Temat: the Second Polish Republic - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Debate Over the Economic Role of the State in Poland in the Works of the Representatives of the Kraków School, the Leviathan Organization and the First Economic Brigade in the Years 1919–1939
Autorzy:: Jarosz-Nojszewska, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1390807.pdf
Data publikacji:: 2018-03-28
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: statism
interventionism
Polish economic thought
the Second Polish Republic
Opis:: As Poland regained independence in 1918, it immediately had to deal with the question of how to shape its political and economic system. One important but at the same time controversial issue was the level of the state’s involvement in the economic life of the country and the measures used. In numerous debates among economists, the dominant topics included problems in the industry - in particular issues such as statism, monopolization, policy towards cartels and, in the later period, economic planning. The article presents the course of the discussion on the role of the state in the economy that took place in Poland in the years 1918-1939, as well as a review of arguments put forward by the proponents and opponents of state’s economic interventionism. For the purpose of this article, three groups that were most active in the debate were selected: the Kraków School, the Leviathan organization and the First Economic Brigade.
Źródło:: Studia Historiae Oeconomicae; 2017, 35; 27-46
0081-6485
Pojawia się w:: Studia Historiae Oeconomicae
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Prawne aspekty funkcjonowania Karaimskiego Związku Religijnego w II Rzeczypospolitej
Legal basis of Karaite’s community in the Second Polish Republic
Autorzy:: Resler, Tomasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/440220.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
Tematy:: Karaites
religious minority
the Second Polish Republic
denominationalism
Opis:: Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w granicach nowego państwa znalazły się cztery gminy karaimskie. Ich sytuacja prawna nie była uregulowana. Potrzebę zmiany widziały zarówno władze państwowe jak i Karaimi. W 1923 roku w Wilnie społeczność karaimska rozpoczęła pracę nad przygotowaniem odpowiednich aktów prawnych. W roku 1927 miał miejsce ogólnopolski zjazd Karaimów, który na urząd hachana wybrał Hadżi Seraja Szapszała. W porozumieniu z Szapszałem w 1931 roku władze państwowe rozpoczęły prace nad projektem ustawy. Ostatecznie Ustawa o stosunku państwa do Karaimskiego Związku Religijnego w RP została uchwalona 21 kwietnia 1936 roku. Ustawa określiła prawne ramy funkcjonowania religii karaimskiej w Polsce, sposób wyboru duchownych, organy związ-ku i gmin oraz uprawnienia nadzorcze władz państwowych. Została pozytywnie odebrana przez większość Karaimów, przez których była uważana za szansę na przetrwanie własnej społeczności.
Four communes with Karaite communities were located within the borders of newly independent Poland in 1918. Their legal status was unregulated. Both the Government and members of this ethnic group saw the need to formalize their position. Thus it was that in 1923 the Karaites began work on drafting the relevant legislation. In 1927 the new leader of the community (called hachan) was elected and in 1931 with his help the Government finely started work on an appropriate statute, enacted on 21st April, 1936, which established the legal foundations of the Karaite religion in Poland. The most important regulations concerned the elections of priests, organs of the Karaites Union and its communes and the Government’s rights of control over those organs. The statute was accepted by most members of this ethnic group. It was viewed as a tool to help such a small community survive.
Źródło:: Almanach Karaimski; 2016, 5
2300-8164
Pojawia się w:: Almanach Karaimski
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: The problem of “legal bigamy” in the light of the rulings of the District Court in Poznan
Autorzy:: Paciorkowski, Szymon
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/684813.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: marriage law
legal bigamy
divorce
The Second Polish Republic
Opis:: The purpose of the paper is to present the problem of so-called “legal bigamy” in the light of the rulings of the District Court in Poznan. The marriage law regulations in The Second Polish Republic were completely different in various parts of the country and attempts to unify them failed. This situation caused significant problems: for example, many civil courts refused to recognize some of the divorce judgments issued by church courts in the former Russian partition because of their improper jurisdiction. The paper focuses on two matrimonial cases that were ruled upon by the District Court in Poznan. In both cases the District Court in Poznan was to decide whether divorce judgments issued by the church court of the Polish Orthodox Church in Warsaw were also binding in the former Prussian district.
Źródło:: Adam Mickiewicz University Law Review; 2013, 2; 15-28
2450-0976
Pojawia się w:: Adam Mickiewicz University Law Review
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: The Faculty of Theology of the Stefan Batory University in Vilnius 1919–1939
Autorzy:: Przeniosło, Małgorzata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/668708.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:: Universities in the Second Polish Republic
theology
professors
students
Opis:: The Faculty of Theology was one of the smallest at the SBU, both in terms of the number of employees and students. In its first year of existence, there were only two professors employed at the FT. In the following years, there were 4–5 professors and since the academic year 1935/1936 from 6 to 8. They were all Catholic priests. In the first year, only eight people signed up for the classes at the FT and in the two consecutive years there were 12 and 27 students respectively. In the following years, these numbers increased considerably. The number of students at the FT increased steadily until 1930/1931, when 183 students enrolled, then started decreasing.The Council of the Faculty of Theology of the SBU was a small structure. It consisted of only a few people. Throughout the interwar period there were five Deans at the FT. Despite the small number of professors at the FT, the representatives of the Faculty were chosen as Rector of the SBU. The Rectors from the FT were: Czesław Falkowski and Aleksander Wóycicki.As for the process of teaching, the students of the FT of the SBU were always divided into two lecture groups: one consisted of clerics of the Vilnius Seminary and the other of lay people and priests. The studies lasted five years, every year (in June) students had to take a promotional exam before the commission and a failed exam could be retaken in September, once again, with the consent of the Faculty Council.
Źródło:: The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II; 2015, 5, 2
2391-6559
2083-8018
Pojawia się w:: The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: „Nie łzawe wspomnienia dawnych bojów, ale realna nauka z przeszłości”. O świętowaniu rocznicy niepodległości w szkołach II Rzeczypospolitej refleksji kilka
Autorzy:: Katarzyna, Buczek,
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/892218.pdf
Data publikacji:: 2019-04-20
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:: school
state holiday
Independence Day
The Second Polish Republic
Opis:: The article discusses the question of celebrations of Poland’s Independence Day – November 11th. The tradition of celebrating state holidays in Polish schools dates back to the era of the National Education Commission, which in 1783 ordered official celebrations of the centenary of king John III’s victory over the Turks at Vienna. After 123 years of foreign subjugation, which broke the connection between the citizens and the state, Poland returned to the tradition of celebrating state holidays in schools. Several brochures with proposed event scripts, poems, and small plays were published in order to ensure the celebrations would be given an appropriate flair. “Płomyk”, a magazine for slightly older children, was also involved in the preparation for independence anniversary celebrations. The issue of celebrating state holidays in schools was also considered within teaching theory: on the one hand, they were considered very valuable educationally – particularly for instilling patriotic and civil virtues, on the other, it was remarked that the students were bored with the ceremonies.
Źródło:: Kwartalnik Pedagogiczny; 2018, 63(4(250)); 56-71
0023-5938
Pojawia się w:: Kwartalnik Pedagogiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Bezpieczeństwo militarne II Rzeczypospolitej – aspekty wewnętrzne
Autorzy:: Jaczyński, Stanisław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1811270.pdf
Data publikacji:: 2019-12-11
Wydawca:: Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:: bezpieczeństwo militarne
II Rzeczypospolita
military safety
The Second Polish Republic
Opis:: Polska po 123 lat niewoli, odradzała się w złożonej sytuacji politycznej i gospodarczej. Dwaj główni sąsiedzi – Niemcy i Rosja Radziecka – byli wrogo usposobieni do państwa polskiego. Toteż oba te państwa prowadziły wobec Polski politykę nieprzyjazną. Niemcy starały się lansować na arenie międzynarodowej tezę o tymczasowości polskiej państwowości, a Rosja Radziecka, mimo deklarowanego oficjalnie prawa do samostanowienia narodów byłego imperium rosyjskiego, nie zamierzała zaakceptować istnienia „burżuazyjnej” Polski. Źle ułożyły się także, stosunki z Czechosłowacją i Litwą. Granice II Rzeczypospolitej, ukształtowane na mocy decyzji wersalskich i ryskich, zostały ostatecznie uznane w marcu 1923 r. Terytorialny kształt państwa nie był korzystny, a nadmiernie wydłużone – łącznie 5534 km długości – nieregularne granice nie miały, poza południową granicą z Czechosłowacją, naturalnych właściwości obronnych. Co gorsza, najbardziej rozciągnięte były granice z potencjalnymi przeciwnikami Polski, a więc z Niemcami – 1912 km (w tym z Prusami Wschodnimi 607 km) i z sowiecką Rosją (od 30 grudnia 1922 r. ZSRR) 1412 km. Dysproporcja między długością granic a obszarem państwa polskiego oraz niekorzystna sytuacja polityczna na granicy zachodniej, wschodniej i północnej, postawiły Polskę już u zarania niepodległości wobec konieczności przygotowania się do obrony we wszystkich niemal kierunkach. Podstawowe wnioski płynące z analizy położenia geopolitycznego II Rzeczypospolitej to: niekorzystne linie granic oraz osamotnienie na arenie międzynarodowej, zarówno w sensie polityczno-militarnym, jak i gospodarczym. W Polsce od chwili odzyskania niepodległości dostrzegano istnienie i narastanie zagrożeń – bezpieczeństwo zewnętrzne miała zapewnić silna armia i sprawny system obronny. Modernizacja armii z lat 1936–1939 nie doprowadziła jednak do złagodzenia dysproporcji pomiędzy Polską a Niemcami i ZSRR, zwłaszcza w nowoczesnych środkach walki. Słabym ogniwem polskiego systemu bezpieczeństwa państwa było także planowanie wojenne.
After 123 years under rules of partitioning powers, Poland regained its independence in a complex political and economic situation. The two main neighbors – Germany and the Soviet Russia – were hostile to the Polish state. Thus, the policies of both countries toward Poland were hostile. Germany sought to persuade international community that the Polish state was a temporary one, and the Soviet Russia, even though it officially declared the right of self-determination to the nations of the former Russian empire, was not going to accept the existence of "bourgeois" Poland. Polish relations with Czechoslovakia and Lithuania turned out to be bad as well. The boundaries of the Second Polish Republic, determined by decisions of Versailles and Riga treaties were finally recognized in March 1923. The territorial shape of the country was not favorable, and the excessively elongated – a total of 5534 km in length – irregular boundaries lacked, except from the southern border with Czechoslovakia, the natural features making them suitable for defence. What’s worse, the most stretched borders were those of the potential adversaries of Poland, so the border with Germany – 1912 km (including 607 km with the East Prussia) and of the border of the Soviet Russia (since 30 December 1922. the USSR) 1412 km. The disproportion between the length of the borders compared to the territory of the Polish state and the unfavorable political situation along its western, eastern and northern borders, forced Poland to prepare for defence in almost all directions since its very first days of independence. The basic conclusions of the analysis of the geopolitical position of the Second Polish Republic include: unfavorable borders, and its isolation in the international arena, in terms of both political and military, and economic relations. Since the independence was regained, there was an awareness in Poland about existence and growth of threats – external security was to assured by strong armed forces and an efficient defense system. However; he modernization of the armed forces between 1936 and 1939 did not alleviate the military disparity between Poland and Germany and the Soviet Union, especially in the modern weapon systems. The weak link in the Polish state security system was also war planning.
Źródło:: DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne; 2016, 13, 13; 61-74
1730-0274
Pojawia się w:: DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Nationalitätenfragen in der polnischen Anwaltschaft der Zwischenkriegszeit
Autorzy:: Materniak-Pawłowska, Małgorzata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/621386.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:: the Bar association, the Second Polish Republic, national minorities, ethnic conﬂicts
Opis:: The rebirth of the Polish state after a long period of partition constituted a great op-portunity as well as a new challenge for professionals in the Bar association. The Barassociation attained self-governing status. This, on the one hand, enabled the group tocreate an environment and to strengthen the social signiﬁcance of this group in Poland.On the other hand, it created dangers caused by the diﬀerent traditions which werecultivated in diﬀerent parts of the formerly partitioned Poland. Another factor contri-buting to the problem was the multinational composition of the Bar. The Bar duringthe interwar years was highly divided ethnically. The Jewish and Ukrainian minoritieshad an especially strong representation. The Bar organizations protected their nationalautonomy. The conﬂict between the numerous associations, which were formally openfor minorities and practically organized according to national interests, was severe. Thisconﬂict was especially visible in Lesser Poland. The pressure of professional competiti-on cast a shadow over the Bar’s ethos. Antagonisms based on nationality were presentin the researched period with a varying degree of intensity and appeared in diﬀerentforms. The situation was ﬁnally alleviated by the act from 1938. The looming threat ofthe impending war also contributed to their appeasement.
Źródło:: Miscellanea Historico-Iuridica; 2015, 14, 2; 97-111
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:: Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Polish Sports Congresses as a way of promotion and popularization of women’s physical education and sport in the period of the Second Polish Republic
Autorzy:: Drozdek-Małolepsza, Teresa
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1031738.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: PPHU Projack Jacek Wąsik
Tematy:: physical education
sport
sports congresses
the Second Polish Republic
women
Opis:: In the interwar period of the 20th century the interest in women's physical education and sports movement in Poland increased. The issue of women's physical education and sport was a subject of debates of Polish sports congresses. An important role in formulating the assumptions and programme of the development of women's sport was played by the 2nd Polish Sports Congress (1927). The assumptions of sports congresses resulted in the activity of women's sections and clubs. Sports organizations and associations took intensified action to promote women's hygiene and health. Propaganda activities were reinvigorated in relation to women's physical education and sport through the organization of conferences, courses or camps. Women were active within the structures of sport in Poland, among others they sat on boards of sports associations and clubs. Departments for women's physical education and sport operated at the State Office of Physical Education and Military Training.
Źródło:: Physical Activity Review; 2017, 5; 176-187
2300-5076
Pojawia się w:: Physical Activity Review
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Czasopismo „Głos Szkoły i Rodziny” (1925-1926) źródłem do rozważań nad współpracą domu ze szkołą w okresie II RP
Głos Szkoły i Rodziny Journal (1925-1926) as a Source of Contemplation of Family and School Cooperation in the Second Republic of Poland
Autorzy:: Gołdyn, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/923137.pdf
Data publikacji:: 2018-12-15
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: education
school
family home
the Second Polish Republic
newspaper
Płock
Opis:: To recall the history of education, for example in the period of the Second Polish Republic, it is necessary to resort to many sources. One of them, extremely important, are newspapers, which help to reconstruct discussion about some essential issues in a given period. Głos Szkoły i Rodziny periodical was issued in Płock in the years 1925-1926. The periodical was meant as a space for discussions and exchange of experiences about the family and school cooperation. While this aim may not have been reached, the newspaper is an interesting record of the history of education between 1918 and 1939, especially on the topic of the influence of the family home on school and vice versa.
Źródło:: Studia Edukacyjne; 2018, 50; 159-168
1233-6688
Pojawia się w:: Studia Edukacyjne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Etatism of the economy of the Second Polish Republic in the period of parliamentary democracy: conditions, stages, evaluation (part 2: 1923–1926)
Autorzy:: Luszniewicz, Jacek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/630165.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:: the Second Polish Republic
economy
etatism
the period of 1923–1926
Opis:: The article constitutes the second part of the study analysing the development of the public sector in the economy of the Second Polish Republic in the period from the regaining of independence in November 1918 to the coup of May 1926. The first part, published in the previous issue, concerned the period of 1918–1923. The second part presents the etatist policy of the last years of parliamentary democracy, in particular, the policy implemented by the government of Władysław Grabski which was formed in December 1923. This government, functioning until November 1925, has markedly contributed to the further growth of the state sector through, inter alia, the reform of treasury monopolies, reorganization of commercial banking and activation of investments in industry and infrastructure. The strengthening of the etatist tendencies which took place in 1923–1925 also impacted on the policy of the government of Aleksander Skrzyński, which was operating from November 1925 to April 1926. The conclusion of the article is the claim that the state sector in the economy of the Second Polish Republic in 1918–1926 was undergoing the process of continuous growth.
Źródło:: Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace; 2018, 4 (36); 65-84
2082-0976
Pojawia się w:: Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Women in Polish banking during the Second Polish Republic
Autorzy:: Leszczyńska, Cecylia
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1390661.pdf
Data publikacji:: 2019-12-31
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: the Second Polish Republic
Polish banking
women activity
women in Polish banking
Opis:: This paper aims to analyse the employment of women in banking during the Second Polish Republic (i.e. interwar Poland). The banking sector was small in terms of employment. The number of people associated with this sector was 18.1 thousand in 1921 and 31.2 thousand in 1931, which accounted for 0.5-0.6% of all professionally active workers outside the agricultural sector. The banking community was dominated by men, the number of women working in banks was about 6.1 thousand in 1921 and 8.5 thousand in 1931 (30% of all human resources). This paper presents the nature of jobs performed by women, their positions and earnings. The presentation takes a number of forms: according to bank types, groups of voivodeships, size of the town and according to headquarters and branches. In all cases, the activities and earnings of women and men were compared.
Źródło:: Studia Historiae Oeconomicae; 2019, 37; 93-115
0081-6485
Pojawia się w:: Studia Historiae Oeconomicae
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: The attitude presented in the press published by the Polish Socialist Party towards Gypsies in the interwar period – social and political issues
Autorzy:: Gontarek, Alicja
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2074635.pdf
Data publikacji:: 2021-09-09
Wydawca:: Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:: Gypsies
Polish Socialist Party
Roma people
Socialist Press
The Second Polish Republic
Opis:: The publication discusses the Polish Socialist Party's (PPS) attitude to Gypsies and the Gypsy question in the interwar period from 1918 to 1939. An extensive search of the PPS press, including around 1600 articles on the Gypsy population, has shown that this issue also interested the PPS. However, the socialists had a decidedly negative attitude to Gypsies. This was conditioned by the fact that the party found itself in opposition to the government camp, which supported the aspirations of Gypsy kings from the Kwiek clan, and it was with them that the PPS identified Gypsies. Secondly, the strong ideologization of the party's press, based among other things on the cult of work, led to a rejection of the lifestyle of the majority of Gypsies, who represented a nomadic and semi-nomadic culture of life.
Źródło:: Historia i Świat; 2021, 10; 331-352
2299-2464
Pojawia się w:: Historia i Świat
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Powszechne Wykłady Uniwersyteckie jako forma pracy Uniwersytetu Warszawskiego na rzecz oświaty dorosłych w okresie II Rzeczypospolitej – zarys problematyki
Autorzy:: Magdalena, Rzepka,
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/892338.pdf
Data publikacji:: 2017-10-16
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:: the Second Polish Republic
University of Warsaw
public lectures
adult education
Opis:: The article presents an outline of the history of institution called University Public Lectures, which functioned at the University of Warsaw during the interwar period, starting from the year 1922. The task of the institution was to organise, on a regular basis, open lectures in order to reach a wide audience from outside the academic community. The large number of lecturers recruited from among the most eminent professors of the University of Warsaw, specialising in various fields of academic research, ensured the high substantive level of the organised lectures. The organisation of the lectures constituted one of the ways in which the University of Warsaw was carrying out its task of promoting scientific knowledge and presenting the results of the most recent scientific research to the general public. Due to the aim of the lectures, their subject matter was quite diverse and often centered around the recent problems of the Polish community and state. Although the idea of open lectures was not novel at the time, University Public Lectures contributed to the adult education provided by the University of Warsaw.
Źródło:: Kwartalnik Pedagogiczny; 2017, 62(3 (245)); 112-130
0023-5938
Pojawia się w:: Kwartalnik Pedagogiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Rodzina tatarska w Drugiej Rzeczypospolitej wobec transmisji kulturowej
Intergeneration transmission of cultural heritage of polish Tatars family in the years 1918 - 1939
Autorzy:: WRÓBLEWSKA, URSZULA
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/435578.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
Tematy:: intergeneration, transmission of cultural heritage, Polish Muslim Tatars,
the Second Polish Republic.
Opis:: Intergeneration transmission of cultural heritage of polish Tatars family in the years 1918 - 1939
Źródło:: Wychowanie w Rodzinie; 2011, I, (1/2011)
2082-9019
Pojawia się w:: Wychowanie w Rodzinie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Pomnik w Uroczysku Jaroszówka – świadek akcji komasacji gruntów w II Rzeczpospolitej
Monument in the Jaroszówka Area – Witness of Land Aggregation in the Second Polish Republic
Autorzy:: Łopatecki, Karol
Poniat, Radosław
Zalewska, Ewa
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/952089.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:: ancestral identity
Bialystok
historical memory
the Kozyrski family
the Second Polish Republic
Opis:: The article presents research concerning historical memory in micro scale on the example of a monument erected by a Bialystok burgher Konstanty Kozyrski in 1937 in the Jaroszówka area. Although Kozyrski’s foundation assumed the form of a religious artefact, it was not a simple expression of religiousness, or an ordinary request for the care of supernatural forces. First of all, this action was a physical manifestation of the family’s memory and identity which did not correspond to ethnic and religious consciousness of the majority of their neighbours. Moreover, it was an attempt to legitimise the Kozyrskis’ land ownership in the period of the integration action ran by the state authorities in Poland’s twenty years of independence after World War I. The article shows the alienation of the family from the local community: the Kozyrskis were the newcomers, who emphasized their connection with the town, not the country, they were the members of the Orthodox Church, and they stood out economically owing to preferential legislation under Russification run by the Russian Empire.
Źródło:: Pogranicze. Studia Społeczne; 2014, 23; 97-110
1230-2392
Pojawia się w:: Pogranicze. Studia Społeczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:: Ziemiańscy egzulanci kresowi na Pomorzu po pierwszej wojnie światowej
Landowners exiled from the Eastern Borderlands in Pomerania after WW I
Autorzy:: Łaszkiewicz, Tomasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1193847.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:: landowners
refugees
migrations
the Eastern Borderlands
the Pomeranian voivodeship
the Second Polish Republic
Opis:: The Bolshevik offensive against Poland during the years 1919–1920 forced landowners who had lived in the Eastern Borderlands for generations to escape hastily from their estates. The formation of the Polish border in the east after the treaty of Riga made it impossible for most of them to return to their family lands. The refugees from the Eastern Borderlands were not only deprived of their houses and land, but also financial resources. They arrived in large numbers in the major cities where they tried to find work and some financial means of survival. Other landowners purchased small farms in the new Rzeczpospolita. The most attractive were farms in Pomerania abandoned by the Germans. Immigrants from the Eastern Borderlands found it hard to adapt to new conditions of life and work. Demoted socially, they indulged in nostalgia for the past and longing for their lost motherland. They felt insulted by the Polish government, misunderstood and alienated. It was frequently difficult for them to renounce their old habits in administering their estates, which meant that they often failed to succeed in the changed economic circumstances and on a much smaller area of land. Younger landowners exhibited a greater mobility and found it easier to find work. They did not feel attached to the Pomeranian land and found it easier to make the decision to leave the region.
Źródło:: Zapiski Historyczne; 2015, 80, 3; 257-271
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:: Zapiski Historyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:: The legal position of the notary in the Second Republic – reform projects. The period between 1918 and 1923
Pozycja prawna notariusza w II RP – projekty reform. Okres 1918 –1923
Autorzy:: Chłopecki, Tomasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/472967.pdf
Data publikacji:: 2017-12-01
Wydawca:: Collegium Witelona Uczelnia Państwowa
Tematy:: the Second Polish Republic
law
notary
reform
II Rzeczypospolita
prawo
notariusz, reforma
Opis:: This article discusses the manner of shaping the concept of the notary in the period following the restoration of Polish independence until 1923. This period, due to the legal solutions implemented by the partitioning states in various areas, was characterized by a multitude of provisions and the problems with their practical enforcement. As a result, there was an urgent need for unification of the Polish legal system, including the provisions on the notary, which would re-determine the legal position of this particular institution in the Second Polish Republic. This article presents the first part of the discussion on the concepts and ideas presented by individual Notary Chambers and notaries themselves
Artykuł Pozycja prawna notariusza w II RP – projekty reform. Okres 1918 –1923 omawia sposób kształtowania się notariatu i jego koncepcji bezpośrednio po odzyskaniu przez Polskę niepodległości do roku 1923. Okres ten z uwagi na obowiązujące na poszczególnych terenach rozwiązania prawne państw zaborczych charakteryzował Tomasz Chłopecki 143 się różnorodnością przepisów prawnych oraz problemami w ich egzekwowaniu. W wyniku tego istniała pilna potrzeba unifikacji polskiego sytemu prawnego, w tym również przepisów o notariacie, które na nowo określiłyby pozycję prawną notariusza w II Rzeczypospolitej. Artykuł przedstawia rozważania na temat koncepcji i idei prezentowanych przez poszczególne Izby Notarialne oraz samych notariuszy ze Stefanem Górą i Władysławem Leopoldem Jaworskim na czele.
Źródło:: Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy; 2017, 4, 25
1896-8333
Pojawia się w:: Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:: Wykształcenie ludności II Rzeczypospolitej w świetle badań GUS
Education of population of the Second Polish Republic in the light of research by CSO
Autorzy:: Stańczyk, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/533512.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:: the Second Polish Republic
education
level of education
illiteracy
national population census
Opis:: The article presents diverse structures of the population of Poland in the interwar period according to the level of education (including literacy and numeracy) due to gender, religious denomination and residence. The results of the population census from 1921 and 1931 were the main source of data. In the light of the empirical evidence it was stated that primary education (in total 37.5% of the general population at the age of 15 years and more) had had a dominant position in the population structure and people with a higher level of education 0.7% (1921). In the period of the Second Polish Republic the education process was selective on the grounds of gender and religious denomination; men were better educated than women. Evangelical Church members were best educated and Orthodox Church worst. As a result of a big diversity of parts of Poland with respect to the degree of the implementation of public education there was a big disproportion between regions in Poland in the level of education and the structure in terms of education (among others in the level of illiteracy). There was a big educational gap in the eastern regions and the best situation in this regard was observed in western voivodeships.
Źródło:: Społeczeństwo i Ekonomia; 2016, 1(5); 7-26
2353-8937
Pojawia się w:: Społeczeństwo i Ekonomia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:: Wileńskie Szopki Akademickie jako zjawisko artystyczne w środowisku Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie
Autorzy:: Kania, Agnieszka
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/450017.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:: Academic life in the Second Polish Republic
artistic initiatives in Vilnius in the Second Polish Republic
Stefan Batory University in Vilnius
theatre in Vilnius
Vilnius Academic Nativity Scenes
Opis:: The article concerns Vilnius Academic Nativity Scenes, which were created in 1921-1926 in the environment of the Faculty of Fine Arts of the Vilnius University. Performances were created by both academic teachers and students. Nativity scenes were satirical and divided into two parts: traditional and current. The article presents the silhouettes of the creators of the Nativity Scenes, as well as their influence on the character of the performances. It also depicts the main themes of Nativity Scenes, such as: aspects of academic life, conflicts in the artistic milieu of Vilnius, as well as important political and cultural events. The article aims to present the importance of Academic Nativity Scenes in the Vilnius University milieu, as well as in the cultural life of the city.
Źródło:: Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2019, 26, 1; 192-204
1232-1575
Pojawia się w:: Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:: Social privileges in the Second Polish Republic
Autorzy:: Grata, Paweł
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1683779.pdf
Data publikacji:: 2016-04-09
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: social privilege
social security
health care
social care
the Second Polish Republic
Opis:: The Second Polish Republic developed an advanced and, in many ways, modern system of social care; however, the services which the citizens were entitled to seemed to be privileges available only to a small part of the population. The origins of this situation are to be found in the specific social and occupational structure of the population, low industrialization rate and the modest financial capabilities of the state and local governments. These resulted in a limited number of people with access to social insurances, a limited scope of public health care, a selective nature of access to unemployment insurance or radical differences in access to social care. And it is this unavailability of the social offer which determines the consideration of those benefits in Poland as privileges rather than commonly available rights of the Polish citizens.
Źródło:: Studia Historiae Oeconomicae; 2015, 33; 19-36
0081-6485
Pojawia się w:: Studia Historiae Oeconomicae
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:: Obyś cudze dzieci uczył (np. na Wołyniu lub Polesiu)! O szkole we wschodnich województwach międzywojennej Polski
May You Teach Other People’s Children in Wołyń and Polesie: About Schools in the Eastern Regions of Interwar Poland
Autorzy:: Kopeć, Zbigniew
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1450126.pdf
Data publikacji:: 2020-12-30
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:: reportaż
edukacja
propaganda
szkolnictwo
II Rzeczpospolita
reportage
education
schooling
the Second Polish Republic
Opis:: Artykuł stanowi próbę spojrzenia na sposób funkcjonowania polskich szkół w dwudziestoleciu międzywojennym we wschodnich terenach II Rzeczypospolitej: na Polesiu i na Wołyniu. Ugruntowane, również w literaturze, wyobrażenia kazały widzieć w mieszkańcach tych regionów ludzi, którzy w porównaniu do mieszkańców innych ziem Polski byli opóźnieni cywilizacyjnie. Dlatego po 1918 roku ogromną wagę przykładano do rozwoju szkolnictwa. We wschodnich województwach szkoły pełniły nie tylko funkcje edukacyjne, były również traktowane jako instytucje państwowe wypełniające np. zadania informacyjne czy propagandowe. Sytuacja nauczycieli w takiej szkole była trudna i bardzo skomplikowana, również ze względu na skład etniczny, czy narodowościowy uczonych przez nich dzieci. Ksawery Pruszyński w reportażu pt. „Prawo do Wołynia” wskazuje, że nie wszystkie efekty ich pracy były zadowalające.
The article attempts to analyze the functioning of Polish schools in the interwar period in the eastern regions of the Second Polish Republic. The common stereotypes, rooted also in literature, projected a popular image of backwardness, in comparison with the population from other parts of Poland. For that reason, education was determined as a high priority after 1918. The schools in eastern regions, beside performing their educational function, also disseminated information and political propaganda. The teaching conditions in such schools were also complex, given the national and ethnic composition of children. Ksawery Pruszyński in his reportage Prawo do Wołynia demonstrates that not all efforts were equally satisfactory.
Źródło:: Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2020, 17; 23-42
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:: Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:: Komunistyczna Partia Zachodniej Białorusi. Stan badań
The Communist Party of Western Belarus: The State of Research
Autorzy:: Cichoracki, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/436397.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:: Communist Party of Western Belarus, historiography of the Second Polish Republic, communist movement in the Second Polish Republic
Komunistyczna Partia Zachodniej Białorusi, historiografia II Rzeczypospolitej, ruch komunistyczny w II Rzeczypospolitej
Opis:: This article examines the historiography of the Communist Party of Western Belarus. This organisation operated in the north-eastern part of the Second Polish Republic. The current state of research on its history is illustrated by several examples from Polish, Soviet, and Belarusian historiography. The author analyses the changes that have taken place in historiography from the 1950s to the present day, including the particular aspects that attracted the attention of historians. The categories of publications (monographs, source publications) are described and research questions posed in the later part of the article.
Źródło:: Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2020, 10; 24-37
2450-4475
Pojawia się w:: Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:: Stanowisko ustawy o prawie autorskiem wobec praw już zgasłych
The position of the Act on Copyright towards expired rights
Autorzy:: Allerhand, Maurycy
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/16260962.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:: Maurycy Allerhand
copyright of the Second Polish Republic
the term of protection of copyrights
Opis:: Another article by Maurycy Allerhand. It concerns an important issue in times of the Second Polish Republic, namely how the new Act on Copyright relates to copyrights that expired under previous regulations. Therefore, the author discusses the extension of the period of protection of those rights in relation to rights that did not have such protection.
Źródło:: Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2021, t. 4, 1 (7); 245-248
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:: Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:: Rozwój samorządu zawodowego w okresie II Rzeczypospolitej
Development of professional self-government during the Second Polish Republic
Autorzy:: Kliczek-Paśnicka, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/499541.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: samorząd zawodowy
II Rzeczpospolita
decentralizacja
professional self-government
the Second Polish Republic
decentralization
Opis:: Samorząd zawodowy jest jedną z form decentralizacji administracji publicznej. Ma on na celu ochronę określonych zawodów, które ze względu na interes społeczny wymagają najwyższych kwalifikacji merytorycznych oraz moralnych. Choć instytucje samorządu zawodowego swoje prawne funkcjonowanie na ziemiach polskich rozpoczęły podczas zaborów, ich znaczący rozwój nastąpił w okresie II Rzeczypospolitej. Powstał wówczas samorząd adwokacki, notarialny, lekarski, lekarsko-dentystyczny oraz aptekarski. W latach 1918–1939 instytucje samorządu zawodowego stanowiły istotny element struktury administracyjnej państwa. Korporacje zawodowe uznawane były za związki publicznoprawne, działające poprzez własne organy i posiadające jasno określone kompetencje. Rozwój samorządu zawodowego przerwał wybuch II wojny światowej, zaś jego rzeczywista odbudowa nastąpiła dopiero w okresie transformacji ustrojowej w 1989 r. Niewątpliwie regulacje prawne obowiązujące w II Rzeczypospolitej stanowiły podstawę prawną restytucji korporacji zawodowych.
Professional self-government is one of the forms of decentralization of public administration. It aims at protecting certain professions which require the highest level of substantive and moral qualifications because of public interest. Although professional self-government institutions started their legal functioning in the area of Poland during the partitions, their significant development took place during the Second Polish Republic. At that time legal, notarial, medical, dental and pharmaceutical self-governments were established. In the years 1918-1939, professional self-government bodies were an important element of the state administrative structure. Professional associations were considered public associations, operating through their own bodies and having clearly defined capacities. The development of professional self-government was interrupted by the outbreak of World War II and its actual reconstruction took place only during the political transformation in the year 1989. Undoubtedly, the legal regulations in force in the Second Polish Republic constituted the legal basis for the restoration of professional associations.
Źródło:: Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM; 2020, 10; s. 111-124
2299-2774
Pojawia się w:: Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:: Instytucja niesłusznego zbogacenia w polskim Kodeksie zobowiązań z 1933 r. na tle współczesnych kodyfikacji
Autorzy:: Halberda, Jan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/923467.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:: interwar period law
the Second Polish Republic
a code of obligations
unjust enrichment
Opis:: The paper discusses the unjust enrichmennt as found in the Polish Code of Obligations of 1933. The discussion is conducted in a comparative way and makes allusions to other regulations of the time (those detectable in the ABGB, Code Civil, BGB, Obligationenrecht). It also makes reference to the solution accepted in the Polish Civil Code of 1964. What was discussed was the very construction of unjust enrichment as found in the aforementioned regulations (1), grounds for the claims (2), the scope within which the duty to return the enrichment applied (3), the nature of the claim – whether it was autonomous or subsidiary (4). In his final remarks, the author tried to assess the discussed institution as regulated in the Code of Obligations (5).
Źródło:: Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa; 2012, 5, 4
2084-4115
2084-4131
Pojawia się w:: Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:: Konfidenci służb bezpieczeństwa II RP w środowisku białoruskim
Autorzy:: Mironowicz, Eugeniusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/653766.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:: województwa północno-wschodnie II RP
Policja Państwowa
kontrwywiad II RP
konfidenci
Białorusini
komuniści
inwigilacja
north-eastern voivodeships of the Second Polish Republic
State Police
counter-intelligence of the Second Polish Republic
Opis:: Mniejszość białoruską, zamieszkującą w latach 1921–1939 województwa północno-wschodnie Polski, władze starały się mieć pod ścisłą kontrolą. Policja, kontrwywiad i inne służby pod pretekstem zwalczania komunizmu i działalności antypaństwowej umieszczały informatorów we wszystkich środowiskach społecznych, lecz przede wszystkim w partiach politycznych. Większość konfidentów informacji dostarczała za wynagrodzenie. Powszechność systemu inwigilacji prowadziła do licznych wynaturzeń i prześladowań przypadkowych ludzi.The state authorities of the Second Polish Republic tried to maintain strict control over the Belarusian minority inhabiting in 1921–1939 the north-eastern voivodeships. Under a pretext of fighting against communism and counterchecking anti-states activities, the police, army, counter-intelligence and other services planted their informers in all social groups and communities, but mainly in political parties. A majority of informers were working for money. A universality of the surveillance system resulted in numerous distortions and persecutions of innocent people.
Źródło:: Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2018, 53, 1
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:: Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:: Administracja szkolnictwa powszechnego i średniego w II Rzeczypospolitej
The administration of primary and secondary education in the Second Polish Republic
Autorzy:: Sieciński, Wiesław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1590840.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:: history of administration
education in the Second Polish Republic
historia administracji
szkolnictwo II RP
Opis:: Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. wzrosło zainteresowanie społeczne sprawami oświaty i wychowania. Odziedziczone po państwach zaborczych systemy edukacji wymagały ujednolicenia na terenie całego państwa. Powszechne było przeświadczenie, że w odrodzonym państwie polskim niezbędne są podstawowe akty rządowe likwidujące dotychczasowe zróżnicowanie dzielnicowe i zapewniające zwartą oraz jednolitą organizację szkolnictwa i oświaty w całym kraju. Kierownictwo administracją szkolnictwa należało do ministra wyznań religijnych i oświecenia publicznego. Dla celów administracji szkolnej kraj został podzielony na 10 okręgów szkolnych z kuratorami na czele. Okręgi dzieliły się na obwody szkolne pod kierownictwem inspektorów szkolnych. Odziedziczone po państwach zaborczych systemy edukacji zostały ostatecznie ujednolicone na mocy ustawy w 1932 r. Przeprowadzona reforma podzieliła szkoły na powszechne, średnie i wyższe. Ze względu na źródło finansowania wyróżniono szkoły publiczne i prywatne. Zasadę stanowić miało siedmioletnie nauczanie w zakresie szkoły powszechnej. Jednak w celu zakwalifikowania istniejących szkół do nowego modelu organizacyjnego wprowadzono trójstopniowy podział szkół powszechnych, na szkoły realizujące: − program elementarny (klasy I–IV), − program wyższy (klasy I–VI), − program pełny (7 klas). Na średnie szkolnictwo ogólnokształcące składać miały się po reformie 4-letnie gimnazja oraz jako szczebel wyższy – 2-letnie licea. Do gimnazjum przyjmowano (po złożeniu egzaminu) uczniów, którzy ukończyli 6 klas szkoły powszechnej. Po ukończeniu gimnazjum i zdaniu egzaminu wstępnego można było kontynuować naukę w liceum, po której ukończeniu możliwe było przystąpienie do egzaminu dojrzałości, a następnie podjęcie studiów w szkole wyższej. Ustawa z 1932 r. umożliwiła zorganizowanie na analogicznych zasadach szkół zawodowych.
After Poland had regained its independence in 1918 the social interests in education and upbringing started to grow significantly. The school systems inhereted from the states during the times of partioned Poland needed to be unified in the whole country. The general opinion was that some basic legislative acts are required in the newly independent Republic of Poland to eliminate the differences between the regions and to provide a cohesive and uniform organisation of schools and education in the whole country. The Minister of Religious Confessions and Public Education was in charge of the educational administration. In order to be able to supervise the educational administration the country was divided into ten school provinces supervised by province superintendents. The school provinces were divided into districts adminstrated by district superintendents. All the school systems inhereted from the time of the partioned Poland were unified by a legislative act of 1932. According to the reform implemented there were primary schools, secondary schools and higher schools. In terms of financing education the schools were public and private. The base was the seven-year primary education. However, to be able to classify the schools of that time according to the new organisational model it was necessary to implement a threestage structure of primary schools. The schools were divided into three stages teaching the following curriculums: − primary curriculum (classes I – IV), − higher curriculum (classes I – VI), − complete curriculum (7 classes). The reform of the secondary education introduced middle schools lasting four years and upper-secondary schools lasting two years. A prerequisite for pupils to be admitted to middle schools was a successful completion of the six-year primary school (and passing an examination). After completing a middle school and passing an entrance examination pupils were entitled to continue the education at secondary schools. The completion of the secondary education entitled them to take the Matura examination and then to apply for a place at a higher school. The Law of 1932 also enabled to organise vocational schools under similar terms.
Źródło:: Studia Administracyjne; 2018, 10; 157-169
2080-5209
2353-284X
Pojawia się w:: Studia Administracyjne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:: Czasopiśmiennictwo katolickie Wschodnich Kresów II Rzeczypospolitej (cz. I – ogólna)
Catholic Periodicals in Eastern Borderlands of the Second Polish Republic (Part PART 1 – General)
Autorzy:: Zając, Jerzy
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/944176.pdf
Data publikacji:: 2017-11-30
Wydawca:: Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
Tematy:: Kresy Wschodnie
II Rzeczypospolita
czasopisma katolickie
Eastern Borderlands
the Second Polish Republic
Catholic periodicals
Opis:: Odrodzona w 1918 r. II Rzeczpospolita powróciła na część terytorium utraconego na Wschodzie, podejmując trudy zagospodarowania wyniszczonej wojnami ziemi. Jej obraz znalazł odbicie w lokalnej prasie i wspomnieniach żyjących na tych terenach Polonusów. Zapisały go dziesiątki tytułów czasopiśmienniczych wydawanych przede wszystkim przez ówczesny świat katolicki. Wymienione w opracowaniu tytuły wydawnictw wskazują na życiowe przestrzenie mieszkańców tamtych regionów penetrowane przez tę prasę, są niejako odpowiednikami zaledwie nazw starych polskich rezydencji na Wschodzie. Aby poznać ich treści, trzeba podjąć wnikliwą lekturę, by odkryć i przybliżyć opisane tam i wciąż mało nam znane światy, które – antypolskie i antykatolickie siły niszczyły świadomie i systematycznie. To niełatwe zadanie odcyfrowania Kresów z wciąż, po dziś dzień odkrywanej ich czasopiśmiennictwu katolickiemu Kresów Wschodnich II Rzeczypospolitej.
Reborn in 1918, the Second Polish Republic returned to the part of the territory lost in the East to undertake the hardships of developing the war-ravaged land. Its history was reflected in the local press and the memories of the “Polonuses” living in these areas. It was recorded in dozens of magazine titles issued mainly by the contemporary Catholic world. The titles mentioned in the present work indicate the life areas of people inhabiting those regions, which were penetrated by the press and which are, in a sense, equivalent only to the names of Polish old mansions in the East. Getting acquainted with their content requires meticulous study which would allow to discover and bring closer the worlds described there and still little known to us and which were deliberately and systematically destroyed by anti-Polish and anti-Catholic forces. The uneasy task of deciphering the Borderlands from its publishing legacy which is still, to this day, being rediscovered, will constitute the content of the second part of the study devoted to Catholic periodicals in Eastern Borderlands of the Second Polish Republic.
Źródło:: Seminare. Poszukiwania naukowe; 2017, 38, 4; 129-146
1232-8766
Pojawia się w:: Seminare. Poszukiwania naukowe
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:: Inteligencja polska w służbie państwowej II Rzeczypospolitej (zarys problematyki)
Polish intelligentsia in the state service of the Second Polish Republic (outline of the problem)
Autorzy:: Litwiński, Robert
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/687518.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: inteligencja
„państwowa służba cywilna”
Druga Rzeczpospolita
intelligentsia
“state civil service”
the Second Polish Republic
Opis:: Polish intelligentsia shaped over the nineteenth century was to fulfill various tasks. One of the most important was the “state service”, implemented, among others, by working on stateowned posts. The euphoria of the independence regained in 1918 accompanied the concern for the proper organizationof a state that did not even have a nationwide government, and several political centers pretended to be in power. The country was destroyed and famished, and the borders had to be marked out by armed forces, despite the fact that there was actually no uniform army. There was no administrative apparatus that would turn economic and social-political life into peaceful work. It is not surprising that the Polish intelligentsia had an important role to play in this case, and the functioning of the state depended primarily on the number and quality of personnel it could have at its disposal. It should be noted that certainly the process of building the state and creating its apparatus have activated a fairly wide circle of professionals and activists among the intelligentsia, who did even titanic work in the difficult conditions of the interwar period, which was visible in the reconstruction and organization of the new Polish state and ensuring conditions for peaceful existence.
Inteligencja polska ukształtowana na przestrzeni XIX w. miała spełniać różnorodne zadania. Jednym z najważniejszych była „służba państwowa”, realizowana między innymi poprzez pracę na państwowych etatach. Euforii z odzyskanej w 1918 r. niepodległości towarzyszyła troska o odpowiednie zorganizowanie państwa, które nie miało nawet ogólnopolskiego rządu, a kilka ośrodków politycznych pretendowało do władzy. Kraj był zniszczony i wygłodzony, a do tego granice trzeba było wytyczać drogą zbrojną, pomimo tego, że właściwie nie było jednolitej armii. Brakowało aparatu administracyjnego, który przestawiłby życie gospodarcze i społeczno-polityczne na pracę pokojową. Nic dziwnego, że polska inteligencja miała w tym przypadku do odegrania istotną rolę, a funkcjonowanie państwa zależało przede wszystkim od liczebności i jakości kadr, jakimi mogło dysponować. Należy zaznaczyć, że z pewnością proces budowy państwa oraz tworzenie jego aparatu zaktywizowały do działania dość szerokie grono fachowców i działaczy wśród inteligencji, którzy wykonywali tytaniczną wręcz pracę, w trudnych przecież warunkach dwudziestolecia międzywojennego, co było widoczne w odbudowie i organizacji nowego państwa polskiego oraz zapewnieniu warunków do pokojowej egzystencji.
Źródło:: Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2018, 19; 81-99
2450-6796
Pojawia się w:: Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:: Represje administracyjne wobec „Przeglądu Wileńskiego” Ludwika Abramowicza w latach trzydziestych XX wieku. Przyczynek do polityki prasowej obozu pomajowego
Administrative repressions against „Przegląd Wileński” by Ludwik Abramowicz in the 1930s: The contribution to the press policy of the post-May camp
Autorzy:: Wojtacki, Maciej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1193970.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:: state administration
the Second Polish Republic
the Polish press
Vilnius
the movement of the Krajowcy
ethnic relations
censorship
Opis:: The article is devoted to the description of administrative repressions undertaken by the bodies of the state administration in Vilnius in the interwar period against „Przegląd Wileński” – the local paper of the political group of Fellow Countrymen [the Krajowcy] issued by Ludwik Abramowicz. In order to present correctly the problem mentioned in the title of the article, the history of the Krajowcy and „Przegląd Wileński” in the first years of their activity prior to WWI was outlined in the introduction. The author concentrated mainly on the interwar history of the paper – particularly in the 1930s, when the confiscations of the newspaper became more frequent (the first cases had taken place at the end of the 1920s). As was indicated in the article, the attention of the administrative authorities was concentrated mainly on articles devoted to the Polish-Lithuanian relations and ethnic problems in the north-east territories of the Second Polish Republic. Their intensification after 1935 was caused by the actions of the new voivode of Vilnius Colonel Ludwik Bociański, whose aim was to censor „Przegląd Wileński”. As a result, the newspaper was subject to preventive censorship, which affected the political activity and distribution of the paper of the Krajowcy. As the author underlined in the conclusion, the administrative repressions did not contribute directly to the closure of „Przegląd Wileński” as similar practices were used in reference to the majority of the Vilnius periodicals which opposed the post-May authorities.
Źródło:: Zapiski Historyczne; 2016, 81, 3; 129-150
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:: Zapiski Historyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:: Polscy przedstawiciele dyplomatyczni w Rumunii w latach 1918–1940. Część II: 1923–1940
Polish diplomatic representatives in Romania in the years 1918–1940 Part II 1923–1940
Autorzy:: Walczak, Henryk
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2168159.pdf
Data publikacji:: 2017-12-31
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: Polska
Rumunia
dyplomacja
przedstawiciele
II Rzeczypospolita
Polska
Romania
diplomacy
representatives
the Second Polish Republic
Opis:: Polish representatives in Bucharest in the interwar period were – what is obvious – executors of the Polish government’s foreign policy, formulated by the successive Ministers of Foreign Affairs. They had to act within that framework. In exceptional circumstances were Linde and Koźmiński, who happened to act in conditions of nonexistence of a single center shaping Polish foreign policy and they often had to demonstrate creativity, without any directives coming from the top. To a certain extent in a similar situation was Raczyński, who also had to act independently, in a state of necessity – as he claimed – ignoring the supremacy of the Minister of Foreign Affairs interned in Romania. Effective professionals efficiently performing the tasks allocated to them were Wielowieyski, Szembek and Arciszewski. Jurjewicz was perceived as much less energetic. His relatively low activity on the position of the envoy, however, was largely derived from minister Seyda’s passive policy towards Romania. Undoubtedly, the most prominent Polish diplomat in Bucharest was Alexander Skrzyński. He not only performed his duties of the representative of the Republic of Poland with the invention but he also showed his own initiative, when Poland was in extremely difficult war situation in 1919–1920.
Źródło:: Polish Biographical Studies; 2017, 5; 61-84
2353-9291
Pojawia się w:: Polish Biographical Studies
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:: Obchody świąt państwowych w Rudzie Pabianickiej w okresie międzywojennym (1923–1939)
Celebrations of national holidays in Ruda Pabianicka in the interwar period (1923–1939)
Autorzy:: Stawiszyńska, Aneta Katarzyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/19984689.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: obchody
święta państwowe
Ruda Pabianicka
Druga Rzeczpospolita
celebrations
public holidays
the Second Polish Republic
Opis:: Ruda Pabianicka jako miasto funkcjonowała jedynie przez 16 lat, a mianowicie w latach 1923–1939. Przez ten stosunkowo krótki okres władze miasta oraz jego mieszkańcy starali się wypracować własne tradycje, wśród których wymienić warto obchody świąt narodowych. Na obchody te składały się uroczystości religijne zarówno w kościele katolickim, jak i ewangelickim, a ponadto uroczystości kulturalne, czyli przedstawienia, projekcje filmów czy koncerty, a także imprezy sportowe. Wspomniane działania miały też na celu budowanie tożsamości miasta i wzbudzanie lokalnego patriotyzmu.
Ruda Pabianicka functioned as a town only for 16 years, namely in the years 1923–1939. During this relatively short period, the city authorities and its inhabitants tried to develop their own traditions, including the celebration of national holidays. These celebrations included both religious ceremonies, both in the Catholic and Evangelical churches, as well as cultural celebrations, i.e. performances, film screenings, concerts, and sports events. The aforementioned activities were also aimed at building the city’s identity and arousing local patriotism.
Źródło:: Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2021, 24; 131-144
2450-6796
Pojawia się w:: Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:: O sędziach zawodowych w pracach Komisji Kodyfikacyjnej Rzeczypospolitej Polskiej
Professional judges in the work of the Codification Commission of the Republic of Poland
Autorzy:: Mohyluk, Mariusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1032152.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:: sędziowie zawodowi
Komisja Kodyfikacyjna RP
prawo o ustroju sądów powszechnych
wymiar sprawiedliwości w II RP
powoływanie sędziów
Judiciary in the Second Polish Republic
Codification Commission of the Second Polish Republic
appointment of judges
Opis:: W opracowaniu przedstawiono prace nad unifikacją sądownictwa polskiego w latach 1918-1928. Prowadzone były one trzytorowo. Inicjatorem pierwszych posunięć polegających na ujednolicaniu przepisów dzielnicowych, reorganizowaniu i przejmowaniu sądownictwa był rząd i Ministerstwo Sprawiedliwości. Od lutego 1919 r. działania te wspierał i zatwierdzał Sejm Ustawodawczy (później Sejm). Od listopada 1919 r. ciężar prac przejęła Komisja Kodyfikacyjna RP. W 1922 r. do rąk Wiceprezydenta Komisji Kodyfikacyjnej RP Stanisława Bukowieckiego trafił rządowy projekt wspólnej pragmatyki dla sędziów i prokura- torów. Obejmował on niektóre kwestie ujęte również opracowywanym przez Komisję Kodyfikacyjną RP projekcie ustawy o ustroju sądów. Wspomniane dokumenty odmiennie rozwiązywały niektóre zagadnienia, w szczególności dotyczyło to przepisów o sposobie powoływania sędziów oraz o organizacji i zakresie działania ogólnych zebrań sądów. W związku z tym doszło do konfrontacji z Ministerstwem Sprawiedliwości na tle opracowywanych jednocześnie w rządzie i Komisji Kodyfikacyjnej RP przepisów pragmatycznych dla sędziów i pro- kuratorów. Ujednolicony, oparty na projektach Komisji Kodyfikacyjnej RP oraz rządowym projekt został wydany jako Prawo o ustroju sądów powszechnych w formie rozporządzenia Prezydenta RP z mocą ustawy, które weszło w życie 1 stycznia 1929 r.
The article is dedicated to the preparatory works on the court system in Poland in the interwar period. The author discusses in detail subsequent projects and deliberations within the Polish Codification Commission on the status of judges and proposed methods of their appointment. The Codification Commission of the Republic of Poland was a state organ established in 1919 for the unification of the law in Poland, including the judiciary, because at the time of regaining independence several legal systems were applicable on the territory of Poland, including five basic ones in the field of court regulations. In the first period, the commission consisted of 44 eminent lawyers from all post-partition regions. The effects of the work of the Codification Commission of the Republic of Poland influenced the model of the judiciary introduced in 1928, but many solutions postulated by the Codification Commission of the Republic of Poland were never turned into binding law. During the discussion on the model of the judiciary, including the appointment of the judges, the achievements of the Polish Codification Commission of the Republic of Poland may turn out to be an interesting reference point, even though it dates back almost a hundred years, given that many problems noticed by the members of the Codification Commission of the Republic of Poland remain valid also in contemporary Europe and Poland.
Źródło:: Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2020, 3, 2 (6); 270-313
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:: Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:: „Upaństwowienie romantyzmu" w kinie II RP. O "Panu Tadeuszu" w reżyserii Ryszarda Ordyńskiego
Autorzy:: Szyngiel, Elżbieta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1186762.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:: Pan Tadeusz
Adam Mickiewicz
Ryszard Ordyński
film adaptation
Romanticism
cinema of the Second Polish Republic
Opis:: The article concerns the film Pan Tadeusz (1928) by Ryszard Ordyński, and issues related to the adaptation process and political reception of Mickiewicz’s artwork. In the first part of the text, the author discusses the application of 19th-century romantic ideas by the Sanacja authorities as part of their historical policy. The cult of Romanticism was realized on many levels, including everyday life as well as literature, art and journalism. Its functioning was conditioned by the existence of a holistic romantic narrative and the possibilities it brought in terms of building the continuity of tradition in social awareness. These possibilities resulted from the patriotic staffage, which over time surrounded the work of romantic bards. The second part of the text describes the tendencies dominating in Polish cinema at that time, the most important of which are the politicisation and the domination of love themes. These directions influenced the final shape of the films made in the 1920s. Afterwards, R. Ordyński’s film was presented, taking into account the political and cultural background mentioned above. The production of the picture aroused great interest among the public opinion and reviewers. The subject of discussion at that time was fidelity of the film adaptation to the literary prototype. In the article, Pan Tadeusz was presented as an example of an artwork committed to ideology. The screen trivialization of the content of Mickiewicz’s poem took place at the level of creation of a world that was simplified and devoid of romantic ambivalence, as well as in meticulous presenting details at the cost of more significant elements of the work, and intentional lowering of the level of presented content. In this way, Pan Tadeusz was a commercial undertaking, and at the same time it participated in the process of a kind of social engineering. It was a tool for building national consciousness in a reborn Polish state and, in a way, for reigning souls.
Źródło:: Załącznik Kulturoznawczy; 2018, 5; 55-75
2392-2338
Pojawia się w:: Załącznik Kulturoznawczy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:: Tendencje nazwotwórcze w chrematonimii społecznościowej II Rzeczypospolitej (na przykładzie nazw stowarzyszeń)
Trends Related to Creating Names in Social Chrematonymy of the Second Polish Republic (Based on the Names of Associations)
Autorzy:: Młynarczyk, Ewa
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/597924.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:: chrematonimia
socjoideonimy
nazwy stowarzyszeń
II Rzeczpospolita
chrematonymy
socioideonymy
names of associations
the Second Polish Republic
Opis:: The paper is dedicated to the names of associations from the period of the Second Polish Republic, taken from a publication which is a guide to the rich and differentiated world of the social organizations of the 1930s. The introduction is devoted to the state of Polish linguistic research into the names of organizations. The description of the collected material is based on the concept of social chrematonymy by Artur Gałkowski. Next, the names are investigated from both a structural and a semantic perspective. The following elements are regarded as distinct qualities of the naming structures: descriptive character, multicomponent structure, development of right-sided attributives, insignificant share of names with a separate distinctive element, including some other types of proper names as components (toponyms, anthroponyms, names of historical events). Also, lexemes in the function of the main component of the analysed structures — nouns having the semantic value of ‘formalized group of people’ – have been presented. When analysing the semantic aspect of names of organizations more closely, the author indicates the most frequently exposed bases of community feeling of members. Those could be: common experience, social and professional status, the purpose of activity, gender, generation, religious identity, nationality, ideology, place of activity or founding an organization. In the majority of names, various elements of community feeling are combined. Finally, attention is paid to the tremendous informative value present in the names of associations, connected with their descriptive quality. The close link between socioideonyms and the reality they are connected with means that they are bearers of various historical-cultural contents. Therefore, the names of associations, especially historical ones, might be an interesting object of culture-oriented linguistic studies.
Źródło:: Onomastica; 2019, 63; 209-226
0078-4648
Pojawia się w:: Onomastica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:: Zajścia polsko-żydowskie w Przytyku w świetle wybranych tytułów prasy codziennej
The Polish-Jewish riots in Przytyk in the light of selected daily newspapers
Autorzy:: Sołtysiak, Małgorzata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2144056.pdf
Data publikacji:: 2012-12-31
Wydawca:: Akademia Zamojska
Tematy:: Przytyk
anti-Semitism
the Second Polish Republic
Kielce District
pogrom
antysemityzm
II Rzeczpospolita
powiat kielecki
Opis:: Długo trwało opracowanie masakry w Przytyku, wydarzenia powszechnie kojarzonego z antysemityzmem II RP. Pierwszym, który to uczynił, był Piotr Gontarczyk, który rozpoczął dyskusję na temat wydarzenia z 9 marca 1936 roku. Niniejszy artykuł jest kontynuacją tego tematu. Ma on na celu ukazanie sposobu, w jaki media, w tym przypadku lokalna prasa codzienna, kształtowały obraz wydarzeń w małym miasteczku na terenie ówczesnego powiatu kieleckiego. Mój artykuł jest również postulatem badawczym do włączenia się w dyskusję na temat konfliktów społecznych na tle antysemickim w małych miastach międzywojennej Polski.
It took a long time for massacre in Przytyk, event commonly associated with II Republic of Poland anti-Semitism to be elaborated. The first on who did this was Piotr Gontarczyk, who have begun discussion about 9th March of 1936 occurrence. This Article is continuation of that subject. It is aimed at showing the way of how media, in this case local daily press, have formed the picture of incidents happened in small town in contemporary Kieleckie District. It is aimed at showing the way of how media, in this case local daily press, have formed the picture of incidents happened in small town in Kieleckie District. My article is also a research postulate for joining the discussion about social conflicts on the anti-Semitic background in small towns in inter-war Poland.
Źródło:: Studia Żydowskie. Almanach; 2012, 2, 2; 137-152
2083-5574
Pojawia się w:: Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:: Komponenty eksponujące cechę żeńskości w nazwach stowarzyszeń II Rzeczpospolitej
Components exposing the feminine quality in the names of associations in the Second Polish Republic
Autorzy:: Karamańska, Marta
Młynarczyk, Ewa
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/459191.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:: feminatywa
socjoideonimy
nazwy stowarzyszeń
II Rzeczpospolita
feminatives
socioideonyms
names of associations
the Second Polish Republic
Opis:: The material basis of the paper are the names of Polish female associations from the 30s of the 20th century. The analysis involves components used to expose feminine qualities – general names (kobieta, pani, niewiasta – ‘woman, lady’), as well as detailed ones, which were categorised according to the information they contain. These are the elements of the world, which in addition to gender, constitute a basis for communality of the members: social and professional status, educational background, participation in military activities, social activity sphere, or common interests. The material presented in the paper shows that in the Second Polish Republic the need for exposing femininity and emphasising communality was very strong in the names of associations.
Źródło:: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2019, 14; 67-78
2083-1765
Pojawia się w:: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:: Żydzi o Cyganach w II Rzeczypospolitej. Tematyka romska na łamach „Nowego Dziennika” (1918-1939)
Jews about Gypsies in interwar Poland. The Roma issues in „Nowy Dziennik” (1918-1939)
Autorzy:: Gontarek, Alicja
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2116613.pdf
Data publikacji:: 2021-12-31
Wydawca:: Akademia Zamojska
Tematy:: Gypsies
Jews
Zionists
conflict
the Second Polish Republic
Cyganie
Żydzi
syjoniści
konflikt
II Rzeczpospolita Polska
Opis:: Artykuł przedstawia problem stosunków cygańsko-żydowskich w II RP. Ma charakter przyczynkowy – skupia się na jednym tytule prasowym („Nowy Dziennik”), który jest najstarszym w Polsce pismem syjonistycznym, ukazującym się w języku polskim od 1918 roku. Analiza jego treści pozwoliła na wyciągnięcie kilku wniosków. Bezpośrednie relacje między dwiema mniejszościami – Cyganami i Żydami – prawie nie istniały, a strona żydowska, jeśli sporadycznie pisała o społeczności cygańskiej, dostrzegała jedynie negatywne konsekwencje takich kontaktów. Jeśli chodzi o postrzeganie Cyganów przez elity syjonistyczne, podtrzymywała ona wszystkie negatywne stereotypy i mity na ich temat, charakterystyczne dla społeczeństwa większościowego. Milczały też o państwotwórczych dążeniach Cyganów.
The article presents the problem of Gypsy-Jewish relations in the Second Polish Republic. It is of a contributory nature – it focuses on one press title ("Nowy Dziennik"), which is the oldest Zionist periodical in Poland, published in Polish language since 1918. The analysis of its content allowed several conclusions to be drawn. Direct relations between the two minorities – Gypsies and Jews – were almost non-existent, and the Jewish side, if it occasionally wrote about Gypsy community, saw only the negative consequences of such contacts. As far as the perception of the Gypsies by the Zionist elite was concerned, the Zionist elite upheld all the negative stereotypes and myths about them that were characteristic of the majority society. It was also silent about the stateforming aspirations of the Gypsies.
Źródło:: Studia Żydowskie. Almanach; 2021, 11, 11; 57-79
2083-5574
Pojawia się w:: Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:: The condition of Polish economy in the first years after regaining independence. Political and legal outline
Stan polskiej gospodarki w pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości. Zarys polityczny i prawny
Autorzy:: Chłopecki, Tomasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/26850903.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Akademia Zamojska
Tematy:: II Rzeczpospolita
gospodarka
prawo
ekonomia
finanse państwa
The Second Polish Republic
economic
law
economy
financial situation
Opis:: The goal of this thesis was to synthetically present social and economic ideas in the first years after regaining independence by Poland. Economic concepts, tendencies and plans treated in general lines undoubtedly aimed at changing existing social and economic relations. Three elements must be taken into consideration while assessing economic achievements of the Second Polish Republic in the first years after regaining independence: firstly, the condition of Poland on November 11, 1918, after one hundred and twenty-three years of bondage and damage caused by the First World War; secondly, the time in which changes were made, and thirdly, financial means that Poland possessed, particularly external aid – especially in a form of foreign loans.
Celem artykułu jest analiza idei społeczno-gospodarczych reprezentowanych w pierwszych latach po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Koncepcje, tendencje i plany gospodarcze zmierzały wtedy do zmiany istniejącego układu stosunków społeczno-gospodarczych. Oceniając dorobek gospodarczy II Rzeczypospolitej w pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości, uwzględniono trzy elementy mające decydujący wpływ na tę ocenę. Po pierwsze, stan w jakim znalazła się Polska w dniu 11 listopada 1918 r. po blisko półtora wiekowej niewoli i zniszczeniach wojennych lat 1914-1918. Po drugie, czas w jakim zmiany zostały dokonane. Po trzecie, środki materialne, jakie Polska miała do dyspozycji, a w szczególności czy wchodziła w grę i w jakiej wysokości pomoc z zewnątrz, w tym w postaci pożyczek zagranicznych.
Źródło:: Facta Simonidis; 2018, 11, 1; 243-256
1899-3109
Pojawia się w:: Facta Simonidis
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:: Die polnische Anwaltschaft in der Zwischenkriegszeit (1918–1939)
Autorzy:: Materniak-Pawłowska, Małgorzata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2216262.pdf
Data publikacji:: 2015-06-30
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: the Bar
legal profession
the Bar system
the Second Polish Republic
adwokatura
zawód adwokata
ustrój adwokatury
II Rzeczpospolita
Opis:: The Bar, as a professional group dealing with defence and representation, has been developing on Polish lands at least since the beginning of the XVI century. However, only in the second half of the XIX century, so already after Poland was partitioned, the Bar association acquired its first self-government organization. The particularly intensive period of development of the Bar took place during the existence of the Second Polish Republic. The issue of legal basis of its functioning was regulated at the time. The old, unsystematic and post partition legislation was replaced with uniform and more modern law created by the Polish legislator. The rules which constitute the basis of the Bar association system were specified. The rule of equality of the legal profession as well as the rule of freedom and independence of the Bar association were the ones which gained the most importance. Furthermore, the issues connected with performing the legal profession were regulated and specified. Among the aforementioned issues were the following: the essential requirements necessary to perform the profession, the forms in which it is performed, the range of legal activities and the possibility of combining the legal profession with other activities, the rights and duties of a lawyer as well as disciplinary responsibility. Consequently, the interwar period was a short, albeit extremely important stage of the legal corporation’s development.
Źródło:: Themis Polska Nova; 2015, 1(8); 124-149
2084-4522
Pojawia się w:: Themis Polska Nova
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:: Lubelskie szkolnictwo powszechne w latach 1918-1939 w świetle wymogów sanitarno-higienicznych
Autorzy:: Majchrzyk-Mikuła, Joanna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/606385.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: School
a pupil
hygiene
Lublin region
the Second Polish Republic
szkoła
uczeń
higiena
Lubelszczyzna
II Rzeczypospolita
Opis:: Poland, just before regaining its independence, faced not only the need to integrate formally the country, but most of all it had to take care of the youngest and create for them the right living conditions, including the suitable conditions for education. A number of hygienists claimed that the reason for many illnesses was the lack of proper school buildings fulfilling basic sanitarian conditions, safety and the right hygiene of learning. So the introduction of compulsory education and reforms concerning programs and structure of school system did not allow to think that the problem of Polish education had been solved. The measure of its state and the condition for development was accommodation and school buildings. Unfortunately, the infrastructure was not properly developed and it was visible in the whole Poland. The analysis of sources and source literature allowed to depict in the article the situation of primary school in the Lublin region county in the first years of independence of Poland. The article describes the infrastructure of educational centers, especially their material situation which directly influenced the conditions in which the youth learned. Much attention was paid to the creation of the net of primary schools, especially the data conditioning the technical conditions and equipment which was necessary to provide the pupils with the right hygienic conditions at schools.
Polska w momencie odzyskania niepodległości stanęła przed wyzwaniem nie tylko zorganizowania od strony formalnej państwa, ale przede wszystkim otoczenia opieką najmłodszych i stworzenia im dogodnych warunków do życia, w tym i do nauki. Wielu higienistów uważało, z czym należy się niewątpliwie zgodzić, że przyczyną wielu schorzeń uczniów był zarówno brak odpowiednich budynków szkolnych spełniających podstawowe wymagania sanitarne, jak i zapewniających bezpieczeństwo i odpowiednią higienę nauczania. Zatem samo wprowadzenie obowiązku szkolnego oraz reform dotyczących programów i struktury szkolnictwa nie dawało podstaw, by sądzić, że został rozwiązany problem polskiej oświaty. Miernikiem jej stanu i warunkiem rozwoju była baza lokalowa oraz budynki szkolne. Niestety brak odpowiednio przygotowanej infrastruktury dało się odczuć w całej Polsce. Analiza źródeł oraz literatury przedmiotu pozwoliła w niniejszym artykule na ukazanie sytuacji szkolnictwa powszechnego na Lubelszczyźnie w niepodległej Polsce. Artykuł traktuje o stanie infrastruktury placówek, a zwłaszcza ich sytuacji materialnej, która miała wpływ na warunki, w jakich uczyła się młodzież. Szczególną uwagę zwrócono na kształtowanie się sieci szkół powszechnych oraz zaprezentowano problemy dotyczące budowy nowych obiektów szkolnych, a zwłaszcza wytycznych w sprawie warunków technicznych i wyposażenia szkół w odpowiednie sprzęty, które zapewnić miały uczniom prawidłowe warunki higieniczne w szkołach.
Źródło:: Lubelski Rocznik Pedagogiczny; 2020, 39, 1
0137-6136
Pojawia się w:: Lubelski Rocznik Pedagogiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:: Public Health in the East Voivodeships of the Second Polish Republic
Zdrowie publiczne na wschodzie województw II Rzeczypospolitej Polskiej
Autorzy:: Tishchenko, Evgenij
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/972564.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Historii Filozofii i Medycyny
Tematy:: zdrowie publiczne
wschodnia Polska
okres międzywojenny w Polsce
public health
eastern voevodeships
the Second Polish Republic
Opis:: Artykuł opisuje stan zdrowia publicznego we wschodnich województwach Polski w okresie międzywojennym. Wskazuje na wpływ warunków życia na stan zdrowia publicznego. Omawia znaczenie chorób zakaźnych i społecznych, sposoby zapobiegania im oraz aktywność instytucji medycznych.
The article describes the state of public health in the eastern voevodeships of the Second Polish Republic; reveals the impact of life conditions on public health. The author points out spread of infectious and social diseases; covers activities on their prevention and decrease; characterizes activities of established medical institutions.
Źródło:: Archiwum Historii i Filozofii Medycyny; 2011, 74; 85-90
0860-1844
Pojawia się w:: Archiwum Historii i Filozofii Medycyny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:: PROTOKOŁY Z KONFERENCJI NACZELNIKÓW WYDZIAŁÓW POLITYCZNYCH MSZ JAKO ŹRÓDŁO DO BADANIA POLSKIEJ POLITYKI ZAGRANICZNEJ W 1921 ROKU
REPORTS FROM THE CONFERENCE OF THE HEADS OF POLITICAL DEPARTMENTS OF THE MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS AS A SOURCE FOR STUDYINGPOLISH FOREIGN POLICY IN 1921
Autorzy:: Landmann, Tomasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/418637.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych
Tematy:: II Rzeczpospolita, bezpieczeństwo, MSZ, polityka zagraniczna.
the Second Polish Republic, Ministry of Foreign Affairs, foreign policy.
Opis:: Celem artykułu jest przedstawienie znaczenia i treści zawartych w protokołach z konferencji naczelników Wydziałów Politycznych MSZ w kontekście analizy tematów istotnych dla polityki zagranicznej II RP w 1921 roku. W analizie uwzględniono kwerendę materiałów archiwalnych zgromadzonych w Archiwum Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce oraz dostępną literaturę naukową. Postawiono tezę, że protokoły z konferencji naczelników Wydziałów Politycznych MSZ mogą stanowić ważne uzupełnienie źródłoznawcze dla badania polskiej polityki zagranicznej w 1921 roku, czyli wpoczątkowym okresie umacniania niepodległej państwowości po I wojnie światowej. W następstwie przedstawionych argumentów dowiedziono, że w ocenie MSZ polska polityka zagraniczna była w 1921 roku ukierunkowana w dużej mierze na relacje z Niemcami oraz Rosją sowiecką, zwłaszcza w kontekście rozpoznania zagrożenia bezpieczeństwa II RP w związku z działaniami obu sąsiadów. Istotne znaczenie należy przypisać również postulatom politycznym formułowanym ze względu na relacje z Czechosłowacją, Stanami Zjednoczonymi oraz w odniesieniu do polityki wobec Turcji, Bliskiego i Dalekiego Wschodu.
The aim of this article is to present the meaning, and content of the reports fromthe conference of the Heads of Political Departments of the Ministry of Foreign Affairs in the context of analyzing topics relevant for the foreign policy of the Second Polish Republic in 1921. The analysis includes a query of archival materials collectedin the Józef Piłsudski Institute of America and scientific literature. A thesis was put forward that the reports from the conference of the Heads of Political Departments of the Ministry of Foreign Affairs may constitute an important source supplement for the study of Polish foreign policy in 1921, i.e. the initial period of strengthening independent statehood after World War I. Based on the presented arguments, it has been proven that in the opinion of the Ministry of Foreign Affairs, Polish foreign policy in 1921 was largely focused on the relations with Germany, and Soviet Russia, especially in the context of recognizing the threat to the security of the Second Polish Republic in connection with the actions of both neighbors. Significant importance should also be attached to political demands formulated due to the relations with Czechoslovakia, and the United States, as well as in regard to the policy toward Turkey, the Middle, and Far East.
Źródło:: Colloquium; 2020, 12, 2; 65-88
2081-3813
2658-0365
Pojawia się w:: Colloquium
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:: Rodzina w polityce społecznej II Rzeczypospolitej. Analiza wybranych kierunków działań
A family in social policy of the Second Polish Republic. The analysis of selected activities
Autorzy:: Majchrzyk-Mikuła, Joanna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2123433.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
Tematy:: rodzina
dziecko
opieka
II Rzeczypospolita (1918–1939)
family
a child
health care
the Second Polish Republic
Opis:: Cel: Wraz z zakończeniem I wojny światowej w 1918 roku, nowe odrodzone państwo stanęło przed wieloma trudnościami nie tylko natury politycznej, ale także społeczno-ekonomicznej. Powszechne ubóstwo, niedostatek ludności wycieńczonej latami okupacji, a przede wszystkim katastrofalny stan zdrowia dzieci zmierzały do biologicznej zagłady społeczeństwa polskiego. Ukazanie form wspierania najmłodszych w omawianym okresie, jest godne zainteresowania, nie tylko ze względu na aktualność problemu, ale i z uwagi na fakt, iż wiele ówczesnych rozwiązań miało charakter nowatorski i było wzorem dla innych państw europejskich. Metody: Z użyciem bezpośredniej metody źródłowej publiczno-prawnego systemu opieki nad dzieckiem podjęto próbę szerszego zaprezentowania działań opiekuńczych kierowanych wobec rodziny i jej najmłodszych członków w oparciu o politykę prowadzoną w tym kierunku przez państwo. Uznając artykuł za historyczno-pedagogiczny wykorzystano metodę analityczno-porównawczą zgromadzonych materiałów z koniecznością odwołania się do materiałów legislacyjnych, artykułów prasowych, publikacji statystycznych oraz międzywojennej i współczesnej literatury przedmiotu. Wyniki: Wprowadzenie systemu ubezpieczeń społecznych i publicznej opieki społecznej po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku stanowiło moment przełomowy w historii odrodzonego państwa i jego instytucji społecznych. Kwestia opieki społecznej została rozwiązana prawnie ustawą z dnia 16 sierpnia 1923 r. Ochrona nad macierzyństwem a także opieka nad niemowlętami, dziećmi i młodzieżą stanowiła jeden z głównych jej zakresów działań. Spośród całokształtu działań pomocowych do najważniejszych należało, rzecz jasna, zapewnienie podstawowych środków do życia ludności najbiedniejszej. Dotychczasowa, niewystarczająca i mało efektywna działalność filantropijna musiała być zastąpiona przez planową, racjonalną i zorganizowaną pracę społeczną. Tworzone z wielkim wysiłkiem ustawodawstwo socjalne, zmierzające do nadania człowiekowi praw do godnej ludzkiej egzystencji, ustanowiło jednocześnie odpowiedzialnym za ich realizację państwo. Wnioski: Mimo że w latach międzywojennych nie zdołano rozwiązać wszystkich problemów związanych z opieką nad szeroko pojętym, podstawowym środowiskiem wychowawczym, jakim jest rodzina. Rozmiary oraz natężenie problemów społecznych, jakie dotknęły rodziny, a przede wszystkim dzieci II Rzeczypospolitej, wymagały olbrzymich funduszy, którymi nie dysponowało zniszczone działaniami wojennymi państwo polskie. Niemniej podjęte w tym okresie działania dobroczynne w zakresie szeroko rozumianej opieki społecznej po części spełniły swoją dziejową rolę, dając początek systemowi opieki nad dzieckiem i rodziną.
Aim: When World War I ended in 1918 the new, reborn Polish state faced a number of political, social and economic difficulties. The general poverty, the scarcity of people exhausted with years of occupation, and most of all, the disastrous health condition of children threatened the biological destruction of Polish society. It is interesting to describe the forms of supporting the youngest in the discussed historical period as the issue is still topical. What is more, a number of solutions introduced at that time were groundbreaking and became the pattern for other European countries. Methods: While incorporating the direct source method of the public health care system for children the wider activities were presented. They were applied to the whole families and the youngest members of the families and based on policy of the state. As the article represents both pedagogical and historical realms the analytic and comparative methods of the analysis of the collected materials were applied. It is inevitable to refer to legislative materials, articles, statistics and interwar and contemporary subject literature. Results: A groundbreaking moment for the newly born state and its social institutions was the introduction, after regaining independence in 1918, of the social security system and public health care system. The issue of social welfare was legally solved by the introduction of the bill from August 16, 1923. The protection of maternity, infants, children and young persons became one of the most important issues of social welfare activity. Among the numerous supporting activities, obviously the most meaningfulrole was to provide basic living conditions for the poorest people. Previous philanthropic activity was insufficient and ineffective and it had to be replaced with planned, rational and organized social work. Social legislation, created with great effort, was aimed at creating the rights for each man to a decent human existence. At the same time, this legislation shaped and helped to create the state which would be responsible for its citizens. Conclusions: Undoubtedly, in the interwar period, not all the problems connected with health care of the family were solved. The size and intensity of social problems which affected the family, and most of all the children of the Second Polish Republic, required huge sums of money which were not available in the Poland which had been so damaged by the war. Nevertheless, the philanthropic activities which were undertaken during this period, and which concerned social health care, partially fulfilled their role and gave the beginning to the system of health care for the child and the family.
Źródło:: Wychowanie w Rodzinie; 2018, XVIII, (2/2018); 83-99
2082-9019
Pojawia się w:: Wychowanie w Rodzinie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:: Etatism of the economy of the Second Polish Republic in the period of parliamentary democracy: Conditions, stages, evaluation (Part 1: 1918–1923)
Etatyzacja gospodarki Drugiej Rzeczypospolitej w okresie demokracji parlamentarnej
Autorzy:: Luszniewicz, Jacek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/630531.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:: the period of 1918–1923
etatism
economy
the Second Polish Republic
lata 1918–1923
etatyzm
gospodarka
Druga Rzeczpospolita
Opis:: Artykuł jest częścią opracowania analizującego rozwój sektora państwowego w gospodarce Drugiej Rzeczypospolitej w okresie przed zamachem majowym 1926 r. Celem jest rozstrzygnięcie – wobec rozbieżnych stanowisk w literaturze przedmiotu – czy w okresie demokracji parlamentarnej tendencja etatystyczna narastała w sposób ciągły czy podlegała okresowym wahaniom. Podstawę weryfikacyjną stanowią szacunki procentowego udziału własności państwowej w majątku narodowym ogółem. Pierwsza część opracowania obejmuje zagadnienia ogólne (kwestie pojęciowe, tło międzynarodowe, uwarunkowania wewnętrzne, formy międzywojennego etatyzmu) oraz analizę przyrostu własności państwowej w Drugiej Rzeczypospolitej w latach 1918–1923 w wyniku przejęcia obiektów gospodarczych należących przed 1914 r. do państw zaborczych (Austro-Węgier, Niemiec, Rosji) i różnych form etatyzmu z czasów kształtowania państwowości, wojen o granicę, przestawiania gospodarki na tory pokojowe, problemów koniunkturalnych i walutowych itp.
The article is part of a study analysing the development of the state sector in the economy of the Second Polish Republic before the May coup d’état in 1926. The aim is to resolve – in the light of divergent positions presented in the literature on the subject – whether during the period of parliamentary democracy the etatist tendency was growing continuously or was subject to periodic fluctuations. The verification basis is an estimation of the percentage share of state ownership in total national wealth. The first part of the study covers general issues (concepts, international background, internal conditionings, forms of inter-war etatism) and analysis of the increase in state ownership in the Second Polish Republic in 1918–1923, resulting from the acquisition of economic entities belonging to the partitioning countries (Austro-Hungary, Germany and Russia) before 1914 and various forms of etatism in the subsequent periods of: shaping the statehood of the country, during the war for borders, the economy after the war, cyclical and monetary problems, etc.
Źródło:: Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace; 2018, 3 (35); 35-60
2082-0976
Pojawia się w:: Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:: Władze wojewódzkie w Lublinie wobec kwestii ukraińskiej na Chełmszczyźnie i Podlasiu Południowym w latach 1935-1939
Autorzy:: Kęsik, Jan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/632228.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: the Second Polish Republic, national minorities, the Ukrainians, Chełm Land, Podlachia
I Rzeczpospolita, mniejszości narodowe, Ukraińcy, Chełmszczyzna, Podlasie
Opis:: Starting in 1935 the provincial authorities in Lublin opted for a programme of national assimilation of the Ukrainian minority living in the area. On the scale of the entire Polish-Ukrainian border these kinds of changes in the course of national politics acquired a practical shape only in 1936. Together with the army they have created a programme of vindication and Polonization of the areas of Chełm Land and Southern Podlachia, and theyhave actively participated in its implementation. The problem of the Orthodox Church was being moved towards the central stage. The authorities in Lublin unequivocally advocated for possibly the most distant Polonization of the Orthodox Church and the liquidation of supernumerary parishes. It also involved the question of demolition of the inactive Orthodox facilities of the sacral nature. In the opinion of the authorities of Lublin the Orthodox Church was becoming a factor consolidating the Ukrainian minority, but threatening the Polish state, which was accompanied by the accumulation of the irredentist tendencies. The attitude of the authorities towards the Ukrainian minority was clearly undergoing a radicalisation at the turn of 1938/1939. It was expressed by the program formulated in the Province Office on “under-Ukrainizing” the public service. It should be emphasised that the programme remained only in the sphere of planning. Its implementation, set out over the period of 1939-1941, was prevented by the outbreak of the Second World War.
Począwszy od 1935 r. władze wojewódzkie w Lublinie optowały za programemasymilacji narodowej mieszkającej na tym terenie mniejszości ukraińskiej. W skali całego pogranicza polsko-ukraińskiego tego rodzaju zmiany kursu polityki narodowościowej nabrały praktycznego kształtu dopiero od 1936 r. Wraz z wojskiem kreowały program rewindykacyjno-polonizacyjny Chełmszczyzny i Podlasia Południowego oraz czynnie uczestniczyły w jego realizacji. Na pierwszy plan wysuwała się sprawa Kościoła prawosławnego. Władze w Lublinie opowiadały się jednoznacznie za możliwie daleką polonizacją Cerkwi oraz likwidacją nieetatowych parafii. Mieściła się w tym również kwestia rozbiórek nieczynnych prawosławnych obiektów sakralnych. W ocenie władz lubelskich Cerkiew stawała się groźnym dla państwa polskiego czynnikiem konsolidacji mniejszości ukraińskiej, czemu towarzyszyło narastanie tendencji irredentystycznych. Stanowisko władz wobec mniejszości ukraińskiej ulegało wyraźnie radykalizacji na przełomie lat 1938/1939. Wyrazem tego był sformułowany w Urzędzie Wojewódzkim w Lublinie program „odukrainizowania” służby publicznej. Należy podkreślić, że pozostał on tylko w sferze planów. Jego realizację rozłożoną na lata 1939-1941 uniemożliwił wybuch drugiej wojny światowej.
Źródło:: Res Historica; 2014, 38
2082-6060
Pojawia się w:: Res Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:: Między sprawiedliwością a praworządnością. Sąd Najwyższy II Rzeczypospolitej wobec problemu odpowiedzialności karnej na podstawie tzw. kodeksu Tagancewa za zdradę kraju popełnioną w okresie I wojny światowej
Between justice and lawfulness: The approach of the Supreme Court of the Second Polish Republic to the problem of criminal responsibility for state treason committed during the First World War based on the so-called Tagantsev Code
Autorzy:: Szczepaniak, Damian
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/40033671.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:: kodeks Tagancewa
kongresowe Królestwo Polskie
prawo karne II Rzeczypospolitej
Sąd Najwyższy II Rzeczypospolitej
zdrada kraju
Tagantsev Code
Congress Kingdom of Poland
penal law of the Second Polish Republic
the Supreme Court of the Second Polish Republic
state treason
Opis:: Kwestia odpowiedzialności karnej za przestępstwo zdrady kraju popełnione podczas I wojny światowej na ziemiach byłego Królestwa Kongresowego była jednym z istotnych problemów, przed jakimi stanęło sądownictwo polskie w pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. Artykuł stanowi próbę dowiedzenia, iż orzekając w tego typu sprawach, Sąd Najwyższy nie kierował się w istocie obowiązującym prawem – które interpretował w sposób błędny i niekiedy wewnętrznie sprzeczny, w celu wykazania możliwości skazania winnych zdrady Polski. W rzeczywistości chodziło mu bowiem o uczynienie zadość społecznemu poczuciu sprawiedliwości, nakazującemu pociągnięcie do odpowiedzialności osób działających na niekorzyść sprawy polskiej w szczególnie trudnym okresie walk o niepodległość.
The issue of criminal responsibility for the crime of state treason committed during the First World War in the territory of the former Congress Kingdom of Poland was one of the problems which the Polish judicial system faced in the first years after restoring independence in 1918. The present paper is an attempt at demonstrating that in the judicial practice concerning such cases, the Supreme Court did not actually adhere to the laws in effect. The Supreme Court interpreted those laws in an incorrect and sometimes contradictory manner in order to establish the possibility of condemning the persons who were deemed guilty of treason against Poland. In fact, the Supreme Court aimed at satisfying the social sense of justice which demanded responsibility of persons who acted against the interest of the Polish cause in the particularly difficult time of the fight for independence.
Źródło:: Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2023, XXVI, 26; 149-166
1733-0335
Pojawia się w:: Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:: Władze wojewódzkie w Lublinie wobec kwestii ukraińskiej na Chełmszczyźnie i Podlasiu Południowym w latach 1935-1939
Autorzy:: Kęsik, Jan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/631955.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: the Second Polish Republic, national minorities, the Ukrainians, Chełm Land, Podlachia
I Rzeczpospolita, mniejszości narodowe, Ukraińcy, Chełmszczyzna, Podlasie
Opis:: Począwszy od 1935 r. władze wojewódzkie w Lublinie optowały za programemasymilacji narodowej mieszkającej na tym terenie mniejszości ukraińskiej. W skali całego pogranicza polsko-ukraińskiego tego rodzaju zmiany kursu polityki narodowościowej nabrały praktycznego kształtu dopiero od 1936 r. Wraz z wojskiem kreowały program rewindykacyjno-polonizacyjny Chełmszczyzny i Podlasia Południowego oraz czynnie uczestniczyły w jego realizacji. Na pierwszy plan wysuwała się sprawa Kościoła prawosławnego. Władze w Lublinie opowiadały się jednoznacznie za możliwie daleką polonizacją Cerkwi oraz likwidacją nieetatowych parafii. Mieściła się w tym również kwestia rozbiórek nieczynnych prawosławnych obiektów sakralnych. W ocenie władz lubelskich Cerkiew stawała się groźnym dla państwa polskiego czynnikiem konsolidacji mniejszości ukraińskiej, czemu towarzyszyło narastanie tendencji irredentystycznych. Stanowisko władz wobec mniejszości ukraińskiej ulegało wyraźnie radykalizacji na przełomie lat 1938/1939. Wyrazem tego był sformułowany w Urzędzie Wojewódzkim w Lublinie program „odukrainizowania” służby publicznej. Należy podkreślić, że pozostał on tylko w sferze planów. Jego realizację rozłożoną na lata 1939-1941 uniemożliwił wybuch drugiej wojny światowej.
Źródło:: Res Historica; 2014, 38
2082-6060
Pojawia się w:: Res Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:: Kongres Eucharystyczny w Wieluniu w 1931 r.
The Eucharistic Congress in the Town of Wieluń in 1931
Autorzy:: Widera, Michał Adam
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/28408383.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:: Kongres Eucharystyczny
powiat wieluński
bp Teodor Kubina
II Rzeczpospolita
the Eucharistic Congress
the Wieluń district
the Second Polish Republic
Opis:: Mimo trudnej sytuacji gospodarczej mieszkańców powiatu wieluńskiego w II Rzeczypospolitej i związanej z nią konieczności emigrowania głównie do Niemiec w celach zarobkowych charakteryzowali się oni głęboką religijnością. Wielokrotnie bp Teodor Kubina podkreślał to w swoich wypowiedziach. Wpłynęło to na zorganizowanie w dniach 27–29 czerwca 1931 r. w Wieluniu Kongresu Eucharystycznego, który był trzecim w kolejności w diecezji częstochowskiej. Odbył się on przy ogromnym udziale mieszkańców powiatu wieluńskiego, którzy pieszo pielgrzymowali ze swoich parafii, co świadczyło o ich wielkim szacunku wobec Najświętszego Sakramentu. Wydarzenie to pogłębiło ich religijność i zaowocowało jeszcze większą aktywnością w działalność stowarzyszeń katolickich.
Despite the difficult economic situation of the inhabitants of the Wieluń district in the Second Polish Republic and the necessity for their emigration mainly to Germany for work purposes, they were characterised by deep religiousness. Bishop Teodor Kubina underlined this fact many times in his utterances. It had an influence on the organisation of the Eucharistic Congress, which was the third most important one in the diocese of Częstochowa, between 27th–29th June 1931 in the town of Wieluń. It took place with the involvement of the inhabitants of the Wieluń district, who walked in the pilgrimage from their parishes, which reflected their great respect towards the Divine Sacrament. This event deepened their religiousness, and it resulted in an even greater engagement in the activities of the Catholic associations.
Źródło:: Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2022, 42, 2; 223-233
0137-3420
Pojawia się w:: Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:: Lista polskich nauczycieli z ziem północno-wschodnich II Rzeczypospolitej, ofiar represji niemieckich w latach 1941–1944 (cz. II B)
A list of Polish teachers from the Northeastern territories of the Second Republic of Poland, victims of German repressions in the years 1941–1944 (part II B)
Autorzy:: Grędzik, Agnieszka
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/38576872.pdf
Data publikacji:: 2024
Wydawca:: Związek Nauczycielstwa Polskiego
Tematy:: World War II
northeastern territories of the Second Polish Republic
teachers
genocide
repression
list of losses
biographies
Opis:: Aim: Presenting concise biographical information on Polish teachers from the northeastern territories of the Second Polish Republic who were victims of German repressions during the years 1941–1944 and filling gaps in this field of research. Methods: Research questionnaires, written reports and information, documents and photographs, databases on Polish human losses and victims of repression under German occupation between 1939–1945, printed sources, and online sources. Results: Commemoration of Polish teachers who were victims of German repression in the northeastern territories of the Second Polish Republic during the German occupation between 1941–1944; tribute paid to the victims, condemnation of totalitarian systems. Conclusions: It is a duty towards Polish society and a moral obligation of scientists to continue detailed research in order to compile an accurate statistical report on the Polish teachers and academic staff who were victims from the Eastern Territories of the Second Polish Republic during World War II.
Źródło:: Przegląd Historyczno-Oświatowy; 2024, LXVII, 1-2; 104-134
0033-2178
Pojawia się w:: Przegląd Historyczno-Oświatowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 51.

Tytuł:: A century of Polish economic policy
Sto lat polskiej polityki gospodarczej
Autorzy:: Morawski, Wojciech
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/629967.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:: economic policy
the Second Polish Republic
the Polish People’s Republic
economics
the Third Polish Republic
Druga Rzeczpospolita
Polska Rzeczpospolita Ludowa
polityka gospodarcza
ekonomia
Trzecia Rzeczpospolita
Opis:: Polityka gospodarcza rządu polskiego przechodziła różne fazy, które jednak generalnie można podzielić na dwie grupy. Do pierwszej należały te, kiedy polityka polska mieściła się w głównym nurcie przemian światowych. Do drugiej te, kiedy władze polskie stawiały na alternatywne wobec mainstreamu rozwiązania, ulegając pokusie „pójścia na skróty”. Generalnie można powiedzieć, że pierwsze przyczyniały się do rozwoju kraju, a drugie sprowadzały jego rozwój na manowce, izolując od gospodarki światowej. Do pierwszej grupy można zaliczyć cały okres międzywojenny, łącznie z latami 30., kiedy to tendencje autarkiczne były właśnie mainstreamowe, lata 1944–1947 i lata 1989–2015.
The economic policy of Polish governments changed but can be broadly divided into two groups. The first encompassed periods when Polish policy belonged to a widelydefined world mainstream. The second – those when Polish governments attempted alternatives to the mainstream, looking for various ways of “taking a shortcut”. In general, the first group helped economic development, the second hindered it, isolating the country from the world economy. The first group included the entire interwar period, when autarchic tendencies were mainstream, as well as the years 1944–1947 and 1989–2015.
Źródło:: Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace; 2018, 3 (35); 11-33
2082-0976
Pojawia się w:: Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 52.

Tytuł:: Bytomski „Sportowiec” i jego walka o granice zachodnie II Rzeczypospolitej
Bytom’s „Sportowiec” and his fight for the western borders of the Second Polish Republic
Autorzy:: Tomasz, Bohdan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/529244.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:: „Sportowiec”
sport
prasa
plebiscyt na Górnym Śląsku
II Rzeczpospolita
“Sportowiec”
press
The Upper Silesia plebiscite
The Second Polish Republic
Opis:: Celem artykułu jest ukazanie fenomenu bytomskiego „Sportowca”, specyficznego pisma sportowego, które w bezpośredni sposób było zaangażowane w agitację plebiscytową w 1920 i 1921 r. oraz w walkę o przyłączenie jak największej części Górnego Śląska do odrodzonego państwa polskiego. Jako metodę badawczą zastosowano analizę zawartości prasy, analizę dokumentów. Ponadto posługiwano się metodą opisową i porównawczą. Polski Komisariat Plebiscytowy zdawał sobie sprawę z tego, że na Górnym Śląsku istniał silny i nieźle zorganizo-wany ruch sportowy, i że powinien on odegrać swoją rolę w walce z Niemcami o sporne tery-torium. Dlatego przy Komisariacie powstał Wydział Wychowania Fizycznego, który wydawał „Sportowca”. Pierwszy numer „Sportowca” ukazał się 4 sierpnia 1920 r. Zespół redakcyjny poza wydawaniem pisma pracował także w terenie. Wygłaszano wykłady o zasadach gry w piłkę nożną, o sędziowaniu, uczono języka polskiego. „Sportowiec” skutecznie wypierał nie-mieckie gazety sportowe, zarówno te wydawany na Górnym Śląsku, jak i docierające z Rzeszy.
The aim of the article is to show the phenomenon of Bytom’s “Sportowiec”, a specific sports magazine, which was directly involved in plebiscite agitation in 1920 and 1921 and in the struggle to connect the largest part of Upper Silesia to a reborn Polish state. The analysis of press content, document analysis was used as a research method. In addition, a descriptive and comparative method was used. The Polish Plebiscytariat was aware that there was a strong and well-organized sports movement in Upper Silesia and that it should play its role in the fight against Germany for disputed territory. Therefore, at the Commissariat, the Faculty of Physical Education was established, which published “Sportowiec”. The first issue of “Sportowiec” appeared on August 4, 1920. The editorial team, apart from publishing the magazine, also worked in the field. There were lectures on the rules of playing football, judging, Polish language were taught. The “Sportowiec” was effectively crowding out German sports newspa-pers, both those published in Upper Silesia and reaching out from the Reich.
Źródło:: Sport i Turystyka. Środkowoeuropejskie Czasopismo Naukowe; 2019, 2, 4; 29-43
2545-3211
Pojawia się w:: Sport i Turystyka. Środkowoeuropejskie Czasopismo Naukowe
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 53.

Tytuł:: Unemployment in Poland in 1918–2018
Bezrobocie w Polsce w latach 1918–2018
Autorzy:: Jarosz-Nojszewska, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/630467.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:: unemployment
work
employment
the Second Polish Republic
Polish People’s Republic
the Third Polish Republic
bezrobocie
praca
zatrudnienie
Druga Rzeczpospolita
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Trzecia Rzeczpospolita
Opis:: Artykuł stanowi syntetyczne omówienie i analizę zjawiska bezrobocia w trzech okresach – Drugiej Rzeczypospolitej, Polski Ludowej oraz Trzeciej Rzeczypospolitej. Bezrobocie w Polsce w całym badanym okresie było konsekwencją zarówno uwarunkowań historycznych, jak i zmian ekonomiczno-społecznych. W okresie międzywojennym bezrobocie było efektem powojennego wyżu demograficznego, zacofanej struktury gospodarczej państwa oraz wielkiego kryzysu gospodarczego. Po drugiej wojnie światowej Polska znalazła się w bloku państw komunistycznych, a ideologia komunistyczna zakładała likwidację bezrobocia i realizację polityki pełnego zatrudnienia. W PRL realizacja polityki pełnego zatrudnienia przyniosła w efekcie bezrobocie ukryte, będące dużym obciążeniem dla państwowej gospodarki. Sytuacja uległa zmianie po transformacji ustrojowej lat 90. Po 1989 r. ponownie pojawiło się prawnie usankcjonowane bezrobocie, które było wynikiem przemian gospodarczych i społecznych. We wszystkich badanych okresach bezrobocie najbardziej dotykało młodzież oraz kobiety. Problem bezrobocia (zmniejszającego się w ostatnich latach) nadal dotyczy polskiej gospodarki. Dzięki pomocy Unii Europejskiej oraz rządowym programom rynku pracy zjawisko to ma znacznie łagodniejszy charakter.
The article presents a synthetic analysis of unemployment in three periods of Polish history: the Second Polish Republic, the Polish People’s Republic (PRL) and the Third Polish Republic. In all these periods, unemployment was a consequence of historical conditions as well as economic and social changes. In the interwar period, the unemployment was a result of a traditional economic structure, the Great Depression and the post-war demographic boom. After the Second World War Poland became part of the Soviet bloc, and the official ideology declared full employment. In the Polish People’s Republic the consequence of this policy was hidden unemployment, which proved a heavy burden for the economy. Official unemployment returned after 1989, as a result of economic and social changes. In all the three abovesaid time spans, women and young people were most significantly affected by the unemployment. This issue is still regarded as crucial, though thanks to government programmes and aid provided by the European Union, its effects appear to be less severe.
Źródło:: Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace; 2018, 3 (35); 102-120
2082-0976
Pojawia się w:: Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 54.

Tytuł:: Uposażenie profesora zwyczajnego polskiej państwowej szkoły akademickiej od 1 II 1934 do 30 IX 1939 r.
Autorzy:: Jastrzębski, Jarosław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/949949.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:: history of university-level studies
ordinary professor
economic history
remuneration of academic teachers’ in the Second Polish Republic
Opis:: The aim of the article is to present the principles behind the system for remunerating full professors in Polish state academic schools in the years 1934–39, and changes in the level of the remuneration in that period. The following remuneration systems were also compared: the quota system, established on 1 February 1934 and in force until the outbreak of World War II, and the preceding point scoring system in force in the years 1923–34. The study is based on source materials such as an analysis of state legal acts dating from 1918–39. To begin with, particular stages of the transformation of the legislation governing remuneration in academic schools are discussed, and the position of the quota remuneration system that existed. It then presents the essence of the new remuneration system and particular components of the remuneration are classified into the base salary and supplementary remuneration; where the supplementary remuneration comprised: a local allowance and function-related allowance. These amounts are compared to the previous status, in an attempt to find a common denominator for data from different periods and to prepare the most reliable comparisons. The amount of a professor’s remuneration, established in 1934, remained stable until the end of the interwar period. Until 1939 no changes were made to the amount of a full professor’s various remuneration components. The rules for paying them did not change to any great extent. This was associated with the general economic situation in Poland, as well as being related to the successful implementation of new legal regulations.
Źródło:: Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2013, 73
0080-3634
Pojawia się w:: Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 55.

Tytuł:: Dzierżawa wieczysta warszawskich nieruchomości w dwudziestoleciu międzywojennym. Zarys problematyki
Perpetual lease of Warsaw estates in the interwar period: General overview
Autorzy:: Wiśniewska, Dorota
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/533137.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:: perpetual lease
The Second Polish Republic
interwar
Polska
Warsaw estate
dzierżawa wieczysta
II Rzeczypospolita
dwudziestolecie międzywojenne
warszawskie nieruchomości
Opis:: In The Second Polish Republic, subsequent legal acts, such as the regulation of the President of the Republic of 30 December 1924, on the liquidation of state land and perpetual lease, were meant to facilitate the liquidation of legal relations related to shared property. On the other hand, there were laws passed that authorized the government to conclude a perpetual lease of state-owned real estate located in Warsaw. The first of them was the Act of July 29, 1921, issued to facilitate the area behind the citadel and the strip of land along Górna Street in Warsaw for the construction of houses. Perpetual lease was used by the legislature only for land located in the former Kingdom of Poland, which was the result of the lack of a more appropriate legal institution in the legal system applicable in the this territory. On the other hand, the legal order in force in the rest of the area was governed by the building law, which was used for analogous purposes as perpetual lease.
W II Rzeczypospolitej ułatwieniu likwidacji stosunków prawnych związanych z własnością podzieloną miały służyć kolejne akty prawne, takie jak rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z 30 grudnia 1924 r. o likwidacji państwowych czynszów wieczystych i dzierżaw wieczystych. Jednak z drugiej strony uchwalane były ustawy, które upoważniały rząd do zawierania umowy dzierżawy wieczystej nieruchomości państwowych położonych w Warszawie. Pierwszą z nich była ustawa z dnia 29 lipca 1921 r. w przedmiocie przeznaczenia terenów za cytadelą oraz pasa ziemi wzdłuż ulicy Górnej w Warszawie pod budowę domów. Dzierżawa wieczysta została wykorzystana przez ustawodawcę tylko w odniesieniu do gruntów położonych na terenie byłego Królestwa Polskiego, co było wynikiem braku bardziej odpowiedniej instytucji prawnej w systemie prawnym obowiązującym na tym terytorium. Natomiast porządek prawny obowiązujący na pozostałym obszarze regulowało prawo zabudowy, które było stosowane w analogicznych celach jak dzierżawa wieczysta.
Źródło:: Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2019, 22; 247-259
1733-0335
Pojawia się w:: Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 56.

Tytuł:: From economic nationalism to the open market. Polish trade policy in the 20th and 21st century
Od nacjonalizmu gospodarczego do otwartego rynku. Polska polityka
Autorzy:: Łazor, Jerzy
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/630517.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:: foreign trade
economic policy
the Second Polish Republic
the Polish People’s Republic
the Third Polish Republic
handel zagraniczny
polityka gospodarcza
Druga Rzeczpospolita
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Trzecia Rzeczpospolita
Opis:: W polskiej polityce handlowej na przestrzeni ostatnich stu lat można zaobserwować fluktuacje w stopniu wpływu państwa na wymianę. Zaczęto od niemal pełnej kontroli państwa nad handlem zagranicznym u progu niepodległości, następnie trend stopniowej liberalizacji został przerwany przez wojnę celną z Niemcami i wielki kryzys, zaś ostatnie lata przed wybuchem drugiej wojny światowej były świadkami ponownego przejęcia kontroli nad handlem zagranicznym przez rozbudowane instytucje państwowe. Wzrost zaangażowania państwa wystąpił w zupełnie innym kontekście po zakończeniu wojny wraz z wprowadzoną przez komunistów monopolizacją wymiany międzynarodowej. Po okresie stalinowskim doszło do odwrócenia kierunku zmian i stopniowej liberalizacji wymiany. Początkowo była ona bardzo ograniczona, przyspieszyła jednak w latach 80., zasadniczy przełom nastąpił zaś w trakcie transformacji gospodarczej po 1989 r. Charakterystyczną konsekwencją integracji gospodarczej następnych lat było scedowanie wielu instrumentów prowadzenia polityki handlowej na instytucje międzynarodowe – przede wszystkim zaś na Unię Europejską. Zarówno w czasie Drugiej, jak i Trzeciej Rzeczypospolitej, polityka handlowa prowadzona była zgodnie z trendami światowymi. Odstępstwem od nich była narzucona z zewnątrz polityka lat komunizmu.
For much of the 20th century Polish governments heavily regulated foreign trade, but the degree of this influence differed. When Poland became independent in 1918, the state took almost complete control over the sector. A tentative liberalization was stopped by the customs war with Germany in 1925, and later by the Great Depression. The final years before the Second World War saw an increase in the state’s influence through the exchange control. Regulations became stricter under different conditions in the post-war period, with the state monopolizing foreign trade entirely. After the end of Stalinism in 1956, Poland slowly opened up its economy, but until the 1980s changes were limited in scope. A true breakthrough came with the transition, which started in 1989. Not only did the country open up, but in the coming years, the government ceded some of its powers relating to foreign trade to the European Union. During the interwar period, as well as after 1989, Poland followed worldwide trends. The communist period was an aberration in the sense of producing an ineffective system. Both before the war and under the communist regime, foreign trade was expected to bring mostly static gains. This changed significantly only after 1989.
Źródło:: Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace; 2018, 3 (35); 81-100
2082-0976
Pojawia się w:: Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 57.

Tytuł:: Pierwsze lata batalii o miejsce Gabriela Narutowicza w pamięci historycznej
Early years of the battle for Gabriel Narutowicz’s place in historical memory
Autorzy:: Białokur, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2168160.pdf
Data publikacji:: 2017-12-31
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: II Rzeczypospolita
pierwszy Prezydent Polski
pamięć historyczna
the Second Polish Republic
1st President of Poland
historical Memory
Opis:: This articles discusses what actions were undertaken to commemorate the first president in the Polish history. Gabriel Narutowicz was elected the President in December 1922 and assassinated by a political fanatic just a few days later, on the second day of holding the office. The death of the chief of state was a climax of fierce political war fought on the Polish political arena in 1922. Right after his assassination for some communities in the Second Polish Republic President Narutowicz became a symbolic victim of Polish national fanaticism, as left-wing formations used him as a tool to fight with right-wing groups in Poland. Their activities included fundraising to commemorate the President by erecting statues, naming streets and public institutions after him, organizing anniversary special events or publishing books, just to name a few. Not only did the results of such actions turn to be effective, they also proved to be incredibly long-lasting.
Źródło:: Polish Biographical Studies; 2017, 5; 33-59
2353-9291
Pojawia się w:: Polish Biographical Studies
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 58.

Tytuł:: Wielopłaszczyznowo o międzywojennym Senacie RP [Rec. Senat II Rzeczypospolitej (1922—1939) — „rzecznik rozsądku, rozwagi i miary”, red. Zbigniew Girzyński, Jarosław Kłaczkow, Jan Żaryn, Toruń 2020]
Multidimensionally about the Senate in the interwar Poland [Rev. Senat II Rzeczypospolitej (1922—1939) — „rzecznik rozsądku, rozwagi i miary”, eds. Zbigniew Girzyński, Jarosław Kłaczkow, Jan Żaryn, Toruń 2020]
Autorzy:: Magiera, Paweł
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/25431035.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:: senat
izba wyższa parlamentu
okres międzywojenny
Druga Rzeczpospolita
the Senate
upper house of the parliament
interwar period
the Second Polish Republic
Opis:: Recenzowana książka jest pracą zbiorową złożoną z 12 różnorodnych tematycznie rozdziałów, poświęconych polskiemu Senatowi w okresie międzywojennym. Autorzy przedstawiają w nich dotąd mało znane aspekty związane z kształtem i funkcjonowaniem izby wyższej parlamentu w Polsce w latach 1922—1939. W książce omówione zostały koncepcje dotyczące ustroju Senatu, jego struktura i funkcje, a także kwestie jego oblicza politycznego oraz obsady personalnej. Publikacja stanowi cenne uzupełnienie dotychczasowego stanu wiedzy i wnosi nowe, szczegółowe ustalenia do ogólnego obrazu Senatu Drugiej Rzeczypospolitej.
The reviewed book is a collection which consists of twelve thematically diversified chapters. All of them are about the Senate in the Second Polish Republic. The authors present many little-known aspects of the shape and the functioning of the upper house of the parliament in Poland during years 1922—1939. The book discusses such issues as the legal conceptions of the Senate, its structure, functions, political background and composition. The publication is a valuable supplement to the previous research. It also brings new detailed findings to the image of the Senate in the interwar Poland.
Źródło:: Wieki Stare i Nowe; 2022, 17, 22; 1-12
1899-1556
2353-9739
Pojawia się w:: Wieki Stare i Nowe
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 59.

Tytuł:: From the apartment for the worker to the apartment for Kovalsky: concepts and realities of housing in Poland in years 1918-1939 and 1944-1989
Od mieszkania dla robotnika do mieszkania dla Kowalskiego: koncepcje i realia mieszkalnictwa w Polsce w latach 1918-1939 oraz 1944-1989
Autorzy:: Jarosz, Dariusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/546989.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:: Housing policy
the Second Polish Republic
Polish People’s Republic
workers’ housing condition
polityka mieszkaniowa
II Rzeczpospolita,
Polska Rzeczpospolita Ludowa warunki mieszkaniowe robotników
Opis:: In pre-war Poland housing for families of modest incomes in towns (chiefly workers) was not the object of particular interest of the state authorities. Direct state involvement in solving the deteriorating conditions of workers’ housing, cooperative building and employer initiatives in providing workers’ housing were of negligible significance. Two factors had a decisive influence on the transformations of this housing policy after World War II : varied war consequences (demographic and wide-scale destruction of the housing stock), and the political concepts of the new Polish authorities. The new housing policy was already formulated in 1944-45. In accordance with the new law, local authorities acquired the right to allocate housing to people whose work required living in towns. The ideological pressure to ensure better housing conditions, above all for industrial workers, caused restrictions on investment opportunities in the private housing sector initiative. It began to change after 1956. The Polish housing question was to be solved by state-subsidised cooperative building . Distinguishing workers as that social group which for ideological reasons deserved privileged access to new housing was ever more frequently replaced in the official language of the authorities with “non-class” distinctions (faceless Mr and Mrs Kovalski). In the end phase of the People’s Republic, workers’ housing conditions bore no comparison to those from before the war. But while the gaps separating them from those of other, higher social strata remained, the disproportions were reduced as compared to those of the prewar period.
W przedwojennej Polsce problem mieszkań dla rodzin miejskich o skromnych dochodach (głównie ro-botników) nie był przedmiotem szczególnego zainteresowania władz państwowych. Bezpośrednia interwencja państwa dla rozwiązania pogarszającej się sytuacji mieszkaniowej robotników, budownictwo spółdzielcze i inicjatywy przedsiębiorców miały niewielkie znaczenie. Na politykę mieszkaniową po II wojnie światowej miały decydujący wpływ dwa czynniki: różnorodne konsekwencje wojny (demograficzne, duża skala znisz-czeń substancji mieszkaniowej) i polityczne koncepcje władz nowej Polski. Nowa polityka mieszkaniowa zo-stała sformułowana już w latach 1944-1945. Zgodnie z nowym ustawodawstwem władze miały prawo przy-dzielania mieszkań osobom, których praca wymagała zamieszkania w mieście. Presja ideologiczna w celu za-pewnienia lepszych warunków mieszkaniowych przede wszystkim dla robotników przemysłowych spowodo-wała zastosowanie restrykcji wobec inicjatywy prywatnej w sektorze mieszkaniowym. Ta polityka zaczęła się zmieniać po 1956 r. Polska kwestia mieszkaniowa miała być rozwiązana przez subsydiowaną przez państwo spółdzielczość mieszkaniową. Wyróżnianie robotników jako tej grupy społecznej, która z przyczyn politycz-nych winna cieszyć się uprzywilejowanym dostępem do nowych mieszkań coraz częściej było zastępowane w oficjalnym języku władz przez dystynkcje „nieklasowe” (anonimowi Kowalscy). W końcowym okresie Polski Ludowej warunki mieszkaniowe robotników były nieporównywalnie lepsze od tych, jakimi cieszyli się przed wojną. Chociaż dystanse oddzielające ich od grup o wyższych statusie społecznym pozostały, to dysproporcje w porównaniu z okresem przedwojennym zostały zredukowane.
Źródło:: UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2016, 1, 1; 84-93
2543-8379
Pojawia się w:: UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 60.

Tytuł:: Ścieżką obok tematu i faktów. Uwagi i refleksje nad książką Przyczyny i skutki przewrotu majowego 1926 roku, pod redakcją naukową Janusza Gmitruka, Wydawca: Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, Warszawa 2017, ss. 435 + 12 nlb.
Autorzy:: Sioma, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/631860.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: coup d’état, Józef Piłsudski, the Second Polish Republic, Wincenty Witos
zamach stanu, Józef Piłsudski, Druga Rzeczpospolita, Wincenty Witos
Opis:: Zamach stanu Józefa Piłsudskiego, który rozegrał się głównie na ulicach Warszawy w dniach 12–15 maja 1926 r., jest wydarzeniem, które doczekało się kilku solidnych opracowań naukowych. Historycy poddający analizie ten wątek dziejów Polski starali się przede wszystkim odtworzyć fakty, ale też dokonać ich interpretacji. Można przyjąć, że efekty były wprost proporcjonalne do momentu i miejsca wydania. Bez wątpienia jednak były to pozycje wartościowe, wnoszące do wiedzy na ten temat wartość dodaną. Trudno mi napisać, że tak jest w przypadku recenzowanej pracy, albowiem jest ona zlepkiem kilkunastu tekstów, które mniej lub bardziej korespondują z tytułem. Teoretycznie Redaktorowi Naukowemu i pozostałym Autorom przyświecał cel w postaci wydania pracy, która obalić miała mit „wielkiego” Marszałka. Trzeba uczciwie stwierdzić, że większość Autorów przyjęła to założenie, starając się dowieść tezy. Problemem okazała się jednak jakość wykonania, albowiem w mojej ocenie większości z nich zabrakło nie tyle wiedzy (chociaż znalazłem bardzo dużo błędów merytorycznych), ile pomysłu, w jaki sposób poprowadzić narrację. Nie sztuka bowiem mechanicznie stwierdzić, że Piłsudskiego powinniśmy uważać za szkodnika państwowego, ale sztuka tego dowieść. A egzemplifikację trudno w tej monografii zbiorowej pod redakcją odnaleźć.
Źródło:: Res Historica; 2018, 45
2082-6060
Pojawia się w:: Res Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 61.

Tytuł:: Polska międzywojenna w pracach Franciszka Ryszki z lat 1950–1996
Autorzy:: Kapica, Wojciech
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/689970.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:: Franciszek Ryszka
The Second Polish Republic
modern history
Polish historiography
marxism
destalinisation
II Rzeczpospolita
historia najnowsza
historiografia polska
marksizm
destalinizacja
Opis:: The purpose of this article is to examine Franciszek Ryszka’s view of the interwar Poland, including the way in which the view evolved throughout his academic career. The author begins his analysis with texts which, written in the period of the Stalinization of Polish historiography, contributed to the ‘black legend’ of the Second Republic. As the research into the Second Republic progressed and the circumstances in which the historical profession operated changed, Ryszka’s picture of the inter-war Poland grew more objective. The most original parts of his works are those that draw on his own experience – the account of the country life from the perspective of a landed gentry family, the description of the lifestyle and cultural patterns to which this social group adhered, and the analysis of the group’s slow decline and of the rural poverty.
Artykuł ma na celu prześledzenie zmieniających się sądów i opinii Franciszka Ryszki o Polsce międzywojennej w okresie całej jego kariery naukowej. Punktem wyjścia były teksty powstałe w okresie stalinizacji polskiej historiografii, opierając się na „czarnej legendzie” Polski międzywojennej. Z upływem czasu i wraz z określonymi uwarunkowaniami, przemianami politycznymi oraz postępem badawczym obraz Polski w dwudziestoleciu międzywojennym ulegał obiektywizacji. Oryginalność ujęcia Polski międzywojennej Ryszki można dostrzec w elementach związanych z jego własnym doświadczeniem – ukazania życia wiejskiego z perspektywy rodziny ziemiańskiej.
Źródło:: Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej; 2017, 9
2450-8381
2450-8373
Pojawia się w:: Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 62.

Tytuł:: Spór o zawarcie konkordatu ze Stolicą Apostolską w debacie konstytucyjnej Sejmu Ustawodawczego z lat 1919–1921
Autorzy:: Magiera, Paweł
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/560477.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:: the Second Polish Republic
concordat
the Legislative Sejm 1919–1922
constitutional debate
II Rzeczpospolita
konkordat
Sejm Ustawodawczy 1919–1922
debata konstytucyjna
Opis:: The article shows comprehensively a little-known subject of the first debate over the signing of the concordat between the Second Polish Republic and the Holy See that took place during the constitutional debate of the Legislative Sejm in years 1919–1921. In contrast to the parliamentary dispute in 1925 over the final ratification of the concordat, which was widely presented in the contemporary literature, the first debate in the Legislative Sejm was only a prelude and focused on establishing the sole principle of the concordat in the text of future constitution. According to it, this first debate determined only the legal way in which detailed relations between the Catholic Church and the state should be established in the future. The subject of the article was presented in chronological order, which corresponds with the sequence of constitutional efforts in the parliament. The article is based mainly on the historical sources in the form of stenographic records and documents of the Legislative Sejm (1919–1922). Its analysis makes it possible to recreate the first parliamentary debate over the principle of concordat in future constitution.
Artykuł przedstawia w sposób kompleksowymało dotychczas znaną debatę nad kwestią zawarcia przez II Rzeczpospolitą konkordatu ze Stolicą Apostolską, która toczyła się w Sejmie Ustawodawczymw latach 1919–1921, w ramach parlamentarnych prac nad konstytucją odrodzonego państwa. W odróżnieniu od szeroko dotąd omawianej dyskusji parlamentarnej z 1925 r. nad ratyfikacją podpisanego już konkordatu, przeprowadzonej w Sejmie I kadencji, ta pierwsza debata z okresu prac konstytuanty dotyczyła jedynie umocowania samej zapowiedzi zawarcia konkordatu w treści przyszłej konstytucji, była niejako debatą „na przedpolu”, która przesądzić miała o formie prawnej przyszłego ułożenia szczegółowych stosunków przez państwo z poszczególnymi związkami wyznaniowymi, a zwłaszcza z Kościołem katolickim. Tytułowe zagadnienie przedstawiono z zastosowaniem kryterium chronologicznego, oddając w ten sposób zasadniczy porządek prowadzonych w sejmie prac konstytucyjnych. Opracowanie przygotowano głównie w oparciu o źródła parlamentarne, w postaci stenogramów i druków Sejmu Ustawodawczego, które pozwoliły odtworzyć dyskusję poselską nad kwestią konkordatu, toczącą się wówczas na sali sejmowej.
Źródło:: Folia Historica Cracoviensia; 2018, 24, 2
0867-8294
Pojawia się w:: Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 63.

Tytuł:: „PIERWSZA REPATRIACJA”. POWROTY I PRZYJAZDY OSIEDLEŃCZE DO POLSKI ZE WSCHODU PO I WOJNIE ŚWIATOWEJ
“THE FIRST REPATRIATION”. RETURNS FROM THE EAST AFTER THE WORLD WAR I AND THE ARRIVALS’ SETTLEMENT IN POLAND
Autorzy:: Żołędowski, Cezary
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/580063.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: POLITYKA NARODOWOŚCIOWA
PRZESIEDLENIA LUDNOŚCI
REPATRIACJA
II RZECZYPOSPOLITA
STRUKTURA ETNICZNA
ETHNIC POLICY
ETHNIC STRUCTURE
RESETTLEMENTS
REPATRIATION
THE SECOND POLISH REPUBLIC
Opis:: Artykuł przedstawia zasady i przebieg przesiedleń ludności do Polski od podpisania traktatu brzeskiego w 1918 r. do roku 1924. Omawia zatem całość przesiedleń, od ich zainicjowania przez instytucje Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego do oficjalnego zakończenia repatriacji w niepodległej już Polsce. Szczególną uwagę poświęcono repatriacji po traktacie pokojowym w Rydze między Polską i Rosją, ze względu na jej największe rozmiary i znaczenie dla kształtow ania struktury narodowościowej II RP. W artykule zostały wykorzystane istniejące opracowania na ten temat. Przedstawiono również szacunki statystyczne dotyczące wpływu repatriacji na strukturę narodowościową II RP, w tym zwłaszcza na zwiększenie liczebności mniejszości narodowych w ówczesnych województwach północno-wschodnich, do których napłynęła zdecydowana większość repatriantów i reemigrantów. Główną tezą artykułu jest założenie, że repatriacja do Polski została przeprowadzona na odmiennych zasadach niż dokonujące się równolegle i w następnych dekadach przesiedlenia ludności likwidujące skutki konfliktów zbrojnych i wytyczania nowych granic w Europie. Została bowiem oparta nie na kryterium więzi narodowej, lecz na związku z zamieszkiwanym wcześniej terytorium. W efekcie jako jedyne masowe przesiedlenie ludności aż do lat 90. XX w. była repatriacją wieloetniczną, w której większość przesiedlonych była innej narodowości niż naród tytularny w państwie przyjmującym.
The article presents the principles and course of resettlement in Poland in the period from the Treaty of Brest-Litovsk in 1918 until 1924. Therefore, it discusses the entirety of resettlement, since its initiation by the institutions of the Kingdom of Poland to the official end of the repatriation in independent Poland. Particular attention has been dedicated to the repatriation after the peace treaty in Riga between Poland and Russia, due to its largest size and importance in shaping the ethnic structure of the Polish Second Republic. The article uses existing studies on this subject. It also presents statistical estimates on the impact of the repatriation on the ethnic structure of Poland, in particular on the increase of the number of minorities in the north-eastern provinces which together accounted for the vast majority of returnees and immigrants from Soviet Russia. The main thesis of the article is the assumption that the repatriation to Poland was carried out on different principles than those which took place parallelly and in the next decades, eliminating the effects of armed conflicts and the demarcation of new borders in Europe. The discussed repatriation process was based not on the criterion of nationality, but on the connection with previously inhabited territories. As a result, up to the 1990s post-World War I repatriation to Poland was the only multinational mass repatriation in which the majority of the resettled people were of other nationalities than the nominal nation in the receiving state.
Źródło:: Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny; 2017, 43, 1 (163); 63-94
2081-4488
2544-4972
Pojawia się w:: Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 64.

Tytuł:: Ścieżką obok tematu i faktów. Uwagi i refleksje nad książką Przyczyny i skutki przewrotu majowego 1926 roku, pod redakcją naukową Janusza Gmitruka, Wydawca: Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, Warszawa 2017, ss. 435 + 12 nlb.
Autorzy:: Sioma, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/631712.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: coup d’état, Józef Piłsudski, the Second Polish Republic, Wincenty Witos
zamach stanu, Józef Piłsudski, Druga Rzeczpospolita, Wincenty Witos
Opis:: The coup d’état carried out by Józef Piłsudski, which took place mainly in the streets of Warsaw between 12 and 15 May 1926, is the subject of several in-depth studies. Historians analysing this part of Polish history have primarily attempted to reconstruct the facts, but also to interpret them. The outcomes of these attempts can be described as directly proportionate to the time and place of publication. Nonetheless, these are studies that have made a significant contribution to the state of knowledge about the subject. It is difficult to draw the same conclusion for the volume under review, for it is a concoction of about a dozen texts with varying degrees of convergence with the intended subject matter. Theoretically, the objective of the Editor and Authors was to publish a work that dispels the myth of the “great” Marshal Piłsudski. Admittedly, most Authors accept this assumption and attempt to prove this point. The problem is in the execution, however; I believe most of them have failed not so much in terms of factual knowledge (although I have noted a great many factual errors), but in their vision of how to tell the story. It is no great achievement to mechanically state that Piłsudski should be considered a harmful influence on the state; the point, however, is to prove it. And the one thing missing from this edited volume is exemplification.
Zamach stanu Józefa Piłsudskiego, który rozegrał się głównie na ulicach Warszawy w dniach 12–15 maja 1926 r., jest wydarzeniem, które doczekało się kilku solidnych opracowań naukowych. Historycy poddający analizie ten wątek dziejów Polski starali się przede wszystkim odtworzyć fakty, ale też dokonać ich interpretacji. Można przyjąć, że efekty były wprost proporcjonalne do momentu i miejsca wydania. Bez wątpienia jednak były to pozycje wartościowe, wnoszące do wiedzy na ten temat wartość dodaną. Trudno mi napisać, że tak jest w przypadku recenzowanej pracy, albowiem jest ona zlepkiem kilkunastu tekstów, które mniej lub bardziej korespondują z tytułem. Teoretycznie Redaktorowi Naukowemu i pozostałym Autorom przyświecał cel w postaci wydania pracy, która obalić miała mit „wielkiego” Marszałka. Trzeba uczciwie stwierdzić, że większość Autorów przyjęła to założenie, starając się dowieść tezy. Problemem okazała się jednak jakość wykonania, albowiem w mojej ocenie większości z nich zabrakło nie tyle wiedzy (chociaż znalazłem bardzo dużo błędów merytorycznych), ile pomysłu, w jaki sposób poprowadzić narrację. Nie sztuka bowiem mechanicznie stwierdzić, że Piłsudskiego powinniśmy uważać za szkodnika państwowego, ale sztuka tego dowieść. A egzemplifikację trudno w tej monografii zbiorowej pod redakcją odnaleźć.
Źródło:: Res Historica; 2018, 45
2082-6060
Pojawia się w:: Res Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 65.

Tytuł:: Pamiętny dzień przy bulwarze Quai dOrsay, czyli początek politycznych zmagań o granice II Rzeczypospolitej na forum paryskiej konferencji pokojowej w 1919 r.
A Memorable Day on the Boulevard Quai d’Orsay, or the Beginning of the Political Struggle for the Borders of the Second Republic at the 1919 Paris Peace Conference
Autorzy:: Białokur, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2154518.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:: paryska konferencja pokojowa (1919)
granice II Rzeczypospolitej
Roman Dmowski
Paris Peace Conference (1919)
borders of the Second Polish Republic
Opis:: Gdy zakończyły się działania militarne na frontach Wielkiej Wojny, uwaga międzynarodowej opinii publicznej przeniosła się z dowódców wojskowych na polityków. To oni, na forum licznych spotkań i konferencji, mieli ustalić nowy, powojenny porządek. W gronie zwycięskich mocarstw czołową rolę odegrali wówczas amerykański prezydent Thomas Woodrow Wilson oraz dwaj premierzy – Francji Georges Clemenceau i Wielkiej Brytanii David Lloyd George. Do ich najważniejszego, de facto kilkumiesięcznego spotkania, doszło w Paryżu w pierwszej połowie 1919 r., które było jednym z najważniejszych w historii całego minionego stulecia. Jego uczestnikiem była również polska delegacja, w której kluczową rolę odgrywał lider obozu narodowego oraz Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu Roman Dmowski. Jemu też przypadło w udziale przedstawienie 29 stycznia 1919 r., czyli kilkanaście dni po oficjalnym rozpoczęciu obrad (18 stycznia), polskiego stanowiska w kwestii przyszłych granic odrodzonej Polski. Powyższy tekst odwołuje się do jego wystąpienia. Przeszło ono do historii nie tylko ze względu na długość, gdyż Dmowski przemawiał przed wspomnianymi przywódcami blisko pięć godzin, na co wpływ miał fakt, że pierwotną, francuską wersję jego wystąpienia samodzielnie tłumaczył na język angielski, ale przede wszystkim z uwagi na jego wysoki poziom merytoryczny. Znalazły się w powyższym tekście zarówno wypowiedzi samego Dmowskiego, jak i pozostałych uczestników spotkania. Celem artykułu było nie tylko przedstawienie argumentacji użytej przez polskiego delegata podczas wystąpienia, ale także atmosfery i nastrojów, które mu towarzyszyły. Nie ulega wątpliwości, że spotkanie, do którego doszło w gabinecie francuskiego ministra spraw zagranicznych Stephena Pichona przy bulwarze Quai d’Orsay, było jednym z pierwszych ważnych akordów politycznych zmagań o granice II Rzeczypospolitej.
Źródło:: Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 2; 97-112
1427-7476
Pojawia się w:: Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 66.

Tytuł:: Żona, gejsza czy emancypantka? Wizerunek Japonek w wybranej prasie polskiej w latach 30. XX wieku
Wife, Geisha, or Suffragist? – An Image of Japanese Women in the Selected The Second Polish Republic Press in the 1930s
Супруга, гейша, суфражистка? – образ японских женщин в выбранной польской прессе в 1930-х годах
Autorzy:: Michalewicz, Katarzyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2121849.pdf
Data publikacji:: 2022-06-30
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: The Second Polish Republic
the interwar polish press
The Japan
woman
geisha
the suffragist
emancipation
Вторая Речь Посполитая
довоенная пресса
Япония
женщина
гейша
суфражистка
эмансипация
Opis:: The Polish interwar press tried to bring its readers closer to the inhabitants of the Land of the Rising Sun. Many articles were devoted to Japanese women. Usually, it was done by mass magazines such as sensational “As” and travel-geographical “Na Szerokim Świecie” [On the Broad World] published by holding “Ilustrowany Kurier Codzienny” [Illustrated Daily Courier], as well as Warsaw “Naokoło Świata” [Around the World], and women’s magazines, e.g., “Bluszcz” [Ivy]. A Japanese was presented either as a mysterious woman of exotic beauty and a mysterious soul, a wife devoted to the family, a victim of the patriarchal system, or an emancipate fighting for political, professional, and social rights. The mass magazines and women focused on the social situation of Japanese women, stressing that it was extremely unfavourable and, as an example, gave their unequal position in marriage. However, they added that their position had improved rapidly, although they still had a long way to go to emancipate. The interwar press tried to combat common stereotypes about the inhabitants of Japan. One was to say that all Japanese women are, by nature, perfect wives, mothers, and mothers-in-law, and the other that geishas are luxury prostitutes.
Польская довоенная пресса пыталась приблизить своих читателей к жителям Страны цветающей вишни. Много места было посвящено в первую очередь японцам. Обычно это делали массовые журналы, такие как: сенсационный «As» (изданный группой «Ilustrowany Kurier Codzienny») и путешественно-географический: «Na Szerokim Świecie» [На широком мире], а также Варшава: «Naokoło Świata» [Вокруг света], и женский журнал: «Bluszcz» [Плющ]. Японcкую жительницу представляли либо как таинственную жен- щину экзотической красоты, преданную семье жену, жертву патриархальной системы, либо как освободительницу, борющуюся за свои права в политической, профессиональной и общественной жизни. Как массовые журналы, так и женщины сосредоточили свое внимание на социальном положении японок, подчеркивая, что оно крайне неблагоприятно а, как пример, ставили неравное положение мужа и жены в браке. Всё таки они добавляли, что их положение быстро улучшается, хотя им еще предстоит пройти долгий путь для эмансипации. Межвоенная пресса пыталась размежеть распространенные стереотипы о жителях Японии. Один из них говорил о том, что все японские женщины это хорошие жены, матери и свекрови, но другой относился к гейшам как к роскошным проституткам.
Źródło:: Studia Orientalne; 2022, 2(22); 7-28
2299-1999
Pojawia się w:: Studia Orientalne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 67.

Tytuł:: W poszukiwaniu systemu rządów u progu niepodległości (1918–1921)
In the search of a system of government at the beginning of independence (1918–1919)
Autorzy:: Prokop, Krzysztof
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/621566.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:: II Rzeczpospolita, system rządów, konstytucja, parlament, głowa państwa
The Second Polish Republic, system of government, constitution, parliament, head of state
Opis:: The subject of the article is to identify the factors and conditions that determined the system of government of the II Republic of Poland in the first years after regaining independence at the end of 1918. The study is devoted to three issues: the system of government at the turn of 1918 and 1919, the system of government under the Small Constitution and the system of government in the light of drafts of the Constitution of the II Republic of Poland. According to the author substitutes of the parliamentary system of government were born already in the first weeks of the functioning the Polish state authorities. Under the Small Constitution of 20 February 1919, an attempt was made to introduce the system of parliamentary supremacy. This turned out to be impossible given the high level of authority enjoyed by the country’s head of state – Józef Piłsudski, who also served as its commander in chief. Drafts of the Constitution assumed (mostly) the weak position of the president. In this way, the Constitution of 17 March 1921 adopted the parliamentary-cabinet system of government, which was modeled on the system adopted by the III French Republic.
Przedmiotem opracowania jest określenie okoliczności, które określiły system rządów II Rzeczypospolitej w pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości (pod koniec 1918 r.). Artykuł poświęcony jest trzem kwestiom: systemowi rządów na przełomie 1918 i 1919 r., systemowi rządów w okresie obowiązywania Małej Konstytucji oraz systemowi rządów w projektach konstytucji II Rzeczypospolitej. Autor wskazuje, iż przesłanki parlamentarnego systemu rządów pojawiły się już w pierwszych tygodniach funkcjonowania polskich władz państwowych. Pod rządami Małej Konstytucji z 20 lutego 1919 r. podjęto próbę zainstalowania systemu rządów zgromadzenia. Okazało się to niemożliwe ze względu na wysoki autorytet głowy państwa – Józefa Piłsudskiego, który piastował również funkcję Naczelnego Wodza. Projekty konstytucji zakładały (w większości) słabą pozycję prezydenta. W ten sposób Konstytucja z 17 marca 1921 r. przyjęła parlamentarno-gabinetowy system rządów, wzorowany na III Republice Francuskiej.
Źródło:: Miscellanea Historico-Iuridica; 2018, 17, 1; 25-42
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:: Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 68.

Tytuł:: The role and significance of the Act of 28 March 1933 on social insurance, the so-called Unification Act
Rola i znaczenie ustawy z 28 marca 1933 r. o ubezpieczeniu społecznym, tzw. ustawy scaleniowej
Autorzy:: Makarzec, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/541590.pdf
Data publikacji:: 2020-09-07
Wydawca:: Zakład Ubezpieczeń Społecznych
Tematy:: (old-age) pension insurance
social insurance
the Second Polish Republic
the Unification Act
ubezpieczenie emerytalne
ubezpieczenia społeczne
II Rzeczpospolita
ustawa scaleniowa
Opis:: After regaining independence, the Second Polish Republic faced the problem of the legal systems inherited from the three partitioning powers. This situation was also reflected in social insurance and more broadly in social security. The most developed insurance system existed on the lands of the former Prussian partition. This was due to the fact that Germany was the birthplace of social insurance. A developed system operated in the former Austrian partition, while almost no such system existed in the former Russian partition. Centralised sickness insurance was the first to be introduced in the Second Polish Republic. In January 1919 the Decree on sickness insurance came into force, later replaced by the Act of 1920. The work on social insurance unification was carried out between 1917 and 1934. One of its results was the proposal of a uniform social insurance system for white-collar workers. In 1924, the post-Austrian accident insurance legislation was extended to the territory of the former Russian partition. The Act on social insurance, the so-called Unification Act [ustawa scaleniowa], was passed on 28 March 1933. Its biggest achievement was the introduction of workers’ old-age pension insurance, although this was done at the expense of sickness insurance. The risk of three occupational diseases was introduced to the accident insurance. As regards invalidity pensions, the Act did not provide for a distinction between partial and total invalidity. Social insurance legislation in the Second Polish Republic had to be unified and sometimes created from scratch – before the Second World War over 100 legal acts were created for this purpose.
Po odzyskaniu niepodległości II Rzeczpospolita stanęła przed problemem istnienia na jej terytorium porządku prawnego odziedziczonego po trzech zaborcach. Sytuacja taka miała odzwierciedlenie również w ubezpieczeniach społecznych, a szerzej w zabezpieczeniu społecznym. Najbardziej rozwinięty system ubezpieczeń istniał na ziemiach byłego zaboru pruskiego. Wiązało się to z tym, że Niemcy były ojczyzną ubezpieczeń społecznych. Mniej rozwinięty system funkcjonował na ziemiach byłego zaboru austriackiego, a prawie wcale nie istniał na ziemiach byłego zaboru rosyjskiego. W II Rzeczypospolitej najwcześniej wprowadzono zcentralizowane ubezpieczenie chorobowe. W styczniu 1919 r. zaczął obowiązywać dekret o ubezpieczeniu chorobowym, zastąpiony następnie ustawą z 1920 r. Prace nad ujednoliceniem ubezpieczeń społecznych toczyły się w latach 1917–1934. Jednym z wyników tych prac było przygotowanie projektu jednolitego ubezpieczenia społecznego dla pracowników umysłowych. W 1924 r. ustawodawstwo poaustriackie dotyczące ubezpieczenia wypadkowego rozciągnięto na ziemie byłego zaboru rosyjskiego. Natomiast z 28 marca 1933 r. pochodzi ustawa o ubezpieczeniu społecznem, tzw. ustawa scaleniowa. Jej największym osiągnięciem było wprowadzenie ubezpieczenia emerytalnego robotników ‒ wprowadzenie go odbyło się jednak kosztem ubezpieczenia chorobowego. Do ubezpieczenia wypadkowego zakwalifikowano ryzyko trzech chorób zawodowych. Ustawa nie przewidywała w stosunku do rent inwalidzkich rozróżnienia na inwalidztwo częściowe i całkowite. Przepisy dotyczące ubezpieczeń społecznych w II Rzeczypospolitej należało scalić, a niekiedy tworzyć na nowo ‒ przed II wojną światową powstało w Polsce w tym celu ponad 100 aktów prawnych.
Źródło:: Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i praktyka; 2020, 2; 23-43
1731-0725
Pojawia się w:: Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i praktyka
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 69.

Tytuł:: Rzeszowska prasa lokalna w pierwszych latach II Rzeczypospolitej (1918–1924)
The Local Press in Rzeszow in the First Years of the Second Polish Republic (1918–1924)
Autorzy:: Czopek, Jakub
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1288552.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:: historia prasy polskiej
prasa II Rzeczpospolitej
prasa lokalna
Rzeszów
history of Polish press
local press
press of the Second Polish Republic
Rzeszow
Opis:: Artykuł dotyczy rozwoju rynku prasowego w Rzeszowie po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. Cel: Przedstawienie charakteru tytułów prasowych i rynku prasowego w Rzeszowie w pierwszych latach II Rzeczpospolitej (1918–1924). Metody badań: Opis i analiza zwartości tytułów ukazujących się w latach 1918–1924 w Rzeszowie. Wyniki i wnioski: Mimo swojego prowincjonalnego w tym czasie charakteru i stosunkowo słabo rozwiniętego rynku prasowego, w Rzeszowie ukazywało się w badanym okresie kilka tytułów ważnych dla rozwoju lokalnej społeczności. Wartość poznawcza: Artykuł stanowi uzupełnienie obrazu lokalnej prasy polskiej po 1918 r. przez bardziej szczegółowe spojrzenie na prasę wydawaną w Rzeszowie, niż miało to miejsce w dotychczasowych publikacjach na ten temat.
The paper concerns the development of the local press in Rzeszow after Poland regained its independence in 1918. Scientific objective: The presentation of the nature of periodicals and the press market in Rzeszow in the first years of the Second Polish Republic (1918–1924). Research methods: Description and analysis of the content of the periodicals published in 1918–1924 in Rzeszow. Results and conclusions: Despite its provincial nature at that time and the relatively underdeveloped press market, several important periodicals were published in Rzeszow. Cognitive value: The paper supplements the image of the local Polish press after 1918 through a more detailed view of the local press published in Rzeszow than it was in previous publications on this topic.
Źródło:: Studia Medioznawcze; 2019, 4; 342-354
2451-1617
Pojawia się w:: Studia Medioznawcze
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 70.

Tytuł:: The Circumstances of the Establishment of “Żegluga Polska” in 1926
Autorzy:: Siemianowski, Jordan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/30146155.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:: polscy armatorzy
Druga Rzeczpospolita
gospodarka morska Drugiej Rzeczypospolitej
polityka morska Drugiej Rzeczypospolitej
“Żegluga Polska”
polska flota handlowa
the Second Polish Republic
maritime economy of the Second Republic
maritime policy of the Second Republic
Polish shipowners
Polish merchant fleet
Opis:: Celem artykułu jest ukazanie wpływu działalności polsko-norweskiego Towarzystwa Żeglugi Morskiej “Sarmacja” S.A. oraz międzynarodowego rynku węglowego na powstanie w 1926 r. polskiego armatora Żegluga Polska. Opracowanie sporządzono na podstawie analizy dokumentów dostępnych głównie w Archiwum Akt Nowych, Archiwum Państwowym w Gdańsku, Riksarkivet w Oslo, jak również literatury przedmiotu – wspomnień oraz publikacji naukowych. Podjęte badania dowodzą, że upadek “Sarmacji” oraz koniunktura na polski węgiel wywarły decydujący wpływ na powstanie Żeglugi Polskiej. Zwieńczeniem dokonanej analizy jest udowodnienie, że utworzenie solidnego polskiego przedsiębiorstwa żeglugowego w 1926 r. bez całkowitego wkładu finansowego polskich władz państwowych było niemożliwe. Artykuł porządkuje ponadto obowiązujące w nauce sprzeczne ustalenia oraz scala obowiązujące fakty.
The aim of this paper is to show the impact of the activities of the Polish-Norwegian sea shipping company “Towarzystwo Żeglugi Morskiej «Sarmacja» SA” and the events in the international coal market on the establishment of the Polish shipowner “Żegluga Polska” in 1926. The investigations are based on the analysis of documents available mainly in the Polish Archives of New Records, the State Archives in Gdańsk, and Riksarkivet in Oslo, as well as the literature of the subject, including memoirs and scientific publications. The study provides evidence that the collapse of “Sarmacja” and the high demand for Polish coal were the key impulses for the establishment of “Żegluga Polska.” The final conclusion is that in 1926, a solid Polish shipping company could not be created without the full financial support of the Polish state authorities. The present article also sorts out contradictory literature findings and organises already-known facts into a coherent whole.
Źródło:: Studia Maritima; 2022, 35; 85-111
0137-3587
2353-303X
Pojawia się w:: Studia Maritima
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 71.

Tytuł:: Wychowankowie Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce w igrzyskach olimpijskich 1924–1936
Followers of the Union of Gymnastic Societies “Sokół” (Falcon) in Poland in the Olympic Games 1924–1936
Autorzy:: Chełmecki, Jerzy
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/529276.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:: sport w II RP
olimpijczycy ZTG „Sokół” w Polsce
Sport in the Second Polish Republic
Olympians ZTG “Sokół” in Poland
Opis:: Celem artykułu jest ukazanie dorobku sportowego i udziału sportowców wywodzących się ze Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, w letnich i zimowych igrzyskach olimpijskich w okresie międzywojennym. Olimpijczycy reprezentowali gimnastykę, lekkoatletykę, boks, zapasy i narciarstwo biegowe – sporty, które zostały zapoczątkowane na ziemiach polskich jeszcze w okresie zaborów i były powszechnie uprawiane w gniazdach „Sokoła” w okresie międzywojennym. W artykule znajdziemy tło polityczne i społeczne towarzyszące rozwojowi sportu wyczynowego w „Sokole”, a zamieszczone biogramy olimpijczyków wymieniają obok sukcesów sportowych ich przynależność do „Sokoła” oraz aktywność społeczną i zawodową po zakończeniu kariery sportowej. Artykuł prezentuje sportowców, których życiorysy, zawarte w opublikowanych biogramach, wspomnieniach czy pamiętnikach, jednoznacznie potwierdzają, że ich przynależność do „Sokoła” nie była incydentalna, a ich tożsamość społeczna została ukształtowana w procesie wychowania Towarzystwa. Ten obszar badawczy zaczyna od pewnego czasu interesować historyków sportu, ale nadal publikacji jest niewiele i raczej dotyczą dorobku „Sokoła” w upowszechnieniu sportu w wybranych regionach kraju niż sukcesów w sporcie wyczynowym. W pracy wykorzystano analizę opracowań historycznych, prasy „Sokolej” i sportowej, pamiętników i wspomnień oraz zwartych opracowań biograficznych.
The aim of the article is to depict the participation of athletes, originated from the Union of Gymnastic Societies ‘Sokół’ (Falcon) in Poland, in the summer and winter Olympic Games in the interwar period. The Olympians represented gymnastics, athletics, boxing, wrestling and cross-country skiing – sports that were initiated on Polish soil yet during the partitions and were widely exercised in ‘Sokół’s’ societies in the interwar period. In this article, the political and social context accompanying the development of professional sport in “Sokół” can be found. Moreover, included biograms of the Olympians mention, in addition to sports successes, their membership in‘ Sokół’, and their social and professional activities after the end of a sports career. The aim of the article is to depict the participation of athletes, originated from the Union of Gymnastic Societies ‘Sokół’ (Falcon) in Poland, in the summer and winter Olympic Games in the interwar period. The Olympians represented gymnastics, athletics, boxing, wrestling and cross-country skiing – sports that were initiated on Polish soil yet during the partitions and were widely exercised in ‘Sokół’s’ societies in the interwar period. In this article, the political and social context accompanying the development of professional sport in “Sokół” can be found. Moreover, included biograms of the Olympians mention, in addition to sports successes, their membership in ‘Sokół’, and their social and professional activities after the end of a sports career. Futhermore, this study presents athletes whose biographies were contained in the published biographies and memoirs. This sources unambiguously confirm that their membership in the “Sokół” was not incidental, and their social identity was shaped in the process of education of the Society. This research area has begun to interest sport historians for some time, but publications are still incidental and rather focused on the achievements of the 'Sokół' in the dissemination of sport in selected regions of the country rather than the performance in competitive sport. The research methodology is based on the analysis of historical sources, such as sports press, diaries, and in-depth biographical studies.
Źródło:: Sport i Turystyka. Środkowoeuropejskie Czasopismo Naukowe; 2020, 3, 1; 59-83
2545-3211
Pojawia się w:: Sport i Turystyka. Środkowoeuropejskie Czasopismo Naukowe
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 72.

Tytuł:: Historia plagiatów Wincentego Rzymowskiego odkrytych na łamach tygodnika ,,Prosto z Mostu”
History of Wincenty Rzymowski’s plagiarism discovered in the weekly “Prosto z Mostu”
Autorzy:: Kofin, Krzysztof
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/472142.pdf
Data publikacji:: 2020-04-19
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:: plagiat
Polska Akademia Literatury
prasa II Rzeczypospolitej
Wincenty Rzymowski
Bertrand Russell
plagiarism
Polish Academy of Literature
press of the Second Polish Republic
Opis:: The article presents stories of plagiarisms committed by Wincenty Rzymowski, a leading Polish journalist of the interwar period, the editor-in-chief of ”Kurier Poranny” and a member of the Polish Academy of Literature. Plagiarism was discovered by the editors of the right-wing weekly ”Prosto z Mostu”, edited and published by Stanisław Piasecki. Rzymowski in his journalism used excerpts from the work of the British thinker Bertrand Russell In Praise of Idleness and excerpts from the article of the French journalist Jean Prèvost, discussing the position of England against the Italian-Abyssinian conflict. The article focuses on the scope of plagiarism, the reactions of the Polish daily press and cultural weeklies, national, catholic, liberal-left and satirical, as well as the effects of the ruling of the Polish Academy of Literature, which pronounced on the accusation in consequence of which Rzymowski gave up from membership in Academy.
Źródło:: Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2019, Tom specjalny: Dla Niepodległej / Special Issue: For an Independent Poland; 461-481
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:: Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 73.

Tytuł:: Charakterystyka działalności poselskiej Hermana Liebermana w latach 1922–1926 dotyczącej Najwyższego Trybunału Administracyjnego
Characteristics of Herman Lieberman’s Parliamentary Activity in 1922–1926, Concerning the Supreme Administrative Tribunal
Autorzy:: Ułanowicz, Mateusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/27308724.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:: Herman Lieberman
Najwyższy Trybunał Administracyjny
II Rzeczpospolita
rządy prawa
administracja
the Supreme Administrative Tribunal
the Second Polish Republic
rule of law
administration
Opis:: Celem artykułu jest przedstawienie działalności poselskiej Hermana Liebermana w latach 1922–1926 dotyczącej uchwalenia oraz nowelizacji ustawy z 3 sierpnia 1922 r. o Najwyższym Trybunale Administracyjnym. Najważniejszą przyczyną zbadania tego problemu jest fakt, iż aktywność parlamentarna Hermana Liebermana, skupiająca się na pierwszym polskim sądzie administracyjnym, została pominięta w jego wspomnieniach, jak również w oficjalnej biografii parlamentarzysty, napisanej przez Artura Leinwalda. Poza tym, temat tego artykułu wpisuje się w setną rocznicę powstania Najwyższego Trybunału Administracyjnego. Publikacja ta pokazuje również, w jaki sposób Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oraz Najwyższy Trybunał Administracyjny funkcjonowały przed dokonaniem zamachu stanu w maju 1926 r. Po tym wydarzeniu nowa władza wykonawcza stopniowo zmuszała ten sąd do współpracy z rządem oraz do wspierania polityki państwa. Najwięcej źródeł, dotyczących działalności parlamentarnej Hermana Liebermana w dwudziestoleciu międzywojennym, znajduje się na stronie internetowej Biblioteki Sejmowej. Dlatego też metodologia napisania tego tekstu polegała na analizie projektów aktów prawnych oraz protokołów posiedzeń Sejmu, Komisji Konstytucyjnej oraz Komisji Prawniczej. Dokumenty te udowadniają, że Herman Lieberman był bardzo zaangażowany w prace legislacyjne, dotyczące Najwyższego Trybunału Administracyjnego. Ich weryfikacja wiedzie do konkluzji, iż poseł był wielkim zwolennikiem rozpoczęcia funkcjonowania tego sądu w Polsce. Wynika z nich również, że Herman Lieberman widział w Najwyższym Trybunale Administracyjnym gwarancję ochrony podstawowych praw i wolności człowieka.
The article aims to present Herman Lieberman’s parliamentary activity in the years 1922–1926, concerning the enactment and amendment of the act on the Supreme Administrative Tribunal of 3 August 1922. The main reason for exploring this problem is the fact that his parliamentary activity, focusing on the first Polish administrative court, was omitted from his memoires and his official biography, written by Artur Leinwald. Apart from that, the topic of this article coincides with the centenary of the Supreme Administrative Tribunal. Furthermore, this publication shows how the Sejm and the Supreme Administrative Tribunal operated before the may coup of 1926, because afterwards the new executive was progressively forcing the Supreme Administrative Tribunal to cooperate with government and to support state policy. The greatest number of sources concerning Lieberman’s parliamentary activity in the interwar period can be found at the Sejm Library’s website. Therefore, the methodology for writing this article consisted in the analysis of the bills and protocols of the Sejm, the Constitutional Committee, and the Legal Committee. These sources show that Herman Lieberman was very involved in the legislative work concerning the Supreme Administrative Tribunal. Analysis of these documents makes it possible to conclude that the parliamentarian was a great supporter of setting up this court in Poland. Herman Lieberman was sure that the Supreme Administrative Tribunal would be the guarantor of the protection of individual rights and freedoms.
Źródło:: Miscellanea Historico-Iuridica; 2023, 22, 1; 149-170
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:: Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 74.

Tytuł:: W trosce o młodzież. Stanisław Podoleński SJ, pedagog (nie)znany
Autorzy:: Topij-Stempińska, Beata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/606693.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Stanisław Podoleński, physical education, health education, The Second Polish Republic, Jesuits, the youth, children
Stanisław Podoleński, wychowanie fizyczne, wychowanie zdrowotne, II Rzeczypospolita, jezuici, młodzież, dzieci
Opis:: The concern for harmonious education of young generations is present in the educational activity undertaken by many environments, from family, school, through the state and church. In the Second Polish Republic, all of these environments were engaged in the discussion what educational direction was appropriate for the future generations. One of the priority tasks was the concern for proper health and physical education of the youth.Stanisław Podoleński, a Jesuit, joined the discourse about the role of health promoting education. The article presents Stanisław Podoleński’s views concerning health, physical as well as sports education as an expression of his concern for the harmonious education of the youth in the Second Polish Republic.Stanisław Podoleński should be included among pedagogues from the Second Polish Republic who were actively engaged in the educational work. Podoleński had a remarkable affinity for the problems of the youth. In his publications, he emphasised the fact that there is an inseparable connection between physical and health education as well as spiritual and intellectual education. In his view, the concern for the harmonious development of all the spheres of the young man is the main obligation of parents, teachers and even of the whole society.
Troska o harmonijne wychowanie młodych pokoleń jest wpisana w działalność wychowawczą podejmowaną przez wiele środowisk, zaczynając od rodziny, szkoły, przez państwo i Kościół. W II Rzeczypospolitej wszystkie te środowiska podjęły dyskusję nad właściwym kierunkiem wychowania przyszłych pokoleń. Jednym z priorytetowych zadań była troska o właściwe wychowanie zdrowotne i fizyczne młodzieży.W dyskurs o istotnej roli edukacji prozdrowotnej włączył się jezuita Stanisław Podoleński. Problematyka podjęta w artykule dotyczy jego poglądów na istotę wychowania zdrowotnego i fizycznego jako wyraz troski o harmonijne wychowanie młodych w II Rzeczypospolitej.Stanisława Podoleńskiego należy zaliczyć do grona aktywnych i zaangażowanych w działalność edukacyjną pedagogów w II Rzeczypospolitej. Bliskie mu były problemy młodych ludzi. W swoich publikacjach podkreślał, że istnieje nierozerwalny związek pomiędzy wychowaniem fizycznym i zdrowotnym a duchowym i intelektualnym człowieka. Jego zdaniem troska o harmonijny rozwój wszystkich sfer młodego człowieka jest podstawowym obowiązkiem rodziców, wychowawców, a nawet całego społeczeństwa.
Źródło:: Lubelski Rocznik Pedagogiczny; 2016, 35, 4
0137-6136
Pojawia się w:: Lubelski Rocznik Pedagogiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 75.

Tytuł:: Pilgrimages from the District of Wieluń to the Jasna Góra Monastery (1921–1939)
Pielgrzymki z powiatu wieluńskiego na Jasną Górę (1921–1939)
Autorzy:: Widera, Michał Adam
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2119775.pdf
Data publikacji:: 2021-12-16
Wydawca:: Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:: pobożność maryjna
pielgrzymki
Jasna Góra
powiat wieluński
II Rzeczpospolita
Marian piety
pilgrimages
the Jasna Góra Monastery
the Wieluń district
the Second Polish Republic
Opis:: Deep religiousness, beside a typically agricultural character of employment, was one of the most distinguishing features of the inhabitants of the district of Wieluń. It was manifested by i.e., a huge engagement in new forms of Christian ministry, which were initiated in circumstances of unrestricted activity of the Catholic Church after 1918. Irrespectively of it, the inhabitants of the Wieluń district were characterised by deep Marian piety, which was expressed in many ways. Beside their participation in services devoted to Our Lady, engagement in the Confraternity of the Rosary, distribution of magazines devotedto this issue as well as special respect paid to images of Our Lady, they took part in numerous pilgrimages. The Jasna Góra Monastery was the main goal of pilgrims. The faithful of this area accounted for the biggest group among all the groups from the whole Diocese of Częstochowa taking part in pilgrimages to the city of Częstochowa.
Jedną z cech wyróżniających mieszkańców powiatu wieluńskiego, poza typowo rolniczym charakterem zatrudnienia, była ich głęboka religijność. Przejawiała się ona m.in. w dużym zaangażowaniu w nowe formy duszpasterstwa, które inicjowano w warunkach nieskrępowanej działalności Kościoła katolickiego po 1918 r. Niezależnie od tego mieszkańcy powiatu wieluńskiego nadal odznaczali się głęboką pobożnością maryjną, która wyrażała się na wiele sposobów. Poza udziałem w nabożeństwach poświęconych Matce Bożej, działalności w bractwach różańcowych, kolportowaniu czasopism o tej tematyce i otaczaniu szczególnymszacunkiem wizerunków maryjnych, uczestniczyli oni w licznych pielgrzymkach. Głównym celem pątników był klasztor na Jasnej Górze. Wierni z tych terenów stanowili największą grupę spośród wszystkich pielgrzymujących do Częstochowy z całej diecezji częstochowskiej.
Źródło:: Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2021, 41, 2; 191-210
0137-3420
Pojawia się w:: Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 76.

Tytuł:: Zagadnienie Centralnego Okręgu Przemysłowego (1937–1939) w świetle poglądów politycznych
Autorzy:: Chudzik, Wojciech
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/607618.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Central Industrial District
the economy of the Second Polish Republic
Army of Second Polish Republic
economic and political ideas
Centralny Okręg Przemysłowy
gospodarka Drugiej Rzeczypospolitej
wojsko Drugiej Rzeczpospolitej
idee gospodarcze i polityczne
Opis:: Many different societies of the Second Polish Republic (political, economical, science, etc.) had voiced their opinions on the issue of the Central Industrial District. In this article I had analized how particular societies had evaluated the construction of the Central Industrial District. Those evaluations had been presented on a background of economical views of aforementioned societies. They concerned how those investments were handled, how much money had been spent on them, supporting particular branches of the economy, issues of the workforce market, etc. Discussion about the biggest investment of the Second Republic was a major part of the political debate in Poland in the second part of the 30s.
Na temat budowy Centralnego Okręgu Przemysłowego wypowiadało się wiele środowisk Drugiej Rzeczypospolitej: politycznych, polityczno-gospodarczych, naukowych itp. W artykule przedstawiłem, jak poszczególne środowiska oceniały budowę Centralnego Okręgu Przemysłowego. Opinie te zostały zaprezentowane na tle wyrażanych przez dane środowiska poglądów gospodarczych. Dotyczyły one m.in. sposobu realizacji inwestycji, wielkości przeznaczanych na nie nakładów finansowych, popierania rozwoju określonych dziedzin gospodarki, spraw dotyczących rynku pracy itd. Dyskusja nad kwestią budowy największej inwestycji Drugiej Rzeczypospolitej stanowiła ważną część debaty politycznej w drugiej połowie lat 30. XX w. w Polsce.
Źródło:: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2014, 69
0239-4251
Pojawia się w:: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 77.

Tytuł:: Wpływy komunistyczne w związkach zawodowych w II Rzeczpospolitej. Stan badań, postulaty badawcze
Communist Activity in the Polish Trade Union Movement in the Years 1918–1939. The State of Research and Prospects for Further Study
Autorzy:: Zackiewicz, Grzegorz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/436405.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:: communists; trade unions; the Second Polish Republic; state of research; research questions
komuniści, związki zawodowe, II Rzeczpospolita, stan badań, postulaty badawcze
Opis:: This article discusses the problem of communist activity in the Polish trade union movement in the years 1918–1939. It seems that communists’ influence on trade unions was greatest at the beginning of the Second Polish Republic, in the early 1930s, and in the years 1936–1937. The author presents the state of research on this topic and formulates research questions for the future.
Źródło:: Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2020, 10; 84-101
2450-4475
Pojawia się w:: Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 78.

Tytuł:: Działalność Zgromadzenia Misjonarzy Świętej Rodziny w Wieluniu
The Activity of the Congregation of the Missionaries of the Holy Family in Wieluń
Autorzy:: Widera, Michał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2038426.pdf
Data publikacji:: 2021-12-16
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: Wieluń
the Second Polish Republic
the Second World War
the Congregation of the Missionaries of the Holy Family
II Rzeczpospolita Polska
druga wojna światowa
Zgromadzenie Misjonarzy Świętej Rodziny
Opis:: W nowej rzeczywistości po odzyskaniu przez Polskę niepodległości zostały podjęte przez władze Zgromadzenia Misjonarzy Świętej Rodziny działania mające na celu utworzenie domu zakonnego w Wieluniu. Nastąpiło to po aprobacie bpa Stanisława Zdzitowieckiego w 1920 r. W kolejnym roku doszło do przejęcia przez zakon dawnego klasztoru poaugustiańskiego w Wieluniu. Wkrótce nastąpił rozwój duszpasterstwa i rozpoczęły się prace remontowe średniowiecznego klasztoru. Szczególny nacisk misjonarze położyli na katechizację, głoszenie misji i odprawianie nabożeństw. Równolegle doszło do powołania nowicjatu zakonnego i szkoły misyjnej – ośmioletniego gimnazjum męskiego, do którego uczęszczali uczniowie pochodzący z całego powiatu wieluńskiego. Intensywny rozwój działalności został zahamowany przez wybuch II wojny światowej, w czasie której klasztor doznał ogromnych strat materialnych. W 1946 r. doszło do jego przekazania na rzecz diecezji częstochowskiej.
In the new reality, after Poland regained its independence, the authorities of the Congregation of the Missionaries of the Holy Family under took some steps in order to establish a monastery in Wieluń. It happener after the approval expressed by bishop Stanisław Zdzitowiecki in 1920. In the following year, the monastery of the former Post-Augustinian Conventin Wieluń was taken over by the above-mentioned Congregation. Soon, the pastoral work developed and the rep air work of the mediewal convent started. Missionaries placed particular emphasis on Catechesis, preaching missions and services. A novitiate was established simultaneously to a missionary school – an eight-year secondary school for men, which was attended by students from the en tire territoryof the district of Wieluń. However, the outbreak of the Second World War disrupted an intensive development of the activity of the Congregation of the Missionaries of the Holy Family and the convent suffered material damage then. In 1946, the convent was handel over to the Diocese of Częstochowa.
Źródło:: Poznańskie Studia Teologiczne; 2021, 39; 99-126
0209-3472
Pojawia się w:: Poznańskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 79.

Tytuł:: Wyznawcy prawosławia w Drugiej Rzeczypospolitej w dyskursie prasowym „Przeglądu Prawosławnego” (1939)
Orthodox Believers in the Second Polish Republic in the Press Discourse of ‘Przegląd Prawosławny’ (1939)
Autorzy:: Krasińska, Izabela
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/20433637.pdf
Data publikacji:: 2023-09-30
Wydawca:: Wydawnictwo Diecezjalne Adalbertinum
Tematy:: Orthodox press
‘Przegląd Prawosławny’
Orthodox Church
Orthodox population
the Second Polish Republic
prasa prawosławna
„Przegląd Prawosławny”
Kościół prawosławny
ludność prawosławna
Druga Rzeczypospolita
Opis:: In the 1930s, the Polish-language Orthodox periodicals appeared on the press and the publishing market. Their recipients were the Orthodox believers living mainly in the eastern areas of the Second Polish Republic, and their creators were the Orthodox Polish intelligentsia, including the clergy. One of such magazines was ‘Przegląd Prawosławny’, published from January to August 1939 in Grodno. The editor in charge of the magazine was Fr. Leonidas Kasperski, and the publisher is the Orthodox Scientific and Publishing Institute. The analyzed magazine was partly of the local nature, as a lot of space was devoted to the life and activities of the Orthodox believers from the Nowogródek and Białystok voivodeships. Polish culture, history, language and traditions were promoted in ‘Przegląd Prawosławny’. They wrote about the affairs of the contemporary Church in Poland and around the world, as well as about its dignitaries. The life and activities of the Orthodox Polish patriots from the past eras were described.
W latach 30. XX w. na rynku prasowo-wydawniczym pojawiły się polskojęzyczne periodyki prawosławne. Ich odbiorcami byli wyznawcy prawosławia zamieszkujący głównie wschodnie tereny Drugiej Rzeczypospolitej, a twórcami prawosławna polska inteligencja, w tym duchowieństwo. Jednym z takich pism był ukazujący się od stycznia do sierpnia 1939 r. w Grodnie „Przegląd Prawosławny”. Redaktorem odpowiedzialnym czasopisma był ks. Leonidas Kasperski, a wydawcą Prawosławny Instytut Naukowo-Wydawniczy. Analizowane pismo częściowo miało charakter lokalny, gdyż dużo miejsca poświęcano życiu oraz działalności wyznawców prawosławia z województwa nowogródzkiego i białostockiego. Na łamach „Przeglądu Prawosławnego” propagowano polską kulturę, historię, język i tradycje. Pisano o sprawach współczesnej Cerkwi w Polsce i na świecie oraz o jej dostojnikach. Opisywano życie i działalność prawosławnych polskich patriotów z minionych epok.
Źródło:: Studia Ełckie; 2023, 25, 3; 285-306
1896-6896
2353-1274
Pojawia się w:: Studia Ełckie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 80.

Tytuł:: Czy byliśmy w wojnie z Sowietami?!
Were we at the state of war with the Soviets?
Autorzy:: Wysocki, Wiesław Jan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/450015.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:: September 1939
Soviet aggression on Poland
Diplomacy of the Second Polish Republic
The Second World War
President Ignacy Mościcki
Marshal Edward Śmigły-Rydz
Minister Józef Beck
Opis:: At the time of the agreement with the German Third Reich on Soviet aggression on Poland on September 17, 1939, the Ambassador of the Republic of Poland in Moscow was given a diplomatic note declaring that in the face of the "break-up of the Polish state" the USSR "is defending the Belarusian and Ukrainian population" in eastern Poland. This deceptive version was "bought" by the Allies of Poland in the West who pretended that Moscow was not a co-hostile against allied Poland. They explained that they didn’t want to deepen but to overthrow the German-Soviet alliance. The highest authorities of the Republic of Poland were charged that they were not consistent and did not declare a state of war between Poland and the USSR from September 17, 1939. This was a game of slander and the author documented the will of the parties to bring such charges. In the period of the Polish People's Republic, the myth of the so-justified Soviet intervention in 1939 was promulgated. Also, today, this issue for many politicians, historians and journalists remains not entirely clear. This text is an analysis of the formation of the basis of this myth, showing its political ground for various propaganda and proclamation of Western states, and ambiguous attitudes of Polish politicians, especially focused on the very naive and politically dependent General Sikorski, the chief of war and prime minister, with greater responsibility - than the ruling party of the Second Polish Republic - for establishing false opinions about Polish-Soviet relations in September 1939.
Źródło:: Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2017, 24; 247-255
1232-1575
Pojawia się w:: Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 81.

Tytuł:: Aktywność społeczna stowarzyszeń kolejarzy w Polsce międzywojennej
Social activity of railway workers’ associations in Poland in interwar period
Autorzy:: Suplicka, Agnieszka
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2117567.pdf
Data publikacji:: 2022-03-31
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: działalność społeczna
aktywność społeczna
stowarzyszenia
Druga Rzeczypospolita
okres międzywojenny
kolejarze
kolej
social activity
associations
the Second Polish Republic
the interwar period
railwaymen
railroads
Opis:: The aim of the article is to present the activities of railwaymen’s associations and social activity in the period of the Second Polish Republic. Railwaymen belonged to numerous and very diverse social organizations, engaged in charity, cooperative, and sports work as well as local and national initiatives. Railway workers’ associations were one of the forms of supporting the Polish state in solving important social and living problems. Their activity is an excellent example of social commitment – the implementation of educational and cultural, social and living as well as health and recreational goals, not only of the railway community but also other social associations of the interwar period. The article presents the social activity of railwaymen undertaken within the associations, with an indication of their theoretical and legal foundations and practical ways of achieving their goals. The article is based on printed sources, including statutes and reports, normative documents, articles from magazines published in the interwar years referring to the issue under study, and contemporary studies. The presented examples of associations indicate that they played an important role in the socio-political, economic, educational and cultural life of the interwar period. The activities of railwaymen undertaken within the associations initiated many useful actions, which became a creative factor that had a positive impact on the life of this professional group.
Celem artykułu jest zaprezentowanie działalności stowarzyszeń i aktywności społecznej kolejarzy w okresie Drugiej Rzeczypospolitej. Kolejarze bowiem należeli do licznych i bardzo różnorodnych organizacji społecznych, angażowali się w pracę charytatywną, spółdzielczą, sportową oraz inicjatywy lokalne i ogólnokrajowe. Stowarzyszenia kolejarzy były jedną z form wspierania państwa polskiego w rozwiązywaniu ważnych problemów społeczno-bytowych. Ich działalność jest znakomitym przykładem zaangażowania społecznego – realizacji celów oświatowo-kulturalnych, socjalno-bytowych i zdrowotno-rekreacyjnych, nie tylko wspólnoty kolejarzy, ale również innych stowarzyszeń społecznych dwudziestolecia międzywojennego. W artykule przedstawiono aktywność społeczną kolejarzy podejmowaną w ramach stowarzyszeń, ze wskazaniem ich podstaw teoretycznych i prawnych oraz praktycznych sposobów realizacji wytyczonych przez nie celów. Artykuł oparty jest na źródłach drukowanych, w tym na statutach i sprawozdaniach, dokumentach normatywnych, artykułach z czasopism wydanych w latach międzywojennych nawiązujących do badanego zagadnienia oraz na opracowaniach współczesnych. Zaprezentowane egzemplifikacje stowarzyszeń wskazują, iż odgrywały one istotną rolę w życiu społeczno-politycznym, gospodarczym i oświatowo-kulturalnym okresu międzywojennego. Działalność kolejarzy podejmowana w ramach stowarzyszeń zainicjowała wiele pożytecznych akcji, które stały się czynnikiem twórczym, mającym korzystny wpływ na życie tej grupy zawodowej.
Źródło:: Kultura i Edukacja; 2022, 1(135); 104-121
1230-266X
Pojawia się w:: Kultura i Edukacja
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 82.

Tytuł:: „Przez abstynencję kapłanów do wstrzemięźliwości ludu”. Związek Księży Abstynentów (1902-1914)
Sources for the history of the Roman Catholic Church and the Armenian Catholic Church in the collections of the State Archive of the Lviv region in Lviv-the fonds of the Provincial Office, Archival inventory
Autorzy:: Krzyżowski, Tomasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1022228.pdf
Data publikacji:: 2016-06-01
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: the borderlands of the Second Polish Republic
Lviv
clergy
the Armenian Catholic Church
the Roman Catholic Church
duchowieństwo
Kościół ormiańskokatolicki
Kościół rzymskokatolicki
Kresy II Rzeczypospolitej
Lwów
Opis:: The publication focuses on the fragment of the inventory of the archival fonds no1: Provincial Office in Lviv, the description no 14: the department of religious denominations from the collections of the State Archive of the Lviv region in Lviv. The archival inventory was described in 1972 in the Russian language by the Soviet archivists in accordance with the principles of the archives in the USSR. The following edition contains the selected archival units which contain sources concerning the activities of the Roman Catholic Church and the Armenian Catholic Church. In terms of the territorial range in the aspect of the state administration, the materials refer to the region of Lviv, Tarnopol and Stanisławów. In terms of the Roman Catholic Church administration, they cover the area of the Archdiocese of Lviv, the Diocese of Przemyśl and Tarnów. In the case of the Armenian Catholic Church, they refer to the Armenian Archdiocese with the seat in Lviv. Archival materials forming the description no 14 were produced by the offices of the state administration at various levels and ecclesiastical offices: the diocesan curia, the cathedral chapter, parish offices and theological seminaries, the representatives of the clergy and laity. The discussed archival units include the following materials: sources for the erection and the administrative division of the parish; grants for the renovation and construction works and the equipment of the church; the financial and economic documentation; materials referring to the land and property of the Church, the repayment of taxes, leasing; the records relating to the diocesan clergy, among others, nominations for the parish priests and the payment of wages and subsidies; the archival materials concerning theological seminaries, the diocesan curia, cathedral chapters; the documents on the activities of the Provincial Office and the Religious Fund, among others, reports on the distribution of funds allocated by the authorities to the Church; as well as sources on the territorial organization of the Church and documentation (mainly financial and economic) on the activity of male and female religious congregations.
Źródło:: Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2016, 105; 125-195
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:: Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 83.

Tytuł:: Niezawisłość sądu i jej gwarancje (z powodu projektu ustawy o ustroju sądów zwyczajnych)
Independence of the court and its guarantees
Autorzy:: Waśkowski, Eugeniusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2232218.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:: ądownictwo
niezawisłość sędziowska
powoływanie sędziów
ustrój sądownictwa II RP
judiciary
judicial independence
appointment of judges
judicial system of the Second Polish Republic
Opis:: Ważny głos w dyskusji nad ustrojem sądownictwa w II RP. Profesor Waśkowski odniósł się do dyskusji, które przetoczyły się w prasie prawniczej w 1924 r., zwracając uwagę, na istotne braki w dyskusji. W opartym na szerokiej analizie porównawczej i histerycznej wskazał, że w przyszłej regulacji ustroju sądownictwa należy zagwarantować sędziemu niezawisłość i jednoznacznie odciąć władzę sądowniczą od administracji. Podkreślił przy tym potrzebę fundamentalnych gwarancji niezawisłości, a nade wszystko nieusuwalność i godne uposażenie.
An important voice in the discussion on the judicial system in the Second Polish Republic. Professor Waśkowski referrs to discussions that were present in the legal press in 1924, pointing to significant shortcomings of the discussion. Based on a broad comparative and historical analysis, he points out that in the future regulation of the judiciary, independence of the judge should be guaranteed and the judiciary should be unambiguously cut off from the administration. At the same time, he emphasizes the need for fundamental guarantees of independence, and above all, irremovability and a decent remuneration.
Źródło:: Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2021, t. 4, 1 (7); 249-260
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:: Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 84.

Tytuł:: Za kulisami „akcji zaolziańskiej” – finansowo-organizacyjne kłopoty DOK V Kraków w przededniu wybuchu wojny
Behind the Scenes of the “Zaolzie Operation”: Financial and Organizational Problems of Corps District Command No. V Cracow on the Eve of the Outbreak of War
Autorzy:: Latkowska, Iwona
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/28411110.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:: Dowództwo Okręgu Korpusu V Kraków
Zaolzie
aneksja
wojsko
II RP
bezpieczeństwo
Corps District Command No. V Cracow
anexation
the Second Polish Republic
safety
Opis:: Ostatnie lata przed wojną w 1939 r. upływały na dozbrajaniu armii, budowaniu umocnień i kontynuowaniu polityki równowagi, w której jednak nie było miejsca dla Czechosłowacji, traktowanej jako przejściowy twór. Kontrowersyjne decyzje Józefa Becka o włączeniu Zaolzia do Polski zostały wykorzystane propagandowo i spotkały się z aplauzem społeczeństwa, jednak na arenie międzynarodowej mocno je skrytykowano, pełnego poparcia nie znalazły również wśród niektórych wojskowych. Wydarzenia z 1938 r. stanowiły wstęp do II wojny światowej i chociaż pierwszoplanowa w stosunkach polsko-czechosłowackich tego okresu była dyplomacja, a aspekt wojskowy w rzeczywistości odegrał drugorzędną rolę, to jednak była to, obok wydarzeń z maja 1926 r., największa operacja wojskowa w warunkach pokojowych. Chociaż operacja ta została przeprowadzona bez chociażby częściowej mobilizacji i przy jak najmniejszych kosztach, to jej skutki były poważnie odczuwalne na terenie, na którym ją przeprowadzono.
The last years before the war in 1939 were spent on rearming the army, building fortifications and continuing the balance policy, in which, however, there was no place for Czechoslovakia, treated as a temporary entity. The controversial decisions of Józef Beck to incorporate Zaolzie into Poland were used for propaganda purposes and met with applause from the public, but they were strongly criticized in the international arena, and they did not find full support among some of the military. The events of 1938 were an introduction to World War II, and although diplomacy was the most important in Polish-Czechoslovak relations of that period, and the military aspect actually played a secondary role, nevertheless – besides the events of May 1926 – it was the largest military operation in peacetime conditions. Although this operation was carried out without even partial mobilization and at the lowest possible cost, its effects were severely felt in the area where it was played.
Źródło:: Historia i Polityka; 2023, 43 (50); 95-115
1899-5160
2391-7652
Pojawia się w:: Historia i Polityka
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 85.

Tytuł:: Леон Василевський на переговорах у Ризі: до сторіччя Ризького мирного договору 1921 р.
Leon Wasilewski at the treaty of Riga negotiations: to the centenary of the peace of Riga (1921)
Autorzy:: Vialova, Iuliia
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1977411.pdf
Data publikacji:: 2021-11-01
Wydawca:: National Academy of Sciences of Ukraine. The Institute of History of Ukraine
Tematy:: Leon Wasilewski
The Treaty of Riga (1921)
The Eastern Border of the Second Polish Republic
Леон Василевський
Ризький мирний договір 1921 р.
східний кордон Польської держави
Opis:: Стаття присвячена 100-річчю підписання Ризького мирного договору 1921 р., дискусії щодо наслідків якого не припиняються і сьогодні. Яке значення мав цей договір для історії Європи, а особливо для її політичної архітектури міжвоєнного періоду? Які наслідки цей договір мав для поляків, росіян, українців і білорусів? Оцінки підписаного сто років тому договору досі розходяться – одні вважають, що документ, який встановив кордони Польщі майже в межах другого поділу Речі Посполитої (1793 р.) був поразкою тогочасної польської еліти, інші – що він був виразом реального стану речей. У цій статті акцентовано увагу на перебігу польсько-радянських переговорів під час підписання трактату, боротьбі всередині польської делегації між прихильниками двох державних геополітичних концепцій («ендецької» інкорпоративної та «федералістичної» Ю. Пілсудського) та встановленні східного кордону Польської держави. Відомий польський дипломат і політичний діяч Л. Василевський відіграв одну з ключових ролей під час цих переговорів, дослідження його діяльності сприятиме з’ясуванню декількох спірних моментів під час переговорів. Ризький мирний договір 1921 р. поставив крапку в польсько-більшовицькій війні, визначив польський кордон на сході і водночас перекреслив Варшавську угоду Петлюра-Пілсудський, що засвідчило крах федералістичної програми Ю. Пілсудського. Ба більше, політика польської влади щодо національних меншин у подальшому виявилася майже дискримінаційною, що послаблювало Поль ську державу зсередини. Для України та Білорусі цей договір виявився національною катастрофою, позбавивши їх перспектив державності. Цей мир можна назвати «ситуативним компромісом», який у короткотривалій перспективі розв’язував проблему закінчення війни, але не розв’язував жодної із геополітичних проблем Польщі: не гарантував безпеки, як і не гарантував стійкості східного кордону Польщі. Порушення цього миру з боку радянської Росії було питанням часу, що і сталося в 1939 році.
The article is dedicated to the 100th anniversary of the signing of the Treaty of Riga (1921), discussions about the significance of which do not stop today. What significance did this treaty have for the history of Europe, and especially for its political architecture of the interwar period? What were the consequences of this agreement for Poles, Russians, Ukrainians and Belarusians? Estimated of the agreement signed a hundred years ago still differ – some believe that the document then established the borders of Poland almost within the Second Partition of Poland (1793) was the defeat of the then Polish elite, others – that it was an expression of the real state of affairs. This article focuses on the course of Polish-Soviet negotiations during the signing of the treaty, the struggle within the Polish delegation between supports of two state geopolitical concepts (National Democracy “incorporative” and “federal” J. Pilsudski) and establishment of the Eastern border of the Polish state. The well-known Polish diplomat and politician Leon Wasilewski played one of the key roles during these negotiations, and the study of his activities will help to clarify several controversial points during the negotiations. The Treaty of Riga (1921) put an end to the Polish-Bolshevik war, defined the Polish border in the East and the same time cancelled the Petliura-Pilsudski Agreement, which testified to the defeat of the federalist program of J. Pilsudski. Further, the Polish government’s policy towards national minorities later proved to be almost discriminatory, weakening the Polish state from within. For Ukraine and Belarus, this agreement proved to be a national catastrophe, depriving them of the prospects of statehood. This peace can be called a “situational compromise”, which in the short term solved the problem of ending the war, but did not solve any of the geopolitical problems of Poland: neither guaranteed security nor guaranteed the stability of Poland’s Eastern border. The violation of this peace by Soviet Russia was a matter of time, as it happened in 1939.
Źródło:: The International Relations of Ukraine: Scientific Searches and Findings; 2021, 30; 45-66
2411-345X
2415-7198
Pojawia się w:: The International Relations of Ukraine: Scientific Searches and Findings
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 86.

Tytuł:: „Służba”, kapitalizm i „kosmopolityczny patriotyzm”: amerykański Czerwony Krzyż Młodzieży w II Rzeczypospolitej
Autorzy:: Kuźma-Markowska, Sylwia
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/608686.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:: Amerykański Czerwony Krzyż
Czerwony Krzyż Młodzieży
II RP
Stany Zjednoczone
American Red Cross
Junior Red Cross
the Second Polish Republic
the United States of America
Opis:: Artykuł poświęcony jest działaniom amerykańskiego Czerwonego Krzyża Młodzieży w Polsce po I wojnie światowej. Przedstawiono w nim główne typy inicjatyw podejmowanych przez organizację w szkołach w II RP (m.in. zakładanie kół młodzieży, pomoc ubogim i nieuprzywilejowanym uczniom, wymiana listów w ramach międzynarodowej korespondencji międzyszkolnej). W artykule ukazano też idee wychowawcze i edukacyjne szerzone przez CKM, mające doprowadzić do znaczących zmian politycznych zarówno na gruncie lokalnym, jak i międzynarodowym.The article is devoted to the operations of the American Junior Red Cross in Poland after the First World War. It describes the main types of initiatives undertaken by the organisation in schools of the Second Polish Republic (among others, the creation of circles of interest, aid to the poor and unprivileged students, or exchange of letters within the international interschool correspondence). The article also presents the educational ideals propagated by the American Junior Red Cross, which were to lead to significant political changes both at the national, and at the international level.
Źródło:: Dzieje Najnowsze; 2017, 49, 3
0419-8824
Pojawia się w:: Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 87.

Tytuł:: Polskie kodeksy karne okresu międzywojnia
Autorzy:: Bradliński, Kamil
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/617314.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: the Second Polish Republic
Military Penal Code
Penal Code
unification of criminal law
II Rzeczpospolita
kodeks karny wojskowy
kodeks karny
kodyfikacja prawa karnego
Opis:: The lawyers of the Second Polish Republic succeeded in the codification and the unification of criminal law. The most prominent codifiers of this period were J. Makarewicz, A. Mogilnicki, and E. Krzymuski. The Penal Code of 1932, created by those prominent lawyers, is considered to be very polished and detailed to this day. Even the Military Penal Codes of 1919, 1928 and 1932 laid the foundations for the subsequent regulation of this branch of law.
Prawnicy II Rzeczypospolitej odnieśli sukces w zakresie kodyfikacji prawa karnego, unifikując przepisy na terenie całego kraju. Wybitnymi kodyfikatorami tego okresu byli m.in. J. Makarewicz, W. Makowski, E.S. Rappaport, A. Mogilnicki czy E. Krzymuski. Stworzony przez nich kodeks karny z 1932 r. do dzisiaj jest stawiany za wzór sztuki prawotwórczej. Również kodeksy karne wojskowe (1919, 1928, 1932) położyły podwaliny pod późniejsze uregulowanie tej gałęzi prawa.
Źródło:: Studenckie Zeszyty Naukowe; 2018, 21, 38
1506-8285
Pojawia się w:: Studenckie Zeszyty Naukowe
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 88.

Tytuł:: Edukacja ekologiczna w Drugiej Rzeczypospolitej inspiracją dla praktyki edukacyjnej w XXI wieku
Environmental education in the Second Polish Republic for educational practice in the 21st century.
Autorzy:: Wolter, Edyta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/957081.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: history of education
national cultural heritage
the Second Polish Republic (1918– –1939)
environmental education
“Nasi Przyjaciele” (1937–1939)
raising children’s environmental awareness
Opis:: This article explains how environmental awareness was raised among primary school pupils in the Second Polish Republic illustrated with an example of “Nasi Przyjaciele” magazine, published by the Society for Protection and Care of Animals in Krakow. The monthly was recommended by the Ministry of Religious Denominations and Public Enlightment for school use. In the specific sections of the magazine, environmental attitudes were promoted by means of articles, appeals to provide environmental education, environmental protection and, last but not least, children’s practical activities as part of the Young Friends of Animals Circle, contests for pupils of elementary schools and their creative co-participation in editing the magazine (stories and poems written by the children were published as the winning contest works). The editors regularly provided answers to children’s questions about care of animals and environmental protection.
Źródło:: Biuletyn Historii Wychowania; 2016, 34; 71-83
1233-2224
Pojawia się w:: Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 89.

Tytuł:: Stosunek Kościoła katolickiego do ruchów religijnych w górnośląskiej części województwa śląskiego (1922-1939)
The Attitude of the Catholic Church Towards Religious Movements in the Upper Silesian Region of Silesia (1922-1939)
Autorzy:: Karabin, Joanna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/666219.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:: Kościół Katolicki
Województwo Śląskie
ruchy społeczne i religijne w II Rzeczypospolitej
Catholic Church
Silesian Voivodeship
social and religious movements of the Second Polish Republic
Opis:: The following article aims at showcasing the changes in the attitude of the Catholic Church towards various sects against the backdrop of the transformations in the Polish Upper Silesia. According to the Catholic Church, the existence of various sects contributed to the further destabilization of the world, already shaken by the events of World War I, and broke social order as well religious unity. For these reasons, apart from the obvious differences in dogma, the Church in the Polish Upper Silesia strongly opposed sectarian movements. The most effective way to counteract these perceived issues was, according to the Church, to discredit the sectarians in the eyes of the Catholic public. For that reason, the Catholic press published reports showing the devastating impact of sects on family life, vocational success or even personal happiness. However, in seeking help from the state, the Church had put itself in a precarious position, since the Church’s stance against the tolerant religious attitudes of the Second Polish Republic could have been perceived as nostalgia for the Prussian times and thus anti-patriotic. The principled position of the Catholic Church, as well as a desire to exclude other sects and the members of religious minorities from the Catholic ecclesiastical authority, created a precedent that promoted religious - and, in consequence, also social - intolerance. The right to a monopoly on spreading their ideology was a source of tension; however, that did not stop the process of social integration.
Źródło:: Wieki Stare i Nowe; 2017, 12, 17; 161-180
1899-1556
2353-9739
Pojawia się w:: Wieki Stare i Nowe
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 90.

Tytuł:: Koncepcja rozwoju polskich Wojsk Lotniczych autorstwa majora pilota Stanisława Jasińskiego z końca 1920 roku
Ideas for the development of Polish Air Force by major pilot Stanisław Jasiński from the end of 1920
Концепция развития польской военной авиации авторства пилота, майора Станислава Ясиньского, созданная в конце 1920 г.
Autorzy:: Niestrawski, Mariusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1926858.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:: lotnictwo II Rzeczpospolitej
koncepcje rozwoju
Stanisław Jasiński
air force of the Second Polish Republic
development ideas
авиация Второй Речи Посполитой
концепции развития
Станислав Ясиньски
Opis:: W październiku 1920 r. zakończyły się działania zbrojne wojny polsko-bolszewickiej. Wyczerpaną polską armię czekała demobilizacja i reorganizacja. Do służby pokojowej musiały dostosować się także Wojska Lotnicze. Już w końcu 1920 r. interesujące koncepcje na temat pokojowej organizacji polskiego lotnictwa wyraził mjr pil. Stanisław Jasiński. Widział on konieczność rozbudowy ilościowej i jakościowej polskiego lotnictwa. Uważał, że w Wojsku Polskim musiałyby znajdować się minimum 24 eskadry lotnicze. Postulował także zorganizowanie 10 dodatkowych eskadr przeznaczonych do zwalczania kawalerii. W swych rozważaniach Jasiński nie pomijał też kwestii technicznych i personalnych. Uważał za nieodzowne sprowadzenie z Francji i Włoch zakupionych tam wcześniej samolotów, a także dodatkowe zakupy samolotów myśliwskich. Major Stanisław Jasiński wnioskował przy tym o przeszkolenie ponad 400 oficerów i podoficerów na pilotów, obserwatorów i strzelców płatowcowych. Ponadto widział konieczność przesunięcia 1500 żołnierzy do szkół obsługi lotniczej. Interesujące koncepcje Jasińskiego nie zostały jednak wprowadzone. Nie został zrealizowany nawet plan minimalny.
In October 1920 the military actions of the Polish–Soviet War came to an end. The exhausted Polish army faced demobilization and reorganization. The Air Force also had to adapt to service in the time of peace. Major pilot Stanisław Jasiński expressed interesting ideas concerning the peace organization of the Polish army already at the end of 1920. He saw the necessity of quantitive and qualitative expansion of the Polish Air Force. He believed that there should be at least 24 squadrons in the Polish Army. He also called for setting up 10 additional squadrons for fighting cavalry. In his deliberations, Jasiński did not omit technical and personnel issues. He considered it essential to bring from France and Italy the planes that had been bought there earlier, as well as to purchase additional fighter planes. Moreover, he put forward training over 400 officers and non-commissioned officers to become pilots, battlefield observers and air gunners. What is more, he saw the necessity of moving 1500 soldiers to air service schools. Jasiński’s interesting ideas were never implemented, however. Even the minimum plan was not carried out.
В октябре 1920 г. закончились военные действия в польско-большевистской войне. Исчерпавшую свой запас сил польскую армию ждали демобилизация и реорганизация. Военная авиация также должна была перестроиться на функционирование в условиях мирного времени. Уже в конце 1920 г. интересные концепции на тему организации польских воздушных войск в мирное время представил пилот, майор Станислав Ясиньски. Ему представлялось необходимым увеличить и укрепить польские воздушные силы. Он считал, что в Войске Польском должны находится минимум 24 авиационные эскадрильи. Он также постулировал идею организации десяти дополнительных эскадрилий для борьбы с кавалерией. В своих соображениях Ясиньский не проходил мимо технических и личных, жизненных проблем. Он считал необходимым поставлять из Франции и Италии ранее приобретенные там самолеты, а также дополнительно поку пать охотничьи самолеты. В связи с этим майор Станислав Ясински подал заявку на подготовку более 400 офицеров и унтер-офицеров в качестве пилотов, наблюдателей и стрелков. Кроме того, он увидел необходимость переместить 1500 солдат в школы обслуживания авиации. Однако интересные концепции Ясинского не были воплощены в жизнь. Даже минимальный его план не был реализован.
Źródło:: Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2018, XIX (LXX), 3-4 (265-266); 85-97
1640-6281
Pojawia się w:: Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 91.

Tytuł:: Poczet jurystów i ekonomistów. Eugeniusz Waśkowski (1866-1942)
Lexicon of Polish Lawyers and Economists: Eugeniusz Waśkowski (1866-1942)
Autorzy:: Redzik, Adam
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2232216.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:: Eugeniusz Waśkowski
Anatol Waśkowski
cywiliści polscy XIX i XX w.
kodyfikacja prawa II RP
proces cywilny polski II RP
Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie
Uniwersytet Noworosyjski w Odessie
Polish civilians of the 19th and 20th centuries
codification of the law of the Second Polish Republic
Polish civil trial of the Second Polish Republic
Stefan Batory university in Vilnius
university of Odessa
Opis:: Szósta odsłona Pocztu poświęcona została jednemu z najwybitniejszych znawców prawa cywilnego procesowego, ustroju sądownictwa i adwokatury w II RP, profesorowi Uniwersytetu Stefana Batorego Eugeniuszowi Waśkow- skiemu. Zanim przyjechał on do Wilna w 1924 r. był profesorem na Uniwersy- tecie w Odessie. Do dzisiaj jego dzieła z zakresu prawa i procesu cywilnego są wznawiane w Rosji. Z kolei publikacje w języku polskim – mimo iż nie były wznawiane – są stale obecne w polskiej literaturze naukowej. Dość powszechnie Waśkowski jest uznawany za jednego z najwybitniejszych i najbardziej zasłużonych procesualistów cywilnych w historii Polski, a jednocześnie za jednego za najważniejszych jurystów cywilistów w przedrewolucyjnej Rosji. Artykuł jest skróconą objętościowo a jednocześnie uzupełnioną źródłowo i merytorycznie wersją opracowania opublikowanego w 2012 r. (Eugeniusz Waśkowski (1866-1942). W siedemdziesięciolecie śmierci wybitnego uczonego i adwokata, „Palestra” 2012, nr 9-10, s. 255-267). Zawiera nowe i poprawione wątki związane z życiem Waśkowskiego w Odessie, jak i w Warszawie w okresie II wojny światowej.
The sixth edition of Lexicon is devoted to one of the most prominent experts in civil procedure, the judiciary system and the Bar in the Second Republic of Poland – Professor eugeniusz Waśkowski from the Stefan Batory university. Before he came to Vilnius in 1924, he was a Professor at the university of Odessa. to this day, his works in the field of law and civil procedure are re-issued in Russia. Pub- lications in Polish – although they are not reissued – are constantly present in the Polish scientific literature. Quite commonly, Waśkowski is considered one of the most outstanding and distinguished scholars in the field of civil procedure in the history of Poland. The article is an abridged version of the study published in 2012 (Redzik Adam, eu- geniusz Waśkowski (1866-1942). On the 70th anniversary of the death of an outstand- ing scientist and lawyer, “Palestra” no 9-10, pp. 255-267), but it contains new and im- proved threads related to Waśkowski’s life in Odessa, as well as in Warsaw during World War II.
Źródło:: Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2021, t. 4, 1 (7); 271-293
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:: Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 92.

Tytuł:: Otorynolaryngologiczny zawodowy i naukowy dorobek lwowskiego lekarza Kazimierza Szumowskiego (1901–1941)
Professional and scientific otorhinolaryngological achievements of the Lvov doctor Kazimierz Szumowski (1901-1941)
Autorzy:: Kierzek, Andrzej
Kotuła, Jacek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1930298.pdf
Data publikacji:: 2021-05-27
Wydawca:: Index Copernicus International
Tematy:: historia medycyny Kresów Południowo-Wschodnich Drugiej Rzeczypospolitej Polskiej
historia polskiej otorynolaryngologii
history of Polish otorhinolaryngology
history of medicine in the South-Eastern Borderlands of the Second Polish Republic
Opis:: Na wstępie przedstawiono drogi: życiową, zawodową i naukową doktora Kazimierza Szumowskiego (1901–1941), specjalisty otolaryngologa w Klinice Oto-laryngologii Uniwersytetu Jana Kazimierza oraz Szpitalu Ubezpieczalni Społecznej we Lwowie, uczestnika walk w obronie Lwowa, bestialsko zamordowanego przez sowietów w 1941 r. Zanalizowano dokładnie jego dokonania otorynolaryngologiczne w radiologii otiatrycznej oraz badania nad przewodnictwem ciepła w wyrostku sutkowym. Analizie poddano także m.in. problem usuwania ciał obcych z narządów otorynolaryngologicznych i leczenia twardzieli środkami chemicznymi.
The introduction presents the life, professional and scientific paths of dr. Kazimierz Szumowski (1901-1941), an otolaryngologist specialist at the Otolaryngology Clinic of the Jan Kazimierz University and the Social Insurance Hospital in Lvov, a participant in the fights in defense of Lvov, brutally murdered by the Soviets in 1941. His otorhinolaryngological achievements in otiatric radiology and studies on heat conduction in the mastoid process were thoroughly analyzed. The problem of removing foreign bodies from otorhinolaryngological organs and treating scleroma with chemical agents were among other things also analyzed.
Źródło:: Polski Przegląd Otorynolaryngologiczny; 2021, 10, 3; 1-5
2084-5308
2300-7338
Pojawia się w:: Polski Przegląd Otorynolaryngologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 93.

Tytuł:: Struggle for the Polish Insurance Market in the Initial Years of Poland’s Regained Independence
Autorzy:: Bednaruk, Waldemar
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1804770.pdf
Data publikacji:: 2019-11-16
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: ubezpieczenia gospodarcze
dwudziestolecie miedzywojenne
zagraniczne towarzystwa
ubezpieczeniowe
obcy kapitał
II Rzeczpospolita
business insurance
interwar period
foreign insurance companies
foreign capital
the Second Polish Republic
Opis:: Walka o polski rynek ubezpieczeń gospodarczych w pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości. Polski rynek ubezpieczeń gospodarczych w pierwszych miesiącach po odzyskaniu niepodległości był zdominowany przez zagraniczne towarzystwa, które korzystając z protekcjonistycznej polityki swoich rządów w minionym okresie rozwijały się lepiej niż polskie zakłady. Polskie władze podjęły udaną próbę objęcia nadzorem całego sektora asekuracji, dążąc jednocześnie do tego, by krajowi inwestorzy mogli zaistnieć na większą skalę w tej branży oraz, by przy prowadzeniu tego typu działalności przestrzegana była zasada wzajemności w stosunku do państw pochodzenia obcego kapitału. Jednakże cały ten wieloletni trud został zniweczony przez niekorzystne procesy zachodzące na rodzimym rynku na początku lat dwudziestych, przede wszystkim zaś przez galopującą inflację, która podkopała podstawy finansowe polskich ubezpieczycieli.
For the first few months after Poland regained its independence, the Polish insurance market was dominated by foreign insurance companies, which fared better than the domestic undertakings owing to the protectionist policy pursued by their respective governments in the preceding years. The Polish authorities successfully undertook to exercise supervision of the insurance sector with a view to enabling domestic investors to strengthen their position in the sector, and to ensure that the principle of reciprocity was observed towards the states wherefrom foreign capital originated. Nonetheless, all those efforts were ruined by adverse processes taking place in the domestic market since the 1920s and, above all, by the galloping inflation, which undermined the financial foundations of the Polish insurers.
Źródło:: Roczniki Nauk Prawnych; 2017, 27, 2; 7-15
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:: Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 94.

Tytuł:: Działalność ks. Jana Czuja w parlamencie II Rzeczpospolitej Polskiej w latach 1922–1935
Autorzy:: Magiera, Paweł
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/19918846.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu
Tematy:: Fr. Jan Czuj
parliament
the Second Polish Republic
parliamentary mandate
parliamentary speech
interpellation
ks. Jan Czuj
parlament
II Rzeczpospolita
mandat parlamentarny
mowa sejmowa
interpelacja
Opis:: W niniejszym artykule przedstawiono działalność parlamentarną ks. Jana Czuja jako posła na Sejm RP w latach 1922–1935 z ramienia Polskiego Stronnictwa Katolicko-Ludowego. Skupiono się głównie na omówieniu poszczególnych form jego aktywności na forum izby, przejawiającej się w przemówieniach sejmowych oraz składaniu podpisu pod wnioskami poselskimi i interpelacjami. Opierając się na analizie źródeł parlamentarnych w postaci sprawozdań stenograficznych z posiedzeń sejmu, druków sejmowych i tekstów interpelacji, przybliżono zakres tematów i zagadnień, wokół których ogniskowała się aktywność parlamentarna ks. J. Czuja. Oszacowano również skalę tej aktywności, co doprowadziło do konstatacji, że w trakcie swej trzynastoletniej obecności w parlamencie należał on raczej do grona posłów mało aktywnych.
The article presents the parliamentary activity of Fr. Jan Czuj as a deputy to the Sejm of the Republic of Poland in the years 1922–1935 on behalf of the Polish Catholic-People’s Party. The main goal of this paper is to show various forms of his activity in the parliament which was especially parliamentary speeches and signing of the legislative proposals and interpellations. The main topics of the Fr. Jan Czuj’s interests during his career in the parliament are shown through the analysis of the parliamentary sources which are stenographic records, documents and interpellations. Also, his activity as a member of parliament is evaluated which leads to the conclusion that during the thirteen years of his presence in the lower house of the Polish legislature, he was not a very diligent deputy.
Źródło:: Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia; 2020, 27; 109-138
0208-7626
Pojawia się w:: Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 95.

Tytuł:: Propaganda polskiego wychodźstwa do Brazylii w świetle miesięcznika „Morze” (1924 –1939)
The propaganda of the Polish citizens’ emigration to Brazil in the light of the monthly magazine ‘Morze’ [eng. ‘The Sea’] (1924 –1939)
Autorzy:: Żak, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/472973.pdf
Data publikacji:: 2017-01-10
Wydawca:: Collegium Witelona Uczelnia Państwowa
Tematy:: II Rzeczpospolita, Brazylia
emigracja, Liga Morska i Kolonialna
miesięcznik „Morze”
propaganda
the Second Polish Republic
Brazil
emigration
Maritime and Colonial
League
monthly magazine “Morze” (The Sea)
Opis:: Emigracja ludności polskiej do Brazylii, mająca miejsce na przełomie XIX i XX wieku, od samego swego zarania przykuwała uwagę opinii publicznej w kraju nad Wisłą. Tematyką tą interesowało się wielu ówczesnych naukowców, publicystów, społeczników oraz polityków. Wśród nich nie brakowało osób, które widziały w tym ruchu ludności szanse na odbudowę polskiej państwowości (tzw. Nowa Polska) lub pozyskanie atrakcyjnego terytorium zamorskiego. Miało za tym przemawiać m.in. permanentne przeludnienie niektórych ziem polskich. Postulaty koncentracji skupisk polskiej ludności za oceanem wywołały gorącą dyskusję pomiędzy zwolennikami a przeciwnikami tej dosyć oryginalnej inicjatywy. Pomysł kolonizacji Brazylii odżył na nowo na przełomie lat dwudziestych i trzydziestych XX wieku, kiedy głównym nośnikiem takich haseł była wchodząca w skład Ligi Morskiej, jednej z największych organizacji społecznych II Rzeczypospolitej, Sekcja Pionierów Kolonialnych. Nieoczekiwanie ten całkowicie oderwany od codziennych problemów międzywojennej Polski pomysł uzyskał poparcie ówczesnych władz, które ze względów wizerunkowych, chcąc być aktywnym graczem w międzynarodowej dyskusji dotyczącej kolonializmu oraz mandatów kolonialnych po byłych koloniach niemieckich, oficjalnie wspierały dążenia tzw. Pionierów Kolonialnych. Jednym z kierunków ewentualnej „ekspansji kolonialnej” Polski miały być południowe rubieże brazylijskiego wybrzeża. Natomiast główną tubą propagandową tej idei stał się naczelny organ prasowy Ligi Morskiej – miesięcznik „Morze”.
Emigration of Polish citizens to Brazil, taking place at the turn of 20th century, was in the public eye from the very start. Many scientists, publicists, community workers and politicians of that period showed interest in the subject. Many of them perceived those mass movements as an opportunity for the reconstruction of Polish statehood (the so-called New Poland) or an acquisition of attractive overseas territories. Permanent overpopulation of some Polish areas contributed to this particular way of reasoning. The plans to concentrate some Polish community clusters overseas provoked a heated debate between supporters and opponents of this quite original initiative. The idea of Brazilian colonization became valid anew in the early 1930s, when The Section of Colonial Pioneers (a member of The Maritime League, one of the largest social organizations in the Second Polish Republic) was the main carrier of such slogans. Unexpectedly, this off-base idea, out of touch with the reality and everyday problems of interwar Poland, got support from contemporary authorities. The latter, in order to improve their public image, wanted to remain an active player in the international discussion concerning the issue of colonialism and colonial mandate for the ownership of former German possessions, and officially supported aspirations of so-called Colonial Pioneers. Southern frontiers of the Brazilian coast were supposed to constitute a destination for potential Polish colonial expansion. A principal press medium of The Maritime League – the monthly magazine “Morze” (The Sea) – became the main propaganda mouthpiece for this idea.
Źródło:: Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy; 2017, 1, 22
1896-8333
Pojawia się w:: Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 96.

Tytuł:: Major dr med. Ludwik Krzewiński – twórca polskiej narkoanalizy
Ludwik Krzewiński – Creator of Polish Narcoanalisys
Autorzy:: Widacki, Jan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/27308705.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:: narcoanalysis
Independent Technical Department of the 2nd Division
counterintelligence of the Second Polish Republic
Ludwik Krzewiński
narkoanaliza
Samodzielny Referat Techniczny Oddziału II
kontrwywiad II RP
Opis:: Ostatnio, w kilku publikacjach najpierw wzmiankowano (por. T. Dubicki, Samodzielny Referat Techniczy (SRT) Oddziału II Sztabu Generalnego (Głównego) Wojska Polskiego. Geneza, organizacja, personalia, [w:] Sekretna wojna. Z dziejów kontrwywiadu II RP, red. Z Nawrocki, Poznań 2015), a później opisano (J. Widacki, The use of narcoanalisis by Polish counterintelligence in the 1930s, „European Polygraph” 2021, t. 15, nr 1 (53), s. 41-51; Idem: Stosowanie narkoanalizy przez polski kontrwywiad w okresie międzywojennym, „Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego” 2021, t. 24, nr 13-30), że w latach 30. XX w. Oddział II Sztabu Głównego WP w swej działalności kontrwywiadowczej stosował narkoanalizę („zastrzyki osłabiające wolę”). Jako twórcę polskiej narkoanalizy, tego, który opracował jej recepturę i technikę stosowania wskazywano kpt. dr. Ludwika Krzewińskiego. Niewiele o nim wiadomo i niewiele napisano. Jego biogram nie znalazł się w fundamentalnym, czterotomowym słowniku biograficznym T. Dubickiego i A. Suchcitza (Oficerowie wywiadu WP i PSZ w latach 1939–1945, Warszawa-Łomianki, 2009–2019). Tymczasem, pełna tajemnic biografia tego oficera Oddziału II, jego niezwykłe losy, zwłaszcza po klęsce wrześniowej, nie była dotąd przedmiotem dociekań historyków polskiego wywiadu. Jej odtworzenie wymagało zarówno studiów archiwaliów przechowywanych w Polsce (w Centralnym Archiwum Wojskowym, Archiwum Akt Nowych, Archiwum Państwowym w Warszawie, Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej) jak i poszukiwań w archiwach amerykańskich, a nawet uwzględnienia relacji przypadkowo odnalezionych członków jego rodziny zamieszkałych w Wielkiej Brytanii. Efektem tych poszukiwań i studiów jest niniejszy artykuł.
Several recent publications first mentioned (see: T. Dubicki, Samodzielny Referat Techniczy (SRT) Oddziału II Sztabu Generalnego (Głównego) Wojska Polskiego. Geneza, organizacja, personalia, [in:] Sekretna wojna, Z dziejów kontrwywiadu II RP, ed. Z Nawrocki, Poznań 2015) and later described (Widacki, J., The use of narcoanalysis by Polish counterintelligence in the 1930s, “European Polygraph” 2021, vol. 15, No. 1 (53), pp. 41-51; Idem: Stosowanie narkoanalizy przez polski kontrwywiad w okresie międzywojennym, “Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego” 2021, vol. 24, 13-30) how the Second Department of the General Staff of the Polish Armed Forces used narcoanalysis (“injections debilitating the will”) for counterintelligence purposes in the 1930s. Captain Ludwik Krzewiński, MD, is believed to have been the creator of Polish narcoanalysis, as he designed both the recipes and the technique of their application. Little was known and written about the officer himself, as he even has no separate entry in T. Dubicki and A. Suchcitz’s fundamental four-volume biographical dictionary (Oficerowie wywiadu WP i PSZ w latach 1939–1945, Warszawa–Łomianki, 2009–2019). However, the life history of Krzewiński, and especially the remarkable fate of that officer of the Second Department of the General Staff in the wake of the September 1939 campaign, has as yet not been analysed by the historians of Polish intelligence. Its investigation required examining archives stored both in Poland (Central Military Archives, Archives of New Records (AAN), the State Archive in Warsaw, and the archives of the Institute of National Remembrance) and in the US, as well as inclusion of accounts by members of Krzewiński’s family discovered in the United Kingdom. This article is the product of the research described above.
Źródło:: Miscellanea Historico-Iuridica; 2022, 21, 2; 203-222
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:: Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 97.

Tytuł:: Stefan Szuman – intelektualista i artysta, człowiek z poczuciem humoru (okres do 1939 r.)
Stefan Szuman – intellectual and artist, a man with a sense of humor (until 1939)
Autorzy:: Kosno, Sara
Przeniosło, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/19969733.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: uniwersytety w II Rzeczypospolitej
pedagodzy polscy w XX w.
psycholodzy polscy w XX w.
universities in the Second Polish Republic
Polish educators in the twentieth century
Polish psychologists in the twentieth century
Opis:: Artykuł stanowi opis życia osobistego i osiągnięć naukowych profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego – Stefana Szumana. Z uwagi na obszerną biografię i ogromną aktywność publikacyjną uczonego jego losy i dokonania zostały przeanalizowane do 1939 r. W tekście przybliżono najważniejsze wydarzenia z dzieciństwa i młodości profesora, jego drogę edukacyjną i zawodową przed objęciem Katedry Psychologii Rozwojowej i Wychowawczej na Uniwersytecie Jagiellońskim, działalność akademicką, dydaktyczną, publikacyjną, artystyczną i wojskową oraz najważniejsze wydarzenia z życia rodzinnego. Dla pełniejszego obrazu osoby Stefana Szumana w ostatnim podrozdziale pokrótce nakreślono również jego losy w trakcie i po zakończeniu II wojny światowej.
The article is a description of the private life and scientific developments of the Jagiellonian University professor Stefan Szuman. Because of the extensive biography and great publishing activity, his fate and achievements were analysed up to 1939. The text presents the most important facts from the professor’s childhood and youth, his scientific and professional activity before taking up the Chair of Developmental and Educational Psychology at the Jagiellonian University, his academic, teaching, publishing and extra-professional activities, as well as the most important events in his family life. For a more complete picture of Stefan Szuman, in the last part of the article, attempts were his history during and after the Second World War.
Źródło:: Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2021, 24; 29-46
2450-6796
Pojawia się w:: Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 98.

Tytuł:: Odtwarzanie dziejów i kreacja legendy. Współczesna pamięć o Białoruskiej Włościańsko-Robotniczej Hromadzie a proces formowania tradycji historycznej i tożsamości narodowej Białorusinów
Autorzy:: Wysocki, Roman
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/607583.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: the Belarusian Peasants’ and Workers’ Union (Hramada)
Belarusian national movement
historical tradition
Belarusians in the Second Polish Republic
Białoruska Włościańsko-Robotnicza Hromada
Białoruś
tradycja historyczna
pamięć historyczna
Opis:: The paper discusses the issues of the Belarusian Peasants’ and Workers’ Union (Hramada) in modern Belarusian historical traditions. The Hramada had existed very briefly (1926–1927), but in a very short period of time lots of Belarusians had joined it. Because of its great popularity, the Hramada was the most influential party in the history of the Belarusian national movement. Despite its extreme-left social and political orientation, in the Soviet historiography that party had never been described as the communist one. That kind of the attitude is also employed by present Belarusian official state ideology. But the past of the formation, that had left a mark on the biography of the majority of Belarusian nationalists in the Second Polish Republic, is not the piece of the Belarusian historical memories yet.
W artykule zostały omówione kwestie dotyczące obecności Białoruskiej Włościańsko-Robotniczej Hromady we współczesnej białoruskiej tradycji historycznej. Partia ta, choć na scenie politycznej istniała bardzo krótko (1926–1927), była ewenementem w historii białoruskiego ruchu politycznego. W bardzo krótkim czasie pociągnęła za sobą wielotysięczne masy ludności białoruskiej. Pomimo skrajnie lewicowego programu w historiografii radzieckiej nie została potraktowana jako partia komunistyczna, dlatego przekaz o jej istnieniu był bardzo schematyczny i skąpy. Do wzorców tych nawiązuje współczesne państwo białoruskie. Powoduje to, że wiedza o formacji, która odcisnęła piętno na życiorysie większości białoruskich działaczy narodowych w II Rzeczypospolitej, nie jest domeną dominującego na Białorusi nurtu pamięci historycznej.
Źródło:: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2016, 71
0239-4251
Pojawia się w:: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 99.

Tytuł:: „Wierzymy, że odtąd praworządność wypisana będzie na sztandarze naszego państwa” – z okazji 100-lecia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 17 marca 1921 r.
“We believe that from now on the rule of law will be inscribed on the banner of our state” - on the occasion of the 100th anniversary of the Constitution of the Republic of Poland of March 17, 1921
Autorzy:: Redzik, Adam
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2232214.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:: Konstytucja RP z 1921 r.
Ustrój Polski II RP
demokracja parlamentarna
praworządność
prawo konstytucyjne
The Constitution of the Republic of Poland of 1921
the Polish system of the Second Polish Republic
constitutional law
parliamentary democracy
the rule of law
Opis:: Artykuł jest opracowaniem powstałym z okazji jubileuszu Konstytucji RP z 1921 r., która łączyła tradycję niepodległościową z nowoczesnością wprowadzając odrodzone Państwo Polskie do grona państw demokratycznych i praworządnych. Celem opracowania jest pokazanie jak doszło do powstania Konstytucji, w tym nade wszystko roli Ankiety Konstytucyjnej, jak i tego jak wielkie nadzieje w niej pokładano.
The article is prepared on the occasion of the jubilee of the Constitution of the Republic of Poland of 1921 which combined tradition with modernity, introducing the reborn Polish State to the group of democratic and law-abiding states. The aim of the study is to demonstrate how the Constitution came about, including, above all, the role of the Constitutional Questionnaire developed under the supervision of Michał Bobrzyński. The article shows that while the authors of subsequent draft constitutions differed in matters of the political system, the president and the local council, there was no dispute as regards the guarantees of judicial independence.
Źródło:: Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2021, t. 4, 1 (7); 303-316
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:: Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 100.

Tytuł:: Walka o świeckie państwo w II Rzeczypospolitej. Memoriał Polskiego Związku Myśli Wolnej z 1933 r.
The fight for a secular state in the Second Polish Republic. Memorial of the Polish Association of Free Thought from 1933
Autorzy:: Truszkowski, Bartosz Kamil
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/621560.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:: II Rzeczpospolita, Polski Związek Myśli Wolnej, wolnomyślicielstwo, laicyzacja, akta stanu cywilnego, relacje państwo– –kościół
The Second Polish Republic, Polish Association of Free Thought, freethinking, secularization, vital records, state-church relations
Opis:: The article aims to outline the issues involved in attempts to secularize the Polish state in the interwar period, with particular emphasis on the activity of the free- thinking movement. Through a brief description of how the freethinker’s attitude evolved over the years, propagating its ideas in Poland during the partitions, and the history of the Polish Association of Freethinkers and the Polish Association of Free Thought, the author presents the PAFT memorial sent to prime minister Janusz Jędrzejewicz in 1933. The letter outlines the problems which irreligious citizens and citizens being members of unrecognized religions had to struggle with, as well as arguments for the development of secular regulations on marital law, registration of civil status and burial of the deceased. The author then attempts to answer the question why these postulates were never implemented on the basis of an analysis of the further fate of PAFT and relations between the Catholic Church and the Polish state.
Artykuł ma na celu zarysowanie problematyki prób sekularyzacji państwa polskiego w okresie międzywojennym, ze szczególnym uwzględnieniem działalności ruchu wolnomyślicielskiego. Poprzez krótki opis kształtowania się postawy wolnomyśliciela na przestrzeni dziejów, propagowania jej na terenach polskich w okresie zaborów, a także historię funkcjonowania Stowarzyszenia Wolnomyślicieli Polskich i Polskiego Związku Myśli Wolnej autor dociera do memoriału tego ostatniego skierowanego do premiera Janusza Jędrzejewicza w 1933 r. List nakreśla problemy z jakimi stykały się osoby bezwyznaniowe i przynależące do wyznań nieuznawanych, a także argumenty ku opracowaniu świeckich przepisów o prawie małżeńskim, rejestracji stanu cywilnego i grzebaniu zmarłych. Następnie autor stara się odpowiedzieć na pytanie dlaczego postulaty te nie zostały zrealizowane na podstawie analizy dalszych losów PZWM i stosunków na linii Kościół-państwo polskie.
Źródło:: Miscellanea Historico-Iuridica; 2018, 17, 1; 61-74
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:: Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "the Second Polish Republic" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język