Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "sylogizm" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    Dedukcyjne aspekty abdukcji. Krytyka i postulaty
    Deductive aspects of the abduction. Criticism and demands
    Autorzy:
    Wolak, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/426999.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    abdukcja
    dedukcja
    indukcja
    redukcja
    rozumowanie
    przyczynowość
    wyjaśnienie
    inferencja
    sylogizm
    Opis:
    Artykuł przedstawia krytykę pewnych ujęć i zastosowań abdukcji, która jest przedstawiana jako przeciwieństwo rozumowań dedukcyjnych. Analizując pewne schematy formalne i kilka przykładów, wskazuję na rzeczywistą obecność schematów dedukcyjnych tam, gdzie miały występować abdukcyjne. Staram się wskazać najważniejsze powody takich pomyłek, są nimi m.in. niewłaściwe rozumienie związku przyczynowego, wieloznaczność pojęcia wyjaśnienia, braki w logicznej analizie rozumowań, nieumiejętność właściwego rozróżnienia rozumowań dedukcyjnych i redukcyjnych. Na zakończenie formułuję postulaty, które mogą pomóc w unikaniu najważniejszych błędów związanych z niewłaściwym posługiwaniem się rozumowaniami abdukcyjnymi.
    Źródło:
    Logos i Ethos; 2015, 2(39); 177-200
    0867-8308
    Pojawia się w:
    Logos i Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jakim rodzajem wnioskowania jest według Arystotelesa argumentacja przez przykład (paradeigma)?
    What Kind of Reasoning Is, according to Aristotle, the Argument by Example (Paradeigma)?
    Autorzy:
    Stefańczyk, Andrzej P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1791165.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-28
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    indukcja
    przykład — paradeigma
    analogia
    argumentacja
    sylogizm
    induction
    example—paradeigma
    analogy
    argumentation
    syllogism
    Opis:
    Argumentem indukcyjnym w retoryce jest paradygmat (przykład); paradygmat jednak nie polega na przechodzeniu od wielu szczegółowych przypadków do pewnego uogólnienia, czyli uniwersalizacji wszystkich poszczególnych przypadków — jak normalnie w argumentacji z indukcji — lecz jest przejściem od jednego szczegółu do szczegółu innego, podobnego, przy czym wymaganym warunkiem jest to, że jeden i drugi konkretny przypadek należą do tego samego rodzaju. Paradygmat zatem nie jest indukcją w znaczeniu ścisłym, ale wydaje się bardziej spełniać warunki analogii. W artykule zostaje sformułowana teza, że u Arystotelesa występują trzy rodzaje wnioskowań: dedukcja, indukcja i wnioskowanie z przykładu; dla zaprezentowania specyfiki wnioskowania przez paradygmat są także analizowane różne typy wnioskowań, tzn. sylogizm apodeiktyczny, dialektyczny, indukcyjny, aby na tym tle wykazać odrębność wnioskowań przez paradygmat, które wydają się być pewnym rodzajem analogii. Prezentowany więc artykuł jest próbą podania charakterystyki i specyfiki argumentacji przez paradygmat u Arystotelesa w świetle jego Retoryki oraz pism logicznych (Analityki I i Analityki II, Topiki, O dowodach sofistycznych).
    The paradigm (example) is an inductive argument in rhetoric. However, the paradigm is not about moving from many specific cases to a certain generalization, i.e. universalization of all individual cases — as it normally happens in inductive argumentation. Instead, it is rather a transition from one detail to another similar one; with the condition being that both specific cases belong to the same type. Therefore, the paradigm is not an induction in the strict sense, but it seems more to meet the conditions of analogy. The article formulates the thesis that Aristotle distinguishes three types of inference: deduction, induction and analogy. In order to demonstrate the specific nature of inference by the paradigm, which seems to be a type of analogy, other types of inferences are also examined, i.e. apodeictic, dialectical, and inductive syllogisms. The article is an attempt to present the characteristics of argumentation by paradigm and show its specific nature in the light of Aristotle’s Rhetoric and his logical writings: Prior Analytics, Posterior Analytics, Topics, and Sophistical Refutations.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2021, 69, 2; 101-129
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ewolucja teorii rozumowania prawniczego Neila MacCormicka
    Neil McCormick’s Theory of Legal Reasoning and Its Evolution
    Autorzy:
    Sopiński, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/531739.pdf
    Data publikacji:
    2019-01-01
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    rozumowanie prawnicze
    MacCormick
    sylogizm prawniczy
    retoryka
    rządy prawa
    legal reasoning
    legal syllogism
    rhetoric
    rule of law
    Opis:
    Podstawową tezą pracy jest stwierdzenie ewolucyjności (dwuetapowości) teorii rozumowania prawniczego Neila MacCormicka. Dlatego też została ona omówiona przy użyciu metody diachronicznej. Najpierw zaprezentowano podstawowe elementy teorii rozumowania prawniczego składające się na dzieło Legal Reasoning and Legal Theory (1978). Następnie spróbowano – na przykładzie Rhetoric and the Rule of Law (2005) przedstawić kluczowe zmiany, jakie na przestrzeni lat dokonały się w podejściu MacCormicka do zagadnień związanych z teorią rozumowania prawniczego. Najważniejszą z nich wydaje się stopniowa rewizja poglądów szkockiego filozofa dotycząca roli wnioskowania dedukcyjnego w procesie rozumowania sędziowskiego. Prowadzi ona do rozszerzenia logicznych aspektów teorii rozumowania prawniczego MacCormicka (sylogizm prawniczy) o aspekty retoryczne (argumentacyjność prawa) oraz etyczne (idea rządów prawa). Ewolucja teorii rozumowania prawniczego MacCormick może być uważana za modelowy przykład zmian zachodzących we współczesnej filozofii prawa.
    This paper traces, examines, and demonstrates Neil MacCormick’s theory of legal reasoning and its evolution. MacCormick’s views were shaped gradually so his theory could be divided into two main stages. Therefore, the use of the diachronic approach is justified. The aim of this paper is to analyse the difference between the theses of the theory of legal reasoning explained in Legal Reasoning and Legal Theory (1978) and general revisions to this theory marked in Rhetoric and the Rule of Law (2005). According to the author, the most important change in MacCormick’s theory of legal reasoning is an examination of the role of deductive reasoning in the process of judicial reasoning. This change leads to an extension of the logical aspects of MacCormick’s theory of legal reasoning (legal syllogism) to include rhetorical aspects (argumentative character of law) and ethical aspects (the idea of the rule of law). The evolution of the MacCormick’s theory of legal reasoning seems to be a model example of the changes in contemporary philosophy of law.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2019, 1(19); 63-78
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fakty, wartosci i 'panika moralna'
    FACTS, VALUES, AND MORAL PANICS
    Autorzy:
    Soin, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/427861.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    VALUE-FREE INQUIRY
    FACTS/VALUES DICHOTOMY
    MORAL PANICS
    SOCIOLOGICAL SYLLOGISM
    SZTOMPKA
    Wertfreiheit
    dychotomia faktów i wartości
    panika moralna
    socjologiczny sylogizm
    Sztompka.
    Opis:
    Artykuł zawiera krytyczną analizę głównych wątków „Powrotu do wartości we współcze- snej teorii socjologicznej”, przeprowadzoną z punktu widzenia wyników dyskusji na temat dychotomizacji faktów i wartości. Autor krytykuje stanowisko prof. Sztompki w sprawie implikacji wartości przez „socjologiczne fakty” oraz rozważa główne warunki opisowego zastosowania pojęć wartościujących. Jak wskazują wnioski z tej dyskusji, dychotomiczne ujęcie faktów i wartości w socjologii (Weber) było próbą odpowiedzi na rozproszenie gramatyki, tj. wieloznaczność reguł wiążacych oceny i faktualne kryteria ich użycia. Dlatego współczesne porzucenie postulatu Wertfreiheit – rozważane na przykładzie pojęcia „paniki moralnej” – prowadzi do przekształcenia socjologii w zbiór wykrzykników.
    The article contains a critical analysis of the main threads of 'The Return to Values in Recent Sociological Theory' by Prof. Sztompka, performed from the point of view of the results of dispute over fact/value dichotomy. The author criticizes the thesis about implication of values by 'sociological facts', and ponders the main conditions of descriptive use of evaluative concepts as discussed by analytic philosophers. The main results of the dispute indicate that dichotomic approach to facts and values in sociology (Weber) was an attempt to manage on the decomposition of grammar or ambiguity of rules connecting evaluations and factual criteria of their use. That is why a recent abandoning of Wertfreiheit postulate - exemplified by the concept of 'moral panics' - leads to the transformation of sociology into a collection of avowals.
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2011, 2(201); 147-163
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Entymemat jako struktura epigramatyczna. Koncepcja Jakuba Masena
    Enthymeme as epigrammatic structure the concept of Jacob Masen
    Autorzy:
    Nowaszczuk, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2008101.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Jakub Masen’s concept
    rhetoric syllogism
    enthymeme
    17th-century poetics
    epigram 
    koncepcja Jakuba Masena
    sylogizm retoryczny
    entymemat
    poetyka XVII wieku
    epigramat
    Opis:
    Barokowe epigramaty bywają oceniane krytycznie, uznawane za mało ciekawe i wymyślne. Jak się okazuje, dzisiejsi czytelnicy i interpretatorzy mogą błądzić nie tylko w ocenach, ale i rozumieniu dorobku dawnej epoki. Na przestrzeni czasu zagubiony został bowiem w badaniach literaturoznawczych entymemat, jeden z istotnych składników procesu twórczego i jedna z metod odczytywania poezji. Zasady, jakimi kierowano się, korzystając z sylogizmu krasomówczego w poezji, omawia w ósmym rozdziale swojego dzieła pod tytułem Ars nova argutiarum jeden z najwybitniejszych uczonych jezuickich XVII wieku, Jakub Masen. Autor podejmuje utrwalone w dialektyce i retoryce pojmowanie entymematu, oparte na wykładzie Arystotelesa, który skłania się ku tzw. koncepcji stylistycznej rozumienia zjawiska, wiążąc je zasadniczo z kompozycją dzieła. Swój wykład popiera licznymi przykładami i pokazuje, jak łączyć sylogizm z innymi środkami poetyckimi. Dzieło jezuity jest tym bardziej cenne, że stanowiło swego rodzaju itinerarium dla adeptów sztuki poetyckiej. Pozwalało uczniom i czytelnikom poznać niuanse procesu twórczego. Obecnie stanowić może dobre narzędzie do "deszyfracji" zawartego w epigramatach przesłania, co pozwoli bardziej skutecznie i poprawnie tłumaczyć i interpretować dawny dorobek epigramatyczny
    Baroque epigrams are sometimes criticised and considered as not interesting and sophisticated enough. It appears that today's readers and interpreters may be wrong not only in their judgements but also in their understanding of the achievements of the past era. With the passage of time, literary studies have lost the enthymeme, which is a major component of the creative process and one of the methods for interpreting the meaning of poetry. The principles applied when using rhetorical syllogism in poetry are discussed in chapter eight of the work entitled Ars nova argutiarum by one of the most eminent Jesuit scholars of the 17th century, namely Jakub Masen. The author deals with the understanding of enthymeme as it is established in dialectics and rhetoric, based on Aristotle's lecture. On the one hand, Masen leans towards the so-called stylistic concept of understanding the phenomenon, linking it - in principle - with the composition of the work. His lecture is illustrated with numerous examples and shows how to combine syllogism with other poetic means. The Jesuit's work is all the more valuable because it was a kind of itinerarium for beginners in the art of poetry. The work allowed students and readers to discover nuances of the creative process. Today, it can be a useful tool in "deciphering" the message contained in epigrams, which will allow for even more effective and correct explanation and interpretation of the epigrams of the past
    Źródło:
    Colloquia Theologica Ottoniana; 2015, 1; 107-124
    1731-0555
    2353-2998
    Pojawia się w:
    Colloquia Theologica Ottoniana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Strategie argumentacji w teorii retoryki Arystotelesa: entymematy pozorne i obalające
    Autorzy:
    Lechniak, Marek
    Stefańczyk, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/561254.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Semiotyczne
    Tematy:
    argumentacja
    entymemat
    sylogizm
    retoryka Arystotelesa
    entymemat pozorny
    entymemat obalający
    logiki niemonotoniczne
    argumentation
    enthymeme
    syllogism
    Aristotle’s rhetoric
    apparent enthymeme
    refutative enthymeme
    nonmonotonic logics
    Opis:
    Arystoteles wyodrębnił w Organonie dwa rodzaje rozumowań: analityczne i dialektyczne. Badaniami rozumowań analitycznych, które podjął w Analitykach I i II, zasłużył sobie na miano ojca logiki formalnej. Według Chaima Perelmana, współczesnym logikom umknął z pola widzenia fakt, że rozważania Arystotelesa na temat rozumowań dialektycznych – podjęte w Topikach, Retoryce i O dowodach sofistycznych – czynią zeń także ojca teorii argumentacji. Niniejszy artykuł jest próbą odpowiedzi na tę diagnozę. Jego celem jest potwierdzenie tezy Perelmana o jednorodności Arystotelesowskiej koncepcji sylogizmu teoretycznego i praktycznego. W tym potwierdzeniu kluczową rolę odgrywa pojęcie entymematu. W artykule odpowiadamy na pytanie, jakie miejsce zajmuje ono w teorii retoryki Arystotelesa i porównujemy je z ogólnym pojęciem sylogizmu. Szkicujemy też strukturę argumentacji przez entymemat oraz przedstawiamy dwa typy entymematów omawiane przez Arystotelesa: pozorne i obalające.
    The aim of the article is to confirm the thesis of Chaim Perelman on the homogeneity of Aristotle’s results regarding the theoretical and practical syllogism by presenting the concept of enthymeme; the article presents a description of what the enthymeme is and what place it occupies in the theory of Aristotle’s rhetoric; the concept of enthymeme is confronted with the concept of syllogism, the structure of the argumentation through the enthymeme is outlined and the particular types of the enthymeme distinguished by Aristotle, namely the apparent enthymeme and the refutational enthymeme, are also discussed. An attempt to look at the analyzed types of enthymemes from the point of view of contemporary logic (especially nonmonotonic logic) is also undertaken.
    Źródło:
    Studia Semiotyczne; 2018, 32, 1; 77-112
    0137-6608
    Pojawia się w:
    Studia Semiotyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The commonly accepted statement (το ομολογουμενον) as a starting point for a theological discussion – Eunomius and Gregory of Nyssa
    Twierdzenie powszechnie przyjęte (to omologoumenon) jako punkt wyjścia dyskusji teologicznej – Eunomiusz i Grzegorz z Nyssy
    Autorzy:
    Przyszychowska, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/612875.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Grzegorz z Nyssy
    Eunomiusz
    Arystoteles
    Chryzyp
    sylogizm
    dowodzenie
    twierdzenie powszechnie przyjęte
    wspólne pojęcia
    Gregory of Nyssa
    Eunomius
    Aristotle
    Chrysippus
    syllogism
    demonstration
    commonly accepted statement
    common notions
    Opis:
    W debacie Eunomiusza z Grzegorzem z Nyssy obie strony konfliktu używały jako podstawowego i nieodpartego argumentu stwierdzenia, że głoszone przez nich tezy są powszechnie przyjęte. Obaj stosowali na określenie twierdzenia powszechnie przyjętego termin tÕ ÐmologoÚmenon, który w tradycji filozoficznej wywodzącej się od Arystotelesa oznaczał prawdziwą i pewną przesłankę prowadzącą do wiedzy absolutnej. W takim znaczeniu termin ten był szeroko stosowany nie tylko w filozofii – zamiennie z wyrażeniem koinaˆ oennoiai – ale także w retoryce. Ta właśnie argumentacja używana zarówno przez Eunomiusza, jak i przez Grzegorza z Nyssy, dowodzi, że ich dyskusja nie była czymś, co dzisiaj nazwalibyśmy kwestią religijną, ale prawdziwą naukową/filozoficzną debatą, prowadzoną zgodnie z powszechnie przyjętymi (nomen omen!) zasadami.
    During the debate between Eunomius and Gregory of Nyssa as a basic and irrefutable argument both parties to the conflict used the statement that the theses they promoted were commonly accepted. Both of them defined the commonly accepted statement with the Greek term tÕ ÐmologoÚmenon which in the philosophical tradition derived from Aristotle meant true and reliable premiss that led to absolute knowledge. In such a meaning that term – interchangeably with the expression koinaˆ oennoiai – was used not only in philosophy but also in rhetoric. The methods used by Eunomius and Gregory of Nyssa show that their dispute was not what we would today call a religious issue, but a truly scientific/philosophical debate conducted in accordance with the commonly accepted (nomen omen!) rules.
    Źródło:
    Vox Patrum; 2017, 68; 139-148
    0860-9411
    2719-3586
    Pojawia się w:
    Vox Patrum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies