Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "syntax-semantics" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-49 z 49
    Tytuł:
    The homunculus brain and categorical logic
    Autorzy:
    Awodey, Steve
    Heller, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1047588.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-29
    Wydawca:
    Copernicus Center Press
    Tematy:
    categorical logic
    syntax-semantics
    mind-brain
    Opis:
    The interaction between syntax (formal language) and its semantics (meanings of language) is one which has been well studied in categorical logic. The results of this particular study are employed to understand how the brain is able to create meanings. To emphasize the toy character of the proposed model, we prefer to speak of the homunculus brain rather than the brain per se. The homunculus brain consists of neurons, each of which is modeled by a category, and axons between neurons, which are modeled by functors between the corresponding neuron-categories. Each neuron (category) has its own program enabling its working, i.e. a theory of this neuron. In analogy to what is known from categorical logic, we postulate the existence of a pair of adjoint functors, called Lang and Syn, from a category, now called BRAIN, of categories, to a category, now called MIND, of theories. Our homunculus is a kind of “mathematical robot”, the neuronal architecture of which is not important. Its only aim is to provide us with the opportunity to study how such a simple brain-like structure could “create meanings” and perform abstraction operations out of its purely syntactic program. The pair of adjoint functors Lang and Syn model the mutual dependencies between the syntactical structure of a given theory of MIND and the internal logic of its semantics given by a category of BRAIN. In this way, a formal language (syntax) and its meanings (semantics) are interwoven with each other in a manner corresponding to the adjointness of the functors Lang and Syn. Higher cognitive functions of abstraction and realization of concepts are also modelled by a corresponding pair of adjoint functors. The categories BRAIN and MIND interact with each other with their entire structures and, at the same time, these very structures are shaped by this interaction.
    Źródło:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2020, 69; 253-280
    0867-8286
    2451-0602
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    I-Semantics: Foundational Questions
    Autorzy:
    da Silva, Adriano Marques
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/561356.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Semiotyczne
    Tematy:
    syntax – semantics interface
    generativism
    philosophy of linguistics
    Opis:
    What is the scope of a semantic theory consistent with the theoretical assumptions adopted by the generative program? In this paper I will show that the linguistic theory generically known as generative grammar is an extremely coherent Scientific Research Program and within this descriptive framework it’s possible to characterize the main features of an I-semantics. First, will be presented the hardcore of the generative program, its heuristics and Chomsky’s criticism towards formal semantics. Second, I will compare two approaches: the denotational approach by Larson and Segal and the intensional approach by Paul Pietroski. I argue in favor of Pietroski’s approach, because it is more coherent with the core assumptions of the generative program. The main argument is that syntax, in the context of the generative program is explanatory and, in this very context, semantics is not. Therefore, in order to account for the explanatory role of syntax in the generative program it is necessary to review certain foundational assumptions commonly accepted in formal semantics.
    Źródło:
    Studia Semiotyczne; 2017, 31, 2; 77-112
    0137-6608
    Pojawia się w:
    Studia Semiotyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Partikeln sensu stricto als Komponenten von Phraseologismen
    Autorzy:
    Poźlewicz, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/700208.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Germanistów Polskich
    Tematy:
    phraseology, focus-sensitive particles, modal particles, syntax, semantics
    Opis:
    The paper deals with the group of German idioms that contain in their structure focus-sensitive particles (Operatorpartikeln) or modal particles (Abtönungspartikeln) as their compulsory component. The aim is to investigate their syntactic and semantic properties. The analysed particles are zu, nur, auch, wohl, doch and ja. The idioms are selected from the dictionaries Das große Lexikon der sprichwörtlichen Redensarten by Lutz Röhrich (1991) and Wörterbuch der deutschen Idiomatik by Günther Drosdowski und Werner Scholze-Stubenrecht (1998).
    Źródło:
    Zeitschrift des Verbandes Polnischer Germanisten; 2013, 2, 1
    2353-656X
    2353-4893
    Pojawia się w:
    Zeitschrift des Verbandes Polnischer Germanisten
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A syntax-semantics interface for Tree-Adjoining Grammars through Abstract Categorial Grammars
    Autorzy:
    Pogodalla, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/103827.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Podstaw Informatyki PAN
    Tematy:
    TAGs
    Tree-Adjoining Grammars
    syntax-semantics interface
    ACGs
    Abstract Categorial Grammars
    Opis:
    We present a model of the syntax-semantics interface for Tree-Adjoining Grammars (TAGs). It is based on the encoding of TAGs within the framework of Abstract Categorial Grammars (ACGs). This encoding relies on a functional interpretation of the substitution and adjunction operations of TAGs. In ACGs, the abstract terms representing derivation trees are full-fledged objects of the grammar. These terms are mapped onto logical formulas representing the semantic interpretation of natural language expressions that TAGs can analyze. Because of the reversibility properties of ACGs, this provides a way to parse and generate with the same TAG-encoded grammar. We propose several analyses, including for long-distance dependencies, quantification, control and raising verbs, and subordinate clauses. We also show how this encoding easily extends to other phenomena such as idioms or scope ambiguities. All the lexical data for theses modellings are provided and can be run with the ACG toolkit, a software package dedicated to the development of ACGs that can use these grammars both for parsing and generation.
    Źródło:
    Journal of Language Modelling; 2017, 5, 3; 527-605
    2299-856X
    2299-8470
    Pojawia się w:
    Journal of Language Modelling
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Syntax-driven semantic frame composition in Lexicalized Tree Adjoining Grammars
    Autorzy:
    Kallmeyer, L.
    Osswald, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/103941.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Podstaw Informatyki PAN
    Tematy:
    lexicalized tree adjoining grammars
    syntax-semantics interface
    decompositional frame semantics
    elementary constructions
    metagrammar
    feature structures
    dative alternation
    directed motion expressions
    Opis:
    The grammar framework presented in this paper combines Lexicalized Tree Adjoining Grammar (LTAG) with a (de)compositional frame semantics. We introduce elementary constructions as pairs of elementary LTAG trees and decompositional frames. The linking between syntax and semantics can largely be captured by such construction since in LTAG, elementary trees represent full argument projections. Substitution and adjunction in the syntax then trigger the unification of the associated semantic frames, which are formally defined as base-labelled feature structures. Moreover, the system of elementary constructions is specified in a metagrammar by means of tree and frame descriptions. This metagrammatical factorization gives rise to a fine-grained decomposition of the semantic contributions of syntactic building blocks, and it allows us to separate lexical from constructional contributions and to carve out generalizations across constructions. In the second half of the paper, we apply the framework to the analysis of directed motion expressions and of the dative alternation in English, two well known examples of the interaction between lexical and constructional meaning.
    Źródło:
    Journal of Language Modelling; 2013, 1, 2; 267-330
    2299-856X
    2299-8470
    Pojawia się w:
    Journal of Language Modelling
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    La fragmentation actancielle: vers une analyse « interfacielle » des infinitives de perception directe
    An Alternative Analysis of Syntactic Infinitives of Direct Perception Conducted with the Aid of the Concept of Fragmentation
    Autorzy:
    Marsac, Fabrice
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1051375.pdf
    Data publikacji:
    2012-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    infinitive constructions governed by a verb of perception
    the concept of fragmentation
    syntax-semantics interface
    linguistics and computer science
    Opis:
    This study proposes an alternative analysis of syntactic infinitives of direct perception: the current approach, spanning various fields of linguistics, attempts to articulate the morphosyntactic characteristics of these structures with their different logical, semantic, cognitive, lexical and grammatical properties. The perspective adopted for this purpose is based on a well known computer process: (de) fragmentation.
    Źródło:
    Studia Romanica Posnaniensia; 2012, 39, 4; 85-97
    0137-2475
    2084-4158
    Pojawia się w:
    Studia Romanica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zróżnicowanie składniowe i semantyczne czasownikowych wykładników fałszu
    Syntactic and Semantic Differences between Polish Falsehood Verbs
    Autorzy:
    Zaucha, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/568219.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    falsehood verbs
    semantics
    syntax
    Opis:
    The aim of the paper is to indicate the most general types of Polish falsehood verbs. The presented typology is based on their syntactic and semantic features. Depending on what kind of an argument a verb takes, the propositional or the nominal one, and if it co-occurs with the phrease w milczeniu or milcząc (keeping silence) or not, we obtain four types of falsehood verbs. We can distinguish VFL+sent. verbs, which take a proposition as an argument and refer to the activity which cannot be performed in agent's silence, like bajać, że, bajdurzyć, że, bredzić, że, bujać, że, chrzanić, że, kręcić, że. Some of them assert the speaker's knowledge of what is said, while others implicate the speaker's ignorance of the propositional content. There is also a group of VFS+sent. verbs, which take a proposition as an argument and can be left without an actual utterance, like blefować, żę, fantazjować, że, nabrać kogoś, że, symulować, że, upozorować, że. They include verbs which tell us about bad intentions of the agent. Verbs of the next type, i.e. VFL-sent., do not take a propositional argument and do not allow silent performance, these include: koloryzować coś, minąć się z prawdą, ołgać kogoś, pleść trzy po trzy, przeinaczyć coś, wyssać z palca. They differ depending on what kind of object the agent is dealing with. In the last type, we classify VFS-sent. verbs, which do not take a propositional argument and the activities they denote can be done without an actual utterance, for example: kantować kogoś, manipulować kimś, podrobić coś, przywłaszczyć sobie, sfabrykować coś, sfałszować coś. Some of them presuppose negative evaluation of the agent while others do not.
    Źródło:
    Linguistica Copernicana; 2015, 12; 107-122
    2080-1068
    2391-7768
    Pojawia się w:
    Linguistica Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    High-level methodologies for grammar engineering. Introduction to the special issue
    Autorzy:
    Duchier, D.
    Parmentier, Y.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/103817.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Podstaw Informatyki PAN
    Tematy:
    grammar engineering
    formal language
    syntax
    semantics
    Opis:
    Grammar engineering is the task of designing and implementing linguistically motivated electronic descriptions of natural language (socalled grammars). These grammars are expressed within well-defined theoretical frameworks, and offer a fine-grained description of natural language. While grammars were first used to describe syntax, that is to say, the relations between constituents in a sentence, they often go beyond syntax and include semantic information. Grammar engineering provides precise descriptions which can be used for natural language understanding and generation, making these valuable resources for various natural language applications, including textual entailment, dialogue systems, or machine translation. The first attempts at designing large-scale resource grammars were costly because of the complexity of the task (Erbach 1990) and of the number of persons that were needed (see e.g. Doran et al. 1997). Advances in the field have led to the development of environments for semi-automatic grammar engineering, borrowing ideas from compilation (grammar engineering is compared with software development) and machine learning. This special issue reports on new trends in the field, where grammar engineering benefits from elaborate high-level methodologies and techniques, dealing with various issues (both theoretical and practical).
    Źródło:
    Journal of Language Modelling; 2015, 3, 1; 5-19
    2299-856X
    2299-8470
    Pojawia się w:
    Journal of Language Modelling
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Social Media and Changes in the Language of Polish and Korean Youth
    Autorzy:
    Juszczyk, Stanisław
    Yongdeog, Kim
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2036231.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    social media
    language of Polish and Korean youth
    semantics and syntax of language of the youth
    virtual cultural institutions
    Opis:
    Currently, quick and profound changes occur in the sphere of language. The reasons for this are frequent and longterm interactions of the contemporary teenagers with social media, such as: Facebook, My Space, Flickr, online computer games and virtual realities, such as Club Penguin, Second Life and the Sims; websites collecting videos and pictures, such as YouTube; blogs (e.g. blogger, microblogger, Twitter), as well as the use of mobile telephony and smartphones, namely mobile phones and pocket computers, including iPod touch – a multifunctional computer with access to the Internet or iPhone – being a combination of a mobile phone with an entertainment platform and online messenger, as well as email. The aforementioned media offer teenagers a place to meet and quickly communicate with each other, and this phenomenon is growing exponentially. Social media encourage to experiment with language in order for everyday language to better reflect reality. This results, to a great extent, in depletion of language of the youth, simplification and introduction of new codes. This article is an attempt to describe this “new” language of Polish and Korean youth, as well as answer the following questions: Do the analyzed changes threaten the Polish and Korean language identity and orthography? Have English phrases become a permanent code of communication between teenagers in the two countries?
    Źródło:
    Kultura i Edukacja; 2015, 4 (110); 50-65
    1230-266X
    Pojawia się w:
    Kultura i Edukacja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza semantyczno-składniowa wybranych jednostek z segmentem wystarczy
    The semantic-syntactic analysis of the chosen lexical units with the word wystarczy
    Autorzy:
    Linsztet, Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/568164.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    wystarczy
    lexical unit
    semantics
    syntax
    verb
    Opis:
    The paper presents the results of the analysis of the following lexical units with the word wystarczy: cośa wystarczyło, żeby p; cośa wsytarczyło do tego, żeby p; cośa wystarczyło komuśn do czegośb; wystarczyło, że q, a p. On the basis of the analysis of their valency and the conducted tests, the author states that all these lexical items imply that an event/a state of affairs caused another event/state of affairs and that someone, basing on their knowledge about the world, could think that this would not have happened. Further research has proven that two of those lexical units - cośa wystarczyło komuśn do czegośb, and cośa wystarczyło do tego, żeby p - imply, moreover, that an event/a state of affairs, caused by another event/state of affaits, was somehow desired. It has also turned out that the speaker using cośa wystarczyło komuśn do czegośb or wystarczyło, że q, a p, informs that the resultant event/state of affairs occurred right after the causative event/state of affairs.
    Źródło:
    Linguistica Copernicana; 2016, 13; 173-199
    2080-1068
    2391-7768
    Pojawia się w:
    Linguistica Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Morpho-syntactic study of determinant constructs activated by the Italian variable demonstrative pronoun 'quello'
    Autorzy:
    Szantyka, Izabela Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/605742.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    demonstratives
    morpho-syntax
    determination
    pragma-semantics
    Opis:
    Der Band enthält die Abstracts ausschließlich in englischer Sprache.
    The aim of the present paper is to review, describe and analyze determinant constructs, activated by the Italian variable demonstrative pronoun quello. The main corpus of the study consists on the discrimination and description of the morpho-syntactic peculiarities of the constructions in question, which can be identified with three structural types of determination (adjectival, prepositional and relative), in the interior of which atypical and more complex cases may be observed and give scope for uncertainty as to the typological classification. Further to this, the article offers a summary explanation and illustration of the difference between determinant and appositive sequences, as well as a concise description of the specific features of the determinant demonstrative and its sequences, relating to its referential, semantic, pragmatic and textual potential.
    Том не содержит аннотаций на английском языке.
    Źródło:
    Lublin Studies in Modern Languages and Literature; 2017, 41, 2
    0137-4699
    Pojawia się w:
    Lublin Studies in Modern Languages and Literature
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O gramatyce w słowniku. Badania korpusowe w leksykografii dwujęzycznej
    Autorzy:
    Taborek, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/504786.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Komisja Nauk Filologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział we Wrocławiu
    Tematy:
    lexicography
    dictionary
    verb
    semantics
    grammar
    syntax
    Opis:
    The main objective of this article is to show the influence of the corpus studies on the lexicographic accuracy. The research focuses on the Polish and German verbs which grammatical subject may be expressed by a sentence, phrase or infinitival construction. The analysis uses three verbs taken from the two languages, which represent three semantic groups: verbs representing the emotional state, occurrence verbs and evaluative verbs. The lexicographic description of the already mentioned above verbs that can be seen in both monolingual and bilingual dictionaries is taken here under investigation. What is more, the author tries to indicate that the lexicographic approach to the corpus analysis of the so called lexical grammar may also appear to be very helpful. The fact that lexicography should base on text corpora in order to provide a more detailed and precise lexicographic description can be supported by the presented in the article analysis of the verbs taken from Polish-English dictionary. The Polish-English dictionary published by the Polish Scientific Publishers PWN uses the language corpus and, therefore, shows the examples of the subject realization in the sentences. This provides the user of the dictionary with the accurate lexicographic interpretation and the context of the verb in which it appears.
    Źródło:
    Academic Journal of Modern Philology; 2012, 1; 129-137
    2299-7164
    2353-3218
    Pojawia się w:
    Academic Journal of Modern Philology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Русские verba sentiendi в модели экспликативного синтаксиса
    Autorzy:
    Kiklewicz, Aleksander
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2032593.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    semantics
    verba sentiendi
    semantic syntax
    explicative syntax
    valence
    distributional pattern
    modern Russian
    Źródło:
    Slavia Orientalis; 2018, LXVII, 1; 89-115
    0037-6744
    Pojawia się w:
    Slavia Orientalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Walencja rosyjskich "verba sentiendi" w świetle składni eksplikacyjnej
    Autorzy:
    Kiklewicz, Aleksander
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/678722.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    semantics
    verba sentiendi
    semantic syntax
    explicative syntax
    valency
    valency scheme
    Russian language
    Opis:
    Valency of Russian verba sentiendi in the light of explicative syntaxThe subject of this article are syntactic (distributional) properties of Russian sentimental verbs (denoting emotions, moods, affects, passions etc.) in a synchronistic view. 319 units of modern Russian language are studied using a theoretical model of explicative syntax, i.e., representation of the propositional structure at the level of grammaticalization of certain argument positions (defined in terms of grammatical classes). The author distinguishes some distributional patterns noted in the source material (explicative schemes), describing them with reference to the meaning of the lexical class as well as to their frequency (functionality). Walencja rosyjskich verba sentiendi w świetle składni eksplikacyjnejPrzedmiotem niniejszego artykułu są składniowe (dystrybucyjne) właściwości rosyjskich verba sentiendi (nazw uczuć, emocji, afektów, nastrojów i in.) w ujęciu synchronicznym. Przy zastosowaniu teoretycznego modelu składni eksplikacyjnej zbadano 319 jednostek współczesnego języka rosyjskiego. Autor przedstawia wyodrębnione w materiale źródłowym wzorce/modele dystrybucyjne (schematy eksplikacyjne) i opisuje je z uwzględnieniem znaczenia klasy leksykalnej, jak również ze względu na ich częstość reprezentacji (funkcjonalność).
    Źródło:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2018, 53
    2392-2435
    0081-7090
    Pojawia się w:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Argumenty i modyfikatory – głos w dyskusji
    Autorzy:
    Danielewiczowa, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/567886.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    semantics
    syntax
    arguments
    modifiers
    semantyka
    składnia
    argumenty
    modyfikatory
    Opis:
    In this article the argument – modifier distinction in the verb structure is reconsidered. The author emphasizes the necessity and importance of this linguistic opposition, stating that its nature is semantical, therefore it cannot be detected and satisfactorily grasped by exclusively formal tests. In the paper the number of examples which have been the subject of controversy are discussed, some diagnostic tests are verified as well as certain new arguments in favour of the distinction are given.
    W artykule po raz kolejny rozważane jest rozróżnienie między argumentami a modyfikatorami w strukturze czasownika. Autorka podkreśla ważność i niezbywalność tej językowej opozycji, stwierdzając, że ma ona charakter semantyczny, a zatem nie może zostać wykryta ani uchwycona w satysfakcjonujący sposób wyłącznie za pomocą testów formalnych. W opracowaniu dyskutowane są przykłady budzące kontrowersję, poddaje się też weryfikacji wybrane testy diagnostyczne, jak również przedstawia się nowe argumenty na rzecz tytułowego rozróżnienia.
    Źródło:
    Linguistica Copernicana; 2017, 14
    2080-1068
    2391-7768
    Pojawia się w:
    Linguistica Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Alternacja lokatywna w wybranych leksykalnych bazach danych
    Autorzy:
    Pałka, Patrycja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2084301.pdf
    Data publikacji:
    2020-02
    Wydawca:
    Towarzystwo Kultury Języka
    Tematy:
    verb
    locative alternation
    regular polysemy
    semantics
    syntax
    lexicography
    Opis:
    The object of interest in this paper is verbs describing situations where substances or objects are being removed from a surface. Such verbs are characterised by being subject to locative alternation, which could be exemplified by constructions such as: Dozorca zamiata śmieci z ulicy. → Dozorca zamiata ulicę (ze śmieci) (The caretaker is sweeping litter from the street. → The caretaker is sweeping the street (to remove litter)). The phenomenon of alternation consists in regular variantivity in the syntactic manifestation of verb arguments, whereas locative alternation, according to Beth Levin, concerns at least two manners of expressing arguments assuming the following properties: 1. ‘an object changing its location’ (locatum argument), and 2. ‘a location’ (location argument) in a sentence (Levin 1993: 50). The principal objective of the paper is to discuss whether and how locative alternation is taken into account and described in selected Polish-, English-, and Russian-language specialist lexicographic publications, such as: the Valence Dictionary (Walenty), FrameNet, and Leksykograf (Lexicographer), a base of Russian verbs. The analysis is also aimed to answer the question if the alternating syntactic structures reveal any change in the communicated content and, more specifi cally, in the manner of illustrating a given situation.
    Źródło:
    Poradnik Językowy; 2020, 771, 2; 61-81
    0551-5343
    Pojawia się w:
    Poradnik Językowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Constructions with Lexical Integrity
    Autorzy:
    Asudeh, A.
    Dalrymple, M.
    Toivonen, I.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/103943.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Podstaw Informatyki PAN
    Tematy:
    syntax
    lexicon
    semantics
    constructions
    Lexical Integrity
    templates
    Swedish
    Dutch
    LFG
    Glue Semantics
    Opis:
    Construction Grammar holds that unpredictable form-meaning combinations are not restricted in size. In particular, there may be phrases that have particular meanings that are not predictable from the words that they contain, but which are nonetheless not purely idiosyncratic. In addressing this observation, some construction grammarians have not only weakened the word/phrase distinction, but also denied the lexicon/grammar distinction. In this paper, we consider the word/phrase and lexicon/grammar distinction in light of Lexical-Functional Grammar and its Lexical Integrity Principle. We show that it is not necessary to remove the word/phrase distinction or the lexicon/grammar distinction to capture constructional effects, although we agree that there are important generalizations involving constructions of all sizes that must be captured at both syntactic and semantic levels. We use LFG’s templates, bundles of grammatical descriptions, to factor out grammatical information in such a way that it can be invoked either by words or by construction-specific phrase structure rules. Phrase structure rules that invoke specific templates are thus the equivalent of phrasal constructions in our approach, but Lexical Integrity and the separation of word and phrase are preserved. Constructional effects are captured by systematically allowing words and phrases to contribute comparable information to LFG’s level of functional structure; this is just a generalization of LFG’s usual assumption that “morphology competes with syntax” (Bresnan, 2001).
    Źródło:
    Journal of Language Modelling; 2013, 1, 1; 1-54
    2299-856X
    2299-8470
    Pojawia się w:
    Journal of Language Modelling
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Geruchsbezeichnungen in der Übersetzung am Beispiel des Romans Das Parfum. Die Geschichte eines Mörders von Patrick Süskind
    Autorzy:
    Pachniowska, Jolanta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/919785.pdf
    Data publikacji:
    2012-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Translation criticism
    Semantics
    Morphology
    Syntax
    Context
    Translation analysis
    Opis:
    The aim of the following article is to present the results of the translation of smell lexemes used in the Novel Parfume: The Story of a Murderer by Patrick Süskind and their Polish equivalents in Pachnidło. Historia pewnego mordercy by Małgorzata Łukasiewicz. The article discusses semantic, lexical and syntactical problems, influence of the context on the translation and the results of the analysis.
    Źródło:
    Glottodidactica. An International Journal of Applied Linguistics; 2012, 39, 1; 37-46
    0072-4769
    Pojawia się w:
    Glottodidactica. An International Journal of Applied Linguistics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odmianki znaczeniowe czasowników w opisie semantyczno‑syntaktycznym i w praktyce leksykograficznej (na przykładzie języka bułgarskiego)
    Autorzy:
    Korytkowska, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/677719.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    semantics
    syntax
    lexicography
    homonymy
    dictionary entry
    Bulgarian language
    Opis:
    The exponents of the category of definiteness / indefiniteness and a certain type of expressive expressions in Bulgarian and PolishThe paper focuses on the functions of the pronoun exponents of the semantic category of definiteness / indefiniteness in Bulgarian examples of the following type: Свършихме я. Тънко я преда. Свърши се вашата, etc. Their reference to sentences such as Свършихме я тази работа. allows interpreting the function of the phrase as thematic. This type of sentences was confronted with examples such as Тя му я изтърси една… И ти ми ги говориш едни… The features of intonation and the semantic features of the double object phrase indicate its rhematic nature. Specific formal traits of such sentences, including the usage of the exponents of the category of definiteness / indefiniteness, are related with their expressive markedness.
    Źródło:
    Slavia Meridionalis; 2010, 10
    1233-6173
    2392-2400
    Pojawia się w:
    Slavia Meridionalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przydatność analizy semantycznej i składniowej do badań nad tekstem. Wybrane tytuły w słoweńskich tekstach popularnonaukowych
    Autorzy:
    Zatorska, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/678934.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Slovene language
    semantics
    syntax
    titles
    popular science discourse
    Opis:
    The usefulness of semantic and syntax analysis in discourse analysis. Chosen titles in Slovene popular science textsThe article is devoted to chosen titles and subtitles in Slovene-language popular science texts about Slovene history. The data comprise 110 examples taken from the three Slovene popular science books. The analysed phrases have different forms (nouns, adjective-modified nouns, nominalizations). The conducted study is methodologically based on semantic and syntax analysis – the analysis of the ways of realization of the predicate-argument structure on which a given initial para-text is founded – as applied in the context of textual analysis of scientific, and especially popular scientific, discourse. The author of the article investigates the relation between the given title and the content of the corresponding portion of the macro-text. Particularly interesting are titles formed by means of nominalization, that is to say – by means of a transformation of predicate-argument structure. When used as titles, nominalizations confirm their expected semantic and syntax features, such as the capacity for the omission of chosen elements, increased generality and the same time compactness of the message. They also proved fruitful elements of the strategies of macro-text construction based on using appropriate titles. Przydatność analizy semantycznej i składniowej do badań nad tekstem. Wybrane tytuły w słoweńskich tekstach popularnonaukowychArtykuł dotyczy wybranych tytułów rozdziałów i podrozdziałów w książkach popularnonaukowych o historii Słowenii. Materiał obejmuje 110 przykładów z języka słoweńskiego o zróżnicowanej postaci – rzeczowników, rzeczowników modyfikowanych przez przymiotniki, wyrażeń przyimkowych. Podjęte badania wpisują się w analizę semantyczno-składniową, czyli analizę sposobów realizacji potencjalnej struktury predykatowo-argumentowej fundującej dany paratekst inicjalny, w kontekście badań nad tekstem, zwłaszcza w ramach dyskursu naukowego w odmianie popularnonaukowej. Analizie poddano relację między tytułem a opatrzonym przez ten tytuł fragmentem makrotekstu. Szczególnie interesujące okazały się tytuły będące nominalizacjami, czyli transformacjami struktur predykatowo-argumentowych. Frazy o postaci nominalizacji w tytułach potwierdziły standardowe obserwacje semantyczno-składniowe łączone zwykle z transpozycją w nomen (możliwość redukcji wybranych składników, większą ogólność, a zarazem kondensację przekazu). Okazały się także owocne w strategiach budujących makrotekst poprzez użycie odpowiedniego tytułu.
    Źródło:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2016, 51
    2392-2435
    0081-7090
    Pojawia się w:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    L'article comme exposant de l'aspect ? La valeur aspectuelle du SN et la valeur aspectuelle d'une collocation verbo-nominale
    An aspectual analysis of the noun phrase
    Autorzy:
    Muryn, Teresa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1048806.pdf
    Data publikacji:
    2015-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    semantics
    syntax
    verbal aspect
    article
    noun phrase
    collocation
    Opis:
    The definition of aspect as a semantic category enables aspectual analysis of the NP to be carried out. Noun phrases are viewed as aspectually equivalent to VPs. In both cases, the analyses are likely to be conducted along the same set of principles of aspectual decomposition. The point is to ascertain whether and how the category of aspect may contribute to the contrastive description of articles between  a language with no articles and an article-language.
    Źródło:
    Studia Romanica Posnaniensia; 2015, 42, 1; 49-62
    0137-2475
    2084-4158
    Pojawia się w:
    Studia Romanica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Między langue a parole: język w perspektywie kodowania
    Between Langue and Parole: Language in the Perspective of Coding
    Autorzy:
    Linde-Usiekniewicz, Jadwiga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/568205.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    langue
    parole
    speaker’s perspective
    encoding grammar
    semantics
    syntax
    Opis:
    The paper discusses a claim, presented by Linde-Usiekniewicz in her book From Conflict Through Compromise to Collaboration: Semantics, Syntax and Information Structure in Natural Languages, about similarities between some elements of her framework and de Saussure’s langue vs. parole distinction. The framework discussed, called Encoding Grammar, distinguishes language structures that comprise lexical units and their configurations available within a given language and representations of sentences and utterances that appear at different stages of encoding. The paper argues that while there is some valid correspondence between the notion of structure and that of langue, the analogy does not hold for representations and parole.
    Źródło:
    Linguistica Copernicana; 2013, 2(10); 91-105
    2080-1068
    2391-7768
    Pojawia się w:
    Linguistica Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Operatory gradacji maksymalnie, minimalnie – różnice w zakresie łączliwości z przymiotnikami i przysłówkami
    Operators of gradation: maksymalnie (maximally), minimalnie (minimally). Differences in connectivity with adjectives and adverbs
    Autorzy:
    Piotrowska, Adrianna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2151258.pdf
    Data publikacji:
    2021-11
    Wydawca:
    Towarzystwo Kultury Języka
    Tematy:
    semantics
    syntax
    metapredicative operators
    gradation
    grammatical category of degree
    Opis:
    This paper presents an analysis of semantic and lexical connectivity of lexical units assuming the form maksymalnie (maximally), minimalnie (minimally). They are treated as metapredicative operators, or – to be more precise – as operators of gradation, while in fact they are representatives of metalevels. The paper focuses in particular on presenting limitations to the connectivity between the examined operators and the adjectives and adverbs that are called parametric and evaluative in the relevant literature. The analysed lexemes collocate with adjectives and adverbs that are relative in nature. The analyses were conducted based on the dictionary descriptions and examples of usage of the units derived from the National Corpus of Polish (NKJP). The paper uses methods applied in structural grammar and semantics.
    Źródło:
    Poradnik Językowy; 2021, 788, 9; 51-62
    0551-5343
    Pojawia się w:
    Poradnik Językowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Semantyka staropolskich terminów bartniczych – na przykładzie (po)łazić pszczoły/miód – w ujęciu kognitywnym
    Autorzy:
    Pałka, Patrycja
    Kwaśnicka-Janowicz, Agata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/678848.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Old Polish beekeeping terminology
    frame semantics
    syntax
    event schema
    Opis:
    Semantics of Old Polish Beekeeping Terms: The Case of (po)łazić pszczoły/miód ‘Take Honey from the Bees’ in a Cognitive PerspectiveThis article aims to explain the process of terminologisation of the verb (po)łazić in beekeeping terminology. We present its stages and hypotheses concerning the semantics of the Old Polish term under consideration, including possible event schemas and its non-prepositional syntax. The analysis indicates that the terminologisation of word combinations with the verb (po)łazić in beekeeping terminology: (po)łazić pszczoły/miód ‘take honey from the bees’ involved the process of shifting the semantic dominant and, consequently, changing the event schema (“self-motion schema” → “caused motion schema” or “transfer”). On the level of syntactic analysis, we put forward a hypothesis about the possible origin of the non-prepositional structure generated as a result of transformation of the prepositional phrase: łazić po pszczoły/miód → połazić pszczoły/miód with a general meaning ‘perform the action directed at the singled-out object that changes its location as a result’.Semantyka staropolskich terminów bartniczych – na przykładzie (po)łazić pszczoły/miód – w ujęciu kognitywnym Celem pracy jest wyjaśnienie zjawiska terminologizacji czasownika (po)łazić w użyciu bartniczym – przedstawienie jej etapów oraz hipotez dotyczących semantyki badanego terminu staropolskiego, w tym realizowanych możliwych schematów zdarzeń, oraz jego bezprzyimkowej składni. Analiza pokazuje, że proces terminologizacji badanych połączeń wyrazowych: (po)łazić pszczoły/barć/miód polegał na przesuwaniu się dominanty znaczeniowej, a w konsekwencji zmiany schematu zdarzenia (samoprzemieszczanie → powodowanie ruchu lub przekazywanie). Z kolei w analizie składniowej badanego terminu postawiona została hipoteza o możliwym pochodzeniu konstrukcji bezprzyimkowej z przekształcenia formacji z wyrażeniem przyimkowym: łazić po pszczoły/ miód → połazić pszczoły/miód o znaczeniu ogólnym ‘wykonać daną czynność ukierunkowaną na wyróżniony obiekt, który w wyniku tej czynności zmienia swoją lokalizację’.
    Źródło:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2019, 54
    2392-2435
    0081-7090
    Pojawia się w:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Propositions pour un dictionnaire des moyens d’intensification
    Tentative guidelines on a dictionary of intensifiers
    Autorzy:
    Pilecka, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1048812.pdf
    Data publikacji:
    2015-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    semantics
    syntax
    lexicography
    intensification
    intensifier
    collocation
    motif
    electronic dictionary
    Opis:
    The growing body of literature on intensifiers enables us to circumscribe the scope of the phenomenon more accurately and to identify rigorously its linguistic realizations. Yet, the latter are clearly underrepresented or inconsistently treated both in general dictionaries and in textbooks. That is why the need arises to work up a dictionary devoted to means of intensification so that it can serve as a tool to students of French. Rather than simply listing these means, it should be conceived of as a lexicongrammar enabling users both to vary particular forms and to respect syntactic and combinatory constraints. Additionally, it should account for when registers can be conveniently switched. The present paper aims at giving some hints on how such a disctionary should be prepared.
    Źródło:
    Studia Romanica Posnaniensia; 2015, 42, 1; 83-96
    0137-2475
    2084-4158
    Pojawia się w:
    Studia Romanica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Complex words and phrases: syntax and semantics
    Сложные слова и словосочетания: синтаксис и семантика
    Autorzy:
    Толстая, Светлана М.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2084559.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Complex words
    phrases
    word condensation
    syntax
    semantics
    derivation
    Russian language
    Opis:
    The author, following the concept of E. Benveniste, considers complex words as a product not only of word-formation derivation, but also of syntactic trans-formation (condensation) of phrases. The object of the transformation is phrases as composite syntactic and semantic constructions, but the derivation itself, i.e. the formation of complex words is carried out in the language according to the same rules as the derivation of simple (not complex) words, and with the same formal techniques as word formation in general, i.e. by affixation and transformation of components of complex words (truncation, interfixation, accent shifts, etc.). At the same time, the syntactic and semantic relations between components that are characteristic of generating phrases retain their meaning in the structure of derived complex words, no matter what models of derivation (semantic and word-forming) they may relate to. Complex words of the same type in their word-formation structure can have completely different semantics, depending on the syntactic and semantic relations that link the components of the original phrases. The article offers a typology of complex words in the Russian language in terms of their "internal" syntactic and semantic structure. In composites derived from predicative phrases, there are subject, object, locative, temporal, and other semantic models of relations between a predicate and a dependent word. Composites with a supporting noun can be derived both from phrases with a com-positional connection, and from phrases with a subordinate connection (with relations of functional, comparative, and attributive dependence in a broad sense). Similarly, composites with a reference adjective, numeral, and counting words are analyzed. The article contains a criticism of some provisions of the academic "Russian grammar" (1980).
    Źródło:
    Rocznik Slawistyczny; 2020, 69; 157-180
    0080-3588
    Pojawia się w:
    Rocznik Slawistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kilka uwag o formalizacji argumentu propozycjonalnego pCaus w zdaniach z przyimkowymi kauzatywnymi wyrażeniami predykatywnymi w języku bułgarskim
    Autorzy:
    Banasiak, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/677857.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Bulgarian language
    syntax
    causativity
    predicate-argument structure
    preposition
    nominalization
    semantics
    Opis:
    Some remarks on the formalization of the propositional argument pCaus in sentences with prepositional causative predicative expressions in Bulgarian The paper focuses on the means of expressing propositional arguments in sentences with prepositional causative predicative expressions. Special attention is devoted to the causal argument (pCaus) and the processes of syntactic condensation and decondensation. Kilka uwag o formalizacji argumentu propozycjonalnego pCaus w zdaniach z przyimkowymi kauzatywnymi wyrażeniami predykatywnymi w języku bułgarskim W artykule skoncentrowano się na środkach wyrażania argumentów propozycjonalnych w zdaniach z przyimkowymi kauzatywnymi wyrażeniami predykatywnymi. Więcej miejsca poświęcono argumentowi przyczynowemu (pCaus) oraz procesom kondensacji i dekondensacji składniowej.
    Źródło:
    Slavia Meridionalis; 2018, 18
    1233-6173
    2392-2400
    Pojawia się w:
    Slavia Meridionalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przymiotniki 'maksymalny', 'minimalny' w systemie współczesnej polszczyzny
    Adjectives 'maksymalny' [maximal] and 'minimalny' [minimal] in the contemporary Polish language system
    Autorzy:
    Piotrowska, Adrianna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29431722.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    przymiotnik
    gradacja
    składnia
    semantyka
    łączliwość
    adjective
    gradation
    syntax
    semantics
    compositionality
    Opis:
    Artykuł skupia się na parze antonimicznych przymiotników o postaci maksymalny, minimalny oraz wskazaniu ich miejsca w systemie współczesnej polszczyzny, poprzez analizę ich łączliwości składniowo-semantycznej. Wykorzystuje do tego fragmenty klasyfikacji Krystyny Kallas i Jadwigi Wajszczuk i sprawdza, jakie cechy przysługują badanym jednostkom i do jakich klas mogą należeć. Przymiotniki te można traktować jako leksykalne wykładniki superlatywu, a ich znaczenie skupione jest wokół pojęcia możliwości – maksymalny ‘największy z możliwych do osiągnięcia’, minimalny – ‘najmniejszy z możliwych do osiągnięcia’.
    The article focuses on the pair of antonymous adjectives maksymalny (maximal) and minimalny (minimal) and examines their position within the contemporary Polish language system through an analysis of their syntactic-semantic compositionality. It utilizes excerpts from the classifications by Krystyna Kallas and Jadwiga Wajszczuk to determine the characteristics attributed to these adjectives and the classes they may belong to. These adjectives can be regarded as lexical expressions of superlatives, with their meaning revolving around the concept of possibility – maksymalny denoting the ‘greatest among the achievable possibilities’ and minimalny denoting the ‘smallest among the achievable possibilities’.
    Źródło:
    Linguistica Copernicana; 2023, 20; 157-178
    2080-1068
    2391-7768
    Pojawia się w:
    Linguistica Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Unbearable Lightness of Being a Copula in Latin: on a Textual Problem in Ciceros Oration<i>in Defence of Publius Sestius</i>
    Autorzy:
    Jakielaszek, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/620689.pdf
    Data publikacji:
    2007-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Latin language
    syntax
    minimalist
    natural language semantics
    textual criticism
    Cicero
    Marcus Tullius
    Opis:
    A textual problem from Cicero's oration In defence of Publius Sestius is discussed in order to determine syntactic and semantic consequences of editorial choices. The discussion involves semantic and syntactic properties of Latin past participles within a minimalist setting. A detailed investigation of the passage indicates that a textual variant not accepted by most editors is to be preferred.
    Źródło:
    Research in Language; 2007, 5; 81-107
    1731-7533
    Pojawia się w:
    Research in Language
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Українсько-польські синтаксичні паралелі у сучасних мовознавчих дослідженнях
    Ukrainian-Polish syntactic parallels in the contemporary linguistic studies
    Autorzy:
    Magas, Nataliya
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31343289.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    синтаксис
    українська мова
    польська мова
    семантика
    syntax
    Ukrainian language
    Polish language
    semantics
    Opis:
    У статті зроблено огляд наукових досліджень останнього періоду у сфері зіставного синтаксису української і польської мов. Висвітлено проблематику вивчення синтаксичних паралелей у двох мовах у монографічних працях відомих славістів. Здійснено аналіз праць за тематикою синтаксичних зв’язків української та польської мов, здійснених у монографіях, навчальних посібниках, численних статтях.
    Reviews of the latest research papers on the comparative syntax of Ukrainian and Polish languages are discussed in the article. The syntactic parallels in two languages are described in the monographic works of famous Slavicists. The analysis of scientific works on syntactic connections of Ukrainian and Polish languages is worked out in monographs, textbooks, numerous articles.
    Źródło:
    Studia Ucrainica Varsoviensia; 2021, 9; 39-51
    2299-7237
    Pojawia się w:
    Studia Ucrainica Varsoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Meaning of וַַיַַּעַַל בְְּכָָל־הָָאָָרֶֶץ in 2 Kgs 17:5a. The Semantic and Syntactic Study of the Phrase with Particular Interest in the Verb עלה and the Preposition בְְּ
    Autorzy:
    Kinowski, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20679247.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    semantics of √ עלה ,
    semantics of בְְּ
    Hebrew syntax
    translation technique
    fall of Samaria
    Hosea (king)
    Shalmaneser (king)
    Books of Kings
    Opis:
    The expression וַיַַּעַַַל בְְּכָָל־הָָאָָרֶֶץ in 2 Kgs 17:5a is apparently simple and devoid of semantic or syntactic difficulty. This Hebrew phrase is, however, interpreted variously by the scholars who generate a considerable plurality of its translations. The problem appears to lie in the diversity with which the meaning of the verb √ עלה and of the preposition בְְּ, and further, their semantic and syntactic relation in 2 Kgs 17:5a, are interpreted. The examination of these lexemes’ semantics and their interrelated syntax in the Hebrew text leads to the following conclusions: (1) the verb √ עלה has there a technical-military meaning “to invade, attack, march against;” (2) it is used stereotypically and from the sociolinguistic perspective it denotes the nuance of an upward movement; (3) the meaning of בְְּ is spatial in 2 Kgs 17:5a and marks an area moved through; (4) the syntactic relation √ בְּ + עלה is not equivalent to √ עַל + עלה , and consequently, the technical-military meaning of the verb does not remove the spatial meaning of the preposition. It is proposed to translate 2 Kgs 17:5a in a following way: “And then (the king of Assyria) marched up throughout the whole country.” Such a rendering expresses both the Assyrian military actions, a physical movement upwards, and the area moved through. From the historical point of view, it describes the first stage of the Assyrian attack, the invasion going throughout the whole country of king Hosea (v. 5a), followed by an attack directed against its capital, Samaria (v. 5bc). Other interpretations (translations), either ignoring or highlighting one of the discussed features only, may be considered incomplete, questionable or unacceptable from the semantic and syntactic point of view.
    Źródło:
    The Biblical Annals; 2023, 13, 4; 563-590
    2083-2222
    2451-2168
    Pojawia się w:
    The Biblical Annals
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Model składni semantycznej w badaniach historycznojęzykowych. Możliwości i perspektywy
    Autorzy:
    Słoboda, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/567888.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    syntax
    diachrony
    methodology
    semantics
    predicate-argument structure
    składnia
    diachronia
    metodologia
    semantyka
    struktura predykatowo-argumentowa
    Opis:
    In the article the author puts the question, is it possible to apply the semantic model of syntax to diachronic research. In the current works on historical syntax two research directions have dominated : traditional syntax and structuralism. These methodologies only, to some extent, made it possible to describe phenomena occurring in the development of the Polish syntactic constructions. The model presented in “Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia” was collated with the conception of the medieval Polish syntax proposed by Krążyńska, Mika and Słoboda. The aim of the article is to indicate those syntactic phenomena which can be employed and those elements of the semantic model which are in need of modification to become a useful tool for diachronic interpretation of linguistic facts. The text constitutes one of many comments in the discussion about the relation between diachrony and synchrony in linguistics.
    W artykule autorka stawia pytanie, czy jest możliwe zastosowanie modelu składni semantycznej do badań diachronicznych. W dotychczasowych opracowaniach składni historycznej dominowały dwa kierunki badawcze: składnia tradycyjna i strukturalizm. Ich metodologia tylko w pewnym zakresie pozwalała opisać zjawiska występujące w rozwoju konstrukcji syntaktycznych polszczyzny. Autorka odnosi model wypracowany przez autorów „Gramatyki współczesnego języka polskiego” do koncepcji opisu składni średniowiecznej stworzonej przez Z. Krążyńską, T. Mikę i A. Słobodę. Celem artykułu jest wskazanie tych zjawisk składniowych, w wypadku których jest to możliwe oraz tych elementów modelu, które wymagają modyfikacji, by stać się użytecznym narzędziem do interpretacji faktów językowych ujmowanych historycznie. Tekst jest kolejnym głosem w toczącej się dyskusji na temat relacji diachronia – synchronia.
    Źródło:
    Linguistica Copernicana; 2017, 14
    2080-1068
    2391-7768
    Pojawia się w:
    Linguistica Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Universality of Logic
    Autorzy:
    Woleński, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/749938.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    universality
    logica docents
    logica utens
    first-order logic
    consequence operation
    model
    syntax
    semantics
    expressive power
    Opis:
    This paper deals with the problem of universality property of logic. At first, this property is analyzed in the context of first-order logic. Three senses of the universality property are distinguished: universal applicability, topical neutrality and validity (truth in all models). All theses senses can be proved to be justified. The fourth understanding, namely the amount of expressive power, is connected with the criticism of the first-order thesis: first-order logic is the logic. The categorical approach to logic is presented as associated with the last understanding of universality. The author concludes that two senses of universality should be sharply discriminated and defends the first-order thesis.
    Źródło:
    Bulletin of the Section of Logic; 2017, 46, 1/2
    0138-0680
    2449-836X
    Pojawia się w:
    Bulletin of the Section of Logic
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiany funkcji znaczeniowych północnosłowiańskiego datiwu
    Autorzy:
    Podlaski, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/568150.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    dative
    allative
    finalis
    OldPolish
    OldRussian
    semantics
    syntax
    structuralism
    celownik
    allativus
    staropolski
    staroruski
    semantyka
    składnia
    strukturalizm
    Opis:
    The article focuses on the analysis of the North Slavic dative in its semantic (“specific” in the concepcion of Kuryłowicz and Heinz) functions. The examples are chosen from a few texts such as Old Russian Повесть временных лет or Old Polish Rozmyślanie przemyskie, Kodeks Działyńskich and other. I am exploring the meanings of dative from a traditional point of view, referring to such types as dativus commodi/incommodi, dativus possessivus, dativus finalis, dativus ethicus. The main aim of the article is to look at the phenomenon of the North Slavic dative from a diachronic perspective.
    Artykuł skupia się na analizach północnosłowiańskiego celownika w jego semantycznych („konkretnych” według koncepcji Kuryłowicza i Heinza) funkcjach. Przykłady zostały zaczerpnięte z kilku tekstów, m.in. staroruskiej Powieści minionych lat czy staropolskich Rozmyślania przemyskiego, Kodeksu Działyńskich i in. Badam znaczenia dativu z tradycyjnego punktu widzenia, odnosząc się do takich typów jak celownik pożytku/szkody, celownik dzierżawczy, celownik celu, celownik etyczny. Głównym celem pracy jest spojrzenie na zjawisko północnosłowiańskiego dativu z perspektywy diachronicznej.
    Źródło:
    Linguistica Copernicana; 2018, 15
    2080-1068
    2391-7768
    Pojawia się w:
    Linguistica Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wybór i nieokreśloność jako komponenty semantyczne przymiotnika dowolny
    Autorzy:
    Grochowski, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/459326.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    semantyka
    składnia
    współczesny język polski
    przymiotnik
    zaimek nieokreślony
    semantics
    syntax
    contemporary Polish language
    adjective
    indefinite pronoun
    Opis:
    The choice and indefiniteness as semantic features of the adjective dowolny ‘any’
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2017, 12; 104-111
    2083-1765
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ze zbioru polskich operatorów referencji
    Autorzy:
    Topolińska, Zuzanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2050012.pdf
    Data publikacji:
    2021-03-13
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    semantics
    language situation
    lexeme syntax functions
    nominal group
    semantyka
    sytuacja językowa
    funkcje składniowe leksemów
    grupa imienna
    Opis:
    Autorka analizuje funkcję referencyjną trzech polskich leksemów: taki, jeden i który, których przybliżone angielskie odpowiedniki to: such, one i which. Zajmują one raczej peryferyjną niż centralną pozycję w zbiorze, niemniej ich udział w procesach identyfikacji obiektów, o których mowa w konkretnym tekście, zasługuje na obszerny opis.
    The author analyzes the referential function of three Polish lexemes: taki, jeden i który, whose approximative English equivalents are: such, one and which. They have not central, but rather a peripheral position in the set, nonetheless their participation in the processes of identification of the objects mentioned in the concrete text deserves a comprehensive description.
    Źródło:
    Linguistica Copernicana; 2021, 17; 57-62
    2080-1068
    2391-7768
    Pojawia się w:
    Linguistica Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On the Contemporary Theories of the Development of Human Language
    Autorzy:
    Weinert, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2014903.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Komisja Nauk Filologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział we Wrocławiu
    Tematy:
    syntax
    semantics
    mentalising
    Broca’s area
    Dunbar’s theory
    prefrontal cortex
    neocortex
    FoxP2 gene
    evolutionary psychology
    Opis:
    Language does not leave a fossil we can put under a microscope; there is no living witness to its origin, early functions and its stages of evolution. Thus, the study of language origin and development is based mostly on speculations or guesses we need to take in order to see the big picture and to try to solve some of the greatest mysteries of human history – a jigsaw puzzle made out of millions of pieces scattered around the world. So as to fully explore and grasp the notion of language, it appears fundamental to start from dissecting and putting under a microscope all components, properties, processes and manifestations of language, a selection of which has been offered throughout this paper. There are very few certainties in this field; however, it has been established that certain properties and aspects of language had to coincide for it to originate, viz. the descent of the larynx, the growth and reshaping of the brain and skull, changes of speech apparatus and finally the emergence of syntax. First though, a collective shift in thinking must have occurred, generating the mental readiness for language capacity and the need to expand the existing communication system. Once the requirement was established, human anatomy must have eventually followed. Consequently, the process of externalization was activated, engineered by the consistent and coherent socio-cultural transmission, which redesigned human interaction, communication and social organisation. Scientific evidence, presented in this paper, suggests that language could not have emerged as a result of a sudden shift, on the contrary, it must have been a result of complex processes, mental and biological on one level and social and psychological on the other.
    Źródło:
    Academic Journal of Modern Philology; 2021, 12; 229-238
    2299-7164
    2353-3218
    Pojawia się w:
    Academic Journal of Modern Philology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Selected issues of nominalizations as propositional arguments in Polish and Slovene sentences with psych-verbs
    Wybrane problemy zjawiska nominalizacji w języku polskim i słoweńskim jako wykładnika argumentów propozycjonalnych przy czasownikach sfery psychicznej
    Autorzy:
    Zatorska, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2117917.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    semantyka
    składnia
    nominalizacje
    język polski
    język słoweński
    czasowniki sfery psychicznej
    Semantics
    syntax
    nominalizations
    Polish
    Slovene
    Psych-Verbs
    Opis:
    In this paper a hypothesis concerning the occurrence of nominalizations in the position of the propositional argument assigned by a psychological predicate was tested with sets of 60 (30 + 30) Polish and Slovene verbs from the semantic field of thinking and feeling. In line with Semantic Syntax Methodology, the semantic and the syntactic (formal) levels of representation were separated. Predicates and arguments are elements of the Predicate-Argument Structure on the semantic level of representation. The observations demonstrate that the typical way of the realization of the propositional argument in the place opened by Psych Verbs, in the place of complex predicates, is nominalization. Such a manner of explication covers 90% of the tested 2- and 3-argument verbal units in Polish and Slovene from the field of the intellect as well as emotions. The analysis shows that only 10% of the examined verbs in each language (Polish and Slovene) do not allow the realization of the propositional argument as nominalization. The results in this respect are similar in Polish and in Slovene.
    Celem artykułu jest udokumentowanie tezy, że czasowniki sfery psychicznej (odnoszące się do intelektu i do uczuć) przejawiają tendencję, aby w ich otoczeniu jako wykładnik argumentu propozycjonalnego pojawiały się nominalizacje. Analizę przeprowadzono w oparciu o założenia składni semantycznej, w której płaszczyzna treści i poziom językowy traktowane są jako odrębne. Badaniem objęto 60 czasowników – 30 polskich i 30 słoweńskich, które zilustrowano w postaci bogatej egzemplifikacji zdaniowej. Badane verba podzielono na dwu- i trójargumentowe. Obserwacje potwierdziły wyjściową tezę o obecności nominalizacji przy werbalnych wykładnikach predykatów mentalnych i emotywnych, które w artykule objęto wspólnym terminem czasowniki sfery psychicznej. Nieliczne czasowniki stanowiące 10% materiału nie dopuszczają nominalizacji w pozycji wewnętrznej predykacji (argumentu zdarzeniowego). Oba badane języki wykazują znaczące podobieństwo odnośnie skali dopuszczalności nominalizacji.
    Źródło:
    Białostockie Archiwum Językowe; 2015, 15; 477-490
    1641-6961
    Pojawia się w:
    Białostockie Archiwum Językowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Czy to stosowne>?” O cechach składniowych i semantycznych jednostek „stosowny" i „stosownie"
    „Is it stosowne (appropriate)?” About the syntactic and semantic features of the units "stosowny" (appropriate) and "stosownie" (appropriately)
    Autorzy:
    Maryn-Stachurska, Dagmara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2158340.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-29
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    the Polish language semantics
    syntax
    adjective
    adverb
    metatext
    appropriateness
    język polski semantyka
    składnia
    przymiotnik
    przysłówek
    metatekst
    stosowność
    Opis:
    Artykuł zawiera szczegółową analizę syntaktyczno- semantyczną słów stosowny, stosownie w języku polskim. Autorka stawia hipotezę, że analogicznie do jednostek odpowiedni / odpowiednio można wyróżnić homonimiczne jednostki leksykalne o kształcie przymiotnika i przysłówka reprezentujące różne poziomy języka (należące do jego poziomu przedmiotowego i poziomu meta). Jednostki leksykalne o kształcie stosowny i stosownie reprezentują odpowiednio przymiotnik i przysłówek, a także operator metapredykatywny stosowny i operator metapredykatywny stosownie. Stosownie nie może natomiast pełnić funkcji operatora wyliczenia, którą pełni ciąg odpowiednio.
    The article presents a detailed syntactic and semantic analysis of the words stosowny [appropriate], stosownie [appropriately] in the Polish language. The author sets a hypothesis that by analogy with the units odpowiedni / odpowiednio one can distinguish homonymous lexical units in the shape of an adjective and an adverb representing different levels of the language (belonging to its subject level and meta level). The lexical units having the shape of stosowny and stosownie represent the adjective and the adverb, respectively, as well as the meta predicative operator stosowny and meta predicative operator stosownie. Accordingly, stosownie cannot perform the function of an enumeration operator, which is performed in turn by the sequence odpowiednio.
    Źródło:
    Polonica; 2021, 41; 81-95
    0137-9712
    2545-045X
    Pojawia się w:
    Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Słowo "tuż" wśród operatorów metapredykatywnych
    The word "tuż" ‘just’ among the metapredicative operators
    Autorzy:
    Grochowski, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29431807.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    skladnia
    semantyka
    części mowy
    jednostka funkcyjna
    przyimek
    elipsa
    syntax
    semantics
    parts of speech
    functional unit
    preposition
    ellipsis
    Opis:
    Artykuł przedstawia charakterystykę właściwości gramatycznych i semantyczno-leksykalnych operatora metapredykatywnego tuż. Głównym celem artykułu jest ustalenie ograniczeń składniowych i leksykalno-semantycznych dotyczących prawostronnej pozycji syntaktycznej otwieranej przez operator tuż. W artykule uzasadnia się hipotezę, że tuż implikuje frazę przyimkową mającą znaczenie przestrzenne lub temporalne.
    In the paper grammatical and semantic features of the metapredicative operator in the shape of tuż ‘just’ are discussed in the detail. The word under consideration opens one syntactic position on its right side. The aim of the paper is to present syntactic and lexical-semantic restrictions concerning this position. The author justifies the hypothesis that metapredicative operator tuż implies a prepositional phrase which has spatial or temporal meaning.
    Źródło:
    Linguistica Copernicana; 2023, 19; 151-168
    2080-1068
    2391-7768
    Pojawia się w:
    Linguistica Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przejawianie się cech struktury semantycznej verba sentiendi w procesach nominalizacyjnych (na podstawie języka polskiego i bułgarskiego)
    Manifestation of traits of semantic structure of the verba sentiendi in nominalization processes (based on the Polish and Bulgarian languages)
    Autorzy:
    Korytkowska, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1375752.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    semantics
    syntax
    verba sentiendi
    causality
    Polish language
    Bulgarian language
    semantyka
    składnia
    verba sentendi
    kauzacja
    język polski
    język bułgarski
    Opis:
    The component of the cause for the emotional state of the person experiencing the emotion is built into the structure of the class of verba sentiendi. Most emotive verbs can be classed as P(x, q) predicates, where q is the position of the propositional argument in which the content qualifying the causal component is expressed. The syntactic characteristics of sentences (conjunctions, prepositions) often do not communicate unequivocally the causal function. This paper demonstrates the existence in languages of contextual syntactic conditions which foster the use of explicit exponents of causality (e.g., Pol. ponieważ / bo // z powodu; Bulg. защото / понеже // поради / заради / по повод), appearing in alteration with the exponents of cohesion typical of the given verb. Also brought to attention is the use in sentence structures of other lexical means serving a similar function, like Pol. wynikający / płynący; Bulg. причинен / предизвикан. In conclusion it is stated that the research which takes into account the semantic structure of the predicate allows for analyzing phenomena that are usually not included in descriptions of case government of verbs.
    Źródło:
    Rocznik Slawistyczny; 2018, 67; 25-38
    0080-3588
    Pojawia się w:
    Rocznik Slawistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Właściwości składniowo-semantyczne jednostek z ciągami 'o mał-' i 'omal'
    Autorzy:
    Piotrowska, Adrianna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/567978.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    semantics
    syntax
    lexical unit
    function unit
    metapredicative operators
    approximation
    semantyka
    składnia
    jednostka leksykalna
    jednostka funkcyjna
    operatory metapredykatywne
    aproksymacja
    Opis:
    The paper contains a syntactic and semantic analysis of lexical units with elements o mał- and omal, e.x. o mało co; o mały włos, a; o mały figiel; omal nie; omalże. These lexemes open some positions for various classes of parts of speech, mostly for verbs. They also are metapredicative operators. The tested units have a common semantic component ‘it was close to something to happen’.
    Artykuł zawiera analizę składniowo-semantyczną jednostek leksykalnych z ciągami o mał- oraz omal, np. o mało co; o mały włos, a; o mały figiel; omal nie; omalże. Wyrażenia te otwierają miejsca walencyjne dla różnych klas części mowy, najczęściej łączą się z czasownikami. Należą do klasy operatorów metapredykatywnych. Badane jednostki mają wspólny komponent semantyczny ‘niewiele brakowało do tego, aby stało się to, o czym mowa’.
    Źródło:
    Linguistica Copernicana; 2019, 16
    2080-1068
    2391-7768
    Pojawia się w:
    Linguistica Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola czasowników mentalnych i emotywnych w wybranych tekstach wspomnieniowych
    The function of the mental and emotional predicates in the memoirs
    Autorzy:
    Zatorska, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/683812.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    czasowniki mentalne i emotywne
    semantyka
    składnia
    analiza tekstu
    analiza dyskursu
    teksty wspomnieniowe
    semantics
    syntax
    text analysis
    discourse analysis
    memoires
    Opis:
    The paper is devoted to the role of the mental and emotional predicates and the verbs, which reflect them. The material was excerpted from the female soldiers texts about the Warsaw Uprising 1944 and the memoirs of the women from the Polish noble families. The methodological foundations of current study are the Semantic Syntax Theory (predicate-argument grammar) and the selected issues of the discourse analysis or text analysis. The frequency of the chosen verbs was introduced, as well as the sentences with their syntactic patterns. The most frequent and the most significant verb for the examined texts is the verb pamiętać. The fourth part of the presented paper brings some elements of the discourse and text analysis, such as the grammatical choices and their importance for the texts. Some the compositional concerns were taken under consideration.
    -
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2017, 51, 1; 143-158
    0208-6077
    2450-0119
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Hermeneutyka tekstów euchologijnych w służbie przepowiadania liturgicznego
    Hermeneutics of Eschatological Texts in the Service of Liturgical Proclamation
    Autorzy:
    Żądło, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2040398.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    analiza
    euchologia
    hermeneutyka
    homilia
    liturgia
    metoda
    modlitwa
    pragmatyka
    semantyka
    syntaktyka
    analysis
    euchology
    hermeneutics
    homily
    liturgy
    method
    prayer
    pragmatics
    semantics
    syntax
    Opis:
    Artykuł wychodzi swą treścią naprzeciw zagadnieniu związanemu z przepowiadaniem liturgicznym (głoszeniem homilii), opartym na tekstach euchologijnych i konstruowanym na bogactwie ich syntaktyczno-semantycznego znaczenia oraz teologiczno-pragmatycznych treści. Podobnie jak do osiągnięcia zamierzonego celu prowadzi adekwatnie dobrany sposób (metoda) postępowania, tak też do dobrego, czyli teologicznie pogłębionego przygotowania homilii doprowadzić mogą stosowne metody interpretacji tekstów, traktowanych jako inspirujące źródło dla liturgicznego przepowiadania. Zamiarem autora opracowania było zwrócenie uwagi na potrzebę wyjaśniania w homiliach bogactwa treści tekstów euchologijnych (nie tylko tekstów biblijnych, wchodzących w skład czytań mszalnych danej celebracji liturgicznej) oraz na pożytek posługiwania się przy tym metodami interpretacji tekstów literackich, do jakich zaliczają się również teksty poszczególnych modlitw danej Mszy św. Propozycja zawarta w treści artykułu wspomina o metodzie historyczno-krytycznej (umożliwia zapoznanie się z tekstem w kluczu diachronicznym), zapoznaje natomiast dokładniej (poprzez teoretyczny opis i odniesienie do przykładu) z metodą lingwistyczną, w ramach której bada się tekst w kluczy synchronicznym, poddając go analizie syntaktycznej, semantycznej i pragmatycznej. Próba uwrażliwienia na potrzebę pracy nad treścią homilii w oparciu o omówione w artykule metody hermeneutyczne jest tym bardziej na czasie, że w teologii liturgicznej są te metody już obecne od jakiegoś czasu. Warto więc przeszczepiać je również na grunt homiletyczny i posługiwać się nimi przy przygotowywaniu głoszonych podczas liturgii homilii, jako że aspekt teologiczny powinien odgrywać istotne znaczenie w homiletycznym przepowiadaniu.
    The article’s contents faces the issue associated with liturgical proclamation (preaching a homily) based on eschatological texts that are constructed on the richness of their syntactic-semantic meaning and theological and pragmatic contents. Just as achieving the desired results requires using the adequately chosen method of proceedings, so too the good, that is, theologically deep preparation of the homily can be achieved by the appropriate method of interpreting texts, treated as an inspirational source for liturgical proclamation. The intent of the study was to draw attention to the need to explain in homilies the wealth of the contents of eschatological texts (not just biblical texts included in the Mass readings in a given liturgical celebration). This is done for the benefit of using the methods of interpreting literary texts, which also includes the texts of the prayers of a particular Mass. The proposal contained in the article mentions the historical-critical method, which makes it possible to read the text according to the diachronic key that accurately acquaints us with the linguistic method (by theoretical description and re-ference to the example). This allows us to examine the text according to synchronous keys, subjecting it to syntactic, semantic and pragmatic analyses. An attempt to be more sensitive to the need to work on the contents of homilies based on the hermeneutic method discussed in the article is all the more timely since liturgical theology methods have already existed for some time. It is also worth using them based on homiletics and in the preparation of the homily to be preached during the liturgy, since the theological aspect should play an important role in homiletic preaching.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2015, 62, 12; 93-114
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Learning software for handling the mathematical expressions
    Autorzy:
    Steingartner, W.
    Yar-Muhamedov, I.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/122524.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
    Tematy:
    abstract syntax tree
    learning software
    lexical analysis
    mathematical method
    semantics of expressions
    shunting-yard algorithm
    syntax analysis
    abstrakcyjne drzewo składniowe
    analiza leksykalna
    metoda matematyczna
    semantyka języka programowania
    semantyka
    analiza składniowa
    Opis:
    Educating young software engineers and IT experts is a great challenge nowadays. Still new technologies are used in a practical approach and many of them come from formal methods. To help future software experts in the understanding of formal methods grounded in semantics, learning software that illustrates and visualizes important techniques seems to be very fruitful. In this paper, we present software, which handles the arithmetic and Boolean expressions, their analysis, evaluation, drawing the syntax tree and the other techniques with the expressions. This software is devoted as a teaching tool for teachers when explaining appropriate theory and for students for self-studying and making their own experiments. Furthermore, this software is an integral part of our software package for several semantic methods.
    Źródło:
    Journal of Applied Mathematics and Computational Mechanics; 2018, 17, 2; 77-91
    2299-9965
    Pojawia się w:
    Journal of Applied Mathematics and Computational Mechanics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ruchomy wielokropek jako metoda ekspozycji marki na plakacie filmu Pewnego razu… w Hollywood
    Mobile Ellipsis as a Brand Exposure Method on the Once Upon a Time... In Hollywood Movie Poster
    Autorzy:
    Nowotnik, Kamil
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2154890.pdf
    Data publikacji:
    2022-03-31
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
    Tematy:
    marka
    składnia
    plakat filmowy
    semantyka barw
    redundancja
    funkcje języka
    przekaz multimodalny
    redundancy
    brand
    multimodal communication
    syntax
    movie poster
    colour semantics
    functions of language
    Opis:
    Przedmiotem artykułu jest ukazanie użycia delimitacji składniowej jako sposobu wykorzystania marki „Hollywood” na wybranym plakacie filmowym oraz zbadanie celowości takiego zabiegu syntaktycznego. Przeprowadzona interdyscyplinarna analiza dzieli komunikat zawarty w plakacie na część informacyjną i graficzną/artystyczną, ukazując jednocześnie wewnętrzną spójność treści zawartych w całym plakacie. Ustalenie implikatur ujawniających treść plakatu jako multimodalnego komunikatu wymaga odwołania się do kilku systemów semiotycznych i odniesień do różnych pojęć teoretycznych. Studium obejmuje warstwę graficzną, leksykalną , a także kontekst kulturowy. W rezultacie przeprowadzonych analiz można sformułować odpowiedź na pytanie o celowość zmiany oficjalnego tytułu filmu w stosunku do materiałów promocyjnych, ukazując jednocześnie przydatność wieloaspektowych badań semiotycznych.
    The aim of the article is to present syntax delimitation as a way to use the „Hollywood” brand on a chosen movie poster and to investigate the purpose of such syntactic measure. The conducted interdisciplinary analysis divides the message on the poster into an information segment and a graphic/artistic segment, presenting the internal content koherence throughout the entire poster. To determine the implicatures which reveal the message of the poster as a multimodal communication, one needs to refer to several semiotics systems and to various theoretical concepts. In the result of the conducted analysis one can formulate an answer to the question about the purpose of changing the official movie title on the marketing materials, at the same time revealing the usefulness of multiperspective semiotic research.
    Źródło:
    Studia Humanistyczne AGH; 2022, 21, 1; 49-59
    2084-3364
    Pojawia się w:
    Studia Humanistyczne AGH
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O nominalizacji na polsko-bułgarskim przykładzie na podstawie książki Jakuba Banasiaka, Procesy nominalizacyjne w zdaniach wyrażających relację przyczynowo-skutkową (na materiale języka polskiego i bułgarskiego)
    Processes of nominalization in sentences expressing a cause-effect relationship as discussed by Jakub Banasiak (on the material of the Polish and Bulgarian languages)
    Autorzy:
    Satoła-Staśkowiak, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2085389.pdf
    Data publikacji:
    2022-07-11
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    relacja przyczynowo-skutkowa
    język polski
    język bułgarski
    semantyka
    składnia
    struktura predykatowo-argumentowa
    nominalizacja
    gramatyka konfrontatywna
    causal relation
    Polish language
    Bulgarian language
    semantics
    syntax
    predicate-argument structure
    nominalization
    confrontative grammar
    Opis:
    Tekst dotyczy wydanej przed dwoma laty książki Jakuba Banasiaka. W książce Jakub Banasiak opisuje interesujące dla bułgarystów, i slawistów w ogóle, procesy nominalizacyjne w określonych zdaniach wyrażających relację przyczynowo-skutkową. Poza prezentowanymi w monografii przykładami oraz ich omówieniem warte uwagi są rozważania teoretyczne, będące niejako przypomnieniem i wprowadzeniem do części praktycznej.
    This article considers Jakub Banasiak’s book, published two years ago. Banasiak describes the nominalization processes in sentences expressing a causal relation drawing on material from the Polish and Bulgarian languages that are interesting for Bulgarists and Slavists. In addition to the examples presented in the monograph and their discussion, the theoretical considerations are noteworthy, and constitute a reminder and introduction to the practical part.
    Źródło:
    Językoznawstwo; 2022, 16, 1; 79-85
    2391-5137
    Pojawia się w:
    Językoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Relacje semiotyczne w odniesieniu do kartografii
    Semiotic relations in cartography
    Autorzy:
    Ostrowski, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/204175.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geograficzne
    Tematy:
    semiotyka
    semiotyka kartograficzna
    semantyka kartograficzna
    pragmatyka kartograficzna
    syntaktyka kartograficzna
    język mapy
    teoria języka mapy
    zmienne wizualne
    semiotics
    cartographic semiotics
    cartographic semantics
    cartographic pragmatics
    cartographic syntax
    language of maps
    map language theory
    visual variables
    Opis:
    W artykule podjęto próbę spojrzenia na najważniejsze problemy kartografii z punktu widzenia trzech działów semiotyki kartograficznej: semantyki, pragmatyki i syntaktyki. Wskazano też na podstawową różnicę, niedocenianą w pełni przez przedstawicieli kierunku badawczego określanego jako teoria języka mapy, między pismem, którego struktura podporządkowana jest semantycznym aspektom wyrazów, zdań i tekstów, a prezentacją kartograficzną będącą przede wszystkim przestrzennym modelem i obrazem. Ta specyfika mapy powinna być uwzględniana przy określaniu zakresu zainteresowań semiotyki kartograficznej, w szczególności semantyki i syntaktyki.
    Semiotics is a science dealing with ways in which signs and sign systems function as tools of communication. It has developed on the basis of linguistics, treated by its author F. Saussure as the most important part of semiotics. Semiotics can be divided into three branches: semantics, dealing with relations between signs and reality (especially the meaning of signs), pragmatics, which explores relations between signs and their users, and syntactics, which analyzes formal relations among signs within the system. Cartographic semiotics, whose acknowledged author is J. Bertin (1967), treats the map as both a special sign system and a model, whose aim is to visually and realistically present geographical space. Mirroring the three branches of semiotics, the cartographic semiotics includes: cartographic semantics (relations between signs and the objects they represent), cartographic pragmatics (map functions and relations between the map and its author and user) and cartographic syntactics (structure and rules of creating cartographic signs). There has evolved in cartographic semiotics a trend named theory of map language. It draws attention to the fact that there are many similarities between natural language and cartographic presentation. That is why its representatives use linguistic terminology to analyze cartographic sign systems. However, there exists one main structural difference between natural language (writing) and cartographic presentation. The map is not only a system of signs, but it is mainly a spatial model and a specialized image in measurable and clear characterization of space. This special character of cartographic presentation in comparison to natural language causes the object of interest of cartographic semantics (also of syntactics to a lesser degree) to be a lot different from the nature of semantics and syntactics in linguistic semiotics. The object of interest of cartographic semantics is the qualities of the map as a spatial model of geographic reality, whose main aim is to show various kinds of space features and relations. That is why map spatial structure should be the main object of interest of cartographic semantics along with the semantic scope of notions represented by the signs used on the map. Cartographic syntactics, as opposed to syntactics of natural language, mainly deals with the graphic form of the map. Taking into consideration these basic differences between cartographic presentation and natural language it is easier to decide which problems of scientific cartography can be included in the three already mentioned branches of cartographic semiotics. The object of interest of cartographic semantics is firstly the modeling of geographic space through transforming it into map space (defined by scale, mapping and way of shadowing), and secondly the modeling of object and phenomena attributes (creating a notion model). Kinds of attributes (quality, quantity) as well as the spatial reference of presented objects (point, line or area) became the basis for classifying and defining particular methods of cartographic presentation. That is why cartographic methodology can be included within the interest range of cartographic semantics. So can generalization, which is the essence of modeling both space and attributes of presented objects. Cartographic pragmatics is mainly interested in the research of map and its graphic elements perception within the scope of a research trend known as cognitive cartography. There appear more and more often research and analyses, in which maps are seen in a wider historical context as products of civilization progress as well as an image of the knowledge level and mentality of the epoch in which they were created. Cartographic pragmatics also includes works which analyze the functions played by maps, including expressive functions used in advertising and propaganda. Appropriate construction of map legend can be included in both cartographic pragmatics and semantics. With relation to authors of maps, cartographic pragmatics deals with such issues as copyright, the organization and technology of map production and educating map editors. The object of study of cartographic syntactics is the graphic form of maps, while the best known and most discussed issue here is visual variables created by J. Bertin. Cartographic syntactics should not only deal with visual variables, which show attributes of presented objects, but also with spatial variables, whose scope of application depends on whether the signs are points, lines or area. This branch of cartographic semiotics also includes rules of map graphic design. Semiotic approach is of special significance in the analysis of presentations, because comparison of different means of expression and the way they interact calls for a wider semiotic approach. This approach is especially important in the organization of inter-operational spatial data bases, which requires their comprehensive semantic analysis.
    Źródło:
    Polski Przegląd Kartograficzny; 2013, T. 45, nr 1, 1; 5-14
    0324-8321
    Pojawia się w:
    Polski Przegląd Kartograficzny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-49 z 49

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies