Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "toluene" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-32 z 32
    Tytuł:
    The use of surfactant from the Tween group in toluene biofiltration
    Autorzy:
    Miller, Urszula
    Sówka, Izabela
    Adamiak, Waldemar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/205431.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    toluene
    surfactants
    biofiltration
    VOC
    Opis:
    Due to the lower energy consumption and waste production compared to traditional methods, the environmental bioremediation methods based on natural processes have been gradually becoming more prevalent in environmental engineering. Biological methods are used in waste management, wastewater treatment, gas treatment or soil remediation. For the low solubility of some pollutants and lower bioavailability, the use of biological methods may be hampered. This problem might be mitigated with the use of surfactants. This paper presents the results of studies regarding the effect of dosing a selected surfactant from the Tween group (Tween 20) on the efficiency of toluene elimination from the air by biofiltration. The obtained maximum biofiltration rate was 21.2 g/m3/h and 19.8 g/m3/h for the control bed and for the bed to which the Tween 20 solution was dosed, respectively. The effect of Tween was neutral (the effectiveness of toluene removal was insignificantly comparable to the effectiveness of the control series), it did not affect the effectiveness or limited the development of the biofilter microflora.
    Źródło:
    Archives of Environmental Protection; 2020, 46, 2; 53-57
    2083-4772
    2083-4810
    Pojawia się w:
    Archives of Environmental Protection
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Benzene and Toluene Removal by Carbon Nanotubes from Aqueous Solution
    Autorzy:
    Bina, B.
    Amin, M. M.
    Rashidi, A.
    Pourzamani, H.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/204889.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    carbon nanotubes
    benzene
    isofit
    toluene
    Opis:
    The removal of benzene (B) and toluene (T) from aqueous solution by multi walled, single walled, and hybrid carbon nanotubes (MWCNTs, SWCNTs, and HCNTs) was evaluated for a nanomaterial dose of 1 g/l, concentration of 10-100 mg/l, and pH 7. The equilibrium amount removed by SWCNTs (B: 9.98 mg/g and T: 9.96 mg/g) was higher than for MWCNTs and HCNTs. Toluene has a higher adsorption tendency on CNTs than benzene, which is related to the increasing water solubility and the decreasing molecular weight of the compounds. The SWCNTs performed better for B and T sorption than the MWCNTs and HCNTs. Isotherms study based on isofit program indicate that the Generalized Langmuir-Freundlich (GLF) isotherm expression provides the best fit for benzene sorption, and that Brunauer-Emmett-Teller (BET) isotherm is the best fit for toluene adsorption by SWCNT. SWCNTs are efficient B and T adsorbents and possess good potential applications to water and wastewater treatment and maintain water of high quality that could be used for cleaning up environmental pollution.
    Źródło:
    Archives of Environmental Protection; 2012, 38, 1; 3-25
    2083-4772
    2083-4810
    Pojawia się w:
    Archives of Environmental Protection
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Decomposition of toluene in air mixtures under electron beam irradiation
    Autorzy:
    Sun, Y.
    Chmielewski, A. G.
    Bułka, S.
    Zimek, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/148028.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Instytut Chemii i Techniki Jądrowej
    Tematy:
    toluene
    4-chlorotoluene
    decomposition
    electron beam
    Opis:
    The model gases of toluene-air mixtures were prepared by blowing technical air into liquid toluene and then irradiated with an ILU-6 accelerator located at the Institute of Nuclear Chemistry and Technology (INCT), Poland. It was found that the decomposition efficiency of toluene increases with absorbed dose and decreases with initial concentration of toluene. At 14.5 kGy dose, the decomposition efficiencies of toluene were 50, 37 and 34.5% for the initial concentrations of toluene 32.0, 63.4 and 78.0 ppm, respectively. At 58.0 kGy dose, the decomposition efficiencies of toluene were 93.8 and 78.1%, the initial concentrations of toluene being 32.0 and 63.4 ppm, respectively. Benzaldehyde was identified as one of the by-products of toluene decomposition in an air mixture. The decomposition efficiency and by-product formation under EB irradiation were compared between toluene and 4-chlorotoluene.
    Źródło:
    Nukleonika; 2009, 54, 2; 65-70
    0029-5922
    1508-5791
    Pojawia się w:
    Nukleonika
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Synthesis, Characterization and Sensing Behavior of WO₃ Nanocrystalline Powder for Toluene Vapor
    Autorzy:
    Boran, F.
    Çetinkaya, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1031559.pdf
    Data publikacji:
    2017-09
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
    Tematy:
    tungsten oxide
    direct precipitation technique
    toluene
    Opis:
    Tungsten oxide (WO₃) nanocrystalline powder was successfully synthesized by direct precipitation technique starting from sodium tungstate dehydrate (Na₂WO₄·2H₂O) as precursor at 80°C for 48 h. The morphological characteristics, distribution, and crystallite size of WO₃ nanocrystalline powder were analysed by transmission electron microscopy, X-ray diffraction, and the Fourier transform infrared spectroscopy. According to transmission electron microscopy results, the mean particle size of WO₃ nanocrystalline powder was approximately determined as 41.7 nm. The gas sensing performance of WO₃ nanocrystalline powder for saturated toluene vapor was measured by two probe resistivity unit in a closed vessel at room temperature. In addition, WO₃ nanocrystalline powder was able to respond the lowest concentration of 500 ppm. The results showed that the sample exhibited high sensitivity (93%) and good response reproducibility (0.93+5.5%) for toluene vapor.
    Źródło:
    Acta Physica Polonica A; 2017, 132, 3; 572-573
    0587-4246
    1898-794X
    Pojawia się w:
    Acta Physica Polonica A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Optimization of Headspace Solid Phase Microextraction Procedure for Trace Analysis of Toluene
    Autorzy:
    Heidari, H. R.
    Shahtaheri, S. J.
    Golbabaei, F.
    Alimohammadi, M.
    Rahimi-Froushani, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/90998.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    headspace
    solid phase microextraction
    gas chromatography
    toluene
    Opis:
    This study describes optimization of headspace solid phase microextraction followed by gas chromatography equipped with a flame ionization detector for toluene at trace level in spiked urine. The parameters affecting the extraction and gas chromatographic determination of analytes were studied: extraction time and temperature; desorption time and temperature; addition of NaCl; and pH, volume and agitation of the sample. Optimized headspace extraction was carried out at 30 °C for 6 min in the presence of 0.2 g⋅m–1of NaCl in the sample solution. Also, sample volume and sample pH were optimized at 5 ml and 7 (neutral pH), respectively. Desorption of the analytes was carried out at 250 °C for 60 s. The optimized procedure was validated with 3 different pools of spiked urine; it showed good reproducibility over 6 consecutive days and 6 within-day experiments. The study also determined the accuracy, linearity and detection limits of this method.
    Źródło:
    International Journal of Occupational Safety and Ergonomics; 2008, 14, 4; 395-405
    1080-3548
    Pojawia się w:
    International Journal of Occupational Safety and Ergonomics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dinitrotoluene Synthesis Using Solid State Catalysts - MoO3/SiO2 and H3PO4/MoO3/SiO2
    Autorzy:
    Adamiak, J.
    Skupiński, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/357990.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Przemysłu Organicznego
    Tematy:
    toluene nitration
    dinitrotoluene
    solid catalyst
    heteropoly acid
    Opis:
    Dinitrotoluene (DNT) has a lot of applications. It is mainly used in the production of polyurethane forms. Other uses include the explosives industry. It is converted to trinitrotoluene (TNT), or used as an additive in propellants. The main aim of these researches was to obtain DNT in one stage process with solid acid catalyst and nitric acid. The solid catalysts were composed of transition metal oxide (MoO3) and silica gel. One of them was modifed by phosphoric acid (H3PO4/MoO3/SiO2). The addition of phosphoric acid to these catalysts enhances catalytic properties and gives new structures on the surface – mixture of MoO3 and 12-molybdophosphoric acid. The activity of two catalysts in toluene nitration was compared. Higher yields of DNT were obtained in shorter time and with lower excess of HNO3 using modifed catalyst H3PO4/MoO3/SiO2 than using catalyst MoO3/SiO2. The very high yield of DNT (85%) was obtained in the reaction with only tenfold excess of nitric acid with 10 g of H3PO4/MoO3/SiO2. The way of regeneration of the catalyst system H3PO4/MoO3/SiO2 was found and time of storing was examined.
    Źródło:
    Central European Journal of Energetic Materials; 2010, 7, 3; 301-311
    1733-7178
    Pojawia się w:
    Central European Journal of Energetic Materials
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Natural gas hydrate promotion capabilities of toluene sulfonic acid isomers
    Autorzy:
    Jarrahian, A.
    Heidaryan, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/779767.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
    Tematy:
    natural gas hydrate
    hydrotrope
    toluene sulfonic acid
    Opis:
    The purpose of this study was to investigate the natural gas hydrate promotion capabilities of the hydrotrope Toluene Sulfonic Acid (TSA) isomers as an additive. The capabilities of TSA isomers were measured with different concentrations. The optimum additive concentration for hydrate formation was determined for the given pressure, temperature, mixing condition, and cooling time. The natural gas hydrate promotability of para-TSA was found to be 20% and 35% more than meta-TSA and ortho-TSA respectively at the optimum concentration. Beyond the optimum TSA concentration, the hydrate formation declined as the ice formation reduced the overall gas-to-water volume ratio in the hydrates.
    Źródło:
    Polish Journal of Chemical Technology; 2014, 16, 1; 97-102
    1509-8117
    1899-4741
    Pojawia się w:
    Polish Journal of Chemical Technology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Toluen
    Toluene
    Autorzy:
    Jakubowski, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/137571.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    toluen
    narażenie przemysłowe
    NDS
    toluene
    occupational exposure
    OEL
    Opis:
    Toluen ma wszechstronne zastosowanie jako surowiec w procesie produkcji gumy, żywic, detergentów, barwników, leków, trinitrotoluenu, kwasu benzoesowego i diizocyanianu toluenu. Toluen jest składnikiem wielu takich produktów rynkowych, jak: farby, szelak, inhibitory korozji, rozcieńczalniki oraz środki czyszczące i sanitarne zawierające rozpuszczalniki organiczne. Narażenie zawodowe na toluen może występować na etapie produkcji, wytwarzania, konfekcjonowania i przechowywania półproduktów i produktów zawierających toluen, jak również ich stosowania, np. w trakcie malowania farbami i lakierami czy oczyszczania powierzchni. Toluen może wchłaniać się do organizmu przez płuca, z przewodu pokarmowego i przez skórę. Retencja par toluenu w płucach u ludzi wynosi około 60 ÷ 80%. Szybkość wchłaniania toluenu przez skórę wynosi w przypadku kontaktu 0,69 mg/cm2/h. Główną drogą przemiany toluenu u ludzi jest utlenianie reszty metylowej do grupy karboksylowej z utworzeniem kwasu benzoesowego, który następnie ulega sprzęganiu z glutationem z utworzeniem kwasu hipurowego. Półokres wydalania kwasu hipurowego z moczem po narażeniu inhalacyjnym wynosi około 3,5 h. Efekty krytyczne działania toluenu obejmują działanie drażniące na oczy, wpływ na reprodukcję, działanie oto toksyczne i neurotoksyczne. Wartość NOAEL dla działania neurotoksycznego toluenu (wykonywanie testów psychometrycznych) ustalono na poziomie około 375 mg/m3. Spontaniczne poronienia występowały u kobiet narażonych zawodowo na toluen o stężeniach rzędu 170 ÷ 550 mg/m3 (średnio 300 mg/m3). Narażenie na toluen powoduje podrażnienie układu oddechowego, oczu i ból głowy. Stężenie 150 mg/m3 toluenu przyjęto za wartość NOAEL dla tego typu skutków działania, a stężenie 375 mg/m3 za wartość LOAEL. Przyjmując za skutek krytyczny działanie drażniące, zaproponowano wartość NDS toluenu równą 100 mg/m3. Pozostawiono również oznakowanie normatywu literami „Sk” (substancja wchłania się przez skórę) i literami „Ft” (substancja działa toksycznie na płód). Ze względu na działanie drażniące związku ustalono wartość NDSCh toluenu równą 200 mg/m3. Oznaczanie stężenia kwasu hipurowego w moczu zastąpiono oznaczaniem stężenia o-krezolu. Wartość DSB (dopuszczalne stężenie w materiale biologicznym) ustalono na poziomie 0,5 mg o-krezolu/g kreatyniny w próbkach moczu pobranych po zakończeniu zmiany roboczej.
    Toluene is a clear, colorless liquid with a distinctive smell. The largest source of toluene release is during the production, transport and use of gasoline, which contains 5 ÷ 7% toluene by weight. Toluene is used in making paints, paint thinners, lacquers and adhesives. Absorption of toluene results mainly from inhalation of its vapor. In human studies retention of toluene in the lungs has been estimated by different authors to be 60 ÷ 80%. Significant amounts may also be absorbed through the skin if there is contact with the liquid form. The rate of absorption through the skin amounts to about 0.69 mg/cm2/h. Following absorption, toluene is rapidly distributed, with the highest levels observed in adipose tissue followed by bone marrow, adrenals, kidneys, liver, brain and blood. A mean toluene half-life of toluene in blood amount to 4.5 h and to 3.8 h in alveolar air. Approximately 20% of the absorbed toluene is excreted unchanged in the expired air. A minute amount is excreted in urine. The reminder is oxidized by transformation of the methyl radical into the carboxyl radical, which is mainly conjugated with glycine to produce hippuric acis. Less than 1% of the dose is hydroxylated to cresols. Hippuric acid is excreted in urine with a biological half-life of 3.5 h. Adverse effects on the nervous system and respiratory tract irritation are the critical effects from inhalation exposure to toluene. Experimental exposure of human volunteers to toluene at about 375 mg/m3 did not produce statistically significant differences in the results of tests measuring psychometric performance and subjective evaluations of well-being when compared to controls (NOAEL). Spontaneous abortions were observed as result of occupational exposure to toluene in concentrations of 170 ÷ 550 mg/m3. Irritation of the nose and throat was reported in printers exposed to 375 mg/m3 of toluene for 6.5 h and in volunteers exposed to the same concentration of toluene for 6 h (LOAEL). The proposed occupational exposure limits OEL-TWA of 100 mg/m3 and OEL-STEL of 200 mg/m3 are based on the LOAEL of 375 mg/m3 for irritative properties of toluene. As toluene is absorbed through the skin and is potentially fetotoxic the “Sk” and “Ft” symbols should denote this compound. A BEI value of 0.5 mg of o-cresol in urine samples collected at the end of the workshift has been proposed.
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2007, 3 (53); 131-158
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Noble metal modified TiO2 for photocatalytic air purification
    Autorzy:
    Klein, M.
    Grabowska, E.
    Zaleska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/109916.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    photocatalysis
    noble modified TiO2
    air treatment
    toluene
    Opis:
    TiO2 was surface modified with silver, gold, palladium and platinum ion clusters to improve its photocatalytic activity. The effect of metal content and kind of dopant used during preparation procedure on the photoactivity were investigated. in toluene removal which was used as a model volatile organic compound. Toluene, at the concentration of about 100 ppm, was irradiated over noble metal modified TiO2 using light-emitting diodes (LEDs) in four subsequent cycles.
    Źródło:
    Physicochemical Problems of Mineral Processing; 2015, 51, 1; 49-57
    1643-1049
    2084-4735
    Pojawia się w:
    Physicochemical Problems of Mineral Processing
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Two-step treatment of harmful industrial wastewater: an analysis of microbial reactor with integrated membrane retention for benzene and toluene removal
    Autorzy:
    Trusek-Holownia, A.
    Noworyta, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/778406.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
    Tematy:
    bioremoval
    benzene
    toluene
    MBR
    mathematical model
    membrane separation
    Opis:
    Standards for highly toxic and carcinogenic pollutants impose strict guidelines, requiring values close to zero, regarding the degradation of such pollutants in industrial streams. In many cases, classic bioremoval processes fail. Therefore, we proposed a stream leaving the microbial membrane bioreactor (MBR) that is directed to an additional membrane separation mode (NF/RO). Under certain conditions, the integrated process not only benefits the environment but may also increase the profitability of the bioreactor operation. An appropriate model was developed and tested in which the bioremoval of benzene and toluene by Pseudomonas fluorescens was used as an example. This paper presents equations for selecting the operation parameters of the integrated system to achieve the expected degree of industrial wastewater purification.
    Źródło:
    Polish Journal of Chemical Technology; 2015, 17, 4; 15-22
    1509-8117
    1899-4741
    Pojawia się w:
    Polish Journal of Chemical Technology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cardiotoxic effect due to accidental ingestion of an organic solvent
    Autorzy:
    Cieślik-Guerra, Urszula I.
    Rechciński, Tomasz
    Trzos, Ewa
    Wierzbowska-Drabik, Karina
    Uznańska-Loch, Barbara
    Winnicka, Renata
    Krakowiak, Anna
    Kasprzak, Jarosław D.
    Fröhlich, Colin
    Kurpesa, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2177006.pdf
    Data publikacji:
    2015-02-24
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
    Tematy:
    miocardial infarction
    cardiotoxicity
    xylene
    poisoning
    volatile organic compounds
    toluene
    Opis:
    Toxic myocardial injury can be misdiagnosed as a myocardial infarction, resulting in the patient undergoing standard treatment for cardiac rehabilitation. However, such inadequate therapeutic strategies can lead to cardiovascular complications including dilated cardiomyopathy. This study presents a case of a 65-year-old man after accidental ingestion of organic solvents (toluene and xylene), whose condition demonstrated all the criteria for diagnosis of myocardial infarction. The qualitative determinations of the above mentioned volatile organic compounds (VOCs) in whole blood were carried out using a headspace sampling by means of gas chromatography. Cardiac catheterization revealed no specific coronary lesions, only a muscular bridge causing a 30–50% stenosis in the middle of the circumflex branch of the left coronary artery.
    Źródło:
    International Journal of Occupational Medicine and Environmental Health; 2015, 28, 1; 174-179
    1232-1087
    1896-494X
    Pojawia się w:
    International Journal of Occupational Medicine and Environmental Health
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nanocolloidal Ru/MgF2 Catalyst for Hydrogenation of Chloronitrobenzene and Toluene
    Autorzy:
    Pietrowski, M.
    Zieliński, M.
    Wojciechowska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/779536.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
    Tematy:
    ruthenium nanocolloidal catalyst
    magnesium fluoride
    toluene hydrogenation
    reduction of chloronitrobenzene
    Opis:
    The use of magnesium fluoride support for ruthenium active phase allowed obtaining new catalysts of high activities in the hydrogenation of toluene and ortho-chloronitrobenzene. Ruthenium colloid catalysts (1 wt.% of Ru) were prepared by impregnation of the support with the earlier produced polyvinylpyrrolidone (PVP)-stabilized ruthenium colloids. The performances of the colloidal catalysts and those obtained by traditional impregnation were tested in the reactions of toluene hydrogenation to methylcyclohexane and selective hydrogenation of ortho-chloronitrobenzene (o-CNB) to ortho-chloroaniline (o-CAN). It was shown that the use of chemical reduction method allows obtaining highly monodisperse ruthenium nanoparticles of 1.6–2.6 nm in size. After reduction in hydrogen at 400oC, the colloidal ruthenium nanoparticles were found to strongly interact with MgF2 surface (SMSI), which decreased the catalyst ability to hydrogen chemisorption, but despite this, the colloid catalysts showed higher activity in o-CNB hydrogenation and higher selectivity to o-CAN than the traditional ones. It is supposed that their higher activity can be a result of high dispersion of Ru in colloid catalysts and the higher selectivity can be a consequence of the lower availability of hydrogen on the surface.
    Źródło:
    Polish Journal of Chemical Technology; 2014, 16, 2; 63-68
    1509-8117
    1899-4741
    Pojawia się w:
    Polish Journal of Chemical Technology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Immunological determinants in a murine model of toluene diisocyanate-induced asthma
    Autorzy:
    Świerczyńska-Machura, Dominika
    Walusiak-Skorupa, Jolanta
    Nowakowska-Świrta, Ewa
    Piasecka-Zelga, Joanna
    Świercz, Radosław
    Pałczyński, Cezary
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2180077.pdf
    Data publikacji:
    2012-09-01
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
    Tematy:
    toluene diisocyanate
    occupational asthma
    murine model
    allergic infl ammation
    cytokines
    Opis:
    Objectives: Diisocyanates (DIC) are highly reactive, low-molecular-weight chemicals which are the leading cause of occupational asthma (OA). The aim of the study was to analyze certain aspects of the pathogenesis of allergic infl ammation in the airways induced by toluene diisocyanate (TDI) in an experimental model in mice. Materials and Methods: The experiment was carried out on 50 female BALB/cJ/Han/IMP mice, which were exposed by inhalation (intranasal and in the inhalation chamber) to toluene diisocyanate (2,4-TDI). After the experiment, the bronchoalveolar lavage fluid (BALF) was collected from the animals, and the composition of the induced infl ammatory cells, and the concentrations of certain cytokines (IL-4, IL-5, TNF-α) were evaluated. Results: The total number of cells in BALF of the examined group of mice was signifi cantly higher compared to the control mice. There was also a signifi cant increase in neutrophils and eosinophils in the study group compared to the controls. The number of lymphocytes and macrophages did not differ signifi cantly between the two groups. A statistically signifi cant increase in the level of TNF-α was shown to occur in the group exposed to toluene diisocyanate in comparison to the control group. The concentration of IL-4 increased in the study group, compared to the control one, but the differences did not reach the level of signifi cance, p > 0.05. Such difference was not observed for IL-5. Conclusions: We developed a murine model of TDI-induced asthma which caused the infl ux of infl ammatory cells like eosinophils and neutrophils in the bronchoalveolar lavage fl uid (BALF) in the TDI-treated mice. The increase of the concentration of some proinfl ammatory cytokines (TNF-α, IL-4) in BALF from the exposed mice was also observed.
    Źródło:
    International Journal of Occupational Medicine and Environmental Health; 2012, 25, 4; 492-498
    1232-1087
    1896-494X
    Pojawia się w:
    International Journal of Occupational Medicine and Environmental Health
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Influence of hydrodynamic cavitation on the rheological properties and microstructure of formulated crude oil
    Autorzy:
    Nurullayev, V. H.
    Ismayilov, G. G.
    Usubaliyev, B. T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1178247.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN
    Tematy:
    Cavitation
    asphaltene
    crude oil
    high-paraffinic
    oil transport
    toluene
    Opis:
    The article presents the results of theoretical and experimental studies on the mechanical activation of viscous oil, which confirmed the effectiveness of cavitation on their rheological properties. The major making source of raw materials of oil branch stocks heavy and bituminous crude oils are. Improvement of technologies transportations it is, caused by their high resource potential. Capacity and economic efficiency of the oil pipeline depends on properties of the pumped-over oil. The main obstacle for ensuring necessary speed is viscosity. Recently the steady tendency to magnification of bulks of haul, oil and oil products was out lined. Thus, for problem solution on magnification of bulk of an oil pumping and oil products, developments new or optimization of applied technologies of haul of crude oil and crude oil products taking into account their rheological behavior and operating characteristics of pipelines are indispensable. With that, end in view the big practical and theoretical interest is, represented by working out of new methods of struggle against formation of paraffin adjournment. Considering problem urgency, from our party experiences on influence studying cavitation on formation asphaltene - pitch - paraffin adjournment on an internal surface of the pipeline have, been spent. The possibility of an intensification of process of influence of chemical reagent by cavitation for decrease in viscosity of oil is established. Results of pilot studies on complex influence of chemical reagents and cavitation on viscosity crude oil with various structural and group structure are received. As have shown experiments, as a result cavitation in oil there are irreversible changes of viscosity, pressure of sated steams, shares: paraffin, asphaltene and pitch hydrocarbons.
    Źródło:
    World Scientific News; 2018, 91; 44-58
    2392-2192
    Pojawia się w:
    World Scientific News
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Degradation of toluene using UV/hydrogen peroxide process
    Autorzy:
    Cai, Shaokang
    Sun, Yue
    Gao, Canzhu
    Li, Pengfei
    Cheng, Zhongfa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2032937.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    AOP
    toluene
    hydrogen peroxide
    spectrofotometer
    toluen
    nadtlenek wodoru
    spektrofotometria
    Opis:
    Toluene in wastewater is volatile and difficult to degrade, and the longer it stays in the water, the higher is the risk. An advanced oxidation process (AOPs) has been used to degrade toluene rapidly and efficiently in wastewater by using ultraviolet light and hydrogen peroxide. Toluene in solution (initial concentration – 180 mg/dm3) with hydrogen peroxide (H2O2 dose – 2022 mg/dm3) was almost decomposed within 150 min. pH as well as the presence of various ions in waste water did not affect the degradation process. However, under strongly acidic conditions (pH less than 3), the chloride ions reduced the degradation efficiency of toluene. Based on the UV spectrophotometer and GC-MS analyses, the degradation pathways were observed: first, the methyl group was oxidized leading to the generation of benzoic acid, the benzene ring was subsequently opened by the action of hydroxyl radical, followed by the gradual decomposition of the intermediate products into small molecules such as water and carbon dioxide.
    Źródło:
    Environment Protection Engineering; 2021, 47, 1; 5-15
    0324-8828
    Pojawia się w:
    Environment Protection Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Au-RE-TiO2 nanocomposites. surface characteristics and photoactivity
    Autorzy:
    Krukowska, A.
    Reszczynska, J.
    Zaleska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/109645.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    photocatalysis
    modified TiO2
    rare earth metal
    Au nanoparticles
    toluene degradation
    Opis:
    Photocatalysts based on TiO2 co-doped with rare earth metal (RE) and gold nanoparticles have been prepared using a sol-gel method and followed by gold reduction. Specific surface areas of the modified photocatalysts were calculated by the Brunauer-Emmett-Teller method (BET). Diffuse reflectance spectra of the obtained photocatalysts were recorded with a UV-Vis spectrophotometer (DRS UV-Vis). The influence of the type of rare earth metal on photoactivity of Au-RE-TiO2 nanocomposites in model reaction manifested by toluene photodegradation in a gas phase was investigated. The obtained results showed that photodegradation of toluene in the gas phase is possible over Au-RE-TiO2 irradiated by UV or Vis light. The Au-RE-TiO2 photocatalysts relative to undoped TiO2, did not caused an increase of toluene degradation in the air under visible light. The samples doped with Er3+ or Pr3+ presented the highest activity in solar light among of Au-RE-TiO2. It was observed that both metal dopants affected the surface area of TiO2. The Au-RE-TiO2 photocatalysts relative to undoped TiO2 exhibited the absorption properties under Vis light.
    Źródło:
    Physicochemical Problems of Mineral Processing; 2014, 50, 2; 551-561
    1643-1049
    2084-4735
    Pojawia się w:
    Physicochemical Problems of Mineral Processing
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Recent progress in monoaromatic pollutants removal from groundwater through bioremediation
    Autorzy:
    Chen, J.
    Gao, X.
    Yan, L.
    Xu, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/11447.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN
    Tematy:
    monoaromatic pollutant
    ground water
    bioremediation
    biodegradation
    benzene
    toluene
    ethylbenzene
    xylene
    Opis:
    Monoaromatic pollutants such as benzene, toluene, ethylbenzene and mixture of xylenes are now considered as widespread contaminants of groundwater. In situ bioremediation under natural attenuation or enhanced remediation has been successfully used for removal of organic pollutants, including monoaromatic compounds, from groundwater. Results published indicate that in some sites, intrinsic bioremediation can reduce the monoaromatic compounds content of contaminated water to reach standard levels of potable water. However, engineering bioremediation is faster and more efficient. Also, studies have shown that enhanced anaerobic bioremediation can be applied for many BTEX contaminated groundwaters, as it is simple, applicable and economical.This paper reviews microbiology and metabolism of monoaromatic biodegradation and in situ bioremediation for BTEX removal from groundwater under aerobic and anaerobic conditions. It also discusses the factors affecting and limiting bioremediation processes and interactions between monoaromatic pollutants and other compounds during the remediation processes.
    Źródło:
    International Letters of Natural Sciences; 2015, 07
    2300-9675
    Pojawia się w:
    International Letters of Natural Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Toluene Mono-nitration in a Semi-batch Reactor
    Autorzy:
    Chen, L. P.
    Chen, W. P.
    Liu, Y.
    Peng, J. H.
    Liu, R. H.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/358853.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Przemysłu Organicznego
    Tematy:
    toluene mono-nitration
    apparent activation energy
    semi-batch reaction
    thermal hazard
    Opis:
    Toluene mono-nitration in a semi-batch reactor was investigated with reaction calorimeter (RC1). The mixed acid HNO3/H2SO4/H2O (wt%) was used in proportion 13/66/21, which is similar to industrial parameters. The exothermic rates at different reaction temperatures were compared, and then the curves of heat generation rate after dosing were analyzed. The Maximal Temperature attainable by runaway of the desired Synthetic Reaction (MTSR) under different conditions were calculated for the course hazard evaluation. The results showed that the average reaction heat of mono-nitration was between 169.07~177.11 kJ mol-1, and the special heat of reactant was about 2 kJ kg-1 K-1. Average Ea of second order kinetic was about 30 kJ mol-1, and reaction rate was 10-4 mol s-1 l-1 order of magnitude when the strength of sulphuric acid was about 73.5%. It was also found that when temperature or stirring speed increases, the potential heat accumulation decreases.
    Źródło:
    Central European Journal of Energetic Materials; 2008, 5, 2; 37-47
    1733-7178
    Pojawia się w:
    Central European Journal of Energetic Materials
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Volatile organic compounds removal from vehicle interior based on photocatalytic solution
    Autorzy:
    Bury, P.
    Górniak, A.
    Janicka, A.
    Zawiślak, M.
    Michniewicz, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/245126.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
    Tematy:
    automotive vehicle
    benzene-toluene-xylene compounds
    vehicle interior
    indoor air
    photocatalysis
    Opis:
    The article presents results of research work which aim was development of solution for volatile organic compounds (VOCs) removal from vehicle indoor air. VOCs, especially benzene, toluene, and xylene (BTX), are air pollutants responsible for many civilizational diseases because of its carcinogenic and mutagenic properties. Concentration of those substances can be even few times higher in micro atmosphere of vehicle cabin than in other indoor atmospheres [1]. The aim of the scientific cooperation between Dr. Schneider Automotive Polska and the Wroclaw University of Science and Technology (WUST) is research on innovative (international range), product development – photocatalytic reactor characterized by Volatile Organic Compounds, especially BTX removal properties. The BTX reduction effectiveness, caused by photocatalytic reactor application in vehicle ventilation system, was subjected to in-depth analysis. The results showed difference on not only maximal benzene, toluene, and xylene reduction (separately) but also in the pattern of response surface. In some tested parameters, the hazardous compounds (as a BTX sum) were reduced for almost 70%. The photocatalytic reactor seems to be prospective solution for air quality improvement in any vehicle cabin.
    Źródło:
    Journal of KONES; 2018, 25, 3; 77-84
    1231-4005
    2354-0133
    Pojawia się w:
    Journal of KONES
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Comparison of urinary biomarkers concentrations in exposed and non-exposed petrol station workers in the Eastern Economic Corridor (EEC), Thailand
    Autorzy:
    Thetkathuek, A.
    Polyong, C.P.
    Jaidee, W.
    Sirivarasai, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2083079.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    exposure to gasoline
    trans trans-muconic acid
    toluene
    mandelic methyl hippuric acid
    urinary biomarker
    Opis:
    Background. The Thai government has been developing its Eastern Economic Corridor (EEC), which spans three provinces, with the aim of improving connections with other Asian nations. Since this strategic development, the number of trucks, private car, and passenger car registrations have continued to grow, with a corresponding increase in related to benzene, toluene, ethylbenzene, and xylene (BTEX). Objectives. This study aims to compare the levels of trans, trans-muconic acid (t, t MA); toluene (TU); mandelic acid (MA); and methyl hippuric acid (MHA) in the urine of gas station employees, considering demographic and occupational factors. Material and methods. These employees worked either near or away from the fuel dispenser, and there 100 people in each group. Data were collected using interviews and testing environmental air and urine samples for benzene, toluene, ethyl benzene, and xylene (BTEX). Results. The results showed that BTEX concentrations were just detectable in all 200 cases (100%). The mean (±SD) urine level of t, t MA was 449.28 (±213.32) μg/g creatinine, while the median (min-max) was 428.23 (95.58-1202.56) μg/g creatinine. The mean TU was 0.011 (0.001) mg/L, while the median (min-max) was 0.011 (0.010-0.013) mg/L. MA levels were higher inside the pollution control zone than they were outside the zone (p=.009). Employees who practiced poor personal hygiene had relatively high urinary toluene and MHA levels (p=.009) and those who did not wear personal protective equipment (PPE) had relatively high MA levels (p=.040). Conclusion. The results of this study revealed statistically significant biomarkers influencing the levels of t, t MA; TU; MA; and MHA in urine. The recommendations of this study are that employers should provide their employees with suitable PPE, check regularly to ensure that it is worn, and strongly encourage employees to take care of their sanitation. Employees should take appropriate breaks and days off to minimize their exposure to BTEX.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2022, 73, 1; 109-119
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Opracowanie technologii otrzymywania toluenodiizocyjanianu w procesie fosgenowania toluenodiaminy w fazie gazowej
    Development of technology for preparation of toluene diisocyanate in the process of gas-phase phosgenation of toluenediamine
    Autorzy:
    Szarlik, S.
    Bałdyga, J.
    Molga, E.
    Jasińska, M.
    Lewandowska, M.
    Dyczewski, M.
    Lewandowski, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/945853.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Chemii Przemysłowej
    Tematy:
    toluenodiamina
    toluenodiizocyjanian
    fosgen
    fosgenowanie TDA w fazie gazowej
    toluenediamine
    toluene diisocyanate
    phosgene
    gas-phase TDA phosgenation
    Opis:
    Przedstawiono działania prowadzone wspólnie przez Instytut Chemii Przemysłowej (IChP), Wydział Inżynierii Chemicznej i Procesowej Politechniki Warszawskiej oraz Zakłady Chemiczne ZACHEM S.A. w Bydgoszczy mające na celu opracowanie nowej technologii produkcji toluenodiizocyjanianu (TDI) metodą fosgenowania toluenodiaminy (TDA) w fazie gazowej. Na podstawie studiów literaturowych (głównie patentów), wykonanych badań laboratoryjnych (odparowanie TDA do strumienia azotu) oraz obliczeń projektowych opracowano założenia do projektu badawczej instalacji pilotowej. Badania przeprowadzone na instalacji pilotowej zakończyły się powodzeniem i opracowaniem projektu procesowego instalacji przemysłowej o zdolności 30 000 t TDI/rok.
    The activities undertaken in cooperation by Industrial Chemistry Research Institute (ICRI) and Faculty of Chemical and Process Engineering of the Warsaw University of Technology and Chemical Plant ZACHEM S.A. in Bydgoszcz in order to develop a new technology for production of toluene diisocyanate (TDI) were presented. On the basis of literature studies (mainly patents), performed laboratory tests of toluenediamine (TDA) evaporation under a stream of nitrogen and design calculations the guidelines for the project of research pilot plant were proposed. Pilot plant tests were successful and resulted in the development of process design of an industrial plant with a capacity of 30 000 tons TDI/year.
    Źródło:
    Polimery; 2016, 61, 10; 719-727
    0032-2725
    Pojawia się w:
    Polimery
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Model of aromatic hydrocarbons transport in porous ground media
    Model transportu węglowodorów ropopochodnych w gruncie porowatym
    Autorzy:
    Gawdzik, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/127374.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    hydrocarbons
    benzene
    toluene
    ethylbenzene
    transport in soil
    węglowodory ropopochodne
    benzen
    toluen
    etylobenzen
    transport w glebie
    Opis:
    Dispersion model of NAPL hydrocarbons’ transport in porous media has been presented. Mathematical model allows to estimate whether the menace of ground water can occur as a result of hydrocarbons’ transport through the soil. The convection in mass transport is considered in the general equation due to the higher velocity of propagation in vertical direction. The introduction of the equation of biosorption link allows to take into account microorganisms’ influence on impurities concentration, especially on heavy oils derived compounds. The research conducted on a filter model was the first step to verify the dispersion model of petroleum derived substances. Dispersion coefficient was assessed for benzene, toluene and ethylbenzene.
    W pracy wprowadzono dyspersyjno-konwekcyjny model migracji węglowodorów ropopochodnych w gruntach. Proponowany model jest próbą znalezienia mechanizmu propagacji węglowodorów przez ośrodek porowaty i pozwala przewidzieć, na ile migracja benzenu, toluenu i etylobenzenu jest w stanie zagrozić zwierciadłu wód podziemnych. Uwzględnienie konwekcji w równaniu transportu masy podyktowane jest zwiększoną szybkością migracji węglowodorów w kierunku pionowym. Wprowadzenie równania biosorpcji pozwala uwzględnić wpływ mikroorganizmów na zmianę stężenia, głównie ciężkich węglowodorów ropopochodnych w gruncie. Poprawność modelu zweryfikowano doświadczalnie na modelu filtra gruntowego poprzez wyznaczenie współczynnika dyspersji wzdłużnej dla benzenu, toluenu i etylobenzenu.
    Źródło:
    Proceedings of ECOpole; 2010, 4, 1; 29-35
    1898-617X
    2084-4557
    Pojawia się w:
    Proceedings of ECOpole
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Laboratoryjny biofiltr strużkowy do oczyszczania powietrza z lotnych związków organicznych o charakterze odorowym
    Laboratory biotrickling filter for the removal of odorous volatile compounds from air
    Autorzy:
    Rybarczyk, Piotr
    Gospodarek, Milena
    Szulczyński, Bartosz
    Gębicki, Jacek
    Namieśnik, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1366418.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Aparatury Badawczej i Dydaktycznej, COBRABiD
    Tematy:
    biofiltracja
    biofiltr strużkowy
    złoże zraszane
    toluen
    stopień usunięcia
    biofiltration
    biotrickling filter
    trickled bed
    toluene
    removal ratio
    Opis:
    W pracy przedstawiono wyniki badań doświadczalnych procesu dezodoryzacji powietrza zanieczyszczonego parami toluenu w biofiltrze ze złożem zraszanym (tj. w biofiltrze strużkowym). Zaproponowano układ badawczy do procesu biofiltracji, oparty na bioreaktorze dwusekcyjnym, wypełnionym ceramicznymi pierścieniami Raschiga. Złoże biofiltra zaszczepiono drobnoustrojami z rodzaju Candida. Jako ciecz zraszającą stosowano wodny roztwór soli mineralnych. Zbadano i porównano skuteczność usuwania toluenu z mieszaniny z powietrzem, stosując ciecz zraszającą bez dodatku i z dodatkiem dodecylosiarczanu sodowego. Stwierdzono, że dodatek związku powierzchniowo czynnego powoduje wzrost stopnia usunięcia toluenu w procesie biofiltracji. Wskazano, że proponowane stanowisko może być z powodzeniem stosowane podczas laboratoryjnych badań procesu biofiltracji, zapewniając stabilność pracy układu oraz ograniczenie problemów technicznych związanych z nadmiernym wzrostem biomasy w złożu biofiltra.
    The paper presents the results of experimental investigations of the deodorization process of air contaminated with toluene vapors in a trickled-bed biofilter (i.e. biotrickling filter). A laboratory set-up for biofiltration process was proposed, based on a two-section bioreactor filled with Raschig ceramic rings. The biofilter bed was inoculated with microorganisms from the Candida species. Aqueous solution of mineral salts was used as the trickling liquid. The effectiveness of toluene removal from its mixture with air was investigated and compared using a trickling liquid without addition and with the addition of sodium dodecyl sulphate. It has been found that the addition of a surfactant increases the degree of toluene removal in the biofiltration process. It was pointed out that the proposed set-up can be successfully applied during laboratory investigations of the biofiltration process, ensuring system stability and reducing technical problems related to excessive biomass growth in the biofilter bed.
    Źródło:
    Aparatura Badawcza i Dydaktyczna; 2019, 24, 1; 24-30
    2392-1765
    Pojawia się w:
    Aparatura Badawcza i Dydaktyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Activated carbon adsorption behaviour of toluene at various temperatures and relative humidity
    Autorzy:
    Görgülü, Adnan
    Yağli, Hüseyin
    Koç, Yildiz
    Koç, Ali
    Baltacioğlu, Ertuğrul
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/207947.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    activated carbon
    toluene
    diffusion
    relative humidity
    temperature
    environmental pollution
    węgiel aktywny
    toluen
    dyfuzja
    wilgotność względna
    temperatura
    zanieczyszczenie środowiska
    Opis:
    Filtration plays a major role in managing the rapid increase of environmental pollution and deterioration of atmospheric air quality. One of the most damaging noxious gases in the atmosphere is toluene, which is a common gas that appears in crude oil and is used in various production processes. The adsorption behaviour of activated carbon was examined in dependence of the concentration, temperature and relative humidity. The results showed that increasing air temperature decreased the time to reach the maximum saturation ratio, which occurred due to the increasing pore diffusion coefficient and pore diffusion rate.
    Źródło:
    Environment Protection Engineering; 2019, 45, 1; 111-126
    0324-8828
    Pojawia się w:
    Environment Protection Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Destrukcyjne utlenianie domieszki toluenu w powietrzu w reaktorze koronowym i reaktorze hybrydowym, koronowo-katalitycznym
    Destructive oxidation of toluene admixture in air in a corona and hybrid corona-catalytic reactors
    Autorzy:
    Parus, W.
    Paterkowski, W.
    Straszko, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2072399.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    reaktor hybrydowy koronowo-katalityczny
    spalanie
    toluen
    katalizator tlenkowy
    hybrid corona-catalytic reactor combustion
    toluene
    metal oxides catalyst
    Opis:
    Przedstawiono wyniki badań destrukcyjnego utleniania domieszki toluenu w powietrzu w reaktorze koronowym i reaktorze hybrydowym, koronowo - katalitycznym. Stosowano zasilacz i reaktory własnej konstrukcji oraz katalizator (4 g) o składzie 45% mas. Mn02 + 30% mas. Fe203 +25 % mas. CuO, otrzymany w laboratorium autorów. Pomiary wykonano przy różnych parametrach pracy zasilacza. Napięcie zasilania zmieniano w zakresie 13,2÷13,6 kV a częstotliwość prądu w przedziale 0 ÷ 1,8 kHz. Stężenia toluenu zmieniano w zakresie 0,78+7,20 g/m3, a przepływ gazu w granicach 520÷1475 dm3/h. Ustalono, że zależnie od parametrów zasilania, objętościowego przepływu gazów i temperatury gazów uzyskuje się w reaktorze koronowym stopnie destrukcji toluenu do produktów nietoksycznych (C02 i H2O) w zakresie 0,178÷0,755, a w reaktorze hybrydowym koronowo-katalitycznym w granicach 0,29÷0,958. Stwierdzono, że wzrost częstotliwości pracy generatora powoduje zwiększenie stopnia przemiany w obu typach reaktorów. Natomiast zwiększenie objętościowego przepływu gazów skutkuje obniżeniem stopnia przemiany tej domieszki.
    Research results dealing with the destructive oxidation of toluene admixture in air using a corona and hybrid corona - catalytic reactors are presented. A generator and reactors of authors’ own design and catalyst (4 g) of composition 45 wt. % Mn02, 30 wt. % Fe203 and 25 wt. % CuO obtained in authors own laboratory were used. The measurements were performed for different parameters of generator operation. A generator voltage varied in a range from 13.2 to 13.6 kV, whereas current frequency in a range of 0.4÷1.8 kHz. The toluene concentration was changed in a range 0.78÷7.20 g/m3 and gas flow rate within a range 520÷1475 Ndm3/ h. It was established that depending on generator parameters, volume gas flow rate and gas temperature, the destruction degree of toluene to non-toxic products (C02 i H2O) achieved for the corona and hybrid corona - catalytic reactors were in a range of 0.178÷0.755 and 0.29÷0.958, respectively. It was found that the increase of generator operational frequency caused the enhancement of toluene conversion degree for both types of reactors. On the other hand, the increase of volume gas flow rate resulted in the decrease of toluene conversion degree.
    Źródło:
    Inżynieria i Aparatura Chemiczna; 2013, 4; 361--363
    0368-0827
    Pojawia się w:
    Inżynieria i Aparatura Chemiczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aktywność katalizatorów perowskitowych z dodatkiem platyny w utlenianiu organicznych zanieczyszczeń powietrza
    Activity of perovskite-based platinum doped catalysts in oxidation of organic air pollutants
    Autorzy:
    Musialik-Piotrowska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/237099.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
    Tematy:
    organiczne zanieczyszczenia powietrza
    toluen
    aceton
    octan etylu
    katalizator
    perowskit
    platyna
    organic air pollutants
    toluene
    acetone
    ethyl acetate
    catalyst
    perovskite
    platinum
    Opis:
    Katalizatory tlenkowe oparte na tlenkach złożonych o strukturze perowskitu zazwyczaj wykazują wysoką aktywność w utlenianiu związków tlenopochodnych, natomiast zwykle są mało aktywne w utlenianiu węglowodorów, szczególnie aromatycznych. Do badań wykonano katalizatory na bazie perowskitu (LaMnO3), z dodatkiem platyny wprowadzonej do fazy aktywnej, na monolitycznym nośniku metalowym z warstwą pośrednią gamma-Al2O3. Przebadano je w utlenianiu toluenu oraz acetonu i octanu etylu, spalanych indywidualnie i w mieszaninach dwuskładnikowych - węglowodór i pochodna tlenowa. Wykazano, że utlenianie samego toluenu zachodziło do produktów końcowych - CO2 i H2O, natomiast związki tlenowe utleniały się poprzez produkty pośrednie - aldehyd octowy - w spalaniu obu związków oraz etanol - podczas spalania octanu etylu. W przypadku wszystkich katalizatorów niewielki wzajemny wpływ na spalanie każdego ze związków zaobserwowano spalając mieszaninę toluen-aceton, wyraźnie większy w przypadku mieszaniny toluen-octan etylu. Spalanie toluenu w mieszaninach na mniej aktywnych katalizatorach przebiegało poprzez benzen. W obecności obu katalizatorów dotowanych platyną, podczas spalania mieszanin stężenie aldehydu octowego zmalało, prawdopodobnie wskutek lokalnego wzrostu temperatury na platynie w wyniku spalenia toluenu. Najwyższą aktywność wykazał katalizator z dodatkiem platyny wstępnie naniesionej na gamma-Al2O3, o ogólnej zawartości czynnika aktywnego 20% mas. Stwierdzono, że minimalna zawartość czynnika aktywnego w przypadku katalizatorów tlenkowych nie powinna być mniejsza niż 15% mas.
    Metal oxide perovskite-type catalysts usually show high activity for oxidizing oxy-derivative compounds, but they are much less active in the oxidation of hydrocarbons, particularly aromatics. For the purpose of the study, LaMnO3-based catalysts, with platinum incorporated into the active phase, were prepared on monolithic metallic supports washcoated with gamma-Al2O3. The catalysts were tested in the oxidation of toluene, as well as acetone and ethyl acetate, which were combusted separately or in two-component mixtures - hydrocarbon and oxy-derivative. It has been demonstrated that when toluene alone was oxidized, the reaction ran to final products - CO2 and H2O, while oxygen compounds were oxidized via intermediate products - acetaldehyde during combustion of both compounds, and ethanol during combustion of ethyl acetate. With all the catalysts tested, the "mixture effect" of each component was insignificant during oxidation of the toluene-acetone mixture, and noticeably stronger during combustion of the toluene-ethyl acetate mixture. The combustion of toluene in mixtures over catalysts of lower activity occurred via benzene. In the presence of Pt-doped catalysts, the concentration of acetaldehyde during combustion of mixtures decreased, which was probably due to a local rise in temperature on the Pt active sites as a result of toluene oxidation. The highest activity was that of the catalyst where platinum was deposited onto gamma-Al2O3, and the total content of the active phase amounted to 20 wt. %. It has been found that in the case of metal oxide catalysts the minimal content of the active phase can not be lower than 15 wt. %.
    Źródło:
    Ochrona Środowiska; 2011, 33, 1; 19-24
    1230-6169
    Pojawia się w:
    Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Reakcja fosgenowania TDA w fazie gazowej w reaktorze przepływowym o specjalnej konstrukcji
    Phosgenation reaction of TDA in the gas phase in a flow reactor of special design
    Autorzy:
    Szarlik, S.
    Dzięgielewska, M.
    Lewandowski, P.
    Bałdyga, J.
    Jasińska, M.
    Ruczyński, L.
    Stuczyński, J
    Sławatycki, A.
    Chrupała, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2072123.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    toluenodiamina TDA
    fosgenowanie w fazie gazowej
    mieszanie wsteczne
    toluenodiizocyjanian (TDI)
    toluenediamine (TDA)
    phosgenation in the gaseous phase
    backmixing
    toluene diisocyanate (TDI)
    Opis:
    W pracy opisano przebieg badań teoretycznych i doświadczalnych nad fosgenowaniem TDA w fazie gazowej. Ponieważ reakcja przebiega w reżimie reakcji natychmiastowych, bardzo istotne jest wymieszanie substratów. Z drugiej strony nie można dopuścić do cyrkulacji, które powodują powstawanie produktów ubocznych. Problem rozwiązano przez odpowiednie dozowanie reagentów. Do wyznaczania optymalnych warunków procesu posłużono się liczbami kryterialnymi: Re Ct, co stanowi nowatorskie rozwiązanie.
    The theoretical and experimental studies on phosgenation process of TDA in the gas phase are presented in the paper. The reaction takes place in the instantaneous reaction regime, so it is very important to well mix the reac tants. On the other hand, the circulation leading to by-products formation cannot be allowed. The issue was solved by the proper dosing of reactants. The appropriate criterion numbers Re and Ct (being an innovative solution) were used to determine the optimal process conditions.
    Źródło:
    Inżynieria i Aparatura Chemiczna; 2013, 6; 570--571
    0368-0827
    Pojawia się w:
    Inżynieria i Aparatura Chemiczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Benzen, cykloheksan, etylobenzen, n-heksan, metylocykloheksan, toluen – metoda oznaczania
    Benzene cyclohexane, ethylbenzene, n-hexane, methylcyclohexane, toluene -a determination method
    Autorzy:
    Domański, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/137771.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    benzen
    cykloheksan
    etylobenzen
    n-heksan
    metylocykloheksan
    toluen
    metoda chromatografii gazowej
    benzene
    cyclohexane
    ethylbenzene
    n-hexane
    methylcyclohexane
    toluene
    gas chromatography metod
    workplace air
    Opis:
    Metoda polega na adsorpcji na węglu aktywnym zawartych w powietrzu par: benzenu, cykloheksanu, etylobenzenu, n-heksanu, metylocykloheksanu i toluenu, a następnie desorpcji disiarczkiem węgla oraz analizie chromatograficznej roztworu uzyskanego w wyniku desorpcji.Metodę stosuje się do oznaczania wymienionych węglowodorów w powietrzu na stanowiskach pracy podczas przeprowadzania kontroli warunków sanitarnych. Oznaczalność metody wynosi: 0,15 mg benzenu, 7,5 mg cykloheksanu, 5 mg etylobenzenu, 3,75 mg n-heksanu, 25 mg metylocykloheksanu i 5 mg toluen w 1 m3 powietrza.
    This method is based on the adsorption of benzene cyclohexane, ethylbenzene, n-hexane, methy-locyclohexane and toluene vapors on active charcoal, desorption with carbon disulphide and determination with gas chromatography with an FID detector. The determination limit of this method in the air sample is 0.15 mg/m3 for benzene, 7.5 mg/m3 for cyclohexane, 5 mg/m3 for ethylbenzene, 3.75 mg/m3 for n-hexane, 25 mg/m3 for methylcyclohexane and 5 mg/m3 for toluene.
    Źródło:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2011, 1 (67); 35-44
    1231-868X
    Pojawia się w:
    Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Occupational exposure to selected isocyanates in Polish industry
    Zawodowe narażenie na wybrane izocyjaniany w polskim przemyśle
    Autorzy:
    Brzeźnicki, Sławomir
    Bonczarowska, Marzena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2165381.pdf
    Data publikacji:
    2015-07-09
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
    Tematy:
    izocyjaniany
    narażenie zawodowe
    poliuretany
    4’-metylenobis(fenyloizocyjanian)
    toluilenodiizocyjanian
    diizocyjanian heksano-1'6-diylu
    isocyanates
    occupational exposure
    polyurethanes
    4’-methylenediphenyl diisocyanate
    toluene diisocyanate
    hexamethylene diisocyanate
    Opis:
    Background Isocyanates constitute a group of highly reactive, low molecular weight chemicals used worldwide for polyurethane manufacturing. The occupational exposure to these compounds is a major cause of occupational asthma, thus it is very important to monitor their concentration in the workplace atmosphere. The aim of the study was to measure the concentration of 4,4’-methylenediphenyl diisocyanate (MDI; CAS 101-68-8), toluene-2,4-di-isocyanate (2,4-TDI; CAS 584-84-9), toluene-2,6-di-isocyanate (2,6-TDI; CAS 91-08-7) and hexamethylene di-isocyanate (HDI; CAS 822-06-0) in the work environment for evaluation of the occupational exposure to these compounds. Material and Methods Determination of concentrations of selected isocyanates was carried out in 21 manufacturing plants, during different industrial processes. The collected air samples (personal samples) were analyzed by means of the high-performance liquid chromatography (HPLC). Results The presented results represent the 1st data on the occupational exposure to isocyanates in Poland. This set of data is generally indicative of concentrations of analyzed isocyanates that are low and do not exceed the maximum admissible concentration (MAC) values in Poland. Elevated concentrations (above the MAC value) were found only for the TDI in the course of manufacturing of polyurethane foam blocks. Conclusions Results of many studies show that low concentrations of isocyanates (particularly of low volatility like for example MDI) in the air cannot exclude the possibility of additional absorption of these compounds through skin. Taking into consideration all the uncertainties associated with the evaluation of the risk of exposure to isocyanates based solely on measurement of their levels in the air, it would seem that the simultaneous application of environmental and biological monitoring would only facilitate a reliable assessment of the occupational exposure risk. Med Pr 2015;66(3):291–301
    Wstęp Izocyjaniany stanowią grupę małocząsteczkowych silnie reaktywnych związków chemicznych szeroko stosowanych do produkcji tworzyw poliuretanowych. Uważa się, że zawodowe narażenie na te związki to jeden z głównych czynników powstawania astmy zawodowej i z tego względu istotne jest stałe monitorowanie ich stężeń w środowisku pracy. Celem pracy było wykonanie pomiarów stężeń metylenobis(fenyloizocyjanianu) (MDI; CAS 101-68-8), diizocyjanianu tolueno-2,4-diylu (2,4-TDI; CAS 584-84-9), diizocyjanianu tolueno-2,6-diylu (2,6-TDI; CAS 91-08-7), diizocyjanianuheksano-1,6-diylu (HDI; CAS 822-06-0) w środowisku pracy jako podstawy do oceny zawodowego narażenia na te związki. Materiał i metody Oznaczenia stężeń wybranych izocyjanianów zostały przeprowadzone w 21 zakładach pracy podczas różnych procesów produkcyjnych. Pobrane próbki powietrza analizowano z zastosowaniem wysokosprawnej chromatografii cieczowej (high-performance liquid chromatography – HPLC). Wyniki Przedstawione wyniki są pierwszymi w Polsce ilościowymi danymi dotyczącymi zawodowego narażenia na izocyjaniany. Wynika z nich, że generalnie stężenia oznaczanych związków pozostają na niskim poziomie i nie przekraczają ustanowionych wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS). Przekroczenia wartości normatywnych stwierdzono jedynie w przypadku TDI podczas produkcji bloków pianki poliuretanowej. Wnioski Wyniki wielu badań wskazują, że w przypadku niskich stężeń izocyjanianów w powietrzu (szczególnie słabo lotnego MDI) nie można wykluczyć możliwości wchłaniania tych związków przez skórę. Biorąc pod uwagę wszystkie niepewności związane z oceną zawodowego narażenia na izocyjaniany dokonywaną wyłącznie w oparciu o pomiary ich stężeń w powietrzu wydaje się, że jedynie jednoczesne stosowanie monitoringu środowiskowego i monitoringu biologicznego mogłoby pozwolić na wiarygodną ocenę narażenia zawodowego. Med. Pr. 2015;66(3):291–301
    Źródło:
    Medycyna Pracy; 2015, 66, 3; 291-301
    0465-5893
    2353-1339
    Pojawia się w:
    Medycyna Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Catalytic decomposition of toluene over La1-xSr xMnO3/palygorskite synthesized catalysts
    Autorzy:
    Song, L.
    Chen, T.
    Chen, D.
    Chen, Y.
    Xie, J.
    Liu, H.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/207996.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    catalysts
    manganese
    manganese oxide
    toluene
    transmission electron microscopy
    X ray diffraction
    Palygorskite
    katalizatory
    mangan
    tlenek manganu
    toluen
    transmisyjna mikroskopia elektronowa
    dyfrakcja promieniowania rentgenowskiego
    Opis:
    Palygorskite (PG) supported La1-xSrxMnO3 catalysts were fabricated by copreripitation. The catalysts were characterized by X-ray diffraction (XRD), transmission electron microscopy (TEM), specific surface area (SSA) and H2 temperature programmed reduction (H 2-TPR). Catalytic activity for VOCs was examined by using toluene as a model compound. The results show that the surface area as well as mechanical strength of catalysts increase substantially after catalysts loaded in PG. XRD patterns show that after calcination at 700 0C, PG as a support in 9% LaMn03/PG and 9% La0.7Sr0.3MnO3/PG was transformed into amorphous phase and the morphology was not destroyed. It was well established that the main reductive components are factually Mn(III) or Mn(IV) oxides in catalysts based on the results of TPR. It was also found that Mn(IV) increases while Mn(III) reduces responding with the increasing amount of Sr. Toluene conversion rate of as-preparedμ% La1-xSr xMnO3/PG increases with the increasing values of x and μ when x=0-0.3 and μ = 3-9%. Toluene can be converted completely at 285 0C by 9% La0.7Sr0.3MnO3/PG catalyst while no significant change was observed after addition on the doping and loading amount of Sr. During a 100 h stability experiment of 9% La 0.7Sr0.3MnO3/PG catalyst, toluene removal was found to be above 95%.
    Źródło:
    Environment Protection Engineering; 2013, 39, 3; 31-42
    0324-8828
    Pojawia się w:
    Environment Protection Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Evaluation of the efficiency of the three-way catalytic converter of a spark ignition engine of the chosen aromatic hydrocarbons removing
    Autorzy:
    Skrętowicz, M.
    Woźniak, J.
    Wróbel, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/133224.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Naukowe Silników Spalinowych
    Tematy:
    hydrocarbons
    three-way catalytic converter
    TWC
    exhaust
    benzene
    toluene
    xylenes
    BTX
    spark ignition engines
    węglowodory
    reaktor katalityczny trójfunkcyjny
    spaliny
    benzen
    toluen
    ksylen
    silnik z zapłonem iskrowym
    Opis:
    In the paper the results of measurement of the most popular aromatic hydrocarbons (benzene, toluene and xylenes) in the exhaust of spark ignition engine before and after three-way catalytic reactor were presented. The investigations have been conducted at fixed rotational speed, 2500 rpm and at a few different values of torque in range 0 – 80 Nm, every 10 Nm. Based on obtained results, the calculations of catalytic reactor efficiency in removing analysed components have been made. The measurements showed high efficiency of the catalytic converter in reduction of that pollutants in exhaust gases.
    Źródło:
    Combustion Engines; 2017, 56, 2; 83-86
    2300-9896
    2658-1442
    Pojawia się w:
    Combustion Engines
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena możliwości zastosowania procesu zestalania chemicznego do unieszkodliwiania gleby zanieczyszczonej toluenem
    Assessment of applicability of chemical solidification process to treat soils contaminated with toluene
    Autorzy:
    Banaszkiewicz, K. P.
    Pasiecznik, I.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/236872.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
    Tematy:
    volatile organic compounds (VOCs)
    toluene
    cement
    diatomaceous earth
    textile fibers
    rubber granulate
    solidification
    adsorption
    immobilization
    compressive strength
    capillary water absorption
    lotne związki organiczne
    toluen
    ziemia okrzemkowa
    kord tekstylny
    granulat gumy
    zestalanie
    adsorpcja
    kapsułacja
    wytrzymałość mechaniczna
    nasiąkliwość wodą
    Opis:
    Chemical solidification is an established technology used in treatment of inorganic wastes contaminated mainly with trace metals (Cd, Cu, Zn, Ni, Pb). During this process, metal ions are chemically bound to hydration products of cement. In case of organic compounds, particularly volatile organic compounds (VOCs), the solidification technology has some limitations. Volatilization of VOCs during mechanical mixing of individual components of the binding mixture is a major problem. With this in mind, applicability of the technology for treatment of sandy soil contaminated with toluene was assessed in laboratory tests. Three binding (solidifying) Portland cementbased (CEM I 42.5 R) formulations, additionally supplemented with diatomaceous earth and textile fibers of high waste-rubber content were tested for soil solidification. These additional components acted as adsorbents to reduce the toluene evaporation. In the course of treatment, emission of all the gaseous contaminants was monitored. Influence of the binding (solidifying) mixture composition on toluene emission was evaluated based on the momentary toluene concentrations monitored above the surface of the reactive mixture using flame-ionization detector. The research results confirmed beneficial effect of hermetization of the contaminated soil using Portland cement. Introduction of cement equivalent to 50% of the soil weight resulted in the reduction of total toluene emission by over 26%. The cement-based mixtures containing diatomaceous earth or textile fibers gave higher results (27–45%).
    Stabilizacja/zestalanie jest powszechnie stosowanym procesem do unieszkodliwiania odpadów mineralnych, głównie zanieczyszczonych metalami śladowymi. W procesie tym jony metali są chemicznie wiązane z produktami hydratacji cementu. W przypadku zanieczyszczeń organicznych, w szczególności lotnych związków organicznych, technologia stabilizacji/zestalania ma pewne ograniczenia. Największy problem stanowi uwalnianie lotnych związków organicznych w trakcie mechanicznego mieszania poszczególnych składników mieszaniny wiążącej. Mając to na uwadze, w testach laboratoryjnych oceniono możliwość zastosowania tej technologii do unieszkodliwiania gleby piaszczystej zanieczyszczonej toluenem. Do stabilizacji/zestalania takiej gleby zastosowano trzy mieszaniny wiążące (zestalające) na bazie cementu portlandzkiego (CEM I 42,5 R), zawierające ponadto ziemię okrzemkową lub kord tekstylny z dużą ilości odpadowej gumy z opon. Te dodatkowe składniki pełniły rolę adsorbentów ograniczających emisję toluenu. W trakcie procesu prowadzono monitoring emitowanych zanieczyszczeń gazowych. Ocenę wpływu składu mieszaniny wiążącej (zestalającej) na emisję toluenu przeprowadzono na podstawie analizy stężeń chwilowych C7H8 zarejestrowanych detektorem płomieniowo-jonizacyjnym nad powierzchnią mieszaniny reakcyjnej. Wyniki badań potwierdziły korzystny wpływ hermetyzacji zanieczyszczonej gleby z użyciem cementu portlandzkiego. Zastosowanie cementu w ilości 50% masy gleby zmniejszyło całkowitą emisję toluenu o ponad 26%. Podobne efekty uzyskano stosując cement z dodatkiem ziemi okrzemkowej lub kordu tekstylnego.
    Źródło:
    Ochrona Środowiska; 2017, 39, 3; 41-46
    1230-6169
    Pojawia się w:
    Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-32 z 32

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies