Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "the Second Polish Republic" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Debate Over the Economic Role of the State in Poland in the Works of the Representatives of the Kraków School, the Leviathan Organization and the First Economic Brigade in the Years 1919–1939
Autorzy:
Jarosz-Nojszewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1390807.pdf
Data publikacji:
2018-03-28
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
statism
interventionism
Polish economic thought
the Second Polish Republic
Opis:
As Poland regained independence in 1918, it immediately had to deal with the question of how to shape its political and economic system. One important but at the same time controversial issue was the level of the state’s involvement in the economic life of the country and the measures used. In numerous debates among economists, the dominant topics included problems in the industry - in particular issues such as statism, monopolization, policy towards cartels and, in the later period, economic planning. The article presents the course of the discussion on the role of the state in the economy that took place in Poland in the years 1918-1939, as well as a review of arguments put forward by the proponents and opponents of state’s economic interventionism. For the purpose of this article, three groups that were most active in the debate were selected: the Kraków School, the Leviathan organization and the First Economic Brigade.
Źródło:
Studia Historiae Oeconomicae; 2017, 35; 27-46
0081-6485
Pojawia się w:
Studia Historiae Oeconomicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawne aspekty funkcjonowania Karaimskiego Związku Religijnego w II Rzeczypospolitej
Legal basis of Karaite’s community in the Second Polish Republic
Autorzy:
Resler, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440220.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
Tematy:
Karaites
religious minority
the Second Polish Republic
denominationalism
Opis:
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w granicach nowego państwa znalazły się cztery gminy karaimskie. Ich sytuacja prawna nie była uregulowana. Potrzebę zmiany widziały zarówno władze państwowe jak i Karaimi. W 1923 roku w Wilnie społeczność karaimska rozpoczęła pracę nad przygotowaniem odpowiednich aktów prawnych. W roku 1927 miał miejsce ogólnopolski zjazd Karaimów, który na urząd hachana wybrał Hadżi Seraja Szapszała. W porozumieniu z Szapszałem w 1931 roku władze państwowe rozpoczęły prace nad projektem ustawy. Ostatecznie Ustawa o stosunku państwa do Karaimskiego Związku Religijnego w RP została uchwalona 21 kwietnia 1936 roku. Ustawa określiła prawne ramy funkcjonowania religii karaimskiej w Polsce, sposób wyboru duchownych, organy związ-ku i gmin oraz uprawnienia nadzorcze władz państwowych. Została pozytywnie odebrana przez większość Karaimów, przez których była uważana za szansę na przetrwanie własnej społeczności.
Four communes with Karaite communities were located within the borders of newly independent Poland in 1918. Their legal status was unregulated. Both the Government and members of this ethnic group saw the need to formalize their position. Thus it was that in 1923 the Karaites began work on drafting the relevant legislation. In 1927 the new leader of the community (called hachan) was elected and in 1931 with his help the Government finely started work on an appropriate statute, enacted on 21st April, 1936, which established the legal foundations of the Karaite religion in Poland. The most important regulations concerned the elections of priests, organs of the Karaites Union and its communes and the Government’s rights of control over those organs. The statute was accepted by most members of this ethnic group. It was viewed as a tool to help such a small community survive.
Źródło:
Almanach Karaimski; 2016, 5
2300-8164
Pojawia się w:
Almanach Karaimski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The problem of “legal bigamy” in the light of the rulings of the District Court in Poznan
Autorzy:
Paciorkowski, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684813.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
marriage law
legal bigamy
divorce
The Second Polish Republic
Opis:
The purpose of the paper is to present the problem of so-called “legal bigamy” in the light of the rulings of the District Court in Poznan. The marriage law regulations in The Second Polish Republic were completely different in various parts of the country and attempts to unify them failed. This situation caused significant problems: for example, many civil courts refused to recognize some of the divorce judgments issued by church courts in the former Russian partition because of their improper jurisdiction. The paper focuses on two matrimonial cases that were ruled upon by the District Court in Poznan. In both cases the District Court in Poznan was to decide whether divorce judgments issued by the church court of the Polish Orthodox Church in Warsaw were also binding in the former Prussian district.
Źródło:
Adam Mickiewicz University Law Review; 2013, 2; 15-28
2450-0976
Pojawia się w:
Adam Mickiewicz University Law Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Faculty of Theology of the Stefan Batory University in Vilnius 1919–1939
Autorzy:
Przeniosło, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/668708.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Universities in the Second Polish Republic
theology
professors
students
Opis:
The Faculty of Theology was one of the smallest at the SBU, both in terms of the number of employees and students. In its first year of existence, there were only two professors employed at the FT. In the following years, there were 4–5 professors and since the academic year 1935/1936 from 6 to 8. They were all Catholic priests. In the first year, only eight people signed up for the classes at the FT and in the two consecutive years there were 12 and 27 students respectively. In the following years, these numbers increased considerably. The number of students at the FT increased steadily until 1930/1931, when 183 students enrolled, then started decreasing.The Council of the Faculty of Theology of the SBU was a small structure. It consisted of only a few people. Throughout the interwar period there were five Deans at the FT. Despite the small number of professors at the FT, the representatives of the Faculty were chosen as Rector of the SBU. The Rectors from the FT were: Czesław Falkowski and Aleksander Wóycicki.As for the process of teaching, the students of the FT of the SBU were always divided into two lecture groups: one consisted of clerics of the Vilnius Seminary and the other of lay people and priests. The studies lasted five years, every year (in June) students had to take a promotional exam before the commission and a failed exam could be retaken in September, once again, with the consent of the Faculty Council.
Źródło:
The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II; 2015, 5, 2
2391-6559
2083-8018
Pojawia się w:
The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Nie łzawe wspomnienia dawnych bojów, ale realna nauka z przeszłości”. O świętowaniu rocznicy niepodległości w szkołach II Rzeczypospolitej refleksji kilka
Autorzy:
Katarzyna, Buczek,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/892218.pdf
Data publikacji:
2019-04-20
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
school
state holiday
Independence Day
The Second Polish Republic
Opis:
The article discusses the question of celebrations of Poland’s Independence Day – November 11th. The tradition of celebrating state holidays in Polish schools dates back to the era of the National Education Commission, which in 1783 ordered official celebrations of the centenary of king John III’s victory over the Turks at Vienna. After 123 years of foreign subjugation, which broke the connection between the citizens and the state, Poland returned to the tradition of celebrating state holidays in schools. Several brochures with proposed event scripts, poems, and small plays were published in order to ensure the celebrations would be given an appropriate flair. “Płomyk”, a magazine for slightly older children, was also involved in the preparation for independence anniversary celebrations. The issue of celebrating state holidays in schools was also considered within teaching theory: on the one hand, they were considered very valuable educationally – particularly for instilling patriotic and civil virtues, on the other, it was remarked that the students were bored with the ceremonies.
Źródło:
Kwartalnik Pedagogiczny; 2018, 63(4(250)); 56-71
0023-5938
Pojawia się w:
Kwartalnik Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bezpieczeństwo militarne II Rzeczypospolitej – aspekty wewnętrzne
Autorzy:
Jaczyński, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1811270.pdf
Data publikacji:
2019-12-11
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
bezpieczeństwo militarne
II Rzeczypospolita
military safety
The Second Polish Republic
Opis:
Polska po 123 lat niewoli, odradzała się w złożonej sytuacji politycznej i gospodarczej. Dwaj główni sąsiedzi – Niemcy i Rosja Radziecka – byli wrogo usposobieni do państwa polskiego. Toteż oba te państwa prowadziły wobec Polski politykę nieprzyjazną. Niemcy starały się lansować na arenie międzynarodowej tezę o tymczasowości polskiej państwowości, a Rosja Radziecka, mimo deklarowanego oficjalnie prawa do samostanowienia narodów byłego imperium rosyjskiego, nie zamierzała zaakceptować istnienia „burżuazyjnej” Polski. Źle ułożyły się także, stosunki z Czechosłowacją i Litwą. Granice II Rzeczypospolitej, ukształtowane na mocy decyzji wersalskich i ryskich, zostały ostatecznie uznane w marcu 1923 r. Terytorialny kształt państwa nie był korzystny, a nadmiernie wydłużone – łącznie 5534 km długości – nieregularne granice nie miały, poza południową granicą z Czechosłowacją, naturalnych właściwości obronnych. Co gorsza, najbardziej rozciągnięte były granice z potencjalnymi przeciwnikami Polski, a więc z Niemcami – 1912 km (w tym z Prusami Wschodnimi 607 km) i z sowiecką Rosją (od 30 grudnia 1922 r. ZSRR) 1412 km. Dysproporcja między długością granic a obszarem państwa polskiego oraz niekorzystna sytuacja polityczna na granicy zachodniej, wschodniej i północnej, postawiły Polskę już u zarania niepodległości wobec konieczności przygotowania się do obrony we wszystkich niemal kierunkach. Podstawowe wnioski płynące z analizy położenia geopolitycznego II Rzeczypospolitej to: niekorzystne linie granic oraz osamotnienie na arenie międzynarodowej, zarówno w sensie polityczno-militarnym, jak i gospodarczym. W Polsce od chwili odzyskania niepodległości dostrzegano istnienie i narastanie zagrożeń – bezpieczeństwo zewnętrzne miała zapewnić silna armia i sprawny system obronny. Modernizacja armii z lat 1936–1939 nie doprowadziła jednak do złagodzenia dysproporcji pomiędzy Polską a Niemcami i ZSRR, zwłaszcza w nowoczesnych środkach walki. Słabym ogniwem polskiego systemu bezpieczeństwa państwa było także planowanie wojenne.
After 123 years under rules of partitioning powers, Poland regained its independence in a complex political and economic situation. The two main neighbors – Germany and the Soviet Russia – were hostile to the Polish state. Thus, the policies of both countries toward Poland were hostile. Germany sought to persuade international community that the Polish state was a temporary one, and the Soviet Russia, even though it officially declared the right of self-determination to the nations of the former Russian empire, was not going to accept the existence of "bourgeois" Poland. Polish relations with Czechoslovakia and Lithuania turned out to be bad as well. The boundaries of the Second Polish Republic, determined by decisions of Versailles and Riga treaties were finally recognized in March 1923. The territorial shape of the country was not favorable, and the excessively elongated – a total of 5534 km in length – irregular boundaries lacked, except from the southern border with Czechoslovakia, the natural features making them suitable for defence. What’s worse, the most stretched borders were those of the potential adversaries of Poland, so the border with Germany – 1912 km (including 607 km with the East Prussia) and of the border of the Soviet Russia (since 30 December 1922. the USSR) 1412 km. The disproportion between the length of the borders compared to the territory of the Polish state and the unfavorable political situation along its western, eastern and northern borders, forced Poland to prepare for defence in almost all directions since its very first days of independence. The basic conclusions of the analysis of the geopolitical position of the Second Polish Republic include: unfavorable borders, and its isolation in the international arena, in terms of both political and military, and economic relations. Since the independence was regained, there was an awareness in Poland about existence and growth of threats – external security was to assured by strong armed forces and an efficient defense system. However; he modernization of the armed forces between 1936 and 1939 did not alleviate the military disparity between Poland and Germany and the Soviet Union, especially in the modern weapon systems. The weak link in the Polish state security system was also war planning.
Źródło:
DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne; 2016, 13, 13; 61-74
1730-0274
Pojawia się w:
DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nationalitätenfragen in der polnischen Anwaltschaft der Zwischenkriegszeit
Autorzy:
Materniak-Pawłowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621386.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
the Bar association, the Second Polish Republic, national minorities, ethnic conflicts
Opis:
The rebirth of the Polish state after a long period of partition constituted a great op-portunity as well as a new challenge for professionals in the Bar association. The Barassociation attained self-governing status. This, on the one hand, enabled the group tocreate an environment and to strengthen the social significance of this group in Poland.On the other hand, it created dangers caused by the different traditions which werecultivated in different parts of the formerly partitioned Poland. Another factor contri-buting to the problem was the multinational composition of the Bar. The Bar duringthe interwar years was highly divided ethnically. The Jewish and Ukrainian minoritieshad an especially strong representation. The Bar organizations protected their nationalautonomy. The conflict between the numerous associations, which were formally openfor minorities and practically organized according to national interests, was severe. Thisconflict was especially visible in Lesser Poland. The pressure of professional competiti-on cast a shadow over the Bar’s ethos. Antagonisms based on nationality were presentin the researched period with a varying degree of intensity and appeared in differentforms. The situation was finally alleviated by the act from 1938. The looming threat ofthe impending war also contributed to their appeasement.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2015, 14, 2; 97-111
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish Sports Congresses as a way of promotion and popularization of women’s physical education and sport in the period of the Second Polish Republic
Autorzy:
Drozdek-Małolepsza, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1031738.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
PPHU Projack Jacek Wąsik
Tematy:
physical education
sport
sports congresses
the Second Polish Republic
women
Opis:
In the interwar period of the 20th century the interest in women's physical education and sports movement in Poland increased. The issue of women's physical education and sport was a subject of debates of Polish sports congresses. An important role in formulating the assumptions and programme of the development of women's sport was played by the 2nd Polish Sports Congress (1927). The assumptions of sports congresses resulted in the activity of women's sections and clubs. Sports organizations and associations took intensified action to promote women's hygiene and health. Propaganda activities were reinvigorated in relation to women's physical education and sport through the organization of conferences, courses or camps. Women were active within the structures of sport in Poland, among others they sat on boards of sports associations and clubs. Departments for women's physical education and sport operated at the State Office of Physical Education and Military Training.
Źródło:
Physical Activity Review; 2017, 5; 176-187
2300-5076
Pojawia się w:
Physical Activity Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czasopismo „Głos Szkoły i Rodziny” (1925-1926) źródłem do rozważań nad współpracą domu ze szkołą w okresie II RP
Głos Szkoły i Rodziny Journal (1925-1926) as a Source of Contemplation of Family and School Cooperation in the Second Republic of Poland
Autorzy:
Gołdyn, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/923137.pdf
Data publikacji:
2018-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
education
school
family home
the Second Polish Republic
newspaper
Płock
Opis:
To recall the history of education, for example in the period of the Second Polish Republic, it is necessary to resort to many sources. One of them, extremely important, are newspapers, which help to reconstruct discussion about some essential issues in a given period. Głos Szkoły i Rodziny periodical was issued in Płock in the years 1925-1926. The periodical was meant as a space for discussions and exchange of experiences about the family and school cooperation. While this aim may not have been reached, the newspaper is an interesting record of the history of education between 1918 and 1939, especially on the topic of the influence of the family home on school and vice versa.
Źródło:
Studia Edukacyjne; 2018, 50; 159-168
1233-6688
Pojawia się w:
Studia Edukacyjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etatism of the economy of the Second Polish Republic in the period of parliamentary democracy: conditions, stages, evaluation (part 2: 1923–1926)
Autorzy:
Luszniewicz, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630165.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
the Second Polish Republic
economy
etatism
the period of 1923–1926
Opis:
The article constitutes the second part of the study analysing the development of the public sector in the economy of the Second Polish Republic in the period from the regaining of independence in November 1918 to the coup of May 1926. The first part, published in the previous issue, concerned the period of 1918–1923. The second part presents the etatist policy of the last years of parliamentary democracy, in particular, the policy implemented by the government of Władysław Grabski which was formed in December 1923. This government, functioning until November 1925, has markedly contributed to the further growth of the state sector through, inter alia, the reform of treasury monopolies, reorganization of commercial banking and activation of investments in industry and infrastructure. The strengthening of the etatist tendencies which took place in 1923–1925 also impacted on the policy of the government of Aleksander Skrzyński, which was operating from November 1925 to April 1926. The conclusion of the article is the claim that the state sector in the economy of the Second Polish Republic in 1918–1926 was undergoing the process of continuous growth.
Źródło:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace; 2018, 4 (36); 65-84
2082-0976
Pojawia się w:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Women in Polish banking during the Second Polish Republic
Autorzy:
Leszczyńska, Cecylia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1390661.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
the Second Polish Republic
Polish banking
women activity
women in Polish banking
Opis:
This paper aims to analyse the employment of women in banking during the Second Polish Republic (i.e. interwar Poland). The banking sector was small in terms of employment. The number of people associated with this sector was 18.1 thousand in 1921 and 31.2 thousand in 1931, which accounted for 0.5-0.6% of all professionally active workers outside the agricultural sector. The banking community was dominated by men, the number of women working in banks was about 6.1 thousand in 1921 and 8.5 thousand in 1931 (30% of all human resources). This paper presents the nature of jobs performed by women, their positions and earnings. The presentation takes a number of forms: according to bank types, groups of voivodeships, size of the town and according to headquarters and branches. In all cases, the activities and earnings of women and men were compared.
Źródło:
Studia Historiae Oeconomicae; 2019, 37; 93-115
0081-6485
Pojawia się w:
Studia Historiae Oeconomicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The attitude presented in the press published by the Polish Socialist Party towards Gypsies in the interwar period – social and political issues
Autorzy:
Gontarek, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074635.pdf
Data publikacji:
2021-09-09
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
Gypsies
Polish Socialist Party
Roma people
Socialist Press
The Second Polish Republic
Opis:
The publication discusses the Polish Socialist Party's (PPS) attitude to Gypsies and the Gypsy question in the interwar period from 1918 to 1939. An extensive search of the PPS press, including around 1600 articles on the Gypsy population, has shown that this issue also interested the PPS. However, the socialists had a decidedly negative attitude to Gypsies. This was conditioned by the fact that the party found itself in opposition to the government camp, which supported the aspirations of Gypsy kings from the Kwiek clan, and it was with them that the PPS identified Gypsies. Secondly, the strong ideologization of the party's press, based among other things on the cult of work, led to a rejection of the lifestyle of the majority of Gypsies, who represented a nomadic and semi-nomadic culture of life.
Źródło:
Historia i Świat; 2021, 10; 331-352
2299-2464
Pojawia się w:
Historia i Świat
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powszechne Wykłady Uniwersyteckie jako forma pracy Uniwersytetu Warszawskiego na rzecz oświaty dorosłych w okresie II Rzeczypospolitej – zarys problematyki
Autorzy:
Magdalena, Rzepka,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/892338.pdf
Data publikacji:
2017-10-16
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
the Second Polish Republic
University of Warsaw
public lectures
adult education
Opis:
The article presents an outline of the history of institution called University Public Lectures, which functioned at the University of Warsaw during the interwar period, starting from the year 1922. The task of the institution was to organise, on a regular basis, open lectures in order to reach a wide audience from outside the academic community. The large number of lecturers recruited from among the most eminent professors of the University of Warsaw, specialising in various fields of academic research, ensured the high substantive level of the organised lectures. The organisation of the lectures constituted one of the ways in which the University of Warsaw was carrying out its task of promoting scientific knowledge and presenting the results of the most recent scientific research to the general public. Due to the aim of the lectures, their subject matter was quite diverse and often centered around the recent problems of the Polish community and state. Although the idea of open lectures was not novel at the time, University Public Lectures contributed to the adult education provided by the University of Warsaw.
Źródło:
Kwartalnik Pedagogiczny; 2017, 62(3 (245)); 112-130
0023-5938
Pojawia się w:
Kwartalnik Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rodzina tatarska w Drugiej Rzeczypospolitej wobec transmisji kulturowej
Intergeneration transmission of cultural heritage of polish Tatars family in the years 1918 - 1939
Autorzy:
WRÓBLEWSKA, URSZULA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/435578.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
Tematy:
intergeneration, transmission of cultural heritage, Polish Muslim Tatars,
the Second Polish Republic.
Opis:
Intergeneration transmission of cultural heritage of polish Tatars family in the years 1918 - 1939
Źródło:
Wychowanie w Rodzinie; 2011, I, (1/2011)
2082-9019
Pojawia się w:
Wychowanie w Rodzinie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomnik w Uroczysku Jaroszówka – świadek akcji komasacji gruntów w II Rzeczpospolitej
Monument in the Jaroszówka Area – Witness of Land Aggregation in the Second Polish Republic
Autorzy:
Łopatecki, Karol
Poniat, Radosław
Zalewska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/952089.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
ancestral identity
Bialystok
historical memory
the Kozyrski family
the Second Polish Republic
Opis:
The article presents research concerning historical memory in micro scale on the example of a monument erected by a Bialystok burgher Konstanty Kozyrski in 1937 in the Jaroszówka area. Although Kozyrski’s foundation assumed the form of a religious artefact, it was not a simple expression of religiousness, or an ordinary request for the care of supernatural forces. First of all, this action was a physical manifestation of the family’s memory and identity which did not correspond to ethnic and religious consciousness of the majority of their neighbours. Moreover, it was an attempt to legitimise the Kozyrskis’ land ownership in the period of the integration action ran by the state authorities in Poland’s twenty years of independence after World War I. The article shows the alienation of the family from the local community: the Kozyrskis were the newcomers, who emphasized their connection with the town, not the country, they were the members of the Orthodox Church, and they stood out economically owing to preferential legislation under Russification run by the Russian Empire.
Źródło:
Pogranicze. Studia Społeczne; 2014, 23; 97-110
1230-2392
Pojawia się w:
Pogranicze. Studia Społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ziemiańscy egzulanci kresowi na Pomorzu po pierwszej wojnie światowej
Landowners exiled from the Eastern Borderlands in Pomerania after WW I
Autorzy:
Łaszkiewicz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1193847.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
landowners
refugees
migrations
the Eastern Borderlands
the Pomeranian voivodeship
the Second Polish Republic
Opis:
The Bolshevik offensive against Poland during the years 1919–1920 forced landowners who had lived in the Eastern Borderlands for generations to escape hastily from their estates. The formation of the Polish border in the east after the treaty of Riga made it impossible for most of them to return to their family lands. The refugees from the Eastern Borderlands were not only deprived of their houses and land, but also financial resources. They arrived in large numbers in the major cities where they tried to find work and some financial means of survival. Other landowners purchased small farms in the new Rzeczpospolita. The most attractive were farms in Pomerania abandoned by the Germans. Immigrants from the Eastern Borderlands found it hard to adapt to new conditions of life and work. Demoted socially, they indulged in nostalgia for the past and longing for their lost motherland. They felt insulted by the Polish government, misunderstood and alienated. It was frequently difficult for them to renounce their old habits in administering their estates, which meant that they often failed to succeed in the changed economic circumstances and on a much smaller area of land. Younger landowners exhibited a greater mobility and found it easier to find work. They did not feel attached to the Pomeranian land and found it easier to make the decision to leave the region.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2015, 80, 3; 257-271
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The legal position of the notary in the Second Republic – reform projects. The period between 1918 and 1923
Pozycja prawna notariusza w II RP – projekty reform. Okres 1918 –1923
Autorzy:
Chłopecki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/472967.pdf
Data publikacji:
2017-12-01
Wydawca:
Collegium Witelona Uczelnia Państwowa
Tematy:
the Second Polish Republic
law
notary
reform
II Rzeczypospolita
prawo
notariusz, reforma
Opis:
This article discusses the manner of shaping the concept of the notary in the period following the restoration of Polish independence until 1923. This period, due to the legal solutions implemented by the partitioning states in various areas, was characterized by a multitude of provisions and the problems with their practical enforcement. As a result, there was an urgent need for unification of the Polish legal system, including the provisions on the notary, which would re-determine the legal position of this particular institution in the Second Polish Republic. This article presents the first part of the discussion on the concepts and ideas presented by individual Notary Chambers and notaries themselves
Artykuł Pozycja prawna notariusza w II RP – projekty reform. Okres 1918 –1923 omawia sposób kształtowania się notariatu i jego koncepcji bezpośrednio po odzyskaniu przez Polskę niepodległości do roku 1923. Okres ten z uwagi na obowiązujące na poszczególnych terenach rozwiązania prawne państw zaborczych charakteryzował Tomasz Chłopecki 143 się różnorodnością przepisów prawnych oraz problemami w ich egzekwowaniu. W wyniku tego istniała pilna potrzeba unifikacji polskiego sytemu prawnego, w tym również przepisów o notariacie, które na nowo określiłyby pozycję prawną notariusza w II Rzeczypospolitej. Artykuł przedstawia rozważania na temat koncepcji i idei prezentowanych przez poszczególne Izby Notarialne oraz samych notariuszy ze Stefanem Górą i Władysławem Leopoldem Jaworskim na czele.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy; 2017, 4, 25
1896-8333
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykształcenie ludności II Rzeczypospolitej w świetle badań GUS
Education of population of the Second Polish Republic in the light of research by CSO
Autorzy:
Stańczyk, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533512.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
the Second Polish Republic
education
level of education
illiteracy
national population census
Opis:
The article presents diverse structures of the population of Poland in the interwar period according to the level of education (including literacy and numeracy) due to gender, religious denomination and residence. The results of the population census from 1921 and 1931 were the main source of data. In the light of the empirical evidence it was stated that primary education (in total 37.5% of the general population at the age of 15 years and more) had had a dominant position in the population structure and people with a higher level of education 0.7% (1921). In the period of the Second Polish Republic the education process was selective on the grounds of gender and religious denomination; men were better educated than women. Evangelical Church members were best educated and Orthodox Church worst. As a result of a big diversity of parts of Poland with respect to the degree of the implementation of public education there was a big disproportion between regions in Poland in the level of education and the structure in terms of education (among others in the level of illiteracy). There was a big educational gap in the eastern regions and the best situation in this regard was observed in western voivodeships.
Źródło:
Społeczeństwo i Ekonomia; 2016, 1(5); 7-26
2353-8937
Pojawia się w:
Społeczeństwo i Ekonomia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wileńskie Szopki Akademickie jako zjawisko artystyczne w środowisku Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie
Autorzy:
Kania, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/450017.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Academic life in the Second Polish Republic
artistic initiatives in Vilnius in the Second Polish Republic
Stefan Batory University in Vilnius
theatre in Vilnius
Vilnius Academic Nativity Scenes
Opis:
The article concerns Vilnius Academic Nativity Scenes, which were created in 1921-1926 in the environment of the Faculty of Fine Arts of the Vilnius University. Performances were created by both academic teachers and students. Nativity scenes were satirical and divided into two parts: traditional and current. The article presents the silhouettes of the creators of the Nativity Scenes, as well as their influence on the character of the performances. It also depicts the main themes of Nativity Scenes, such as: aspects of academic life, conflicts in the artistic milieu of Vilnius, as well as important political and cultural events. The article aims to present the importance of Academic Nativity Scenes in the Vilnius University milieu, as well as in the cultural life of the city. 
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2019, 26, 1; 192-204
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Social privileges in the Second Polish Republic
Autorzy:
Grata, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1683779.pdf
Data publikacji:
2016-04-09
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
social privilege
social security
health care
social care
the Second Polish Republic
Opis:
The Second Polish Republic developed an advanced and, in many ways, modern system of social care; however, the services which the citizens were entitled to seemed to be privileges available only to a small part of the population. The origins of this situation are to be found in the specific social and occupational structure of the population, low industrialization rate and the modest financial capabilities of the state and local governments. These resulted in a limited number of people with access to social insurances, a limited scope of public health care, a selective nature of access to unemployment insurance or radical differences in access to social care. And it is this unavailability of the social offer which determines the consideration of those benefits in Poland as privileges rather than commonly available rights of the Polish citizens.
Źródło:
Studia Historiae Oeconomicae; 2015, 33; 19-36
0081-6485
Pojawia się w:
Studia Historiae Oeconomicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obyś cudze dzieci uczył (np. na Wołyniu lub Polesiu)! O szkole we wschodnich województwach międzywojennej Polski
May You Teach Other People’s Children in Wołyń and Polesie: About Schools in the Eastern Regions of Interwar Poland
Autorzy:
Kopeć, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1450126.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
reportaż
edukacja
propaganda
szkolnictwo
II Rzeczpospolita
reportage
education
schooling
the Second Polish Republic
Opis:
Artykuł stanowi próbę spojrzenia na sposób funkcjonowania polskich szkół  w dwudziestoleciu międzywojennym we wschodnich terenach II Rzeczypospolitej: na Polesiu i na Wołyniu. Ugruntowane,  również w literaturze, wyobrażenia  kazały widzieć w mieszkańcach tych regionów ludzi, którzy w porównaniu do mieszkańców innych ziem Polski byli opóźnieni cywilizacyjnie.  Dlatego po 1918 roku ogromną wagę przykładano do rozwoju szkolnictwa. We wschodnich województwach szkoły pełniły nie tylko funkcje edukacyjne, były również traktowane jako instytucje państwowe wypełniające np. zadania informacyjne czy propagandowe. Sytuacja nauczycieli w takiej szkole była trudna i bardzo skomplikowana, również ze względu na skład etniczny, czy narodowościowy uczonych przez nich dzieci. Ksawery Pruszyński w reportażu pt. „Prawo do Wołynia”  wskazuje, że nie wszystkie efekty ich pracy były zadowalające.
The article attempts to analyze the functioning of Polish schools in the interwar period in the eastern regions of the Second Polish Republic. The common stereotypes, rooted also in literature, projected a popular image of backwardness, in comparison with the population from other parts of Poland. For that reason, education was determined as a high priority after 1918. The schools in eastern regions, beside performing their educational function, also disseminated information and political propaganda. The teaching conditions in such schools were also complex, given the national and ethnic composition of children. Ksawery Pruszyński in his reportage Prawo do Wołynia demonstrates that not all efforts were equally satisfactory.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2020, 17; 23-42
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komunistyczna Partia Zachodniej Białorusi. Stan badań
The Communist Party of Western Belarus: The State of Research
Autorzy:
Cichoracki, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436397.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Communist Party of Western Belarus, historiography of the Second Polish Republic, communist movement in the Second Polish Republic
Komunistyczna Partia Zachodniej Białorusi, historiografia II Rzeczypospolitej, ruch komunistyczny w II Rzeczypospolitej
Opis:
This article examines the historiography of the Communist Party of Western Belarus. This organisation operated in the north-eastern part of the Second Polish Republic. The current state of research on its history is illustrated by several examples from Polish, Soviet, and Belarusian historiography. The author analyses the changes that have taken place in historiography from the 1950s to the present day, including the particular aspects that attracted the attention of historians. The categories of publications (monographs, source publications) are described and research questions posed in the later part of the article.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2020, 10; 24-37
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stanowisko ustawy o prawie autorskiem wobec praw już zgasłych
The position of the Act on Copyright towards expired rights
Autorzy:
Allerhand, Maurycy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16260962.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
Maurycy Allerhand
copyright of the Second Polish Republic
the term of protection of copyrights
Opis:
Another article by Maurycy Allerhand. It concerns an important issue in times of the Second Polish Republic, namely how the new Act on Copyright relates to copyrights that expired under previous regulations. Therefore, the author discusses the extension of the period of protection of those rights in relation to rights that did not have such protection.
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2021, t. 4, 1 (7); 245-248
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój samorządu zawodowego w okresie II Rzeczypospolitej
Development of professional self-government during the Second Polish Republic
Autorzy:
Kliczek-Paśnicka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/499541.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
samorząd zawodowy
II Rzeczpospolita
decentralizacja
professional self-government
the Second Polish Republic
decentralization
Opis:
Samorząd zawodowy jest jedną z form decentralizacji administracji publicznej. Ma on na celu ochronę określonych zawodów, które ze względu na interes społeczny wymagają najwyższych kwalifikacji merytorycznych oraz moralnych. Choć instytucje samorządu zawodowego swoje prawne funkcjonowanie na ziemiach polskich rozpoczęły podczas zaborów, ich znaczący rozwój nastąpił w okresie II Rzeczypospolitej. Powstał wówczas samorząd adwokacki, notarialny, lekarski, lekarsko-dentystyczny oraz aptekarski. W latach 1918–1939 instytucje samorządu zawodowego stanowiły istotny element struktury administracyjnej państwa. Korporacje zawodowe uznawane były za związki publicznoprawne, działające poprzez własne organy i posiadające jasno określone kompetencje. Rozwój samorządu zawodowego przerwał wybuch II wojny światowej, zaś jego rzeczywista odbudowa nastąpiła dopiero w okresie transformacji ustrojowej w 1989 r. Niewątpliwie regulacje prawne obowiązujące w II Rzeczypospolitej stanowiły podstawę prawną restytucji korporacji zawodowych.
Professional self-government is one of the forms of decentralization of public administration. It aims at protecting certain professions which require the highest level of substantive and moral qualifications because of public interest. Although professional self-government institutions started their legal functioning in the area of Poland during the partitions, their significant development took place during the Second Polish Republic. At that time legal, notarial, medical, dental and pharmaceutical self-governments were established. In the years 1918-1939, professional self-government bodies were an important element of the state administrative structure. Professional associations were considered public associations, operating through their own bodies and having clearly defined capacities. The development of professional self-government was interrupted by the outbreak of World War II and its actual reconstruction took place only during the political transformation in the year 1989. Undoubtedly, the legal regulations in force in the Second Polish Republic constituted the legal basis for the restoration of professional associations.
Źródło:
Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM; 2020, 10; s. 111-124
2299-2774
Pojawia się w:
Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instytucja niesłusznego zbogacenia w polskim Kodeksie zobowiązań z 1933 r. na tle współczesnych kodyfikacji
Autorzy:
Halberda, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/923467.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
interwar period law
the Second Polish Republic
a code of obligations
unjust enrichment
Opis:
The paper discusses the unjust enrichmennt as found in the Polish Code of Obligations of 1933. The discussion is conducted in a comparative way and makes allusions to other regulations of the time (those detectable in the ABGB, Code Civil, BGB, Obligationenrecht). It also makes reference to the solution accepted in the Polish Civil Code of 1964. What was discussed was the very construction of unjust enrichment as found in the aforementioned regulations (1), grounds for the claims (2), the scope within which the duty to return the enrichment applied (3), the nature of the claim – whether it was autonomous or subsidiary (4). In his final remarks, the author tried to assess the discussed institution as regulated in the Code of Obligations (5).
Źródło:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa; 2012, 5, 4
2084-4115
2084-4131
Pojawia się w:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konfidenci służb bezpieczeństwa II RP w środowisku białoruskim
Autorzy:
Mironowicz, Eugeniusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653766.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
województwa północno-wschodnie II RP
Policja Państwowa
kontrwywiad II RP
konfidenci
Białorusini
komuniści
inwigilacja
north-eastern voivodeships of the Second Polish Republic
State Police
counter-intelligence of the Second Polish Republic
Opis:
Mniejszość białoruską, zamieszkującą w latach 1921–1939 województwa północno-wschodnie Polski, władze starały się mieć pod ścisłą kontrolą. Policja, kontrwywiad i inne służby pod pretekstem zwalczania komunizmu i działalności antypaństwowej umieszczały informatorów we wszystkich środowiskach społecznych, lecz przede wszystkim w partiach politycznych. Większość konfidentów informacji dostarczała za wynagrodzenie. Powszechność systemu inwigilacji prowadziła do licznych wynaturzeń i prześladowań przypadkowych ludzi.The state authorities of the Second Polish Republic tried to maintain strict control over the Belarusian minority inhabiting in 1921–1939 the north-eastern voivodeships. Under a pretext of fighting against communism and counterchecking anti-states activities, the police, army, counter-intelligence and other services planted their informers in all social groups and communities, but mainly in political parties. A majority of informers were working for money. A universality of the surveillance system resulted in numerous distortions and persecutions of innocent people.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2018, 53, 1
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Administracja szkolnictwa powszechnego i średniego w II Rzeczypospolitej
The administration of primary and secondary education in the Second Polish Republic
Autorzy:
Sieciński, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590840.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
history of administration
education in the Second Polish Republic
historia administracji
szkolnictwo II RP
Opis:
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. wzrosło zainteresowanie społeczne sprawami oświaty i wychowania. Odziedziczone po państwach zaborczych systemy edukacji wymagały ujednolicenia na terenie całego państwa. Powszechne było przeświadczenie, że w odrodzonym państwie polskim niezbędne są podstawowe akty rządowe likwidujące dotychczasowe zróżnicowanie dzielnicowe i zapewniające zwartą oraz jednolitą organizację szkolnictwa i oświaty w całym kraju. Kierownictwo administracją szkolnictwa należało do ministra wyznań religijnych i oświecenia publicznego. Dla celów administracji szkolnej kraj został podzielony na 10 okręgów szkolnych z kuratorami na czele. Okręgi dzieliły się na obwody szkolne pod kierownictwem inspektorów szkolnych. Odziedziczone po państwach zaborczych systemy edukacji zostały ostatecznie ujednolicone na mocy ustawy w 1932 r. Przeprowadzona reforma podzieliła szkoły na powszechne, średnie i wyższe. Ze względu na źródło finansowania wyróżniono szkoły publiczne i prywatne. Zasadę stanowić miało siedmioletnie nauczanie w zakresie szkoły powszechnej. Jednak w celu zakwalifikowania istniejących szkół do nowego modelu organizacyjnego wprowadzono trójstopniowy podział szkół powszechnych, na szkoły realizujące: − program elementarny (klasy I–IV), − program wyższy (klasy I–VI), − program pełny (7 klas). Na średnie szkolnictwo ogólnokształcące składać miały się po reformie 4-letnie gimnazja oraz jako szczebel wyższy – 2-letnie licea. Do gimnazjum przyjmowano (po złożeniu egzaminu) uczniów, którzy ukończyli 6 klas szkoły powszechnej. Po ukończeniu gimnazjum i zdaniu egzaminu wstępnego można było kontynuować naukę w liceum, po której ukończeniu możliwe było przystąpienie do egzaminu dojrzałości, a następnie podjęcie studiów w szkole wyższej. Ustawa z 1932 r. umożliwiła zorganizowanie na analogicznych zasadach szkół zawodowych.
After Poland had regained its independence in 1918 the social interests in education and upbringing started to grow significantly. The school systems inhereted from the states during the times of partioned Poland needed to be unified in the whole country. The general opinion was that some basic legislative acts are required in the newly independent Republic of Poland to eliminate the differences between the regions and to provide a cohesive and uniform organisation of schools and education in the whole country. The Minister of Religious Confessions and Public Education was in charge of the educational administration. In order to be able to supervise the educational administration the country was divided into ten school provinces supervised by province superintendents. The school provinces were divided into districts adminstrated by district superintendents. All the school systems inhereted from the time of the partioned Poland were unified by a legislative act of 1932. According to the reform implemented there were primary schools, secondary schools and higher schools. In terms of financing education the schools were public and private. The base was the seven-year primary education. However, to be able to classify the schools of that time according to the new organisational model it was necessary to implement a threestage structure of primary schools. The schools were divided into three stages teaching the following curriculums: − primary curriculum (classes I – IV), − higher curriculum (classes I – VI), − complete curriculum (7 classes). The reform of the secondary education introduced middle schools lasting four years and upper-secondary schools lasting two years. A prerequisite for pupils to be admitted to middle schools was a successful completion of the six-year primary school (and passing an examination). After completing a middle school and passing an entrance examination pupils were entitled to continue the education at secondary schools. The completion of the secondary education entitled them to take the Matura examination and then to apply for a place at a higher school. The Law of 1932 also enabled to organise vocational schools under similar terms.
Źródło:
Studia Administracyjne; 2018, 10; 157-169
2080-5209
2353-284X
Pojawia się w:
Studia Administracyjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czasopiśmiennictwo katolickie Wschodnich Kresów II Rzeczypospolitej (cz. I – ogólna)
Catholic Periodicals in Eastern Borderlands of the Second Polish Republic (Part PART 1 – General)
Autorzy:
Zając, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944176.pdf
Data publikacji:
2017-11-30
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
Tematy:
Kresy Wschodnie
II Rzeczypospolita
czasopisma katolickie
Eastern Borderlands
the Second Polish Republic
Catholic periodicals
Opis:
Odrodzona w 1918 r. II Rzeczpospolita powróciła na część terytorium utraconego na Wschodzie, podejmując trudy zagospodarowania wyniszczonej wojnami ziemi. Jej obraz znalazł odbicie w lokalnej prasie i wspomnieniach żyjących na tych terenach Polonusów. Zapisały go dziesiątki tytułów czasopiśmienniczych wydawanych przede wszystkim przez ówczesny świat katolicki. Wymienione w opracowaniu tytuły wydawnictw wskazują na życiowe przestrzenie mieszkańców tamtych regionów penetrowane przez tę prasę, są niejako odpowiednikami zaledwie nazw starych polskich rezydencji na Wschodzie. Aby poznać ich treści, trzeba podjąć wnikliwą lekturę, by odkryć i przybliżyć opisane tam i wciąż mało nam znane światy, które – antypolskie i antykatolickie siły niszczyły świadomie i systematycznie. To niełatwe zadanie odcyfrowania Kresów z wciąż, po dziś dzień odkrywanej ich czasopiśmiennictwu katolickiemu Kresów Wschodnich II Rzeczypospolitej.
Reborn in 1918, the Second Polish Republic returned to the part of the territory lost in the East to undertake the hardships of developing the war-ravaged land. Its history was reflected in the local press and the memories of the “Polonuses” living in these areas. It was recorded in dozens of magazine titles issued mainly by the contemporary Catholic world. The titles mentioned in the present work indicate the life areas of people inhabiting those regions, which were penetrated by the press and which are, in a sense, equivalent only to the names of Polish old mansions in the East. Getting acquainted with their content requires meticulous study which would allow to discover and bring closer the worlds described there and still little known to us and which were deliberately and systematically destroyed by anti-Polish and anti-Catholic forces. The uneasy task of deciphering the Borderlands from its publishing legacy which is still, to this day, being rediscovered, will constitute the content of the second part of the study devoted to Catholic periodicals in Eastern Borderlands of the Second Polish Republic.
Źródło:
Seminare. Poszukiwania naukowe; 2017, 38, 4; 129-146
1232-8766
Pojawia się w:
Seminare. Poszukiwania naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inteligencja polska w służbie państwowej II Rzeczypospolitej (zarys problematyki)
Polish intelligentsia in the state service of the Second Polish Republic (outline of the problem)
Autorzy:
Litwiński, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687518.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
inteligencja
„państwowa służba cywilna”
Druga Rzeczpospolita
intelligentsia
“state civil service”
the Second Polish Republic
Opis:
Polish intelligentsia shaped over the nineteenth century was to fulfill various tasks. One of the most important was the “state service”, implemented, among others, by working on stateowned posts. The euphoria of the independence regained in 1918 accompanied the concern for the proper organizationof a state that did not even have a nationwide government, and several political centers pretended to be in power. The country was destroyed and famished, and the borders had to be marked out by armed forces, despite the fact that there was actually no uniform army. There was no administrative apparatus that would turn economic and social-political life into peaceful work. It is not surprising that the Polish intelligentsia had an important role to play in this case, and the functioning of the state depended primarily on the number and quality of personnel it could have at its disposal. It should be noted that certainly the process of building the state and creating its apparatus have activated a fairly wide circle of professionals and activists among the intelligentsia, who did even titanic work in the difficult conditions of the interwar period, which was visible in the reconstruction and organization of the new Polish state and ensuring conditions for peaceful existence.
Inteligencja polska ukształtowana na przestrzeni XIX w. miała spełniać różnorodne zadania. Jednym z najważniejszych była „służba państwowa”, realizowana między innymi poprzez pracę na państwowych etatach. Euforii z odzyskanej w 1918 r. niepodległości towarzyszyła troska o odpowiednie zorganizowanie państwa, które nie miało nawet ogólnopolskiego rządu, a kilka ośrodków politycznych pretendowało do władzy. Kraj był zniszczony i wygłodzony, a do tego granice trzeba było wytyczać drogą zbrojną, pomimo tego, że właściwie nie było jednolitej armii. Brakowało aparatu administracyjnego, który przestawiłby życie gospodarcze i społeczno-polityczne na pracę pokojową. Nic dziwnego, że polska inteligencja miała w tym przypadku do odegrania istotną rolę, a funkcjonowanie państwa zależało przede wszystkim od liczebności i jakości kadr, jakimi mogło dysponować. Należy zaznaczyć, że z pewnością proces budowy państwa oraz tworzenie jego aparatu zaktywizowały do działania dość szerokie grono fachowców i działaczy wśród inteligencji, którzy wykonywali tytaniczną wręcz pracę, w trudnych przecież warunkach dwudziestolecia międzywojennego, co było widoczne w odbudowie i organizacji nowego państwa polskiego oraz zapewnieniu warunków do pokojowej egzystencji.
Źródło:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2018, 19; 81-99
2450-6796
Pojawia się w:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Represje administracyjne wobec „Przeglądu Wileńskiego” Ludwika Abramowicza w latach trzydziestych XX wieku. Przyczynek do polityki prasowej obozu pomajowego
Administrative repressions against „Przegląd Wileński” by Ludwik Abramowicz in the 1930s: The contribution to the press policy of the post-May camp
Autorzy:
Wojtacki, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1193970.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
state administration
the Second Polish Republic
the Polish press
Vilnius
the movement of the Krajowcy
ethnic relations
censorship
Opis:
The article is devoted to the description of administrative repressions undertaken by the bodies of the state administration in Vilnius in the interwar period against „Przegląd Wileński” – the local paper of the political group of Fellow Countrymen [the Krajowcy] issued by Ludwik Abramowicz. In order to present correctly the problem mentioned in the title of the article, the history of the Krajowcy and „Przegląd Wileński” in the first years of their activity prior to WWI was outlined in the introduction. The author concentrated mainly on the interwar history of the paper – particularly in the 1930s, when the confiscations of the newspaper became more frequent (the first cases had taken place at the end of the 1920s). As was indicated in the article, the attention of the administrative authorities was concentrated mainly on articles devoted to the Polish-Lithuanian relations and ethnic problems in the north-east territories of the Second Polish Republic. Their intensification after 1935 was caused by the actions of the new voivode of Vilnius Colonel Ludwik Bociański, whose aim was to censor „Przegląd Wileński”. As a result, the newspaper was subject to preventive censorship, which affected the political activity and distribution of the paper of the Krajowcy. As the author underlined in the conclusion, the administrative repressions did not contribute directly to the closure of „Przegląd Wileński” as similar practices were used in reference to the majority of the Vilnius periodicals which opposed the post-May authorities.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2016, 81, 3; 129-150
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polscy przedstawiciele dyplomatyczni w Rumunii w latach 1918–1940. Część II: 1923–1940
Polish diplomatic representatives in Romania in the years 1918–1940 Part II 1923–1940
Autorzy:
Walczak, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2168159.pdf
Data publikacji:
2017-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Polska
Rumunia
dyplomacja
przedstawiciele
II Rzeczypospolita
Polska
Romania
diplomacy
representatives
the Second Polish Republic
Opis:
Polish representatives in Bucharest in the interwar period were – what is obvious – executors of the Polish government’s foreign policy, formulated by the successive Ministers of Foreign Affairs. They had to act within that framework. In exceptional circumstances were Linde and Koźmiński, who happened to act in conditions of nonexistence of a single center shaping Polish foreign policy and they often had to demonstrate creativity, without any directives coming from the top. To a certain extent in a similar situation was Raczyński, who also had to act independently, in a state of necessity – as he claimed – ignoring the supremacy of the Minister of Foreign Affairs interned in Romania. Effective professionals efficiently performing the tasks allocated to them were Wielowieyski, Szembek and Arciszewski. Jurjewicz was perceived as much less energetic. His relatively low activity on the position of the envoy, however, was largely derived from minister Seyda’s passive policy towards Romania. Undoubtedly, the most prominent Polish diplomat in Bucharest was Alexander Skrzyński. He not only performed his duties of the representative of the Republic of Poland with the invention but he also showed his own initiative, when Poland was in extremely difficult war situation in 1919–1920.
Źródło:
Polish Biographical Studies; 2017, 5; 61-84
2353-9291
Pojawia się w:
Polish Biographical Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obchody świąt państwowych w Rudzie Pabianickiej w okresie międzywojennym (1923–1939)
Celebrations of national holidays in Ruda Pabianicka in the interwar period (1923–1939)
Autorzy:
Stawiszyńska, Aneta Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/19984689.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
obchody
święta państwowe
Ruda Pabianicka
Druga Rzeczpospolita
celebrations
public holidays
the Second Polish Republic
Opis:
Ruda Pabianicka jako miasto funkcjonowała jedynie przez 16 lat, a mianowicie w latach 1923–1939. Przez ten stosunkowo krótki okres władze miasta oraz jego mieszkańcy starali się wypracować własne tradycje, wśród których wymienić warto obchody świąt narodowych. Na obchody te składały się uroczystości religijne zarówno w kościele katolickim, jak i ewangelickim, a ponadto uroczystości kulturalne, czyli przedstawienia, projekcje filmów czy koncerty, a także imprezy sportowe. Wspomniane działania miały też na celu budowanie tożsamości miasta i wzbudzanie lokalnego patriotyzmu.
Ruda Pabianicka functioned as a town only for 16 years, namely in the years 1923–1939. During this relatively short period, the city authorities and its inhabitants tried to develop their own traditions, including the celebration of national holidays. These celebrations included both religious ceremonies, both in the Catholic and Evangelical churches, as well as cultural celebrations, i.e. performances, film screenings, concerts, and sports events. The aforementioned activities were also aimed at building the city’s identity and arousing local patriotism.
Źródło:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2021, 24; 131-144
2450-6796
Pojawia się w:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
How Poles Radicalised Belarusians: On the Mechanism of Coercion
O tym, jak Polacy radykalizowali Białorusinów i o mechanizmie przymusu
Autorzy:
Kurza, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52157859.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Białorusini
Druga Rzeczpospolita
radykalizacja
przymus
represje
Belarusians
the Second Polish Republic
radicalisation
coercion
repressions
Opis:
The great reconstruction of Central-Eastern Europe after World War I mainly consisted in building national states in place of multinational empires, but it also involved social transformations. The changes carried out in highly ethnically diverse and socially polarised area of the former Polish-Lithuanian Commonwealth were selective and contributed to the contentious actions of the indigenous people. Their radicalism was often a response to a new order, created as an attempt to reproduce the feudal system in the realities of the national state. In this article I show the path of radicalisation in repressive settings, which Belarusians followed in an unequal struggle for their rights. I attempt to explain their radicalism by geocultural factors, which I regard as causal mechanisms, repeated in different historical contexts. I identify two such mechanisms, of coercion and of blocking change, and present how radicalism was generated by the operation of this binary sequence.
Wielka przebudowa Europy Środkowo-Wschodniej po pierwszej wojnie światowej polegała w dużej mierze na budowaniu państw narodowych w miejsce wielonarodowych imperiów; aczkolwiek obejmowała także przekształcenia społeczne. Wybiórczość zmian przeprowadzanych na silnie zróżnicowanych etnicznie, a przy tym spolaryzowanych społecznie, obszarach byłej Rzeczypospolitej Obojga Narodów przyczyniała się do wystąpień miejscowej ludności. Ich radykalizm był często odpowiedzią na nowy ład, będący próbą reprodukcji feudalnego porządku w realiach państwa narodowego. W artykule odtwarzam trajektorię radykalizacji, jaką przeszli w nierównej walce o swoje prawa Białorusini. Próbuję wyjaśnić radykalizm społeczności białoruskiej poprzez uwarunkowania geokulturowe, które traktuję jako mechanizmy przyczynowe, powtarzające się w różnych kontekstach historycznych. Identyfikuję dwa takie mechanizmy: przymusu i blokowania zmiany. Prezentuję, w jaki sposób radykalizm warunkowany był działaniem tej binarnej sekwencji.
Źródło:
Sprawy Narodowościowe. Seria nowa; 2021, 53
1230-1698
2392-2427
Pojawia się w:
Sprawy Narodowościowe. Seria nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O sędziach zawodowych w pracach Komisji Kodyfikacyjnej Rzeczypospolitej Polskiej
Professional judges in the work of the Codification Commission of the Republic of Poland
Autorzy:
Mohyluk, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1032152.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
sędziowie zawodowi
Komisja Kodyfikacyjna RP
prawo o ustroju sądów powszechnych
wymiar sprawiedliwości w II RP
powoływanie sędziów
Judiciary in the Second Polish Republic
Codification Commission of the Second Polish Republic
appointment of judges
Opis:
W opracowaniu przedstawiono prace nad unifikacją sądownictwa polskiego w latach 1918-1928. Prowadzone były one trzytorowo. Inicjatorem pierwszych posunięć polegających na ujednolicaniu przepisów dzielnicowych, reorganizowaniu i przejmowaniu sądownictwa był rząd i Ministerstwo Sprawiedliwości. Od lutego 1919 r. działania te wspierał i zatwierdzał Sejm Ustawodawczy (później Sejm). Od listopada 1919 r. ciężar prac przejęła Komisja Kodyfikacyjna RP. W 1922 r. do rąk Wiceprezydenta Komisji Kodyfikacyjnej RP Stanisława Bukowieckiego trafił rządowy projekt wspólnej pragmatyki dla sędziów i prokura- torów. Obejmował on niektóre kwestie ujęte również opracowywanym przez Komisję Kodyfikacyjną RP projekcie ustawy o ustroju sądów. Wspomniane dokumenty odmiennie rozwiązywały niektóre zagadnienia, w szczególności dotyczyło to przepisów o sposobie powoływania sędziów oraz o organizacji i zakresie działania ogólnych zebrań sądów. W związku z tym doszło do konfrontacji z Ministerstwem Sprawiedliwości na tle opracowywanych jednocześnie w rządzie i Komisji Kodyfikacyjnej RP przepisów pragmatycznych dla sędziów i pro- kuratorów. Ujednolicony, oparty na projektach Komisji Kodyfikacyjnej RP oraz rządowym projekt został wydany jako Prawo o ustroju sądów powszechnych w formie rozporządzenia Prezydenta RP z mocą ustawy, które weszło w życie 1 stycznia 1929 r.
The article is dedicated to the preparatory works on the court system in Poland in the interwar period. The author discusses in detail subsequent projects and deliberations within the Polish Codification Commission on the status of judges and proposed methods of their appointment. The Codification Commission of the Republic of Poland was a state organ established in 1919 for the unification of the law in Poland, including the judiciary, because at the time of regaining independence several legal systems were applicable on the territory of Poland, including five basic ones in the field of court regulations. In the first period, the commission consisted of 44 eminent lawyers from all post-partition regions. The effects of the work of the Codification Commission of the Republic of Poland influenced the model of the judiciary introduced in 1928, but many solutions postulated by the Codification Commission of the Republic of Poland were never turned into binding law. During the discussion on the model of the judiciary, including the appointment of the judges, the achievements of the Polish Codification Commission of the Republic of Poland may turn out to be an interesting reference point, even though it dates back almost a hundred years, given that many problems noticed by the members of the Codification Commission of the Republic of Poland remain valid also in contemporary Europe and Poland.
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2020, 3, 2 (6); 270-313
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Upaństwowienie romantyzmu" w kinie II RP. O "Panu Tadeuszu" w reżyserii Ryszarda Ordyńskiego
Autorzy:
Szyngiel, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1186762.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Pan Tadeusz
Adam Mickiewicz
Ryszard Ordyński
film adaptation
Romanticism
cinema of the Second Polish Republic
Opis:
The article concerns the film Pan Tadeusz (1928) by Ryszard Ordyński, and issues related to the adaptation process and political reception of Mickiewicz’s artwork. In the first part of the text, the author discusses the application of 19th-century romantic ideas by the Sanacja authorities as part of their historical policy. The cult of Romanticism was realized on many levels, including everyday life as well as literature, art and journalism. Its functioning was conditioned by the existence of a holistic romantic narrative and the possibilities it brought in terms of building the continuity of tradition in social awareness. These possibilities resulted from the patriotic staffage, which over time surrounded the work of romantic bards. The second part of the text describes the tendencies dominating in Polish cinema at that time, the most important of which are the politicisation and the domination of love themes. These directions influenced the final shape of the films made in the 1920s. Afterwards, R. Ordyński’s film was presented, taking into account the political and cultural background mentioned above. The production of the picture aroused great interest among the public opinion and reviewers. The subject of discussion at that time was fidelity of the film adaptation to the literary prototype. In the article, Pan Tadeusz was presented as an example of an artwork committed to ideology. The screen trivialization of the content of Mickiewicz’s poem took place at the level of creation of a world that was simplified and devoid of romantic ambivalence, as well as in meticulous presenting details at the cost of more significant elements of the work, and intentional lowering of the level of presented content. In this way, Pan Tadeusz was a commercial undertaking, and at the same time it participated in the process of a kind of social engineering. It was a tool for building national consciousness in a reborn Polish state and, in a way, for reigning souls.
Źródło:
Załącznik Kulturoznawczy; 2018, 5; 55-75
2392-2338
Pojawia się w:
Załącznik Kulturoznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tendencje nazwotwórcze w chrematonimii społecznościowej II Rzeczypospolitej (na przykładzie nazw stowarzyszeń)
Trends Related to Creating Names in Social Chrematonymy of the Second Polish Republic (Based on the Names of Associations)
Autorzy:
Młynarczyk, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/597924.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
chrematonimia
socjoideonimy
nazwy stowarzyszeń
II Rzeczpospolita
chrematonymy
socioideonymy
names of associations
the Second Polish Republic
Opis:
The paper is dedicated to the names of associations from the period of the Second Polish Republic, taken from a publication which is a guide to the rich and differentiated world of the social organizations of the 1930s. The introduction is devoted to the state of Polish linguistic research into the names of organizations. The description of the collected material is based on the concept of social chrematonymy by Artur Gałkowski. Next, the names are investigated from both a structural and a semantic perspective. The following elements are regarded as distinct qualities of the naming structures: descriptive character, multicomponent structure, development of right-sided attributives, insignificant share of names with a separate distinctive element, including some other types of proper names as components (toponyms, anthroponyms, names of historical events). Also, lexemes in the function of the main component of the analysed structures — nouns having the semantic value of ‘formalized group of people’ – have been presented. When analysing the semantic aspect of names of organizations more closely, the author indicates the most frequently exposed bases of community feeling of members. Those could be: common experience, social and professional status, the purpose of activity, gender, generation, religious identity, nationality, ideology, place of activity or founding an organization. In the majority of names, various elements of community feeling are combined. Finally, attention is paid to the tremendous informative value present in the names of associations, connected with their descriptive quality. The close link between socioideonyms and the reality they are connected with means that they are bearers of various historical-cultural contents. Therefore, the names of associations, especially historical ones, might be an interesting object of culture-oriented linguistic studies.
Źródło:
Onomastica; 2019, 63; 209-226
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zajścia polsko-żydowskie w Przytyku w świetle wybranych tytułów prasy codziennej
The Polish-Jewish riots in Przytyk in the light of selected daily newspapers
Autorzy:
Sołtysiak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2144056.pdf
Data publikacji:
2012-12-31
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Przytyk
anti-Semitism
the Second Polish Republic
Kielce District
pogrom
antysemityzm
II Rzeczpospolita
powiat kielecki
Opis:
Długo trwało opracowanie masakry w Przytyku, wydarzenia powszechnie kojarzonego z antysemityzmem II RP. Pierwszym, który to uczynił, był Piotr Gontarczyk, który rozpoczął dyskusję na temat wydarzenia z 9 marca 1936 roku. Niniejszy artykuł jest kontynuacją tego tematu. Ma on na celu ukazanie sposobu, w jaki media, w tym przypadku lokalna prasa codzienna, kształtowały obraz wydarzeń w małym miasteczku na terenie ówczesnego powiatu kieleckiego. Mój artykuł jest również postulatem badawczym do włączenia się w dyskusję na temat konfliktów społecznych na tle antysemickim w małych miastach międzywojennej Polski.
It took a long time for massacre in Przytyk, event commonly associated with II Republic of Poland anti-Semitism to be elaborated. The first on who did this was Piotr Gontarczyk, who have begun discussion about 9th March of 1936 occurrence. This Article is continuation of that subject. It is aimed at showing the way of how media, in this case local daily press, have formed the picture of incidents happened in small town in contemporary Kieleckie District. It is aimed at showing the way of how media, in this case local daily press, have formed the picture of incidents happened in small town in Kieleckie District. My article is also a research postulate for joining the discussion about social conflicts on the anti-Semitic background in small towns in inter-war Poland.
Źródło:
Studia Żydowskie. Almanach; 2012, 2, 2; 137-152
2083-5574
Pojawia się w:
Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komponenty eksponujące cechę żeńskości w nazwach stowarzyszeń II Rzeczpospolitej
Components exposing the feminine quality in the names of associations in the Second Polish Republic
Autorzy:
Karamańska, Marta
Młynarczyk, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459191.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
feminatywa
socjoideonimy
nazwy stowarzyszeń
II Rzeczpospolita
feminatives
socioideonyms
names of associations
the Second Polish Republic
Opis:
The material basis of the paper are the names of Polish female associations from the 30s of the 20th century. The analysis involves components used to expose feminine qualities – general names (kobieta, pani, niewiasta – ‘woman, lady’), as well as detailed ones, which were categorised according to the information they contain. These are the elements of the world, which in addition to gender, constitute a basis for communality of the members: social and professional status, educational background, participation in military activities, social activity sphere, or common interests. The material presented in the paper shows that in the Second Polish Republic the need for exposing femininity and emphasising communality was very strong in the names of associations.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2019, 14; 67-78
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żydzi o Cyganach w II Rzeczypospolitej. Tematyka romska na łamach „Nowego Dziennika” (1918-1939)
Jews about Gypsies in interwar Poland. The Roma issues in „Nowy Dziennik” (1918-1939)
Autorzy:
Gontarek, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2116613.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Gypsies
Jews
Zionists
conflict
the Second Polish Republic
Cyganie
Żydzi
syjoniści
konflikt
II Rzeczpospolita Polska
Opis:
Artykuł przedstawia problem stosunków cygańsko-żydowskich w II RP. Ma charakter przyczynkowy – skupia się na jednym tytule prasowym („Nowy Dziennik”), który jest najstarszym w Polsce pismem syjonistycznym, ukazującym się w języku polskim od 1918 roku. Analiza jego treści pozwoliła na wyciągnięcie kilku wniosków. Bezpośrednie relacje między dwiema mniejszościami – Cyganami i Żydami – prawie nie istniały, a strona żydowska, jeśli sporadycznie pisała o społeczności cygańskiej, dostrzegała jedynie negatywne konsekwencje takich kontaktów. Jeśli chodzi o postrzeganie Cyganów przez elity syjonistyczne, podtrzymywała ona wszystkie negatywne stereotypy i mity na ich temat, charakterystyczne dla społeczeństwa większościowego. Milczały też o państwotwórczych dążeniach Cyganów.
The article presents the problem of Gypsy-Jewish relations in the Second Polish Republic. It is of a contributory nature – it focuses on one press title ("Nowy Dziennik"), which is the oldest Zionist periodical in Poland, published in Polish language since 1918. The analysis of its content allowed several conclusions to be drawn. Direct relations between the two minorities – Gypsies and Jews – were almost non-existent, and the Jewish side, if it occasionally wrote about Gypsy community, saw only the negative consequences of such contacts. As far as the perception of the Gypsies by the Zionist elite was concerned, the Zionist elite upheld all the negative stereotypes and myths about them that were characteristic of the majority society. It was also silent about the stateforming aspirations of the Gypsies.
Źródło:
Studia Żydowskie. Almanach; 2021, 11, 11; 57-79
2083-5574
Pojawia się w:
Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The condition of Polish economy in the first years after regaining independence. Political and legal outline
Stan polskiej gospodarki w pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości. Zarys polityczny i prawny
Autorzy:
Chłopecki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850903.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
II Rzeczpospolita
gospodarka
prawo
ekonomia
finanse państwa
The Second Polish Republic
economic
law
economy
financial situation
Opis:
The goal of this thesis was to synthetically present social and economic ideas in the first years after regaining independence by Poland. Economic concepts, tendencies and plans treated in general lines undoubtedly aimed at changing existing social and economic relations. Three elements must be taken into consideration while assessing economic achievements of the Second Polish Republic in the first years after regaining independence: firstly, the condition of Poland on November 11, 1918, after one hundred and twenty-three years of bondage and damage caused by the First World War; secondly, the time in which changes were made, and thirdly, financial means that Poland possessed, particularly external aid – especially in a form of foreign loans.
Celem artykułu jest analiza idei społeczno-gospodarczych reprezentowanych w pierwszych latach po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Koncepcje, tendencje i plany gospodarcze zmierzały wtedy do zmiany istniejącego układu stosunków społeczno-gospodarczych. Oceniając dorobek gospodarczy II Rzeczypospolitej w pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości, uwzględniono trzy elementy mające decydujący wpływ na tę ocenę. Po pierwsze, stan w jakim znalazła się Polska w dniu 11 listopada 1918 r. po blisko półtora wiekowej niewoli i zniszczeniach wojennych lat 1914-1918. Po drugie, czas w jakim zmiany zostały dokonane. Po trzecie, środki materialne, jakie Polska miała do dyspozycji, a w szczególności czy wchodziła w grę i w jakiej wysokości pomoc z zewnątrz, w tym w postaci pożyczek zagranicznych.
Źródło:
Facta Simonidis; 2018, 11, 1; 243-256
1899-3109
Pojawia się w:
Facta Simonidis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Die polnische Anwaltschaft in der Zwischenkriegszeit (1918–1939)
Autorzy:
Materniak-Pawłowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2216262.pdf
Data publikacji:
2015-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
the Bar
legal profession
the Bar system
the Second Polish Republic
adwokatura
zawód adwokata
ustrój adwokatury
II Rzeczpospolita
Opis:
The Bar, as a professional group dealing with defence and representation, has been developing on Polish lands at least since the beginning of the XVI century. However, only in the second half of the XIX century, so already after Poland was partitioned, the Bar association acquired its first self-government organization. The particularly intensive period of development of the Bar took place during the existence of the Second Polish Republic. The issue of legal basis of its functioning was regulated at the time. The old, unsystematic and post partition legislation was replaced with uniform and more modern law created by the Polish legislator. The rules which constitute the basis of the Bar association system were specified. The rule of equality of the legal profession as well as the rule of freedom and independence of the Bar association were the ones which gained the most importance. Furthermore, the issues connected with performing the legal profession were regulated and specified. Among the aforementioned issues were the following: the essential requirements necessary to perform the profession, the forms in which it is performed, the range of legal activities and the possibility of combining the legal profession with other activities, the rights and duties of a lawyer as well as disciplinary responsibility. Consequently, the interwar period was a short, albeit extremely important stage of the legal corporation’s development.
Źródło:
Themis Polska Nova; 2015, 1(8); 124-149
2084-4522
Pojawia się w:
Themis Polska Nova
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lubelskie szkolnictwo powszechne w latach 1918-1939 w świetle wymogów sanitarno-higienicznych
Autorzy:
Majchrzyk-Mikuła, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/606385.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
School
a pupil
hygiene
Lublin region
the Second Polish Republic
szkoła
uczeń
higiena
Lubelszczyzna
II Rzeczypospolita
Opis:
Poland, just before regaining its independence, faced not only the need to integrate formally the country, but most of all it had to take care of the youngest and create for them the right living conditions, including the suitable conditions for education. A number of hygienists claimed that the reason for many illnesses was the lack of proper school buildings fulfilling basic sanitarian conditions, safety and the right hygiene of learning. So the introduction of compulsory education and reforms concerning programs and structure of school system did not allow to think that the problem of Polish education had been solved. The measure of its state and the condition for development was accommodation and school buildings. Unfortunately, the infrastructure was not properly developed and it was visible in the whole Poland. The analysis of sources and source literature allowed to depict in the article the situation of primary school in the Lublin region county in the first years of independence of Poland. The article describes the infrastructure of educational centers, especially their material situation which directly influenced the conditions in which the youth learned. Much attention was paid to the creation of the net of primary schools, especially the data conditioning the technical conditions and equipment which was necessary to provide the pupils with the right hygienic conditions at schools.
Polska w momencie odzyskania niepodległości stanęła przed wyzwaniem nie tylko zorganizowania od strony formalnej państwa, ale przede wszystkim otoczenia opieką najmłodszych i stworzenia im dogodnych warunków do życia, w tym i do nauki. Wielu higienistów uważało, z czym należy się niewątpliwie zgodzić, że przyczyną wielu schorzeń uczniów był zarówno brak odpowiednich budynków szkolnych spełniających podstawowe wymagania sanitarne, jak i zapewniających bezpieczeństwo i odpowiednią higienę nauczania. Zatem samo wprowadzenie obowiązku szkolnego oraz reform dotyczących programów i struktury szkolnictwa nie dawało podstaw, by sądzić, że został rozwiązany problem polskiej oświaty. Miernikiem jej stanu i warunkiem rozwoju była baza lokalowa oraz budynki szkolne. Niestety brak odpowiednio przygotowanej infrastruktury dało się odczuć w całej Polsce. Analiza źródeł oraz literatury przedmiotu pozwoliła w niniejszym artykule na ukazanie sytuacji szkolnictwa powszechnego na Lubelszczyźnie w niepodległej Polsce. Artykuł traktuje o stanie infrastruktury placówek, a zwłaszcza ich sytuacji materialnej, która miała wpływ na warunki, w jakich uczyła się młodzież. Szczególną uwagę zwrócono na kształtowanie się sieci szkół powszechnych oraz zaprezentowano problemy dotyczące budowy nowych obiektów szkolnych, a zwłaszcza wytycznych w sprawie warunków technicznych i wyposażenia szkół w odpowiednie sprzęty, które zapewnić miały uczniom prawidłowe warunki higieniczne w szkołach.
Źródło:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny; 2020, 39, 1
0137-6136
Pojawia się w:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Public Health in the East Voivodeships of the Second Polish Republic
Zdrowie publiczne na wschodzie województw II Rzeczypospolitej Polskiej
Autorzy:
Tishchenko, Evgenij
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/972564.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Historii Filozofii i Medycyny
Tematy:
zdrowie publiczne
wschodnia Polska
okres międzywojenny w Polsce
public health
eastern voevodeships
the Second Polish Republic
Opis:
Artykuł opisuje stan zdrowia publicznego we wschodnich województwach Polski w okresie międzywojennym. Wskazuje na wpływ warunków życia na stan zdrowia publicznego. Omawia znaczenie chorób zakaźnych i społecznych, sposoby zapobiegania im oraz aktywność instytucji medycznych.
The article describes the state of public health in the eastern voevodeships of the Second Polish Republic; reveals the impact of life conditions on public health. The author points out spread of infectious and social diseases; covers activities on their prevention and decrease; characterizes activities of established medical institutions.
Źródło:
Archiwum Historii i Filozofii Medycyny; 2011, 74; 85-90
0860-1844
Pojawia się w:
Archiwum Historii i Filozofii Medycyny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
PROTOKOŁY Z KONFERENCJI NACZELNIKÓW WYDZIAŁÓW POLITYCZNYCH MSZ JAKO ŹRÓDŁO DO BADANIA POLSKIEJ POLITYKI ZAGRANICZNEJ W 1921 ROKU
REPORTS FROM THE CONFERENCE OF THE HEADS OF POLITICAL DEPARTMENTS OF THE MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS AS A SOURCE FOR STUDYINGPOLISH FOREIGN POLICY IN 1921
Autorzy:
Landmann, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/418637.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych
Tematy:
II Rzeczpospolita, bezpieczeństwo, MSZ, polityka zagraniczna.
the Second Polish Republic, Ministry of Foreign Affairs, foreign policy.
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie znaczenia i treści zawartych w protokołach z konferencji naczelników Wydziałów Politycznych MSZ w kontekście analizy tematów istotnych dla polityki zagranicznej II RP w 1921 roku. W analizie uwzględniono kwerendę materiałów archiwalnych zgromadzonych w Archiwum Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce oraz dostępną literaturę naukową. Postawiono tezę, że protokoły z konferencji naczelników Wydziałów Politycznych MSZ mogą stanowić ważne uzupełnienie źródłoznawcze dla badania polskiej polityki zagranicznej w 1921 roku, czyli wpoczątkowym okresie umacniania niepodległej państwowości po I wojnie światowej. W następstwie przedstawionych argumentów dowiedziono, że w ocenie MSZ polska polityka zagraniczna była w 1921 roku ukierunkowana w dużej mierze na relacje z Niemcami oraz Rosją sowiecką, zwłaszcza w kontekście rozpoznania zagrożenia bezpieczeństwa II RP w związku z działaniami obu sąsiadów. Istotne znaczenie należy przypisać również postulatom politycznym formułowanym ze względu na relacje z Czechosłowacją, Stanami Zjednoczonymi oraz w odniesieniu do polityki wobec Turcji, Bliskiego i Dalekiego Wschodu.
The aim of this article is to present the meaning, and content of the reports fromthe conference of the Heads of Political Departments of the Ministry of Foreign Affairs in the context of analyzing topics relevant for the foreign policy of the Second Polish Republic in 1921. The analysis includes a query of archival materials collectedin the Józef Piłsudski Institute of America and scientific literature. A thesis was put forward that the reports from the conference of the Heads of Political Departments of the Ministry of Foreign Affairs may constitute an important source supplement for the study of Polish foreign policy in 1921, i.e. the initial period of strengthening independent statehood after World War I. Based on the presented arguments, it has been proven that in the opinion of the Ministry of Foreign Affairs, Polish foreign policy in 1921 was largely focused on the relations with Germany, and Soviet Russia, especially in the context of recognizing the threat to the security of the Second Polish Republic in connection with the actions of both neighbors. Significant importance should also be attached to political demands formulated due to the relations with Czechoslovakia, and the United States, as well as in regard to the policy toward Turkey, the Middle, and Far East.
Źródło:
Colloquium; 2020, 12, 2; 65-88
2081-3813
2658-0365
Pojawia się w:
Colloquium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rodzina w polityce społecznej II Rzeczypospolitej. Analiza wybranych kierunków działań
A family in social policy of the Second Polish Republic. The analysis of selected activities
Autorzy:
Majchrzyk-Mikuła, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2123433.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
Tematy:
rodzina
dziecko
opieka
II Rzeczypospolita (1918–1939)
family
a child
health care
the Second Polish Republic
Opis:
Cel: Wraz z zakończeniem I wojny światowej w 1918 roku, nowe odrodzone państwo stanęło przed wieloma trudnościami nie tylko natury politycznej, ale także społeczno-ekonomicznej. Powszechne ubóstwo, niedostatek ludności wycieńczonej latami okupacji, a przede wszystkim katastrofalny stan zdrowia dzieci zmierzały do biologicznej zagłady społeczeństwa polskiego. Ukazanie form wspierania najmłodszych w omawianym okresie, jest godne zainteresowania, nie tylko ze względu na aktualność problemu, ale i z uwagi na fakt, iż wiele ówczesnych rozwiązań miało charakter nowatorski i było wzorem dla innych państw europejskich. Metody: Z użyciem bezpośredniej metody źródłowej publiczno-prawnego systemu opieki nad dzieckiem podjęto próbę szerszego zaprezentowania działań opiekuńczych kierowanych wobec rodziny i jej najmłodszych członków w oparciu o politykę prowadzoną w tym kierunku przez państwo. Uznając artykuł za historyczno-pedagogiczny wykorzystano metodę analityczno-porównawczą zgromadzonych materiałów z koniecznością odwołania się do materiałów legislacyjnych, artykułów prasowych, publikacji statystycznych oraz międzywojennej i współczesnej literatury przedmiotu. Wyniki: Wprowadzenie systemu ubezpieczeń społecznych i publicznej opieki społecznej po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku stanowiło moment przełomowy w historii odrodzonego państwa i jego instytucji społecznych. Kwestia opieki społecznej została rozwiązana prawnie ustawą z dnia 16 sierpnia 1923 r. Ochrona nad macierzyństwem a także opieka nad niemowlętami, dziećmi i młodzieżą stanowiła jeden z głównych jej zakresów działań. Spośród całokształtu działań pomocowych do najważniejszych należało, rzecz jasna, zapewnienie podstawowych środków do życia ludności najbiedniejszej. Dotychczasowa, niewystarczająca i mało efektywna działalność filantropijna musiała być zastąpiona przez planową, racjonalną i zorganizowaną pracę społeczną. Tworzone z wielkim wysiłkiem ustawodawstwo socjalne, zmierzające do nadania człowiekowi praw do godnej ludzkiej egzystencji, ustanowiło jednocześnie odpowiedzialnym za ich realizację państwo. Wnioski: Mimo że w latach międzywojennych nie zdołano rozwiązać wszystkich problemów związanych z opieką nad szeroko pojętym, podstawowym środowiskiem wychowawczym, jakim jest rodzina. Rozmiary oraz natężenie problemów społecznych, jakie dotknęły rodziny, a przede wszystkim dzieci II Rzeczypospolitej, wymagały olbrzymich funduszy, którymi nie dysponowało zniszczone działaniami wojennymi państwo polskie. Niemniej podjęte w tym okresie działania dobroczynne w zakresie szeroko rozumianej opieki społecznej po części spełniły swoją dziejową rolę, dając początek systemowi opieki nad dzieckiem i rodziną.
Aim: When World War I ended in 1918 the new, reborn Polish state faced a number of political, social and economic difficulties. The general poverty, the scarcity of people exhausted with years of occupation, and most of all, the disastrous health condition of children threatened the biological destruction of Polish society. It is interesting to describe the forms of supporting the youngest in the discussed historical period as the issue is still topical. What is more, a number of solutions introduced at that time were groundbreaking and became the pattern for other European countries. Methods: While incorporating the direct source method of the public health care system for children the wider activities were presented. They were applied to the whole families and the youngest members of the families and based on policy of the state. As the article represents both pedagogical and historical realms the analytic and comparative methods of the analysis of the collected materials were applied. It is inevitable to refer to legislative materials, articles, statistics and interwar and contemporary subject literature. Results: A groundbreaking moment for the newly born state and its social institutions was the introduction, after regaining independence in 1918, of the social security system and public health care system. The issue of social welfare was legally solved by the introduction of the bill from August 16, 1923. The protection of maternity, infants, children and young persons became one of the most important issues of social welfare activity. Among the numerous supporting activities, obviously the most meaningfulrole was to provide basic living conditions for the poorest people. Previous philanthropic activity was insufficient and ineffective and it had to be replaced with planned, rational and organized social work. Social legislation, created with great effort, was aimed at creating the rights for each man to a decent human existence. At the same time, this legislation shaped and helped to create the state which would be responsible for its citizens. Conclusions: Undoubtedly, in the interwar period, not all the problems connected with health care of the family were solved. The size and intensity of social problems which affected the family, and most of all the children of the Second Polish Republic, required huge sums of money which were not available in the Poland which had been so damaged by the war. Nevertheless, the philanthropic activities which were undertaken during this period, and which concerned social health care, partially fulfilled their role and gave the beginning to the system of health care for the child and the family.
Źródło:
Wychowanie w Rodzinie; 2018, XVIII, (2/2018); 83-99
2082-9019
Pojawia się w:
Wychowanie w Rodzinie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etatism of the economy of the Second Polish Republic in the period of parliamentary democracy: Conditions, stages, evaluation (Part 1: 1918–1923)
Etatyzacja gospodarki Drugiej Rzeczypospolitej w okresie demokracji parlamentarnej
Autorzy:
Luszniewicz, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630531.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
the period of 1918–1923
etatism
economy
the Second Polish Republic
lata 1918–1923
etatyzm
gospodarka
Druga Rzeczpospolita
Opis:
Artykuł jest częścią opracowania analizującego rozwój sektora państwowego w gospodarce Drugiej Rzeczypospolitej w okresie przed zamachem majowym 1926 r. Celem jest rozstrzygnięcie – wobec rozbieżnych stanowisk w literaturze przedmiotu – czy w okresie demokracji parlamentarnej tendencja etatystyczna narastała w sposób ciągły czy podlegała okresowym wahaniom. Podstawę weryfikacyjną stanowią szacunki procentowego udziału własności państwowej w majątku narodowym ogółem. Pierwsza część opracowania obejmuje zagadnienia ogólne (kwestie pojęciowe, tło międzynarodowe, uwarunkowania wewnętrzne, formy międzywojennego etatyzmu) oraz analizę przyrostu własności państwowej w Drugiej Rzeczypospolitej w latach 1918–1923 w wyniku przejęcia obiektów gospodarczych należących przed 1914 r. do państw zaborczych (Austro-Węgier, Niemiec, Rosji) i różnych form etatyzmu z czasów kształtowania państwowości, wojen o granicę, przestawiania gospodarki na tory pokojowe, problemów koniunkturalnych i walutowych itp.
The article is part of a study analysing the development of the state sector in the economy of the Second Polish Republic before the May coup d’état in 1926. The aim is to resolve – in the light of divergent positions presented in the literature on the subject – whether during the period of parliamentary democracy the etatist tendency was growing continuously or was subject to periodic fluctuations. The verification basis is an estimation of the percentage share of state ownership in total national wealth. The first part of the study covers general issues (concepts, international background, internal conditionings, forms of inter-war etatism) and analysis of the increase in state ownership in the Second Polish Republic in 1918–1923, resulting from the acquisition of economic entities belonging to the partitioning countries (Austro-Hungary, Germany and Russia) before 1914 and various forms of etatism in the subsequent periods of: shaping the statehood of the country, during the war for borders, the economy after the war, cyclical and monetary problems, etc.
Źródło:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace; 2018, 3 (35); 35-60
2082-0976
Pojawia się w:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władze wojewódzkie w Lublinie wobec kwestii ukraińskiej na Chełmszczyźnie i Podlasiu Południowym w latach 1935-1939
Autorzy:
Kęsik, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/632228.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
the Second Polish Republic, national minorities, the Ukrainians, Chełm Land, Podlachia
I Rzeczpospolita, mniejszości narodowe, Ukraińcy, Chełmszczyzna, Podlasie
Opis:
Starting in 1935 the provincial authorities in Lublin opted for a programme of national assimilation of the Ukrainian minority living in the area. On the scale of the entire Polish-Ukrainian border these kinds of changes in the course of national politics acquired a practical shape only in 1936. Together with the army they have created a programme of vindication and Polonization of the areas of Chełm Land and Southern Podlachia, and theyhave actively participated in its implementation. The problem of the Orthodox Church was being moved towards the central stage. The authorities in Lublin unequivocally advocated for possibly the most distant Polonization of the Orthodox Church and the liquidation of supernumerary parishes. It also involved the question of demolition of the inactive Orthodox facilities of the sacral nature. In the opinion of the authorities of Lublin the Orthodox Church was becoming a factor consolidating the Ukrainian minority, but threatening the Polish state, which was accompanied by the accumulation of the irredentist tendencies. The attitude of the authorities towards the Ukrainian minority was clearly undergoing a radicalisation at the turn of 1938/1939. It was expressed by the program formulated in the Province Office on “under-Ukrainizing” the public service. It should be emphasised that the programme remained only in the sphere of planning. Its implementation, set out over the period of 1939-1941, was prevented by the outbreak of the Second World War.
Począwszy od 1935 r. władze wojewódzkie w Lublinie optowały za programemasymilacji narodowej mieszkającej na tym terenie mniejszości ukraińskiej. W skali całego pogranicza polsko-ukraińskiego tego rodzaju zmiany kursu polityki narodowościowej nabrały praktycznego kształtu dopiero od 1936 r. Wraz z wojskiem kreowały program rewindykacyjno-polonizacyjny Chełmszczyzny i Podlasia Południowego oraz czynnie uczestniczyły w jego realizacji. Na pierwszy plan wysuwała się sprawa Kościoła prawosławnego. Władze w Lublinie opowiadały się jednoznacznie za możliwie daleką polonizacją Cerkwi oraz likwidacją nieetatowych parafii. Mieściła się w tym również kwestia rozbiórek nieczynnych prawosławnych obiektów sakralnych. W ocenie władz lubelskich Cerkiew stawała się groźnym dla państwa polskiego czynnikiem konsolidacji mniejszości ukraińskiej, czemu towarzyszyło narastanie tendencji irredentystycznych. Stanowisko władz wobec mniejszości ukraińskiej ulegało wyraźnie radykalizacji na przełomie lat 1938/1939. Wyrazem tego był sformułowany w Urzędzie Wojewódzkim w Lublinie program „odukrainizowania” służby publicznej. Należy podkreślić, że pozostał on tylko w sferze planów. Jego realizację rozłożoną na lata 1939-1941 uniemożliwił wybuch drugiej wojny światowej.
Źródło:
Res Historica; 2014, 38
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między sprawiedliwością a praworządnością. Sąd Najwyższy II Rzeczypospolitej wobec problemu odpowiedzialności karnej na podstawie tzw. kodeksu Tagancewa za zdradę kraju popełnioną w okresie I wojny światowej
Between justice and lawfulness: The approach of the Supreme Court of the Second Polish Republic to the problem of criminal responsibility for state treason committed during the First World War based on the so-called Tagantsev Code
Autorzy:
Szczepaniak, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40033671.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
kodeks Tagancewa
kongresowe Królestwo Polskie
prawo karne II Rzeczypospolitej
Sąd Najwyższy II Rzeczypospolitej
zdrada kraju
Tagantsev Code
Congress Kingdom of Poland
penal law of the Second Polish Republic
the Supreme Court of the Second Polish Republic
state treason
Opis:
Kwestia odpowiedzialności karnej za przestępstwo zdrady kraju popełnione podczas I wojny światowej na ziemiach byłego Królestwa Kongresowego była jednym z istotnych problemów, przed jakimi stanęło sądownictwo polskie w pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. Artykuł stanowi próbę dowiedzenia, iż orzekając w tego typu sprawach, Sąd Najwyższy nie kierował się w istocie obowiązującym prawem – które interpretował w sposób błędny i niekiedy wewnętrznie sprzeczny, w celu wykazania możliwości skazania winnych zdrady Polski. W rzeczywistości chodziło mu bowiem o uczynienie zadość społecznemu poczuciu sprawiedliwości, nakazującemu pociągnięcie do odpowiedzialności osób działających na niekorzyść sprawy polskiej w szczególnie trudnym okresie walk o niepodległość.
The issue of criminal responsibility for the crime of state treason committed during the First World War in the territory of the former Congress Kingdom of Poland was one of the problems which the Polish judicial system faced in the first years after restoring independence in 1918. The present paper is an attempt at demonstrating that in the judicial practice concerning such cases, the Supreme Court did not actually adhere to the laws in effect. The Supreme Court interpreted those laws in an incorrect and sometimes contradictory manner in order to establish the possibility of condemning the persons who were deemed guilty of treason against Poland. In fact, the Supreme Court aimed at satisfying the social sense of justice which demanded responsibility of persons who acted against the interest of the Polish cause in the particularly difficult time of the fight for independence.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2023, XXVI, 26; 149-166
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władze wojewódzkie w Lublinie wobec kwestii ukraińskiej na Chełmszczyźnie i Podlasiu Południowym w latach 1935-1939
Autorzy:
Kęsik, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631955.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
the Second Polish Republic, national minorities, the Ukrainians, Chełm Land, Podlachia
I Rzeczpospolita, mniejszości narodowe, Ukraińcy, Chełmszczyzna, Podlasie
Opis:
Począwszy od 1935 r. władze wojewódzkie w Lublinie optowały za programemasymilacji narodowej mieszkającej na tym terenie mniejszości ukraińskiej. W skali całego pogranicza polsko-ukraińskiego tego rodzaju zmiany kursu polityki narodowościowej nabrały praktycznego kształtu dopiero od 1936 r. Wraz z wojskiem kreowały program rewindykacyjno-polonizacyjny Chełmszczyzny i Podlasia Południowego oraz czynnie uczestniczyły w jego realizacji. Na pierwszy plan wysuwała się sprawa Kościoła prawosławnego. Władze w Lublinie opowiadały się jednoznacznie za możliwie daleką polonizacją Cerkwi oraz likwidacją nieetatowych parafii. Mieściła się w tym również kwestia rozbiórek nieczynnych prawosławnych obiektów sakralnych. W ocenie władz lubelskich Cerkiew stawała się groźnym dla państwa polskiego czynnikiem konsolidacji mniejszości ukraińskiej, czemu towarzyszyło narastanie tendencji irredentystycznych. Stanowisko władz wobec mniejszości ukraińskiej ulegało wyraźnie radykalizacji na przełomie lat 1938/1939. Wyrazem tego był sformułowany w Urzędzie Wojewódzkim w Lublinie program „odukrainizowania” służby publicznej. Należy podkreślić, że pozostał on tylko w sferze planów. Jego realizację rozłożoną na lata 1939-1941 uniemożliwił wybuch drugiej wojny światowej.
Źródło:
Res Historica; 2014, 38
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kongres Eucharystyczny w Wieluniu w 1931 r.
The Eucharistic Congress in the Town of Wieluń in 1931
Autorzy:
Widera, Michał Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408383.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
Kongres Eucharystyczny
powiat wieluński
bp Teodor Kubina
II Rzeczpospolita
the Eucharistic Congress
the Wieluń district
the Second Polish Republic
Opis:
Mimo trudnej sytuacji gospodarczej mieszkańców powiatu wieluńskiego w II Rzeczypospolitej i związanej z nią konieczności emigrowania głównie do Niemiec w celach zarobkowych charakteryzowali się oni głęboką religijnością. Wielokrotnie bp Teodor Kubina podkreślał to w swoich wypowiedziach. Wpłynęło to na zorganizowanie w dniach 27–29 czerwca 1931 r. w Wieluniu Kongresu Eucharystycznego, który był trzecim w kolejności w diecezji częstochowskiej. Odbył się on przy ogromnym udziale mieszkańców powiatu wieluńskiego, którzy pieszo pielgrzymowali ze swoich parafii, co świadczyło o ich wielkim szacunku wobec Najświętszego Sakramentu. Wydarzenie to pogłębiło ich religijność i zaowocowało jeszcze większą aktywnością w działalność stowarzyszeń katolickich.
Despite the difficult economic situation of the inhabitants of the Wieluń district in the Second Polish Republic and the necessity for their emigration mainly to Germany for work purposes, they were characterised by deep religiousness. Bishop Teodor Kubina underlined this fact many times in his utterances. It had an influence on the organisation of the Eucharistic Congress, which was the third most important one in the diocese of Częstochowa, between 27th–29th June 1931 in the town of Wieluń. It took place with the involvement of the inhabitants of the Wieluń district, who walked in the pilgrimage from their parishes, which reflected their great respect towards the Divine Sacrament. This event deepened their religiousness, and it resulted in an even greater engagement in the activities of the Catholic associations.
Źródło:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2022, 42, 2; 223-233
0137-3420
Pojawia się w:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies