Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "th century" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Bytomskie Państwo Stanowe wobec II wojny północnej
The Bytom State and the Second Northern War
Die Beuthener Ständeherrschaft im Zweiten Nordischen Krieg
Autorzy:
Baczkowski, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/48507263.pdf
Data publikacji:
2024-09-24
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
Bytomskie Państwo Stanowe
II wojna północna
armia habsburska
XVII w.
wojskowość nowożytna
Bytom State
Second Northern War
Habsburg army
17th century
modern military
Beuthener Ständeherrschaft
Zweiter Nordischer Krieg
Habsburger Armee
17. Jahrhundert
frühneuzeitlicher Militarismus
Opis:
Celem niniejszej pracy jest przedstawienie dziejów Bytomskiego Państwa Stanowego w czasie II wojny północnej i jego roli oraz wpływ konfliktu na kraj. Dzieje państwa bytomskiego w XVII w. były przedmiotem wielu prac naukowych, jednak lata 1655–1660 zostały przysłonięte przez wojnę trzydziestoletnią. Położenie państwa nad granicą z Rzeczpospolitą sprawiło, że zostało pośrednio wciągnięte w konflikt, który doprowadził do wyniszczenia kraju. Państwo bytomskie doświadczyło obecności korpusu austriackiego, który w połowie 1657 r. wyruszył do Polski. Kontakt z armią doprowadził do licznych zniszczeń, wysokich kosztów utrzymania i konfliktów między żołnierzami a ludnością cywilną. Dzieje państwa bytomskiego w badanym okresie są przykładem tego, jakim ciężarem była armia w XVII w. operująca nie tylko na terenie przeciwnika. Wraz ze skutkami wojny trzydziestoletniej, lata 1655–1660 doprowadziły do znacznego spadku liczby ludności i zadłużenia kraju.
The aim of this work is to present the history of the Bytom State during the Second Northern War, including its role and the impact that the conflict had on the country. The history of the Bytom state in the 17th century has been the subject of several scientific works, but the years 1655–1660 were overshadowed by the Thirty Years’ War. The state’s location on the border with the Polish-Lithuanian Commonwealth meant that it was indirectly drawn into the conflict, which led to the destruction of the country. The Bytom state experienced the presence of an Austrian corps, which set off for Poland in mid-1657. Contact with the army led to numerous destructions, high maintenance costs, and conflicts between soldiers and civilians. The history of the Bytom state in the period under study is an example of the burden that the army carried in the 17th century, operating not only in the enemy’s territory. Along with the effects of the Thirty Years’ War, the years 1655–1660 led to a significant decline in the country’s population and debt.
Ziel dieser Arbeit ist es, die Geschichte der Beuthener Ständeherrschaft während des Zweiten Nordischen Krieges, ihre Rolle und die Auswirkungen des Konflikts auf das Land darzustellen. Die Geschichte der Beuthener Ständeherrschaft im 17. Jahrhundert ist Gegenstand zahlreicher wissenschaftlicher Arbeiten, doch die Jahre 1655–1660 standen im Schatten des Dreißigjährigen Krieges. Die Lage des Staates an der Grenze zum Polnisch-Litauischen Königreich führte dazu, dass er indirekt in den Konflikt hineingezogen wurde, der zu seiner Auszerrung führte. Die Beuthener Ständeherrschaft erlebte die Anwesenheit eines österreichischen Korps, das Mitte des Jahres 1657 nach Polen aufbrach. Der Kontakt mit der Armee führte zu zahlreichen Zerstörungen, hohen Unterhaltskosten und Konflikten zwischen Soldaten und Zivilisten. Die Geschichte der Beuthener Ständeherrschaft während des Untersuchungszeitraums zeigt beispielhaft, welche Belastung ein Heer im 17. Jahrhundert darstellte, das nicht nur auf feindlichem Gebiet operierte. Neben den Auswirkungen des Dreißigjährigen Krieges führten die Jahre 1655–1660 zu einem erheblichen Rückgang der Bevölkerung und der Staatsverschuldung.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2024, XXV(LXXVI), 2(288); 37-57
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Die Bauindustrie ist enttäuscht und bei den deutschen Töchtern spielt die Musik im Ausland – ausgewählte Metaphern aus der Wirtschaftssprache des ausgehenden 20. Jahrhunderts in Zitaten aus der Wirtschaftspresse
The Construction Industry is Disappointed, and German Daughters Play Music abroad – Selected Metaphors from the Language of the Economy from the Late Twentieth Century in Business Press Quotations
Autorzy:
Strzelecka, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/41514577.pdf
Data publikacji:
2024-07-23
Wydawca:
Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
Metapher
Wirtschaftssprache
Wirtschaftspresse
19 und 20. Jahrhundert
metaphor
economic language
economic press
19th and 20th century
Opis:
Rhetorische Stilfiguren aus der Antike in der sachlichen Wirtschaftssprache: Ist das überhaupt möglich? Kann man wirtschaftlichen Vorgängen oder Industriezweigen Gefühle zuschreiben und können Unternehmen denken? Aber ja – die Möglichkeiten metaphorischer Beschreibung sind nahezu unbegrenzt. Entgegen dem seriösen Erscheinungsbild der Wirtschaftszeitungen erweisen sich die Metaphern dort als beliebtes Ausdrucksmittel. Schon das in der Wirtschaft häufig vorkommende Wort „Wachstum“ vermittelt eine Analogie zwischen den Pflanzen und den Betrieben. Wirtschaftswörterbücher klassifizieren ‚Wachstum‘ als einen fachspezifischen Begriff, den Leser in der Regel nicht metaphorisch interpretieren. Als verblasste Metapher geht es dann in andere davon abgeleitete Wörter wie „Wachstumsziele“ oder „Wachstumsraten“ ein und bei dem Wort „Auslandswachstum“ denkt niemand mehr etwa an das Wachstum ausländischer Pflanzen. Zusätzlich zu den sogenannten ‚leeren‘ Metaphern in der Wirtschaftssprache, die kaum noch als solche wahrgenommen werden, verwendet die Wirtschaftspublizistik zahlreiche konjunkturabhängige und oft spontan geprägte Begriffe. Solchen rhetorischen Mitteln, die mit Zitaten aus der Wirtschaftspresse des ausgehenden 20. Jahrhunderts belegt werden und mit älteren Ausdrücken aus dem 19. Jahrhundert verglichen werden, ist der vorliegende Beitrag gewidmet.
Is it possible to implement stylistic, rhetorical figures into substantive, factual language of the economy? Can industries be attributed to feelings and businesses to thoughts? Apparently yes, the possibilities of metaphorical descriptions are almost endless. On the contrary to a solemn image of some business magazines, metaphors are a favourite stylistic measure. For example, the word “growth” widely used in economy indicates analogies between plants, human beings and enterprises. Business dictionaries classify ‘growth’ as a specialised term that readers generally do not interpret metaphorically. As a dead metaphor, this word becomes part of other complex words derived from it, such as “the goal of growth” or “the growth rate”. An expression “foreign growth” is commonly used, readers do not relate it to growth of foreign plants, nor associate it with humans. In addition to the so-called ‘empty’ metaphors in business language, which are hardly ever perceived as such, business journalism uses numerous terms that are dependent on the business cycle and often coined spontaneously. They reflect the economic situation as visual metaphors at a specific moment in history. Such metaphorical measures, shown here in the contexts of the economic press of the end of the twentieth century and compared with those from the late nineteenth century, are discussed in this article.
Źródło:
Linguistische Treffen in Wrocław; 2024, 25, 1; 291-302
2084-3062
2657-5647
Pojawia się w:
Linguistische Treffen in Wrocław
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Die Sprache als wichtiger Faktor der deutschen Nationalidentitätsbildung im 19. Jahrhundert
Language as an important factor in the formation of German national identity in the 19th century
Język jako istotny aspekt kształtowania tożsamości narodowej w XIX w.
Autorzy:
Wróbel, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38086314.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
Turnbewegung
Nation
Identität
Nationalbewusstsein
Friedrich Ludwig Jahn
Geschichte
Sprache
19. Jahrhundert
Deutschland
Sport
language
19th century
gymnastic language
Geman
history
identity
national identity
tożsamość
naród
język
historia
Niemcy
XIX wiek
Opis:
Dieser Beitrag beschäftigt sich mit dem Problem der Beziehung zwischen Sprache, Nation und Identität am Beispiel der Jahnschen Turnsprache im 19. Jahrhundert in Deutschland. Die Analyse konzentriert sich auf die Rolle der Sprache als nationalen Hauptfaktor im Bildungsprozess der Burgerschaft, des nationalen Bewusstseins und der nationalen Identitätsbildung. Es werden der historische Hintergrund des Turnens, die Entstehung der Turnbewegung und die wichtigsten Eigenschaften der Turnsprache als Determinant der Nationalidentität vorgestellt. Von Bedeutung sind auch kulturelle, gesellschaftliche und politische Aspekte, die einen groβen Einfluss auf die Kommunikation im Sportbereich und Bildung des nationalen Selbstbewusstseins im 19. Jh. in Deutschland hatten. Turnen oder einfach Sport ist auch heute ein Mittel der nationalen Innenpolitik. Er gibt den Bürgern die Gelegenheit, sich mit Staat und Gesellschaft zu identifizieren. Im Laufe der Zeit haben viele innere und äuβere Faktoren die Turnbewegung beeinflusst aber die von Jahn gegebenen Grundlagen sind für die modernen Leibesübungen auch heute ernst zu nehmen.
In this article we will deal with the problem of the relationship between the language and moulding national identity of citizens using the example of the Jahnovian language of gymnastics in the 19th century in German. Friedrich Ludwig Jahn endeavoured in many ways to enrich and purify the German language as an expression of national consciousness. We will focus on the role of gymnastic language as the main nation-forming factor in the process of building civic attitudes, deepening national awareness.
Rozważania skupiają się na problemie relacji między językiem a kształtowaniem tożsamości narodowej obywateli na przykładzie Jahnowskiego języka gimnastyki w XIX wieku. Analiza koncentruje się na roli języka jako istotnego czynnika narodotwórczego w procesie budowania postaw obywatelskich oraz kształtowania świadomości narodowej obywateli. Wyodrębnione zostały cechy języka gimnastyki, historia jego powstania oraz czynniki polityczne, kulturowe, społeczne, które wpłynęły zarówno na stworzenie ruchu gimnastycznego jak i języka, jako narzędzia komunikacji na placu gimnastycznym i wyznacznika budowania tożsamości narodowej w XIX wieku w Niemczech.
Źródło:
Językoznawstwo; 2024, 20, 1; 221-233
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzienniki dla dzieci prowadzone przez Emilię Wróblewską jako źródła do badania polszczyzny inteligencji wileńskiej w XIX wieku
Emilia Wróblewska’s diaries for children as research material on the Polish language of the 19th-century Vilnius intelligentsia
Autorzy:
Masojć, Irena
Sawaniewska-Mochowa, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407983.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
diarystyka kobieca
dzienniki adresowane do dzieci
polszczyzna północnokresowa
Litwa
XIX wiek
women's diaries
diaries for children
Polish language in the former North-Eastern Borderlands (Kresy)
Lithuania
19th century
Opis:
Artykuł inicjuje badania historycznojęzykowe i tekstologiczne nad bogatą spuścizną diarystyczną Emilii z Beniowskich Wróblewskiej (1830‒1886), Polki z kręgu inteligencji wileńskiej, która niemal przez 30 lat pisała dzienniki intymne dla siebie i swoich dzieci. Przedmiotem rekonesansu badawczego są teksty dzienników prowadzonych przez diarystkę dla syna Tadeusza w latach 1859‒1886 oraz córki Marii w latach 1865‒1873 (z dodanym w 1886 r. wpisem dla młodszego syna Augustyna). Celem artykułu jest wskazanie najbardziej wyrazistych cech grafii i zjawisk językowych (z zakresu fonetyki, fleksji, składni, słowotwórstwa i leksyki), które można kwalifikować jako regionalizmy kresowe w polszczyźnie diarystki. W badaniu została zastosowana metoda porównawcza, wyekscerpowany z dzienników materiał poddano konfrontacji z uzusem i tendencjami rozwojowymi polskiego języka ogólnego XIX w.   
The article initiates historical, linguistic, and textological research into the rich diaristic legacy of Emilia Wróblewska, née Beniowska (1830–1886), a Polish woman from the circle of Vilnius intelligentsia, who had written intimate diaries for herself and her children for almost 30 years. The subject of exploratory study are the texts of the diaries kept by Wróblewska for her son Tadeusz in the years 1859–1886, and her daughter Maria in the years 1865–1873 (with an entry for Emilia’s younger son, Augustyn, added in 1886). The paper aims at identifying the most prominent features of spelling and linguistic phenomena (regarding phonetics, inflection, syntax, vocabulary, and lexis) that can be qualified as regional features typical of the North-Eastern Borderlands (Kresy) in the diarist’s Polish language. A comparative method was used in the study; the material extracted from the diaries was confronted with the usage and developmental tendencies of the standard Polish language of the 19th century.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2024, 810, 1; 24-44
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hacer Topaktaş o poselstwie Franciszka Piotra Potockiego do Stambułu (1788–1793)
Hacer Topaktaş on Franciszek Piotr Potockis mission to Istanbul (1788–1793)
Autorzy:
Czarnecka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32402920.pdf
Data publikacji:
2024-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Hacer Topaktaş
Franciszek Piotr Potocki
diplomatic relations
Polish-Ottoman relations
Polish-Turkish relations
First Republic
Ottoman Empire
18th century
stosunki dyplomatyczne
stosunki polsko-osmańskie
relacje polsko-tureckie
I Rzeczpospolita
Imperium Osmańskie
XVIII w.
Opis:
Reading Ottoman-Polish diplomatic relations leads to a clear conclusion that in the late 18th century, the Polish-Lithuanian Commonwealth had an opportunity to enter into an international alliance as a partner alongside the Ottoman Empire. Topaktaş has not attempted to create hypothetical scenarios regarding the survival or otherwise of the First Republic, but has reconstructed the idea of an Ottoman-Polish alliance in a scholarly manner, drawing on a rich body of historical sources. The publication contains innovative insights from the fields of history, political science and international relations. It takes into account the latest state of research and the results of searches personally conducted by the author. Topaktaş has almost managed to avoid factual mistakes and errors. The scale of the research apparatus used and the high specialisation of the technique of the historian of Polish-Turkish relations makes this monograph a work complementary to the diplomatic relations between the Republic of Poland and the Ottoman Empire. The reader is presented with a convincing argument alternating with a narrative that gives the impression of a reportage on the journey and stay of Franciszek Piotr Potocki - all wrapped up in academic terminology. The author has accomplished the research goals declared in the introduction. I personally believe that Topaktaşs book is a groundbreaking and inspiring treatise on the late 18th century. It is worth recommending to enthusiasts of Ottoman studies, but also to students of history interested in the subject.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2024, 2(41); 235-249
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Limites Historiae Naturalis Oratio Qua Lectiones Suas in Academia Vilnensi Auspicatus Est
Autorzy:
Forster, Georgius
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/42562775.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
(materialistic) philosophy of nature of the 18th century
the idea of pre-biological and biological evolution
Opis:
The author presents his panoramic (and comprehensive) vision of natural history, including—in addition to botany, zoology and mineralogy—also issues in the field of sciences that only later emerged and became independent, such as general biology, geology and paleontology. He refers to his own experiences gained during numerous journeys, including the longest, three-year trip around the world3 (which resulted in, among others, the description of 75 new genera and 265 species of tropical flora). The philosophical foundation of his narrative is an original concept of nature (inorganic and organic) perceived in a holistic and evolutionary way.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2024, 12; 31-42
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lwowski kościół Karmelitanek Bosych (1642–1690) a projekty Giovanniego Battisty Gisleniego
The Lvov Church of the Discalced Carmelite Nuns (1642–1690) and the Designs by Giovanni Battista Gisleni
Autorzy:
Mossakowski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30145668.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Giovanni Battista Gisleni
Jakub Sobieski
church of the Discalced Carmelite nuns in Lvov
church architecture in Lvov in the 17th century
Baroque architecture
architectural foundations in the 17th century
kościół Karmelitanek Bosych we Lwowie
architektura sakralna Lwowa XVII w.
architektura barokowa
fundacje architektoniczne w XVII w.
Opis:
Artykuł poświęcony grupie studiów Giovanniego Battisty Gisleniego (1600–1672), zawierających kilka odmiennych wariantów projektu kościoła Karmelitanek Bosych we Lwowie (realizacja 1641–1648 i 1683–1688). Jest także próbą ustalenia roli, jaką w procesie twórczym odgrywał nie tylko architekt-projektant i przepisy zakonu karmelitów bosych, lecz także fundator-zleceniodawca i określone przez niego wymagania.
The article is devoted to a group of studies by Giovanni Battista Gisleni (1600–1672) containing several different variants of the design for the church of the Discalced Carmelite nuns in Lvov (constructed in 1641–1648 and 1683–1688). It also attempts to establish the role played in the creative process not only by the architect-designer and the regulations of the Order of Discalced Carmelites, but also by the founder who commissioned the work and the requirements set by him.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2024, 86, 1; 31-52
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Piano Waltzes in the Works of Aleksander Zarzycki (1834–1895)
Walce fortepianowe w twórczości Aleksandra Zarzyckiego (1834–1895)
Autorzy:
Muras, Wioleta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/48473023.pdf
Data publikacji:
2024-03-23
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
Aleksander Zarzycki
waltz
piano music
music of the 19th century
walc
muzyka fortepianowa
muzyka XIX wieku
Opis:
Aleksander Zarzycki’s piano works are represented, in addition to other genres, by waltzes, of which he composed five. The first three, Grande valse Op. 4, Valse brillante Op. 8 and Grand valse Op. 18, are considered concert waltzes – larger in size and characterised by a variety of melodic ideas. They form an example showing that the composer continued to work with the traditional ternary form (ABA1). internally, these works are very elaborate. Zarzycki extensively employs the technique of variation, crafting new melodies by referencing a key motif, and imitation (of a motif or phrase) in both hand parts. The main tonalities are maintained only in short sections. The waltzes typically display frequent mode changes and more distant keys that are introduced through progressions or sometimes even through direct key changes without any modulation. The last two waltzes, Valse-Impromptu Op. 24 No. 2 and En valsant Op. 34 No. 3, due to their size can be categorised as piano miniatures. Formally, like those mentioned earlier, they have a ternary form, with a contrasted middle movement (in a dominant relation), but they are far less melodically differentiated. All five waltzes fit the style. Undoubtedly, the mentioned music pieces are technically and interpretively challenging due to their large jumps, use of chords with a wide span up to a twelfth, and varying melody and key. The article also discusses the matter of dating works, editions, dedications, and first performances that was made possible based on source research.
Aleksander Zarzycki w swoim dorobku kompozytorskim posiada szereg dzieł fortepianowych, co wynika z faktu, że sam był świetnym pianistą-wirtuozem. Tę twórczość fortepianową reprezentują między innymi walce, których skomponował pięć. Pierwsze trzy: Grande valse op. 4, Valse brillante op. 8 i Grand valse op. 18 – należą do walców koncertowych, o większych rozmiarach, które cechuje różnorodność pomysłów melodycznych. Na ich przykładzie widać, że kompozytor kontynuował tradycyjny repryzowy model formalny (ABA1). Nie jest to w jego przypadku proste zestawienie trzech myśli muzycznych, lecz bardziej rozbudowane wewnętrznie części. I choć budowa w oparciu o zdania i okresy jest w nich dominująca, to Zarzycki w dużym stopniu wykorzystuje również technikę wariantowania, tworzenia nowych melodii w nawiązaniu do jakiegoś jednego głównego motywu, oraz imitację (motywu, frazy) w partiach obu rąk. Nadrzędne tonacje utrzymują się tylko na krótkich odcinkach, typowe dla tych walców są zmiany trybów oraz bardziej odległe tonacje, które kompozytor wprowadza poprzez progresje, a czasem nawet pozbawione modulacji bezpośrednie zmiany tonacji. Dwa ostatnie walce, tj. Valse-Impromptu op. 24 nr 2 i En valsant op. 34 nr 3, ze względu na rozmiary zaliczyć można do miniatur fortepianowych. Formalnie, podobnie jak wcześniejsze, mają budowę repryzową, ze skontrastowaną częścią środkową (w relacji dominantowej), ale są one zdecydowanie mniej zróżnicowane melodycznie, niż poprzednie. Wszystkie pięć walców wpisuje się w stylistykę brillant, co wynika z zastosowania szybkich temp, figuracyjnej melodii, licznych przebiegów pasażowych (w tym łamane pasaże), ozdobników w postaci przednutek, trylów, akordów arpeggio, itp. Niewątpliwie są one wymagające technicznie i interpretacyjnie, choćby z powodu dużych skoków, akordów o rozpiętości nawet duodecymy, zmienności melodii i tonacji. W artykule poruszone zostały także kwestie datowania dzieł, wydań, dedykacji oraz pierwszych wykonań, które dało się ustalić na podstawie badań źródłowych.
Źródło:
Edukacja Muzyczna; 2023, 18; 35-50
2545-3068
Pojawia się w:
Edukacja Muzyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pijar Łukasz Ziemecki, autor polichromii w Rzeszowie i Łowiczu. Życie i twórczość malarza w świetle źródeł archiwalnych
The Piarist Łukasz Ziemecki, Author of the Polychromes in Rzeszów and Łowicz. The Painter’s Life and Oeuvre in the Light of Archival Sources
Autorzy:
Mączyński, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38711325.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Łukasz (Albert) Ziemecki
Luke of St Pantaleon
Piarist college in Rzeszów
Piarist church in Rzeszów
Piarist church in Łowicz
artist monk
Piarist congregation
Baroque polychrome painting
Polish painting in the 17th and 18th century
Łukasz od św. Pantaleona
kolegium Pijarów w Rzeszowie
kościół Pijarów w Rzeszowie
kościół Pijarów w Łowiczu
zakonnik-artysta
zakon pijarów
polichromia barokowa
malarstwo polskie XVII i XVIII wieku
Opis:
Artykuł poświęcony jest biografii malarza-pijara Łukasza od św. Pantaleona (w stanie świeckim Albert Ziemecki). Dotychczas zyskał on jedynie drobne, niepozbawione omyłek wzmianki. Gruntowna kwerenda badawcza w Archivio Generale delle Scuole Pie w Rzymie i Archiwum Polskiej Prowincji Zakonu Pijarów w Krakowie pozwoliła zebrać na jego temat szczegółową faktografię. Żył w latach 1655–1715. Był Polakiem, pochodził z Rzeszowa, do zakonu wstąpił w 1679 r., już jako wykształcony artysta. W ciągu 36 lat posługi duchownej przebywał w trzech tylko pijarskich kolegiach: Rzeszowie, Górze i Łowiczu. Miał wyjątkowy status: nie prowadził żadnej działalności edukacyjnej, zajmował się wyłącznie twórczością plastyczną, wykonując rysunki, obrazy sztalugowe i polichromie ścienne. Te ostatnie stanowiły jego opus magnum: w końcu XVII w. dekorował kościół i kolegium w Rzeszowie, na początku XVIII – kościół w Łowiczu. Pełny katalog prac tego niedocenionego malarza polskiego baroku zostanie przedstawiony w przygotowanej do osobnego wydania monografii.
The article focuses on the biography of the Piarist painter Luke of St Pantaleon (Polish: Łukasz od św. Pantaleona, lay name: Albert Ziemecki). Until now, he has been the subject of no more than short, often erroneous remarks. A thorough research query at the Archivio Generale delle Scuole Pie in Rome and the Archives of the Polish Province of the Piarist congregation in Cracow made it possible to gather detailed facts concerning his life. The painter lived in the years 1755–1715. He was a Pole, a native of Rzeszów, and entered the order in 1679, already as a trained artist. During his 36 years of monastic service, he lived in only three Piarist colleges: at Rzeszów, Góra and Łowicz. His status within the order was unique, as he did not engage in any educational activity and was exclusively involved in artistic work, producing drawings, easel paintings and wall polychromes. The latter constituted his opus magnum: at the end of the 17th century, he decorated the church and college in Rzeszów, and at the beginning of the 18th century, the church in Łowicz. A full catalogue of the works of this underestimated Polish painter of the Baroque period will be presented in a monograph, now being prepared for a separate edition.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2024, 86, 2; 111-148
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityka papiestwa w Europie Środkowej i na Bałkanach w okresie działalności Konstantyna i Metodego w państwie morawskim oraz misjonarzy łacińskich w Bułgarii
The policy of the Holy See in Central Europe and the Balkans during the activities of Constantine and Methodius in the Moravian state and the Latin missionaries in Bulgaria
Autorzy:
Polek, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32395583.pdf
Data publikacji:
2024-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Central Europe and the Balkans in the 9th century
papacy
Carolingian and Byzantine Empires
Cyril and Methodius
Sancta Ecclesia Marabensis
Europa Środkowa i Bałkany w IX w.
papiestwo
Bizancjum
Karolingowie
państwo morawskie
Bułgaria
Konstantyn i Metody
Opis:
The subject of the article is the policy of the Holy See during the pontificates of Nicholas I, Hadrian II and John VIII with regard to countries in Central Europe and the Balkans. It was the result of the complex relations between the papacy and the Carolingians, the Byzantine Empire as well as the Slavic states. The Moravian rulers (Rostislav and Sviatopluk) and, Boris-Michael, the Khan of Bulgaria, used the interest of the Holy Sees diplomacy in these regions to implement their own ecclesiastical and political plans. An analysis of mutual diplomatic contacts shows more interest in Boris-Michaels state in the diplomatic activity of the papacy than in the Moravian state. The change in the policy of the Holy See took place after the fiasco of making the Bulgarian state dependent on the Church, as well as with the deterioration of relations with the East Frankish monarchy (in ecclesiastical and political matters). This contributed to the growing importance of the Moravian state in the diplomatic activities of Rome in Central Europe (the Gloria in excelsis Deo papal bull).
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2024, 2(41); 13-70
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Siedemnastowieczne listwowe dekoracje sklepienne w Polsce i ich europejski kontekst
Seventeenth-Century Panel Vault Decorations in Poland and their European Context
Autorzy:
Krasny, Piotr
Kurzej, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38711316.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
stuccos
panel vault decorations
early modern architecture
Renaissance
17th-century architecture
sztukaterie
listwowe dekoracje sklepienne
architektura nowożytna
renesans
architektura XVII w.
Opis:
 W starszej literaturze panowało przekonanie, że sztukateryjna dekoracja sklepień z początku XVII w., stosowana głównie na Lubelszczyźnie, jest przejawem rodzimych tendencji artystycznych. Z czasem dostrzeżono występowanie takiego rozwiązania poza granicami państwa polsko-litewskiego, nie zwrócono jednak uwagi na jego genezę, której można doszukiwać się w budowlach wznoszonych przez Rafaela i jego współpracowników. Wydaje się, że moda na takie dekoracje wynikała z ich skojarzenia ze sztuką antyczną, dzięki któremu szybko stały się one popularne w państwach południowoniemieckich i Królestwie Czeskim. Przy obecnym stanie badań nie da się wskazać, skąd konkretnie pochodzi taka formuła dekoracji architektonicznej i jak dotarła na ziemie Rzeczypospolitej. Można jednak powiedzieć, że nie był to rodzimy wynalazek, lecz rozwiązanie, którego zastosowanie świadczyło o świadomości tendencji występujących w architekturze europejskiej.
The view prevalent in older literature on the subject was that the early 17th-century stucco decoration of vaults, used mainly in the Lublin region, was a manifestation of native artistic tendencies. With time, the occurrence of a similar solution outside the borders of the Polish-Lithuanian state was noticed, but no attention was paid to its origins, which may be sought in the buildings erected by Raphael and his collaborators. It seems that the fashion for such decorations resulted from their being associated with ancient art, owing to which they quickly became popular in the South German states and the Kingdom of Bohemia. The current state of research does not allow us to specify the route by which this formula of architectural decoration reached the lands of the Commonwealth of Poland and Lithuania, but it can be assumed that it was not a local invention, but an architectural element whose use demonstrated an awareness of trends in European architecture.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2024, 86, 2; 77-110
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Święty Genezjusz na scenie kolegium jezuickiego w Samborze
St. Genesius on the Jesuit Stage in Sambor
Autorzy:
Mieszek, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520824.pdf
Data publikacji:
2024-03-18
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
18th-century Jesuit theatre
Sambor
martyr plays
Genesius
Teatr jezuicki XVIII wieku
sztuki martyrologiczne
Genezjusz
Opis:
Artykuł przybliża nieznaną do tej pory w literaturze przedmiotu jezuicką tragedię Genezjusz, zapisaną w rękopiśmiennym kodeksie z kolegium w Samborze. Jest to opowieść o mimie rzymskim, który podczas odgrywania przed Dioklecjanem parodii chrztu świętego dostąpił łaski nawrócenia i z błazna wykpiwającego religię chrześcijańską zmienił się w jej gorliwego wyznawcę. W artykule rozważania o Samborskim przedstawieniu omówione zostały na szerszym tle historyczno-literackim, w tym wcześniejszych realizacji motywu Genezjusza, zwłaszcza na gruncie polskiego teatru jezuickiego. Artykuł pokazuje stosunek osiemnastowiecznej tragedii do średniowiecznej podstawy źródłowej oraz wcześniejszych realizacji teatralnych. W toku analizy uwidoczniono celowe przekształcenia tematu, których w historii o Genezjuszu dokonał anonimowy jezuita – rozbudowanie historii o wątki rodzinne, usunięcie postaci Dioklecjana, pogłębienie negatywnego wizerunku tytułowej postaci, nadanie jej cech tyrana i prześladowcy. Wprowadzone do tragedii zmiany wiązały się również z dydaktyczno-utylitarną funkcją dramatu, który krytykował nieposłuszeństwo synowskie i niewłaściwe wykorzystywanie kreacyjnej funkcji sztuki oraz unaoczniał siłę chrztu świętego.
This article sheds light on the Jesuit tragedy Genesius, hitherto unknown in scholarly literature, as recorded in a manuscript codex from the Jesuit college in Sambor (present-day Ukraine). It is the story of a Roman mime who, while performing a parody of baptism for Diocletian, was granted the grace of conversion and turned from a jester mocking the Christian religion into an ardent believer. The article discusses the Sambor performance against a broader historical and literary background, including earlier manifestations of the motif of Genesius, especially in Polish Jesuit theatre. The author shows how the eighteenth-century tragedy relates to its medieval textual source and to earlier theatre productions. The analysis reveals deliberate transformations of the theme made by an anonymous Jesuit, who expanded the story of Genesius to include family motifs, removed the figure of Diocletian, and strengthened the negative image of the eponymous character, portraying him as a tyrant and persecutor. The changes introduced in the tragedy were also related to the didactic-utilitarian function of the play, which criticized filial disobedience and the misuse of art’s creative potential and visualized the power of baptism.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2024, 73, 1; 123-146
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tłumaczenia biblijne w Wielkim księstwie Litewskim
Biblical translations in the Grand Duchy of Lithuania
Autorzy:
Kozhinowa, Alla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34101305.pdf
Data publikacji:
2024-06-05
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
tłumaczenia biblijne
XVI wiek
Wielkie Księstwo Litewskie
biblical translations
the 16th century
the Grand Duchy of Lithuania
Opis:
The article provides an overview of biblical translations created in the 16th century on the territory of the Grand Duchy of Lithuania. In the article a specific translation technique and the reasons for the differences between the original and translated text are considered. A strong opposition to the accuracy of the translation is a different understanding of the text, due to differences in religion. By the time of the creation of most Slavic translations, Christian exegetics was fundamentally different both from the ancient understanding of sacred texts and from the interpretation adopted in the rabbinical tradition. Intertextual differences may be due to differences in culture that have nothing to do with the religious system. The difference between the original and the translation is due to the fact that not all translators were equally gifted linguists; they didn’t know the original language and the subject in question equally well. Therefore, in the textual structure of the translation, we can meet with various kinds of deviations from the essence and form of the original, up to language and substantial mistakes.
Artykuł poświęcony jest ogólnemu przedstawieniu tłumaczeń biblijnych stworzonych w XVI w.na terenie Wielkiego Księstwa Litewskiego; rozpatruje się w nim technikę translatorską oraz przyczyny różnic między tekstem oryginalnym i przetłumaczonym na inny język. Dokładność tłumaczenia może być zakłócona poprzez odmienne rozumienie tekstu z powodu różnic religijnych. W czasie stworzenia większości słowiańskich tłumaczeń biblijnych chrześcijańska egzegetyka zasadniczo różniła się zarówno od starożytnego rozumienia świętych tekstów, jak i od interpretacji przyjętej w tradycji rabinicznej. Również różnice intertekstualne mogą wynikać z różnic kulturowych, które nie mają nic wspólnego z systemem religijnym. Różnica między oryginałem a tłumaczeniem wynika z faktu, że nie wszyscy tłumacze byli równie utalentowanymi lingwistami, znali dobrze język oryginalny. Dlatego w strukturze tekstowej tłumaczenia możemy się spotkać z różnego rodzaju odchyleniami od treści i formy oryginału, aż po błędy językowe i merytoryczne.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2024, 1 (29); 191-206
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żołnierze polskiego pochodzenia w służbie wojskowej Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej (1918–1920)
Soldiers of Polish Descent in the Service of the Ukrainian Galician Army (1918–1920)
Autorzy:
Stetsyshyn, Oleh
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46445312.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Ukraine
Polska
Ukrainian-Polish relations in the 20th century
Eastern Galicia
ZUNR
Ukraina
Polska
stosunki ukraińsko-polskie w XX w.
Galicja Wschodnia
Opis:
Tematem artykułu jest służba w latach 1918–1920 w Ukraińskiej Armii Galicyjskiej (UHA) etnicznych Polaków i przedstawicieli innych narodowości, którzy urodzili się na terenach dzisiejszej Polski. Ukraińska Armia Galicyjska to siły zbrojne Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej (ZUNR – Zachidnoukrains’ka Narodna Respublika), które w latach 1918–1919 walczyły wraz z wojskiem polskim o terytorium Galicji Wschodniej, a od połowy 1919 r. przeniosły się na terytorium Ukrainy Naddnieprzańskiej, kontrolowane przez inne państwo ukraińskie – Ukraińską Republikę Ludową (UNR), i walczyły tam z oddziałami biało-czerwonych Rosjan. Ujęcie tej problematyki opiera się na dokumentach archiwalnych, wspomnieniach i periodykach z tego okresu, a także na badaniach współczesnych naukowców. Podejmowana jest próba usystematyzowania znanych nam danych personalnych tych żołnierzy polskiego pochodzenia, ustalenia przyczyn, które skierowały ich do zachodnioukraińskiej służby wojskowej, zbadania ich dalszych losów. Temat ten jest wciąż niedostatecznie zbadany i ma znaczenie dla lepszego zrozumienia procesów historycznych zachodzących w przeszłości.
The article focuses on the 1918–1920 service in the Ukrainian Galician Army (UHA) of ethnic Poles and representatives of other nationalities who were born in the territory of today’s Poland. UHA was the armed forces of the West Ukrainian People’s Republic (Ukrainian abbreviation – ZUNR), which in the years 1918–1919 fought against the Polish army for the territory of Eastern Galicia, and from mid-1919 moved to the territory of “Great Ukraine” (the northern, central, and southern regions of Ukraine, which were controlled by another Ukrainian state – the Ukrainian People’s Republic [UNR]) and fought there with the units of white and red Russians. The approach to this issue is based on archival documents, memoirs and periodicals from that period, as well as on the research conducted by contemporary scientists. The author attempts to systematize the personal data of these soldiers of Polish descent known to us, in order to determine the reasons that directed them to the West Ukrainian military service, and to investigate their further fate. This topic is still under-researched and is important for a better understanding of historical processes taking place in the past.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2024, 115; 67-79
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Już z Białegostoku wkrótce Wersal mają robić”. Europejskie aspiracje dworu Katarzyny Barbary z Radziwiłłów Branickiej (zm. 1730)
“They are about to make Versailles out of Białystok”. European aspirations of the court of Katarzyna Barbara Branicka née Radziwiłł (d. 1730)
Autorzy:
Penkała-Jastrzębska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407945.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
dwór
Białystok
XVIII wiek
Court
18th century
Opis:
Artykuł jest pierwszą próbą ujęcia aktywności Katarzyny Barbary z Radziwiłłów Branickiej i jej wpływu na przebudowę rezydencji w Białymstoku. Przebudowa rezydencji była jednym z pierwszych, a zarazem najważniejszych przedsięwzięć, jakiego podjęli się małżonkowie. Zamysł projektu miał bowiem odpowiadać europejskim aspiracjom magnackiej pary. W artykule wykorzystano obszerne zachowane zasoby korespondencji Katarzyny Barbary, uzupełnione o listy jej męża Jana Klemensa i matki Anny Katarzyny z Sanguszków Radziwiłłowej. Skala wykonanych prac i fundusze przeznaczone na rozbudowę rezydencji przyniosły zamierzony efekt – rezydencja w Białymstoku stała się jedną z najpiękniejszych w osiemnastowiecznej Rzeczypospolitej.
This is the first attempt to examine the activity of Katarzyna Barbara Branicka née Radziwiłł and her influence on the private court in Białystok. The reconstruction of the residence was one of the first and, at the same time, the most important projects undertaken by the spouses. The idea of the reconstruction corresponded with the European aspirations of the magnate couple. The article draws on the preserved extensive correspondence of Katarzyna Barbara, supplemented by the letters of her husband, Jan Klemens and mother, Anna Katarzyna Radziwiłł née Sanguszko. The scale of the work carried out and the funds allocated for the extension of the residence brought the intended effect - the residence in Białystok became one of the most beautiful from the eighteenth-century Polish-Lithuanian Commonwealth.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2023, 1, 30; 136-153
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies