Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "theory of legal interpretation" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 18
Tytuł:
Dialogiczna koncepcja interpretacji prawa
Dialogical Concept of Legal Interpretation
Autorzy:
Tobor, Zygmunt
Kobyliński, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531735.pdf
Data publikacji:
2020-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
interpretacja prawa
strategia interpretacyjna
komunikacyjne ujęcie prawa
legal interpretation
strategies of interpretation
communication theory of legal interpretation
Opis:
Celem niniejszego tekstu jest przedstawienie zarysu dialogicznej koncepcji interpretacji prawa. Wiąże się ona z koniecznością ustalenia relacji pomiędzy prawodawcą a sądami. W wymiarze normatywnym koncepcja ta obejmuje analizę założeń odnośnie wzajemnej roli prawodawcy i sądów w ustalaniu treści prawa. W wymiarze opisowym polega on na przedstawieniu narzędzi, za pomocą których prawodawca i sądy mogą nawiązywać komunikację zmierzającą do usprawnienia procesu interpretacyjnego. Opisujemy wymagania, jakie spełniać powinna komunikacja między sądami a prawodawcą oraz odnosimy się na do istniejących rozwiązań funkcjonujących w Polsce oraz Stanach Zjednoczonych. W tekście sygnalizujemy jedynie doniosłość tego zagadnienia, które, w naszym przekonaniu, warte jest dalszych prac badawczych.
The purpose of this text is to present an outline of the dialogical concept of legal interpretation. It involves the need to establish the relationship between the legislature and courts. In the normative dimension, this concept includes an analysis of assumptions about the mutual roles of the legislature and courts in determining the substance of the law. In the descriptive dimension, the authors present tools that enable communication between the legislature and courts in order to improve the interpretation process. The authors describe the requirements for communication between courts and the legislature, and refer to existing solutions in Poland and the United States. In the text the importance of this issue is only signaled, but the authors believe that it is worth further research.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 2(23); 35-48
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teoria klaryfikacyjna wykładni prawa jako teoria uzasadnienia. Perspektywa psycholingwistyczna a pozytywistyczna koncepcja wykładni prawa
The ‘clarification’ theory of legal interpretation as a theory of justification. Psycholinguistic perspective and the positivist idea of legal interpretation
Autorzy:
Romanowicz, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531399.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Jerzy Wróblewski
klaryfikacyjna koncepcja wykładni prawa
psycholingwistyka
‘clarification’ theory of legal interpretation
psycholinguistics
Opis:
W ramach paradygmatu pozytywizmu prawniczego w polskiej teorii prawa sformułowano J. Wróblewskiego klaryfikacyjną koncepcję wykładni prawa. Przyjęcie perspektywy psycholingwistycznej dla analizy tejże teorii umożliwia wzięcie pod uwagę wiedzy o ludzkiej percepcji językowej i porównanie jej z przyjmowanym przez J. Wróblewskiego ujęciem uzyskiwania rozumienia tekstu prawnego. Tak przeprowadzony eksperyment myślowy – przejścia z poziomu teorii prawa na poziom psycholingwistyki – ujawnia „ukryte” cechy J. Wróblewskiego teorii wykładni prawa. W zakresie pytania o status tej teorii, prowadzi to do wniosku, że nie jest to ani deskryptywna, ani normatywna teoria interpretacji prawa. Jest ona możliwa do zaakceptowania jedynie jako normatywna teoria uzasadnienia decyzji interpretacyjnych w procesie stosowania prawa.
Within the framework of legal positivism on the ground of Polish legal theory there was founded, in the scope of the issue of legal interpretation, the ‘clarification’ theory, formulated by J. Wróblewski. Adopting psycholinguistic perspective for the analysis of above mentioned theory allows to take the knowledge about human linguistic cognition into consideration and compare it with the vision of achieving understanding of legal text as understood by J. Wróblewski. Thus conducted “mental experiment” – moving from the level of the legal theory to the level of psycholinguistics – reveals “hidden” properties of J. Wróblewski theory of legal interpretation. First of all, as far as the question about the status of his theory is concerned, it allows to formulate a conclusion that it is neither a descriptive nor a normative theory of legal interpretation. It is possible to accept only as a normative theory of justification of interpretation decisions in the process of law application.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2011, 1(2); 55-74
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane aspekty odtwarzania celów w prawie gospodarki odpadami (cz. II)
Selected aspects of reconstruction of purposes in waste management law (p. II)
Autorzy:
Łazor, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2140640.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
legal interpretation
derivational theory of legal interpretation
teleological interpretation
interpretation directives
wykładnia prawa
derywacyjna koncepcja wykładni prawa
wykładnia celowościowa
dyrektywy wykładni
Opis:
Płaszczyzna aksjologiczna w interpretacji przepisów prawa gospodarki odpadami stała się bardzo znacząca, z uwagi na dynamiczne zmiany zachodzące w sferze jego wartości, a odnoszących się do postępowania z odpadami. Choć są one w dużej mierze jednym z elementów tworzących strukturę celów ogólnych prawa ochrony środowiska, to jednak zachowują one także swoje indywidualne cechy systemowe, co zostało przedstawione w pierwszej części opracowania. Prześledzenie głównych założeń konstrukcyjnych aspektu celowościowego w derywacyjnej koncepcji wykładni prawa, której twórcą jest Maciej Zieliński, pozwoli nam w sposób ogólny odpowiedzieć na pytanie, czy może być ona przydatnym narzędziem w procesie interpretacji przepisów prawa gospodarki odpadami. W tym kontekście trzeba zauważyć, że opowiedzenie się za pewną ideologią wykładni przy stosowaniu przepisów danej gałęzi prawa − sprzyjać może zachowaniu spójności aksjologicznej. Ponadto oderwanie poszczególnych dyrektyw interpretacyjnych od metodyki posługiwania się nim, czy jak to ujął M. Zieliński w swojej koncepcji − od określonych zasad, reguł czy wskazówek, skutkuje tym, że staje ona tylko „bezwolnym” instrumentem w rękach interpretatora, co może prowadzić do wyników wykładni, które często są nie do pogodzenia z celami prawa, które możemy przypisać prawodawcy.
The axiological plane in the interpretation of provisions of the waste management law plays a significant role due to dynamic changes which are taking place concerning its values and which are related to waste management procedures. Although they are, to a large extent, one of the elements forming the structure of the general objectives of the environmental law, they also retain their individual systemic properties, as presented in part 1 of the study. Analyzing the main structural assumptions of the teleological aspect in the derivational theory of legal interpretation created by Maciej Zieliński will allow us to examine whether it may be a valuable tool in the interpretation of provisions of waste management law. In this context, we must note that supporting a particular ideology of interpretation may be conducive to maintaining axiological consistency when applying provisions of a given branch of law. Furthermore, the detachment of particular interpretative directives from the methodology of their use (or as M. Zieliński puts it in his conception - from certain principles, rules or guidelines) makes them a “passive” instrument in the hands of the interpreter that may lead to interpretative results that are often irreconcilable with the objectives of the law ascribed to the legislator.
Źródło:
Studia Administracyjne; 2022, 15, 1; 49-60
2080-5209
2353-284X
Pojawia się w:
Studia Administracyjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawiedliwość wykładni prawa
Justice in legal interpretation
Autorzy:
Bogucki, Olgierd
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1595949.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
justice
legal interpretation
theory of law
theory of legal interpretation
philosophy of law
sprawiedliwość
wykładnia prawa
teoria prawa
teoria wykładni prawa
filozofia prawa
Opis:
Czy można mówić o sprawiedliwości wykładni prawa? Celem artykułu jest uzasadnienie pozytywnej odpowiedzi na to pytanie oraz bliższa eksplikacja znaczenia (a raczej znaczeń) takiej pozytywnej odpowiedzi. Cel ten jest realizowany metodą analizy pojęciowej – analizy głównych pojęć związanych ze sprawiedliwością i wykładnią prawa. Na podstawie analizy sformułowano kilka podstawowych twierdzeń. Po pierwsze, sprawiedliwość prawa i sprawiedliwość wykładni prawa są dwoma różnymi zagadnieniami. Jeżeli chcemy mówić o sprawiedliwości przy wykładni prawa, to będzie to przede wszystkim sprawiedliwość proceduralna. W przypadku procesu wykładni mamy do czynienia z niedoskonałą sprawiedliwością proceduralną. Można jednak zauważyć również pewne cechy czystej sprawiedliwości proceduralnej. Proceduralna sprawiedliwość w przypadku wykładni prawa oznacza niearbitralność przy stosowaniu reguł wykładni, co w konsekwencji pozwala na rozstrzyganie między różnymi wariantami interpretacyjnymi reprezentującymi różne materialne koncepcje sprawiedliwości. Tym więcej jest sprawiedliwości proceduralnej przy wykładni prawa, im bardziej rozbudowany jest zespół reguł dotyczących jej dokonywania. Mimo że realizowanie tak rozumianej sprawiedliwości jest warunkiem koniecznym uzyskania materialnie sprawiedliwego wyniku, nie może go jednak gwarantować, a w szczególności nie może gwarantować pełnej etycznej słuszności wyniku.
Can we talk about justice in the interpretation of law? The aim of the article is to justify positive answer to this question and closer explication of the meaning (or rather meanings) of this answer. This aim is implemented by method of conceptual analysis – analysis of the main concepts related to justice and legal interpretation. Several statements have been made on the basis of the analysis. First of all, the justice of law and the justice of legal interpretation are two separate issues. If we are talking about justice in the process of legal interpretation, we mean, above all, procedural justice. In the case of legal interpretation, there is an imperfect procedural justice, which, however, shows a significant resemblance to pure procedural justice. Procedural justice in the interpretation of law means non-arbitrariness in judging between different interpretive variants representing different substantial concepts of justice. The more procedural justice there is in interpreting the law, the more exhaustive the set of rules for making it. Although the implementation of justice understood in this way is a prerequisite for achieving a substantially just result, it can not guarantee it, and in particular can not guarantee a full ethical rightness of the result.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2019, 26, 2; 7-22
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Critical Jurisprudence of Duncan Kennedy and the Status of the Theory of Legal Interpretation
Krytyczna jurysprudencja Duncana Kennedy’ego a status teorii interpretacji prawniczej
Autorzy:
Łakomy, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1955464.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
theory of legal interpretation
the political
hermeneutic universalism
critical legal studies
indeterminacy thesis
adjudication
teoria wykładni prawa
polityczność
hermeneutyczny uniwersalizm
ruch studiów krytycznych nad prawem
teza o niezdeterminowaniu
Opis:
The article attempts to analyse the status of the theory of legal interpretation that emerges from the contributions of one of the representatives of critical legal studies (CLS). Legal interpretation is analysed by using concepts drawn from hermeneutic universalism and the post-structural philosophy of politics. The concepts of Duncan Kennedy, an American philosopher of law, are subjected to analysis, and his concept of adjudication, the indeterminacy thesis and the hermeneutic of suspicion is addressed. The paper puts forward the thesis that the political nature of law – alongside factors closely related to social structure – is also determined by factors which pertain to the cognitive subject. This fact has crucial importance for determining the status of the theory of legal interpretation.
Celem niniejszego artykułu jest dokonanie analizy statusu teorii interpretacji prawniczej, jaki wyłania się z koncepcji przedstawicieli ruchu studiów krytycznych nad prawem (critical legal studies, CLS). Interpretacja prawnicza jest badana przy wykorzystaniu koncepcji hermeneutycznego uniwersalizmu oraz poststrukturalnej filozofii polityki. Analizie poddane zostały koncepcje amerykańskiego filozofa prawa, jednego z najbardziej znanych przedstawicieli CLS – Duncana Kennedy’ego – jego koncepcja orzekania, teza o niezdeterminowaniu oraz hermeneutyka podejrzeń. Niniejszy tekst stawia tezę, że polityczność prawa – poza przyczynami związanymi ściśle ze strukturą społeczną – uwarunkowana jest również przyczynami leżącymi po stronie podmiotu poznającego. Ten fakt ma kluczowe znaczenie dla określania statusu interpretacji prawniczej.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2020, 12, 3; 70-89
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komunikowanie przekazu w modelach stosunków prawnych (na przykładzie przepisów „ Kodeksu pracy ”)
Autorzy:
LIZISOWA, MARIA TERESA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/957664.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
legał language
theory of communication
stylistics
text interpretation
Opis:
The present paper presents a discursive interpretation of legał regulations, understood as a particular delineation of communication between a legislator and the receivers of normative statements. The author shows, that the way of communicating a statement in an interacting community, artificially created by a law, is schematic and happens according to two patterns. While regulating the actions of legał subjects in relations conceming legał obligations, a legislator refers writs to the receivers of normative statements. The writs take a form of categorical statements, composed of indicative sentences as well as they specify the time of establishing and receiving of the act of speech, in deictic temporal setting around a pivot of “here and now”, given by a legislature. In the case of combining legał obligations and interactions of dependence of authority, a statement determining the way of solving a dispute between the subjects of legał obligations (e.g. between an em- ployer and an employee), through subjects of authority (e.g. employment courts), is given in the form of conditional sentences. Temporal setting of events in the statements regulating interactions of dependence of authority, determines projection on the time pivot. Ac- cording to the author, the syntactic organisation of sentences and the temporality alloca- ted as the duration of actions suspended in time are the main grammatical ąualities of the functional marking of legał texts.
Źródło:
Stylistyka; 2007, 16; 341-349
1230-2287
2545-1669
Pojawia się w:
Stylistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie ról semiotycznych wypowiedzi, kontekstu i intencji w interpretacji norm prawa pozytywnego – Analiza fenomenologiczna
Importance of semiotic functions of statements, context and intention to interpretation of legal norms – phenomenological analysis
Autorzy:
Bekrycht, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/596645.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Teoria prawa
Interpretacja norm prawnych
Teoria wypowiedzi
Legal theory
Interpretation of legal norms
Theory of speech acts
Opis:
Antas J., O kłamstwie i kłamaniu, Kraków 2008. Austin J. L., Mówienie i poznawanie, tł. B. Chwedeńczuk, Warszawa, 1993. Bekrycht T., Aprioryczność prawa. Ontologia prawa w fenomenologii Adolfa Reinacha, Warszawa 2009. Burkhardt A., Soziale Akte, Sprechakte und Textillokutionen, Niemeyer Max Verlag 1986. Geier M., Gra językowa filozofów, tł. J. Sidorek, Warszawa 2000. Gizbert-Studnicki T., Stwierdzenie jako akt mowy, Studia Filozoficzne 1973. Ingarden R., Czego nie wiemy o wartościach [w:] R. Ingarden, Przeżycie, dzieło, wartość, Kraków 1966. Ingarden R., O dziele literackim, tł. M. Turowicz, Warszawa 1988. Jędrzejewska A., Koncepcja oświadczenia woli w prawie cywilnym, Warszawa 1992. Kulesza W., Zniesławienie i zniewaga, Warszawa 1984. Lang W., Wróblewski J., Zawadzki S., Teoria państwa i prawa, Warszawa 1980. Opałek K., Wróblewski J., Prawo – metodologia, filozofia, teoria prawa, Warszawa 1991. Radwański Z., Wykładnia oświadczeń woli składnych indywidualnym adresatom, Wrocław 1992. Reinach A., Aprioryczne podstawy prawa cywilnego, tł. T. Bekrycht, Kraków 2009. Searle J. R., Czynności mowy, tł. B. Chwedeńczuk, Warszawa 1987. Wittgenstein L., Dociekania filozoficzne, tł. B. Wolniewicz, Warszawa 2000. Woleński J., Z zagadnień analitycznej filozofii prawa, Warszawa-Kraków 1980. Ziembiński, Z. Logika praktyczna, Warszawa 1994. Zirk-Sadowski M., Rozumienie ocen w języku prawnym, Łódź 1984.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2010, LXXXII (82); 11-32
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The attack on the protected legal interest: a criminalisation principle and an element of the criminal offence?
Autorzy:
Gómez Lanz, Javier
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2206908.pdf
Data publikacji:
2023-06-26
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
criminal law
protected legal interest
theory of criminalisation
material unlawfulness
teleological interpretation
Opis:
This paper analyses the role played by the notion of legal interest as a criterion for decisions on criminalisation and, according to some scholars, as an element of criminal offence. First, the analysis tallies the impact of legal interest on criminal policy, focusing on the correlation between this concept’s definition and underlying political theories. Subsequently, the article explores difficulties of using legal interest as an interpretative canon to determine whether the offender’s deed can be deemed materially unlawful.
Źródło:
Ius Novum; 2023, 17, 3 ENG; 19-31
1897-5577
Pojawia się w:
Ius Novum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasada nullum crimen sine lege jako źródło poszukiwania językowej granicy wykładni prawa karnego?
The Principle of Nullum Crimen Sine Lege as a Source for Search for the Limits of Linguistic Interpretation in Criminal Law?
Autorzy:
Tkacz, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531369.pdf
Data publikacji:
2020-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
nullum crimen sine lege
granice wykładni prawa
wykładnia prawa
prawo karne
teoria prawa
limits of legal interpretation
legal interpretation
criminal law
theory of law
Opis:
Zasada nullum crimen sine lege uznawana jest współcześnie za standard państwa prawnego. Doktryna wiąże z nią postulat zakazu stosowania analogii i wykładni rozszerzającej przepisów prawa na niekorzyść sprawcy. Punktem wyjścia prowadzonych rozważań jest wskazanie, że teksty przepisów karnych mają różny charakter. Z uwagi na to należy postawić pytanie o charakter wymienionych postulatów w odniesieniu do rozmaitych przepisów. Odrębny problem stanowi kwestii rozróżnienia sytuacji wnioskowania w drodze analogii oraz wykładni prawa. Prowadzone rozważania mają na celu odpowiedzieć na pytanie o to, czy zasada nullum crimen sine lege pozwala na ustalenie językowej granicy wykładni prawa karnego. Jeżeli tak jest, to jakie zakresy aktywności interpretacyjnej są w jej ramach dopuszczalne. Prowadzone analizy ilustrują przykłady z zakresu orzecznictwa karnoprawnego. Artykuł ma skłonić do refleksji nad dopuszczalnymi granicami wykładni prawa karnego, o ile takie granice można określić. Prowadzone rozważania kończą konkluzje o charakterze ogólnym.
The principle of nullum crimen sine lege is nowadays recognized as the standard of the rule of law. This doctrine prohibits the use of analogies and extensive interpretation of legal provisions to the disadvantage of the perpetrator. The starting point of these considerations is that texts of criminal provisions vary in nature. Therefore a question should be asked about the nature of these prohibitions in relation to various provisions. A separate problem is to distinguish inference by analogy from legal interpretation. The presented considerations are aimed at answering the question whether the nullum crimen sine lege principle allows determining the linguistic limits for the interpretation of criminal law. The analyses are illustrated by examples from the field of criminal case law. The article aims to provide reflection on the acceptable limits of interpretation of criminal law, if such limits can be defined. The considerations end with general conclusions.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 2(23); 81-95
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola wartości w interpretacji prawa. Ujęcie normatywne
The Role of Values in Legal Interpretation: The Normative Approach
Autorzy:
Bogucki, Olgierd
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531567.pdf
Data publikacji:
2020-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
interpretacja prawa
teoria prawa
filozofia prawa
aksjologia
legal interpretation
theory of law
philosophy of law
axiology, ‘componential’ theory of values
Opis:
Artykuł przedstawia i analizuje pewną teorię wartości i ich roli w interpretacji prawnej. W artykule teoria ta została nazwana „składnikową” teorią wartości. Zgodnie z tą teorią wartości w prawie tworzą struktury oparte na ocenach globalnych – kompleksowych sądach aksjologicznych uwzględniających wszystkie istotne w danym przypadku wartości i stopnie ich realizacji. Podstawowym twierdzeniem teorii jest twierdzenie o izomorfii między globalną oceną a treścią normy prawnej. „Składnikowa” teoria wartości stanowi podstawę normatywnego modelu interpretacji. Zgodnie z tym modelem interpretator powinien zrekonstruować ocenę globalną i wybrać jeden możliwy wynik interpretacji – jedną normę postępowania – która będzie najbardziej spójna z tą oceną. Aby zrekonstruować wspomnianą ocenę globalną interpretator powinien uwzględnić tekst prawny, orzecznictwo i doktrynę, materiały legislacyjne i domniemanie interpretacyjne. Artykuł rekonstruuje filozoficzne założenia wspomnianej teorii i modelu. Artykuł wskazuje, że podstawową wartością wskazanego modelu normatywnego jest intersubiektywność interpretacji prawnej jako element praworządności. W artykule wskazano również, że opisana teoria i model są oparte na pozytywizmie prawniczym, ale mają również znaczące powiązania z hermeneutyką prawniczą, Dworkina teorią prawa oraz argumentacyjnymi ujęciami prawa. Ponadto, opisana teoria wydaje się również zakładać słabą współmierność wartości.
The article presents and analyses a certain theory of values and their role in legal interpretation. The article calls it a ‘componential’ theory of values. According to the theory, values in law create structures based on global assessments: comprehensive axiological judgements that consider all the relevant values and degrees of their realization. The basic theorem of the theory is the theorem on isomorphy between the global assessment and the content of the legal norm. This ‘componential’ theory is the basis of the normative model of legal interpretation. According to this model, the interpreter should reconstruct the global assessment and choose the one possible result of interpretation – the one norm of conduct – which will be the most consistent with this judgement. In order to reconstruct the aforementioned global assessment, the interpreter should consider the legal text, case law and legal literature, legislative materials and interpretative presumption. The article reconstructs the philosophical presumptions behind the aforementioned theory and model. The article points out that the fundamental value behind the normative model is the intersubjectivity of legal interpretation as an element of the rule of law. The article also indicates that the theory and model described above are based on legal positivism, but with significant connections with legal hermeneutics, Dworkin’s theory of law, and argumentative approaches to law. In addition, the theory seems to presume weak commensurability of values.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 2(23); 96-108
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trzy poziomy zamknięcia argumentacji prawniczej
Autorzy:
Grzybowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034073.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
teoria prawa
argumentacja prawnicza
paradygmat interpretacyjny
konkluzywność wykładni
stosowanie prawa
legal theory
legal argumentation
interpretative paradigm
conclusiveness of interpretation
application of law
Opis:
Artykuł przedstawia trzy perspektywy analityczne problemu zamknięcia argumentacji prawniczej na tle centralnych założeń interpretacyjnych dwóch wiodących polskich teorii wykładni, tj. koncepcji klaryfikacyjnej oraz derywacyjnej. Autor prezentuje tezę, że zdolność wykładni operatywnej do regulacji stosunków społecznych jest m.in. wypadkową konkluzywności danego paradygmatu wykładni oraz kontekstu kulturowego, w jakim został osadzony. Niezależnie od uprawomocnienia wyniku interpretacji w dyskursie prawniczym, tj. w środowisku profesjonalistów, możliwa jest sytuacja, gdy dyrektywy wykładni, które stanowią artefakt kulturowy, nie są w pełni kompatybilne z ideologicznymi oraz aksjologicznymi założeniami kultury prawnej i politycznej danego społeczeństwa, stanowiąc niejako kontrproduktywny element tejże kultury.
Article presents three analytical perspectives of the problem of closing legal argumentation against the background of the central interpretative assumptions of two leading Polish theories of interpretation, i.e. the clarificative and derivational concept. Author presents thesis that the ability of operative interpretation to regulate social relations is, inter alia, the resultant of conclusiveness of a given interpretative paradigm and the cultural context in which it is embedded. Regardless of the validation of the result of interpretation in the legal discourse, i.e. in the environment of professionals, it is possible that the directives of interpretation, which constitute a cultural artifact, are not fully compatible with the ideological and axiological assumptions of the legal and political culture of a given society, constituting a counter-productive element of that culture.  
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2021, 97; 251-262
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi na temat aksjologicznego wymiaru Konstytucji RP z 1997 r. i jej wykładni w świetle prac Profesora Piotra Winczorka
Remarks About the Axiological Dimension of the Polish Constitution of 1997 and Its Interpretation in the Light of Works of Professor Piotr Winczorek
Autorzy:
Tkacz, Sławomir
Tobor, Zygmunt
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050255.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Piotr Winczorek
teoria prawa
wykładnia prawa
Konstytucja RP
wartości prawne
zasady prawa
theory of law
legal interpretation
Constitution of the Republic of Poland
legal values
legal principles
Opis:
Artykuł stanowi rozszerzoną i uzupełnioną wersję wystąpienia przedstawionego w trakcie konferencji naukowej poświęconej Profesorowi Piotrowi Winczorkowi. Autorzy podjęli próbę rekonstrukcji teoretycznoprawnych poglądów autora w oparciu o jego wypowiedzi. W szczególności przedmiot prowadzonych badań stanowiły kwestie związane z aksjologią Konstytucji RP. W toku rozważań kolejno podjęto zagadnienia koncepcji porządku prawnego w świetle przepisów ustawy zasadniczej, wartości konstytucyjnych, zasad konstytucyjnych oraz źródeł prawa. Interesującym problemem akcentowanym przez P. Winczorka było to, czy ustawa zasadnicza powinna być oszczędna w kwestii manifestowania wartości. Uzupełnienie badań stanowiła analiza problematyki wykładni prawa w pracach P. Winczorka. Przeprowadzone analizy pozwoliły na sformułowanie wniosku ogólnego, że wiele problemów podjętych przez P. Winczorka znajduje odniesienie w aktualnych sporach konstytucyjnych. Dlatego warto sięgnąć do prac tego autora, którego wypowiedzi można traktować jako wykładnię autentyczną Konstytucji RP dokonywaną przez jednego z głównych jej twórców.
This article is an extended and supplemented version of the address given during the scientific conference dedicated to Professor Piotr Winczorek. The authors made an attempt to reconstruct theory-of-law views based on the statements of Piotr Winczorek. The subject of the research was especially issues related to the axiology of the Constitution of the Republic of Poland. In the course of research such issues as the concept of the legal order in the light of constitutional provisions, constitutional values, constitutional principles, and sources of law were taken up. One of the interesting problems emphasized by Piotr Winczorek was whether the basic law should be frugal in terms of manifesting values. The research is supplemented by an analysis of the problems of legal interpretation in the works of Piotr Winczorek. The conducted analyses enable formulating a general conclusion that many problems raised by Piotr Winczorek are referred to in the current constitutional disputes. Therefore, it is worthwhile to refer to the works of Professor Winczorek, whose statements can be treated as an authentic interpretation of the Polish Constitution of 1997.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 1(30); 113-125
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykładnia translacyjna tekstów z zakresu prawa
Translational interpretation of legal texts
Autorzy:
Bonek, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/555439.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej
Tematy:
understanding
translation
legal texts
anthropocentric theory of human Language
interpretation of legal texts
Wykładnia prawa
wykładnia przepisów prawnych
wykładnia tekstów prawnych
tłumaczenie tekstów prawnych i prawniczych
Opis:
According to the anthropocentric theory of human languages by F. Grucza and the human language linguistics by S. Grucza every understanding is the understanding of a particular person. Therefore while interpreting a legal text, translator should apprehend original text’s interpretation as the lawyer would. It means that in recreating the law texts, the translator should base his understanding on rules used by lawyers. Translational interpretation, in my understanding, includes as follows: rules of law interpretation (tailored especially for translators), text receiver and author of source and target texts, as well as the type of text and translational goal.
Źródło:
Applied Linguistics Papers; 2018, 25/1; 143-157
2544-9354
Pojawia się w:
Applied Linguistics Papers
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nauka o dobru prawnym i jej rola w badaniu konstytucyjności regulacji prawa karnego
Theory of Legal Good as a Constitutional Control Method of a Criminal Law
Autorzy:
Filipczak, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/596536.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
nauka o dobru prawnym
wykładnia konstytucji
teoria prawa
prawa karne
kontrola konstytucyjności
theory of legal good
interpretation of constitution
theory of law
criminal law
constitutional control
Opis:
W opracowaniu podjęto tematykę zastosowania nauki o dobru prawnym jako narzędzia kontroli zgodności z konstytucją regulacji o charakterze prawnokarnym. Omówiono pojęcie dobra prawnego, które wyznacza zarówno granice zewnętrzne prawa karnego, jak i granice wewnętrzne prawa karnego. Wyjaśniono, że dobro prawne powinno być rozumiane jako wartość społeczna, czyli jak interes. Podjęto również polemikę ze źle rozumianym prawem karnym interesu. Przytoczono nurt tzw. transpozytywnej nauki o dobru prawnym, która wiąże termin dobra prawnego z konstytucją. Z teoretycznego punktu widzenia podniesiono problem tzw. kryterialnej nierozstrzygalności w prawie karnym. Jako konkluzję wskazano, że art. 31 ust. 3 Konstytucji RP powinien być interpretowany w kontekście nauki o dobru prawnym.
The issue of this paper is a using of theory of legal good as a tool for constitutional control in criminal law. It discussed a concept of legal good, which designates both the external borders of the criminal law and internal borders of the criminal law. It was explained that the legal good ought to be understand as social value, which means as interest. It was in dispute over a incorrectly understanding of a interest criminal law. It quoted a transpositive theory of the legal good, which assume a connection between the legal good and Constitution. With regards to theoretical point of view, in this paper was raised a criterion undecidable problem in the criminal law. In conclusion was said that art. 31 passage 3 Constitution RP ought to be interpreted in context of the theory of legal good.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2017, 102; 23-36
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spór o granice wykładni definicji legalnych: dyrektywy wykładni oparte na tezie słabszego formalizmu interpretacyjnego
Dispute about limitations in interpreting legal definitions: directives of interpreting based on weaker formalism
Autorzy:
Zajęcki, Maurycy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231732.pdf
Data publikacji:
2022-05-12
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
definicje legalne
wykładnia prawa
formalizm interpretacyjny
holizm interpretacyjny
theory of law
legal definitions
interpretation of law
interpretative formalism
interpretative holism
Opis:
CEL NAUKOWY: W tekście autor wykorzystuje ideę analizowania treści definicji legalnych (rekonstruowania ich architektoniki konotacji) do zaproponowania korekt w dyrektywach wykładni definicji legalnych koncepcji derywacyjnej M. Zielińskiego. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Polskie ius interpretandi nie daje jednej odpowiedzi na pytanie o granice wykładni definicji legalnych. Ścierają się stanowiska formalizmu i holizmu interpretacyjnego. W tekście autor stosuje metody analitycznej teorii prawa do sformułowania tezy umiarkowanego formalizmu w interpretacji definicji legalnych. PROCES WYWODU: Analiza rozpoczyna się od przywołania dyrektyw redagowania definicji legalnych w polskich Zasadach techniki prawodawczej. Na tej bazie proponowane są korekty do dyrektyw wykładni definicji legalnych w koncepcji derywacyjnej. Korekty te ujawniają wielość praktycznych problemów, z jakimi może zetknąć się interpretator. Problemy te zostały pogrupowane na podstawie badań M. Zeiferta nad gramatyką polskiego tekstu prawnego. Ilustracją wywodu jest analiza orzecznictwa dotyczącego definicji „osoby najbliższej” w kodeksie karnym (art. 115 § 11). WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Przy założeniu tezy umiarkowanego formalizmu w interpretacji definicji legalnych udało się skorygować dyrektywy wykładni w koncepcji derywacyjnej. Korekty te respektują wszystkie główne założenia tej koncepcji, a jednocześnie uwzględniają praktyczne problemy, z jakimi stykają się interpretatorzy. Zmodyfikowane dyrektywy wyznaczają precyzyjnie a zarazem elastycznie granicę dla wykładni definicji legalnych. Zaproponowane modyfikacje dyrektyw uwzględniają zarówno spojrzenie legislatora, jak i interpretatora na funkcje definicji legalnych. Użycie definicji legalnej umożliwia precyzyjne i adekwatne oddanie w tekście prawnym zamysłu prawodawcy. W przypadku popełniania błędów redakcyjnych pojawia się jednak ryzyko istotnego wypaczenia sensu regulacji. Użycie definicji legalnej wzmacnia szansę na jednolitość wykładni, wiąże się jednak z ryzykiem uniemożliwienia interpretatorowi naprawienia wadliwego językowo tekstu prawnego. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Analizy w tekście pokazały, że koncepcja derywacyjna przywiązuje dużą wagę do rozróżniania definicji treściowych i zakresowych. Praktyka redagowania definicji legalnych jest jednak zbyt chwiejna, by to rozróżnienie było przydatne. Dlatego warto postulować doprecyzowanie Zasad techniki prawodawczej i pogłębianie u legislatorów wiedzy logiczno-gramatycznej o definicjach legalnych.
RESEARCH OBJECTIVE: In the paper the author employs the idea of analyzing the content of legal definitions (i.e. reconstructing the architecture of their connotations) to propose emendations in directives of legal interpretation in M. Zieliński’s derivational theory of legal interpretation. THE RESEARCH PROBLEM AND SCIENTIFIC METHODS: Polish ius interpretandi does not give unanimous answer to the question about limits in interpreting legal definitions. There are two competing approaches: formalism and holism. In the text the author employs tools of analytical theory of law to formulate weaker thesis of formalism in interpreting legal definitions. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The argumentation begins with quotes from Polish Principles of legislative technique (Zasady techniki prawodawczej) about legal definitions. On this basis several proposals of emendations in directives of legal interpretation in derivational theory are proposed. These emendations show problems which an interpreter must face in practice. These problems were grouped on the basis of researches done by M. Zeifert on the grammar of Polish legal text. RESEARCH RESULTS: After establishing weaker thesis of formalism in interpreting legal definitions, several emendations in directives of legal interpretation were proposed. These emendations are in conformity with fundamental assumptions of M. Zieliński’s derivational theory, and they also encompass practical problems which are met by interpreters. Modified directives show precisely the limits in interpreting legal definitions, yet they are also flexible. CONCLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS: Analyses in the paper showed that derivational theory strongly emphasizes difference between connotation-based definitions and denotation-based definitions. Practice of rendering legal definitions is – in this respect – too shaky, and such differentiation is of limited practical value. Therefore it is important to postulate emendations in Polish Principles of legislative technique and promotion of knowledge about logic and grammar of legal definitions among legislators.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2022, 13, 43; 73-94
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 18

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies