Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "the Lesser Poland" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-16 z 16
    Tytuł:
    Ślady osadnictwa mezolitycznego i neolitycznego we wsi Kokotów, gm. Wieliczka, woj. małopolskie, stanowisko 20
    The traces of the Mesolithic and Neolithic settlements in the village of Kokotów, Wieliczka district, the Małopolskie Voivodeship
    Autorzy:
    Czerniak, Lech
    Wąs, Marcin
    Józwiak, Bartosz
    Szydłowski, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/896770.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    Mesolithic
    Neolithic
    early Bronze Age
    the Lesser Poland
    flint axes workshop
    Opis:
    The article presents the results of rescue excavations undertaken in connection with the construction of A4 motorway. The site is situated in the south-eastern outskirts of Cracow, in the area of the vast, sandy valley of the Vistula river. That area is distinguished from the predominant area of loess highlands in terms of the environmental conditions, particularly good for gathering and hunting, grazing cattle and obtaining various resources. The survey of that and several other, similarly located sites show that the zone became attractive, apart from the period of dominance of gathering and hunting communities, as late as in the Eneolithic and the early Bronze Age. The 161 pits, as well as the pottery and flint artefacts, recorded in Kokotów in the area of 0.56 ha, present the following chronological profile: a Mesolithic temporary campsite followed by a multiphase, but, in all cases, rather temporary presence of the Funnel Beaker culture community, the Corded Ware culture, the Mierzanowice and Trzciniec cultures. An important element of the nature of the profile of exploitation of that zone in the Eneolithic period and the early Bronze Age on the site in Kokotów are quite numerous relics connected with making and using flint axes, which may suggest obtaining wood.
    Źródło:
    Raport; 2015, 10; 7-42
    2300-0511
    Pojawia się w:
    Raport
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Urzędy i urzędnicy w czasach księcia krakowsko-sandomierskiego Bolesława V Wstydliwego
    Autorzy:
    Maciaszek, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/631836.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Bolesław the Chaste, Lesser Poland, offices, officials, the power elite, domestic policy, administration
    Bolesław Wstydliwy, Małopolska, urzędy, urzędnicy, elita władzy, polityka wewnętrzna, administracja
    Opis:
    Bolesław the Chaste is one of the longest reigning rulers of Poland. Treacherously murdered in Gąsawa, Leszek the White (the father of Boleslaw V) left his son with many unsettled matters in the field of internal politics. The reasserting of the position of the nobles was ensured by the long period of protective governance when Bolesław was underage. In the area of Bolesław’s court, the Duke’s office was particularly wellformed. Chancellors and vice-chancellors were supported by numerous chaplains and clerics in their work. In the times of the regency in the Chaste’s time and his proper reign of the Duchy of Kraków and Sandomierz, the sources show, for the first time, the appearance of many land and court offices. In the long epoch of Bolesław the Chaste, significant changes in the system and administration of the state were recorded. Court offices were transformed into land offices. The main purpose of the article is to present the changes that have been made, the mechanisms of promotions at offices and discuss the competences and staffing of some offices.
    Zamordowany w Gąsawie Leszek Biały, ojciec Bolesława V Wstydliwego, zostawił swojemu synowi w spadku wiele nieuporządkowanych spraw w zakresie polityki wewnętrznej. Długie rządy opiekuńcze za małoletniego Bolesława sprzyjały umacnianiu się pozycji możnych. W zakresie dworu księcia szczególnie dobrze ukształtowała się kancelaria. Kanclerze i podkanclerze wspierani byli w swej pracy przez licznych kapelanów i kleryków. W czasie regencji i za właściwych już rządów Bolesława Wstydliwego w księstwie krakowskim i sandomierskim, źródła wykazują pojawienie się po raz pierwszy wielu urzędów ziemskich i dworskich. W długiej epoce Bolesława Wstydliwego utrwalały się doniosłe zmiany w ustroju i administracji państwa. Urzędy dworskie uległy przeobrażeniu w urzędy ziemskie. Głównym celem artykułu jest przedstawienie dokonanych przemian, mechanizmów awansów na urzędach oraz omówienie kompetencji i obsady niektórych urzędów.
    Źródło:
    Res Historica; 2019, 47
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dwór, wieś i plebania w zachodniej Małopolsce w końcu XVIII i na początku XIX wieku w świetle najnowszych badań
    Autorzy:
    Ślusarek, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/441846.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-20
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Małopolska
    Galicja
    szlachta
    chłopi
    duchowieństwo
    Lesser Poland
    Galicia
    the nobles
    peasants
    clergy
    Opis:
    In the article initial results of research conducted within the research project “Court, village and vicarage in the social space of the west Lesser Poland in years 1772-1815” have been presented. It appears that studies done on the basis of sources produces in the conditions of the legal and political system of the First Republic of Poland, of the Austrian and Prussian annexed territories as well as the Duchy of Warsaw are surprisingly good. Most of all it was a very good idea to compare and confront sources of various origin e.g. old-Polish area inventories with Austrian tax and urban records. Thanks to that the image of countryside relations at the era of the Fall of the Polish state may be presented in a new and at the same time more complete light. It should be added that this picture seems to be totally different from the one that was popularized in the 50s and 60s of the 20th century when the thesis about the class battle in the countryside was attempted to be promoted.
