Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "tekst prawny" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Domniemanie języka potocznego jako paradygmat interpretacyjny i jego wrogowie w polskiej teorii prawa
Autorzy:
Pulka, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/45857340.pdf
Data publikacji:
2023-06-15
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
interpretacja
domniemanie języka potocznego
kompetencja językowa
paradygmat interpretacyjny
tekst prawny
Opis:
W opracowaniu dokonuję rekonstrukcji teorii wykładni Jerzego Wróblewskiego. Staram się wykazać, że teoria ta ma cechy teorii paradygmatycznej – ze względu na znaczenie domniemania języka potocznego, które jest podstawowym elementem tej teorii. To domniemanie jest decydujące dla ukształtowania obrazu interpretacji i w konsekwencji nadaje omawianej teorii status teorii wzorcowej określającej postulowany model wykładni prawa. W opracowaniu omawiam różne aspekty tego domniemania, wskazując na jego znaczenie dla zachowania zasady uniwersalnego dostępu do dyskursu praktycznego (prawniczego). Jednocześnie poddaję krytyce poglądy kwestionujące to domniemanie, które zakładają, że język prawny jest kodem dostępnym jedynie dla uprzywilejowanej poznawczo grupy zawodowych prawników.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2023, 15, 2; 310-330
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modalność deontyczna w tekście prawnym. Próba analizy porównawczej na przykładzie konstrukcji z czasownikiem modalnym shall + bezokolicznik w angielskiej wersji Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka i jej odpowiedników w wersji niemieckiej, niderlandzkiej
Deontic modality in a Legal Text. An attempt at a comparative analysis on the example of the construction with the modal verb shall + infinitive in the English version of the Universal Declaration of Human Rights and its counterparts in the German, Dutch
Autorzy:
Montusiewicz, Patrycja Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2128593.pdf
Data publikacji:
2022-02-01
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
deontic modality
legal text
comparative analysis
modalność deontyczna
tekst prawny
analiza porównawcza
Opis:
Przedmiotem niniejszego artykułu jest konstrukcja z czasownikiem modalnym shall + bezokolicznik w angielskiej wersji Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka i jej odpowiedniki w wersjach niemieckiej, niderlandzkiej i polskiej. Jako tertium comparationis przyjęto kategorię semantyczną modalności deontycznej w tekście prawnym. Studium porównawcze przedstawia stopień, w jakim badany typ tekstu kodowany jest użyciem sygnałów modalnych. Określa czynniki niezależne od typu tekstu, które wymagają zastosowania form modalnych w zależności od wewnętrznego charakteru systemu gramatycznego. Przewodnią metodą badawczą jest zatem analiza strukturalna i funkcjonalna na podstawie hipotezy konwergencji kategorialnej przy kodowaniu odpowiednich funkcji gramatycznych przez jednostki należące do odmiennych warstw systemów językowych. Przeprowadzone badania wykazały, że wybór odpowiedniego ekwiwalentu dla wyrażenia modalności deontycznej nie jest determinowany podobieństwem formalnym jednostek języka źródłowego i docelowych.
In her article, Patrycja Montusiewicz examines constructions with the modal verb shall + infinitive in the English version of the Universal Declaration of Human Rights and its German, Dutch and Polish versions. She has adopted the semantic category of deontic modality in a legal text the tertium comparationis. This comparative study shows the degree to which the analyzed text type is coded with the help of modal signals. Montusiewicz identifies factors independent of the type of text and requiring the use of modal forms depending on the internal nature of the grammatical system. Her main research method is, therefore, a structural and functional analysis based on the hypothesis of categorial convergence when coding the appropriate grammatical functions by units belonging to different layers of the language systems. Her research has shown that the selection of an appropriate equivalent for the expression of deontic modality is not determined by the formal similarity of the source and target language units.
Źródło:
Forum Lingwistyczne; 2022, 9; art. no. FL.2022.09.09
2449-9587
2450-2758
Pojawia się w:
Forum Lingwistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
THE TEXTUAL ROLE OF REPETITION IN THE TRANSLATION OF POLISH AND HUNGARIAN LEGAL TEXTS
ROLA POWTÓRZEŃ TEKSTOWYCH W PRZEKŁADZIE TEKSTÓW SFORMUŁOWANYCH W JĘZYKU PRAWA W JĘZYKU POLSKIM I WĘGIERSKIM
Autorzy:
KACZMAREK, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/919945.pdf
Data publikacji:
2009-07-04
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
tekst prawny
tłumaczenie prawne i prawnicze
powtórzenia
legal text
legal translation
repetition
Opis:
This article presents research on written legal texts with a focus on the cohesion of such texts by analyzing the function of lexical repetition. The author indicates the possibility of using Hoey and Károly’s method of researching repetition patterns in texts in the process of translating Polish and Hungarian legal texts. In this analysis Polish, and Hungarian contract texts serve as a search base. Because contracts in both languages are structured into similar units, so called clauses, the author chose it for a base category of analysis. The author used three structures to search for lexical repetitions: intrasentential, intersentential and discourse structure. Because of the specific genre, contract clauses were used for analysis instead of popular linguistic units such as the sentence. Therefore, the discussion here concerns intra-clausulal, inter-clausulal or legal discourse structures. The author states that the number and quality of repetition in Polish und Hungarian contracts is comparable. However, the number of lexical repetition appear to be smaller in Hungarian texts.
W artykule omówione zostają zagadnienia dotyczące tekstów prawnych, ze szczególnym uwzględnieniem zjawiska kohezji w tekstach tego typu. Autorka bada kohezję tekstową dokonując analizy powtórek leksykalnych. Wskazuje na możliwość wykorzystania w tłumaczeniach polsko-węgierskich metody Hoey’a i Károly dotyczącej badań nad szablonami powtórkowymi w tekstach. Jako materiał do badań empirycznych autorka wykorzystuje polskie i węgierskie teksty umowne. Ponieważ w obu językach budowa umów jest podobna, a teksty dzielone są na podobne jednostki, tzw. klauzule umowne, autorka wybiera te struktury jako jednostki podstawowe dla analizy. Powtórzenia badane są według schematu ich występowania w trzech obszarach: wewnątrzzdaniowym, międzyzdaniowym i dyskursywnym. Jednakże, ze względu na specyfikę tekstu, autorka zamienia jednostki zdaniowe na jednostki klauzul umownych, bada więc obszary wewnątrz klauzul, pomiędzy klauzulami oraz w ramach dyskursu prawnego. W rezultacie przeprowadzonej analizy autorka stwierdza, iż liczba powtórzeń leksykalnych w ramach wybranego materiału tekstowego w tekstach węgierskich jest mniejsza, ich jakość natomiast jest porównywalna.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2009, 1, 1; 88-106
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
TEKST PRAWNY JAKO HIPERTEKST – O INTERTEKSTUALNOŚCI TŁUMACZEŃ PRAWNYCH NA PRZYKŁADZIE MIĘDZYNARODOWYCH INSTRUMENTÓW Z ZAKRESU HANDLU LUDŹMI
LEGAL TEXT AS A HYPERTEXT: INTERTEXTUALITY OF TRANSLATED INTERNATIONAL LAW RELATED TO TRAFFICKING IN HUMAN BEINGS
Autorzy:
BIEL, Łucja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920403.pdf
Data publikacji:
2013-04-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
tekst prawny
język prawny
soft-law
język prawniczy
przekład prawny
przekład prawniczy
intertekstualność
legal text
legal language
legal translation
intertextuality
Opis:
Artykuł analizuje zjawisko intertekstualności tekstów prawnych w tłumaczeniuna przykładzie powiązanych ze sobą dokumentów międzynarodowych z zakresu handlu ludźmi (ONZ, Rada Europy i UE). Zidentyfikowano cztery rodzaje relacji występujących w przypadku tłumaczeń: 1) relacja pomiędzy tekstem źródłowym a innymi zbliżonymi aktami prawnymi w języku źródłowym; 2) relacja pomiędzy tekstem źródłowym a docelowym; 3) relacja pomiędzy tekstem docelowym a wcześniejszymi tłumaczeniami powiązanych aktów; 4) relacja pomiędzy tekstem docelowym a aktami prawnymi kraju docelowego. W części analitycznej zbadano szczegółowo powiązania między dokumentami źródłowymi, spójność tekstu docelowego z poprzednimi tłumaczeniami oraz jego dopasowanie tekstowe, analizując tłumaczenia niemal identycznej w języku angielskim definicji handlu ludźmi. Korzystając z metafory hipertekstu Mattili, autorka dowodzi, iż wbrew postawionej hipotezie tłumaczenie tworzy niesymetryczny hipertekst, częściowo zamazujący relacje między tekstami źródłowymi i kreujący nowe zależności intertekstualne na skutek rekontekstualizacji, zniekształceń wynikłych podczas procesu tłumaczenia, braku standaryzacji ekwiwalentów, czynników idiosynkratycznych i (zbyt) indywidualnych decyzji tłumaczy. Relacje intertekstualne w tłumaczeniu wydają się być bardziej złożone i mniej przewidywalne.
The paper examines the intertextuality of translated legislation with a case study of international legal instruments combating trafficking in human beings. The instruments come from three systems (United Nations, Council of Europe and European Union) and are interrelated both by explicit references and implicit textual quotes, the latter being most evident in uniform definitions of trafficking in all the documents. The paper identifies four types of relations in translation, i. e. 1) relations between source texts, 2) relation between the source text and the target text, 3) relations between existing translations, and 4) relations between the target text and target-language legislation. Drawing on Mattila’s metaphor of a legal text as a hypertext, the author shows that translation creates a non-symmetrical hypertext due to partial distortion of interrelations between source texts on the one hand and through new intertextual relations due to recontextualisation and lack of standarisation, on the other hand. The intertextual relations in translation have been found to be more complex and less predictable. Translations demonstrate a surprisingly high variation of equivalents of identical prefabricated terminological units; and low textual fit to non-translated legislation in Polish.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2013, 13, 1; 127-143
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
TRANSGRESSION OF LEGAL TEXT IN LATE JOSEON KOREA – FOCUSING ON "HEUMHEUMSINSEO" –
TRANSGRESJA TEKSTU PRAWNEGO W PÓŹNYM JOSEON – NA PRZYKŁADZIE „HEUMHEUMSINSEO”
Autorzy:
KANG, Hyejong
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040141.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
tekst prawny
Jeong Yakyong
Heumheumsinseo
Simnirok;
Chugwanji
transgresja
późne Joseon
legal text
Simnirok
transgression
Late Joseon
Opis:
This article aims to shed light on the transgression of legal text in Late Joseon Korea. Legal text of Joseon contains ‘self-confession’ that reveals the cracks of yechi 예치 禮治, dominance under the Confucian norm. In this regard, this article reviews the principles of penal administration and legal culture in late Joseon period which functioned as the mechanism to produce dominant discourses to control transgressions. In particular, focusing on Heumheumsinseo 흠흠신서 欽欽新書 written by Jeong Yakyong 정약용 丁若鏞 (1762-1836), which contains most diverse types of legal texts, this article takes the transgression of genre of legal texts into consideration. Through this, how the secular genre of legal text obtains the cultural reality and reveals the suppressed social discourse would be explained.
Artykuł ma na celu zwrócenie uwagi na zjawisko transgresji w tekstach prawnych okresu późnego Joseon. Ówczesny tekst prawny zawiera ‘wyznanie winy’, które ujawnia naruszenie dominującej normy konfucjańskiej yechi. W artykule dokonano przeglądu zasad wymiaru sprawiedliwości i kultury prawnej późnego okresu Joseon, które funkcjonowały w ramach kontroli transgresji jako mechanizmy tworzenia dominujących dyskursów. Analiza treści Heumheumsinseo 흠흠신서 欽欽新書 autorstwa Jeong Yakyonga 정약용 丁若鏞, uwzględniająca zagadnienie najbardziej zróżnicowanych rodzajów tekstów prawnych wyjaśnia także sposób, w jaki świecki gatunek tekstu prawnego wtapia się w rzeczywistość kulturową i ujawnia stłumiony dyskurs społeczny.
Źródło:
International Journal of Korean Humanities and Social Sciences; 2020, 6; 81-93
2449-7444
Pojawia się w:
International Journal of Korean Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kolokacje w tekstach prawnych – problemy proceduralne
Collocations in legal texts – procedural issues
Autorzy:
Gębka-Wolak, Małgorzata
Moroz, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911200.pdf
Data publikacji:
2017-07-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
language for special purposes
legal text
collocation
automatic text analysis
język specjalistyczny
tekst prawny
kolokacja
analiza automatyczna.
Opis:
Artykuł wpisuje się w krąg badań, których celem jest przedstawienie ograniczeń w budowaniu konstrukcji składniowych w tekstach prawnych. Za jeden z przejawów tych ograniczeń uznaje się swoistą łączliwość leksykalną, opisywaną za pomocą pojęcia kolokacji. Kolokacją nazywa się wyrażenie składające się z komponentów, których współwystępowanie jest motywowane leksykalnymi ograniczeniami ich łączliwości. Celem poniższego opracowania jest objaśnienie wstępnej, częś- ciowo zautomatyzowanej procedury rozpoznawania kolokacji w podkorpusie tekstów prawnych z dziedziny prawa karnego.
This article is a part of research dedicated to describe restrictions in the building syntactic structures in legal texts. One of the manifestations of these restrictions is a specific lexical connection, that is described by the concept of collocation. Collocation is defined as an expression consisting of components, whose coexistence is motivated by the lexical restrictions of their connectivity. The aim of this study is to explain the initial partially automated procedure undertaken in recognizing collocations in subcorpus of legal texts – from criminal law.
Źródło:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2016, 31
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O trzech granicach władzy prawniczej
On three limitations of the lawyers’ power
Autorzy:
Jabłoński, Paweł
Kaczmarek, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/929279.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
granice władzy prawniczej
tekst prawny
kultura prawna
etyka
limitations of the lawyers’ power
legal text
legal culture
ethics
Opis:
According to the initially assumed concept of limitations of lawyers’ power the most important elements of those limitations are: legal text, legal culture, and ethics. This structure is characterized by the relations where the anterior element defines the framework of the latter, i. e. text affects legal culture and ethics, while legal culture affects ethics. However, exceptions apply where the latter element might lead to the collapse of the framework of the primary factor (for instance, interpretation contra legem based on axiological argumentation). The aforementioned structure of limitations of legal power is complemented by interaction of various other elements, such as social expectations, political entanglement (depending on the extent to which it is not consumed by ethics) and non-judicial expertise.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2013, 1(6); 93-108
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
CHALLENGING THE EXISTENCE OF LEGAL TRANSLATION: A COMPREHENSIVE TRANSLATION THEORY
KWESTIONUJĄC ISTNIENIE PRZEKŁADU PRAWNICZEGO: KU UNIWERSALNEJ TEORII PRZEKŁADU
Autorzy:
MANNONI, Michele
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920686.pdf
Data publikacji:
2016-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
tekst prawny
tekst prawniczy
teorie przekładu prawniczego
tłumaczenie literalne
wierność przekładu
semiotyka
Popovič
legal translation theories
literal translation
faithfulness
semiotics
legal texts
Opis:
This paper focuses on the lack of recognition of comprehensive and text-genre unrelated translation theories, a condition that keeps translators imprisoned in the old and sterile debate on free Vs. literal translation. By challenging two of the most common opinions, that is, the presumed existence of legal texts and legal-translation theories and that of the presumed utility of the notion of free and literal translation, this paper underlines the importance of the adoption of a comprehensive theory absolutely independent from the classification of the texts to be translated. More specifically, Popovič’s semiotics approach to translation gives great space to personal interpretation and anisomorphism, hence discarding once and for all the concept of faithfulness and equivalence in translation. As I attempt to prove in this paper, faithful and objective translations cannot exist, as translation is proved to be a subjective act: it is a creative process for which the interpreter is called to give his own interpretation on the signs created within the text.
Praca dotyczy nieuwzględniania globalnych i nieskoncentrowanych na gatunku tekstu teorii przekładu, co prowadzi do uwięzienia tłumacza w niekończącej się debacie, jaki rodzaj przekładu stosować tj. przekład wolny czy dosłowny. Autor neguje dwie najczęściej wyrażane opinie dotyczące istnienia tekstów prawniczych i teorii przekładu prawniczego, wskazując konieczność stosowania globalnej teorii przekładu niezależnej od klasyfikacji tekstu do jakiegoś konkretnego gatunku. Autor zwraca uwagę, że podejście semiotyczne Popoviča do przekładu pozwala tłumaczowi na dokonywanie indywidualnych interpretacji tekstu i rozwiązywania problemu anizomorfizmu. W ten sposób raz na zawsze można porzucić dywagacje na temat wierności przekładu i ekwiwalencji. W pracy autor stara się udowodnić, że przekład wierny i obiektywny nie istnieje, ponieważ proces przekładu jest zawsze aktem subiektywnej kreatywności tłumacza-interpretatora.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2016, 26, 1; 99-123
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kolokacje w tekstach prawnych – wykonanie orzeczenia
Collocations in legal texts – enforcement of a judgment ‘wykonanie orzeczenia’
Autorzy:
Moroz, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911195.pdf
Data publikacji:
2017-07-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
language for special purposes
legal text
collocation
qualitative analysis of collocations
język specjalistyczny
tekst prawny
kolokacja
analiza jakościowa kolokacji
Opis:
Prezentowany tekst stanowi egzemplifikację zautomatyzowanych procedur identyfikacyjnych omó- wionych w zamieszczonym w niniejszym tomie artykule Kolokacje w tekstach prawnych – problemy proceduralne. Zasadniczym jego celem jest scharakteryzowanie jakościowych procedur analizy kolokacji, stanowiących kolejny etap statystycznego opracowania takiego zbioru wyrażeń. Podstawą obserwacji będą właściwości dwustronnej kolokacji wykonanie orzeczenia.
Presented text is an exemplification of automated identification procedures of collocations discussed in the article included in this volume Collocations in legal texts – procedural issues. Its main aim is to characterize qualitative procedures for collocations analysis, representing the next stage of statistical analysis of such expressions. The basis of observation will be features of bilateral collocation enforcement of a judgment – ‘wykonanie orzeczenia’.
Źródło:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2016, 31
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kolokacje w tekstach prawnych – czyn zabroniony
Collocations in legal texts – prohibited action ‘czyn zabroniony’
Autorzy:
Gębka-Wolak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911199.pdf
Data publikacji:
2017-07-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
language for special purposes
legal text
collocation
qualitative analysis of collocation.
język specjalistyczny
tekst prawny
kolokacja
analiza jakościowa kolokacji
Opis:
Opracowanie kontynuuje problematykę identyfikacji i opisu kolokacji specyficznych dla tekstów prawnych, zaprezentowaną w zamieszczonym w tym tomie artykule Kolokacje w tekstach prawnych – problemy proceduralne. Ma na celu zarysowanie zasad przeprowadzania jakościowej analizy ciągów, które w wyniku zastosowania zautomatyzowanej procedury zostały uznane za kolokacje tzw. potwierdzone. Ilustracją prowadzonych rozważań jest opis właściwości kolokacji czyn zabroniony.
The paper continues with the issue of identification and description of specific collocations existing in legal texts presented in the article included in this volume Collocations in legal texts – procedural issues. Its aim it is to outline the rules of qualitative analysis of sequences which – through the use of automated procedures – are considered as collocations called confirmed. Illustration of this research is description of the properties of collocation prohibited action – ‘czyn zabroniony’.
Źródło:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2016, 31
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies