Temat: the I World War - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Przyczyny sukcesu lub niepowodzenia w budowaniu państw po pierwszej wojnie światowej: Polska i Czechosłowacja versus Ukraina
Autorzy:: Perehuda, Jewhen
Małkiewicz, Andrzej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1890916.pdf
Data publikacji:: 2019-12-31
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: pierwsza wojna światowa
niepodległość
republika
siły zbrojne
uznanie
międzynarodowe
the I World War
independence
republic
the military
diplomatic recognition
Opis:: The main goal of this paper is to show the crucial facts which led to the establishment at the end of the First World War of two sovereign states: the First Czechoslovak Republic and the Second Polish Republic. An attempt has also been made to provide background information on the reasons why the Ukraine did not gain independence in the time in question.
Źródło:: Historia Slavorum Occidentis; 2019, 4 (23); 115-131
2084-1213
Pojawia się w:: Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Koncepcja opieki nad dzieckiem w działalności społecznej Kościoła rzymsko-katolickiego w Łodzi w czasach I wojny światowej
The concept of childcare in charitable activities of the Roman Catholic Church in Łódźduring the World War I
Autorzy:: Sosnowska, Joanna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1395255.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:: aid provided by Roman Catholic parishes during the World War I
social activities of the Church during the World War I
childcare in the Roman Catholic Church
parish shelters
cheap eating places for children
Opis:: The aid provided by the Roman Catholic Church to residents of Łódźduring the World War I had many aspects and was a part of support provided to those who needed it by many entities of social life. Special care was provided by parish communities to Roman Catholic children, in particular those who were homeless or had been abandoned, orphans, half-orphans, or children from very poor families. Seven out of nine Roman Catholic parishes existing in Łódźin 1914-1918 conducted charitable activities in the form of providing children with meals, healthcare, shoes, clothes, all-day care, or elementary education. Shelters, orphanages, refuges, poorhouses, and cheap eating places were established in parishes. The most active entity was Towarzystwo Schronisk św. Stanisława Kostki [St. Stanislaus Kostka Association of Shelters]located in St. Stanislaus Kostka Parish (it ran 16 charitable institutions for children and the youth). A great credit in this area should also be given to shelters and cheap eating places existing at the following ŁódźRoman Catholic parishes: The Assumption Parish, St. Joseph Parish, St. Anna Parish, St. Casimir Parish, The Transfiguration Parish, and The Sweetest Jesus’ Heart Parish.
Źródło:: Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2014, 21; 230-244
1232-1575
Pojawia się w:: Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Brak mydła jako problem dnia codziennego mieszkańców Łodzi w czasie I wojny światowej
Lack of soap as a problem of everyday life of the inhabitants of Łódź during I World War
Autorzy:: Stawiszyńska, Aneta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/687878.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: mydło
Łódź 1914–1918
I wojna światowa
problemy aprowizacyjne w czasie I wojny światowej
soap
I World War
the shortages during I World War
Opis:: From the very beginning of the war in the city felt the lack of many essential for life products, including soap. Soon began to appear in counterfeit products and those imported illegally. Despite the high prices, the quality of the product was usually low. The lack of soap was a serious problem for hygienic reasons why many social organizations have tried to assure him to his charges. There were many advices how to replace soap by sand and other substances in the local press. Problems with the provision of soap led the authorities to introduce the rationing and issuing special coupons for soap.
Od początku wojny w mieście odczuwalny był brak wielu dóbr, w tym mydła. Wkrótce pojawiły się w sfałszowane produkty oraz te przywożone nielegalnie. Mimo wysokich cen jakość produktu była zazwyczaj niska. Brak mydła był poważnym problemem ze względów higienicznych, dlatego wiele organizacji społecznych próbowało zapewnić sobie jego zapasy. W prasie lokalnej pojawiało się wiele porad, takich jak np. zastąpić mydło piaskiem i innymi substancjami. Problemy z dostarczaniem mydła skłoniły władze do wprowadzenia racjonowania i wydawania specjalnych kuponów na deficytowy produkt.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2017, 98; 101-116
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Życie literackie Łodzi w czasie I wojny światowej
Literary life in Lodz during World War I
Autorzy:: Stawiszyńska, Aneta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/649809.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: history of Łódź
cultural life
literary life
World War the I
polish literature
polish poetry
Opis:: Łódź that has never had significant literary tradition, reached a few interesting debuts of young artists during the dramatic years of the war. Tuwim siblings should be named among them, along with Aleksander Kraśniański and Mieczysław Braun. Multi-ethnicity of Lodz resulted in a diverse view on the ongoing conflict, which found its echo in the work of local writers. In their works we find descriptions of both the drama of everyday life as well as questions about the meaning of the war and the future of the reborn state. Since there was problem with publishing books, the local newspaper publishes gave enormous contribution to the development of local literature by publishing the work of young artists on its pages.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2012, 18, 4; 67-84
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Galicyjscy uchodźcy wojenni w Żywcu w latach 1914–1915
Galician War Refugees in Żywiec in 1914—1915
Autorzy:: Szczepaniak, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/25428191.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:: Żywiec
Galicja
Austro-Węgry
I wojna światowa
uchodźcy wojenni w czasie I wojny światowej
Galicia
Austro-Hungary
World War I
war refugees during the World War I
Opis:: Celem artykułu jest przybliżenie procesu napływu galicyjskich uchodźców wojennych do Żywca w okresie od sierpnia 1914 do maja 1915 roku. W tekście przedstawiono dane liczbowe oraz informacje pozwalające scharakteryzować pod względem wyznaniowym i zawodowym przybyłych do Żywca uchodźców. Zwrócono również uwagę na zaangażowanie mieszkańców miasta w pomoc przybyłej ludności. Brak danych w literaturze historycznej uniemożliwia pełne porównanie zjawiska napływu uchodźców w innych miastach skrajnie zachodniej części Galicji. Zebrane w artykule informacje mogą posłużyć za materiał porównawczy w badaniach tego zagadnienia w kontekście innych miejscowości.
The failures of the Austro-Hungarian armed forces, which took place in the first months of the Great War, led to the emergence of the phenomenon of a war refugee. Some of the refugees did not leave the crownland or they stayed at its western end for a longer time. At that time, many refugees arrived in Żywiec. The aim of this paper is to present the process of the influx of refugees to the city. The conducted research allowed to conclude that about 2300 refugees registered in Żywiec in the period from August 1914 to May 1915. This number constituted over 40% of the pre-war inhabitants of the city. It is worth remembering that not all refugees entered the registration book kept by the local magistrate; therefore, this group was even larger in reality. The work focuses on the religious and professional structures of the refugees staying in Żywiec. The process of research of addresses that were provided by refugees who registered in Żywiec showed what kind of help was offered to them by the indigenous inhabitants of the city. The paper also attempts to analyse how Żywiec presented itself in comparison with other cities when it comes to the number of refugees staying in the city.
Źródło:: Wieki Stare i Nowe; 2022, 17, 22; 1-17
1899-1556
2353-9739
Pojawia się w:: Wieki Stare i Nowe
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Działalność opiekuńczo-wychowawcza ochronek dla dzieci przy łódzkich parafiach rzymskokatolickich i ewangelickich podczas I wojny światowej
Education and care activities of shelters for children at Roman – Catholic and Evangelical parishes during the First World War
Autorzy:: Sosnowska, Joanna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/503623.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:: opieka nad dziećmi w Łodzi podczas I wojny światowej
ochronki parafialne rzymskokatolickie w Łodzi w latach I wojny światowej ochronki parafialne ewangelickie
w Łodzi w latach 1914–1918
care for children in Łódź during the World War I
Roman-Catholic parochial shelters in Łódź during the World War I
Evangelical parochial shelters in Łódź during the World War I in 1914–1918
Opis:: In 1914–1918 Łódź was a community of many cultures, religions, and nationalities. Poles, Germans, Jews, Russians and representatives of other nations lived next to each other. People of different nationalities gathered in religious communities, different for separate religions, i.e. Catholics and Evangelicals grouped around parishes they lived in and Jews be-longed to Jewish communities (kahals). Regardless of their provenance, during the World War I all religious communities in Łódź tried to provide aid to those who needed it, most of all children. The scope and forms of the aid were diverse. This work discusses initiatives of Roman-Catholic and Evangelical parishes during the World War I consisting in the establishment of shelters for children at pre-school age. They also provided material, educational, and health-related aid as well as food, clothes, shoes, and medicines. Roman-Catholic parishes which existed in Łódź at that time ran 19 shelters. Most of them, i.e. 8, were established on the initiative and within the territory of St. Stanislaus Kostka parish. Other shelters operated in the Assumption, St. Anne, St. Joseph, St. Casimirus, the Transfiguration, and the Sacred Heart parishes. Each of St. Trinity and St. John Evangelical Parishes ran 3 institutions of that type. Financial situation of shelters was difficult and often depended on subsidies from the city. Although money was scarce, parochial communities led by their priests and pastors were active in providing aid for children during the World War I.
Źródło:: Łódzkie Studia Teologiczne; 2015, 24, 2; 107-133
1231-1634
Pojawia się w:: Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: CYWILIZACYJNY WYMIAR PIERWSZEJ WOJNY ŚWIATOWEJ
CIVILIZATIONAL DIMENSION OF THE FIRST WORLD WAR
Autorzy:: SYCH, ALEXANDER
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/550727.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Wyższa Szkoła Biznesu i Przedsiębiorczości w Ostrowcu Świętokrzyskim
Tematy:: I Wojna Światowa, kryzys cywilizacyjny społeczeństwa europejskiego, skutki wojny, upadek parlamentaryzmu i liberalizmu, kryzys eurocentryzmu
World War I, the civilizational crisis of the European society, war aftermath, the decline of parliamentarism and liberalism, the crisis of Eurocentrism
Opis:: Artykuł omawia cywilizacyjne aspekty źródeł i skutków I Wojny Światowej oraz jej rolę w transformacji podstaw cywilizacji europejskiej w dwudziestym wieku.
The article deals with the civilizational aspects of World War I origins and its aftermath as well as its role in the trans-formation of the foundations of the Euro-pean civilization in the twentieth century
Źródło:: Acta Scientifica Academiae Ostroviensis. Sectio A, Nauki Humanistyczne, Społeczne i Techniczne; 2015, 6(2)/2015; 167-177
2300-1739
Pojawia się w:: Acta Scientifica Academiae Ostroviensis. Sectio A, Nauki Humanistyczne, Społeczne i Techniczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Operacja Łódzka 1914 – Armia cieni
Łódź Operation 1914 – army of shadows
Autorzy:: Daszynski, Andrzej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/502919.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:: nekropolie Operacji Łódzkiej
cmentarze I wojny światowej
Polacy w czasie I wojny światowej
cemeteries of Łódź Operation
cemeteries of the First World War
Poles during the first world war
Opis:: In this article I would like to share with my readers a bit of excitement which accompanied me in my trip through space and time – the trip to the biggest and almost totally forgotten battle of the First World War. The outbreak of the First World War is very well described and as a historical fact does not require at the moment any wider description. However, it may remain unknown that the armies of the occupant states included not only the nationals of the given states but also the natives who lived on those territories. This mechanism caused a mass conscription of Poles who were later sent to the fronts to fight against other armies which often included many other Poles. Historians assess that out of all the soldiers taking part in the Łódź Operation (about seven hundred thousand soldiers of whom two hundred thousand died during three weeks of the Łódź Operation) at least 20% were Poles. This truth is being discovered now due to 170 graveyards and cemetery objects scattered around Łódź where the fights took place.
Źródło:: Łódzkie Studia Teologiczne; 2015, 24, 2; 27-32
1231-1634
Pojawia się w:: Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Wielka Wojna na Lubelszczyźnie. Zniszczenia historycznych miast i losy zabytków
The Great War in the Lublin Land. Destruction of historical cities and the losses suffered by historical monuments
Autorzy:: Gałecka, Marzena
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/535270.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:: Krasnystaw
Ostrów Lubelski
Końskowola
Wielka Wojna
I wojna światowa
straty i zniszczenia wojenne
the Great War
World War I
war losses and destructions
Opis:: During the Great War, 342 000 square kilometres, that is, nearly 90 percent of the territory of Poland (within the borders before 1939) were the areas of direct military activities. Out of the 16 provinces, damages and losses directly caused by the war were recorded in 13 of them. The total number of buildings destroyed or significantly damaged during the war (following the data referring to the area of the former Kingdom of Poland only) was over 1 884 000. The direct causes included artillery and gun fire, dismantling for the purposes of trenches and other military purposes, fuel, as well as accidental or intentional fires. In 1915, the withdrawal of the Russian army involved deliberate destruction and burning of buildings. As specified in the statistical data, the largest losses as regards buildings in the territory of the present-day Lublin Province (taking into account the losses in the territory of the former Kingdom of Poland) were recorded in the district of Chełm – 41.9% (the largest of all districts). In other districts, the percentage of destroyed buildings was as follows: in the district of Hrubieszów 29.5%, Tomaszów 21.2%, Lubartów 21.1%, Lublin 17.6%, Krasnystaw 17.4%, Puławy 16%, Biłgoraj 14.7%, Zamość 12.8%, Janów 8.8% and Łuków 8.2%. Within those districts, many towns with historical buildings and historical churches, Orthodox churches, synagogues and public utility buildings were destroyed. One of the most valuable towns destroyed during the War was Kazimierz nad Wisłą, in which a number of historical, 17th-century tenements were burned. The article describes the destructions in three towns of the Lublin Land: Krasnystaw, Końskowola and Ostrów Lubelski. Krasnystaw during World War I was conquered three times. It was a strategic town, among others, for the reason of the nearby Russian railway Lublin – Chełm – Kowel. Within the historical town (that is, excluding the suburbs), 180 buildings were destroyed, including 68 residential ones. The Baroque, former Jesuit church of Francis Xavier, built in the years 1695- 1717 following the design of the architect Jan Delamars, was damaged. The brick synagogue and the seat of town authorities were burned. In 1915, the Russian army withdrawing from the territory of the Kingdom of Poland fought fierce battles on the section Końskowola – Kurów – Markuszów – Garbów – Jastków. They resulted in, among others, the destruction of Końskowola, in which 326 buildings out of the 333 recorded ones were burned. Roman Catholic churches have survived, but other parish buildings and the historical bell tower from 1778 were destroyed. The synagogue built before 1882 was burned and, for that reason, it was closed until 1921. The wooden residential and utility buildings in Ostrów Lubelski were destroyed nearly in 2/3 in August 1915, as the fire caused by artillery fire of German forces, attacking the withdrawing Russian army, destroyed 512 residential buildings (out of 822 recorded in 1914). The brick, Baroque Roman Catholic church, built following a design of the architect Paweł Fontana and a brick Orthodox church built in the years 1888-1890 following a design of the architect Wiktor Syczugow, were damaged by bullets. The history of wartime destructions and the losses borne during World War I concerning single historical monuments, groups of monuments and in the areas of historical urban complexes has not been examined and described exhaustingly, and many archival sources have not been studied yet.
Źródło:: Ochrona Zabytków; 2015, 1; 23-41
0029-8247
Pojawia się w:: Ochrona Zabytków
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Kraj i emigracja na łamach „Konturów” — młodzieżowej kolumny w „Dzienniku Polskim i Dzienniku Żołnierza” (1957–1960)
Poland and émigré community in ‘Kontury’ — a youth column in the Polish Daily & Soldier’s Daily (1957–1960)
Autorzy:: Tarka, Krzysztof
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/421867.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: Emigracja polska w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej
czasopisma polskie w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej
„Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”
Polish diaspora in the United Kingdom after World War II
Polish press in the United Kingdom after World War I
The Polish Daily & Soldier’s Daily
Opis:: „Kontury” — młodzieżowa kolumna w „Dzienniku Polskim i Dzienniku Żołnierza”, ukazywały się w latach 1957–1960. Głównymi publicystami dodatku byli Jan M. Ciechanowski i Bolesław Sulik. „Młodzi” na emigracji wiązali nadzieję z liberalizacją systemu politycznego w Polsce po 1956 r., negowali sens dotychczasowej „niezłomnej” postawy „starych”.
‘Kontury’ — a youth column in the Polish Daily & Soldier’s Daily was published between 1957 and 1960. Its chief contributors Jan M. Ciechanowski and Bolesław Sulik represented the ‘young’ generation of émigrés who hoped that Poland’s political system would become more liberal after the ‘thaw’ of 1956. They also questioned the uncompromising attitude of the ‘old’ diehards
Źródło:: Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2013, 16, 2(32); 101-116
1509-1074
Pojawia się w:: Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: A War Poet in Absentia: the Year 1918 in Jaroslav Hašek’s Literary Output
Autorzy:: Jean, Boutan,
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/897619.pdf
Data publikacji:: 2019-09-24
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:: Jaroslav Hašek
Švejk
World War I
Russian Revolution
Russian civil war
Czechoslovak Legion
Armistice
fall of the Austro-Hungarian Empire
Soviet Union
1918
end of the war
Opis:: This article purports to give an outline of the major evolutions in Hašek’s literary output around the year 1918, a year that saw not only the end of the world war, but also, for the writer himself, the start of the Russian civil war. The Russian Revolution meant for Hašek, as he wrote in 1918, the transition from a “war between States” – or “war between Empires” – to a “war of the proletariat against capitalism”. The lack of safe information about Hašek’s biography during this short, yet crucial, period of his life does not still prevent us from retracing the repercussions of the great events of 1918 on the east front – the fall of the Austrian-Hungarian Empire, the founding myth of the Czechoslovakian Legion and the beginnings of the Soviet Union – in the literary works of an author who has been taxed for being a renegade to each of the three aforementioned causes. The particular issue of Švejk’s maturation during the war may help us to put the year 1918 into a perspective with the end (though, only to some extent) of the conflicts and the beginning (however protracted) of the post-war period. Whereas the novel was about the Good Soldier’s bursting into the conflict, this article observes Hašek himself, walking out of the world war.
Źródło:: Przegląd Humanistyczny; 2019, 63(1 (464)); 81-96
0033-2194
Pojawia się w:: Przegląd Humanistyczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Bodily Perspective in British Poetry of the Great War
Perspektywa cielesna w poezji brytyjskiej okresu I wojny światowej
Autorzy:: Czerniakowski, Maciej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1933927.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: perspektywa cielesna
poezja angielska I wojny światowej
poeta wojenny
poeta żołnierz
bodily perspective
the poetry of the First World War
war poet
poet soldier
Opis:: Artykuł analizuje ewolucję, jaka zaszła w poezji angielskiej w czasie pierwszej wojny światowej, poszczególne jej etapy oraz przyczyny zmian. W początkowej części artykułu wprowadzone zostaje rozróżnienie na dwa zasadnicze podokresy w rozwoju poezji wojennej w Wielkiej Brytanii. Punktem odniesienia umożliwiającym przyjęcie takiego podziału jest bitwa nad Sommą, która miała miejsce w 1916 r. Do okresu pierwszego zostaje zaliczony Rupert Brooke i jego, jak to jest powiedziane, naiwny stosunek do wojny jako miejsca, gdzie w chwale można zginąć za ojczyznę. Poezja Brooka w dalszej części artykułu przyjęta będzie jako swego rodzaju kontrapunkt, który ma podkreślać skalę przemian, jakie zaszły po tragicznej bitwie nad Sommą. Do drugiego okresu zostają przypisani Edmund Blunden, Wilfred Owen, Richard Aldington oraz Siegfried Sassoon. Dopiero tutaj w pełni zostaje pokazana ewolucja poezji wojennej, a w szczególności rozwój tak zwanej perspektywy cielesnej. Ta, bardzo jeszcze ograniczona w poezji Edmunda Blundena, osiąga apogeum swojej ostrości w poezji Siegfrieda Sassoona, którego poezja cechuje się niezwykłym stopniem okrucieństwa.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2010, 58, 5; 193-203
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: How to govern the city? Polish debates about urban policy during the First World War
Jak sprawować rządy w mieście? Polskie debaty o polityce miejskiej w trakcie I wojny światowej
Autorzy:: Śmiechowski, Kamil
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2130044.pdf
Data publikacji:: 2021-12-30
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: I wojna światowa – warunki życia
Królestwo Polskie
komitety obywatelskie
socjalizm municypalny
samorząd miejski
wybory samorządowe
living conditions during the World War I
Kingdom of Poland
citizen’s committees
urban self-government
municipal socialism
urban elections
Opis:: The subject of the article are Polish debates on urban policy during the First World War. This four-year period of time was, on the one hand, a huge economic and humanitarian crisis in the cities of the Kingdom of Poland. On the other hand, society achieved the possibility of self-organization through the organization of civic committees, but later also by taking part in municipal elections to councils established in the areas occupied by Central Powers and political campaigns in Warsaw or Łódź – two biggest and the most important cities in the Kingdom of Poland. Author analyzes the most representative aspects of an urban discourse from that period (including press and specialist literature published in Warsaw and Łódź), with particular emphasis on the issue of the dispute about the optimal shape of urban policy, scope of the self-government and the proper direction of urban development on the eve of Poland’s regaining independence and other Central and Eastern European countries. although the issue of municipal self-government appeared in almost every newspaper at that time, the new framework for city politics in Poland emerged in discussions between specialists and authors with the biggest knowledge and longtime experience in writing about this subject.
Przedmiotem artykułu są debaty na temat polityki miejskiej na obszarze okupowanych ziem polskich w trakcie I wojny światowej. Ten czteroletni okres czasu oznaczał z jednej strony olbrzymi kryzys ekonomiczny i humanitarny w miastach Królestwa Polskiego, z drugiej zaś możliwość samoorganizacji społeczeństwa poprzez organizację komitetów obywatelskich, a później także wybory do rad miejskich i kampanię wyborcze w największych miastach Królestwa Polskiego, Warszawie i Łodzi. W artykule analizie poddano dyskurs miejski z tego okresu publikowany na łamach prasy oraz w postaci specjalistycznych publikacji o tematyce miejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem kwestii sporu o optymalny kształt miejskiej polityki, zasięg działania samorządu miejskiego i właściwy kierunek rozwoju miast w przededniu odzyskania niepodległości przez Polskę oraz inne państwa Europy Środkowej i Wschodniej.
Źródło:: Przegląd Nauk Historycznych; 2021, 20, 2; 49-78
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:: Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Społeczeństwo polskie wobec armii rosyjskiej w pierwszych miesiącach I wojny światowej na podstawie literatury wspomnieniowej
Polish society attitudes towards the Russian Army in the first months of the Great War on the basis of memorial literature
Autorzy:: Golak, Artur
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2046437.pdf
Data publikacji:: 2022-01-14
Wydawca:: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:: I wojna światowa
Wielka Wojna
Królestwo Polskie
rosyjscy żołnierze
Kozacy
stereotyp
World War I
the Great War
the Kingdom of Poland (Congress Poland)
Russian soldiers
Cossacks
stereotype
Opis:: Celem niniejszego artykułu jest ukazanie wizerunku żołnierzy rosyjskich prezentowanego na kartach literatury wspomnieniowej, dokumentującej pierwszy rok Wielkiej Wojny. Tekst prezentuje postawy i opinie na temat żołnierzy armii rosyjskiej. Konfrontowane są one z ukształtowanym, skrajnie negatywnym, stereotypem rosyjskiego żołnierza funkcjonującym w polskim społeczeństwie. W artykule prezentowane są opinie indywidualne oraz spostrzeżenia wynikające z obserwacji reakcji ogółu mieszkańców, a dotyczące zachowania rosyjskiego wojska, relacji z cywilami, prezencji żołnierskiej. W artykule autor wskazuje na elementy rzeczywistości społeczno-politycznej, które były źródłem takiego stanu rzeczy.
The purpose of this article is to present the image of Russian soldiers as presented in the memoirs documenting the first year of the Great War. The text presents the attitudes and opinions expressed and presented about the soldiers of the Russian army. This is confronted with the formed, extremely negative stereotype of the Russian soldier functioning in Polish society. The text presents individual opinions and observations resulting from the scrutiny of the reactions of the general population, concerning the behavior of the Russian army, relations with civilians, and military presence. In the article, the author points to the elements of the socio-political reality that were the source of this state of affairs.
Źródło:: Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2021, 27, 1; 9-17
2299-2367
Pojawia się w:: Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Pomnik na wzgórzu Kaim. O potrzebie ochrony miejsc wypieranych z pamięci
Monument on Kaim Hill. The need to protect places erased from memory
Autorzy:: Marcinek, Roman
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/218501.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:: pomniki
pola bitew
ochrona pamięci
I wojna światowa, wandalizm
monuments
battlefields
protecting the memory
World War I
vandalism
Opis:: W setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości warto przypomnieć, że historia mogła też potoczyć się innym torem. Zimą 1914 na północ i wschód od Krakowa doszło do zaciętych walk armii carskiej i austro-węgierskiej. Kluczowe znaczenie miało starcie na wzgórzu Kaim (dziś w granicach miasta). Rosjan zatrzymano, a kontruderzenie odepchnęło ich w kolejnych tygodniach na wschód. Gdyby jednak Twierdza Kraków wtedy padła, do odrodzenia wolnej Polski mogłoby nie dojść. W 1915 na polu bitwy, w której zginęły trzy tysiące żołnierzy, postawiono pomnik. Prezydent Krakowa Juliusz Leo obiecał wówczas „zapisanie obrońców Krakowa przed nawałą nieprzyjacielską w historii naszego miasta złotymi głoskami”. Pamięć okazała się nietrwała i po roku 1918 została zmarginalizowana. Przez dziesiątki lat pomnik i pole bitwy były dewastowane. Miejsce, które powinno być symbolem odwagi, stało się przykładem braku troski o historyczną przestrzeń, identyfikację jej elementów, lekceważenia tożsamości miejsca. Zagrożeniami dla pomnika i jego otoczenia były: brak opieki konserwatorskiej, spontaniczny rozrost zieleni, zatarcie powiązań widokowych, wkraczająca na wzgórze chaotyczna zabudowa mieszkaniowa. Remont przeprowadzony w 2001 okazał się prowizorką. Władze miasta zainteresowały się obeliskiem na wzgórzu Kaim dopiero pod naciskiem opinii publicznej, kiedy obiekt został bezpośrednio zagrożony wielką inwestycją mieszkaniową. W kwietniu 2018 pomnik na wzgórzu Kaim wpisano do rejestru zabytków. Artykuł wskazuje potrzebę identyfikacji miejsc historycznych, które nie istnieją w powszechnej świadomości. Podkreśla znaczenie tożsamości. Upomina się o ochronę obiektów, które rozmaite „polityki historyczne” skazały na marginalizację, a z czasem na zapomnienie. Wzgórze Kaim to przykład na to, że brak troski konserwatorskiej i administracyjny klincz doprowadziły niemal do unicestwienia historycznej przestrzeni i materialnego śladu bitwy.
On the one hundredth anniversary of Poland regaining independence, it is worth remembering that history might also have run a different course. In the winter of 1914 fierce fights between the tsarist and the Austro- Hungarian armies took place to the north and east of Krakow. The battle on Kaim Hill (nowadays within the city limits) was of key importance. The Russians were stopped, and the counterattack pushed them off further east in the following weeks. However, had the Krakow Fortress fallen then, Poland might never have regained its freedom. In 1915, a monument was erected on the battlefield where three thousand soldiers died. President of Krakow, Juliusz Leo, promised then that “the defenders of Krakow against the enemy onslaught will be recorded with golden letters in the history of our city”. The memory turned out to be fleeting and after 1918 the event was marginalised. For decades the monument and the battlefield were vandalised. The site which should be a symbol of bravery became an example of neglect and insufficient care of historic space, identification of its elements and ignoring the identity of the place. The monument and its surroundings were threatened by: lack of conservation protection, uncontrolled growth of greenery, obliteration of viewing relations, and chaotic building development encroaching on the hill. In 2001 a makeshift renovation was carried out. The city authorities showed some interest in the obelisk on Kaim Hill only under the pressure of public opinion, whet the object was directly threatened by a huge building development investment. In April 2018, the monument on Kaim Hill was inscribed in the monument register. The article shows the need to identify historic sites which do not exist in popular awareness. It emphasises the significance of identity, and demands protection for objects which various “historical policies” doomed to marginalisation and gradual oblivion. Kaim Hill is proof that lack of conservation care and an administrative stalemate almost led to annihilating a historic site and material traces of the battle.
Źródło:: Wiadomości Konserwatorskie; 2019, 59; 115-123
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:: Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:: Komendantka Oddziału Kuriersko-Wywiadowczego I Brygady Legionów. Aleksandra Szczerbińska i towarzyszki broni
Autorzy:: Sikorska-Kowalska, Marta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1038316.pdf
Data publikacji:: 2019-08-30
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: historia kobiet
I wojna światowa
biografia
women’s history
history of the 1st World War
biography
Opis:: Artykuł omawia powstanie i działalność Żeńskiego Oddziału Kuriersko-Wywiadowczego, na czele którego stała Aleksandra Szczerbińska. Po wycofaniu się z Kielc Oddziałów I Brygady 30 października 1914 r. Aleksandra Szczerbińska „Ola” objęła komendę nad oddziałem kobiecym z rąk Kazimierza Sawickiego. Dowodzony przez nią Żeński Oddział Wywiadowczy jako część Oddziału Wywiadowczego podlegał najpierw I Pułkowi Piechoty Legionów, a następnie I Brygadzie. W oddziale tym służyło 46 kobiet. Były to członkinie Związku i Drużyn Strzeleckich, które miały kilkuletnie wykształcenie wojskowe. W oddziale kuriersko-wywiadowczym służbę pełniły również kobiety należące do politycznych organizacji niepodległościowych. Postawa, odwaga, determinacja wywiadowczyń z Żeńskiego Oddziału Kuriersko-Wywiadowczego wielokrotnie znajdowała uznanie w opiniach Józefa Piłsudskiego.
The paper presents the origins and activities of Women’s Courier and Intelligence Unit commanded by Aleksandra Szczerbińska. She became a Head of this Unit after it was retreated from Kielce together with troops of the 1st Brigade on 30th October 1914. This Unit was earlier commanded by Kazimierz Sawicki and was firstly a part of Intelligence Unit in the 1st Infantry Regiment, then in the 1st Brigade. The Unit consisted of 46 women, previous members of Shooting Troops, having few years of military experience. Some of them were also active members of independent political organizations. Bravery and skills of the members of Women’s Courier and Intelligence Unit were strongly appreciated by Józef Piłsudski.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2019, 104; 109-124
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:: Zarys problematyki budownictwa i strat wojennych w kościołach parafialnych diecezji lubelskiej po I wojnie światowej
An outline of construction issues and war losses in parish churches of the Diocese of Lublin after the First World War
Autorzy:: Kumor-Mielnik, Joanna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1023428.pdf
Data publikacji:: 2014-12-18
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: diecezja lubelska
zniszczenia wojenne
I wojna światowa
kościół
dzwony
budownictwo sakralne
the Diocese of Lublin
war damage
World War I
church
bells
religious buildings
Opis:: The content of this article is an introduction to a wider spectrum of the issues related to losses of life and material things the Diocese of Lublin suffered after the First World War. The article focuses on two major issues related firstly to the reconstruction of destroyed parish churches in the Diocese of Lublin in the postwar period and using for this purpose state subsidies and funds from the contributions of the parishioners; and secondly, related to the dynamics and intensity of the construction of new parish churches at that time. The rebuilding of churches and buildings connected with them was a priority in the fi eld of renovation and construction projects after World War I. The matter of less importance was to initiate the construction of new churches, erected mainly at the expense of parishioners, rarely with the use of state subsidies. In the 1930s the movement of building parish churches intensified. It was, however, a short-lived process, interrupted by the outbreak of another war. The dynamic growth in the number of new churches, observed in a relatively short period of time was caused, among other things, by the use of cheaper and more readily available wood, which resulted in the increase in wooden churches in the interwar period. The concise characterization of building regulations in the context of the construction of parish churches in the postwar period, the same as in the case of other issues, requires further research and in-depth analysis.
Źródło:: Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2014, 102; 101-122
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:: Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:: Zabór pruski wobec Aktu 5 listopada
The Prussian Partition in the face of the Act of 5th November
Autorzy:: Łysoń, Rafał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2164434.pdf
Data publikacji:: 2017-06-30
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: Niemcy
Akt 5 listopada
zabór pruski
pierwsza wojna światowa
Germany
the Act of 5th November
the Prussian Partition
World War I
Opis:: This article is an attempt at presenting the reception by the political elites of the Prussian Partition of the so-called Act of 5th November declared in 1916 by the central powers. It proclaimed the establishment of an independent Polish state as a protectorate of the central powers. The country’s territory was to encompass the parts of the Kingdom of Poland occupied by Germany and Austria-Hungary which formerly had been incorporated into Russia. The article presents briefly the political and social situation in the Prussian Partition at the time of the outbreak of WWI. The author presents primarily the attitudes of Polish political elites from the Poznań Province to the declaration. He also presents the political situation on the German side in the Prussian Partition. The article concludes with an indication that further research is required into the Partition’s political and social issues during World War I.
Źródło:: Historia Slavorum Occidentis; 2017, 2 (13); 42-56
2084-1213
Pojawia się w:: Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:: Konie i inne zwierzęta na ziemiach polskich w latach Wielkiej Wojny
Autorzy:: Sierakowska, Katarzyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/603209.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:: I wojna światowa
pamiętnikarstwo polskie XX w.
animal studies
World War I
Polish diary writing of the twentieth century
Opis:: W artykule podjęto próbę oceny zawartości materiałów pamiętnikarskich polskich autorów, dotyczących I wojny światowej, pod kątem obecności w nich relacji o zwierzętach. Analizie poddano konteksty, w jakich pojawiają się w zapiskach czworonogi oraz relacje ludzi i zwierząt w szczególnym okresie wojny.
The aim of the article is to analyze the content of diaries and memoirs by Polish authors dealing with World War I with regard to references to animals. The analysis concerns the contexts in which animals are mentioned and the mutual relationship between people and animals in extraordinary circumstances, in this case in times of war.
Źródło:: Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2019, 80
0080-3634
Pojawia się w:: Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:: Los rodziny Antoniego Mysakowskiego w pierwszym roku Wielkiej Wojny
The history of the family of Antoni Mysakowski in the first year of the Great War
Autorzy:: Garbacz, Krzysztof
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/535902.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:: Wielka Wojna
I wojna światowa
Antoni Mysakowski
Janina Mysakowska
Franciszek Stachnik
Eugenia Dominiowa
Biłgoraj
Huta Krzeszowska
Nowiny
Zawadki
Lubelszczyzna
Syberia
the Great War
World War I
the Lublin Land
Siberia
Opis:: For the author of this publication, the hundredth anniversary of the outbreak of World War I became an opportunity to look at its first dozen moths in the south of the Lublin Land in the context of both military activities and the fate of civilians on the example of the family of the exiled Antoni Mysakowski, an organist from Huta Krzeszowska. The article was written on the basis of available publications referring to military activities in that area as well as unpublished family archives from early 20th century. The sources comprise the letters and documents confirming the imprisonment of Antoni Mysakowski by Russians in 1914 and his exile to Siberia, as well as parts of the diary of his daughter Janina, containing, among others, short reports from the front and its back-up in the territory of the southern Lublin Land – the places where she stayed with her family at that time. As the registers of births, marriages and deaths specify, the family of Antoni Mysakowski was connected with the Lublin Land from at least the 18th century, initially with the region of Chełm and Krasnystaw. Jan Mysakowski, the grandfather of the author of the diary, came with his family to Huta Krzeszowska which, at that time, was located in the district of Biłgoraj, around 1880. Their son, Antoni, spent many years in Huta with his wife, Stanisława nee Nowakowska. In 1894, their daughter, Janina, was born there. When the war broke out, Janina Mysakowska stayed in the area of Zwierzyniec and Szczebrzeszyn. When she stayed in the forester’s lodge in Nowiny near Nielisz, she found herself in the area of fights between the Austrian 4th Army of General Moritz von Auffenberg and the Russian 5th Army of General Pavel von Plehve. At that time, between 26 August and 2 September 1914, there was a great battle, referred to as the Battle of Komarów. Janina recollects the fights of 28 August. At that time, Eugenia Dominiowa nee Aleksiewicz (1872-1917), the wife of a clerk employed with a local sugar factory lived in Klemensów, where ordinate Zamoyski had his residence. In her diary, she described the military activities in Klemensów and in other places in the southern Lublin Land. Parts of that diary were published in 1938 in “Teka Zamojska”. Antoni Mysakowski’s family, staying in the area of Szczebrzeszyn, did not know his fate or the fate of other inhabitants of Huta Krzeszowska after the Austrians had marched into the area. It was only after her return home in 1914, when the Austro-Hungarian army was forced behind the San, that Janina got to know that her father had accepted the Austrians’ proposal to take over the post of a head of the village and, as a result, he was arrested by Russians. Janina described briefly the situation in Huta, where Russian troops were deployed permanently, she mentioned the fights by the San river which lasted over three weeks, until the Russians had crossed the river. At that time, the situation of Antoni Mysakowski, which was subject to military jurisdiction, was dramatic. After the proceedings conducted in April 1915 in the Dęblin Fortress, he was brought to the prison in Lublin, from where he was to be exiled. Some of the letters addressed to him, as well as the notes of his daughter Janina, were written in that period. After his departure, Antoni lost contact with his closest family remaining in the Lublin Land – his ailing parents, his wife, exhausted with pregnancy and labour, and all his children, of which one died when he was in prison. In May and June 1915, there were fierce fights in the region of Nisko between the Austro-Hungarian and Russian forces. Janina recollects them in some parts of her diary written in Huta Krzeszowska. The Austrian-German forces which, at the beginning of May 1915 began their offensive in Galicia and managed to break off the Russian front near Gorlice, forced the Tsar’s forces to withdraw from the territory of the Kingdom of Poland. In the territories which the Russian army was leaving, the evacuation of civilians began. During the evacuation, which comprised the inhabitants of eastern provinces, not only the state property, Russian offices and officials with their family were taken away. There were cases of mass expelling of people from villages and towns and destroying everything that could not be taken to Russia. The expelled civilians were exiled to Russia. Janina writes about it in her diary. The following pages of the diary describe the war-time experiences of the family, written from the end of June 1915 during the stay at the forester’s lodge in Nowiny near Nielisz. For the second time, Janina had to spend dramatic days under the rain of gun and cannon bullets. She writes about the fights of enemy armies, in this case, from the position of Austro-Hungarian and German armies fighting with Russian forces. The offensive of the allied forces under the command of General Mackensen ended at the end of July and resulted in defeating the Third Russian Army in the territories to the south of Lublin. Another stop during the wartime journey of Janina Mysakowska and her family was a village Zawadki near Susiec, where, among others, her grandfather, Jan Nowakowski, stayed. The author of the diary gives a brief account of the news from the front. Some of the information was brought by Austrian soldiers, who were still deployed in Zawadki as late as in September 1915. At the end of August, those exiled to Russia began to return, among others, to Huta Krzeszowska and other places near Biłgoraj. They were those who stayed behind the Bug River, in Volhynia, that is, the closest to the area they lived in. More people began to return as late as in mid-September, mainly those from the Lublin Land and those who were relatively close to the home country. Those who were taken far into Russia either died of hunger and epidemics or returned later, since they had to travel longer distances. In October 1915, after wandering during the war for several months, Janina with her family returned to Huta Krzeszowska. In 1918, the mother, Stanisława, died after a long illness and, two years later, a chronic disease resulted in the death of the author of the diary. Antoni Mysakowski, expelled to Siberia, settled in a small village Prospichina near Achinsk. As his situation was dramatic, he was helped by one of the organizations active in Russia – the Central Citizens’ Committee. His return to the homeland became possible as late as in September 1923. After that, he lived for 25 years, since he died in 1948 in Biłgoraj. He was buried in a local parish cemetery, near the place where, years before, his wife and daughter, the author of the diary, had been buried. The family of Antoni Mysakowski was one of hundreds Polish families which experienced trauma during the Great War. Presenting their history in the light of the war-time events was possible mainly thanks to preserved family documents and the recollections of Jadwiga, one of Antoni’s younger daughters, who died a short time ago.
Źródło:: Ochrona Zabytków; 2015, 1; 43-75
0029-8247
Pojawia się w:: Ochrona Zabytków
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:: „Trochę za późno i za mało ale coś jest”. Polacy w Galicji wobec Aktu 5 listopada 1916 r.
“A bit too late and too little, but at least it’s something”. Poles in Galicia’s attitudes towards the Act of 5th November 1916
Autorzy:: Szymczak, Damian
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2164442.pdf
Data publikacji:: 2017-06-30
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: pierwsza wojna światowa
Austro-Węgry
kwestia polska
Galicja
World War I
Austria-Hungary
the Polish cause
Galicia (Eastern Europe)
Opis:: The outbreak of WWI offered hope to Poles from Eastern Europe’s Galicia that the so-called Austria-Poland solution would ensue. In the face of military and political weakness of Austria-Hungary, the idea failed to take root. The proclamation of the Act of 5th November 1916 indicated that the Polish state would be reconstructed under the auspices of the Second Reich. This arouse resentment among Poles living in Galicia who had hoped to be united with their compatriots in the Kingdom of Poland. During the outbreak of WWI, a majority of Poles in Galicia were in favour of the Austria-Poland solution. They hoped that once the Kingdom of Poland was taken away from Russia, Franz Joseph I would become the king of Poland. As a result, a new and powerful state would emerge: Austria-Hungary-Poland. In order to pursue this idea, Poles established the Supreme National Committee and the Polish Legions, a military force. Austria’s military defeats and general weakness of the monarchy put an end to these plans as the politicians in Vienna failed to be equally willing to pursue the solution. The initiative regarding the Polish cause was taken over by Germans and the Act of 5th November was proclaimed. This indicated that the reconstruction of the Polish state would be modelled by the Reich rather than the Habsburg monarchy. On the one hand, the proclamation of the Act of 5th November was welcomed in Galicia: it was the first document taking the Polish cause to the international arena. On the other hand, the end of the Austria-Poland idea led to resentment. Poles in Galicia were afraid that they would be left outside the new Polish state.
Źródło:: Historia Slavorum Occidentis; 2017, 2 (13); 85-101
2084-1213
Pojawia się w:: Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:: Komitet Obywatelski Niesienia Pomocy Biednym w Łodzi – organizacja, struktura, zadania w początkowym okresie I wojny światowej (1914–1915)
Komitet Obywatelski Niesienia Pomocy Biednym (Citizens’ Committee for Providing Aid to the Poor) in Lodz – organization, structure, and tasks at the initial period of the World War I (1914–1915)
Autorzy:: Sosnowska, Joanna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/687448.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Komitet Obywatelski Niesienia Pomocy Biednym w Łodzi
komisje obywatelskie
I wojna światowa
dostarczanie żywności ubogim
okręgi pomocowe
opieka społeczna
Komitet Obywatelski Niesienia Pomocy Biednym in Lodz
citizens’ committees
the World War I
providing food to the poor
aid districts
social care
Opis:: In the initial period of the World War I, there were two committees in Lodz with the status of social aid institutions: Główny Komitet Obywatelski miasta Łodzi – GKO (Main Citizens’ Committee of the City of Lodz) and Komitet Obywatelski Niesienia Pomocy Biednym – KONPB (Citizens’ Committee for Providing Aid to the Poor). Both of those organizations were formed virtually at the same time, i.e. on the first days of August 1914, and their activities complemented each other. The first of them took over the function of the city government with a number of competences in administration after Władysław Pieńkowski had left the city; the other one focused its efforts on typical social care for residents, who had suddenly found themselves in a situation of hazard to their safety, life, and health, at the risk of losing the source of income. The main goal of KONPB in the initial phase of the war was to provide material aid to the poorest residents of Lodz; the most important form of support used by the greatest number of people was provision of food. It was used by people of all religions and nationalities. They included, most of all, factory workers with families, people who lost their source of income, families of enlisted reservists, immigrants, homeless people, and those using services of many Lodz philanthropic and social organizations and institutions. This work presents several aspects of KONPB activities, such as the origins, structure, tasks, and financial resources as well as the cooperation and communication with GKO. Lodz citizens’ committees were liquidated by German occupation authorities on 30 June 1915, after almost a year of operations.
W początkowym okresie pierwszej wojny światowej istniały w Łodzi dwa komitety o statusie instytucji pomocy społecznej: Główny Komitet Obywatelski miasta Łodzi (GKO) i Komitet Obywatelski Niesienia Pomocy Biednego (KONPB). Obie te organizacje powstały praktycznie w tym samym czasie, tj. w pierwszych dniach sierpnia 1914 r., a ich działania wzajemnie się uzupełniały. Pierwszy z nich przejął funkcję miejskiego rządu z szeregiem kompetencji w administracji po opuszczeniu miasta przez prezydenta Władysława Pieńkowskiego; drugi skupił się na typowej opiece społecznej dla mieszkańców, którzy nagle znaleźli się w sytuacji zagrożenia dla ich bezpieczeństwa, życia i zdrowia, ryzykując utratę źródła dochodu. Głównym celem KONPB w początkowej fazie wojny było zapewnienie pomocy materialnej najbiedniejszym mieszkańcom Łodzi; najważniejszą formą wsparcia stosowaną przez największą liczbę osób było dostarczanie żywności. Korzystali z tego ludzie wszystkich religii i narodowości. Wśród nich byli przede wszystkim robotnicy fabryczni z rodzinami, ludzie, którzy stracili źródło dochodu, rodziny rezerwistów, imigrantów, bezdomnych i tych korzystających z usług wielu łódzkich organizacji filantropijnych i społecznych. W artykule przedstawiono kilka aspektów działań KONPB, takich jak geneza KONPB, struktura, zadania i zaplecze finansowe, a także współpracę i komunikację z GKO. Łódzkie komitety obywatelskie zostały zlikwidowane przez niemieckie władze okupacyjne 30 czerwca 1915 r., po prawie roku działalności.
Źródło:: Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2018, 20; 68-88
2450-6796
Pojawia się w:: Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:: Sejny a niepodległość
Sejny and Independence
Autorzy:: Wysocki, Wisław Jan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/512532.pdf
Data publikacji:: 2019-03-30
Wydawca:: Wydawnictwo Diecezjalne Adalbertinum
Tematy:: history of the 19th and 20th century
World War I
Russian partition
Sejny Uprising
regaining independence by Poland
Opis:: The land in the north-eastern corner of Poland (the region of Suwałki, Sejny, Augustów) was in the Russian partition for 100 years. Everything that was connected with Poland was fought by repressions. This area was full of nationality, cultural and religious variety. After the World War II a chance for regaining independence by Poland and Lithuania has appeared. Lithuanian people did not want to agree to the border line according to the so called Foch line. Germans who had to withdraw, favored the formation of the structure of Lithuanian authorities. It leaded to the Sejny Uprising, as the result of which Suwalszczyzna became a part of Poland. It brought dipper division between Polish and Lithuanian people, who in the past created Commonwealth.
Źródło:: Studia Ełckie; 2019, 21, 1; 101-115
1896-6896
2353-1274
Pojawia się w:: Studia Ełckie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:: Likwidacja administracji i majątku guberni suwalskiej w 1918 roku
Liquidation of the Suwałki Governorate administration and assets
Autorzy:: Dmitruk, Stefan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2142640.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:: World War I
Suwałki Governorate
evacuations of civilians
Russia
the Kingdom of Poland
liquidation of the governorate
liquidation of Russian provinces in 1918
Opis:: During the First World War the administration of the Suwałki Governorate was evacuated to Riazan in Russia. When the Bolsheviks seized power in Russia in 1917, they decided about liquidation of the tsarist governorates. The subject of the research is the liquidation of the Suwałki Governorate as well as the organization and works of the Commission for Liquidation of the Suwałki Governorate Evacuated Offices in Riazan in 1918. Archival materials gathered in the National Archives in Białystok constitute the main source of the publication.
Źródło:: Białostockie Teki Historyczne; 2018, 16; 147-163
1425-1930
Pojawia się w:: Białostockie Teki Historyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:: Źródła do dziejów I wojny światowej w zasobie archiwum państwowego w Olsztynie
Sources for the History of the World War in the State Archives in Olsztyn
Autorzy:: Maksymowicz, Sławomir J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1365974.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:: Pierwsza wojna światowa w Prusach Wschodnich
pomnik bitwy pod Tanenbergiem
grobownictwo wojenne po I wojnie światowej w Prusach Wschodnich
The First World War in East Prussia
The fate of the civilian population
The war tombs in East Prussia after first word war
The statue of the Battle of Tannenberg
Opis:: Various archives concerning the issues of daily life in East Prussia during World War II have been preserved in the State Archives in Olsztyn (APO). In the archival units, it is possible to find both information concerning both the German preparations for the war in the province and the course of the war not only in East Prussia, but also on the Western Front – in Belgium or France, the process of reconstruction of the destroyed East Prussian villages and towns and the means of commemorating the fallen soldiers fighting on both sides. The archives of the First World War and its consequences relate to many units. The intention of the author was to present the history of the First World War on the basis of archives assembled in the APO and in the Royal Calendar of Prussian Evangelicals in 1916 and in 1917, stored in the Research Centre in Olsztyn. The files stored in the APO are diverse and allow for a comprehensive understanding of issues relating to the course of this war, ranging from mobilization, military operations, Russian occupation, to the crimes and war crimes committed by the aggressor on the local civilian population. A separate aspect touches on the process of reconstruction of the province from the time of destruction and includes the care of war casualties.
Źródło:: Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2017, 297, 3; 445-455
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:: Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:: W stulecie hekatomby. Cmentarze wojenne z lat 1914-1918 w dawnej Galicji Zachodniej jako unikatowy zespół sepulkralny. Dzieje, twórcy, symbolika, stan zachowania, problemy ochrony
On the hecatomb’s hundredth anniversary. War cemeteries from the years 1914-1918 in former Western Galicia as a unique funerary complex. History, creators, symbolism, state of preservation, protection issues
Autorzy:: Partridge, Agnieszka
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/539702.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:: I wojna światowa
operacja gorlicka
groby żołnierskie
cmentarze wojenne
symbolika
architektura
dewastacja
ochrona
World War I
the Gorlice operation
soldiers’ graves
war cemeteries
symbolism
architecture
devastation
protection
Opis:: The military operations during World War I in the territory of the former Western Galicia, that is, today’s Małopolska (Lesser Poland), were conducted with interruptions from November 1914 until the beginning of May 1915. It is estimated that over 60 thousand solders died in the fights lasting, with interruptions, six months and other 30 thousand died of wounds before the end of the war. On 3 November 1915, the Austro-Hungarian Ministry of War with a seat in Vienna established nine Troops for War Graves in the territory of the Monarchy, of which three branches were formed in Galicia (Kraków – Western Galicia, Przemyśl – Middle Galicia, Lvov – Western Galicia). Kriegsgräber Abteilung des K.u.K. Militarkommandos Krakau, that is, Troops for War Graves at the Garrison Headquarters in Kraków was led by Captain (later Major) Rudolf Broch, and the conception officers: Captain Ludwig Brixel and Captain Hans Hauptmann cooperated with him. The task of the Troop was not only to tidy up battlefields, but also creating war cemeteries which would serve as an example for other Austro-Hungarian regions where war activities were still pursued, as well as to arrange war burials and commemorate the heroism of fallen soldiers. Within nearly three years, from 1916 to 1918, about 400 military cemeteries were established in the territory of the present-day Małopolska. The places of fights were divided into ten Cemetery Districts: I “Nowy Żmigród” (31 cemeteries), II “Jasło” (31 cemeteries), III “Gorlice” (54 cemeteries), IV “Łużna” (27 cemeteries), V “Pilzno” (26 cemeteries), VI “Tarnów” (62 cemeteries), VII “Dąbrowa Tarnowska” (13 cemeteries), VIII “Brzesko” (52 cemeteries), IX “Bochnia” (46 cemeteries), X “Limanowa” (36 cemeteries) and the Eleventh Cemetery District “Kraków Fortress” (22 cemeteries) which, as it was situated in the place under the command of the Fortess and, at the same time, was subject to the Troop for War Graves, was under a kind of a double superiority. Each of the districts was administered by an officer with technical or artistic education and an artistic administrator. Their duties included examining the area, supervising a selection of the place, a technical design, an artistic concept, ensuring the supply of building materials. In total, there were over people serving at the Troop, including drafters, photographers, various craftsmen, gardeners, as well as carefully selected designers, architects, sculptors. The people employed there were individualists favouring various artistic trends, originating from several important academic centres – Vienna, Munich, Kraków. The most famous of them included: a Slovakian architect Dušan Jurkovič, an Austrian sculptor Heinrich Scholz, Austrian architects: Hans Mayr, Gustav Ludwig, Emil Ladevig, Gustav Rossmann, Polish, Czech and Austrian artists: Wojciech Kossak, Alfons Karpiński, Henryk Uziembło, Adolf Kašpar, Franz Poledne, Leo Perlberger. That international team, designing and building the cemeteries, with a full respect, as well as the respect for the enemies, Russians, ensured a dignified burial of tens of thousands soldiers. The cemeteries created were rich in symbols, of which none is identical with others in spite of using the same architectonic elements. The idea of unification of graves was given up; instead, sophisticated cemetery solutions were employed. On the monuments, plaques with special inscriptions were fixed. Trees and plants with a symbolic meaning were planted around the graves. As a result, a unique cemetery complex was created in our land, which refers to many funerary traditions, with traces of Egyptian, Greek and Roman architecture. Apart from popularizing activities, publishing special series of postcards, stamps and cemetery medals, a special album was published in which all memorials were catalogued and described. It also functioned as a guide which would help the families of the deceased during their visits to the graves of their relatives in Galicia. In addition, special concrete signposts leading to each cemetery were provided. After the end of war activities, the war cemeteries in Galicia went under the administration of the Polish state. In the interwar period, some of the graves were liquidated, thus reducing the number of cemeteries of the complex in Galicia to about 380. Many graves were destroyed and forgotten in the period of People’s Polish Republic. However, since 1989, war cemeteries in Małopolska have been gradually saved and conserved thanks to state funds and the cooperation of local governments with the representatives of Austrian Black Cross, as well as other initiatives. The memory of them is also restored. In the Western and Middle Europe, there are many places of memory and cemeteries from World War I. They mark the lines of former trenches and are a manifestation of cruelty of the global conflict. They differ from the war cemeteries in Małopolska, since they were built after the war, concentrating fallen soldiers, unifying, creating national cemeteries where soldiers from enemy armies are sought in vain. In that context, the war cemeteries situated in present-day Małopolska are unique on the European scale, a testimony of humanism and respect towards the death of both own and enemy soldiers.
Źródło:: Ochrona Zabytków; 2015, 1; 95-129
0029-8247
Pojawia się w:: Ochrona Zabytków
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:: Żeński Oddział Wywiadowczy I Brygady Legionów
Feminine Military Intelligence in Polish Legions in World War I
Autorzy:: Dobosz, Aleksandra
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2068577.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
Tematy:: pierwsza wojna światowa
historia Polski
działalność kurierska
działalność wywiadowcza
Legiony Polskie
kobiety w I wojnie światowej
First World War
history of Poland
military intelligence
military couriers
Polish Legions
women in the First World War
Opis:: Artykuł prezentuje działalność Żeńskiego Oddziału Wywiadowczego jako przykładu zaangażowania Polek w walkę o niepodległość. Przedstawia genezę oddziału oraz jego zmieniającą się rolę i zadania. Koncentruje się także na technikach działania wywiadowczyń w świetle ich wspomnień. Prezentuje również postać Aleksandry Szczerbińskiej, jako dowódczyni oddziału.
The article presents the activity of the Female Intelligence Unit in Polish Legions, as an example of the activity of Polish women in the struggle for independence. It presents the genesis of the unit and its changing role and tasks. It also focuses on the techniques of intelligence operations described in memories of units members. It also presents the figure of Aleksandra Szczerbińska as the commander.
Źródło:: Roczniki Studenckie Akademii Wojsk Lądowych; 2019, 3; 51--62
2544-7262
Pojawia się w:: Roczniki Studenckie Akademii Wojsk Lądowych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:: Kobiety a działalność Czerwonego Krzyża na ziemiach polskich zaboru rosyjskiego w latach 1914–1916 na podstawie wspomnień lekarza Czerwonego Krzyża oraz Laury de Turczynowicz
Women and activities of the Red Crossin the polish territories under russian occupationin the years 1914–1916 based on the memories of a Red Cross doctor and Laura de Turczynowicz
Autorzy:: Drozdowska, Agnieszka
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/561563.pdf
Data publikacji:: 2017-06-30
Wydawca:: Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:: zadania kobiet w czasie wojny
Czerwony Krzyż
I wojna światowa
Laura de Turczynowicz
dr Stefan [Bogusławski]
the role of women in time of war
the Red Cross
the First World War
doctor Stefan [Boguslawski]
Opis:: Na podstawie wspomnień lekarza Czerwonego Krzyża i Laury de Turczynowicz w artykule opisano przeżycia kobiet z okresu I wojny światowej. Przedstawiono okoliczności w jakich kobiety dowiedziały się o wybuchu wojny i jak zareagowały na tę wiadomość. Zarysowane zostały wojenne trudności oraz omówiono wspomnienia, które pozostały z tego okresu. W artykule podano przykłady dezorganizacji funkcjonowania Czerwonego Krzyża na ziemiach polskich pod zaborem rosyjskim. Wyjaśniono także rodzaj prac wykonywanych przez kobiety w organizacjach sanitarnych. Omówiono też przywileje wynikające z przynależności do Czerwonego Krzyża oraz jego wpływ na pozycję społeczną kobiet.
The following article contains descriptions of the experiences of women during the First World War, based on the memoirs of a Red Cross doctor and Laura de Turczynowicz. The article depicts the circumstancesin which women learned about and reacted to the outbreak of the war. It outlines the difficulties brought about by the war and presents some examples of the disorganization of the Red Cross in the Polish territories under Russian rule. The author of the article discusses the duties of women in health organizations as well as the advantages of being amember of the Red Cross which determined women’s social position.
Źródło:: Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2017, 1(2); 73-91
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:: Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:: Relikty archeologiczne Wielkiej Wojny. Znikające dziedzictwo, poza nawiasem nauki i konserwatorstwa
Archaeological relics of the Great War. Vanishing heritage, aside from academic studies and conservator’s care
Autorzy:: Sabaciński, Marcin
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/539675.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:: archeologia pól bitewnych
I wojna światowa
Wielka Wojna
ochrona dziedzictwa militarnego
poszukiwanie skarbów
archaeology of battlefields
World War I
the Great War
protection of military heritage
treasure hunting
Opis:: Poland is one of the several states which became a theatre of military activities of World War I. The long-lasting trench warfare remained underground relics in the territory of our country, which are an element of tangible heritage. However, a proper conservator’s strategy to protect them effectively has not been developed yet. One of the methods of research of military conflicts is the so-called archaeology of battlefields, which is a novelty, also in Poland. The article points out an urgent need to develop effective methods of protection of material relics of World War I, which have sill survived in the field as relics of field fortifications constructed of non-durable materials, underground remains of military engineering, as well as the objects deposited in the original context or traces documenting the course of fighting. Archaeology is specified as a method for documenting them and drawing research conclusions, impossible to obtain in other research disciplines. A fundamental issue which makes it impossible to employ the conservator’s protection typical for the archaeological heritage is a scale of fights and their great range. For that reason, an effective protection method for such places should be developed, which would have to be based on a valorization of all historical resources. The article draws one’s attention to the hazards for the archaeological heritage of the Great War and points out its persistent marginalization by both researchers and historical monument protection services. It also refers to the problems connected with applying effective provisions of law to the protection of battlefields.
Źródło:: Ochrona Zabytków; 2015, 1; 131-140
0029-8247
Pojawia się w:: Ochrona Zabytków
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:: Wolność i Lud: Press organ of the agrarian People’s Party (Freedom)
„Wolność i Lud” — organ prasowy Stronnictwa Ludowego „Wolność”
Autorzy:: Indraszczyk, Arkadiusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2075840.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: Polish press in the United Kingdom after World War II
Polish émigré community in the UK after World War II
Polish political parties in exile after 1945
„Wolność i Lud”
Stronnictwo Ludowe „Wolność”
prasa emigracyjna
emigracja polityczna
wychodźstwo
organizacja polityczna emigracji
zjednoczenie emigracji
Opis:: Wolność i Lud [ Freedom and the People] was the press organ of the agrarian People’s Party Freedom (SL-W) published in London in 1948–1949 and 1953–1954. The periodical, which eventually appeared at monthly intervals, propagated the key ideas of the political programme of the SW-L, kept track of the life of the Polish émigré community and commented on world affairs. It provided regular coverage of the developments in Poland, especially with regard to in agriculture, social transformation processes and culture.
Czasopismo „Wolność i Lud” było organem prasowym Stronnictwa Ludowego „Wolność” (SL „W”) ukazującym się w Londynie w latach 1948–1949 i 1953–1954. W piśmie, które przyjęło periodyzację miesięczną, propagowano najważniejsze idee z programu politycznego SL „W” oraz odnoszono się do aktualnych wydarzeń w życiu polskiej emigracji, jak i na świecie. Szczególną uwagę przykładano do propagowania idei federacji w Europie oraz do zjednoczenia polskiej politycznej emigracji. Regularnie też zamieszczano na łamach pisma informacje o wydarzeniach w Kraju, głównie dotyczące wsi i przemian społecznych oraz informacje ze świata kultury.
Źródło:: Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2018, 21, 4; 5-26
1509-1074
Pojawia się w:: Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:: Okoliczności powołania Rady Głównej Opiekuńczej
The origin of Central Welfare Council (Rada Główna Opiekuńcza)
Autorzy:: Faszcza, Łukasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/951385.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:: World War I
the General Governorate of Warsaw [Generalne Gubernatorstwo Warszawskie]
Central Welfare Council [Rada Główna Opiekuńcza]
German occupation
social service
Opis:: The military conflict which broke out in August 1914, later named the Great War, extended into the entire territory of the Kingdom of Poland. Armed hostilities conducted by allied German and Austro-Hungarian armies against Russian forces ruined a lot of households depriving their owners of livelihood. A tragic situation of the Kingdom of Poland’s residents posed a risk of humanitarian disaster. The first organization providing help and support to civil victims of the war in the Polish territory was the Civic Committee. However, its works were interrupted in September 1915, soon after Warsaw was seized by German forces. Those who had been earlier involved in charity work knew that new authorities would probably allow to continue charity activity because a lack of interest in this issue could eventually harm the implementation of occupational policy. These expectations proved accurate. German administration gave consent for the establishment of a new social organization, i.e. Central Welfare Council [Rada Główna Opiekuńcza] (RGO). Polish environments carried out negotiations thereon with occupational authorities from October 1915 to spring 1916. Their purpose was to establish powers that the newly created institution should be vested in. The aspirations of individuals who were to work in RGO in the future sometimes exceeded the expectations of the Germans by and large. Occupational authorities did not agree, among others, for the pursuit of activity in the field of education, medical care or collection of data concerning substantive losses in the effect of warfare. Nevertheless, the attitude of German authorities was gradually becoming less consistent as they needed to win favour of the Polish society. In practice, RGO was involved not only in strictly charitable initiatives (financial support of social care centres, food distribution, organization of fund- raising, etc.) but also in educational activity, loss estimation and organization of medical facilities.
Źródło:: Białostockie Teki Historyczne; 2017, 15
1425-1930
Pojawia się w:: Białostockie Teki Historyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:: I wojna światowa w powiecie wieluńskim w kronikarskiej narracji ks. Andrzeja Witulskiego (1)
World War I in the District of Wieluń in the Chronicle Narration by Rev. Andrzej Witulski (1)
Autorzy:: Kęsik, Kamil Łukasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2119808.pdf
Data publikacji:: 2022-06-29
Wydawca:: Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:: I wojna światowa
Królestwo Polskie
Wójcin
ks. Andrzej Witulski
granica państwa
World War I (WWI)
the Kingdom of Poland
Priest Rev. Andrzej Witulski
state border
Opis:: Parafia w Wójcinie była w czasie I wojny światowej jedną z 38 placówek duszpasterskich w powiecie wieluńskim. Geopolitycznie graniczyła z państwem niemieckim.Ks. Andrzej Witulski – ówczesny proboszcz parafii, posiadający zacięcie kronikarskie – spisał wydarzenia Wielkiej Wojny w wymiarze tej parafii oraz sąsiednich miejscowości. Wielkim atutem jego opisu jest chronologiczne ukazanie wydarzeń wojennych, począwszy od wejścia wojsk niemieckich i austrowęgierskich, i związanej z tym sytuacji społecznej, religijnej, gospodarczej, oświatowej i międzywyznaniowej. Duchowny wiązałz rozpoczęciem wojny nadzieję na ostateczne opuszczenie administracji Królestwa Polskiego przez znienawidzonych Rosjan i zaprowadzenie niepodległej Polski, w czym miałypomóc niemieckie i austrowęgierskie wojska wypierające Moskali na wschód. Niestety, duchowny po 4 latach wojny w gorzkich słowach przedstawił swoje rozczarowanie negatywnym zachowaniem Niemców i Austro-Węgrów, którzy dokonali szeregu zniszczeń oraz kradzieży mienia kościelnego i osób cywilnych.
The Parish in Wójcin was one of the 38 pastoral units in the district of Wieluń during WWI. Geopolitically, it bordered the Prussian State. The then parish priest Rev. Andrzej Witulski, who was a keen chronicler, recorded the events of the GreatWar in respect of the above–mentioned parish and neighbouring localities. A huge asset of his description is a chronological presentation of war events starting with the incursion by German and Austro-Hungarian troops and relating to the social, religious, economic, educationaland interfaith situation of those times. The priest hoped that the beginning of WWI would mark the final withdrawal of the hated Russians from the administration of the Kingdom of Poland and that it would lead to the establishment of independent Poland thanks to the help of German and Austro-Hungarian troops that were supposed to drive the Moskals to the Far East. However, after 4 years of the War, the priest expressed his bitter disappointmentwith the negative behaviour of the Germans and the Austro–Hungarians – not only did they cause extensive damage to the church property and civilians of the parish, but they also plundered the above–mentioned ones.
Źródło:: Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2022, 42, 1; 193-216
0137-3420
Pojawia się w:: Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:: IMPULS WILSONA - STANY ZJEDNOCZONE W I WOJNIE ŚWIATOWEJ
The Wilsonian Impulse – The United States in the First World War
Autorzy:: Łukasik, Przemysław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/483876.pdf
Data publikacji:: 2015-05-30
Wydawca:: Wyższa Szkoła Biznesu i Przedsiębiorczości w Ostrowcu Świętokrzyskim
Tematy:: Stany Zjednoczone
Thomas Woodrow Wilson
I wojna światowa
konferencja wersalska
Liga Narodów
United States
the First World War
Versailles conference
League of Nations
Opis:: Tematem artykułu jest amerykańska polityka zagraniczna w trakcie I wojny światowej. Celem autora jest przedstawienie oraz analiza przyczyn, które skłoniły Stany Zjednoczone do odejścia, w toku prezydentury Thomasa Woodrowa Wilsona, od tradycyjnego izolacjonizmu w polityce zagranicznej na rzecz zaangażowania w sprawy europejskie. Zadaniem tekstu jest również zaprezentowanie polityki amerykańskiego prezydenta wobec państw europejskich w trakcie konferencji wersalskiej, jak również przyczyn odrzucenia przez Stany Zjednoczone statutu Ligii Narodów.
The subject of the article is the American foreign policy during the First World War. The aim of the author is to present and analyze the reasons which prompted the United States to leave, during the presidency of Thomas Woodrow Wilson, from traditional isolationist foreign policy in favor of engagement in European affairs. The purpose of the text is also presenting the policy of the American president to European countries during the Versailles conference, as well as the reasons for rejection by the United States Statute of the League of Nations.
Źródło:: Ante Portas – Studia nad Bezpieczeństwem; 2015, 1(4); 45-68
2353-6306
Pojawia się w:: Ante Portas – Studia nad Bezpieczeństwem
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:: Społeczna działalność Kościoła łódzkiego w czasie I wojny światowej
Social Activity of the Church in Łódź during the First World War
Autorzy:: Różański, Mieczysław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/502965.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:: Towarzystwo Schronisk Św. Stanisława Kostki w Łodzi
społeczna działalność Kościoła katolickiego
I wojna światowa
St Stanislaus Kostka Shelters Association
social activity of the Catholic Church
the First World War
Opis:: The time of the First World War was not easy for Łódź. The destruction due to Łódź Operation was accompanied by economic issues caused by the crash of potential customers market. It lead to the pauperization of city dwellers. The clergy of the Roman Catholic Church got involved in aid activities organized by the city authorities or they initiated similar activities themselves. At the parishes they organized on a large scale: cheap kitchens, children’s shelters and distributed basic necessary goods. A unique phenomenon in Europe is the activity of St Stanislaus Kostka Shelters Association which arranged a widespread aid and ran shelters for orphans, nursing homes for adults, shelters for children and the only nursery for orphans in Łódź as well as a school for deaf and dumb.
Źródło:: Łódzkie Studia Teologiczne; 2015, 24, 2; 71-83
1231-1634
Pojawia się w:: Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:: Wpływ wojennych wydarzeń dziejowych (res gestae) i relacji o nich (historie rerum gestarum) na kondycję materialnych pozostałości po tych wydarzeniach. Studium przypadku na temat dziedzictwa konfliktów zbrojnych jako wyzwania poznawczego i społecznego
Influence of the military historical events (res gestae) and relations about them (histories rerum gestarum) on the condition of material remains of these events. Case study of the heritage of armed conflicts as a cognitive and social challenge
Autorzy:: Zalewska, Anna Izabella
Cyngot, Dorota
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1023732.pdf
Data publikacji:: 2020-12-15
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: attitudes of local people towards the wars’ remains
WWI soldiers
cemeteries and graves
material expressions of war and post-war events
res gestae and historia rerum gestarum
contemporary archaeology
World War I
Central Poland
Opis:: In the article we consider the relationship between the poor condition of material remains of the Great War on one of the former Eastern Front’s battlefield’s in the Rawka and Bzura region with the long term attitudes of the local population towards the soldiers of Russian and German armies, fighting and killed there. For this purpose, we have analyzed written sources and witnesses accounts, as well asartifacts from archaeological research. We assume that recognizing situation of the local population during the events of 1914–1915 and after the war may bring us closer to answering the questions posed herein. Thus, we suppose, that loss of property, extremely difficult conditions of everyday life, illnesses and suffering, fear of military authorities and soldiers, of epidemic factors and infectious diseases, death of lovedones also those enlisted in the armies of the occupiers – these types of traumatic experiences – conditioned the attitude of the local population towards soldiers of the Great War. Some lasting consequences of this can be observed till today – in the form of fading traces of the material heritage of the Great War. Focusing on the material and discursive dimensions, we analyze the relationships between the primary (res gestae) and consequential/secondary processes (rerum gestarum histories and narrations) and observe a kind of causative “breaking the continuity” between them. Using the methods of historical archaeology, archaeology of recent past, memory studies, history etc., creates interesting, but so far poorly used, research possibilities. Most importantly, it can contribute to shaping attitudes characterized by historical and archaeological sensitivity and the will to understand the value of a difficult heritage (including resting places of fallen soldiers) and to prompt active care for it.
Źródło:: Folia Praehistorica Posnaniensia; 2020, 25; 409-441
0239-8524
2450-5846
Pojawia się w:: Folia Praehistorica Posnaniensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:: Monitoring XX-wiecznych wraków wojennych na przykładzie badań środowiskowych jednostki SS Stuttgart ‒ studium przydatności pozyskanych danych w kontekście prac archeologicznych i ochrony podwodnego dziedzictwa kulturowego
Environmental supervision of the 20 century shipwrecks using the example of the remains of vessel SS Stuttgart - case study of the usefulness of obtained data in the context of archaeological work and the protection of underwater cultural heritage
Autorzy:: Święch, Andrzej W.
Hac, Benedykt
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/440493.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Muzeum Narodowe w Szczecinie
Tematy:: archeologia podwodna
archeologia wraków stalowych
wraki z 1 i 2 wojny światowej
poszukiwania wraków z wojen światowych
badania interdyscyplinarne
zanieczyszczenie środowiska morskiego
underwater archaeology
archaeology of the iron shipwrecks
shipwrecks of World War 1 and 2
research of world war's shipwrecks
interdisciplinary research
contamination of the marine environment
Opis:: This brief article discusses the matter of iron and steel shipwrecks in the context of the remains of vessel SS Stuttgart, and its environmental research conducted by scientists from Maritime Institute in Gdańsk. Her shipwreck is on the Polish list of 28 wrecks being treated for environmental reasons in the Polish part of South Baltic. At the present SS Stuttgart is most dangerous sunken object on the Polish coast. She was taking part in the 2nd World War. As such they are interesting objects which can be used in the studies of underwater archaeology of the contemporary past. The authors focus on their possible use in archaeology of the data obtained during oceanographic and hydrographic research.
Źródło:: Materiały Zachodniopomorskie; 2016, 12; 657-669
0076-5236
Pojawia się w:: Materiały Zachodniopomorskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:: Otakar Vávra i kino Protektoratu Czech i Moraw
Otakar Vávra and the Cinema of the Protectorate of Bohemia and Moravia
Autorzy:: Guzek, Mariusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1591958.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:: resistance movement
collaboration
World War 2
Otakar Vávra
the Protectorate of Bohemia and Moravia
the Czech cinema
ruch oporu
kolaboracja
II wojna światowa
Protektorat Czech i Moraw
kino czeskie
Opis:: Otakar Vávra jest jednym z najciekawszych reżyserów kina europejskiego i to nie tylko z uwagi na trwającą ponad osiemdziesiąt lat aktywność zawodową. Jego formuła twórcza polegała na adaptowaniu rodzimej literatury, wykorzystaniu medium filmowego dla odautorskiego, artystycznego komentowania świata, traktowaniu kina jako segmentu kultury, a nie jej wyłącznego centrum. Reżyserski projekt zatem musiał uwzględniać XX-wieczną politykę, która miotała Czechosłowacją od porządków demokratycznych po totalitarne. Wśród tych ostatnich szczególny jest okres od marca 1939 do maja 1945 roku,kiedy to po dyktacie monachijskim rozpadła się Czechosłowacja, a w jej miejsce powstało Państwo Słowackie i Protektorat Czech i Moraw. Czeska kinematografia narodowa stała się wtedy swoistą szachownicą, na której ścierały się ambicje poszczególnych reżyserów i producentów, dyrektywy Urzędu Protektora, rozbudzone oczekiwania czeskich kolaborujących z Niemcami aktywistów, odwaga i podłość poszczególnych ludzi. W takich warunkach Otakar Vávra nakręcił 12 filmów, miał kontakt zarówno z konspirującymi branżystami tworzącymi podwaliny przyszłej powojennej kinematografii (Vladislav Vančura), jak i kolaborującymi dyktatorami Barrandova (Miloš Havel). W jego filmach grały ulubienice niemieckich dygnitarzy (Lída Baarová, Adina Mandlová) a także ofiary hitlerowskiego terroru (Anna Letenská). Filmy Vávry z okresu Protektoratu oglądane po latach (a zachowały się wszystkie) mogą być traktowane jak tworzywo dla rozmaitych strategii interpretacyjnych, z których ważna, ale nie jedyna, jest perspektywa biograficzna dotycząca reżysera.
Otakar Vávra is one of the most interesting directors of the European cinema, and not only because of his perennial professional activity that lasted over 80 years. His formula for creativity consisted in adapting the native literature, in using films to artistically comment on the world, in treating the cinema as a segment of the whole culture, and not as its exclusive centre. The director’s project had to include the 20th-century politics, which tossed Czechoslovakia back and forth from democracy to totalitarianism. After the Munich Agreement or Munich Diktat (September, 1938) Czechoslovakia broke up and what was left was transformed into the Protectorate of Bohemia and Moravia and the Slovak Republic. The Czech cinematography became then a kind of chessboard, a confrontation area for various film directors’ and producers’ ambitions, for directives of the Protector’s Office (Reichsprotektor), for the expectations of the Czechs who collaborated with theGermans, for the courage and meanness of different people. Such were the circumstances under which Otakar Vávra made 12 films; and he was in touch both with conspiring professionals who were building the foundations for the future post-war cinematography (Vladislav Vančura) and with collaborating Barandov dictators (Miloš Havel). In his films appeared German dignitaries’ favourites (Lída Baarová, Adina Mandlová) and victims of the Nazi terror (Anna Letenská). Vávra’s films made during the Protectorate (and all of them have survived) and watched now may be interpreted in numerous ways; one of them is the biographical perspective.
Źródło:: Przegląd Zachodniopomorski; 2015, 3; 145-163
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:: Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:: Nienazwana okupacja. Zarząd terenami odebranymi nieprzyjacielowi przez austro-węgierskie związki operacyjne w świetle regulaminów cesarsko-królewskiej armii
Unnamed Occupation. The Management of Captured Territories by Austro-Hungarian Operational Units in Light of the Regulations of the Imperial-Royal Army
Unbenannte Besetzung. Verwaltung der vom Feind eroberten Gebiete durch die österreichisch-ungarischen Großverbänden im Lichte der Vorschriften der k.u.k. Armee
Autorzy:: Błachnio, Jan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2162161.pdf
Data publikacji:: 2022-12-22
Wydawca:: Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:: I wojna światowa
Austro-Węgry
okupacja
regulaminy
konwencja haska
World War I
Austria-Hungary
occupation
regulations
The Hague Convention
Erster Weltkrieg
Österreich-Ungarn
Besetzung
Regelungen
Haager Konvention
Opis:: Niniejszy tekst poświęcono zagadnieniu administrowania terenami odebranymi nieprzyjacielowi przez związki operacyjne cesarsko-królewskiej armii w świetle dokumentów normatywnych regulujących sposoby funkcjonowania habsburskiego wojska. Wprawdzie w regulaminach nie pojawiał się termin Besetzung – „okupacja”, ale przyjęte rozwiązania w pełni wyczerpywały jej znamiona. W artykule zilustrowane zostały struktury wyższych dowództw austro-węgierskich sił zbrojnych odpowiedzialnych za administrowanie terenami zdobytymi na nieprzyjacielu oraz sposoby organizacji tych terytoriów. Za podstawę źródłową tekstu posłużyły materiały normatywne: Konwencja dotycząca praw i zwyczajów wojny lądowej (IV konwencja haska z 1907 r.) oraz obowiązujące w habsburskich siłach zbrojnych u progu wybuchu Wielkiej Wojny regulaminy. Pewne uzupełnienie stanowią materiały archiwalne wytworzone przez cesarsko-królewskie związki operacyjne działające na froncie wschodnim w pierwszym roku I wojny światowej.
This article concerns the administration of captured territories by operational units of the Imperial-Royal Army in light of normative documents regarding the functioning of the Habsburg army. Although the term Besetzung – „occupy” does not appear in the regulations, the adopted solutions fully embraced its features. This text illustrates the structure of the higher commands of the Austro-Hungarian armed forces that were responsible for the administration and organization of the captured territories. The source material relied on normative documents: the Convention Concerning the Laws and Customs of War on Land (4th Hague Convention of 1907) and the regulations in force in the Habsburg armed forces at the outbreak of the Great War. Archival materials produced by imperial-royal operational units that were active on the Eastern Front in 1914 supplement the evidence.
Der vorliegende Text widmet sich der Frage nach der Verwaltung der vom Feind eroberten Gebiete durch die Großverbände der kaiserlich-königlichen Armee im Lichte der normativen Dokumente, die die Funktionsweise der habsburgischen Armee regelten. Obwohl der Begriff „Besetzung” in den Verordnungen nicht vorkommt, schöpfen die gewählten Lösungen seine Möglichkeiten voll aus. Der Aufsatz veranschaulicht die Strukturen der Oberkommandos der österreichischungarischen Streitkräfte, die für die Verwaltung der vom Feind eroberten Gebiete zuständig waren, sowie die Art und Weise der Organisation dieser Gebiete. Der Text stützt sich auf normative Materialien: das Übereinkommen über die Gesetze und Gebräuche des Landkrieges (Vierte Haager Konvention von 1907) und die bei Ausbruch des Ersten Weltkrieges in den habsburgischen Streitkräft en geltenden Vorschrift en. Ergänzt wird das Material durch Archivalien, die von den im ersten Jahr des Ersten Weltkriegs an der Ostfront tätigen kaiserlichen und königlichen Großverbänden erstellt wurden.
Źródło:: Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2022, XXIII (LXXIV), 4(282); 122-138
1640-6281
Pojawia się w:: Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:: Kościół katolicki w Łodzi w czasie i wojny światowej
The Catholic Church in Łódź during the First World War
Autorzy:: Gliński, Waldemar
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/503117.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:: Historia Kościoła katolickiego w Łodzi
świątynie katolickie
I wojna światowa
początki diecezji łódzkiej
history of the Catholic Church in Łódź
Catholic churches
First World War, beginnings of the diocese of Łódź
Opis:: On the threshold of the outbreak of the First World War Łódź was one of the biggest industrial centers of the Russian Empire. In 1911 512,5 thousand of people lived there including 267.1 thousand Catholics. For many decades of the second half of the 19th century the Catholics, who amounted to over 160 thousand by the end of the century, had only two parish churches: the church of the Exaltation of the Holy Cross and of the Assumption of the Virgin Mary and a filial St. Joseph church. In the period just before the outbreak of the war Łódź was not only a great workshop but also a great construction site. In this period five churches and Catholic chapels were erected or their construction was started. This construction work was stopped for the war period. The article presents the history of those constructions and the efforts preceding them.
Źródło:: Łódzkie Studia Teologiczne; 2015, 24, 2; 51-59
1231-1634
Pojawia się w:: Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:: Wolności siew. Absolwenci i uczniowie c. i k. Gimnazjum Wyższego w Wadowicach do 1918 r. jako kadra przyszłych sił zbrojnych Odrodzonej Rzeczypospolitej
Graduates and students of the c.k. Junior High School in Wadowice until 1918 as a cadre of future Polish army Second Polish Republic.
Autorzy:: Siwiec-Cielebon, Michał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/458206.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:: independence
World War One
officers of the Polish Army
Junior High School in Wadowice
niepodległość
I Wojna Światowa
oficerowie armii polskiej
Wyższe Gimnazjum w Wadowicach
Opis:: The article collects and discusses information about students from the Wadowice Junior High School from 1866-1918 who rendered meritorious services to Poland’s regaining independence in 1918 and those who achieved the status of officers of the Polish Army. The groups of those who died in World War I and wars from 1918-1921, as well as those who died in the interwar period were regarded separately. A group of professional officers and reserve, levee en mass and inactive duty were presented. Statistical calculations indicate that the Wadowice school - through its pupils and several teachers - had a significant contribution to the reconstruction of Polish statehood after half a century of captivity. According to the findings of the author of the article, at least 200 pupils of the school, which amounts to 6%, actively participated in the independence struggles in 1914-1918, for which they were distinguished by the Cross or the Medal of Independence, established in the interwar period. From among those fighting in the Polish formations in the years 1914-1921, at least 154 were distinguished by military awards, 51 received Virtuti Militari Order and 103 - the Polish Cross of Valor. At least 393 pupils of the school (almost 12%) continued to serve in the interwar period, or belonged to the army reserve, with 382 being officers. In the battles of 1914-1921, 80 wounded students died of injuries and exhaustion.
W działalności niepodległościowej przed wybuchem I wojny światowej oraz w walce o niepodległość Polski wzięło udział co najmniej 200 wychowanków Gimnazjum Wyższego w Wadowicach, a zatem prawie 6 % tych, których odnotowały dokumenty szkolne z lat 1866-1918. W szeregach Legionów Polskich poległo 25 spośród nich. Za walki o niepodległość oraz w obronie odrodzonej Rzeczypospolitej wadowiccy nauczyciele, uczniowie i absolwenci uzyskali łącznie 154 odznaczenia bojowe, w tym 51 orderów VM i 103 KW, oraz 199 odznaczeń niepodległościowych, w tym KNzM – 4., KN – 144 i MN – 51. Co najmniej 393 spośród wychowanków, czyli ponad 10 %, można zaliczyć do kadry sił zbrojnych odrodzonej Polski, (382. oficerów oraz 11. podoficerów i urzędników wojskowych), przy czym 85. spośród nich pełniło zawodową służbę wojskową w stopniach oficerów przez cały okres międzywojenny. Należy przy tym pamiętać, że lista byłaby większa o prawie 80. nazwisk poległych i zmarłych w okresie wojen 1914-1921. Pokazuje to, jak wielki wkład wniosła wadowicka szkoła w budowanie zrębów militarnego bezpieczeństwa odrodzonego państwa polskiego.
Źródło:: Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2018, 21; 92-145
1505-0181
Pojawia się w:: Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:: Zniszczenie Kalisza w sierpniu 1914 roku w świetle polskojęzycznej prasy łódzkiej
Autorzy:: Jarno, Witold
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/953508.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: the history of Łódź, the First World War in 1914, the press in Łódź in 1914, the tragedy of Kalisz in 1914
historia Łodzi, I wojna światowa 1914 r., prasa łódzka, tragedia Kalisza w 1914 r.
Opis:: Artykuł ukazuje, jak zniszczenie Kalisza w sierpniu 1914 r. opisywały wybrane gazety łódzkie w drugiej połowie tego roku. Przedmiotem analizy były: „Nowy Kurjer Łódzki”, „Nowa Gazeta Łódzka” i „Rozwój”. Pisma te przedstawiały szczegółowo sytuację polityczną w Europie oraz działania wojenne na najważniejszych frontach pierwszej wojny światowej. Jednak problematyka tragedii Kalisza była w nich opisywana stosunkowo rzadko i to głównie w „Nowym Kurjerze Łódzkim”, który najszerzej ukazywał zniszczenie Kalisza przez Niemców oraz dramat mieszkańców zmuszonych do opuszczenia miasta. Pozostałe gazety pisały o tym znacznie rzadziej. Wydawało się, że zamieszczanie na ich łamach wiadomości o okrucieństwie wojska niemieckiego będzie dla władz rosyjskich elementem wzmocnienia propagandy antyniemieckiej. W rzeczywistości jednak tak się nie stało. Podobną powściągliwość wykazywała większość czasopism wydawanych w tym czasie na terytorium Królestwa Kongresowego. Prawdopodobnie główny wpływ na tę sytuację miały poglądy członków redakcji „Nowego Kurjera Łódzkiego”, którzy chcieli jak najszerzej informować czytelników o wszystkich ważnych dla mieszkańców Łodzi sprawach. Po ostatecznym zajęciu miasta przez Niemców w grudniu 1914 r. problematyka dotycząca zniszczenia Kalisza przestała pojawiać się w gazetach wydawanych w Łodzi w tym okresie.
The article presents how the destruction of Kalisz in August 1914 was being described by the selected newspapers published in Łódź in the second half of this year. Subject of the analysis were: New Łódź Courier, New Łódź Newspaper, and Development. These newspapers were describing in detail the political situation in Europe and the war on the most important fronts of the First World War. However, the tragedy of Kalisz was being presented in the these papers relatively rarely. Only New Łódź Courier was depicting this phenomenon wider and relatively often, showing the destruction of Kalisz by the Germans and the tragedy of the inhabitants who were forced to leave the city. Other newspapers touched upon the issue only occasionally. There seemed that writing about the cruelty of the German army could be for Russian authorities a part of the strategy to strengthen the anti-German propaganda – however, this did not happen. A similar restraint showed the majority of Polish newspapers published at that time in the territory of Congress Poland. Probably, a major impact on this situation had views of New Łódź Courier’s editorial staff, who wanted as much as possible to inform readers about all important issues for the inhabitants of Łódź. After the final occupation of the city by the Germans in December 1914, the issue of the city’s destruction did not get a mention in the newspapers published in Łódź at that time.
Źródło:: Res Historica; 2016, 42
2082-6060
Pojawia się w:: Res Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:: Slaves for Hitler’s war. Polish forced labourers in Salzburg during World War II
Niewolnicy wojny Hitlera. Polscy robotnicy przymusowi w Salzburgu podczas II wojny światowej
Autorzy:: Dohle, Oskar
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/547011.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:: Salzburg
Polish forced workers
The Second World War
forced labor
living and working conditions
polscy robotnicy przymusowi
II wojna światowa
praca przymusowa
warunki życia i pracy.
Opis:: Even at the beginning of the Second World War it had to be clear for the German military and economic leaders that it would not be possible to fight or even win a long-lasting war without foreign workers. In the Second World War not only POWs but also civilians and prisoners of concentration camps were forced to work as slaves to continue Hitler’s war. In Salzburg, there were no big camps with thousands of slave workers, as existed in other regions of Germany. Mainly the slave workers, who were forced to work for the big power plant projects (“Tauernkraftwerke Kaprun-Glockner”, “Kraftwerk Weißsee”), lived in such circumstances. The first Polish POWs arrived in the Province of Salzburg in autumn of 1939 only a few weeks after the German invasion of Poland. Most of them were not detained in camps. They lived on farms, and their living conditions were better than those for the inmates of camps. Like in the First World War, prisoners of war had to work on farms to replace those men who served in the German Wehrmacht or other military formations. As mentioned, no big industrial plants for the arms sector existed in the “Reichsgau Salzburg”. Foreign forced labourers, POWs and civil workers were deployed to relatively little factories or handicraft businesses. In many cases the situation for this group of slave workers was similar to those, who worked on farms. Already in autumn 1941, the works at the construction sites of the “Reichsautobahn” (highway) around the city of Salzburg had to be cancelled. At least from spring 1943 almost all building projects, which had no direct context to the “Totalen Krieg”, had to be stopped. The foreign labourers of all kind were transferred to projects essential to the war efforts. Especially buildings for the air raid protection hat to became priority. The living and working conditions for the foreign forced workers, POWs and civil labourers, were very inhomogeneous in the national socialist “Third Reich”. So it was in the “Reichsgau Salzburg” during the Second World War. It could have been horrible and deadly, but also almost acceptable according to the regulations of international law. One point has to be emphasized here, that all of these slave workers, deported against their will from their homelands, were forced to work in the enemy’s land to prolong a criminal war.
W okresie II wojny światowej nie tylko jeńcy wojenni, ale także cywile oraz więźniowie obozów kon-centracyjnych byli zmuszani do pracy jako niewolnicy niezbędni do funkcjonowania machiny wojennej Hitle-ra. W Salzburgu nie było wielkich obozów pracy niewolniczej, jakie funkcjonowały w innych regionach Nie-miec, ale w obozach żyli robotnicy przymusowi pracujący przy budowie wielkich elektrowni wodnych w okolicach Kaprun i Uttendorf. Pierwsi polscy jeńcy wojenni przybyli do prowincji Salzburg jesienią 1939 roku kilka tygodni po niemieckiej inwazji na Polskę. Większość z nich nie trafiła do obozów. Żyli na farmach, a ich warunki życia były lepsze niż w przypadku więźniów obozów. Analogicznie jak w czasie I wojny światowej jeńcy wojenni musieli pracować na farmach, by zająć miejsce mężczyzn, którzy służyli w Wehrmachcie i pozo-stałych formacjach militarnych. W „Reichsgau Salzburg” nie było wielkich zakładów przemysłu zbrojeniowe-go. Zagraniczni przymusowi robotnicy byli rozdzielani pomiędzy relatywnie niewielkie przedsiębiorstwa oraz zakłady rzemieślnicze. W wielu przypadkach ich sytuacja była podobna do sytuacji tych, którzy pracowali na farmach. Warunki życia i pracy zagranicznych robotników przymusowych były w Trzeciej Rzeszy niejedno-rodne. Tak też było w Regionie Salzburga. Warunki te mogły być straszne i prowadzące do śmierci, ale mogły być również niemalże zgodne z regulacjami prawa międzynarodowego. Należy jednak podkreślić, że wszyscy ci przymusowi robotnicy, deportowani wbrew własnej woli z ich ojczyzn, byli zmuszani do pracy w kraju wroga na rzecz prowadzonej przez niego zbrodniczej wojny.
Źródło:: UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2016, 1, 1; 49-63
2543-8379
Pojawia się w:: UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:: Zniszczenie Kalisza w sierpniu 1914 roku w świetle polskojęzycznej prasy łódzkiej
Autorzy:: Jarno, Witold
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/631935.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: the history of Łódź, the First World War in 1914, the press in Łódź in 1914, the tragedy of Kalisz in 1914
historia Łodzi, I wojna światowa 1914 r., prasa łódzka, tragedia Kalisza w 1914 r.
Opis:: Artykuł ukazuje, jak zniszczenie Kalisza w sierpniu 1914 r. opisywały wybrane gazety łódzkie w drugiej połowie tego roku. Przedmiotem analizy były: „Nowy Kurjer Łódzki”, „Nowa Gazeta Łódzka” i „Rozwój”. Pisma te przedstawiały szczegółowo sytuację polityczną w Europie oraz działania wojenne na najważniejszych frontach pierwszej wojny światowej. Jednak problematyka tragedii Kalisza była w nich opisywana stosunkowo rzadko i to głównie w „Nowym Kurjerze Łódzkim”, który najszerzej ukazywał zniszczenie Kalisza przez Niemców oraz dramat mieszkańców zmuszonych do opuszczenia miasta. Pozostałe gazety pisały o tym znacznie rzadziej. Wydawało się, że zamieszczanie na ich łamach wiadomości o okrucieństwie wojska niemieckiego będzie dla władz rosyjskich elementem wzmocnienia propagandy antyniemieckiej. W rzeczywistości jednak tak się nie stało. Podobną powściągliwość wykazywała większość czasopism wydawanych w tym czasie na terytorium Królestwa Kongresowego. Prawdopodobnie główny wpływ na tę sytuację miały poglądy członków redakcji „Nowego Kurjera Łódzkiego”, którzy chcieli jak najszerzej informować czytelników o wszystkich ważnych dla mieszkańców Łodzi sprawach. Po ostatecznym zajęciu miasta przez Niemców w grudniu 1914 r. problematyka dotycząca zniszczenia Kalisza przestała pojawiać się w gazetach wydawanych w Łodzi w tym okresie.
Źródło:: Res Historica; 2016, 42
2082-6060
Pojawia się w:: Res Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:: Zniszczenie Kalisza w sierpniu 1914 roku w świetle polskojęzycznej prasy łódzkiej
Autorzy:: Jarno, Witold
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/632313.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: the history of Łódź, the First World War in 1914, the press in Łódź in 1914, the tragedy of Kalisz in 1914
historia Łodzi, I wojna światowa 1914 r., prasa łódzka, tragedia Kalisza w 1914 r.
Opis:: The article presents how the destruction of Kalisz in August 1914 was being described by the selected newspapers published in Łódź in the second half of this year. Subject of the analysis were: New Łódź Courier, New Łódź Newspaper, and Development. These newspapers were describing in detail the political situation in Europe and the war on the most important fronts of the First World War. However, the tragedy of Kalisz was being presented in the these papers relatively rarely. Only New Łódź Courier was depicting this phenomenon wider and relatively often, showing the destruction of Kalisz by the Germans and the tragedy of the inhabitants who were forced to leave the city. Other newspapers touched upon the issue only occasionally. There seemed that writing about the cruelty of the German army could be for Russian authorities a part of the strategy to strengthen the anti-German propaganda – however, this did not happen. A similar restraint showed the majority of Polish newspapers published at that time in the territory of Congress Poland. Probably, a major impact on this situation had views of New Łódź Courier’s editorial staff, who wanted as much as possible to inform readers about all important issues for the inhabitants of Łódź. After the final occupation of the city by the Germans in December 1914, the issue of the city’s destruction did not get a mention in the newspapers published in Łódź at that time.
Artykuł ukazuje, jak zniszczenie Kalisza w sierpniu 1914 r. opisywały wybrane gazety łódzkie w drugiej połowie tego roku. Przedmiotem analizy były: „Nowy Kurjer Łódzki”, „Nowa Gazeta Łódzka” i „Rozwój”. Pisma te przedstawiały szczegółowo sytuację polityczną w Europie oraz działania wojenne na najważniejszych frontach pierwszej wojny światowej. Jednak problematyka tragedii Kalisza była w nich opisywana stosunkowo rzadko i to głównie w „Nowym Kurjerze Łódzkim”, który najszerzej ukazywał zniszczenie Kalisza przez Niemców oraz dramat mieszkańców zmuszonych do opuszczenia miasta. Pozostałe gazety pisały o tym znacznie rzadziej. Wydawało się, że zamieszczanie na ich łamach wiadomości o okrucieństwie wojska niemieckiego będzie dla władz rosyjskich elementem wzmocnienia propagandy antyniemieckiej. W rzeczywistości jednak tak się nie stało. Podobną powściągliwość wykazywała większość czasopism wydawanych w tym czasie na terytorium Królestwa Kongresowego. Prawdopodobnie główny wpływ na tę sytuację miały poglądy członków redakcji „Nowego Kurjera Łódzkiego”, którzy chcieli jak najszerzej informować czytelników o wszystkich ważnych dla mieszkańców Łodzi sprawach. Po ostatecznym zajęciu miasta przez Niemców w grudniu 1914 r. problematyka dotycząca zniszczenia Kalisza przestała pojawiać się w gazetach wydawanych w Łodzi w tym okresie.
Źródło:: Res Historica; 2016, 42
2082-6060
Pojawia się w:: Res Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:: Polska i niemiecka prasa w agitacji plebiscytowej - z perspektywy 90 lat
THE GERMAN AND THE POLISH PRESS IN THE UPPER SILESIAN PLEBISCITE AGITATION: 90 YEARS SINCE
Autorzy:: Glensk, Joachim
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/421536.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: Der Schwarze Adler
Der Weisse Adler
Kocynder
Polish and German propaganda campaigns
The Upper Silesia Autonomy Act of 1920
The plebiscite in Upper Silesia in 1921
Polish-German relations after World War I
Opis:: The plebiscite agitation was carried out by means of leafl ets, brochures, books and the press. Although the Germans had at their disposal over one hundred newspapers and periodicals with the circulation of c. half a million copies, the historical and demographic arguments gave an edge to the Polish side. The Polish propaganda was also quite adept at exploiting fears triggered by the crippling war reparations imposed on Germany. At the same time it argued that the passing of the Upper Silesia Autonomy Act by the Warsaw parliament on 15 July 1920 made voting for Poland a safe bet. In their propaganda campaigns both sides used the opponent’s language, ie. the Germans published newspapers and magazines in Polish (eg. Kraj Górnośląski), while the Poles - mindful of the fact that since 1828 the Upper Silesians had to attend Prussian schools - came up with periodicals in German (eg. Der Weisse Adler)
Źródło:: Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2012, 15, 2(30); 29-46
1509-1074
Pojawia się w:: Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:: Aby przed kongresem pokoju można było „tych prawdziwych Polaków” od reprezentacji zupełnie usunąć. Z korespondencji Marii Curie-Skłodowskiej i Bolesława Motza z Aleksandrem Lednickim (czerwiec–listopad 1917)
Autorzy:: Tarasiuk, Dariusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/631466.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Maria Curie-Skłodowska, Aleksander Lednicki, the Polish question at the First World War, Polish policy, the history of Poland
Maria Curie-Skłodowska, Aleksander Lednicki, sprawa polska w latach I wojny światowej, polityka polska, historia Polski
Opis:: The article presents the attempts made by the Paris democrats, i.e. Bolesław Motz and Maria Curie-Skłodowska, to start cooperation with the leader of the Polish democratic camp in Russia – Aleksander Lednicki – in order to gain influence in Russian embassies, which would allow national democrats’ and the governments of the Entente Western states’ influence to be limited. As a result, democrats would become the representatives of the Polish state at the future peace congress.
W artykule przedstawiono podejmowane przez paryskich demokratów – Bolesława Motza i Marię Curie-Skłodowską – próby nawiązania współpracy z przywódcą polskiego obozu demokratycznego w Rosji, Aleksandrem Lednickim, w celu uzyskania przez wspomniane środowisko polityczne wpływów w ambasadach rosyjskich, które pozwoliłyby na odsunięcie dostępu narodowych demokratów nie tylko do nich, ale też do rządów zachodnich państw Ententy. W efekcie demokraci staliby się reprezentantami państwa polskiego na przyszłym kongresie pokojowym.
Źródło:: Res Historica; 2017, 44
2082-6060
Pojawia się w:: Res Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:: Dlaczego powinniśmy pamiętać o Operacji Łódzkiej?
Why should we remember about Łódź Operation?
Autorzy:: Daszyńska, Jolanta A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/503357.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:: Operacja Łódzka
Bitwa Łódzka
Bitwa o Łódź
Rzeź pod Łodzią
operacja manewrowa
Wielka Wojna
I wojna światowa
Łódź
Litzmannstadt
Łódź Operation
Battle of Łódź
Battle for Łódź
Łódź Slaughter
maneuver operation
the Great War, the First World War, Łódź, Litzmannstadt
Opis:: This article has been written in order to remember and tell us about the forgotten history from the First World War related to the city of Łódź, which is often referred to as the Battle of Łódź. Let us remember that Poles who were killed were fighting in opposing armies in foreign uniforms. They contributed to the fact that Poland gained her independence. Traces of Polish surnames can be seen in many graveyards from the period of Łódź Operation. It is important what this battle is called. The battles which took place around Łódź in autumn and winter 1914 are often called: the battle of Łódź, the battle for Łódź, Łódź Slaughter or Łódź Operation. Those names are written with capital or small letters, in inverted commas or not, sometimes written in italics. However the name Łódź Operation seems to be the most correct one, as it consisted of many battles and skirmishes, there were army transfers, attacks and defensive fights. Historians unanimously say that it was the biggest maneuver operation of the Eastern Front in the First World War. Łódź, a city abandoned by Russian authorities, faced all the consequences of war actions which then took place. The city survived the war time and equally difficult period of German occupation and on 11 November 1918 witnessed proudly the appearance of white and red flags.
Źródło:: Łódzkie Studia Teologiczne; 2015, 24, 2; 7-26
1231-1634
Pojawia się w:: Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:: Wacław Cybulski, bohater naszej niepodległości
Wacław Cybulski, the Hero of our Independence
Autorzy:: Jeske-Cybulska, B.
Cybulski, K.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/166868.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:: Cybulski Wacław
wojna polsko-bolszewicka
powstania śląskie
druga wojna światowa
kopalnia doświadczalna Barbara
wybuchy pyłów i gazów
Wacław Cybulski
the Polish-Soviet War
Silesian uprisings
World War II
„Barbara” Experimental Mine
dust and gas explosions
Opis:: Przedstawiono sylwetkę Wacława Cybulskiego, którego bez żadnej wątpliwości można nazwać bohaterem naszej niepodległości. Jego życie poświęcone było walce o niepodległość i wolność Polski w takich wydarzeniach XX wieku, jak wojna polsko-bolszewicka, trzecie powstanie śląskie, druga wojna światowa. W czasach pokoju z wielką aktywnością oddawał się pracy na rzecz odbudowy ojczyzny. Był wybitnym naukowcem, o międzynarodowej sławie, w obszarze bezpieczeństwa pracy w górnictwie. Jako profesor i członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk oraz wieloletni dyrektor Kopalni Doświadczalnej „Barbara” wniósł ogromny wkład w rozwój światowej nauki górniczej, szczególnie w obszarze wybuchów gazów i pyłów oraz górniczych materiałów wybuchowych. Służył swoją pracą przede wszystkim polskim górnikom, ratując ich życie i zdrowie. Profesor Wacław Cybulski to piękny przykład Polaka – bohatera naszej niepodległości.
This paper presents the figure of Wacław Cybulski, who can be called the hero of our independence without any doubt. His life was devoted to the struggle for independence and freedom of Poland in such events of the 20th century as the Polish- Soviet war, the third Silesian uprising, and the Second World War. During the peace periods, he was deeply engaged in the activities of the reconstruction of his homeland. He was an outstanding scientist of international renown in the area of workplace safety in mining industry. As a professor and a member of the Polish Academy of Sciences and a long-term director of the Experimental Mine “Barbara” he greatly contributed to the development of global mining science, especially in the area of gas and dust explosions and mining explosives. The effects of his work were especially important to the Polish miners, saving their lives and health. Professor Wacław Cybulski is a great example of a Pole – the hero of our independence.
Źródło:: Przegląd Górniczy; 2018, 74, 10; 20-26
0033-216X
Pojawia się w:: Przegląd Górniczy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:: ,,Wojna o pamięć o wydarzeniach lat trzydziestych-pięćdziesiątych XX wieku w Europie Środkowej i Wschodniej w latach 2005-2010 — strategie polityki Litwy, Łotwy, Estonii, Ukrainy i Rosji
“A War for Memory”: About the Events of the 30s–50s of the 20th Century in the Central and Eastern Europe 2005–2010 — Policy Strategies of Lithuania, Latvia, Estonia, Ukraine and Russia
Autorzy:: Stryjek, Tomasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1373653.pdf
Data publikacji:: 2011-11-22
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: remembrance policy
identity politics
World War II
Nazi and Soviet crimes
the Holocaust
genocide
war for memory
polityka wobec pamięci
polityka tożsamości
druga wojna światowa
zbrodnie nazistowskie i sowieckie
Holokaust
ludobójstwo
wojna o pamięć
Opis:: In his article the Author examines the notion of remembrance policy, the importance of remembering the events of the period 1939–1953 for contemporary identity politics in the countries of Central and Eastern Europe: Poland, Ukraine, Lithuania, Latvia and Estonia as well as the course of a conflict about the memory, which escalated between those countries and Russia particularly between 2005–2010. The Author introduces a term “remembrance policy model”, which concerns the balance of powers among political actors in a given state, who influence the shape of this aspect of the state policy. He also analyses the state strategies of the remembrance policy in international relations within the region, with special attention to Lithuania and Ukraine. He examines reasons for the success of the policy of remembering the 1939–1953 events in Lithuania in 1991–2011 and a failure of such policy in Ukraine in 2005–2010. The sources of difference between the effects of these two policies lie, in his opinion, not only in far greater ethnic and identity homogeneity of the Lithuanian society, but also in the fact that the EU gave an early, clear and consistent support for economic, social and political transformation of that country, which was, unfortunately, not provided to Ukraine — either after its establishment in 1991, or after the Orange Revolution in 2004.
Źródło:: Kultura i Społeczeństwo; 2011, 55, 4; 191-223
2300-195X
Pojawia się w:: Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:: Rozmowa Władysława Broniewskiego z Historią. Mity i role artysty w symbolicznym imaginarium Polski
The dialogue of Władysław Broniewski with History. Myths and roles in symbolic imaginarium of Poland
Autorzy:: Czapska, Eliza
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/652229.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Władysław Broniewski
historia
Polska
tragizm
poezja
romantyzm
tradycja
rodzina
patriotyzm
lewicowość
Legiony
I wojna światowa
międzywojnie
II wojna światowa
PRL
imaginarium
mity i role artysty
history
Polska
tragedy
poetry
romanticism
tradition
family
patriotism
socialism
Legions
First World War
interwar
Second World War
myths and roles of the artist
Opis:: The article concerns the life and work of Władysław Broniewski, a poet whose voice was strongly marked in the history of Poland in the interwar period and the times of the Polish People’s Republic. It shows the role of the artist’s work, which it played in the 20th anniversary and in subsequent years – during the Second World War and in the new social landscape of the PRL up to the present day. Broniewski’s intricate artistic and life path has been discussed in the broad context of artistic myths.
Artykuł dotyczy życia i twórczości Władysława Broniewskiego, poety, którego głos silnie zaznaczył się w historii Polski okresu międzywojennego i czasów PRL. Ukazuje rolę artysty i różne funkcje jego poezji w dwudziestoleciu międzywojennym oraz w następnych latach – podczas II wojny światowej oraz w nowym krajobrazie społecznym PRL, aż po współczesność. Powikłana droga twórcza i życiowa Broniewskiego omówiona została w szerokim kontekście mitów artystycznych.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica; 2018, 66; 111-127
0208-600X
2353-4850
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 51.

Tytuł:: Второй Всебелорусский конгресс (июнь 1944): забытая страница истории наших восточных соседей
The Second All-Byelorussian Congress (June 1944): a forgotten page of our eastern neighbors’ history
Autorzy:: Червонная (Czerwonnaja), Светлана (Swietłana)
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2189177.pdf
Data publikacji:: 2014-12-31
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: rezultaty II wojny światowej
ruchy narodowe ludów Związku Radzieckiego w nadzwyczajnych warunkach wojny i okupacji
kontrasty interpretacji historiograficznej wydarzeń lat 40. XX wieku
Results of the II World War
national movements of the Soviet Union peoples in the war’s and occupation’s extraordinary circumstances
historiography’s contrasts in the events’ interpretation of the 1940s years
Opis:: The second All-Belarusian Congress (after the First Congress in 1917, which laid the foundations of the Belarusian national statehood) was held in Minsk on June 27, 1944 on the eve of Soviet Army invasion in the capital of Belarus (‘liberation’ of Minsk from Nazi occupation). In Soviet historiography, this Congress was treated unambiguously negative as a criminal ‘gathering’ of Hitler’s henchmen. Official historiography of Soviet Belarus ignored this event. Several generations of citizens grew up in the post-war decades who had no idea about the Second Congress, its decisions and speeches that were voiced from the tribune. The task of overcoming this ignorance is still relevant which, of course, does not exclude the development of modern critical thinking about political and ideological positions of the national movement leaders of that dramatic era. This problem is connected with concurrent need to revise the view at the Second All-Belarusian Congress, which was dominant in science and political journalism of Eastern European countries, particularly in Polish historical literature – until 1989 in Polish emigre circles and in the last decades in Polen itself. Here this Congress was well know (down to the smallest detail in the memory of eyewitnesses of what happened in June 1944) and discussed openly. Irreconcilable contradictions between Poland and Belarus and anti-Polish sentiment of the Congress were often emphasized. Allegedly, Congrees participants were more concerned about the imaginary ‘Polish threat’ rather than salvation of their country from the Nazi and Soviet occupation in those tragic days (the last days of their stay in the native land). Based on the sources found in archives and examined by the author, primarily the full transcript of the Congress, we can imagine that the content and emotional speeches of Congress delegates (chairman Yauhim Kipel, head of the Belarusian Central Rada Radoslav Austroysky / Ostrovsky, Archbishop of Mogilev and Minsk – Filafey, General Constance Ezavitov, Master M. Shkelionk and culture referent – Nadzeiya Mizkevich) were aimed at protecting the Belarusian national statehood and culture against the threat of degeneration in the USSR. Great moral value in the perspective of revival of the Belarusian state and political activities in the strategy of the Belarusian emigration in the postwar world had Declaration ‘On breakup with the Bolshevik Moscow’ passed by the Congress. The myth engrafted by communist propaganda that the Second All-Belarusian Congress was initiated by the Nazi occupants of Belarus should be dispelled in today’s public consciousness. In fact, the leaders of the Belarusian national movement managed to convene Congress in spite of resistance, prohibitions and unwillingness of the occupation authorities (which is why it only became possible in the last days before the entrance of the Soviet Army in Minsk). Belarussians were the only peoples of the former Soviet Union (who found themselves ‘between a rock and a hard place’ of rivaling forces during the Second World War – Nazi Germany and the Kremlin), who managed to articulate their national objectives and claims primarily related to public integrity and independence of Belarus at the level of the national congress. The very date of the Second All-Belarusian Congress (June 27th) signifies an important additional perspective, which should be considered in the history of the peoples of Eastern Europe of 1944. It turns out that you can do a lot in the last minute. The trail of All-Belarusian Congress, conducted in emergency circumstances, should not be erased from the memory of the Belarusian people and the international community. Comparative analysis of the Congress delegates’ speeches and those of leaders of Belarusian Popular Front ‘Adrazhenne / Renaissance’ that were made in Minsk at the turn of 1980–1990s (for example, at a rally in memory of victims of Stalin’s repression in Minsk on November 1, 1987) shows that there is a political relay race passing from the First to the Second All-Belarusian Congress, to the Belarusian emigration of 1940–1950s (especially to international ‘Promethean League of Atlantic Charta’, speaking also on behalf of the Belarusian people), to democratic forces of the country, entered the historical arena in the era of perestroika.
Drugi Wszechbiałoruski Kongres (podczas Pierwszego Kongresu z 1917 r. ustalono podstawy białoruskiego państwowości narodowej) odbył się w Mińsku 27 czerwca 1944 r., dosłownie w przeddzień inwazji Armii Radzieckiej na stolicę Białorusi (jej „wyzwolenia” spod okupacji niemiecko-faszystowskiej). Radziecka historiografia oceniała go jednoznacznie negatywnie jako przestępcze zbiegowisko hitlerowskich wspólników a oficjalna białoruska nauka historyczna ignorowała to wydarzenie. W ciągu powojennych dziesięcioleci narodziło się już kilka generacji obywateli tego kraju, którzy nigdy nie słyszeli o tym kongresie i o treści przyjętych przez niego uchwał, deklaracji i wygłoszonych z jego trybuny mów. Przezwyciężenie tej „niewiedzy” pozostaje do dziś aktualnym zadaniem, co – rzecz jasna – nie wyklucza wypracowania w naszych czasach krytycznego stosunku do politycznej i ideologicznej pozycji liderów narodowego ruchu tej dramatycznej epoki. Jest ono związane z koniecznością ponownego rozpatrzenia punktu widzenia na Drugi Wszechbiałoruski Kongres, który ustalił się w nauce i publicystyce Europy Wschodniej, w tym w polskiej literaturze historycznej – do 1989 r. przede wszystkim na uchodźstwie, w środowisku emigracji politycznej, natomiast w ostatnich dekadach w samej Polsce. Tutaj ten kongres był znany (nawet w drobnych szczegółach, które pozostały w pamięci świadków tego, co zdarzyło się w czerwcu 1944 r.), pisano o nim często, ale zazwyczaj akcentowano jedynie trudne do pogodzenia białorusko-polskie animozje, antypolskie nastroje delegatów kongresu, w tych tragicznych czasach (ostatnie dni ich obecności w ojczyźnie) rzekomo bardziej zaniepokojonych „polskim zagrożeniem” niż zainteresowanych uratowaniem ojczyzny przed nazistowską i bolszewicką okupacją. Na podstawie zbadanych przez autorkę źródeł archiwalnych, przede wszystkim autentycznego stenogramu posiedzeń kongresu, udowodniono, że treść i patos emocjonalny wystąpień delegatów (przewodniczącego Jauchima Kapela, prezydenta Białoruskiej Centralnej Rady Radosława Ostrowskiego, arcybiskupa mohylewskiego i mińskiego Fiłafeja, generała Konstancyja Jezawitowa, magistra M. Szkielonka, referentki do spraw kultury Nadziei Mickiewicz) wynikały z konieczności obrony białoruskiej narodowej państwowości i kultury przed zagrożeniem ich zniszczenia przez ZSRR. Wielkie znaczenie moralne – w perspektywie przyszłości, odrodzenia państwa białoruskiego i w strategii działalności politycznej białoruskiej emigracji w powojennym świecie – miała jednogłośnie uchwalona przez kongres deklaracja „O zerwaniu stosunków z bolszewicką Moskwą”. Współcześnie należy obalić stworzony przez komunistyczną propagandę mit, jakoby inicjatorami Drugiego Wszechbiałoruskiego Kongresu byli nazistowscy okupanci Białorusi. W rzeczywistości liderzy białoruskiego ruchu narodowego zorganizowali ten kongres wbrew oporowi, zakazom i niechęci władz okupacyjnych (i właśnie dlatego udało się zwołać go dosłownie kilka dni przed wejściem Armii Radzieckiej do Mińska). Przy tym Białorusini są jedynym narodem dawnego ZSRR, które znalazł się „między młotem a kowadłem” rywalizujących ze sobą sił hitlerowskich Niemiec i Kremla, narodem, któremu udało się sformułować narodowe zadania i cele, przede wszystkim dotyczące państwowej integralności i niezależności Białorusi, na poziomie uchwał ogólnonarodowego zjazdu. Już sama data przeprowadzenia Drugiego Wszechbiałoruskiego Kongresu wskazuje na ważny aspekt, w którym musimy rozpatrywać 1944 r. w historii narodów Europy Wschodniej: nawet w ostatniej chwili można zrobić bardzo dużo, a ślad Drugiego Wszechbiałoruskiego Kongresu, który odbył się w nadzwyczajnych i dramatycznych okolicznościach, nie powinien być zatarty w pamięci narodu białoruskiego i świata. Analiza porównawcza wystąpień delegatów tego kongresu z mowami liderów Białoruskiego Frontu Ludowego „Адражэньне” („Odrodzenie”), wygłoszonymi w Mińsku pod koniec lat 80. (na przykład na wiecu poświęconym pamięci ofiar represji stalinowskich w Mińsku 1 listopada 1987 r.), wskazuje, że w wielu kwestiach można dostrzec sztafetę polityczną od Pierwszego do Drugiego Wszechbiałoruskiego Kongresu oraz do białoruskiej emigracji lat 40. i 50. (przede wszystkim do Prometejskiej Ligi Karty Atlantyckiej, która działała również w imieniu narodu białoruskiego), a także do tych demokratycznych sił Białorusi, które pojawiły się w czasach „pierestrojki”.
Źródło:: Studia Orientalne; 2014, 2(6); 215-240
2299-1999
Pojawia się w:: Studia Orientalne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 52.

Tytuł:: Akta dotyczące budowy państwowości polskiej w okresie lipiec–sierpień 1917 roku w Austriackim Archiwum Państwowym w Wiedniu
Sources to regaining of the Polish statehood in the period of July-August 1917 at the Austrian State Archives in Vienna
Autorzy:: Gaul, Jerzy
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1065290.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:: I wojna światowa
państwowość polska
Tymczasowa Rada Stanu
Komisja Przejściowa
administracja polska
szkolnictwo
sądownictwo
polonika
World War I
Polish statehood
the Provisional Council of State
Temporary Committee
Polish administration
education
judiciary
polonica
Opis:: The development of the Polish statehood during the years of World War I was given particular importance in connection with the 100th anniversary of regaining independence by Poland in November 1918. Query that was conducted in the holdings of the Archives of War in Vienna in 2015., fond Quartiermeisterabteilung of Armeeoberkommando, led to the registration of interesting records from the period of JulyAugust 1917. Boxes no. 2464 and 2465 contain records relating to the organisation of the Polish government, the resignation of the Provisional Council of State and the establishment of the Temporary Committee of the Provisional Council of State as well as to the transfer authority over education and the judiciary to the Polish administration.
Źródło:: Miscellanea Historico-Archivistica; 2016, 23; 267-278
0860-1054
Pojawia się w:: Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 53.

Tytuł:: Przemiany struktury ludności Torunia i powiatu toruńskiego od połowy XIX wieku do drugiej wojny światowej
Autorzy:: Zielińska, Agnieszka
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/529376.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Towarzystwo Miłośników Torunia
Tematy:: Toruń
wyznanie
narodowość
powiat toruński
Prusy Zachodnie
I wojna światowa
zabory
Thorn
Konfession
Nationalität
Landkreis Thorn
Westpreußen
1. Weltkrieg
Teilungen
religion
nationality
the county of Toruń
West Prussia
World War I
partitions
Opis:: Artykuł omawia zagadnienie przemian struktur ludności Torunia i powiatu toruńskiego od II połowy XIX wieku do okresu międzywojennego włącznie. Artykuł zawiera analizę materiału statystycznego pozyskanego z różnych typów źródeł. Dla okresu II połowy XIX wieku do 1914 roku wykorzystano zestawienia statystyczne dla poszczególnych powiatów Prus Zachodnich za lata 1871, 1885, 1895, 1905 i 1910. Wykorzystane także zostały informacje ze statystyk pruskich za okres XIX i początku XX wieku. Dla okresu międzywojennego niezwykle pomocne były spisy ludności z 1921 i 1931 roku. Omówiono tutaj sytuację ludnościową, wyznaniową, narodowościową i społeczno-gospodarczą w tym okresie na terenie Torunia i powiatu. Toruń przez cały ten okres był ważnym ośrodkiem przemysłowym, ale był też twierdzą i posiadał garnizon, co miało duży wpływ na rozwój miasta jak i jego charakter już od okresu pruskiego. Gminy wiejskie i obszary dworskie były terenami głównie rolniczymi, zróżnicowanymi pod względem struktury wyznaniowej i narodowościowej. Z krótkiego przeglądu informacji statystyczno-demograficznych wyłania się obraz ogromnych zmian w strukturze wyznaniowej i narodowościowej ludności, gdzie kluczową granicą była I wojna światowa i odzyskanie przez Polskę niepodległości. Był to efekt procesu repolonizacji, który dokonywał się na terenie całego powiatu w latach dwudziestych XX wieku. Zwiększenie liczby ludności polskiej i katolickiej, oraz wyraźny spadek liczby ludności niemieckiej i ewangelickiej (choć wyznania i narodowości nie można wprost utożsamiać) odzwierciedlał zmiany polityczne i tworzenie państwa polskiego na nowo po ponad stu latach.
Der Artikel behandelt die Veränderungen in der Bevölkerungsstruktur Thorns und des Landkreises Thorn von der 2. Hälfte des 19. Jahrhunderts bis einschließlich zur Zwischenkriegszeit. Er enthält eine Analyse von statistischem Material, das aus verschiedenen Arten von Quellen gewonnen wurde. Für den Zeitraum von der 2. Hälfte des 19. Jahrhunderts bis zum Jahr 1914 wurden statistische Zusammenstellungen für einzelne Landkreise Westpreußens aus den Jahren 1871, 1885, 1895, 1905 und 1910 ausgewertet. Ebenfalls ausgewertet wurden Informationen aus preußischen Statistiken für den Zeitraum des 19. und den Beginn des 20. Jahrhunderts. Für die Zwischenkriegszeit waren die Bevölkerungsregister von 1921 und 1931 sehr hilfreich. Darin geht es um die Situation der Bevölkerung, der Konfessionen, der Nationalitäten und der sozialen und wirtschaftlichen Verhältnisse in diesem Zeitraum auf dem Gebiet von Thorn und des Landkreises. Thorn war während dieses gesamten Zeitraums ein wichtiges Industriezentrum, aber es war auch eine Festung und besaß eine Garnison, was schon seit der preußischen Zeit großen Einfluss auf die Entwicklung der Stadt und ihren Charakter hatte. Die Landgemeinden und die Gutsbezirke waren hauptsächlich landwirtschaftliches Terrain, das in seiner konfessionellen und nationalen Struktur differenziert war. Eine kurze Betrachtung der statistisch-demografischen Informationen ergibt ein Bild von enormen Veränderungen in der konfessionellen und nationalen Struktur der Bevölkerung, wobei der 1. Weltkrieg und die Wiedererlangung der Unabhängigkeit durch Polen eine Schlüsselgrenze bilden. Dies war eine Folge des Prozesses der Repolonisierung, der in den zwanziger Jahren des 20. Jahrhunderts auf dem Gebiet des gesamten Landkreises stattfand. Die zahlenmäßige Vergrößerung der katholischen Bevölkerung und der deutliche Abfall der deutschen und evangelischen Bevölkerung (auch wenn Bekenntnis und Nationalität nicht einfach identifiziert werden dürfen) spiegelten die politischen Veränderungen und die Neuschöpfung des polnischen Staats nach über 100 Jahren wider.
The article discusses the issue of changes in the structure of the population of Toruń and the Toruń county from the second half of the 19th century to the interwar period. The article contains an analysis of statistical material obtained from various types of sources. For the period of the second half of the 19th century to 1914, statistical summaries were used for individual counties of West Prussia for the years 1871, 1885, 1895, 1905 and 1910. Information from Prussian statistics for the period of the 19th and early 20th centuries was also used. For the interwar period the censuses of 1921 and 1931 were extremely helpful. The population, denomination, nationality and socio-economic situation in this period in Toruń and the county were discussed here. Throughout this period Toruń was not only an important industrial centre, but it was also a fortress and it had a garrison, which had affected the development of the city and its character since the Prussian period. Rural communes and court territories were mainly agricultural areas, diversified in terms of religious and national structure. From the short review of statistical and demographic information, there emerges a picture of huge changes in the denominational and national structure of the population, where the key chronological boundaries were World War I and the time when Poland regained independence. It was the result of the repolonization process that took place throughout the county in the 1920s. The increase in the number of Polish and Catholic inhabitants, along with a clear decrease in the number of the German and Evangelical populations (although denominations and nationalities cannot be directly identified) reflected political changes and the creation of the Polish state again after more than a hundred years.
Źródło:: Rocznik Toruński; 2019, 46
0557-2177
Pojawia się w:: Rocznik Toruński
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 54.

Tytuł:: Zdobycie Elbląga przez Armię Czerwoną w rozkazach dowódcy 2 Armii Uderzeniowej ze stycznia i lutego 1945 roku
The capture of Elbląg by the Red Army in the orders of the commander of the 2nd Strike Army in January and February 1945
Autorzy:: Gliniecki, Tomasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2147839.pdf
Data publikacji:: 2018-12
Wydawca:: Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:: II wojna światowa
rozkazy dowódcy
Armia Czerwona
walki o Elbląg
styczeń i luty 1945
II World War
orders of the commander
Red Army
battle for Elbląg
January and February 1945
Opis:: Artykuł prezentuje walki o Elbląg podczas II wojny światowej według rozkazów dowodzącego 2 Armią Uderzeniową, generała pułkownika Iwana Fiediunińskiego, wydanych w styczniu i lutym 1945 roku. Autor, bazując na dokumentacji Centralnego Archiwum Ministerstwa Obrony Federacji Rosyjskiej oraz literaturze przedmiotu prezentuje dzień za dniem – od 24 stycznia do 12 lutego 1945 r. – walki o miasto, prowadzone przez jednostki armijne i przydzielonego wsparcia, wskazując zajmowane przez nie rubieże, trasy przemarszu, działania bojowe, w tym również artylerii, czołgów i dział samobieżnych oraz wojsk inżynieryjnych, zauważając także osobiste ambicje i animozje między sowieckimi dowódcami.
The article presents the battle for Elbląg during the Second World War based on the orders of the commander of the 2nd Strike Army, General Colonel Ivan Fiediuniński, given in January and February 1945. The author, using the documents of the Central Archive of the Ministry of Defense of the Russian Federation and literature of the subject, presents day by day – from January 24 to February 12, 1945 – direct preparations for the armor strike, marches for combat positions and the fighting, including artillery, tanks, self-propelled guns and engineering forces, highlighting also personal ambitions and disagreements among Soviet commanders.
Źródło:: Studia Elbląskie; 2018, 19; 135-154
1507-9058
Pojawia się w:: Studia Elbląskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 55.

Tytuł:: Techniki audiowizualnej rewitalizacji przeszłości – „I młodzi pozostaną” Petera Jacksona
Techniques of Audiovisual Revitalisation of the Past: Peter Jackson’s “They Shall Not Grow Old”
Autorzy:: Michnik, Antoni
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31339909.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: Peter Jackson
I wojna światowa
film dokumentalny
restauracja filmów archiwalnych
rekonstrukcja historycznych pejzaży dźwiękowych
rewitalizacja przeszłości
World War I
documentary film
restoration of archival films
reconstruction of historical soundscapes
revitalisation of the past
Opis:: Przedmiotem artykułu jest analiza filmu dokumentalnego Petera Jacksona I młodzi pozostaną (2018), powstałego na podstawie archiwalnych materiałów filmowych z okresu I wojny światowej. Autor przygląda się pracom nad tymi materiałami, pokazując, że zabiegi dokonane przez zespół Jacksona wykraczają poza restaurację filmu, i proponując kategorię rewitalizacji jako adekwatną do opisu dokonanych przekształceń. Przeprowadzona analiza decyzji artystycznych podjętych przez Jacksona odsłania konteksty oraz celowość zastosowanych zabiegów (scenariusz, wybór palety kolorystycznej itd.), a także umieszcza prace nad ścieżką dźwiękową w kontekście współczesnych praktyk rekonstrukcji historycznych pejzaży dźwiękowych. W zakończeniu autor omawia immersyjność I młodzi pozostaną na tle współczesnych praktyk audiowizualnych instytucji muzealnych oraz historycznych początków kina, dowodząc tezy, że dokument Jacksona w większej mierze poświęcony jest samej kinematografii oraz pamięci Wielkiej Wojny niż historii.
The author analyses Peter Jackson’s documentary film They Shall Not Grow Old (2018), which was based on the archival film footage from World War I. He examines the use of the documents, arguing that the interventions made by Jackson’s team go beyond film restoration, and proposing the term “revitalization” to describe the effect of these changes. Further, the author analyses Jackson’s artistic choices, revealing the contexts and purposes of different aspects of his treatment of the footage (screenplay, colour palette, etc.), as well as discussing the preparation of the soundtrack in terms of contemporary practices of historical soundscape reconstruction. Finally, the author approaches the immersive aspect of They Shall Not Grow Old, discussing audiovisual narratives of contemporary museums and the beginnings of film, arguing that Jackson’s documentary is in fact about the cinema itself and the memory of the Great War rather than about history.
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2021, 113; 132-152
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 56.

Tytuł:: Amerykańscy Polacy na frontach Wielkiej Wojny: współczesny symbol i treść
American Poles on the frontlines of The Great War: contemporary symbol and content
Autorzy:: Piątkowska-Stepaniak, Wiesława
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2215305.pdf
Data publikacji:: 2023-03-31
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: I wojna światowa
wilsonowska idea wolności
czyn zbrojny Polaków
akty dojrzałości społecznej
Pakt Północnoatlantycki
World War I
Wilson’s idea of freedom
the Poles’ armed action
acts of social maturity
North Atlantic Treaty Organization
Opis:: The premise of this paper is to collect in a systematic way the existing research findings related to documenting the participation of Poles and Americans of Polish origin fighting in the ranks of the American Expeditionary Forces (AEF). The primary objective of the paper is to analyze the historical, military, and political dimensions of this participation. The paper is a study in historical politics, which translates into contemporary realities and concepts of political solutions. The following methods have been used as research tools: the historical, comparative, and statistical methods, as well as an analysis of the content of the press, in particular the Polish-American press. The subject matter required specifically a problem- oriented approach, but also a chronological one, documenting political and social processes directly related to the war, occurring after its end and translating into contemporary events. This paper is a broader exploration of this issue.
Założeniem niniejszego artykułu jest zebranie w sposób systematyczny dotychczasowych ustaleń badawczych związanych z dokumentowaniem działań Polaków i Amerykanów polskiego pochodzenia walczących w szeregach Amerykańskiego Korpusu Ekspedycyjnego (American Expeditionary Forces, AEF). Celem artykułu jest wskazanie przede wszystkim wymiaru historycznego, militarnego i politycznego owego zaangażowania. Artykuł stanowi studium z polityki historycznej, mające przełożenie na współczesne realia i koncepcje politycznych rozwiązań. Za narzędzia badawcze posłużyły m.in. metody: historyczna, porównawcza, statystyczna, analizy zawartości prasy, w tym szczególnie prasy polonijnej. Tematyka wymagała w sposób szczególny podejścia problemowego, ale zarazem chronologicznego, dokumentującego polityczne i społeczne procesy bezpośrednio związane z wojną, zachodzące po jej zakończeniu oraz przekładające się na współczesne wydarzenia. Niniejsza publikacja zakłada szerszą eksplorację tego zagadnienia.
Źródło:: Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2023, 77; 123-142
1505-2192
Pojawia się w:: Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 57.

Tytuł:: Rola formacji wojskowych w ratowaniu polskich dóbr kultury w latach 1914-1920
The role of military formations in saving Polish cultural property in 1914-1920
Autorzy:: Łaskarzewska, Hanna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2034946.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
Tematy:: World War I
cultural wartime losses
saving the cultural property
cultural heritage
Polish Army
partitions of Poland
I wojna światowa
straty dóbr kultury
ochrona i zabezpieczanie zbiorów
dziedzictwo kulturowe
Wojsko Polskie
zabory - austriacki, rosyjski, niemiecki
Opis:: The article presents various activities in saving Polish cultural property after 1918, both by the Polish military authorities at various levels and by social activits including some military personel. Among them, demobilized from former German, Austrian and Russian armies, gathered in the Union of Military Poles, active in Russian and Ukrainian territories. Former Polish Army soldiers were another group, who – dismissed from active service, most often as a result of their wounds - cooperated with the Society of Borderland Guard. Aditionally some information about the activities taken by the military authorities of Russia, German, and Austria who managed the Polish teritory at the years of 1914-1918 were also included
W artykule przedstawiono różnorodną aktywność w ratowaniu polskich dóbr kultury po 1918 roku, zarówno przez polskie władze wojskowe różnego szczebla, jak i działania społeczne, w których uczestniczyli wojskowi. Wśród nich, zdemobilizowani z armii zaborczych Polacy, skupieni w Związku Wojskowych Polaków, działającym aktywnie na terenach rosyjskich i ukraińskich. Inną grupę stanowili byli żołnierze Wojska Polskiego, którzy – zwolnieni ze służby czynnej, najczęściej w wyniku odniesionych ran – współpracowali z Towarzystwem Straży Kresowej. Uwzględniono także informacje o roli wojskowych gubernatorów, którzy z ramienia zaborczych armii zarządzali okupowanymi ziemiami polskimi w latach 1914-1918.
Źródło:: Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2019, 1(10); 51-66
2354-0435
2719-8618
Pojawia się w:: Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 58.

Tytuł:: "Albańska Golgota" - exodus Serbów na Korfu w czasie I wojny światowej w dyskursie publicznym międzywojennej Jugosławii
Albanian Golgotha” – the exodus of Serbs to the Corfu island during World War I in the public discourse
Autorzy:: Michalak, Paweł
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/909984.pdf
Data publikacji:: 2017-01-26
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: Croats and Slovenes
The Kingdom of Yugoslavia
Alexander Karađorđević
World War I
Albanian Golghota
collective memory
propaganda
press
Królestwo Serbów
Chorwatów i Słoweńców
Królestwo Jugosławii
król Aleksander Karađorđević
I wojna światowa
albańska Golgota
pamięć zbiorowa
prasa
Opis:: Both the Balkan Wars and World War I, and particularly the great migration of the Serbian army during the retreat to the Corfu island, which imprinted in the collective memory as the Albanian Golgotha, were among the most important reference points in the public discourse of interwar Yugoslavia. Official government circles tried to present them as the cornerstones for the building of a unified state of the Southern Slavs. The authorities supported all the initiatives which were commemorating those events. King Alexander Karađorđević was one of the most active in this field, he repeatedly personally graced the celebration of all events and battles or honoured their heroes. However, it should be noted that the Albanian Golgotha was such an important point of reference in the public discourse of interwar Yugoslavia not only because it became a kind of an instrument in the hands of politicians, especially the king, but also – and perhaps primarily – because it grew it roots in the broader social discourse, not only in politics but also in the media and culture – literature or the arts. It is also worth mentioning that the memory of these events was not a homogeneous one. For obvious reasons, it were the Serbs, who excelled in the worship of the Serbian soldiers, who sacrificed their blood for building a common Yugoslav state. While the attitude of Croats and Slovenes was not so clear. Therefore the cult of the Serbian army required an appropriate action from the state. One of the actions was a way of presenting these events in the daily press.The main aim of the author is to show how the cult of the sacrifice of the Serbian soldiers and civilians during World War I, and especially the mythologized Albanian Golgotha, was created and became one of the pillars on which authorities tried to build a Yugoslav identity and the prestige of the Karađorđević dynasty in the interwar period. A special attention is paid to the way of describing those events in the “Politika” daily, the most read and influential journal of interwar Yugoslavi
Źródło:: Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2016, 23, 1; 95-108
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:: Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 59.

Tytuł:: Prawosławny sobór żeńskiego monasteru w Turkowicach w latach 1906 – 1929
Autorzy:: Dmitruk, Stefan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/607622.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Turkowice
Orthodox Church
orthodox monastery
The second wave of the recovery in 1929
First World War
Second Polish Republic
Russia
Cerkiew Prawosławna
prawosławny monastycyzm
II fala burzenia cerkwi prawosławnych w 1929 r.
I wojna światowa
II Rzeczpospolita Polska
Rosja
Opis:: The bigger orthodox church in women’s monastery in Turkowice in the 1906-1929’s.In this article author described history of the bigger orthodox church in women’s monastery in Turkowice in 1906-1929’s. Using by the cause study method author talk about the reasons and building church in 1906’s and her demolition in 1929’s. The basis of text is sources from archive in Lublin and Lviv. Monastery in Turkowice was be very important function in the life of orthodox community in the Kingdom of Poland at the beginning of the 20th century. The period before First World War, The Great War and 1918-1929’s allow analyses religions political Russian and Poland towards orthodox people in Hrubieszow region. This analysis is entered into future research perspective connected history orthodox people and orthodox monastery life in Turkowice at the beginning of the 20th century.
W artykule autor opisał dzieje prawosławnego soboru w żeńskim monasterze w Turkowicach w latach 1906 - 1929. Za pomocą metody studium przypadku omówił przyczyny powstania i budowę cerkwi w 1906 r. oraz jej rozbiórkę w 1929 r. Podstawą tekstu są źródła z archiwów w Lublinie i Lwowie. Klasztor w Turkowicach pełnił ważną rolę w życiu prawosławnych mieszkańców Królestwa Polskiego na początku XX w. Okresy przed I wojną światową, Wielkiej Wojny i lat 1918 – 1929 umożliwiają analizę polityki wyznaniowej Rosji i Polski wobec społeczności prawosławnej w rejonie Hrubieszowa. Analiza wpisuje się w dalszą perspektywę badawczą związaną z losami prawosławia, głównie z nierozpoznanym dostatecznie w polskiej nauce wątkiem życia monastycznego w Turkowicach na początku XX w.
Źródło:: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2019, 74
0239-4251
Pojawia się w:: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 60.

Tytuł:: “The wicked witch in iron shoes”: The representation of the war in the childrens weekly “Świerszczyk” in 1945–1946
„Zła wiedźma w żelaznych butach”: obraz wojny na łamach czasopisma „Świerszczyk” (1945–1946)
Autorzy:: Zaborski, Marcin
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2058198.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: Polish press in the 20th century
World War II narrative
victims and heroes
children’s magazines
polska prasa
czasopisma dla dzieci
„Świerszczyk”
druga wojna światowa
historia
Nauki Humanistyczne i Społeczne
Opis:: This article reconstructs the vision of World War II in the 1945–1946 issues of the children’s weekly Świerszczyk. The looks for answers to the following questions: How did the authors of the Świerszczyk texts build the narrative of the war that had just ended? In what way did they bring to the attention of their readers the victims of the war and the war heroes, and in what terms did they describe their victimhood and heroism respectively?
Autor analizuje ukazujące się w 1945 i 1946 roku wydania tygodnika dla dzieci „Świerszczyk” i rekonstruuje stworzony w nich obraz II wojny światowej. Pyta o to, jak czasopismo odnosiło się do walk zakończonych w nieodległej przeszłości. Czy — a jeśli tak, to w jaki sposób — przypominało ofiary wojny? I czy przywoływało lub kreowało jej bohaterów?
Źródło:: Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2021, 24, 3; 65-88
1509-1074
Pojawia się w:: Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 61.

Tytuł:: Łódzkie Żydowskie Towarzystwo Opieki nad Sierotami i jego działalność na rzecz dzieci i młodzieży w latach I wojny światowej
Łódź Jewish Society for Providing Care to Orphans and its Activities for Children and Young People during the World War I
Autorzy:: SOSNOWSKA, Joanna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/435543.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
Tematy:: opieka nad dziećmi i młodzieżą w Łodzi w czasie I wojny światowej
żydowskie organizacje filantropijne w Łodzi w latach 1914–1918 działalność Łódzkiego
Żydowskiego Towarzystwa Opieki nad Sierotami
care of children and young people in Łódź during the World War I Jewish charitable organizations in Łódź in 1914–1918
activities of Łódź Jewish Society for Providing Care to Orphans.
Opis:: Geneza Łódzkiego Żydowskiego Towarzystwa Opieki nad Sierotami (ŁŻTOS) sięga okresu sprzed I wojny światowej i wiąże się z inicjatywą społeczności pochodzenia żydowskiego, która w lipcu 1907 roku podjęła starania o zarejestrowanie organizacji dobroczynnej, ukierunkowanej na pomoc dzieciom i młodzieży. Opracowano statut, w świetle którego Towarzystwo miało troszczyć się o byt materialny, moralny i intelektualny sierot wyznania mojżeszowego. Dzieje Towarzystwa powiązane są również z historią żydowskiej rodziny Henryka i Zofii Hirszbergów. Byli oni bowiem fundatorami budynku, który tuż przed wybuchem I wojny stał się siedzibą ŁŻTOS i miał służyć sierotom pozostającym pod opieką organizacji. Dom Sierot, bo taką nazwę zyskała placówka dla dzieci i młodzieży, mieścił się w Łodzi przy ul. Północnej 38. Misja i zadania ŁŻTOS w latach 1914–1918 nie tylko nie uległy zmianie, ale w obliczu narastającej z dnia na dzień liczby sierot, półsierot, porzuconych i bezdomnych, nabrały nowego znaczenia. Organizacja zintensyfikowała swoją działalność przyjmując pod dach Domu Sierot dzieci i młodzież w wieku od 3. do 18. roku życia. Oprócz codziennej troski o ich byt materialny, w dalszym ciągu celem podejmowanych działań uczyniono kwestie opieki, wychowania i edukacji podopiecznych, nawet w trudnych realiach wojny. Warunki życia podopiecznych Domu Sierot określał regulamin przyjęty uchwałą Zarządu ŁŻTOS 30 stycznia 1916 r. Przez cały okres I wojny pod dachem Domu Sierot mieszkało około 170 dzieci i młodzieży.
The origins of the Łódź Jewish Society for Providing Care to Orphans (Łódzkie Żydowskie Towarzystwo Opieki nad Sierotami – ŁŻTOS) date back to the period before the World War I and are related to the initiative of the Jewish community, which, in July 1907, applied to register a charitable organization aimed at providing aid to children and young people. The statute of the Society was drawn up. According to the statute, the Society was supposed to take care of the material, moral, and intellectual needs of Jewish orphans. The history of the Society is also related to the history of the Jewish family of Henryk and Zofia Hirszberg, as they were the founders of the building which became the offices of the Society just before the World War I and which was supposed to serve the orphans looked after by the organization. The Orphans’ Home, as that was the name of the centre for children and young people, was located in Łódź at Północna 38. In the face of the numbers of orphans, half-orphans, the abandoned, and the homeless growing day after day in 1914–1918, the mission and the tasks of the Society gained a new meaning. The organization intensified its actions and took children and young people aged 3–18 under the roof of the Orphans’ House. Apart from the day-today care of their material situation, the education and upbringing of the orphans was still the goal of the Society’s actions, even during the difficult times of the war. The living conditions in the Orphans’ Home were specified by the rules adopted by resolution of the Society’s Board on 30 January 1916. During the whole period of the World War I, app. 170 children and young people lived in the Orphans’ Home.
Źródło:: Wychowanie w Rodzinie; 2014, X, (2/2014); 77-94
2082-9019
Pojawia się w:: Wychowanie w Rodzinie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 62.

Tytuł:: Польский вопрос накануне первой мировой войны и его решение в оценке н.и. Kареева
Polish question on the eve of the first world war and his decision in the evaluation N. I. Kareeva
Kwestia Polska w przededniu pierwszej wojny światowej oraz jej rozwiązanie w ocenie. N. I. Karajewa
Autorzy:: Kruczkowski, Tadeusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2167953.pdf
Data publikacji:: 2018-12-15
Wydawca:: Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:: польский вопрос
история Польши
Первая мировая война
российская историография
российская историческая полонистика
Н. И. Кареев
the Polish question
the history of Poland
the First World War
Russian
historiography
Russian historical polonistics
N. I. Kariejew
polskie pytanie
historia Polski
pierwsza wojna światowa
rosyjska
historiografia
rosyjska polonistyka historyczna
Opis:: Н. И. Кареев известный русский либеральный историк второй половины XIX – начала XX века. Он известен так же как историк-полонист. В статье рассмотрена проблематика польского вопроса в России второй половины XIX – начала XX века в оценке Н.И. Кареева. Развитием этой проблематики в творчестве историка стали его исследования рассматривающие восстановление независимой Польши в контексте территориальных изменений в Центрально-Восточной Европе после Первой мировой войны. Взгляды Н.И. Кареева по польскому вопросу показаны на фоне общих позиций российской историографии к истории Польши.
N. I. Kariejew is a famous Russian liberal historian of the second half of the nineteenth and early twentieth centuries. He is also known as a Polonnik historian. In the article the problems of the Polish question in Russia of the second half of the XIX – the beginning of the XX century in the estimation of N. I. Kariejew are considered. The development of this problem in the work of the historian was his research examining the restoration of independent Poland in the context of territorial changes in Central and Eastern Europe after the First World War. Views of N. I. Kariejew on the Polish question are shown against the background of the common positions of Russian historiography to the history of Poland.
N.I. Karejew jest wiadomym rosyjskim liberalnym historykiem drugiej połowy XIX i początku XX wieku. Jest również znany jako historyk polonista. Artykuł dotyczy problemów polskiej kwestii w Rosji w drugiej połowie XIX oraz na początku XX wieku w ocenie N. I. Karejewa. Rozwinięciem tego problemu w pracach historyka było jego badanie odrodzenia niepodległej Polski w kontekście zmian terytorialnych w Europie Środkowej i Wschodniej po I wojnie światowej. Poglądy N. I. Karejewa w sprawie polskiej ukazano na tle ogólnych stanowisk rosyjskiej historiografii na temat historii Polski.
Źródło:: Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2018, Zeszyt, XXXII; 351-372
0860-9608
Pojawia się w:: Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 63.

Tytuł:: Sprawy polskie w Kanadzie w czasie I wojny światowej
Polish Issues in Canada During World War I
Autorzy:: Reczyńska, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/580269.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: I WOJNA ŚWIATOWA
DIASPORA POLSKA W KANADZIE
NIAGARA-ON-THE-LAKE CAMP
ARMIA HALLERA
PUŁKOWNIK ARTHUR D’ORR LEPAN
WORLD WAR I
POLISH DIASPORA IN CANADA
HALLER’S ARMY
COLONEL ARTHUR D’ORR LEPAN
Opis:: Artykuł przedstawia kilka przykładów obrazujących oddziaływanie wydarzeń I wojny światowej na żyjących w Kanadzie polskich imigrantów, pozycję polskiej grupy etnicznej w tym kraju oraz na aktywność osób polskiego pochodzenia na rzecz rekrutacji do wojska polskiego w Ameryce Północnej. Polaków, którzy byli poddanymi Niemiec lub monarchii austro-wegierskiej traktowano jak przedstawicieli państw wrogich. Mieli obowiązek rejestracji i regularnego zgłaszania się na policję a niektórzy zostali internowani w stworzonych w czasie wojny obozach pracy. Część z nich była z tych obozów zwolniona po interwencji polskich organizacji i polskich duchownych. Żołnierze polskiego pochodzenia, zarówno ochotnicy jak i poborowi, znaleźli się także w oddziałach Kanadyjskich Sił Ekspedycyjnych walczących w Europie. Ponad 20 tys. polskich ochotników z USA (w tym ponad 200 z Kanady) zgłosiło się też do obozu szkoleniowego utworzonego w Niagara-on-the-Lake, Ontario, przy granicy z USA. Problemy z organizacją i funkcjonowaniem tego obozu oraz opinie o polskich ochotnikach, kształtowały nastawienie wielu Kanadyjczyków do polskiej grupy etnicznej i nowotworzonego Państwa Polskiego.
The article presents the impact of World War I on Polish immigrants in Canada, the position of the Polish ethnic group in this country and the efforts of persons of Polish descent in regard to recruitment for the Polish Army in North America. Poles, who were subjects of Germany or the AustroHungarian Empire were treated as enemy aliens. Those people were forced to register and report to the police on a regular basis and some of them were interned in labour camps during the war. Some were released from the camps after an intervention of Polish organizations and priests. Soldiers of Polish descent, volunteers and recruits also fought in the Canadian Expeditionary Forces in Europe. Over 20,000 Polish volunteers from the US (including over 200 from Canada) enrolled in a training camp formed in Niagara-on-the-Lake, Ontario on the border with the US. The problems with the organization and functioning of the camp, and opinions on Polish volunteers shaped the attitude of many Canadians towards the Polish diaspora and the newly established Polish state.
Źródło:: Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny; 2020, 46, 2 (176); 227-245
2081-4488
2544-4972
Pojawia się w:: Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 64.

Tytuł:: Eingrenzung durch Sprache und Identität bei Michael Zeller in "Die Reise nach Samosch" und bei Stephan Wackwitz in "Ein unsichtbares Land"
Restrainting by language and identity in the novels by Michael Zeller – "Die Reise nach Samosch" and Stephan Wackwitz – "Ein unsichtbares Land"
Autorzy:: Kubica, Jan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/30098212.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:: Familiengeschichte
Identität
Der Erste und der Zweite Weltkrieg
Enkelgeneration
Erinnerungskultur
family history
identity
the First and Second World War
generation of grandsons
culture of remembering
historia rodzinna
tożsamość
I i II wojna światowa
pokolenie wnuków
kultura pamięci
Opis:: Michael Zeller und Stephan Wackwitz gehören zu der Enkelgeneration, die sich auf der Spurensuche nach der eigenen Familiengeschichte befindet. In "Die Reise nach Samosch" von Michael Zeller versucht der junge Schriftsteller Sebastian, die Familiengeschichte für seine aus Oppeln (Opole) stammende Großmutter zu rekonstruieren. Diese erlebte während der Kriegs- und Nachkriegszeit traumatisierende Geschichten. Ihr Enkel Sebastian erfährt während der Aufarbeitung der Familiengeschichte, dass sein leiblicher Großvater nicht Deutscher, sondern Pole war. Stephan Wackwitz befasst sich dagegen in "Ein unsichtbares Land" mit dem Tagebuch seines Großvaters, der als begeisterter Nationalist im Ersten Weltkrieg kämpfte und in Regionen wirkte, die früher Deutschland angehörten (Deutsch-Südwest Afrika, Oberschlesien). Der Vater erlebte den Zweiten Weltkrieg in amerikanischer Gefangenschaft. Der Autor versucht, die Motivation des Großvaters sowie des Vaters für ihre Lebenseinstellungen zu untersuchen. In dem Beitrag werden die Erzählstrategien beider Autoren verfolgt, die sie zur Pflege der Erinnerungskultur nutzen. Dieser Ansatz zielt darauf ab, den Nachweis zu erbringen, inwieweit Raumkonstellationen als signifikante Erinnerungsträger in den Romanen von Zeller und Wackwitz zu betrachten sind. Die Familienromane der Enkelgeneration werden dabei als eine sinnvolle Plattform für die Aufarbeitung der oft dramatischen historischen Prozesse (Nationalsozialismus, Kommunismus) der 1930er- und 1940er-Jahre in Mitteleuropa betrachtet.
Michael Zeller and Stephan Wackwitz belong to the generation of grandchildren who search traces of their own family history. In the novel "Die Reise nach Samosch" by Michael Zeller a young writer Sebastian tries to reconstruct his family history for his grandmother, who comes from Opole (Oppeln in German). She experienced traumatizing stories during the war and after it. Her grandson, a young writer, finds out while working on the family chronicle that his biological grandfather was not a German but a Pole when working on the family chronicle. Stephan Wackwitz, in turn, deals with a diary of his grandfather who worked in southeast Africa and Upper Silesia – these lands belonged to Germany before. He fought in the First World War as an zealous nationalist. The author’s father spent the Second World War in the American captivity. The author tries to explore his grandfather’s and father’s motivation for their attitudes in their lives. I would like to examine and reveal the strategies used by both authors, as presented in the process of their ancestors’ coping with the culture of remembering. The aim of the paper is to provide evidence for the extent to which spatial constellations in the novels by Zeller and Wackwitz are to be viewed as significant memory carriers. I consider family novels of the generations of grandsons a meaningful platform for presenting very problematic historical processes (national socialism, communism) in 1930s and 1940s in central Europe.
Michael Zeller i Stephan Wackwitz należą do tzw. pokolenia wnuków, które szuka śladów historii własnej rodziny. W powieści Michaela Zellera "Die Reise nach Samosch" młody pisarz Sebastian próbuje zrekonstruować rodzinną historię jako wnuk babci pochodzącej z Opola (niem. Oppeln). W czasie wojny i zaraz po wojnie doświadczyła ona traumatycznych przeżyć. Jej wnuk, młody pisarz, dowiaduje się podczas pracy nad kroniką rodzinną, że jego dziadek nie był Niemcem, lecz Polakiem. Stephan Wackwitz z kolei bada pamiętnik swojego dziadka, który stacjonował w Afryce Południowo-Wschodniej i na Górnym Śląsku – należących wówczas do terytoriów niemieckich. Będąc entuzjastycznym nacjonalistą walczył w I wojnie światowej. Ojciec Stephana przeżył II wojnę światową w amerykańskiej niewoli. Pisarz próbuje zrozumieć postawy życiowe swojego dziadka i ojca oraz ich motywację. W artykule podjęto próbę prześledzenia strategii obydwu autorów, które wykorzystali oni do rozrachunku z kulturą pamięci własnych przodków. Potraktowano przy tym powieści rodzinne pisane przez pokolenie wnuków jako interesującą platformę do dyskusji nad często bardzo problematycznymi procesami historycznymi w Europie Środkowej (narodowy socjalizm, komunizm) lat 30. i 40. XX wieku.
Źródło:: Colloquia Germanica Stetinensia; 2023, 32; 91-106
2450-8543
2353-317X
Pojawia się w:: Colloquia Germanica Stetinensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 65.

Tytuł:: Akt 5 listopada a umiędzynarodowienie sprawy polskiej podczas Wielkiej Wojny. Uwagi historyka dyplomacji
The Act of 5th November and the international nature of the Polish cause during World War I. Comments provided by a diplomacy historian
Autorzy:: Kornat, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2164423.pdf
Data publikacji:: 2017-06-30
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: Manifest dwóch cesarzy z 5 listopada 1916 r.
sprawa polska
pierwsza wojna światowa
Rewolucja Lutowa w Rosji
A declaration of two emperors of 5th November 1916
the Polish cause
World War I
the February Revolution in Russia
Opis:: The author engages in polemics with the thesis that the Act of 5th November was a breakthrough in Poland’s efforts to regain its statehood. However, this declaration of establishment of the Polish state made by the governments in Berlin and Vienna and the Western powers (France and Great Britain) were not able to force Russia to acknowledge Poland’s independence. There was no such need as the other countries wanted Russia to forge an alliance as part of the Triple Entente. The author analyses the international importance of the Act of 5th November from the point of view of the future of Poland in the post-WWI international deal. The declaration of two emperors represented an “important step towards Poland’s reconstruction” (as Szymon Askenazy, a Polish historian, observed). However, the declaration failed to ultimately internationalize the Polish cause and determined itself the existence of the Polish state. The document was a product of special circumstances resulting from the fact that Germany was running out of human resources indispensable to continue the war. It was also possible because of the abortive attempts at securing peace with Russia on the basis of a territorial status quo. The declaration represented Berlin’s grand-scale political move, connecting with the history of the German political thought with assumptions originated by Bismarck and general Waldersee and revolving around the idea of establishing a small Polish state when it is necessary in the course of a war with Russia. Despite the proclaimed establishment of the Polish state by the governments in Berlin and Vienna, the Western powers (France and Great Britain) were not able to force Russia to acknowledge Poland’s independence. They assigned the government in Petrograd the right to deal with the Polish cause at its discretion i.e. to delineate the Western border of the empire according to its will once the acts of war were over. The historian therefore concludes that it was not before the February Revolution in Russia when actual possibilities opened up for the Western powers to support the Polish cause. In their policies, they did not include willingness to make the world a better place by principles of international justice but rather, they intended to maintain Russia as an allied force in the anti-German coalition at all cost.
Źródło:: Historia Slavorum Occidentis; 2017, 2 (13); 11-28
2084-1213
Pojawia się w:: Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 66.

Tytuł:: Ignacy Solarz (1891-1940) w polskim powojennym piśmiennictwie pedagogicznym. Wnioski dla współczesnych
Ignacy Solarz (1891-1940) in Polish post-war educational literature. Conclusions for the contemporaries
Autorzy:: Maliszewski, Tomasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/431744.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:: Ignacy Solarz
źródła do dziejów edukacji dorosłych
teoria i praktyka edukacji dorosłych po II wojnie światowej
uniwersalizm poglądów pedagogicznych I. Solarza
sources of the history of adult education
theory and practice of adult
education after the Second World War
universal value of educational ideas of I. Solarz
Opis:: In the article the author tries to analyze the place of Ignacy Solarz and his educational activity in the publishing output of the theoreticians and practitioners of Polish education/andragogics from the end of the Second World War until modern times. The author indicates three post-war waves of increased interest in the achievements of this remarkable education activitist working mostly in rural areas among Polish teachers/andragogues. Each of these waves resulted in an increased number of publications devoted to his educational ideas and practice: firstly in the 1940s, when the authors tried to refer directly to Solarz’s post-war activity, then between the 1960s and the 1980s, when Solarz was mainly presented as a promoter of people’s the People’s Republic of Poland, whose educational ideas could be used for education in the new – people’s – social reality, and lastly at the beginnings of the Third Republic of Poland, when the authors tried to focus on Solarz’s achievements in the context of the search for Polish models of civic education and democratization of rural education. The second part of the article presents a proposition of the author to read anew the educational/andragogic achievements of I. Solarz, emphasizing the common, socially universal educational values and practical educational actions. Only such an approach to Solarz’s legacy, as the author of the article believes, can help to integrate him in the general Polish educational legacy and to save the activist from gradual but clearly progressing sinking into oblivion.
Źródło:: Dyskursy Młodych Andragogów; 2014, 15; 85-98
2084-2740
Pojawia się w:: Dyskursy Młodych Andragogów
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 67.

Tytuł:: Wspomnienia Zofii (Klimczuk) - mniszki prawosławnego monasteru w Radecznicy
Autorzy:: Dmitruk, Stefan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/631999.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Radecznica, Szczebrzeszyn, Orthodox monasticism, evacuations of civilians in Russia during World War I, demolition of the Orthodox churches in Chełm Land
Radecznica, Szczebrzeszyn, prawosławny monastycyzm, ewakuacja ludności cywilnej do Rosji podczas I wojny światowej, rewindykacja cerkwi prawosławnych
Opis:: Publikowane wspomnienia omawiają życie wewnętrzne prawosławnego żeńskiego monasteru w Radecznicy w latach 1904–1915, kwestie wyznaniowe Zamojszczyzny z początku XX w., funkcjonowanie szpitala w Szczebrzeszynie między 1911 a 1919 r. – m.in. z czasów okupacji austro-węgierskiej podczas I wojny światowej. Tekst jest rzadkim źródłem dotyczącym prawosławnego monastycyzmu na ziemiach polskich, dziejów szpitala w Szczebrzeszynie, ewakuacji ludności cywilnej w 1915 r. z terenu guberni chełmskiej w głąb Rosji oraz uzupełnia informacje związane z akcją burzenia cerkwi w 1938 r. na Chełmszczyźnie.
Źródło:: Res Historica; 2017, 43
2082-6060
Pojawia się w:: Res Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 68.

Tytuł:: Wspomnienia Zofii (Klimczuk) - mniszki prawosławnego monasteru w Radecznicy
Autorzy:: Dmitruk, Stefan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/632219.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Radecznica, Szczebrzeszyn, Orthodox monasticism, evacuations of civilians in Russia during World War I, demolition of the Orthodox churches in Chełm Land
Radecznica, Szczebrzeszyn, prawosławny monastycyzm, ewakuacja ludności cywilnej do Rosji podczas I wojny światowej, rewindykacja cerkwi prawosławnych
Opis:: The published memories of the nun Sophia describe inner life in Orthodox monastery in Radecznica between 1904–1915, religious affairs in Zamość Region, functioning of hospital in Szczebrzeszyn between 1911–1919 during, Austria-Hungary occupation during World War I. The text is a rare historical source which concentrates on Orthodox monastery life, history of hospital in Szczebrzeszyn, evacuations of civilians in Russia during World War I and demolition of the Orthodox churches in Chełm Land in 1938.
Publikowane wspomnienia omawiają życie wewnętrzne prawosławnego żeńskiego monasteru w Radecznicy w latach 1904–1915, kwestie wyznaniowe Zamojszczyzny z początku XX w., funkcjonowanie szpitala w Szczebrzeszynie między 1911 a 1919 r. – m.in. z czasów okupacji austro-węgierskiej podczas I wojny światowej. Tekst jest rzadkim źródłem dotyczącym prawosławnego monastycyzmu na ziemiach polskich, dziejów szpitala w Szczebrzeszynie, ewakuacji ludności cywilnej w 1915 r. z terenu guberni chełmskiej w głąb Rosji oraz uzupełnia informacje związane z akcją burzenia cerkwi w 1938 r. na Chełmszczyźnie.
Źródło:: Res Historica; 2017, 43
2082-6060
Pojawia się w:: Res Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 69.

Tytuł:: Nałęczów w czasie I wojny światowej – wybrane wydarzenia
Nałęczów during World War I – selected events
Autorzy:: Babinicz-Witucka, Janina
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/536204.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:: Nałęczów
I wojna światowa
Komitet Obywatelski
Komitet Ratunkowy
Wydział Narodowy
Legiony Polskie
6 pułk piechoty Legionów Polskich
World War I
Citizens’ Committee
Rescue Committee
National Division
Polish Legions
6th Infantry Regiment of the Polish Legions
Opis:: The article refers to certain events from World War I, which took place in Nałęczów and its nearby areas. Their direct witnesses were four inhabitants of that town: two authors of the diaries – Łucja Hornowska and Jadwiga Malewska, the author of the memoirs – Mieczysław Rogalski, and Zbigniew Czarkowski – a local photographer. There were no fights in Nałęczów, however, the local health resort infrastructure, as well as the numerous guest houses for patients were used for military purposes as medical infrastructure for the front and places of accommodation. At the end of September 1914, the Russian field hospital of the 87th Brigade of the 145th Novocherkassk Infantry Regiment was installed in the town. The authors of memoirs and diaries describe the sounds of artilleries of the sides fighting with each other during the Galicia Operation (18 August – 11 September 1914), in particular, during the battles of Komarów and Kraśnik, and recollect hundreds of wounded people brought to Nałęczów. Further descriptions are connected with the battles of Warsaw and Ivangorod (Dęblin) on 28 June – 8 November 1914 and with the march-past of the forces taking part in those events. In May 1915, after the battle of Gorlice, Nałęczów witnessed the withdrawal of Russian forces and a short stay of Duke of Oldenburg, a chief of common evacuation. The evacuation of Russians through Nałęczów lasted until the end of July 1915. At that time, General Stegman’s artillery brigade, General Mishchenko’s corpse, General Ragoza’s corpse and General Kisielewski’s brigade marched through that area. Austrian and German forces marched into Nałęczów on 30 July 1915. Soon after, the Germans withdrew and the region of Nałęczów found itself under the Austro-Hungarian occupation. The capital of the newly-formed government was established by Austrians in Lublin on 1 October 1915. In early autumn, Archduke Joseph Ferdinand was lodged in Nałęczów for nearly two weeks. The military activities, which continued from the summer 1914, made the life of civilians very difficult. In order to counteract the difficulties, on 10 August 1914, in Nałęczów, like in the entire Congress Poland, by consent of the authorities, the Citizens’ Committee was established. In autumn 1915, after the Main Rescue Committee had been established in the territory under the Austrian occupation, the Citizens’ Committee was renamed the Rescue Committee with the scope of activities similar to the one of the Citizens’ Committee. After the Russians had left Congress Poland, the independence movement had greater opportunities for development, since Austrian authorities gave much of a freedom to local organizations. The independence movement, inspired by National Divisions, formed in many locations, developed under the Austrian occupation. One of the National Divisions was also created in Nałęczów. On its initiative, important anniversaries, like the anniversary of the January Uprising or the 125th anniversary of adopting the Constitution of May 3, were celebrated. In November 1916, the 6th Infantry Regiment of Polish Legions came for a rest to Nałęczów and quartered there for over a month. The legionists initiated the Polish Military Organization and an underground recruit school in the town. All events important for the town were documented by Zbigniew Czarkowski, a local photographer. He is also the author of most of the photographs illustrating the article.
Źródło:: Ochrona Zabytków; 2015, 1; 5-22
0029-8247
Pojawia się w:: Ochrona Zabytków
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 70.

Tytuł:: The last fifteen months: juvenile magazines Przyjaciel Młodzieży and Przyjaciel Dzieci during World War I (August 1914 – October 1915)
Ostatnie 15 miesięcy: „Przyjaciel Młodzieży” i „Przyjaciel Dzieci” w okresie I wojny światowej (sierpień 1914 – październik 1915)
Autorzy:: Woźniakowski, Krzysztof
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2058245.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: Polish juvenile periodicals in the early 20th century
Polish children’s literature in the early 20th century
Warsaw press during World War I
Polskie czasopiśmiennictwo dla dzieci i młodzieży początków XX w.
polska literatura dla dzieci i młodzieży początków XX w.
„Przyjaciel Młodzieży”
„Przyjaciel Dzieci”
Nauki Humanistyczne i Społeczne
Opis:: In 1914 the Russian authorities in Warsaw granted Przyjaciel Młodzieży and Przyjaciel Dzieci, two weeklies addressed to young people and children respectively, a permission to continue publication in wartime. While each magazine tried to hold on to its established format and content, room had to made for some topical items on politics and the war, carefully adapted to the perceptions of the juvenile audience. It not clear what happened to the two children’s magazines after the Russians were driven out of Warsaw by German troops in August 1915. All we can sure of is that their last printed editions were dated 23 October 1915.
Zarówno „Przyjaciel Młodzieży”, jak i „Przyjaciel Dzieci” uzyskały zgodę władz rosyjskich na dalsze ukazywanie się w czasie wojny. Starały się utrzymywać dotychczasową zawartość i strukturę, wprowadzając jednakże na swoje łamy m.in. dostosowane do możliwości percepcyjnych starszych lub młodszych odbiorców informacje o aktualiach polityczno‑militarnych. Oba pisma zostały zlikwidowane w niejasnych okolicznościach wkrótce po wyparciu Rosjan i wkroczeniu do Warszawy wojsk niemieckich, ich ostatnie numery wyszły z datą 23 X 1915 r.
Źródło:: Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2021, 24, 2; 49-74
1509-1074
Pojawia się w:: Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 71.

Tytuł:: Dzienniki oraz pamiętniki i wspomnienia jako źródła do badań nad życiem codziennym kawalerzystów i artylerzystów konnych polskich formacji wojskowych z lat 1914–1918 oraz Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej
Diaries, daybooks and memoirs as sources for studies of daily lives of cavalrymen and horse artillerists of Polish military units from 1914–1918 and the Army of the Second Polish Republic
Autorzy:: Smoliński, Aleksander
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/688761.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: polskie formacje wojskowe z lat I wojny światowej
Wojsko Polskie(1918–1939)
Rzeczpospolita Polska (1918–1939)
kawaleria
artyleria konna
źródła relacyjne – dzienniki
wspomnienia
pamiętniki
Polish military units from World War I
the Polish Army from the period 1914–1918
the Polish Commonwealth of 1918–1939
cavalry
horse artillery
relational sources – diaries
daybooks
memoirs
Opis:: The history of cavalry and horse artillery of Polish military units from the period of World War I and the Polish Army from 1918–1939 has long been a subject of interest for Polish scholars. It is evidenced by the growing number of publications concerning them. One of the sources by means of which their history is studied are relational sources, namely diaries, daybooks and memoirs. That is why the Author has decided to present only selected sources of this type, and point to those issues concerning the history of cavalry and horse artillery which can be studied on the basis of relational sources. Apart from that, he has also indicated problems which can be encountered by potential scholars who decide to use sources of this type.
Historia kawalerii i artylerii konnej polskich formacji wojskowych z okresu I wojny światowej oraz Wojska Polskiego z lat 1918–1939 od dawna budzi zainteresowanie naukowe polskich badaczy. Świadczy o tym stale narastająca liczba dotyczących ich publikacji. Jednym z narzędzi, za pomocą których bada się ich dzieje są źródła relacyjne – dzienniki, wspomnienia i pamiętniki. Dlatego też autor postanowił przedstawić wybrane źródła tego typu oraz wskazać te zagadnienia z dziejów kawalerii i artylerii konnej, które mogą być badane na podstawie źródeł relacyjnych i te problemy, które mogą napotkać potencjalni badacze korzystający ze źródeł tego typu.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2018, 102; 135-155
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 72.

Tytuł:: "Niech Was Bóg ma w swojej opiece i doda sił do przetrwania". Źródła epistolarne z Archiwum Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń UP jako materiał do badań losów polskich Sybiraków
"May God protect you and give you strength to survive". Epistolary materials from the Archive of the Center for Documentation of Deportations, Expulsions and Resettlement of the Pedagogical University of Krakow as a source for researching the fortunes of the Polish 'Sybiraks'
Autorzy:: Hejczyk-Gołąb, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/27312189.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:: polscy zesłańcy
Sybiracy
Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich
II wojna światowa
źródła epistolarne
Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie
polish deportees
Sybiraks
the Soviet Union
the Second World War
archive
epistolary sources
Center for Documentation of Deportations, Expulsions and Resettlement of the Pedagogical University of Krakow
Opis:: W Archiwum Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie gromadzone są zbiory związane z szeroko pojętymi przymusowymi migracjami obywateli polskich. Zbiory te w większości nie mają charakteru instytucjonalnego, ale są związane z losami konkretnych osób lub rodzin, które doświadczyły zsyłek, wypędzeń i przesiedleń. Znaczna część zbiorów dotyczy polskich Sybiraków. Cennym i wartościowym materiałem do badań ich losów są zgromadzone w archiwum źródła epistolarne (które ze względu na zewnętrzną formę można podzielić na trzy grupy: listy, kartki pocztowe i grypsy). Przede wszystkim są one „materiałem dowodowym” i swego rodzaju potwierdzeniem, że konkretne osoby zostały wywiezione do Związku Sowieckiego. Ponadto umożliwiają prześledzenie drogi, którą przebyli Sybiracy oraz poznanie ich losów w różnych okresach czasu i miejscach - od okresu przedwojennego i życia na Kresach II RP, przez pobyt na zesłaniu, opuszczenie Związku Sowieckiego, życie w polskich osiedlach w Afryce, Indiach, w Nowej Zelandii, przyjazd i życie w Wielkiej Brytanii, czy Polsce. Co więcej, dają informacje o realiach życia codziennego, warunkach bytowych, stosunkach społecznych np. w przedwojennej Polsce, na zesłaniu w ZSRS lub w Afryce czy Indiach w latach czterdziestych XX w. W końcu mogą stanowić przyczynek do analizowania postaw i zachowań, które prezentowali polscy zesłańcy w kryzysowych sytuacjach.
The Archive of the Centre for Documentation of Deportations, Expulsions and Resettlement of the Pedagogical University of Kraków collects the records concerning the broadly defined forced migrations of the Polish citizens. Most of these records do not have an institutional character but are rather linked to particular individuals or families affected by the deportations, expulsions and resettlements. The largest part of the records concerns the so-called Polish 'Sybiraks', or deportees to Siberia, including the epistolary materials, which, based on their external form, can be divided into three groups: letters, postcards and secret messages smuggled in or out of prisons. In the first place, these sources are the evidence and confirmation that particular individuals were deported to the Soviet Union. Furthermore, they allow us to trace the way the Sybiraks moved, and to reveal their fortunes at different times and places: from the interwar period and life at the 'Kresy' (Eastern Borderlands) of the Second Polish Republic, through the exile in the Soviet Union, their rescue and life at the Polish settlements in Africa, India and New Zealand, to the arrival and life in the United Kingdom or Poland. In addition, these records provide us with some information on the realities of their everyday life, conditions of existence and social relations in the different settings. Lastly, the sources might contribute to the analysis of the attitudes and behaviour of the Polish deportees in emergency situations.
Źródło:: Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2023, 16; 92-109
2450-4475
Pojawia się w:: Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 73.

Tytuł:: „Oficyna Poetów” — niszowy kwartalnik literacko-artystyczny (1966–1980)
Oficyna Poetów [Poets’ Press] — a high-end arts and literary quarterly (1966–1980)
Autorzy:: Chwastyk-Kowalczyk, Jolanta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/421944.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: Polskie czasopisma emigracyjne w Wielkiej Brytanii XX wieku
kwartalnik „Ofi cyna Poetów”
Czesław i Krystyna Bednarczykowie
Polish press in the United Kingdom after World War II
Oficyna Poetów
Czesław Bednarczyk (1912–1994)
Krystyna Bednarczyk (1923–2011)
Opis:: Autorka usytuowała działalność Oficyny Poetów i Malarzy Czesława i Krystyny Bednarczyków w Londynie (1949–1991/1992) na tle innych polskich wydawnictw na Wyspach Brytyjskich od wybuchu II wojny światowej do dnia dzisiejszego. Skupiła się szczególnie na bezprecedensowej inicjatywie wydawniczej — elitarnym kwartalniku „Ofi cyna Poetów”, który ukazywał się w latach 1966–1980
This article charts the place of the Poets and Painters’ Press, run in London from 1949 until 1991/92 by Czesław and Krystyna Bednarczyk in the context of other Polish media that functioned in the United Kingdom since the outbreak of World War II. This study focuses in particular on the Bednarczyks’ most extraordinary labour of love — the high-end quarterly Ofi cyna Poetów [Poets’ Press] which appeared regularly between 1966 and 1980
Źródło:: Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2013, 16, 2(32)
1509-1074
Pojawia się w:: Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 74.

Tytuł:: Erazm Piltz o wojnach i ich skutkach dla sytuacji Polski
Autorzy:: Markwart, Zbigniew
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/609146.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Polish political thought of the 19th and 20th centuries
Erazm Piltz
realist fraction
wars and national uprisings and Poland’s independence
Russian-Japanese war
World War I and Poland’s issue
Polska myśl polityczna XIX i XX w.
stronnictwo „realistów”
wojny i powstania narodowe a niepodległość Polski
wojna rosyjsko-japońska
I wojna światowa a sprawa polska
Opis:: Erazm Piltz (1851–1929), one of the leaders of the realist fraction thought that after the January Uprising of 1863 there was no chance that Poland would regain sovereignty. All attempts to defend, and later to regain, independence had ended with a defeat. Each and every next uprising brings a threat of an extermination of the nation, especially that Western countries would not militarily help, since they would not want to start a war with the countries that had partitioned Poland. There is also no chance of a conflict between those countries. That is why Piltz was convinced that legal methods should be used to try to ensure the best possible conditions for the nation’s existence in each of the partitions. He saw a chance to ameliorate the situation of the Poles in the Kingdom of Poland only in reforming Russian political system, especially during the 1905–1907 revolution that was an effect of the war between Russia and Japan. Similarly during the First World War he argued in favour of such a solution. In time his views evolved and starting from the 1917 revolution he noticed a chance for Poland’s sovereignty, yet still under Russia’s protection. He abandoned this view after the Bolshevik revolution of November 1917. From that moment, as a part of the Polish National Committee, he acted in favour of regaining independence. During the period of the Second Republic of Poland he exercised numerous functions as a diplomat and tried to enforced Poland’s international position.
Erazm Piltz (1851–1929), jeden z liderów stronnictwa „realistów”, zaliczany do tzw. nurtu „ugody” z Rosją uważał, że po powstaniu 1863 r. nie ma szans na suwerenność Polski. Wszystkie próby obrony, a następnie jej odzyskania środkami militarnymi skończyły się klęską. Każde kolejne powstanie zagraża zagładą narodu, a państwa zachodnie nie udzielą pomocy militarnej, gdyż nie zdecydują się na wojnę z zaborcami. Nie dojdzie też do konfliktu między nimi. Dlatego był przekonany, że należy legalnymi środkami starać się o zapewnienie jak najlepszych warunków bytu narodu w każdym z zaborów. Szanse na jego poprawę w Królestwie Polskim widział jedynie w przypadku zreformowania ustroju Rosji, szczególnie w czasie rewolucji 1905–1907, będącej efektem wojny rosyjsko-japońskiej. Podobnie w latach I wojny światowej opowiadał się za takim rozwiązaniem. Z czasem jego poglądy zaczęły ewoluować i od rewolucji 1917 r. dostrzegał szansę na odbudowę suwerenności, lecz także pod egidą Rosji. Opcję tę porzucił po przewrocie bolszewickim z listopada 1917 r. Od tej pory w ramach Komitetu Narodowego Polskiego działał na rzecz uzyskania niepodległości, a w II Rzeczypospolitej, pełniąc szereg funkcji w dyplomacji, starał się wpływać na umocnienie jej pozycji międzynarodowej.
Źródło:: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius); 2019, 66, 2
0458-4317
Pojawia się w:: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 75.

Tytuł:: Modlitewne świadectwa wojny i niewoli
Praying testimony of war and slavery
Autorzy:: Drozd, Joanna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/627047.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:: Praying testimony
war and slavery
Barbara Wachowicz
a two-volume oral tale
testimonies
an extraordinary trust in God
dealing with death
the origin
the January Uprising
the Second World War
addressed to God
adressed to Mary
modlitewne świadectwa
wojna i niewola
dwutomowa "gawęda"
zaangażowanie
wielka wiary młodych ludzi
modlitwy skierowane do Boga
trzy do Maryi
powstanie styczniowe
II wojna światowa
Opis:: Barbara Wachowicz, in a two-volume oral tale of a four-volume edition of The Faithful River of Scouting, quoted six prayers - testimonies of an extraordinary trust in God of the novels’ characters in their difficult moments while dealing with death. Their origin is unique for Poland, just after the January Uprising, when the participants of the uprising were deported to Siberia. Some of the prayers were created during the Second World War. Those written down by Barbara Wachowicz ‘Rising the Soul up to God’ confirm deep religiosity of those praying and great commitment to the country matters. They present the hardest fight- to stay loyal and human at the inhuman time. Three prayers, presented in the books, are addressed to God, three to Mary. The one who prays is a participant of the January Uprising and his spiritual heirs - Jan Romocki’s grandson alias Bonaventura, a lieutenant of Armia Krajowa, a poet, Marta Fedorowicz - a nurse of 34 Regiment of 9th Divison of AK, Krzysz¬tof Kamil Baczynski - a poet, a cadet, a soldier of AK. There is also a prayer of a mother- Jadwiga Romocka, who lost her sons in the Warsaw Uprising. According to John Paul II, Poles regarded homeland as a common good and great responsibility. The prayers analysed above indicate that Poles always had the courage to defend their homeland with a great sacrifice. The love to the country was expressed in prayers of the characters and it was always paramount.
Źródło:: Język - Szkoła - Religia; 2013, 8, 1; 121-132
2080-3400
Pojawia się w:: Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 76.

Tytuł:: Wizerunek jeńców rosyjskich z czasów wielkiej wojny w wybranych pamiętnikach żołnierzy Legionów Polskich
Image of Russian prisoner’s of war from the Great War times in selected diaries of Polish Legions soldiers
Образ русских военнопленных времен Первой мировой войны в некоторых мемуарах солдат Польских Легионов
Autorzy:: Smoliński, Aleksander
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1923909.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:: Legiony Polskie
Armia Rosyjska
I wojna światowa
polscy legioniści
jeńcy rosyjscy
ranni żołnierze armii carskiej
pamiętnikarstwo legionowe
Polish Legions
Russian Army
World War I
Polish legionaries
Russian prisoners of war
injured soldiers of the tsarist army
legionary memoir writing
Польские Легионы
русская армия
Первая мировая война
польские легионисты
раненые солдаты царской армии
мемуары Легионов
Opis:: W dotychczasowym dorobku polskiej literatury historycznej nie ma zbyt wielu opracowań dotyczących obrazu przeciwników żołnierzy polskich formacji wojskowych, z którymi przyszło im walczyć podczas wielkiej wojny z lat 1914–1918. Dlatego też na podstawie wybranych dzienników, pamiętników i wspomnień żołnierzy Legionów Polskich autor postanowił pokazać, jak przedstawiano w nich jeńców, w tym rannych, pochodzących z Armii Rosyjskiej, którzy w trakcie walk dostawali się w ręce polskich legionistów. Starał się też pokazać uczucia i emocje, które towarzyszyły im podczas kontaktów tego typu z niedawnym jeszcze wrogiem, a także sposób ich traktowania, gdy stawali się już jedynie bezbronnymi jeńcami. Poza tym autor wskazał też na pewne specyficzne cechy w sposobie traktowania jeńców, w tym również dezerterów, Polaków służących w armii carskiej, w których widziano przede wszystkim rodaków przemocą wcielonych do zaborczych sił zbrojnych i zmuszonych walczyć z polskimi legionistami.
In existing Polish historical literature there are not too many papers concerning the image of the enemies of the Polish soldiers fighting in Polish military units during the Great War of 1914–1918. Thus, basing on selected journals, diaries and memories of the soldiers of the Polish Legions, the author has decided to show how they presented the Russian Army prisoners of war, including the injured, who fell into Polish legionaries’ hands during the fights. He has also tried to show their feelings and emotions when in contact with the POWs – until recently their enemies – as well as the way Polish soldiers treated their former enemies when they were but defenseless prisoners. Moreover, the author has pointed out some specific qualities in the way they treated the POWs, including deserters, Poles serving in the tsarist army, perceived above all as compatriots conscripted to the partitioner’s army by force and forced to fight with Polish legionaries.
На текущий момент в польской исторической литературе нет достаточного количества трудов, посвященных образу противников польских солдат, с которыми им пришлось воевать во время Первой мировой войны в 1914–1918 гг. Поэтому на базе избранных дневников и мемуаров солдат Польских Легионов автор решил показать, как в них представлены военнопленные, в том числе раненые, солдаты русской армии, которые во время сражений получали в свои руки польских легионистов. Автор статьи также старался показать чувства и эмоции, сопутствующие им во время такого рода контактов с еще недавним врагом, а также отношение к солдатам, которые были для своих противников уже только лишь беззащитными пленными. Кроме того, автор указал на некоторые специфические черты, проявленные в отношении к пленным, в том числе дезертирам, полякам, служащим в царской армии, в которых видели прежде всего соотечественников, насильно включенных в состав военных сил противника и принужденных к борьбе с польскими легионистами.
Źródło:: Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2017, XVIII (LXIX), 3 (261); 9-20
1640-6281
Pojawia się w:: Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 77.

Tytuł:: Czy afirmatywne narracje pamięci zwyciężyły? Opowieści o bohaterach w oficjalnych ujęciach prezentowanych przez władze – Polska po roku 1989
Autorzy:: Ratke-Majewska, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/30098001.pdf
Data publikacji:: 2022-01-18
Wydawca:: Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:: affirmative narratives of memory
Polish politics of memory after 1989
heroes of the Warsaw Uprising
heroes of the Polish wartime and post-war underground
Poles who saved Jews from the Holocaust during World War II
afirmatywne narracje pamięci
polska polityka pamięci po 1989 roku
bohaterowie Powstania Warszawskiego
bohaterowie polskiej konspiracji wojennej i powojennej
Polacy, którzy ratowali Żydów przed zagładą w okresie II wojny światowej
Opis:: Niniejszy tekst ma za zadanie odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób narracje pamięci o bohaterach kształtowały się w oficjalnych ujęciach prezentowanych przez polskie władze po 1989 roku. Analizując, kto i w jaki sposób pojawiał się w bohaterskich narracjach pamięci, artykuł prezentuje ponadto refleksje dotyczące tego, czy w polskiej potranzycyjnej polityce pamięci zwyciężyły afirmatywne opowieści o czasach minionych. Rozważa również funkcjonalność narracji o bohaterach w polskiej przestrzeni publicznej, zastanawiając się nad ich przyczynami oraz konsekwencjami.
This text looks at memory narratives about heroes shaped in Poland through official channels and presented by the authorities after 1989. Analysis of who and how they appeared within heroic memory narratives confirms whether affirmative memory narratives prevailed within the Polish post-transitional politics of memory. It also considers the functionality of hero narratives in Poland's public space, reflecting on their causes and consequences.
Źródło:: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica; 2021, 27, 342; 150-163
2081-3333
Pojawia się w:: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 78.

Tytuł:: Polish exiles from the prewar Piłsudski faction and the Polish Government in Exile during World War II: The factionalist “Letters from London” (1942–1945)
Piłsudczycy w Wielkiej Brytanii wobec władz RP w okresie II wojny światowej w świetle „Listów z Londynu” (1942–1945)
Autorzy:: Tarka, Krzysztof
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2058192.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: Polish press in the United Kingdom during World War II
Polish political exiles in the United Kingdom
the Piłsudski faction
'Letters from London'
Władysław Sikorski (1881–1943)
Stanisław Mikołajczyk (1901–1966)
„Listy z Londynu”
piłsudczycy na emigracji
władze RP na uchodźstwie (1939–1945)
gen. Władysław Sikorski
Stanisław Mikołajczyk
Nauki Humanistyczne i Społeczne
Opis:: During World War II a group of Polish exiles from the prewar Piłsudski faction issued at irregular intervals a bulletin called Letters from London. It published articles criticizing the Prime Minister in Exile General Wła-dysław Sikorski, and more vehemently, his successor Stanisław Mikołajczyk, for bowing down British and American pressure and making unacceptable conces-sions to the Soviet Union.
W okresie II wojny światowej piłsudczycy w Wielkiej Brytanii wydawali nieregularnie ukazujący się biuletyn „Listy z Londynu”. Na jego łamach krytykowali premiera rządu RP gen. Władysława Sikorskiego, a w jeszcze większym stopniu jego następcę — Stanisława Mikołajczyka za ustępstwa wobec Związku Sowieckiego oraz uleganie naciskom brytyjskim i amerykańskim.
Źródło:: Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2021, 24, 3; 47-64
1509-1074
Pojawia się w:: Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 79.

Tytuł:: Deutschland, Mitteleuropa und die Revolutionierung Russlands
Germany, Mitteleuropa and the Revolutionising of Russia
Autorzy:: Kosiarski, Jacek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2091775.pdf
Data publikacji:: 2020-06-27
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Tematy:: Deutschland
Russland
Mitteleuropakonzeption
Weltmächte
Septemberprogramm
Erster Weltkrieg
Revolutionierungspolitik
Revolution
Welt revolution
Bolschewismus
Friedensverträge von Brest-Litowsk
Lenin Wladimir Iljitsch
Helphand-Parvus Alexander
Bethmann Hollweg von Theobald
Riezler Kurt
Germany
Russia
concept of Mitteleuropa
global powers
World War I
policy of subversion (the Revolutionierungspolitik)
revolution
world revolution
Bolshevism
Treaties of Brest-Litovsk
Lenin Vladimir Ilyich
Opis:: Zu den bedeutendsten deutschen Kriegszielkatalogen im Ersten Weltkrieg gehört die geheime, unter dem Datum des 9. September 1914 verfasste und erst 1961 von dem Hamburger Historiker Fritz Fischer veröffentlichte Denkschrift der Reichsregierung, die in die Geschichte als das so genannte Septemberprogramm einging. Zu den darin vom Reichskanzler Theobald von Bethmann Hollweg angekündigten Kriegszielen gehörten unter anderem: eine bedeutende Schwächung Frankreichs, sodass es aus dem Kreis der Grossmächte dauerhaft ausscheiden würde, die Zurückdrängung Russlands weit nach Osten und die Gründung eines mitteleuropäischen Wirtschaftsverbandes, der – bei äusserlicher Gleichberechtigung seiner Mitglieder – tatsächlich unter deutscher Führung sein und die wirtschaftliche und politische Vorherrschaft Deutschlands über Europa stabilisieren sollte. Das Septemberprogramm knüpfte dadurch an die noch in der ersten Hälfte des 19. Jahrhunderts entstandene Mitteleuropakonzeption an, deren Befürworter – Politiker, Unternehmer, sowie Wissenschaftler im Bereich Ökonomie und Geographie – die Errichtung einer europäischen wirtschaftlichen und politischen Gemeinschaft postulierten. Den Kern einer solchen Gemeinschaft würde der enge Verband von Deutschland und Österreich (bzw. Österreich-Ungarn) bilden, der um die nächsten Länder (besonders Mittel-, Ost- und Südosteuropas) erweitert werden sollte. Man glaubte, nur durch die Schaffung eines von Deutschland beherrschten „Mitteleuropas“ könne die Ebenbürtigkeit des Deutschen Reiches mit den Weltmächten, wie die Vereinigten Staaten, Grossbritannien und Russland, gewährleistet werden. Um das Kriegszielprogramm, darunter auch die Mitteleuropakonzeption, zu verwirklichen, bediente sich Deutschland einer Politik der Revolutionierung und inneren Destabilisierung der Staaten der feindlichen Allianz (man betrieb eine solche Politik besonders gegenüber dem Britischen Empire und Russland). Als die folgenschwerste deutsche Revo lutionierungsmaßnahme während des Ersten Weltkrieges erwies sich die Unterstützung, die das konservative Deutsche Kaiserreich den russischen Revolutionären (den Bolschewiki) unter Wladimir Iljitsch Lenin gewährte. Um in Russland ein größtmögliches Chaos zu schaffen, organisierte die politische und militärische Führung Deutschlands im April 1917 für Lenin und die führenden Bolschewiki eine Reise von der neutralen Schweiz über Deutschland und Skandinavien nach Petrograd und ermöglichte dann der bolschewistischen Partei - durch starke finanzielle Unterstützung - die Machtübernahme in Russland. Als wichtigste Folge der deutschen Destruktionsmaßnahmen kann man den Frieden von Brest-Litowsk bezeichnen, der im März 1918 zwischen dem Deutschen Reich und seinen Verbündeten auf der einen und den um ihren Machterhalt kämpfenden Bolschewiki auf der anderen Seite abgeschlossen wurde. Durch den Frieden konnte Deutschland einen gewaltigen, früher zum Russischen Reich gehörenden Gebietsstreifen von Finnland bis zum Kaukasus kontrollieren und dessen künftiges Schicksal mehr oder weniger nach Belieben bestimmen, was den Weg zur Verwirklichung des Mitteleuropaplans ebnete. Der Erfolg war jedoch nur von kurzer Dauer, denn die Bestimmungen des im November 1918 zwischen Deutschland und den Westalliierten unterzeichneten Waffenstillstands verkörperten die deutsche Kriegsniederlage und beinhalteten unter anderem die Aufhebung der mit der bolschewistischen Regierung in Russland abgeschlossenen Verträge. Die Bolschewiki unter Lenin behaupteten hingegen ihre Macht in Russland und versuchten nun ihrerseits nach Kräften, die Revolution in Deutschland zu fördern, die von Lenin – aufgrund des deutschen Industriepotenzials, der starken deutschen Arbeiterschaft und der günstigen geopolitischen Lage Deutschlands – als conditio sine qua non der Weltrevolution betrachtet wurde.
The German programme of war aims in World War I became known only in 1961, when Fritz Fischer, a historian from Hamburg, published the secret memorial called the Septemberprogramm (September Programme), dated 9 September 1914. In this document, the Chancellor of the German Empire Theobald von Bethmann Hollweg declared the intention of breaking the power of France, pushing Russia far to the east and establishing a Central European Economic Association that, while maintaining the pretence of equality of its members, would in fact be led and dominated by Germany, consolidating its economic and political hegemony in Europe. Thus the Septemberprogramm referred to the concept of Mitteleuropa, which had been present in German political and economic thought already since the first half of the 19th century. The proponents of this concept – politicians, columnists, economists, and geographers – advocated the establishment of a European political and economic community that would be centred around a core in the form of the close relationship between Germany and Austria (or Austria-Hungary) and which would be joined by additional countries, especially from Central, Eastern and South-Eastern Europe; by controlling such a community, Germany would be able to rise to the rank of a global power – next to the United Kingdom, the United States and Russia. Striving to realise its war aims in World War I, including the concept of Mitteleuropa, Germany applied a policy of revolutionising and inciting internal destabilisation in its enemies (primarily the British Empire and Russia). The most spectacular manifestation of this policy was the support the conservative Germany gave to radical Russian revolutionaries (Bolsheviks) and Vladimir Lenin himself. Attempting to cause as great a chaos in Russia as possible, in April 1917 the German political and military leadership organised the passage of Lenin and a group of his associates from neutral Switzerland through Germany and Scandinavia to Petrograd (Saint Petersburg), and then – through considerable financial support – made it possible for the Bolsheviks to seize power in Russia in autumn of the same year. The most important result of Germany’s efforts aimed at destabilising the internal situation in Russia was the conclusion of the Treaty of Brest between Germans and the Bolsheviks – struggling to maintain power in their country plunged in chaos and civil war – in March 1918. Pursuant to this treaty, Germany obtained control over a huge area from Finland to the Caucasus which had previously been controlled by the Russian Empire; this opened the way for Germany to implement its Mitteleuropa programme. This success, however, proved only temporary and was invalidated by the Germany’s defeat in World War I; in the armistice concluded in November 1918, it had to agree to, among others, annul the Treaty of Brest and lose the conquered territories in Eastern Europe. Meanwhile, Lenin and the Bolsheviks managed to stay in power in Russia and later tried to incite a revolution in Germany, which they believed was the prerequisite of a world revolution due to Germany’s high degree of industrialisation, strong worker class and geopolitical location.
Źródło:: Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2015, 51, 2; 305-352
0209-0961
Pojawia się w:: Stosunki Międzynarodowe - International Relations
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 80.

Tytuł:: Between literature and history: Giorgio d’Acandia and Italian polonophiles
Między literaturą a historią: Giorgio D’Acandia i włoscy polonofile
Autorzy:: Płaszczewska, Olga
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2087667.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: Polish–Italian relations
Italy and Poland’s 19th-century history
the Polish question during World War I
Mazzinian nationalism and internationalism
Young Europe (La giovine Europa)
Andrea Caffi (1887–1955)
Attilio Begey (1843–1928)
Umberto Zanotti Bianco (1889–1963)
Giorgio D’Acandia
sprawa polska w czasie I wojny światowej
Andrea Caffi (1887–1995)
recepcja literatury polskiej za granicą
historia Polski pod zaborami
stosunki polsko-włoskie
liberalizm i katolicyzm włoski
Opis:: This article deals primarily with La quistione polacca, an anthology of historical documents on Poland after the partitions compiled by Giorgio d’Acandia. Ever since its publication in 1916, in Italy this book has remained an important source of information about Poland and manifest proof of reciprocity of the Polish-Italian relations. Its direct effect was to raise the awareness of ‘the Polish question’ among the Italian politicians and to help them make up their minds about the justness of the struggle for Poland’s independence. The article assesses the content of the book and the selection criteria of its texts. It also presents a profile of the author Umberto Zanotti Bianco (Giorgio d’Acandia was a pseudonym), which features his contacts with Attilio Begey and the community of Italian polonophiles, his interest in Polish literature and culture, his worldview, grounded in Christianity, and, last not least, his philanthropic work and political activities.
Źródło:: Ruch Literacki; 2021, 5; 737-757
0035-9602
Pojawia się w:: Ruch Literacki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 81.

Tytuł:: Działalność grupy zbrojnej GL „Iskra” w latach 1942–1943.
People’s Guard’s Iskra armed group and its activities in the Rzeszow region in the years 1942–1943
Autorzy:: Borkowski, Robert
Krzysztofiński, Mariusz
Ostasz, Grzegorz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2232929.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Archiwum Państwowe w Rzeszowie
Tematy:: II wojna światowa
Gwardia Ludowa
grupa zbrojna „Iskra”
spalenie ratusza w Głogowie Małopolskim
pacyfikacje Przewrotnego Huciska i Stobiernej w 1943 roku
World War II
People’s Guard
Iskra armed group
burning of the town hall in Głogów Małopolski by the
communist guerilla warfare group
pacifications of Przewrotne Hucisko and Stobierna in 1943
Opis:: Od 1942 roku w okupowanej przez Niemców Polsce, na polecenie Józefa Stalina, zaczęła działalność Polska Partia Robotnicza. Głęboko zakonspirowana, miała tworzyć polityczne zaplecze dla przejęcia władzy przez komunistów. PPR utworzyła swoje zbrojne ramię w postaci Gwardii Ludowej (Armii Ludowej), oficjalnie dla celów walki z Niemcami. Artykuł przedstawia historię jednej z grup GL o kryptonimie „Iskra”, która działała na terenie Rzeszowszczyzny. W tekście wykorzystano materiały źródłowe sporządzone już po wojnie. Wyłaniają się z nich dwa wizerunki „Iskry” propagandowy z czasów PRL, gloryfikujący komunistyczną partyzantkę, i rzeczywisty, oparty na wspomnieniach i zeznaniach świadków, według których „Iskra” była odpowiedzialna za wiele zbrodni dokonanych na Polakach oraz spowodowała niemieckie pacyfikacje wsi Przewrotne, Hucisko i Stobierna, w których ofiarami byli niewinni mieszkańcy. Podsumowując działalność „Iskry”, trzeba stwierdzić, że nie przyniosła ona żadnych korzyści, a stała się przyczyną tragicznych losów bezbronnych cywilów.
The activity of the armed group Iskra in the Rzeszow region in the years 1942–1943 On the order of Joseph Stalin, Polish Workers’ Party was founded in Poland under German occupation in 1942. Deeply hidden, it was created as a political means of taking over by the communists. The party created its own armed force under the name People’s Guard (People’s Army), officially created in order to fight the Germans. This piece illustrates a story of one of such armed groups, code-named Iskra, which was active in the Rzeszow region. The source materials used in this article were compiled after the war. They depict two descriptions of Iskra, the propagandist take glorifying the communist guerilla warfare; and the factual one, formed on the basis of memories and testimonies of witnesses. According to these witnesses Iskra was responsible for many crimes committed against the Polish people, as well as being responsible for German pacifications of Przewrotne, Hucisko and Stobierna villages, where innocent people became the victims. To sum up the activities of Iskra, not only did it not bring any benefits, but it was also the cause of the tragic loss of helpless civilians.
Źródło:: Prace Historyczno-Archiwalne; 2022, Tom XXXIV; 183-205
1231-3335
Pojawia się w:: Prace Historyczno-Archiwalne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 82.

Tytuł:: Koncepcje prawne w zakresie prawa międzynarodowego wypracowane w III Rzeszy a jej polityka okupacji
Legal concepts in the field of international law developed in the Third Reich and its policy of occupation
Autorzy:: Migdał, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1046964.pdf
Data publikacji:: 2017-06-30
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: systemy prawne w okresie II Wojny Światowej
Akademia Prawa Niemieckiego
prawo narodów
prawo międzynarodowe
occupatio bellica
debellatio
Konwencja Haska
Regierungsverwaltung
Kolonialverwalutng
Aufsichtsverwaltung
Grossraum
Besatzungsrichtungen
zasada wodzostwa
III Rzesza
I Republika Słowacka
Protektorat Czech i Moraw
Generalne Gubernatorstwo
II Wojna Światowa
typy i systemy okupacji
ekonomia na terenach okupowanych
polityka kulturowa i kulturalna
reżim okupacyjny
eksterminacja ludności
zbrodnie wojenne
aparat represji
Republika Weimarska
Hlinkowa Gwardia
HSPL
Hlinkowa Słowacka Partia Ludowa
Gestapo
SS
Einsatzgruppe
RSHA
Główny Urząd Bezpieczeństwa Rzeszy
Urząd Protektora Rzeszy
NSDAP
legal systems in the time of World War II
Academy of German Law
law of nations
international law
Hague Convention
Führerprinzip
the Third Reich
the First Slovak Republic
the Protectorate of Bohemia and Moravia
General Government
World War II
types and systems of occupation
economy in the occupied territories
culture and cultural policy
occupation regime
extermination of population
war crimes
repressive state apparatus
Weimar Republic
Hlinka Guard
Hlinka’s Slovak People's Party
Reich Main Security Office
Reich Protector Office
Opis:: Uwzględniając dotychczasowe doświadczenia w badaniach nad systemami okupacji krajów Osi w trakcie II wojny światowej a szczególnie dominującej III Rzeszy niemieckiej, wydaje się, że występują w tym zakresie duże braki a stan tych badań można uznać za daleko niewystarczający. Słabością istniejących badań jest ograniczenie się do polityki okupacyjnej i struktur formalnych, czyli ich pewna wycinkowość. Rzadko uwzględnia się w nich dokumentacje porównawczą, ukazującą całościowe kształtowanie się struktur organizacyjnych zarządów okupacyjnych z uwzględnieniem całokształtu doświadczenia oraz zbiorczego mechanizmu funkcjonowania, przy wykazaniu także jego efektywności. Celem niniejszego artykułu jest, próba ustalenia, czy i o ile wypełnianie okupacji lub innych form władztwa przez III Rzeszę hitlerowską nad innymi terytoriami państwowymi czy narodami stanowiło system polityczno-prawny, jak kształtowały się różne postacie władania nad poszczególnymi terytoriami i wobec podbitej ludności w określonej sytuacji prawnej, społeczno-gospodarczej i politycznej. Należy przy tym podkreślić, że pojęcie „okupacja” używane powszechnie w historii politycznej tego okresu, nie wystarczy do poprawnego opisu zjawiska w języku nauki prawa. Jest ono zbyt ogólne i prawnicze nieadekwatne do stanu prawnego ziem zajętych lub kontrolowanych przez Niemcy i to zarówno tych anektowanych w sposób bezprawny (takich jak „eingegliederte Ostgebiete” w Polsce) jak i tych które zostały podporządkowane politycznie z pozbawieniem zamieszkałych tam narodów ich suwerennej władzy politycznej (takich jak Protektorat Czech i Moraw) i wreszcie tych, które zostały jedynie włączone przymusowo w orbitę wpływów III Rzeszy z utrzymaniem w nich rządów satelickich (np. Słowacja).
Taking into account previous experiences related to the investigation of occupation systems of the Axis powers during World War II, and in particular the dominant role of the Third Reich, it seems that there are large gaps in this area and the status of those studies can be considered largely insufficient. The weakness of the existing studies is their reduction to the occupation policy and formal structures, i.e. they are rather fragmentary. Only rarely do they take into consideration comparative documentation which shows the holistic development of organizational structures of invader’s administration along with its entire experience and collective functioning mechanisms as well as the demonstration of its effectiveness. This article is an attempt to determine whether and to what extent the exercise of occupation or other forms of governance by the Third Reich under Hitler’s rule over other territories or nations constituted a political and legal system, what were different types of governance over individual territories and conquered populations in a specific legal, socio-economic and political situation. It should be noted, however, that the term “occupation” used commonly in the political history of that period is not sufficient to properly describe this phenomenon in the language of law. It is too general and inadequate to the legal status of the territories occupied or controlled by Germany, including those illegally annexed (such as “eingegliederte Ostgebiete” [annexed Eastern territories] in Poland), those that have been politically subordinated with the deprivation of peoples living there of their sovereign political power (such as the Protectorate of Bohemia and Moravia), as well as those which were only forcibly incorporated into the orbit of influence of the Third Reich but with the maintenance of satellite governments (e.g. Slovakia).
Źródło:: Studia Prawnicze KUL; 2017, 2; 123-165
1897-7146
2719-4264
Pojawia się w:: Studia Prawnicze KUL
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 83.

Tytuł:: Blessed Michael Sopocko: A Zealous Pastor
Błogosławiony ks. Michał Sopoćko – gorliwy duszpasterz
Autorzy:: Olszewski, Mieczysław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/950604.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:: dom rodzinny
wikariusz parafialny
studia uniwersyteckie
I wojna światowa
kapelan wojskowy
ojciec duchowny
profesor Uniwersytetu im. Stefana Batorego
spowiednik i wychowawca
budowniczy kościoła
kult Miłosierdzia Bożego
Wilno
Warszawa
Białystok
family home
parochial vicar
university studies
world war i
military
chaplain
spiritual father
professor
stefan batory university
confessor
educator
building up the church
divine mercy
vilnius
warsaw
bialystok
Opis:: Bl. Fr. Michael Sopocko is a fascinating figure, particularly because of his zealous involvement in everything that he did, especially in his pastoral ministry. This article discusses Bl. Michael Sopocko’s pastoral achievements based on three biographical and chronological stages of his life, pastoral activity, and academic work. The first stage involves his early life in his family home as well as his work at the parish in Taboryszki, where he served until 1918 when he went to study in Warsaw. The second stage took place when he returned to Vilnius after completing his intermittent studies at the University of Warsaw (from 1918 until December 8, 1924) and until he met St. Faustina who introduced him to the mystery of Divine Mercy in 1933-1934. In the third phase of Bl. Michael Sopocko’s pastoral and academic ministry, the mystery of Divine Mercy dominated his thoughts and views on both the Church’s activities and pastoral ministry.
Błogosławiony ks. Michał Sopoćko to postać fascynująca swoim zaangażowaniem i gorliwością we wszystkie dzieła, których dokonywał, a zwłaszcza te z dziedziny duszpasterskiej. Gdy zaś mówimy o bł. ks. Michale Sopoćce, o jego działalności duszpasterskiej i jego pracy naukowej to można rozróżnić trzy wyraźne okresy biograficzno-czasowe. Pierwszy okres obejmowałby jego życie w domu rodzinnym i praca w parafii Taboryszki aż do roku 1918, kiedy to wyjechał na studia do Warszawy. Drugi okres możemy rozciągnąć od powrotu do Wilna ze studiów, które miały miejsce na Uniwersytecie Warszawskim i trwały z przerwami od 1918 roku do 8 grudnia 1924 roku. Okres ten trwał aż do czasu zapoznania się z tajemnicą Miłosierdzia Bożego poprzez objawienia św. Faustyny w latach 1933-1934. W trzecim okresie działalności duszpasterskiej i naukowej ta tajemnica zdominowała jego poglądy zarówno na działalność Kościoła, jak i w ogóle na duszpasterstwo. Według tego schematu przedstawimy jego dokonania na polu duszpasterskim.
Źródło:: Rocznik Teologii Katolickiej; 2018, 17, 2
1644-8855
Pojawia się w:: Rocznik Teologii Katolickiej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 84.

Tytuł:: Bieg życia Alojzego Śliwy (przyczynek do biografii działacza warmińsko-polskiego)
Life of Alojzy Śliwa (contribution to the biography of a Warmian-Polish activist)
Autorzy:: Chojnowski, Zbigniew
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2165217.pdf
Data publikacji:: 2014-12-15
Wydawca:: Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:: Alojzy Śliwa
plebiscyt 11 lipca 1920
polski Warmiak
folklor warmiński
Gietrzwałd
Warmiacy na I i II wojnie światowej
Polska Ludowa
wobec mniejszości
literatura warmińsko-mazurska
Plebiscite of 11th July 1920
Polish Warmian
warmian folklore
Warmians during the First and Second World War
Polish People’s Republic and minorities
warmian-masurian literature
Opis:: Artykuł Bieg życia Alojzego Śliwy (przyczynek do biografii działacza warmińsko-polskiego) jest krytyczną rekonstrukcją zarysu biografii polskiego Warmiaka, który żył w latach 1885–1969. Był działaczem narodowym i społecznym, warmińsko-polskim rymopisem, regionalnym publicystą, folklorystą. Wykonywał zawód krawca oraz policjanta. Brał udział w I wojnie światowej jako niemiecki żołnierz, ale już w 1920 roku był działaczem plebiscytowym po stronie polskiej. Jego zasługi doceniły władze Polski międzywojennej. Po 1945 roku Śliwa jednoznacznie opowiedział się za Polską Ludową, zachowując swoje głębokie przywiązanie do Kościoła katolickiego. Badania nad jego biografią i twórczością umożliwią odpowiedź na pytanie, czy i w jakim stopniu dorobek i znaczenie Alojzego Śliwy w kulturze Warmii i Mazur jest wartością zmanipulowaną na użytek propagandy i polityki narodowościowej w regionie.
The article is a critical reconstruction of the outline of a Polish Warmian’s biography, who lived in 1885–1969. He was a national and social activist, Warmian- Polish writer, regional publicist and a folklorist. He worked as a tailor and a police officer. He took part in First World War as a German soldier, but as soon as 1920 he became a Polish plebiscite worker. His achievements have been rewarded by interwar Polish authorities. After 1945 Śliwa unambiguously approved of Polish People’s Republic, remaining deeply connected to the Catholic Church. Studies over his biography and works provide the answer to the question: If and how deeply is Śliwa’s work in Warmia-Mazurian’s culture a value twisted to the regional nationalist propaganda?
Źródło:: Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2014, Zeszyt, XXVIII; 51-60
0860-9608
Pojawia się w:: Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 85.

Tytuł:: Zbrodnie na kapelanach Wojska Polskiego w niemieckich obozach koncentracyjnych w latach 1939-1945
Crimes against chaplains of the Polish Army in Germany concentration camps in 1939-1945
Autorzy:: Jagodzińska, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2085107.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
Tematy:: Kapelani Wojska Polskiego
Niemiecka okupacja Polski 1939-1945
II wojna światowa
wrzesień 1939
eksterminacja i martyrologia polskich księży – kapelanów w niemieckich obozach koncentracyjnych
Chaplains of the Polish Army
German aggression of Poland 1939
German occupation of Poland 1939-1945
World War II
Extermination and martyrdom of Polish chaplains in German concentration camps
Opis:: W artykule przedstawiono wybrane sylwetki księży kapelanów Wojska Polskiego i ich bohaterstwo po niemieckiej agresji na Polskę. Jako jeńcy wojenni po kampanii wrześniowej – wbrew obowiązującej I Konwencji Genewskiej – byli wysyłani do niemieckich obozów koncentracyjnych w latach 1939-1945. Tam pozbawiano ich wszelkich praw i traktowano w wyjątkowo brutalny sposób: maltretowano, głodzono, niszczono ciężką pracą, przeprowadzano doświadczenia pseudomedyczne, wysyłano w tzw. transportach inwalidów. Mimo to pozostali niezłomni, do końca wierni Bogu i Ojczyźnie. Bohaterstwo polskich księży kapelanów Wojska Polskiego zasługuje na pamięć, dzisiaj wielu z nich znajduje się w gronie błogosławionych – męczenników II wojny światowej.
The article presents biographies of selected chaplains of the Polish Army and their heroism after the German aggression of Poland. After the September Campaign – despite being prisoners of war and contrary to the Geneva Conventions – they were sent to German concentration camps in the years of 1939-1945. There, they were deprived of all their rights and treated in an extremely brutal manner: they were mistreated, starved, destroyed with hard work, pseudo-medical experiments were carried out, and they were sent to the so-called transports of invalids. Nevertheless, they remained steadfast, faithful to God and the Fatherland until the end. The heroism of Polish chaplains of the Polish Army deserves to be remembered, today many of them are among the blessed – martyrs of World War II.
Źródło:: Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2019, 2(11); 35-66
2354-0435
2719-8618
Pojawia się w:: Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 86.

Tytuł:: Polish mathematicians and mathematics in World War I. Part II. Russian Empire
Autorzy:: Domoradzki, Stanisław
Stawiska, Małgorzata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/783500.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Polska Akademia Umiejętności
Tematy:: Polish mathematical community, World War I, Russian Empire, Society for Scientific Courses in Warsaw, Polish University College in Kiev, teaching at the academic level outside traditional institutions, Mathematics Subject Classification: 01A60, 01A70, 01A
polskie środowisko matematyczne, I wojna światowa, Cesarstwo Rosyjskie, Towarzystwo Kursów Naukowych w Warszawie, Polskie Kolegium Uniwersyteckie w Kijowie, nauczanie akademickie poza tradycyjnymi instytucjami, Mathematics Subject Classification: 01A60, 0
Opis:: In the second part of our article we continue presentation of individual fates of Polish mathematicians (in a broad sense) and the formation of modern Polish mathematical community against the background of the events of World War I. In particular we focus on the situations of Polish mathematicians in the Russian Empire (including those affiliated with the University of Warsaw, reactivated by Germans, and the Warsaw Polytechnics, founded already by Russians) and other countries.
W drugiej części artykułu kontynuujemy przedstawianie indywidualnych losów matematyków polskich (w szerokim sensie) oraz kształtowanie się nowoczesnego polskiego środowiska matematycznego na tle wydarzeń pierwszej wojny światowej. W szczególności skupiamy się na sytuacji matematyków polskich w Cesarstwie Rosyjskim (także tych związanych z reaktywowanym przez Niemców Uniwersytetem Warszawskim i utworzoną jeszcze przez Rosjan Politechniką Warszawską) i innych krajach.
Źródło:: Studia Historiae Scientiarum; 2019, 18
2451-3202
Pojawia się w:: Studia Historiae Scientiarum
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 87.

Tytuł:: Condamnées à s’allier. La Pologne et la France à la fin de la Grande Guerre et dans l’immédiat après-guerre (1917–1921)
Condemned to be allies. Poland and France at the end of the Great War and in the immediate post-war period (1917–1921)
Autorzy:: Gmurczyk-Wrońska, Małgorzata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2216281.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:: Polish foreign policy (1918–1939)
World War I
Treaty of Versailles
France
Polish political thought
Polish National Committee (1917–1919)
Polish-French Alliance 1921
diplomacy of the Second Polish Republic
polska polityka zagraniczna (1918–1939)
I wojna światowa
traktat wersalski
Francja
polska myśl polityczna
Komitet Narodowy Polski (1917–1919)
sojusz polsko-francuski 1921
dyplomacja II Rzeczypospolitej
Politique étrangère polonaise (1918–1939)
Première Guerre mondiale
Traité de Versailles
pensée politique polonaise
Comité national polonais (1917–1919)
alliance franco-polonaise 1921
diplomatie de la Deuxième République (Pologne)
Opis:: Roman Dmowski et son camp, dont Erazm Piltz, ont utilisé l’évolution de la politique étrangère française et présence du Comité national polonais à Paris pour faire pression sur le gouvernement français afin qu’il inclue l’indépendance de la Pologne dans les objectifs de guerre des Alliés. L’intérêt accru de la France pour les affaires polonaises à la fin de 1917 résulte d’une part de la perte de son allié russe et d’autre part d’un fort désir d’affaiblir l’Allemagne autant que possible. La France s’est alors mise à modifier sa politique dans l’Est européen prévoyant dans ses plans futurs la possibilité de compter les nouveaux États d’Europe centrale dans son système d’alliance. Finalement, en 1921, la France et la Pologne conclurent une alliance en deux volets : un accord politique et une convention militaire secrète. Pour la France, la Pologne n’est dans les domaines politique et militaire qu’un «allié de revers», un allié contre l’Allemagne, mais aussi un allié qui soulève de nombreuses objections au Quai d’Orsay. Elle joue également un rôle très important pour les investisseurs français. Pour la Pologne, en revanche, l’alliance avec la France en tant que puissance victorieuse était facteur essentiel dans sa politique étrangère, le pays ayant absolument besoin d’un partenaire parmi les puissances européennes.
Roman Dmowski and his camp, including Erazm Piltz, used the evolution of French foreign policy and the existence of the Polish National Committee in Paris to pressure the French government to include Polish independence in the Allies’ war aims. France’s increased interest in Polish affairs in late 1917 resulted partly from the loss of its Russian ally and partly from a strong desire to weaken Germany as much as possible. France then began to modify its policy in Eastern Europe and included in its future plans the possibility of including the new Central European states in its alliance system. Finally, in 1921, France and Poland concluded a two-part alliance: a political agreement and a secret military convention. For France, in the political and military spheres, Poland was nothing more than a “rear ally”, an ally against Germany, as well as an ally that raised many objections in the Quai d’Orsay. It also played a very important role for French investors. For Poland, on the other hand, the alliance with France as a victorious power was a very important factor in its foreign policy, because Poland absolutely needed a partner among the European powers.
Roman Dmowski i jego obóz, w tym Erazm Piltz, wykorzystywali ewolucję francuskiej polityki zagranicznej i istnienie w Paryżu Komitetu Narodowego Polskiego w celu wywierania presji na rząd francuski, aby włączył on sprawę niepodległości Polski do celów wojennych aliantów. Wzrost zainteresowania Francji sprawami polskimi pod koniec 1917 roku po części wynikał z utraty rosyjskiego sojusznika, a po części z dążenia do maksymalnego osłabienia Niemiec. Francja zaczęła wówczas modyfikować swoją politykę w Europie Wschodniej i w swoich planach na przyszłość uwzględniała możliwość włączenia nowych państw Europy Środkowej do swojego systemu sojuszniczego. Ostatecznie w 1921 roku Francja i Polska zawarły dwuczęściowy sojusz: umowę polityczną i tajną konwencję wojskową. Dla Francji, w sferze politycznej i militarnej, Polska była jedynie allié de revers, sojusznikiem przeciwko Niemcom, przy tym sojusznikiem budzącym wiele zastrzeżeń w Quai d’Orsay. Sojusz odegrał także bardzo ważną rolę z perspektywy francuskich inwestorów. Dla Polski natomiast sojusz z Francją jako mocarstwem zwycięskim był kluczowym czynnikiem w jej polityce zagranicznej, ponieważ Polska bezwzględnie potrzebowała partnera wśród mocarstw europejskich.
Źródło:: Krakowskie Studia Międzynarodowe; 2022, 2; 21-38
1733-2680
2451-0610
Pojawia się w:: Krakowskie Studia Międzynarodowe
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 88.

Tytuł:: Eliminacja wątków religijnych w polskich baśniach ludowych w latach 50. XX w. Na przykładzie twórczości Hanny Januszewskiej
Fairy tales by Hanna Januszewska. An example of elimination of religious themes in polish folk fairy tales in the 1950s
Autorzy:: Budnik, Magdalena
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/627058.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:: Fairy tales by Hanna Januszewska
elimination of religious themes
polish folk fairy tales in the 1950s
a requirement of the 1950s in Poland
the rule of a competition
some elements typical of folk tales, and not - of fairy tales
their religious elements
a negative perception of religious elements
the contents for children
mainly an educational role
before World War II and immediately after it
the progressive elimination
eliminacja wątków religijnych
polskie baśnie ludowe w latach 50. XX w.
twórczość Hanny Januszewskiej
wymóg epoki (lata 50.)
zasada konkursu
elementów typowych dla baśni ludowej, nie zaś – dla tradycji baśni, czyli elementów religijnych
źle postrzegano umieszczanie elementów religijnych w baśniach w latach 50. XX w.
treści dla dzieci
przede wszystkim rolę edukacyjną
przed II wojną światową i zaraz po niej
występowanie elementów religijnych znacznie spada
Opis:: The elimination of religious themes was a requirement of the 1950s in Poland. The rule of a competition organized by the Ministry of Culture and Arts for literary development of fairy tales was to introduce into them some elements typical of folk tales, and not - of fairy tales, namely their religious elements. The fragments of censorship reviews by GUKPPiW, which are quoted in this paper, also show a negative perception of religious elements in fairy tales in the 1950s. Censors stressed in their opinions that the contents for children should have mainly an educational role: “We are not against fantasy in principle provided it has some realistic educational value”. Conducting a thorough analysis of the number of religious elements in fairy tales before World War II and immediately after it, the work by Hanna Januszewska serving as an example, allows for a clear observation of the progressive elimination of religious themes. These re-emerged only in the second half of the 1970s.
Źródło:: Język - Szkoła - Religia; 2013, 8, 2; 110-123
2080-3400
Pojawia się w:: Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "the I World War" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język