    W artykule zaprezentowano wstępne rezultaty badań prowadzonych w ramach projektu badawczego „Dwór, wieś i plebania w przestrzeni społecznej zachodniej Małopolski w latach 1772–1815”. Okazuje się, że studia prowadzone w oparciu o źródła wytworzone w warunkach prawno-ustrojowych I Rzeczypospolitej, zaborów austriackiego i pruskiego, a także Księstwa Warszawskiego są nadspodziewanie dobre. Przede wszystkim udanym zabiegiem było zestawienie i konfrontacja źródeł różnej proweniencji, np. staropolskich inwentarzy gruntowych z austriackimi fasjami podatkowymi i opisaniami urbarialnymi. Dzięki temu obraz stosunków wiejskich w dobie upadku Rzeczypospolitej można przedstawić w nowym i zarazem pełniejszym świetle. Dodajmy, obraz ten wydaje się diametralnie inny od tego, jaki został upowszechniony w latach 50.–60. XX w., kiedy w historiografii starano się lansować tezę o trwającej na wsi walce klasowej.
    Źródło:
    Galicja. Studia i materiały; 2015, 1; 48-60
    2450-5854
    Pojawia się w:
    Galicja. Studia i materiały
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pobożność polityką motywowana - o działalności księcia krakowskiego i sandomierskiego Bolesława V Wstydliwego wobec klasztorów
    Piety as motivational policy - Bolesław V The Chaste, Duke of Cracov and Sandomierz and his activity towards monasteries
    Autorzy:
    Maciaszek, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1035921.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-30
    Wydawca:
    Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
    Tematy:
    bolesław wstydliwy
    dzieje kościoła w małopolsce
    gryfici
    klasztory
    odrowążowie
    książę krakowsko-sandomierski 1226-1279
    Bolesław the Chastle
    Duke of Cracov and Sandomierz 1226-1279
    history of the Church in Lesser Poland
    Griffin Dynasty
    monarsteries
    Odrowąż family
    Opis:
    Celem artykułu jest omówienie specyfiki działalności księcia krakowskiego i sandomierskiego Bolesława V Wstydliwego wobec klasztorów. Wspomnianemu władcy nie można odmówić hojności wobec Kościoła. Nie można jednak nie spostrzec, że owa hojność – zwłaszcza wobec klasztorów założonych przez najbardziej potężne rody – była pochodną sytuacji politycznej i aktualnej pozycji owych rodów w elicie władzy. Ilość przywilejów dla „rodowych” konwentów była wprost proporcjonalna do znaczenia ich założycieli w państwie Bolesława. Działalność donacyjna księcia stała się narzędziem politycznym. Należy zwrócić uwagę, że zmniejszenia ilości wystawianych przywilejów nie doświadczyły fundacje rodów mało znaczących w XIII w., czy fundacje monarsze.
    The purpose of the article is to discuss the specifics of the activities of the Duke of Cracow and Sandomierz, Bolesław V the Chaste towards monasteries. Although the ruler was generous towards the Church, it must be noticed that his generosity - especially towards monasteries founded by the most powerful families - was a derivative of the political situation and the current position of these families in the power elite. The number of privileges for “family” convents was directly proportional to the importance of their founders in Bolesław's state. The Duke's donations became a political tool. It should be noted, however, that foundations of insignificant families in the 13th century or royal foundations did not experience a reduction in the number of privileges issued.
    Źródło:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2020, 133; 29-54
    0137-3218
    2720-0590
    Pojawia się w:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Co dalej w dyskusji nad regnum ablatum? Krótki szkic w 30. rocznicę ukazania się artykułu profesora Wacława Korty
    Autorzy:
    Piętkowski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2185107.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Historyczny
    Tematy:
    regnum ablatum
    Mieszko I
    Boleslaus II the Pious
    Thietmar
    Lusatia
    Silesia
    Lesser Poland
    Niemcza
    Opis:
    The article present the contemporary discussion among medievalists on the conflict that occurred at the end of 10th century between Mieszko I, duke of Polans, and Boleslaus II the Pious, the ruler of Bohemia; such conflict has been mentioned by Thietmar, bishop of Merseburg, in his chronicle. The dispute centered on a territory which Thietmar enigmatically referred to as regnum ablatum.
    Źródło:
    Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka; 2020, 75, 1; 5-28
    0037-7511
    2658-2082
    Pojawia się w:
    Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprawa następstwa tronu po Bolesławie V Wstydliwym, księciu krakowskim i sandomierskim
    Autorzy:
    Supernak, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/560367.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Bolesław the Chaste
    Leszek the Black
    Lesser Poland
    choice of the ruler
    succession to the throne
    Bolesław Wstydliwy
    Leszek Czarny
    Małopolska
    elekcja władcy
    następstwo tronu
    Opis:
    Bolesław the Chaste, the prince of Cracow did not have children, perhaps as a result of the weddings of chastity he made with his wife. In 1265, prince Bolesław, probably during the illness, adopted his relative – Leszek the Black – and made him the successor to the throne in Cracow. The second title of Leszek to the throne was the election of the mighty. During the Piast period, in the Cracow-Sandomierz Duchy, the ruling prince was elected. The first such elected ruler of Cracow, called princeps, was Kazimierz the Just and then his minor son Leszek the White. Successive monarchs were also elected by electionbut, the elections were maintained in the Piast dynasty and were usually only a confirmation of the election, as in the case of Leszek the Black. Bolesław selected Leszek among others because they had starded to cooperate with him during the war between Bohemia and Hungary. Leszek the Black as the heir of the Chaste married Gryfina, the niece of Kinga. It seems that the mighty have accepted the decision of Bolesław on the succession of the throne.
    Bolesław Wstydliwy, książę krakowski był bezdzietny, być może w wyniku ślubów czystości, jakie złożył z żoną. W 1265 roku książę Bolesław w czasie swojej choroby adoptował swojego krewnego – Leszka Czarnego – i uczynił go następcą tronu w Krakowie. Drugim tytułem Leszka do tronu była elekcja możnych. W okresie piastowskim w księstwie krakowsko-sandomierskim wybierano księcia zwierzchniego. Pierwszym tak wybranym władcą krakowskim, zwanym princepsem, był Kazimierz Sprawiedliwy, a następnie jego nieletni syn Leszek Biały. Kolejni monarchowie byli również wybierani w drodze elekcji, lecz wybory utrzymywano w dynastii Piastów i były one z reguły jedynie potwierdzeniem elekcji, tak jak w przypadku Leszka Czarnego. Bolesław wybrał Leszka między innymi dlatego, że ten zdecydował się współpracować z nim w czasie wojny między Czechami a Węgrami. Leszek Czarny jako spadkobierca Wstydliwego poślubił Gryfinę, siostrzenicę Kingi. Wydaje się, że możni akceptowali decyzję Bolesława w sprawie następstwa tronu.
    Źródło:
    Folia Historica Cracoviensia; 2018, 24, 1
    0867-8294
    Pojawia się w:
    Folia Historica Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Śmierć króla Władysława Łokietka w małopolskim dziejopisarstwie XIV wieku
    Death of King Władysław the Elbow-High in Lesser Poland historiography of 14th century
    Autorzy:
    Ożóg, Krzysztof
    Karczewski, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/24964707.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-17
    Wydawca:
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    Tematy:
    Władysław Łokietek
    śmierć króla
    dziejopisarstwo
    Małopolska
    XIV wiek
    Władysław the Elbow-High
    death of the king
    historiography
    Lesser Poland
    14th c
    Opis:
    Autor analizuje przekazy dziejopisarskie o śmierci króla Władysława Łokietka, zmarłego 2 marca 1333 r., znajdujące się w kilku małopolskich zabytkach historiograficznych z XIV w. Najobszerniejsza relacja o ostatnich chwilach życia i śmierci tego władcy zachowała się w kontynuacji Annales Polonorum deperditi z lat 1330‒1340, przekazanej przez Rocznik Traski, Rocznik małopolski Szamotulskiego i Rocznik małopolski Kuropatnickiego. Została ona sporządzona przez anonimowego historiografa, zapewne krakowskiego franciszkanina, który był świadkiem opisywanych wydarzeń lub posiadał informacje bezpośrednio z królewskiego dworu. Do tej relacji dołączył on krótką polityczną biografię władcy oraz jego charakterystykę, w której ukazał Łokietka jako dobrego władcę chrześcijańskiego, zatroskanego o Królestwo i poddanych oraz cieszącego się wsparciem i opieką Boga w drodze do korony królewskiej i w rządach. Pozostałe zapiski nekrologiczne i annalistyczne, dotyczące śmierci króla Władysława Łokietka, zawarte w małopolskich zabytkach historiograficznych z XIV w. (Kalendarz katedry krakowskiej, Kronika katedralna krakowska, Rocznik świętokrzyski, Rocznik miechowski, utwór „De morte Wladislai Lokyetk regis Poloniae”), ograniczały się do daty (niekiedy tylko rocznej) i samego faktu śmierci bez podania bliższych szczegółów oraz okoliczności jego zgonu.
    The author analyses historiographical reports concerning the death of King Władysław the Elbow-High on 2 March 1333, found in several historiographical sources from Lesser Poland in the 14th century. The most extensive account of the last moments of the life and death of the king is found in the continuation of Annales Polonorum deperditi from the years 1330‒1340, provided by the Traska Annals, the Szamotulski Lesser Poland Annals and the Kuropatnicki Lesser Poland Annals. It was written by an anonymous historiographer, probably a Franciscan from Kraków, who witnessed the events described or had news directly from the royal court. This account was accompanied by a short political biography of the king and his characteristics, in which the Elbow-High was presented as a good Christian ruler, concerned about the kingdom and his subjects and enjoying God’s support and protection on his way to the royal crown and during his reign. Other obituaries and annalistic notes concerning the death of King Władysław the Elbow-High, included in the Lesser Poland historiographical sources of the 14th century (Calendar of the Cracow Cathedral, Cracow Cathedral Chronicle, Świętokrzyski Annals, Miechów Annals, “De morte Wladislai Lokyetk regis Poloniae”), were limited to the date (sometimes just the year) and the fact of his passing without any further details or circumstances of his death.
    Źródło:
    Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 23-38
    9788395991950
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nazwy Galicja i Małopolska w okresie ustalania granicy wschodniej Drugiej Rzeczypospolitej (na przykładzie „Gazety Lwowskiej” z lat 1918-1923)
    The names Galicja and Małopolska in the period of establishing eastern borders of the Second Republic of Poland (on the example of “Gazeta Lwowska” from 1918 to 1923)
    Autorzy:
    Sagan-Bielawa, Mirosława
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2167448.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    funkcje nazw własnych
    choronimia
    okres międzywojenny
    Galicja
    Małopolska
    functions of proper names
    choronymy
    the interwar period
    Galicia
    Lesser Poland
    Opis:
    Artykuł porusza kwestię wykorzystania nazewnictwa w kreowaniu i opisywaniu rzeczywistości społecznej. Szczegółowym celem pracy jest omówienie funkcji nazw Galicja i Małopolska w okresie międzywojennym na przykładzie tekstów prasowych ukazujących się w „Gazecie Lwowskiej” w czasie, kiedy kształtowały się granice Drugiej Rzeczypospolitej i toczył spór o przynależność państwową wschodniej części Galicji. Podstawą badań jest materiał z numerów wydawanych pomiędzy listopadem 1918 r. a czerwcem 1923 r. Analiza materiału ma charakter ilościowy i jakościowy. Analiza ilościowa dotyczy zmieniającej się frekwencji każdej z obu nazw w „Gazecie Lwowskiej”, uwzględnia przy tym nazwy z członem określającym wschodni/zachodni oraz wyrazy pochodne, tj. przymiotniki małopolski/galicyjski oraz nazwy osobowe Galicjanin/Małopolanin. Analiza jakościowa ma na celu przedstawić kontekst użycia tego nazewnictwa, zakres obydwu nazw uwidoczniony w tekstach prasowych, a także strategię dyskursywną przyjmowaną przez autorów artykułów, w których nierzadko pojawiają się jednocześnie oba choronimy. Analiza pozwala pokazać funkcję ideologiczną, jaką pełniła nazwa Małopolska w okresie walki o granice państwa polskiego, oraz opisać zmieniające się w tamtym czasie znaczenie nazwy Galicja. Wnioski z pracy potwierdzają też ustalenia innych badaczy (Batowski, 1993; Hibel, 2014), iż w języku polskim Galicja Wschodnia istniała przede wszystkim jako element dyskursu międzynarodowego, natomiast w polityce wewnętrznej Polski zastąpiła ją nazwa Małopolska Wschodnia (lub Wschodnia Małopolska).  
    The study addresses the use of naming in creating and describing a given social reality. The specific purpose of this work is to discuss the function of the names Galicja and Małopolska in the interwar period on the example of press texts from “Gazeta Lwowska”. The object of study were publications issued between 1918 and 1923, when the borders of the Second Polish Republic were being formed and the Polish-Ukrainian dispute over the nationality of the eastern part of Galicia was taking place. The analysis of the material is both quantitative and qualitative. The quantitative analysis deals with the changing frequency of each of the two names in “Gazeta Lwowska”, taking into account names with a wschodnia/zachodnia (Eng. eastern/western) component and derivative words, i.e., the adjectives małopolski/galicyjski and the personal names Galicjanin/Małopolanin. The qualitative analysis shows the nomenclature in context, the range of both names, as well as the discursive strategy adopted by the authors of individual articles in which both choronyms frequently appear. The combination of these two methods makes it possible to show the ideological function played by the name Małopolska during the struggle for the borders of the Polish state, and to describe the changing meaning of the name Galicja at that time. The findings of the paper also support the findings of other researchers (Batowski, 1993; Hibel, 2014), namely that Eastern Galicia existed primarily in Polish as an element of international discourse, while in Polish domestic politics it was replaced by the name Wschodnia Małopolska.
    Źródło:
    Onomastica; 2022, 66; 109-124
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Źródła rocznikarskie w biogramach najdawniejszych hierarchów (do końca XII w.) w "Katalogu biskupów krakowskich" Jana Długosza
    The Annals in the Short Biographies of the Oldest Cracow Bishops in Jan Długosz’s "The Catalogue of the Cracow Bishops"
    Autorzy:
    Małajowicz, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22676867.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
    Tematy:
    Jan Długosz
    The Catalogue of the Cracow Bishops
    medieval historiography of Lesser Poland
    Polish annals
    Katalog biskupów krakowskich
    średniowieczne dziejopisarstwo małopolskie
    roczniki polskie
    Opis:
    The aim of the article was to analyse the use of annals as sources for the first seventeen short biographies of bishops in Jan Długosz’s The Catalogue of Cracow Bishops which was written in its first version short after 1451. The research showed that Długosz used annals from Lesser Poland: The Annals of the Cracow Chapter, The Cracovian Annals, three Małopolska Annals from Dąbrówka’s Lubin Codex, Kuropatnicki’s Codex, Piotr of Szamotuły’s Heilsberg Codex, or their lost archetypes, and The Holy Cross Annals. Most often Długosz used The Annals of the Cracow Chapter and three Małopolska Annals from which he gained the dates of ordinations and deaths of Cracow bishops. The analysis also revealed that Długosz did not make use of the archetype of Małopolska Annals from Konrad Gesselen’s Królewiec Codex. The Cracovian Annals and The Holy Cross Annals were used by Długosz occasionally, each twice in the examined part of Długosz’s catalogue.
    Źródło:
    Łódzkie Studia Teologiczne; 2023, 32, 1; 135-148
    1231-1634
    Pojawia się w:
    Łódzkie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gwara mówiona w pismach o charakterze oficjalnym (na przykładzie korespondencji do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Zakliczynie)
    Spoken local dialect in official papers (on the example of papers submitted to the Local Social Welfare Centre in Zakliczyn)
    Autorzy:
    Piechnik, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/594338.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    Zakliczyn
    gwary pasa pogórskiego
    dialekt małopolski
    gwara w tekście
    local dialects of the highlands
    a Lesser Poland dialect
    local dialects in texts
    Opis:
    Artykuł dotyczy wpływu gwary (czyli języka mówionego) na kształt językowy pism kierowanych przez mieszkańców Pogórza Ciężkowicko-Rożnowskiego do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej (GOPS) w Z akliczynie, w powiecie tarnowskim, w latach 2006–2014. Analizie poddano 248 tekstów. Pochodzą one zwykle od słabo wykształconych osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej, zajmujących się wyłącznie rolnictwem – więc od grupy, u której można się spodziewać stosunkowo dobrze zachowanej gwary. Cechy gwarowe, odnotowane jedynie w 10% pism, wskazują na brak wystarczających kompetencji językowych i komunikacyjnych, które pozwoliłyby piszącym na przełączenie kodu. Teksty utrwalają gwarowe cechy fonetyczne (zwłaszcza wokaliczne), a także morfologiczne (szczególnie słowotwórcze) oraz leksykalizmy, których dialektalna proweniencja nie jest uświadamiana.
    The article discusses the influence of a local dialect (i.e. spoken language) on the linguistic shape of papers submitted by the inhabitants of the Highlands of Ciężkowice-Rożnów to the Local Social Welfare Centre (GOPS) in Zakliczyn, in the Tarnów district, from 2006 to 2014. 248 texts have been analysed. Most of them were written by poorly educated people in a difficult financial situation, who only deal with farming – i.e. by the group of people whose knowledge of a local dialect is expected to be relatively good. Local dialect features, detected in only 10% of the papers, indicate the lack of sufficient language and communication skills that would make it possible for the authors to switch the code. The texts reflect local dialect phonetic features (especially vocalic ones), morphological features (especially those related to word-formation), as well as lexical units whose dialectal origin is not realized.
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2015, 61; 175-184
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rozmieszczenie ludności powiatu proszowickiego pod koniec XVIII wieku na podstawie spisów Komisji Porządkowej Cywilno-Wojskowej
    The Distribution of Population in the County of Proszowice at the End of the 18th Century Based on the Censuses of the Civil-Military Order Commission
    Autorzy:
    Kaźmierczyk, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1367862.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Lesser Poland
    the 18th century
    censuses
    the country of Proszowice
    population distribution
    Civil-Military Order Commissions
    Małopolska
    XVIII wiek
    spisy ludności
    powiat proszowicki
    rozmieszczenie ludności
    Komisje Porządkowe Cywilno-Wojskowe
    Opis:
    Artykuł poświęcono rozmieszczeniu ludności powiatu proszowickiego województwa krakowskiego w końcu XVIII wieku na podstawie spisów Komisji Porządkowej Cywilno-Wojskowej Województwa Krakowskiego. Spisy te, mimo pominięć paru parafii, stosunkowo dokładnie oddają stosunki panujące w powiecie. Z tego względu możliwe było przeprowadzenie analizy dotyczącej nie tylko ogólnej liczby ludności w poszczególnych miejscowościach i parafiach, ale także rozmieszczenia Żydów, szlachty i duchowieństwa. Ponadto skupiono się na takich zagadnieniach, jak analiza struktury własności w powiecie, powierzchnia parafii, gęstość zaludnienia, urbanizacja powiatu. W badaniach posłużono się metodami statystycznymi oraz narzędziami GIS.
    The article deals with the distribution of population in the county of Proszowice (within the Voivodeship of Cracow) at the end of the 18th century based on the censuses of the Civil-Military Order Commission of the Cracow Voivodeship. The censuses in question, in spite of the fact that a few parishes were passed over, depicted the situation quite precisely. That is why it was possible to carry out an analysis not only of the overall number of population in particular places and parishes but also of the distribution of Jews, gentry and clergy. A special attention was paid to the ownership structure in the county, the surface of parishes, the density of population and the urbanisation of the county. The GIS (Geographic Information System) tools and statistical methods were used in the analysis.
    Źródło:
    Przeszłość Demograficzna Polski; 2016, 38, 4; 37-62
    0079-7189
    2719-4345
    Pojawia się w:
    Przeszłość Demograficzna Polski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pod auspicjami papieży – relacje między księciem krakowsko – sandomierskim Bolesławem V Wstydliwym a zakonem bożogrobców w Miechowie
    Under Papal Auspices – the Relations between Bolesław V the Chaste, Duke of Cracow and Sandomierz and the Canons of the Holy Sepulchre in Miechów
    Autorzy:
    Supernak, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/545123.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
    Tematy:
    Bolesław V Wstydliwy
    książę krakowsko-sandomierski
    historia Kościoła
    klasztor bożogrobców
    Polska dzielnicowa
    Bolesław V the Chaste
    Duke of Cracow and Sandomierz
    history of church
    monastery of Holy Sepulchre
    Poland during feudal fragmentation
    Małopolska
    Lesser Poland
    papiestwo
    the papacy
    Opis:
    Celem artykułu jest omówienie relacji między księciem Bolesławem Wstydliwym a bożogrobcami z klasztoru w Miechowie. Niemal od początku istnienia konwentu, miechowscy mnisi mogli liczyć na hojność ze strony możnych świeckich i duchownych oraz książąt, skutkiem czego była szybka rozbudowa klasztornego majątku. Życzliwą postawę względem bożogrobców okazywał także Bolesław V. Jego relacje z klasztorem – fundacją możnych Gryfitów, były odbiciem polityki władcy prowadzonej wobec tego rodu. Pierwsze przywileje dla miechowitów książę wydawał po objęciu tronu krakowskiego, nasilenie nastąpiło w latach 50-tych, a od początku lat 60-tych ilość ich spadła. Monarcha próbując ograniczać wpływy najważniejszych rodów, mniej wspierał rodową fundację Gryfitów w Miechowie. Zwraca uwagę, że konwent miechowski, jak żaden inny klasztor w księstwie krakowsko-sandomierskim, cieszył się ogromną protekcją i przychylnością kolejnych papieży. Wszystkie konflikty, gdzie jedną ze stron byli bożogrobcy, były rozstrzygane przez papieży na korzyść mnichów. Z powodu sporów o nieruchomości, upominany został sam Bolesław Wstydliwy.
    : The aim of the article is to discuss the relations between Bolesław V the Chaste, Duke of Cracow and Sandomierz and the Canons of the Holy Sepulchre in Miechów. Almost from the beginning of the monastery’s existence, the monks of Miechów could count on the generosity of the wealthy laymen and clergy as well as dukes, which resulted in rapid growth of their estate. Bolesław V was also benevolent towards the Canons. His relations with the monastery – a foundation of the wealthy House of Griffins, were a reflection of his policy towards the House. The first privileges for the Canons were granted after the Duke’s succession to the Cracow throne and increased in the 1250’s, to decrease in the 1260’s. The monarch, trying to restrict the influence of the most important families, supported the House of Griffins’ foundation in Miechów in a less extensive way. It should be noted that the monastery in Miechów, more than any other in the Duchy of Cracow and Sandomierz, enjoyed a considerable patronage and favour of consecutive popes. All conflicts in which the Canons were a part were settled in their favour. Even Bolesław the Chaste himself was admonished by the pope because of a conflict about the estate.
    Źródło:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2018, 130; 5-32
    0137-3218
    2720-0590
    Pojawia się w:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Język pism kierowanych przez mieszkańców okolic Zakliczyna nad Dunajcem do instytucji gminnych
    The language of the official papers submitted by the inhabitants of the Zakliczyn region to the municipal institutions
    Autorzy:
    Piechnik, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/475741.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    język mieszkańców wsi
    styl pism oficjalnych
    gwara Pogórza
    dialekt małopolski
    gwara w tekście
    Zakliczyn
    local dialects and culture of the Highlands
    a Lesser Poland dialect
    local dialects in texts
    Opis:
    Artykuł zawiera omówienie cech językowych pism o charakterze oficjalnym, kierowanych przez mieszkańców gminy Zakliczyn do Urzędu Miasta i Gminy Zakliczyn oraz do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Zakliczynie. Materiał badawczy obejmuje 528 dokumentów (podania, wnioski, prośby, skargi). Autorzy pism są słabo wykształceni, zwykle bezrobotni lub pracujący na roli i mają niskie kompetencje językowe, co odzwierciedla się w językowo-stylistycznej stronie ich tekstów. W pismach uwidaczniają się m.in. wpływy fonetyki polszczyzny ogólnej i gwar pogórskich oraz wpływy (głównie leksykalne) polszczyzny potocznej. Teksty utrwalają także karykaturalne cechy stylu urzędowego, który piszący próbują naśladować.
    The objective of the article is to identify and discuss the linguistic features recorded in official papers submitted by the inhabitants of the Zakliczyn commune to the Zakliczyn Municipal and Communal Office and to the Local Social Welfare Centre in Zakliczyn. The research material includes 528 documents (applications, requests, complaints). People who wrote those papers are poorly educated, usually unemployed or working as farmers. The linguistic and stylistic dimension of those texts reveals a low level of the authors’ linguistic skills. The texts reflect, inter alia, the influence of the phonetics of Polish standard linguistic code and the phonetic features of the Highland local dialects, as well as the lexis of colloquial Polish. The texts imitate some features of the offices’ style what cause a caricature effect.
    Źródło:
    Socjolingwistyka; 2016, 30; 101-113
    0208-6808
    Pojawia się w:
    Socjolingwistyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The press of Galicias German-speaking community published in Stanisławów and Lwów in the early 20th century
    Prasa Niemców galicyjskich wydawana w Stanisławowie i we Lwowie w I połowie XX wieku
    Autorzy:
    Röskau-Rydel, Isabel
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2058202.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    German minority in Poland in the early 20th century
    German-language press in Galicia and Lesser Poland (1904‒1939)
    Lwów (Lemberg)
    Stanisławów (Stanislau)
    mniejszość niemiecka w Polsce
    niemieckojęzyczna prasa (1904‒1939)
    Lwów
    Stanisławów
    Nauki Humanistyczne i Społeczne
    Opis:
    This article presents an overview of German-language periodicals published in Stanisławów and Lwów in the first half of the 20th century. They reflect the cultural, social and religious diversity of the local German com- munity, for the most part descendants of migrants who came to Galicia after it was incorporated into the Aus- trian Empire at the end of the 18th century. The history of those publications and of the local German-speaking community came to end after the German attack on Poland in 1939 and the incorporation of eastern Galicia into the Soviet Union.
    Artykuł zawiera przegląd periodyków wydawanych dla Niemców galicyjskich w Stanisławowie i Lwowie w pierwszej połowie XX w. Omawiane tytuły odzwierciedlają zróżnicowanie kulturalne, socjalne i wyznaniowe Niemców będących potomkami kolonistów osiedlonych pod koniec XVIII w. w zaborze austriackim, czyli w Galicji. Kres wydawania tej prasy, jak i istnienia tej małej społeczności w Polsce południowej przyniósł atak Niemiec na Polskę w 1939 r. i wcielenie Galicji Wschodniej do Związku Radzieckiego.
    Źródło:
    Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2021, 24, 3; 5-20
    1509-1074
    Pojawia się w:
    Rocznik Historii Prasy Polskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Struktura demograficzna ludności wyznania rzymskokatolickiego powiatu proszowickiego w końcu XVIII wieku
    Demographic Structure of the Population of the Roman Catholic Denomination in the County of Proszowice at the End of the 18th Century
    Autorzy:
    Kaźmierczyk, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1367866.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    demographic structure
    Civil-Military Order Commissions
    censuses
    Proszowice County
    Lesser Poland
    the 18th century
    historical demography
    struktura demograficzna
    Komisje Porządkowe Cywilno-Wojskowe
    spisy ludności
    powiat proszowicki
    Małopolska
    XVIII wiek
    demografia historyczna
    Opis:
    W artykule przedstawiono analizę struktury demograficznej ludności rzymskokatolickiej powiatu proszowickiego na podstawie spisów Komisji Porządkowej Cywilno-Wojskowej Województwa Krakowskiego z lata 1790–1792. Wykorzystana podstawa źródłowa pozwala na wiarygodne przedstawienie populacji wsi oraz miast dużego powiatu województwa krakowskiego, uwzględniając płeć, wiek i stan cywilny ludności. Umożliwia także dokonanie porównań z innymi obszarami Rzeczypospolitej.
    The article presents an analysis of the demographic structure of the Roman Catholic population in the County of Proszowice on the basis of the censuses carried out in the years 1790–1792 by the Civil-Military Order Commission [Polish: Komisja Porządkowa Cywilno-Wojskowa] of the Cracow Voivodeship. Thanks to the available sources it is possible to reconstruct the population of villages and towns of a big county of the Cracow Voivodeship, according to their sex, age and marital status. It is also possible to compare those results with other regions of the Polish-Lithuanian Commonwealth.
    Źródło:
    Przeszłość Demograficzna Polski; 2017, 39; 117-139
    0079-7189
    2719-4345
    Pojawia się w:
    Przeszłość Demograficzna Polski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polityka gospodarcza księcia Bolesława V Wstydliwego wobec biskupstwa i katedry krakowskiej
    The Economic Politics of Prince Boleslaw V the Chaste in Relation to Bishopric and the Krakow Cathedral
    Autorzy:
    Gryguć, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/560437.pdf
    Data publikacji:
    2014-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Bolesław Wstydliwy
    immunitet gospodarczy i ekonomiczny
    Małopolska w XIII wieku
    kolonizacja na prawie niemieckim
    Kościół krakowski w XIII wieku
    przemiany gospodarcze w XIII wieku
    Prince Boleslaw V the Chaste
    economic immunity
    Lesser Poland
    Krakow Church in the 13th c.
    economic transformation in the 13th c.
    Opis:
    Niniejszy artykuł jest próbą ukazania przemian, jakie zaszły w Małopolsce w drugiej połowie XIII wieku. Był to okres bardzo dynamicznych przemian zarówno gospodarczych, jak też społecznych. Książę krakowsko-sandomierski Bolesław Wstydliwy zdawał sobie sprawę zarówno z konieczności zmian, jak też z możliwości, jakie ze sobą niosły. Znamienny był tu przykład płynący z krajów ościennych – szczególnie z księstw śląskich, Czech i Węgier, gdzie motorem owych przemian była kolonizacja na prawie niemieckim. Władca Krakowa, zdając sobie sprawę z potęgi gospodarczej biskupa i kapituły krakowskiej, starał się wciągnąć obie te instytucje w rytm przemian. Dzięki wsparciu Kościoła krakowskiego udało mu się zmodernizować i przyspieszyć przemiany zachodzące w księstwie krakowsko-sandomierskim. Współpraca pozwoliła wzmocnić się zarówno biskupowi i kapitule – poprzez uzyskanie rozległych przywilejów i rozwój gospodarczy swoich majątków, jak też wdrożyć nowe wzorce zagospodarowywania dóbr. Dzięki wzorowej współpracy na linii Kościół krakowski–monarcha udało się także uniknąć długich i często bardzo kosztownych sporów, jakie można było zaobserwować w księstwach ościennych. Niewątpliwie rządy wewnętrzne księcia Bolesława Wstydliwego i jego polityka oparta na porozumieniu z Kościołem krakowskim oraz wciągnięciu go w mechanizmy przemian gospodarczych pozwoliły na szybki rozwój jego władztwa – zarówno na płaszczyźnie handlowej, gospodarczej, jak i urbanizacyjnej oraz społecznej.
    This article is an attempt to demonstrate the transformations which took place in Lesser Poland in the late 13th century. The Krakow–Sandomierz Prince Boleslaw the Chaste knew very well that changes were both necessary and instrumental in creating new opportunities. The Prince tried to get the Krakow bishopric and the Krakow capitule involved in the rhythm of these transformations. Thanks to the support of the Krakow Church, he managed to modernise and accelerate changes in all of the Krakow-Sandomierz Principality. Mutual collaboration allowed the strengthening of both the bishopric and the capitule through via the acquisition of extensive privileges and the economic development of their estates. It also enabled the application of new models of goods distribution. Thanks to the model collaboration between the Krakow Church and the monarch, long-term and oftentimes costly conflicts, similar to ones observed in neighboring principalities, could be avoided.
    Źródło:
    Folia Historica Cracoviensia; 2014, 20; 7-33
    0867-8294
    Pojawia się w:
    Folia Historica Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-16 z 16

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies