Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "the Lesser Poland" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 16
Tytuł:
Ślady osadnictwa mezolitycznego i neolitycznego we wsi Kokotów, gm. Wieliczka, woj. małopolskie, stanowisko 20
The traces of the Mesolithic and Neolithic settlements in the village of Kokotów, Wieliczka district, the Małopolskie Voivodeship
Autorzy:
Czerniak, Lech
Wąs, Marcin
Józwiak, Bartosz
Szydłowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/896770.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
Mesolithic
Neolithic
early Bronze Age
the Lesser Poland
flint axes workshop
Opis:
The article presents the results of rescue excavations undertaken in connection with the construction of A4 motorway. The site is situated in the south-eastern outskirts of Cracow, in the area of the vast, sandy valley of the Vistula river. That area is distinguished from the predominant area of loess highlands in terms of the environmental conditions, particularly good for gathering and hunting, grazing cattle and obtaining various resources. The survey of that and several other, similarly located sites show that the zone became attractive, apart from the period of dominance of gathering and hunting communities, as late as in the Eneolithic and the early Bronze Age. The 161 pits, as well as the pottery and flint artefacts, recorded in Kokotów in the area of 0.56 ha, present the following chronological profile: a Mesolithic temporary campsite followed by a multiphase, but, in all cases, rather temporary presence of the Funnel Beaker culture community, the Corded Ware culture, the Mierzanowice and Trzciniec cultures. An important element of the nature of the profile of exploitation of that zone in the Eneolithic period and the early Bronze Age on the site in Kokotów are quite numerous relics connected with making and using flint axes, which may suggest obtaining wood.
Źródło:
Raport; 2015, 10; 7-42
2300-0511
Pojawia się w:
Raport
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Urzędy i urzędnicy w czasach księcia krakowsko-sandomierskiego Bolesława V Wstydliwego
Autorzy:
Maciaszek, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631836.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Bolesław the Chaste, Lesser Poland, offices, officials, the power elite, domestic policy, administration
Bolesław Wstydliwy, Małopolska, urzędy, urzędnicy, elita władzy, polityka wewnętrzna, administracja
Opis:
Bolesław the Chaste is one of the longest reigning rulers of Poland. Treacherously murdered in Gąsawa, Leszek the White (the father of Boleslaw V) left his son with many unsettled matters in the field of internal politics. The reasserting of the position of the nobles was ensured by the long period of protective governance when Bolesław was underage. In the area of Bolesław’s court, the Duke’s office was particularly wellformed. Chancellors and vice-chancellors were supported by numerous chaplains and clerics in their work. In the times of the regency in the Chaste’s time and his proper reign of the Duchy of Kraków and Sandomierz, the sources show, for the first time, the appearance of many land and court offices. In the long epoch of Bolesław the Chaste, significant changes in the system and administration of the state were recorded. Court offices were transformed into land offices. The main purpose of the article is to present the changes that have been made, the mechanisms of promotions at offices and discuss the competences and staffing of some offices.
Zamordowany w Gąsawie Leszek Biały, ojciec Bolesława V Wstydliwego, zostawił swojemu synowi w spadku wiele nieuporządkowanych spraw w zakresie polityki wewnętrznej. Długie rządy opiekuńcze za małoletniego Bolesława sprzyjały umacnianiu się pozycji możnych. W zakresie dworu księcia szczególnie dobrze ukształtowała się kancelaria. Kanclerze i podkanclerze wspierani byli w swej pracy przez licznych kapelanów i kleryków. W czasie regencji i za właściwych już rządów Bolesława Wstydliwego w księstwie krakowskim i sandomierskim, źródła wykazują pojawienie się po raz pierwszy wielu urzędów ziemskich i dworskich. W długiej epoce Bolesława Wstydliwego utrwalały się doniosłe zmiany w ustroju i administracji państwa. Urzędy dworskie uległy przeobrażeniu w urzędy ziemskie. Głównym celem artykułu jest przedstawienie dokonanych przemian, mechanizmów awansów na urzędach oraz omówienie kompetencji i obsady niektórych urzędów.
Źródło:
Res Historica; 2019, 47
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwór, wieś i plebania w zachodniej Małopolsce w końcu XVIII i na początku XIX wieku w świetle najnowszych badań
Autorzy:
Ślusarek, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441846.pdf
Data publikacji:
2015-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Małopolska
Galicja
szlachta
chłopi
duchowieństwo
Lesser Poland
Galicia
the nobles
peasants
clergy
Opis:
In the article initial results of research conducted within the research project “Court, village and vicarage in the social space of the west Lesser Poland in years 1772-1815” have been presented. It appears that studies done on the basis of sources produces in the conditions of the legal and political system of the First Republic of Poland, of the Austrian and Prussian annexed territories as well as the Duchy of Warsaw are surprisingly good. Most of all it was a very good idea to compare and confront sources of various origin e.g. old-Polish area inventories with Austrian tax and urban records. Thanks to that the image of countryside relations at the era of the Fall of the Polish state may be presented in a new and at the same time more complete light. It should be added that this picture seems to be totally different from the one that was popularized in the 50s and 60s of the 20th century when the thesis about the class battle in the countryside was attempted to be promoted.
W artykule zaprezentowano wstępne rezultaty badań prowadzonych w ramach projektu badawczego „Dwór, wieś i plebania w przestrzeni społecznej zachodniej Małopolski w latach 1772–1815”. Okazuje się, że studia prowadzone w oparciu o źródła wytworzone w warunkach prawno-ustrojowych I Rzeczypospolitej, zaborów austriackiego i pruskiego, a także Księstwa Warszawskiego są nadspodziewanie dobre. Przede wszystkim udanym zabiegiem było zestawienie i konfrontacja źródeł różnej proweniencji, np. staropolskich inwentarzy gruntowych z austriackimi fasjami podatkowymi i opisaniami urbarialnymi. Dzięki temu obraz stosunków wiejskich w dobie upadku Rzeczypospolitej można przedstawić w nowym i zarazem pełniejszym świetle. Dodajmy, obraz ten wydaje się diametralnie inny od tego, jaki został upowszechniony w latach 50.–60. XX w., kiedy w historiografii starano się lansować tezę o trwającej na wsi walce klasowej.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2015, 1; 48-60
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pobożność polityką motywowana - o działalności księcia krakowskiego i sandomierskiego Bolesława V Wstydliwego wobec klasztorów
Piety as motivational policy - Bolesław V The Chaste, Duke of Cracov and Sandomierz and his activity towards monasteries
Autorzy:
Maciaszek, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1035921.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
Tematy:
bolesław wstydliwy
dzieje kościoła w małopolsce
gryfici
klasztory
odrowążowie
książę krakowsko-sandomierski 1226-1279
Bolesław the Chastle
Duke of Cracov and Sandomierz 1226-1279
history of the Church in Lesser Poland
Griffin Dynasty
monarsteries
Odrowąż family
Opis:
Celem artykułu jest omówienie specyfiki działalności księcia krakowskiego i sandomierskiego Bolesława V Wstydliwego wobec klasztorów. Wspomnianemu władcy nie można odmówić hojności wobec Kościoła. Nie można jednak nie spostrzec, że owa hojność – zwłaszcza wobec klasztorów założonych przez najbardziej potężne rody – była pochodną sytuacji politycznej i aktualnej pozycji owych rodów w elicie władzy. Ilość przywilejów dla „rodowych” konwentów była wprost proporcjonalna do znaczenia ich założycieli w państwie Bolesława. Działalność donacyjna księcia stała się narzędziem politycznym. Należy zwrócić uwagę, że zmniejszenia ilości wystawianych przywilejów nie doświadczyły fundacje rodów mało znaczących w XIII w., czy fundacje monarsze.
The purpose of the article is to discuss the specifics of the activities of the Duke of Cracow and Sandomierz, Bolesław V the Chaste towards monasteries. Although the ruler was generous towards the Church, it must be noticed that his generosity - especially towards monasteries founded by the most powerful families - was a derivative of the political situation and the current position of these families in the power elite. The number of privileges for “family” convents was directly proportional to the importance of their founders in Bolesław's state. The Duke's donations became a political tool. It should be noted, however, that foundations of insignificant families in the 13th century or royal foundations did not experience a reduction in the number of privileges issued.
Źródło:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2020, 133; 29-54
0137-3218
2720-0590
Pojawia się w:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co dalej w dyskusji nad regnum ablatum? Krótki szkic w 30. rocznicę ukazania się artykułu profesora Wacława Korty
Autorzy:
Piętkowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2185107.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Historyczny
Tematy:
regnum ablatum
Mieszko I
Boleslaus II the Pious
Thietmar
Lusatia
Silesia
Lesser Poland
Niemcza
Opis:
The article present the contemporary discussion among medievalists on the conflict that occurred at the end of 10th century between Mieszko I, duke of Polans, and Boleslaus II the Pious, the ruler of Bohemia; such conflict has been mentioned by Thietmar, bishop of Merseburg, in his chronicle. The dispute centered on a territory which Thietmar enigmatically referred to as regnum ablatum.
Źródło:
Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka; 2020, 75, 1; 5-28
0037-7511
2658-2082
Pojawia się w:
Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawa następstwa tronu po Bolesławie V Wstydliwym, księciu krakowskim i sandomierskim
Autorzy:
Supernak, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560367.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Bolesław the Chaste
Leszek the Black
Lesser Poland
choice of the ruler
succession to the throne
Bolesław Wstydliwy
Leszek Czarny
Małopolska
elekcja władcy
następstwo tronu
Opis:
Bolesław the Chaste, the prince of Cracow did not have children, perhaps as a result of the weddings of chastity he made with his wife. In 1265, prince Bolesław, probably during the illness, adopted his relative – Leszek the Black – and made him the successor to the throne in Cracow. The second title of Leszek to the throne was the election of the mighty. During the Piast period, in the Cracow-Sandomierz Duchy, the ruling prince was elected. The first such elected ruler of Cracow, called princeps, was Kazimierz the Just and then his minor son Leszek the White. Successive monarchs were also elected by electionbut, the elections were maintained in the Piast dynasty and were usually only a confirmation of the election, as in the case of Leszek the Black. Bolesław selected Leszek among others because they had starded to cooperate with him during the war between Bohemia and Hungary. Leszek the Black as the heir of the Chaste married Gryfina, the niece of Kinga. It seems that the mighty have accepted the decision of Bolesław on the succession of the throne.
Bolesław Wstydliwy, książę krakowski był bezdzietny, być może w wyniku ślubów czystości, jakie złożył z żoną. W 1265 roku książę Bolesław w czasie swojej choroby adoptował swojego krewnego – Leszka Czarnego – i uczynił go następcą tronu w Krakowie. Drugim tytułem Leszka do tronu była elekcja możnych. W okresie piastowskim w księstwie krakowsko-sandomierskim wybierano księcia zwierzchniego. Pierwszym tak wybranym władcą krakowskim, zwanym princepsem, był Kazimierz Sprawiedliwy, a następnie jego nieletni syn Leszek Biały. Kolejni monarchowie byli również wybierani w drodze elekcji, lecz wybory utrzymywano w dynastii Piastów i były one z reguły jedynie potwierdzeniem elekcji, tak jak w przypadku Leszka Czarnego. Bolesław wybrał Leszka między innymi dlatego, że ten zdecydował się współpracować z nim w czasie wojny między Czechami a Węgrami. Leszek Czarny jako spadkobierca Wstydliwego poślubił Gryfinę, siostrzenicę Kingi. Wydaje się, że możni akceptowali decyzję Bolesława w sprawie następstwa tronu.
Źródło:
Folia Historica Cracoviensia; 2018, 24, 1
0867-8294
Pojawia się w:
Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Śmierć króla Władysława Łokietka w małopolskim dziejopisarstwie XIV wieku
Death of King Władysław the Elbow-High in Lesser Poland historiography of 14th century
Autorzy:
Ożóg, Krzysztof
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/24964707.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Władysław Łokietek
śmierć króla
dziejopisarstwo
Małopolska
XIV wiek
Władysław the Elbow-High
death of the king
historiography
Lesser Poland
14th c
Opis:
Autor analizuje przekazy dziejopisarskie o śmierci króla Władysława Łokietka, zmarłego 2 marca 1333 r., znajdujące się w kilku małopolskich zabytkach historiograficznych z XIV w. Najobszerniejsza relacja o ostatnich chwilach życia i śmierci tego władcy zachowała się w kontynuacji Annales Polonorum deperditi z lat 1330‒1340, przekazanej przez Rocznik Traski, Rocznik małopolski Szamotulskiego i Rocznik małopolski Kuropatnickiego. Została ona sporządzona przez anonimowego historiografa, zapewne krakowskiego franciszkanina, który był świadkiem opisywanych wydarzeń lub posiadał informacje bezpośrednio z królewskiego dworu. Do tej relacji dołączył on krótką polityczną biografię władcy oraz jego charakterystykę, w której ukazał Łokietka jako dobrego władcę chrześcijańskiego, zatroskanego o Królestwo i poddanych oraz cieszącego się wsparciem i opieką Boga w drodze do korony królewskiej i w rządach. Pozostałe zapiski nekrologiczne i annalistyczne, dotyczące śmierci króla Władysława Łokietka, zawarte w małopolskich zabytkach historiograficznych z XIV w. (Kalendarz katedry krakowskiej, Kronika katedralna krakowska, Rocznik świętokrzyski, Rocznik miechowski, utwór „De morte Wladislai Lokyetk regis Poloniae”), ograniczały się do daty (niekiedy tylko rocznej) i samego faktu śmierci bez podania bliższych szczegółów oraz okoliczności jego zgonu.
The author analyses historiographical reports concerning the death of King Władysław the Elbow-High on 2 March 1333, found in several historiographical sources from Lesser Poland in the 14th century. The most extensive account of the last moments of the life and death of the king is found in the continuation of Annales Polonorum deperditi from the years 1330‒1340, provided by the Traska Annals, the Szamotulski Lesser Poland Annals and the Kuropatnicki Lesser Poland Annals. It was written by an anonymous historiographer, probably a Franciscan from Kraków, who witnessed the events described or had news directly from the royal court. This account was accompanied by a short political biography of the king and his characteristics, in which the Elbow-High was presented as a good Christian ruler, concerned about the kingdom and his subjects and enjoying God’s support and protection on his way to the royal crown and during his reign. Other obituaries and annalistic notes concerning the death of King Władysław the Elbow-High, included in the Lesser Poland historiographical sources of the 14th century (Calendar of the Cracow Cathedral, Cracow Cathedral Chronicle, Świętokrzyski Annals, Miechów Annals, “De morte Wladislai Lokyetk regis Poloniae”), were limited to the date (sometimes just the year) and the fact of his passing without any further details or circumstances of his death.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 23-38
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy Galicja i Małopolska w okresie ustalania granicy wschodniej Drugiej Rzeczypospolitej (na przykładzie „Gazety Lwowskiej” z lat 1918-1923)
The names Galicja and Małopolska in the period of establishing eastern borders of the Second Republic of Poland (on the example of “Gazeta Lwowska” from 1918 to 1923)
Autorzy:
Sagan-Bielawa, Mirosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2167448.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
funkcje nazw własnych
choronimia
okres międzywojenny
Galicja
Małopolska
functions of proper names
choronymy
the interwar period
Galicia
Lesser Poland
Opis:
Artykuł porusza kwestię wykorzystania nazewnictwa w kreowaniu i opisywaniu rzeczywistości społecznej. Szczegółowym celem pracy jest omówienie funkcji nazw Galicja i Małopolska w okresie międzywojennym na przykładzie tekstów prasowych ukazujących się w „Gazecie Lwowskiej” w czasie, kiedy kształtowały się granice Drugiej Rzeczypospolitej i toczył spór o przynależność państwową wschodniej części Galicji. Podstawą badań jest materiał z numerów wydawanych pomiędzy listopadem 1918 r. a czerwcem 1923 r. Analiza materiału ma charakter ilościowy i jakościowy. Analiza ilościowa dotyczy zmieniającej się frekwencji każdej z obu nazw w „Gazecie Lwowskiej”, uwzględnia przy tym nazwy z członem określającym wschodni/zachodni oraz wyrazy pochodne, tj. przymiotniki małopolski/galicyjski oraz nazwy osobowe Galicjanin/Małopolanin. Analiza jakościowa ma na celu przedstawić kontekst użycia tego nazewnictwa, zakres obydwu nazw uwidoczniony w tekstach prasowych, a także strategię dyskursywną przyjmowaną przez autorów artykułów, w których nierzadko pojawiają się jednocześnie oba choronimy. Analiza pozwala pokazać funkcję ideologiczną, jaką pełniła nazwa Małopolska w okresie walki o granice państwa polskiego, oraz opisać zmieniające się w tamtym czasie znaczenie nazwy Galicja. Wnioski z pracy potwierdzają też ustalenia innych badaczy (Batowski, 1993; Hibel, 2014), iż w języku polskim Galicja Wschodnia istniała przede wszystkim jako element dyskursu międzynarodowego, natomiast w polityce wewnętrznej Polski zastąpiła ją nazwa Małopolska Wschodnia (lub Wschodnia Małopolska).  
The study addresses the use of naming in creating and describing a given social reality. The specific purpose of this work is to discuss the function of the names Galicja and Małopolska in the interwar period on the example of press texts from “Gazeta Lwowska”. The object of study were publications issued between 1918 and 1923, when the borders of the Second Polish Republic were being formed and the Polish-Ukrainian dispute over the nationality of the eastern part of Galicia was taking place. The analysis of the material is both quantitative and qualitative. The quantitative analysis deals with the changing frequency of each of the two names in “Gazeta Lwowska”, taking into account names with a wschodnia/zachodnia (Eng. eastern/western) component and derivative words, i.e., the adjectives małopolski/galicyjski and the personal names Galicjanin/Małopolanin. The qualitative analysis shows the nomenclature in context, the range of both names, as well as the discursive strategy adopted by the authors of individual articles in which both choronyms frequently appear. The combination of these two methods makes it possible to show the ideological function played by the name Małopolska during the struggle for the borders of the Polish state, and to describe the changing meaning of the name Galicja at that time. The findings of the paper also support the findings of other researchers (Batowski, 1993; Hibel, 2014), namely that Eastern Galicia existed primarily in Polish as an element of international discourse, while in Polish domestic politics it was replaced by the name Wschodnia Małopolska.
Źródło:
Onomastica; 2022, 66; 109-124
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła rocznikarskie w biogramach najdawniejszych hierarchów (do końca XII w.) w "Katalogu biskupów krakowskich" Jana Długosza
The Annals in the Short Biographies of the Oldest Cracow Bishops in Jan Długosz’s "The Catalogue of the Cracow Bishops"
Autorzy:
Małajowicz, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22676867.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:
Jan Długosz
The Catalogue of the Cracow Bishops
medieval historiography of Lesser Poland
Polish annals
Katalog biskupów krakowskich
średniowieczne dziejopisarstwo małopolskie
roczniki polskie
Opis:
The aim of the article was to analyse the use of annals as sources for the first seventeen short biographies of bishops in Jan Długosz’s The Catalogue of Cracow Bishops which was written in its first version short after 1451. The research showed that Długosz used annals from Lesser Poland: The Annals of the Cracow Chapter, The Cracovian Annals, three Małopolska Annals from Dąbrówka’s Lubin Codex, Kuropatnicki’s Codex, Piotr of Szamotuły’s Heilsberg Codex, or their lost archetypes, and The Holy Cross Annals. Most often Długosz used The Annals of the Cracow Chapter and three Małopolska Annals from which he gained the dates of ordinations and deaths of Cracow bishops. The analysis also revealed that Długosz did not make use of the archetype of Małopolska Annals from Konrad Gesselen’s Królewiec Codex. The Cracovian Annals and The Holy Cross Annals were used by Długosz occasionally, each twice in the examined part of Długosz’s catalogue.
Źródło:
Łódzkie Studia Teologiczne; 2023, 32, 1; 135-148
1231-1634
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gwara mówiona w pismach o charakterze oficjalnym (na przykładzie korespondencji do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Zakliczynie)
Spoken local dialect in official papers (on the example of papers submitted to the Local Social Welfare Centre in Zakliczyn)
Autorzy:
Piechnik, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594338.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Zakliczyn
gwary pasa pogórskiego
dialekt małopolski
gwara w tekście
local dialects of the highlands
a Lesser Poland dialect
local dialects in texts
Opis:
Artykuł dotyczy wpływu gwary (czyli języka mówionego) na kształt językowy pism kierowanych przez mieszkańców Pogórza Ciężkowicko-Rożnowskiego do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej (GOPS) w Z akliczynie, w powiecie tarnowskim, w latach 2006–2014. Analizie poddano 248 tekstów. Pochodzą one zwykle od słabo wykształconych osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej, zajmujących się wyłącznie rolnictwem – więc od grupy, u której można się spodziewać stosunkowo dobrze zachowanej gwary. Cechy gwarowe, odnotowane jedynie w 10% pism, wskazują na brak wystarczających kompetencji językowych i komunikacyjnych, które pozwoliłyby piszącym na przełączenie kodu. Teksty utrwalają gwarowe cechy fonetyczne (zwłaszcza wokaliczne), a także morfologiczne (szczególnie słowotwórcze) oraz leksykalizmy, których dialektalna proweniencja nie jest uświadamiana.
The article discusses the influence of a local dialect (i.e. spoken language) on the linguistic shape of papers submitted by the inhabitants of the Highlands of Ciężkowice-Rożnów to the Local Social Welfare Centre (GOPS) in Zakliczyn, in the Tarnów district, from 2006 to 2014. 248 texts have been analysed. Most of them were written by poorly educated people in a difficult financial situation, who only deal with farming – i.e. by the group of people whose knowledge of a local dialect is expected to be relatively good. Local dialect features, detected in only 10% of the papers, indicate the lack of sufficient language and communication skills that would make it possible for the authors to switch the code. The texts reflect local dialect phonetic features (especially vocalic ones), morphological features (especially those related to word-formation), as well as lexical units whose dialectal origin is not realized.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2015, 61; 175-184
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozmieszczenie ludności powiatu proszowickiego pod koniec XVIII wieku na podstawie spisów Komisji Porządkowej Cywilno-Wojskowej
The Distribution of Population in the County of Proszowice at the End of the 18th Century Based on the Censuses of the Civil-Military Order Commission
Autorzy:
Kaźmierczyk, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367862.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Lesser Poland
the 18th century
censuses
the country of Proszowice
population distribution
Civil-Military Order Commissions
Małopolska
XVIII wiek
spisy ludności
powiat proszowicki
rozmieszczenie ludności
Komisje Porządkowe Cywilno-Wojskowe
Opis:
Artykuł poświęcono rozmieszczeniu ludności powiatu proszowickiego województwa krakowskiego w końcu XVIII wieku na podstawie spisów Komisji Porządkowej Cywilno-Wojskowej Województwa Krakowskiego. Spisy te, mimo pominięć paru parafii, stosunkowo dokładnie oddają stosunki panujące w powiecie. Z tego względu możliwe było przeprowadzenie analizy dotyczącej nie tylko ogólnej liczby ludności w poszczególnych miejscowościach i parafiach, ale także rozmieszczenia Żydów, szlachty i duchowieństwa. Ponadto skupiono się na takich zagadnieniach, jak analiza struktury własności w powiecie, powierzchnia parafii, gęstość zaludnienia, urbanizacja powiatu. W badaniach posłużono się metodami statystycznymi oraz narzędziami GIS.
The article deals with the distribution of population in the county of Proszowice (within the Voivodeship of Cracow) at the end of the 18th century based on the censuses of the Civil-Military Order Commission of the Cracow Voivodeship. The censuses in question, in spite of the fact that a few parishes were passed over, depicted the situation quite precisely. That is why it was possible to carry out an analysis not only of the overall number of population in particular places and parishes but also of the distribution of Jews, gentry and clergy. A special attention was paid to the ownership structure in the county, the surface of parishes, the density of population and the urbanisation of the county. The GIS (Geographic Information System) tools and statistical methods were used in the analysis.
Źródło:
Przeszłość Demograficzna Polski; 2016, 38, 4; 37-62
0079-7189
2719-4345
Pojawia się w:
Przeszłość Demograficzna Polski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pod auspicjami papieży – relacje między księciem krakowsko – sandomierskim Bolesławem V Wstydliwym a zakonem bożogrobców w Miechowie
Under Papal Auspices – the Relations between Bolesław V the Chaste, Duke of Cracow and Sandomierz and the Canons of the Holy Sepulchre in Miechów
Autorzy:
Supernak, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/545123.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
Tematy:
Bolesław V Wstydliwy
książę krakowsko-sandomierski
historia Kościoła
klasztor bożogrobców
Polska dzielnicowa
Bolesław V the Chaste
Duke of Cracow and Sandomierz
history of church
monastery of Holy Sepulchre
Poland during feudal fragmentation
Małopolska
Lesser Poland
papiestwo
the papacy
Opis:
Celem artykułu jest omówienie relacji między księciem Bolesławem Wstydliwym a bożogrobcami z klasztoru w Miechowie. Niemal od początku istnienia konwentu, miechowscy mnisi mogli liczyć na hojność ze strony możnych świeckich i duchownych oraz książąt, skutkiem czego była szybka rozbudowa klasztornego majątku. Życzliwą postawę względem bożogrobców okazywał także Bolesław V. Jego relacje z klasztorem – fundacją możnych Gryfitów, były odbiciem polityki władcy prowadzonej wobec tego rodu. Pierwsze przywileje dla miechowitów książę wydawał po objęciu tronu krakowskiego, nasilenie nastąpiło w latach 50-tych, a od początku lat 60-tych ilość ich spadła. Monarcha próbując ograniczać wpływy najważniejszych rodów, mniej wspierał rodową fundację Gryfitów w Miechowie. Zwraca uwagę, że konwent miechowski, jak żaden inny klasztor w księstwie krakowsko-sandomierskim, cieszył się ogromną protekcją i przychylnością kolejnych papieży. Wszystkie konflikty, gdzie jedną ze stron byli bożogrobcy, były rozstrzygane przez papieży na korzyść mnichów. Z powodu sporów o nieruchomości, upominany został sam Bolesław Wstydliwy.
: The aim of the article is to discuss the relations between Bolesław V the Chaste, Duke of Cracow and Sandomierz and the Canons of the Holy Sepulchre in Miechów. Almost from the beginning of the monastery’s existence, the monks of Miechów could count on the generosity of the wealthy laymen and clergy as well as dukes, which resulted in rapid growth of their estate. Bolesław V was also benevolent towards the Canons. His relations with the monastery – a foundation of the wealthy House of Griffins, were a reflection of his policy towards the House. The first privileges for the Canons were granted after the Duke’s succession to the Cracow throne and increased in the 1250’s, to decrease in the 1260’s. The monarch, trying to restrict the influence of the most important families, supported the House of Griffins’ foundation in Miechów in a less extensive way. It should be noted that the monastery in Miechów, more than any other in the Duchy of Cracow and Sandomierz, enjoyed a considerable patronage and favour of consecutive popes. All conflicts in which the Canons were a part were settled in their favour. Even Bolesław the Chaste himself was admonished by the pope because of a conflict about the estate.
Źródło:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2018, 130; 5-32
0137-3218
2720-0590
Pojawia się w:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Język pism kierowanych przez mieszkańców okolic Zakliczyna nad Dunajcem do instytucji gminnych
The language of the official papers submitted by the inhabitants of the Zakliczyn region to the municipal institutions
Autorzy:
Piechnik, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/475741.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
język mieszkańców wsi
styl pism oficjalnych
gwara Pogórza
dialekt małopolski
gwara w tekście
Zakliczyn
local dialects and culture of the Highlands
a Lesser Poland dialect
local dialects in texts
Opis:
Artykuł zawiera omówienie cech językowych pism o charakterze oficjalnym, kierowanych przez mieszkańców gminy Zakliczyn do Urzędu Miasta i Gminy Zakliczyn oraz do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Zakliczynie. Materiał badawczy obejmuje 528 dokumentów (podania, wnioski, prośby, skargi). Autorzy pism są słabo wykształceni, zwykle bezrobotni lub pracujący na roli i mają niskie kompetencje językowe, co odzwierciedla się w językowo-stylistycznej stronie ich tekstów. W pismach uwidaczniają się m.in. wpływy fonetyki polszczyzny ogólnej i gwar pogórskich oraz wpływy (głównie leksykalne) polszczyzny potocznej. Teksty utrwalają także karykaturalne cechy stylu urzędowego, który piszący próbują naśladować.
The objective of the article is to identify and discuss the linguistic features recorded in official papers submitted by the inhabitants of the Zakliczyn commune to the Zakliczyn Municipal and Communal Office and to the Local Social Welfare Centre in Zakliczyn. The research material includes 528 documents (applications, requests, complaints). People who wrote those papers are poorly educated, usually unemployed or working as farmers. The linguistic and stylistic dimension of those texts reveals a low level of the authors’ linguistic skills. The texts reflect, inter alia, the influence of the phonetics of Polish standard linguistic code and the phonetic features of the Highland local dialects, as well as the lexis of colloquial Polish. The texts imitate some features of the offices’ style what cause a caricature effect.
Źródło:
Socjolingwistyka; 2016, 30; 101-113
0208-6808
Pojawia się w:
Socjolingwistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The press of Galicias German-speaking community published in Stanisławów and Lwów in the early 20th century
Prasa Niemców galicyjskich wydawana w Stanisławowie i we Lwowie w I połowie XX wieku
Autorzy:
Röskau-Rydel, Isabel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2058202.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
German minority in Poland in the early 20th century
German-language press in Galicia and Lesser Poland (1904‒1939)
Lwów (Lemberg)
Stanisławów (Stanislau)
mniejszość niemiecka w Polsce
niemieckojęzyczna prasa (1904‒1939)
Lwów
Stanisławów
Nauki Humanistyczne i Społeczne
Opis:
This article presents an overview of German-language periodicals published in Stanisławów and Lwów in the first half of the 20th century. They reflect the cultural, social and religious diversity of the local German com- munity, for the most part descendants of migrants who came to Galicia after it was incorporated into the Aus- trian Empire at the end of the 18th century. The history of those publications and of the local German-speaking community came to end after the German attack on Poland in 1939 and the incorporation of eastern Galicia into the Soviet Union.
Artykuł zawiera przegląd periodyków wydawanych dla Niemców galicyjskich w Stanisławowie i Lwowie w pierwszej połowie XX w. Omawiane tytuły odzwierciedlają zróżnicowanie kulturalne, socjalne i wyznaniowe Niemców będących potomkami kolonistów osiedlonych pod koniec XVIII w. w zaborze austriackim, czyli w Galicji. Kres wydawania tej prasy, jak i istnienia tej małej społeczności w Polsce południowej przyniósł atak Niemiec na Polskę w 1939 r. i wcielenie Galicji Wschodniej do Związku Radzieckiego.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2021, 24, 3; 5-20
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Struktura demograficzna ludności wyznania rzymskokatolickiego powiatu proszowickiego w końcu XVIII wieku
Demographic Structure of the Population of the Roman Catholic Denomination in the County of Proszowice at the End of the 18th Century
Autorzy:
Kaźmierczyk, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367866.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
demographic structure
Civil-Military Order Commissions
censuses
Proszowice County
Lesser Poland
the 18th century
historical demography
struktura demograficzna
Komisje Porządkowe Cywilno-Wojskowe
spisy ludności
powiat proszowicki
Małopolska
XVIII wiek
demografia historyczna
Opis:
W artykule przedstawiono analizę struktury demograficznej ludności rzymskokatolickiej powiatu proszowickiego na podstawie spisów Komisji Porządkowej Cywilno-Wojskowej Województwa Krakowskiego z lata 1790–1792. Wykorzystana podstawa źródłowa pozwala na wiarygodne przedstawienie populacji wsi oraz miast dużego powiatu województwa krakowskiego, uwzględniając płeć, wiek i stan cywilny ludności. Umożliwia także dokonanie porównań z innymi obszarami Rzeczypospolitej.
The article presents an analysis of the demographic structure of the Roman Catholic population in the County of Proszowice on the basis of the censuses carried out in the years 1790–1792 by the Civil-Military Order Commission [Polish: Komisja Porządkowa Cywilno-Wojskowa] of the Cracow Voivodeship. Thanks to the available sources it is possible to reconstruct the population of villages and towns of a big county of the Cracow Voivodeship, according to their sex, age and marital status. It is also possible to compare those results with other regions of the Polish-Lithuanian Commonwealth.
Źródło:
Przeszłość Demograficzna Polski; 2017, 39; 117-139
0079-7189
2719-4345
Pojawia się w:
Przeszłość Demograficzna Polski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 16

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies