wielu języków świata zaowocował następnie ich wzajemnymi powiązaniami. Wymagało to zdefiniowania metodologii dla ustalenia ekwiwalencji pomiędzy ich podstawowymi elementami tzn. synsetami, które są zbiorami synonimicznych jednostek leksykalnych tzn. par lemat numer znaczenia. W artykule analizujemy zbiór relacji międzywordnetowych używanych w rzutowaniu pomiędzy Słowosiecią a WordNetem princetońskim, odnosząc je do taksonomii ekwiwalencji postulowanych w literaturze leksykograficznej i translatorycznej.
    Źródło:
    Cognitive Studies; 2017, 17
    2392-2397
    Pojawia się w:
    Cognitive Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lexical need as a two-way reality cognition tool
    Autorzy:
    Kit, Mark
    Berg, Elena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/967228.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    lexicography
    dictionary
    translation
    semantic representation
    lexical unit
    lexical need
    cognition
    linguistic competence
    Opis:
    Lexical need as a two-way reality cognition toolIn this paper a concept of lexical need is introduced and its application in research of cognitive aspects of translation is discussed. Further discussion elaborates mechanisms of development of translator’s lexical space in the course of translation. Authors discuss the importance and special nature of low-frequency lexical units and difficulties encountered when studying their usage and suggest that the lexical need concept help these studies. Lexical need analysis can be also used to learn specifics of translator’s lexical space and then to take measures for selection of translators and improvement of their skills.
    Źródło:
    Cognitive Studies; 2014, 14
    2392-2397
    Pojawia się w:
    Cognitive Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Les relations sémantiques dans un dictionnaire bilingue basé sur un corpus: problème de typologie
    The Semantic Relations in the Bilingual Dictionary Based on the Text Corpus: The Problem of the Typology
    Relacje semantyczne w słowniku dwujęzycznym opartym na korpusie tekstów: problem typologii
    Autorzy:
    Bralewski, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1886439.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    leksykografia dwujęzyczna
    semantyka
    językoznawstwo komputerowe
    traduktologia
    computational linguistics
    translation studies
    bilingual lexicography
    semantics
    Opis:
    Artykuł podejmuje próbę opisu relacji semantycznych łączących ekwiwalenty przekładowe pobrane z korpusu bitekstów dla potrzeb słownika dwujęzycznego. Opis oparto na składnikowym modelu znaczenia odwołującym się do rachunku zbiorów. Mimo trudności, które wynikają z niemożności rygorystycznego oddzielenia planu treści komunikatu od jego planu wyrażania, zastosowany model nadaje się – zdaniem autora – do całościowego opisu dwujęzycznych danych leksykalnych, o czym świadczą omówione przykłady. Artykuł zawiera informacje o rozkładach częstości omawianych relacji semantycznych w części korpusu obejmującej 20 081 jednostek.
    The paper attempts to describe the semantic relations which joined together a translation equivalents taken from the bitext corpus for a bilingual dictionary. The description is based on the component model of significance referring to the set theory. Despite the difficulties of the separating the content plan of the message form its expression plan—in author’s opinion—the used model is suitable for a comprehensive description of bilingual lexical data, as it is evidenced by the examples discussed. The article contains the information about the frequency distributions of the discussed semantic relations in the corpus including 20081 units
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 8; 149-181
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On development of “smart” dictionaries
    Autorzy:
    Kit, Mark
    Kit, Dmitry
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/677326.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    lexicography
    online dictionaries
    translation technology
    smart dictionary
    intelligent dictionary
    semantic representation
    lexical units
    Opis:
    On development of “smart” dictionariesThe paper discusses the need for development of intelligent dictionaries that allow for two-way interaction with its users. Theoretical ground for such development is suggested. Practical implementation as LexSite lexical resource is shown, concepts for further improvement of the efficiency are proposed.
    Źródło:
    Cognitive Studies; 2012, 12
    2392-2397
    Pojawia się w:
    Cognitive Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Glottodydaktyczne aspekty opisu słownikowego kolokacji
    Glottodidactic Aspects of Collocations in Dictionary Entries
    Autorzy:
    Labocha, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/45655966.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-06
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    leksykografia
    artykuł hasłowy
    kolokacje
    słownik przekładowy
    słownik dwujęzyczny
    lexicography
    dictionary entry
    collocations
    translation dictionary
    bilingual dictionary
    Opis:
    Celem artykułu jest rozwinięcie problematyki semantycznej struktury artykułu hasłowego w słowniku przekładowym (dwujęzycznym) w kontekście glottodydaktycznym. Zasadniczym przedmiotem badań są kolokacje, stanowiące zarówno ilustrację dla jednostek hasłowych, jak i będące elementem dwustopniowej weryfikacji semantycznej i uzualnej dla użytkownika słownika. Odpowiednio dobrane zestawy połączeń wyrazowych przedstawiają wartość dydaktyczną i są postulowane zarówno przez badaczy przekładowych słowników dydaktycznych, jak i przekładowych słowników ogólnych. W związku z tym w artykule prezentowany jest model artykułu hasłowego spełniający oczekiwania zarówno leksykografii dydaktycznej, jak i ogólnej. Dobór poszczególnych kolokacji oparty jest na badaniu korpusowym (Narodowy Korpus Języka Rosyjskiego). Analiza zaproponowana w artykule pokazuje, że możliwe jest również ustalenie czytelnych schematów łączliwości, które mogą pomóc w poszukiwaniu optymalnego zestawienia kolokacji na potrzeby leksykograficzne.
    This article expands on the issues related to the structure of dictionary entries in bilingual dictionaries and to their glottodidactic context. It predominantly focusses on collocations which illustrate specific entries and serve as a dual-level semantic verification for dictionary users. Appropriately matched word sets can be a valuable resource in language didactics, as has been suggested by research investigating dictionaries both for learners and for general use. Thus, this article presents the model of a dictionary entry meeting the standards of both didactic and general lexicography. The selection of specific collocations is based on a corpus study (The National Corpus of the Russian Language). The analysis presented here reveals that it is possible to establish clear schemata of connectivity, which can help in searching for optimal collocation matches for lexicographical needs.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 10; 121-138
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O strukturze semantycznej artykułu hasłowego w słowniku przekładowym polsko-rosyjskim na przykładzie polskiego leksemu przeczytać oraz jego rosyjskich odpowiedników
    Reflections on the semantic structure of a dictionary entry in a Polish-Russian dictionary based on the Polish lexeme przeczytać and its Russian equivalents
    Autorzy:
    Labocha, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1896637.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    leksykografia
    słownik przekładowy
    artykuł hasłowy
    tłumaczenie polsko-rosyjskie
    językoznawstwo konfrontatywne polsko-rosyjskie
    lexicography
    translation dictionary
    dictionary entry
    Polish-Russian translation
    Polish-Russian confrontational linguistics
    Opis:
    W niniejszym artykule autor proponuje semantyczną analizę konfrontatywną polskiego leksemu przeczytać oraz jego rosyjskich odpowiedników – прочитать i перечитать, a także zestawienie takiej analizy z odpowiednimi artykułami hasłowymi w wielkich słownikach polsko-rosyjskich i rosyjsko-polskich. Celem analizy jest określenie optymalnej sekwencji znaczeń leksemu przeczytać, odpowiedni dobór ekwiwalentów, a także systemowo adekwatna i pragmatycznie użyteczna konstrukcja artykułów hasłowych dla wszystkich trzech jednostek leksykalnych.
    The article is devoted to a contrastive analysis of lexical (dictionary) meanings of the Polish lexeme przeczytać and its Russian equivalents прочитать and перечитать. The analysis also provides verification of its findings with the register of three major Polish-Russian dictionaries. The purpose of the analysis is to establish a correct sequence of meanings of the Polish lexeme along with appropriate translation counterparts, and to suggest how to create a system-readable and pragmatically useful structure of dictionary entries for all three lexemes.
    Źródło:
    Linguodidactica; 2020, 24; 141-157
    1731-6332
    Pojawia się w:
    Linguodidactica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Польское ‘węzłowaty’ и его русские соответствия в XVII−XVIII вв.
    The Polish Lexeme ‘Węzłowaty’ and Its Russian Equivalents in the 17th and 18th Centuries
    Autorzy:
    Николаев, Сергей
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/968348.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Polish-Russian literary relations
    translation
    rhetorical terminology
    ‘conceit’ theory
    lexicography
    польско-русские литературные отношения
    перевод
    риторическая
    терминология
    лексикография
    Opis:
    В статье на материале трех русских переводов книги Беняша Будного “Krótkich a węzłowatych powieści, które po grecku zową Apoftegmata, księgi IV” (1599) анализируется работа переводчиков по передаче слова węzłowaty, для перевода которого они предложили семь вариантов. По мнению автора статьи, эти сложности были вызваны тем, что в русской терминологии от-сутствовало подходящее слово для передачи риторического понятия остроумие (лат. ‘acutum’).
    The paper deals with three Russian translations of Bieniasz Budny’s book “Krótkich a węzłowatych powieści, które po grecku zową Apoftegmata, księgi IV” (1599), the research focusing on the problem of translating the word ‘węzłowaty’ from Polish into Russian. As many as seven different words were used to render this concept. The author considers these difficulties to be connected with the absence of a proper equivalent for the rhetorical concept ‘conceit’ (Lat. ‘acutum’) in Russian.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2015, Zeszyt specjalny 2015; 165-169
    1427-9681
    2353-4834
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Soočanje kultur v dvojezičnem slovaropisju
    Spotkanie kultur w słowniku dwujęzycznym
    An Encounter of Cultures in a Bilingual Lexicon
    Autorzy:
    Srebnik, Anita
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/487106.pdf
    Data publikacji:
    2014-10-01
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    anizomorfizem
    dvojezični slovarji
    dvojezična leksikografija
    prevodna ekvivalenca
    ničta ekvivalenca
    leksikalna vrzel
    slovnična vrzel
    nanosniška vrzel
    kulturno-specifični izrazi
    nieizomorfizm
    słowniki dwujęzyczne
    dwujęzyczna leksykografia
    ekwiwalencja tłumaczeniowa
    brak ekwiwalencji
    luka leksykalna
    luka gramatyczna
    luka referencjalna
    wyrażenia specyficzne kulturowo
    anisomorphism
    bilingual dictionaries
    bilingual lexicography
    translation equivalence
    zero equivalence
    lexical gap
    grammatical gap
    referential gap
    culture-specific terms
    Opis:
    Ne samo besedila v prevodu, tudi dvojezični slovarji kot posebna vrsta besedil primerjajo med seboj kulturi izhodiščnega in ciljnega jezika. Prevodne ustreznice v geselskih člankih se nahajajo na kontinuumu med izomorfizmom na eni in anizomorfizmom na drugi strani. Le-ta predstavlja temeljni problem pri iskanju medjezikovne ustreznice. Od mnogoterih delitev ustreznic je za leksikografa najoprijemljivejša »logična« delitev na popolne, delne in ničte ustreznice, slednja pa pri prevajanju predstavlja najtrši oreh. Razumevanje tovrstne odsotnosti ustreznice leksikografa pripelje do povsem konkretnih rešitev v slovarju, kjer mora zaradi narave njegove zgradbe za vsako geslo vedno podati ustreznice, medtem ko prevajalec vezanega besedila posamezno besedo mnogokrat lahko preprosto izpusti, ne da bi to privedlo do izkrivljenega pomena besedila. Na primeru Nizozemsko‑slovenskega slovarja prikažemo strategije podajanja ustreznice v primeru ničte ekvivalence med jezikoma. Spopadanje z anizomorfizmom je pojav par excellence, ki dvojezično leksikografijo v tem pogledu uvršča tudi med primerjalne kulturne študije.
    Not only in translated texts but also in bilingual dictionaries as a special sort of texts the cultures of the source and target languages are compared. Translation equivalents in a dictionary range from a continuum between the isomorphism on the one side and the anisomorphism on the other. Anisomorphism presents a crucial problem in finding translation equivalents. Among the plethora of equivalent relationships the most tangible one for the lexicographer is the »logical equivalence relationship« according to which there are three types of equivalence: full, partial and zero equivalence, the latter being the toughest nut to crack. In contrast to a translator who can omit an individual word in a longer stretch of translated text without violating its sense, a lexicographer must provide an equivalent for every single entry word. The examples from the Dutch‑Slovene Dictionary illustrate the different strategies of dealing with the zero equivalence. Solving the problems of anisomorphism is an activity par excellence which places bilingual lexicography also among the comparative cultural studies.
    Źródło:
    Przekłady Literatur Słowiańskich; 2014, 5, 1; 304-339
    1899-9417
    2353-9763
    Pojawia się w:
    Przekłady Literatur Słowiańskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-26 z 26

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies