Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "teoria wyboru" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Rational Choice Theory in Light of Biopolitics
Teoria racjonalnego wyboru w świetle biopolityki
Autorzy:
Chustecki, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34111967.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Rational choice theory
Modern biopolitics
Methodology
Paradigms
Postmodern biopolitics
teoria racjonalnego wyboru
biopolityka nowoczesna
metodologia
paradygmaty
bio-polityka ponowoczesna
Opis:
Zarówno teoria racjonalnego wyboru, jak i biopolityka są niezwykle istotnymi para-dygmatami w naukach społecznych – w tym w politologii. Wydawać by się mogło, że ich podstawowe aksjomaty stoją ze sobą w sprzeczności, bowiem oddziaływanie mikrostruktur władzy biopolitycznej wyklucza suwerenne i autonomiczne procesy decyzyjne. W pracy przyjęto więc hipotezę uznającą, że założenia biopolityki falsyfikują podstawowe aksjomaty teorii racjonalnego wyboru, a zatem możemy uznawać ją za antytezę teorii racjonalnego wyboru. Aby zweryfikować postawioną hipotezę, zastosowano metodę analizy treści – ze szczególnym uwzględnieniem opracowań dotyczących obu paradygmatów oraz źródeł pierwotnych wspartych elementami komparatystyki. Na bazie przeprowadzonych analiz dowiedziono, że założenia obu paradygmatów nie muszą stać ze sobą w sprzeczności – mogą mieć wręcz charakter komplementarny. Działania podejmowane przez człowieka w oparciu o zasadę racjonalności oraz kierowanie się interesem własnym mogą być uzasadniane działaniami biopolityki, a zatem postawiona hipoteza została sfalsyfikowana.
Both rational choice theory and biopolitics are extremely important paradigms in the social sciences - including political science. It would seem that their basic axioms contradict each other because the influence of biopolitical power microstructures excludes sovereign and autonomous decision-making processes. Thus, the paper adopts the hypothesis that the assumptions of biopolitics falsify the basic axioms of rational choice theory, and therefore we can consider it as the antithesis of rational choice theory. In order to verify the hypothesis, the method of content analysis was applied - with particular emphasis on studies concerning both paradigms and primary sources supported by elements of comparative studies. On the basis of the analyses carried out, it was proved that the assumptions of both paradigms do not have to contradict each other - they may even be complementary. Human actions based on the principle of rationality and self-interest can be justified by the actions of biopolitics, and therefore the hypothesis has been falsified.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia; 2023, 30, 1; 7-16
1428-9512
2300-7567
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ethics of Strategic Voting in Popular Elections
Etyka głosowania strategicznego w wyborach powszechnych
Autorzy:
Łyżwa, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2140829.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
ethics
moral
elections
social choice theory
strategic voting
Sattherwaite
Arrow’s paradox
etyka
moralność
wybory powszechne
teoria wyboru społecznego
głosowanie taktyczne
twierdzenie Arrowa
Opis:
Oddawanie głosu niespójnego z prawdziwymi preferencjami jest powszechnym zachowaniem wśród wyborców, ale nadal postrzeganym jako moralne przewinienie. Proponuję koncepcyjne ramy dylematów, przed którymi stoi wyborca i przekonuję, że głosowanie taktyczne nie jest moralnym przewinieniem, jeśli zostanie zastosowane w wyborach powszechnych. Badam związek między głosowaniem strategicznym a jego moralnym ciężarem w związku z wątpliwościami, które można znaleźć w literaturze fachowej. Dzięki paradoksom głosowania ujawnionym przez matematyków i ekonomistów skupionych wokół ruchu zwanego „teorią wyboru społecznego” kwestionuję 1) „argument konsekwencialistyczny” i 2) „argument ekspresjonistyczny”, które ostatecznie uważam za nieprzekonujące, gdyż maskują presupozycje niepowszechnie akceptowalne wśród filozofów politycznych co do roli wyborów w demokracji. W odpowiedzi na 3) „argument ze szczerości” sugerujący manipulację, ponieważ wyborca nie wyraża swoich szczerych preferencji, by tak rzec, nie głosuje naiwnie, rozróżniam manipulację szczerą i nieszczerą. Następnie podważam pięć „argumentów transparentności” Sattherwaite’a: 4) nierówność umiejętności, 5) nieefektywność, 6) brak przejrzystości preferencji wyborców, 7) brak przejrzystości preferencji przedstawicieli oraz 8) przypadkowość, które w zasadzie traktuję jako poprawne, z dodanymi drobnymi komentarzami. Uważam jednak, że niektóre z „argumentów transparentności” można traktować raczej jako cnotę niż wadę demokracji, ponieważ zachęcają do współpracy i skłaniają do aktualizowania trwających koalicji. Na koniec wyróżniam słabe i mocne stanowisko przeciwko traktowaniu głosowania strategicznego jako moralnego przewinienia. Pierwszy stoi na stanowisku, że głosowanie strategiczne może być „szczere”, a zatem moralnie akceptowalne odwołując się do argumentu nr 3). Z kolei drugi odrzuca przekonanie, że wyborca oddając głos podejmuje aktywność podatną na ocenę moralną, a same wybory powszechne powinny być postrzegane jako narzędzie podejmowania decyzji wolne od etycznych inklinacji.
Misreporting of preferences is a common behavior among voters but still considered as moral wrongdoing. I propose the conceptual framework of its dilemmas and argue that tactical voting may NOT be regarded as a moral wrong if implemented in a popular election. I examine the relationship between strategic voting and its moral burden in correspondence to particular moral doubts possible to found in respective literature. Thanks to voting paradoxes revealed by mathematicians and economists gathered around a movement called social choice theory I challenge 1) “the consequentialistic argument” and 2) the “express value argument” which eventually is regarded as non-conclusive whereas it presupposes not commonly accepted view on the role of election in democracy itself. In answer to 3) “sincere argument” which suggests manipulation since the agent does not express one’s profound preference, so to say, does not vote naively, I distinguish sincere and insincere manipulations. Then, I challenge five of Sattherwaite’s “transparency arguments”: 4) inequality of skills, 5) inefficiency, 6) non-transparency of voters’ preferences, 7) non-transparency of representatives’ preferences, and 8) randomness, which I treat by and large as a valid with minor comments added. However, I believe that some of the “transparency arguments” can be adopted as a virtue rather than a vice of democracy, because encourage cooperation and induce to actualize ongoing coalitions. Finally, I distinguish a weak and a strong position against treating strategic voting as moral wrongdoing. Former one argues that strategic voting may be “sincere”, therefore morally acceptable according to argument 3). However, the latter rejects the election’s claim to bear any moral burden and persuades that voting itself should be perceived as an ethics-free decision-making device.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 3(32); 60-71
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Locating Financial Capability Within Capability Approach – Theoretical Survey
Konceptualizacja wyborów finansowych na kanwie teorii możliwości wyboru – analiza teoretyczna
Autorzy:
Potocki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2033191.pdf
Data publikacji:
2022-03-31
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Kolegium Analiz Ekonomicznych
Tematy:
Amartya Sen
możliwości wyboru finansowego
racjonalność ograniczona
teoria możliwości wyboru
financial capability
bounded rationality
capability approach (CA)
Opis:
The integration of financial capability with the capability approach remains an open and challenging issue. This paper offers a theoretical exploration of the financial capability framed within Sen’s capability approach in an interdisciplinary way. It focuses on the fundamental conceptual aspects of the capability approach, and on how we may use that framework for the development of financial capability theory. Moreover, the presented theoretical study addresses the issue of the critical role of constrained choice using Simon’s bounded rationality and ecological rationality approach. We used one type of research and it is conceptual analysis. It helped us to better understand and explain the concept of financial capability and address three important issues related to that concept. In this paper, we offer a more transparent and consistent approach that takes into account theoretical evidence on financial capability. We complemented the financial capability literature by highlighting the critical role of the classic works of A. Sen and more recently the influential work of I. Robeyns. Thus, our headline finding is that using A. Sen’s approach as a general framework for the financial capability may offer a more transparent and consistent approach to define financial capability.
Integracja teorii możliwości wyboru z koncepcją możliwości wyborów finansowych pozostaje otwartym problemem badawczym. Celem artykułu jest interdyscyplinarna analiza teoretyczna możliwości wyborów finansowych oparta na pierwotnej wersji teorii możliwości wyboru zaproponowanej przez A. Sena. W artykule podjęto próbę wykorzystania kluczowych komponentów teorii możliwości wyboru do stworzenia teoretycznych założeń koncepcji możliwości wyborów finansowych. Ponadto w artykule wykorzystano dorobek racjonalności ograniczonej H. Simona i dalszych jej rozszerzeń w ramach racjonalności adaptacyjnej. Do osiągnięcia celów wykorzystano analizę koncepcyjną. Pozwoliła ona na lepsze zrozumienie samego pojęcia możliwości wyborów finansowych i zaadresowanie trzech głównych wyzwań w jej zdefiniowaniu. W ten sposób zaproponowano bardziej transparentne i spójne podejście wykorzystujące dorobek teoretyczny w pracach nad możliwościami wyborów finansowych. Dodatkowo uzupełniono literaturę w tym zakresie o klasyczne prace A. Sena i ich dalsze rozwinięcia oferowane szczególnie w pracach I. Robeyns. Z tego powodu najważniejszym wnioskiem niniejszego artykułu jest rekomendacja wykorzystania prac A. Sena nad teorią możliwości wyboru jako warunków ramowych do definiowania możliwości wyborów finansowych.
Źródło:
Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics; 2022, 309, 1; 96-106
2300-5238
Pojawia się w:
Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Economics and Economic Order of Societies
Ekonomia i porządek ekonomiczny społeczeństw
Autorzy:
Hockuba, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20432133.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania
Tematy:
systems of economic thinking
theory of choice
concept of economic order
systemic change
institutional scaffolds
moral order
systemy myślenia ekonomicznego
teoria wyboru
koncepcja porządku
ekonomicznego
zmiana systemowa
instytucje
normy moralne
Opis:
Departing from the distinction proposed by J. Buchanan between thinking in economics in terms of the theory of choice and analysis in categories of exchange and coordination, we claim that the Hayekian concept of economic order has a significant heuristic potential and can be fruitfully used to explain some important socio-economic phenomena. The goal of this paper is to confirm this claim through the application of the concept of economic order in the analysis of economic transformation and the discussion of the relation between economic order and moral norms. The paper is organised as follows. Section I contains introductory remarks. In section II, the two systems of economic thinking and reasoning: the theory of choice and analysis in categories of exchange and coordination are briefly presented. Section III contains a discussion of the concept of economic order, its origin, relation to the Freiburg School notion Ordo, and J. Buchanan’s perspective on the market and exchange. In section IV, two areas of the application of the concept of economic order are presented: a) systemic transformation as a change in formal and informal institutions, their subjective representation by economic agents and the complex economic order, b) a relation between economic order and moral norms. Conclusions are drawn in section V.
Bazując na zaproponowanym przez J. Buchanana rozróżnieniu pomiędzy myśleniem w ekonomii w ramach teorii wyboru oraz analizą w kategoriach wymiany i koordynacji, twierdzimy, że Hayekowska koncepcja porządku ekonomicznego ma znaczny potencjał poznawczy i może być owocnie stosowana w badaniach wielu ważnych zjawisk społeczno- ekonomicznych. W celu uzasadnienia tego twierdzenia, wykorzystujemy koncepcję porządku ekonomicznego do analizy zjawiska transformacji systemowej, a także do określenia relacji pomiędzy porządkiem ekonomicznym a normami moralnymi. Artykuł ma następującą strukturę. Część I zawiera uwagi wprowadzające. W części II zostały zwięźle zaprezentowane dwa systemy myślenia ekonomicznego: teoria wyboru oraz analiza w kategoriach wymiany i koordynacji. Część III przedstawia koncepcję porządku ekonomicznego, jej źródła, relację do pojęcia Ordo Szkoły Freiburskiej, oraz J. Buchanana ujęcie rynku i wymiany. Z kolei w części IV pojęcie porządku ekonomicznego zostało zastosowane do analizy: a) transformacji systemowej jako zmiany w sferze instytucji formalnych i nieformalnych oraz w ich odzwierciedleniu w subiektywnej sferze gospodarujących podmiotów; b) relacji pomiędzy porządkiem ekonomicznym a normami moralnymi. Część V zawiera konkluzje.
Źródło:
Studia i Materiały; 2021, 1(34); 150-160
1733-9758
Pojawia się w:
Studia i Materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ideas as an Explanatory Factor in Political Analysis
Idee jako czynnik wyjaśniający w analizie politycznej
Autorzy:
Burgoński, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1860949.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
ideas
political analysis
rational choice theory
institutionalism
constructivism
idee
analiza polityczna
teoria racjonalnego wyboru
instytucjonalizm
konstruktywizm
Opis:
The purpose of the article is to demonstrate that ideas can be treated as a factor explaining political stability and change. Based on the completed analytical tasks, it has been found that ideas have their own dynamics and therefore they deliver unique effects, influencing change or stability of policies. The article demonstrates that the impact ideas have on the political process depends on the understanding of human behaviour in the field of politics. The article reviews the ideational dimension with reference to behaviours covered by the rational choice theory, by historical, sociological and discoursive institutionalism and constructivism. As a result of the analytic tasks, certain differences have been revealed between the above mentioned approaches in terms of understanding the impact of ideas. What the approaches have in common is a close link between ideas and political actors. The article covers theoretical issues without considering methodology aspects. It is based on the outcomes of study projects carried out by authors recognized in the so-called school of ideas, formed in political science following the “ideational shift” during the 1990s and reflecting until the present day on the ideational dimension of politics.
Celem artykułu jest wykazanie, że idee mogą być traktowane jako czynnik wyjaśniający polityczną stabilność i zmianę. Przeprowadzone analizy pokazały, że idee odznaczają się własną dynamiką, w wyniku której powodują specyficzny efekt wpływający na zmianę polityki lub jej stabilność. Artykuł pokazuje, że wpływ idei na proces polityczny jest uwarunkowany sposobem rozumienia zachowań człowieka w sferze polityki. W artykule poddano analizie wymiar ideacyjny w odniesieniu do zachowań, o jakich jest mowa w teorii racjonalnego wyboru, historycznym, socjologicznym i dyskursywnym instytucjonalizmie oraz konstruktywizmie. W rezultacie analiz ujawniono różnice pomiędzy tymi podejściami w zakresie rozumienia wpływu idei. Tym, co je łączy, jest ścisły związek idei z aktorami politycznymi. Artykuł dotyczy kwestii teoretycznych, nie uwzględnia problematyki metodologicznej. Opiera się na rezultatach badań przeprowadzonych przez autorów zaliczanych do tzw. szkoły idei, która powstała w naukach politycznych po „ideacyjnym zwrocie” w latach 90. ubiegłego wieku i również dzisiaj podejmuje refleksję nad wymiarem ideacyjnym polityki.
Źródło:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2020, 68; 72-85
1505-2192
Pojawia się w:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Decyzje konsumentów a założenia ekonomii behawioralnej
Consumer decisions and behavior economy assumptions
Autorzy:
Kaleta, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/449261.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
Instytut Badań Gospodarczych
Tematy:
ekonomia behawioralna
teoria wyboru konsumenta
psychologia
działania marketingowe
behavioral economics
consumer choice theory
psychology
marketing activities
Opis:
Motywacja: Kluczowym elementem wyborów dokonywanych przez konsumentów są aspekty psychologiczne. Ekonomia behawioralna staje się przez to jednym z najszybciej rozwijających się nurtów współczesnej ekonomii. Cel: Celem artykułu przeglądowego jest wskazanie na najważniejsze związki, jakie istnieją między ekonomią a psychologią oraz przedstawienie założeń, które są kluczowe dla zrozumienia wyborów dokonywanych przez konsumentów na rynku. Materiały i metody: Zastosowano metodę krytycznej analizy literatury przedmiotu oraz obserwację zachowań konsumentów. Wyniki: Przeprowadzona analiza wskazuje na istnienie wieloaspektowych czynników, które mogą wpływać na decyzje podejmowane przez konsumentów i mieć konsekwencje dla gospodarstw domowych i ich członków.
Motivation: Psychological aspects are a key element of choices made by consumers. Thus, Behavioral economics becomes one of the fastest-growing trends in contemporary economics. Aim: The aim of the review article is to identify the most important relationships that exist between economics and psychology and to point the key assumptions to understand consumer choices made on the market. Materials and methods: A method of critical analysis of the subject literature and observation of consumer behavior was used. Results: The conducted analysis indicates the existence of multifaceted factors that may influence consumer decisions and have consequences for households and their members.
Źródło:
Catallaxy; 2019, 4, 1; 5-12
2544-090X
Pojawia się w:
Catallaxy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pierwsza kampania prezydencka Aleksandra Kwaśniewskiego w świetle teorii wyboru publicznego
The first presidental campaign of Aleksander Kwaśniewski in the light of the theory of public choice
Autorzy:
Szymczak, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/546761.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Aleksander Kwaśniewski
kampanie prezydenckie
teoria wyboru publicznego
instrumentarium ekonomiczne
public choice
political market,
economic instruments
Opis:
Aleksander Kwaśniewski – prezydent Polski w latach 1995–2005 w trakcie obrad Okrągłego Stołu reprezentował stronę rządową. Ten fakt oraz działalność w Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej dla wielu ludzi wykluczały go jako pretendenta do strategicznych stanowisk w wolnej Polsce. Socjaldemokracja Rzeczypospolitej Polskiej – ugrupowanie powstałe na gruzach PZPR, pod wodzą Kwaśniewskiego wygrało jednak wybory parlamentarne w 1993 r., a Kwaśniewski objął najważniejszy urząd w państwie. Rodzi się zatem pytanie: co było przyczyną sukcesu wyborczego kandydata lewicy? Odwołując się do teorii wyboru publicznego, autor ukazuje, że instrumentarium ekonomiczne może być przydatne w wyjaśnianiu procesów zachodzących we współczesnej polityce. W toku argumentacji próbuje uzasadnić tezę, że pierwsza kampania prezydencka Aleksandra Kwaśniewskiego była w dużym stopniu oparta na dorobku opisywanego nurtu.
The purpose of the article is to analyse current political processes from the economic dimension. The author, by referring to the theory of public choice, shows that economic instruments can be a tool of better understanding of voter behaviour, and politicians/ political parties. As an empirical example of the usage of economic analysis in planning an election strategy, the author describes the election strategy implemented during the first election campaign of Aleksander Kwaśniewski in 1995.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2019, 10, 1; 74-90
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
E-partycypacja w krajach UE w kontekście teorii wyboru publicznego
E-participation in EU countries in the context of public choice theory
Autorzy:
Mańkowska, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/581860.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
e-administracja
e-demokracja
e-partycypacja
teoria wyboru publicznego
e-government
e-democracy
e-participation
public choice theory
Opis:
Przedmiotem rozważań niniejszej publikacji jest problematyka dotycząca rozwoju e-administracji, szczególnie w zakresie wykorzystania narzędzi e-partycypacji w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Strategia rozwoju społeczeństwa informacyjnego w krajach UE ukazuje wizję e-administracji wpływającej istotnie na aktywność obywateli w procesach podejmowania decyzji oraz na stan demokracji. Problematyka ta z punktu widzenia rozwoju koncepcji ekonomicznych wiąże się istotnie z teorią wyboru publicznego. Kluczowym celem niniejszego artykułu było wykazanie związków między teorią wyboru publicznego a rozwojem e-administracji, zwłaszcza w zakresie rozwoju koncepcji e-partycypacji. Drugim celem, wspierającym analizę teoretyczną, było pokazanie zasięgu problemu e-partycypacji w krajach UE. Do realizacji tego celu wykorzystano dane empiryczne pokazujące aktywność obywateli w kontaktach z władzami publicznymi za pośrednictwem Internetu oraz mierzące stopień e-partycypacji w krajach UE.
The subject of this publication is the issue of the development of e-administration, especially in the use of e-participation tools in the European Union. E-participation is about increasing citizens’ activity in decision-making processes and improving the state of democracy. This problem is significantly related to the theory of public choice. The key objective of this article was to find links between the public choice theory and the development of e-administration, especially in the area of developing the concept of e-participation. The second goal was to show the extent of the problem of e-participation in the EU Member States. Empirical data showing citizens’ activity in contacts with public authorities via the Internet and measuring the degree of e-participation in EU countries were used to achieve this goal.
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2018, 529; 195-204
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Samorząd terytorialny w ujęciu wybranych koncepcji teoretycznych
Self-government in a selected theoretical concept
Autorzy:
Wyszkowska, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2128049.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
samorząd terytorialny
samodzielność
teoria federalizmu fiskalnego
teoria wyboru publicznego
teoria lokalizmu
self-government
autonomy
Fiscal Federalism
Public Choice
the theory of localism
Opis:
Samorząd terytorialny jest trwałym elementem współczesnych państw demokratycznych. Jego powołanie uzasadniane jest efektywniejszą od scentralizowanej, dostawą dóbr i usług publicznych. Zasadność przeprowadzenia procesów decentralizacji terytorialnej i powołania samorządu terytorialnego można odnaleźć w różnych koncepcjach teoretycznych, wśród których szczególne miejsce zajmuje teoria federalizmu fiskalnego. W artykule podjęto problem teoretycznego uzasadnienia powołania samorządu terytorialnego i przyznania mu samodzielności. Artykuł ma charakter teoretyczny i poglądowy. Realizacja przyjętego celu wymagała zastosowania metody typowej dla nauk społecznych – analizy literatury. Przeprowadzone badania literaturowe pozwoliły na wskazanie roli samorządu terytorialnego w realizacji zadań publicznych oraz zasadności przyznania mu samodzielności w ujęciu koncepcji teoretycznych. W artykule przeanalizowano wybrane celowo koncepcje teoretyczne odnoszące się do znaczenia samorządu terytorialnego, a mianowicie: teorię federalizmu fiskalnego, teorię wyboru publicznego oraz teorię lokalizmu.
Local government is a permanent element of modern democratic countries. This appointment is justified by a more effective than centralized delivery of public goods and services. The legitimacy of the processes of territorial decentralization and the establishment of local self-government can be found in various theoretical concepts, among which the theory of fiscal federalism has a special place. The article addresses the problem of a theoretical approach justifying the establishment of local government and granting it autonomy. The article is theoretical and comparative. The implementation of the adopted objective required the use of a method typical for social sciences – literature analysis. The literature research allowed to indicate the role of territorial selfgovernment in the implementation of public tasks and the legitimacy of granting it autonomy in terms of theoretical concepts. The article analyzes the theoretically selected theoretical concepts referring to the importance of territorial self-government, namely: the theory of fiscal federalism, the theory of public choice, and the theory of localism.
Źródło:
Optimum. Economic Studies; 2018, 1(91); 126-145
1506-7637
Pojawia się w:
Optimum. Economic Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sharing economy a ekonomia społeczna i ekonomia behawioralna
Sharing economy vs. social economy and behavioral economy
Autorzy:
Stępnicka, Nina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/583604.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
ekonomia behawioralna
ekonomia społeczna
sharing economy
wzajemność
ograniczona racjonalność wyboru ekonomicznego
behawioralna teoria cyklu życia
teoria perspektywy
behavioral economy
social economy
reciprocity
limited rationality of economic choice
the behavioral theory of the life cycle
the theory of perspective
Opis:
Celem pracy było wykazanie, że sharing economy to nurt nawiązujący do ekonomii społecznej i ekonomii behawioralnej. Metody badawcze wykorzystane w pracy to: analiza krytyczna literatury, metoda historyczna oraz metoda porównawcza. W oparciu o przedstawioną analizę autorka stwierdza, że sharing economy to nurt (kierunek, model itd. ) w gospodarce funkcjonującej na zasadach komercyjnych, związany ze współdzieleniem własności przedmiotu. Z ekonomią społeczną łączą go zasady działania mechanizmu rynkowego, dystrybucji (tj. zasada przyjmowania i przekazywania zleceń) i wzajemności. W przypadku ekonomii behawioralnej teoriami, które można odnieść do sharing economy, są: model ograniczonej racjonalności wyboru ekonomicznego (bounded rationality) H.A. Simona (1955 r.), behawioralna teoria cyklu życia H. Shefrina i R. Thalera (1988 r.) i koncepcja licznych skrzywień poznawczych cechujących procesy myślenia (tzw. teoria perspektywy lub efekt odbicia) A. Tversky’ego i D. Kahnemana (1979 r.).
The aim of the work is to demonstrate that sharing economy is a trend referring to social and behavioral economy, and test methods used in it are: the critical analysis of literature, historical method and comparative method. Based on the presented analysis the author concludes that sharing economy is a trend (direction, model etc.) in economy functioning on a commercial basis, associated with shared ownership of the object. Although it is not incorporated in the definition of “pure” social economy and its classification, yet it is combined with social economy through the principles of functioning of market mechanisms, distribution (i.e. the principle of reception and transmission of orders) and reciprocity. In case of behavioral economy, the theories, which can be referred to sharing economy are: the limited rationality of economic selection (bounded rationality) by Herbert Alexander Simon (1955), the behavioral theory of the life cycle by Hersh Shefrin and Richard Thaler (1988) and the concept of many cognitive processes involved in thinking processes (so-called theory of perspective or rebound effect) by Amos Tversky and Daniel Kahneman (1979).
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2018, 530; 46-54
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dokonywanie wyboru usługi edukacyjnej na poziomie wyższym – ujęcie teoretyczne
Choosing Educational Services in Higher Education – a Theoretical Approach
Autorzy:
Piróg, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/438839.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
model hybrydowy;
teoria aspiracji;
teoria motywacji;
teoria osobowości;
teoria perspektywy;
teoria racjonalnego wyboru;
teoria sygnalizacyjna
aspiration theory;
hybrid model;
motivation theory;
personality theory;
prospect theory;
rational
choice theory;
signalling theory
Opis:
Sektor usług edukacyjnych na poziomie wyższym w warunkach gospodarki rynkowej dynamicznie się powiększył. Jednocześnie prognozy liczebności populacji potencjalnie zainteresowanej kształceniem się w szkolnictwie wyższym w Polsce dowodzą, że będzie ona spadała. Zjawisko to niesie za sobą realne zagrożenie niemożności dalszego funkcjonowania wielu kierunków studiów. W obliczu niekorzystnych trendów demograficznych uczelnie podejmują szereg przedsięwzięć, których celem jest utrzymanie liczby rekrutowanych studentów na względnie zadowalającym poziomie. Jedną z uznawanych obecnie za kluczową strategię optymalizacji prorynkowych działań szkół wyższych jest rozpoznanie mechanizmów podejmowania decyzji o dalszym kształceniu się, motywów wyboru danej uczelni oraz kierunku studiów przez młodych ludzi. Badania wskazują, że taka diagnoza umożliwia i w instytucjonalnej sferze funkcjonowania uczelni, i w aspekcie programowo-organizacyjnym planowanie reform, które skutecznie przyczynią się do wzmocnienia jej pozycji na rynku usług edukacyjnych. Warunkiem realizowania naukowo rzetelnych i aplikacyjnie wartościowych badań czynników wpływających na decyzje edukacyjne młodzieży jest przygotowanie teoretycznych ram do planowania konkretnych empirycznych procedur badawczych. Przegląd publikacji naukowych wskazuje, że obecnie nie ma w literaturze polskiej całościowego opisu mechanizmów preferencji i motywów wyboru usługi edukacyjnej na poziomie wyższym. Celem autorki artykułu jest przedstawianie wyników badań literaturowych, dotyczących teorii wyborów edukacyjnych, stanowiących postawy do zrozumienia mechanizmów procesu podejmowania decyzji tak o podjęciu studiów wyższych w ogóle jak i wyboru ich charakterystyk (uczelnia, kierunek).
The educational services sector in higher education has grown rapidly in the times of the market economy. At the same time forecasts say that future interest in higher education will decline. Consequently, there is a real hazard that numerous degree programmes will have to be closed down. In the face of such an unfavourable demographic situation, higher education institutions engage in strategies aimed at maintaining a steady number of enrolled students. One such strategy includes investigating what drives young people to continue their education at a university level, what their motivations in choosing a given university or a particular degree programme are. Research suggests that knowing mechanisms governing such decisions is conducive to planning reforms at higher education institutions – both in terms of their operations and curriculum. Reforms can in turn successfully reinforce the institution’s position on the educational services market. In order to conduct academically sound and practically useful research into factors which influence the educational decisions of young people, one needs to develop a theoretical framework that will be utilised to plan specific empirical research procedures. The conducted literature review indicates that there are currently no publications in Poland that would thoroughly describe mechanisms and motives behind choosing education services at a tertiary level. The objective of the current study is to present literature concerning theories of educational choices. This discussion can be then used as a foundation towards understanding the mechanisms behind decisions taken by young people, e.g. whether to pursue university education at all, where to study and which degree programme to pick.
Źródło:
Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego; 2017, 31, 3; 204-219
2080-1653
Pojawia się w:
Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kontrakt jako obiekt obserwacji naukowej w teorii ekonomii
Contract as a subject of scientific observation in economics
Autorzy:
Tyc, Waldemar
Schneider, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/588888.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Tematy:
Ekonomiczna analiza prawa
Instytucje
Kontrakt
Koszty transakcyjne
Teoria agencji
Teoria gier
Teoria praw własności
Teoria wyboru publicznego
Agency theory
Contract
Economic analysis of law
Games theory
Institutions
Property rights theory
Public choice theory
Transaction costs
Opis:
W artykule dokonano identyfikacji i syntezy podejść badawczych, wykorzystujących, pojęcie kontraktu w teorii ekonomii, jako narzędzia wyjaśniania oraz rozumienia wyborów społeczno-ekonomicznych. W szczególności omówiono trzy zasadnicze podejścia badawcze wypracowane przez: nową ekonomię instytucjonalną, ekonomiczną analizę prawa i teorię gier. Przyjęto, że uznanie kontraktu za obiekt obserwacji naukowej w ekonomii jest heurystycznie płodne, zaś interpretacja kontraktu w kontekście analizy ponoszonych kosztów transakcyjnych może stanowić uniwersalną miarą oceny efektywności instytucji.
In the hereby article the identification and synthesis of research approaches that use the “contract” concept in the economic theory has been done. The contract concept has also been used as a tool for clarifying and understanding the socio-economic choices. The three essential research approaches have been discussed in particular: the neo-institutional, economic analysis of law and game theory one. It has been assumed that identifying the contract as a scientific observation object is heuristically fertile, and interpretation of the contract in the transaction cost analysis context can be a universal measure for institution effectiveness.
Źródło:
Studia Ekonomiczne; 2017, 311; 48-60
2083-8611
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od zagrożenia normatywnego do soft power: teoretyczne aspekty analizy dyfuzji modeli instytucjonalnych
From Normative Threat to Soft Power: Theoretical Aspects of Diffusion Analysis of Institutional Models
Autorzy:
Wojciuk, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2092031.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Tematy:
Scientific research
Methodology of science
Social sciences
Rational choice theory
Constructivism
Knowledge diffussion
Institutional economics
Badania naukowe
Metodologia nauki
Nauki społeczne
Teoria racjonalnego wyboru (TRW)
Konstruktywizm
Dyfuzja wiedzy
Instytucjonalizm
Opis:
Tekst ma charakter teoretyczny, zawiera analizę konceptualną pojęcia zagrożenia normatywnego oraz pojęcia soft power. Kategorie te umieszczone są w szerszym kontekście analizy zmian instytucjonalnych i ewolucji instytucji. Zmiany instytucjonalne są omówione z odniesieniem do różnych nurtów instytucjonalizmu w naukach społecznych. (abstrakt oryginalny)
The article is mostly theoretical and offers a conceptual analysis of the notions of soft power and normative threat. These categories are operationalized within the broader context of institutional change and evolution. Institutional change is discussed with reference to different institutionalist approaches within the social sciences.(original abstract)
Źródło:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2017, 53, 3; 51-63
0209-0961
Pojawia się w:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podział lewica–prawica w perspektywie konstruktywistycznej
The left-right split in the constructivist perspective
Autorzy:
Lipiński, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/620317.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
left
right
constructivism
positivism
rational choice theory
lewica
prawica
konstruktywizm
pozytywizm
teoria racjonalnego wyboru
Opis:
The case of Poland perfectly illustrates the scale of discrepancies between researchers who, on the one hand, criticize the specific nature of the Polish version of the left-right split, but on the other emphasize its important role in the process of identifying political and social actors and the ability of dichotomy to organize political life. Political actors define themselves in a specific way, allowing voters to recognize these acts of self-positioning and rely on them to make electoral decisions. The purpose of this paper is to problematize these divergences in two ways. First, by showing that the origin of this ‘problem’ lies in the assumptions underlying the theory of rational choice. It is claimed that it is the positivist ontology and epistemology underlying the paradigm of rational choice that produced ‘the problem’, which – from the perspective of interpretative approaches – constitutes an inherent part of political life. Secondly, by applying the assumptions of constructivism to the study of the left-right division in order to investigate the role of dichotomy in the political communication processes and construction of political order.
Przypadek Polski doskonale pokazuje skalę rozbieżności pomiędzy badaczami, którzy z jednej strony krytykują specyficzny charakter polskiej wersji podziału lewica–prawica, a z drugiej strony dostrzegają jednak jego ważną rolę w procesie samoidentyfikacji aktorów politycznych i społecznych oraz zdolność do porządkowania życia politycznego – partie definiują się w określony sposób, a wyborcy trafnie owo pozycjonowanie rozpoznają i w oparciu o nie podejmują decyzje wyborcze. Celem niniejszego artykułu jest sproblematyzowanie owych rozbieżności w dwojaki sposób. Po pierwsze, poprzez ukazanie, iż u genezy tego „problemu” tkwią założenia związane z teorią racjonalnego wyboru. To pozytywistyczna ontologia oraz epistemologia leżące u podstaw paradygmatu racjonalnego wyboru pozwoliły na sformułowanie problemu, który z perspektywy podejść interpretatywnych byłby raczej nieodłączną częścią życia politycznego. Po wtóre, poprzez zastosowanie do badaniapodziału lewicowo-prawicowego założeń konstruktywizmu w celu zbadania roli, jakie pełni omawiana dychotomia w procesach komunikowania i konstruowania porządku politycznego.
Źródło:
Środkowoeuropejskie Studia Polityczne; 2017, 2; 143-168
1731-7517
Pojawia się w:
Środkowoeuropejskie Studia Polityczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie zmagania z nowoczesnością
Polish struggle with modernity
Autorzy:
Mazur, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/973423.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Małopolska Szkoła Administracji Publicznej
Tematy:
nowoczesność
kryzys kapitalizmu
teoria racjonalnego wyboru
kultura
naród
społeczeństwo sieciowe
modernizacja
modernity
crisis of capitalism
rational choice theory
culture
nation
network society
modernization
Opis:
Główna teza eseju brzmi: redefinicja polskości, uwzględniająca współczesne wyzwania cywilizacyjne, może mieć kluczowe znaczenie w kontekście poszukiwań wyjścia z obecnego kryzysu gospodarczego. W części pierwszej, bazując przede wszystkim na pracach Pitrima Sorokina i Niklasa Luhmanna, autor broni stanowiska, że współczesny kryzys ma przede wszystkim charakter kulturowy. W części drugiej ta ogólna refleksja została zawężona do analizy paradygmatu nauk społecznych, które zredukowały rozważania o człowieku do analizy jego preferencji, ustanawiając tym samym prymat paradygmatu ekonomicznego w kulturze. W części trzeciej zaprezentowana została argumentacja za tezą, że drogą wyjścia z tego redukcjonizmu, prowadzącego do „utowarowienia” człowieka, jest ustanowienie prymatu kultury nad rynkiem. Kluczowe role w tym procesie mają do odegrania społeczeństwo i państwo, spajane przez tożsamość narodową. Dlatego w części czwartej została zaprezentowana „integralna teoria narodu” Michała Łuczewskiego. W części piątej wątek ewolucji tożsamości narodowej został rozwinięty za sprawą analizy jej cyklów. W ten sposób dowiedziono, że polskość w obecnym kształcie weszła w fazę prymordializmu, tym samym narastają społeczne warunki umożliwiające jej redefinicję w kontekście dokonujących się zmian cywilizacyjnych. Zgodnie z tym w ostatniej części tekstu autor proponuje pięć kategorii formalnych i dziewięć kategorii materialnych, które mogłyby pretendować do rangi idei regulatywnych, porządkujących nasze myślenie o zredefiniowanej wizji polskości.
The main thesis of the paper is that a redefinition of the Polish national identity could be a crucial factor in the process of seeking a way out of the contemporary economic crisis. First, on the basis of works by Pitirim Sorokin (Sorokin 1957) and Niklas Luhmann (Luhmann 2007), the author argues that the contemporary economic crisis is deeply rooted in culture. In the second part this general ref lection leads to an analysis of the materialistic paradigm in social sciences, which limited the ref lection on the human being to his or her financial preferences (Grassl 2012). As a result of such a domination of the materialistic paradigm, the economic way of thinking dominates over our cultural life. The third part offers a project of redefinition of the paradigm which shows that to avoid objectifying human beings, we need to establish a primacy of moral values on the free market (Kędzierski 2012). National identity has to play a key role in this process because it bounds culture, society, and the state. Therefore, in the fourth part of the paper the author presents an integral theory of the nation (Łuczewski 2012). In the fifth part he describes the evolution of Polish identity which leads him to the conclusion that contemporary Polish identity is at a turning point. It should now be modified (Skrzypulec 2013) because its present form has entered the phase of primordiality, which makes it useless in the era of globalization. Therefore, in the last part of the paper, the author proposes five formal and nine material categories (or regulative ideas in the Kantian sense) which should be a basis of the redefined Polish identity.
Źródło:
Zarządzanie Publiczne / Public Governance; 2017, 1(39); 67-82
1898-3529
2658-1116
Pojawia się w:
Zarządzanie Publiczne / Public Governance
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies