Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:

NIEPRAWDĄ JEST TO, CO VERRIUS FLACCUS POZOSTAWIŁ NAPISANE W DRUGIEJ KSIĘDZE DZIEŁA, KTÓRE POŚWIĘCIŁ NIEJASNYM FRAGMENTOM MÓW KATONA, NA TEMAT ZATRZYMANEGO NIEWOLNIKA AULUS GELLIUS, NOCE ATTYCKIE 17,6 TEKST – TŁUMACZENIE - KOMENTARZ

Autorzy:

Tarwacka, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/663909.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

tłumaczenia
Aulus Gellius

Opis:

NIEPRAWDĄ JEST TO, CO VERRIUS FLACCUS POZOSTAWIŁ NAPISANE W DRUGIEJ KSIĘDZE DZIEŁA, KTÓRE POŚWIĘCIŁ NIEJASNYM FRAGMENTOM MÓW KATONA, NA TEMAT ZATRZYMANEGO NIEWOLNIKA AULUS GELLIUS, NOCE ATTYCKIE 17,6 TEKST – TŁUMACZENIE - KOMENTARZ

Źródło:

Zeszyty Prawnicze; 2017, 17, 3
2353-8139

Pojawia się w:

Zeszyty Prawnicze

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:

O TYM, JAK SUROWO WEDŁUG OBYCZAJÓW PRZODKÓW KARANO ZŁODZIEI; A TAKŻE, CO NAPISAŁ MUCIUS SCAEVOLA O TYM, CO ZOSTAŁO ODDANE NA PRZECHOWANIE LUB W UŻYCZENIE AULUS GELLIUS, NOCE ATTYCKIE 6,15 TEKST – TŁUMACZENIE – KOMENTARZ

Autorzy:

Tarwacka, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/664380.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

tłumaczenia, Aulus Gellius

Opis:

O TYM, JAK SUROWO WEDŁUG OBYCZAJÓW PRZODKÓW KARANO ZŁODZIEI; A TAKŻE, CO NAPISAŁ MUCIUS SCAEVOLA O TYM, CO ZOSTAŁO ODDANE NA PRZECHOWANIE LUB W UŻYCZENIE, AULUS GELLIUS, NOCE ATTYCKIE 6,15TEKST – TŁUMACZENIE – KOMENTARZ

Źródło:

Zeszyty Prawnicze; 2017, 17, 1
2353-8139

Pojawia się w:

Zeszyty Prawnicze

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:

Tieriań Sibir tawłarynda
Pismo na Sybir

Autorzy:

Puszkin, Aleksander
Tuwim, Julian
Firkowicz, Szymon (Szemaja)

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/943548.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik

Tematy:

poezja
tłumaczenia literatury rosyjskiej

Opis:

Na język polski przełożył Julian Tuwim.Na język karaimski przełożył Szymon (Szemaja) Firkowicz.

Źródło:

Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów; 2016, 27, 1 (50); 3-3
1733-7585

Pojawia się w:

Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:

Die Vieldimensionalität des Übersetzungsbegriffs – Teil 1

Autorzy:

Strózik, Paweł

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2231848.pdf

Data publikacji:

2023-03-16

Wydawca:

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Raciborzu

Tematy:

tłumaczenie
definiowanie tłumaczenia
wielowymiarowość pojęcia tłumaczenia
poetycki opis tłumaczenia
Übersetzung
Definition der Übersetzung
Mehrdimensionalität des Übersetzungsbegriffs
poetische Beschreibung der Übersetzung

Opis:

Artykuł – rozumiany jako pierwsza część analizy i prezentacji tematu – opisuje wielowymiarowość pojęcia tłumaczenia. Przytoczone przykłady wskazują na doniosłą rolę tłumaczy w rozwoju cywilizacji europejskiej oraz na rangę ich pracy. Tłumaczenie zostało zdefiniowane z różnych perspektyw: opisu poetyckiego, relacji tekstu źródłowego do tekstu docelowego, relacji do producenta i odbiorcy tekstu, a także z perspektywy zastosowania w różnych kanałach informacyjnych i stanowi fascynujący obiekt badawczy. Jest bez wątpienia wielowymiarowe i wielofunkcyjne. Poetycki opis procesu tłumaczenia rzuca nowe, interesujące światło na pracę tłumacza i jej przebieg, a metafory nadają mu cech czynności niemal mistycznej.
Der Artikel – verstanden als erster Teil der Analyse und Darstellung des Themas – beschreibt die Mehrdimensionalität des Übersetzungsbegriffs. Die angeführten Beispiele zeigen die bedeutende Rolle der Übersetzer in der Entwicklung der europäischen Zivilisation und die Bedeutung ihrer Arbeit. Die Übersetzung wurde aus verschiedenen Perspektiven definiert: poetische Beschreibung, Bezug des Ausgangstextes zum Zieltext, Bezug zum Produzenten und Empfänger des Textes, sowie aus der Perspektive seiner Verwendung in verschiedenen Informationskanälen und stellt ein faszinierendes Forschungsobjekt dar, das zweifellos multidimensional und multifunktional ist. Die poetische Beschreibung des Übersetzungsprozesses wirft ein neues und interessantes Licht auf die Arbeit des Übersetzers und ihren Verlauf und die Metaphern verleihen ihr die Merkmale der fast mystischen Tätigkeit.

Źródło:

Eunomia – Rozwój Zrównoważony – Sustainable Development; 2022, 2(103); 25-33
1897-2349
2657-5760

Pojawia się w:

Eunomia – Rozwój Zrównoważony – Sustainable Development

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:

О переводе гоголевских тавтологий и плеоназмов

Autorzy:

Blizniuk-Biskup, Jekaterina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1798701.pdf

Data publikacji:

2018-12-31

Wydawca:

Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach

Tematy:

Gogol
tłumaczenia
pleonazmy
tautologie
proza

Opis:

The author analyses one of the most obvious stylistic devices employed by N. Gogol, i.e. tautologies and pleonasms found in “Petersburg Tales”. The issue is addressed of why having access to a vast variety of stylistic devices Gogol so often prefers tautology and pleonasm, and what are the perils of distortion of their basic semantic features, or their ommission in Polish translations. It is well-advised for Gogol’s translators to be mindful of the special variaty of exoticization characteristics of his prose.

Źródło:

Conversatoria Linguistica; 2018, 12; 51-63
1897-1415

Pojawia się w:

Conversatoria Linguistica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:

Die Regel der Übersetzung nach Hieronymus in der Theorie und Praxis
The Principle of Translation according to Jerome in Theory and Practice

Autorzy:

Bachniak, Tatiana Miroslawa

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/613479.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

Hieronim
tłumaczenia
Biblia
Jerome
translation
Bible

Opis:

Zasada przekładu według Hieronima w teorii i praktyce Hieronim ze Strydonu (347-419), jeden z czterech wielkich Ojcόw KościołaZachodniego, przeszedł do historii jako tłumacz Biblii. Jego zainteresowanie PismemŚwiętym, oczytanie w dziełach wczesnych pisarzy chrześcijańskich oraz znajomość językagreckiego i hebrajskiego sprawiły, że był uważany przez wspόłczesnych za eksperta wdziedzinie egzegezy biblijnej. Dzięki korespondencji z papieżem Damazym zrodziła się idearewizji wielu istniejących, rόżniących się od siebie przekładόw Ewangelii na podstawietekstόw źrόdłowych. Wkrόtce jednak rozpoznano konieczność rozszerzenia prac rewizyjnychrόwnież na księgi Starego Testamentu, ktόre Hieronim postanowił tłumaczyć, opierając się natekstach hebrajskich, a nie jak dotychczas na LXX. Innowacyjność tego przedsięwzięcianapotkała na krytykę i sprzeciw w wielu kręgach kościelnych. Obawiano się ogromnegowpływu, jaki Hieronim mόgł wywrzeć na kształt Biblii dzięki swojemu nowemu przekładowiopierającemu się na oryginalnych tekstach źrόdłowych i zachowującemu sens przekazywanejzbawczej treści a nie zachowującemu jej dosłownego brzmienia, co byłoby rόwnoznaczne zdetronizacją Septuaginty.

Źródło:

Vox Patrum; 2019, 71; 25-42
0860-9411
2719-3586

Pojawia się w:

Vox Patrum

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:

Cmentarze
Zeriatliar

Autorzy:

Tynfovič, Michael
Dubiński, Adam
Sulimowicz-Keruth, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/942816.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik

Tematy:

Poezja
Literatura karaimska
Tłumaczenia literatury karaimskiej

Źródło:

Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów; 2019, 30, 3-4 (64-5); 3-3
1733-7585

Pojawia się w:

Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:

"Z ziemi włoskiej do Polski". Staropolskie przekłady dramaturgii włoskiej

Autorzy:

Starowicz, Aleksandra

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/645981.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Tematy:

tłumaczenia literackie
włoski dramat
polskie przekładyi

Opis:

From Italy to Poland. Old Polish translations of Italian drama Abstract The text discusses the most important problems raised in Jadwiga Miszalska’s book The Songof the Tragic Playthings Teaches us Virtue: Translations from Italian as a Source for PolishSerious Drama till the end of the 18th Century (Kraków, 2013). The author drew attention tothe place that the translation from Italian takes in the Polish culture and literature and notedthe fact, that choice of texts for translation, the way of reading, the changes to which thetranslators of the Italian dramaturgy decided have become a source of knowledge about thehistory of literature, literary trends and reading (and scenic) expectations of the time. Keywords: literary translation, Italian drama, Polish translations

Źródło:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2017, 17; 235-240
2081-1853

Pojawia się w:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:

Ritradurre dopo il 1945. Alberto Mondadori e le traduzioni integrali

Autorzy:

Barrale, Natascia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2084506.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

unabridged translations
retranslations
Alberto Mondadori
Fascism
post‑war period
pełne tłumaczenia
ponowne tłumaczenia
Faszyzm
okres
powojenny

Opis:

The article traces the evolution of the publishing practice in the field of translations undertaken by Alberto Mondadori after the Second World War. Through some letters of the publisher to his collaborators, the analysis highlights the nature of his choices, which were often motivated not only by the desire to publish complete works, but also by personal and political reasons, such as the desire of self‑affirmation, to introduce himself as a “new publisher in a new era”, in clear antithesis with the past.
Artykuł śledzi działalność wydawniczą Alberta Mondadoriego w dziedzinie przekładów po II wojnie światowej. Listy wydawcy do jego współpracowników uwypuklają charakter jego wyborów, często motywowane nie tylko chęcią opublikowania dzieł kompletnych, ale także względami osobistymi i politycznymi, takimi jak chęć autoafirmacji lub przedstawienie siebie jako „nowego wydawcy w nowej epoce”, w wyraźnej antytezie z przeszłością.

Źródło:

Kwartalnik Neofilologiczny; 2021, 2; 175-188
0023-5911

Pojawia się w:

Kwartalnik Neofilologiczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:

Najnowsze przekłady Biblii a teoria przekładu
The Newest Polish Translations of the Bible and the Theory of Translation

Autorzy:

Zaborski, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1052849.pdf

Data publikacji:

2015-11-14

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

tłumaczenie biblijne
tłumaczenia paralelne
tłumaczenia dosłowne
znaczenie etymologiczne
Bible translation
equivalent parallel translations
literal translation
etymological meaning

Opis:

New translations of the Bible may suffer from the fact that sometimes translators who need to demonstrate that their renditions are really new, have a tendency to introduce new versions at any price, which may result either in fancy, less satisfactory solutions, or in mistakes. Only some of the radical experiments are successful. Biblical scholars and translators should keep in mind that the same original can be, by definition, translated in many equally satisfactory ways, so that new translations are frequently only parallel and equivalent to the older versions. Literal or ‘word by word’ rendition, which still reappears in its radical execution, when there is an attempt at imitating grammatical structures of the original language, inevitably results in unfaithful interpretations in which some crucial meanings and style features are lost. A non-literal translation can be equivalent or ‘faithful’, but a literal translation cannot be faithful by definition. In a moderate version, literal translation can be used for metalinguistic discussions only. The use of brackets for words or phrases without which the translation is incomprehensible or grammatically and/or stylistically distorted, should be abandoned. Real etymological meanings of words are by definition obsolete and anachronistic, and should be used with utmost caution.

Źródło:

The Biblical Annals; 2014, 4, 1; 175-194
2083-2222
2451-2168

Pojawia się w:

The Biblical Annals

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:

Können Übersetzte witze auch witzig sein? Einige Überlegungen zu (Schwierigkeiten bei) der mündlichen Übersesetzung von witzen

Autorzy:

Banasiak, Ilona
Olpińska-Szkiełko, Magdalena

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2084572.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

jokes
surprise
theories of humour
oral translation
consecutive interpreting
dowcipy
zaskoczenie
teorie humoru
tłumaczenia ustne
tłumaczenia konsekutywne

Opis:

The subject of this article is a reflection on the potential difficulties with interpreting humorous texts, especially jokes. The basic assumption of many theories of humour is the belief that a surprise is a necessary element of humour. Many verbal jokes are based on the so-called “surprise effect” (cf. Hurley et al. 2011: 53) – the occurrence of an unexpected, surprising element in the punch line of a joke. We assume that it is a significant factor that decides that humour is a difficult challenge for the interpreter. The article presents the results of a study involving the 2nd year master’s students of applied linguistics at the University of Warsaw. In this study, we analysed both the original texts (verbal jokes) in German and English, as well as their oral translations into Polish, and the results of this comparative analysis were confronted with the reflections of the authors of translations, who self-evaluated the difficulties of the original text and the translation solutions used by them. In this study, we also compared the assessment of how funny the jokes were in their original language and translated into another language.
Tematem artykułu jest refleksja nad potencjalnymi trudnościami w tłumaczeniu ustnym tekstów humorystycznych, zwłaszcza dowcipów. Podstawowym założeniem wielu teorii humoru jest przekonanie, że zaskoczenie jest niezbędnym elementem humoru. Wiele dowcipów słownych opiera się na tzw. „efekcie zaskoczenia” (por. Hurley i in. 2011: 53) – pojawieniu się nieoczekiwanego, zaskakującego elementu w puencie dowcipu. Zakładamy, że jest to istotny czynnik decydujący o tym, że humor jest trudnym wyzwaniem dla tłumacza. W artykule przedstawiono wyniki badań z udziałem studentów drugiego roku studiów magisterskich lingwistyki stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego. W tym badaniu analizujemy zarówno teksty oryginalne (dowcipy słowne) w języku niemieckim i angielskim, jak i ich tłumaczenia ustne na język polski, a wyniki tej analizy porównawczej konfrontujemy z własnymi refleksjami autorów przekładów, którzy oceniają trudności tekstu oryginalnego i zastosowane przez nich rozwiązania tłumaczeniowe. W tym badaniu porównujemy również ocenę tego, jak zabawne były dowcipy w ich oryginalnym języku i przetłumaczone na inny język.

Źródło:

Kwartalnik Neofilologiczny; 2021, 3; 418-437
0023-5911

Pojawia się w:

Kwartalnik Neofilologiczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:

Multimedialne adaptacje podręczników z serii Nasz elementarz i Nasza szkoła jako pomoc w nauczaniu polskiego języka migowego (PJM)

Autorzy:

Rutkowski, Paweł
Mostowski, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2139265.pdf

Data publikacji:

2019-01-04

Wydawca:

Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej

Tematy:

polski język migowy
podręczniki
tłumaczenia migowe
glottodydaktyka

Opis:

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie projektu edukacyjnego, dzięki któremu wszystkie podręczniki należące do serii Nasz elementarz i Nasza szkoła (przeznaczone do wykorzystania w klasach 1-3 szkoły podstawowej) są w całości tłumaczone na polski język migowy. W latach 2014-2017 powstaną łącznie 23 multimedialne aplikacje komputerowe, które pozwalają odtwarzać pliki wideo zawierające tłumaczenia migowe poprzez kliknięcie na wybrany fragment polskiego tekstu danego podręcznika. Niniejszy artykuł pokazuje, że dwujęzyczne podręczniki stworzone w ramach powyższego projektu adaptacyjnego mogą stanowić ważne wsparcie w nauczaniu polskiego języka migowego jako obcego – nie tylko w wypadku dzieci, lecz także innych zainteresowanych.

Źródło:

Forum Oświatowe; 2018, 30, 2(60); 245-266
0867-0323
2450-3452

Pojawia się w:

Forum Oświatowe

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:

Pan Tadeusz

Autorzy:

Mickiewicz, Adam
Łobanos, Józef

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/942754.pdf

Data publikacji:

2004

Wydawca:

Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik

Tematy:

Adam Mickiewicz
Tłumaczenia literatury polskiej
Pan Tadeusz

Źródło:

Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów; 2004, 1 (8); 6-6
1733-7585

Pojawia się w:

Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:

Dostłarha - Do przyjaciół

Autorzy:

Puszkin, Aleksander
Słobodnik, Włodzimierz
Firkowicz, Szymon (Szemaja)

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/943071.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik

Tematy:

poezja
tłumaczenia z języka rosyjskiego na język karaimski

Opis:

Na język polski przełożył Włodzimierz Słobodnik.Na język karaimski przełożył Szymon (Szemaja) Firkowicz.

Źródło:

Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów; 2016, 27, 2 (51); 3-3
1733-7585

Pojawia się w:

Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:

Les problèmes de langue et les termes dans la théologie morale et dans la bioéthique
The Problems of Language and Terms in Moral Theology and Bioethics*

Autorzy:

Wróbel, Józef

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1933360.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

bioetyka
tłumaczenia
fluktuacja pojęć
bioethics
translations
concept fluctuation

Opis:

Bioethics is an interdisciplinary science. Consistent translation of some bioethical publications involves having wide scientific perspectives, it means a reference to biology, medicine, philosophy, ethics, law and theological sciences. The first problem concerns some semantic nuances of translated vocabulary. In order to translate a bioethical text, we have to interpret it correctly first. The author points out some words used in the Bible to describe a man and a woman. They show not only the sex difference but also equality, closeness, resemblance and identical personal dignity. To translate some bioethical texts, it is essential to know not only the technical terminology but also a bioethical procedure. We have to know some semantic and axiological basis of ethical systems as well. Such concepts as ‘person’, ‘norm’, ‘truth’, ‘nature’, ‘liberty’, ‘good’, and ‘evil’ are understood differently in our modern philosophical and ethical systems (e.g. in personalism, existentialism, utilitarianism, social contract theory, deontologism, consequentialism and proportionalism). Some semantic differences appear also in the vocabulary of Catholic moral theology before and after the Second Vatican Council. Next, the author discusses some religious and cultural factors of the language as well as their meaning in translations. The polisemantics, semantic and range fluctuation of bioethical concepts are some new challenges. Semantic diversity of the concept ‘euthanasia’ is a good example here. It is understood differently in some documents of the Catholic Church, Catholic moral theology and in the journalistic, medical and legal language. The translation of this concept, without a reference to the larger context, may give an ethical distortion of one particular publication and some false conclusions.
Problemy języka i terminy w teologii moralnej i w bioetyceBioetyka jest nauką interdyscyplinarną. Konsekwentnie tłumaczenie związanych z nią publikacji zakłada szerokie perspektywy naukowe, w tym odniesienie do biologii, medycyny, filozofii, etyki, prawa, a w kręgu kultury chrześcijańskiej także do nauk teologicznych. Pierwszy problem dotyczy niuansów znaczeniowych użytego w tekście słownictwa. Tłumaczenie tekstu (bio)etycznego domaga się wyjścia ponad jego sens literalny i zakłada uprzednią trafną jego interpretację. W publikacji Autor wskazuje na użyte w Piśmie Świętym słowa opisujące stworzenie mężczyzny i kobiety. Wskazują one nie tylko na różnicę ich płci, ale zarazem podkreślają ich równość, bliskość i podobieństwo, wyraz ich tożsamej godności osobowej. Tłumaczenie tekstów (bio)etycznych zakłada nie tylko znajomość profesjonalnego (technicznego) języka i zrozumienie procedury (bio)medycznej. Konieczna jest również znajomość semantycznych i aksjologicznych fundamentów systemów etycznych. Takie pojęcia, jak: osoba, norma, prawda, natura, wolność, dobro, zło, są różnie rozumiane we współczesnych systemach filozoficznych i etycznych (np. w personalizmie, egzystencjalizmie, utylitaryzmie, kontraktualizmie, deontologizmie, konsekwencjonalizmie czy proporcjonalizmie). Różnice znaczeniowe pojawiają się także w słownictwie katolickiej teologii moralnej okresu przed- i posoborowego. W dalszej części autor omawia uwarunkowania religijno-kulturowe języka i ich znaczenie w tłumaczeniach. Nowe wyzwanie stanowi polisemantyczność i fluktuacja znaczeniowa czy też zakresowa bioetycznych pojęć. Przykładem jest różnorodność znaczeniowa pojęcia „eutanazja”. Inaczej jest ona rozumiana w dokumentach Kościoła katolickiego i w katolickiej teologii moralnej, a inaczej w języku dziennikarskim, medycznym i prawnym. Konsekwentnie mechaniczne przetłumaczenie tegoż pojęcia, bez odniesienia do szerszego kontekstu, może doprowadzić do zafałszowania etycznego przesłania danej publikacji, a w przypadku niezorientowanego czytelnika, zaowocować błędnymi konkluzjami.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 8; 107-124
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:

Het belang van sociaal tolken als instrument van tolerantie in het kader van de huidige vluchtelingen- en arbeidsmigratie
The Importance of Social Interpreting as an Instrument of Tolerance in the Context of Current Refugee and Labour Migration

Autorzy:

Knap-Dlouhá, Pavlína
Křížová, Kateřina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1791203.pdf

Data publikacji:

2020-12-15

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

ustne tłumaczenia spraw socjalnych
pisemne tłumaczenia spraw socjalnych
IGA
PACI
traduktologia
wielojęzyczność
instytucjonalizacja
community interpreting
community translation
interpreting studies
multilingualism
institutionalisation

Opis:

Znaczenie ustnych tłumaczeń spraw socjalnych jako instrument tolerancji w kontekście migracji uchodźców i migracji zarobkowej W wyniku zmian społecznych i cywilizacyjnych Europy Zachodniej pod koniec XX wieku uznano, że potrzebne jest nowe spojrzenie na traduktologię. Przez długi czas ustne tłumaczenia spraw socjalnych były ignorowane lub uważane za gorsze na korzyść dominującego wówczas trybu tłumaczenia – tłumaczenia konferencyjnego. Zintensyfikowanie kontaktów handlowych i migracja zarobkowa w ramach Unii Europejskiej, a także obecny napływ uchodźców doprowadziły do dużego zapotrzebowania na usługi tłumaczeń ustnych spraw socjalnych i prawniczych. Ponadto na rynku dostępna jest tylko ograniczona liczba wykwalifikowanych tłumaczy ustnych, zwłaszcza w kombinacji języków rzadziej używanych. Brak wykwalifikowanych tłumaczy ustnych i pisemnych powoduje opóźnienia w funkcjonowaniu niektórych organów rządowych i utrudnia świadczenia socjalne, a także obniża jakość świadczonej opieki zdrowotnej i negatywnie wpływa na klimat społeczny. Wzrost liczby tłumaczeń ustnych i pisemnych, zmiana profilu zawodowego tłumacza ustnego oraz zapotrzebowanie na świadczenie usług językowych w określonych kombinacjach językowych są wyraźnym sygnałem w nauczaniu języków obcych, aby oferować studentom specjalizację w tym kierunku. W niniejszym artykule przedstawiono dwa projekty, które przybliżają temat tłumaczeń spraw socjalnych. Ponadto omówiony został także rozwój modułów/wzorców tego typu tłumaczeń.   Naar aanleiding van sociale veranderingen in de West-Europese maatschappij heeft men aan het eind van de 20ste eeuw ingezien dat er een nieuwe kijk nodig was op de tolkwetenschap. Lange tijd werd het sociaal tolken genegeerd ofwel als minderwaardig beschouwd ten voordele van de dominante tolkmodus, het conferentietolken. De intensivering van de handelscontacten en de arbeidsmigratie binnen de Europese Unie, maar ook de actuele toestroom van vluchtelingen, hebben voor een grote vraag naar tolkendiensten gezorgd op het gebied van sociaal en juridisch tolken. Daarbij is er op de markt maar een beperkt aantal gekwalificeerde tolken ter beschikking en dat vooral in combinaties van minder verspreide talen. Het gebrek aan gekwalificeerde sociaal tolken en vertalers veroorzaakt vertraging in de werking van bepaalde overheidsorganen en sociale diensten, alsook voor de kwaliteit van verleende gezondheidszorg en het maatschappelijk klimaat. De toename van tolk- en vertaalopdrachten, verandering van het professionele profiel van de tolk en vraag naar verlening van taaldiensten in specifieke talencombinaties zijn duidelijke signalen voor kleine talenstudies om hun studenten specialisatie aan te bieden in deze richting. In deze bijdrage worden twee projecten voorgesteld die de kennis over het vak sociaal tolken vergroten. Daarnaast zal de ontwikkeling van modules sociaal tolken besproken worden.
Naar aanleiding van sociale veranderingen in de West-Europese maatschappij heeft men aan het eind van de 20ste eeuw ingezien dat er een nieuwe kijk nodig was op de tolkwetenschap. Lange tijd werd het sociaal tolken genegeerd ofwel als minderwaardig beschouwd ten voordele van de dominante tolkmodus, het conferentietolken. De intensivering van de handelscontacten en de arbeidsmigratie binnen de Europese Unie, maar ook de actuele toestroom van vluchtelingen, hebben voor een grote vraag naar tolkendiensten gezorgd op het gebied van sociaal en juridisch tolken. Daarbij is er op de markt maar een beperkt aantal gekwalificeerde tolken ter beschikking en dat vooral in combinaties van minder verspreide talen. Het gebrek aan gekwalificeerde sociaal tolken en vertalers veroorzaakt vertraging in de werking van bepaalde overheidsorganen en sociale diensten, alsook voor de kwaliteit van verleende gezondheidszorg en het maatschappelijk klimaat. De toename van tolk- en vertaalopdrachten, verandering van het professionele profiel van de tolk en vraag naar verlening van taaldiensten in specifieke talencombinaties zijn duidelijke signalen voor kleine talenstudies om hun studenten specialisatie aan te bieden in deze richting. In deze bijdrage worden twee projecten voorgesteld die de kennis over het vak sociaal tolken vergroten. Daarnaast zal de ontwikkeling van modules sociaal tolken besproken worden.
As a result of social changes in society in Western Europe at the end of the 20th century, it was recognised that a new perspective on interpreting science was needed. For a long time, community interpreting was ignored or considered inferior in comparison to the dominant interpreting mode, namely, conference interpreting. Intensifying trade contacts and labour migration within the European Union have, in combination with the current influx of refugees, led to a high demand for interpreting services in the field of social and legal interpreting. Additionally, there is only a limited number of qualified interpreters available on the market, especially in combinations of less widely-spoken languages. The lack of qualified community interpreters and translators has direct consequences for delays in the functioning of certain government bodies and social services. The same applies to the quality of healthcare provided and to the social climate. Increasing the scale of interpreting and translation assignments, changing the professional profile of the interpreter and raising the demand for the provision of language services in specific language combinations are clear signals for small philological departments to offer their students the opportunity to specialise in this area. For this reason, two projects are presented in this article, both of which aim at promoting know-how in the field of social interpreters and at developing modules in social interpreting and translation.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 5 Zeszyt Specjalny / Speciale Uitgave; 83-94
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:

Przekłady literatury słoweńskiej w Czechach i w Polsce w latach 1990—2006
Češke in poljske prevode slovenske knijževnosti w letih 1990—2006
The translation of the Slovene Literature in the Czech Republic and in Poland in 1990—2006

Autorzy:

Jamnik, Tatjana

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/487186.pdf

Data publikacji:

2009-10-01

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

literatura słoweńska
polskie tłumaczenia
czeskie tłumaczenia
recepcja tłuamczeń
związki kulturalne
Slovene literature
Polish translations
Czech translations
reception of translations
curtural connections

Opis:

Na podlagi pregleda prevodov slovenske literature na Češkem in Poljskem v zadnjih sedemnajstih letih avtorica pokaže razlike in podobnosti med kulturno podobo Slovenije v zavesti teh dveh narodov. Obdobje razdeli na dva dela, pred letom 2000, ko za leposlovne prevode iż slovenščine skrbijo predvsem posamezni prevajalci t. i. starejše generacije, in po njem, ko je v obeh deželah zaradi priliva nove generacije prevajalcev opazen bistven porast knijžnih prevodov. Analiza leposlovnih prevodov w knijžni obliki, pa tudi prevodov, objavljenih v periodičnem tisku in na spletu, je pokazala, da je med stanjem w češkem in poljskem prostoru še vedno opaziti bistveno nesorazmerje.
In this review od Czech and Polish translations of Slovene literature in the past 17 years, the author shows diversity and resemblance in the cultural image of Slovenia in the collective consciousness of the two nations. The chosen era of research falls into two distinct periods. In the first, before the year 2000, the translations lied solely on the shoulders of individual translators, members of the „old” generation. The second period is characterized with a great outburst of translated Slovene literature by the young generation of traslators. Trough analysis and comparison of translated books and translations published in journals and on the internet in the Czech Republic and Poland the author draws our attention to the discrepancy in the amount of translated publications. The article explores the possible reasons for these changes and differences in the field of Slovene translated literature in the two related countries.

Źródło:

Przekłady Literatur Słowiańskich; 2009, 1, 1; 295-312
1899-9417
2353-9763

Pojawia się w:

Przekłady Literatur Słowiańskich

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:

Zaświaty – nieistniejące czy niepoznawalne? Tłumaczenie jako zysk interpretacyjny na przykładzie Trenu X Jana Kochanowskiego
The afterlife – nonexisting or unknowable? The interpretation benefiting from translation. A case study of Jan Kochanowski’s Lament X [Tren X]

Autorzy:

Zbądzki, Jakub

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1400613.pdf

Data publikacji:

2015-12-16

Wydawca:

Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny

Tematy:

Jan Kochanowski
Treny
afterlife
translations
hermeneutics
zaświaty
tłumaczenia
hermeneutyka

Opis:

Ideą badań jest przedstawienie, w jaki sposób tłumaczenie utworu poetyckiego może wpływać na jego interpretację. W tym celu dokonano analizy fragmentu Trenu X Jana Kochanowskiego. Skoncentrowano ją na kluczowym dla dzieła pojęciu strony – jego znaczeniu etymologicznym i płynących z niego filozoficznych skutkach. Następnie, korzystając z hermeneutycznych metod w translatologii, porównano oryginalny tekst ze współczesnymi przekładami angielskimi, zwłaszcza z niekonwencjonalną wersją Barańczaka i Heaneya. Badania wykazały, że tłumaczenie nie jest rzeczą odrębną wobec pierwowzoru i może pomagać w jego zrozumieniu, stanowi zatem zysk interpretacyjny. Na tej podstawie autor proponuje nowe odczytanie utworu.
The idea of the research is to state how the translation of a poem may influence its interpretation. The excerpt of Lament X [Tren X] by Jan Kochanowski was studied for this purpose. The analysis is focused on the concept crucial to the poem, which is space, side, direction – its etymological meaning and philosophical consequences resulting from it. Then, the original text is compared to modern English translations, especially to the unconventional work of Barańczak and Heaney. The comparison is made by using hermeneutic methods in translation studies. The study shows that translation is not separated from the Lament X [Tren X], moreover, it might be helpful in understanding it, hence the interpretation benefits from the translation. As a result, the author suggests a new interpretation of a poem.

Źródło:

Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2015, 1; 31-38
2450-3584

Pojawia się w:

Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:

Rozpoznawanie w przekładzie. O literaturze polskiej w Chorwacji
The Image of Polish Literature in Croatian Culture in the Period from 2011 to 2021

Autorzy:

Čilić, Đurđica

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/28408247.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

reception
Croatian translations
translation choices
recepcja
tłumaczenia chorwackie
wybory tłumaczeń

Opis:

Celem artykułu jest nakreślenie obecności literatury polskiej w kulturze chorwackiej w okresie od 2011 do 2021 roku na podstawie bibliografii i artykułów o tłumaczeniach zamieszczonych w chorwackich czasopismach kulturalno-literackich oraz na portalach internetowych. Z analizy wynika, że wydawcy wybierają najczęściej tytuły komercyjne, natomiast bibliografie najbardziej cenionych tłumaczy wskazują, że ogólny obraz literatury polskiej w przekładach chorwackich budowany jest głównie na podstawie nazwisk kanonicznych tytułów i autorów.
In this article, I have tried to draw an image of Polish literature in Croatian culture in the period from 2011 to 2021, based on bibliographies and articles on translations in Croatian cultural and literary magazines and on internet portals. The analysis shows that the publishers’ choices aim for commercial titles, but the bibliographies of the most agile translators indicate that the overall image of Polish literature in Croatian translations is dominantly built with the names of canonical titles and authors.

Źródło:

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2022, 11; 131-145
2299-7458
2449-8386

Pojawia się w:

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:

O kilku zastrzeżeniach translatorskich Marka Kędzierskiego i Weroniki Giemzy skierowanych do Antoniego Libery oraz impresje z projekcji filmu Rue Samuel Beckett Marka Kędzierskiego i Piotra Dżumały

Autorzy:

Brzeska, Ewa

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1834017.pdf

Data publikacji:

2018-10-10

Wydawca:

Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku

Tematy:

Beckett
Kędzierski
Libera
Giemza
Bray
Rue de Samuel Beckett
tłumaczenia

Opis:

Pierwsza część prezentuje przykłady krytykowanych zabiegów translatorskich Antoniego Libery, o których wspomina Marek Kędzierski oraz Weronika Giemza, natomiast druga zdaje relację z projekcji filmu Rue de Samuel Beckett i rozmowy z jego twórcą w Narodowym Instytucie Audiowizualnym w Warszawie 10 czerwca 2016 roku. Problematyka wygnania obejmuje wiele płaszczyzn: wyrzucanie tekstu pisarza poza orbitę jego zamysłu na skutek niewłaściwego tłumaczenia, pozostawanie kobiety w cieniu alliance secrète, a także szufladkowanie pisarza przez okrojone informacje na jego temat.

Źródło:

Społeczeństwo. Edukacja. Język; 2018, 7; 33-40
2353-1266
2449-7983

Pojawia się w:

Społeczeństwo. Edukacja. Język

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:

De ‘reizen’ van Ruusbroec naar Polen: Over de vertalingen van het werk van Jan van Ruusbroec (1293–1381) naar het Pools
The ‘travels’ of Ruusbroec to Poland: On translations of the work of John of Ruusbroec (1293–1381) into Polish
‘Podróże’ Ruusbroeca do Polski — o polskich przekładach dzieł Jana van Ruusbroeca (1293–1381)

Autorzy:

Dowlaszewicz, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1882523.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

mediator
Ruusbroec
przekład
tłumaczenia
wydawnictwo
mistycyzm
translation
publishing house
mysticism

Opis:

De tractaten van Jan van Ruusbroec zijn meerdere keren in het Pools vertaald. De eerste bekende vertaling werd gepubliceerd in 1874 en de laatste in 2006. Dit artikel analyseert de bemiddelaars die verantwoordelijk zijn voor de Poolse edities — vertalers en uitgeverijen. Het artikel wil een antwoord geven op waarom zij de gedachten van deze middeleeuwse Vlaamse mystiek naar Polen hebben gebracht, welke algemene keuzes ze hebben gemaakt (de brontekst, de presentatie) en wat de ontvangst ervan was. Het lijkt erop dat de meeste vertalingen werden voorbereid en gepubliceerd in een conservatieve katholieke omgeving. Dit was de waarschijnlijke reden voor gebrek aan interesse in de werken van Ruusbroec buiten deze kring. Tussen 2000 en 2006 werden de volledige werken vertaald met een moderne Nederlandse editie van de tractaten als brontekst. Deze Poolse publicatie die bestaat uit vier delen biedt niet alleen de vertaling van de werken van Ruusbroec maar geeft ook een uitgebreide analyse van zijn leven en aanwezigheid in de wereldse mystieke literatuur. Het zou een golf van nieuwe interesse in deze grote middeleeuwse geschriften kunnen veroorzaken
The treaties of Jan van Ruusbroec have been translated several times into Polish. The first known translation was published in 1874 and the last one in 2006. This article analyses the mediators responsible for the Polish editions — translators and publishing houses. The article seeks to answer the questions of why they chose to bring the thoughts of this medieval Flemish mystic to Poland, what general choices they made (the source text, the presentation) and what the reception of it was. It appears that most of the translations were prepared and published in a conservative catholic environment. This was the probable reason for little interest in the works of Ruusbroec outside this circle. Between 2000 and 2006, the complete works were translated using the modern Dutch edition of the treaties as the source text. This Polish publication consisting of four parts does not only provide the translation of the works of Ruusbroec but it also gives a comprehensive analysis of his life and presence in the world mystic literature. It could be a start to a wave of new interest in those great medieval writings
Traktaty Jana van Ruusbroeca zostały przetłumaczone na język polski kilkakrotnie. Pierwsze znane tłumaczenie zostało opublikowane w 1874 r., ostatnie zaś w 2006 r. Niniejszy artykuł przedstawia mediatorów odpowiedzialnych za powstanie polskich wydań — tłumaczy i wydawnictwa. Próbuje także odpowiedzieć na pytania, dlaczego zdecydowali się na przedstawienie myśli tego średniowiecznego mistyka flamandzkiego w Polsce, jakich wyborów musieli dokonać (tekst źródłowy, prezentacja) oraz jaki był odbiór tych tekstów. Większość przekładów była przygotowana i opublikowana w konserwatywnym katolickim środowisku. Prawdopodobnie to było przyczyną małego zainteresowania pracami Ruusbroeca poza tym kręgiem. W latach 2000-2006 dzieła Ruusbroeca zostały przetłumaczone na podstawie współczesnej edycji niderlandzkiej traktatów. Polska publikacja składa się z czterech części, które nie tylko zawierają tłumaczenie dzieł Ruusbroeca, ale przedstawiają również analizę życia i obecności tego twórcy w świecie literatury mistycznej. To może być początek nowej fali zainteresowania pismami tego wielkiego średniowiecznego mistyka.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2015, 64 Special Issue, 5; 165-177
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:

KORNEL UJEJSKI JAKO TŁUMACZ UTWORÓW MUZYCZNYCH. WOKÓŁ WNIEBOWZIĘCIA Z CYKLU TŁUMACZEŃ SZOPENA
KORNEL UJEJSKI AS AN INTERPRETER OF MUSIC. ON WNIEBOWZIĘCIE FROM THE SERIES TŁUMACZENIA SZOPENA

Autorzy:

Podolska, Paulina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/955689.pdf

Data publikacji:

2016-12-30

Wydawca:

Akademia Pomorska w Słupsku

Tematy:

Ujejski Kornel
Tłumaczenia Szopena
literatura polska
romantyzm
związki li-teracko-muzyczne
Tłumaczenia Szopena [Translations of Chopin]
Polish literature
romanticism
connections between music and literature

Opis:

The article fits in mainstream considerations devoted to the ties between romantic music and literature. The author wonders about the importance of creativity of Kornel Ujej-ski work for nineteenth century attempts of translating music into poetic words. The poem Wniebowzięcie from the series Tłumaczenia Szopena [Translations of Chopin] is the subject of analysis, which is considered to be one of the best achievement in this regard. The simultaneous description of Chopin’s Prelude in A major (op. 28, no 7) leads to indicate the multi layer dependence between the literary work and its musical archetype. Ujejski does not stop at devotion to the moody nature of the composition. The piano preparation of the author as well as a special workflow on the texts enabled broadens range of an interpretation of structural convergence as an important achievement of the poet. The series requires two types of assessment – taking into account the artistic consciousness of the epoch and doubts in contemporary interdisciplinary comparative literature.

Źródło:

Świat Tekstów. Rocznik Słupski; 2016, 14; 71-80
2083-4721

Pojawia się w:

Świat Tekstów. Rocznik Słupski

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:

From Euphemisms to Vulgarisms: Translating King Lear’s Misogynistic Monologue (Act IV, Scene 6) into Polish
Od eufemizmów do wulgaryzmów – tłumaczenia na język polski mizoginistycznego monologu Króla Leara (Akt IV, Scena 6)

Autorzy:

Cebrat, Grzegorz Antoni

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1192812.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Krakowskie Towarzystwo TERTIUM

Tematy:

Shakespeare
King Lear
Polish translations
obscenity
Szekspir
Król Lear
tłumaczenia
obsceniczność

Opis:

The paper investigates the issue how Polish translators of William Shakespeare’s King Lear dealt with rendering Lear’s monologue (Act IV, Scene 6, ll. 107-132), being a misogynistic tirade of the mad king against adultery, sexuality, and women in general. The play was translated into Polish at least fifteen times in the 19th and 20th centuries, beginning with the oldest published rendition by Ignacy Hołowiński (1841) and concluding with the most recent one by Jerzy S. Sito (2001). The paper analyses seven selected fragments taking into consideration lexical and stylistic choices made by the translators of the monologue in order to show how changing attitudes to sexual taboo and Shakespearean obscenities affected the translations in question. The analysis reveals the evolution of translators’ attitudes to those issues (also affected by contemporary Shakespearean research): from euphemistic treatment of the topic in the 19th century, through philological translations of Tarnawski and Chwalewik, to unrestricted modern renditions of Słomczyński and Barańczak, and the extreme case of straightforward obscene translation of Jerzy S. Sito
Artykuł jest próbą analizy technik i metod zastosowanych przez tłumaczy w trakcie przekładu wyrazów i wyrażeń obscenicznych występujących w tragedii Williama Shakespeare’a Król Lear na język polski. Analiza skupia się na tłumaczeniach monologu szalonego króla (Akt IV, scena 6, wersy 107-132), który jawi się jako mizoginistyczny atak na kobiety, seksualność, oraz cudzołóstwo. Materiał tekstowy stanowi 15 przekładów sztuki, począwszy od najstarszego tłumaczenia, dokonanego przez Ignacego Hołowińskiego i opublikowanego w 1841 roku, a skończywszy na wersji Jerzego S. Sity z roku 2001. Artykuł analizuje wybrane zdania i jednostki leksykalne, pochodzące z siedmiu fragmentów monologu, pod kątem technik i strategii tłumaczeniowych zastosowanych przez poszczególnych tłumaczy przy przekładaniu pojęć uważanych za nieprzyzwoite, a dotyczących kobiecego ciała, seksu, rozpusty, cudzołóstwa, itp. Przeprowadzona analiza wykazuje ewolucję sposobów przekładu, związanych z epoką w której polski tekst powstał i jej uwarunkowaniami kulturowo-społecznymi, a także z rozwojem badań nad twórczością i językiem Shakespeare’a, i pozwala śledzić zmiany, począwszy od eufemistycznego stylu tłumaczeń powstałych w XIX. wieku, poprzez filologiczne tłumaczenia Tarnawskiego i Chwalewika, a skończywszy na współczesnych, miejscami ‘niecenzuralnych,’ tekstach Słomczyńskigo, Barańczaka, a zwłaszcza Sity, który nie zawahał się użyć wulgaryzmów.

Źródło:

Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2020, 5, 1; 77-96
2543-7844

Pojawia się w:

Półrocznik Językoznawczy Tertium

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:

Taking Matters into our Own Hands: Humanizing Slovak Translation History
Jak wziąć sprawy w swoje ręce: humanizacja słowackiej historii tłumaczeń

Autorzy:

Tyšš, Igor
Gromová, Edita

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/912403.pdf

Data publikacji:

2020-06-15

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

translation history
Slovakia
structuralism
formalism
research
historia tłumaczenia
Słowacja
strukturalizm
badania

Opis:

Translation history has always played an important role in Slovak literary and translation studies. In our paper we discuss the beginnings of Slovak translation historyresearch, which have their roots in formalism and structuralism, and reconstruct lines of influence to the present when translation history is a lively, open, interdisciplinary,and empirical discipline. With the past in mind, we look at several of the most recent and significant research initiatives in Slovak translation history research and evaluate their potential for the future.
Historia tłumaczeń zawsze była bardzo ważna dla słowackiej literatury i badań nad tłumaczeniami. W niniejszym artykule omawiamy początki słowackiej historii badańnad tłumaczeniami, których korzenie odnajdziemy w formalizmie i strukturalizmie. Również poddajemy rekonstrukcji linie wpływów aż do obecnych czasów, w których historię tłumaczeń można opisać jako żywą, otwartą, interdyscyplinarną i empiryczną dziedziną. Biorąc pod uwagę również przeszłość, przyglądamy się kilku najnowszym i najistotniejszym słowackim inicjatywom w historii badań nad tłumaczeniami i oceniamy ich potencjał na przyszłość.

Źródło:

Porównania; 2020, 26, 1; 157-176
1733-165X

Pojawia się w:

Porównania

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:

Van conferentie naar de publieke sector... Pleidooi voor het verleggen van de focus van de tolktraining in combinaties van kleinere talen
From Conference to Community... A Plea for Shifting the Focus of Interpreter Training in Small Language Combinations from Conference Interpreting to Interpreting in The Public Sector
Od konferencji do sektora publicznego... Apel o przeniesienie uwagi w szkoleniach tłumaczy języków niszowych z tłumaczenia konferencyjnego na tłumaczenia ustne w sektorze publicznym (PSIT)

Autorzy:

Štefková, Marketa
Homola, Michal

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1872941.pdf

Data publikacji:

2021-10-12

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

tłumaczenia społeczne
tłumaczenia ustne w sektorze publicznym (PSIT)
języki niszowe
szkolenia w zakresie tłumaczeń ustnych
community interpreting
public service interpreting
languages of lesser diffusion
interpreter training

Opis:

Het artikel wijst op een steeds intensiever interesse van de tolkwetenschap sinds de eerste conferentie van de Critical Link in 1995 voor het tolken en vertalen in de publieke sector (Public Service Interpreting and Translation, PSIT), in Belgie afgebakend als sociaal tolken. De verlegging van de focus van conferentietolken naar PSIT was een reactie op de noodzaak voor integratie van migranten en hun participatie aan de samenleving. Dit artikel is een pledooi voor het implementeren van PSIT in de tolktraining van studenten van minder verspreide talen, dus ook de studenten Neerlandistiek. Na afbakening van basisbegrippen en een omschrijving van de situatie van PSIT in Centraal-Europa wordt het project PACI voorgesteld, dat inspiratie biedt voor de herziening of aanvulling van de klassieke curricula van de neerlandistiek extra muros (NEM) met een aanvullend opleidingstraject voor PSIT.
Od czasu pierwszej konferencji Critical Link w 1995 r. datuje się wzrost zainteresowania tłumaczeniami ustnymi w zakresie tłumaczeń ustnych i pisemnych w sektorze publicznym (Public Service Interpreting and Translation, PSIT), określanymi w Belgii jako tłumaczenia społeczne. Przeniesienie uwagi z tłumaczeń konferencyjnych na PSIT było odpowiedzią na potrzebę integracji migrantów i ich udziału w społeczeństwie. Niniejszy artykuł jest apelem o wdrożenie tłumaczeń ustnych w sektorze publicznym (PSIT) do kształcenia tłumaczy studentów rzadziej używanych języków, w tym studentów filologii niderlandzkiej. Po zdefiniowaniu podstawowych pojęć i opisie sytuacji PSIT w Europie Środkowej zaproponowano projekt PACI, który jest inspiracją do rewizji lub uzupełnienia klasycznych programów nauczania filologii niderlandzkich extra muros (NEM) o dodatkową ścieżkę szkoleniową dla tłumaczeń ustnych w sektorze publicznym (PSIT).
This article illustrates the increasing interest in interpreting since the first Critical Link conference in 1995 which focused on the discipline of Public Service Interpreting and Translation (PSIT), which is defined in Belgium as social interpreting. The shift in focus from conference interpreting to PSIT was a response to the need to integrate migrants and to support their participation in society. This article is a plea for the implementation of PSIT in the interpreting training of students of languages of lesser diffusion, including students of Dutch. After delineating the basic concepts of PSIT and describing the situation of PSIT in Central Europe, the PACI project, which provides inspiration for revising or supplementing the classical curricula of extramural Dutch Studies, with an additional training path for PSIT, is then presented.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 5 Zeszyt Specjalny / Speciale Uitgave; 67-80
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:

Problem przekładu imion biblijnych na język chiński w „Biblii Bożonarodzeniowej”
The problem of translating biblical names into Chinese in the “Christmas Bible”

Autorzy:

Klejnowski-Różycki, Dariusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/595220.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego

Tematy:

chińska Biblia, chińskie imiona, tłumaczenia biblijne
Chinese Bible, Chinese names, biblical translations

Opis:

Chinese personal names have a specific structure. In addition, the Chinese language is a suggestive language that extends semantic borders through written images in its characters. Therefore, translators of texts into Chinese, including Bible translators, face a difficult challenge. The translation of proper names is particularly interesting. It depends on such a choice of characters to prevent unwanted semantic associations by, for example, focusing only on phonetic similarity, but select signs to include the most harmonious content in them with the historical, social or personal context of the translated name. The first Catholic translator of the whole Bible was the blessed Gabriele Allegra, who created together with the so-called The Bible of Bethlehem or The Christmas Bible (Studium Biblicum Version, 思高本 Sīgāo Běn), and his struggles with the translation of names are presented in this article on the examples of several names: Jabes, Benoni, Benjamin, Darius, Jesus Christ. Among others translations of personal names required the whole team of translators to have an extremely thorough knowledge of Chinese culture and language as well as deep Bible studies.
Chińskie osobowe nazwy własne mają specyficzną strukturę. Ponadto język chiński jest językiem sugestywnym, który granice semantyczne poszerza poprzez pisane obrazy w swoich znakach. Stąd też tłumacze tekstów na język chiński, w tym tłumacze Biblii, stoją przed trudnym wyzwaniem. Jest ono szczególnie interesujące w tłumaczeniach imion, które polega na takim doborze znaków, by nie dopuścić do niepożądanych skojarzeń znaczeniowych poprzez np. skupianie się jedynie na podobieństwie fonetycznym, ale tak dobrać znaki, by zawrzeć w nich jak najbardziej harmonijne treści z kontekstem historycznym, społecznym czy osobistym posiadacza danego imienia. Pierwszym katolickim tłumaczem całej Biblii był bł. Gabriele Allegra, tworzący wraz zespołem tzw. „Biblię Betlejemską” lub „Bożonarodzeniową”, a jego zmagania z tłumaczeniem imion zostały zaprezentowane w niniejszym artykule na przykładach kilku imion: Jabes, Benoni, Beniamin, Dariusz, Jezus Chrystus. Wymagało to od całego zespołu tłumaczy niezwykle wnikliwej znajomości kultury i języka chińskiego oraz całej Biblii

Źródło:

Studia Oecumenica; 2018, 18; 333-348
1643-2762

Pojawia się w:

Studia Oecumenica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:

Pięć wersji tekstu Ulissesa. Lukullusowa uczta dla filologów
Five Versions of Ulysses Text. A Lucullan Feast for Philologists

Autorzy:

Paszek, Jerzy

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2194819.pdf

Data publikacji:

2022-12-19

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

kalambury
gry słowne
aliteracje
tłumaczenia
James Joyce
pun
word play
alliteration
translation

Opis:

Artykuł stanowi polemiczne i krytyczne omówienie kilku przykładowych tłumaczeń gier słownych w powieści Jamesa Joyce’a Ulisses w nowym przekładzie Macieja Świerkockiego. Aby pokazać inne możliwości translatoryczne, autor artykułu przytacza także tłumaczenia Macieja Słomczyńskiego i Aloysa Skoumala.
The article discusses, both polemically and critically, a few instances in which Maciej Świerkocki, in his new translation of James Joyce’s Ulysses, renders the novel’s puns into Polish. In order to indicate other possible translations in this regard, the author of the article quotes from previous Polish version by Maciej Słomczyński and the Czech translation by Aloys Skoumal.

Źródło:

Śląskie Studia Polonistyczne; 2022, 20, 2; 1-6
2084-0772
2353-0928

Pojawia się w:

Śląskie Studia Polonistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:

Terminologia militarna polskiego kodeksu karnego w przekładach na język niemiecki
Military terminology of the Polish Penal Code in German translations

Autorzy:

Pietrzak, Agnieszka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2192180.pdf

Data publikacji:

2022-12-21

Wydawca:

Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi

Tematy:

terminologia militarna
tłumaczenia
ekwiwalencja
kodeks karny
military terminology
translations
Penal Code
equivalence

Opis:

Niniejszy artykuł zajmuje się problematyką terminologii militarnej z punktu widzenia przekładoznawstwa. W artykule przeprowadzona została analiza kontrastywna wybranych terminów pochodzących z części wojskowej polskiego kodeksu karnego oraz ekwiwalentów zastosowanych w trzech tłumaczeniach kodeksu na język niemiecki. Celem badania jest ocena użytych ekwiwalentów oraz zastosowanych strategii tłumaczeniowych. Pozwoli to ocenić, czy tłumaczenia polskiego kodeksu karnego na język niemiecki są wartościowym narzędziem pracy tłumacza.
The paper deals with the issue of military language from the point of view of translation studies. This paper conducts a contrastive analysis of selected terms from the military part of the Polish Penal Code with equivalents used in three translations of code into German. The aim of the study is to assess what equivalents were used and what translation strategies were employed. This will make it possible to assess whether translations of the Polish Penal Code into German are a valuable tool for the translator.

Źródło:

Językoznawstwo; 2022, 17, 2; 81-91
1897-0389
2391-5137

Pojawia się w:

Językoznawstwo

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:

CASE STUDY: TEACHING FINNISH - ENGLISH LANGUAGE FOR SPECIFIC PURPOSES (LSP) LEGAL TRANSLATION AT THE UNIVERSITY OF HELSINKI
STUDIUM PRZYPADKU: DYDAKTYKA TŁUMACZENIA FIŃSKO-ANGIELSKIEGO JĘZYKA SPECJALISTYCZNEGO NA UNIWERSYTECIE W HELSINKACH

Autorzy:

GARANT, Mikel

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/920509.pdf

Data publikacji:

2013-01-19

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

fiński
LSP
translatologia
translatoryka
nauczanie tłumaczenia
translacja
Finnish
English
translation
translation teaching

Opis:

Finland is widely recognized as one of the top countries to live in, with transparency and an excellent education system, which provides for top English proficiencies. The applied English translation case study that is examined in this paper focuses on Finnish into English legal translation teaching coupled with studying at the University of Helsinki. Scrutiny of the course structure, teaching materials and teaching methods was undertaken as part of the empirical research and the efficiency of the new teaching method and course structure inspired this paper. Methodology also included interviews/surveys to obtain up to date data. The case study in brief illustrates that students at the outset of the course acquired the basic concepts of Finnish and comparative law. This was done in a blended learning environment with reverse classroom makeups and small group discussions being used instead of teacherfronted lectures. Students were also asked to look up information on the Internet and undertake translations comments, company visits, and translating an entire court case. From the teacher’s perspective Moodle was used as a file managements system. Results suggest that the students are satisfied with this method and see it as beneficial. It can be used for benchmarking for legal translation courses in others settings.
 Finlandia jest uważana za jeden z najlepszych krajów do życia, biorąc pod uwagęprzejrzystość systemu i wysoki poziom edukacji, którego efektem jest wysoki poziom znajomościjęzyka angielskiego. Artykuł koncentruje się na nauczaniu tłumaczenia prawnego z językafińskiego na język angielski na Uniwersytecie w Helsinkach. Badaniom empirycznym poddanazostała struktura kursu, materiały i metody dydaktyczne. Inspiracją tego artykułu stały sięefektywność nowych metod badawczych oraz struktura kursu. W celu potwierdzenia danychzostały przeprowadzone wywiady i ankiety.Studium obrazuje, że w trakcie kursu studenci nabywają podstawy wiedzy z zakresuprawa fińskiego i komparatystyki prawa. Zastosowano zintegrowaną metodę kształcenia (blendedlearning) zamiast tradycyjnych wykładów, wykładowcy stosowali platformę Moodle. Rezultatywskazują, że studentom odpowiada taka metoda prowadzenia zajęć. Metoda ta może zostaćzastosowana także w kursach o innej tematyce niż tłumaczenie prawne.

Źródło:

Comparative Legilinguistics; 2013, 16, 1; 39-54
2080-5926
2391-4491

Pojawia się w:

Comparative Legilinguistics

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:

Bakczysaraj = Bachczesaraj
Bachczesaraj

Autorzy:

Mickiewicz, Adam
Zajączkowski, Ananiasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/943083.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik

Tematy:

Poezja
Adam Mickiewicz
Ananiasz Zajączkowski
Literatura polska
Literatura karaimska
Tłumaczenia literatury polskiej

Źródło:

Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów; 2019, 30, 1-2 (62-3); 3-3
1733-7585

Pojawia się w:

Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:

W gąszczu terminologii świadczeń dla rodzin z dziećmi i prób jej przekładu na język niemiecki
Among the plethora of terms for family welfare benefits and attempts to translate them into German

Autorzy:

Łomzik, Magdalena

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1192806.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Krakowskie Towarzystwo TERTIUM

Tematy:

przekład prawny
prawo rodzinne
tłumaczenia urzędowe
legal translation
family law
official translation

Opis:

Dzięki polskiej polityce prorodzinnej rodziny z dziećmi mogą obecnie liczyć na większe wsparcie finansowe niż jeszcze parę lat wcześniej. Albowiem pulę świadczeń obejmującą  dotychczas przyznawany zasiłek rodzinny z dodatkami powiększono o świadczenie rodzicielskie, wychowawcze oraz świadczenie „Dobry start”. Nazwy nowo wprowadzonych świadczeń przyczyniły się jednak do chaosu terminologicznego ze względu na mnogość różnych świadczeń i ich podobne nazewnictwo, co  może utrudniać nie tylko komunikację obywatela z urzędami, lecz również pracę tłumacza. W artykule przeanalizowano niemieckie ekwiwalenty polskich nazw świadczeń dla rodzin z dziećmi, które opublikowano na stronie Komisji Europejskiej oraz partnerstwa transgranicznego EURES-TriRegio. Na podstawie oceny poprawności zaproponowanych ekwiwalentów w odniesieniu do niemieckich i austriackich świadczeń podjęto próbę podsumowania problemów występujących w przekładzie tych nazw.
Thanks to the Polish pro-family policy, families with children can now count on more financial support than a few years ago. The pool of benefits covering the so-far granted child benefit with allowances has been increased by the parental allowance, upbringing allowance and the ‘Good Start’ allowance. The names of newly introduced services have, however, contributed to terminological chaos due to the multitude of different services and their similar terminology. This terminological chaos can hinder not only the communication of the citizen with the authorities, but also the work of the translator. The article analyses the equivalents of Polish names of benefits for family with children into German, which were published on the website of the European Commission and the cross-border partnership EURES-TriRegio. Based on the assessment of the correctness of the proposed equivalents with regard to the benefits granted in Germany and Austria, an attempt was made to summarise the problems occurring in the translation of these names.

Źródło:

Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2019, 4, 2; 140-159
2543-7844

Pojawia się w:

Półrocznik Językoznawczy Tertium

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:

Students’ L1 non-standard lexical constructions as an effect of second language formal instruction

Autorzy:

Chwesiuk, Urszula

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2010839.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

cross-linguistic influence
phraseology
translation
lexical choice
transfer językowy
frazeologia
tłumaczenia
wybór leksykalny

Opis:

While a lot of research has been carried out in order to investigate cross-linguistic transfer in the direction from the native language (L1) towards the second language (L2) as well as L2 impact on L1 in childhood bilinguals (Yelland, Pollard & Mercury 1993; Cunningham & Graham 2000) and immigrants (Jarvis 2003; Pavlenko & Jarvis 2002; Laufer 2003; Pavlenko 2003), studies on the impact of foreign language learning in the classroom on L1 in L1-dominant environment are scarce. Regarding the L1 to L2 influence, studies such as Bloem, Bogaard & La Heij (2004), Havlaskova (2010), SattiHamad & Yassin (2015) and Dweik (2017) demonstrated that most frequent errors occurring in translation are lexical and/or syntactic ones. The aim of the paper is to demonstrate that the same sort of interference occurs in the direction from the second language learned formally in the classroom to the native one in an environment where the latter is firmly established as the language of the country where learning takes place. In other words, the study is focused on investigating the cross-linguistic influence from English as the second language on creating non-standard lexical constructions in Polish as the mother tongue by native speakers of Polish living in Poland. The paper presents excerpts from written translation assignments of Master’s degree students of English Philology at the University of Szczecin. Despite their advanced linguistic awareness and a few years of translation instruction, students are still prone to commit transfer errors in translation from English to Polish, especially in the field of lexical semantics. Transfer-based errors include omission of a preposition, using a possessive pronoun instead of a reflexive pronoun, adding a preposition, unnatural word order, ignoring phrasemes and collocability, and wrong lexical choice in situations where polysemy occurs in English. This has implications for the methodologies of teaching English as well as Polish.
Zjawisko transferu językowego z języka rodzimego na język obcy było przedmiotem wielu badań. Jednakże nie poświęcono jeszcze wystarczająco wiele uwagi interferencji językowej, w której to znajomość języka obcego wpływa na użycie języka natywnego. Wśród badań poświęconych transferowi z języka rodzimego na język obcy znajdują się prace: Bloem, Bogaard & La Heij (2004), Havlaskova (2010), SattiHamad & Yassin (2015) oraz Dweik (2017), które wskazały, iż najczęściej pojawiającymi się błędami w tłumaczeniach na język obcy są błędy leksykalne i/lub składniowe. W niniejszej pracy przedstawione są wyniki badań, z których wynika, że podczas tłumaczenia z języka obcego na język natywny popełniane są te same rodzaje błędów. Artykuł zawiera analizę transferu językowego z języka angielskiego jako języka obcego do niestandardowych konstrukcji w języku polskim jako języku rodzimym. Za materiał badawczy służą pisemne prace tłumaczeniowe studentów studiów magisterskich na kierunku filologia angielska. Pomimo rozwiniętej świadomości językowej oraz wieloletniej edukacji pod kątem tłumaczeń studenci nadal często popełniają błędy tłumaczeniowe, wynikające z transferu językowego, przy czym popełnianymi najczęściej okazują się błędy leksykalne. Większość błędów dotyczy niewłaściwego użycia słowa wynikającego z polisemii w języku angielskim, ignorowania frazeologii, pominięcia lub dodania przyimka, użycia zaimka dzierżawczego zamiast zwrotnego oraz niewłaściwego szyku zdania. Występowanie powyższych błędów niesie ze sobą implikacje dla metodyki nauczania zarówno języka angielskiego, jak i polskiego.

Źródło:

Studia Językoznawcze; 2021, 20; 5-19
1730-4180
2353-3161

Pojawia się w:

Studia Językoznawcze

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:

Udział wykładowcy i studentów w eliminowaniu błędów językowych na zajęciach z niemiecko-polskich tłumaczeń ustnych
The teacher and students contribution to the elimination of language mistakes during German-Polis h interpreting classes

Autorzy:

Wojaczek, Ewa

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/967043.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

attention to language correctness
elimination of language mistakes
German-Polish interpreting
optimization of correctness of translation
dbałość o poprawność językową
eliminowanie błędów językowych
niemiecko- polskie tłumaczenia ustne
optymalizacja poprawności tłumaczenia

Opis:

W niniejszym artykule podejmuję próbę optymalizacji metod eliminowania błędów językowych, jakie popełniane są najczęściej przez studentów germanistyki na zajęciach z niemiecko-polskich tłumaczeń ustnych. Przedstawione tu propozycje bazują na moim wieloletnim doświadczeniu zawodowym nauczyciela akademickiego oraz tłumacza. W procesie korygowania błędów językowych staram się na bieżąco zwracać uwagę studentów na błędy językowe, jakie popełniają oni w trakcie prowadzonych przeze mnie zajęć tłumaczeniowych. Nie koryguję jednak ich błędów sama, lecz angażuję do tej korekty przede wszystkim samych studentów, gdyż uważam, że tylko w ten sposób mogą oni zyskać pełną świadomość popełnianych przez siebie błędów. Ma to bowiem według mnie bardzo istotne znaczenie w dążeniu do optymalizacji poprawności tłumaczenia oraz w dbałości o poprawność językową, tym bardziej że studenci popełniają błędy niestety także w języku polskim, który dla przeważającej większości jest językiem ojczystym.
In the paper, I attempt to optimize the elimination techniques of the most frequent language mistakes made by students of German studies during German-Polish interpreting classes. The suggestions which are presented in the paper are based on my long professional experience as an university teacher and a translator. In the process of the error correction, I systematically try to draw students’ attention to the mistakes they make during my translation classes. I do not correct the mistakes myself but I involve the students in the correction process, because I think that only in such a way they can be fully aware of the mistakes they make. I believe such awareness helps optimize the correctness of translation and supports the attention to language correctness, especially that the students also make mistakes in the Polish language which is, after all, the native language for most them.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2015, 22
0860-6587
2449-6839

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:

Rivolgarizzare e ritradurre. Parole, idee, traduzioni
“Rivolgarizzare” i “ritradurre”. Słowa, idee, tłumaczenia

Autorzy:

Veronica, Ricotta
Vaccaro, Giulio

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/520848.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Tematy:

Volgarizzamenti
italiano antico
Eneide nel Medioevo
tłumaczenia ludowe
język starowłoski
Eneida w średniowieczu

Opis:

Partendo dai risultati del progetto DiVo – Dizionario dei Volgarizzamenti, si analizza e discute uno tra gli aspetti emersi con maggiore forza negli studi di questi ultimi anni, quello delle “traduzioni molteplici”. Si propone in particolare una dettagliata, circostanziata e precisa valutazione del dato linguistico, con particolare riguardo alla tradizione e alle traduzioni dell’Eneide, anche in rapporto con il testo della Commedia dantesca.
Wychodząc od rezultatów projektu DiVo – Dizionario dei Volgarizzamenti, autorki omawiają zagadnienie wielokrotnych tłumaczeń. W artykule zostaje przedstawiona szczegółowa i dokładna ocena danych leksykalnych, ze szczególnym uwzględnieniem tłumaczeń Eneidy i ich odniesień do Boskiej Komedii Dantego.

Źródło:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2017, 9, 3; 133-143
2083-7275

Pojawia się w:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:

Systemy informacji przestrzennej – Wieża Babel XXI wieku
Geographical information systems – 21st Century Tower of Babel

Autorzy:

Szczepanek, R.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/130824.pdf

Data publikacji:

2009

Wydawca:

Stowarzyszenie Geodetów Polskich

Tematy:

systemy informacji przestrzennej
ikony
tłumaczenia
QGIS
GRASS
geographical information systems (GIS)
icons
translation

Opis:

W artykule opisano prace związane z ujednoliceniem ikon na paskach narzędziowych wybranych, opartych na wolnych i otwartych licencjach systemów informacji przestrzennej. Przy projektowaniu wykorzystano doświadczenia projektu Tango (Tango, 2007) oraz wytyczne stworzone dla programów komercyjnych. Lepszą rozpoznawalność ikon uzyskano dzięki zastosowaniu systemu prezentacji wizualnej obiekt-akcja oraz założeniu powtarzalności symboli. Opracowany w ramach projektu zestaw ikon GIS icons (Szczepanek, 2009) został pomyślnie zaimplementowany nie tylko w dwóch pierwotnie zaplanowanych programach (GRASS i QGIS), ale jest sukcesywnie wdrażany w kolejnych aplikacjach. Drugim problemem przedstawionym w artykule jest zagadnienie wykorzystania narzędzi wspierających proces przygotowywania programów w wielu wersjach językowych (lokalizacji). Przeanalizowano aktualnie wykorzystywane i możliwe do wykorzystania narzędzia. Dokonano również analizy dostępnych w Polsce słowników branżowych pod kątem ich praktycznego wykorzystania przy tworzeniu polskich wersji programów. W ramach prac dokonano pełnej lokalizacji interfejsu programu QGIS oraz częściowej lokalizacji programu GRASS. W ramach dyskusji zaprezentowano zestaw narzędzi informatycznych, które mogą znacząco usprawnić proces tworzenia jednolitego, wspólnego dla wielu projektów słownika geomatycznego.
The paper describes a project related to the unification of toolbar icons for selected, free and open license geographical information systems. Experience of the Tango project (Tango, 2009) and the guidelines available for commercial software were used in the design process. Better icon recognisability was achieved by implementing an object-action system for visual presentation and assumptions concerning the re-use of symbols. An icon set designed within the GIS icons project (Szczepanek, 2009) has been successfully implemented not only in two planned programs (GRASS and QGIS) but also in other programs. The second issue described in this paper relates to the use of tools supporting the development of multilingual applications (localization). The tools currently used and those which it is possible to use are analysed. Polish geomatics dictionaries were tested against practical use in the preparation of local versions of software. The full localization of the QGIS interface and the partial localization of GRASS are outcomes of the project described. In discussion, a set of informatics tools which could significantly improve the process of development of a uniform geomatics dictionary to be jointly used by different projects is presented.

Źródło:

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji; 2009, 20; 397-405
2083-2214
2391-9477

Pojawia się w:

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:

Edycja krymskokaraimskiego przekładu Tanachu na podstawie rękopisu z Cambridge. Zawartość tomu I i IV
Critical edition of a Crimean Karaim translation of the Tanakh. Cambridge Manuscript: The contents of volume I and IV

Autorzy:

Aqtay, Gulayhan

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/973963.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik

Tematy:

Rękopisy karaimskie
Karaimi krymscy
Tanach
tłumaczenia
Karaim manuscripts
Crimean Karaim
Tanakh
translation
loanwords

Opis:

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie krymskokaraimskiego rękopisu z Cambridge, sygnatura BSMS 288, w tym zawartości I i IV tomu , zarysu analizy językowej oraz prac nad jego wydaniem krytycznym. Przy okazji pragnę też przedstawić pokrótce stan badań nad rękopisami krymskokaraimskimi i podać kilka szczegółów o ostatnich pracach nad karaimskimi przekładami Biblii.
The purpose of this article is to present a Crimean Karaim Tanakh translation from the holdings of Cambridge University Library, shelf mark BSMS 288. This manuscript is the only one known so far to contain the entire text of the bible except Chronicles. Of its four volumes, volumes I and IV are discussed in more detail, since they arethe subject of a research project aimed at preparing a critical edition of the text with an English translation. Therefore, it is the content of these two volumes that are presented here.

Źródło:

Almanach Karaimski; 2016, 5; 35-46
2300-8164

Pojawia się w:

Almanach Karaimski

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:

Joseph L. Malone’s trajections, or on the right to use Ockham’s razor
Strategie w ujęciu Josepha L. Malone’a, czyli o prawie użycia brzytwy Ockhama

Autorzy:

Janiak, Ziemowit

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1193220.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Akademia Zamojska

Tematy:

translation
translation studies
Malone Joseph
strategies
trajections typology
strategie
trajections
typologie
tłumaczenia
translatoryka

Opis:

The article focuses on the typology of translation procedures suggested by Joseph L. Malone that comes from the 1980s. The ambition of Joseph L. Malone was to create a practical typology, which would constitute a type of a guideline for translators. However, the typology in question did not gain ground due to, among other factors, its complexity. This is rather surprising, as ‘excess’ is one of the words that can be used to describe the contemporary humanities. The article presents only the outline of Malone’s taxonomy. This outline is meant to illustrate the tendency to model the humanities in the image of the exact and natural sciences. Such a drive results in the multiplication of unoriginal ideas and in the excessive production of quasi-scientific terms, which – in fact – can only blur the picture.
Niniejszy artykuł koncentruje się na typologii strategii tłumaczeniowych autorstwa Josepha L. Malone’a pochodzącej z lat 80 XX wieku. Ambicją Malone’a było stworzenie zespołu praktycznych narzędzi użytecznych w pracy tłumacza. Klasyfikacja stworzona przez Malone’a nie zyskała jednak popularności, mimo iż jest dobrym przykładem pewnego rodzaju ‚nadmiarowości’ typowej dla współczesnej humanistyki. Niniejszy artykuł prezentuje założenia taksonomii Malone’a, przede wszystkim w kontekście ilustracji bardzo istotnej konstatacji, która ma odniesienie nie tylko do przekładoznawstwa. Zbytnia dążność do ‚unaukowiania’ (w sposób często kwantytatywny) humanistyki na wzór nauk ścisłych, czy też nadprodukcja idei i klasyfikacji, niekoniecznie sprzyja rozumieniu rozmaitych opisywanych zjawisk czy też aplikacji rozmaitych (w gruncie rzeczy wtórnych) taksonomii w praktyce, lecz może – poprzez nagromadzenie terminologii quasi-naukowej – sprzyjać zaciemnianiu obrazu.

Źródło:

Facta Simonidis; 2020, 13; 115-130
1899-3109

Pojawia się w:

Facta Simonidis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:

Nowotestamentalne miłosierdzie na język polski tłumaczone
Newtestamental mercy translated into polish

Autorzy:

Tomaszewski, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/570851.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Biblioteka Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej

Tematy:

Nowy Testament
miłosierdzie
terminologia
tłumaczenia
język polski
New Testament
mercy
terminology
translation
Polish

Opis:

Obecna w Nowym Testamencie terminologia związana z tematem miłosierdzia jest bardzo bogata. Można ją podzielić na cztery grupy. Tłumaczenie tych greckich terminów na język polski nie stanowi łatwego zadania. Świadczą o tym przeanalizowane pod tym kątem cztery najbardziej popularne polskie przekłady Pisma Świętego. Okazuje się, że najczęściej pojawiającym się na tym polu terminem nie jest wcale miłosierdzie, lecz litość.
Presented in the New Testament terminology related to the theme of charity is very rich. It can be divided into four groups. The translation of these Greek terms into the Polish is not an easy task. It is evidenced by the four most popular Polish translations of the Scripture analised in that terms . It turns out that the most frequent term is not mercy, but pity.

Źródło:

Rocznik Skrzatuski; 2016, 4; 13-29
2300-8296

Pojawia się w:

Rocznik Skrzatuski

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:

A Comparison of Styles across Three Versions of Cranford in Chinese: 1927, 1937 and 1985

Autorzy:

Wang, Lisu

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/29520334.pdf

Data publikacji:

2023-12-18

Wydawca:

Uniwersytet Bielsko-Bialski

Tematy:

Elizabeth Gaskell
udomowienie
Cranford
style tłumaczenia
analiza porównawcza
domestication
translation styles
comparative analysis

Opis:

With the differences between westernized vernacular Chinese and mature modern Chinese, the three versions of Cranford show the development of the modern Chinese language: Woo Kwang Kien’s Cranf in 1927, Zhu Manhua’s The Forbidden City for Women in 1937, and Xu Xin and Gu Mingdong’s 1985 version published with the original title Cranford. As viewed from the overall result, Woo’s and Zhu’s translations are rich both in classical Chinese elegance and western style, embracing deep personal emotions, while Xu’s shows the well-developed quality of the Chinese language. As to the representation of the original linguistic features, Woo’s and Zhu’s translations partly present the original text, as the early modem Chinese that they employ is full of expressions with western characteristics. On the other hand, Xu’s version with its authentic modern Chinese and flexible approaches, represents Gaskell’s linguistic features in a more perfect way. This paper discusses the styles and effects in these versions from the following aspects: (1) beauty in classical Chinese; (2) the charm of appellation; (3) the translation of idiom; (4) rhotic accent and dialect; and (5) excessive westernization and modern Chinese.

Źródło:

Świat i Słowo; 2023, 41, 2; 133-146
1731-3317

Pojawia się w:

Świat i Słowo

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:

Quelques remarques sur la traduction juridique à partir d’un corpus parallèle : la nouvelle loi fondamentale de la Hongrie et sa traduction en français
Some Notes on Legal Translation Based on a Parallel Corpus: The New Fundamental Law of Hungary and its Translation in French
Kilka uwag o tłumaczeniu prawnym na podstawie korpusu równoległego: nowa ustawa zasadnicza Węgier i jej tłumaczenie na język francuski

Autorzy:

Kovács, Máté

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1892093.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

tłumaczenia prawne
Konstytucja
korpus równoległy
terminologia
ekwiwalencja
legal translation
Constitution
parallel corpus
terminology
equivalence

Opis:

Niniejsze studium bada właściwości tłumaczenia prawnego na podstawie analiz równoległego korpusu składającego się z nowej Ustawy Zasadniczej Węgier i jej oficjalnego tłumaczenia na język francuski. Celem niniejszego artykułu jest porównanie, również w aspekcie kontrastywnym, obydwu tekstów, analiza użycia określonych węgierskich terminów wynikających z uwarunkowań historycznych i kulturowych oraz określenie, w jakim stopniu francuskie terminy można uznać za odpowiedniki węgierskich. Autor dochodzi do wniosku, że w większości przypadków terminy francuskie są jedynie częściowymi odpowiednikami, niezdolnymi do przekazania złożonego, czasem symbolicznego, społeczno-kulturalnego znaczenia terminów węgierskich.
The present study investigates the characteristics of legal translation based on the analysis of a parallel corpus composed of the new Fundamental Law of Hungary and its official translation in French. The aim of this article is to compare and contrast the two texts, to analyse the usage of certain historically and culturally bound Hungarian legal terms and to identify to what extent French terms can be considered equivalents of Hungarian ones. This study came to the conclusion that in most cases French terms are only partial equivalents, unable to convey the complex, sometimes symbolic, socio-cultural meaning related to Hungarian terms.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 8; 99-110
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:

Odczytując sens oryginału (na podstawie przekładu na język serbski i angielski "Poematu dla dorosłych" Adama Ważyka)
Прочитајући смисао оригинала (на основу превода на српски и енглески "Поеме за одрасле" Адама Важика)
Making out the sense (based on translations of Adam Wazyk’s "A Poem for Adults" into English and Polish)

Autorzy:

Haneczok, Iwona

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/486910.pdf

Data publikacji:

2011-01-01

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

tłumaczenia z polskiego na chorwacki
tłumaczenia z polskiego na serbski
Adam Ważyk
преводи с пољског на енглески
преводи с пољског на српски
translation from Polish into English
translation from Polish into Serbian

Opis:

Когнитивна наука је основа овог чланка који покушава да ствара прототип савршене ситуације у преводу и затим категоризuje две такве ситуације: превод са пољског на српски и са пољског на енглески. Овај прототип је процес у коме преводилац нема проблема да нађе еквивалент речи, a читалац може да прочита у преводу смисао оргинала. Иако је ова савршена ситуација нестварна, различите ситуације превода могу бити класификоване као “бољи“ или „гори“ представници ове категорије. Чланак се фокусира на пољском, српском и енглеском језику и закључак је да превод са пољског на српски је бољи представник категорије него превод са пољскод на енглески. Деси се тако због тога да пољски и српски потиче из зaједничке групе словенских језика.
The article is based on cognitive science and tries to create a prototype of a perfect situation in translation and then categorize two of these situations: a translation from Polish into English and from Polish into Serbian. The prototype is a process in which the translator doesn’t find it difficult to find equivalents and the reader is able to understand the sense of the original. Although this perfect situation is unreal, different situations can be classified as “better” or “worse” representatives of it. As the article focuses on Polish, Serbian and English languages, the conclusion is that the translation from Polish into Serbian is a better representative of the category than the translation from Polish into English as the language relationship of the two former languages is stronger than the relationship between the two latter ones.

Źródło:

Przekłady Literatur Słowiańskich; 2011, 2, 1; 37-49
1899-9417
2353-9763

Pojawia się w:

Przekłady Literatur Słowiańskich

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:

O leksyce bezekwiwalentnej w tłumaczeniu. Szkic psycholingwistyczny
O bezekvivalentnom leksiku u prevođenju. Psiholingvistički pogled
Nonequivalent words in translation process. A psycholinguistic view

Autorzy:

Warchał, Mateusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/487149.pdf

Data publikacji:

2011-01-01

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

leksyka bezekwiwalentna
proces tłumaczenia
psycholingwistyka
bezekvivalentni leksik
prevođenje
psiholingvistika
nonequivalent words
translation process
psycholinguistic

Opis:

Svrha je prevođenja prenijeti obavijest iz jednoga jezika u drugi, po mogućnosti sa svim njezinim leksičkim, gramatičkim, stilističkim i konotativnim značenjima. Mogućnost prijenosa svih tih značenja ovisi ponajviše o tome, koliko dva jezična sustava i kombinacije njihovih elemenata to dopuštaju. Svrha je ovoga članka prikazati lingvističko-teorijsku podlogu prevođenja. Prikazano je shvaćanje procesa prijevoda u kojemu bitnu ulogu igraju ishodišni tekst, prevoditelj, kao i različite psiholingvističke teorije o funkcionalnoj ekvivalentnosti i komunikativnosti prijevoda SL u TL. Očito je da problem prijevoda nije samo ni jedino ishodišni jezik. U procesu prevođenja postoje i druge zadaće koje prevoditelj treba također uspješno obaviti: treba premostiti pojmove između civilizacije i kulture. U okviru prijevoda na poljski jezik Matvejevićevog Mediteranskog brevijara opisuje se i definira u članku pojedine elemente np.: geografske i dr. Sve što se može naći i napisati o Mediteranu (od sastava tla, preko vetrova, morskih struja do vrste mornarskih čvorova) tvori neki entitet koji, samo kroz popis činjenica težko uhvatiti u prijevodu.
This paper attempts to discuss the importance and validity of the concept of equivalence as a constitutive feature in translation theory. Equivalence is defined as a relation that holds between a source language (SL) and a target language (TL). When we attempt to describe and explain the relation that holds between a source language text and a target language text in translation, we necessarily come across the concept of equivalence. Textlinguistics plays a crucial and decisive role in the study of language use and obviously in the case of translation it does have a close relation with other disciplines, such as psycholinguistics. Of course, some words are nontransferable. On the other hand, text is to be understood as a complex, and, for instance, the use of a lexical entry in a text does not simply affect the lexical level but may have semantic or pragmatic implications (denotations, connotations). Therefore conditions and determinants (psychological characterization, and context) have necessarily been taken into account for fulfilling a communicative purpose in translation process. Analyzing (describing, classifying, explaining) translation equivalence is based in this paper on Croatian word formations that appear in Mediterranean: A Cultural Landscape, by Predrag Matvejević. Matvejević plunges on to subjects — the olive, sponges, fish, nets, herbs, markets, curses, winds — interwoven with a skein of intellectual discourse. This cross-cultural view requires a deep knowledge of the way Croatian phrases translate into Polish phrases.

Źródło:

Przekłady Literatur Słowiańskich; 2011, 2, 1; 138-143
1899-9417
2353-9763

Pojawia się w:

Przekłady Literatur Słowiańskich

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:

The Orthographical Representation of {-NESS}, {-SHIP}, {-DOM} and {-HOOD} in the First Printed Editions of English Psalms
Ortograficzne reprezentacje sufiksów {-NESS}, {-SHIP}, {-DOM} i {-HOOD} w pierwszych drukowanych angielskich edycjach Psalmów

Autorzy:

Wójcik, Jerzy

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1879656.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

wczesnonowoangielski
standaryzacja pisowni
tłumaczenia Psalmów
George Joye
Early Modern English
standardisation of spelling
Psalm translations

Opis:

Artykuł podejmuje problematykę zapisu ortograficznego czterech sufiksów derywacyjnych {‑NESS}, {-SHIP}, {-DOM} i {-HOOD} w trzech pierwszych angielskich edycjach Księgi Psalmów w tłumaczeniu George Joye’a, jakie ukazały się drukiem. Analiza różnic, jakie występują w zapisie analizowanych sufiksów wskazuje na tekst wydrukowany w Antwerpii w 1534 przez Martina Emperora jako na najbardziej innowacyjny w kwestii wprowadzania wariantów ortograficznych charakterystycznych dla tekstów późniejszych. Wyniki przeprowadzonej analizy wskazują na wagę popularnych tekstów biblijnych w procesie standaryzacji pisowni w okresie wczesnonowoangielskim.
The paper analyses the spelling conventions of common derivational suffixes {‑NESS}, {-SHIP}, {-DOM}, and {-HOOD} employed by the printers of the first three editions of English Psalms translated from Latin by George Joye. The analysis of the differences between the three editions of Joye’s Psalms points to the Antwerp 1534 edition printed by Martin Emperor as the most innovative in introducing certain spelling variants usually associated with much later texts. This, in turn, testifies to the important role of popular Biblical texts in the process of spelling standardisation.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 5; 63-78
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:

Profesor Zbigniew Słupski (1934-2020) – mistrz sinologicznej rzetelności
Professor Zbigniew Słupski (1934-2020) – a Master of Sinological Reliability

Autorzy:

Kasarełło, Lidia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31341788.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

Zbigniew Słupski
sinologia
literatura chińska
tłumaczenia z języka chińskiego
sinology
Chinese literature
from Chinese translations

Opis:

Autorka wspomina Zbigniewa Słupskiego (ur. 3 czerwca 1934 r. w Ostrawie, zm. 6 sierpnia 2020 r. w Warszawie), polskiego sinologa, profesora doktora habilitowanego, wieloletniego wykładowcy i kierownika Zakładu Sinologii na Wydziale Orientalistycznym Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie pracował od 1973 r., uzyskując habilitację i tytuł profesora, chociaż studiował na Uniwersytecie Karola w Pradze, gdzie zrobił w 1965 r. doktorat pod kierunkiem prof. Jaroslava Průška. Profesor Słupski specjalizował sie w literaturoznawstwie, chińskiej literaturze, historii i filozofii. Był autorem prac historyczno- i teoretycznoliterackich, dotyczących zwłaszcza współczesnej literatury chińskiej, w sposób szczególny opowiadań, jak też wczesnego piśmiennictwa chińskiego. Poza tym był tłumaczem rozlicznych historycznych i współczesnych dzieł chińskich, wydawanych m.in. w redagowanych przez siebie antologiach.
The author remembers Zbigniew Słupski (born June 3, 1934 in Ostrava, died August 6, 2020 in Warsaw), Polish sinologist, a longtime lecturer, then professor and head of the Department of Sinology at the Faculty of Oriental Studies at the University of Warsaw, where he worked from 1973, obtaining a habilitation and then a professorship, although he studied at the Charles University in Prague, where he got in 1965 his doctorate supervised by Prof. Jaroslav Průšek. Professor Słupski specialized in Chinese literature,history, philosophy and literary studies. He was the author of historical and theoretical literary works on both contemporary Chinese literature, in a special way about short stories, and early Chinese literature. In addition, he was a translator of numerous historical and contemporary Chinese works, published, inter alia, in anthologies he edited.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 9; 77-89
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:

The First English Printed Psalters — George Joye’s Translations and Their Editions
Pierwsze angielskie drukowane psałterze — przekłady George’a Joye’a i ich wydania

Autorzy:

Wójcik, Jerzy

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1877144.pdf

Data publikacji:

2019-10-24

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

George Joye
angielskie tłumaczenia Psalmów
pierwszy angielski psałterz drukowany
Psalm translations
first English printed Psalter

Opis:

Artykuł omawia cztery psałterze angielskie, które są dziełem wybitnego, choć w dużej mierze zapomnianego, angielskiego protestanta George’a Joye’a, którego pierwsze angielskie tłumaczenie całego Psałterza ukazało się w Antwerpii w 1530 r. Po pierwszej publikacji nastąpiły dwa przedruki, z których oba ukazały się w Londynie w 1534 i 1544 r. Czwarty Psałterz był nowym przekładem, przygotowanym przez Joye’a na podstawie innego tekstu łacińskiego, i ukazał się w Antwerpii w 1534 r. Artykuł przedstawia tekst Psalmu 1 z każdej z tych publikacji, aby umożliwić porównanie i unaocznienie różnic występujących w omawianych tekstach.
The paper discusses four English Psalters which are the work of a prominent, although largely forgotten, English protestant George Joye, whose first English translation of the whole Psalter appeared in Antwerp in 1530. The original publication was followed by two reprints, both of which appeared in London in 1534 and 1544. The fourth publication, which appeared in Antwerp in 1534, was a new translation prepared by Joye on the basis of a different Latin text. The text of Psalm 1 from each of these publications is provided, enabling the comparison of the differences displayed by the texts in question so characteristic of early print.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 5; 143-154
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:

Il teatro di Beckett in Italia. Tempo di ritradurre?

Autorzy:

Sebellin, Rossana

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2120428.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

Beckett drama translation
self-translation
Endgame Italian translations
tłumaczenie dramatów Becketta
samoprzekład
włoskie tłumaczenia Endgame

Opis:

This paper deals with the philological issues arisen in Italy in the case of Beckett’s drama in relation to his status as a self-translator, a fact still unclear when the first Italian translations were composed. This produced some inaccuracies as to the status of the original text: Fruttero usually translated from French, but several modifications were later introduced based on the English version. It was not revealed in the paratext that a modified translation combines both authorial texts.
Niniejszy artykuł dotyczy zagadnień filologicznych powstałych we Włoszech wokół dramatów Samuela Becketta w związku z jego statusem autora samotłumaczącego się. Kiedy pierwsze tłumaczenia na język włoski były realizowane, okoliczność ta pozostawała jeszcze niejasna. To powodowało pewne nieścisłości co do statusu oryginału: Fruttero zwykle tłumaczył z francuskiego, lecz niektóre zmiany zostały później wprowadzone w oparciu o wersję angielską. W paratekście nie zostaje ujawnione, że zmodyfikowane tłumaczenie łączy oba autorskie teksty.

Źródło:

Kwartalnik Neofilologiczny; 2022, 2; 268-281
0023-5911

Pojawia się w:

Kwartalnik Neofilologiczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:

La traduction littéraire comme outil didactique dans l’enseignement des langues étrangères ? Étude de cas : Przed sklepem jubilera de Karol Wojtyła en traduction L2
Literary Translation as a Teaching Tool in Foreign Language Teaching? Case Study: L2-translation of Przed sklepem jubilera by Karol Wojtyła

Autorzy:

Waterlot, Muriel

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1791134.pdf

Data publikacji:

2020-12-23

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

dydaktyka tłumaczenia
przekład edukacyjny
strategie tłumaczeniowe
przekład literacki
translation didactics
pedagogical translation
mediation; translation strategies
literary translation

Opis:

Tłumaczenie literackie jako narzędzie dydaktyczne w nauczaniu języków obcych? Studium przypadku: Przed sklepem jubilera Karola Wojtyły w tłumaczeniu L2 W ostatnich latach dokonano ponownej oceny roli tłumaczenia w nauczaniu języków obcych (Cook; Laviosa; Carreres, « Translation »). W 2001 r. Europejski System Opisu Kształcenia Językowego (ESOKJ) uznał tłumaczenie pisemne i ustne za działalność językową zwaną mediacją. Tłumaczenie literackie proponowane jest jako działanie mediacyjne, mające na celu poprawę umiejętności osób uczących się języków obcych w zakresie mediacji pisemnej. Niniejszy artykuł przedstawia wyniki studium przypadku, w którym badamy, w jakim stopniu tłumaczenie sztuki teatralnej w języku obcym rzeczywiście poprawia umiejętności mediacyjne osób uczących się języków obcych. W tym studium przypadku postanowiliśmy zbadać, w jakim stopniu osoby uczące się języka niderlandzkiego stosują strategie mediacyjne przy tłumaczeniu fragmentu sztuki Przed sklepem jubilera Karola Wojtyła na język niderlandzki (L2) i w jakim stopniu ich strategie różnią się od tych, które znaleźliśmy w (oficjalnym) niderlandzkim tłumaczeniu tej sztuki. La traduction littéraire comme outil didactique dans l’enseignement des langues étrangères ? Étude de cas : Przed sklepem jubilera de Karol Wojtyła en traduction L2 Ces dernières années, le rôle de la traduction et des traductions dans l’enseignement des langues étrangères a été réévalué (Cook ; Laviosa ; Carreres, « Translation »). En 2001, le Cadre européen commun de référence (CECR) a reconnu la traduction et l’interprétation comme une activité linguistique appelée médiation. La traduction littéraire est proposée comme une activité de médiation, destinée à améliorer la compétence de médiation écrite des apprenants en langues étrangères. Cet article rend compte des résultats d’une étude de cas dans laquelle nous examinons dans quelle mesure la traduction de pièces de théâtre en L2 améliore en effet l’aptitude en matière de médiation des apprenants en langues. Dans cette étude de cas, nous avons décidé d’examiner dans quelle mesure les apprenants de néerlandais appliquent des stratégies de médiation lorsqu’ils traduisent un extrait de Przed sklepem jubilera en néerlandais (L2) et dans quelle mesure leurs stratégies diffèrent de celles que nous avons trouvées dans la traduction (officielle) en néerlandais de cette pièce de théâtre.
Ces dernières années, le rôle de la traduction et des traductions dans l’enseignement des langues étrangères a été réévalué (Cook ; Laviosa ; Carreres, « Translation »). En 2001, le Cadre européen commun de référence (CECR) a reconnu la traduction et l’interprétation comme une activité linguistique appelée médiation. La traduction littéraire est proposée comme une activité de médiation, destinée à améliorer la compétence de médiation écrite des apprenants en langues étrangères. Cet article rend compte des résultats d’une étude de cas dans laquelle nous examinons dans quelle mesure la traduction de pièces de théâtre en L2 améliore en effet l’aptitude en matière de médiation des apprenants en langues. Dans cette étude de cas, nous avons décidé d’examiner dans quelle mesure les apprenants de néerlandais appliquent des stratégies de médiation lorsqu’ils traduisent un extrait de Przed sklepem jubilera en néerlandais (L2) et dans quelle mesure leurs stratégies diffèrent de celles que nous avons trouvées dans la traduction (officielle) en néerlandais de cette pièce de théâtre.
In recent years there has been a reassessment of the role of translation and translations in foreign language teaching and education (Cook; Laviosa; Carreres, « Translation »). In 2001 the Common European Framework of Reference (CEFR) recognized translation and interpretation as a language activity which is called mediation. Literary translation is being proposed as a mediation activity intended to develop the (written) mediation competence of foreign language learners. This article reports on the results of a case study in which we examine to what extend the L2 translation of drama indeed does enhance mediation skills of language learners. In this case study, we decided to investigate the extent to which Dutch language learners apply mediation strategies when translating an excerpt from Przed sklepem jubilera (The Jeweler’s Shop) (written by Karol Wojtyła) in Dutch (L2), and the extent to which their strategies differ from those we found in the (official) Dutch translation of the play.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 8; 75-104
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:

CAPITALISING ON TRANSLATION MARKET DATA IN THE FIELD OF COMMERCIAL LAW
ZNACZENIE DANYCH RYNKOWYCH W TŁUMACZENIU TEKSTÓW PRAWA HANDLOWEGO

Autorzy:

WIĘCŁAWSKA, Edyta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/921150.pdf

Data publikacji:

2019-05-15

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

komunikacja interlingwalna
tłumaczenia prawnicze
prawo handlowe
kontekst środowiska sądowego
interlingual communication
legal translation
commercial law
court settings

Opis:

The author presents data gathered in an online survey questionnaire (https://www.interankiety.pl/i/RGmj5rDv) which is a part of a broader research project related to the quality of translation of English language documents in the field of commercial law that are processed in the judicial registration proceedings in reference to the entities subject to registration at the Register of Entrepreneurs of the National Court Register (RP, KRS). The questions and hypotheses posed by the author relate to the relationship or comparison of nation-wide data concerning cases with foreign element in the context of the documents in translation on file in the National Court Register (source texts and their certified translations).The survey is the first stage of this project and has been ascribed a number of aims: allowing for a definition of the genre profile of the corpus texts; identifying the general sociologically conditioned tendencies in their structure; and – primarily – determining the practically feasible search criterion for compiling a design corpus for further quantitative and qualitative analysis of selected language structures (the ensuing stages of the said project). 
Autor prezentuje dane uzyskane w ramach przeprowadzonego badania sondażowego z wykorzystaniem ankiety autorskiej online (https://www.interankiety.pl/i/RGmj5rDv), które stanowi część większego projektu badawczego dotyczącego jakości pisemnych tłumaczeń dokumentów angielskojęzycznych z zakresu prawa handlowego, jakie stanowią załączniki w postępowaniu przed sądem rejestrowym, dotyczącym podmiotów podlegających wpisowi do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (RP, KRS). Postawione pytania badawcze lub hipotezy dotyczą relacji lub porównania ogólnopolskich danych dotyczących spraw z elementem zagranicznym w kontekście zalegających w aktach sądowych, w przedmiotowych wydziałach KRS dokumentów anglojęzycznych wraz  z ich poświadczonymi tłumaczeniami.Kwestionariusz został przeprowadzony z uwagi na wiele czynników: zdefiniowanie profilu gatunkowego tekstów, które bedą stanowić korpus, określenie ogólnych, socjologicznie uwarunkowanych tendencji w strukturze tych tekstów oraz – przede wszystkim – określenie wymiernego i możliwego do zastosowania klucza do wyłonienia kryterium wyszukiwania dokumentów, które będą stanowić korpus do przeprowadzenia dalszej analizy ilościowej oraz jakościowej wybranych struktur jezykowych (kolejne etapy projektu).

Źródło:

Comparative Legilinguistics; 2018, 33, 1; 89-115
2080-5926
2391-4491

Pojawia się w:

Comparative Legilinguistics

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:

Wybrane problemy tłumaczenia tekstów niemieckich pisanych prozą z okresu wczesno-nowo-wysoko-niemieckiego na język polski
Selected problems of translating German texts written in prose from the Early New High German period into Polish

Autorzy:

Firyn, Sylwia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2196217.pdf

Data publikacji:

2022-12-31

Wydawca:

Ateneum - Akademia Nauk Stosowanych w Gdańsku

Tematy:

tłumaczenia tekstów wczesno-nowo-wysoko-niemieckich
odczytywanie rękopisów
wskazówki dla tłumacza
metody tłumaczenia
problem zmiany znaczenia
translations of Early New High German texts
guidelines for the translator
auxiliary works
translation methods
the problem of changing the meaning

Opis:

Artykuł poświęcony jest aspektom tłumaczenia tekstów kancelaryjnych w formie rękopisów i tekstów odczytanych z okresu wczesno-nowo-wysoko-niemieckiego. Celem rozważań jest pokazanie metod przekładu tych tekstów na współczesny język polski. Proponowana droga do takiego przekładu składa się z trzech etapów: odczytanie starego rękopisu, przekład tekstu na nowożytny język niemiecki, przekład na współczesny język polski. Ewentualne pominięcie etapu przekładu na współczesny język niemiecki nie jest to wskazane ze względu na fakt, iż wówczas badacze niemieccy bez znajomości języka wczesno-nowo-wysoko-niemieckiego utraciliby dostęp do treści danego tekstu. Prezentowane badania oparte są na tekstach kancelarii Zakonu Krzyżackiego i niemieckojęzycznych kancelarii będących kontynuacją tej kancelarii (np. teksty powstałe w miastach obszaru Prus Królewskich po II pokoju toruńskim).
The publication is devoted to the aspects of translating chancellery texts existing in the manuscript form and texts read off from the Early New High German period. The paper provides basic information introducing the problems of reading manuscripts from the turn of the Middle Ages and the modern era. The road to Polish translation usually consists of three stages: reading the old manuscript, translation of the text into modern German, translation into Polish. The potential omission in the stage of translation into modern German is not recommended, because then German researchers without knowledge of Early New High German would lose access to the content of the text. The presented research is based on the texts of the chancellery of the Teutonic Order and German-speaking non-religious chancelleries (e.g. texts written in the cities of Royal Prussia after the Second Peace of Toruń).

Źródło:

Forum Filologiczne Ateneum; 2022, 10, 1; 175-198
2353-2912
2719-8537

Pojawia się w:

Forum Filologiczne Ateneum

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:

Proza hebrajska w polskich tłumaczeniach. Uwagi i sprostowanie
Hebrew Fiction in Polish Translations. Remarks and Correction

Autorzy:

Piekarski, Ireneusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1887248.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

Polska w literaturze hebrajskiej
polskie tłumaczenia prozy hebrajskiej
Poland in Hebrew literature
Polish translations of Hebrew fiction

Opis:

Szkic ten jest kontynuacją ustaleń przedstawionych w artykule Od haskali do Zagłady. Czy proza hebrajskiego odrodzenia narodowego istnieje w polskim przekładzie? opublikowanego w „Rocznikach Humanistycznych” 2012, z. 1. Autor zwraca uwagę, że wśród licznych translacji na język polski brak jest tłumaczeń ideologicznych powieści hebrajskich napisanych w Polsce: tekstów, które mówiły o odrodzonej Rzeczpospolitej i ukazywały rozterki młodego pokolenia Żydów wkraczającego w dorosłe życie w okolicy pierwszej wojny światowej oraz wiążącego z Niepodległą pewne emancypacyjne nadzieje. Zestawienie tych narracji z polityczno-społecznymi powieściami Żeromskiego, Nałkowskiej, Struga, Kadena stworzyłoby ciekawą perspektywę porównawczą. Tekst zawiera również uzupełnienie wykazu hebrajskich utworów prozatorskich przetłumaczonych na język polski w latach 1869-1939.
The paper is a continuation of the findings presented in the article Od haskali do Zagłady. Czy proza hebrajskiego odrodzenia narodowego istnieje w polskim przekładzie? published in „Roczniki Humanistyczne” 2012, vol. 1. The author points to the fact that among the numerous translations into Polish there are no translations of Hebrew ideological novels written in Poland: texts about the rebirth of the Polish state and ones showing the dilemmas of the young generation of Jews entering their adult lives at the time of World War I and putting their hopes for emancipation on the Independent Poland. Comparing these narrations with the political-social novels by Żeromski, Nałkowska, Strug or Kaden would form an interesting comparative perspective. The text also contains a supplement to the list of Hebrew fiction works translated into Polish in the years 1869-1939.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 1; 185-195
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce