Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "subsidence trough" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-12 z 12
    Tytuł:
    The Late Cretaceous sedimentation and subsidence south-west of the Kłodawa Salt Diapir, central Poland
    Autorzy:
    Leszczyński, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2059418.pdf
    Data publikacji:
    2000
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    Mid-Polish Trough
    Late Creataceous
    sedimentation
    subsidence
    tectonic inversion
    Opis:
    The Upper Cretaceous sequence in the area located between Uniejów, Kłodawa and Ozorków, Central Poland, is dominated by carbonate and carbonate-siliceous deposits. They are represented by limestones, marly limestones, marls and opokas with local gaize intercalations in the uppermost part of the sequence. There is also a complex of Santonian-Campanian clastics immediately adjoining the present-day Mid-Polish Swell near the Kłodawa Salt Diapir. The clastics may represent gravity flow deposits associated with a strong uplift of the Izbica -Kłodawa-Łęczyca Zone due to salt movements during inversion of this structure related to the incipient phase of the Late Cretaceous inversion of the whole Mid-Polish Swell. These processes caused increasing morphological gradients when passing south-westwards to the neighbouring subsiding trough. Detailed sedimentological studies of the clastic series cannot be made due to insufficient material and poor core condition. Investigations of the regional facies distribution and sedimentation, performed both along the areas adjoining the present-day Mid-Polish Swell and in local inversion structures, may help in the elucidation of timing of the incipient tectonic inversion phase of the Mid-Polish Trough which was ultimately transformed into the Mid-Polish Swell during the Early Tertiary.
    Źródło:
    Geological Quarterly; 2000, 44, 2; 167-174
    1641-7291
    Pojawia się w:
    Geological Quarterly
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cretaceous basin evolution in the Lublin area along the Teisseyre-Tornquist Zone (SE Poland)
    Ewolucja basenu kredowego na obszarze lubelskim wzdłuż strefy Teisseyrea-Tornquista(SE Polska)
    Autorzy:
    Hakenberg, M.
    Świdrowska, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/191196.pdf
    Data publikacji:
    2001
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geologiczne
    Tematy:
    isopachs
    lithofacies
    subsidence
    basin development
    Cretaceous
    Mid-Polish Trough
    Teisseyre-Tornquist Zone
    Opis:
    The Cretaceous basin of the Lublin area belongs to the SE part of the Mid-Polish Trough and its NE border extending on the East European Craton. Our study is based on isopach maps of seven time intervals, from Neocomian to Early Maastrichtian. Several main lithofacies have been distinguished whose areal extents were plotted on thickness pattern maps. The isopach and lithofacies maps helped to delimit the basin depocenter, providing information on vertical motions of the basin basement and synsedimentary reactivation of older fault zones. The areal extents of the siliceous and chalk lithofacies have been shown to be controlled by the positions of discontinuity zones in the crystalline basement. Two stages of accelerated subsidence have been established: in Turonian and Early Maastrichtian times. Regional comparisons of accumulation rates and their accelerations during these time spans gave possibility to distinguish the roles of eustatic and tectonic factors in the process of augmenting the basin capacity. Some remarks concerning Early Maastrichtian timing of the inversion onset are also presented.
    Źródło:
    Annales Societatis Geologorum Poloniae; 2001, 71, No 1; 1-20
    0208-9068
    Pojawia się w:
    Annales Societatis Geologorum Poloniae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Palaeotectonic cross-sections through the Mid-Polish Trough
    Autorzy:
    Wagner, R.
    Leszczyński, K.
    Pokorski, J.
    Gumulak, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2059903.pdf
    Data publikacji:
    2002
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    Mid-Polish Trough
    Zechstein-Mesozoic sedimentary cover
    subsidence
    salt structures
    Late Cretaceous inversion
    Opis:
    The Late Permian and Mesozoic evolution of the Mid-Polish Trough is analysed using a set of palaeotectonic cross-sections which are constrained by regional integrated depth-converted reflection seismic profiles. Results support the concept that the central and NW part of the Mid-Polish Trough can be subdivided into a Pomeranian and a Kuiavian segment. The Pomeranian segment is characterised by lower subsidence and a shallower depth to the base of the Zechstein (3500-4000 m) as compared with the Kuiavian segment. The Pomeranian basin was characterised by a nearly symmetrical structure and a single depocentre. In Kujawy, the basin displays a more complex structure with several local depocentres. In the Pomeranian segment, salt structures are poorly developed (salt pillows). These formed relatively late: during the latest Cretaceous and Early Paleocene. In the Kuiavian segment, salt structures include also salt diapirs which began to form at the end of the Muschelkalk, and were active later throughout Mesozoic times, as evidenced by lateral facies and thickness changes. During end Cretaceous and Paleocene basin inversion, the base of the Zechstein was uplifted by 3000-4000 m in the Kuiavian segment and by 2000-3000 m in the Pomeranian segment. The transition zone between the Pomeranian and Kuiavian segments, located in the area between Piła and Toruń, displays mixed features in its structure and geological evolution. Subsidence of the Mid-Polish Trough was controlled by multiple extensional pulses during which pre-existing crustal-scale faults were reactivated. Similarly, inversion of the Mid-Polish Trough involved reactivation of crustal faults. Segmentation of the Mid-Polish Trough can be related to factors including differences in its basement composition.
    Źródło:
    Geological Quarterly; 2002, 46, 3; 293-306
    1641-7291
    Pojawia się w:
    Geological Quarterly
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    An elementary derivation of Knothes formula concerning subsidence of a point under the influence of exploitation
    Pewne elementarne wyprowadzenie wzoru Knothego dotyczącego osiadania punktu pod wpływem eksploatacji
    Autorzy:
    Bugiel, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/262208.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    niecka osiadania
    więzy reonomiczne
    subsidence trough
    rheonomous constrainsts
    Opis:
    The well known S. Knothe's formula on the subsidence of a single point of a non-stationary subsidence trough under the influence of exploitation is derived in an elementary way. An important role plays the interpretation of non-stationary subsidence trough as rheonomous constraints. Such an approach reveals some paradoxical property of the instantaneous troughs, namely they all attain practically the very same maximal subsidence.
    Znana formuła S. Knothego na osiadanie pojedynczego punktu niestacjonarnej niecki osiadania pod wpływem eksploatacji jest wyprowadzona w elementarny sposób. Istotną rolę w wyprowadzeniu tej formuły odgrywa potraktowanie niestacjonarnej niecki osiadania jako więzów reonomicznych. Podejście takie ukazuje paradoksalną własność chwilowych niecek osiadania, polegającą na tym, że wszystkie te niecki osiągają praktycznie takie samo maksymalne obniżenie.
    Źródło:
    Geodezja / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2005, 11, 2; 201-202
    1234-6608
    Pojawia się w:
    Geodezja / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Triassic-Jurassic evolution of the Pomeranian segment of the Mid-Polish Trough-basement tectonics and subsidence patterns
    Autorzy:
    Krzywiec, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2058947.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    Mid-Polish Trough
    Triassic–Jurassic
    decoupling
    basin subsidence
    seismic data
    salt tectonics
    Opis:
    Based on reflection seismic data, a regional tectonicmodel was constructed for the sub-Zechstein basement of the Pomeranian (NW) segment of theMid-Polish Trough (MPT). This model is based on the concept that the thick Zechstein salts acted on a basin-wide scale as a mechanical decoupling layer during the Mesozoic evolution of the MPT. Due to this regional decoupling effect, Mesozoic extensional faulting was mostly restricted to the sub-Zechstein salt basement whilst normal faulting played a subordinate role in the Mesozoic syn-extensional sedimentary series characterized by gradual lateral thickness changes. Locally, normal faulting affecting Mesozoic series triggered the development of salt diapirs. Mechanical decoupling ofMesozoic series fromtheir pre-Zechstein substratum played also an important role during the Late Cretaceous-Paleogene inversion of the Mid-Polish Trough. Taking into account: 1— the location of Mesozoic thickness gradients, 2—the structural configuration of the sub-Zechstein basement, and 3—the location of salt structures, a tectonic map was constructed showing the inferred sub-salt fault zones that were active during the subsidence and inversion of the Pomeranian part of the MPT. A high degree of correlation was achieved between the seismically mapped regional sub-salt structural patterns and magnetic and gravity features, as well as the main inversion structures. Moreover, a very good correlation was established between the inferred basement fault zones and the gross thickness patterns of the Triassic-Jurassic successions. The NE boundary of theMPT was generally controlled by the SW margin of the East European Craton, whilst its SW boundary coincides with a system of fault zones most probably inherited from earlier tectonic phases. Contrary to previous hypotheses, there is no evidence for important strike-slip faulting transverse to the main axis of the Pomeranian segment of the MPT.
    Źródło:
    Geological Quarterly; 2006, 50, 1; 139-150
    1641-7291
    Pojawia się w:
    Geological Quarterly
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ground uplift after the closure of water leaks in the Mina drift of the Wieliczka Salt Mine
    Wypiętrzenia terenu po zamknięciu wycieku w poprzeczni Mina w Kopalni Soli Wieliczka
    Autorzy:
    Maj, A.
    Kortas, G.
    Ulmaniec, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/184710.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    kopalnia soli Wieliczka
    niecka osiadań
    wypiętrzenia terenu
    Wieliczka Salt Mine
    subsidence trough
    ground uplift
    Opis:
    After putting the water leaks in the Wieliczka Salt Mine under control, upon construction of dams in 2007, the ground subsidence stopped. Presently, however, ground uplifts are observed on land surface. This paper presents geological, mining, and hydro-geological conditions occurring in the leak areas. Using the examples of previous subsidence, the authors have demonstrated the shaping of ground uplifts observed in levelling surveying by precise measurement methods. With a correction relating to the subsidence caused by working convergence that also occur in ground displacements, it was found that the maximum ground uplifts reached 63 mm, with the continuing trends in the years to come. It was established that the causes of uplifting included increase of pressure in suffosion caverns and the displacement effect, with irrigation of dried and drained formations during the flow of water into the salt mine.
    Po opanowanym wdarciu wód do Kopalni Soli Wieliczka przez zamknięcie wycieku w 2007 r. ustały obniżenia powierzchni i obecnie wykształcają się wypiętrzenia. W pracy przedstawiono warunki geologiczno-górnicze i hydrogeologiczne w strefie wycieku i na tle poprzednich obniżeń pokazano kształtowanie się wypiętrzeń terenu, obserwowane w pomiarach geodezyjnych niwelacją precyzyjną. Biorąc pod uwagę poprawkę na uczestniczące w przemieszczeniach terenu osiadania spowodowane wpływami kopalni, stwierdzono, że maksymalne wypiętrzenia osiągnęły 63 mm, a teren w następnych latach może się nadal wypiętrzać. Wskazano, że przyczyną wypiętrzeń jest zwiększenie ciśnienia w kawernach sufozyjnych oraz efekt wypornościowy i nawadnianie osuszonych i zdrenowanych utworów w trakcie spływu wód do kopalni.
    Źródło:
    Geology, Geophysics and Environment; 2012, 38, 1; 9-22
    2299-8004
    2353-0790
    Pojawia się w:
    Geology, Geophysics and Environment
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Land subsidence caused by solution mining in the Mogilno salt dome
    Autorzy:
    Kortas, G.
    Maj, A.
    Drogowski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/955209.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    salt domes
    land subsidence
    salt caverns
    twin-centre trough
    Opis:
    Occurrence of land surface subsidence is a result of rock salt extraction. The process is observed by geodetic measurements. On the Palędzie I salt mining field, such measurements are conducted every five years. The most recent series of measurements was carried out in 2009. The analysis of land levelling results indicated that a twin-centre subsidence is still being formed above the salt mining area. Its maximum load on the SW side of the salt dome exceeded -100 mm in 1986-2009. The second subsidence centre behind the NE edge pillar is 50% smaller than the first one. Along with the extraction moving up to shallower areas of the salt bed, the rate of land surface subsidence is increasing, with the decreasing perimeter of the depression. The indicators that describe the land surface subsidence - vertical displacement of benchmarks and the caverns volume - are presented on the function of time and a parameter, determining the distance from the measurement point to the exploitation field edges.
    Wpływy eksploatacji soli na powierzchnię terenu określane są na podstawie okresowych pomiarów niwelacyjnych. Analiza wyników tych pomiarów pozwala na kontrolowanie i prognozowanie ruchu górotworu. Wysad solny Mogilno ma kształt wydłużonej elipsy ze zwierciadłem solnym około 250 m p.p.t. (Fig. 1). Na głębokości około 600 m długość wysadu wynosi 5,5 km, a szerokość waha się od 0,8 km do 1,5 km. Ściana NE wysadu jest nachylona pod kątem ok. 80°, natomiast przeciwległa SW 90° i więcej, tworząc przewieszenia. W SE części wysadu strop soli obniża się do 550-650 m. Otworowa eksploatacja złoża w 1986 r. rozpoczęła się od głębokości 1400 m do półki stropowej na głębokości 400 m. Otwory ługownicze założono w siatce trójkątów o bokach 100 m. Średnice kawern zależą od głębokości, wynosząc średnio od 45 w dolnej strefie do 55 m w górnej. W obszarach występowania soli potasowo-magnezowych są większe. W złożu nieprzydatnym do prowadzenia eksploatacji pozostawiono między komorami odpowiednie półki. Pomiary przemieszczeń w strefie oddziaływania kopalni prowadzone są od 1986 r. metodą niwelacji precyzyjnej ze średnim błędem ±0,7 mm/km, ostatni wykonano w 2009 r. Obniżenia terenu w latach 1986-2009 nie przekraczają -105 mm (Fig. 2). Stwierdzany w pomiarach efekt podnoszenia się terenu po stronie NE niecki osiadań wskazuje, że punkty dowiązania pomiarów niwelacyjnych nie są stałe. W latach 2004-2009 obniżał się głównie rejon przyległy do SW ściany wysadu (Fig. 3). Osiadania terenu wykształcają się w formie dwucentrycznej niecki z maksimami po S W i NE stronie wysadu (Fig. 4). Przyczyną osobliwego rozkładu osiadań jest smukłość formy kopalni i reżim stosowanych ciśnień technologicznych. Wyniki obserwacji ujawniają zróżnicowany zasięg wpływów eksploatacji, mniejszy w kierunku NE niż w kierunku SW, co spowodowane jest budową złoża. Zasięg ten po stronie SW wysadu osiąga dwukrotną głębokość spągu komór. Obniżenia terenu zależą od wydobycia, a prędkość ich rośnie w czasie (Fig. 5, 6). W ciągu 25 lat określa je funkcja wykładnicza z parametrem C: w(t) = w0 [exp(CΔt) - 1], gdzie C jest proporcjonalne do odległości reperów od pola górniczego. Objętość niecki aproksymuje także funkcja wykładnicza: VN (t) = 0,085 min m3 [exp(CΔt) - 1], gdzie C = 0,06 l/rok. Wskaźnikiem oddziaływania wyrobisk na powierzchnię terenu jest stosunek objętości niecki osiadań VN do objętości wyrobisk VK, proporcjonalnej do wydobycia. W latach 1986-1993, 1993-2004, 2004-2009 wskaźnik ƒ{t) osiągnął wartości 11‰, 17‰ i 20‰ (Fig. 7). Przyczyną wzrostu prędkości obniżeń terenu jest przede wszystkim rosnąca objętość komór. Przechodzenie strefy ługowania od dołu ku górze powoduje spadek stosowanych ciśnień technologicznych, odpowiedni do zmniejszającej się jej głębokości eksploatacji. Skutkiem tego jest zmniejszenia się podparcia hydraulicznego ścian komór. Z analizy wynika, że w następnych latach można się podziewać dalszego zwiększenia prędkości obniżeń w rejonie nadległym i przyległym do pola górniczego przy utrzymywaniu się prawie stałej prędkości obniżeń w znacznym oddaleniu od wyrobisk.
    Źródło:
    Geology, Geophysics and Environment; 2013, 39, 3; 175-187
    2299-8004
    2353-0790
    Pojawia się w:
    Geology, Geophysics and Environment
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dokładność Numerycznego Modelu Terenu tworzonego w oparciu o satelitarny pomiar GPS
    Accuracy of the Digital Terrain Model developed on the basis of the GPS satellite measurements
    Autorzy:
    Niedojadło, Z.
    Sopata, P.
    Stoch, T.
    Kołtyś, W.
    Niemczyk, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/164255.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    numeryczny model terenu NMT
    metoda GPS-RTK
    niecka obniżeniowa
    digital terrain model (DTM)
    GPS-RTK method
    subsidence trough
    Opis:
    Informacje o przebiegu rzeźby terenu, szczególnie na obszarach podlegających przekształceniom wskutek szeroko pojętej działalności górniczej, umożliwiają przestrzenne monitorowanie procesów i zjawisk związanych z deformacjami powierzchni. W artykule opisano generowanie oraz wynikające z tego procesu dokładności Numerycznego Modelu Terenu, stanowiącego jedną z metod graficznego opracowania pomiaru. Jako dane źródłowe do tworzenia NMT wykorzystano wyniki pomiaru GPS-RTK otrzymane z kilku niezależnych serii obserwacyjnych. Zrealizowano je w odpowiednio dobranym do tego celu testowym obszarze badań, charakteryzującym się zróżnicowaną morfologią i zagospodarowaniem.
    Data on land relief, particularly in areas which undergo transformations due to the broadly-defined mining activities, enables the spatial monitoring of processes and phenomena connected with surface deformations. This paper presents the development and accuracy of the Digital Terrain Model (DTM), one of the methods of graphical measurements preparation. The results of GPS-RTK measurements obtained from several independent series of observations were used as the source data for DTM preparation. They were implemented in a carefully selected research area with diverse morphology and land development.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2014, 70, 8; 137-141
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Możliwości stosowania modeli numerycznych do opisu deformacji powierzchni terenu górniczego
    Possibilities of applying numerical models for the description of deformation of the mining area surface
    Autorzy:
    Wesołowski, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/167061.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    górotwór
    model obliczeniowy
    niecka obniżeń
    deformacje terenu
    rock mass
    calculation model
    subsidence trough
    deformation of area
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki modelowania numerycznego wpływu prowadzonej eksploatacji górniczej na deformacje powierzchni terenu górniczego przy wykorzystaniu modeli numerycznych bazujących na mechanice ośrodka ciągłego. Do procesu modelowania numerycznego deformacji terenu górniczego, zastosowano program komputerowy FLAC. Analizę oparto na wyidealizowanym przypadku eksploatacji ścianowej. Dla przeprowadzenia symulowanej eksploatacji górniczej i określenia jej wpływu na deformacje powierzchni terenu zbudowano płaski model o wymiarach 2000 m x 1000 m. W modelu rozpatrywano wyłącznie rejon krawędzi rozpoczynającej eksploatację górniczą. Przeprowadzony cykl symulacji komputerowych wykazał, że przy zastosowaniu sprężystego modelu transwersalnie izotropowego oraz modelu ubiquitous joint istnieje możliwość jednoczesnego opisu zarówno przemieszczeń pionowych, jak i poziomych górotworu, wywołanych eksploatacją górniczą. Zgodny z pomiarami opis deformacji powierzchni terenu uzyskano, wprowadzając do modelu transwersalnie izotropowego elementy kontaktowe (interfaces) do modelowania kontaktów międzywarstwowych.
    This paper presents the results of numerical modeling of the influence of mining exploitation on the deformations of the surface of the mining area by means of numerical models based on continuum mechanics. The computer program FLAC was used for the process of numerical modeling of the deformation of the mining area. The analysis was based on idealized long wall exploitation. For the purpose of the simulation of the mining exploitation and the determination of the influence on the deformations of the surface mining area a flat model of 2000 m x 1000 m was developed. In the model, only the region of the edge of the mining exploitation was considered. The conducted cycle of the computer simulations shows that the use of elastic transversally isotropic model as well as the ubiquitous joint model enables a simultaneous description of both the perpendicular dislocations and the horizontal dislocations of the rock mass which are triggered by mining exploitation. A correct description of the deformation of the surface area was obtained after introducing to the model the transversally isotropic contact elements (interfaces) used for the modeling of contacts between layers.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2014, 70, 4; 15-22
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kształtowanie się wartości parametrów niecki obniżeniowej w zależności od usytuowania linii obserwacyjnej względem krawędzi eksploatacji
    Shaping of subsidence trough parameters depending on the position of observation line in relation to exploitation edges
    Autorzy:
    Mierzejowska, A.
    Kowalska-Kwiatek, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/164587.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    niecka obniżeniowa
    wyznaczanie parametrów a
    patametr tgβ
    parametr A1
    błędy parametrów
    subsidence trough
    determination of parameters a,
    parameters tgβ
    parameters A1
    errors of parameters
    Opis:
    Prawidłowe wyznaczenie wartości parametrów przyjętego modelu obliczeniowego pozwala z dużą dokładnością określić wskaźniki opisujące proces deformacji terenu górniczego. W przypadku geometryczno-całkowych teorii wyróżnić można trzy podstawowe parametry, tj.: parametr zasięgu wpływów tgβ, współczynnik eksploatacyjny a oraz tzw. obrzeże eksploatacyjne d. Najczęściej parametry te wyznacza się na podstawie dopasowania profilu niecki teoretycznej do niecki rzeczywistej, stosując metodę najmniejszych kwadratów. Ich wartości zależą w dużej mierze od położenia linii pomiarowej względem parceli eksploatacyjnej. W artykule przeanalizowano trzy warianty obliczeniowe, w których uwzględniono różnorodne usytuowanie linii pomiarowej względem pola eksploatacyjnego. Dla każdego przypadku określono średnie błędy wyznaczenia poszczególnych parametrów.
    The correct determination of the parameters’ values of the selected calculation model allows to set with high accuracy the indicators describing the deformation process of the mining area. In geometric and integral theory three basic parameters could be distinguished: influence range parameter tgβ, exploitation factor a and so called exploitation edge d. These parameters are mostly determined based on the theoretical and real match of trough profile, using the method of least squares. Their values depend largely on the position of the measuring line in relation to the exploitation area. This paper examines three variants of calculations that include a variety of positions of the measuring line in relation to the exploitation field. For each case average errors designation of the individual parameters were determined.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2016, 72, 9; 62-66
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The possibilities of using anisotropic models of rock mass to describe deformations of the mining area surface
    Możliwości zastosowania modeli anizotropowych górotworu do opisu deformacji powierzchni terenu górniczego
    Autorzy:
    Wesołowski, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/218806.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    górotwór
    model obliczeniowy
    niecka obniżeń
    deformacje terenu
    rock mass
    calculation model
    subsidence trough
    area deformations
    Opis:
    This paper presents the analysis of numerical modeling results of the influence of mining exploitation influence on the deformations of the area surface, with the use of an anisotropic elasto-plastic ubiquitous joint model and the transversely isotropic elastic model. The comparison of computer modeling results and geodetic measurements shows that with the use of transversely isotropic elastic model and ubiquitous joint model there is a possibility of the simultaneous description of both perpendicular and horizontal displacements of the area surface, caused by mining exploitation.
    Jak dotąd zasadniczym problemem związanym z modelowaniem numerycznym było zbudowanie modelu, który możliwie dokładnie opisywałby wszystkie etapy procesu deformacji górotworu. Niecki osiadania, uzyskiwane w wyniku modelowania numerycznego metodą elementów skończonych dla górotworu traktowanego jako ośrodek liniowo sprężysty izotropowy, znacznie różniły się od tych wyznaczanych z pomiarów geodezyjnych. Niecki te okazywały się zbyt rozległe i charakteryzowały się znacznie mniejszym (nawet 2,5-krotnie) nachyleniem zboczy w stosunku do niecek rzeczywistych. W celu wykazania, że stosowanie modeli numerycznych pozwala uzyskać w miarę dokładny opis rzeczywistych deformacji powierzchni terenu górniczego, przetestowano wiele modeli matematycznych, opisujących własności mechaniczne górotworu pod kątem zgodności z pomiarami geodezyjnymi. Testy te udowodniły, że w przypadku modelu liniowo sprężystego o transwersalnie izotropowej budowie warstw możliwe jest uzyskanie z obliczeń numerycznych w miarę dokładnego przybliżenia rzeczywistych deformacji powierzchni terenu górniczego (Tajduś, 2007; Białek et al., 2002; Mielimąka, 2009; Wesołowski et al., 2010). Pomimo poprawnego opisu deformacji powierzchni terenu stosowanie modelu transwersalnie izotropowego budzi wiele kontrowersji z uwagi na konieczność przyjęcia bardzo zróżnicowanych parametrów ośrodka w kierunku pionowym i poziomym. Pewne cechy podobieństwa do ośrodka transwersalnie izotropowego wykazuje model ubiquitous joint (Rys. 1). Odpowiednikiem kierunku prostopadłego do płaszczyzn izotropii modelu transwersalnie izotropowego może być tu kierunek prostopadły do płaszczyzn osłabienia. Model ubiquitous joint jest zatem anizotropowym modelem plastycznym zawierającym płaszczyzny osłabienia określonej orientacji. W modelu tym zaimplementowany został warunek wytrzymałościowy (uplastycznienia) Coulomba-Mohra. Do procesu modelowania numerycznego deformacji terenu górniczego, przeprowadzonego na potrzeby niniejszej pracy, wykorzystano program różnic skończonych FLAC (Itasca Consulting Group, Inc. 1992). Celem przeprowadzenia symulowanej komputerowej eksploatacji górniczej i określenia jej wpływu na deformacje powierzchni terenu zbudowano płaski model o wymiarach 2200 m × 913 m. Na głębokości 600 m (głębokość spągu pokładu) zamodelowano przeznaczony do eksploatacji pokład węgla o grubości 2 m. Schemat geometryczny modelu przedstawiono na Rys. 2. Wyniki symulacji komputerowej w zakresie opisu deformacji terenu górniczego porównane zostaną z przykładowymi pomiarami geodezyjnymi prowadzonymi na linii nr 100 podczas eksploatacji ścianowej pokładu 338/2 w KWK „Budryk” (Rys. 3). Parametry wytrzymałościowe oraz odkształceniowe warstw przyjęte zostały na podstawie literatury (Kidybiński, 1982; Prusek & Bock, 2008). Określając wartości parametrów płaszczyzn osłabienia posłużono się przypadkiem opisanym w pracy (Sainsbury et al., 2008). Zakres zmienności parametrów materiałowych warstw skalnych modelu ubiquitous joint oraz modelu transwersalnie izotropowego przyjęte do obliczeń przestawiono w tabelach 1 i 2. W pracy porównane zostały możliwości stosowania modelu transwersalnie izotropowego oraz modelu ubiquitous joint pod kątem zgodności opisu deformacji terenu górniczego wywołanych prowadzoną eksploatacją górniczą. W oparciu o wymienione powyżej modele górotworu przeprowadzona została symulacja komputerowa eksploatacji górniczej. Wyniki tych symulacji wykazały, że: 1. Przeprowadzony w ramach pracy cykl symulacji komputerowych wykazał, że zarówno dla modelu ubiquitous joint oraz modelu transwersalnie izotropowego istnieje możliwość jednoczesnego opisu zarówno pionowych, jak i poziomych ruchów górotworu, wywołanych eksploatacją górniczą. Uzyskanie bliskiego rzeczywistości opisu ruchów poziomych wymagało wprowadzenia płaszczyzn kontaktu (Interface) do modelowania połączeń międzywarstwowych. 2. Profil asymptotycznej niecki obniżeniowej ściany jest dla rozpatrywanych modeli asymetryczny względem wybranego pola. W profilach tych wartość maksymalnego nachylenia w rejonie krawędzi rozpoczynającej eksploatację jest nawet o kilkadziesiąt procent większa niż wartość maksymalnego nachylenia w rejonie krawędzi kończącej eksploatację. Podobne zależności dotyczą odkształceń poziomych. 3. Przedstawione wyniki symulacji komputerowych wskazują na to, że przy wykorzystaniu odpowiedniego ośrodka istnieje możliwość opisu kolejnych etapów deformacji terenu górniczego, w tym również wpływu kierunku prowadzenia eksploatacji na kształt profilu niecki obniżeniowej, kształtującej się nad postępującym frontem ścianowym. 4. Niewątpliwą zaletą modelu bazującego na ośrodku transwersalnie izotropowym jest stosunkowo mała ilość parametrów odkształceniowych koniecznych do obliczeń oraz możliwość łatwego dostosowania wyników obliczeń do wyników obserwacji geodezyjnych (Wesołowski, 2013). Uzupełnieniem prowadzonej analizy są rysunki 8 i 9 przedstawiające zasięg stref uplastycznienia rozpatrywanych układów modelu górotworu. Przeprowadzone w ramach pracy obliczenia komputerowe pokazały, że przy zastosowaniu numerycznych modeli górotworu opierającego się na sprężystym ośrodku transwersalnie izotropowym oraz anizotropowym modelu ubiquitous joint możliwy jest opis deformacji terenu górniczego jakościowo i ilościowo zgodny z obserwacjami geodezyjnymi.
    Źródło:
    Archives of Mining Sciences; 2016, 61, 1; 125-136
    0860-7001
    Pojawia się w:
    Archives of Mining Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Determination of elastic parameters of near-surface layers over subsidence trough development during longwall exploitation
    Wyznaczenie parametrów sprężystych płytkiego ośrodka geologicznego nad wykształcającą się niecką obniżeniową
    Autorzy:
    Mendecki, M.
    Jochymczyk, K.
    Zuberek, W. M.
    Tomaszewska, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/218898.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    płytka sejsmika
    anizotropia prędkości fal sejsmicznych
    moduł ścinania
    tłumienie fal sejsmicznych
    eksploatacja węgla kamiennego
    shallow seismics
    wave velocity anisotropy
    shear modulus
    attenuation
    subsidence trough
    underground coal mining
    Opis:
    Seismic and geodetic studies were carried out before, during, and after underground exploitation of a coal bed in Katowice - Kleofas Coal Mine, located in the Upper Silesia Coal Basin, Poland. Development of a subsidence trough was completed approximately 3 months after passage of a longwall exploitation in the coal seam. This was the time required for the subsidence trough to appear on the surface, which was confirmed by levelling measurements. Sharp changes in the elastic parameters were observed on each profile during subsidence trough development. This observation can result from changing tension and compression forces caused by increase and/or decrease of the elastic parameters of the rock mass. After completion of subsidence trough development, the rock mass appeared to return to its isotropic state and the observed changes ceased. Some minor fluctuations were noted, but they probably resulted from changes in groundwater levels, which might have affected the measured parameters.
    Podziemna eksploatacja górnicza wywołuje niebezpieczne deformacje powierzchni terenu. W rejonie prowadzonej ścianowej eksploatacji górniczej przez KWK Katowice – Kleofas wykonano dwuletnie, cykliczne pomiary sejsmiczne oraz geodezyjne. Największe wartości składowych pionowych przemieszczeń punktów osnowy geodezyjnej zaobserwowano 3 miesiące po przejściu frontu eksploatacji ścianowej w pokładzie węgla kamiennego na głębokości ponad 600 metrów poniżej poziomu terenu. Podczas procesu wykształcania się niecki obniżeniowej stwierdzono występowanie gwałtownych zmian parametrów sprężystych płytkiego ośrodka geologicznego. Zmiana tych parametrów wynika ze zmiennego w czasie stanu naprężeń ściskających i rozciągających w skałach. Po zakończeniu procesu wykształcania się niecki obniżeniowej mierzone parametry generalnie ustabilizowały się, co świadczy o powrocie środowiska geologicznego do stanu izotropowego. Występujące wtedy niewielkie wahania parametrów wynikają ze zmiany poziomu zwierciadła wody.
    Źródło:
    Archives of Mining Sciences; 2017, 62, 4; 705-716
    0860-7001
    Pojawia się w:
    Archives of Mining Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-12 z 12

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies